. ~ , # " अ Sy ॥ „4 — = ५ , >, ? v ? ^. ~~ 2, कश, 4 9 Cc an Ps > रि प ` > ‘Se ५ र > +>. * ४ ` 4 # z # te ` ~. = 4 BIBLIOTHECA INDICA: | A - COLLECTION OF ORIENTAL WORKS PUBLISHED BY THE | ASTATIC SOCIETY OF BENGAL. NEW SERIES, NOS. 230, 258 AND 307. et CHHANDAH SUTRA OF N 4 4 PINGALA ACHARYA. WITH THE COMMENTARY OF HALAYUDHA. EDITED BY PANDITA VISVANATHA SASTRI. =o SS CALCUTTA. 4 PRINTED AT THE GANESA PRESS, 1874. ७. 1111 M 1\5 HA MONACENSIS RAH ओओपिङ्गलाचार्यक्षतम्‌ —— 0am ओओहलायुघधभटक्तख्तसच््लो वन्याख्यठत्तिसहितम्‌ आसियातिकसोसाइल्यनुमत्या ओविश्वनायण्णस्लिणा यथामति परिशोधितम्‌ SE यमय रयि कलिका ताख्यमदानगरं गगेशयन्े सुद्रितमिदम्‌ । ` सं वत्‌ १९३ ० oe AER SRR WETS THEN, ~ (0143187 (त 111: ६ ~“ १ १ .*,११ } : |. ५ A a 2. is 7 > * ५.९ S 1 1 | Ee PES aa (1. ONACENSIS छन्दःशास््रस्य प्रधमः प्रणेता पिङ्ला चाचः pe पिङ््लनागः पिङ्कलसुनिरिति नामदयेनापि प्रसिदः। पतश्चलेर्नामान्तर पिंगला चाय इत्यपि जनश्ुतिः। तन प्राक्तच्छन्दोग्रन्व मङ्गला- Wey पिष््लनागेतिनाम wea यथा, ॐो विविष्मत्तसाश्ररपारं wit fafreas Fa: प्रमं UTSATWY नाश्नो सो fawet awk ॥ प्राक्णतभाषाखरूपनोकासषायो यः पिद्रलनागः विविध- मातान्यासयुक्षस्य aca wae विशिषटविमलमत्या SAAT पारम्प्रा्तः, स जयतोत्यर्थः। अनर प्रमगब्टोपादाना- च्छन्द्‌ः शास्त्रस्य प्रथमप्रणेता णिङ्कशनाग एव ayaa लभ्ते | विकिहमत्तसाश्ररपार पतो इत्यस्वार्थान्तरसङ्कत्यनुकूलाभेतामा- ख्यायिकामनुखरम्ति केचित्‌, एकदा पिक्लनांगं Eel भोक्‌ qua we तभेवसुवाच पिङ्लमामः, भो गरुड पश्य मम न्दोविव्य कौशलं, यद्येकवारं लिखितं मया घुनलिख्यते चेत्‌ तदा मां भक्त । स Law लगु रुरे खाविन्धासाककप्रस्तारप्रद- शनच्छलेन उक्तप्रस्तारन्यारपू णं * भूतलप्रदेशं क्रमशः परित्यजन्‌ aqe विषेश । गमनसमये पिङ्लगायनोक्त सूत्रं यथा. “चतुभि य॑ कारभृजङ्कप्रयातम्‌ इति t [ २ ] अनेनैव पिङ्लनागेन वेदिकलोकिकश्छन्दसां यानि ata क्तानि तेषामर्थावबोधाय बभिविंहदहिनाना टीका wat | तत्रैका टोका ठत्तोक्तिरव्रनाखनौ ओौनारायणभट्ताराकषता। fetta, पिहलप्रकाशनामनो ओोविश्वरधविरचिता। म्या नेते दृष्टे, एकैव या aaagtatiara सुविख्यातपर्ि त- प्रवर श्रीहलायुधमभष्रणोता टोका agit दश्यते, सेवाव- लोकता | | | | उलायुधभष्ो fe योभदहनारायणान्बवाये प्रसूतः । अस्य जनकः योधनश्ञयभटः | भस्यापराभिधानं पुषोदइ्ति। नेन निषर्टुरेको विरचितः । योवद्गाधिपादिस्रेणानौ तपश्चबराह्मण ` - ` ` WHAM भघ््नारायशः। अस्माद्‌ शादशपुरुषो हलायुधभद्ट इति चटककारिकाप्रसिंहः। ब्राद्मशसवंखग्रन्थारम्भे eat qua war निजदन्नान्ता विन्धस्तो यथा, श्रसाधारण-घोः सम्पर्तिप्रभावतो निखिलविद्यापारावारपारङ्गतत्वाहिविधसह्गणा- ` धारतया च ओोलच्छणसेनदरपतिर्बाल्य ware राजपख्ितपद्‌ , यौवने मन्चिपद्‌, यौवनान्ते च धर्माधिकारिपदं प्रददाविति। अयं AMATI: योयुक्तवाव राजेन्द्रलालमित्रस्य गशानानुसारेण क्रिष्टोयदहादशथगताब्टोप्रारम्रे विराजितवान्‌, wa एव इला- युधोपि ऋादशशताष्टोप्रारश्रकालिकपर्ित इति मन्तव्यम्‌ । vague विविधविदाविशारद्‌ आसोत्‌ । अतोऽनेन बहवः WAM कताः, AWA ब्राह्मणसवंस्ं, पर्डितसवसं, शिव aaa, Waa, मत्स्यसक्रतग्वं, अभिधानरतमासा,` कवि- रहस्यनामकं व्याकरशच्धयेते ग्रन्थाः सुविस्याताः। [a] TE SONA षटसु वेदाङ्वेकमङ्मितीमं wa वेदाङ्ग- ग्रन्थल्ेन केचिदुपपादयन्ति। तन्मन्दम्‌, wa लौकिकच्छन्दो- ल्षणानामपि वत्तमानत्ेन निरवच््छिवयेदिकण््छन्टोलत्तण- निरूपणाभावात्‌ । न्धे तु शिक्षाकस्पादिष गरन्थविशेषानेव aera वयन्ति, तदपि मन्दम्‌, शाखान्तरौयशिक्षाकल्यादि- षड़्‌ ग्रन्वेषु॒वेदाङ्कलाभावप्रसङ्गात्‌। वस्त॒तस्त॒॒निरवच्छिन्न- वेद विषयकशिक्षाकल्पादिषड्‌ जा तोयविद्यासामान्धावबोधकग्रन्ा वेदाङ्गत्वेन परिगच्छन्ते। एतेन नाव्यािनातिप्रसक्तिख. जायते । अस्मिन्‌ खल पिङ्गलच्छन्दःसूजनामके यन्धेऽष्टावध्यायाः सन्ति | aa प्रथमेऽध्याये, पारिभाषिकसलन्ना। दितौये, गायचयादि- च्छन्दसामत्तरसखख्या | sala, गायच्रयादिनानाविधवेदिक- च्छन्दसां wuts, पादव्यवस्धादिख । चतुथ, भाथावेतालो- यादिच्छन्दसासुक्तिः। wea विषमाैसमठन्तकथमं । as, यति- नियमः, षड्क्षरपादमारभ्य दादणाक्षरपादपय्यन्तानां छन्दसां गणविन्धा सवेलक्षणयन क्रमशो विभित्रलक्षणकथनञ् । सप्ते, अयोदशाच्रपादमारभ्य षड्विशत्य्षरपादपर्यन्तानां छन्दसां क्रमणो विभिब्रलक्षणानुकौत्तनम्‌। wea, गाधाप्रस्तारादि- निरूपणम्‌ | ग्रन्योयमतीव दुलभः। ओराजेन्द्रलालमित्रमहाशयैरति- प्रयब्ेन Vale भ्रगतलालमितचमहाशयसकाशात्मानौय सुद्राङ्- नकारणाय मद्य प्रदत्तः। Yaad ओौभ्रखतलालमितरमदा- शयेन सुद्राङ्नाय खेनेव दगभिर्ददभेवी gaa: परि शोधित, । | ४ ] पाठान्तरितच्च, अत एवैतद्‌ विदन्छमाहतम्‌ । रएतत्पुस्तकषटत- पाठान्तर पुस्तकान्तरपाटेतिशब्देन ललितं । एतणएतदतिरिक्ष- मन्यदपि पुस्तकदयं मया सङ्कहोतं । तत्रेकमेसियाति कसोसा- दूटोवषिद्यालयादानौतं ख,चिद्कितम्‌ ¦ wat ममेव दग्धभाग्यस्य. दग्धोभयपाश्वे' ग,चिङ्कितम्‌। एतत्पुस्तकन्रथसाद्यय्यमक्लम्बा यधामति चरि शोधितं मये- qq मदोयश्चमवश्तो मुद्राङ्नादिदोष्तो वा यत्रदज सलितं तत्परहितनिरतेदं याभिः सुधौभिमेदपराधमपमाच्यतत्‌पाठ- समये परिभोघनोयम्‌। saat टिपपनौो यम्कन्दसासुपयंधो गणाङ्कविन्धासः, यख वेदिकच्छन्दोदाहररेषु खरादिन्यासः, aaa weeny खितं । ` तन्त मया पुस कान्तरेग्यः UEW प्रदत्त | दिरेफहत्तयः सन्तः सारमन्वेषयन्ति हि । AAT ANA, सारं तत्तेषां भवताकदे ॥ पिङ्गलच्छन्दःङचङखचोपचम्‌। छम्टो नामानि षाः अतिशायन २९७ waeonenta ४४ १२० wae (वैदिको) ९ Rg WEEE लोकिको) .. ९०१ अपराजिता ses १०१ पवार ie ९१९ श्वितयं, तद्धदख RRO अश्वलसितं sue २१४ सम्बाध १९९ wa Wace ae BR इन्दवा ‘is १९५ इन्दरवशा ae १५८९१ उत्‌छत्यादिच्छन्दसामकरगकनादिः ३९ उपजातिषटमदाः ४ १९८ उप्ता १९५ CUI ge ९६७ afar” ००१ ९३ टषममजविलसितं i, -२०७ एक्राशरादिष्रख्लारः RAL कनकप्रभा ०० २२४ काकोत्पीडा re १९० क्डिलेमतिः ss ` २२४ कुटिला ९२२५ Fen ie ९९९ क्ुमारखलिता १५५ कस॒मविविवा i १८९ कुस मितलतावेषिशता ,,, २१९. AYCTEI 5s २१७ मानी “ad १९ बन्दोनामानि गायजादिदेवतादिः मोत्यायादिः रो नोस (गाथा) दशैशाच्िका Gea चिचपदा जगतौ खमत्याद्धवाकरभेदाः AACA. लवमालिनै arama प्रिताशरा प्रहरणकलिता Q sefaet मजङ्गपरयातं दन्योनामा निं भुजगशिश्सुता भजङ्गविजश्मित रमर विलसिता मगशादयः मखिशुशनिकरः Banat aur मनाक्रौडा मद्रक मन्दाक्रान्ता मयुरसारि षी माणरूवकाक्रीडितकं माजासमकं, AH दाख माला मालिनो afafaraa: रथोडता दक्धवतो affect WSAT वरतलुः वखेमेरः वरय॒वती वरसुन्दरो बसकातिखलका, तद्भुदाख वातोमौ बाडिनो वितामभदाः “4 ~ Becta ata विद्य. काला विबुधश्निया विलासिनी विषमादि्ट्ललसणं fataar हसे मा बृहतो वे तास्लोये वैश्वदवो वशपवपतितं वंशस्य्रा , .. शणिवरना , .. wie लविक्रौडितं wifeatt frefcat | | | waface शेलभिखा शनी समानो सवदना खग्धरा खग्बिणो खामता weal wfcat Cad ओगणेशाथ नमः पिक्गलच्छन्दःसूचम्‌ हालायुधहत्ति-संहितम्‌ | तत्‌त्रथमाध्याखः ॥ ——000——— ( नमस्तङ्कथिरचुम्बिचन्द्रचामर चारवे | बेलोक्यनगरारग्भमूलस्तम्भाय शम्भवे ॥ १ ॥ खोमत्‌पिङ्गलनागोक्च्छन्दःशास््रमदहोदधेः (२) | [गष भम मो १९मयरसतजमभबस्तमसममितं Waly बाङूमवं जमति Gay | स जयति frre श्िव-प्रसादाद विष्एदमतिः॥ १॥ faaw विद्धि मकारः लधवादिसमन्वितं यकाराश्छम्‌ | लघधमध्यम्‌, रकार सकारमन्त AT TTA ॥ ९॥ ware’ हि तकार जकारमुम योल विजानोयान्‌ | श्वादिगुरश्च मकारः नकारभिड THe जिलघुम्‌ ॥ २॥ दीवे संयोगपरं तथा Fa यञ्चनागतम्‌ सानम्‌ | साठखारश्च AT कचिदवष्ठामेऽपि खधबन्त्यम्‌ ॥ ४ ॥ खदिमध्यावसानेषु यरता यान्ति लाघवम्‌ | WAT atc arta मनो त मुखलाघवसम्‌ ॥ ५॥ विविरामं द्रवसे षणमावमषाच frre: Ere | छण्धोव्ेपदाथे-परत्यय-रेतोख गाखादो॥९॥ क, चिक्रितप॒जके UE a Brat भम इत्यसय पुमे" पटिलाः । २९ मशोदधानिति क, ग, चिकितपुलकपाठः। १ र पिङ्लष्छन्दःसूते नतानि मोक्षिकानोव कानिचिदिविनोम्यष्टम्‌ ॥ २ ॥ वेदानां प्रथमाङ्स्य कवौनां नयनस्य च । पिङ्गलाचाथसूजरस्य मया ठत्तिरविधास्यते ॥ ३२ ॥ ` MUA यदुत देवदानवैः । Braise: पिङ्कलाचायग्यच्छन्दोऽखतं तथोक्तम्‌ (९) ॥ ४॥ xe fe वरैवणिकानां aE वदस्याध्ययनमान्रायते (९) श्र्यौवबोधपयन्तच्ाध्ययनविधिः | बेदाङ्ख छन्दः । ततस्तदध्य- यनं विधिबोधितलादनुष्टे यम्‌ (द)। अथ waza यजति ददत्या गायति गायत्रा स्तौतौलयेवमादिचवणदधान्वयायातमनु्ट- बादिन्नानम्‌। किच्च, छन्दसामपरिज्नानात्‌ wera(*) प्रत्यवायः सूयति । यथा। “यो इ वा ्रविदितभ॑यच्छन्दोदेवतविनियोगेन ब्द्मणेन WAT याजयति वाऽध्यापयति वा, Ter waa we वा पद्यते वा प्रमौयते पापोयान्‌ भवति. यातयामान्यस्य च्छन्दांसि भवन्ति” इति च्छन्दोगत्राद्मणं (५) । तस्माच्छन्दः- ` परिन्नानं करत्तव्यम्‌। तदर्थमिदं शास््रमारभ्यते। तत्र लघुनोपायेन reader सज ज्ञाः परिभाषते सूत्रकारः (९) | ९ख,म, चिद्धितपुखलकथोः ९, ९, ४, सख ष्डकाः चोका न सन्ति | २ च्छध्यथनं श्रयते दति ख, विद्ितपुस्तकपाढठः। द विधिबोधितत्वात्तदतद्रं यमिति क, ग, चि्छितपुस्तकपारः। ४ अत्युक्तः प्रत्यवाय tfa ख, चिङितपुस्तकपाठः। | | ५ पामोयान्‌ भवतोति च्छन्दोगानां यत्रारे इति ग, चिकितपुस्तकपाटः। ९ ख, ग, चिङ्कितपु खकडये मय पसेत्येकः छोकोऽव व पठितः | अये २,३,४, ५, ९, सरूखकछ्ोकाल.म पठिताः। १ अ्रध्याये छन्दःशास्त्रोयसज Ta । R TN Mal Air . धौ यौ Mata गुरुत्रयं सज fradtaaata, मकारच्च सघ क्नात्ेन । Aca, सव्वेगुरोास्रिकस्य मसज ज्ना(९) परिभावष्यते। ध्यादोनामुपादानप्रयोजनमुपरिष्टाद्‌ वच्यामः | amen: “विद्यु्ालां मो गो इल्यवमादयः॥ वरा साय्‌॥ २॥ वरा सा इत्यनेनादिलघोखिकस्य यस कना (९) परिभाष्यते | यप्रदेाः ^“ भुजङ्गप्रयातं यः ” इत्येवमादयः ॥ कागुष्ार्‌॥६॥ का गुहा इत्यनेन मध्यलघोस्त्िकस्य रस ज्ञा(२) परिभाष्यते | wen: ^ खम्विणौ रः 2 इत्ये वमादयः॥ वसुधा स्‌॥ ४॥ वसुधा शत्यनेनान्तगुरोखिकस्य ससज क्ञा(*) परिभाष्यति । सप्रदेणाः ^“ तोटक सः ” दूत्येवमादयः॥ ` १ मकारः सन्ना इति ख, चिद्कितपुखलकपाठः । ` ९य इति ae र्ति ख, चिकितपस्तकपाठः। ९ रदति सन्ना दूति ख, चिद्कितपुश्कपाठः। ४ 8 tie oom tie ख, चिक्ितपुलकपाढः। ४ पिद्गन्ख च्छन्दः सुते RTT HTN सा ते क्र इत्यने नान्तलघोस्िकस्य तकारः सज ज्नातरेनोषादौ- यते (९)। तप्रदेणः “ तनुमध्या त्नौ इत्येवमादयः ॥ कदास ज्‌॥ I कदा स इत्यनेन मध्यगुरोस्िकस्य जस ऋ्ना(र)परिभाष्यते | o 66 जप्रदेणः “कुमारललिता जसौ म्‌” द्रत्येवमादयः॥ fa ae Anon fa वद इत्यनेनादिगुरोखिकस्य west saa (र) । भप्रटेशाः “ चित्रपदा भौ गो” बद्येवमादयः ॥ न सुन्‌ ॥ ८। न इस इत्यनेन सव्वलघोस्तिकस्य नसज ज्नोपदिश्यते()। न- प्रदेशाः “दण्डको नौ रः" शत्येवमादयः ॥ ग्रल्‌॥€॥ ग्रहणं इखेकाक्षरोपलच्षणारथेम्‌ । तस्य TACIT ९ तदति खञ्‌ श्ना परिभाष्यते दूति ख, चिक्कितयुस्तकपाठः। २९जदइतिख्अश्ञा दति ॐ, चिक्किलपुखकपाडः। एम दूति सञ्‌ श्ना परिभाष्यमे दति ख, दिङितपुदधकपाठः। ४ न सञ्ञा परिभाष्यते दति छ, चिद्ितपुलकपाडः। १ अध्याये छन्दःशास्नोयसच जनोक्तिः । = ५ भवति (५)। qe लघुवाचकः। तेन HARA लघु- सज श्रं भवतोत्य्थः सम्पद्यते। लप्रदेणाः “ लः समुद्रा गणशः ” इत्येवमादयः ॥ गन्ते॥ १०॥ ग्टग्रहणमनुवत्तते | -शब्दोपलत्तितस्म खा चरस्य पादान्ते वत्तमानस्य गुरुसख च्नाऽतिदिश्यते (९) । ग्‌ इति प्रथमाक्षरप्रतोकेन गुरुशब्दस्य wet (र) ननु fiafa समानौत्यादौनां (* wera बत्तमानस्य सखस्य गुरुत्वं न दृश्यते। नैष दोषः। wat पादान्ते वर्तमानस्य सखस्य गुरत्वसुत्सगं सिं | तश्च लकारश्रुत्यापवादेन बाध्यते । यथा । श्लिति समानी, Treat ल caret सामान्यस्य fanaa बाधः कस्य न स्मतः (५)। तस्माद्चाष्यमेतत्‌ (९), केचिदिदं सत्र व्यवख्ितविभाषया arena, प्रमाण्या- ९ ग्ट इत्वनेभोषस्लच्ितस्य खस्य श दति सख न्ना परिभाष्यते इति पुलका- MITTS? | ९ tes ज्ञा परिभाष्यते इति ख, चिद्धितर्पुलकपाटः। गुरखञ्‌ श्रा निदिश्छते दूति पुस्तकाक्रपाढठः। ₹ प्रथमा चरस्य ग्ररषेम गुरो ग्रेदकूभिति ग, चिितपुख्कपाटः | sag ग्छितिसमानोगोत्यायादोनामिति ख, चिद्धितपुस्कपाठः। ag समानोगोत्यायादोनासिति ग, चिष्िब इस्तकपाढः, पुस्तकाम्तरपाटश्च | ५ care} उत्‌समगेस्यापवादेन बाणः कल्य भ ea दति धुखकान्तरपाटः | ब्त्यादो उत्सगंसरापवादोऽज बा धकल म सम्मत इति ख, चिक्ितयुखकपाटः । ९ ware कचो खमेतदिति ख, ग, चिकितपुशकपाठः । ` | पिङ्गलच्छन्दःसूतचे | दौनामन्ते गुरुत्वमेव, समान्यादौनामन्तं लघ॒ल्मेव, . (९) Trufant गुरुत्वं लघुतवश्चेति। तदनुपपव्रं । विकर स्य प्रस्ततत्वात्‌ कस्य व्यवस्येति a far ननु sary, “वा पादान्ते गुरु” इति (९) गुरुत्वं । सत्यसुक्षं gaat हि तत्‌। वान्ते गुरं इति(र) प्रोक्तं यैस्तु बेतपदादिभिः। -उत्सर्गस्यापवादेन बाधसतैनावधारितः Wo LAR च्छया YTS agay नोपपव्यते। कस्ये च्छया, किं शास्त्रकारस्य कवेर्वा । न तावदाद्यः TH । . सुतरेष्वद्‌शं नात्‌ । नापि हितीयः । कवे- रपि द्च्छायां(५) aang, को जानाति कस्य arent च्छति । अन्य लाद्ुः। ननु पादान्ते व्षमामस्य सवस्य पाणि निना गुरुसघन्ना न कता । तेनोक्त' “संयोगे गुरु, दोषश्च" (१।४।११-१२) इति । नायं संयोगादिनं च दौघं‡। तस्मात्‌ गन्तु इति सूज्रमयुक्त | श्रत्रोश्यते। पाणिनिना खशास्त्रप्रयो- ware RMT कता। ““ गुरोख इलः” ( २।२।१०३ ) इत्यकारः प्रत्ययो यथा स्यात्‌। कुण्डा इरा tera ऊष्ा- शक्रा दइत्येवमादौनां “carta genase,” इति (२।१।३२६ ) सूते णामूप्र्ययखच (५) । पादान्ते वत्तमानस्य लघोगुं श्लाति- यख, ग, चिद्कितपुखकदय रुघलमेवेत्यस्याप्रे तस्मादियं gaat प्रमाशभित्य- faa: पाोऽखि | ` ९ पादाकेग्बक्र दति ख, चिद्धितपुस्तकपाढठः, पुश्काग्तरपाडठख | : वानो am तोति ख, चिदितपुस्तकपाटः | ४ कवेरिश्छायाश्चति ख, चिङ्छितपुस्तकपाटठः। ४ दंडाश्चक्र Herm दत्येवमादिषवामपत्ययसति ख, विङितपुरूकपःठः। १ अध्याये छन्दः शास््रोयसज Wa | ॐ देशे पाणिनेः प्रयोजनमेव नास्ति। कि्चानुखारादिपूव्बेस्य que वनं घटः सम्पदित्यादौ खितस्य गुरुसल्न ज्ञा पाणिनिना न क्ता, किमेतावता अन्यैरपि न कन्तव्या । तस्मात्‌ सूजरमिदं “ गन्ते ” इति । गप्रदेभा ¦ “ayaa BGS: इत्ये वमादयः ॥ भरादिपरः॥ ११॥ श्र इति व्यच्नसंयोगस्योपलक्षणम्‌ । ध्र आदिर्येषां त भ्रादयः। श्रादिःपदेन विसजनोयानुखारजिद्वाम्‌लौयोप- ्रानोयानां aed! प्रादयः परं यस्मात्‌ सः ध्रादिपरः ततश्चायं सूजाः, व्यश्चनसंयोगात्‌ ya saa (९) अनुखारविसर्जनोयजिद्वा मूलौ योपध्यानौयेभ्यच गरस ज्ाति- दिश्यते ॥. दे ॥ १९॥ ग दूत्यनुवर्त॑ते । रे इति दिमात्रीपलणाधं" । aaa wat यैः, दिमात्रस्य (९) दौर्घस्य गकारसञ न्ना क्रियते ॥ लौ Gl wt (निकसे | Ar fare ९ पस्ितहखसेकमानिकसति ख, चिकिपुलकपाटः। We कमाजिकस् ति WN म, चिद्धितपुल्लकपाढः। FIA ऋसखमाविष्य ति पुलकम्तरपाठः। ९ दिमाविक्स्यति ख, ग, चिदङ्धितपुल्लक्पाठः, पुष्ठकाम्रपाढडख। G fora: aa स दति गकारस्य परामथंः। स गकारो feat A लघू कत्वा गणनोयः (र) ॥ FAT ॥ १४॥ अधिकारोऽयमाश्यास्रपरिसमासेः। यत्र विगेषान्तरं न शूयते तत म्नाविल्युपतिष्ठतं । गायां वसवः ( २।३) इत्य व मादिषुवत्‌ eave व्यवहारो नास्ति ॥ . अष्टो वसव इति ॥ ९५॥ अत्र शास्रे वसव इत्यच्यमानेऽटसःख्योपलचिता Fray खरूपा वशाः (९) ww! लौकिकप्रसिदुपल्तणार्थमिदं सुतरं | तेन चतुणां समुद्राः, पच्चानाभिनद्दियाणोत्य वमादयः सज न्ना विशेषा लौकिकेभ्यः (२) प्रत्यतव्या-। इति'कारोऽध्यायसमासि- सूचकः ॥ इह ध्यारीनासुपादामप्रयोजनं वर्धते। अध्ययनात्‌ धोर्मवति। यस्य धोस्तस्य ah, afaga कत्वात्‌ विभूतिः । यस्य ACA स्वो, श्र्धमूलकत्वात्‌ गारस्थःस्य। वरा सा इत्य- ९ खमकाते म्मवागश्नायां दिमाचः, दो ल काते लघ्‌ कला गणयित इति zw, चिद्ितपुश्तकपाठः। स गकारो मावागरनायां a लकारो wat गक्यितन्य इति पुखकन्तिर षाठः | ₹ वशा एवेति ख, चिश्छितपुखकपाठः। द खलोकभ्य इति पुस्तकान्तरपाटः। १ अध्याये ध्यादिसतार्थोज्िः | ट नेन सर्वेषां स्मौसाधनोपायाां बुचेरुपायस्य माहाव्य' दर्भयति, तथाचोक्षम्‌, “अरीक्ुलपरोणाहजिङ्ना्रायासभौरवः | स॒ व्वोङ्गोण(\)परिक्ते maaan ah gerd” ॥ ware शिष्यः, का गुहा । शुदाःशब्द ¦ स्थानपय्यायः। “करा युदा, यत्रासो तिष्ठति । उपाध्यायो ब्रूते । ‘agar’ एथिव्यां(र), लभ्यते धौर्नाज्रातिविषादः कन्तव्यः। युनरपगाद शिष्यः, साते क । ‘ar धौः, तयोपदिष्टा, एथिवयां ‘a’, स्थितेन,(२) लभ्यते | awe, (*) wt gacare fire, कदा सः। ‘a: wee: पुरुषः, ‘wer कस्मिन्‌ ara, तांधियं प्राप्नोति॥ waracy, (४) weal धारणाधौव-बोधपरोऽसौ यदा स्यात्‌ तदा धियं लभते । भूयोऽपि प्रश्रः, किं बद | “fai,” कुर्वन्‌ aa तां धियं लभते तत्‌ "वद" (९) । ata, न हसन्‌ । हासादि-चापस्य' (°) अकुरव्वाणस्तां धियं लभते xem ufa भट्हलायुधक्लतो छन्दोठनत्तो (>) प्रथमोऽध्यायः ॥ १॥ ९ सवाङ्किकिति पुस्काकरपाटः। ९ ऽथिवामेबेति च्छ, म, चिकितपुरूकपाढठः। पुख्काकरपाठञ्च | ९ क Waa स्थितेमेति पैरकान्तरप्राठः | ५ तत्राचा््ौ रवीति इति ख, चिदितपुखकपाटः, पुखकानरपाठख | ४ तजा्रमिति ख, विक्कितपुस्तकपाढठः | ₹ रमते दूति त्र डि दूति ख, चिकितपुखकपाढः। पुसतकाकरपाटञ्च। ९ ासादिचापछमिति ख, चिक्ितपुस्ठकपाठः। पुखकाकरपाटस्। ८ दति इलायुषभषृकतायां पिङरच्छन्दोरलो इति ख, विश्ितपुखकपाठः | इति ङलायुधभडषटतायां पिद्लसूबहकणो दति म, चिकितपुखकपाठः | र्‌ 2 @ ९ रतचतुरङ्गजरोडाथक्रं ख, वचिकितपुरके दितोयाध्यायादौ ex इति सूदस्य ya लिखितम्‌ । किन्‌, क, ग, विद्छितपुखकद्वये तब्राङ्कितमस्ि। tar मूलाथौदारणशस्थललनादस् OT विन्यासः सलचित दूति मन्यामदे। Oo AM B “oo पिक्रलच्छन्दःसुते अथ हितोयोध्यायः। | Ge |गा० | उ० | Ho | wo आर्ष | २४ | २८ | ३२ | ३६ दैवो" १. र ए 8 आसु०| १५ | १४ शः १२ प्राजा० & १२ १६ २० th i ¶ ॐ ` ट €. ए साम्नो १२ | १४ | १६ | ex आर्ची १८ | Cf Re. fee त ५ ९ प्राग्युषामाष्यः (सू०२।६९) इत्यसय्ोदाररणम्‌ | द दैयेकम्‌ (TORR) UHH RT (स्‌०९।६९) इत्यनयोरदाररणशम्‌। ४ आसुरो पञ्चदश (सू०९।४) जश्यादा सरो (सू ०९।१२) दत्य नयाँ डदारणम्‌ | ५ प्राजापत्याऽ्टौ (GOR) चतुरञतुरः प्राजापत्यायाः (सू०९।१९) इत्यनयो रदा- हरणम्‌ | ९ यजुषां षट. (सू्‌०९९) CRA शेषे (सू०९।६९) CAAT दद्‌ाइशम्‌ | © साम्नं दिः (सू०९।द) a a सानां वदत (सू्‌०९।९) इत्यनयो TATA | ८ ऋचां विः (सू०२।८) AVM चाम्‌ (Goro) इत्यनयो ददार शम्‌। € तिखसलिखः Gara] एकैका व्राः (Bole) इत्य ्ोदाररणम्‌ | २ Taka TAT Sasha | १९१ . . ^५७न्दः॥९॥ ` [प Qe अधिकारोऽयमाशस्वपरिसमापरेः। शत AE यदद्याम- ग्कन्दस्तत्रोपति्ठते | छन्दः गब्देनाक्रसङख्यावत्‌ छन्दोऽचाभि- wad ॥ (खथ मायवधिकारः |) ` (° मायी ॥₹२॥ . अधिकारोऽयमादादयचतरपंरिसमासेः । “तान्युशिग्‌” इत्या- दिसूचात्‌ (“) प्राक्‌ यदुच्यते छन्दः, तद. गायवोसञ्‌न्नं॒वेदितः व्यम्‌ + (> देव्येकम्‌॥ ३॥ WATE छन्दो दैवोगायच्रोति TMA । तत्रायं प्रदर्थ॑नो- पायः। चतुरक्गक्रोड़ायाभिव चतुःष्टिकोष्ठान्‌ (९) लिखिता, प्रथमपडङक्लो भर्पीनाम लिखित्वा श्ितोयादिकीषटेष्वष्ननासुपरि ` गायत्रादिसपच्छन्दसां नामानि विन्यसेत्‌ । तती दितौयायां (र) wea प्रथमे are टेवोगब्टं विन्यसेत्‌। सञन्नाच्नापनाधे विते एकसङ्ख्याकमङ्म्‌ (*) ॥ | ९ इति नादिति ग, चिदितपुखकपाटः। ९ कोष्ठामाराणि दति ख, ग, विद्धितपुखकपाठः। १ ददितोयस्यामिति ख, ग, चिक्धितपु ख्लकपाठः। पुखलकान्तरपाठञ्च । ४ एकसख्ष्ा मेकं लिखेदिति ॐ, चिङितपुरकपाठः | १२ पिक्रलच्छन्दः सूते (*<) आआखुरो TACT । ४॥ ्राख्रो गायनो पश्चदणाच्चरा। तानि चाक्राणि “ग्लौ (१।१४) इत्यधिकारात्‌ गुरूणि लघूनि च यथासम्भवं द्रष्टव्यानि । तव ठतोयस्यां Weal प्रथमे कोष्ठे आसुरो््दं व्यवस्थाप्य हितोये पश्चदशसड-ख्याह्ं विन्धसेत्‌ (\) ॥ ५०) प्राजापल्याऽषटो । ५॥ (२) प्राजापत्या गायचो wena भवति । यत्र कचिद्‌. वेदे serat छन्दः सा (२) प्राजापत्या गायतीति way! तत्र चतुष्धां TEM प्रथमे AS प्राजापत्याश्दं लिखित्वा हि तोयेऽ्टसङख्याडं लिखेत्‌ ॥ | (९५) यजुषां षर्‌ ॥ ९॥ यलुरषां गायनो षडक्षरा भवति । यतर कचिद पेदे षडक्षरं छन्दः तत्‌ AYR Maar’) सज्‌न्नायते | तत्र Tet पडक्तौ प्रथमे कोषे याल्लुषोगब्दं (५) व्यवस्थाप्य fede षट्‌ सरख्याङ्क लिखेत्‌ ॥ १ शिकला हितोये ate पञ्चदभरसरूषडाह्ः शिखेदिति ख, ग, चिितपशक- पाठः | ९ यदाचर कन्दः सा प्राजापत्या मायतोति विश्नायते इति खै, धचिकितेपुखके आदावधिकः पाठः | । २ ead दूति ख, म, चिद्कितपुसखकपाढः। पुखकाम्रपाठस्च | ४ मायतौति इति ग, चिष्धितपुस्तकपाठः। पुखकाभ्रपाटख | ४५ aerate खः ग, चिक्धितपुसखकपाठः। ` 3 २ अध्याये गायत्रो छन्द।भेदोक्तिः | Qa (९९) सानां fa: ॥ ७॥ ufsaqada । दिरितिक्रियाभ्यात्तिदथं नात्‌ करोति रध्याङ्कियते(९) । तेन दिःकता feafuat षट्सङ्ख्या साम्नां Tara भवति | यव कचिद्‌ 82 erenra< छन्दः, तत्‌ सास्रं गायत्रौति सञन्नायते। तत्र षष्ठया (र) weet प्रथमे कौ सामशब्दं लिखित्वा fetta दादशसङख्या ङ्क लिखेत्‌ ॥ (९९) ऋचां चिः ॥ ८ ॥ षडित्यनुवत्तते । श्व्रापि पूर्ववत्‌ क्रियाभ्याहत्तिः, तेन तिगुणिता षट्सङ्ख्या ऋचां गायनौ भवतिं । यच कचिद्‌ वैदेऽ- CIMT छन्दः सा ऋचां गायत्रो सञन्नायते(९) । तच (*) सप्तम्यां Veal प्रथमे कष्ठे ऋ कशब्द व्यवस्थाप्य दितीयेऽछादण- सङख्या ङ लिखेत्‌ i (९०) दरौ दौ सानां वदत ॥ ९॥ गायचीत्यनुवत्त॑ते । साम्नां Tew गायतो दौ हौ सङ्ख्याष्ौ weal Tal पर्वात्‌ AeA, यावदष्टमं कोष्ठ प्राप्नोति। तत्र साम्नां पङ कौ ठतोयादिषु कोष्ठेषु करमेण बहि तान्यक्षराणि ङ्न विन्यसेत्‌ ॥ ९ दिरिति क्रियाभ्यात्तिः। द्ादभाश्षर ec: सानां क्रियते ) जद्यादासरो ॥१३॥ एकौकभित्यनुवर््षते। भासुरो गायत्री एकैकमत्तरं ९ wera निसङ्डयाङ्कानिति ख, चिकितपुख्कपाटः। ९ नापि छतोयादिकोटेषु freer मेश डं स्थापयेदिति ख, विङ्धित- पुस्तकपाठः। | | | ३ खायां निःमेषाभिधानादिति ख, चिकितपुलकपाटः। म, चिकितप॒खक- पाठ । | | [ ४ कोषेषु जमेशेकैकमङ्कभिति ग, विद्ितपुखकपाटः। कोषेषु कमेरेकेकम- रमिति ख, चिद्कितपुष्कपाठः | २ अध्याये TAA SSA । १५ त्यजेत्‌ ।: उत्तरेषु कोष्ठेषु gat प्राप्तायां सो . विधौयते। ASK क्रमेण WAT: ॥ (<) तान्युष्णिगनुषटब्‌-उदी-पड्ति-चिद्टब्‌-जगलयः ॥१४॥ तानि इति छन्दांसि, गायकाः परस्तात्‌ (९) उश्णिग्‌-अनुष्टब्‌- aval-ue क्तिचि टब्‌-जगत्याख्यानि क्रभैण भवन्ति ॥ (९) तिखस्तिखः सनाम्नय THAT ब्राह्यपः ॥११५॥ यजुषां पङ्क्तिमाराभ्य ‘fee’ याजुषो, सामी, आर्ची, चेति गायत्रः, भिलिता एका षट्‌तिंशदश्षरा are गायतौ water सनामा cane cer: 1 तिसरस्तिख . इति Shear परेषासुश्णिगादोनाभिह ग्रहणम्‌ । तथा एकेकेति वीप्सया ara (९) ब्राह्ममो भवन्तोति विधोयते । ब्राह्मा इति गायतरादौनोा जगतोपयं न्तानां विशेषणम्‌। एवं ATA, साम्नो, AA, च उश्णि- ग्‌ मिलित्वा(र)एका ाचत्वारिं शदक्षरा arent उष्णिक्‌ भवतीति। एवं तिखरोऽनुष्टुभः सङ्गताः सलयाऽषटाचल्वारिं शदक्षरा एका ब्राह्मयनुष्टुप्‌ भवति। ताणव तिखो age, सङ्ताः सत्य शतुःपञ्चाशदत्तरा एका ब्राह्मो हतौ भवति। ar एव तिखः पडकय सङ्गताः षष्यम्षरा एका areitvela- मवति। ता एव तिस्रखिष्रभः सङ्गताः षट्‌षच्यत्तरा ९ पुरस्तादिति ख, चिश्ितपुखलकथाठः। एसख्कान्तरपष्ठञ्च | R at vata ख, ग, चिदङ्कितणस्तकपाटः। पुस्तकान्तरपाठञ्च। ₹ मिलिता एकोहृता इति ख, चिकितएलकपराठः। १६ fara: सुभ एका ब्राद्मो fea भवति। ता ण तिरो जगत्यः सङ्गता दासपत्यक्षरा एका ब्राह्मो जगतो भवति । अचरा्टम्यां Tent प्रथमे कोष्ठ are व्यवसख्ाप्य हितोयादौ क्रमेण गायच्री- प्रमुखान्‌ (५) षट्विंणदाद्यक्ान्‌ विन्यसेत्‌ ॥ (९५ प्राग्‌ यजुषामाव्ये इति॥ ९९॥ तिस्रस्तिस्र शत्यतुवर्त॑ते। यलुषां पर्कैः प्राक्‌ प्राजा- पत्या, भासुरौ, देवो, इति यास्तिखो aM: AAT: सत्यश्वतुरविं ` शत्यक्षरा war श्रार्षी ` गायत्री भवति । ता. ua fra vive: aye श्र्टाविंशत्य्षरा एका oral उशिक्‌ wafa! ता wa तिस्रोऽनुष्टुभः सङ्गता हातरिशदक्तरा एका आर्षी अनुष्टुप्‌ भवति । ता wa fret ava सङ्गताः षट्जरि शदक्षरा एका रार्षो दहतौ भवति । ता एव fae: wear सङताचत्वारि शदक्षरा एका oral पडःक्तिभवति | ता एव तिखच्निष्टभः सद्गताखतुखत्वारिशदच्चरा एका भ्राषां facq भवति | ता एव fret जगत्यः सङ्गता ्रष्टाचत्वारिशद- षरा एका आर्ष जगतौ भवति । तत्र प्रथमायां पङ्क्तौ प्रथमे कोषे आार्षीशब्दं व्यवस्थाप्य दितोयादिष्ठ चतुविःशत्याद्यङ्गान्‌ बिन्यसेत्‌। प्रथमपङ्‌ङके दिं तोयादिकोषेष्वङनासुपरि गायता दनि नामानि लिखेत्‌) । श्रयं स्यष्टतरःप्रदशं नोपाय इति ॥ इति भट्ृहलायुधक्षतायां erect हितोयो ऽध्यायः ॥ २॥ ९ मायवरयरादौनिति एसलकान्तरपाठः। ९ नामानिविन्यरुदिति ड, चिद्ितपुसकपाठः। प्स्कानरपाठ्‌। २ अध्याये गायच्रौच्छन्दोभेदोक्षिः | १७ (अथ खनौयोष्प्रायः |) (र) प्रदः ॥१॥ अधिकारोऽयमाध्यायसमासेः। यदित ऊडुंमलुक्रमिष्याम- स्तत्‌ पाद इत्यधिक्तल्न afer wafa च गायका वसवः (३।२) इति + ` ॥ (९९ CASTLE ॥९॥ पाद शत्रलुवत्तते। शइषादिः पूरणो स्य स दयादिपूरणः। अआआदिग्रब्टेन उवादयो खष्यन्ते। अज्ायम्थंः, यत्र गाय- Tet छन्दसि पादस्याक्षरसटख्या न पूते, aa इयादिभिः पूरयिता । am, तत्‌ सवितुर्वरणियं, दिवं गच्छ सुवःपत- दत्यादि(*) ॥ | (२५) WAM वसवः ॥३॥ Spa Te 1: ६ (व॒सव .१ पाद इत्यमुवन्तत्ते। परिभाष्य | aaa: पादः वसवः" अष्टाच्चरासि, भवन्ति। wa aa गायत्राः पादोऽभिधास्यते, Waa तव्राटयल्रो ग्राद्यः(र) ॥ (९५) जगत्या आदित्याः ॥४॥ पाद्‌ शत््नुवरत्तते | परिभाषियं । जगत्याः पादो हादशाक्षरो भवति । यत्र कचित्‌ जागतः पादस्तत्र हादशाक्तरो Wea ॥ ९ दत्येवमादय दति ख, चिद्कितपुसूकपाठः। इत्यादय दति ग, चि्ितप्लकपाठः | २ aelaa दति ख, ग, विद्कितपुखलकपाठः | र “ey पिङ्गलच्छन्दः स्त (९९) विराजो दिशः Wy पाद इत्यनुवत्तते | यच कचिद्‌ वैराजः पाद LTT, aa दशाक्षरः प्रत्येतव्यः ॥ (९०) FEAT रुद्राः ॥६॥ वैषभः पाद श्युक्ते सव्ैकादथाच्चरो गद्यते । अस्नन anata परिभाषां एतातन: ॥ (२) एकादिचिष्वतुष्धादुक्तपादं ॥७॥ रमिखतुरभिं लं ्रेरुक्ञः पादौ यस्य तत्‌ “sare,” (\) | यस्य च्छन्द्सो यादृशः पादः परिभाषितस्तच्छन्दस्तेनैव पादेन कचि देकपात्‌, कषिद्‌ fear, कचित्‌ विपात्‌, कवचिचतुष्याद्‌, भवति | गायत्री च तिपादेव (२)। चतुभिरष्टा्तरः पादेरलुषटबेव | wafa(®) ॥ (९८) आद्यं चतुष्याहतुभिः॥८॥ (ऋतुः शब्देन लक्षणया TEAC: पादोऽभिधौयते । तैः पादे- अतुष्पादा यं गायत्रा (*) छन्दो भवति । एवं wafer त्यत्तराणि जायन्ते(५) । तजोदाहरणम्‌ | \ उक्तपादं न्द दूति ख, ग, चिक्रितपुखकपाटः | पुलकान्तरपाट | gman विषदैवेति ग, चिषद्छितपुलकपाठः | गायत्री च चिपदैवेति पलका- न्तरपाटः | द पादैरलदुबेव स्थादिति ख, ग, विक्ितपुकपाठः | पुखकान्तप्पाठ्ः | ४ चतुष्यादं गायजमिति म, चिक्छितपुखलकपाठः ५ सम्पद्यन्त दूति ख, ग, चिद्धितपुखकपाठः । पुखकान्तरपाठच्च। ३ अध्याये गायजौच्छन्दोभेरोक्तिः | १८ a इद्रः शचौपतिर्वेन बौलितः दुश्चयवनो हषालमत्सु सासहिः ()॥ (°°) बाचिच्तिपाहषिभिः ॥८॥ कचिद्‌ 32 सपात्तरोपलच्तितेः ara feafintraaia भवति। एवभेकविं शत्यस्तराणि जायन्ते । तच्रोदाहरणम्‌ । ` * युवाकु fe शचीनां युवाकु स॒मतोनां । भूयाम वाजदाव्‌† ॥ Wel १म ०। ४अ०। १७स्‌० ॥ ४ ॥ (२) | (५५) सा पादनिवुत्‌ ॥१०॥ सैवं गायतो पादनिहदिति worst लभते । प्रयोक्तुरदृष्टा- भ्युटयसम्बन्धन्नापनाथमियं UTM | वैद॑स्यानादिलात्‌(९) महत्त - ऽपिं च न दुष्यति ॥ ९ख, ग, चिङ्ितपुलकदये नेतदुदारणमस्ि । पमः *एसादुशचिकाद्धितानि वेदोदारशान्यप्यन्याजि वच्यमाणानि एततुपुखकदये न waite वेदितयम्‌। ९ न्ब द-प्रथममष्डल-चतुथालवाक-सप्रदद्धक्ख चतुर्थी ऋमियम्‌ । शय- WA Tawra wat याद्या | ‘fe यस्मात्‌ कारात्‌, शचीनां" असदौयकर्मशा, सम्बम्वि सोमरूपं रविः, ‘cag’ उदकविग्धेषेण पथःसकल्वादि व्रयान्तरेश भिधितं, तथा ‘quate ष्येभनव हियक्तानाखलिजां, सो जरूपरं वचनमपि ‘cary’ नानाविध- ख्‌ त्यगमिभितं | तसमात्‌ ड इन्द्रावदणरो यवयोः प्रसादात्‌ वरं 'काजदावनां' अब्र षदामा पर्षाखा मध्य, AST: भयम भवम ॥४॥ ६ वेदवदनादिलादिति ग, चिक्ितपुखकपाढः। २० fare: सतं (५) षर्‌ कसप्तकयोमध्येऽष्टावतिपादनिबृत्‌ ॥९९॥ प्रथमः बड्क्तरः, दितोयोऽष्टाक्षरः, sala: सपतात्तरः, एवं | विभिः पाद्या गायल्यो सः अलिएादनिहक्‌ ४ चनिपादित्यनुवर्त- नोयम्‌ ॥ (*) | (°°) दरौ नवकौ षट्कं सा नागो ॥९९॥ आद्यो) हो नबाक्षरो are, ate: षडक्षरः, एवं विषात्‌ या गायत्री, सा नागौल्युच्यते © ॥ (**%विपरोता बाराद्धो ॥९३॥ इयमेव नागौ गायो, विपरोता सतो, वाराहो ara (”) भवति | प्रथमः षडक्षरः, ५) दितोयदलौघौ नवान्तरौ॥ (५५) षर्‌कसप्तकाटकोर्व ङं माना(९॥१४॥ षडक्षरः प्रथमः पादः, TATA दितौयः, अष्टात्तरस्ततौयः, ९ षट्कसप्रकयो मेध्यं तिपाद्मिटत इति कचित्‌ पठः। तवर प्रथमः सप्रातच्तरो fade षडक्षरस्ललोयः पनः सप्ताक्षरः सा आअतिपादनिदृदिति। रतस्य पाठेपि अनुक्रमणिकापाठटपि साम्य ema cfs ख, fafsaqaafaa: ais: | Rw, ग, चिक्रितपुखकद्ये आद्यो इति पद्‌ नालति | द र्वं विभिः पादेनेगी गायतौ भवति इति ग, चिष्कितपुलकपाठः| एवं विभिः पादेनीगो नाम गाय भवति दति र, चिद्धितिपलकपादः। पुलकान्तरपाठ्। ४ वारा्ौ नाम गायवबौति पुखकान्तरपाठः। ५ षडक्रःपाद दूति ख, ग चिद्रितपुखलकपाढठःः ९ षरसपनाष्टकवद्माना इति ख, चिङ्ितपरलकपःठः | पुरलकान्तरपाठञ्च | २ अध्याये गायचौच्छन्दोभेदोक्तिः | २१ एवं तिभिः oretéarn © mat भवति ॥ adver इरणम्‌ । | * त्वमग्ने यज्ञानां दता विश्वेषां चितः। देवेभिर्मानुषे जने ॥ ०। ६म०। अ ०।९६स०॥९।८९) (*९) विपरोता प्रतिष्ठा ॥१५॥ aa वशैमाना यदा विपरौता स्यात्तदा प्रतिष्ठा ` गायतो भवंति) । अंशात्तरः weer are, feate: समाचर; टैतीयः षडक्षरः (*) ॥ तन्नो दाहरणम्‌ | * आप॑ः Mla मेषं वरू थं तन्वे ९ मम । SHH च सूर्यं" इशे ॥ ऋ०।९म०५अ ०।२२स्‌ ०।२१॥८५ ९ Fe AAT नामेति पस्तकान्तरपाठः। ९ कण्व द्‌-षष्ठमण्डल-द्वितीयालवाक-षोड एस्‌ क्तस्य प्रथमा ATG । द्यच्चाखाः सायणाचार्यदछता aren) ई "अग्ने, "त्व, "विश्वेषां सवेषां सप्रसंस्य्रानरूपेण विभिन्नानां, “aarai’ Sta’ दोमनिग्मरादकः, असि, qa, यज्ञ सम्बन्विदेवाङाता, भवसि। Tar त्व" "मानुषे" मनोः सम्बन्धिनि मनुष्ये, ‘aa’ यजमाने, ‘Safir’ देवैः, ‘fea: sleaa निहितः, असि ॥९॥ | दे प्रतिष्ठा नाम गायचैेस्या दिति पुंसकान्तरधाटः। | ४ दा चरः प्रथमः Wet दितौयः सप्राचैरः षडचरसततोयशद्‌ा सैव वदमाना विपसेता सतौ प्रतिष्ठा नाम मायौ भवति दति ख, चिद्धितपुलकपाठः | ४ ऋग वेद्‌ प्रथममण्डल-पश्चमातवाक-वयविंशमूतस wats छगियम्‌। दइय- श्वासाः सायणाचायंकता aren दे "आपः," "मम," तन्व" Roy, ‘TEE’ रोग- निवारक, 'मेषजं' ओषधं, "णतः पूरयत । किञ्च ‘ata’ चिर, सथ" दश se, नोरोगा वयं AGATA इति षः ॥२१॥ २२ पिङ्ग लच्छन्दः सूत (°°) TMA दिपाञ्नागतमायचाभ्याम्‌ ॥९६॥ लतौयशब्टे ACTA ATA SHAT त्तया विराजमाद | तथा- चोक्तम्‌, “विराजौ few: (aiy)” इति, यदा दादभाशषरो- ऽष त्तरश्च पादः स्यात्‌ ततस्ताभ्यां हिपाद्‌ विराद्नाम गायत्री भवति ॥ ततोदाहर णम्‌ | "पश्चा न तायुं ग्धा चत॑न्त' AAT यु ज्ञानं नमो वचनत । ` . स॒जोषाः धीराः पदेरतु ae त्वा सोदन्‌ विश्वे FHA ॥ऋ०।१९म ०।९२अ०।६५स्‌ one (५ 7 ()Faart, Aaa nyo एकादशाच्तरेः पादेस्तिपाद्‌ (र) fare नाम गायती भवति । ढतौयमित्यनुवत्ते नौयं (९)! तच्रोदाद्रणम्‌ । -~ १ ऋग्‌ वेद्‌-प्रथममण्डल-दाद ग्ाठवाक-पञ्चषट्टितमसूक्षस् प्रथमा गियम्‌। TE SI: सायशाचार्यरृता याद्या । श्वीराः' मेधाविनो टवा, ‘eater समान Flat सनः, Wwe त्वां ‘qa’ मागे पादरतेलंञ्छनेः, “खनग्प्न्‌' waa: age, “पश्व शअपहतेन पश्यना सद, “ताय न' ख नभिव, “गुहा चतन" अग्र पायां गदायां गच्छन्त , नमोयुजानं' डविलंच्चणमब्रमाद्मना संयुजानं, "ममे वदन्न" Sra इविवष्न्त' | जताः" यजनीयाः, “fry” सवे देवाः, wa ‘ar at, 'उपसी- दन्‌" समोपमप्राप्‌लुवन्‌, TENE, इत्यथः ॥९॥ ९ निपाच्‌ छन्द इति ख, चि्ितपुरखकपाढटः। दे ठतौयमित्यदवग ते इति ग, चिकितपस्तकपाठः | 2 अध्याये उशणिकृहन्दोभेदोक्तिः | २२ * दु ोयम्मि चधितये युवा राये च नो मिमोतं वाज- ` इषे च नो मिमोतं धेनुमलये ॥ We | १म० | ९७अ०। ९२०स्‌ ॥ ९ ॥ (\) “ इति मायत्यधिकारः॥ | (we efayaferare: |) (५८) उष्णिग्‌ गायचौ जागतश्च ॥९८। qa गायत्रावष्टाक्षरौ (र)पादौ, जागतश्च दादशणाक्चरः, एवं fair पादेरुष्णिडः नाम छन्दो भवति । अत्रच क्रमोन विवत्तितः। पादसडङख्यामाव' विधौयते ॥ ५)ककुग्भध्ये TTT ॥१९॥ मायव्रयोः(२) पादथोर्मध्ये जागतथेत्‌ पादौ भवति, तदासा उशिक्‌ ककुप्‌ सञ्‌न्नां लभते ॥ तच्ोदाहरणम्‌ | ९ चहगवेद-प्रथममण्डल-सप्तदष्टादवाक-विंश्त्यधिकश्ततमसूक्तस्य नवमौ ष्टगि- यस्‌ | TIS Saeed छता याद्या x अशिनो ‘gary युवां, कामयमागाः sare, मिवधितये' भन्धुजमरचषाथे , "दु ङोयम्‌' युत्काश्टात्‌ धनानि घराप्रनु- वन्ति । खतः ‹ मः' wera अपि, - ‹ वायव्ये ' वाजयुक्ञाय, च, ^ राये ' घनाय, Gat? geil se Stel wean wa गीयुक्तमन्र्च प्रयच्छतमिति निष्के ETS: Wi ९॥ | ९ यतवराटाचराविकि ष, ग, चिक्रितपुखकपाठः। ६ गायता दति ख, चिद्धितपुरूकपाठः। २४ fares: सूतं + सुदेवः समदाऽसति VAC मरो ACT: स मलये: | यं चायध्वे स्याम ते ॥क०।५मग४अ०।५४्‌ ०॥१५॥ (र) ५९) पुरउष्णिक्‌ पुरतः heel पुरतशेव्नागतः पादः स्यात्‌,(९) मायज्रौ च परतः, तदासा परडण्णिकसञन्नां लभते (र) ॥ तथोदाष्टरणम्‌ | ५ ATS न्तर ्तंमपसु मेषजंमपामुत प्रशस्तये | देवा भव॑त वाजिनः ॥क०।१९म०।५अग।र९स्‌ ०।९९॥ (* ९ ग्वे द-पश्च प्रमण्डल-चतुथानवाक-चतुष्यश्चाशततमसूक्तसख YAR) ऋगियम्‌ | TAU: सायणाचायेरृता MTS । ₹े समद्ध' पूजित सरतां गण, “खुट्‌वः' कल्या - णमरुत्‌सञ ज्ञकद्‌वोपेलः, “शवरति' भनति | इहे नरः नेतार ₹ मतः, a, Hay,’ ew श्ेभनपुवाद्य Gay, “safe भवति । a मत्यै", “जायध्वं ' पालयध्वे, य रवं wafer A’ वं, श्याम" युव्दीथाः ॥९५॥ र्सश्व जागनः पादः यमश्च द्धवतोति ख, चिकितपुखक्तमाठः 1 ९ चुरखष्णिखः नाम भवतोति ख, ग, चिशितपरष्डकव्राठः। पुस्तकान्रपाट। ४ ग्ब द-प्रयममण्डल-प्रश्चमातुचाक-वयोविंशष्छ ङ्गस्य रकनविशौ ऋगियस्‌ | TSCM: TITUS AT WSN । अण्सु" जलेषु, "अन्तः" सध्ये, Tea’ Tas, qwa | तथेव अप्सु Gee’ ओषधं wal “उतः पिच, तादग्ौनां asi देवतानां ‘sme’ प्रशंसाथे, ‘eat’ दे उलिगादयो ब्रा्यणाः, "वाजिनः' देगदन्तः, भवतः wha’ a fa कुरुत दत्यथेः ॥९९॥ २ अध्याये उश्णिक्छन्दोभेदोक्तिः । २५ (५९) परोष्णिक्‌ परः (९) ॥२९॥ जागतः (९) पादः परशेद्‌ भवति, पूर्व्यो च गायती, (९) तदा परोष्णिक्‌ नाम भवति (*) । ““उश्णिग्गायत्रो जागत" (२।१८) श्त्यनेन गतार्थमेतत्‌, विेषसञ्‌न्ना-विधाना्धं' पुनरुच्यते | प्रथमसते उण्णिगग्रहणमधिकाराथेम्‌ ॥ तच्रोदराहर एम्‌ | % अभ्रं WH गोमत ईशानः सदसो यो | अस्म धेड जातवेदो APS खवः ॥ कऋ०।९म ०।१९२अ ०। ७८सू ° ॥४॥ () | २ चतुष्याहषिभिः ॥२९॥ सपाक्षरेखतुभिः पाद रुष्णिगेव भवति ॥ तज्रोदाहर णम्‌ । aca इति ख, म, चिकितपुस्तकपाठः, परखकाकरपाटख | ९ MAA इादभ्ाथर इत्यथः | ९ मायौ अदटाचरावित्यर्थः | ४ सं द्व आगतः पादः Were Rate, पयोः च गायनो, तदा परीष्शिक नाम न्दौ भवति ) पथ्या पूवे AMA: ॥ २७॥ वहतोत्यनुवत्तंते | पूर्वः पाटो जागतो यदि ठतीयो भवति, अन्धे गायत्राः, तदा AA TEA पथ्या नाम छन्दो भवति tt <) SAUCE दितोयः ॥ स्ट ॥ पूर्व ्ेदित्यनुवत्तं ते । पूर्व चेन्नागतः पादौ दितीयो भवति, RATS गायचाः, तदा न्यङ्सारिणोनान्नो aeat भवति ॥ (©) स्कन्धोग्रीवी AEH ॥ RE ॥ cata न्यङ्सारिणौः क्रोष्टुकेराचायस्य मतेन स्कन्धो गरौवी नाम छन्दो भवति । आआचाथग्रहणं पूजार्थम्‌ | (९५) उरोव्रडतो यास्कस्य ॥ ३०॥ wae न्यङ्सारिरौ यास्कस्याचययस्य मतेन उरीहदहती- - नाम्नो (र) भवति ॥ , १ खागतमायनश्ब्दाभ्यामव स्वज इादण्यचरा्टाचरयो रहं TPE | RUTTER नामेति ख म, चिद्धितपुन्तकपाढः | २ TINT SEAS । २९ (^) उपरिष्टाट्‌ बुदल्यन्ते ॥ By It यदा जागतः (९) पादोऽन्ते भवति, Bara गायत्राः, तदा उपरिष्टाहृहतौ नाम भवति ॥ तोदा रणम्‌ | COSI AHS देवं AUS ऊतये | अपां नपातं सुभगं Gal धिति सुप्रतृत्ति मने हसं ॥ऋ ०।३।१।१। (रशे पुरस्ताद पुरः ॥ ३९॥ स एव जागतः पादः Waa इवति, Tare गायत्राः, तदा Gwatesedt नाम भवति | “aedl जागतस्रयञ्च गायचाः (३।२५) इत्यनेनेव गताथेमेतत्‌ (९) सजन्नाविशेषदशनाये' (२) पुन रुच्यते ॥ (९५) बाचिन्नवकाञ्चत्वारः ॥ ३३॥ कचिद्‌ वेदे नवात्षराश्चत्वारः पादा दृश्यन्ते, सापि त्येव तत्रोदादहरणम्‌ । ` ` तं ला बयं पितो वचोभिर्गावो न इव्या सुषूदिम ! देवेभ्यस्त्वा सधमादमस्मभ्यं AT सधमादम्‌ ॥ We १८।११। ` रा ee ९ यज जागत इति ख, ग, चिङ्कितपुखकपाठः | ९ गतार्थलादिति ख, चिकितपुलकपाठः। ३ सञश्नाविर्ेषप्रदणेनाथेमिदमिति पुखकान्रपाठः। २० पिद्धलच्छन्दःसूते (९१) वैराजौ गायचौ च ॥ ३४॥ ` यत्र वैराजो पादौ, पूर्वौ, दशा्षरौ भवतः, ततो Waal, च सापि(*) बहतो ॥ (९९) चिभिरागतेरमदाव्ृदतो ॥ ३५ ॥ ` विभि्जागतेः पादैन्डन्दो महाहहतोनाम ॥ (©) सतोव्ृदतो ताण्डिनः lS It saaq वहती afiwa आचार्यस्य मते सतो्रहतौी नाम भवति ॥ इति वहत्यधिकारः ॥ (अथ प्रडनक्राधिकारः |) (©) पड्क्तिजंगतौ गायत च ॥ ३७॥ यदा हौ जागतो पादौ, तथा गायत्रौ च, (९) तदा पङ्क्ति नाम छन्दः ॥ (©) पुर्वौचेदयुजौ सतःपङ्क्तिः ॥ ८ ॥ यदा (९) पूर्वोदिष्टौ पादावयुजौ भवतः, प्रथमटतौयौ पादौ जागतावित्यर्थः | शितौयचतुर्थौ च गायती, ase: सतः- पडकिनौम ॥ | १९ गायनौ सापौतिख, ग, चिङ्कितपुसलकपाठः। न scuaaaial दशाच्चराष्टाचरयो Tee FETA | ९ पादौ भवतस्ततो गायनो चेति ख, चिदितपुस्कपाठः। पुखकाकरपाठञ्च | द यजेति ष्ठ, चिङ्कितपुखकपाठः, पुखकाकरपाढठशख | २ अध्याये पटःक्तिच्छन्दोभेदोक्तिः | ३१ (°°) विपरोतौ च ॥ ३८॥ यदा ताकैव पादो विपरौतौ भवतस्तदापि सतःपलक्ति- रेव । अयमथः, प्रथमढतीयौ पादौ maw, दितीयचतुर्थौ जागतौ ॥ COMRARIS SH परतः ॥४०॥ यदा जागतौ पादौ, परौ भवतः(९), गायती च पूर्वौ, तदा आस्तारपडक्तिनौम ॥ (५९) प्रस्तारपड. क्तिः पुरतः 182 यदा जागतौ पादौ पूर्वौ भवतः, WA च परतः, तदा प्रस्तारपङक्ति्नाम ॥ “पडक्रिजागतौ गायज्रौ च (2129) इत्यनेन 5 गतार्थमिदं (| सजन्नाविरेषन्नापनार्धं [| ~ , सञ्‌न्नाविशेषन्नापनाथ पुनरुच्यते ॥ (*) विष्टारपड, क्तिरन्तः ॥ ४९॥ यदा जागतो Wel मध्ये भवतः, आद्यन्तयोख मायौ, तदा facture farata ॥ (**) संसारपड्‌क्तिवदिः ॥ ४३॥ यदा AAT जागती पादौ वहिभंवतः, मध्ये च AAA, तदा संस्तारपडक्तिनांम च्छन्दः ॥ ९ परतो भवत दूति ख, ग, चिद्ितपुखलकपराठः। पस्तकाम्तरपाठञ्च | ३२ पिङ्लच्छन्दः सुज (५) ACTS A? THAT ve vi पच्चाच्तरे खतुर्भिः पादे रत्तरपडक्षिर्नाम च्छन्दः । ननु चत्वा- रिथदक्षरा पड्‌क्तिच्छन्दः, aq कथं पञ्चकाशत्वार इत्यच्यते | तव्रोत्तरम्‌ | “दावप्यल्यशः'” (२।४५) इत्यस्मात्‌ सिंदावलोकित न्याये नास्पग्रहणमुवत्तेते, तेन पडन्ञेरल्पत्वं विशेषात्‌ प्रतिपादितं भवति ॥ | (*९ द्वावप्यल्यशः ॥४५॥ पञ्चग्र हणमनुवन्तते, पञ्चात्तराभ्या पादाभ्यां श्रल्यशः- पडक्निर्नाम च्छन्दो भवति, कचिदेव वैदे न waa | (°°) पदपङ्क्तिः पच्च ॥४६॥ पञ्चका शत्यनुवत्तते। यदा पच्चात्षराः TE पाटा भवन्ति, तदा पदपडनक्षिनोम च्छन्दः ॥ (*) चतुष्कषरको AAA ॥४७॥ € € चकारः, पञ्यका इत्यनुकषणाथः;। यदा प्रथमखतुरक्तरः पादः, हितीयः क्डक्तरः, ततस््रयः TEA, तदा पञ्चपदा पडक्रिरेव ॥ (*९) पथ्या पच्चमिर्गायवैः Ween पञश्चभिर्टाच्षरेः पादैः पथ्या नाम पडनक्तिभवति। अरस्योदए हरणम्‌ | ३ अध्याये शिष्टुब्‌जगतीच्छन्दोभेदोकषिः 22 अच्तसमोमदन्त होति ॥ (क०१।८२।२। इति पड्क्वपिकारः ॥ ` ( खथ Fre व जमगत्यधिकारः | ) (*) जगतो TSP ४८ ॥ fcaqaaa CH . " पादजमतौनाम xy € मायचैरित्यजवक्षते । wat: षड़भिः - च्छन्दो भवति ॥ | | ~ . : (५ एकेन चिष्टन्‌ ज्योतिकती ॥ ५० ॥ चिष्टुभः प्रस्ततल्वात्‌ प्रत्यासत्तेख तस्या एव सम्बन्धः । एकेन चैष्टमेन पादेनाधिकाराच्तुभिगोयकः पञ्चपाचिष्टुब्‌, ज्योतिः wat aa’) | dewa स पञ्चभिगायवैरित्य क्ते चत्वार रव Waal: पादा लभ्यन्ते | यथोपाध्यायेन we we शिष्या- आगता दयु लो उपाध्यायपख्माः प्रतौयन्ते ॥ (९ तथा जगतो ॥ ५९॥ एकेन जागतेन, wea, चलुभि गायनैः, wearer, च्धीतिखरती नाम(र) ॥ | ९ नेति crane fara faa (९।४५) इत्यतो Waa Te लाल्‌ TATS- Aq तदेव wea! weaken पादेनाधिकारान्तिभिर ट मेशतुष्यात्‌ fare sitfeantt नामेति ख, चिक्ितपुखकपाटः। ` ९ एकेन गायते श पादेन निभिं गतेखतुष्यःलच्छोतिनेम जगती भवति इति ख, सिद्ितपुखकपाठः। afafsaqqans ज्यो तिद्मतीत्यव fas: | 4 २४ ` पिङ्कलच्छन्दःसूतर (2) पुरस्ताञ्ज्योतिः प्रथमेन ॥ ५२॥ प्रथमेन Tea पादेन, THE गायतेः, पुरस्ताज्नोतिनौम faga भवति | gad गतार्धत्वाद्‌ विगेषसञ्‌ज्नाज्ञापनार्थमिदम्‌। तथा जगतोत्यनुवत्तंनोयम्‌ | तेनाद्येन जागतेन पादेन, Was गायतेः, परस्ताव्जोतिनोम जगतो भवति (९) ॥ (५) मध्येज्योतिमध्यमेन ॥ ५३॥ यदा मध्यमस्तैष्टभः पादो भवति, उभयतख दौ हौ aT, तदा मध्येज्योतिनाम चिष्टब्‌ भवति मध्येज्योतिरित्यलुक्‌- समासः | तथा जगतीत्यलुवत्तैनोयं । तेन मध्यमेन जागतेन sara दौ दो गायत्री (र) तदा मध्येज्योतिनाम जगती भवति(२) ॥ | (**) उपरिष्टाजज्योतिरन्तेन ॥ ५४॥ यदा चत्वारो गायत्राः पादा भवन्ति, अन्ते च चेष्टुभः, तदा ९ प्रथमेन मायतेण पादेन शेषे Few fate: पुरस्ताज्‌ श्यो तिखि्टुब्‌ नाम भवति। पर्वेशेव गाथ लाद्िरेषख श्नाज्ञापनाथमिदम्‌। तथा जगतौत्युवक्तं नोयं | Fada गायने श wea विभिजेमतेः पुरखाजञ्थो तिनाम जगती इति श- चिद्धितपुस्तकपाठः। ९ उभयत मायवाभ्ासिति पुस्तकामरपां्ः। द यदा मध्यमो गायनः तीयः पादौ भवति, उभयतश्च दो Feat यदा पूवो ` अन्तिमैकसन र्‌ मलदा सध्ये व्योतिनाम faery भवति 1! मध्यं व्योतिरित्यलुक्‌- समासः! तथा अगतोत्यनुवन्तते। रकेन गायचेः श मध्यमेन हतौयेनोभयतख् जागताम्यां | प्रयमददितोयम्थां ` aqua मथ्येश्यो तिज गतौ नाम मवति इति ख~ चिद्कितपुस कपाटः | 2 अध्याये जगत्यादिच्छन्दोभेटोक्तिः । ३५ उपरिष्टाव्जोतिर्नीम fava भवति । तथा जगतीोत्यनुवत्त- नौयम्‌ । तेनान्तेन जागतेन, Tee गायत्रै शतुर्भिः, उपरि्टाल्नोः - faata जगतो भवति(९) ॥ 3 (*) एकस्मिन्‌ पञ्चकं कन्दः WHAT ॥ ५५॥ यदेकः THAT पादौ भवति, WT षडक्षराः, तदा WE- मतौ नाम गायतौ(९)। छन्दोग्रहणे wad, पुनग्डन्दो गरहणं Ceo r~ “te A छन्दोमाच्रप्रतिपदयथे | तेन सवष छन्दःसु पच्ाक्षरकपादलक्िता शषुमतौ भवति। इतरथा नन्तरं सम्प्रत्ययः स्थात्‌(र) ॥ क (°) TR RHA (५ ॥ ५६॥ एकस्मिन्‌ षडक्षरं पाद्‌, अन्येष यथालश्षणमुपात्तेष, कन्दी माच aaa नाम,*) भवति a (>) चि पादणिष्ठमध्या पिपोलिकमध्या ॥ ५७॥ यदाद्न्तो पादो TWA, मध्यमोऽल्पतराक्षरः(९), तदा- ऽरिषिमध्या सतौ पिपोलिकमध्या नाम भवति। अयमर्धः १ यदा जयल्र्ट माः पादाः भवन्ति, अन्ते च गायवसलदोपरिषटाजग्योतिलिद ब नाम भवति। तथा जगतोत्यनुवत्त नौवम्‌ | तेनान्त्येन गायब श Rey जागम स्िभि- दपरिष्टाजग्योतिजगती नास भवति-दति ख, चिदक्ितपुखलकपाढः | ९ यदेकः TI पादो भवति we द्वादण्णच्तरालदा WE मनोजगतीनाम wt भवति इति ख, चिङितपुखलकपाढठः | ₹ छयनन्तर खव सतुपप्रत्ययः स्यात्‌ दूति ख, ग, चिकितपुख्कपाठः। ४ ककुदतौ इति ग, चिङ्ितपस्तकप्ाटः। परलकान्तरपाठस। ५ बन्दोमावेष ककुम्मती नाम जगती दूति ख, ग, विद्धितपसकपाठः | ₹ सध्वमऽलपतनाडर दति ख, ग, विद्कितपस्तकपाटः। २६ पिङ्गलच्छन्दः सूत्रे aaa पादो अष्टाक्षरो (९), मध्यमख्यत्षरः, एवं त्रिपाद्‌ trae पिपौलिकमध्या नाम भवति (९)। एवं चतुरक्षरे पश्चा- aista मध्यमे पादे पिपोलिकमध्या ff यत्‌ किच्चि- चिपाच्छन्दः (र), लघुमध्यमपादं, aaa पिपौलिकमध्यमुच्यते ॥ (*) विपरोता यवमध्या ॥ ५८ ॥ आद्यन्तौ पादौ TFA, WATT TWAT, सा गायत्रो यवमध्या नाम भवति । एवसुश्णिगादिष्वपि योज्यम्‌ ॥ (८) ऊनाधिकेनेकेन (°) निव््रिजो ॥ ५९॥ चतुर्विं शत्यक्षरा गायती, एेनाच्रेश alata, सा fae दिति विशेषसञ्‌न्नां लभते । एकेनाधिकेन भुरिगिति । 'एव- सुश्णिगादिष्वपि द्रष्टव्यम्‌ ॥ (८५) द्वाभ्यां विरारसखराजोौ ॥ ६०॥ अनाधिकग्रहणमनुवन्तंत {५)। हाभ्यामच्राभ्यां ऊनाधि- काभ्यां (€) गायत्रो यथाक्रमं विराटसखराट्‌-सजन्ना भवति (2) । १९ पादौ षडर इति पुखलकान्तरपाठः। ४६ area} पारी रकादणा चरो मध्यमः WEYT, एवं विपादुग्णिक्‌ पिपी- foamy ay दति ख, a, चिद्ितपुसतकपःठः | no gra | २ यत्‌ किश्चिच्छन्द इति ख, चिद्ितपललकपाटः। ४ ्यमाधिकेनैकेनेति पललकान्तरपाठः। ५ न्युनाधिकग्रदमनुवर!त इति क, चिकितपुलकपःठः | ९ न्यनधिकाम्यामिति क, चिद्ितपस्तकप्राठः। ऽ गायच्यादौनि यथाक्रभेश विराट्खराटरुजक्तानि भवकीति पलकानर- पादः | 2 waa वैदिकच्छन्दोनिशेयोक्तिः | ३७ (८९ आदितः सन्दिग्धे ॥ ९१॥ यदा wefanarat et भवति, तदा किं प्रतिपत्तव्यं, किं गायतौ खराट्‌, उत (१) उश्िग्विराडिति । एवं सन्दिग्धे सति छन्दसि ्रादिभ्रूतात्‌ पादात्‌ fata: wat) यदि प्रथमः पादौ गायव्रस्तदा (९) गायवेयवासौ । श्रथोणिहस्तदोश्िगिति | एवं सवच ॥ (८० देवतादित्च । ९९॥ इदमपरं निणेयनिमिश्षसुचखते । सन्दिग्धे छन्दसि देवतादेय नियः aden श्च्रादिःग्रहणं खरादिपरिग्रशा्धेम्‌ । कस्य छन्दसः का देवता यथा निर्णयः कर्तव्यः | इईत्यपेल्तायामिदसुच्यते । ` ८ अभिः सविता सोमो वुदस्यतिर्वशण दन्दो - विश्वेदेवाः (॥ es i गायच्रादौनां जगतौपथन्तानां यथाक्रममम्यादयो देवता वेदितव्याः | तत्र सन्दिग्धे छन्दसि, यदाऽऽग्नेयं तदा गायती, यदि सावित्रं तदोश्णिक्‌। णवं wars वेदिकेष्वेव छन्दःसु निद- ९ SATE इति पखकामरपाठः) , ९ यदि प्रथमः पादो मायचयाखदा दति ख, ग, चिशितपखकपाठः, वडा प्रथमः पादो गा्वतरालदेति पस्तकान्नरपाठः | ह faaracar tat fea ear देवता इति ख, चिकिबप्रस्कपाटः। ८ पिष्ल च्छन्दः सूते इूरिजो, तथा विरार्‌स्वराजो दृश्येते, न लौकिकेषु | रतो लोकि केषु(९) सन्दे हाभावात्रिणयनिमित्तभरूता देवतादयो नेष्यन्ते | (<) खराः षडजादयः॥ &४ ॥ . | षडजषभ-गान्धार-मध्यम-पच्चम-धवत-निषादाः स्वरा गाय- चादिषु क्रमेण द्रष्टव्याः ॥ | (८५सित-सारङ्ग-पिसङ्ग-छष्ण-नोल-लोदित-गौरा वणाः ॥९५॥ गायव्रयादिषु क्रमेण वर्णा वर्णनिर्रयनिमिन्तमभिधीयन्ते ॥ (८० आगरिवेश्य-काश्यप-गौतमाङ्गिरस-भार्गव-कौभिक- वांशिष्टानि गोचाणि इति ee गाय्रयादौनां क्रमेणेतानि गोाशि, भवन्तीति वाक्यशेषः भ्यामान्यति्कन्दांसि, रोचनाभाः aaa (९), इलेवमपोयति- sfrareat:(*) | तग्रौपपद्यते | कतोनामतिच्छन्दसाच् नि इरिजोविराटम्वराजोश्च प्रदेणाभावात्‌ afsnfe संशयः १ ततो लोकिकपचे दइतिख, ग, चिङ्कितएस्तकपाढठः। अतो लोकिकपत्ते दति पसलकान्तरपाठः। ९ अव रोचनाभाः छतयः आामान्यतिच्छन्दांसीति ख, विङ्ितपस्तकपाटः। दे दव्येवमादिकमधीयतेडान्दसा दति ख, ग, चिह्ितपस्तकपादः। ४ अध्या उत्क्षत्यादिच्छन्दोभेदोक्षिः। २९ we निणयनिमित्त' वर्णविन्यासः क्रियते, (९) तदपि ऋषि देवता-खर-वणानां न्नानाबिःखरेयसभमिच्छन्ति छान्दसाः (९) ॥ sfa भटृहलायुधक्ततौ छन्दोदत्तो (र) ठतोयीऽध्यायः॥ २ ॥ (अथ चलतुयाध्यायः 1) (>) चतुःशतसुत्क्षतिः॥ १॥ चतुरधिकं शतं चतुःशतं । मध्यमपदलोपौ समासः । भ्रथवा चत्वारि च शतञ्च चतुःशतं | दन्द-समासः | कम्भधारयपत्षस्तु(*) नेष्यते । aa चतुःशतानौति प्राप्रोति । यत्र चतुःशतमत्तराणां सङख्या भवति, तत्‌, उत्क्षतिनाम च्छन्दः ॥ €) चतुरञ्तुरस््यजेद्‌त्‌क्षलेः ॥ २ ॥ चतुःशतात्तराच छन्दसः RAY चतुर खतुरः सडन्ख्या विशेषान्‌ त्यजेत्‌। एतदुक्घम्भवति, उत्कतं रारभ्य चतुभिश्तुभि र्तर न्यूनानि डन्दांसि अन्धानि स्थापयेत्‌, अषटचत्वारिंथदत्तरं यावत्‌ ॥ ` (°) तान्यभिसं्यापेभ्यः कतिः ॥ ३ ॥ “तानि{उतृकतेरनन्तराणि च्छन्दांसि, अभि सम्‌ वि आङ a ९ यद्य निशंयनिमिभश्च वशपन्यासः क्रियते इति ग, चिद्कितपुखकपाठः। रतदन्तर मेवा वाध्यायसमाश्िवाक्षमस्ि। तदपीत्यादिकः पाठो नाल्ि। ख, विकितपुखके त॒ तदपोति पदद्वयं नाति, तत ऋषिदेवमेत्यादिकः सम्पू पाठस्ि। २ लुक्तानां कामतोवणशा इति, क, चिद्कितपुसकप्रान्तेधिकः पाठे विन्यसलः। २ भद्टहलायघष्ठतायां पिङ्गलच्छन्दोट्ो रति ख, ग, चिङितपुरकपाठः । ४ कमा रयसमासत, इति पुलकाकरपाढः। t ६ ह° पिङ्लण््छन्दः सूत दूयेतेभ्यः पराणि छतिसञच्नानि भवन्ति । तत्र शताक्षर छन्दोऽ- भिक्षतिः । षखखवत्यत्तर, सङकतिः। दानवत्यत्षर, faafa: | अष्टाशौत्यत्षरम्‌, श्राकतिः , चतुरशोत्यच्तर, Wafer: ॥ (°°) प्रलल्या च ॥ ४॥ उपसर्गवर्जिंतः शुः कति ग्रब्दः TMT ` खरूपेणेवावतिष्ठते | तेनेतदुक्त' भवति, अरश्रोत्यक्तर, कतिः (२) s (९.९) धुत्यष्टि-शकंरो (९) जगत्यः ॥ ५॥ कतेरधस्ताशति ate WH जगतो इत्ये ते शब्दाः WAT व्यवस्थापनोयाः ॥ (९.२) पुथक्‌ पुथक्‌ TIA एतान्येवेषाम्‌ ॥ ९। “एषां waretat, ‘Gam: एथक्‌ waa’, “एतान्येव' शष्ट्‌- रूपाणि, विन्यसेत्‌। एक्‌ एथग्‌-गरहणं प्रसेकं TAMIA | श्रन्यथा हि समुदायपूल्वहत्तितवमेषां (र) स्यात्‌ । तेनायमर्थः, छतिशब्दात्‌ qa * छतिशब्दः, अष्टिशब्दात्‌ पूव्व॑मष्टिशब्दः, शक॑रौोशब्दात्‌ पृष्व" गक्ष रोशष्टः, जगतौशब्दात्‌ पूवव जगतो शष्ट; ॥ | i रीका) काकि ९ अ्ोत्यचरः दन्दः छतिनासेति ख, ग, चिकित पुम्तकपाठः। पुलका र. पाठश्च | सि ९ शक्रोति ख, ग, चिङ्कितपुलकपाठः। mace पलकान्तरपाठः। ta सवव शकंरीणब्दपाठान्तर ज्ञेयम्‌ | | समदायप व aan fata ख, ग, चिकछितपुस्तकपाठः। पुख्काकारपाठञ। 8 अध्याये धत्यादि च्छन्दोभेदोक्षिः | Be (०५) दवितीयं दिनोयमतितः॥ ७ ॥ wa हितौयं दितोयं शब्दरूपम्‌ (९) अतिगब्टात्‌ परतः waaay एवं सन्युत्तरेषां Seat: Tran ArT waft । aa wean, भरति्टतिः(र)। दासपत्यच्चरं, तिः । अष्टषथ्यत्तरम्‌, safe:1 चतुः षच्यक्षरम्‌, ahs | षच्चश्चरम्‌, अतिशकंरो ।' धटपश्चाशद षरं, wee हापञ्चाशद- रम्‌, अतिजगतो । श्रष्टाचत्वारिं दस्त, जगती ॥ (५) अच (२) लौकिकम्‌ ॥ ८ ॥ | अधिकारोऽयमाशा खपरितमभिः। gaat eeut तरेदिक- aaa! इतः प्रथल्याथादौनां चूलिकापयन्तानां arate | समान्यादौनामुतृछलतिप॑थंन्तानां Sect लौकिकतवश्च । अचरः वेदिकच्छन्दस्मं प्रस्तावे, प्रसङ्गाद्‌ वैदटवदनादिसुनिपारम्पर्य्य- गतं॒स्यृतिपुराणेतिहासादिषु दष्यमानमार्ग्यादिदण्डकपथन्त (लोकिक"च्छन्दाजातमधिक्रियते | THIS काव्यस्य । काव्यच्च कौत्तिंरूपत्वादानन्दहेतुत्वाच पुरुषार्थ; ॥ (५ artes ्यदार्षम.॥ ८॥ आङभिविंधो | feta ae, सायं तदितः । गायत्रगदि- ९ शब्दखरूपम तित इति ग, चिकितपस्त्कषाटः। ९ षटुसप्नत्य्चरं शन्दोतिष्टतिरितिख, ग, चिकितु कपाटः पुलक्ागर- पाठञच। अथेति ख, ग, चिकितपुसकपाढः। BR पिष्ठःलच्छन्दः aa चिष्टप्पथन्तं यदाषं' छन्दीजातं, वैदिके व्याख्यातं, लौकिके च तस्‌, तथैव geet! किं are १ चतुर्विंशत्यत्तरा गायती । अष्टाविं शत्यक्षरोण्णिक्‌। दात्रिशदक्तराऽनुष्टुप्‌ । षट्त्रि शदक्षरा weal चतवारि शदच्तरा पङ्क्ति; । चतुचत्वारिंणदक्षरा विष्टुप्‌ । “ay समुशये ॥ | ५.० पाद्शतुभागः (५॥ ९०॥ (चतुभागः (९) चतुविंशत्यक्षराया गायव्रातुर्थो भागः, WAM लभते | गायकाः TEAC: पादः । एवसुण्णिगा- दिष्वपि द्रष्टव्यम्‌ (९) | समठत्तविषयमेतत्‌ ॥ (९.० यथावृत्तसमाधिव QW यस्य हत्तस्य यादृशः पादैन्यूनाच्षररधिकाचरेवा समासि- ema, तस्य तादृशा एव पादा ग्रहोतव्याः | "वाशब्दो व्यव- सथितविभाषा । उद्गतादिषु विषमहत्तेषु चतुभागातिकरमेणापि पादव्यवखादशेनात्‌ ॥ Wet तावद्‌ गणच्छन्देा माताच्छन्दस्ततः परम्‌ । ठतोयमन्तर च्छन्द: (*) Geer तु लौकिकम्‌ ॥ ९ पादखतुथभाग दूति पुखलकाभ्तरपाठः। ९ चतुथा भागद्तुथेभाग इति प॒स्तकाण्तरपाठः। ट गोडग्यमिति परकान्तरपाठः। ४ सृतोयमचर we इति ख, ग, चिकितपुलकपाढः | ४ अध्याये STATA: | ४३ ` आय्यदयुद्गौतिपयम्तं were: समोरितम्‌ | वेतास्यादि चूलिकान्त' माचाच्छन्दः प्रको्तितम्‌ ॥ समान्या दयुत्क्षतिं यावदक्षरच्छन्द्‌ एव च (५), तत्रादौ तावदायालक्षणसिष्ठयथ' Teast करोति । (°°) लः समुद्रा गणः ॥ Ve ti ल इत्येकमाचिकस्यात्तरस्य ग्रम्‌ । समुद्रा इति चतु सङःख्योपलच्षणायेम्‌ | चतुणां लकाराणां, गणः, Cara सजन्ना विधोयते | (९५०) गौ गन्तमध्थादिलंख ॥ १३॥ अनेन गणस्य विन्धासभेदं दशंयति। सहि गणः कदाचिद्‌ गुरुहयेन भवति, कदाचिदन्तेनेकेन गुरुणा, कदाचिद्मध्यमेन, कदाचिदायेन, कदाचिश्चतुभिलंघुभिः। बस्य भेदस्याभावात्‌(९) विस्प्टार्थमिदं सूवम्‌। भ्रन्तमध्यादिरिति प्रथमं इन्दसमासं कल्ला TAS AHA बहुव्रोहिः। LATA यः Baa, .लभ- ऽसौ प्रतल्ेकाभिसम्बन्धम्‌ | हौ गकारो, चत्वारो लघवो भवन्ति ९ चाय्या तिपर्यन्ध awe! वेताौयादिवूलिकापर्यगो wares: | समान्यादिकमशेष्टतिप्यममचर न्द इति ग, चिदकितपुष्छकपाठः। पुस्तकाकार- Tse | . ९ दिगुखकख्य( खस्य reg मावाप्रलारनियमेन प्रसार यमा सवंनुवादि- सर्वलघवनमताः प चैव भेदा भवन्ति। ते च भेदा दिगकाङ्गशादेव AA $5,05,151,50, II, रते पञ्च AG My | भद्प्यते प्रस्ञारक्रमेर पञ्चैव वङिताः। अतोव षषटमेदस्या- वाम इति भावः। ४४ पिङकल्छन्दः सूत | स एको गणः(55) | गकारोऽन्ते यस्य स गन्तो हितोयो गणः(॥5) | गकारो मध्ये यस्य स गमध्यस्ततोयो गश. (15) । गकार शरादिः यस्य ५९) स गादिखतुर्घो गणः() । नकारलकादरौ मिलितौ चत्वारो लघवो भवन्ति, स पञ्चमो Taw) । we Tag सषु verttaraterre करोति ॥ (अथायाधिकारः) (१५९) खरा अदं चाय्या म्‌ ॥ १४ ॥ गणग्रणमनुवत्ेते | खरा इति सानां सघृज्ञा। यत् प्रस्तार गणाः सप्त भवन्ति, TEE TTS, तदायं निष्यद्यते | द्ितीय- aay areata समप्रविभागेऽदर ब्दः । यद्येवम्‌, श्रचैश- ब्दस्य अदं न पुंसकम्‌ इत्यने ने कदेशिसमासे सति पूर्वनिपातः प्राप्रोति । यथा, अदटकम्‌, whoa, wera, इति । नैष दोषः । सत्यपि समप्रविभागत्वे सम्बन्धमाचरस्यात विवत्ितत्वात्‌ समप्रविभामस्याचैगब्द्स्येकदेशिसमासव्यभिचारदण नात्‌। यधा, तुलाचन गां क्रोशाति (९) । पणाशैक्रौलताम्बलचबणाद्‌ APT तानकः | अनभ्यासाद्‌ TARA Aid arcana ॥ तथा Wa समप्रविभागतेऽप्यशर शब्दस्येकदेशिसमासदर्भनाच् । a ॐ 7 ९ गकार वादौ यस्ति प्ठकारपाटः | | ९ यथा द म्न मां क्रौशाति। यथादमद्धन क्रोहातोति ख, ` चिङ्ितप स्तक Ws: | ४ श्रध्याये आय्यौच्छन्दोभेदीक्िः । ४५ wires दघन्छचिं प्रातु वः पाव्वेतौषतिः | कालकूटविषं दन्तु सषटःग्टहोतमिवासतम्‌ ॥ तघाच.। | | तु्थाय' तुद्यसामथ्य मग्ध न्नं व्यवसायिनम्‌ | अ्ैराज्यहर भृत्यं यो न हन्यात्‌ स न्यते ॥ अवतारस्य लक्षणं कुर्वाण एवं श्नापयत्थाचाय्यः, यदाथाया- मवान्तरपादव्यवखया नास्सि। तेन होपादन्यस्मादित्यादौ गण- त्रयस्यान्से गुरुत्वं (९) न स्यात्‌ ॥ हौपादन्धस्मादपि मध्यादपि जलनिधेदिं योऽप्यन्तात्‌ | भानौय कटिति घटयति विधिरभिमतमभिमुखौभूतः॥ C8) SAS न ज्‌ ॥ ११५॥ श्र ्रायाच्छन्दसि, “wan गणः, प्रथमस्ततौयः पञ्चमः सप्तमख, “न जगणः' मध्यगुरन (२) कत्तव्य: । WAT कामतीऽज भवन्ति ॥ (8) षष्ठो ज्‌ ॥ VEN आ्रायाच्छन्दसि षष्टो गणो मध्यगुरुरव (२ भवति भतोदा- र खम्‌ | ९ वन्य साद्पि, seats, इत्युभयत खकारस्य सति पाद्‌ान्ततव , जन ' (rhe) दति awa भवदिति भाषः। | ९ सध्ये RTs ख, ग, चिक्रितपखकपाटः | ; र अजायंच्छन्दत्ति षष्ठो गो मध्ये गुदरोवेति ख, चिङ्ितिपरकपाढः। ४६ पिष्ठःलच्छन्दः सुज भर १९ स° र दिण्द ददि०४ Woy Hog सर्वं ०७ मुर $ $ $ 4 $ $ $ $ $ सा जंयतिं जंग्यायी देषो दिवमुत्प॑तिष्णरतिंरुचिंरा(५ 5 दि०९ Wor FoR Woy दि००४ खण्डं ए०्५ब्‌ * $ $ $ $ $ 9. $ $ $ यादश्यतेऽम्ब॑रत॑ले (९) कसंबधोत्यातविददिव (९)॥ (९९५) न्लो वा ॥ १७॥ we ्रत्यनुवत्तते। wea: षष्टो गणः (wi) सवेलघुवा भवति ॥ ततोदाषशरणम्‌ | ९ ासृत्पतिष्णरतिदिरोति क, चिङ्ितपुखकपाढः। RUT ema गमनतले दति पुख्कान्तरपाटः। द सा जयतोत्यस्य गशविभागद शनं यथा, सा जय' इति खादिमुवामको म (st) मश एकः ९। ‹तिजम' इति अग्नग दमान्‌ स (is) wet दितीयः९। श्याथा' इति ferret (ss) were तोयःद। “देवी इति च द्विमरको (ऽऽ)गशखलुथः४। ‘fern’ इति wees: स(॥5)गशः weary, | "पतिग्ख ' दूति मध्यगदज (5) गरः षष्ठः । “रतिरचि इति eq SITET (Wl) गणः STA ७ “TT इति रको AG | रएवमायायाः TTS गुरूपेता सप्त गा भवनि । तवर ष्ठो जगणः कन्नथः । GAT यथेच्छाचारः। ae’ दति दिगर्को (ss) we way) “श्यतेम्ब' दूति मध्यग रजं (5) मशो दितीयः९। ‘cas इति ख्न्तगर्माम्‌ स (us) Wee are ‘Hea’ दति आआदिगरभ (si) गणर्ख्तुथ :४। aie’ दति दिगदरूपो (ss) we पञ्चमः ay (तविद्य इति मध्यमरमान्‌ ज (5) गरः ward । fe’ दति एकघरूपो (i) गणः सप्तमः७ | "व' इति एको (‡) मुरः, पादा- MAGNATE TA | ४ श्रध्याये . आर्व्यच्छन्दोभेदोक्तिः | 39 fron Mor fan दि०४दधि०५ ado ९ सर्वं ०७ मुर Ne phen phn re pam lH. SATA Vat तामेव स्तौमि, सपंदि किलं मंददिषः ("1 | Feoy WR भण्ड भर 8०४ एण्ददि०ऽ Fo १) aor, ar, pe, DN pea aan, A. पादसपर्भ aera मोलितनंयनोऽभ॑वद्यस्याः ©) ॥ (१९५) न्लो चेत्‌ पदं द्वितीयादि । १८॥ षष्ठो गणः सर्व लघुेद्‌ भवति, तदा हितौयादक्षरादारभ्य पटं प्रवत्तेते (र) । पूर्वभेवोदाहरणम्‌ | १ भिषमद्िष दूति ख, ग, चिश्ितपु खकपाढठः। पुस्तकामरपाठख। ९ कूपार शत्या AGATA शनं यथा, “रूपाः इति ददिमर्कः(ःरको गशः९। cw दति ज (isi) wet fatter, Sat इति हिगर कः (6s) गणस Trey ‘ara’ इति च दिमरकः(4ऽ)मश्खतु्थः४ | चव ay’ इति च fares (Ss) मशः पञ्चमः | ‘fe सपदि" इति सवं meagre: Tare | "किल ae’ इति अपरः सवेलघुमान्‌ (॥) मकः THA । “षः इति WHT मु दः (5) । CATT प्रथमे गुखयक्काः TH गला मवत | ‘ore’ इति दिग॒ङ कः (cs) मशः प्रथमः । “स्पशं सु' दति भ (su) wer दितीयः२। “खादिव' श्नि च (॥) गनः तीषः र) मीश दति पुनभ (si) मरूखतुथः४ | जयनो' इति स (iis) गसः पञ्चमः । a इति एकलधुरूपो (1) गणःषष्ठः९ | ae दूति दिगुररूपो (६) गरः game! शख्याः इति रको मुदः ॥ CARE खकरदलेपि मोपेताः TATE जायन्ते, GH उभयदसते एव षष्टे गणशः स्व ङधुरोवाख्, अतः सवं लघुमतौ KYRA वेदितया | ` वि एवं सवेतायेोच्छन्दःसु THAT अयाद्‌ाङररोपरिन्यस are तिकमलानां विभागों यथासम्भवं ee) fren तच तमतादशगश्विभागो afta, दभितः केवलं सङ्गसमाजम्‌। । ए षषटमशस्य थतुलघरूपदखयोदादरशभ तानां चतुर मंशराशां मध्य इितीयादर शरा VL Genie पद swale were: |) अथा, fa सपदि इति सबखधरूपख gt req a4 (५९) ae प्रथमादि He I षषे गणे मध्यगुरौ (5।)सवंलघौ वा(॥) जाते सप्तमो गणः सवं- Mag भवति, तदा प्रथमच रादारभ्य पदं प्रवर्तते ५)। तत्रो- दाहरणम्‌ (९) | दि०९भ०२ दह्दिण्े ज० Fron aoe सर्वं ७ qe CN pee, en A et "का eth ta SS ऽ || ss | § | ऽ ऽ | St Vl ges बह्मक्तचकुलौनः प्रलोनसामन्तचक्रनुत-चरणंः संवे०९ ० इिण्शे ददि०४ हि०४ Bee Yoo me ly । | 1 sts ई $ $ $ $ | ऽ । । ई सकलसुछतेकपुच्ञः Mae मुश्जञशिरच्जञति (५९). ॥ सथे० ae ददिण्देः द्धि०४ सव०्५ सव० ९ स्वे०9 He । | 11 tsts § 4 STU । || ।। || | । § ? जयतिभुवनकवोरः सोरायुध-त्लत-विपुलं-बलविभवः। षषटगण्ख ‘faa प्रथमाश्चरः परित्यव्च सपदीत्यस्य सका रास्‌ःदितोयाच्चरात्‌ पद. ्र्ति्ञाता | Wa water wie रूपानरोक तिःपूर्वपठितमेवोदाररश "ब इव्यम्‌ | १६ सप्रमगश्ख प्रथम्ना्रादारभ्य खुवन्तादिपदं भ्रवशेते aa तव प्रथमाच्दः मशवि गाथं पुवमाषृष्यत दूति स्यष्टायः। यथाख्छा उदाररणे “तचक्रः इति षष्टगणखः मध्यमुरोख्दादरशाचरभ्यः परभतनां मप्तमगरश्योदारभ तानां ‘Gera इति चत्तसी aque, प्रथमात्‌ नुः इत्यशरात॒ सुबन्तादिपदप्रटन्िजाता | TT ATT TY. विभागनिष्यवयथ' प्वमाहलष्टल | ₹९ TAQ gy परत उतम सवलधमणवत्प्मयाद्‌ारण we waa | षष्टसबेलघृगकषात्‌ परतः सप्रमसवेलघगणवत्यायो दादर sai | अनयो्शप्रभेदः दपनसुक्घच्रोकाश्चरमसख्कोपरि कतं TW | ATTA वष्टु ास्ःयम्‌ | ~ ४ अध्याये MTA: | ४९ Wao ९ Wok । सवे० ष्ट Aes दि०४ od feos we |1।॥ | se ite निर्जित $ $ | § अनवरतवित्न-वितरण निजित-चभ्याधिपो सुश्ः॥ (°°) अन्त्ये पच्चमः॥ २० ॥ अन्ते भवमन्त्ये, दिमादितवाद्‌ यत्‌। अन्त्ये हितीयेऽदइ .पञ्चमखेदु गणः (Ww) सवंलघभवति, तदा प्रथमादि पदं प्रवत्तते। तग्रोदा- हरणम्‌ | Gao ९ Wor Feroz goog | | सु० ४ Wo € Yo 9 a ॥ । । $ hrs § । । ऽ | ॥ sts sus स्‌ जयति वाक्पतिराजः सकलाथ मनोरथेक-कस्पतस्‌ः। दि०९ Hone wen दि०४ सवऽ एण्ड Woo ग ^^ pe me (ज = me OO = ss 1 ऽ { ऽ । †§ ऽ 11111 $| ` म्र्य्िभूत-पाथिव-लच्छमीटश्चरण-दुलेलितः (१) ॥ CS") षष्ठश्च ल्‌॥ २९॥ | अन्य इत्यनवर्त॑ते। | ‘a’ fedlase, मध्यगुरौ ८ si) सवंलघो (wi) at षष्ठे गणे प्रापे, तदपवादौ लकारो विधौयते | पूवेमेवोदाषहरणम्‌ ॥ : | . ET ४ . LWA उभरदल्ले दटरोतिपश्चमख्य स्वं शघगरुस्य प्रथमादथरात्‌ ₹कारात्‌ । ९ आरभ्य पदोत्‌पक्तिः, न तु चसथगकावयवरोभूतादचरात्‌ । खतः प्रथमादिपद- प्रहततिमतौ आओर्येयम्‌! ॐ yo ` पिद्गरुच्छन्दःसुत ५५५ त्रिषु गणेषु पादः पथ्याद्ये च ॥ Re HT Taree इत्यभुकंषणार्धं; । यस्या ATS Tae आदये ष्व fg Way पादः समाप्यते, सा Bren पथ्या ara भवति । तद्यथा, | दि०१ द्धि. दण्ड्‌ woe = Fen tee इि०्७् जु $ $ $ $ $ $ i's $ i's | $ $ § पथ्याशो व्यायामी VAG जितात्मा नरौ न रोगी स्यात्‌। सव० WoR foe wou दि०५ qot fro He (Pr क" ee ee IN I . ॥ 1 | ई tos $ $ |} 1 $ $ J SS यदि TIM मनसा बा Tela निद्य' न भतेभ्यः ९) ॥ पादग्रहणं यत्छपलक्षणाधम्‌॥ (\९) बिपुलाऽन्या ॥ २६॥ यश्चा arora SE Trt वां उभयोवां fey. Tey पादो न विश्राम्यति,.सा wren विपुला ara | सा चाखन्तोभयः- पूव्वकत्वात्‌ चिधा भवति । सामाग्धेन विधानमेतत्‌ । awfe- fagar | feo, दि. fare ston दि सवैन्द दिर ae $ § § $ $1 $ '1$ $ 1 111६ ६ $ लिग्‌धच्छाया-लावण्य लेपिनो किच्चिदवनतघुाणा | ——————_ ९ WET उभयदले गरूव्रयष Wie समा्तिरत दयं पथ्या नामाया | | ४ अध्याये आय्यौच्छन्टोभेदोक्िः | ५१ Bye -१ दवि०२ दण्डे सज् figou रए०्१ददि०9 गर ` me A ee, ey ee me, ॥ । । 1 ऽ ऽ ऽ $ Js $ ऽ 4 $$ 5 - भुखविपुला सौभाग्यं लभते Meare माण्डव्यः (९)॥ . अक्मविपुला 1 ५ डि० ज्र सने oy. इि०+ न्द fren ag 6 $ ts । 4 चित्तं दरन्ति दरिणोदोघंदशः कामिनां कलालापैः | | | | दि०\ woe FeoR सर्वर स० १०९ YHOO म्‌ Ce pe स ee, eo me, SS । ऽ 14 § ॥॥ ॥11{1 1 § Prptas नोवोविमोचनव्याजकथितजघना जघनविषुला(९)॥ उभयविषुला । ` ` ` = (त दि०९ वेऽ सण ज दि०४५ जन्यं भ० ग PN re, BeNOR pee, Pen, ^ $ $ 11 11.445 4 sas $ 1 ऽ | ऽ । (4 या स्लो तचकलसनितम्बमण्ड़ले जायते मडाविपरुला | faze) अग्र स०्र Hoy AR HOE भ me (ort pe ON (OTE (Oe क ee, $$ !S ॥ 1 | ऽ । SUS 194 । gs vais गर्मोरनाभिरविद्रोघ्षलोचना भवति सा सुभगा (२ ॥ ९ व ye wae “ल्िगधः “च्छायाः ‘are’ इति गरव यमलङ्ष्य aay were पादौ fata, खत इयं मखविवला नाम qt; उक्ला quad रमौ च watever कथ्यते | ९ स्या जघने { अन्ये) चरमदखे He)? “विमो च नवया' इति गश्जात पर चतु्थेमराश्च्चरे जकारे पादौ वित्राग्यति, अत इय; वनविपल्ा नान eer उद्गर HUAI IGT मारो च जघमविपला कथ्यते | द अद्या उभयोदरयो मरजयान्ते ad ‘gees समिव' इत्यव ah भूर्‌ पिङ्लच्छन्दःसूते अन्रोखते पथ्याविपुलालश्षण्योः सदह्ानवस्थानलत्तण- विरोधसतेन feat नास्ति। य.एवांशो विपुलया स्पष्टस्तनेव qed नष्टं भवति । उभयाञ्रयत्वात्‌ पथ्यालज्षणस्य विपला- यास्ततांशेनापि wan gaa! ततञख्च पथ्याल्षणेकांश- anasta तदन्यमाज्रविषयत्वाद्‌ विषला भवत्येव । पथ्याचपल- ara विरोधाभावाद्‌ वाध्यवाधकभावो नास्तिः। ` तत्राय ASWs: | एकेव भवति पथ्या विपुलास्तिखस्ततश्चतस्रस्ताः (*)1 चपलाभेदैख्िभिरपि भित्रा इति areata: स्युः ॥ मौतिचतुटयमिस्थं प्रत्येक षोडशप्रकार स्यात्‌ । . साकस्ये नाधाणमभौतिरेव भेदाः स्यः (२) ॥ ~~~ ~~ ~~ ~~~ “नाभि "रतिदे इत्यव च पादो म विश्राम्बति, अत इयं महाविपुखाः नाम आया | ङुचादिमश्छा दिखंशयक्षा योषिशच मराविपुला उच्यत | | १.तिखोविपशलाश्चतख wart इति ख, ग, चिद्धितपुस्तकपाठः | frat विपला- सततखत खस्ता इति थस्तकान्रपाडः | : ९ अण्टोतिरेवं विकरपाः स्यरिति ख, म, वचिक्ितपुखकपाठः। पुखकान्तरपाठसख । रका पथ्या, तिखो विपुलाः, भिलिता रताः, चतखो जताः। पुनरोताः, चपला- मेद वैः प्रत्येकं वि्टेषिताः सत्यो ESM चाया जायन्त | CATS सुवा मिलित्वा योडश्या्या भवन्ति। रवं गोतिपगोतिरङ्गोति राय गोतिशेताखच पृवोक्नणोडग- नेरैर्भिभिन्राः सत्यः Wa षोडश्षोडशप्रकारा आया जायन्त | सर्वाद्येताः पञ्चषोडग्रसङ्ष्डादिका war मिलिला अश्योतिदपरजायन्ते । पुनरोवा अभ्टोति-. रायाः सुखबो घाथमधोषः WAT नामोक्ञ खनामि Fayed! यथा, पथ्याय ९। श्धादिप्लाया२। खन्तखिपिलाया ₹, उभयविपल्लाया४। मख््वपलापदाद्च «i मखचपलादिविपलार् ¢ 1 मखचपलाम्तविपलाया ७ । मन्छचपललोभयंविपला + =| जघनचपस्लापग्याया ९ । जघनचपलादिविपुलाय्ा ९० | र न `. 8 अध्याये आय्यच्छन्दोभेदक्तिः । rea तेामलुक्ञोदाहरणान्ुद्यानि ॥ ज्चनचपलानतविपुखाये९९। जघनगचपसोभयविपुलाय) १९९ | महाचपलापथ्यायार२ | मराचपलादिविपला्या ९४। मष्ाचपलान्तयिपुलाया ९४५1. सद्ाचपलोभय- विषद्लाया १९। ओतिपथ्याया ९७ गीत्यादिविपुखाया १८। गीत्यन्तविपु- erste) ओत्यभयविपलाया १०। सखचपलागोनिपथ्याया ९९। मख्चपला- जोत्यादिविषलाया ei मख्चपलागोत्यन्विप लाये ₹९। मखचपलागोत्यभय- faqeren २४। जघनचपलागोतिपथ्याया W | अघनखपलागेत्यादिविपुलाया २९। जघमश्परलागौत्यन्तविपुखखाया eo) जघनखपला गौत्यभयविपलाया ९८ । ATT खप्रलामो तिपण्याया २९ । महाचपलामोत्यादिविपलाये २०। महालपलागोत्यन्च-. विपलाये Bj मा्पस्तागोत्यभय विपुलाय ६९ | उपगोतिपथ्याया ६९ । उप- गोत्यादिविपलाया 2४ । उपगोत्य कविपस्ताया २४ । उषगोत्युभयविपुलाया RI मखचपलोपमोतिपथ्याये eo | मखवप्रस्लोपगोत्यादिविपल्लाया ec) -मख्वपलोप- ओत्यन्तयिपला्या ee) मखवपलो पगोत्यभयविप लाया ४०। अघनचपलोपगोति- पथ्या ४९। जघनचपलो पनोत्या दिवि पुलाया ४९। जवनचपलोपगोत्यम्तविप- खायौ ४२। अधनचपशो पगीत्युभयविपुलाये ४४। मराचपलो पगोतिपय्यायो ayy मराचपलोपनौत्यादिविपुलायो ४९ | मद्ाचपलोपगीत्य गाविपुलाया ४७। | wer: चंपखोपगोत्यभयविपलाया ec) खद्गोतिपथ्याया ve) उद्गोत्यादि विपुलाय vo | खद्गोत्यन्तविपललाया UL | खउद्गोत्युभयविपुलाया ve | सखचपलो दगौतिपथ्याया wR । ` मख््यपलो दगोत्यादिविषाया ial मखचपलो ्रोत्यन्तविपुलायेा wi स खवपलो Sagara ५९ | जवनचपल्ोद मोतिपण्याया ५७1 जवनचपलो द्रीत्यादि- विपल्ला्या ve) जघनचपस्तोद्गो त्य कविपलाया ४९। जवनचप्रलो ङ्गोत्यभयविपलाया९०। ARTISTA ATTA ९९। मददाचपलो दौत्यादिविपुलाया ६९ मदचपलोङो- व्यग्तविषखाथा ee | मरा्वपलो द्वोत्यमयविपल्ाया ९४। खायामोतिपथ्याया ९५ । अरामोत्यादिविपलायौ ९९। खआायामोत्यन्तविपुलाया ९७। स्ायागोत्युभयविप्‌- व्लाया ९८1 मख्चपलायामोतिषथ्याया ९९1 मृखचपलखायगोत्यादिविपललायथा ७०। मखपलायागोत्य ्विपलाथा ७९। मखचपलायागोत्युभयविपुलाया ७९।. अघन. चपलायागोतिपथ्याथा ऽद। जधघनचपलायागीत्यादिविपुलाया ७४। यघमचप- ब्ञायागोत्यमविपुल्लाय। ०५} ` जंवनचपलाय गो त्युभखविपुलाा ७६ । महाचपला- ५५ पिद ल च्छन्दः सुते (१९९) चपला दितोयचसुरथौ म्मध्ये जौ (९) ॥ २४॥ Rata । हितोयचतुर्थौ गयौ मध्वगु(।5)मवतः, प्रथमज्राग्तगुरः(115), छतोयो हिम शः(55).पच्चमादिगुङः(8४), षर यथाप्राप्त । एवं गकारयोमंष्वं दहितोयचतु्थौ जकारौ भवतः, साया चपला नाम। उदाहरणशमग्रतः ॥ | (१९) Ger मृखपू्व्वा ५ Sys Fase चपलाखच्षणश्चद्‌ भवति, तदासौ सुग्डश्चपला रायां (९) । पथ्यापूर्व मुखचपलोदाहरणम्‌ | Hoy कण्ट इिण्दे अछ दिग्ध BIg भर जु । ऽ 1 $ ss 15155 ।॥ $ 1 § 8195 अतिदारूणा दिजिह्ा परस्य मर्भानुसारिणो(*कुरिला । aS यागोतिपथ्याथा oo) werereramtenfefererer om 4 मद्ाचप्रलायायोत्यकः- faqert ee) awegeramtewefarera ८० vfs रतसासामुदुःडगणणनि arargemagta । wifefexats तानि wefan प्रद्भितानि । wa qunag- शब्दयोः जभेशमूवमुचर थः | यथा MOC FS पूव जषनदो घरमतो जरापि च्छन्दः- Wa जायापरवौत्रादवोनख्जघमलकल्‌ पना। विपखचपरब्रव्दयोगपि प्रवाक्र- खल्शातिक्रमरूपोर्थः 1 यथा वेपख्वापस्धयोने नियमस्ि्ठति नियमालिन्नस एष भव्ति ¦ अतो वापि तयोः पु्चौकतखचकाति कमरूपाये MITC, सायाद्राहरर्षु तु ASAT पचे MATT WL १९ उमयद छकोगे मध्यगते जगण्टो चेषपला Www free, eyeaaqigrwca- चछम्दोमञ्जरोख्लरक्राकरादिष प्रतिपादितम्‌+ यत्त॒ ₹लायधेन प्रथमख्ाकगबरि- TaN, AI) स्वैव चपलोदारशेभ॒प्रथमद््ाकगुखैः पञश्चमस्यादिगरोखा दगात्‌ । RAVI भामेति ॐ, चिङितपचकपादः 7 RUTH बन्धा नुचारिक्ति म्‌, चिढकितपखकमाढ़ः।. प्शकान्तरप्रडब्र। |. ४ अध्याये ्रयाच्छन्दोभेदोक्तिः | rel ९ ९ Figen wqek For Fox frou Woe सवन. he el eR EKER शि hy A § $ ॥ 11} 4 $ S$ $ $$ | 1 piles दूरात्‌ ACUTE नारो aN मुखचपला (*) ॥ i aig जनि ०९ oR Teen Woy Fxeo¥. Bor froo भण ran, py Pw oN poe) am, a May hoe An । $ 1 $ $ is $ Sis । ई यस्याञ्च SAO fire सुवो सङ्गते सुखं दोर्घम्‌। भ०९ HOR «feoR दि०४ WR Loe स्वे०० Ho. 1 | $ i's | ई $ ई $ 1 | PP Uns विपुलोऽन्नताख दन्ताः कान्ताऽसौ भवति मुखचपला ॥ उभे यविपुलापू्व्व' ५)सुखचपलोदारणम्‌ | {Ger उभथीदेखयोल्ििषं गरेण पादयो विच्राभ्यति, पमः ware ‘corte’ इति दितीयः ‘ace’ इतिवत थख्च जगरः, अतिदेति अग दगणः प्रथमः, ‘fers’ इति ama fertae, यस्ते, रनेनेयं qe पवाद avergevem भषति, खतः पथ्यापुविका Weare! माम खययम्‌। ‘qe’ आख्य, चाषल्यवतो wae भारो च Bearer मामेत्यपरोथ १ farureaafa नि क,चिकिशपश्तकयाडः | 2 ver विने इमि ख, न, चिक्ितप्चकपाठः। पखकान्तरपाडद्च } ` ® छा सख vere व्यादिविपाबत्‌ Sify इति कमीयगशामे met न विन्राभ्यति, खथ दविवोयाड' तु "दन्ताः इति कतीथमशाक पादः warey विवा- श्ववि, दितीकवतुथा च amet सः, अत इयमादिविषल्लापूथिका मखचपसानाभाषया | feroutanfesqqoum अक अ कचाषसखवतो बारी च भुखचपरत्युश्वते | १ अन्त[वपलापुवकमिति ख, विञ्ितपसलकपाठः, पसतकामरपाठख, | oye ` पिङ्गलच्छन्दःघते स० ` जन्र हिन्द sos Feou जण्द्‌ Feeo ame” मी गकि key ^ pote ee ^ प SN A ist sits gus $ $ ES 3 ई. विपु लाभिजातवंशोद्भवापि शूपातिरेकरम्यापि। Frog WoR fzoe Box सवं ०४ Loe YAecd मु (ee, ee, Rg) eg, ee A. mw eo ^ । wt $ | & $ । $ {१ । { el 1.1 ।॥ | ई निःसार््यते गद्ादखभापि यदि भवति मुखचपला (९) ॥ (९९९) जघनपवेतर च ॥ SEF Il दितोयेऽचं चपलालच्षण्धेद्‌ भवति, सा आया जघन- चपला नाम । | । _ तत्र पथ्यापूव्वक TATA SA THT TG | दि० woe fgon wee got Hot Fee Ho [ष्णी क +) शि , „9१ (a, (Fn a oe, AN CC. ९ $$ § 1 f§ S$ $ st tttsys t 3 S$ 3 यतपादस्य कनिष्ठा, न खु शति मद्दोमनामिका वापि | दि०९ On दिष्ट ०४ feo Toe BAO To REI RMS ee rte ON MN $ gs ts t S$ 3 rstss † [11 । ss सा PATNA, HATA जघनचपला (र) tt ` ्रन्तविपुलापूर्व्वकं जघ नं चपलोदाष्टरणम्‌ । ९ शस्या उभयदले गखजयान्त wet न feria, wa: दिमोयतुधा मर्गे प्रथो सगशः, छतौयो fare: wid, अत दयसृभयविपुापुविका मुखचपला . नाम आयी ¦ -उक्नल्षणा मखे यासं वाकचापल्यवतौ च नारौ सखचपरेत्यश्यते | २ Wer: ware 'यतपा' ‘cea’ “निष्ठा इति गश्रया पाडः Yara, aay उत्तरां ददितोयः, चतुथेख अगण वेते, इयं पथ्यापविका खषन्‌- चपलानामायौ बोध्या । रतद्या्थाक्तलचशा जघनयोखापष्यवतो नारौ. च॒ जवन MTNA . . _ ‹. . ४ अध्याये आव्योच्छन्दभेदोक्षिः | ५७ Teor Faoy face Sox frou Bog fzog a0 CREP PBDI RAAB POA eh Yn LX $ $ $$$ $ | ऽ | $$ US tS यस्थाः पादाङ््ठ' MATT याति प्रदेशिनो दोघी । सु०र ख०्र दि० Fox Woe Qoz ™Joy a ° ce me ee ee PAN च pists {SS | S-}s | Utes $ विपुले कुले प्रहतापि सा धरुवं जघनचपला स्यात्‌ (५ ॥ महाविषुलापून्वकं जघ्न चपलोद्‌एहरणम्‌ | सु FoR सह्‌ Boy Woy Bog दधि०9 qe FAD eee wee ^ (Dr ame PAN LL | ¢§. 4 ॥ St । ऽ US ॥ S £4! S$ f ऽ ऽ $ मकरध्वजसदयनि SAA स्फुटं तिलकलान्नं यस्याः | Gok ख०् दिर Bou WU Tos Foo Ho rts fs t $ § 1 $ TS । | । | । ई ई विपुलान्वयाभिजातापि जायते जघनचपलासोौ (९) ॥ १ अस्याः “अन्ते उत्तरां तु॒विपुखावत्‌ गश्वयाग्ते पादो म वित्राम्बति, अपितु squrwerqat “पि'कारे । पुनः जघने' उस्रा, दपलावत्‌ सगणः (॥5) ४५ | ~ प्रथमः, fetta, TAS (15) जगरः, द्विमुदल. तोयः, wifeqafae: पञ्चमो वर्तते, ९ ` ९ fas wa इयमन्विपुलापुविका seravere परिजरेया । swewe मारी कघमचदलो ष्यते सुखबो धः * च जघमचलोच्यते। सुखबोधाथ' कतिपयानामयेशां मशविमागदणेनं fag- ~ © * $ । रर वणितं, ग्रन्थबाङद्यभयदितः पर gefay तद्च्छयानि | ९ सा महा विपुलावत्‌ उभयोदं लयो लिष गरष पादो न वित्राम्धति, पुन 'जघने' GUUS, घपलावत्‌ सगणः प्रथमः, wae} दितीयचतुया, fers: ततौय पञ्चमा TH, अत दय सरायिपुलापुविंका जघनचपल्ा AAT FA | उक्तच (= ac ‘freee aa ` (५५) उभयोमेद्ाचपला ॥ २७॥ यस्या उभयोरश्योखपलालश्षण भवति, सा श्राया मदा चपला नाम । तत पव्यापरूव्वक महाचपलोदाहरणशम्‌ | स HR हिन्द अ०४ इदि०५ अन्द्‌ इधि०्ऽजुर IO । क, CN ety शी OS श च ॥ । ऽ ts ॥ S$ ऽ ists $ | ऽ t $$ चुदयं दरन्ति नारी मुनेरपि भूकटा्षविष् पे | | दि०९ ston «Fagen Mtoe इि०५ Tog Heo me ee (ON me = शक = (न क ee च $ | ऽ । ऽ $ 91 {$ [salts दोमृलनामिदेशं freed मद्ाचपलाः (९)॥ विएुलापूव्वक महा चपलौ दारणम्‌ | Jor | FoR feos Fox दि०५ Bog fze0 we (Fe mee OS phe ee =|? OL pls । ऽ । § $ sis sts ts $ 4 Fran कपेालदेशपि कपिका इश्यते सिते यस्याः। कामिनौ च जघनचपल्ोश्यते | मकरध्वजस्य सद्मनि भवति स्फ्‌.खतिलकलाभ्कनं यस्या दति क, चिद्धितपुल्लकपाठः। परभवं ATEN ITS wufaqgeraaqe न घटते | अच तु सद्मनोत्यन गवया पादविभामो जायते, बस्तस्‌ नैष आवश्छकः | SUC: प्रथमे विपुल्लान्ववाथजातापि इति, विपुलाग्बयजातापि इति, विपुले कुं प्रजाता- पोति च पलकचयपाढठः। ९ असयाः पथ्यावदुभयच Wager पादो विध्राम्यति, पुनस्तव चपलावत्‌ मम- ध्यगो जगतो दितौयचतुये, दिगुरसलोयो, वैते, अत दयं पथ्यापूरविका aw चपला नामाय | एतद्‌ार्यक्रलस्षणा मराचापल्यविशिष्टा न्दरो च मद्ा- चपलोश्यते | ४ अध्याये आय्यीच्छन्दोभेदोक्षिः | ५९ स०९ Ho’ द्वि"श ज०४ Feu -रण्द्म०७ मुर PDR = (क) ee tee TE oe 'ps ।६| § $ 1 $ $5 $ }!SUTS विपलान्वयप्रसृतापि जायते सा मदाचपला (*) ५५५) rere समा गतिः RCI aaa cared यस्याः (९) सा आद्यवसमा, मध्यपद- सलोपो समासः (९) । wage भवति हितौयेप्यच्रं षष्ठो गणो जकारो TR वा कर्तव्यः । AT पथ्यागौत्यदाहरणम्‌। स० द्वि° TOR भग स अन्दं द्दि०् To ce ee I ey pe ^ स र pis.s sfts stgltsts t sss मधुर कोणारणितं पञ्चमसुभगञच कोकिलालापः दि०९ Wor fzor Joy Toy . Bog wos We cee I me EE | mm O|™”n Om * $ sttss tis tus 1ऽ 1 $ । | $ गतिः पौरवबधुनामधुना कुसुमायुध प्रवोधयति* आदिविंपलागौत्युदाष्रणम्‌ | न्‌ ९ wer विपुलावदुमयव sewer पादो न वित्राम्यति, पनखव मदाचपला- aq गमध्यगौ set हितोयचतुथा, दगु दस्ृतौयः; वर्त॑ते, wa दयं faqer पर्विका महाचपला नामाय येदितव्या । उक्तल्षणा महाचापद्यवतौ च नारो महाचपशेत्यश्यते। २ UST सममग्यमड” स्या इति ख, ग, विद्ितयुसतकपाढठः। अयेन सुममन्त्यमङ ` यस्याः, WIS न सममन्थ चस्या इति व पुख्तका्रपाटः। द. अग्धपदसोपौ समास इति ख, ग, चिङधितपुस्तकपाटः। ४ पौरवधुनां Ew कुचुमायध प्रवोधयतौति ख, ग, चिद्ितपुलकपाटः। Wen: पथ्यावदुभथभ NTIS पादो femal, WAC GAs षष्ठजगशयु कत्वात्‌, ६० पिङ्कलच्छन्दः ga Q सव०९ HOR द्विग्द ee इि०५ Bog - Bod qe (PD a ee OI DN ODE aD peer | । 1 | $ | | § ऽ ts t ss ई 1 is ई दख्मपरा विपलागोिरूच्यते सर््वलाकडितद्ेतोः । ` Tok Wor Feoe Hou got Hog feo नु° wa ae me I EE phe han, A sists | ss UStters | sus $ यदनि्टमात्मनस्तत्परेषु भवतापि मा कंचित्‌ कारि (*)॥ पथ्यामष्ाचपलागोत्यदाहर णम्‌ 3 दि० ०२ fgeR ज०४ हि जन् स बुर $ &§ । $ ६ ई | § ॥ $ $ ॥5। । | ऽ ई RTARTA er Mires गोहशां रीधुपान-चपलानाम्‌ । स॒० जण दि. अछ Fret सवनश स बु १ ^ स श ee mee A ete A | | § ॥ st S ६ | 41. § § 1॥ 1 11 । ई ई सुरतश्च सुक्रलञ्ज' निरगंलालापमणितरमणोयम्‌ (र) मद्ाचपलामहा विपुलागोत्युदाषरणम्‌ । शाने वते मे, खस रथमायोप्रथपाद्रथरूवतो पय्ापू विका गोतिनेमायो wera 3 retary ifaw ९ wen पिपुलावत प वादं awaay पादो न विच्राम्यति, once aa frer- म्यति, (aad CS षठस्गकव तलाटामाने वर्तेते, अत इयमादिकियलाप्विं काया- प्रथमाद् Sa नौोतिनेमाया । faqererarre विपुला नोतिङ्यते | २ निरगैस्लोक्लापरमणितरमणोयमिति पुखकान्तरपाषः। निरनेलास्पभकषि- :तरमण्णेयमिति ख, चिक्कितपुखकपाठः। निर्ग लोज्ञापमणतिरमणौयसमिसि ग, किशिरबपुखकपाठः। अस्याः पथ्याषदुभयत्र swag पादो विभ्राम्ति, पुनः ४ अध्याये श्राजाश्छन्दोभेदोक्तिः। ६१ | gq इि०१ Wo R Teor Box fou, सवे ०६ सुव०ञ Ho ewe ote he ete OE ~------*-, + $s 15 4 ऽ 1 8 1 $ $ ॥ 11 1 पच्चेषुवल्लभः पश्चमध्वनिसच्र भवतिं यदि विपुलः सृ HOR हि०ट अ० दि अन्द दि Ao iis ts t § $ | S$ । $ $ ॥3 TS चपलं करोति RASS मनः कामिनामसमै गोतिः (Oe (५९९) अन्त्य नोपगोतिः wee अन्येनार्ेन AAAAAS यस्याः, सा आराय्यां उपगौतिनौम | ततर पथ्योपमोस्यद्ाहरणम्‌ | दि०९ भ० «WOR इदि०४ हि०४ ए०९अ०७ गुट moe वि कि ae = सु उ `, ` स च $ $ $ Tus th ss $ $ 1 $ । ॥ ई गान्धवे' मकरध्वजदेवस्यास्ल' जगदिजयि | quae षष्ठो मलः, fenae ष्टो मलपरूपः सवधम शोणति, मदाथपलावत्‌ खभषन दितोयतुया ary जो, ततीयो दिगरख, ana, खत इयं पण्यामशाचपला- चर्विंका मौतिनेमा्वी | १ वसा मडाचपरावत्‌ दर्ये दितीयतुया गमध्यनौ जो, तृतोया दिनुखखाल्ि, पुगदभवादं सहाचिपुलावत्‌ awwera पादो म चिवाग्बति, प्रथमाद्ध' धमः vet werner सवरषुरम लः. दितोयाद् षो मखा awa, अत दयं महाचपला- अ्ाविपलापयिका afar) इकायधमते गोतिलचकते wet eae} नलघ- eae awa विकश्प्यते, wr रतदुदाररश्दये sane इिसौयाद च चे APTS, गणो दते | a. | | ६२ पिक्गलच्छन्दः ga सुवं ०९ WoR WoR Jos दवि०५ Tot feos To (re DP PN ES , । क छ) ॥ । ॥ । = 1 ॥ € ॥ । ॥ 1 § ऽ S$ | ५ $ । इति समवेच्छ सुसु लुभिरूपगोतिस््यज्धते दे (९) ॥ महाविपुलोपगोत्यदाहरणम्‌(९) | wot ज० हदि०्दे स्वे०४ Wok रएण्दद्धि०9 Fo मी ee cate ee ee सि + पि fis ts t {ऽ YN ६ | diss $ विपुलोपगोतिभ्द्ारसुखरिते समरमालानाम.। Fox BR feou oy Foy ए०९ददि०य्‌ PIP (णे, ID (यि oO AR LK. $ $ ॥ § ।॥ § $ 1॥ $ | tts 1 $ ई रोवातपोावने वसतुतोऽसतु सततं मम प्रीतिः (२॥ प्यामहाचपलोपगौत्यदाशरणम्‌ | Boe Boe दिर soe Frew रन्दभण०्ञ He me NN ee SOE OO fis f 1 $ ई $ $ 1S 11 $ विषयामिषाभिलाषं करोति Fra सदा चपलम्‌ । ९ अद्या गश्वयष पादो ware विश्राम्यति VATE TTS कललघ गश्वद्‌ न्त्याद्क - सममद्दयमव Aa, अत श्यमायैन्त्यदल्लविन्यास्वतौ scare विकोपमोतिननी माये । विपरोतभावमभेगानद्चोपमीतिरच्यते | २ पथ्याविपुखोपमोतित्युदाशरशमिति क, चिद्धितप्सतकपाठो न सङ्गतः। Vague waa fe मे प्रोतिरिति ख, चिद्ितपुसतकपाठः। पुखकानारपाटख | wer उभयदलयोलिषु we पादो म वित्राम्धति, पुनः षट कलु गशवदायो- दितौयदलवहृणद्वयं समं वक्ते, Wa दयं मामादरूपरुचश्दया मडाविपुखा- यवको पगौतिमोमायो । प्रथुरगामच्च विपुोपमीमिः कष्यते | 8 अध्याये आर्ययाश्छन्दोभदोक्तिः । aR fae t eR fog ज०्४ दधि०५ रण्द्दि०ऽ मुर por RABY EES eee Ss ten ee ss ॥ $s 1S $ £85 । $ ऽ US $ § वेराग्यभावनानां तथापगोत्या भवेत्‌ BVA (°) it भदहाचपला-महाविपुलोपगोव्युदादहरणम्‌ (९) । पसर Wor feos अ०४ Wo odfFeo Ho मौ) cow nam, te 2, ० स 0 9 ee प | | ऽ । ऽ J $ $ | $ ॥ 4 | । । 4 S$ 4 विपुलापगोति सन््ज्यतामिदं Gera (AIT) | ० HR FoR Bow FHow wgfHos ae mm tee me KOO | । $ ॥ $ t$ ऽ ॥ 4 1S $ । S$ S$ ई . विषयाभिलाषदेषेण बाध्यते चच्चलं चित्तम. (*) ॥ (९९०) उल्‌ कमणो दीतिः ॥ ₹० ॥ पूर्वोक्तात्‌ क्रमाद्‌ विपरौतक्रम उत्‌ क्रमः । अयम, श्राय { १ स्या उभयव meray पादो वित्राम्यति, पुनः षष्टेकलधुगक वद दितीय- दलंवहखलदयमस्ति, दितीयतुय ममध्यो जो, उभयव दिमुरुख ततीयः, Ha, Wa ta नामालरूपरचणजया AAT पथ्यामदहाचपलापुविंकोपनोतिनामायः | ₹ साविपुलामहाचपलोपगोत्युदाहरशमिति ख, ग, चिकितपुसहकपाढः। Re स्थानकं frat दति ख, म, चिक्ितपसकपाठः | पकान्तरपाठख्। ४ बध्यते awe चेत दति ख, ग, चिणितपुलकपाठः। पुखकान्तरपाठच | अखा- VUE प्रथमः सगरः, दितौयचलुये SAT, सृतौयो दिग, महाविपुलावत्‌ qaqwas wera पादो न विश्राम्यति, उपगीतिवत्‌ We करधुगर्बदार्यागादल- वटृलद्दयं च वक्ते, अत CY नामवयानुरूपलधशाक्रान्ना महाचपलामडा विपुला- पर्विकोपगोनिनामा्या | | ६४ पिङ्लच्छन्दः सूज मन्यं (९) भवत्य्ैमन्यमादौ, सा उद्गोतिर्मामाया | तव wit ह्रोत्युदाहर णम्‌ | भ०\ FoR HOR स FRR Hoe Woo जु (PD BY ae ee १ oa PP A क $ Jt 4 $ | ts ॥ ॥ § § § 1६६ 11 ई व्याध टूवेट्गोतिरवेः प्रथम" तावन्मनो रसि । भ०९ FoR अन्दे दि०४ द्ि०५ अन्द दिश Zo sittiss t | SS 3 4 | $ 1.5 SS दनयकर विश्राम्यसि पश्चात्‌ प्राणेषु विप्रिये: शल्यः (९) ॥ महाविपुलोद्मोत्युदादरणम्‌ | दि*९ ण्ये हदिन्दे ज०४ स र०९भ०७ we mee pees e=sn a serene ee भी $$ 1S 15 $ 1 ऽ ॥ ॥ । ऽ tstes एषा तवापरोदट्गोतिरच विपुला परिथमति (९) । Feeor BWoR दि 8 स्वं ०४ दि०५ Hog Yoo ao $ $ i$ | : $ § $ । । Us $ AMA यत्‌ कौत्तिरखिलदिक्‌ TAT TATA NU पथ्यामहाचपलाद्गौत्यु दाहरणम्‌ । ९ अच्यमक इतिं, ग, विङ्धितपस्तकपाढः | २ विभ्रिथैः स्वेरिति ग, विद्कितपस्कपाढः। Wer पथ्यावदुभयज away पादो विश्राम्यति, पुनः षष्ठ कलधगणश्वदायाया खअन्धमड् मनादो षटखमश्वदाय- aa चाक यते, खत श्यं पय्थापुवि ATS TATA | १ उद्मोतिः waa परिभमतोतिपाठः क, fafeagaafa | परम, रताद - पाठं उद्रोतिखलथशसमन्वधा न मवति | Taare षठ AAACN लाभात्‌ | ४ असया उभयदले महाविपुलावद्रणवये wet न बित्राम्यति, एनरायायाः षष्ठ ४ अध्याये अर्या च्छन्दोभेरोक्षिः। ६५ दि०९ "ज्र PRON अ FRO Toe Too Me rt etn pone a, cee EN LK $ $ 181 $ $ | ॥ ऽ 8 । || ऽ $ उद्गोतिरच नित्य प्रवत्तते कामचपलानाम । दि०९ HoR | दि०्द soe दि०५ नन्द्‌ द्धि मु? owen (me pee ae pee oe LA $ $ Ps ॥ $ $ 1 StS Stsits s AMT सुने विमु ख प्रदेशमेत समेतमेताभिः (* ॥ महाविपुलामदहाचपलोद्‌ गौल्युदाह रणम्‌ | Tor | Bor ददि०दे Hox frou, ए०९ Woo To aaron Ti teat arsine eine पि Oe tas । ६ । § ऽ IS kS ST STIS विपुला पयेधरश्राणिमण्डले चत्तघोश्चपला | दि०९ अण feon अ*४ ददि जन्ड्‌ भ" गु° sts ts 5 tests gs । ऽ 15 sis उद्गोतिशगालिनो कामिनो च सा वालिनी मने दरति(९) ॥ weawae दितौयाड माद्यं, षटजगशवत्‌ THEA वस्ते, अत इयं खख- लखकाक्रान्ता -मद्टाविपलाप्रविकोद्गोतिनामाया | मदत्यश्षोषणण च विपलोद्ोति- ख्यते । । १ प्रदेशमेनं समेतमेताभिरिति शं, चिकितपस्तकपाछः, पुस्तकाकरपाठख् | wer ware दलदये fas wey पाटो विश्राम्यति, पनरुमयादं म्ाचपलावद्‌ दितीयचतुया. खगणे गरुमध्यगतो स्तः, द्धिगुरुख तृतीयो वर्तते, युनरङ्गोति- बदा्यौमयाद् विपरीते वक्ते ते, अत दयं खंखलचशाक्रान्ा पथ्यामराचपला- | परविकोङ्गीतिनामाया। | | ९ वाणिनी मनो want श, विङ्धितर्पुलकपाठः, cearacasy) खस्था ` ead महाविपलावद्गश्वये पादो न विच्राम्छति WATT ATM वदुमयाइं €. aa | ` पिङ्गलच्छन्दः सूत CR) अदं वसुगण आय्धागोतिः ॥ ३१ ॥ FETT प्रथमां, सा (९) श्राथागोतिनामाथा । अ्टमो- ऽपि गणतुर्माचको(९) भवतीत्यथेः। विेषाभावादितीयम- We ताद णमेव | अन्रापि षष्ठो wa} दिविकस्प एव नलकारः | aa इति वत्तमाने पुनरथैग्रहणाद्‌ गणयहणाश्च इयमपि पथ्यादिलचचणपूवििका आर्य्योगौतिः। पथ्याव्यागौल्यदाहरणम्‌ । wan aR दि feos दि stog द्वि gor (0 _—_— Fe ati 1 । सि aa Pe ' 2, । । ॥ | | ॥ || 6 sss SsSas ts stas अजमजरममरमेकं TIA चेतन्धमीश्वरं ब्रह्मपरम्‌। दि०९ दि०९ स०्दे foe हि०५, जन्ड्‌ दि द्दिग्न ~~ pow, Ne eh tee sete । १ (कद्‌ $ $ 6 | । ऽ । ॥ ई 4 ‘sts आत्मानं भावयतो AAG fae’ स्यादितोयमाग्यागोतिः (२)॥ महाविप॒ला्यीमोत्यदाहरणम्‌ | ददितीयचतुया गसमध्यमलौ जगलो, दिगुरुख सतीयोक्ि, पुनरद्रौतिवदारी- भयाद विपरीते वेते, wa द्यं सहाविपुलामदाचपलापु्विकोङगौति- नामाया | १९ खष्टगणाः प्रथमा य्या भवन्ति सा इति ग, चिष्ितपुरकपाढः। ९ चतुमाचिक दति ख, ग, चिद्धितपुललकपाठः, पुखकाभरपाठखच। चतुमाचिक- एव दति ग, चिद्ितपुखकपाठः | | ६ wer पथ्यावत fay awa पादीं fanaa, पनरुभथदलयोरटगशाः ofa | Fey जगशो ada, खत इयं पर्यःपविकयागौतिनामाया | ओआयखनाना- ATIRATRUAT ita: HAT | ४ अध्याये ्रर््याच्छन्दोभेदीकतिः | &७ सं न्रे ` ण्ट Hoe wy ee ee OE ON 1 16 @s tees ast विषयामिलाषग्टगदष्णिका घ Wok सवे०९ aq ० You. ऽ । | । । 1 । । ॥ । ।। । $ वं इरति दरिणमिव खतददयम्‌ | Bor Hor Wor ख०४ ee (ee, (ee) aN, | tit | | § । $ । । । $ is | विपुलात्ममोचसखकाडक्तिभिस्त- Q Frou Bog BWqosd हिणः ह ^) मणी भी प ऽ ऽ ts ।1|1॥| ss तस्य ज्यते विप्रयरससङ्गः (९) ॥ पथ्याजघनचपलाय्या गत्य दाहरणम्‌ | दि०१५ ० दिर wee दि स्वेद सऽ ` Bor ऽ ऽ | ऽ ts ऽ ।| $ SS t 1 । | 1 styrs वाताहताभ्रिमालाचपलं Sena विंषयसु खमल्यतरम्‌। ९ ववण्ला्मभिस्ततौ मोचकारूकिभिसयव्यते विषयसख्छसञ्ग इति य, विधित चल्लकपाठः। wet मद्धाविपलाबदलदइये fay गेव पारो न विच्राम्यति पनरभयद्‌खयोरगशाः eft) Tey मशः सतं लघमध्यगरुख aa) खत , इयं महाविषलाणरविंकायेपमौतिमेमाथा। ध : gc पिङ्गलच्छन्दःचति दि०९ Sor दिण्श Hox दि०५ ६ Mog दवि. सुण्ट णिक भी कि, , + पि ० ० दि ' प `, रि 2 ० पि । ` 9 | $ $ । ६ । $ ६ tS fss ts | ss tds मुक्ता समसतसङ्ग' तपोवनान्या्यन्ति तेनात्मविदः (५) ॥ महाविपुलामहाचपलाय्याँगोत्युदादइरणम्‌ । स oR दण्द अण्डे Feo ० | (शके woe SI ^ tis § $ 1 ई St sis s चपलानि चक्षुरादीनि चित्तद्ारो Hod whoo Gor 1's § । [1 ।। ।॥ $ च चन्त दतविषयगणः। दि जभ्र FOR Mov Wo ४५ स ee ^) pee ta $$ | 4 € | § 1 इ 1} एकान्तश्रोलिनां (९) योगिनाम ताभव स्यै०€ goo fou fmt EASON | |. । | | 4 s 4 ` ति परमसखसम्म्राप्षिः © ` दूत्याय्यीधिकारः 2 aaa ९ अज पथ्यार्यागोत्योलं च समन्वयो स्ति, Ga, जवनवपलावच्चरमेऽद दितौय- चतुरौ -गुरुमध्यगतौ जगण, दिगुख्ख त तौयोखि। अस ईयं पथ्याजघमचपला- पर्विंका्ागोतिनेामाया | ९ रकाम्तश्ालिनामिति ख, चिद्धितपलकषाठटः, पलकान्तरपाठश्च। द अद्धा महाविपुखावक्द्रशचये पादो न विशराद्यति । पुमरुभयद्शलयोर गणाः, . 8 अध्याये वेतालीयच्छन्दभेदोक्तिः। ge. (अथतेतोलीयाधिकारः 1) (eM FAT अयु कपादे ATTA लं गाः॥३९॥ ल दत्यलुव्त॑ते। यत्र TRIN प्रथमे sata च, fear’ ' चतुद लकारा भवन्ति, Tans च fend qaqa च, “युग्बसवः" पोडशलकाराः, तद्‌ वेतालौोयं नाम weet तेषां लां मध्ये उभयोरपि (९) पादयोरन्ते रेफलकारगकाराः कत्तव्याः। Wea पादे षड्लकाराः पञादवशिष्यन्ते, हितीये चा्टो। णवं वैतालीये सिद्धयति । ददितौयमप्यरै' तादृशमेव । तचोदा- हरणम्‌ | | | रगणः ल० me UR ४ ४ € ७८ € १०।९९१ १२ CRB १२ २।४ We 9 क्त्‌ क्षोणशरोरसच्वया व्यक्तीनू त- रगणः ल गु” rn =^ “~^ ८ €९० १९ १२।१९ ९४ १५।९१९ शि use a चख ti तच षष्टो Ay मध्यगुरः सुवंलवञ्च वणते, पुनद लदये मद्ाचपलावत्‌ ददितीय- aqet amet, गुखमध्यगतो, feree तृतौयोन्ति। wa wa मद्ाविपुला- सदाचपल्लापूविंकायोमोतिनेमाया | १ इयोरपीति ख, ग, चिक्ितप्रस्तकाठः। युखकाम्तरपाठञ्च। ७० ` पिङ्गलच्छन्द्‌ः घते CAG: Qo Fo ॐ त ~~ ~ -\ ~^ ज VR Rg ५४ ९ HE € १०।१९ UV १६।९४ VR Be We ऽ केष्रैःपर्षैस्तवारयो वैतालीयं CHB: @q> Fo ॐ —a— ~ --- 6 ९।६० १९ ९२।९द १४ १५.१६ तनुवि त न्वं a(n अपिच | तव तन्वि कराक्ञधोक्तिमैः प्रदरद्धिः (खवणा AMAA: | विशिखैर तीणककोटिभिः wea: प्राणिति दुष्कर गतः(२)॥ अपिच | : शवशोणितपच् राच्छितं (*) FAUT AAT हमद जम्‌ । ९ खस्य प्रथमततीययोः पादयोखतुदेशमाजाः, दितौयवतुथयोः षोडण्मावाः सन्ति, पुनरयुक्पादे FI, युक्पादे GETS मावायाः परतः WaT Tet waaay पतितोक्लि। युनरथक्परादे दितीयातृतोययःखतुथी पञ्चम्योख मावयो- रेकसिन्‌ मुवचरोवद्ितिनाश्ि। युक्पादे ष्टोसमम्यो्च मानयोनेँकवावस्थिति- qua | त दयं ्रैतालोयन्राम च्छन्दो बोध्यम्‌ | | २ प्रचरद्धिरिति ख, fafeaqaanqre:, पुष्लकान्तरपाठस्च। sacfeicia ग, चि्ितपुखलकपाठः | | दे SA a AT tfa ख, ग, चिद्धितपुलकपाठः, पुष्ठकान्तरपाठस्च | ४ पञ्चराचितमिति ख, चिड्कितपुलकपाढः, पुखकान्रपाटख्च। पड्वचिंतमितिः ग, चिद्ितधुक्षकप्राठः। ॐ अध्याये वेताली यच्छन्दाभदोक्तिः । ७१ वपुरन्तरवन्‌दिदोपितं (९) वैतालोयमिदं विलोक्यताम्‌ ॥ वेतालोयमिति वैतालशब्दात्‌ छग्ाण्ठादेराक्षतिगण्ताच्छछण्‌- प्र्ययचातुर्धिकः। अ पादग्रहणमिदं न्नापयति, यदाथा- दौनां (९ पादश्चतुभीग इति व्यवस्था नास्ति ॥ ` (९) गोपच्छन्दसकम्‌ ॥ ३६ ॥ अस्मिन्‌ वेतालोये (*) छन्दस्यन्ते गकारेद्‌ भ्रधिको भवति, तदौपच्छन्दसक (५) नाम च्छन्दः । ततरोदादरणम्‌ | THY: Wo ग” गण em ^~ (^, ।८ € ९०।९१ १२ ११४ CUNT १।२ २1४ ५।९ ्प्रताय्य तु व यः पच्चा @ ९९९. ९ ९ वाक्यम धु AY THAW: Wo | गु o गु @ ~^ क अ वि, । १ € ST &|९० १९ १२१९ १४ १४।९९ १७९८ दभिस zm fe मि म्‌, ९ वपुरातधवहकिदीपितभिति ख, ग, विङतपुरूकप्राडः, पुखंकान्तरपाडञ | र तव॒ तन्बोत्याद्य दाष्रणट्रयमपि यैतालौयलचणशाक्रानसेव | केवलमच विन्धासमे | an पादमृखस्थितमावा विन्यासभेद्‌ं वत्त त | . द errata ख, चिद्धितपुस्तकपाठः, पुस्तकाम्तरपाटञख। | ¢ afeaa वैतालीये इति ख, ग विद्ितपुस्तकपाठः, पुखलकान्रपाडख | ४ च्ोपच्छन्डर्किमिति समच ग, विदितपुलक पाढः। ७२ पिङ्लच्छन्दः aa | रगणः Go To ग॒ ~----^--- ^~ यन । __—, UR द।४ ५ € BR € १०।९९ १२ १६९४ १५४।१९ UR Bs तं दु टमतिंविशिष्टगोष्ठपा We CHT: mo Ho a 9 ४।९ BD ८ €।१० १९ १९२९९ १४ १५।९९ १७।९८ च्छन्दस कव द्‌ न्तिवा PC पिच । परममनिरोक्षणानुरक्त' खयमत्यन्तनिगूद चित्तवरत्तिम्‌ । अनवस्यितमर्थलुब्धमारादौपच्छन्दसकं TAS मिचम्‌(२)॥ उपच्छन्दः शब्दादह णादिपाटय्चातुरधिंकी व प्रत्ययः ॥ (*२९) आपातलिका भगो ग्‌ ॥ २४ ॥ रफलकारगकाराणामपवादः। दिःसखरा अयुक्पादे, युग्बे- सवोऽन्तं , इत्यनुवत्तते। पूवंलच्षणयोरन्ते भकारो गकारदयश्च (९) भवतः, तदहेतालौयमापातलिकानाम लभते। तबोदा- हरणम्‌ | ९ Wa प्रथमततीययोः पादयोः Wena, दितीयवतु ययोरटादशमाजाः सन्ति। पुनरयुक्पादे द्वितोयाततोययोखतयौ प्म्योः, same बटोसपतम्योख मावयोरेकस्मिन्‌ weet अवस्थितिर्नालि, पुनः षष्ट्टमीमावाभ्धां परतः करमेण WAIT रगो धग शगु रख पतितोखि, wa इदं वैता लीयपूवंकोापच्छन्दकं न।म च्छन्दो बोध्यम्‌ | Rua पादमुखगानां षड्टमावारं qarerecwat विन्यासप्रमेरादिदमपर- भ्रकारकमोपच्छन्दसकोदादरणं WATS । ` २ भकारो गकार चेतिख, ग, चिश्ितपुलकपाढठः, पुसखकाम्तरपाढस्। ४ अध्याय वेतालौयच्छन्रोभेदोक्तिः। 83 | भगणः Jo गुण UR ट ४. Rls BE € ९० १९१।१६९२ १९२।९४ ९९ Be ५।९ aFaawmna fe am Mat Wat MTT | मु° श ~ ---^^---- on. ro © ८ QO १९१९ UR VRS WIL fam al aa et mf | wit: अर गुर भ --~-----+~----- ~^ ~^ Ve Rie ४ € BE € ९० BURR wes ९ रे र आपात नलिका पुनरे घान af wat: मु” गु" [य ,. a PA (AY WIE 9 ८ €)९० ९१. १२ NAV Wire कुले ऽपिनभाग्यमुपै.ति८५)॥ भआआपातलिका शरखिरादयथः॥ (९९२ TI परण युङ्‌ न साकम्‌ ॥ ३५॥ oa वैतालोयाधिकारे येषां लकाराणां नियम उक्तस्तद्‌- व्यतिरिक्लो यो लकारवगः, सं: ‘Re, तस्मिन्‌ नियमः क्रियते, ‘ay लकार, परेण साकं नं, मिश्ोकाथंः, दितौयस्ततोधेन, ९ Wa पथमततीययोः पादयोखतुदं माचा, इितोयचतुथयोः, षोडग्मानाः सन्ति, पुनरयुकंपाद्‌ दितौधानृतोथयोखतुर्थी पञ्चम्थोः, युकपादे षटीसपम्यो चं माजयो- रेक्िन्‌ मुक्चरोस्थितिनेलि, पुनः ष्टाष्टममावाभ्थां परतः कमेण पञ्चलकषरष भगौ ata रख पर्तितोस्ति, खतं ददं बैतालोधप्‌वंकमपातलिकानामकं न्दो जेयम्‌ | १० 11 ` fara घज Tau! पञ्चमेन, FANS षष्ठ समेन । एवं वदता शेषाणं मिख्रोभावोऽप्युन्नातः। तज्रोदाषहरणं पूवं भेव(५) ॥ (8) षट्‌ चामिखा युजि Hae | ९ शत्र हितोयचतुथेयोः पादयोः षड्‌ लकारा afer न कत्त- व्याः, एथक्‌ TAR न प्रयोक्तव्या इत्यथे; 1 प्रथमटतौ- ययोश्च पादयोः ears | aarerecd Sarat? तावत्‌ । समरशिरसि संदधते Feat नवनिशितायुधडृष्टिरग्तः। क्वलयदलदोर्धचम्‌ षां प्रमदानां न काक्ूवीितम्‌ ॥ भ्रौपच्चछन्द सकोदटाष्टरणम्‌ | | परयुवतिषु पु बभावमादौ छत्व प्राथेयते(९ पुनः पतिलम्‌। ददमपरमिदाच्यते विशेषादौपच्छन्दसकं खलस्य TAA ॥ भ्रापातलिकोदाहर णम्‌ | | अभिरमयति किन्नरकण्डो देसगतिः खवणायतनेचा | FAT. -दकमलकोमलगाचो.९) युवतिरियं दयं तरुणानाम्‌(%॥ ९ नोदाररणं पूवो क्रभिति ख, चिकितपुख्कपाढः, Tea TCT | ९ प्राथेयसु इनि ख, चिद्कितपुरकपाठः, पुरूकान्रपाढय | . इ विरुकिश्लयको मलागावोति पुखकानरपाषः। | ४ समरशिरसि, परयवतिषु, दृदमपरभित्युदारणवरयं वैतालोयादिखसलच- भाक्रान्सेव्र । केवलमवायुकपादमुखवसिन्यः TAT यक्‌ एयक. Tea सणि, wae तु तन्नासीत्येतावान्‌ पएुवतोच विभेषः। ॐ अध्याये वै तालौीयच्छन्दोभेटोक्तिः। ow (५१ Gala पूवैः साकं प्रा्वुत्तिः ॥ २७॥ wert विशेषलक्षणमाह । षरं परेण gE न साक- मित्यनेन (र) पञ्चमचतुथयोरेकोभावो निषिद्धः । सोऽनेन विधौ- यते । युजौत्यनुवश्ेते। यदा Fae “पञ्चमेन लकारेण, “पूर्व्व”, सङ्गच्छत, तदा प्राच्यदत्तिर्नाम वैतालीयं भवति । शेषं SAAT | तच्रोदाहर्णम्‌ । | रमः Be. He se ODES) १९ ₹ WF BW ९ SS € १९०९९ १२ ११४ WR द विपुला ्थसुवाचकालक्ञ राः क ख CTS: Zo wo arom ee ` ४।४ ९ 9 ८ €।९१० १९ १२।१९ ९४ CUR नामनदरन्तिमा न सम्‌। wher, co we et eT ge A | pw hey ९ ₹ RMB ५ € Be € ६०।९६ ९२ WAS ९।९ रे Be Tem वविशेषपेशलाःप्राच्यवु- रकः श० गरः | | | ~---^~-----+, Aan | FA ९ 9 ८ €।९० १५९ १२।९९ १४ १४1९९ ्तिकविकाव्धस॒ म्प eet ९ साकमित्यवेतिखं, a, चिं जिपुरकपाठः, पखकाकारपाठख | ₹ अज. युकपारे चतुथेपश्चममा कथो रेकलावध्ितिरलि,. एतावानेव वैतालीय wows fers: | ति ७६ पिङ्लच्छन्द्‌ःसूत्रे ` (१ ५९५) अयुक्‌ SHAAN: ॥ ३८ ॥. wa! साकमित्यलुवर्तते । ‘Maes anita लकारेण, यदि ua: सङ्कच्छते, तदा उदो हस्तिनौम वेतालौयं ।. शेषं यथाप्राप्तभेव । तज्रोदादहरणम्‌ | Ce: @o Fo a el (ने २९ ४ ४ ९ SHE € RoW ९२ UAW Yok | अवाचकमनृ fi aa tg fa se Caw: ge ae | OC OF किः स Pesta, | + ८ €।१० ९९ ANS १४ CUA seat क ष म क्र aa Tag: qo ae ४ | १ ९ oe € Vol ९२ hs १५ साद रदित श्च नेष्यते af स्वसः ल दु* न्क्ष os Paha, 2।४ ४।९ 9 ८ €|१९० १९ १२१९ ९४. १४।१९ भिः काब्यमुदीच्यड़ fa मिः(९)॥ ९ यतिकष्टमक्रममिति खं, ज, चिद्ितपुखलकपाठः, पुखकाग्नरपाठस््‌। _ . WA वेतारोयलचकं यथात्र तं Fer! पुनरयु क पादे डितोश्रलुतीयम्नः्यो Tafa मवेचरोवस्थितिवनेते । wa इदमदोग्यषटन्ि माम वेतालोयं . wet बोध्यम्‌ | 3 अध्याये वेतालीयच्छन्दभदोक्तिः | 9 C8) आभ्यां युगपत्‌ प्रवुत्तकम Wee ‘Ta? पूव्वोक्षलक्षणाभ्या, “यु गपत्‌प्रहत्तार्भ्या, wea नाम वैतालगेयम्‌ । युक्पादे पञ्चमेन पुवः सङ्ग च्छते (९), TTR पादे ठ तोयेन दितोय इत्यथः । अत्रोदाहरणम्‌ (९) । CTT: qo a ° CMR ४ ४ € OH €. ९०९९ १२ ९३।१४ ९२ द ४५ @ ; प R द्र. द भरत व.शमू मु ats यतां ` Taw: @o qe SS | A ~~" < 8 ८ €।१० १९६. १२।९९ १४. ९५।१९ a fi aa tC aw a नम्‌ । CIT: @o He 4 ४ u @ oe ,€।९० १९ १२ १६।१४ WR र पविचमधिकंशष्टमादवंव्या स CHT: Ge ग॒ 9 rar, ~= ४४ € 9 FT iyo ९९ १९।९६ १४ १४।९१९ व क्तु a agg न कम्‌ (॥ ,. ९ पुवेः dowd. tir ख, चिद्ितपुखकपाठः, पुङकान्तरपाठच्च । ` २ तजोदाष्डरखमिति खं, ग, चिङ्धितपुखकपाठः | - § भरतवंशभसजामिति ख, चिडितपुस्तकपमाढठः, पुलकाम्नरपाठञ्च | ~. .# खअव्र.वेतालोषलकणे प्रादयो त्ति वणं anal ` खत ददं पर्कं नाम बेतालोय' इन्दो बोध्यम | 7 पिक्रलब््छन्द्ःसूतरै (°°) अयुक्‌ चार्दासिनो ॥ ४० ॥ € ८ 9 ४ a ® चासः यस्य सव पादाः “श्रयुग्‌लक्षणयुक्ताः,. तद्‌ बेताल, - हासिनो नाम। fa तल्लक्षणं, «wenaaa, catia पूवेस्य योगः । तज्रोदाषर णम्‌ । श्गणः | hee we | १ a ४ &# श १०।१९१ ९९ an VIR. ATTA a Ss wa a fa fa: सराः दरगशः Wo wo (Nm ४ ४ ९ 9८ € ९०।९१९ १९९ १६।१४ aff त ग षड Hw ai ms se € Cay: Zo Wo a नरष) a —~ १ ९९ & ४ ९ SBE € १०१९ १२ rview । । क ग्ल लितातुकामिनो(४मः द्गः go ao (प ~ ---^-----\ „^~ = (८ RR ९ oc नो x र ति € ९०।११ १२. ९६।१४ चा र्दा सिनी(९॥ १ कटाकषरखिता च काभिनामिति पुखकाकरपाठः । कटा्सललिता च कामि- नोति ख, चिङ्ितपुलकपाठः। कारचश्शखितेन कामिनौति a, चिङितपुखलकपाढः। ९ अज Menard वेमारोयलचश' wa, पुमः पादवतुष्टये दितीयततौय माचयोरोकज गुव्रे संद्िनिरस्ति। खत ददः Setanta षारहासिनो- नामक न्दो बोध्यम्‌ | 8 अध्याये वे तालोयच्छन्दोभेदोक्षिः । ७९. (९) युगपराम्तिका ॥ ४९॥ qaqa घतुभिः पादैः “्रपरान्तिका', नाम बैतालौयम्‌ | faanad, घोड़ गमावत्वं पञ्चमेन पूर्वस्य योगः (९), wat मिणं प्रयोगञख्च। तत्रीदाषहरणम्‌ | | दमण्छः । ग्‌ ० १ र 1 ९ © & ९९० a: अर Ww ie acAwaaaa fa काव ARO Taw: @Wo qo ॥ ne, teen er A me, X श द्‌ ९ BME Ro ११ Urs १४ Wire कम लकोमलाङ्गोषखगेक्णा। र्गः Wo गृ ==, ^~ --+--- ~^ ~ १ Rk Be ७।४. ९ 9 ८ €।१० १९ १२।१९६ १४ १५।९१९ दर तिकस्य द यंनकामिनः me कन नु ~^ ~ --^---- ^ ~^ १ RR ४।४ € 9 ८ €।९० १९ १२९।१९ १४ eure सुरतकेलिक्शलापरान्ति we इति बंतालोयाधिकारः॥ ९ पूजं ata । Wo | To RRB ME 3 ८ € १० W १२ ९९९४ ९१५।१९ Tam दोत्‌.सवपंटदनिना sl ९ पुनभेन्त इति गग्ररणशभिलि पखलकाग्ैरपाछः i | ११ GR पिद्धःलच्छन्दः घुं qo go qo aro aA —_s ९ २ 28 ४।९ SHE € १० १९ ९२ VALS Wee ९९२२ 8 वनवासस््रोखनितवि ओ षः कसयनं Wo @ @ भ्‌ @ व ॥ A Fm, WE GE € १०१९ WI १९।१४ १५।१९ चि न्तंरमयतिपषुं au (९५९) Fagin: पच्चमाष्टमौ ॥ ४४ १ इादश्चग्रहशं नवमग्रहण् feat यत॒ चतुष्यादेषु(*) पश्चमाषटमौ war तिष्ठतः, गेषं यथाप्राप्त, तन्माचासमर्कं विक्लोको नाम । ततोदाहरणम्‌ | @o ४ qe Fo ae ~~ (ये UR ९४ =. SB ८ €।१० ११।९२ १९।१४ १४।६९ UR टं भ्‌ al waa wt fe a a gd @o qo Ho “~~ ^~ tn 8 ४ € 9 ८ ९।९० AWW १२ १३।९४ peg IRTU HRS fs a नलो कम्‌। Wo Wo | मूग a Ao गी) UR Re ५ ¢ © लट ९९० १९ AR LVI ९५४।९६९ जा तं महित क्‌ ले) श्य विनो a ९ यतपदेषु दूति खः यज aay पादेष्विति गः। द महति कुलेप्यकिनोतभमिति खः, भख | ४ अध्याये ATA AAR STAM: | uz खण. ` @o we “~ she tie RIX ae ४ € 9 ८ ao १९ ९२ १९।९४ ९५।९९ मिचपरिदरसाधु विमो a (५५९) Fray नवमश्च ley यस्य "नवमः लकार एवावतिष्ठते, “च'कारात्‌ waaay च, तन्मातासमकं चित्रा नाम । तत्रीदाहरणम्‌ | | छू शन्ल यु ~ ae HX भीक ६४ ५ ९ ७ ८ ९ १० ११।६२ WRB १५।१९ र्‌ दिवाच्छसिपरपद्‌ a a gs Wo qo Wo. | a ° ~ a A iN UR AS ४ €. ७ ८ € ९० १९ १२. १९।९४ WIL मेचोंपरिषदरसषवनि ता PMO qo . Qo Fe । Jo $ A: ae A poe, १।२ द ४ $ € ७ ठ £ १० BURY ९६।१५४ १४।९६ ९।२ मुद्यतिमुनिरपिविषया स ¥ fa Wo Wo Wo ' . गम ५, 9 ne ww Ar । | ewer BB ४ ९ 9 ८ € १० ११।१२ AALS CURE sauafafeaa a ब्र fa नवम cages मानेऽपि (२, सननवमग्रहणमुपचित्राप्रतिप्रसवा-' थेम्‌ ॥ Cue नारौभिरिति खः, मः, पुखकान्तर्च | व व ९. नबम्न TaN माने दतिः. = bie टह पिद्लच्छन्दःसव्रेः (५२) परयक्तनोपचिचा A ४६॥ परयुक्तेनः दशमेन सरहेकोभूतेन नवभन, उपचित्रा नामं भवति । yet लघनियमेन लक्षणं प्रोक्त । ददन्तु गुरुनियभे- नोच्यते (*)। तत्रोदाहरशम्‌ । qo ॐ UR RE UE © ठ eRe ९१ १९ LAW र यच्िन्गृरूमसक्तमुदा ct) fe | गु Rie ५।९ TK ९।१० ९१\ WR VBL १५।९९ द्याभ्यास्मदशहव्यस न्‌ ख्‌) क rr: ४।९ 8 ८ ९९० ९९ १२ १९९४ १४।१९ २।२ रै एथोतब्यगुणे रुप तिचा चन्द्र _—~, (ae, ४ HE ऽ ८ Clo WW १२ Lalla १५।१९ HORA Rds तो wn (५९) एभिः पादाकलकम्‌ ॥४७॥ ` एषां पञ्चानां मध्य यैः कैखिदपि चतुर्भिः ore: are ९ बुरमियमेमेति a | ९ मुरसत्बभदा रमिति गः | ४ अध्याये . मातासमकच्छन्दोभदोक्तिः। ay कुलकं () नाम । araraan(’)faarnaraatfaarataarai पाद्‌ रुदाहरणम्‌ । Go To ~ ९ Rk RB UE 8 | ८ € १९० ९१९ १२ UBB ९४।१९ WR अलिवाचालितविकसित चू ते का Fo Wo गुर Ry . ९ © &€।९* १९ VR VR an लेमदनसमागमद्‌, ते। @ @o Ho WR ९।४ WT ७८ € १० WV १२ LACS १५।१९ ९,२२.४ ५ सलत्वाकान्तांपरिषशत साथः wae Jo we pan) ९ 9८ €।१० १९ १९ LF ९५।९द लकंधावति पा ae | तथा विन्चोकोपचित्रामात्रासमकोपचिश्राणां पादे, पादाङकुलकम्‌। तज्रोदाहरणम्‌ | ९ पादै्मावासमकं पादाकुरकमिति गः। २ अव माजासमकेति खः, पुखलकाम्रश्च। तज मावासमकति गः। द अस चतुषु" पादेषु षोडग्रमाजा खनो गुदञचास्ि, YAS षां प्रथमः पादो नवम- - माजाया PEMA मातासमकस्तचणाक्राको भवति, दितौयः, पञ्चमाष्टममाजयो रघु AMATI पादः, ततीयः, नबमद्ादश्माजयोस्तंषुला द्ानवासिकालच- शयक्तः पाद्‌ । चतुथः, नमवदभ्रममायोरेकव गव॑चरेवख्डितितयोपण्िजालचश- समन्वितः पादो भवति रएताटशविभित्रलकशाक्रा मोश्चतुभिः पादोरपशोभितं इन्द पादाकुलकनामक भवति। | ८६ fara ea @qo Qo qo a ~~ — Rig ४ € ॐ ८ Cio १९९२ URiVy QUIN १।२ टद ४ पुसखतोकिंलकछतशोभन गो ale faa qo ४ COE Co १९९ १२९ ९९।९४ Wire पवनप्रेरि त wT ai we ग ॐ व । AWN १ २ R ५ SIG € ९६० CURT ९९।९१४ १४।९९ UR Rls ayaaa fer aa fe at कः Tat qo A ow) PAA ४ ९ BYR €।९० WW १२ VRS Wire STH a त्यति लो CH) मात्रासमकस्यैकेन Tea, हाभ्यासुपचिवायाः, विद्चोकस्यै केन, पादाक्लकम्‌ | ततोदाहरणम्‌ | wo Fo ॐ [क कथ १. + UR A UE OE € १० १९।९२१२।१४ Wale uy Be ५ ९ अट चिक्षथाम्यल्यनवयखखानंपादाजलक- १९ छतपश्चममोतं इति a: | ९ खस्य चत्वारः पादा गवेन्ताः षोडश्मावात्मकाः सन्ति पुनः तच प्रथमः पादो विश्चोकलचणएवान्‌, fads, उपवितालक्त शथक्लः, ततीयः, माजासमकलत्तण सम्पन्नः, चतुथः, पुनरुप्रविनाखसश्वान vietfa | रताहृशविभिन्नलस्षणेः पादेरुसितमपि. च्छन्दः पादाकुलकनामकं भवति | रचान्येतत्‌पुवेश्लोकोक्तम चापि TATA | ४ अध्याये मात्र॑समकच्छन्दाभेदीक्जिः। ८७ ५५ । ची) oon cite १५९१९ १२ १९६।१४ War Sl Ra मा नम्‌। To pwn, aan ९।२ ६।४ ४९ ® ट €।९० १९ ९२ १९।१४ १४।१९ १ र कायःकायति wafaon क्ति wa द- Wo qo qo हि| A A owen, ४ ४ € ऽ ८ €।१९० ११।१९२ ९९.१४ १५४।९९ पिनममपर लोके a fai यथा पादाङलकनाग्नः Was पादेष्वसिरता aga | उपचित्रापादेनेकेन, वानवासिकापादेन, पुनरुपचिव्रा- पादाभ्यां, पादाकुलकं । ` तत्रोदाहर णम्‌ | | a RRB BME S ८ €।९० १९१९२ १९।९४ ९५९१ ९ ९ परि तसबनेप रिद a a og fa “HO “eo wo a @ ग॒ An a कि) RB ४ VES ८ € १० १६ १२ १२।१४ Wire दिनवदह्ितगरूतर शो कः। ९ शोयंतोति पुस्तकान्तरे पाठः। २ अस्य TAT पदा गु वेनाः षोड माजामदाः सन्ति | तच प्रथमः, नवमलषमान्‌ भाजासमकपादः, दितीयतृतोयो, गवमद ममा वरयो रेक बरावख्धितियक्नो उपविचा- पादो, चतुथः, पञ्चमाटटमलघमावावान्‌ वि्छोकपादोलि। रताद्भविल्णपादे- विशिष्टमपि इन्दः पादाकुलनामकं भवति | ट : fare सुते | गुर ~— hs Ur द ४ ४ € SHE €।१० १९१ ९२ १६१४ १४१९ १।२ R38 eufaafe a a aa a fea |r Fo ची Prater) ewer 4 {IOS Ao ११५ १२ १९।९४ ९४।१९ . aaa a fia वा fe इति भावतासमकाधिकारः ॥ (५५) गोल्याय्यी लः ॥ ४८॥ यत्र पादे दिवसवः, घोडशलकाराः, भवन्ति, ` सा Mest नाम जातिः। ल शत्यनु्वत्तमाने पुनलंग्रहणं fara: निहश्यर्धम्‌ ॥ तजोदादरणम्‌ ॥ १९ Vie ५ ९ ० eS € MU W १९९९४ १५ १९ भमदकलखगक्ुलकलरवमभ्ुखरिणि ४ ५ € © ८ € ६० ९१५१९ १९९४ १५ K विकसितसरसिजपरिमलमुरमिणि, ९ दुःखविवर्जिंतलोचनवारिरिति पुकारे are: | ९ यातु तवारिरिति खः, पुखकाकर श्च । WR चलारः पाद गुवन्ताः षोडशमा- काः सन्ति | तंव प्रथमतंतोयच तथोः, नवमदशममार्वयो HATA उपचिवा- पादाः, द्दंतीयः, मवमदादयरधसाजाविभिटो वागवासिकाधादो वतेते । रताद चिभिन्रर्ं स शवत्प-देरुपष्ोभितमपि ec: पाद्‌] कुलंकनासकं भवतिं | ४ अध्याये गोत्याय्यच्छन्दोभेदोकिः । | ce ९ २ ९६ ४ ५ ९ ऽ ८ € १० WM १९२ १द १४१५ १९ गिरिवरपरिसरसरस्िमषशतिखलु (^) ९ २ RF ४ € ऽ ८ € ९० ११९ ९२ १९१४ ९४ १९ tfactfinafiwaa ef faa a fin सव्वलघुच्छन्दसि , र) Renee प्रेशयितुमशक्य- त्वात्तत्राम नोक्तम्‌ ॥ | (९५९) शिखा विपर्यस्ता ॥ ४९ ॥ ` सैव wars “विपथस्ताक्षाः, यदा भवति तदा शिखासख्यां लभते । अयमर्थः । aan सव्वेलघु भवति, whe सव्व गुर्विति । vat तस्या एव विन्यासभेदे न सञ्‌ ज्ञाहयमाह । ` (०) लः TRS: । Be ॥ ‘gate अभागः, सव्वेलघु्वा तिं गल्लकारो भवति, उत्त Ta Way, पोडशगकारः, तदा च्योतिनौम शिखा भवति । तत्रोदाष्ठरणम्‌। | ९ २ ट ४ ५ € ७ ८ | € १०.१९ १९२ र्ट १४ ९५ १९ यदिसुखमनुपममपरममिलषसि ९७ ९८ UE २० २९ ९२ रर २४ २४ ९६ RO oa २९ Ro AY ९९ परिषरयुवतिषुरतिमतिश्यमिद। le? ९ भति Balla खः, पुस्तकान्तर च | R waaata च्छन्दसीति खः, गः, एस्तकान्तरश्च | | 7 १२९ ge पिङ्गलच्छन्दः सूते . ९. र = ४ Ee ¢ © ~ अआत्मज्याति यामा भ्या साद्‌ € १९० १९ १२ 4 १४ १५. ९९ दृष्टादुःखच्छ दं कु ar (९४) Re सोम्या ॥ ४१॥ तस्या एव शिखायाः पू्व्वाशभागः (५) gaye: Temas: az भवति, उत्तर द्ाचिंशल्लकार एव, तदा सौम्या नाम शिखा भवति। तच्रोदाहरणम्‌ | श र R ४ ४ q ध ट सौ म्यां ह ff दे fe a UE श Yo ११ १२ ९९२ १४ ९४ ९९ ~ SD दे दे स्रा a a a F A ९ २ द ४ ५ € 9 ८ € १० १९६ १२ रदं १४१४ ९९ श्रश्धरमुखिमुखमुपनयर्ममडंदि ९७ | ९८ १८ २० ९९ २२ VR २४ २४ ९९ ९७ २८ ९< Re २१९ २२ | मनमसिजरुजमपदरलधघुतरमिद। ५ चूलिकेकोनविंशदेकविं शदन्त TM) HBR अश्ग्रहणमनुवर््तंते। यत्र प्रथभमेऽद' "एकोनतिंश्रल्लकारा भवन्ति, हिते we “एकतिंत्‌,' तयोख “अन्ते, हौ लकारावुन्मूल्य ————— ९ पृवीद्धभाग दूति = | २ सुखम पनयेति खः, गः, FARTATS | दे चुखिकरेकान्रति षएदेकनि दना द्तिखः| ॐ अध्याये चलिकाच्छन्दोभेदो किः । € भ्त्येकभेकी गुरुः क्रियते, wa feat नाम च्छन्दः । अन्ते गिति विशेषोपादानसामण्यादन्येषां लघत्ुक्त' भवति । तेनाद्य सप्त- विशतिलंघवोऽन्ते (९) गुरुरेको भवति । दहितीयेऽप्येकोन- जिशल्घवोऽन्ते गुरुखकः (९) ॥ त्रोदाहरणम्‌। ` ` ९ २९ ९ ४५ ९ ऽ ८ € ko १९१२ १द ९४ रतिकरमलयमर्निगश्ुमश्श ग०९ [क की) UL १९ ९७ १८ ९९ २० २९ WR RR २४ २५२२ २७ RARE मभि तश्डिममष्सिमधमसमये, १ 2 ट ४ ४ € 9 ८ € To WW १२ ९९ १४ १५ ez प्रवससिपथिकविरदितकथमिदत्‌ TR श्वत ` = ९७ १८ ९९ ९० WRT २९ ९४ २४५ ९९ ९७ ९८ २९ RRL परिषत(भ्वुवतिर्निचपल्तयां८(५। wat: पुनरन्ययैषेदं सूत्रमधीौयति (९),. चलिका्भकोन fanaa गिति। तेषासुभयोखाप्यदयोरेकोनतिं wart गुवन्ताः waft | तत्रोदटाषरणम्‌ । : ९ लघवो नेखेति खः, मः, पुखकानमार्चः। - २ रकोनविनमाजा गवना मवकति खः, पुखकान्तरश्च | २ श्विधग्रमति. इतेति खः, पुलकानरख | ४ पथिक waaay कथमिदमपष्तेति खः, | ५ यबतिरतिरपि नयत।मिति खः, पुल्लकान्तरश्च। यवतिरतिंरनलसमिति गः। € अन्य पुनरन्ययेदं सृवमभिदधर्त;ति खः पुस्तक्ाक्तर ञ्च | | ER ` पिङ्लच्छन्दःसुज rR ५ ५ ९ ० ८ ९८ We UU VY घनपरिमलमिलदलिक्लमुखः | To’ een १५ १९ १७ १८ १९ २० २९ २९ ९९ २४ २५ २९ २७ VERE | रितनिखिलकमलमलयपव at १ 2 ट ४ ४ € ७ ८ € १० १९ १२ द जनयतिमनसि(र्शशिमुखिमुद सु १४ ९४ १९ १७ WS १८ PO AAW ९२ २२ २४ २४५ RF २७ २८२९ मतिशयमिषमममधुरयमधुना। अचैग्रहणादत्र पादव्यवस्था नास्ति ॥ इदानों गणमात्राच्छन्दसां गुरुलघुसङ्ख्यापरिज्नापनाथ- मिदमादह | ५) सा ग्येन न समा लां ग्ल इति ॥४३॥ ‘av गुरुस्‌ ल्या, वेदितव्या, येन" यावद्विर्तरः, ‘a? लघूनां मात्राणां, समाः TMS, wa’, “A, स्यः, श्रपितु न्यून-. WEST एव । ‘we, इत्यच्तरार्यभिधोयन्ते, तेषां गुरुलघु- रूपत्वात्‌(२)। श्रयमभिप्रायः, sratfeg ara यावल्यी मारा उपपिदिष्टास्तावन्धक्षराणि यथासङ्ख्यं न पूथन्ते, सा तत्र Te ९ कमलकरुवललयवने इति खः, पुस्तकान्तरश्च । . + bingy = २ अनधति इदौोति गः। द मडलघखर्प्रलादिति खः, पुसकान्त्रञ्च | . |. ४ अध्याये आय्यीदिच्छन्दो लघुगुरुन्नानोक्ति ‡ । az ween वेदितव्या, अवविष्टा लघसङख्या । ततायसुपयोगः, कदाचित्‌ च्छति, चत्वारिं णदच्चरायामा्यौयां कति गुरवः सम्दयन्ते, कति वा लघव इति, तदा सप्तपच्चान्माचोपदि-. छटाथामायौथां मावासङ्ख्यायां चत्वारि शद त्तरसङख्यामपनोय(९) aa येऽबशिष्यन्ते, तान्‌ शुरुनुपदिशेत्‌। ते च सदैव । Tata चयोवि शतिलघृनुपदिशेत्‌ (९) | तद्यथा, १ २ ट ४ WE CE aio LTR LR १४।१५ १९ ९७ LG | । । | ऽ $ $ $ ॥ $ । | 4 ॥ . - स्तनय गमभ्रलस्लातं स्मीपतर ९ ₹ द ४ ५ € 9 ८. € १० ११ ९२९१ ९९।२० ९९ २९ ९९ ९४ २५।२९ २०।२८ ९९।९० । | ॥ ॥ $ $ $ $ afaezam a Fi १४ १९५४ ९६ ९ १८ ९ २० २९ “BQ RR RR RY GUISE BORG Belvo ४९।४२ ४२ ४४ wy ge yd | of { $ $ $ { ! { । | 9 . च र तिविंमुक्ता ददा रंत्रतमिवम- २२९ ९९ ९४ २४ २९ २ २८ ९८ २० ६९ ६२ ६२ ९४ ९ सङ्ष्डयामप्रनयदिति खः, पुसलकाम्तरश्च | ९ ्याभिप्रायः स्यटमुश्यते, अस्यामायायां कति गुरवौ wee सन्तोनि we प्रथमं तावन्नामायें fefeer ae सवासां araret गानां GAT त्नाचाखड्या- पिण्डः पनादो कुचित्‌ संस्थापनोयम्‌, पुनखस्या रवाचचरारि गणयिला तद चरसङ्ग्या- fas मावासदद्ाया we स्थापनीयम्‌ | ततो माचासङ्ष्यातोचरस्रष्यामपनयेत्‌ | तव यड Safer तावत्या कालव्रायोयां गुरवो भवन्ति | पुनरचचरसङष्ात एतदवशिषटमुर षड AIAG | तच IST ata ` तावत्यङ््याकाखब लघवो भवन्ति, vara करियख आर मितालोयादि गखमावाच्छन्दसां गुरुङघपरिज्ञानं जायते | ६४ पिङ्गलच्छन्द्‌ःसूते ४८ ४७।५० ४९ UVR ४४४५४ Tes | $ । ऽ § $ | am रिपु स्तो Tan कादम्बरो ! २५ RF २७ २८ १९ ४० | इति भटृदलायुधक्षतायां पिद्न्लच््छन्दोठन्तौ चतुथाऽध्यायः ॥ ४ ॥ | ( अथ पञ्चमोऽध्यायः | ) (*५९) वृन्तम्‌ ॥ १॥ अधिकारोऽयमाशास्तपरिसमापेः। यदित ऊरंमनुक्रमि- eared Fear | तेन प्राक्तनं लोकिकं छन्दोजातं ` जातिरित्यच्यते । इत उत्तरञ्च हत्तम्‌ । तथाचोक्तम्‌ “पद्यं aque तच्च aa जातिरिति feat” गायत्रयादौ छन्दसि: १९ खअस्यामायायां सप्रपचचाण्न्भाजाञख्चलारिशदकशराणि च समि, सच मावासङ् - ख्यानो्षरसङष्ायां ferret सपद णादो वभिष्यते, अतोखां सपद श्मुरवः सन्तति HAC | पुनर्रसद्‌ Qa: सप्तद शावकमगुरसरू ष्टायामपनीतायां जयोविंश्त्यद्धे- वश्रिष्यते, wateat बयोविं शतिलघवः सन्तति fated | रवं सवव गरमावाच्छ- न्दःसु मुखलधपरिज्ञानं कत्थम्‌ । उक्ताथाडतोपि sea) यथा, RATE: LO, ATATT STATA: | RITE: ४०, अचरसड ष्ादाकः | CBE: ४०, खअक्षरसदङ््याव्मकः। दारकाङः ९९, WATS STAT: | PATE: १७, गरुषङ्द्यात्मकः | GATT: ९९, SITS ANAT: | ५ अध्याये समविषमादिश्छन्दोभेटोक्तिः। ९५ धत्तेत इति eaq ae खिरगुरुलधुत्तरविन्धासमिव्यते(१) | पादेन ' संयोगात्‌ पद्य । यथा शआरार्य्यादिष्छन्दःसखपि पाद संयुक्तौ N © व्यवस्था नास्ताति पादौ › हन्तं पुनः VaR भवत इत्यथः । संयोगाभावात्‌ (९) तथाचोक्नम्‌ । “एकदेशस्थिता जातिहत्त गरुलघखितम्‌” इति ॥ (१५९) समङ्धंसमं विषमञ्च ॥ २॥ ` समसव्वावयवत्वात्‌ “समं 1 यस्य चत्वारः पादा एकलक्षण- Garay समं ठन्तम्‌(९)) Rag?) सर क्नामुरूपभेव । ane सभे(*) यस्य तत्‌ ‘ated’ । सर्व्वावयवेभ्योऽद्षाभ्याख्च विगतं समं यस्य तत्‌ “विषमम्‌ । एवं जिप्रकारमपि ठत्तजातमुक्तम्‌ ॥ ° तावत्‌, © (**२) सम तावत्‌क्रत्वःकछ्रतमदसमम्‌ ॥ ३ ॥ aay इति समहनत्तसङ्स्थाच्यते। तयेव गुणित(९) तावतूक्लत्वः- छतं, उच्यते । एतदुक्त भवति, समवर्तसडङनख्यागुणिते समहन्त- सङ्ख्यायाः fre या ween निष्यद्यते, तावत्‌सङ्ख्यम्ै- समं feat! aa गायतं छन्दसि समहत्तसङख्या चतुः- ९ परादनियतमिति यावात्‌, संयोगयोरमावात्‌ ययेति मः। पादयोः संयो लयोविरडादयथेति खः | २ पादसंयोगयोरभावादिति खः, गख। - द सममिति पुखकामरम्‌ | ४ wafafa @ | ४ तचाई समिति श्वः, | ९ तावद्‌ इगुशितमिति गः। ९६ . पिङ्कलच्छन्दःसुत ष्टिरषटमध्यायसिहय। तस्यां - चतुःषरटिसङ्द्यागुखितायामर्ै समहत्तसङःख्या सम्प्श्यते। चत्वारि सहस्राणि, षखवतिशच हत्तानि(\) । अङ्तोऽपि ४,०८ & ॥ (५५५) विषम ॥ ४॥ wean तावत्‌कछतःकछतं "विषमं", भवति । wage भवति, शरदैसमठत्तसङ ष्या अरैसमदन्तसङख्ययैव गुणिता विषमहन्त सङः ल्या सम्पद्यते | एका कोटिः, ` सप्तष्टिल्ताणि, सप्तसप्ति सहस्राणि, € णते षोड़शोत्तरे । अद्ध तोऽपि १,६७,०७५२१६। समसमादईैसमोपवितं, sted fare यथाक्रमं समोपवचितं समा्समाभ्याश्च उपचितं वेदितव्य म्‌(र) ॥ १९ चतुविगत्थरूरात्मकस्य मायवीच्छम्द सखतुष्यादव्यव स्थायां पादाक्षराणि षडव भवि, मेषां वशभ्रस्लार नियमेन प्रस्तारे करियमाख सवेमवादिस्वेशलचन्ताख्तुष्टि- रेव मेदा जायन्ते, तेषां मध्यात MHS मप्रकारेण कञ्चिदपि भेद्‌दयमादायाङ़ ward ana चतुःषटटिषड ्यायाचतुःषष्टिवारमादटचिः छता मवति । `एवं त्रिध मारे चतुःषट्टिस्ययेभैषा गरिता -मवति। तथा सति कत्यङसमदत्तानि जाता- नोति तत्सरल्यापरिज्ञानाथ' तद्ग शनप्रकार एष प्रद्भ्येते। यथा ९४, wurst ९४, aware, तच, २४९, चतुभिखतुःषष्टयां मुितायां जाताद्काः । ६८४ ya षड भियां गणितायां जाताङ्ाः। ४०९९ URSA ATATHT: | २ पनः षखवत्यु्तरचतुःखदखसख पडाकानामदसमत भदान मध्यादिर्भिंत्रशेच् weaqed भेदचथं वा पूव॑पूनिकमेदत्यागक्रमेखादाय विंषमषटत्त क्ियमार on सङ ष्ायासावद्वारमाषटत्तिः रता भवति, एवं frame उक्तसङ aaa सागखिता भवति, तथा सति कति विषमष्ट्भेदा जायन्ते इति ततस ष्टा नोधा BIBLIOTHECA INDICA: 7 | COLLECTION OF ORIENTAL WORKS : PUBLISHED BY THE | ASIATIC SOCIETY OF BENGAL. New Series, No. 258. 1111111} ` पिङ्गलच्छन्दः सृ चम्‌ | CHHANDAH SU’TRA | OF PINGA’LA ACHA‘RYA. WITH THE COMMENTARY OF HALA/YUDHA. EDITED BY PANDITA VIS/VANA/‘THA S‘A/STRI’. ` ˆ ¦ PASCICULUS IL. Oat CALCUTTA. PRINTED AT THE On -PRESS. 1872. el Bea ye tag ahs Mig Ls er 4 ~ ee me = १. = LIST OF BOOKS FOR-SALE AT THE LIBRARY OF THE ASIATIC SOCIETY OF BENGAL . No. 45, Park Street. 1.—THE SOCIETY’S PUBLICATIONS. ` 44. BrsuroTtueca [3 71644. SANSKRIT WORKS COMPLETE; Old Series, Nos. 1 to 230 2०४४ 8vo The first two: Lectures of the Safhita of they Rig Veda. Edited by Dr. E. Réer, Nos. 1 to 4 Uttara Naishadha Charita, by Sri Harsha, with a Commentary _ Edited by Dr. E. Réer. 12 Fasciculi, Chaitanya Chandrodaya, Nantaka by Kavikarnapura. Edited by | | Babu Rajendraléla Mitra. 3 Fasciculi, “Vasavadatta, by Subandhu, with its commentary entitled Darpana Edited by Professor F. E. Hall M A. 3 > Fasciculi, The Markandeya Purana. Edited by the Rev. K. M. Banerjea 7 Fasciculi, _ The Flements of Polity, by Kamandaki. Edited by Rajendralala Mitra. 2 Fasciculi, New Series, Nos. 1 to 257, demi 8vo The S’rauta S’ttra of A’svaldyana, with the Commentary of Gargya _ Narayana. Edited by Pandita Ramanardyana Vidyaratna 10 Fasciculi : The Yaiikara Vijaya of Anantdnanda Giri. Edited by Pandita Jayanarayanna Tarkapanchanana. 3 Fasciculi, «. _Vaiseshika Darsana, with Commentaries of Soafikara Misra &c Edited by Pandita Jayanarayana Tarkapanchanana.. 5 Fasciculi, Rs. As. The Nyaya Dars ana of Gotama, with the Commentary of Vatsy4yana - Edited by Pandita Jayanarayana Tarkapanchanana. 3 Fasciculi Pali Grammer, bv Kacchayana, Edited by Dr. F. Mason. 2 Fasciculi, The Dasa-Ripa, with Dhanika’s Commentary, Edited by Professor ए. BE. Hall, D.C. L. 3 Fasciculi . The Aphorisms of Sandilya, with the commentary af SvapneSvara Edited by J. R. Ballantyne, LL. D The Narada Pancharatra.’ Edited by the Rev. K M. Banerjea 4 Fasciculi The Kaushitaki-Bréhmana-Upanishad with Commentary, and a translation by E. B. Cowell. M. A, Fasciculi, The Kavayadarsa of S’rf Dandin. Edited with a Commentary by Pandita Premachandra Tarkavagisa. 5 Fasciculi, The Séiikhya Sara of Vijndna Bhikshu. Edited by Dr. ए. E. Hall 1 Fasciculus, — The Brihat Sanhité of Vardéha-Mihira. Edited by Dr. प्र, Kern, ¶ Fasciculi i aes eee ee ee bo © Go bo 10 ५ अ्रध्याये श्रवैसमादिहत्तसङ्ख्यो किः | £9 CM) राश्यूनम्‌॥ ५॥ तदिषमं awa’) shea वा a कत्त्यम्‌। मुलंराशिः समुदायादपने तव्य इति(९)। कोटिरेका, सप्तष्टिलन्ताणि, fa सप्ततिसहस्राणि, वि शत्यत्तरं शतं, शद विष महत्तस्य सङख्या | ग शनप्रका रोयं TOM ते, यथा- Bods TAHT: ४०९९ मुख्काङ्काः २४५०६ षडभिगखिताङ्गः ९९८९४ नवभिग्‌लिताङ्गः ° - शून्येन AWA Mas Baa १९९९९८४ चतुभिम्‌शिताङ्ाः। 2,¢9,09,2%4 सङ्लनया जाताङ्काः १ afauaenfata ख०, पुललकान्तरपाटञ्च। २ अपनेतव्यमितोति पुलकाकरम्‌ | णद्गरिताङसमदायाद्रष्पाइसमदायो पने - लय इत्यथैः । तमस्प्रकारों यथा- ९,९०.००.९९९ एतस्माद रिताहइपसुदायात्‌ ४०९९ CAF, प्रा इ समदाय पमते १,६७७६,१९० रते इग अवशिष्यन्त | शते छयदेखट्सदधःडाविमताः एद चिषमरत्तसङ््याजन्ञापका भवन्त | पनः ४०९३ CAGE PHATE पमद्‌ायात्‌ ९४ एतद ष्णाङ्खमुदायेपमते ४०९९ एतेडा अव शिष्यन्ते | va fe समटशसङद्याविगताः प्यहादंसमटतस रू बोधका भवन्ति | १२ ec पड लच्छटन्द्‌ःसुजे अङ्तः(९) १,६७,७३,१२ ० | चत्वारि सहसखारि, दाति चति शदाईैसमसडङःख्या (९) ४०२२ । उभयशेषोऽयं राश्यूनमिति । (९५९) ग्लिति समानो ॥ ६ ॥ गकारलकाराभ्यां AEA समाप्येत() तत्‌ समानौ नाम । पादस्यानुष्टब्‌ वक्तमित्यतः (ule) gare सिंहावलोकितन्याये- नानुष्टब ्रहणमनुवत्तते। तेनाष्टात्तरः पादौ यावद्भिगं कार- लकारः पूयते, तावताभेव ग्रहणम्‌ । तचरोद्‌ाहरणम्‌ (५) । $ | § ॥ Stst $ | S 1S ॥ ऽ I वासवोपि विक्रमेण यतसमानतां न याति। ९ ८(१७१)द२ र्रट $ | sists t ऽ | § 1S | sl तस्य TRACY कन तल्यता क्रियेत ५५) ॥ १ अङूतोपीति ख०। २ श्वद्ःतोपोति ae, चिद्धितपुसखलकंधिकः पाठल्ि। द gard शति Se, ae, पुसखलकाम्तरपाठञ | ४ खो दाङरणमिति पुस्तकान्तरम्‌। ४ अन ग्सिति समानीत्यनेन बाधात्पादान्तस्य लघोगेन्ते इति ree’ न भवति | अतदुप्च्छन्दसः पादधटकोभतानामष्टा्राणां वणेपरसतारनियमेन vert क्रिय- माणे सवं गबादिसवैरधनाः षटपञश्चाणदधिकद्धिष्तभेदा जायन्ते, तेषां कतिपय- प्रसिद्मेदानामच TMS, तवर यो मेदो यज समायास्यति, तत्‌सङ्ख्यापरिज्चानाथ' पादस्थितलघु सषराधोऽङ्कविन्याखं करिष्यामि | तनरकं दत्वा रकौरृतेषु weET या wean निष्यत्स्यति, सेव नङ्ेद ज्ञापिका भविष्यति । रतच्रियमालुसारोशाच लघु- SIRE कृते वास्वोपोति चछोकोऽ्टाचरप्रलारस्य रकसक्ततयुत्तर शतत ममेदो भव- तोति न्नायते। एवं TIAA MMS VAT TAT: | भध्याये वितानच्छन्दोभेदोक्षिः | ee | अपिच | अ नमो जनादनाय पापसङघमोचनाय(९)। दुष्टदेतयमहंनाय पुण्डरोकलोचनाय ॥ (*५०दिगिति प्रमाणो ॥ ७॥ | लकारगकाराभ्यां यदुत ara’) तत्‌ श्रमाणौ' नाम । नाराचमित्यपरे (४। तवोदाहरणम्‌। Ps । $ tS । § 1S YS ऽ FS सरोजयोनिरम्बरे रसातले तथाच्युतः। १ ४ (FRE ९४ Is |} § | § | S YS | ऽ 1 $| $ तव प्रमाणमोक्ितुः चमो न तौ बभूवतुः (*)॥ (=) वितानमन्यत्‌ ॥ ८ ॥ आभ्यां समानोप्रमाणोभ्यां अन्यत्‌ अष्टाक्षरपादं छन्दो "वितान नाम (५)। अरचरोदहरणम्‌। १ पापबन्धमोखनायेति Geo, Ao, FARTATITSY |. ₹ समाप्यते दूति So, Ae पुखकामरपाठस््‌ | ९ अव प्रादाष्ट्चराशणं गुणोरनकर रधुलंषोरमर गुरः, एवं विन्याखदइयमेदेन, समानौप्रमाष्णो खं चरमक्तम्‌ | यदि. तेष्वेव गखविभाग्रनियमेन तयोलं चरं क्रियते चेत्‌ तदा @ aay cay मुख्रको Bae WGA! इममेव प्रकारम बस्लम्ब दन्दो मञ्मरोद्रलाकरकाराभ्यां तयोलचशगुकषम्‌ at रजो रुमानिका तु इति (०), जासमानिका way च दूति (eo) प्रमाशिका जरो सलगाविति (We ०) | ४ अदाच्चरप्रस्तारदय Wewifaara Az: | ५ TEAS ATTA घुः, पुनरेकख रधोरनन्तरमेको AT, एवं HAT. १०० पिद्धल च्छन्द; सूज | Ss sf SS | SS ।। 56 S J 4 ठष्णां Bai Va] भज पापे Wes मा Ha । ४ ८ (२०५) ९४९२ $ S$ |i $ $ ts ऽ § fF 1S $ Vt दष्टा यदि लच्छयोस्तव शिष्टाननिशं Paya’) ॥ fearaa | filss t | $ $ F141 SS Vhs $ Seq यस्य विशालं गगनाभोगसमानम्‌। १ र ९९ ६२८४२ lis $ | § ऽ $ UY ऽ $ ॥ | § 9 लभतेऽसौ मणिचिचं नृपतिम॑ ङ्ध वितानम्‌(२) ॥ अन्यच्च | ९ s t{ $ Js les $ $ 'tsts । 4 कद्लमालभारिणं(रकन्दपदपंद्ारिणम्‌ | ४ १९ (८५) ९४ $ §। $ § 6 ts {ऽ ऽ t§ । $ । § संसारवबन्धमोचनं वन्दामदे चिलोचनम्‌(*) ॥ रचकदयमन्तम्‌। रदानोन्‌, दयोर्मवोरनन्तर दौ GE, इयो रघो रनन्तरं दरौ गुरू, रवमादि ऋसे ख लच णमश्यते, यत ददं समानोप्रमाकोभ्धामन्धदेव जातमिति wa: | ९ अषटाशरग्रलारख्य पञ्चो्रददिश्मतमोवं Fe! वितागलकरेन बाधान्नाव wat इति पदान्तस्य लघो गदल" भवति | 7 ९ दयोगुवरमन्तरं at लघ्‌, दयो लेघुरमन्तरं at TE, WHI AAT गुरुरूध- faareaa वितानमुक्गम्‌, इदन्त, तद्विपरौतखलचखविरि्ट दितोयप्रकारकं वितानं बोध्यम्‌। अष्टाचरप्रलारसय द्दिपद्वाशतमोयं भेदः। पूबे्लोकेऽप्रविष्टः वितानमि- त्येतच्छन्दोनामाव मिवेशितम्‌ | ३ कङ्कलमालधारिशूमिति ग° | ४ अत पादे प्रथमं द्रो AE, तत रकलघोरन्तरमेको AKIN, अत शृद्‌मन्बत्‌- ५अध्याये वितानच्छन्दोभेदोक्तिः | १०९१ afa a) तस्याः ACA सुन्दर चद््रोपमानमाननम्‌ | कन्दपेचापभङ्गरभूविभमोपश्चोभितम्‌ ॥ $ | | $ । 's § ऽ | 1 ऽ। It ss अन्यदतो fe विनानं श्ेतपटोन यदुक्तम्‌ | २ ४.४४) १६ २९ $ | | Sel | $ $ | 1 $ । । ऽ $ चिच्रपदापि च भौमौ तेन गतार्थमिषेतत्‌(*) ॥ किख वितानमन्यदिति ब्रुवन्‌ सूचकारी वितानस्यानेक- प्रकारतां (र) दशंयति। अन्यधा वितानं भौगो saa fae- ध्यात्‌ (२) ॥ | vara वितानं ज्यम्‌ । खष्टाच्तरप्रलारस्य पश्चा्रीतितमोयं मेदः । तस्याः सरामौति इत्तमप्येताद्‌ शेव | ९ मो गिति चिजपदाम इति encaraca | चितपद्‌ा यदि मौगाविति दन्दो WHO | खष्टासरप्रलारसख पञ्चपश्चाशशमोयं मेदः। पूवं तो विभिन्रलचणभिद मप्यपर- प्रकारक वितानं बोध्यम्‌। ९ अमेकता मिति पुश्लकाम्तरपराठः | थष्टाक्षरप्रस्तारख यावन्त मेदा भवन्ति, तेषां यं कमपि मेदमादाय क्रियमाखं समानीप्रमाशोभ्यामम्यदु ्ं विता ननामक विज्ञेयम्‌ । तच चतुः पश्चाश्टो सरद्धितसङ्नछापरिमितं भवत्यत एवाद्यानेकप्रकारता Brace दर्भिता।. कैसिदख कतिपयाः प्रसिद्धमेदा नामाकारेक वयवद्ता अपि वितान- मेदा खव ते भवनम्तोति बोध्यम्‌। यतः खवकारेश समानीोप्रमारोभ्यामन्ये विताना- सैव qaqa: | : R भोगो «fa aatfeta ख”, पुश्तकाम्तरपाठश्च, यदि चिचपदा waa fa- १०२ पिङ्गलच्छन्दःसते (*““पादस्यानुष्टेब्‌ TAHA ॥ ९ ॥ पादस्येत्ययमधिकार अआसप्तमाध्यायसमापेः(९)। अतुषटुब्‌- वक्घमिति च प्राक्‌ पद्‌ चतुरुद्वदधिक्लतं (२९) वेदितव्यम्‌ । (*९०न प्रथमात्‌ सलौ ॥ १०॥ प्रतिषेधाथंसूत्रमिदं। wa वक्तजातौ पादस्य प्रथमात्‌ auigg, सगणनगणौ ‘a’ कार्यौ (र) ॥ (PEMA रश्च NV ॥ ‘fealaaquary’ पादयोः TATE रेफोऽपि न कत्तव्य इत्युपदेशः ॥ (९९) वान्यत्‌ ॥ Ve Ul सगणनगणाभ्यां say मगणादितिकषट्‌कमध्ये यत्‌ किञ्चित्‌ चिकान्तरं ‘ar’ (*) कृत्तंव्यम्‌ ॥ तानं, तदा वितानं भोगावित्यनेतैवालस। किमथ वितानमन्यदित्यविरेषोह्यवुशरण- मिति भावः। ९ परिखमाप्नेरिति qo, पुस्कान्तरपाटख्। २ प्राक्‌ प्रतिपादं चतुषद्ात्‌ पदटचतुरूष्वं दधिषृतमिति | | द्‌ प्रथमाद्चरादू ह, ` सुकारनकासरौ न कन्नयाविति पु्कान्तरपाठः। ४ खन्येषां षष्ठां मध्ये यत्‌ किञ्चित्‌ गणान्तरः प्रथमान्तरं कन्ेव्यमिति पुलकान्तर- पाठः। चिकार sae, अन्येषां षष्ठां serait मध्ये यत्‌ किञचिद्रणान्तर्‌ भयमानः म्तरभिति ख०। | ५ अध्याये CCA CLEC HEE १०३ (*५९) य चतुोात्‌ ॥ १६ ॥ य इति लुषविभक्तिको निशः । पादस्य “चतुथौत्‌' अत्तरा- SE ' यकारः (*) प्रयोक्तव्यः । सव्वंषामुदारणम्‌ (९) | ल०९ थगणः यगः Bo Gol यगणः. यगणः मु we (Fw, ~---+^--, ae oo (Ame ae ~---^-- ae | ॥ 9 sis s | | । § $ । gs gs fs नवधाराम्बु स॒सिक्त वसुधागस्ि FTAA) । १६ (१४८) १२८९२ १९ (Ro गर BAIT: यमश TO लं०९ ATG Gay: To a tote. १ $ । eee किंच्िदुन्नतघोणायं(*मद्दो) कामयते वक्तुम्‌(९)॥ 2 ८१९ (२७) ९ ८१९ (२६) अन्धेर पयक्तम्‌ | १९ यगण दूति ख०गण्च, | २ प्रतिसिद्धगणवयान्यतत्द्रश्विशि्टानां प्रत्येकमनुप कन्दसामदारश मित्यर्थः | र थो सुगन्धिनिःश्ारुनिति ao | शुं सुगन्विनिःश्वा समिति पुलकाम्तरपाठः। ४ किञचिद्मत्छनोद्योगमिति ao किञ्चिदुज्रतघ्राशाग्रमिति a> | ४ welfafa ao पुखलकाम्तरपारख। ६ अख प्रत्येकपादस्य प्रथमादचरात्‌ परः सगश्नमणो नखः, अपितु यग जगशषतगणाः wea! पुनद तीयचतु्थ॑पादयोः पादप्रथमाच्चरात्‌ पर रगशों नासि, यतो स्तः, त दद्‌ वक्त नासकमतुप्‌ चछन्द न्यम्‌ । श्यीङुगन्िनिःश्वासम्‌, wy सुगन्धिनिःश्वासम्‌, इति wegen न समघोनम्‌ | Wa प्रथमाच्तरात्यरं प्रतिषिदख CIT स्वात्‌ | WAS सरणोयम्‌, समानौप्रमाशौभ्यामन्यतमं यं कमय्येकमनुटब्‌- मेदमादाय क्रियमाकं ai विताननामकं भवति, द्वाभ्यां चिभिख्तुभिवो विभित्र- चरर तुष्ट बभेद विंरच्यमानं रतं वक्त, जात्यन्तग तमनुष्टुप च्छन्दो भवतीति। रवं सत्यु yen} मातः fe विषम en जायत दूति बोध्यम्‌ | स प्रथमः पदोष्टाक्षरप्रलारद्य अट वलारिश दु सरशततमो - भेदः, दितीयः, १०४ पिङ्गलच्छन्दःसूतर Hor भगखः FIG: Momo १९ मगणः = qT: qo ^~ tee ten te tien $ 9 । । | ऽ st ॥ $ § ऽ । $ ५ § MANTA AGS] चरन्त्यश्चारूसंरावाः। (१४७) ४८१९ १९८ ९ १९६ (१८) गु०१ मगणः यमकः ग० MOR मगः यगः गु° $ § § स पोयसंवारं (ss § | ऽ $ $ रामाः कोशेयसंवोताः ्नुत्यन्तञकादम्बाः(१॥ © ९ ट Tat | a ०९ TAS: यमः qo a ०१९ भगणः यमः a ° ॐ ऽ 5 tus ऽ § दुर्भाषितेऽपि सौभाग्यं प्राय seer") विंशतितमः, atte, सप्तविं एतितमः, चतुर्थः, षड्विंशतितमो मेरो भवति | ९ भ्रमत्यन्तोय दति ख, ग०, पुलकामरपाठटञ्च। २ थस्य WISTS प्रथमाश्षरात्‌परं सगशनगरूमै न खः, अपितु भगणमगणे खः, दितीयचतुथेषादयोः प्रथमाकरात्‌परं रगणोपि नालि, पुनरस्य चतुष्‌ पादेष चतुथादचचरात्यरं यथालच्चणं यगणोशि। wa ददं yea: किञश्िदुविभिनत्रलचख- मपरजातौयं व्ल नासकमनुप च्छन्यो WAT! अख प्रथमः पादोष्टाचरगरखारस्य ` सक्तपश्चाणदु त्तर ग्ततमो मेदः, दितीवचतुथावष्टादण्णै, eats erat भवति। अतातष्टव वक्ग जातौ प्रतिपाराधः स्थितसेकाङन्दोरोटाचरप्रलारख ang cafe ज्ञापको भवतोति स्तेयम्‌ । म्रन्धबाङल्यभयान्न तच तव पं वक्षिखितम्‌ | द प्रायशः कुरुते दति Ge, ग०, च। १ ्याये . अनुष्टप्ढन्दोभेदोक्तिः। १०५ TR CAS यगः Ao Fol AAT: ct i गुर अ ete TE भी व स रि 9 ) प $ $ | $ 1S 4 } | ऽ $ $ मातुमंनो दरन्येव टौलालित्योक्तिभिर्बालाः (९) ॥ (१४९) १२८ त्यादि ॥ (*९५) पथ्या युजो ज्‌ ॥ १४ ॥ चतुथादिति ada | अच वक्ते "युजः पादस्य चतुधाद- WUE जकारः प्रयुज्यते, ACH पथ्या नाम । यस्यापवादः । अतो टाहरशम्‌(२) । गु १ TTT: यमगखः qo मुर ९ ममः खगः Ge ^ (शाक PON A aN LK $ 5 § | is $ । ऽ 4 | नित्यं नोति-निषष्स्य राज्ञो we (र) न सोदनि। (१४९) ८ १९ १२८ (९०९ १९ EB, ARG सल०९ FAW: यमकः अ° Tel AA: HIE: Fo ee ese lh es ee OO । | 4 $ | § 9 § $ ऽ 5 S§ | st $ न fe पथ्याशिनः काये जायन्ते व्याधिवेदनाः८५)॥ १९ (Re) (८१) १६ ९४ ९ अन TARAS: प्रथमाचरात्पर रगशोखीत्यज न निषेधोपितु दिती- अश्चतुथपादयोरोब afte: | अतो नालद्‌ वरर यथोहमसि। २ तजोदाररूमिति ae | 2 राश्यभिति Go, ao, पुणकानकरपाठस्च। ४ अव aH WET पुवाङघ and, पुमदि तोयचतुथेपादयोखतुथादशरात्पर य- मशापवादकेा HAV, | खत ददं पथ्यावक्न मासकममुपच्छन्दो ज्यम्‌ । Ges न्वेषु ABE प्रचारः। यक र्शे Tremere सवेत व ूर्वीक्षनिषेषः, VAT स॒ बाधकानरसछात्तददिधावस्डिरतेति केयम्‌ | १४ १०६ पिद्गलच्छन्दःसुजर (8) विपरोतेकोयम्‌ ॥१५॥ उल्लक्ष शाद्‌ विपरोतलक्षणा एकोयमते पथ्या भवति(५) | यथा | Te १् are: TY: Mo Tod ममशः यगण म्‌” | $ § $ । ऽ $ $ AYMAN TAT या स्तो स्यात्‌ सा सिरा लच्छमीः( र ५९ ९४८८९) ९९ (१७) ०१ GAT: अगणः गु° MPL यगणः यगणः Ao mae wt eee सक चछ ae । eee क 9 |$ $ | $ I$ | | $ $ JS $ खप्रभत्वाभिमानिनो विपरोता परित्याज्या (४ ॥ र ९९ RULER) ९२ १९ ० (\९९) चपलाऽयुजो न्‌ ॥१६॥ STANTS यदा चतुद ्ं(*) नकारो भवति, gare ९ उक्तलच्शाद्िपरोता पथ्या भवतोत्येकोयं मतम्‌ । अथुक्पादे चतुथादसरात्‌ परतो अकारः Hie! य॒क्पाद्‌ य एवावतिष्ठते इति we इयं पथ्या विष- तया सङ एकोभवति,। अथात्‌ युकपादे चतुयार्सरात्‌ परतो जकारः कनेः | युक्पादे य एवावतिष्ठते इति पुख्काकरर्पाठः | २ we रंकोरिति Go, We च| ९ खच Tweed यथोक्तमखि, पुनरयुकपादे चतुथेदचरात्‌ wait जगणोसि, युकपाद्‌ यगणोक्ति, अत इदं विपरौतपय्यावक्त नामकम नुप च्छन्दो बोध्यम्‌ | weed अयुक्पादे चत॒याचरान्परः यकारस्िनियुक पादे अगेणावस्थितिङक्ता, x Ar [प € ^ मदवाच BUNA ata | ४ squizaugy मिति ख०, To FT} ¶ अध्याये WATTS ATLA । १०७ ख एवावतिष्ठे, तंदा चपला नाम सानुष्टब्वक्त । अत्रोदा- रणम्‌ (*) । wo ९ qe मगः We Tor qe: यगणः मुर $ । ऽ ऽ | 1 । § § |S ऽ IS § 3 चोयमाणाय्यदशना TAA सनासाग्रा । २ (११४) १९ BR ९४ र १९९ (१९) Ze १९ Frwy: ATW: q o@eol सगखः GT: मु @ $ 1 § S$ ।॥ ।| s vis $ i $ 4 कन्यका वाक्यचपला are (ee TER (र) ॥ २ (१९१४) Weeds LQ (९९०) विपुला युम्लः AHA: ॥ १७॥ अधिकारोऽयम्‌ | य qquifeaaa सवं यकारे प्रासे (५ यदा युक्पादे UNA वर्णो सघभेवति, तदा विपुला नाम (*)। नतु पथ्यालच्चणानतर्भूतत्वात्‌(९) घुनरुज्मेतत्‌ । नेवं । विपुला- वगेस्येदानौमारम्यमाशलवात्‌ तदिनानुपपत्तेः | FANS समेन ९ मवोदाररश्मिति Wo | २ भते दति Wo, ग०, पुसखकान्रपाठख | ₹ खत पवाक वक्त खसशमस्ति, पुनरयकपादे चतुथादसषरार्पर यमणापवाद्‌- छो नगखोलि,त द्द्‌ URAHARA TERY जेयम्‌ | ४ यकार छत इति Wo, पुरकाश्नरपाठश्च। ५ नाम ade fafa ae, ae च। ¢ wees यकपादे चतुथादरात्‌ पर swefasia, तथारुति सप्तमो। वरा लघरोवायाति, अतः पय्याख्णाकभूतलमिति भावः १०८ पिङ्गलच्छन्दः सूते | लघुनावश्यमेव भवितव्यम्‌ । प्रथमढतोययोश्चैतावता यकारस्या- पवादः | तथा च वच्यति, सर्व्वतः सेतवसयेत्यादिना। पथ्यायान्तु यकार एवावतिष्ठत | (*९) Bade: सेतवस्य ॥ १८॥ “सेतवस्य' आचाथस्य मतेन युक्पादेऽयुकपादे च (९) सप्तमो लकार एव कत्तव्यः(९) । श्रवोदाहरणम्‌(९) | गु०९ जगणःज०(ल०शेगु° Wok भगणः ज०(ल०छ)ग्‌° ^~ ^~ ~^) Km ee = ^, $ । ऽ। । ऽ ts § 4 | | | ऽ । $ सेतवेन TATU तोणा दशरथात्मजः २ ८ १६९१)९४ (८९) ४८९९ de Mol WAY: ज०्(ल०७) Ao Fok मगणः ज०्(ल०ञ) गु? ss ttt S48 1S § ऽ । ऽ । $ रक्तः सयकर्रो पु नः प्रतिन्नां खेन बाङ्ना(५) ॥ («द) ४ ८९९ €४ ९ (प्र) १९ ee ९ मतेनायुकपादगोति पखलकान्तरपाठः। २ चतुषु पादेषु era wee fda esa चतुथादचचरात्‌ परं जगख- तगणनगणभगणा नामन्यतमसख प्रयोगः wig इति कथितम्‌। तथा सति सप्तमो वरा सलघरेवायास्यति इति भावः। द तचोदाश्रणमिति ख०, ao च ४ च्यव वक्त लच्णं Gal पुनः प्रत्येकपादस्य चतुथादसरात पर यगशापवाद- को जगणोलि, wa te अविपुलापवकं वक्त नामकममष्ट yey qa! wa HAUSA Magee’ सपनम वरस्य लघल्वमण्यपपरत्न । ` | ५ अध्याये अनुषटप्‌न्दोभेदोक्तिः | १०९ (8) भौ न्तौ च ॥ १८॥ सर्व्वतः सैवतस्येति निहत्तम्‌ । चपलाऽयुजो नित्यसमा द्‌(९) अयुग्‌ ग्रहणमनुवर्तते | विपुला gai सप्तम इति सव्वमनु- वर्तनोमम्‌(र) । श्रयुक्पादे यदा चतुधादक्षरात्‌ परतो यकारं पि विकल्पे बाधित्वा भकाररफनकारतकारा न भवन्ति, तदासौ विपुला नाम । तत्र भकारेण विपुलोदाहरणम्‌। Sol TI: Ho(Boo)ao Mo’ ware: ‘WHe(Wod) qe ^~ ~^ ^~ ~~ ~~ eae 'si § ऽ । । ऽ | 5 दयं सखे TAG सितज्धात्सा च मानिनो (र) । ४ ६२ ९६४८१०२) १६ ९४ (ER) Hor THA: भ °(ख०७)म०मु ०९ HAT: BHo(Mod)ao OS ^~-<~~ Re ee OS $s ts § FI1S Sts tyst $ Tea खदयं दन्ददोति तथापि A") ॥ ४ ६२१४८१०१) २ ८ १९ ९४८५१ अयुज इति जातिपन्चे हसोरपि पादयोग्रहणम्‌ । व्यक्तिपक्षे ९ wast नित्येतश्मादिति ख०, ग०› पुलकामारपाढञ्च। 2 सष मनुवतेत fa पुखकाग्भरपाठः | wa -विधुखावगें युक्पादे स्नमवरा लघुरेव केः, युक्पादेतु तच त्ैकरूयमिति सत्तेयम्‌। रतर्थं ` युजोः पादयोः सर्वत्र अयजः कुःनचिदेव स्रमारोपरि स्थापितं (woo) एति तव तत्र द्रष्टव्यम्‌ | a सितच्योस्ल्ञावभासिनोति ae | ४ खव ameae oF वेते, पुमरयक पादे qureecra पर यगणापवादकों भमणशोखि, अत ददं भविपुरापनकं TH नामकमजदुप्कन्दां Shae! Says चारे उभयव भगरुख सुखात जातिपच्चौयं भविपुरोदारणमिद मिति मिखचतयम्‌ | ११० -पिद्लच्छन्दःसूत पुनरेकस्य | CHI YA! प्रथमस्य SAAS AT | तथाच महा- कवोनां प्रयोगाः | So’ CMW: भमः म्‌ °मु०९ QA: Mo (Woo)a 1S 1S § ।। ऽ 4 । a ऽ | a | $ वरे वटे वेश्रवणशचत्वर चत्वर शिवः | ९ ४१०२) ९२९६४ र ९९ ९४८८६) WL गणः FAT: Fo Hol भगणःज०(सल०ऽ)गु ° +~ ~^“ ~ ~~ ae ate ^~ sis aus $ § ss | tf ।§ऽ। $ पवते पवते रामः Faq मरुखूदनः(\) ॥ ९ १६ (१९) ४ ९६ ९४८८९) मौ०९ भगशः यगः Ho | Ho यगणः — Bo/Moe)are ^ (म i een ^ a ee sS ॥ pus $ $ Ss । $ § । § ts दवः स जयति श्रोमान्‌ दण्डधारो ASA: | ४ ८ १९ (९ १९ ९४ (८२) Tok रगणः भग(ख०७)मु° Aol BAY Bo(Boo) Bo -+~ ~^ ~~~ ee ~^ ~ ^~ § Sts $ ॥ । § gs tS ty ऽ | । यस्य VASE वनं शाश्वते पथि तिष्ठति (*) ४ 2२९६४१०९) २ ९४८१९ (११९१२९८ कनक ११२, सवे गतो अनादेन दूति क, चिङ्कितपुलकपाटसखन सम्यक्‌ । तज युक पाद- प्रथमाच्चरात्परः भ्रतिषिड्स्य uy aaa! च erga am ewe: मल, पुनरेकस्य प्रथमे पादेऽपरख ततीय चतुथेद्‌चरात्‌ प्ररं भगणो ad | wa दद भविपुापुवेकं वक्न.नामकमतुदटपडन्दो भवति | fat Enea प्रथमे त्तोये wae भगणस्य साद्‌ ्क्तिप्रचोयमिदं भविपुलोदाडर- भिति ज्नातबम्‌ | ५अध्याये TASTER Tete: | १११ Wot Cy: Wo (Woo) Jo Mo’ Are: BH (Aoo)H ० | $ 1s $ bois iss | USSU gs उपस्थितं प्राच्छलिना विनोतन गर्त्मता | ४ ६२ ९४१०२) ९ ८ १६ ९४ (९०) HX THE! भण्(खल०ऽ) To Aol AAW! जग्(ज०्छोमु $ $ 1S ऽ {> । $ $ § ऽ | 18 | $ नारायणं स्तौमि सदा भक्तानं भयनाशनम्‌ (*) RR ९४.९०९) ८१९ ९४८८९) इत्यादि | इदानों रफविप॒लोदाहर णम्‌ | मुर ९ CTH: रमणः To So’ yaw ख ०(खं ०७)मु ° ऽ sts Sts § 4S । । ॥§ tes लच्छीपति लोकनाथं रथाङ्-घधरमीश्चरम्‌ (९) RR (BD) ९ ४ ८९९ ९४९४) Hor THE: CME म°ख०१ FAS: Blo (Woo) मु” een स शा सो ee १ ees “~ $ sts § ॥ 4 4 | । 4 $ | 4 । $ यज्ञेश्वर Waa प्रणमामि चर्यो तनम (२ ४ २८.९६०) ९२९ १९ ९४८८४) व्यक्िपस्े प्रथमे UTS | ९ व वक्तादिलच रं वकते, पुनः प्रथमहनोययो दभयोः पादबोखतुथोदकषरात्परः भगरोलि, खत दृद भविपुलापूवकं वक्त नामकमनुद्पडन्दो भवति। what टे प्रथमढतोययो दभयोरप्ययुकपादयोभ गयद्छ स्लाव्जातिपचोयभिरं भविपुरोदा- हरशमिति ज्ञातयम्‌। ९ रथाङ्गधरमच्यृतमिति खर, ग० a | द प्रमजामि चयो तलुमिति पुस्तकान्तरपाष्ठः। खव वक्त ifeeawata, पुनर युकपादयोखतुथेदचरात्‌ पर रगौ वते, अत ददं रभिपुलापूवेकं वह्कनाभक- ११२ foyer BY’ TAT रगणः Te Ak AAT: ज ° (ल ०७)म्‌० ^ (भ ee aN man a 1s | 5, $ । $ ऽ Ss s SIS Is AVA कालिटासं वन्दे वाग्‌ SAAT AA’) | ९ ४ (RE) ६९ (८९) १६ ६४ TR मगणः — YAY ल° Hol जगरःजग(ल०्श)गर + ^~ ~---^--) ^. च (mo, ~^, ^~ ऽ SS ऽ | ऽ St StS TH ऽ | ऽ यज्ज्ञाने विश्चमाभाति दपण प्रतिविम्बवत (९) ॥ (१४१५) ९९ RE ₹ ८ १९ ई४(९९) sala पाटे। Wo यगणः यगणः Ho मु०१ AAT: Bo(Meoo)a ^ (^ क ~~~ ^~ ^~ ~^ - (का कि s ॥ 9 § । §ऽ5ऽ § SS $ | | $ । € कामिनोमिः सद्प्रोतिः aa नाम(रन रोचत | १९) (८९) द १९ ४ Mol यगणः TAT: Bo Hl BAG: अ०(ल ग्ग [अ "व । = स ee स ete Yt tee च rts ऽ ST St इ 4 ऽ ।। ऽ 4 ई यदि न स्याद्रारिवोचि-चश्चलं चनजोवितम्‌ (*) ॥ १९२ (१९४) (RR) १९८ ९ ८१६ ९४९९) ददानो नकार विपुलोदाषहरणम्‌ | मतुषन्दो भवति । fer हन्ते प्रथमत्‌तीययोरभवोरपि पादयोखतुथाचरात्‌ पर Gey वक्षं मानलाव्नातिपच्चौयमिदं रविपुलोदादरकमिति बोध्यम्‌ | १ वागदेवतां गुरूनिति Wo, ग° च| २ अन वक्त दिलचरुमल्लि, पुनः प्रथमे पादे घतुथादचरात्‌ परः रगशो वत्त त, wa टूदमपि रविपुलापु वंक वक्ञ.नामकमनुष्ट प्‌ढन्दो भवति | Wheat श्त प्रथम एव एकञ्जित्रयुक्पादे चलुथाद ्षरास्पर TQ स्न. दक्तिपचौयमिदं रविपुखोदा- ₹हरणमिति बोध्यम्‌ | ६ कसय नामेति Go| कं वेनामेति Te | ४ दन्त ओवितमिति Go, पुलकाम्तरपाठख्च| Wa वक्त दिखलकमलि, पुन- ५ अध्याये TASTE gta: | ११३ Hol THN AAG मु Aol Taw: MAG: (Geo) Te a (मु = (श ^ ~ (= (व, * $ § | ऽ | ॥ | $ ऽ {| 4 § tS । ई यस्या बिभाति विपुला मनथसानपिष्डिका(२) ॥ (१९७) ४ १९ ९९९४ ९ ९६ ९४ (ER) TR GAG AAW: To Al तमलः अगरूः(ख०्ञगु $ | $ g । ।। ऽ § § $ ॥ ॥ 6 । $ या चत्‌ःषष्टि-चत्रा सा स्तरो स्यान्नुपवच्नभा(९) ॥ ९ १९ २९४१९१५४) ८ १९ ९४८८९) aaa(®) भारविः। Hol मगलः FAW Ao Tol AXE जनरः(लण्डोगु० et tee अ, 0) ~^, CAN 4 $ ई | JUS JS i's iss युय त सेनेव कवचं किमामुक्तमिदं त्वया । १९८९९) ४ १९९६२२९४ १९ ८ १९ ९४८९०) सतीम पारे चतुथेदशरात्‌ परं रगो वतते, अत इदमपि रविपुलापवकमरषटप्‌- कन्दो भवति । आसिन त तुतोये एव cafe अयक्‌ पादे रगशस्य Taree पच्चोयमिद्‌ं रविपुलोदाषरशभिति नेयम्‌ | ९ पोठिकेति ख०, पुखलकानरपाठख्। र सखियाखतुःषशिगशा भवनोति तेष निपुरभि, qo ao पुक्षकाकरप्राठ्च। wa वक्त दिलच्शमल्ि, पुमः प्रथमनृतौयपादयोखतुथादक्षरात्‌ पर मगणो awd, अत इदः नविगुखापुवेकं वक्त नामकमनुषुप्डन्दो भवति। wie ew उभयसित्रयुकपाद्‌ मगसर सुत्तृाज्‌ जा तिपच्चोयमिदं ageterecetata बोध्यम्‌ | युयुर्सेनेवेत्यमि जतिपच्ोयं नविपुलोदाडरखम्‌। अज युयुत्‌सेमेब दूत्य युयुत्‌ सुनेव 5 खत दृदं प्रत्यापोडनामकं पदचतुरूद््‌ ` न्द ज्ञयस्‌ | > तदा तैदपिप्रत्यापोडो भवतोति To | ३ अच पदचतरर्ज लच्चणमलि, पुनः प्रत्येकपादस्यादावन्ते च दो दो गुरू. मध्ये धवश्च सन्ति। अत एवेद्मपरप्रकारक प्रत्यापोडनामकं पदचतुरूढ्‌^ ब्दो विज्ञ यम्‌ | ५ अध्याये UTAASE WIE. HSM! | १२३ तरेव षट्‌चतुरूष्ध प्रथमस्य) विपर््फीसे मच्रोलवल्यगतधारा- भिधानं भवति । प्रथमस्य पादस्य दितौयेन विपर्यासे wed | प्रथमस्य aaa विपर्यासे लवली | प्रथमस्य aqua विष- ासेऽखलधारा | AT मच्र्यदाहरणम्‌ | १९९४ ५९७०७८९ २३४ १९२९ ४५९७८ जनयति Heat प्रोति हदये, कामिनां च्‌तमश्ञरो। ९ २८२४५ ९ ७ ८९८९०११ WU VRB मिलदलिचक्रचच्चपरिचुख्ितक्रसरा, ९ २ ९४५ ९७८९ ४ १२.६२ ४ कोमलमजयवातपरिनश्षिततरूशिखरस्यिता८९) ॥ लवस्य दाहरणम्‌ | १९८६४५९ OTE १०९९९२९२ VV ९.२९ ४५९ विरदविधुर्णकी क्गनाकपोलोपमं, परिणतिधर ७८१ २ eB पोतपाण्डुच्छवि(९) | १९ भ्रथमद्य पादस्य ति पुसकान्तरपाहः। र-तरूस्प्िसि ख्ितेति ग० | खन पदचतुरूढूखक्षण्वनतः पादाः सकि, पुनः Wages aera: प्रथमः पादः द्वितौयः, gree genrect feate पादोज प्रथमः। इत्थं wave पादस्य दितौयेन vera विनिमयाऽस्ि, तृतोय- चतुथपादौ त पदचतुरूदू°वदचापि ana | अत इदं पदचतुरदं मञ्जरोनामक् इन्दा भवति। ३ BAMHI MITT अरूपपोत पाण्डच्छवीति a: | १२४ पिङ्गल च्छन्दः सूते | ९२६ ४ ४ € © ८ १२८६ ४५९ 3 ८ € १०१११९२१द१४९१५४ लवलोफलं निदाघे, भवति जगति दिमकरश्ोतलमति REL २२५ AZ UWE’) ॥ अख्तधारोदाहरणम्‌। PRB ४ ४५ € ० ८< १०१९ १२९६२१४९५४१९९२ २ ४ परिवाज्छसि() कणरसायनं सततमणष्ठतधारामिः, TR द ४ ४ GSE ६२१९४ यदि हदि वा परमानन्दरसं । PR BR ४ ४९ ७ ८९१५०९१ १९ ९२२४ चेतः LAW धरणोधर वाणोमण्डलमयी , ह Pee oe तत्‌काव्यगुणभूषणम्‌(९) ॥ कोचिदापौडादिष्पि पादविप्यीसे सति मश्रय्यीदिनामा- नौच्छन्ति | _ इति पदत्ततुरूाधिकारः ॥ १९ Whee खण्डवद तखादु eaurecfafa ae | स्य पदटचतुरुद्ध' सलक्तणयक्ताः पादाः सन्ति, पुनः weqqea Be Weurac- स तीयः पाटोव sua, खष्टासरस्स्य प्रथमः पादो ततोयः। | aati =^ „^~ 9 9 $ | | ऽ 1 Sts ई से वा कुलिशं सरोद वा | ate: अगणः TIE To णी म ee pe $ ऽ | 'S | ऽ । ऽ $ राजा जगदेकचक्रवर््ती मगणः सगणः अगणः To 7 8 oe ~^ te Te ~ $ $ ऽ 1 1 §ऽ is is S$ सयाच्छ AAAS समश्रुतेसी (५ ॥ अस्योपच्छन्दसकान्तःपातिल्लेऽपि विशेषसजन्नाथमश्समाधि कारे पाठः | क ९ ux भद्रविराद समन्नतेसाविति eo, गर, पुखलकामरपाठख। werfa प्रथ- सततोययोदि बोयचतुथेयोख पादयोः साम्धादखसमषटलमिर्‌म। मामदयमसख्छ awa, मावाजियमपचे खपन्डम्दसकमिति गनियमपचे भद्रविराडिति। वख तख Tare वाक भषरेरित्यसिप्नो पच्छसकोदादरणेष्पते गणा चटमतं > अनाप्ययगयकपादयो-. खतुदं्रषोडश्माजा जायने | अतः केवलं ara विषेण न तु wee ओजे तपरो जरो zeta मरो जमो ग्‌ निरा भवेदमोज इति रत्ना करम्‌ | ५ अ्रध्याये श्रैसमच्छन्दोभेदोक्िः। १२५ (१८५) केतुमतो स्जो सगो, मौ FATT ग्‌॥२५॥ ~ यस्य प्रथमे AS सकारजकारो सकारगकारो च, हितोये भकाररेफनकारा(.) गकारो च, (९) तत्‌ केतुमतो नाम aa भवति । aareretua । gag: अमलः gra: गुर भगणः CTY: ATT: ग o 710 eet क "+, क ख [1 कि `, त सक ‘ist Ss ॥ । 1 ऽ $ $ | 1 sis t tis § इतभूरिभूमिपतिचिङ।(९), Fea | BNE अगशः सगणः oe TE रगणः मगः गु" गु०११ (ee ee ~^ [PN IKK Poh ES Ae 5.9. 414 SS TE Se स्ते न कोपि वसुधायां, केतुमतीं ates तव सेनाम्‌(*)॥ (९९) आख्ानिकी at Sait ग्‌, SAY जगौ ग्‌ ॥ २६॥ यस्य Waa पादे तकारौ जकारो ware च, दितीये जकारतकारौ जकारो(*) गकारो a) तदाख्यानिको नाम हत्तम्‌ | तत्रोदाषश्रणम्‌ | ९. समरूजगण समणगकारो च, faata aaecaey aay दूति qo | २ गकारो च भवत दति Wo, पुखकान्रपाठख। ९ इतभूनिभूभिपतिचिद्धामिति ख० | ४ इदमप्यदसमं एम्‌ | ५ लमशो जमो कारौ च feta जगरतगकूो जगल दूति ग०। € rere च भवत दूति Wo, ग, पुल्काम्तरपाठञ्च । १२६ पिङ्कलच्छन्दः सूरे | लगणः तग्णः HAT: ग्‌ 9 गु ० $ 4 | 4 4 ।॥ $ tS $ खटङ्गावलोमङ्गलगोतनादे- अगणः तगशः AW A> गु” | | § । ऽ ऽ 1 | ऽ।॥ 5 § जंनस्य चित्ते मुदमादधाति। TTT: लगणः WATT: गुः a $ 9 | $ 9 i's ts $ अआख्यानिको च ACT AIT *) ‘HI: =e ATT: खगखः a 9 ग ०१२९ ॥ { । $ § 1 । $ i ऽ § मदोत्छवस्याश्रवणे.२) कणन्तो(२) ॥ Sealant बारत्तीहारिकोचखते | ——aa ee 1 २ Wwaara ति Go, पुरकान्रपाटञ्च। जग्मपाशेतिपाठे aa इति पाटान्तसख शकारस्य मुरलः बोध्य wa सुद्मादधातोत्यबापि were ग॒रुत्वमति- "दि श्चते। ९ ASAI प्रवण इति So, पुखकाम्नरपाठसख। QUOC: Va, गणतो इसखुमं त्तमिदम्‌ | एतामाष्ानकौमुपजा तिमपि वदन्ति | , =a ५ ~ : 'यतोखाः प्रथमततोयो पादाचिन्द्रवज्ालक्षणा करान, दितौयचतुथोवुपेन्द्रवजालचण- ~z = > CN ~ "वनता । wae te तयोः, स्यादिन्द्रवज्ना यदिता जगा गः, उपन्द्रव्ना जतजास्ततो गाविव्येते। अने दमवधेयं, उपजातिले न wee पुमः स्‌ ज्ञाकरणम्‌, नाम- e wz 9 क न्तरप्रद्यापनार्थ॑म्‌ । उपजातिप्रलारस्यकःदश्णोयं भेदः | ५ अध्याये अचैसमच्छन्दोभेदोक्तिः | १२७ O°) विपरोताख्यानिको sat ज्गौ ग्‌, ती जगौ TL २७॥ यस्य प्रथमे पादे जकारतकारौ जकारो zara च, Fara तकारौ sara’) गकारौ aC) तददिपरोताख्यानिकौ नाम हत्तम्‌ 1 तज्रोदाहरणम्‌ ॥ अलन्तवालोकवचोभिरेभिः । TAT: aay: HTT: a @ ग्‌ 9 oe ee ee ^ ere प्रिये साधय Ta AAT FV BWW: Wo To कथं कथावणनकौत्‌क(शस्या- TTT: TIT: = BAT: ग ० a ० ^~, Peet त यि) wr» AW दाख्यानिको चेदिपरोतव््निः(*) ॥ ९ अगण्लणो जगणो गकारे च द्वितये andr जमर दूति to | 2 मकारा भवत दति पुखकानरपाठः। २ कथाकणनकातुकमिति qo | ४ अच्चरतः समं, गणता द खमं दषमिदम्‌ | दयमथ्य पजातिरुचखते | तक्लचं प्जमृकमद्यानक्ष,दादरश्टिणन्याम्‌ ¡ प्रल्लारभेदविशेषद्रये रकेन गरुण ae नावा यजतरविशषसन्मिश्रणादुपातयः सव॑ बोध्याः। उपजातिप्रलारख षष्टोयं भद्‌. | १य् १३८ ` पिङ्गलच्छन्दःसु् । ॥ “~ “~ © wana वश्यमाणोपजात्यन्तगेततवेऽपि विगेषसजन्नाथमद- समाधिकारे ATS? | (५.०) इरिणञ्चता सौ सौ ग्‌, मी at ॥३७॥ यस्य प्रथमे we सकारास्रयो लकारगकारौ च, दिते नकारभकारौ भकाररेफो च(\) तदत्त (र) हरिण्चतानाम । तच्रोदाहरणम्‌ | सगणः सगः सगणैः लः मु ० (नग) [किप oh A च तव पुञ् नराधिप विदिर्षा(र) नगणः भगणः भगणः रगशः oo ee ee) ower, ae, भयविवजिंतकतूलधोयसाम्‌(५) | सगणः सगरः सगक्षः Fe To रणभूमिपराद्ुखवत्म ना नगः भगणः भगः TTT: (^ (त (म (क ` भवति शोघ्रगतिदरिणसता५५) ॥ १ दवितीय नगशभगरी भगररगरा चेति ao | २ भवतस्तदुत्तमिति खण, ग० च। द सुश्च नराधिप विद्धिषाभिति खरः qo, पुस्तकान्तरपाम्ब। ४ भयविसजिंतरेतिलघौयसामिति ao | ४. अस्राचरतो गणतख प्रथमढतोययो दि तोयचतु शेयोख पादयो. SIC ICA ४ अध्याये अदैसमच्छन्दोभटोक्षिः | १३९ (२) अपरवक्र at लौ ग्‌, न्नी जौ ॥ ३८ ॥ ee ~ यस्य प्रथमे पाटे aaa र्फलकारगकाराख, feaa नकारजकारो जकाररेफो च, (\) तइत्तमपरवक्तं नाम(र) तच्रोदाहर णम्‌ | नगश: नमखः TAU Go 40 qe: AA BG CAT: AHA कछपणेन चकुषा, नरवर पश्यति यस्तवाननम्‌ | TAG: AAT: रमखः Wo ग ० are: BHI: AAG: Taw: न पुनरपरवक्मोख्समे,स हि सुखितोर्थिजनस्तथाविधः(२॥ awe वेतालोयाम्तगेतत्वेऽपि विशेषसजन्ना ध॑मिषोपन्धासः ॥ (९८) पुष्पिता्चा नौ यौ ननौ जौ ग्‌ ॥ २९॥ यस्य प्रधमे we नकारौ रेफयकारौ ष, दितौये नकार- समं हतमिदम्‌ | कश्य ICY कतमौ मेदाविमो पादावित्याकाङ्क्षायां पादा- चरापरि CHS गृष्यक्रमेण भुवेरोत्या विन्यस्लानामङ्ानां मध्ये एकाङ्कमितित- खलघवशापरिख्थिताङ्सम्दोरसशद्धेदनिदे को भवति । एवं सुवे रेषु बोध्य्‌ | १ रेफौ च waa cfs Go) | TARTS | | २ माम भवतीति Gol पुषख्काशरपाठख। | ई चरतो गणतखच यजोरयओोः पादयोः परस्पर was हतमिदम । अनायकपादयोखतुर्दश्मावाः, wa cam, दितः यढ्तोयोखतुथों पश्चम्योख माव - योनकबरवस्थितिः। यकपादयोः बोड्ममावाः, षष्ठ) सप्तम्थोख मातयोन कच स्थिति cfg) Wate वतालोयमपि भवति। aqua seq cam a पतिता- १४० fara ae | जकारौ aa Wate aed युध्थिताग्रा नाम()। ततोद्‌ाहर णम्‌ । नगश नगः TIS Fay: wen ^) शि) ~+, समसितदशना सखगायताक्लो नगः TAT: TTY: TAD: we i a re) es, pee सितसुभग(२) प्रियवादिनो विदग्धा । नगशः नगल. करमशः यगणः अपरति नृणां मनांसि रामा नगणः गरः अगशः रगशः गु? भरमरङ्लानि लतेव पुष्िताया(२)॥ शथाप्य कदे विकृत मनन्धवदितिन्यायेन we तैतालोयल' शोयते इति बोध्यम्‌ । त एव तरैतालोयं पुष्थिताग्ाशचं च्डन्तयपवक्क मिति दन्दोमञ्जरौकारः, वदन्त्यपरव- Gre दैतास्लोयं विपित इति श्लरशाकरकारः। ९ गकारञ्च भवति तदम पुष्पिताग्रा मास भवतोति ख० | पुखकान्तरपाठख। २ faguafa ख० | पुसलक_न्तरपाठस्च | द स्याचचरतो away प्रथमढतीययोदितीयवतुथैयोः पादयोः साम्धाद दस- सं टत्तमिदमस | Wa प्रयमततीययोः पादयोः ewan, fanaaquatcer दभमावाः। चतुथो पशन्योखच माचयोन कवावस्थितिः | पुनरत प्रतिपादशेषषड रषु ५ अध्याये अैसमच्छन्दोभदोलिः। १४९१ इयमप्यौपच्छन्दसकान्त्म ता(९) विशेषसल्‌न्नान्नापनाघमनो- च्यते । (*८०) यवमती जौँ जौ जी ची ग्‌ ॥४०॥ यस्य प्रथमे पादे रेफजकारो भूयोऽपि रेफजकारौ भवतः, दितोये जकाररेफो प॒नजंकाररेफो गुरुख(र), aga यवमत TH! अचर सम्प्रदायात्‌ पादव्यवस्था तच्रोदाहरणम्‌ ॥ रगशः HIG: रमणः BAW: Ie (me OEE पदमकन्तु कोमले करे विभाति AT: CTS: ATT: रमणः Mo ~~ Nee ज ^ प्रशं स्य(९ मद्यलाज्छन' पदे च(* यस्याः | रगा लघमग्‌रुदधयं च ufavafa| खत इदमो पच्छम्दकमपि eu wafa | उक्रमणशोदाररणस्थ खयतुष्टय यथा,- रमणशःसलन्गन्मज० THAW: लण्गन्म० CHG Boqoyo CHW: Wooo ॐ ॐ ® ^ॐ vw ww $ ॐ (^-^ ^-^ = (म Os a Oe OO ना गायताच्चौ, वादिनौ विदग्धा; रां मनांसिरामा, तेव पुष्यिताप्रा, «tir अत॒ ware ““दयमप्यो च्छम्दसुकाकेता" Tarawa । पुथ्यिताप्राभिषं केचिद पच्छ- न्दसिक तयेति द्षरत्राकरोण॒क्घस्‌ | a आओपच्छन्दसकान्नम तेति ख० | Yearacuisg | २ रेफजकारो च भवतः। frites जकाररेफो भयोपि HRC गकार भवतौति ख० | पुलकाकरपाटसख। ३ प्र्लति Sol पुलकाम्रपाठश्च| ४ तथा चेति ख० | पुख्लकाकरपाढठस्च। १४२ पिड्न्लच्छन्दः सूत । रमणः BWA: Cae: अगणः 7 ^ त 2 et a ie (rN सा यवान्विता भवेड्नाधिका च छगणः रगणः अगणः रगशः गु समस्तबन्धुपूजिता प्रिया च पद्युः.५ ॥ यवान्िता यमवबतौत्यथेः | (८५९) शिखेकोनचिं शदेकचि शदन्ते ग्‌ ॥ ४१॥ यस्य प्रथमे पाटे एकोनत्रिंशद च्षराणि, (९) feta war faaa, दयोरपि. पादयोरन्ते प्रत्येकं गुरुः,() aga शिखा नाम। अर्डाधिकाराहितौयमप्यद' तादृशमेव । अन्ते गिति , नियमार्थमेतत्‌ । अन्ते एव ॒गुरुनौन्यत । ते नायुक्पादेऽ्टा- ` विंशतिरत्तराणि लघुन्यन्त गुरुर कः(“)। युक्पादे तिं गलघवो- ऽन्ते गुरुख(*) । ततो दादर णम्‌ । १९ भ्रिया च भ्तैरिति ख०। पुखकान्तरपाठञख्च। Wau away प्रथम ततोययोद्ि तोयतुथयोख पादयोः साभ्धाद समं मिदम्‌ | २ रकोनजि'शदचराणि भवकोति ख० | पुस्तकामरपाठटस्च। ३ प्रत्येकं गकार इति Wo गण, पुप्तकाम्नरपाठखच। ४ ष्टाविंतिलघवोऽनते गक इति We, ग०, पुलकाग्तरपाञच। ५ गरुखान्ते भवतौति Go, To, पुखकान्तरप्राठञ्च। १ अध्याये रै समच्छन्दोभदोक्तिः | १४३ अभिमत(\) बकुलकुसुमघनपरिमलमिलदलिमुखरित- हरिति मधी सदचरमलयपवनरयतरलितसरसिजरजसि waar णिवितते(र) | विकसितविविधङ्समसुलभसुरभिशरमदननिदितस- कलजने | ज्वलयति मम दद यमबिरतमिद(» सुतनु तव fac द दनविषमशि खा(*) ॥ (८९) SEAT मदत्ययु जोति ॥ ४२॥ wana शिखा पूव्वाक्ते महति बह्ृत्तरे पादे अयुजि सति पारिशेष्यादितरस्मि्(५) युजि सति gar नाम छन्दो भवति | © ° © | "aay, एकविशदश्चरो विषमः पादः क्तव्यः, एकोनति श- SATA समः UTS: | शेषं यथाप्राप्षभेव | तव्रोदाहर णम्‌ | १ Wivaafa ख०| पुलकान्तरपाटस्। ९₹ wife ममसिशयविसतति ख० | पुरकाकरपाठख। ३ इदयमतिश्टयमिरेति Go, ग०। पुस्तकाकरपाटठस्। . ४ अत प्रथमतृतीय पादावेकोनवि अद्रो दितीयचतु्थावेकवि'शदचरौ, wate समं टतभिदम्‌। धत॒थाष्यायस्य दिचलारि्रत्ङष्याकं चूलिकालचशमव प्रायः सवे घटते । केवलमेकमावाधिक्षम्‌ | शिखायाः पाद खलिकाया खद भवति । तथा wane शिखायां चुलिकाया हिराृत्तिजायते | ४ पारिशष्य्यादन्यस्िखति ख० | 288 पिद्लच्छन्दःसूत्र i अपगतघनविशदद शदिशि इतजनहशि परिणतकण कपिल कलमे प्रविकरसितसमकुसमभवपरिमल(सुरभितमरूति शर- दि समयं | प़्ुविशशिमदसि विव्रतसरसिरूदि(र) मुदि तमधुलिदि विमलितधरणितले किमपरमिद कमलमुखि सुखमनुभवति मम दयक मलमधूना ॥ अदंसमहत्ताधिकारो fara: ॥ इति भट्हलायुधविरचितायां छन्दोहत्तौ पञ्चमोऽध्यायः! ॥ ५॥ १ प्रविकसद णन कुसु मघनेति Go, पुखकान्तरपाटखच | ९ उसितसरसिखडोति ख०। पुखलकान्तरपारखख । विततसरसिरुदीति ग० । ह अध्याये यतिभेदोक्षिः 1 १४१ (९८२) यतिर्विच्छंदः ॥ १॥ विच्छिद्यते विभज्यते पदपाठोऽसमितरिति(\) विच्छेदो विखा- wera, स च यतिरिव्य्ते। नन्व.) शास्त्रे यतिशेष्देन व्यवहारादर्थनान्निरथकं सञन्नाकरणम्‌ । . नैष दोषः+ -यतिरि- त्यागमादिष्वाचाशथपारम्पथागता(र) wars तनुमध्यादिवत्‌ t तस्याः शिष्यव्यत्‌ष्य्धमथकथनं(*) यतिविं च्छेद इति, तस्माद- दोष इति। wha च लोके waar) च यतिसलन्ना- व्यवहारः । रपि च अध यतिरित्यधिकारः() भासप्तमाध्याय- परिसमापेः समूद्ेन्द्रियरसादित्यादिषूपतिष्ठते (>) । ससुद्रादि- शब्दाः साकाड्चत्वाद्‌ यतिरित्यनेनैव सम्बध्यन्ते । यतिशब्द- स्याधिकरणव्यत्‌पच्या समुद्रादयवच्छिन्नव्वत्षरषु यतिः कत्तव्या ` इत्यथः(>) । सिहयति awa षा(«) थतुपदेशापनिषद भवति यतिः waa पादान्त alate तु विशेषतः समुद्रादिपदान्ते च व्यक्ताव्यक्षविभक्तिके॥ ९ पादोक्िन्नितीति ग०। २ watafata ae | ३ यतिरित्यनादिराचार्यप्रभ्ययागतेति we, पुख्कनमरपाछ्ख। यलिरित्थेव- साटिराचा्यं परम्यरागतेति Ao | ` 3 8 भिष्ययुत्पस्येऽथकथनमिति So, युलकाकारपाखखच | शिष्य oo कथन- fafa ae | ५ शोके wre इति ae | ९ अयं यत्यधिकार इति ao 1 : : समद्र न्द्रियरसादिभजिदशेषपति्ठत दति 0, पुशकान्तरपारख | ८ इत्ययमथ इति ख०, पुसतकानरपाढख। श aa षेति ae xc १४६ पिषलच्छन्दःसूचे। ५५. कचित्त पदमध्येऽपि ससुद्रादौ यतिभंषैव्‌ | यदि gated भागौ न स्याताभेकवणंकौ ॥ पूर्व्वान्तवत्‌ स्रः सन्धो कंचिदेव परादिवत्‌ | द्रव्यो यतिचिन्तायां यणादेशः परादिवत्‌ ॥ निचयं प्राक्पदसम्बन्धा्ादयः प्राकपदान्तवत्‌ । परेण नित्य णम्बन्धाः were परादिवत्‌ ॥ “ यतिः aaa पादान्ते ” इत्यस्य दाहरणम्‌ । विष्ठदन्नान- देहायेत्यादि | तस्येव प्रत्यदाहरणम्‌ | ARAMA मदादेवाय WITTE ATT’) | इयेवमादि । “ शोका तु विशेषतः ” इत्यत्र सन्िकायाभा- वात्‌(२) खष्टविभक्रिकलवाच्च(२) विशेषः | तज्नोदारणम्‌ । नमस्यामि सदोद्धत-मिन्धनोकतमन्मथम्‌ | Sate पर ज्योतिरक्ञानतिमिरापदम्‌(*) ॥ १ पादादियतेरुदारणएं, नम इति । खच प्रथमपरादाम्तभूते 'वा'"कारे जिडोष्- विश्रामे कतया इढा्यक्षारपर्यमनुघावनं जायते | अतो दितोयपादाद्यचरे “व'का- रे यतिः। एतद्धि Te प्रलयुदा्हरणे बोजम्‌। अन पादान्तभूते बाकार यतो कताथां पादाकयतिकसय विश्पदन्नानदे द येत्यख नम इत्येष कोको प्र्युदाङरखं न भवतौति भावः| ९ सम्थिका्याभाव इति Ge, ग०, युखकःमरपारञ्च। ३ wefaufaaay fa Go, To, पुसकान्तरपाठञ्च | सम्थिकायस््राभावे स्प्रटविभक्तिकत् च अतिसोकर्यः। रत छोकाद्धं स्वज विष्टेषेण घटत दूति भावः| ४ aay प्रादान्तेष्टमाच्रे यतिः ay wad) तथापि wae नायक @ श्रध्याये यतिभेदीक्तिः। १४७ शते श्बराख्यमित्यस्य पूर्वमकारेण TE योगो न कत्तव्यः(*) | समासे प्रत्युदाहरणम्‌ | सुरासुरशिरोरलनस्फुरत्किरणमच्छते,- पिच्ञरोकृतपादाज्दन्दं वन्दामद्दे शिवम्‌ (र) ॥ « ससुद्रादिपदान्ते च व्यक्ाव्यक्तविभकिके” तत्र खूय- referer व्यक्त विभक्तिकम्‌ । समा सान्तभूतविभत्यन्त (२) अव्यक्त विभक्तिकम्‌ | तच्रोदाहरणम्‌(*) | यक्षञक्रे जनकतनया,-ल्ञानपुण्योदकेषु इत्यादि (५)। ^ व्यक्षाव्यक्रविभक्तिके ” दति यतिः सव्व पादान्त इत्यनेन सम्बध्यते | THETA । विमक्तिकपादनास्थले तु tare रव यतिः कृ येत्युपदेष्ः। रतेन आआलिङ्धितिवि- भक्तिकस््ले पादान्ते यतिमे श्योभत इति फलितम्‌ | १९ यथा WIRTH खल्‌ वशस्य परखरेक सड संयोगलया पुव इ न्तभूतस्य aa थमित्यश्याग्तिमस्य मस्य पराद्वादिमतेन दृप्वराण्वमित्यस्येकारश सह संयोगे न कर्तव्य COE | we इत्यत्रैव यतिनिबन्धनो वित्रासः aaa: | ९ खज TY परान सड समखमान ले नास्यटविमक्तिकलात्‌ TTT water न यतिः। अपिलवेकदेव दवितीयम ofa) अत एवेद qarer- CCITT CAT भावः | | सभसानम्‌ तकिभिङ्धिकभिति पुखकानरपाठः, ख०, ग० च| ४ तवौभयोदाष्डरशमिति पुतकाकरपाठः | ५ यच्चक्रे रति मन्दा्राग्ताषटतम्‌। GY सप्नदश्ाचचरः पादः। तव प्रथमं चतु- चरे यतिः, ततः षष्ठाचरे, ततः सप्रमाचरे । यव षठचरे या यतिः, सा खयक्कवि- भक्तिकंस्य्रला | जनकतनयत्यस्य प्रपदेन समस्यमानलात्‌ । Wie iw, सन्दाक्रान्ाशिखप्णछादिषु आअबभ्यादियतिस्यरोक्तिमत्य, कतिपये enferts १४८ | fara as | वशौकतजगत्‌कालं Rae नमात्यष्टम्‌। अदिनन्दा,*) कलाशष,-शशिलेखाशिखामणिम्‌(२ ए रपि = | नमस्तङ्शिरशुम्नि-चन्द्र चामर चारषं । च लोकयनगरारम्भ,-मलस्तम्भायशम्मवे ॥ “ कचित्त्‌ पदमध्येऽपि समुद्रादौ यतिभवेत्‌ | यदि परव्वापरौ भागौ न स्याताभेकवणंकौ ॥ ”” तच्रादाहरणम्‌ | Gain तप्तचामी,-करकटकतटे सिष्टशौतेतराणौ दत्यादि(२) ॥ तथा। कजत्कोयष्टिकोला,-दलमुखरभुवः प्रान्तकान्ता- wean, इत्यादि । अब्‌धिनगरसेश्णदो यतिः, अन्‌ दबिन्द्रवज्नादिषु कतिपयेषु ट्तविेषषु पादान्त एव यतिभ वतीति | यतिनियमबाडलय न्दसां स्ञाभाविको प्रतिरव नियामिका बोध्या 5 १ मदाकास्लमिति So, ग०, पुस्तकान्नरपारख | ₹ श्यत प्रथमपादान्नं यक्त विभक्तिकंख्ला, atte अयक्रविभक्िकरथ्ला aan | नमस्तङ्क तिषटत्ते तु प्रथमततीयपादान्तं अयक्तविभक्तिकस्थस्ैव यतिः, ३ खगधराष्टते पादमध्ये प्रतिसप्तमाचरे अतिभेवति, तच्रियमानसारेण यतौ कर्त शायां सत्यामज चामोकरपद्मथ्ये "मकारे यतिः तथा क्जदितिषट्े कोलादलपदमः ध्ये सक्रमाच्चरे “rare यतिः, तथा हास इति ट्त संवारनपदमध्यं सप्नमाचरे ‘ar’- कारे यतिः। पुनस्तथा afcernfafa दत्त उच्वारिनपदमध्य स्मार “trae खतिजाता। ` ६ अध्याय ` यतिभेदोक्तिः। १४९ तया। दासो दस्ताग्रसंवा,-चनमपितुलिता,्रीन्रसार- दिषोसो, दद्यादि | वेरि्वानां तयोचा,रितर्चिरकचाचखचाननानाञ्चत्‌ णम्‌, इत्यादि(९)। ` षञ्ज (९) पानोयमाह्ञा,-दयति च८२) मद्दिषं gaat gaa") इत्यादि | समुद्रादाविति fa पदमध्ये५)यतिः area ana | तद्यथा | प्रणमत .भवबन्धक्गेणनाशाय नारा -यणचरणसरोज- न्दमानन्द देतुम्‌(९ | इत्यादि पूव्वात्तरभागयोर काक्षरत्वे तु यतिदुष्यति(%) । aitere- रणम्‌ । १ तथाद्गरितरुषिरगिरामाननानां चतुरटामित्यादीति ख०, ae > . पुरुकाक- LUIS | R UY इति So, ग०, पुख्काकरपाठख्च। ३ श्चाल्दादयति Vifa we, पुखकामरपाठञ्च | 8 एषत्‌क दूति ख०, Ho, पुखकाभारपाढठञ | ५ पदमध्येपौति पुसकाकरपाढः| ₹ समद्रादिषदादो ठु पदमध्ये पि यतिर्भवति, यद्यग्नौ चते, ah vera चिता यतिः क्रशनाशाय नाराः इत्यादावपदाग्भते पदमध्यस्यपादान्ते यति aman समभद्रादाविति व्यमिति ara: | | ७ Car तु पद्मध्य यतिदुष्यतीति ao, qo, पुल्कान्तरपाठश्च | यदत्र यन्युक्तसङ ANTI पुव तः HWA, WRITES च परतः १५० पिङ्कलच्छन्द्‌; aa | एतस्या ग.-एड़तलममलं गादते चन््रकक्षमित्यादि,) | TAT राजति सुमुखमिदं पुणचन््प्रकाश्मित्यादि । तथा। सुरासुरशिरोनिधष्टचरणारविन्दः शिव cafe “qaiaaq खरः सन्धा कविदेव परादिवत्‌ ” । अस्वार्थ, योऽयं पुब्बपरयोरे कादेशः खरसन्धा विधोयते, स कचित्‌ ee स्याम्तवद्‌ भवति, कचित्‌ परस्यादिवत्‌। तथा च पाणिनेः स्मरणं (९), अन्तादिषशेति (६।१।८५) । तत्र पए्व्वान्तवद्भामै उदा- र णम्‌ | स्यादखानो,-पगतयमुनासङ्गमे वाभिरामा जम्भारानो- भकुम्मोद्धवमिव दधत इत्यादि(?। (He Fe ) समा ष्यते, रताहरेकाचर स्लाचिता यतिदुष्यति, wea भम्पाद्यते इति स्प- Sree | तथाद्यच wren इति warrenty खअभ्बधियतिपवोन्रभागयारोकादर- भते aauze ‘wart wefyaa (४) विहिता यतिः कष्टनं सम्पाद्यते । णवं रतद्याराजति इत्यव waaay ‘Wart, तथा, सुराखुरशिरोनिधष्त्यव वख afeq ध्व कारे च यतिः केम साध्यते। wat दुषेटशो यतिः रव वेव nay १ चन्द्रक्ामित्यादोति ख०, पुखकान्र पाठख। २ पाशिनिस्मरशूमिति qo, ao च। द “खादस्थ्रानोः इत्यवाम्बध्यवन्छिब्रं नो'कारे पदमध्यस्थापि यतिरोकारखं UMMA पव पदषरकोभताच्चरा AVIA सलीकारात पदाम्तवदेवयमिति मन्यते। रवं दि क्षाखाद्यनवच््छितर त्यजापि दीघ कादेशखय पवामवद्धावे म प्रदाकवदुभते पादान्ते ‘qrare यतिबाध्या। va विमुमियतियक्तं खम्‌धराकन्दसि aifeatd प्रया- प्यम्‌ CHAT Barc दोषकादेश्खय yea, पवंपदावयवखापि श्य इत्यत मन्यवच्छित्रडतोययत्यख रसङूद्यासम्पादकल्नात्‌ | एवं केश्कश्योपिचक्र इत्य नापि बोध्यम्‌ ६ अध्याये यतिभेदोक्षिः | १५९१ दिककालाद्यनवच्छिन्ना,नम्तवचिन्भाचम्‌र्ये | खानुभूल्येकमानाय नमः शान्ताय तेजसे ॥ इत्यादि । परादिवद्गाबे उदाहरणम्‌ | स्कन्धं (९) विन्ध्याद्विबुध्या, निकषति मदिष,-स्याहितो- ऽस्त प्रयास्यन्निति(२) | WS Wey गाढं, प्रदर दरदपी,-केशकेथोऽपि चक्र खक्रणाकारि किं नः?) इत्यादि ॥ awa fe खरूपस्य(“) परादिबद्वाशे व्यच्नमपि तदडक्षत्रात्त- दादिवद्‌ भवति । “वदि पुव्बौपरौ भागौ न स्याताभेकवणको" इत्यन्तादिवदह्वावविधावपि(५) सम्बध्यते | तेनास्यावक्तालमवजि- तपू णेन्दुथोभं विभातौव्येवसम्बिधा यतिर्न भवति | यणादेशः परादिवदित्यस्यादादहरणम्‌ | विततघनत्षार(कोदश्यांश्एपुर्णा, खबिरलपदमा- लां (*शघामलामुक्ञिखन्त इल्यादि | १ Ga दूति qo 2 मदिषस्याहितोसमडहासीदित्यादोति wo, पुखकाकरपाठस्च | महिषस्याशितो- खमडाषो दित्यादोति ao | ट व्कशक्रणाकारि किक दूति खर, पयुखकानारपाटख। ४ तचडि खरस्मति eo, गण्च। ww fe ace fa पुखकाशरपाढठः। ५ इत्यग्त्यादिवद्धागबिधावपीति पुख्तकाकरपाठः। इत्यन्लबद्चावविधावपोति ae | जतुतुषारोनि पुष्काकरपाढठः | © विरतपदमालाजिति पुलकाकरपाढठः | ८ खषटसप्रयत्यवच्छित्रं माखिनौनष्छन्दस्य ‘qurg’ रततस्थलछे Feeney परा १५२ पिङ्लच्छन्द. सूते | “निलय प्राक्पदसम्बन्धाचादयः प्राक्पदान्तवत्‌” तेभ्यः पूर्व्वा यतिन aaa: | ततरोदाहरणम्‌ | खाद्‌ खच्छं सलिलमपि च Had कय न ASFA नित्य प्राक्पदसम्बन्धा इति किम्‌ । अन्येषां पुवपदान्तवब्नावो माभ्रूत()। तद्यथा | मन्दायन्ते न खल सुहदामभ्य Gara इति (२ (Hoge) तथा, इत्ीत्‌सु्यादपरिगणयन्‌ We ययाचे इत्यादि (मण्द्‌°) “परण नित्यसम्बन्धा: प्रादयश्च परादिवत्‌” तेभ्यः परा यतिनं भवतीत्यर्थः | तन्नो दादर शम्‌ | दिवन्वावविधानात्‌ कतयणादेशख्य ख इत्यस्य परेण सम्ब न्भात्र पदाग्तवसडचरिता afaca जाता। Wa रेव तादशस्धलेपि पदमध्यं यतिः कततेया भवतोत्युपदेभः | १ चतुः षटसुप्रयत्यक्च्छित्र मन्टाक्रान्ताच्छन्दस्यव सलिलमपि च एतद्रसयतिस्थ- Searcy यतिनं खाता । रतेन चच gated पद्ये चादयखथा स्थाप्या यथा नेभ्यः ध्रव ' यतिनं कचे्याभवेदित्युपदे wy: । २ खन्येषां चादिभिद्नानामययानाम् पुवं पद्‌न्तवन्नावो न करेय इत्यथः । रतेन तेषामादिवद्धावे तु न मिषेधः छतो भवति। तस्माद्‌ aa कुचचित्पद्ये पदान्त चादन्यान्यव्ययानि तथा स्थाप्यनि यथा वेषां पवेषदान्तवज्वावो न भवेदित्युपद्‌ भः | सथा fe मन्टायन्त इति मन्दाक्रान्ताष्टते चाखन्यस्य awe ween दति पूवेपदेन सदान्तवद्धावो न छतः। तथा खपरिगश्यद्ित्यय परोत्यग्ययख प्‌वपदेन न सम्बन्धोपि त परप्रदेन। 2 Bat इत्यादौति Go, Te qj & awa यतिभेदोक्षिः। १९३ दुःखं मे प्रक्षिपति (५) दये दुःसदशू्वदियोग इ ति(२) | परेण नित्यसम्बन्धा इति किम्‌। कर्मप्रवचनोयेभ्यः पराणि यतियंधा स्यादिति। तचोदादहरणम्‌ t fat प्रतिस्फरत पादे मन्दायन्ते न खल्विति(। श्रयामि बद्धविन्रानि भवन्ति मदतामपि ॥ इति(1 अयन्तु चादौनां प्रादौनाञ्कात्तराणामनेकात्तराणां वा पटान्ते यतावन्तादिवद्नाव cua! नलेकात्तराणां(५) पादमध्य यतौ.) | aa हि पदमध्येऽपि चामोकरादिषिव यतेरभ्यनुन्नात- तात्‌ | तत्र चादौनामदारणम्‌ | प्रयादेशदपि च मधुनो विखतभूविलासमिति,°) | प्रादौनामुदाहरशम्‌ | Tues हसितमिव परिस्यष्टमाशाससीभिरि afer) | ९ प्रकिपतोत्बच मन्दाक्रान्तानियमनाम्बेध्यवच्छप्न saw safe बतिः परर लेतोनं क्रिबते। अयित ्त्युपसः चिपतोत्यनेन weaperaa | 2 इत्यादोति खर, ग, पुम्तकान्नरपाठख। | @ भखलत्विष दति मण, पुख्लकाम्तरपाठख। ४ wa नखलि तोत्यव मदतामपौत्यव च कमेप्रवचनोयेभ्यः परा यतिञ्जाता। ५ नत्वमेकाच्तराणामिति खम, € पादमध्ययताविति ख० पुस्लतकाम्तरपःटश्च। पदमध्ये दति wo) © विद्धितथ्‌.विलासनित्यादोति पुखकान्तरपाठः। = पट्षटिन्भिमाशासखःभिःत्यादौति पुक्लकान्तरपाढः। (3 9 १५४ पिल च्छन्दः सचे न पथन्तोऽसि दत्तानां प्रस्तारगणनाविधौ | पर्व्वा चात व त्तचिश्क(९) fafafesraa । तत्र गायते छन्दसि हत्तम्‌ | (\९५) तनुमध्या ल्वी ॥ २ ॥ यस्य पादे तकारयकारौ (र), तत्ततुमध्या नाम Ta! AAT दाहरणम्‌ | लगणः FAG: लगणः दयमल धन्या fag नोचा, (रकन्या तनुमध्या | ४ ८ (१३) तगशः यगणः TAT: यगणः let we? we, क्षि ग oe यि श्रोणीसतनगृर्वी, भूयात्‌ पतिमोग्या(*) ॥ श पूवचायकृताभिष्याचिकमिति गण, पुलकान्नरपाठश्च । एकाच्तादिषडविंश- त्यक्षरपादानां सानां प्रसारण बव एव भेदा जायन्ते इति सत्यमपि तु न तेषां सवं- Waa Aaa खपूवकं प्रयोगः कुजापि पूवं (चिः छतो दश्वते। swag तेषां प्रतये- कषटत्प्रलारभेदानां मध्यं कतिपयानां प्रसिद्धभेदानामेव। तसतेषामेवा च alate - ayaa सङ्गः क्रियत इति were! awa कोपि नामोल् खविदीनख कत मस्यापि wae प्रयोगं कन्त मोदत afe तत्र न कोपि निषेधः। पुनस्तव परलारक्रियाविधिप्रचारात्‌ प्रमाणाभाव इत्यपि वक्त, न शक्यते । अतो च कवे रिज्छाव- काश्ठो भूयानेव प्रदश्ितोलोत्यपि सरणम्‌ | २ तगण्यगणो भवत दूति ख०, ग० च । तकारयकारौ भवत इति पुलकान्त- TUS! | द विगभोरति ao, ao च| ४ उवो'पतिभोग्धति ख, ग च| यतोव ग्रन्धे प्रैदिकच्छन्दोव्यनविधो माय- & अध्याये सप्ताक्तए्पादहत्तभेदोकिः। १५५ अच पादान्त विशेषेण विश्रामः कत्तव्य इत्यामाधः | उश्णिद्ि(*) | (९८५) कुमारललिता सौ ग्‌ ॥ २॥ यस्य पारे जकारसकारौ(९) गकार, aed कुमारललिता नाम । विभिधतुरभिंश्च यत्यपदेशं quater । ततोद्‌ाहर एम्‌ | जगः सगणः Ao गणः सगणः गू ककन 0 a 3 यदोय,-रतिभूमौ, विभाति, तिलका ङ्कः | १ ४ ८१६ (Re) जगः सगणः Fo अगः सगणः Fo कुमार -ललितासी, कुलान्यटति ara) ॥ e baad i} ॐ aad वैदिकच्छन्दांसक्तानि, खतो लोकिकन्डन्दोवरेनमपि गायवीमारम्य 4 क्रियते नोकथादोन.। धलुष्याद्‌ाषंगायवोकन्दसः पादाक्षराणि षडेव भवन्ति, तषां परसतारनियमेन wert क्रियमानो सवगुवादिखव॑खलघुन्ताखतुःष्टिभेदा जायन्त, तव १ चयोदण्णो मेदलर्मध्येति ara aa | टदर्भेदरुकद्यानयनप्रकारसुदि्टक्रियथा- aug: | उदिष्टक्रिया तु पृ्वमनुष्टुपप्रकरणे प्रदशिता। खन्यवापि सुखवोधा्थं पुनः VENA, यथा, इषपादस्थवणापरि खधो वा एकद्धादिददिगुणक्रमेणा द्गः war, तच लघुवणाङ्नेकोषटत्य तज कस्िन भगणः तगणः WoTo a (em er ^~ ^~ (ne rm Caen साक र माणवका, नोडितकं, यः कुरूते, FAITE ॥ ज (१० द) २२.६४ I ONAL ० रसललितेतिनान्ना प्रसिद्धः। ware ्पादभूताना. सप्ताचराखा मध्य प्रथम दतीवाकर, ततः सम्नमाच्तरे यतिः aay. “कुलान्यटति नारो” इत्यव aaa न्यः care यतिकष्टार्‌ fetta पश्चमे Gat यतिः andar, दिते errata यतिरिति मता- करात्‌। तवाद्‌ादरणम्‌, दद्‌ वदनपद्ममिति ena Barat यतिः क्रियते तदक्षर शन्टचर्‌ माययोभूतं कन्त यं | तथा सुति यतिकष्ट न जायते दृत्यपि स्तयं । रन्दो - मश्च्रामुच्णिहि रत्तचयमुदोरितसम्‌। यथा, ayaa कुमारललिता, मदलेखा,. afq | छत्तरलाकर तच त्चतुटयम्‌|. यथा, मदलेखा, मधुमतो, हसमासा,,. कुमारललिता, इति । wren eave: सक्नाकूरः पादो भवतीति बोध्यम्‌ । ९ भगणतगणाविति Po | ४ लकारगकारो च भवत दूति ख, पुम्तकान्तरपाठञख्। # १ अध्याये अरष्टाचरपादवत्तभदोकिः। १५७ भगशः तमः ल्ग” भगणः तगणः HoH ५ दास्यमसी,याति जने, भिचुरिव, स्तौ चपलः) ॥ अत्र चतुिंखतुभिंख यतिरिव्याख्नायः ॥ (\९०) चिचपदा भी गौ ॥ ५॥ यस्य me भकारो(र) गकारो च भव्तस्तच्चित्पदाः नाम हत्तम्‌() । तजो दाहरणम्‌ | भगणः भगणः Toy ० भगः WATT: गु 9 qo यस्य मुखे प्रियवाण्णे, चतसि सज्जनता च। २ ४ १६,२२ (५५) VAG: भगणः Te Ho भगसः «WAT: To Fo चिचपदापि च लच्छी, स्तं पुरुषं न जददाति(% ॥ यत पादान्ते Afar | १ अनुष्टुप पादवटकोभूतानाभद्टाचराणां प्रलार क्रियमाणे षरपञ्चाणदधिकद्धिश- नभदा (२५६) जायन्त › AA च्धिकश्तमो मेदो माणवका क्रोडतिकेतिनानना UMA: |: exiqgquaag माणवकेति नाम प्रद्यापितस्‌। खस पादश्च quant तिने reat | २ भगणाविति So, Ao, ey Rew waaifa a ४ खउक्राष्टाचरप्रस्लारमदयनां मध्यं Teuyneaal defeanefa नशा प्रसिद्धः। wa पादान्त यतिः ana | खव सन्बनता च, जंडाति, इत्युभयच पादाना शघवणेयोमन्त tia गुरतल्मतिदश्वते | १५८ पिद्गःलच्छन्दः घते | (<>) विद्युन्माला at मी ॥ ९ ॥ यस्य पादे मकारौ(*) गकारो च(र), तदिद्यश्नाला नाम हत्तम्‌ । तच्रोदाहरणम्‌ | सगणः मगणः Tego hh De ae विद्युन्माला, Vara () भोगान्‌, मगणः AAW: To Fo ७ ५ Gal मुक्तौ, यं कुर्य्यात्‌! मगणः मगणः To ग्‌ 9 मगणः \ न 1 व ध्यानोत्यन्न, निःसामान्यं, tei मगणः qo म्‌ ० भोक्तु, यद्या काङ्खेत (५ ॥ afi नि अचर चतुभिशतुभिश्च यतिरिव्यानायः। हत्याम्‌ | १ मस्श्चाविति qo, qo च। ९ ware च भवत दूति a>, ग०, युलकानरपधादख | ₹ विद्यु्मालोलोलानि we | 3 * अष्टाचरप्रसतारख्य सुवगुवोमकः प्रथमो मेदो विदयन्ासेतिनाजा प्रसिद्धः 1 अव पादस्य चतुथष्टमेचाकरो यतिः ana, अनटग्येतदतिरिक्त' एसरला- wa मो गो उसरतमेतदितिलच्णप्रतिपादितं । बन्दा मञ्जय्‌क्र त नभदललमा as मतिरिति चयाङ्घ ena | अस्मिम्‌ of weaqen RVG । TCH, नाव मृल- ई अध्याये नवात्षरपाददत्तभेदोक्षिः। १५९ (१८९) भुजगशिग्डता नो A’) ॥ ७॥ यस्य पाटे नकारो aca’) भवति, तद्‌ भुजगगिश्रूता नाम वत्तम्‌ | तचोदाहरणम्‌। भगः FAW मगणः भगणः मगणः मगणः इयमधिकतर, रम्या,विकचक्‌वलय्‌,श्चामा। १२९४ ८१६९६९९ (६४) नगणशः FIG मगणः नगणः HINT: मगणः (तु (> ati ame le ee रमयति दयं, युनां, सुजगशिश्खता, नारौ (२॥ i. ¢ dae वक्रगतिरित्यथः। शिशुशब्दस्य साथकत्वादन्य रप्य॒कतम्‌ | ea पठितम्‌| समानौपरमारोति रदयन्न्यव तत्‌प्रकशोक्ञमच पञ्चम (ध्याये वर्तं | wae fa TATA करपरिष्ट “नाराचिका तरो लगावित्यन्यद्‌ पि टल- सक्षम । अते दमवधेयं, अमुष्मि ve vam विषमस्य वाद्वसमस्य ene विशेष- सज्ञा मालि, तद्व वितानेतिखामान्यनासुू यबतेयमिति। एतद्धि नुमि माशाबकाक्रिडितकादि विष्ट्षमामोद्किञ्जापयति Gat खनुटभोष्टाचरः पादो भवतोति ज्ञेयस्‌ । Wear विदय a aia नामान्तरम्‌ | १ uaa fama ay fafa a> | २ नमसा मगणखं ति Qo, ग° च| ९ भुञगश्ि्िमिता नारोति ग । चतुष्यादाषषटत्याः पादघटकोभूतानां नवा अरा vere क्रियमाणे हादणाधिकपश्चशतमेदा जायन्त, तव चतुःषष्टितमो भेदी भृजगश्िश्ठ सृ तेविनामु प्रसिद्धः | शन्दोमञ्जयमस्या सुजगलशिश्एभतेति मृजगणििश्एटते- ति च नास वयवद्तम्‌। सुदित encqrat तु भुजगश्पिप्युतेति पाठान्तरं दुष्त | अमदितखटोकटटतरतूकरे भुजगश्षद्यभतेतिपाठः। अत्र पराद्ख स्षमाचरे नवमा- चर च यतिज्या। १६० पिङ्लच्छन्द्‌ःघूचं । अभ्यस्यतानुतरणो(*) गतिवक्र भावालुन्मूलिताः फणिशिभ्ो- भवतापराधाः । इति । सप्तभिद्ाभ्बाच्च यतिरित्याम्नायः। हरेति wal’) लिखित- मप्यनुष्टमि बोध्यम्‌ | | ९०) सरलं wal गी ॥८॥ यस्य we मगणनगणो गकारी च भवतिः(२) तदसरूतं नाम| ततोदाहरणम्‌। ATT? ANS: a oo मगणः नगणः Woe o [मेम ti ee छ | tet teen अ, क) अभ्य गामिशरकिलच्ी (*) मच्ीरक्रणितत्‌ल्नयं | ८९९२२ (४७) मगणः नगः Ao AAC AAT: Foo me KR RS ee _^- ^ तौर राजति नदौनां, रम्यं इं सरतमेतत्‌८) ॥ (९९) इलमुखौ नौ स्‌ ॥ ९॥ यस्य पादे रेफनकारसकारा(९) भवन्ति, aga Taya नाम। ततरोदाहरणम्‌ । ` | —- १९ wa तु तरुणोति पुखलकाननरपाठः। waeai तु तरूणोति @ | २ दद्मि Some |] इंसरुतदटच्तस्याष्टचरपादत्वादखानुद्ुभ्येव पाठ उ.चत afa ara: | | द गकारदयश्च भवतोति Go, qo च। ४ अभ्यागासमिशशलद्धोति खर, ग० च। ५ अनुष पपादघरकोभूताटचरप्रलारस्य सप्तपञ्चाश्नमो मेदो ₹दंसङततिना- सा प्रसिद्धः। अन यतिष्यलष्यानुक्तलात्‌ पादान्त यतिबाध्या। € यद्ध पादे रगखनग्सगणा इति खः। ६ wend दशाक्षरपादतत्तभेदोकिः। १६१ रमणः are: BAW: TAG नगणः QT: pone oe men, (rete ०० णौ) (ate, गण्डयो.-रतिश क्श, AHS, प्रकरद शनम्‌ | र्‌ ०१२१२२,२४,९ २८ (२४१ ) रणः नगः सगणः Ta: anu: सगणः i —~ ~~ (क (कन = "ककि ND आयत, कलदनिरत, at fad, त्यज waar ९ fafa: षटभिष्च afafcarata: | पलक | (२९) प्रवरा मसौ Hat ॥ १०॥ अस्य पाटे मकार-सकार-जकार-गकारा(ः) भवन्ति, तर्त शंदविराट्‌ नाम। तत्रोदाहरष्म्‌ ॥ सगणः सगणः अगणः Ao सगणः सगणः अगणः भु° (Ce ON me eee OOOO विश्व तिष्ठति afaarect, aah यस्य सरखती सदा | ८९९ €४ २५९ (३४४ मगणः सगणः अगः Fo Faw सगणः अगणः Yo +~ ~--^-, me सो अल्मदं शपितामदो(* गर्+ब्र ह्या ग्ड विरार्‌ पुनातु ग (*) अवर पादान्तं यतिः ee ---~ we -=~ ee eee १ उक्तनवाचरप्रस्तारस्य एकपच्चाणएटधिकद्धिणततमो Wet waadifaarat प्रसिद्धः अव प्रथमं wee ल्तोधं नवमे wat यतिः ana भद्रित न्योमञ्जरोपुसलक दर्यां afwawangarata दरत्दयमधिकमक्तम | मद्वित- इत्तरत्‌।करोत aaa gaia एकं हसमधिकम | खरूडितशटत्तरलाकरतु wasry पवप्रान्नविन्यललपाठ भवति नसयाख्चगव) इति इत्तमधिकमेकम। 2 यद्य पाद मगण-सगखं-जगग~गकारा इति खर, Ao च। श Vas इपितामद दति Ho | पस्तकान्तरपारसख। ४ पुनातु ब fa ae, पुसतकान्तरपाडञ्च। प्रर्‌िडन्दःपादवटकरोभतानां २१ १६२ पिङ्गलच्छन्दः सूते | (२०५) प्रणवो wat यगो ॥ १९॥ यस्य पादे मकार-नकारयकार-गकारा भवन्ति, aged पणवो नाम | = AATSTETUA ॥ AAT: TTY: यगणः Ho सगणः ary: यगसः Ae Cte ^ 8) ee | te = me ~~ ~^ ~^ ^ मोमांसारस,-मश्त पोता, शास्तोर्तिः पटु,रितरा भाति। ८०१९, २९०९४ (१२१) | मगणः नगणः यगणः yo aaw: नगणः यगणः Jo श a eK eee ^ =^ एव सं सदि, facet मध्ये, जल्पामो जय,-पणबन्धत्वात (*)॥ अत्र च(र) पञ्चभिः पञ्चभियतिरित्यानायः। (९५) स्क्वती at समी ॥ १२॥ यस्य पादे भकार-मकार-सकार(रोगकारा भवन्ति, ATT रुक्मवतो नाम । तच्रोदाहरणम्‌ | दष्ाच्चराणं wart क्रियमारे gafa श्त्यधिकरुदखभदा जायन्त, तच पश्चचतवा- रिरिणादधिकनिशततमो भेदः श्द्भविरा{डतिनामा ग्रासिद्धः। ` wa पादान्ते यतिः ANA | ९ उक्तादश्टाचरप्रलारस्यकविंशत्यधिकश्ततमो भेदः पणवनाम्‌ा] व्वदतः। अदि तसटोकरत्तरत्राकरकार तु ay जभौ चति wwamaafafa पगवसल्लकचश- सक्त । तञ्च द्धव्रकारविर्स्‌ | अत एव र्तरत्‌ाकैरटीकाकतोक्तम्‌, “वस्त तस्त, जगणस्थाने यम उवितः"-द्ति। wa wee wea दशमे GAT यलिः BH A P भातोत्यत तीत्यख् गन्ते इति गुरुवातिदेष्ः | २ वति ae | a भगणममणसगगति Ao | ६ श्रध्याये दशाक्षरपादहठत्तभेरीक्िः। १९२ भमणः ATG: FAY: bl 9 भमणः ATT: सगणः Fo णी OT tee ce ee रः [णी lh ee a पादतले पद्मोदरगौरे, राजति यस्या BEATA’) | २ ४ ९६४११२८ (१९९) भमशः ` मगसः समखंः ग भगणः मगः सगणः ग सा भवति MAMA MA VAI सीभाग्यवती च. ॥ पादान्त यतिः) (8) मयूरसारिणी जौँ aT ॥ १३॥ यस्य पादे रेफजकारो रेफगकारौ च(र), aga मयर- सारिणी ata | तत्लोदाहरणम्‌ ॥ रगशः जगः रमणः" शगु रगणः जगणः रगणः To या वनान्तराण्य॒पेति Tag, या भजङ्गभोगभुक्तचित्ता(५) । र ठ ३९ १९८ (YON) {Se सुरखति क,चिङ्ितादशपुश्तकपाठल न समीचोनः। भमयोः परतः: VATA रगणागमनात्‌। ९ उक्रदणाक्षरप्रललारस् मनवनवत्यधिकण्ततमो मेद रुक्छवती तिनागना ष्डयातः। अव पादाः यतिः। -रन्दोमस्जथादावद्य भेदश रूपबतोचम्पकमालेति मामद्रयं पाठान्तरत्व नापन्यस्तम्‌ | ३ रोफगकारौ च भवत th So, पुखकान्तरपाठश्च। रमश्जगरो रगणश- marty च भवत दति Te | | | ४ भजङ्गभोगसत्तचि्त ति ख ०, पुूकान्तरपाठञ्च । भुजङ्गभोगसक्तवेता इति, Ho | १६४ fares । THE AUIS: रगणः म्‌ 2 CHW: खगः TTT: ग्‌ 9 Fat १ LN (^ ke Fa ta ee ow! a या दुतं प्रयाति ata. at मयूरसारिण्णे विजद्यात्‌,\॥ रच पादान्ते ata: | (९०) मत्ता FL Tait ॥ १४॥ यस्य पाटे मकार-भकार-सकार-गकाराः, (र) तदन्त मन्ता नाम। तचोदाहर्णम्‌ ॥ मगणः अगणः सगणः Io aq: VIN: सगणः ग्‌ | सैसोल्लापेः, श्रतिपुरपेये,गीनकोडा,-सुरतविशषैः। १९ २२.६४.९२८ (२४१) are: मगणः BAT: Fo aaa: wag TIT Fo वासागारे, क्तसुर तानां,(*मन्ता नारो, रमयति चतः(५)॥ चतुभिः षड्भिश्च यतिरित्याम्रायः। ` ९ सब्रताङ्गोति ae 1 २ उक्तदश्ा्तरपरलरस्थेकसप्तत्यधिकश्पततसो भेदो WCAG fara ष्टयातः | wa पादान्तं यतिर्भवति। 2 सगणभगणसगणगकारा दति गर | ४ कछतसुककतानामिति ao | ५ उक्तदणशाच्रप्रलारस्थंकचतवारिशाधिकदिशततमो भदो मत्त मिना प्रसिद्धः Wa पादस्य चतये दशमेऽचरं च यतिः। é अध्याये एकादशाक्षरपादवस्भेटोकिः | १६५ (९) उपस्थिता तजौ जगौ ॥ १५॥ यस्य US तकार्जकारो जकारगकारो च,(९). तदुत्तमुप- feat नाम। ततोदाहरणम्‌ | तगशः जगणः जगणःमृ° तगणः अगः अगः ग॒ एषा, जगदेकमनोदरा, कन्या, कनकौोज्वलदौीधितिः। ४८ इ२,६४ २५५१२२५४) तगणः अगणः BAI: Fo AAW अगणः जगणः To लच्छी, -रिव दानवसदन,पृण्येनरनाथसुपसखिता() ॥ श्र हाभ्यामष्टाभिश्च यतिरिव्याख्रायः। faze | (२*९) इन्द्रवज्रा तौ जगौ ग्‌ ॥ १६॥ यस्य पादे तकारो जकारगकारो गकारख(र), तत्त मिन्द्र वचा नाम | तत्रोदाहरणम्‌ | | ~~~ १ लगण्जगयी जगणगकारौ चेति म०। ९ उक्तदश्टा्रप्रलारस्य पञ्चषषटयत्यधिकवि्ततमां we उपस्थितेतिनाना प्रसिद्धः। अव wee दितौये cadet च यतिः कशया | पक्तावे तद्खन्या क्त ACHAT Tafa दं छत्तर्ाकरस्णम्‌ । श्रताकर पग्पःरशिष्टत्‌, “दोपकमाला भरो मता जी । क्या हंसौ ममनमयुता।'' इति enguawa | eaten तव्र॒त्वरितगतिख्च मजनगेः। नरजगेभेवेम्‌ मनोरमा) दति engquafa ३ तगर जकारो गकार च भवत दूति Ho; तकारौ जकारगकारो मकारश्च भवतोति we! विष्टभि प्रथमं मूले, cred सो ग्गो ग्‌ इति orate | १६६ | पिङ्लच्छन्दःसूतरे। लगणः लगणः अगणः गुणगु क (od Fe eae श । य यस्यां चिषर सप्रममक्षर स्याद ₹२,९४, २५४९ (२४५७) लगणः तगणः जगः Teo ^~ ~~~, en -^--^~ Fe Gag नवमच् तदत्‌ | तगणशः amg: जगणः «Neyo ltl ^~, ees ^ गल्या fara सकान्ते, तगणः arg: HTT: qo Jo re (८ न स क तामिन्रवजां ब्रुवते कवौ द्धाः(१) ॥ अपिच । ये दृ्टदेत्या इद भूमिलोके au व्यधुर्गेदिजदेवसडघे। तानिन््रवजादपि दारुूणाङ्गान, MAA सततं नमस्ते ॥ तधा) मोत्राद्मणस्तौत्रतिभिवि az) मोदात्‌ कशोत्यल्यमतिनपो यः! ९ विष्टपङन्दःपादषय्कौभूतानामकादश्पचराणां प्रस्तारे क्रियमाणे [वि पपववमादयय्कमतानानेकादण्चराणां प्रस्तारे क्रियमारे अचला रि शाचिकद्िसददखभेदा जायन्त, तत्न सप्तपश्चाशदधिकति एततमा भेद ware ति नामा प्रसिद्धः। अत पादान्त यतिः कत्तया। र व्रतिनां विक्द्रमिति Go, To च| € अध्याये एकादशात्तरपाददन्तभेदोक्तिः। १६७ AAS वज्चाभिद्तस्य पातः, AMAT) भवत्यवश्यम्‌ ॥ पादान्ते यतिः | | (२) SURAT जतौ जगौ ग्‌ ॥ १७॥ यस्य पादे जकार-तकार-जकारा गकारो च,(२) तदत्तसुपेन्द्र चखा नाम। तचबोदाहरणम्‌। HAT AAT! BAU: गुर To भवन्न खाः Heezafyay ये, २२१९४ २४.२४८) HAT = AAT! अगणः गु° गुण (ON ee Os ^ नमन्ति लच््मोस्तनलेखन ऽपि | छगणः ATV अगणः मन्मर [9 (षि eet क SUIT yA शत्वं MAT तमगणः | HAT: Neyo y ia ee (ee ८ EK ks कथं गतास्ते रिपुदारणायाम्‌,२) ॥ श्च पादान्तं यतिः॥ = “toes ----~-~ ~ -=न~-+~--- ~~~ र्चोणारदरखमे.तख०गन्च। २ जगरतमणेा अगा गकारो भवत इतिग०। तकारो जकारगकावैं aaa fa आद्‌शपुस्तकपाठल, मृवविरडः। STREET तग द्यस्ा- ङक्लात । द उकङ्गकादण््रप्ररारस्याषटपश्चाशाधिकतरश्ततमो भेद उमेन्धव्जंति नामु vec पिङ्गलच्छन्दःसूच | (RS) STATA जातयः ॥ १८ ॥ अआदयन्ताविति watt इन्द्रवच्)पेन्द्रवखयोः पारावाड। तौ यदा fanaa यथेष्टं भवतस्तदोपजातयः प्रस्तारवचनात्‌(१) चतुद प्रकारा जायन्ते। ततो दाहरणम्‌ | wit! श्व पादान्तेथतिज्ञया। Serf इत्यव ‘fa tae गन्तं इति ग्संत्वातिर्‌ श्ट: | | ९ प्रलारवश्ादिति ख०गर्ब। THRASH | यथा चतुरकरप्रसार चतुर्ष रस्थागोयलघगुरबोधकसरछछवक्ररखास्थाप्ननियमेन ware क्रियमाण षोडशमेदा जायन्ते | तथा चतुष्यादस्थानोधेकतरवन्नाद्क्षरचतुष्कप्रलारे उपजा ATT TMNT खरूपलघुगुरस्थापननियमन प्रस्तारो क्रियमारोपि USNs भदा जायन्तं । यस्याद्योवरौ गश; स गरस्थानोयः, यद्या लघः, स घुस्थानायः, सवचोप्रजातिप्रलारे बोध्यः | रतं चिधमनाच मुरस्थानोय दकारो लघस्थानोय उकारो बीद्धव्यः। यथागुपोर्वक्ररखाया Wu: Beate संस्यप्यापरिस्थवच्छ wey संस्थाप्य ऊने aay र्ता सवंगुवं दिसरवसछवृगः sere क्रियते । तथावापि चतुगुरुस्यानीयानां quia कारसां मध्यं प्रथमकारादषलाल्लयुस्थानोधमृकारः विन्यस्य ददितौषादितिवणातुपरि स्थानव GAY ऊने दकार स्थापयेत्‌ | Was षपङनक्तवकारचतुषटयमायाति। खव चतुरिकाराद्मकः प्रथमो भदः WSR ATS, षोडशखतुर्कारातको मदः Wal taz- वाद्यो Baw | शषा मध्यस््राख्तुदशमदा cwaglCagreuiefay a arsq- जातयस्ते vata) तासां चतुशापजातोतां aqewaata पिङ्ललेनोक्तानि, यथा, च्याः प्रथमः पाद्‌ Segara दितोयायाः शषा इन््वजायाः सोपजातिः at fr नासौ प्रथमेय (उर्ष्द्)। द्वितोयोपजातिरियं eset) वाणोनःसो। ema (उउदृद्‌) मालानामौो। चतुर्थो CLIC) णएलानामो। प्रञ्चमोयं (Vrs) रसौ Bat | swe (दइउउद) मायानाम्ो। WHATS (SSX) जायानाम्नो | खट मोयं (KXXS) वाखानाभो। नवमोयं (SETS) WE नामो। ate (दउद्ड) धदा- नामो।। रकादभौयं (SSCS) रामानाभो। वयोदश्ोयं sess) कदिनामौी । agent (seu) षृद्धिनाभो उप्रजातिन्नातया। इत्तरलाकरटोकायामप्य तदेव & अध्याये एकारशाक्तरपादहन्तभेदोल्षिः | १६९. अचोपजातिर्विविधा frank सं योज्यते त्‌ व्यबद्धारकाले। विवरखमपन्यलम्‌ । अथासां सुखबोधायमिकारोकाराभ्यामपजातिप्रल्ारो feet अथा, TTT (Ut श्वं वंशे नद्वंश्योरेताद्ेतरवोखोपरजानिप्रलारषु ay SETE | SCLT CNT आयन | अव कारवकाराभ्वां waa tc CSC | CICS करतेयः। खच Waite टकारो aaa TAT | SSE | Sor y रएवमन्यबापयप्रधम्‌। बथा समाच्चरपाददचदहयमियरशे उप- द्द्‌ | दद्खचख लातिभवति तथाविषमाचरपादहत् दइयव यादिभित्रखेष्युप- खट्ट |उद्खष् जातिभंवसि। वच वंशस्थोपेन््वामिचितोपजातेरुदा ₹- इष (CITY रणं वालमोयकरामायर सुन्दरकाण्ड यथा, ‘ate वा- SITY | उख ड चस््रतयं सचत्रिवं खयभ्भ्‌.वं चापि ऊता्नाय। waa चोक्त यदिदं ममाग्रतो वनोकसाम्तश् awe नान्यथा” इति | wa waya इति ददितौयपाद उपेनद्रवज्जाया WT नयः पादा TRAE | WHAM TTT वंश स््रमिति- ताथा VIMAR भागवते द्‌ श्रमख्छन्ये यथा, “तावत्‌ प्रविटास्वङुोदरान्तर" afar i CHIH HIATT वंशस्थनिचिताया उपजातेरूदाररणं प्रबोधचन्द्रोरय था ““विब्याप्रवोधोद जन्मभूमिः” इति | अत एव ““सभाचरजातिमिश्रशमेवो पजावि- तल, इभोरेव आग्या्भिंश्रखमेवोपञं।तिलमिति च प्राचां सतमनःद्रशेधम्‌" र्ति BUCS as | अतद्‌ मवधघेयम्‌ | आतिद्रयमित्रखे पूवं क्रनियमेब प्रलार क्रियमाखे चतुदं भेदा area) प्रलारसिद्धये तकख नामाश्चाचए्ख गल- BRAT, WY सध्लकख्पमा काया | वातिजयनातिचतुटयभित्रये तु नोक परस्ार विधिः प्रस्त । मुङलधं गख दवियङ्कितात्‌ दिबक्तिकस्यल एव ततुप्रसक्किः। जातिबयजातिचतुषटवभिश्रशस्यरेत्‌ पादसङष्डयासयलाभिषिक्तानामेकहिविचतुरडनि- द्दिंडानामिन्द्रवशचो TATA a पादयत्यासविन्यासक्रभेश प्रसारो रते RR + पिङ्गल च्छन्दः | अतः wate: प्रथमं विधेयो नपेण पुंरल्नपरोक्तणाय(१)॥ एवमन्धान्युपजाव्युदाष्रणानि कुमारसम्भवादिकाव्येषु(र) द्रष्टव्यानि | समहठत्त प्रसवे प्रसङ्ादुपजातोनासुपन्यासो लाघ- aa | केचिदिदं at न्यायोपलच्चणपर व्याचत्तते। तेन वं शखेन्द्रव शापादयोस्पि सङ्रादुपजातयो भवन्ति। तथा ~ ~ ~ 9 ~ ‘ox Q ged चलारो मेदा जायन्ते, पुनस षां पादविन्यासयत्य यसमये नामविेषपोवापय- विन्यासजऋरममेदेन Seat भेदा भवन्ति । यथा; पादाद्कः|२ भदः|२ भेदः|४ भेदः परथमदितीयो पादौ इन्द्वन्नायाः, तृतौयचत्‌- | एम Barras, Laat भेदः | दितीय- ततीयौ SABIAN: भरयमचतया उपरन्द्रवद्जावं- wa, इति दितोयो भेदः | तृतीवचतुथाचिन्दर agra:, प्रथमदितौयावुपेन्द्रवच्रावंशस्थयोः, दति ध्व | व° | ई | | amet He प्रथसचतर्थाचिन्द्रवज्नायाः, fears १द्‌० | Bo | we | इ av © दू @ Fo Jo हतौ वं भस्ोपेन्दरवज्नयोः, इति चतुथा HE । Xe, Go, Fe, Fe | To, To, qo, Ho | Bo, Ko, उ०, ब० | Ao Ae To, Sol Fe, Fo, Go, Fo, carte । canna श्नीयम्‌। रवं सवतोपजातिस्थ्रले Tq! उपजातीनां TATE खस, दानतप्रद भना थेमृपरलचणमावम्‌ | सवा रता उपजातयोड्धखमविषमहत्तानर्भेता é ~ att | १९ maerceta इति wo, yearncss! पुरतुपरीचणायामिति ख० युखकानार पाठ । पुकच्परोकायामिति ग० । द्वादशो रामानमन्य्‌ पलाति-~ दिवम । (खतेपलातिरिति WHS २, ४ पादान्त पद्‌ इय पाटान्नरद्रयमेतत्‌) | ९ कुःमारसण्ड्रवे र्ति Go, पु्कान्तरपाठच्। & अध्याये एकादरणाक्षरपारदत्तभेदोक्षिः 1 १७९ अलिनोवातीर्गमोपादयोः अन्येषामपि. खल्मभेदानां wr: सारे णशोपजातयो न्ञेयाः(*) a (९९९) दोधकं भो VAT ग्‌ ॥ १८ ॥ यस्य पादे भकारास््रयो गकारौ च भवतः, TATA नाम हत्तम्‌ 1 तत्रोदाहरणम्‌ 1 ATT: मगणः भगणः Wo Te । दोधकमथेविरोधकमुयं,(र) {५३९१९ ४ VERE १९८२४५९ aI भगणः AIT; मन्म one, (rN [0 ee स , ख स्तौ चपलं afy कातरवचित्तम्‌ | WAY: WAG: भगरः गुश्गुर ete tet (य न ^ ^+ खाथपरः मतिददौनममाल्यं, AUT: AAT: wae: we ae Pe, | tei eat Ae A मुखति यो नुपतिः स सुखो स्यात (४ ॥ अवर पादान्ते यतिः। दोग्धोति दौधकः। केनाप्पायेनं राजानं टोशि॥ | १ प्रयोमालसारेशोपजातयो en दति ख०, पुखकाम्तरपाड्शच! प्रयोगात्‌ प्रलारेणोपजातयो sear इति we | | २ दोधकमथेनिरोधकमप्रमिति @, to, पुखकामरपाठञच। ३ HH ASC IAA CASAC ANIL AATAT भदो STW AMAT भ्रसिडः। Sa पादान्तं afaarar 292 पिड्लच्छन्दः सूकरं ) CX) शालिनी म्तो तगो ग्‌ समुद्र WIA: tt रणा यस्य US मकारतकारौ तकारगकारी गकारख vafa(®, TEA Uifaat ATH) चतुरं सप्तसु यतिः। तचोदाहरणम्‌ ५ मगणः नगः तगशः oyo (ON me eee = TATA ल्िग्धमुग्धायताकतौ,(९) (२८९) RR २४५९६ मगणः ATG: तमशः To To ~^) et क ^~ पौनश्रोणि-दक्तिणावत्तनाभिः। Gaye: TAT: तगर्ः Wo मध्य स्षामा,(२ पौवरोरूस्तनीया, SITY: TATE TIN Wo Fo (re) cet rm) ce Aw a= TIT ALY MISA कामिनी ATA”) (१५५ वातो ait तगो A") ॥ २९॥ यस्य पादे मकारभकारतकारा गकारौ च,(९ तदन्तं गी | ` १ ममकतमणखौ तगशो गकारो च भवत इति ae | र्‌ ल्िग्‌धगष्डायताचोति ae) wet शामा लिग्षसम्धायताच्षेति ee | द मध्यक्तामति To | ४ ऊङ्गकादश्ा्षरग्रस्तारस्योनवत्यकिकदिशततमो मेदः शाखिनीहितरामा MTA) G4 पादस FAG CHAKA च यतिः AA aT | ४ तगौ गदतः खरा दति Gor ata चति we | € मगयभगणो ATG] AAI च मवत दति Te ] ६ श्रध्याये एकादशाक्तरपारहत्तभदोक्लिःः। १७ वातो नाम()। चतुभिः सप्तभि यतिः। ततोदा- इरणम्‌ | | याल्युत्‌ सेकं, सपदि प्राप्य किचित्‌; (२०४) १९०२२ २५१ ममल भगः तगखः रुण्गुग स्यादा यस्था,-पला,२) चिन्तव्निः। ` या दोघाङ्गो, स्णुरशब्दाट् TAT,” मगणः AIG: ATG गुण्मुग त्याज्या सा सती, SAAT AAT’) ॥ वातोओति “feat कदिकारदक्लिनः” इति eto a ९ चकारो त्यठुकष खाथ tia म, चिद्ितपुरके धकः wie: | २ वा यस्याः खाषपलेति पुखकाकरपाठः। य। Bar श्याशपलेति ख०, ग० |) ३ सफोरश्न्दाटहासा दति Ae | ४ SH कादग्याचरपसारस्मर पञ्चाधिकविशततमो मेदोवातो मौ तिनामा Wea: अत पादस्य चतुथं WMI च olay a) वातोमीग्राछिन्योमेगणतगणस्ाने एव fafege: | wa CAAT HAG वंवदुपजातयो भवनि | vagatafiry- लायामिव लघुदयम विभिन्रतायामपि उपजातयो भवन्तीति ‘ae wifettat< बद्ता TVA fea | पिङ्लच्छन्दः घूतरे | (२५५) erat बिलासिता शनौ नी ग्‌ (९)॥ रर ॥ यस्य पाटे मकार-भकार-नकार-लकार-गकाराः स्यः, ae अमरविलसिता(र) नाम ठत्तम्‌। da यतिः। तचोदा- रणम्‌ | १७४. सगणः मगणः नगः णमु [किरि ee स उ ख किन्ते [ चितं FA, चलदलकचितं, 1 ६,२२,९४११ २८; २४ ९,४.९२ मगः भगणः मगणः owe | भी Ett tee उ र किंवा पदं, मरविलसितम। (१००९) सगणः भगणः AIT: Ae To me णी क्र ख ne New दूत्यवं मे, जनयति मनसि, मगणः भगणः नगरः Bor ॥ ति प्रति“) कान्ते,परिसरसरसि ५) ॥ ९ ममरविरषितं wax कषय दति |e, म, गलका चच ९ मभरविलसितं समद्र WIG दति ख०, Ae, युसखकान्तरपाठख | टरतुक्षरा- दापि भमरविलस्तिमित्येवाख नाम | रे मगणभगशनगखलकारगकारा भवन्तीति To | 3 भमरविखसितमिति Go, पुलकान्तरपाढश्च | ४ भाग्तिमिति ख०, ग°, पुखकाकरपाठख | ५ कक्तं काद्‌शाच्चरप्रस्तारस्य नवाधिकसदशतमोः मेदो भमरचिलयितेति नामा प्रसिद्वः त चतुथ एकाद्‌श्चर च यतिः | Ga चतथंपादाग्तद् (सि tfa away aa इति गरुलाविदगः। ई श्रध्याये रकादशात्तरपाददन्तमेदोक्किः। १७५ (RM) रथोद्धता AY ST ग्‌ ॥ २२॥ यस्य पादे रेफनकारौ रेफलकारौ गकारञ्च,(९) age THAT नाम ॥ ततोदाहरणम्‌ | | रमणः नगः CTT: Wego 1 प, क सि a en een सा च या करोति विविधेर्विरैः समं र. ८, १२.२२, ९२८ ४१२ TAT नगः रगशः ० To agfa पर्दे रताचया। (६९९) GWU नगरः TAT सण AAA AAAS वान्धवान्‌, Te मगणः रगणः Wego मागंधूलिरिव सा रथोडता८) ॥ पादान्ते यतिः॥ I TTT A Rte en teeter ००० 8 १ रेफनकारो रेफलकारौ warcy भवतोति |e, Yaaracuisy | रमण नमखरम खा रघुगुङरिति ग०। | २ कष्ठ कादश्ा्रप्रसारल्येकोनष्ताधिकषर्शततमो भेदो रथो इतेतिनासुप- wit: | Wa पादान्ते यतिः awa | १७४ पिङ्गल च्छन्दः सुच | (२९०) खागता AL भगौ ग्‌ ॥ २४॥ ` चस्य पादे रेफ-नकारभकारा-गकारो च, (ATA खागता नाम ॥ ततोदाहरणम्‌ | मणः नगखः भगणः Teo To : PAE AS OK आं प्रविशतो यदि राद्धः, QR ८,१६.९१२, १२८२५९६ (४४३). THE AAG भगणः Toro पृष्ठतश्चरति वायुसमेतः | TAN नमणः भगणः गुण्गुर ee I NN कक चः प्राणवत्तिरपि यस्य AA रमणः नगशः भगणः Toyo खागता भवति तसय जयश्रीः?) ॥ Wa पादान्ते afar: | | (२९) geet नौ सगो ग्‌ ॥ २५॥ यस्य WS नकारो सकारगकारो गकारख भ्वति, aca हन्ता नाम। अत मण्डकम्ुतिन्यायेन समुद्र॒ कषय = वत्तते । ते न(र) चतुभिः सप्तभिश्च यतिः । ततरोदाषहरणम्‌ । ९ रअशनमखौ भगण्णे गकारौ च भवत इति He | | ९ ऊक्तकादशचरमलारख्य तिचलारिषदधिकचतुःशतमो भेदः खाग्तेति ममि ख्यातः व पादाने यतिः। 2 तदेवमिति ख, FAATUCTISY | g अध्याये एकादशाक्षरपादवत्तभदोक्ञिः। १७७ मगणः नगश: सगखः भमु० गु ee NN ON KS दिजग्रू-परिभवकारौ यो,८९) ९, २, ४,८, १६,२२,६४,१२८ (२५६) ATE: नगरः सगरः To Fo Ne NL + नरपति,-रतिधनलुव्ात्मा | नगः ATG BAM A Fo ce NE स अ र wafers, निपतति पापोऽसौ, नगखः «AAW: समणः Teo NN ^ ^~ ^~ फलमिव, पवनदतं वृन्तात्‌ (९) ॥ (९९९) TART जौँ लौ ग ॥ २६ ॥ यस्य us रेफजकारौ रफलकारो गकारश,(र) तदन्त श्येनौ नाम। तचोशहरण्णम्‌ | रगणः अगणः CAE: Woke (नि we, ome ee, ER. goes बररदृष्टिरायताग्यनासिका, R ८ BR १२८ ५१२ (६८२) SVAN कंटोर तौच्छनादिने | | १ fang ससुरपरिभावेय इति Ae | RHA MAMIE षटपद्वीणएद्‌धिकद्विगततमो भरो दन्ति नामा vise! खन चतुथं रकाद्ष्टचरे च यतिः aN ar | ३ रमण्जगरी TAM MATT] मकार fa ग. | THWART रेफलकारो गकारश भवतोति पुस्लकान्तरषाढठः। २२ Zor पिङ्गलच्छन्दः aa 1 गणशः BA: TAY: WeFo युद काङ्धि्णि सदामिषप्रिया, रगणः गणः रगणः Bo Fo प्येनिकेव सा विगदिताङ्गना(८९) ॥ अत्र पादान्ते यतिः (२९ विलासिनी जौ जगौ ग्‌(२) ॥ २७॥ | =>, ^ यस्य पादे HATH जकारगकारो गकारद्च भवति, aga विलासिनौ नाम । ततोदाहरणम्‌ । जगः TAT: जगणः WexHo ti a ` दा faatfaat विलोकितः स कामी ४ XE €४ २४९ (३४२) अजगरः CHW: BAT: Zo To (Ce rm wee ees दधाति कामसक््वचेशित' या । A ‘ [क गीं ९ SH काद्प्ा्रपरलारस्य चशटत्यधिकषट्‌ ततम भेदः श्यं नौतिनामूा वि. ta: | खत पादान्ते यतिः कर्ता | र खवमिदं सूरे नालि। Tawa, ग, चिक्कित पुलकमोख ततद्‌ ema | ई अध्याये एकादशाक्षरपादवत्तभेदोक्किः। १७९. AAG: रगशः सगणः ग॒ ° शु po), (न (क =^ ~^ करोति चच्लाकिदृष्टिपातेः, समसः द्गः Nay: ग © To (me pete ee == ^¬ यतात्मनश्चयोगिनोऽपि मन्तान्‌(*) ॥ (२९९); जगतो ee श्रधिकारोऽयमाध्यायपरिसमासेः। यदित ऊमनुक्रमि- च्यामस्तञ्जगतोत्येव(९) वेदितव्यं । वच्यति, तोटक सः(२१) इति, तज्‌ जगतौपादस्य लक्षण waa?) wt १ ऊङ्गोकादण्ाशरप्रस्तारख्य दिचल्वारि श्दुभरनिशततमो भेदो विलासिनि मामु ष्यातः। अनुक्गस्यले पादान्त यतिः श्ियतेऽतोच पादान्तं यतिर्वाध्या | fra fe अव यानि दक्ान्यलुक्कानि तानि द्रत्ताकरोक्कानि यथा, यी-सुमुखी- भद्रिकोपस्थितोपलिना-मयसितामौक्तिकमाला-कुपुरुषजनिते-त्वदड | इशरमाकर- परिष्टे ठु विष्वदमाखा भवततो तगौ a armed खाङ्धतममसेख । शिखण्डि तमिदं अरो ठगो जुत्‌ | इति दयम्‌ । मव exter चुसुष्ानुकुलामो टमकेति स्रव यमस्ि। अव दमाश्यते। उपविजानवसिताकुपुरुषजनितेतिशट्लवयं wa ` सरौकष्टशरतुकरप्न्ध न शिखितमस्ति। चीतारानाथतकंवाचस्रतिगा परिश्णोधिते सदितिष्टशरतुकरग्रन्य तु तद्‌ द्‌ श्यते। तदच सटीकष्तरताकर ख पुखके पाठरुबलनस्य सुदितपुखकं पाठाधिकख नियः धपुलकबाङूख्य विना न मवतोति विज्ञेयम्‌ । wa परिशिाक्कखान््रपदरतख दन्दो Uma अलक्ूलायाख्च faery, पुन च~ रताकरोक्तमदिकाया earere fara पुवं वदुपजातयो बोध्याः | ९ खअगुक्रमिष्यामाों जगतोत्येवमिति ao, to, पुखकाकरपराठख। इ अगत्यधिकारे तोटकं ख Kom मेकेन gata तोटकटत्त भवति, यावद्धि १८० पिद लच्छन्दःसवे | GR) वंशस्था जती जौ WE I यस्य पादे जकारतकारौी जक।ररेफौ च भवतः, तदन्त वशस्या ATH | तद्रोदाहरणम्‌। SINT: तगशः BIW: Taw: [IN SON ees=sn (क विष्णवं शस्थमदारवचेशित", १९ ४ २२.६४ २५९ १०२४८१३८२) HIT: AT: ATT: CHW: Pe 0 en ee ` छ १ गणप्रियं मिचम्‌पान्तसञ्जनम्‌ । खगशः तगणः लजमणः रगरखः विपत्तिमग्राय^\)करावलम्बनं, जगलः TTT: SAI रगण्ः (^ शी ee ee करोति यः प्राणपरिक्रयेण a: (र) ॥ पादान्त यतिः । समरे जगत्या TLIC: YAR तावतां सगणानामध्याङासोच क्रियते | खत एवेत- HIT जगतोपादात्तरसङ्खयाज्ञापकं भवति इति भावः | ९ विपर्निमग्नस्य ति ख, ग०, एस्तकाम्तरपाढसख | २ जगतीडन्दःपादवटकोमतानां द्वादश्याचराणां प्रलारनियमप्राकना, षणनभत् - धिकचवतुःसरलमेद्‌ाः, aa चिशतद्धयशौत्यधिकैकसश्खतमो भेदो वंशस््ा इति नामा Sra | Wa पादान्त यतिज्ञया। ठंश्स्यसिति शपरनाकरम। वश्स्थविल- fafa बन्दोमघ्वरो। & अध्याये दादशणान्तरपादत्रत्तभेदाकिः | १८१ CR) gage तौ जौ ॥ ३०॥ ` यस्य पादे तकारौ जकाररेफौ(९) च(र), तह. तमिन्द्रवंश नाम। तचोदाहरणम्‌ | तगणः तग्णः अगणः Tay कव्व त यो देवगरूदिजन्मना- ४ ९९.९४ २५९,९०२४.१३८१) लगणः लगणः अगणः CTT: qatafa: पालनमथलिपसया(२)। ate: ATT: ATT रगणः VS er ewe ee तस्येन्रवं शेऽपि दी तजन्मनः ave ` सगणः अगश्ः TT: pea oe Oe ss सच्छायते ai: प्रतिक्लवत्तिं at? पादान्ते) यतिः । ९ तग अगख्रगणाविति ग० | ९ तकारौ जकाररेफो च भवत इति Seo, पुखलकान्तर पाठ, a पातकम्थं लिप सयेति ख०, पुखकान्तरपाठञ्च | ४ उक्घदादण्ाचरप्रस्तारस्य .चिष्तेकाणशौत्यधिक्रैकसरकतमो मेद weir इति नामु Gla | अव पादान्ते यतिबाध्या। वंशस्येन्दरवं योः प्रथम एव गणे fafg ` दा- दनयोमिंच्रणेपि उपजातयो भवन्तीति उक्तम्‌ | ५ wate पादान्तं यतिरिति Go, गण, पु्तकान्रपाठख। १८२ पिष्गलच्छन्दः सुरे | (२९५) द्रुतविलम्बित' नभौ ati ३१॥ यस्य पादे नकारभकारौ भकाररेफो च भवतः,तदन्त दु तविलम्बित नाम। तश्रोदाहरणम्‌ | AAT: ATT: VT: रग्खः ce AR) aH ES Aaa: पुरूषो धनभाजन, १२४, १६, RR, VLE, RRS, RRS (९४६९४) TAT: भगणः भगणः CTT: भवति मन्दगतिश्च सुखोचितः | qT: भगणः भगणः रमः हतविलम्बित खेलगतिनुपः ॥ नगशः भगणः भगणः TU: ए, IO) A सकलराज्यसुखं प्रियमस्रुतं (९ ॥ पादान्ते यतिः | (९५५) तोटकं सः ॥ ३२॥ जगतौत्यधिकार arate: सकारोर्जगतीपादः पूयते (र) ९ सकलराज्यतसुखखं fra दूति Go| उक्गदयाद ग्ाचरपरस्तारस्य AAA, ~ ~ ~~; aqivifuangeaaa | wet दर तविलम्बितनाना era: | खव पादा यतिः क्रियते | | fa ea ~ २ जगत्या दादग्पचरपादलाशतुभिः VAT: पादः पूर्थते। खत एव यावच्छब्द न aqueer farfan भवतोति wigan: cadre स्फटोकुवं ता केन चित्‌ ग्रन्धकारण “ae तोटकमन्विसकारयुतम्‌" दति, ay वा “Te तोरकमम्बधितेः प्रथितम्‌” इति बा तोटकल्षणं शतम्‌ | & War हाद णात्तरपादहत्तभेरोक्तिः। १८२ तावन्त एव पादेषु यत्र सकारा भवन्ति, तह.त्त तोटक ATA | तज्ादाहरणम्‌ | अमुना यम्‌नाजलकलिक्ता, सदसा तरसा परिरभ्य धुता | रिणा इरिणाङलनेचवती, न ययो नवयौवनभारवती(९) ॥ सगः? FAW सगणः३ सगणः मीति) ^ क "9 व £ नियोगकरं QA तोरकमथनियोगकर १: ८,१९१९ ४११ २८,५१२.,१०२४८१७५९) समशः? सुमणःर२ Baw: सगणशः४ eee eee ee प्रमदाधिल्लत व्यसनोपदतम्‌। सगरः BAG BIER BAU oe, उपधामिरश्टइमति सचिवं GAT GAG समरः YAU ~~ [ ९ ome (DN मेरनायकभीोरूकमायु PTAA) ॥ पादान्ते यतिः॥ १९ द्दं तोट्कोदाररषशं ave wafefeaqaaca मासि। achat wi तोग्केति नामोक्लं खोपि नालि । खत रव नेतदुदाङर णमेतट्‌ न्धाङ्गभूतसपि तु परचिक्षमिति भे भतिः। भेदाग्तराभावे उदाहरणद्रथ विन्यासख वैयथ्यात्‌ | ९ नरनायकभोतकभायुधिकमिति Go| उक्गदादभाचरप्रलारश्य THAIS पश्वालद्‌ भिकंकसदतमो भेदरोरकति नाना छातः | अन पादान्त afar १८४ पिडगलच्छन्दः सूत । (९९९) पुटो.) नी म्यी वसुसमुद्राः ॥ ३२॥ यस्य पादे नकारो मकारयकारो(२) च भवततः, aga पुटो ata?) । अष्टभिश्चतुभिखयति; ॥ तच्रादाहरणम्‌ | नगरः 8 ATT: मगणः अगणः me (Amt afaaafa कथच्िन्‌, न्यायमागाट्‌, ९ ₹ ४८११६; ९२; (४७६) ५१२ मगणः TAT: मगणः गणः (+) + (ee . owe, वसुनि शथिलसुष्टिः, पाथिवो a: | TTT: TAT: AAT: यगणः poe me र eT अष्तपुर zara, पुण्यकर्म नगणः TAT: मगणः यगणः 0 १ cree me) ee [शीरि भवति जगति सेव्यः, सब्बे लो के:(*) ॥ (२०) जलोडतगतिज्सौ जपती रसर््तवः ॥ २४ ॥ यस्य पादे जकारसकारौ घुनस्तावैव तदत्त(५) जलोदतगति- ata षड्भिः षड्भिश्च यतिः। तबोदाहरणम्‌ | १ श्रौोपुर इति Go, ग०, पुखलकान्तरपाठख् | २ नगण मगणयगण्ते दति Go ग० पुलकान्तरपाठख |. द get नामेति Go गण, पुस्तकाकमरपाटख। ४ उक्तद्वादश्ाच्तरप्रलारस्य षटसप्तत्यधिकपञ्चशएलतमो मेदः पुट दतिनामः प्रसि- इः अव पाद्खाष्टमे दादशेचरे च यतिबोध्या। ५ जगणसगरि पुनज गणपगण तदिति ख , Ho, पुस्तकान्तरपार्ख। & अध्याये दादशक्षरपयदशत्तभेदाक्तिः। १८५ ख गख खगः अगणः समशः (र (=^ = (^ (A) भनक्ति समर, बहनपि रिपन, १ 8 ८) १९; FB, WWE MLR, CRs ज णः VAG: कमलः समख (^ काक | i i पि) 0 + 9 रिः प्रभुरसो, भृजोजिं तलः (१८८६) @ अगणः सगणः अगः सगः जलोदतगति,यं यव मकर- अणः BAT अजंणः सगः सतरङ्गनिकर, करण परितः) tt (र) ततं नो at yt यस्य पादे नकारो मकाररेफौ च(र), aed सर्त नाम। तवोदाषर णम्‌ ५ नगरः AAW: ATG: TAT: (PN DN I ON oe “ee कुर्‌ HAUlay गाटोत्कण्टिका, ५२ ४ ८१६.९२ (Voce) १०२४ ~-- ~~ ~~ -~ ~~~ ~ ---- - ~~ --- ~ a oe १ उक्तदादग्ा्चपप्रलारद्याटमतषडश्ोत्यधिककसरखतमो भेदो जलोडतगतोति नाजा प्रसिहः। व Wee दादण्चरे च यतिः ana |. ९ नमो ममखरमणो र्ति पुरकामरपाढः, २४ ace पिङ्ल'व्छन्द१ सूते | नगः मगणः मगणः CTT: ete cert =^ ~~ == (~) यदुननयचकोरौ कामाधिका । मगणः ATTY: AAT: CTT: ol ED eee eee, विरददचनसङ्गादङ्कः छशा, मगणः मगणः मगणः दगखः pom Nee ee LN पिवत्‌ तव मुखन्दोविम्बं हशा(९) ॥ (२५९) क्ुसुमविचिचरा at न्यौ ॥ २६॥ यस्य पादे नकारयकारौ GANA भवतः, तहुत्त(२) कुखम- विचित्रा नाम | तत्रोदाहरणम्‌ ॥ मगः अगणः FAS यगणः ~^ ~^ OO ~~~) विगलितचचारा सङ्सुममाला ९२ BGC) ९४.,१९२८१२५९१५१९३१ मगणः यगः मगणः गणः FI me mE OO OOOO सचरणलाक्षाबलयसुलक्ता। नगः यमग्खः नगण: «Wa: (क शीरि ery me faa “6 fang ^ विरचितवंशं सुरतविशषं, १ उक्गदादश्णचरप्रसारस्य च्ष्टामोत्यधि दैक सदहखतमभेदस्ततेति नाना Sita: | अत्र यतिनियमस्धलागुक्रर्म VATA एष यतिवेाध्या | अथवा पुर्टशवत्‌ Waa दाद्‌. wat च यतिः | | ९ नगख्यगणो पुनमगण्यगणो तद्र. Malay पुलकाम्नरपाढः। € अध्याये हादशाक्षरपादघ्त्तभेदोक्िः । १८७ TTY: सगणः मगणः यगः कथयति Wal कुसुम विविचा(९) ॥ Ce) separa at रौ ॥ २७॥ यस्य पाटे नकारौरेफो ष, age चञश्चलाच्धिका नाम । तज्रोदाहरणम्‌ ॥ ममः मगणः We रगणः (^ स) (अक्‌, अतिसुरभिर्भाजिपुव्यशिया,- १ २ ४ ८१९ VR १२८८१२१९) १०२४ नगखः FAT CTE: CHE: PR --^~---/--^-- |, मतनुत TATA QATAR: | ATT ATE CIT CAG: तङ्णपरण्ठतसखनं रागिणा,- नगः मगणः CIV: TCA: कणीय भी te । । व, क मतनुत रतयं वस॒न्तामकः(९) ॥ ९ उक्नदादशाचचरप्रारख्छ षटसक्तत्य धिकमवष्ततमो मेदः कुरुमविचिचे ति- मानना wee: | खच यतिविधेरवुङ्कत्काम्‌ पादान्तं खतिः| थवा षष्ठं द्वादशेचरे च अति्बेध्या | | ९ उक्खदादब्रा्रप्रलारस्य दिणतबोडणाधिकेकसरखतमो मेदखद्चलाकिकति- नाला Qe | आन यतेरनुक्तलात्‌ पादाक यतिन्नेया। एतद्ध WATTERS कशगश्लाद्त चश््ाधिकेति नाम म प्रविष्टम्‌| मनररघन्ता ठु सण्दाकिमोति १८८ पिङ्गलच्छन्दः सूच. | (२२९) Was प्रयातं यः ॥ ३८ ॥ यस्य पाटे चत्वारो यकारास्तहत्त(*) wayward नाम # तत्रोराहरणम्‌ tt सगणः यगणशनर्‌ अगस सयेगणखःठ RIO पुरः साधुवद्धाति() मिथ्याविनोत ८ 4४ (५८६) ५१२ यगणः यगणः YTS, यगणः | cert TEE ¬ 1 स द, 2 क १ परोक्त करोत्यथनाशं SAT: BIT. यगणः? यमणःदे यगणशः४ <^ ^-^ निकः भुजङ्ग प्रयातोपमं यस्य चित्तं, यगणः१ ATER WITS अयगणशः४ प । कु etn सि een TE ec त्यजेत्तादशं दुश्चर चं कुभिचम्‌.₹)॥ डन्द]मञ्जरी। प्रसदितवदनाभवेश्नो q सै दूति टक्षरनाकरम्‌ । “ad नौ नीः ““क्ुदुम- fafaar न्यौ न्यौ 'वञ्चलाच्िका नौ रो tfa aaa मस्तसवषन पठितानि ayer afafeaqaata नैतेषां पाट awa) मदौयग,चिद्धित पुस्तके तु "कुसुम- ` fataar न्यौ न्यौ दत्येकमेव aa ufsaafa | १ चत्वारो यगणा भवन्ति तदिति qo, ao, पुखकान्तरपाटस। २ साधुवद्क्गीति Ao, Ho, पुस्तकान्तरपाठटख्। रे उक्तद्वाद्श्ाचरप्रलारस्य षड़शोत्युत्तरपश्च शततम भेदो भजङ्गग्रयातेतिनामा fagra | wa पादान्त यतिः। wa यगणस्य चतुरारृत्तिसत्‌, अगतो पाद्‌ाचर सङःव्याबललम्या | कथं रुभ्यते, ततुप्रकारल, तोय्कं स waa प्रद््ितः। एवं खषम्विणो रदत्यचापिक्नयम्‌ | द्रलाकरादौ तु wena ६ श्रध्याये दादशाल्षरपादवत्तभेदोक्गिः। १८९. अत्र पादान्ते वतिः॥ (९९९) खम्विणौ रः ॥ १५॥ यस्य पादे चत्वारो Tar. सा(९) सखग्विणौ नाम । तत्रोदा- हरणम्‌ ॥ रमणः? CTW रगणः३ रगणशः४ पी ee, (~ ~ ~ ; यो रणे युञ्खयते निर्भर faria,- र १६८११७९१) VRS (१०२४) रगणाः दगणःर र्गः? रगणः४ ~~~ (ON _— EE OR ON" wninat यस्य सव्वखदानावधिः। THY Tee रगशः३ रगणः४ ` (^) (प तं नर shee लच्छीयं शः(२) खम्विणौी रगशः CHG CITT CIT 8 pre DN ee नूनमभ्य ति सत्‌ कीत्तिश्ुक्का श्र का(२॥ aN Wa पादान्त ata: i ९ रगणाञ्चत्वारलत्‌ इति ख° to, पुरूकान्तरपराठञ्च। २ वोरलचीयं इति ख, पुलकान्तरपाठञच | ९ उक्रदादष्ाचरप्रलारस्येकश्तेकसप्तत्यधिक्रेकसरकतमे भेदः where ति नामा असिद्धः | त्र पादा बतिबोध्या। १९० पिङ्गलच्छन्दःसूबे । (२९) प्रमिताकरा सजौ सौ ॥ १९॥ यस्य पादे सक्रारजकारो सकारो च(*) भवतः, तदन्त ufa- ATAU ATA | तवोदाहरणम्‌ ॥ सगणः जगशः सगणः FIT: rw ey Poe, whe, परिग्द्ववाक्यरचनातिशयंः, १ २ ८ २,६४,१२८,५१२,१०२४ (VOOR) सगः खगखः Bay सगणः ee नि पि ee परिषिच्च॑ति श्रवणयोरग्डतम्‌ | समरः HTT: VAY: सगणः 0 9 प a atti Wl te eee प्रमिताकरापि बिपुलाथेवती Gay: जगणः सगणः सगणः Prd eO, (rN (mad aati, (Aes, तव भारती दरति मे दयम्‌ (२ ॥ अत्र पादान्ते यतिः i (२९९) कान्तोत्पीडा गमी सी ॥ यस्य पादे भकारमकारौ सकारमकारौ च(९), TTA कान्ती- तूपौडा नाम । तच्रौदाहरणम्‌ ॥ । १ सगणजगयो सगणे चेति ख०, Ho, एसकामरपाठख। ९ उक्तदादभ्ाच्तरप्रशारख्य सप्रणत द्दिसप्तत्यधिकेकसदकतमो मेदः प्रभिता्षरेनि भासु ष्याः । अव पादान्तं यतिबो ध्या | | द भगणसण्णो सगणमगणो च भवत इति ख०, Te, YERPATTTSS | द अध्याये दादशाक्षरपादेहत्तभेदोक्तिः। CER AAT: ary: Bary: सगणः (mee (I (ल अ कामशरेव्धाप्रा खल कान्तोत्यौडा,- ₹ ४ ६४११२२८ (१९९) भगस are: समल लगणः मी) ees —S or माप्रवतो दुःखेः परिमुद्धन्ती या । WAT: मगणः सगखः ary: सा लभते SHARAN गाढं wae: ary: सगणः | aw: | ati ae coh, ~^ दुःखविसुक्कता(९ स्यात परमानन्दाप्रा(९) ॥ (२२) वैश्वदेवी मौ याविद्धिय कषयः ॥ १७॥ यस्य पादे मकारो यकारौ a’) भवतः, तदन्त aed नाम। पञ्चस सप्तसु च यतिः। ततोदादहरणम्‌॥ ame: ary; GIT: Fae: धन्यः FTA जायत क्रापि वशं (५७७) ९४१ ४१२ UAT: are: qa yay! a_i [FN wee “ तादक्‌ पु ्ोऽसो येन गोचं पविम्‌ । १९ Safran दृति खर, me, पुखकाकरपाढञ्। २ उक्ृदादमाचरप्रलारस्येकोम ताधिकेकष्ततमो मेदः कामोत्योडेतिनाम्‌ा weit | आव यतिस्थलविष्टेषानुक्कः पादाक एव यतिन्न या। द मगरो यनखावितिः we, पुलकाकरपाढख् | १९२ पिङ्रुच्छ न्द! सूत्रं । भगणः , मगणः यगणः यगणः गोविप्रन्चातिखामिकाययप्रव्रत्त मगणः मगणः aq: any: (+ = क ^ (^ aN WWE: BST वेश्वदेवी भवेद्यः(*५॥ (२२८) वादिनी an म्यावषिकामशराः(२) ॥ यस्य पादे तकारयकारौ मकारयकारौ च, भवतस्तदत्तं afeat नाम । सप्तभिः पञ्चभिख्च यतिः तचोद्‌ाहरणम्‌ # ॥ १ उक्तदादशाचरप्र्ारस्य सप्तसप्षतधिकपञ्चश्ततमो भेदो TH देगीतिनासा | भ्रसिद्धः। त्र पादस्य पश्चमे एकादशं Sat यतिः AAT | २ Waa we, चिक्रितपुस्तके सृव्रमिद्‌ं मालि गचिक्ितपुखके तु तत्पाटोल्ि | सक्तभिः पञ्ठभि्थंतिनियमख् प्रदभ्रितः। परन्ख्छोदररयं क,चिद्िते शादभेपुखलके गचिद्कितपुखकेथि नोक्तम्‌ । केवलं तवोदाङणमित्ुक्ौग विरामः कृतः । खत SUV ममा विरच्य प्रदन्तम्र। तद्यथा; AAT; मगणः सगण, यगणः । Fee त ce Me ti # पणा यदौयः कोषो, Afafaswe4r 8 (५९७) ४.१२ am, समणः मगणः यगणः ¦ ^ ee (at ue er दृष्टिः खधम रक्षा, Stat प्रजानां | लगणः मगणः मगणः अगणः यद्दादिनो सवी ङ्ग, युक्ता प्रध्या, ary: मगणः मगण° अगण (ध [द (CaN ree, रान्नोश्य सु विन्नेयं, श्रयः सदेव ॥ ( 3 ) The Maitri Upanishad with a | commentary anda translation. By E: B. Cowell, M, A., 3 Fasciculi, The Gopala Tépanf. Edited by Pandita Harachandra Vidyaébhu- shana he Grihya Sutra of A’svalayana, with the commentary of Gargya- narayana, Edited by A’nandachandra Vedantavagisa 4 Kasciculi, The Nrisinha Tapani with the commentary of Sankara A’chfrya, edited by Pandita Rammaya Tarkalankara. 3 Fasciculus Gopatha Brahmana by Babu Rajendralala Mitra. 2 fasc _ SANSKRIT WorKS IN PROGRESS. Old Series ‘Nos. 1 to 230, demi 8vo The Lalita-Vistara, or Memoirs of the Life and Doctrines of S'akya Sinha, Edited by Babu Réajendralala Mitra. Published 5 | Fasciculi, The Taittiritya Brahmana of the Black Yajur Veda, with the com- metary of Sayana. Edited by Babu Rajendralala Mitra Published 24 Fasciculi, .. Taittiriya, Sanhita. Edited by Dr. E. Roéer, E. B. Cowell, M. A. ana Mahesachandra Nyayaratna. Published 26 Fasciculi, , New Series, Nos. 1 to 257, demi 8vo The Taittiriya Aranyaka of the Black Yajur Veda. Edited by Babu Rajendraléla Mitra: Published 10 Fasciculi The Mimaiisa DarSana, with the Commentary of S’avara Svami. Edit- ed by Pandita MaheSa-chandra Nyayaratna. Published, 12 Fasciculi TheTandya Mahabrahmana with the Commentary of Sdéyanacharya. Edited by A’nandachandra Ved4ntavagisa, 18 Fasciculi, © The Laty4yana Sutra. Edited by Pandita A’ nandachandra Vedanta- vagisa. 8 Fasciculi The Agni Purana. Edited by Pandita Harachandra Vidyabhushana, 3 Fasciculi, ... as Chhandah Sutra of Pingala Acharya. 2 fasc The Taittiriya Pratisikhya. Edited by B&ébu Rajendralila Mitra. 2 fase Gobhiliya Grihya Sutra with a commentary by the Editor, Pandit Chandrakanta Tarkalankar. 2 fasc., Sima Veda Sajihita with the commentary of Sayana Acharya. Edited by Pandit Satyavrata Samasrami, 9 fasc., Chaturvarga Chintémani by Hemadri. Edited by Pandit.Bharata Chandra Siromani, 5 fasc., a Atharvanopanishad No, 249. Ses ae English Translations complete, demi 8vo. An English Translation of the Brihad A ranyaka Upanishad, and — Commentary. By Dr. E. Réer, 3 Fasciculi, । An English Translation of Chhandogya Upanished, by Babu Rajen- dralala Mitra. 2 Fasciculi An English Translation of the Taittiriya, Aittaréya, SvetaSvatara Kéna, Isa, Katha, Mundka and Mandukya Upanishads, by Dr E. Roer 2 Fasciculi, 52 The Sérya-Sidhanta, translated by Pandita Bapai Deva Sastri. 1 Fasciculus, re The Siddhanta Siromani, translated by the late Lancelot Wilkinson Esq. €. 8. and revised by Pandita Bapa Deva Sastri. 2 Fas- cicull, A Translation of the Saénkhya Aphorisms of Kapila, by Dr. Ballan- tyne, published 2 Fasciculi ee व Rs. As. 1 14 0 10 2 8 1 14 1 10 3 2 15 0 16 4 6 4 406: ll 4 5 O 1 14 1 4 1 4 1 4 3 3 3 2 0 10 1 14 1 4 1 4 0 10 1. 4 1 4 ( 4) Rs. As. English Translation in progress, demi 8vo Sahitya Darpana or Mirror of Composition, a treatise on Literary criticism by Visvanatha Kaviraju, Translated: into English by Babu Pramadédasa Mitra. 3 Fasciculi, — -- The Brahma Sutra with the commentary of Sankar Acharya. Trans- lated into Englishby Rev. K. M. Banerjea, No. 214, — = Ajini Akbari English 6 fase., -- -- ˆ - B. MISCELLANEOUS. One complete set of the Journal of the Asiatic Society of Bengal, — Journal of the Asiatic Society, from Vol. XII. for 1842, to Vol. XXXVI. for the 1867, except Vols. XXIII, XXIV. and XXIX, prices as per title page Asiatic Researches, from Vols. VI to XII. and Vols. XVII. to XX each at -- -- — — -- Ditto ditto Index, — = — — Catalogue of the Books and Mags in the Library of the Asiatic Society, By Rajendralala Mitra, 1856, — — -- of the Sanskrit Books and MSS. of-the Asiatic Society, — of Persian, Arabic, and Urdu, ditto, — — of the Fossil Remains of Vertebrata from the Sewalik Hills, the Nerbudda, Perim “Island, &c. in the Meseum of the Asiatic Society of Bengal. By H. Falconer, Esq., M.D., F. R. SandH.S of the: Recent Shells in the Museum of the Asiatic Society, by W. Theobald, Esq., व णा -- — — of the Reptiles in ‘the Asiatic Society's Museum by W Theobald, Esq., Jr., ~ ~~ — — Harivansa, 563 pages, royal 4to., — — — ण्वि पमाया ययः Mahabharata. Vols. 3rd and 4th, royal, 4to., and Index, — Rajatarangini, 440 pages, 4to — Csoma’s Tibetan Grammar, === =< — Dictionary, — Vedanta-Sara, translated by Dr. E. Roer., ee Purana Sangraha, edited by the Rev. K. M. Banerjea, No. I.,, — 1 —PRIVATE. PUBLICATIONS. Wise’s Hindu System of Medicine --- — ~~ The pilgrimage of Fa Huan,’ . -- — Lassen’s Bactrian Coins, by Dr. Edward Roer — — Meng Tseu, in Latin, by Stanislaus Julien. Two parts in one vol., ` Aborigines of India, by B. H. Hodgson -- — History of the Afghans, Pt. I., by Dorn, ` eee aa Examination and Analysis of Mackenzie Manuscripts, by the Rev W. Taylor, ` — -- - — Low’s Siamese Grammar -- ` -- — Han Koong Tsew, or the Sorrows of Han, by J. Francis Davis, F.R.S Dictionarium Anamittico-Latinum, by A. J. L. Tabard, | — Blank Vocabulary for Ethnographical purposes — — Collection of Oriental Proverbs, by Thomas Roebuck, — -- ` Mataparikha, — = — Travels of Macarius, Pt. I., by F. C, Balfour, — — Contributions towards an Index to Indian Bibliography, F. Hall, — Outlines of Indian Philology, by J, Beames ६ — — Translations from the Taérikh Firuzshahi, — — -- +~ ^~ = . € , me 7 +“ ॐ ~ ॐ rf > € ow €+ bd = {9 DD HR © DD +~ > = b DO or € o Or € €> ~> @ < > > < <> ॐ @ @ <> ॐ < 2 oO <> ~ ~ < 02 ॐ ॐ ~ ॐ ~ € < ॐ ~ ॐ NV. B.— Fox Arabic, Persian and Urdu works vide the covers of the P rehay series । ' * BIBLIOTHECA INDICA: COLLECTION OF ORIENTAL WORKS PUBLISHED BY THE ASIATIC SOCIETY OF BENGAL. New Series, No. 307, lhe te Ares Ane toe Pa tambon RT See eee by es a SS पिङ्गलच्छन्दःख चम्‌ | CHHANDAH SUTRA SZ, SE wees 9 Wikia) At नु Se bo Shea क्न ~~ > # ष हि दि | ० ६ ॥ N श ८ | PINGALA ACHARYA. - WITH THE # af | COMMENTARY OF HALAYUDHBHA. _ = ied EDITED BY PANDITA VISVANATHA SASTRI. FASCICULUS III, —S7 st ९ ~ CALCUTTA. PRINTED AT THE GANES‘’A PREss. 1874. LIST OF BOOKS FOR SALE AT THE LIBRARY OF THE ASTATIC SOCIETY OF BENGAL, No. 57, Park Street 1.—THE SOCIETY’S PUBLICATIONS. A. BreuiotHeca INDICA. SANSKRIT WoRKS COMPLETE, Old Series, Nos. 1 to 230 demi 8१०. The first two Lectures of the Satthita of the Rig Veda. Edited by Dr. E. Réer, Nos. 1 to 4 Uttara Naishadha Charita, by Sri Harsha, with a Commentary. Edited by Dr. ए. Réer. 12 Fasciculi, Chaitanya Chandrodaya Nataka, by Kavikarnapura. Edited by Babu Rajendraléla Mitra. 3 Fasciculi Vasavadatt4, by Subandhu, with its commentary entitled Darpana, Edited by Professor F. E. Hall, M. A. 3 Fasciculi, The Markandeya Purana. Edited by the Rey. K. M. Banerjea 7 Fasciculi, ,. The Elements of Polity, by Kamandaki. Edited by Rajendralala Mitra. 3 Fasciculi, a १ vid New Series, Nos. 1 to 268, demi 8vo The S‘rauta S’ftra of A’svalayana, with the Commentary of Gargya Niréyana. Edited by Pandita Ramandraéyana Vidyaratna 10 Fasciculi me The S/afikara Vijaya of Ananténanda Giri. Edited by Pandita Jayanarayana Tarkapanchanana. 3 Fasciculi, = = Vais eshika Dars ana, with the Commentaries of Saitikara Misra &c Edited by Pandita Jayanarayana Tarkapanchénana. 5 Fasciculi The Nyaya Dars ana of Gotama, with the Commentary of Vatsy4yana Edited by Pandita Jayanfrayana Tarapanchanana. 3 Fasciculi Pali Grammar, bv Kacchayana, Edited by Dr. F, Mason. 2 Fascicull, The Dasa-Ripa, with Dhanika’s Commentary, Edited by Professor ए. E. Hall, D. C. L. 3 Fascieuli, (1 The Aphorisms of 8114118, with the commentary af Svapnesvara. Edited by J. R. Ballantyne, LL. D The N&rada Panchardtra. Edited by the Rev. K. M. Banerjea. 4 Fasciculi ष The Kaushitaki-Bréihmana-Upanishad with Commentary and a translation by E. B. Cowell. M. A. 2 Fasciculi, The Kavayadarsa of Sri Dandin. Edited with a Commentary by Pandita Premachandra Tarkavigisa. 5 Fasciculi, The Sinkhya Sara of Vijndna Bhikshue Edited by Dr. F. E. Hall, 1 Fasciculus, The Brihat Sanhita of Vardéha-Mihira. Edited by Dr. पर, Kern, 7 Fasciculi, ... te ee ox vee Mee pom | ५५.८० (00 le ई अध्याये दादगशाक्तरपादवत्तभदोक्तिः। १८२ (१९) नवमालिनी म्जो भ्याविति ॥ १८॥ यस्य पादे नकारजकारभकारयकारा भवन्ति(९) ara नवमालिनो नाम। तवोदाहरणम्‌ | नगणः जगणः भगणः यगणः [द्‌ (Fo ee mA ee धवल-यशोप्रुकेन; परिवोता, ATW: SAW: भगणः यगः ten ^~ = ^~ ~ --^ सकलजनानुराग,घु ST UT BT | १०२ BG, ३२ VRE RUT UR, (Cas) मगणः AIT: भगणः यगणः हृद गृणबद़ कोर्ति -कसुमौधै, मगणः जगणः भगकषाः यगखः मीर स से ति re ID स्तव नवमालिनोव, THAR: (*) ॥ अत वसुसमुदरर्यतिरित्याननायः ॥ इति भट्रहलायुधक्तताय। पिङ्लच्छन्दोहत्तौ षषटोध्यायः o न ee उक्तद्रादश्ाचरप्रलार्ख सप्रदशाधिकपश्चश्ततमौ मेदो वाहिनीतिनामना प्रसिद्धः, अच पादस्य Gre दादश्चरे च यतिः aia, sede वकारस्य गनत दूति सुरुत्वातिरशः | श. मनणजमणो भग aga} a waa tia @o, Gaaracuray | २ उकगद्रादशाचचरप्रलार्य चतुश्त्वारिशर्‌धिकनमवश्ततम भदो नवमालिनौो लि- TAT are | नवमलिकंति दत्तरनाकरम | अवर पादस अष्टमे Tew चार यतिः an या | २५ अथ सप्रमोच्यायः। ——-0 0640-0-——= इदानौ मतिजगतौशकंव्यंतिश्रकथष्टिरल्यष्टिटतिरतिधुति- afa aa अतिद्छन्दांसि(*) एकेकपादात्तरहदया क्रमेणोद्‌- गोयन्ते(र)। तत्रातिजगत्याम्‌ । (२५०) wefan) खी ज्ञी ग्‌ चिकदशको ॥ १॥ यस्य पाटे मकारनकारजकाररफगकारा(*) भवन्ति, तत्‌ प्रहतिणो(*) ara चिभिदेणभिश्च यतिः! त्रोदाहरणम्‌ । मगणः नगः AAT: रगणः शगु उन्तङ्ग.-सतन कलश दयोन्नताङ्गो ८,१६,२ २१९४ २५९, १०२४ (१४०९१) AAV: TAG: SAW: CTT: a 9 Sete, विपुलनितम्बश्रालिनो च । ९ चतुथाध्याये fedta ददितीयमतित दत्यवोक्तानामिति शेषः श्यत शक॑ रीत्यव ककरी THC च पाठद्दय' TIA | 2 क्रमेणा दाश्ियन्त दति ख०, गम, पुस्तकाकरपाठख। २.४. प्रदषग्पोति ख०, पुखलकान्तरपाठख | ४ मगखनगणौ जगणरगणगकारा दति Go, पुखकान्तरपाठञख। ॐ ध्याये चयोदशाक्षरपादत्रत्तभेदीक्तिः। १९ मगखः TTT: BIW: रगणः To we, ae oe ee A विम्बोष्टो, नरवरमषिमियमध्या, सगणः नगणः गणः. Ta: शगु सा नारौ, भवति मनःप्रदषिंणोति(*) ॥ (९०९) रुचिरा जभौ सजौ ग्‌ चतुनवकी (२) ॥ २॥ रस्य WS जकारभकारो सकारजकारौ गकारञखच,(र) तदन्तं रुचिरा नाम । चतुभिं नवभिश्च वतिः। तचरोदाहरणम्‌ । THAT: AAG: Way: अगणः wo me mA = म्टगत्वचा, रुचि र तराम्नर करि a, १ ४ PUREE LRT, ५१२ २०४८२८०६) SAN: भगणः सगणः BIW: Wo DN, FT ^ न, ^ कपालभुत., कपिलजरा्यपल्लवः | ९ भवतु we मदति wo! wag मनःप्रडषंणोते दूति ग०| भवति ममःप्रहर्धषिणो नदति पुखलकाम्तरपाटठः। | अतिजगतोडन्दसः पादघटकौभूतार्ना वयोदश्याक्लरार्णां ware क्रियमाखे एकशत- ददिनवत्यधिकाषटसटलमेदा जायन्त, aa चतुःशतैकाधिकैकसदसतमो मेदः प्रदर शोतिनामु era: | र समद्नवकाविति So, पुस्तकाम्तरपाठश्च। ३ waren} BAHIA, गेति qo | SERS | सगण्जगणौ awe ति गर | ४ छंनरुचिरम्बर क्रिय दति खर, GRATIS | १९९ पिङ्गलच्छछन्द्‌ःसूते। अगणः AA: समसः HAY: ae ८ ww", wpe स ० ee, aa ललारहग्‌,द दनदढणोक तस्मरः, SAG: भगणः सगणः अगणः म्‌, ० rn, ee (eee, Pt eS chs: पुनात्‌ वः, frxufarac: fara") ॥ (९५९) मत्तमयर(२) म्तौ यसौ ग्‌ VASAT ॥२। यस्य पाटे मकारतकारौ यकारसमारो गकार, तदन्त o ane मत्तमयूर नाम(:)। पूवव यतिः। तचोदाहरणम्‌ | भगणः तगणः यगणः सगखः ग॒ ० व्यूढोरस्कः, सिंदसमानान त म ध्यः,(*) @ @ (१९२२) २२१९४; ५१२१९०२४ मगणः TNT: अगणः सगणः Wo ome ey Fre (ey cet, oer LA पोनस्कन्धो, मांसलददस्तायतबाद्धः(५) | 1 भ १९ उक्रवयोद्‌शात्तरप्रलारसख अष्टशतषडधिकददिसदखतम wet रुचिरति नाम्ना wera: | आअतिरुचिरेति टत्तरलाकरम्‌। अत्र पादस्य चतुथं नवमेऽचरे च यतिः कत्त या | २ मत्तमयूरं ति खर, Ao, पुस्तकान्तरपाठश्च। २ मगरणतमणयगणसगशगकारा भवन्ति, तन्मत्तमयूरा नामेति Go, Ho, पुश्लका- न्तरपाठटश्च। ४ सिंदसमानाननहर्तिरिति ख०,गन्च। सिंदसमानानतटत्तिरिति yaar- FATUTS: | ५ सिन्ध.र्स्तायतबाह्रिति खर, पुलकानरपाठश्च| » ॐ अध्याये यस्य चयोद्गात्तरपाद्‌व्रत्तभदोक्तिः। १८७ मगणः तग: यगणः सगणः To कम्बुयोवः, ज्िग्धशरोरस्तनुलोमा, मगणः ANY: यगणः सगणः Fe UE राज्य AAA राङ्कतिनेच (५) (९५९) गोरी नो न्सौ ग्‌(२॥ ४॥ पाटे मकारचयं सकारो गकार, सा MU) | AAISTSTU | TAT: AAT: TAT: सगखः a ० सकलभव ATA णन तपादा ९२ ४ ८,१६,३२,९४,१२८,२५९१५४१२,१०२४(२०४८) नमः नगः ATT: GAY: do owe ee LK निजपदभजनशमिनविषाद्‌ा | ~~ ~ -- --- ~ - ---~---~ ee ९ उक्रवयोदशाच्षरप्रलारस्य षट्‌शततयस्िःद धिक क षडखतमो Wet मत्तमय- रतिनामा fagia: | अव Wee चतुथे नवमस्षरे च यतिबाध्या। २ मस्सव्रपाठ नेट्‌ सत पटितम। ३ नगर नगणसगण्टौ मुरख aa 7 ofa ख०, पुखलकानरपाठटश्च। १९८ पिङ्गलच्छन्दःसू३े। नगणः नगः ATT: सगणः To (we = =m cy ae ee, [मीरे रि 0 [1 a विजितसरसिरूदनयनपद्मा नगणः नगणः नगरः सुगणः We cee Oe | ee ee स स भरत्‌ सकलमिच भवति MAC ॥ श्रकंय्याम्‌(९) ॥ १९ जगति गोरोति पुस्तकाम्तरपाढठः | Do गर, पुखलके तु AAT aa | उक्त- चयोदशाचरप्रलारस्याष्टवलारिणिदधिकद्धिसष्टखतम भद मोरौतिनानना Star: | ्वतिजमत्यामव od यानि तान्य्‌ ज्ञानि तेषां सध्ये स॒दितिरृत्तरताकरग्रन्य नरो नालति, ततोधिकं रमामश्च भाषिणोति eugene | सटीकासदि तछत्तरतुाकरे तु चमाचन्दरिकामञ्च भाषिणोचश्च तिकावललीति हत्तचतुषटयमल्ति। तद्यथा, तुरमरस्यति- जा जतौ गः चभा| सजसा जनो भवति सञ्च्‌.भाषिणणै | ननतरगुरुभिखन्द्रिकाश्व- षड्भिः यमो रो विष्टयाता चञ्चरौकावलो गदति । ॒द्रितदन्दो मञ्जथानत ननततगृर- भिखन्द्रिकाञ्तुभिरिति चन्द्रिकालक्षण्मलि। स्या उत्‌ पलिनौति नामान्तरमणप्यच ated! पुनरबैव जअगत्याज्ेतद्‌ग्रन्ध sata यानि टत्तानि सन्ति, तानि यथा, नसगलसयु मलगी रिति चण्डो | रुजसा जगौ च भवति प्रबोधिता | सजसाः सनो च कथितः कलसः | भवति खगेन्द्रमख नजो नसो ग इति। wa प्रबोधिता- मञ्च भाषिण्णोनेमान्तर लच्तशनत्‌ कमेव । मञ्ज भाषिण्याः सुनन्दिनति weave च सिंडनाद्‌ इति नामान्तरभण्यजरैवोक्तस्‌ । परिशिष्टे नन्दिनीति कलद्दंस- नामान्तरं । इड नन्दिनो answers रिति awawa| परि जगत्या- मेभ्योप्यधिकानि दशान्युक्घानि । तानि यथा, नसरय॒मगेखन्द्ररेखक लोकैः | र्दः Hea aq येभ्चखलुभ्या a: | उपस्थितभमिद जसौ at यरि गुदः खात्‌ | चटतुमुनि- यति framat तो गुरुः । जसो सजो मो भवति मञ्जहास्नी | कुटजगतिनेजो Tey, को गुदः, दति। परिशिष्टोक्तेम कन्द्‌ कत न सड भु जङ्प्रयातदख्य मिश्रणात्‌ पूवं दुपातयो बोध्याः । ` मुद्रिताम्‌दि तृत्तरलाकरयोः चमालचरे वै लचण्मसि | २ शक्तयामिति पुस्तकान्तरपाढठः| ७ अध्याये चतुद शाक्षरपाव्रत्तभेदोक्किः | gee (२५५) असम्बाधा म्तौ न्सौ गाविन्दियनवगौ ॥ ५॥ यस्य पादे मकारतकारोौ नकारसकारौ.\) गकारो च भवतः, तदत्तमसम्बाघधा नाम। wafadafaa यतिः। तत्रोदा- हरणम्‌ | मगणः AAT: मगणः सगणः गर To भि १ eee ee, Fo ie ee 0 e भङन्कादुगाणिदमवनमखिलंद्धितवा ( २०१७) ६२१९ ४३९२ ८, २५९१५९१२ १९०९४ मगणः ATT: -नमगसः सगणः Aogqe (क + ae ee ow LA. त्वा ततसेन्धं, करितुरगवलं इत्वा | सगः तगणः नगणः सगः Yoo येनासम्बाधा, स्यितिरजनि faqarat, ang: लगणः AAG: gay: गु? ae सव्ार््वीनाथः,स जयति aaa) ॥ ९ मगशदतगशमगणसगणा दति ख, पुलकान्तरपाटश्च। २ षटपश्चाश्द्कषर शवे रोत्युक्ततलाच्छकंरोपादघरटकौभूतानि चलद शाचराण्णे- वोपलग्यन्ते | तेषां वणप्रस्ठारे क्रियमाणं जिशूतचतुरश्टोत्यधिकषोडशसरलभेद्‌ा भवन्ति। aa सप्तदशाधिकद्दिखदख्तमो मेदोऽसम्बाधेतिनान्ना प्रसिद्धः| wa पादख पञ्चमे TAHT च यतिः कत्तया। रन्दोमञ्जयों wer at गोगोनौमः शरनवभिरसम्बाधा"-दूति fafrqaawafe | Ree पिङ्गलच्छन्दःसूच। (२५५) अपराजिता नौ सँ सगो खर WAT) ॥ ९॥ यस्य पादे नकारौ रेफसकारलकारगकाराख्,() aga मपराजिता(र) नाम । सप्तभिः सप्तभिश्च यतिः ततीदा- हर णम्‌ | नगणशः नगण: रगणः सगणः Meo 1 ; # | फणिपति व लयं,जटरामक्‌ aay, १; २, ४, ८, १६, BR, १२८, ५१२,९ ०२४,।५८२४)५०९८९ नगरः नगः TAU सगणः लग्गु° (Pte) १ (ee, a oe A LK मनसिजिमयनं, चरिशुल विभूषितम्‌ | नमश: नमः TAT: सगणः Wolo सरसि यदि सखे, शिवं शशिशेखर. नगः नगणः TIT सगयाः od ० (क क) [I a me ^ ^ भवति तब तनुः, परेरपराजिता,५ ॥ [य ९ खरषय दूति खः + ग०, पुस्तेकान्तरपाडख | २ नगणौ रगणसमखलकारमकाराख ति ख०, Ho, युखलकान्तेरपारख | द तद्पराजितति पुल्लकाम्तरपाडः। ४ ततु्जगत्यपराजितेति ख०, ग, पुस्तकान्तरपारख । उक्नवतुदेशाचरप्रला- रद्याष्टतचतुवि शत्य धिकपच्चसडखतमो भेदोऽपराजितेतिमाम॒ा प्रसिद्धः । खव पादस्य सप्तमे चतुदश्ेचाचरे यति्मौध्या | | 9 Tada चतृद्‌ेगःक्षरपादरढत्तमेदोक्िः। २०१ (९५९) प्रदरणएकलिता नी भनौ Vit च ॥ ७॥ यस्य पादे नकारो भकारनकारलकारगकाराख तष्ट (९) ठि x wecaHlaay नाम। चकारात्‌ sates यतिः। तत्रोदा- हरणम्‌ । HAT: AAT: VAT: Ary: Wo To ee eee FF" (a) । a ज सुरमुनि मनुजे.रूप fay tu १,२१४, ८, १६, ३२,८९२८)१२८,९५९.५१२,१०२४,२०४८,४०९ € TNT: TAT: VAY: AIT: Fo म्‌, 9 रिपुभयचकित,-चिभुवनशरणम्‌(र) मगणः नगशंः भगणः नमणः Mo गुण (द्‌ ` (यि Pet, ea, Aw Aw प्रणमत afea,-gqraqataat,(*) WAG मगणः भगणः मगणः Boao प्रदरणक्रलितां, पश्रपतिदयिताम्‌(५ ॥ [गी कः १ नगणो भगलनमकरलकारगकार।ख भवम्ततीति Wo, To, पुखकान्तरपाटख ९ जिभुवनहरणाभिति Go, ग०, पुख्तकान्तरपाठस्च | 2 महिषासुरबधकुपितामिति we, ao, Gaaracqisy | ४ उक्रचतुदे्राचरप्रलारस्येकश्ाष्टाविंशत्यधिकाटसखतमो मेदः newafe- तेतिनामा ष्टयातः; प्रदरशूकलिकेति रन्दोमघ्नरौर्रलाकरोक्तपाढः। अवापि पादद्ध सप्रमे चतुदश्च्र यतिक्गया। २९ २०२ पिङ्गल च्छन्दः सूते | (९५) वसन्ततिलका ant जौ गौ ॥ ८॥ यस्य पादे तकारभकारौ जकारौ(र) गकारो च, तुत्त (९) वसन्ततिलका नाम | तच्रोदाहरणम्‌ | ware: भगणः अगणः अगणः Ao Fe | aati atti tei a seu) जनदहशांस्तन भा TAs, ४ १९.२२.६४ RUE MLR, २०४८,(२९२२) ae aT: VAY: AAY: गणः yo We Cm 0 eA KRU नोलोत्यलब्य॒तिमलिम्बु चलोचना च । तग्ठः भगणः HAY अगः Fo To नीर बौ भग LK सिंदोन्नतचिकतरी कुरिलालकान्ता, ATT: VAT: BIW अगणः Jo qo (em a a ee a Ip कान्ता वसन्ततिलका ATTRA पादान्त यतिः। द ९ तगशभगणौ जगा विलि Bo, Ae, पुसकान्तरपाठख | 2 तदिति खर, To, पुलकाम्तरपाठख्च। ३ उद्र्िंणोतिः ख०, ०, पुखलकाम्तरपाठस्च। .- . ४ उक्तचतुदं राच र प्रस्तारस्य नवग्तवयस्ि एद धिक .इसडखतममे. भेदो वसभति- सलकेतिनासु ara) वसन्ततिल्लकमिति शन्दोमञ्जरो । अव यतिस्थलस्यातक्त- त्वात्‌ पादान्ते यतिः कत्ता । लोचना चेत्यव चकारस्य we इति wee बोध्यम्‌ | © अध्याये चतुदणात्तरपादहत्तभेदोक्तिः। २०३ (९४) सिंदोन्नलां काश्यपस्य ॥ ¢ ॥ इयमेव वसन्ततिलका काश्यपस्याचाथ्स्य मतेन(*) सिदो- ¢ चता नाम भवति। पृव्वमेवोदाईरणम्‌ | (९५९) SET से तवस्य ॥ १० ॥ A | ~ द्यभमेव वसन्ततिलका सतवस्याचाथष्य मते उषणौ ara | पूव्व भेवोदाहरणम्‌ | अतिश्क््यम्‌ | १५ काश्चपमते इति ख०, पुश्लकाम्तरपाठञच। काश्छपस्य मते र्ति म०। काश्मपेनाचा्येर वसन्ततिलका सिरोन्नतेतिनामा अवऋोयते। सिंशोडतेति बन्टोमञ्जरौ | सेतवेनाथायं सेयमेव वसकानिरका उदपैशोतिनामु7 यवश्ोयते | wae वसम्तिखाकाया एक्ित्र वोदादरणे सिष्ोततेद्धंषरोवसनतिखकति Afe नामानि निवेञिताभशि ei) मञ्जन्धसटोकटतरताकरे तु काश्चपमते सिडोडत- भिति माम स्ापितः। पुनरेव रामेण मेयमुदिता मधुमाधवोति सूृव्राकरमि | अजरलरताकररटौकायां (इतोभ वतोत्यन्ये ” श्वयक्तम्‌ | तथाहि वसन्ततिल्लकाया मता- | मरलग्धानि सिंहोडतो इषि शोमधमाधवीश्योभावतीति चल्वारि नामानि wafer । waaay we यानि रत्तान्युक्घानि, ततोधिकं मुदितहटस्रतुाकर vag ्दय- मस्ि। तदथा, दन्द वदना ware: सगुखयुग्मैः। द्दिःसपच्छिदलोसता मसौ कौ मौ चरणे चेदिति। मुदि्तिच्छन्दोमञ्चयाम्‌ एतद्‌ engqunfamafe | ager, arnt Mt at at वदि गदिता बासकीयम्‌ | खरभिदि afe ay तौ च arta नौ fa दत्तरताकरपरिशिषट त॒ एतदतिरिक्वान्धपि ene ज्ञानि, तानि यथा, ममतजमुरुगे : सप्नयतिमंदो स्यात्‌| लद्मोरकविरामा मसौ ` तनमुरुय गमम्‌ | जिमनमगिति agafa सुपविच्रम । मध्यचाभाय॒ग्दश्विरमाश्मो ay aly) गज- AMA TAG भवति प्रमद्‌ | मजमा a ay गिति शर ग्रदेमेञ्नरो | नजमजगेगूरुख २०४ faye ee aa | (९५) चन््रावर्ता नो नी THe यस्य पादे मकाराख्चत्रारः(\) सकारख, तश्चन्द्रावन्तां नाम(२) | AMSTETUA | | ATT AAW AAY:2 नगणशः४ सगः ON + प (क कक, (^, परजवपवन-चलित ज ल ल इ रौ १,२ १४ ०८१९.९१३ ९१९४ ९२८, RAT UR र्‌ ११०२४१२० ४८५४ ods =X €R र ९ २य्४ ANT ATT? मगणः३ ATW: BAW: (^^ (म TE ae atte Yo ^ तरलितविचग, निचयरवमुखरम्‌(९) | AVG मनगखः२ ANT. AAW सगणः eo oe, pee । द । 9) विकसितकमल, सुरभिश्ु चि सलिलं, मगणः AAW? ममणशः३२ AAs BWA: (me Ne BN ee) ON विचरति पथिक,मनसि शरदि सरः(५) ॥ | 2 Sa खरेवसुभिश्च यतिरित्यामायः॥ वसुषट्‌ कुमारो | नरनरैलेगो च रचितं Gages | कनो न्यो way चदि भवति च चन्द्रौरसः। वासन्तोयं efee ea मतो न्यो at चेत्‌। चक्रपदमिड मननलगरुभिः, दति । मुदितच्छन्दोमञ्जयाक्‌, मलममगगघरितं वासन्तोलक्षशमच्ि | खन्यद्ातिजगत्यधिकारे पठितया मञ्च भाषिण्या सडह शकंर्यधिकारे परिभिषोह्या wear भित्रणाद्विषमाच्चरधमिकाः पूववदुपजातयो बोध्याः। | १ मगकाखलार इति Go, पुरकामरपाटख | २ तद्वत GAIT नामेति Bo, ग०, पुलकान्नरपाटख। र विदगनिवंदरवस्‌खरमिनि पुखकान्तरपाढठः। ४ षष्टस्षरमतिशकरीव्यक्गत्बादतिष्कयेः पश्चदश्ाच्रः पाट्‌ उपलभ्यते। वद्ध eae पञश्चदशाश्चरपादवत्भेदोक्तिः। २०५ (९५९) ATTA नवकौ चेन्‌ ॥ १२॥ कि r~ “Ln सेव चन्द्रावत्ता माला नाम भवति, यदा षष्टे ATH च वण(*) यतिः । तच्रोदाहरणम्‌ | नवविकसित.-कुवसयदलनयन, निशमय नव,-जलधरमिद गगणे । अपनय रूष, मुपसर मम सचिवं, यदि रतिसुख,मभिलषसि बह़्विधम्‌(९) ॥ (९५९) मणिगणनिकरो TATE ॥ १२॥ सेव werent मणिगुणनिकरो नाम भवति, यदा श्र्टभिः सप्तभिख यतिः। ततोदाहरणम्‌ | वरू प्रलारमियमेन NSTC कते सप्तशताटषषटाधिकदावि'शत्‌सहलमेदा जायन्त । तज विश्रतचतुरभोत्यधिकषो डशरुडखतमो भे दखन्दावत्तेति नासा wa! अनेक मरके पादे GRIT ति नाम प्रवेष्टु भशक्धमिति न प्रवेशितम्‌ । तरय BATHS. Tara: शभिकलेति नाम स््ापितम्‌। | १ षष्ठं Te Maa Sia Go, पुखकान्तरपाठटखच। २ WA VAN awe VAG aN a | परम, ज प्रथमं TES षष्टं ततो मवमे च वच यतिभंवतोति fae | एतेन गशमेदवद्यतिमेदेपि नाममेरो भवतौति सृधितम्‌ | मारेतिनाग्नः इदिमुवेचरवत्व जेकग॒रुकेतदुदाङरणपादे प्रवे, way तत्‌ प्रवेभितमन । waver अन्यपरन्यकत भिः खमिति मामानर स्धरापितस्‌ | एवं मखिगुणनिकरपि earn लक्खं सरल ana, परक अ {पादस्य प्रथममदटमे लतः सप्नमखरे यतिभवतोति विषः यतिभेद्‌न नामभरोवापि ज्ञातयः | Ros पिङ्कनच्छन्द्‌ः ae | कथमपि निपतित,मतिमति पटे नरमनु प्रसि न, फलमनुपचितम । अपि बरयु विषु. कुचतरनिदतः स्पृशति न वपुरि, मणिगुणनिकरः ॥ (९५२) मालिनो नो म्यो य्‌(९) ॥ १४॥ यस्य पादे नकारो मकारयकारो antes भवति, aga) मालिनो नाम, aerefa: सप्तभिश्च यतिः(२) | तचोदाहरणम्‌। TAQ: TTT: ममखः यगणः arg: (DBE I SE OOS अतिविपुलललाट, पोवरारः Harz, १ २ ४८,१६.,६२४६०२५१९ ४९६ ATT: नगखः AT: यमकः = -_ yay: whe we pee ORE I OO een ` सुघरितद शनोष्ट , व्याप्रतुल्यप्रका्ठम्‌ । aay: मगणः सगणः यगः Baw: पुरुषमग्रनिलेखा,-लक्षणं वौरलच्छी,. मगणः FAW: मगलः यगणः यगणः रनिसुरभियश्ाभि,मालिनो चाभ्डपेनि(* ॥ अष्टो। ere er ee ree see ee [णी १ म्योयचतिख० ala च aque दूति ग र पाद्‌ नगणो मगणो यगणो चव ae तमिति ग, पुखलकान्तरपाढठखच | द ugg यतिरिति So, ग. पुसलकान्तरपाटस्च। ४ बाभ्यपंतोति खः Te च। उक्तपश्ठदश्चरग्रारखय षटु शएतद्धिशप्त्यलरषतुः- < © अध्याये PeNTaacannerfa: | २०७ (९५५) ऋषभगजविलसितं at नौ नगौ खरनवक ॥१४॥ यस्य पादे भकाररेफो मकाराख्यो गकार aga’) ऋषभगजविलसितं arm) aafacafaa यति;॥ ततोदा- इर णम्‌ । WIV TID: मगणः ATG: TNT: Te . 1 Sa ~~ ~ आआयतबाह्दण्डसु पचित पथु द यं ९४ ९९ €४ १२९८ २५९५९१२ २०२४ VES ४०९६.,८१८२,१९३८४,२२७२२७ भगणः THAW: AAT: TAT: ATW: ग्‌? ह प क" श (ee etm —— 2" men | on पीनकरि प्रदे श -सटषभगजविलसितम । खुडखममो भेदा मालिमोति नाम्‌ श्यातः। खव wee अष्टमे पश्चदरे्रे च सतिबेष्या। अतिभकयामन खानि हान्यक्तानि afgrencarat ततोधिकमेतामि दलानि सन्नि, सानि यथा, भवति नजो भजो cafeat THER | सना मनयो एरद- यतिरियनेला। मो म्यो -थाको भवेतां सप्ता्टभिखनद्रलेखा एति । रतत्परिशिषटि तु प्रमद्‌ कस्य gaa नाम सघ्यापितम्‌। सुदितच्छन्दोमञ्जयाम श्तोधिकान्वे- नानि शानि afer, तानि यथा, रकन्यन्यो विदयकालापादौ चे्ञोल खेलः। विपिन- fre बसनरोफयन्‌मैभवेत | qwa समानिकापद्‌ यं विना न्िमिम्‌ । fear na ` च्छन्दखिवदधेत्‌ बयो मा यकारो ति ्तरताकरषरि शिष्टे लोलायेलख्य कामक्रोडेति मास स््ापितम्‌ । दतोप्यधिकानि दकशरलतुाकरपरिणिटे उक्कानि रत्तानि यथा, ननतभरछताटखरेरुपमासिनो। ऋषभ खमेतदुदितं सजसाः gal चेत्‌ । बिपि- भविकं नसगरेफयुगरैमेेत्‌। कथयन्ति मागसडसमाम सनो BT । सगरः भश्िवव कऋमितेगेदिता नछखिनो। we निशिपालकसिदं भजरुनाख ¦ रन्द्रकान्ताभिषा न्ते a at वितमः खराष्टाविति। ख नोरकनलशिन्योःमेग्रणाद्विषमासरध्िकाः वेबदुपजातयो बोध्याः। १ भम रगौ नबराखथो गकार भवति तदिति ख०, ग०, पुखकानारपाड स | Rot fara aa | भगणः CAV: ANY: ATT: AAW: To बोरमुदारसत्व,मतिशयगुणरसिकं, WAM: रगशः नगः नगः मगणः Ao ^-^ >~ (ee क वा, स स er) श्रोरतिचच्चलापि, न परिदरति पुर्षम (\) ॥ easy | ९ चतुःषष्यात्तरमटिरिव्यक््वे ae: षोडश्राचरः पादो भवति । तस्य वकप्रलार- मियमेन प्रम्तारे ते पवेगवादिसवलघुन्नाः पञ्चशतषय्‌वि शदधिकपञ्चष्टिसख भेदा जायन्त | तव सप्रशतसप्रविं्दधिकद्ाचिश्टारलतम भेर कषभगज- विलसितेतिनाग्ना प्रसिद्धः। Ga पादस्य सप्तमे षोडशेचरे च यतिः कत्तया। गजतुरगविलसितमित्यन्यज् नामान्तरमख | qaqa यच्छन्दः कथितं ततोधिकं afeaentaract दत्तमेकमुक्तास्‌› तद्यथा, नजभजरैः खदा मव त वाणिनो गयुक्तरिति। मु दितच्छन्दोमञ्चयोन्त - तदधिकानि हत्तान्यक्रानि यथा, चि सअ ज्ञमौरितं समानिकापदर्‌ इयं तु | भात्‌ समतनमेरष्च्छदे स्यादि चकिता। मीनो मे गो मदनसखललिता वेदः षडतुभिः। यमो नः खौ गख प्रवरस्लल्लितं नाम हत्तम्‌ ! द्धिगुखितिवसुलघुभि- रचलधतिरि द | गर्डरूत नजो भजतगा यद्‌ Baar, दूति । श्र लाकरपरिष त॒ भः समभनगा यखां साषटच्छिदिड चकितेति चकितालचणं । इतोप्यधिकानि दत्तानि हत्तरताकरपरिशि्टिं प्रोक्तानि, यथा, चिव सन्नमौरितं रजौ रजो रगो च ततस्‌ | जज शै ततो जगौ च पश्चचामरं वदेत्‌ । wafer भरो नरनगाख धौरल- fear) पञ्चभकारयुताञगतियंदि चानगरः | नजरभभेन गेन च स्यान्मशिकरूपलता। थस्िन्‌ सवं गा राजन्ते ब्रह्मा यन्द पं नाभ । वंदाङ्गमरनलल्लिता मो भो ममलसाः। भो सयना नमो च यस्यां arasfafcaq cfr) लघगु सनिरन्तरं यदा सु पञ्च चामरम्‌, पञ्चभकारयुताश्वगतियंदि चान्तमुरः। रति gage मल्लन्धामुद्रित- खटोकषटलरल्ाकरे अष्टाधिकारे wa रव पठितम्‌ । रतेषां मूलवदुदिषटक्रियाठ- सारेण प्रस्तारभेद्सङ्ष््यानिर्दणः कर णौयः। खतिशवेयधिकारे परिश्ष्डिक्रम qaaseda खड खअदाधिकारे कन्योमशच्यजगस्य गरुडरुतटशरस fare पूवं वद्दिषमाचरधमिका SIMA TAT | 3 अध्याये सप्द्गा्चरपादलत्तभेदाक्िः। ` Ree rey | (५५) दरिणो sat at सौ एतुसमुद्रङूषयः,.\) ॥१५॥ WS US नकारसङारमकाररेफाः सकारलकारगकाराश.(९) तहत्त हरिणो नाम । षडभिश्तुभिः सप्तभिश्च यतिः तश्रोदा- रम्यम्‌ | कुबलयदल, श्यामा पोना, न्नतस्तनशालिनो चकितद्रिणे. नेचच्छाया,-मलिग्ल्‌ चलोचना । मनमिजधनु,जथनिर्घोषि,रिव श्रुतिपेशले,. मन्ति ललना, VATA: करोति ममोत्‌सवम्‌॥ एतदटषभविलसितभित्यपरे। . | ^९५९ पृथ्वी जरौ जसौ यौ ग्‌ वसुनवकौ ॥ १६॥ यस्य पादे जकारसकारो पुनस्तो यकारलकारगकाराख तहत्त पथो नाम(र) । रष्टभिनवभिश्च afar adrerecag | चताः समिति शचव,-स्तिमुबन प्रकोणं यश Hay गणिनां दे, निरवधिमं दानुत्‌सवः | ~~~ I a RE eR a Rae, ee ee २ रससमदक्छषय ch पुखकान्तरपाषः) २ नगशसमणशममणशरगव्यसमरलकारगकाराख्ति Ge, गण्य) AR CIR CACC CSR CST भवन्तोति पुरूकामरपाठः | ₹ जगणसगणो पुमञजगरसखगणो यगणस्तकारगक्राराख्च तत्‌ VET नामेति we, ुसतकाकरपारशच। | 28 २१० पिद्गलच्छन्द्‌ःसूत त्वया HALAS, सुदिनवोरसिंदासन ९१) नितान्तनिरवयद्दा, फलवतो च परश्वो छता ॥ (९५५ वंश्रपजपतितं भी न्भौ न्लौ ग्‌ दिषषयः ॥ १७॥ यस्य पादे भकाररेफनकारभकारनकारलकारगकारा(२) भवन्ति, age वं्रपवपतितं नाम । दशभिः wafers यतिः 1 ततोदाहरणम्‌ | अद्य कुरुष कमा सुजनं, यदि परदिवसे, faa विधेयमस्ि भवतः, fag चिरयसि तत । जोवितमश्पकालकलना,-लघ्‌लरतरलं, नश्यति वंशपत्रपतितं, दिमसलिलमिव ॥ CO) मन्दाक्रान्ता मरी न्तौ त्गौ ग्‌ समुद्रतखराः ॥१८॥ यस्य पादे मकारभकारनकारतकारतकारा(२) गकारौ च, AMSAT AA! चतुषु षट्सु सप्तसु च यतिः। तवोदा- हरणम्‌ । प्रत्यादिष्ट, समरजिरसः, कान्दिशं प्राप(*नष्ट तवं निःशेषं, gu रिपुबलं, मार्गमासाद्य az: | 7४ १ तंडिगवोरसिंडासने इति म», पुस्तकाम्तरपाढठञ्च | २ भगणरगशूनगकरूभगणनमशङकारगक्ाराखच तदिति Wo, पुलकानरपाठस्। ३ मगणभगणगगसास्तगणाविति खण, पुखकाकरपाटख। ४ कान्द्श्टमुयेति खर, पुत्तकाकरपाटस््‌। ॐ Wary अषटटादशाचरपादवत्तभेदोक्धिः। २११ किं नाश्रोषौः, परिणतधिर्या, नौतियोग्योधदेषं (र) मन्दाक्रान्ता, भवति फलिनो, वारिलच्छमीः खयाय ॥ (Me) श्रिखरिणो यमौ न्सौ at एतुरद्राः ॥ १८ ॥ यस्य पादे वकारमकारनकारसकारभकारलकारगकारा- स्तदत्त (९) श्खरिशौो नाम। षटसखेकादशसु च यतिः। तत्रादादरणम्‌ | | यशः्येषीभते, डदि गगननाथे,» गणनिधौ gat वैराग्ये, विषयरसनिष्कान्तमनसाम्‌। relearn, घनतस्लतां fasicad, aay’ चेतो, भजति गिरिमालां शिखरिणी ॥ त्याम्‌(५) t (१) कुसुमितलतावेश्िता म ती न्यो यावद्धि यत्तुखराः॥२०॥ यस्य पादे मकारतकारनकारा यकारबरयश्च ae (*) कुसुमितल तावे्िता नाम। पञ्चसु षट्सु wae Tafa’ i तबोदाहरणम्‌ | १ नोतिमा्ेपदेशमिति qo, म च। २ यमरममरममरूसनखभमल्लकारमकाराख भवनि we समिति Wo, मर, Te काकारपारस्च। Q तुडिनरगनाथेश्ति wo, मर, पुरकाकरपाटशख्। ४ छताविति खण, पुस्तकाकरपारस। ५ सगखतमखनमश्यमवा aaa} च तदिति खर, पुशकागारपाडख। ९१४ ` ` पिद्गलब्छन्दःसूत धन्यानामेताः, कुसुमितलता; बेख्ितोत्‌पुन्ञवरर्ाः, ARS कूजत्‌,-परभुतकला-लाप(९) कोलादलिन्यः। मध्वादी माद्यन्‌मधुकरकलोग्गीतद्चङ्ाररम्या ९) ` श्रामान्तःस्लोतः,-परिसरभुवः, प्रोतिसुतपादयन्ति ॥ अतिष्टतो | | CO) शाद लविक्रीडितं मसौ जसौ तौ गादित्यक्छषयः॥२१॥ यस्य पादे मका{रसकारौो जकारसकारौ तकारौ गकारख- मवति, तहत्त (९) गाद लविक्रोडतं नाम! erent: ससभिख afa: | ततोदादहरणम्‌ | ५ NC 9 कम्बुवसुदयबाड्शिखर, रक्तान्तदोध I, श्ालप्रां ्एुशरीरमायतमुजं, NTT VIA । कौलस्कन्धमनुद्घत (* परिजन, ACA.) + © राज्यश्रोः समुपेति वौरपुरुषं, शादूलविक्रीडितम्‌ ॥ इदान कतिः प्रकतिराक्षतिः faafa: संकतिरतिक्ति- रत्कषततिखेति(९) armas: क्रभमेणेकान्तरठहो दा यन्ते ॥ १ परभतकुलालापेति We, Ho, पुलकान्ररपाठञ्च। २ मधुकरकुलो F तभङ्ारम्येति Wo, पुस्तकानरपाटख। .. ३ wawerd} जगण gaul तगो गकारख तदिति Yana curs: } ४ काल्लस्कन्धसमदइतमिति Go, ग०» पुस्तकान्तरपःठष्। ४५ गस्मौरसिंशद्लरमिति Se, ze, एलकाकरप.ठश्च। ९ सुरछतिरभिशटतिखतीति ख, ग०, पुलकाम्नरपाठस। esa विगव्यत्चरपादव्रत्तभेदोक्षिः। ११३, तत्र क्षतो | (९५९) सुवदना म्रौ eat य॒मो हगाडषिखरर्षवः ॥२२॥ ` यस्य पाटे मकाररेफभकारनकारयकारभकारलरकारगकारा भवन्ति तदत्त(*) सुवदना नाम। समसु सप्सुष्टमु च यलिः। तत्रोदादरणम्‌ | या वौनोद्गादतङ्ग,-स्तनजघनघना,-मोगाससगति,- यस्याः कर्णीवतंसो,त्यलरूचिजयिनो, दीघं च नयने | श्यामा सोमन्तिनोना, तिलकभिव सुखे, या च चिभुवन, BAA BAA मे, नयनपथमसौ, दैवात सुवदना । (९९९) frafa वृन्तम्‌ ॥ २३॥ यस्य पादे गकारलकाराः कमेण भवन्ति aed नाम > aaa): क्षतिप्रकारे ण.९) यावद्धिरेव बिंगव्यक्षराणि पूयन्ते araat(’) wat weaa(*) तच्रोदाडरणम्‌। जन्तुमा चदुःखकारि कम्म निमिंत' भवत्यनथंदेतु तेन सव्वमात्मत्‌ल्यमीक्षमाण Sta सुखं लभख | ean १९ ममखरगण्भगणरममश्यगश्भमश्लकारगकाराख तदिति Go, Ace, yastanc- पाढख। ATW हत्त मामेति Go, Ao, THRUST | ह रृतिप्रकरो दति Ho | ४ तावताभेवेति मण, चुस्तकाकरपाठस्च। ४ प्रशं विंशत्या गङभिलेघभिख्धेति ae | २१४ fara: aa बि बुहिपूज्केकं ममोपदेशवाक्यमेतदाद्रण वृत्तम तदु TA) मद्ाङ्गलप्रसू तजन्मनां fears.) ॥ Sa area यतिः | | प्रक्षलौ । (९९५) खग्धरा रोशनी यी य्‌ चिः सप्तकाः ॥ २४॥ यस्य पाटे मकाररेफभकारनकारास््रयञ्च यकारा भवन्ति तदन्त (>) स्रग्धरा नाम । WAY सप्तसु सपसु च यतिः॥ तच्रोदाहरणम्‌ | Tal भ : श्ुखदन्त,-द्य॒तिदसितशर,चद्धिकाचारूम ft माद्यन्मातङ्गलोला-गतिरतिविपुला,मोगतुङ्गस्तनौ या। रास्तम्भोपमोश.-रलिमलिनघन,-स्िग्धधग्ज्ल्स्ता, विभ्बोष्ठो रक्तकण्डो, दि शतु रतिसुखं, argu सुन्दरोयम्‌॥ श्रातो | (RO) मद्रकं भी वौ नौ at दिगादित्याः॥ ₹५॥ यस्य पादे भकाररेफो नकाररेफौ पननकाररेफौ नकार THI?) च भवतस्तहत्तं मद्रकं नाम। दशभिदाशभिख यतिः। तत्रोदाहरणम्‌ | १ हशमुत्तममिति खर, पुलकान्रपाठटञ्च| x सदा हितायेति ख०, पुस्तकाम्सरपाठञ्च। ३ सलगणरगणभगरमगराखयद यगशासदिति Wo, गण, पुक्तकामरपाठञख। ४ भगखरमणो नगरुरमणो पुननंमखरगणौ ममरूगकारौ इति पुखकानारपाठः। © अध्याये ब्रयोविंग्रत्यक्तरपादहन्नोभेदोतिः। २११५ मद्रकगोतिभिः सकृदपि, स्तुवन्ति भवाय भवन्तमभवं, भक्िभरावनम्रशिरसः, प्रणम्य तव पादयोः सुक्छतिनः। ते परमेश्वरस्य पदवो, मवाप्य Taare वन्ति विपुलं, मल्यभुवं wala न पुन.मनोइरसुराङ्गनापरिवरताः ॥ । विकतौ । (९५५ अश्चललितं नजो भजो भजौ भौ य द्रा दल्याः॥२९॥ यस्य पादे नकारजकारौ भकारजकारौ पुनभकारजकारौ भकारलकारौ ware) तदत्तमश्वललितं नाम । एका- दणभिदौदश्यभिश्च यतिः। तचरोदाहरणम्‌ | पवनविधूतवौचिचपलं, विलोकयति जौवितं aquat, वपुरपि डोयमानमनशिं, जरावनितया वशोक्ततमिदं | सपदि निपोडनव्यतिकर', यमादिव नराधिपान्नरपग्ः, परवनितामवेच्छ gaa, तथापि इतबुद्विरश्चललितम्‌ ॥ (९९५) मत्ताक्रीडा मौ न्न नो नौ म्सुपश्चद शकी NO! यस्य पादे मकारो तकारनकारचतुष्क' लकारगकारो च(र) qed wats ara! शर्टाभिः quenfire यतिः। तज्ोदाष्रणम्‌ । (९) मगखजमखो भगकजगकरो पुममेगरजनकौ wast रकारगकारो च भवत इति पुरकाकरपाठः| २ मशो तमको ममवाखलारो रुकारमकारौ चेति ae, पुष्कानरपाठच। २११ पिद्गलच्छन्दःस् ` द्यं मद्यं पीत्वा नारौ, सखलितगतिरतिशयरसिकषश्दथा, मत्ताक्रीडालोलेरङ्गे -मंदमखिलविरजनमनसि Far | बोतक्रीडाश्षौलालापे () अवणसुखसुभगसुललितवचना, JAN त्वि लेपेः, कलमणितविविधविदगक्लख्पैः | TET | (९) तन्तौ भूतो न्सौ भौ नयाविद्ियखरमासाः UREN यस्य पाटे भकारतकारनकारसकारा भकारौ नकारयकारो च(९) aga तन्वो mal पञ्चसु सप्तसु दादणसुचयतिः। तक्रोदाहरणम्‌ | चन्द्रसुखो सु.न्दरघनजघना, कून्दसमा नशिखर दशना या, निष्कलवोणा.-श्रतिसुखव चना, AMAT कतरलनयनान्ता(२॥ निमुंखपोनोन्नतज्च क्रलसा,मन्तगजे द ललितगतिभावा,(१ निर्भ॑रलीला(*निधवनविषये (मुच्ञनर द्र भवत्‌ तव तन्व । अ्रभिक्ततो। ९ यौतत्रौडाश्चोलोह्लपेरिति खण, PaRrAcasy | र भगणतगण नगषसगणो भगणो मगरूयगक्े चभवत इति ae, पुरकान्र- "Tse | 2 Waal चेति Go, Ac, पुलकाम्तरपाठटख। ४ wfeanaar चेति Go, To, VAATATITSY | ५ भिजेरलो लेति ao, पख्लकाकरपाडसख | ६ निधुवम विधय इति ख, पलकामरपाठञ्च। a ॐ परध्वाये पञ्चविगल्यत्तरपादव्चभेदोक्िः। २१७ (२.५ RAIL रो स्मी नौ नो गभूतिद्धियवस षयः॥२९॥ यय पादे भकारमकारसकारभकारा ARTA चलारो(१) मकार भवति, तहुत्त क्रोश्चपदा नाम । पञ्चभिः पच्चभिरटमिः संप्तजिंख यतिः। तत्रोदाहं्यणम्‌। या कपिलाक्लो, पिङ्गलकेशो, कलिर्चिरनुदिन,मनु- नयकठिना, दोषतरामिः, Walaa: परिव पवपुरति.शय- कुरिलगतिः। भयतजङ्खग, fant, लंघुतरङुचय ग-परिचित दया, at परिदार््या, कौच्वपद्‌ां wt wale निरवधि ` सुखममिलषता ॥ उतृक्रतौ। (१०) रजङ्गविजुभ्मितं at नौ नौ af र्गौ वसुरद्र तयः ॥ २०॥ यस्य पादे मकारो तकारनकारौ नकारौ रेफमकारो ~~~ ~ ~ ---~-- -* ~ ---~---~-----~---- -- ---- ~ = ~ ~= ~ ~~ ~ १ भगणमगशौ समश्भगकर) मनर खनारद्ति पुललङ्न्प्पाठः। भनषभाःन।ख त्वार दति खर | ९१८ fara सत लकारगकारो a) aga भजङ्गविज॒न्भितं नाम । अषटभिरेका- दशभिः सप्तभि यतिः। तव्रोदाहरणम्‌ | ये सन्नद्धानेकानोकै, नै रतुरगकरिपरिवुत, समं तव शवो, | युद्शर्ालब्धात्मानः- रूवदभिमुखमपगतभिवः,-पतन्ति GMa | | तिं at eel wea, तुडिगनुपं क्पणमनसः फलन्ति(र) दिगन्तर किं वा सोदुं शक्यन्ते कै,ज्धभिरपि सविषविषमं, | भूजङ्गविजुम्भितम ॥ रच कात्यायने नाप्य्‌ क्तं । ध्यानेकाय्मा लम्बा दष्टि,५९) कमलमुखि लुलितमल्क, करे स्थितमाननं, चिन्ताशक्ता शून्या बुद्क,-हि रदगतिपतितरसना, ततुः स्तनानां गता | ~ १ मगणो तगरूनगण्ी पुनर्नगकोौ रगणसगकशो लकारगकारो चु भवत दति ग०, पुस्तकाम्तरपाठख्। २ छंपणमनसखसन्ि दति मर, पुखकान्तरपाठश्च। १ दीना दष्टरिति खम, पुषठकाम्तरपाठसख। ॐ अध्याये ष विशत्यक्षरपाददत्तभेदौक्तिः | २१९ ` पाण्डच्छायं WH वक्त, मदजननि रसि सरसां,(*) करोषि न सङां, को नामायं वम्यो व्याधि,-स्तव,ः) कथय Ws किमिदं, न खल्वसि नात्रा ॥ (९०९) अपवाद्को wt नो नो sat गौ नवत्तरसे- स्द्रियाि(र) ॥ ३१॥ यस्व पादे मकारः THAT: सकारो गकारौ च(*) तदुत्त- मपवाहको नाम । नवसु षटसु षटसु. पञ्चसु च यतिः। तन्रोदा- हर शम्‌ | Raw चिपुरददन,-मग्डतकिरण,-सकलकंलित, face az", भृते शं इतमुनिमख,-मखिलभुवन,नमितचरण,-युग- ` ओशानम्‌ | WAN इषभगमन,-मददिपतिक्कत.-बलयर्विर, कर- मारां, qa वन्दं भवभयमिद,ममिमतफंल,वितरणगुर- FAA युक्तम ॥ १ रसि caw दूति wo, पुस्तकाम्रपाठञ्च | २ taht व्याधिश्वति पुकाकरषाठः। द नवकलं रसे श्द्रियाखोति पुस्तकाकारपाटः। ४ मगण्टो AAG: षट्‌ सगणो मकारौ च भवत दि Ge, पुकानरपश्चाटशच। १९२ ० पिद लच्छन्द,सूच WAT: समाप्ताः ॥ (९० ) दण्डको नौ रः ॥ ३२॥ दानीं दर्डकजातयः RAM! यत्र als et नकारौ रेफाख aa’) भवन्ति, दण्डको नाम सः saad: षडबिंग- त्यश्रायाः समनन्तर दरछकस्य पाठत्‌ सक्षविशत्यस्चरत्वमेकं युकम्‌ । सर्वेषां छन्दसाभेकेकाच्षरहदहा प्रकत्तेः। इत aE’ यनरेकेकरेफलदया प्रस्तारः; दण्डको नौर टष्ति खबणात्‌ t ततरोदाहर णम्‌ । दद fe भवति दण्डकार्यदे शे स्थितिः एुश्यभाजां सुननां मनोद्दारिणो, चिद शविजयिबोयहपतात्‌ 9 द्‌ णग्रीबलच्मीविरामेण रामेण संसेविते(र)। अनकयजनभमिसम्५त सौमन्तिनोसीमसोतापदस्यशः पताम), भूवननमितपादपद्याभिधानाभ्िकातोययाच्रागता- नेकसिङ्खाङले ॥ अचर पादान्ते यतिः; | १ नगौ CAG: Bafa We, ग०, पुसलकान्तर पाठश्च | २ areata ति गर, पुस्तकान्रपाडश्च। ३ सेसेयते दति खर, ग°, पुस्तकाम्तरपाठञ्च। ॐ अध्याये दण्छकभदोक्तिः। । २२१ ( ९) प्रथमश्चण्डवुष्टिप्रपातः ॥ २२॥ यः सप्तवि शत्यक्षरपादः प्रथमो swe स चरति प्रपातो नाम(९) । पूरवंमेवोदाहरणम्‌ | (°°) अन्यच रातमाण्डव्याभ्याम ॥ २४ ॥ रातमाण्डव्याभ्यां ऋषिभ्यामन्यत्रास्यामिधान- मेतदेव ताभ्यां पुनरन्येव WIM FATS ठ्तस्य | रातमण्डव्यग्रहण पूजायम्‌ | ( ५५ ) शषः प्रचित दति ॥ २५॥ इतञचरण्ष्िप्रपातादृहः द ण्डकप्रस्तारः(\) प्रचित इति सषजन्नां लभते, पूवमेकेकक्तरक्रभेण छन्दसां ठदिरक्ता । इदानौन्त॒ रेफोपलस्िताक्षरव्रयेण ददि; । तचोदाहरणम्‌ | प्रथमकथितदष्ड कश्चण्डवुष्टप्रपा तामिधानो सुनेः पिङ्कलाचार्ययनाग्नो मतः, ` प्रचित दति ततः परं दष्डकानाभियं जातिरे केक- रफामिब्रङया यथेष्टं भवेत्‌। ख्वरुचिरचितसज श्या तदि शषेरशेषः पुनः काव्य- मन्येऽपि Geary बागोश्वराः १ भामभवलोति खर, पुखकाकारपाठश्च | २ शेषो दष्डकप्रस्तार दति पुखकाकारपाठः। RRR पिष्ठल च्छन्दः सुज भवति यदि समानसह्खाक्षरेयं न पादव्यवस्था ततो दण्डकः पूज्यतेऽसौ जनेः ॥ श्र पादान्ते ata: इति दण्डकाः समाप्ताः | sfa इलायुधल्तायां प्रिद्लच्छन्देहन्तो सप्तमाध्यायः ॥ (°C) अचानुक्त गाथा ॥१॥ अतर Wea नामोदेशेन adie छन्दः प्रथेगे च दश्यते az गाथेति मन्तव्यम्‌ (aa व्टभि | ( ९०० ) कुडमलदन्ती vat नमो गिन्दियर साः ॥ २॥ यस्य पादे भगणतगणौ ATT गकारो च भवतस्तदत्त कुडमलदन्तौ नाम | पञ्चभिः षड्भिश्च यतिः | तत्रोदारणम्‌ ॥ कुडमलदन्ती, विकरनितम्बा, किन्नरकण्डौ, लघुनरमध्या। विम्बफलोष्टी, Bafa faa भवन्तं सुखयतु कान्ता it ज गत्याम्‌ । ( ९०) वर तनुन्जों जौ षड्‌ रसः ॥२। यस्य Te नमम-जगणौ WITTAM च, AGT वरतनु- नीम । acta: षड्भिश्च यति. | तजरोदाइरणम्‌ | ९ frafafed खनजातं fracas रतं Gam खपुसकेषु Twa । ॐ c अध्याये RSNA Sa TAT fa: | २२३ अयि विज दोडि, ested. लज नव षङ्गममोरूवल्लभम्‌ । ` अलणकरोद्ग, म एष THA, वरतनु स॒म्भवदन्ति कुकुराः ॥ (RC) जलधरमाला की Bt ससुद्रवसवः ॥४॥ यस्य पादै मगण्भगणो सगण-मगणौ च भवतस्तदहत्त भि १२ ; ss. जलधगरामाला aril «wafttcerfaaq यतिः arier- रकम्‌ । We शोभां, कुवलयदा न्नः श्यामा, शरोलोत्‌सङ्ग, जलधरमाला लीना | faze खा, कनकञ्तालद्लारा, ऋोडासुश्ना, युबतिरिवाद्के पयु: ॥ (२) गोरीनोरो॥१। यस्य पादे AIM Ta च भवतस्तहत्त' WA नामेति गाथा | पादान्ते यतिः + तच्रोदाडरणम्‌ | | प्रणमति चरणारविन्ददयं, चिभृवननमितस्य गौ रोपमेः। सकृदपि मनसैव यः सेवितः, प्रवितरति यथेष्टमष्टौ गुणान ॥ इयमेव गौरौ TWH YAU एकेकरेफहदया नामा- न्तराणि लभते | २२४ पिक्रलंच्छन्दः सुज ( ९८\) ललना vat न्रौ इद्धिषयः ॥ ६॥ यस्य we भगशतगणो नगग्संगणो च भर्वतस्तहत्तं MAA ala गाधा पञ्चभिः सप्तभिश्च यतिः तव्रोदाहरखम्‌ | या gaat, खगिग्ररुनयना, पौननिंतम्बा, मदः- करिगमना | किन्नरकण्ठो, सुरुदिरद्‌ शना, सा तव सौख्यं, वितरतु ललना I श्रतिजगंत्याम्‌ | (९८ ) कनकप्रभा सजौ EST ग्‌ ॥ ७॥ यस्व पाटे सगणजंगणतौ पुनः संगण्जगणौ WATTS, ATA कनकप्रभा नाम गाथा । पादान्ते यति ॥ तत्रोदाहरणम्‌ | कनकप्रभा पुथुनितम्बशालिनो, विपुलस्तनो दरिणशावकं कणा | दयमङ्ना नयनयोः पथि स्थिता TRA न कस्य मदनात्र मनः ॥ ` ( २३ ) क्रुटिलगतिनोँ लौ ग्‌ खरन्त॑वः ॥ ८ ॥ यस्य पादे ATM ATM WHITA भवति, तहत्त कुटिल- गतिनीम गाथा । सप्तभिः षड्भि यतिः ॥ तत्रोदाषरणम्‌ | ८ अध्याये चतुदंशस्षरपादलस्मेदोक्तिः। २१५ अधरकिससलय, HAMS, दरिणशिष्एहशां, नृत्यति च युगम्‌। ` र मिदसुचितं, यद्िपत्तौ सता मतिकुरिलगतेः, स्यान्मशानुक्छवः ॥ ` शक्षव्थाम्‌ | (९८५ ) वरनुन्दरी जभौ सी भौ ॥-<॥ ` यस्य पाटे भगशजगणसगरशमगण TAT च भवत स्तंहत्तं AHA नाम गाथा। पादान्ते थतिः। तचोदाहरणम्‌। खादशिशिरोज्वलसुगन्धिजलपण "(५ वोविचयचश्चलविचिचंशतपचम्‌ | ंसकलकंजितमनोहरतरान्त" पश्य वरसन्दरि संरोवरमुटारम ॥ ( ९५ ) Biden) की न्धो गौ ेदरससंमुद्धाः ॥१०॥ यस्य पाटे मगणभगणनगणयगशगकारौ च भवतस्तहन्त कटिला(९) नाम wari चतुर्भिः षष्भिखतुर्भि्चं यतिः! तजोदाहर णम्‌ । 9 ५ + & १ खाद्ग्बरूसुगन्विजलः सुपरिपणंमिति पुखकानरपाढठः। २,३ कुटिमिति पुखकाकरपाठः | = os >< श्रे पिष्रलच्छन्दःसेतं अध्वखार्ना(. जनयति सुख,-मुशेः कूजन. दाद्यदधोऽयं, पथि निच्ुलनि,-लोयोपाने | कर्णारस्ती,रतिकुष्दरित, तु ल्यच्छेदे,- नोदः कण्ठ, सतवरलनङ्रिल,-मन्दावकतेः ॥ अष्टो) ( ९८ ) ओैलगरिखा भौ म्भो भगी भूतरसेद्ियाः ॥ ९९॥ यस्य US भगणरगशो मगणभगको भगणो गकारख भवति तहन्तं ओैलशथिखा माम गाधा। पञ्चभिः षड्भिः पञ्चभिख ` यतिः । कचित्‌ पादान्ते थति पठन्ति। तव्रोदाहरम्‌ | ओेलशिखामि,कुश्जञ शयितस्य, रोः खवणो Sige क,रेण feta’) कपिश्चपलः । शुद्रवधापःवादपरिदार,विनोतमते, स्तस्य नताव.तरैव खघुता दि.-पयूथमिदः ॥ ` (3) बरयुवतो at यौ न्गौ ॥ १२॥ यच्छ पादै भगणरगणो यगणनगखौ नगणो गकारख भवति, तहतं वरयुनतो नाम AAT | पादान्तं यतिः तत्रो , दरणम्‌ । १९ Sugarnfafa पुककान्रपाठः| २ facuraifa ae | comms सप्टथासरपादडत्तमेदोक्तिः। २२७ कुश्जरकुम्भपोडपोनोन्नलकचयु गला, पा्व्वेणश्वरौ शगब्वापच्मुखकमला | पोननितम्बविम्बसंवादनशियिलगतिः, मुश्छनराधिराज भूयात्तव बरु वतिः ॥ Wael । (९८) अतिशयिनी सौ उभी जगौ ग्‌ दिक्‌खराः॥१२॥ यस्य पादे सगणो जगणभगणौो ATI गकारौ च भवत- wea भतिशायिनो नाम गाथा दशभिः anfitg यतिः। तज्रोदाहरणम्‌ | दति धोतपुरन्धिमल्सरान. सरसि मज्जनेन, अियमाप्रवतेएऽनिशायिनो,मपमलाङ्भासः। परवल क्ष तदेव यादवा,-नपरवारिराशेः, श्रिथिरेतररोचिषाप्यपां, ततिषु मङ्क्त मोषे(९) ॥ (\"८ ) अवितथं न्जो भजो जली ग्‌ ॥१४॥ यस्य पादै नगण्जगणो भगण्जगण्टो जगणलकारौी गका- रच भवति, तहत्तमवितयं नाम गाधा भवति। यतिः पादान्ते। तभरोदाषहरखम्‌ | ९ माषस्य ८ समे Ot Bla | २८ पिङ्लच्छन्दःसूतः शुतिपरि पृण) वक्मतिसुन्दरवाजिभवं,. ` तमखिल.") जैमिनोयमतसागरपारगतम्‌ | अवितथन्रत्तविप्रजवपूजितपादयुगं, पितरमदं नमामि नह्नद्पसुटारमतिम्‌ ॥ ( ~“ ) वखिन्धियसमुद्राञ्चेत कीकिलकम. ॥ ९५॥ ` यस्य पाड gate गणा भवन्ति, अष्टाभिः प्चभिख तुभिंत यतिभवति, aga कोकिलकमिति गाथा । तन्नोदाइरणम्‌ | नवसदकारपुष्य,मधुनिष्कल, कण्डतया, मधुरतरसखरेण, परिक्रूजति, कोकिलकः | ` प्रयमककारविद्व,वचनेधन,-लब्धमते, ` तबगमनस्य भङ्ग,मिव समरति, कत्तमनाः॥ wart ९९९) विबधप्रिया at जो ay वसुदिशः ॥ १६॥ यस्य पादे रगणसगणो जगण भगणरगणो च भवत- zea विबधप्रिया नाम गाधा भवति। ष्टाभिद्‌गभिख यतिः। ततोदाहरणम्‌ | ९ ज्र तिपरिपूतेति पुस्तकाकरपाठः। ९ प्रमथितेति पुशकान्रपाठः। र ध्याये अषटटादशाश्चषरपादहत्तभेदाक्तिः। २२९ कुन्द ङ्डमलकोमल, दयुतिदन्तपड क्किविर।जिता, ह सगङ्गदवादिनो, वनिता भवेद्धिनधप्रिया | प्रीनतुङ्पयोधर.-दयभारमन्धरगाभिने, ने जकान्तिबिनिर्जित,-खवण्यावतंसितकेरवा ॥ (XR) नाराचकं नौ रौ री ॥ १७॥ यस्य पादे ATA रगगाघत्वारो भवन्ति, aga नाराचकं नाम गाया । दशभिरषटभिष यतिः। तच्रोदाद्रणम्‌(\)। रघुपतिरपि जातकेदो, -faxtat vow प्रियां, प्रियसुहदि विभोषणे, सङ्क्रमय्य faa बैरिणः। रविसुनसदितेन तेना.नुयातः ससौमित्रिणा, भूजविजितविमानरल्ना-धिढः प्रते पुरौम ॥ नि अतिष्ठत | (88) विक्षता यमौ न्सौ रौ सन्तु खराः॥ १८ ॥ TANS यगणमगणौ TATU रगणो गकार भवति, aed विस्मिता नाम गाधा । षड्भिः षड्भिः सप्तभिञ्च afar: | तज्ोदादरणम्‌(र) | ९ रथव षे | २ भाषे। २३० पिङ्गलच्छन्द्‌ःसूत्र शरिया se’ दिव्येः, सपरद्रवै-रन्वितं qaqa, - TFTA, BH पिगणे, सयमान' निरोय । परकाशेनाकाे, दिनकरकरान्‌, विक्तिपद् विसता, | नैरेनररौपेनद्र, वपुरथ वि-डामभी त्ाम्नभूषे ॥ (१८५ ) शशिवदना न्नौ at ज्‌ जौ सद्रदिशः॥ १८॥ यस्य पादे नगणशजगगे भगणो जगणास्तरयो cava भवति, asa शश्रिवदना नाम mar! unrenfuen fire यतिः।- पञ्चकावलौति केचित्‌ । तजोदाहरणम्‌ | तुरगशताकुलस्य परितः, परमे कतुर क्जन्मनः, प्रमथितभूभुतः प्रतिपथ, मथितस्य भृशं मदोभृता | परिचलतो बलानुजबल,-स्य पुरः सततं धतश्रिय, शिरविगतश्ियो जलनिधं,-खतदाभवद न्तर मडत्‌(९)॥ एवमादौनि दत्तानि कोटिशः warty महाकविप्रयोगेषु q दृश्यन्ते | विभेषसथ क्नाभावात्तानि शास्त्रकारेण arafaed wart नोक्तानि, तानि गायाश्ब्देन क्र्यन्तं। ददानो प्रस्ता- रादौोन्‌ प्रत्ययानुपक्रमते। aa गायत्रादि रस्ता रसियर्थभेका- षर प्रस्सारपूव्वक TACIT स्‌उदयेनाह। १९ माषस्य समथ ८९ खकः | ८ श्रध्याये एकात्तरादिप्रास्तारभेदीक्षिः। २३१ ( ९९५) दिको ग्लौ ॥ २० ॥ उपरिष्टाद्‌ गकारं लिखित्वाऽधस््नाल्लकार विन्यसेदियेका- तर प्रस्तारः तस्य हिकत्वाद्‌ हो न्लो feat सखाप्येत्‌ | दे आर्त्तो प्रमाणमनयेरिति feat! सङ्ख्याया ्रतिशदन्तायाः afafa कनूप्रत्यथः। ave गकारं ततोऽधस्तान्ञकार लिखित्वा विषष्टार्थमघस्तिथयेखां दद्यात्‌) भधस्ताश्च पूव्वेवद्‌ गकार- ward खापयेत्‌। wa कि कन्तव्यमित्याषश्। ( ९९९) मिश्रो च ॥ २१॥ अनेन हितीयाशरप्रस्तार दर्थयति। चकारः gana समुच्चयार्घः। दिको wt खथापयित्। अनन्तरं हि तोवसानेषु(\) भियो म्लो विन्यसेत्‌। गकारो गकारेण संचि मित उच्यते(९), लकारख लकारेण | भिश्ाविति() गकारलकाराभ्यां प्रयेक- मभिसम्बध्यते | wary परो यः रयत इति न्यायात्‌। तत प्रथ- आयामाहन्नो गकारो fan खापयेत्‌, दितौयायां लकाराविति। तती Wa लेखामपनयेत्‌। एवं चतुःप्रकारो ween भवति। amar, a en wt लाविति। इदानीं हयच्चरप्रस्तार- पूव्वकभेकोकासरवठषया चाल्लरादिप्रस्तारं दथंयितुमाह। ( <° ) पथम्ला मिश्राः ॥ २२॥ aU पूरवन्धायेम fea लेखाविभक्ष' स्थाप- १ arafeara इति पुरूकाकरपाढठः | २ far संचि wert इति we, ae, पुरकाम्रपाडश्च| 2 मिश्रावपौति पुशकाकरपाडः। २३२ fuga aa चित्वा ठतोयास्तरस्यामेषु waarea ware मिखा दातव्याः | ferred) लकारा भियास्ततो मध्ये लेखामपनयेत्‌(९) | एव fam: प्रस्तारः सिध्यति। ण्रधगितिविजातीयसंसगमा ह | तेन प्रथमायामादत्तौ न लकारप्रवेणः। हितोयायां न गका- रस्य(९) । wa तिकप्रस्तारं fe. सापयित्वा(२) एथग्‌ ग्ला मिखा दातव्याः | इति चतुरषरप्रस्तारंः । एवं तत्‌पूव्वकः THAT: प्रस्तारस्तगरैव तत्‌पूवंकः षडक्षरो गायचोसमहत्तः प्रस्तारः । उण्णिगादौ नामप्येकैकाक्षरदद्दया(*) श्रयमेव न्यायः(५) ततिदं aa arauq() प्रति एनः प॒नरावत्तंनौयं यावदभिमतः प्रस्तारः | | (<) वसवेस्लिकाः ॥ २३ । एवं yatta areca अष्टौ चिका जायन्ते, ते त्र मका- area: शाद्नादौ कथिता एव ।. प्रदे नार्थ॑ञ्चैतत्‌ । तेन षोड चतुख्का हारि शत्‌पश्चका भवन्ति । एवं चतुःष्टि्यीयाजोसम- ` त्तानि सर्वशुरुलध्वाथन्तानि भवन्ति। दिगुणोत्तरसुष्णि- गादीनाभेकेकाथ्राधिक्याद्‌ विसपष्टर्थभिदं सूत्र, प्रस्तारारेव सरङल्यापरिच््छिततेः । नष्ट त्तपिरन्नानाधमाह | १ रकाराख्ततो ware खामपनयेदिति ee, पुखकानारपाटश्च | ९ छंकाररश्याप्रवेश्णो दितौयाथां गकारसोति पुलकान्रपाठः। ३ एवं faa fa: स्थापयिल्वति Go, पुरूकामरपाठञच। ४ रकारर्डाति ख, पुखकाकारपाठञ्च | . ४ यमेव न्यास दति ख, पुरंकान्तरपारञ। & अचरजयात्‌ इति GANAS: | “कै = श्ध्याये नष्टोदिषटभेदोलिः | RRR ( ९९९ ) लद्धं ॥ २४॥ यदैवं fafamta main wan’ षष्ठं atenfafa । तदा तमेव षट्सङख्याविशेषमदेयेत, afaatian लघरेको लच्यते(९) ते भूमौ विन्यास्याः | इदानौमवशिष्टात्‌ निरिति सङः- ख्याविषयत्वादश्यितु न waa, aa fa प्रतिपन्तव्यमित्याष््‌ | ( ९, ) सेके ग्‌ ॥ २५॥ अशै शत्यनुवत्तते। विषमसरख्यायामेकमधिक नििप्य AMAA, ARM गकारो लभ्यते, तं पूर्वलब्धाक्षकारात्‌ परं स्थाप्रयेत(९) । ततो हिसडङनख्यावशिष्यते, प॒नस्तामधैयेत, ततजै- कलकारं CNT! ततशेकसरख्या वशिष्यते, Aa तावत्‌ सैके गिति लक्षशमावत्तंनोय, यावहन्ताच्चराणि षट्‌ yaa wa कष + Ly सछख्यान्तरेऽपि योज्यं serra सङनख्यापरिश्रानाध मा । (°°) प्रतिलोमगुणं freer ॥ २९॥ यस्य gue सङ्ख्यां जिन्नासेत तद्गमो(?) प्रस्तारयेत ! ततस्त स्यान्ते यो लकारः सजातौयापेक्षया तमादौ कलवा प्रातिलोम्येन दिरावत्तंयेत। ax निराकाराया भठत्तेरसम्भवात्‌ प्रथमाति- कमे कारणाभावा्देकसङख्या लभ्यते । तते कसडन्ख्याहमन्य- लकारस्याधस्तात्‌ खथापयिला दिगुषयेत, ततस्तस्मादपनोय तत्‌- १९ लभ्यते दति पुस्कामरपाडः। ष्‌ पूवं वज्ञकात्पर स्थापरयेदितिषख,, ae q| | तड सनिति पुस्तकाकरपाढडः | 20 २२४ पिङ्गलच्छन्द {सूत्र © © | faa 0 क . & ॐ पूवस्य वणस्याधस्तात्रिधाय qafequaa । प॒नस्तदपि पूवस्यव यावन्ति छत्त्राणि प्रातिलोम्येन समाप्यन्ते, तत्र याः सङख्या निष्पद्यन्ते तावतिधं तद्‌ aufafa | aa विशेषमाह | (°°?) ततोऽप्येकं जद्या तं ॥ २७ ॥ पूर्वोक्ते wate क्रियमाणे यदि सा सङख्या गकारसधानमाप- aa तदा तां fequiiar ततः सङ ल्यासमुदायादे क त्यजेत्‌, ततः Gata we Fatq । ततः परिमर णेतवा त्तह तसः ख्या (९) सिहाति। प्रस्तारादिना ठत्तसङूख्यापरिन्नाना्ेमाद ( २०२) द्विरडं ॥ ८ ॥ ` श्रपनोत इत्यध्याहारः यदा जिन्नारेत षडक्षरे छन्दिसि कति त्तानि भवन्ति, तदा तां छन्दोऽचरसङनष्यां wat स्थाप यित्वा ततोऽङमपनयेत । -तस्िन्रपनोति दौ लभ्येते । ततस्तां दिसङ्स्यां भूमौ wR प्रस्तारयेत । ततः गेषास्त्रयोऽच्रसङ- - wai भवन्ति, तेषामदयितुमशक्चल्वात. किं कत्तव्यमित्याह | (१४) खपे WIA ॥ २८॥ विषमसङख्यातो रूपमपनौय तस्ित्रपनौते शून्य लभ्यते | तत्‌ पूवंल थाया दिसङल्याया अधस्तात्‌ खापयेत, ततो fe- पङ्द्य.वगियते, ततोऽङ्ेऽपनोते yafearenr लभ्यते, तां ` शून्य(धस्त(त्‌ Wadia, ततो रूपे yar लभ्यति, तद्‌ दिसङ- ख्याया अधस्तात्‌ स्थापयेत्‌ । ततः fa कत्तव्यभित्याह । nal ३ afcam एतस्डद्यति पुस्तक! मारपाठः। ८ अध्याये हत्तसडङनख्यापरिन्नानोक्तिः | २२५ (२५) द्धिः Taz ॥ २०॥ शृन्यस्धाने fecafa कुात्‌ । aa निराकाराया आहन्ते- रसम्भवात्‌ प्रथमातिक्रमे कारणाभावात्‌ एकसङख्या लभ्यते | तां शून्ये खापयित्वा fequaa । ` ततो दौ भवतः। ase रिटाददस्यानं feaearg,’) तदपनोय तंस्य सथाने तं fe सङख्या इ" (२) waa । अनन्तरमिदं कन्तव्यमित्याइ | ( २०९ ) तावदङ्खं तद्गणितम्‌॥ ३१ ॥ यदशैस्थाने(र) fad सङ व्याजातं तत्तावद्‌ गुरितं(५) ङर्य्यात्‌ । ` एतदुक्ञ' भवति, खसडङःख्ययेव गुणयितव्यमिति। ततो हौ हाभ्यां गुणितौ चत्वारो भवन्ति। तेषासुपरिष्टाच्छन्यखानं aa ताना- Vata । अनन्तर हिः शून्य इति दिगुणिता wel भवन्ति, तान- ~ yy © प्यद्ैस्थाने निधाय तावद्गुणान्‌ क्यात्‌ । ततोऽष्टावष्टाभिगुणि- ` ताशतुःष्टि्भवन्ति गायनौसमहत्तानि। श्रनेनेव न्ायेनाष्टा- विं श्त्यधिकशतसुष्णिः। षट॒पञ्चाशदधिके द गते (५) अनुषटभः। दादशोश्वराणि पञ्चशतानि sear: । चतुर्विंशत्यधिक wre qa) अष्ट चत्वारि णदधिके दे सहस्रे. विष्टुभः। षखवव्यधि- १ दिखङ््डाकमिति qearncats: | २ तां दिसङग्ब्धाभिन्नि पस्काकरपाठः। ३ यत्तदलंस्ध्राने इति पुर्काकरपाठः। ४ तत्तावङ्रङ्गुशमितिं पुस्तकाकरपाठः। ५ षड्पश्चाग्रदधिकशतद्धयतिति पुस्तकान्रपाठः। २२९ पि Fay कानि चत्वारि सहस््राशि जगत्याः । एवमतिच्छन्दसां छतोनाच् द्रष्टव्यम्‌ | © (8°) द्िद्धयनन्तदन्तानाम्‌ ॥ २९॥ | गायतादिस्षसङख्याजातं दिगुणौक्लत्य हाभ्यामूनं कुयात्‌ | तत्तदन्तानां परिमाण भवति, यस्य छन्दसः सङख्या दिगुखिता ™ प्रभृतीनां Stare AQAA aL FACTARTAT सडन्ख्या भवतोत्यथः | ध ~ € (२) परण पणम्‌ ॥ १६॥ तदेतव्‌(*छन्दोहत्तसरूख्याजातं दिगुखितं पूणंमेव (२) खाप- यितव्यन ara! परे eee जिन्नासिते aq सङख्याजातं हिगुखितं परस्य छन्दसो gaat weer भवति । तद्यथा । चतुःषरटिगायत्रो समठत्तानां eee?) दिगुण्तिा सतौ परस्योश्णिहः समह त्तसङस्या्टावि श गतं भवति ॥ ` (९.९) पर पू्णमिति ॥ १७॥ अतोऽनेकदित्रिलजक्रियासिदाधं यावदभिमतं प्रथमप्रस्ता- रवन्‌ भेरुप्रस्तार दशयति, उपरिष्टादेकं चतुरसखरकोष्ं(५) लिखित्वा तस्याधस्तादुभयतोऽहनिष्कान्तं Renee लिखेत, [कय णगि १ तदेवेति पुक्तकाकरपाटः। र yaaa fa पुस्लकाकरपाठः। . ६ समटन्तसङनद्य ति पुस्तकान्तरधाढः | ४ कोरुकभिति खम, पुस्तकामरपाडख। ८ श्रध्याये quanta: | २२७ AMAIA AA’) ARTA aqua यावदाभिमतं wra- fafa प्रथमभेसप्रस्तारः। तस्य प्रथमे anre(*®) एक सङख्या RIANA लक्षणमिदं प्रवत्तंयेत्‌ | तत्र परे कोष्ठे यहत्तसङ ख्या- जातं तत्‌ पूव्वकोष्ठयोः ge निवेश्येत। ada को- MINAS दयात्‌। ततस्ततीयायां wat पथचन्तकोष्टयोः परकोष्ठगतभेककमङ दयात्‌ । मध्ये are तु(र) परकोष्ठ- इयाङ्कभेकोकषत्य पूणं faanafefa YURI ; । चतुध्य पडनक्रावपि पय्यन्तकोष्ठयोरे कैकभेव खापयेत | मध्यमकोष्टयोस्त्‌ परकोष्ठदयाद्वभेकौ त्य पूण चिसङख्यारूपं खापयेत्‌ । उत्तर ताप्ययमेव ATA: | | तत) दिकोष्टायां wea एकात्तरस्य विन्यासः । aaa गुबेकलघुस्ष' भवति । ढतौयायां पडो erate प्रस्तारः | ata सर्वशुश इ एकलघूनो एकं सबलधिति कोष्टक्रमेण wufa wafer | aqui dem च्रात्तरस्य प्रस्तारः । तत्रेक wage Teale atfa feagfa(') एकं सवं लघ | तथा पञ्चमादिषडङनक्ञावपि सवेराव्वदि स्वलद्यन्तमेकहयादि लघ द्रव्यमिति । षषटप्र्ययोऽप्यहंपरिच्छित्तिरित्य के । सोऽत्यस्प- ९ तसश्याधच्छाजयमिति पुश्काम्रपाटः। ९ प्रथमकोष्ठके इति Bo, Ho F | | ३ मध्यमक तु इति Go, ग०, पुखकाकरपाडश्च। ४ तजापोति पुरूकाकरपाठः | ४ तौखि वरीणि रकदधिकश्नि इति पुकार ars: | Rac fayawe: aa त्वात्‌ पुष च्छानुविधाथिलेनानियतत्वाच्च नोक्तः एवं प्रत्यय- समासः") समाप्तः il | | पिङ्गल चाग्धरचिते छन्दः शास्ते हलायुधः | स तसच्छ्नोवनों नाम हस्ति निख्ितवानिमाम्‌॥ इति ओोभट्हलायुधक्ततायां छन्टोहत्तौ मृतसश्लोवनौ- ना्रपामष्टमोऽध्यायः समाप्तः ॥ मय हादश। धोः पञ्चदश छन्दषोडश। पादः परो- fara प्रस्तारपडक्रिवि'श्तिरविंशतिरेकविथतिः, देवतादितोऽ्टौ। चतुःशतं षष्ठो विंशतिविश्यतिः। युगपरान्तिकां waren aa गवादौ विशतिर्बिंश्यतिः। यवमत तौशि। यतिवि ’- शतिः। arataYacren प्रहषिंणो विंश्तिः। भादृल- विक्रोडितं पश्चदशण। भरत्ानुक्तं anen! इतित्य्टादशच्छन्दः ~ समाप्तम्‌ ॥ ,११...१. | MONACENSIS १ प्रत्ययविभाग दृति पुष्तकाकरपाठः। ( 3 ) † Rs. Ag. The Maitri Upanishad with a commentary anda translation. By EK: 3. Cowell, M, A., 3 Fasciculi, 1 ae : The Gopala Tapani. Edited by Pandita Harachandra Vidyabhishana 0 1 The Grihya Sutra of A’svalayana, with the commentary of Gérgya- 18183 8118, Edited by A’nandachandra Vedéntavagisa 4 Eascienli, 2 The Nrisinha Tapani with the commentary of Sankara A’chérya, edited by Pandita Rammaya Tarkalankaéra. 3 Fascicnili, ee 1 14 Gopatha Brahmana, Edited by Babu Rajendralala Mitra. 2 fase...,, 1 10 The Taittiriya Pratistkhya. Edited by Babu Rajendréléla Mitra. 3 fase., HPs sees 24 The Taittiriya Aranyaka of the Black Yajur Veda. Edited by Babu’ Rajendralala Mitra. 11 Fascieuli, .. 6 14 The Laty4yana Sutra. Edited by Pandita A’nandachandra Ved4nta- vagisa. 9 Fasciculi, 5 10 Chaturvarga Chintémani by Hemédri. Edited by Pandit Bharata Chandra Siromani, 11 fase, 6 14 The Tandya Mahabrahmana with the Commentary of Séyanacharya. Edited by A’nandachandra Ved4ntavagisa, 19 Fasciculi, 33-14 Chhandah Siitra of Pingala Ach&r a. Edited dy ViSvanatha SAstri 3 fase ०५ <: ~ 2-44 SANSKRIT WoRKS IN PROGRESS+ Old Series Nos. 1 to 230, demi 8४0 The Lalita-Vistara, or Memoirs of the Life and Doctrines of S Sinha. Edited by Babu Réjendralala Mitra, Published 5 Fasciculi, 3 3 The Taittiriya Brahmana of the Black Yajur Veda, with the com- metary of Sayana. Edited by Babu Rajendralala Mitra. Published 26 Fasciculi, .. 16 4 Taittiriya, Sanhitaé. Edited by Dr. E. Réer, E. B. Cowell, M. A. and , Mahesachandra Nyayaratna. Published 238 Fasciculi, eve. 26 4 New Series, Nos. 1 to 291, demi 8vo. The 100048६ DarSana, with the Commentary of S‘avara Svami. Edit- ed by Pandita MaheSa-chandra Nyé@yaratna. Published, 11 Fasciculi 6 14 The Agni Purana. Edited by एकप Rajendra lila Mitra, 5 Fasciculi, ... 2 8 Gobhiliya Grihya Sutra~with a commentary by the Editor, Pandit Chandrakanta Tarkaélankér.. 5 fase, «. 2 98 Sama Veda Safhita with the cummentary of Sayana A charyas Edited by Pandit Satyayrata Simasram{i, Part I. 10 88९, Part If. Fas. I. 6 4 A tharvanopanishads, with the commentary of NAérdyana, Edited by Pundita Ramamaya Tarkaratna, Nos. 249 265 276 & 282. 305 2 8 Prithiraj Rasu,by Chand Bardai, Part I. fasc, I Pt. H. fasei. I 0 10 English Translations complete, demi 8vo An English Translation of the Brihad Aranyaka Upanishad, and | Commentary. By Dr. EB. Réer, 3 Fasciculi, ‘ 1 14 An English Translation of Chhandogya Upanished, by Babu Réjen- dralala Mitra, 2 Fasciculi 1 4 An English Translation of the Taittiriya, Aittaréya, Svetasvatara. Kéna, Iéa, Katha, Mundka and Mandukya Upanishads, by Dr E. Réer. 2 Faseiculi, .. rate Sen The Strya-Sidhanta, translated by Pandita Bapa Deva ६६8४2. 1 Fasciculus ze 0 10 The Siddhanta Siromani, translated by the late Lancelot Wilkinson, Esq. €..S., and revised by Pandita Bapai Deva Sastri. 2 Fas- ciculi, 1 4 A Translation of the Sankhya Aphorisms of Kapila, by Dr. Ballan- tyne, published 2 Fasciculi, vee ए Gowxle i i " "नकी १ क्‌ ध क अनक ० च्‌ aay pad =e अ Se ee -, r व 5 3 जी x, * 4 , २८ १, च + ~ +> fos or oh wre! ro) +? १६ ङी) > ~ भनि च्छ be a ॥ © थं a 7 ज a 3 भ ॥। ¥