UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY

WIECIANE EE DON NE GOLEEC TION

purchased from

a gift by

THE DONNER CANADIAN FOUNDATION

BIBLIOTHECGA INDIGA:

foLLection OF PRiENTAL Works

PUBLISHED BY YrHE ASIATIC SOCIETY OF BENGAD, New Series, No. 1361.

सरौक-कविकल्यलता | व |) / 1/7

A WORK ON RHETORIC BY DEVESVARA TOGETHER WITH HIS OWN COMMENTARY.

C)

MDCCXLVI-MDCCXCN

EDITED BY PANDIT SARAT CHANDRA SASTRI. FASC, I.

== --~ ~

CALCUTTA PRINTED AL THE BAPYIST MISSION PRESS, AND PUBLISHED BY THE ASIATIC 3001६1१, 1], PARK STREET. 1915

Ua, Wf 4 „१ Mie Bo ।

ay a is Pe ‘a ऊय

कर विकरटपलता |

-- < ~>€.#.%----->

Baa दैवेश्वरेण विरचिता,

तेनैव कृतया टोकया च सिता,

श्रो षरचन्द्रशणस्तिणा सम्पादिता |

वङ्कदे णौ यासियाटिकसोमादटिनामधेय-

समाजानुमत्या

कलिकातानगयं

व्पारपटिघ्सिश्रन-यन्त मुद्रिता |

WHI: १८२३४।

काविकल्पलता |

-- "नक

go नमो गण श्राय९ |

गङ्गगावारिभिरुष्धिताः फणिफशेरुत्यल्लवास्तच्छिखा- Ta: कोरकिताः सुधांशुकलयाः स्मेरे कपुष्यश्ियः। अआनन्दाश्रुपरिखताशिहतमुग्धूमैमिलदो ददा

नालं कल्पलता: फलं ददतु्बोऽभौ्टं जटा धूजटेः ॥१॥ मालवेन्द्रमहामात्यश्रौमदाग्मटनन्द्नः।

देवेश्वरः प्रतनुते कविकल्यलतामिमाम्‌ ॥ > | प्रतिभाभावितात्मानः कवित्वं के न कुव्वते |

अन्यच कविताधानकुश्ला विरलाः पुनः॥ ३ ॥ यदन्येवेत्म न खं तच्च सच्चरतो मस ।

पदे पदे प्रस्खलतः सन्तः सन्ववलम्बनम्‌* ॥ ४ ॥

ॐ नमोगण गाय | Teal छृद्धजनवत्मनिसरणेन निजग्न्यम्य प्रामाण्छं निदग्यति।

९ श्रोगणश्राय नमः (A), 2 सितांश्ुकलय। (=). २ दधतु (5). 8 विचारकाः (8).

2 क विकल्पलता |

afafraind वौश्य कवौन्द्रान्‌ उपजोव्य च | faasa मया धौरासूत्वरितश्चोकसिद्धये ॥ ५ | सुरृत्तरम्यस्तवका सदालिपरि शेलिता | कविकल्यलता सेयममला परि शणल्यताम्‌ ॥ & ॥ शब्द्‌ श्चेषकथाथास्याञ्चत्वारस्तवका इह ।

ते चतुः पच्चषर्‌सत्तकुसुमेरन्विताः कमात्‌ ॥ ७ ॥ तचाद्स्तवकेष्च्छन्दोऽभ्यासः सामान्यशब्द कः | वरोस्ितिरनुप्रासः कुसुमानि यथाकमम? ॥ ८ ॥

(५) कविशिक्ताश्रतेत्यादि। भो dar: पण्डिता दयं कवि- कल्पलता मया निवद्धा, किमयं? afta We श्लोकानां सिद्धये aqua, कि aat कविगशिचाश्तं वोच, कवयः शिच्छन्तेऽनया दति afafuat कविलोपायग्न्यस्तेषां ग्रतम्‌ श्रसख्यातं दृष्टा कवौन्द्रान्‌ कविश्रष्टान्‌ sate अनुशय च तेभ्यः श्रुता कंवित्वो पायप्रसरमिति यावत्‌ |

(६) खुटत्तेत्यादि । शोभनं यदत्तं पद्यं तेन रम्यः स्तवको ग्रन्यपरिच्छटो यस्थाः सा तथा । सताम्‌ आलिः Sat तया परि ग्रौलिता समन्यस्ता या सा तथा । पत्ते सुदत्त ऽत्यन्तवत्तलो रम्यः स्वको गच्छो यस्याः (ar), सव्वेदा अलिभिभेमरेः परि- प्रो लिता अनुसेविता |

९ तचरा was (8). 2 यथाक्रमात्‌ (3).

कविकल्पलता | =

छन्दोऽभ्यासप्रस्षनेऽच नेचभूतेः विपिताम्‌ | कथ्यन्ते केऽपि शब्दा यैग्कन्दो मन्दोऽपि विन्दति ie ॥ FAM: कमला पद्मालया च हरिवल्लभा | द्ग्धाच्धिनन्दिनौः श्षौरसागरापत्यमित्यपि ॥ १० | छषौरपाथोधितनयेन्येवमेकाक्षरादि कम्‌ | Areal साध्यं पदं स्थाप्यं शेषं कुश्यादिशेषगैःः ॥ ११ ॥ विशेष्योऽ्थोवर्णाकाराधारापेयक्रियागुैः । सादश्यपरिवारादयेः क्रियते सविशेषः ॥ 92 |

यथा सुधां शुधवलोऽतिरृत्तः

करान्तान्तरौघ्ा" हरिणं SATA: |

महत्तमो FA जनतापदारो

खगेन्द्र वद्राजति BAA ॥ १३ ॥

(१९) कविलरचनाप्रकारमाद आदाविति प्रयमतो वण- नोयतवेनापे्तितं यत्‌ साध्ये fame पदं तदेव स्थापनौयं, गेषं पश्चात्‌ तदेव विशेषणेरपलक्तितं कुर्य्यात्‌ |

(१२) श्रमुमेवायं प्रपञ्चयति विगरेग्योऽयं त्यादि श्रव्येवोदा- wus यथेति सुधांभ्ररख्न्द्रो राजति asa श्डगेन््रवत्‌ सिंहदृव मोऽपि want भल्लृकानां मध्ये शोभते उभयो विषमा ह

१ नेचरमूता (2). र दुग्धाव्धिनन्दना (ॐ). 3 विग्नोषणम्‌ (9). 8 क्रान्तान्तरित्तः (9).

¢ क विकन्पलता |

बन्धश्चौरः सुहृद्‌ वादौ कल्पः प्रयः प्रभः समः | देभ्यैयदरैष्यरिघाभसोेदरादया इवाथेकाः ॥ १४ | धवलः शक्तो ऽतिदन्तोऽत्यन्तवन्तला कारोऽतिक्रान्तचरि चश्च क्रान्ता- acta: प्रापघ्राकाश्रो दरिणं BT दधानः पर उत्‌पुव्याक्रान्ता maa सने हरिणं विभ्रदित्यथेः। aenat त्रन्‌ महान्धकार नागयन्‌ प्ते महत्तमोऽतिमदान्‌, घ्नन्‌ दहिंमात्मक दत्यथः। जनतापद्ारौ जनानां तापं तपादिजन्यक्तेशमपद त ओोलमम्येति Ga जनताया जनममूदस्य BIBT BEM wa । अच क्रमेण घधवलादि विगरेषणपदेवर्णाद्याकारादौनामुद्‌ा दर णसुक्तम्‌ ॥ (१४) wena तदभिधायकान्‌ wee च्रभिधत्त बन्धुरिष्यादि बन्ुपर्यायास्तेन वन्धवदायादादयः | चौर दूति चौर पर्य्यायास्तेन तसकरमोषकारापदहारकादयः। सुहदिति ax- त्पर्य्यायास्तन मिचमख्यादयः वादोति वादिपर्य्यायास्तेन वावदूक- वदातद्‌-वाचाट-वक्न प्रतिवक्तप्रतयोऽषयृद्याः । कन्य दूति कन्त्य- प्रत्ययः प्रख्यदति स्वरूपं प्रभ दति aay समद्ति समानाः ममान-सदृ प्र-मदृक-मदृक्‌-तुल्य-ग्रतिमोपमाद्यः। देश्वदेप्रौयौ प्रत्ययौ । रिपुरिति रिपुरपर्य्यायास्तेन वेरि-मपन्ना-रि-विदेषि- प्रतिमन्न-प्रत्यनोकः प्रतिभयगप्रश्टतयः | मोद्र दति सोदरपर्य्यायास्तेन मगभ-मदज-मोदय्ये-सनामि-सपिष्डादयः | श्रच आदि णन्दान्नेट निन्दको पद्ामकानुकारकविडम्बकादयः प्रतिवोद्धव्याः। अन केचन शब्दा अभिधाटरच्येवाथेममिदधति । केचित्त asa बन्धे चौरस॒हत्‌सोद्राद यः | तथा च मुख्याथैवाधे तद्योगे ययान्योऽयः

क{विकल्यपलता | ५

VACA MAST दारग्रियः सुहत्‌ ¦ Harel ean: षो रप्रयो हिमप्रभः ॥ १५ ॥ गङ्ासमोऽजरे णोयः Wet: सुधारिपुः | विसाभस्तजसोराशिः केलासोदरसोद्रः॥ १६ ॥ कथानगरमनव्वार्थनित्यकत्या द्वगेनैः |

लाकानां टषटचष्टाभिग्छन्दोऽभ्यासक्रमो AAT ॥ १७ | AAT दशरथा राजा चत्वारस्तस्य BAT | रामलशमणशचप्रभगरता' इति विश्रताः ॥ १८ ॥ ध्वस्तध्वान्तभर रल्वेष्मविम्मेररग्मिभिः।

राजधानौ दिनस्येव तत्पुरं चयोतते सद्‌! ॥ १९ |

प्रतौयते रूढः प्रयोजनाद्वासौ waar ग्करिरपिता | एतानेवोदा- हरति यथेति विसाभः विसं sues तत्सदृशम्‌ अन्यत्‌ स्पष्टम्‌ |

(१८) राजधानौो तत्परमिति तत्प्रसिद्धं पुर नगरं तस्य कम्यचिज्जनस्य वा पुरं तत्पुर द्योतते faa तत्‌ रन्नवे्फनां मणिमयग्टहाणां feat: प्रकाग्रमानेरश्मिभिः facades भर निरस्तान्धकारातिग्रयं केव द्योतते दिनस्य seat | रनवेश्मनां किरणेनिरस्तष्वान्ततया राजधानौ यथा दिवसे भाति राचावपि au? wala: away मम्बन्धमाचविवच्या दिनस्येति षष्ट |

~ क ह ~ — = अ = भ

९ रामलच््मणभरतश्यचघ्रा इति विश्वताः (8).

६ कविकल्पलता |

स्थालो भाव्यन्नपृ्णेयमर्णीभिः' शोभते घटः ।

पटः AAA AA साक्षाल्लश्ूमौरियं FY ॥ २० | प्रातः कतश्रमः खानोऽच्चितदैवो हतानलः | VATA: FARA: सायं WATTS ययो ॥ २९१ ॥ पुष्पाणि पाणिदेशेऽसो छत्वा करौडति कामुकः | ताम्बलिकोऽच TATA पश्यापयत्यसोः ॥ २२ | तदर्थान्यपदैः स्वान्यश्चो कस्य परिवत्तनात्‌ |

ततेव च्छन्दस्यभ्यस्येद थदन्दोऽन्तरे यथा ॥ २३ | प्रत्यधिएथिवोपालतमोजालदिवाकरः।

नो तिब्रततिपन्जन्यो राजते जगतमैपतिः ॥ २४ ॥ प्रत्यनौकावनोौकान्तध्वान्तविध्वं सनांश्ुमान्‌ । नयवक्लौवनाम्भोदः Sia भरूमिवल्लभः ॥ २५ ॥

(ee) तदर्थेत्यादि यणएव प्रव्वेरतकाव्याभिधेयोरुतधेयोौ कृतः स एव faafaat वाक्याथेः। किन्त पद्‌ान्यानि तेः पदेः ema कतस्य अन्यङृतस्य वा श्मोकस्य परिवत्तेनात्‌ परिषन्तेस्तचेव अन्य- रचितश्नोकस्य कन्दसि कन्दोऽन्तरे वः भ्याम कुर्य्यादित्ययेः'

१ अम्भोभिः (>). २ wastaaat (६)

३ तदर्यान्यपरेरेव ata (६).

क विकल्पलता | 9

प्रत्यधिप्रण्वौहदयाधिनाथ ध्वान्तौधविध्वंमनवामरेशः | सन्नो तिवल्लो वनवाग्वादो विश्वम्भराया दयितो विभाति ॥ २&€ ॥ दुहरारिधरणौधरोद्रत ध्वान्तमण्डलविखण्डनां Qala | नौ तिवल्लौवनन्‌तनाम्बदो मेदिनौपरिदटा विराजते ॥ = ॥ यतिभङ्गो नामधातुभागमेटे भवेद्‌ यथा | पुनातु नरकारिञ्क्रभृपितकराम्बनः ॥ oc | दिविषडन्दवन्द्यं वन्दे गोविन्दपददयम्‌ | स्वरमन्धोतु न ओरौ भोतु भृत्यं भवतो यथा ॥ =< ॥ न स्यादिभक्तिमेरे भात्येष राजति कृचचित्‌' | कचित्त स्याद्‌ यथा देवाय नमश्वन्द्रमोलये ॥ So |

(et) नामधातुभागभेद दति। नामानि प्रातिपदिकानि ठ च्चक्नचादयः ग्ब्दाः, waa दति क्रियापदानि भवति जयति प्रग्रतयोऽनयोभागो विभजनं तेन यो भदो विच्छि्तिप्रकारम्तच भागभेदे fary at) खरमन्धाविति स्वरा अचम्तषां यः मन्धिः मंहितकाय्य प्व्वेरूपापादनादिति aq |

१ राजे वत्‌ afaq (£).

= कविकल्पकता |

चादयो न प्रयोक्तव्या विच्छेदात्‌ परतो यथा | नमः शिवाय कष्णाय च दानवविनाशिने ॥ ३९१ ॥ एकस्वरो पसर्गेण विच्छेदः श्रतिसौस्यकत्‌ |

यथा पिनाकपाणिं प्रणमामि स्मर श्णसनम्‌ ॥ ३२ | रवं यथा यथोदेगः सुधियां नोपजायते |

तथा तथा मधुरता निमित्तं थतिरिष्यते ॥ 33 | अवृद्धा्था'पि मधुरा मनोदरति भारतौ | तमोनिचयसङ्घाश्ण AHA देवकोकिला ॥ ३४ |

(२२) एकखरोपसगणेति एकस्वरो यस्य एवम्भूते य उपसगेः प्रादिस्तेन |

दूति प्रथमस्तवके ठन्दोऽभ्यासो नाम wa कुसुमम्‌ |

९ Hazrat (A). > ugar (S).

कविकल्पलता | <

सामान्यशब्दाः कथ्यन्ते RASH: | एकाच्रम्‌ | ओ्रोभोदरेहिनुनिप्रत्वं। fq OI AT Aa सुमंतथा॥१। MAW भो केभव हे हरे svS निष्यौडितारे सुमतिं प्रयच्छ | निकाममासेव्य विभासिनुत्वं सद्योगिनां चतसि सङ्गतो fe ei द्रम्‌ | WAZ CSI स्फुरत्‌ स्फारं सार तारं वरं परम्‌ । Mar प्राज्यं प्रियं ae परेष्ठं श्रेष्ठं मुहवह ॥ ३ ॥ ae काम्यं कम्रं कान्तं म्न ASA महन्मिलत्‌ । me वादु ददं प्रों बलत्‌ बलाल्ललल्लुलत्‌ ॥ ४ | wat सम्यक्‌ सदा शश्वत्‌ सत्यं नित्यं धरुवं दरतम्‌ | YT व्ये पुनः प्रायः सुष्ट सद्यो शशं लसत्‌ ॥ ५॥ ननु नाम किल क्रोड़चच्चत्‌ चारु जवात्‌'खल्‌ | maga: watazefer fat परि ॥ &€ ॥ (२) स्णुटमित्यादि स्फारं महत्‌, तारं Nz, प्राज्य प्रचरम्‌ | (४) कमं कमनो, ay शो ध्र, ay शोभनं. GE शोभन, माद्यत्‌ ear |

a ees

९ ste (S). र aur(S). a ata:(S). 28 राजत्‌ (8).

LS °

कविकल्पलता

च्य्तरम्‌ | ufefa प्रकटं सपदि प्रसभ fafag रूचिर सुभगं प्रचुरम्‌ः | विकसदिहमद्दिचर{दिलसटूः विमलं सकलं TEA प्रवलम्‌ ॥ ७ ॥ Wael सव्वधा AMA: WHA: सत्वर सन्ततं निशितं aaa: | उचकेरञ्ज्सा नित्यशः सुन्दर पेशलं ase प्रोल्लसदिस्फ्रत्‌ ॥ ८ ॥ प्रोदाम विभ्राज cas विस्य quia शेभाव् विस्फार विक्रौडत्‌ | सच्छाय ayy निःशङ निःशेष fart बुधेख्यक्षर वे प्रयोज्यम्‌* ॥ € ॥

चतुरच्तरम्‌ ।

मनोरमं मनोहरं समन्ततः समोहितम्‌ | वरद्युति MATH महोज््वलं' घनच्छवि ॥ १० ॥

=

(रू) अरमा awa

९ प्रभ्टति (9). २ Wat (>). रे विसर्त्‌ (9). 8 awa (9). ५ बुधेस्त्यच्तरा णि प्रयोनल्यानि (8).

६ gatzad (S).

कविकल्पलता | १९

रयादेव जवारैव सव्वकालं सुनिञ्ितम्‌ |

स्फार शोभं प्रभायुक्तं स्फुर च्छायं श्ियायुतम्‌' ॥ ११ I वराभोगं FEAR लसत्कान्ति स्फुरट्‌यशः। घनच्छायं रित्येव शोभायुक्त विकस्वरम्‌ ॥ १२ ॥

पञ्चाच्रम्‌ | प्रवरश्रौकं रूचिरच्छायं zat वहलश्रौमत्‌ | कलयायुक्तं विकमद्रो चिः प्रचुरज्योलिद्तिरो faa esl विलसच्छवि प्रसरत्‌ प्रभः प्रसरद्रमं सुषमामयम्‌ | बहवेभवं रूचिभासुरं कलयान्वितं मलवज्जितम्‌ ॥१४॥ स्फरितोदयं खचितं श्रिया विकगाच्छयं प्रमदालथम्‌ | धनविभरमं भुवनाद्रतं वरदौधिति द॒तिसुन्दरम्‌ः ॥ १५॥

षडक्तरम्‌ | अल्नुतवैभवमक्िमरोत्सव मुज्वलभातति भूरितरद्यति।

(१२) वराभोगं वरः प्रष्ठ भोगः परिपूणेता यम्य तत्‌ | (१४) सुषमामय परमशगोभायक्तम्‌ | (१५) खचितं व्याघ्र, apa उन्नतिरूटर्‌को वा,

१ fsarfaa (>). 2 प्रभवत्‌प्रभं (3). २ स्फरुटोधिति (ॐ).

VR क विकल्पलता |

कान्तिनिकेतनमिद्वतमाकूति

चारुतर च्छवि सुन्द्रदोधिति ॥ १६ ॥

मनो हरच्छायमुदच्वितद्यति

स्फरत्यभाचार्‌ घनश्िया युतम्‌ |

समुल्लसत्कान्ति विभाविभासितं

निवे श्यमित्न्तु षडक्षर पदम्‌" ॥ १७॥

ARIAT |

समुल्ञसित शोभाव्यो रो चनि चयरोचितः | चारुचच्चत्कला शलो कान्तकान्तिनिकेटनम्‌ ॥ १८ ॥ वल्गु वलदपुलंश्मौ महामदिममन्दरम्‌ | आभासम्भारसंशोभो दोप्निमण्डलमरण्डितः ॥ ve i प्रभाप्राग्‌भारसारश्रौरुदयद्खद्यतर युतिः । मनोरमतमच्छायो विभावेभवश्ोभितः ॥ ze |

(१९६) atfufa aif: इद्धतमो दौप्रतमः। उद्‌्ञ्चितम्‌ उद्गतम्‌। (१८) कला नुत्यवादि चादिलयक शलम्‌ | (१८ ) वलद्‌ BARE ।

11 =

१ नियोज्यमेवन्त्‌ घड्च्तर पदम्‌ (3). २ वलगुवणवपुलेच्छौ मद्ामदहिममन्दिरम्‌ (8). ३ प्रमाप्राप्नावसारुओ्ौरुद्यदिघधसमद्यतिः (६).

कविकल्पलता | १३

षोड गाच्चरम्‌ ।

चमत्कार करस्फारप्रभाप्रागभारभासुरः। मनोरमतमकरौडत्कान्तिमण्डलमण्डितः ॥ २१ ॥ HASTAC HAT जम्बलकलोञ्वलः | अत्यन्तवपुलं्मौशोभितशछितिमण्डलः ॥ Ve | मनोदहारितरोच्छायकायच्छायचयान्वितः। प्रो तिस्फो तिकरपरेडनत्‌प्रभासंहतिसंहतः ॥ २३ | विस्फरद्रभ्िविस्मर विस्मयगविष्टपिष्टपः | नयनानन्दनोद्ामरामणौयकमन्दिरिम्‌ ॥ 2B I

अवनोतलवत्तिदशम्‌

अता श्रुः सम्पदे ककुलगे हमर |

चित्ताकपमहोषधिर

अधिवासः कान्तिकितक्याः ॥ २५॥

(22) प्राग्भारः समूहः|

(Re) स्फोतिकरो afgac: |

(२४) रभ्मिविस्मेरो रश्िप्रकाप्रः स्मेरग्रन्दोऽच भावप्रधानः | यथया कुन्दाभामलमन्दस्मेर सुधानिन्दितिसुहदानन्दमिति गङरा- चार्य्योक्रिः। रामणोयखक रमणोयत्वम्‌ |

१ सनोरमतमस्फजत्‌ (>). २ विस्मयाविद्धविष्धपः (A). 3 waa aaa fig प्रो रम्टतांखुसम्पदेकलब्धकुलगेम्‌ (S).

२.8 क विकल्पलता |

परिस्फ्‌रत्कान्तिभरप्रचारकः स्वपौडनेनापि परोपकारकः' | समोपभाजां हदयेकदारकः स्वभावसोन्दग्येविेषभूषकः ॥ २६ ॥ जगत्‌प्रमोदोदयदानसज्ननः

शुभो घलश्यप्रवलप्रशंसनः। नियन्तितानेकमनस्तुर ङ्गमः श्थिरोकुतालोककह् Vera: ॥ २७ ॥ प्रमोदपाचौकतमव्वेभूतलः प्रतिक्षणाक्षौणएगुणोम्मि्णोतलः । aqua धिति पुन्न मच्जलः

समस्त चित्तोत्सवकूत्छभावतः ॥ रेट ॥

श्रो कचयेऽपि पादान्ताचरलोपेन छइन्दोऽन्तर ज्ञेयम्‌ |

जगन्नये कान्तमनोज्नताभू- रनन्यसाधारणकान्तिकान्तः।

(२८) समस्तवित्तो त्वकुव्वभावो aaa पदम्‌ । पदान्ता- चरलोपपकचेऽन्यत्‌ स्पष्टम्‌ ।

a ~ भन

१ खपोड्नेनापि दृक्ोपकार कः (9). २ स्थिरोकतालो ककदृग्विद्दङ्मः (8).

क [उिकल्पलता | १५

अव्याजमाधुव्यसुधानिधानम्‌ मनो विहङ्गा नयनेकपा शः ॥ २८ ॥ निरवद्यसमुद्यद्‌ ज्वल- स्वगुणश्रेणिमनोहरारूतिः | चिजगज्जननचित्तचिचकछ- नयनानन्दसितासरवत्तिका ॥ ३० | अवनोतलवत्तिलोचना- aaafa: प्रमदैकमन्दिरम्‌ | घनविस्मयचिचश्णलिका हद याम्भोरुहभानुमण्डलः ॥ ३९ ॥ हद्यतरदय॒तिवारिपयोधि- MRAM AAT MART: | चारुतमापघनोधनिवेशो भूवलयश्ितविस्मयदहेतुः ॥ ३२ |

(Re) श्रव्याजमनोपाधिकं स्वाभाविकं gaye सौन्दय्य

तदेव सुधा। चारुखादुमतोमधुरः | (३२०) निरवद्यम्‌ अनिन्द्य सिताभ्रवत्तिका कप्रंरवत्तिका। (३ २) अपघनौ घनिवे ग्रो ऽङ्गनिवदहसंम्यानमेदः | १ मनोदिदहङ्ादरणकमपाशः (>).

2 विक्लोकनश्यौतमयुखः (8). २ भूवलयस्थितिविस्मयदहेतुः (£).

rd क विकल्पलता |

मुखास्थानो सम्पदां सम्मदानां लोला्ला भाविता भावितानैः। पुंसां नेचक्षेचपोयुपरषटि- विश्वोदामाश्चग्थदग्ये भेलः ॥ २३ | उद्यद्‌ज्चलगुणोधमेद्रो रामणौयकविलासमन्दिरिम्‌ | सुन्दरावथवसन्निवेश्रनं ~ कान्तकान्तिभिरभासुराकूतिः ॥ ३४ ॥ गणम शिप्रकरेकमदोदधिः सकललो कविलोचन चन्द्रमाः विलसदृज्वलकान्तिनिकेतनम्‌ सहृदयो घचमत्क्तिकारणम्‌ ॥ ३५ ॥ लसदङ्गरुचिप्रचयेन युतो नयनोघमयुत्रतफुल्लवनम्‌ | ह दयाल्विजुम्भणतौश्णकरो घनविस्मयसम्मदवासणहम्‌ ॥ ३६ ॥ (a3) भाविताने दौँषिविस्तारे भाविता घटिता। vera

यदि वाञ्चय्ये चमत्कारस्तदेव eae: सिंहस्तस्य गेलः क्रौडापव्वैतः | (ag) मेदुरः ल्िग्धो मनोज्ञ दति यावत्‌ |

कविकन्न्रनता ,

तडित्‌ पुज्जमन्नरप्रसरतप्रतोक- प्रभपृरदूरावधृतान्धकारः। मनोमौनहर्पप्रहर्पेकवर्पः हगम्भोरुहानन्दसन्दो हेतुः ॥ ३७ | अखिलजगदवेश्यमाणलश्ीः सखगुणविराजिभिर जनकैः प्रशस्यः | वसतिरतिवलक्षहंसपक्षप्रकर- विजित्वरकौत्तिकोमुदौनाम्‌' ॥ acy निःशओेषलोकपरितोपकर स्वरूपः शेभान्ितावयवसुन्दरसन्निवेश; |

दूरं निरस्तखलद्‌व्चनावकाणो व्याजम्भमाणगुणसंग्रहणप्रवौः ॥ ३९ ॥ प्रव्यक्ततत्तद्‌खिलावयवानवद्यः प्रो्न्निजोच्वलगुणप्रकराभिरामः | अआआनन्दिभिः सहदयैरभिनन्यमानः सप्रकरियाभिरभितश्च विराजमानः | yo |

(रऽ) प्रतोकं ग्रौरम्‌। (₹८) वलक्षपल्तिणो dar |

= ~

१ पसपत्‌ प्रतोक प्रभापृरटूगावधतान्धकार्‌, (६). र प्ततिरमिवलन्तपच्तचन्् पकर मि जितवर क सिंकोमुदौनम्‌ (A).

५)

tod

१८ क विकल्पलता |

कुतुकलरलचित्तेः सज्जनैः स्तूयमान स्विभुवनजननेचक्षेचपौयूषटषटिः | प्रतिकलसमुदच्चद्रूपसम्पन्निधानं सकलमल विमुक्तः साधुवादेन युक्तः ॥ ४१॥ मुखरखरखलोक्तिष्वान्तविध्वंसनेन्द्‌- विलसदमलकायव्यायतानन्तकान्तिः | अनणगुणमणिश्रौश्रेणिविश्रामधाम छपितसकलदोषः' सवंसन्तोषहहेतुः ॥ ४२ ॥ समुयग््रत्यङ्गप्ररटमरमनोज्नद्यतिभरो मनोमौनाकृष्टिप्रवलवडिशं कामख़गयोः | घनाश्चयेष्यानं जगति कृतुकोत्तानितदशं नगाणमानन्दाखतलदरि दृग्धाम्बधिरयम्‌ ॥ ४२ ॥ उचचेश्ेतो हरि णदरणाखवेगन्धव गीतं तत्तनेचावलिमधुलिदहां माकरन्दः प्रवाहः | सर्व्वाश्रथेप्रदसमुदद्रूपसम्पन्निधानं चच्चद्रो चिःप्रचयसिचयच्छन्रसम्यन्नगाचः ॥ ४४ ॥

(४१) प्रतिकलमसमुदञ्चदतिकलम प्ूरयिला प्रतिकल प्रत्य वयव aqzafefa ara: |

(ga) कामण्टगयो मेद्‌ नलभ्कस्य ।

(४४) माकरन्द्‌ प्रवादः पुष्यरस्षनिस्यन्दः। सिचय aq |

१ च्तयितनिखिलद्‌ंषः (5).

कविकन्त्पन्तता | re

सकलजनताचित्ताश्चय्येप्रद्‌ प्रकरा ल्ञस- न्धुरिमपरोपाकोद्रेकस्फुरद्य॒तिसुन्दरः । नयननलिनानन्दोल्लासग्रहाधिपमण्डलो मिलदवयवश्रौरोचिष्णनिजान्वयभूषणम्‌ ॥ ४५ ॥ लसद्रनरसच्छटानयनमौ नयोजंन्मिना- मुद्ज्द तिसुन्दरप्रखमरप्रभाभासुरः | अ्रमन्दगुणमन्दिरि' सुभगतालतामण्डपः समस्तजनविस्मयप्रदसमुल्न सत्‌ सखारुतिः॥ € ॥ अवयवसन्निवेश्जितसवमनोज्ञचयो घनवसुधाजनेप्षणसुधारससे TAHA | सहदयमानसाम्बज विजम्भणतोषश्णकरो दयतिभरभासिताकृतितयाःतिचमत्‌ छुतिकत्‌ ॥ got सर्व्वावद्यविनाकतः छतपरौरम्भः TART aT रानन्देकनिदानमानद्पतिश्ावाप्िराश््तुतः* | (४५) मधुरिमपरिपाकोद्रकः मौन््रय्येपरिणामातिग्रयः। (४ ९) घनरसच्छटा जनश्रणे । जन्मिनां प्राणिनां । wear: प्रसरणश्रोलः | भासुरः Waa: | सुभगता BW: |

१ अनन्तगुणमन्द्िर (5). 2 द्यतिभरभाविताक्लतितय। (5). २ az: (S).

8 Alaaufacgratfaciinea: (A).

२० क विकन्पलता

उन्मोलन्निजकान्तिकेतकसमारष्टाकिपुष्यन्धयो विदन्मानसराजहंसविसरावासाय सौधं सरः ॥ ४८ ॥ सान्द्रानन्दसुधासमुद्रलदरोसा स्राज्मस्मात्मभिः

सर्वेः सर्वकलाकला प कुशलैः साकाङ्कमु दीक्षितः | उ्यङद्यतरोरुकान्तिपटलो विन्यासरम्याकतिः साधारण्यपदव्यतौतसदजोन्सौलत्तनुश्रौभरः ॥ BE ॥ अङ्गप्रत्यज्गरङ्रत्‌प्रचरतरमदहाकान्तिभाराभिरामः निर्व्याजमाजमानानणिमनिजगुणग्रामविश्रामधामः। लाकैरालाक्यमानः प्रमदजलपरि ट लनेचार विन्देः MAAR सकलवसुमतौमण्डलोसारभूतः॥५०॥

(४८) आआनद्‌पतिनद्‌ पतिः समुद्रस्तत्यय्येन्तं ये च्ावासिनो ` लोकाः । श्रचिपुष्यन्धयञ्चचुभ्रेमरः |

(४८) स एव सुधासम्बन्पि सरः कासारः WET साम्राज्यं [ तव ज्ञातिः वकः ?] साधारश्छपद्‌ यतोतम्‌ श्रसाघारणएमित्ययेः |

(५ ०) श्रङ्गप्त्यङ्गति ay ₹दस्तपदादिः प्रत्यङ्गं श्रङ्कुल्यादि, रङ्गत्‌ प्रसरत्‌ | निव्याजभ्राजमानोनिसगेरमणणेयः अनणिमिनि- AU: श्रणोभावोऽसिमा श्रत्यल्पपरिमाणएत्व तेन teat यो निजगृणनां ग्रामः समूहः |

९ निव्याजभ्नाजमानानुपमनिजगुणग्रामविश्रामधाम (ॐ).

2 आनन्द्‌म्येकसारः ह 1

क विकल्पन्ता २१

रवं साधारणः शब्देरो चित्येन निवेशितः | दक्ेग्छन्दःसु सर्वेषु AA पदयो जनम्‌ ॥ ५१ ॥

श्रय सं्छतप्रारुतयोंः ममाः। अथोच्यन्ते मया केऽपि संम्रतप्रारुते समाः | अन्यत्र वितताः शब्दा वालानां बुदिहेतवे ॥ ५२ ॥ अरचादौ पुंलिङ्गा: | हाराहारविदहदारसारसरसाः' सम्भोगरोगासुराः संहारासरवारवारणगणषटङ्ारतारारणःः । लालाल्लासविलासवायसहराहङ्ारहौराङ्राः नोहारोरगरागतालतरलागो विन्दकन्दोदराः ॥ ५३ ॥ तरूणतरणिदासामोहसन्दो हभासाः खुरखरतरुघासा कासरारम्भहासाः | करकरिकिरिकोराः कोलकल्लोलधोौरा मलमलयकरोरा वामरेवासिवौराः ॥ ५४॥

(५३) हारादहारत्यादि भाषादये ममाः ममानरूपाः ग्न्दा- दूत्ययेः | उल्लोलस्तरद्गः। वायसः काकः BT stra: | नोदारो fea | कन्दो मूल |

(५४) कामरो मदिषः। किरिः wat) aT वंशाङ्रः |

५ समराः (5). > भागाकमाः (~) ३ मासाः (*).

२२ कविकल्पलता।

नरनरककरङ्का दण्डचण्डालरङ्खाः द्गसरलकलङ्ाः कम्बलाकारपङ्काः | खलवदहलकुरज्गा देदसन्देहसङ्गाः

पर कुर रतरद्गश्चार'सच्चारभद्गयः॥ ५५॥ अरि-हरि-परिणादाः कण्ठकुणटाहिदाहाः परिसरञ्चरदादामन्जमन्जोरवाहाः। अचलकलकुमाराः कुम्भकुम्भोरमाराः विरलकवलजाराः सुन्दरोदारपाराः ॥ ys ॥ जम्बोरकेश्रारिषवरादमुरारिकालाः काकोलकुन्तलचमृरुविरामवालाः |

आरो ह'राहर णसङ्गरचोलतालाः संसारकेरलसमोरणरङ्कभालाः ॥ ५७ |

(५५) करङ्ो दस्तिपन्रः। कुररः पकिभद्‌ः |

(ae) परिणो विश्रालता । कुण्ठो मन्दः। AU प्रवाहः। हाहा देवगायनः । ATT नृपुरः। मारः कालः | कवलः यासः | जारः उपपतिः | उदारो दादटमहतोः।

(५७) काकोलो द्रोणः काकः | कुण्डलः कंशः । चमूरग्देग- भेदः । आरोहो नितम्बः । सङ्गरो युद्धम्‌ । चोलो देगश्रभेदः।

९ सङ्गरारम्भद्ासाः (9). 2 चारू (ॐ). २ केसरि (A). £ आलोलवाहरणसङ्गरचीरभालाः (8)

कविकन्न्पत्ता २३

अआसारचामरतुरङ्गकलौरश्रराः कङ्कालकन्दलकरालविलासपुराः। हेरम्बकम्बविधसिन्धबुधान्धवन्धाः' कुन्देन्दमन्दरसमोरमम्‌ हगन्धाः ॥ ५८ | भौ माङ्सङरकिरोटतमालकुञ्जाः | हिन्तालतोमरमहो रह विम्बप॒न्नाः | दिण्डोर पिण्डवरसच्वगकोणकाणाः संरम्भसोमपरिरम्भविकारवाणाः॥५<॥

वसन्तासववेशन्तवासवावासवासराः | कासारसारसरसाः किरणारूणवारणाः || Fo |

तालः शन्दभेदस्तरुभेटो वा । केरलो टश्मदः। ZH: पाषाण- दारणः | भालो ललाट |

(५८) श्रासारो धारासम्पातः। कुलोरः ककंटः। शरः Ga । ARIAT मध्य | कन्दलस्तणभेदः । करालो दन्तुर AF । पूरःप्रवाहः । RTE: ।

(१९८) मङ्रो मिश्रण । तोमरो वाणभेद्‌ः faa: पलभेदो मण्डलं वा | सम्बरोऽसुरभेदः |

(९०) वेशन्तः चद्रमरः |

९ बुघानुबन्धाः (>). २ उवसम्बर (S)

२8 कविकल्पलता |

एते पुलिङ्ग: । हेला खेला कला माला रसाला काहला चला | कौलालौलाऽवलावालाऽलालादोलालसामसो ॥ SQ | धरणौ धारणा गोणो रोहिणो रमणो मणो | वौणा वाणौ रसा वेणौ रोदा गङ्गा तरङ्किणौ ॥ ६२॥ कदल लहरो नारो रामा मेरो वसुन्धरा | कालौकरालौचामुण्डारण्डारम्भातुलामदहो ॥ Ss ॥ एते स्तो लिङ्गा: | जलफलपलम्‌लंवारि कौलालतूलं वलपललद्‌ करलंलिङ्गगम्भौ र करलम्‌ | सलिलकमलचोौर तुच्छराजोवनौर हलरजतकृटोरं दारुनालं पटौरम्‌ ॥ ६४ ॥

(६१) रसाला पक्वानभेदः। काला वाद्यभेदोऽचला gaat) कैला वङ्किज्वाला । ममो कालिका,

(६२) धारणा Bags: | गोण त्रौ हि्थापनशोणादि सखुचमयः पाचभेदः । रोदिणौ नचचभदः। मणौ तिलिङ्गदये gm ata रसा gay । वेणो प्रवाहः केशसंसकारोवा। TST ्रवमानना |

(६2) कदलौ रम्भा Bnet वा। भरौ वाद्यभेदः | रण्डा विधवास््लौ |

{६ ४) कौलालं जलवक्वयोः | पललं मांम । चौरं वल्कलं ।

कविकन्न्पललता २५

कारणं रोहणं चेलं कुहराम्बरमन्दिरम्‌ | ` FAT मण्डलं तामरसं कुणडलमङ्गद्म्‌ ॥ Fy | पुरारविन्दलाहाङ्गतडागं करणं कुलम्‌ | तोरणं मरणं तुङ्गमानसागारभासुरम्‌ः ॥ Fe ॥ एते नपुमकलिङ्गाः | भश गच्छ देहि संहर He चोरय मारयावगच्छेहि । अवलेाकथावचिन्तय खारेति धातुजं विद्धि ॥ go ॥ ay निरयाः | नौहारहारदहरिणङहराटररास- केलासकासरदनारदसिंहसद्ाः | शेषाहिहंसघनसारहरोन्द्रनाग- दिण्डोर निजरःशरदट्घनचन्द्रकान्ताः ॥ इ ॥ ङ्ग रसागरतडागजडागयाग- हग्ये्तकषकनखक्षतदौक्िताश्ाः । . (६ ५) तामरस पद्मम्‌ | (६ ©) धातुजं क्रियापदं विद्धि sate | (६ ८) घनसारः कप्ररः। (६९) agiat रन्नाद्रिचितालङ्कारः। जड्ोमूखेः। अगः सव्वेतो ठक्तकः । कौ चको amas: । चारणः परिचारकः |

म

९ तुङ्मलमागारभासुरं (A). २ निम्फरणरद्‌घनचन्द्रकान्ताः |

रद्‌

नासा नासिका, दशा श्रवस्या वस्तेकदेश्ो वा, रसा yal, BET नक्षचभेद्‌ः, दृक्‌ चचतः, कारा eRe, सारौ सारिका पि पासको वा, दरौ wea | घटिका मुहन्तः, खटिका afeat,

क विकल्पम्तता |

नाराचकाचकचकौ चकचच्वरोक- चाणक्यचारणगरश्णका ण प्रणाः || Se ॥ मसारसारसरसारिरसाल्ल- कङ्ालकालकलिभेलखलालकारकीः किञ्जल्ककल्वाकर शङ्ःर कर होर. लङ्केष्रकेशगरकेशर दे प्लेष्शः ॥ Go | स्रानन्दनन्दनधनच्जयखन्ञरोटाः कौोटा्निकण्टककटाहकटाशयशाः | दक्षाज्ञयन्जनकाज्जलियलयन्ला- रन्ाकरान्धकधराधरधोरसोराः ॥ ७१ ॥ एते पुलिङ्गाः |

गङ्गा MAT सतौ सोता सिद्धिः सन्या गया गदा |

अष्ौः काश निशा नासा कान्तिः शन्ति Sat रसा ॥ ७२॥

(So) रसाल Ala: कल्को मानभेदः RIT wa: | (७२) कटाहो लो दपाचभेदः सौरो लाङ्गलम्‌ | (७२) STITT: भाग्य एएभाग्सनं वा । काश्रौ वाराणमो,

कच्ता काञ्च |

कतिकनल्पलता | २9

श्राद्रीनिद्रादरिद्रादगद्राछालाकषाशतिः कतिः | दायाजायाकथाकान्ताधाचौ राचौ रतिगतिः ॥ O8 ॥ कन्धराधारणाधाराताराकाराजराधरा। आजौराजौरजन्यत्तिः Alea: कन्धा तटौ At ॥ ७४ | नारौसारौदरोदासौघरिकाखरिकाजटा | कक्षारश्षाशिखासंस्याकालिन्दौोकलिकाकला ॥ OY ॥ एते स्तो लिङ्गा: ॥ चर णकर णचक्रं छेचनषचतक्र रजतश्रतशरौरं छौरनोराक्ितौरं | धनकनकनिधानं ध्यानस्स्थानदान नलिन्नगरगोतच्छचनेचाश्िगाचम्‌ ॥ o€ | अआआलिङ्गनसल्ानशिरश्चरिद जलग्थलगस्थानकलच चिचम्‌ । कौलालजालालकनालदैन्यं लिङ्गगङ्गनारण्यदिरर्यसैन्यम्‌ ॥ 99 ॥ अ्रनाजिनयानारटककाच्वनाननकानन | हाटकं नारकं ATA तैलं चेलंः रसातलम्‌ ॥ OF |

(oo) नालं Vaz, अङ्गनं चत्रराजिरे, fered सुवणम्‌ | (ot) श्रजिनं wa, अष्क्‌ शोणितं |

¢ <

९ कतिः (8). २ गरलगाचं छचनेच्रास्थिदाच (~). ३ चेलं (४).

2c HARA AAT

अदनं मदनं wal निदानं द्धि sea अक्षरं MAW WU शस्त्र शास्त्रं दलं हलम्‌ ॥ OE | एते नपुमक लिङ्गः |

आ शणत्तेऽस्ि चकास्ति निन्दति खजन्या शंसति कौडति

` ध्यायत्यचंति याचते व्यतिहरत्याराध्यति चस्यति |

नेते गच्छति यच्छतौ च्छति नयत्याथाति हन्त हते

satfa खाति ददाति थाति जयतौत्याद्याः क्रिथाखिन्त- येत्‌ ॥ So ॥

दृति प्रयमस्तवके सामान्यश्ब्दोनाम दितोय कुसुमम्‌ ॥०॥

कविकल्पलता | २८

अथ वर्ण्यानि कथ्यन्ते तानि यानि कवो श्वरः |

महदा काव्यप्र्टतिषु प्रबन्धषु बवन्धिरे ॥ १॥

राजा राजवधूः पुरोहितकुमारामात्यसेनाधिपाः देशो ग्रामपुरौसगोऽख्धिसरिदुद्यानाद्यरण्धाश्रमाः | मन्त्रो दरूतरणभ्रयाणण्छगया श्वभक्तिनेन्दृदयाः

MAS विरदस्वथम्बर सुगा पुष्याम्बखेलारतम्‌ ॥ २॥ au alfa: प्रतापाज्नादुष्टशास्तिविवेकिताः । धम्मेप्रयाणसंग्रामशस्वाभ्यासनयकछमाः ॥ ३ ॥ प्रजारागोऽरिशओेलादिवासोरिपुरश्रन्यता। ञओद्‌ायेधेचगाम्भौ यगय चर्ययोयमादयः ॥ ४ ॥

(९) म्टगयाग्रभविनेन्दूदया दति ANA च way THY aay दनेन्दूदयो च ते तथा ¦ वोवाहदति उपमगम्य घञ- मनुखेभ्यो नह्लमितिदौघः, खयम्बर सुरा पुष्याम्बखेलारतम्‌ इति स्वयम्बर सुरा yaa fas Gel च रतञ्च तेषां ममादहारस्तया |

(२) नुपद्रत्यादि आज्ञा शामनम्‌ ददमदमवश्य करिब्या्मि दति eefaga:, विवेकिता मदसद्िचारः, ste zie तथाच उदारो द्‌ाटमहतोः, wea पाण्डित्य, गाम्भौय्येमनव गाद्यद- यलं, Wai Wiad, Way चमत्‌ कारिलं, उद्यमः परजयोत्‌ मादः |

९ ग्रय्यश्वणीद्यमादयः (>).

२० क विकन्पलता

देव्यां सैाभाग्यलावण्यण्टौल्रङ्गगरमन्मथाः। चपाचातुखदाकिण्यपरिममानव्रताद्‌यः ॥ ५॥

वेणौधम्मिल्लसौमन्तभालश्रवणनासिकं | कपोलाधरनेचभूकटाक्षरदभाषणम्‌ ॥ € |

गण्डबाह करो रोजनाभोमध्यवलिचयं |

रोमालिश्रो शिजङ्खोरुगतिक्रमनखक्रमात्‌ ॥ ७ ॥ पुरोहितो हितो वेद्म्मतिन्नः सत्यवाक्‌ शुचिः। ब्रह्मण्यो विमलाचारः प्रतिकत्तापदाग्जुः ॥ ८ ॥ कुमारे शस्त्रश्णस्त्र श्रौ कलाबलगु णोच्छयाः | वात्यालोखुरलौराजभक्तिः सुभगताद्यः ॥ € ॥ मन्त्रौ भक्तः शुचिः श्ररोऽनुद्धतो बुद्धिमान्‌ Bat | अन्वौक्िक्यादिकुश्लः परि च्छेद स्वरे एजः ॥ १० ॥

सेनापतिजितायासः स्वामिभक्तः सुधोरभोः। MANA वाहने शस्त Wits च विजयो रणे ॥ ee 1

(५) सौभाग्यं पतिकः, me सदन्त, मानित्तसमुन्नतिः |

(९) वात्यालोखरलो वादित्रघराम्धासः

(१०) आ्आचोरिक्यादिङुश्रलः तकंनोतिश्रास््रादि निपुणः परिच्छेदो काय्पाकाय्यैनिंता |

क पिकन्पनता | 3%

20 रन्रखनिद्रव्यपण्यधान्याकरोडवाः | SAMAMAT MAS ATTAATSA: ॥ १२॥ ग्रामे धान्यलतादृक्सरमोपशुपुष्टयः |

Haas केदारग्रामेयसुखविभरमाः ॥ १३ ॥ पुरे इपरिखावप्रप्रतोलोतोरणध्वजाः | प्रासादाध्वप्रपारामवापौवेश्यासतोत्वरो ॥ ११ ॥ सरस्यम्भो लहय्यम्भो गजादम्बजषट्‌पद्‌ाः | हसचक्रादयस्तौ रोद्यानस्त्ो पान्धकेलयः ॥ १५ ॥

(१९) नदोमाठटकता नदयन्वृपालितलं श्रादिग्रब्दाद्‌देव- माहकता च|

(१२) अरव चट चेद्ररविपणिस्यान, यामेयो नापित्यादि- wal तस्याः सुखविभ्रमाः सुविलासा: |

(१8) AF CHRIS, वप्रः प्राकारः, प्रतोल्लौ रश्ातारणो वदिददार, Stal राजमागः, प्रपा पानौयशग्रालिका, आराम उपवनं वापौ दौधिका, सतौ anal, cach aaa ।

(१५) अम्भोगजादि जलवारणारि श्रादिग्रब्दाज्जनलमानुष जलमिद्ादटयः | दसचक्रादयः दसः स्यातः, चक्रः चक्रवाकः, श्रादि शब्दात्‌मद्‌ग्‌कारण्डवादि |

१ वह्‌खनिद्रयपखधान्याकरोद्वाः (9).

२ त्तेचावघदरकेदारग्रामेयसुखविशमाः (A).

२२ कतिकन्पलन

gan दौपाद्विरत्लोभम्सिपोतयादो'जलक्षवाः |

विष्णः कुल्यागम्रन्द्राटदिरोर्व्वोऽभरपूरणम्‌ ॥ १६ ॥ सरित्यम्बधिथायित्वं वौच्यो जलगजाद्यः ।

पद्यानि षट्‌ पदाहसचक्राद्याः RANA ॥ १७ ॥ उद्याने सरणिसन्व फलपुष्पलताद्रमाः | पिकालिकेलिदहंसायाः करोडावाप्यध्वगख्ितिः ॥ १८ ॥ Te मेधो षधोधातुवं शकिनरनि्राः | मृङ्गपादगुहारन वनजौ वायुपत्यकाः ॥ १९ ॥

(१६) So: भिदलादयः अद्रयो मेनाकाद्यः, पोतो नोकाप्रभेदः, यादो जलजन्तुः, जलक्षवो जोयार इति ख्यातो जलप्रवाहः, जलग्रय्यागतो विष्णः, Fai नदौ, कुल्यमस्थि Fe4- नोरप्रतोलिका तासामागमः प्रवेगः, Heal वडवानलः, अ्रभ्नपूरणं मेघजलप्रूरणं |

(१९9) श्रम्बृधियायित्व समुद्रप्रवेशः।

(९८) सरणिः ugfa: |

(१९) धातुगेरिकादिः, faact वारिप्रवाहः पादाः, प्रत्यन्त- gaat, वनजौवादि सिंहवयाघ्रादि, ्रादिना किराताद्यः, उपत्यकाद्ररासना श्मिः |

rere em ~ ~ ~~ ~ ~ ~ + 0 i - ---------~-- tee ---~-- ~

१ जलाट्धवाः (A) २ अन्पिपूर्णम्‌ (A).

कविकल्यलता | २२

अरण्येऽदहिवराहेभयुथसिंहादयो ZA: | शुककाककपोताद्याभिल्लभल्लदराद्‌यः ॥ २० ॥ ्राशरमेऽतिथिपूजैणविश्वासो दिंखश्न्तता | ARYA मुनिसुता द्रसेको वल्कलं ZAT: ॥ २१॥ मन्त्रे पच्चाङ्गताशक्तिषाड्‌ गुणयो पायसिद्धयः | उद्या.शिन्तनोया श्र स्थेय नत्या दिस्क्तयः ॥ २२ ॥ दूते स्वस्वामितेजः्रौ विक्रमो न्नत्यरुदचः | शचक्नाभकरौ चेष्ठा yer दाश्यमभोरुता ॥ २३॥

(२ ०) भिन्नभन्नोवनमानुषभदो |

(२१) एणविश्रामो हरिणविश्रमः. feantmar दिखाणां वयाघ्रादौनां श्रान्तता ग्रग्रकादिभिः मिदाद्यवस्यानात्‌, द्रुसेको द्रुमाणां सेचन |

(२९) पञ्चाङ्गानि विपत्‌प्रतौकारदेगकालविभागाद्यः, faa शक्तयः प्रभावोत्‌सादमन्तजाः, षड्गुणा एव FENG सस्िविग्रद- यानामनाद्‌यः उपायाः मामद्‌ानभेददण्डाः, मन्ल्लोत्‌ सादप्रभाव- जास्िखः सिद्धयः, ama: गशोभनवचनानि |

(२३) सखाभिनोनुपादेम्तजः प्रतापः 3: सम्पत्‌ विक्रमः प्रो यं Maa मदचद्चैतानि करोति यदर्णनां uray निस्त्रपलं ZT UHRA SAAT |

a te ete ty tei gh ig

१ उदकाखिन्तनोयाख (A).

38 क [विक्रल्पलता |

qs तु वम्मेवलचारर जांसितूयय- निस्वाननाद्‌शरमण्डपरक्तनयः | लिनातपचरथचामरकेतुकृन्ति- मुक्ताः सुरौटतभराः सुरपुष्यदृष्टिः ॥ २४ ॥ प्रयाणे मेरिनिस्वानमरूकम्यवलधूलयः" । करभो क्षध्वजच्छचवाण्कटवेसराः ॥ २५ ५ AAA खसच्चारो वागुरालोकवेषता, | भटहक्षाःग्टगचासः सिंहय॒द् गतित्वरा ॥ २६ | अश्वे गित्ववैननत्यं तेजः सल्ल्छणस्ितिः | QUA खातरजोरूपं जातिगंतिविचिचता ॥ Ro ॥

(२४) युद्धकाय्ये ay Vale, चार गूढृपुरुषः, wai वाद्यभाण्ड aw निखानो निनादः, नादः हेति-हननेत्यादि शब्दः सुरोदेवस््रोजनस्तेनखता भटाः |

(२१५) करभः उद्रः, उक्लाणे gear, वेसरो गटभ्यामश्वतौ जातोऽश्चः |

(२६) श्रमच्चारः Wat भषकस्य भ्रमण, वागरा ्टगवन्धनो- TE, अ्रलौकवेषता सटगधारणायं कपटवेषः, नौलवेशेति च पाठः भरदक्ता योधकत्‌ क्का शब्दः, HZzafa च पाठः|

(२७) त्रान्नत्यम्‌ उच्छ्रायः, सल्नणस्ितिः देवमणिप्र्तोनाम्‌

९ रगघूलयः (>). २ नौलवेश्रता (3). द भटटक्ता (A).

कविकल्यतला । २५

गजे सहसखयो धित्वमुचत्वं कणे चापलम्‌ | अरिव्यदहविभेदित्वं कुम्भसुर्तमदालयः ॥ ec | सुरभे दोला को किलमारुत- खय्यगतितरूदलेाद्द्‌ाः' | जातोतरपुष्पचयास्रमन्ञरौ FATA | २८ || Ma पाटलमल्लोतापमरः पथिकशोषवातोल्‌काः । सक्तुप्रपास्त्ौषगत्ष्णा- म्रादिफलपाकाः ॥ ३० ॥ । श्रावन्तरूपाणां - प्रशस्तलक्षणानां स्थितिः, रूपं मौन्दय्य, जातिः कौलिन्यं, गतिविविच्रता राधादिंगमरै विम्‌ | (२८) महसख्योधिलं मरस्रेण Wg युद्धरमलम्‌, BAA Tag, कणंचापलं कणंयोयाञ्चन्य. श्ररिव्यहिभेदिलं श्ररौणां get वलविन्यासः ममृद्ो वा तद्धदिव, मदालयो मद्‌जलपायिनो भ्रमराः | (२८) सुरभौ वसन्त, दोला feta, aanfa: रवेसन्त-

रायणं, Haat: मालत्या अन्यः तया च न विकमति वसन्त कोऽइृतुरिति |

(20) मरः, पथिकयोः गोषः, वातो ्न्द्यामारुतः, उलका

१ खश्वगतितरुदलोदेदाः (ॐ).

[र

२६ क वि कल्पलता |

वर्षासु घनशिखिस्मयदंसगमाः पङ्ककन्दलेददै' ।

जातौ कदम्बकेत कद्ज्ख्यानिल- निमनगालिप्रौतिः॥ ३१ ॥ शरदौन्दुर विषटुत्वं जलाच्छता- गस्य सरषदपौः |

ane पद्मसितासधान्ध- शखिपक्षमदपाताः॥ ३२ ॥

ay त्‌पातः, प्रपा पानोवगशरालिका, wat asf खग- हष्णामरुमरोषिका |

(aa) घनशरिखिस्रयो घनो मेघः, गश्खि मयूरो घन- मयूरयोः स्यो गववः, CAAA: TING, हंसानां गमो मानसमरः प्रतिगमन, पङ्कः FEM, कन्दलस्तएभेदस्तयो रद्द BRAY । जातो मालतो, Bafa: उत्‌कटवातवादिवं, faa नदौ, लिनः छृषकास्तेषां प्रोतिः ।

(२२) जलाच्छता वा रिनेग्मेच्य, श्रगस्सुनेद्सस्य ठषभस्य च [दर्पाः] पद्मः, सिताभनः एक्ञमेघः, श्रिखिनो मयूरस्य मदपक्चयोः पातः पतनम्‌ |

ee

९ पङ्कजकर्द्‌मोद्धदो (६).

क कन्त्पनेता | 39

हेमन्ते दिनलधता शौतयवस्तम्ब- aaa हिमानि |

करो पपुष्यधूषरि कंन्दाम्बूजदाह- शशिरोत्‌कषाः ॥ ३३ ॥

ह्येऽरुणता र विम णिचक्रा म्बज- पथिकलेाचनप्रोतिः | तारेन्द्‌दौपकेाषधि-

धकप्तमश्चौर कुमुदकुलटा न्तिः ॥ ३४ |

चन्द्रे कुलटाचक्राम्बजग्लानि- विरदहितमो त्तिरौज्चस्यम्‌ | जलयिजलनेचकैर वचकोर- चन्द्राश्यदम्यतिप्रोतिः ॥ sy ॥

(aa) मरूवक पुष्यभेदो anal इति ख्यातः, AVG एक्त- गोमय AGA, BAAS: पद्मन्तानिः |

(र ४ [दका लौ दित्यं, रविमणिः खुय्येकान्तः, am: पेचकः |

(२५) ओज्ज्वच्छं प्रसन्नता, कैरवं कुमुदं, चकोरः पचिभेद- BRI चन्द्रकान्तमसिः saat जायापतो |

९ fata (£). २ पभूततमः (£).

२८ Hawa AAT |

विवाहे SACHS ANAT: | ADARAATA लाजमङ्गलवत्तनम्‌ ॥ २३६ | विरहे तापनिःशखासचिन्तातै नकशङ्गताः | अन्द्‌ संख्या निश्णदेष्यं जागरः शिशििरोष्णता | ३७ ॥ स्वयम्बरे LATA ASAI | राजपुचोन्टपाकारान्वयचेष्टा प्रकाशनम्‌ ॥ SE ॥ सुरापाने विकलता waa वश्वने गतै | लज्नामानच्युतिः पेमाधिक्य रक्ताक्षतारमाः॥ Be ॥ पुष्यावचये पुष्पावचथः पुष्यापेणा्थिता दयिते माना गोचस्भ्यलनेषा- वकरोक्तिसंभमाश्ेषाः ॥ Bo |

(२६) Rage निश्मेलाभ्यङ्ः, उलूल्‌जिक्राष्वनिः, wat: वेदष्वनिः, वेदौ परिष्कृता श्मिः, altar श्ररुन्धतोदशेनं, लाजा गष्टधान्यम्‌ |

(३ ७) AUST वत्सरगणनम्‌ |

(३८) नृपाकारान्व्यचष्टाप्रकाए्रनं नृपाणामाकारो रुपम्‌ gaat angel ईडितम्‌ एषां प्रकटनम्‌ |

(४०) पुष्यापेणधथिता दयिताया नायकविषये gaia

श्रपेणे ्रासक्तिः, गो चस्वलनेर्या सपन्नौनां नामस लनेन द्यित

[ ---~ -

१ सानश्बुद्धाङ्ग (5). २ मञ्चमण्डपसज्नता (>).

कविकल्यलता। २९

TARA सरःछाभश्वकहंसापसपणम्‌ | पद्मन्लानिपयोविन्दुद्रागो भूपणच्युतिः ॥ ४१ ॥ सुरते साच्िका भावाः सोत्‌काराः कृद्यलाकता | काञ्चौकङ्कणमन्जौररावोऽधरनखशछते' ॥ ४२ | व्येषु वण्यभावानां दिद्ाचमिदह द्‌ शितम्‌ | सुधौभिखधिन्यमानानां भवत्येवमनन्तता ॥ ४३ ॥

विषये fai, सुरतादि निमित्त रदोनय नायक प्रति नायिकाया ददभितोपि दूरे cama कुसुममारामं विचिनुव दत्यादि- वचनभङ्गो वक्रोक्तिः, भ्रेमरादिदङार Bar साध्वसच्छलेन नायकालिङ्गनं AMAT: ।

(४१) चक्रहसापसपेणं चक्रवाकहंमयोः पलायने, दु ग्रागञ्चच नो हिष्ट, wmawafa: wrt वलयादौनां जले करतालि- कादिना च्यृतिः पतनम्‌ |

(४२) साल्िक भावा स्वोद्रकभावा भावविकारास्तथाच स्तम्भः खेदोऽय रोमाञ्चः गाचरदषोऽय वेपथुः । वेवण्येमश्रप्रलय- मित्यष्टौ सालिका मताः | कुद्चलाचता ्राङ्ञ्चितनयनलं, काञ्च मेखलाद्‌ाम, AFT वलयः, ABT नूपुर, एषां रावो safer, काञ्ञौ शब्दस्तु सुरतवेपरौत्ये भेवति रदनखक्तते टन्तनखरयोर- धरस्तनादौ दंग्नाघातौ |

(४ ३) वर्प्येषु वणनौयेषु वण्येभावानां वणंनौयपदार्यानाम्‌ |

~~

2 veada (5).

Bo RRA |

असतोऽपि निबन्धेन निबन्धेन सतोऽपि ar | नियमेन च जात्यादेः कवौनां समयस्िधा ॥ 8४ ॥

अ्रसतोऽपि fara यया ;- रलानि थच तथाद्रौहंसाय्यल्यजलाशये | WAAAY TAT AAAS नदौष्ठपि ॥ ४५ ॥ तिमिरस्य तथा सुष्टिग्राद्यत्वं ह चिभेद्यता | अज्जञलिग्रा दयता कुम्भो पवा द्यत्वं शशित्विषः ॥ ve ॥ शुक्तत्वं कौ त्तिहासादेा काष्ण्य' चाकौत्तिपापयोः। प्रतापे THAN Ue रक्तत्वं कोधरागयोः ॥ ४७ ॥

(४४) श्रसतोऽपि वस्तुतोऽविद्यमानस्यापि मतोऽपि agat विद्यमानस्यापि, जात्यादेजांतिगणएक्रिवाद्रव्यस्य समय राचारः सन्मद्‌ायक्रमः, तथाच समयः श्पयाचारकालसिद्भान्तयुक्तिविति |

(४५) यच तचाद्रौ रोदि गिरेरन्यचापि fad, श्रल्य- HAIG पल्वलादौो, जलेभाद्यं जलदारणादि, aga श्राकाग्रगङ्गायाम्‌ |

(४ ६) खचिभेद्यता सुषिः खच्सप्रलाका तया विदाय्यैता, कुम्भो पवाद्यलं कलसे: wales, परशि विषः ज्योत्‌स्नायाः |

(go) कौ ल्तिंहासादौ श्रादिगशन्दात्‌ गणसाधुमनः-प्रडतयः, श्रकौत्तिपापयोः कुकौत्तिपापादौ आदिशब्दात्‌ श्रगणदोष- खलमनः-प्रशतयः |

१ सतोऽपि च (ॐ). र यतच्रतचाब्यौ (A),

क विकन्न्प्रनता | ४२

विभावयां भिन्नतटाश्रयणं चक्रवाकयोः | TAI चकोराणां चतुष्कत्वं पयोनिधेः ॥ ४८ ॥ सतोऽप्यनिवन्धो यथा ;— वसन्ते मालतौपुष्यं HAG च चन्दने | AAA च फल ज्योत्‌ खाध्वान्ते कष्णान्यपष्योः ॥ Be | कामिदन्तेषु कन्दानां सुकुलेषु च रक्तता ¦ हरितत्वं दिवा नौ सात्पलानाच्च विकासिता' ॥ ५०॥ वगौयेन्रसदष्येतन्नियमोऽथ प्रकाश्यते | भूजत्वम्धिमवत्येव मलये Wa चन्दनम्‌ ॥ ५९१ | सामान्यग्रहणे NAT छचाम्भःपुष्यवाससाम्‌ | कछष्णत्वं केशकाकाहिपयो निधिपयोमुचाम्‌ ॥ ye | रक्तत्वं रन्नबन्धूकविम्वाम्भोजविवस्वताम्‌ | तथा वसन्त एवान्यपुष्टानां कलकूजितम्‌ ॥ ५३ | (४ ८) विव्ये यद्‌ सदप्येतद्‌ इत्यत्र चतुष्कलं पयो निधेः | ८४९) ital च घ्वान्तञ्च a! (५०) कामिदन्तेषु Tae कन्दानां सुङ्लेषु च हरितल- मित्यन्वयः | (५१) (५९) (५२) श्दजेवगित्यादि जातिनियमः शौक्तय-

मित्यादि गुणनियमः कृजितमित्यादि क्रियानियमः कमलेत्यादि- क्रियाद्रवयनियमः |

९ विकाशितम्‌ (5).

BR किकन्पलता।

वषास्वेव मयूराणां रुतं न्त्यं च वगोयेत्‌ | नियमस्य विशेपोऽथ पुनः कञ्चित्‌ प्रकाश्यते ॥ ५४ ।

कमलासम्पदोः छष्णहरितीोर्नागसपयोः | पौतलेाहितयोः सखणेपरागाथिश्खिादिषरु yy i

चन्द्रे शब्रीणयोः कामध्वजे मकरमत्स्ययोः | दानवासुरदैत्यानामैक्यमेवाभिसम्मतम्‌ ॥ ५६ |

वहूकालजन्धनोऽपि MAG A वालता | मानवा atfaat swat 2aracaa: पुनः yo |

दृति प्रयमस्तवके वण्येस्यि तिर्नाम ठतोय कुसुमम्‌ ॥

(५१) कमला सम्पदो लेच्मो राजसम्पत्योः, Auta: श्रसित- पला ग्रवणेयोः, BU कनकं, परागः कौसुमरेणः, श्रप्निगिखादि- fafa श्रादिशन्दात्‌ र््यैकराणाञ्च। |

(५९) ग्रणरेणयोः गश्रहरिणयोः, दानवा दनुतनया श्रसुराः

सुरविरो धिनः, car दि तिपुचाः, रेक्यमित्यनेन कमलादेः स्वे स्यान्वयः |

क्रविकन्तपलता | 8३

AT कथादिके राजवणेनादपयोगिनः | अनुप्रासस्य सिद्ध" वणान्‌ कतिपयान्‌ वरवे ॥ १॥ वशौानामनुृत्तिर्या नातिद्‌ रान्तरस्ितिः। अनुप्रासः स तेनैव सनाथा काव्ययद्वतिः॥ ₹२॥ गतालङ्कारशङ्गोऽपि काव्यवन्धा विराजते |

वणाः सद्योऽशोवो ङ्गौ रं सुधा विस्यद्िनोः यदि ॥ ३ | सगनाभिसनाभिश्रौः ओरौ कंण्टाकुणकण्टरक्‌ |

सतो थतो यदच्छायो घनाघनघनद्युतिः ॥ ४ ॥ mua ते धुनौ asd नियन्निजंरनिञ्चरा | मेद्रापा दुरापात्वासष्ता TAA छतात्‌ Ny

(१) श्रय कथादिके ्राख्यायिकादौ प्रम्ठतकथास्तवके at |

(₹) saqafa: wei. Bq पञ्चात्‌ प्रकषण श्रासनं चप इति छवा ]

(१) सद्यः तत्काले awa उद़ौर्णा उद्यता सुधा at faufed Ware |

(५) ते तव wd पापं धुनोते armafa, wreM नियन्‌. निर्गच्छन्‌ इन्‌लगतावित्यस्य धातोः naft रूपं, निजेरो निमेलो निङ्खरो वारिप्रवाहो यस्याः मा, तया सा किन्यृता पुनमदुरापा

न ——— re —.

१ भित्ता्म्‌ (र). २ सदयोऽगेवोदोौ गेसुघधाविस्णद्धिनः (5).

8 ¢ कऋविकल्पन्नता |

अय्यमावय्यमाहाढब्यः कोकशोकविमोककत्‌ | कोनाशभोनाश करः प्रवालप्रवलच्छविः ॥ € ॥ घनाभोगे नभोगे त्वां सेवते देवतेश्वरः | वन्देऽहं गतसन्देहं विमलं कमलं तव ॥ ७ | स्फजचुजटिसङ्ाशः कोपे गोपतिकेतनः' । वरिम uel च निस्तनदरशनन्द्रचूडवत्‌ ॥ ८: ॥ रणे गणेशसंकाश्ये Matha: कात्तिकेयवत्‌ | Bara रामाभिरामश्रौः स बिविक्रमविक्रमः॥ <€ | विश्वरूपसरूपश्रौः" कतुपुरुषपोरुषः | श्रौवत्सलाज्छनच्छायो धरणौधरदुङ्खरः॥ Qe | स्िग्धजला अः समासान्तः, दुरापा TUG लां चतात्‌ चयात्‌ रचतात्‌ रतु, Hem saa न विद्यते wi चयो यस्याः ar (६) श्रय्यमा ae, कोकशचक्रवाकः, कौनाश्रो यमः, तस्मात्‌ या Wee AMAT: प्रवालो विद्रुमः, नवपल्लवे | (७) नभोगे गङ्ग घनाभोगे घनो निविड श्राभोगः परिपरणता यस्याः घनभोग दति च पाठः कमलं वारि aaa aay वा | (८) गोपतिकेतनः aunts: angela भिव दव faq: निरालस्यः | (८) चिविक्रमः वामनः तयो विक्रमास्तेन afer: | (५०) क्रतुपूरुषो विष्णः |

९ कोपगोपतिकेलनः (9). २ विश्वरूपखरूपश्रौः (>).

क विकन्पनता | 8१५

विष्टरश्रवसाविष्टग्छद्यना पद्मनाभवत्‌ |

रराज TUATHA: पितामहमदहा महान्‌ ॥ ११॥ कश्चित्‌ SAITAMA: पाकशसनशसनः। ्रौमानिन्द्र इवोननिद्रः समन्युः शतमन्धुवत्‌ | १२॥ निविडोजा विडाजोवदनघो मघवानिव, जम्भदम्भजिदारम्भः प्रतयुहव्यृहवज्जितः ॥ १३ ॥ महौमहोयान्‌ संसारसारः शक्रपराक्रमः। सङ्कल्यकल्यरश्र्रोः प्रन्नावजन्नातवाग्‌यतिः ॥ ey I

(११) विष्टरश्रवसा amu विष्टः कतावेश््दना कैतवेन, राजानो यचास्तेषां राजा कुवेरः तदत्‌ Brae, पितामहो ब्रह्मा तदन्मदस्तजो यस्य |

(१२) दुश्ववनप्राय टृन्दरतुच्यः पाकशामन इन््रस्तदत्‌ WIAA श्राज्ञा यस्य, उनिद्रो निरालम्यः, waa: सक्रोधो यनज्ञसदहितो वा ।

(१३) fafagtar निविडमोजो यस्य a तथा विजा दृन्द्रस्तदन्न विद्यते अघं पाप यस्येति aaa: जम्भोऽसुरस्तस्य दमभ- जित्‌ इनदरस्तदरद्‌ारम्भौ यस्य, प्रतय हो विघ्नस्तस्य यहो टन्दम्‌ |

(१२४) मन्म मनोरयः |

ad क विकल्पलता ।

शरौरङ्गरङ््दङ्धपो TAA लिबलादलौ | नयज्ञयन्नपुरुषः शपिविष्टनिविष्टधोौः ॥ १५॥ स्मरघस्मरसङ्काशो भाग्यसोभाग्यभाग्यसो | धुययेमाधुगयेसारश्रौः' कुश्लो मुषलौ यथा ॥ १६ | रुचिरो रुचिरो विष्णः छमया क्षमथा समः | काससंकाशसत्कौत्तिः AIST सव्वकामक्ृत्‌ः ॥ १७॥ प्रोणाति प्राणिनामेष मनोहरमनो हरः | महादेवमदादेवः करुणावरुणालयः ॥ १८ ॥ तनयो विनयोपेतः केतकंश्चेतकौत्तिमान्‌ |

राजते राजतेजोभिः केविराजिविराजितः ॥ १९ |

(Qa) ओर ङ: छष्णस्तदत्‌ creat gaat अथवा Ah: शोभा रङ्गः खेला ताभ्यां रङ्गन्तो श्रङ्गश्रोयेस्य, शिपिविष्टः aeu: |

(१९) स्मरस्य घस्मरो भक्तको मदहादेवः, भाग्यसौभाग्ययो- भागोऽस्यास्तौति स तथा yar धुरौणः तस्य यन््ाधु्य लावण्य तेन सारः Daa, Hayat वा सुषललौ बलभद्रः |

(१७) त्तमया BI मया पथ्या षमः |

(१८) Banter अय देवो राजा महारैववन््हो यस्येति तथा करूणा कपा तस्था वरुणालयः समुद्रः |

९ घग्यमाधृव्यमारशरौः (S). २ सन्बेदानरत्‌ (8).

कविकन्पलता | 8७

afwanfug प्परेश्योज्वलद्‌ ज्वलभ्रुषणः | उदामधामकामश्रोधंम्मकम्मेि शम्मेभाक्‌' ॥ २० ॥ भूखण्डाखण्डलः काण्ड चणडको दण्डपण्डितः | प्रचण्ड कुण्डलादण्डगण्डमण्डलम ISA: ॥ २१ ॥ सन्निधानं निधानं तेऽकरवं नरवन्दितिः।

नितरां वितराम्बूनि राजसे राजसेवक ॥ २२ ॥ हारमणौ रमणोया नाकनायकनाथिका |

भाविता भावितानेन कलिता ललितालकेः ॥ 28 ॥

(po) मणिश्च युमणिः खग्येश्च तद दुष्प्रच्यो दुद्‌ गे, na सुखं भजते इति waa भजो fa: |

(२९) श्रवण्डाखण्डलः Hale: काण्डन ग्रेण चण्डः कोदण्डः धनुस्त पण्डितः |

(२२) सन्निधानं सान्निध्य, निधानं घन, श्रकरवं करोमि स्म नितरामतिष्रयेन अम्बूनि वितर देदि।

(२३) हारमणोभिः रसणणीया रम्या नाकनायक इन्द्रस्तस्य नायिका, भावितानेन etfaagr ललितालकः ्ोभन-चृणे- कुन्तलैः ।

प्ये --- ~ जा त जा ~ 9 TE aD ---<- —

१ मम्मभाक्‌ (5).

8७ क {4कल्पलता |

कान्ता कान्तालकान्तासो अ्रेयसौ प्रेयसो शम्‌ | कन्दः कन्दपद्पंस्य पाटलापाटलाधरा ॥ २४ ॥ eiamaniqa निर्वासितरतिद्यतिः | रमणौ रमणौयासौ सुमनस्सुमनःस्मिता ॥ २५ I प्रवरो कवरोरम्या प्रवराः शवरास्तथा | सवतः पवतः रौमानधुनामभुना AAA’ ॥ २६ ॥ बुधा मुधा सुधावदिभुग्धा सुग्धाधरेऽधरे । सारवं सारवं तोय रुचिरं सुचिर न किम्‌ ॥ २७ ॥ अमुना यमुनातीरे TAT केशवं पुरा | स्फरदक्रेण दक्षेण CZ दष्टमदष्टतः ॥ VE |

(२४) कन्दो मूल पाटला पाटलपुष्य तद्वत्‌ पाटलो लोहितो ऽघरो यस्याः सा |

(२५) तथा निव्वांसिता दूरोकुता रतेः कामपल्या युतिः aia यया, सुमनसो देवास्तेषां पुष्यं पारिजातं तद्त्‌ सितं दासो यस्याः aT |

(२६) प्रवराः BB प्रवरा वन्यमानुषाः मधूना वसन्तेन ।

(२७) भो बुधाः ! मुग्धाः मूढाः ! मुग्धायाः Feat: Wat सुधावुद्धिः सुधा रषा gig’: किग्भृतेऽधरे तुच्छे a मर यूसम्नन्धि सारव श्रारवस्तितच्च |

(२८) केशवं केश्रवसम्बन्पि wad fama स्फुरदकेण स्फुरन्तो श्रचिणौ रस्येति cau क्ुश्रलेन श्रदृष्टतः सुङृतवश्रात्‌ | ~~ ऋ > ec

J

कविकल्यलता। ५९६

परितो हरितो निकामतः श्यामः ॥ ३२ ॥

(ac )उग्रो हरस्तदद्यः नरः, गिरि वाण्यां गिरिश दृव गिरि गिरिशः, अच्युतवत्‌ छृष्णवत्‌ awa: |

(2०) aa: शिवस्तदत्‌ wa: भयङ्करः, धाम्नि तेजसि धाम We, महत्‌ महो यस्य, मेधायां वेधा za, जिष्णरिन््रो अन्लुनो वा तद्त्‌ जिएुजयन गोलः, शूरः ERITH: विक्रान्तः, रुवः त्रात्तानपादिस्तदरत्‌ vat निश्चलः ।

(३२) FRU: सुर्यो गरूडाग्रजो वा तद्वदरुणणो लोहितो यः कं पिस्तद्त्‌ कपिशः पिङ्गलः, wet अवदातं Ka यददिसं Bua

` तद्दिण्द्‌ः, इरितो ररिदर्णात्‌ Wawat वा निकामतः

afanaa श्यामः।

ज

नाक ee "षि

१ उन्मोलन्तौ TEM: (8).

५० क विकंल्पक्षता |

नरान राजन्ति सखे सखेदाः प्रभा प्रभातेव ANT ANAT: | वामोर्‌ वामो रुषितो विधाता मुक्तासि सुक्तासितकौत्तिना त्वम्‌ ॥ ३३ ॥

स्वःसिन्धतौरेऽघविघातवौरे लसत्‌समोरे करलभ्यनौरे | वसन्‌ Hatt परिधाय चौरे ANA न रुचिं शरोरे ॥ ३४ ॥

अआआनन्दतुन्दिलिपुरन्दरमन्दमुक्त मन्दारदाममकरन्दकरम्बिताङ्गयं।

(३२२) हे सखे! सखेदा दुःखिता नरा न राजन्ति न ata, HUARD: प्रभा प्रभातेव प्रातरिव इवायं वकारः ड वामोरू) = सुन्दरि वामः प्रतिकूलो विधाता रूषितः रुष्टः यतो qar अवमिता मितकौन्तियम्य तेन नायकेन त मुक्तासि त्यक्ता भवसि।

(२४) GX चुद्रकटौ, चौरे वल्कले, ant चञ्चले |

(रे ५) गङ्गां भजामि, किष्भूताम्‌ श्रानन्देन त्‌ज्दिलिः ge: पुरन्दरः We मन्दसुन्मुक्त मन्द्ारदाम कन्पतर्कुसुममाला तस्या यो मकरन्दः पुष्यरसस्तन करम्बितं fafad ae यस्यास्तां तथा युन: किम्भरूतां श्रनङ्गरिपुः शिवस्तस्य तुङ्गतममत्युच्चं यदुत

क विकल्पत्तता | ५२

गङ्गगममनङ्गरिपुतुङ्गतमोत्तमाङ्ग-

के शग्रहग्रहिलवो चिमुर्जा भजामि" ॥ ३५ ॥ इत्यमत्तयन्टपा मात्ययुवल्याद्युपव शनैः | शब्दान्‌ पण्येद्‌ः यथो चित्यं किप्रानुप्राससिद्ये ॥ ३६ ॥ अथानुप्राससिद्धधस्मुपायान्तरमुच्यते | आदिषान्तलिपे कादिकषान्तशब्दगवेपणम्‌ | चिचानुप्रास-यमक-शब्द निश्चयक्रद्‌ भवेत्‌ ॥ २७ | यथा कलं खल गलं चलं छलं जलं तलं | स्थलं दलं नलं पलं फलं बलं मलं इलं ॥

ag शिरस्तस्य केशग्रदयदिला sent aifsta भुजो यम्यास्तां तया | श्रन्योऽपि हुङ्गम्यानात्‌ पतनभौत्या yaa किञ्चिदवलम्बेते |

(३ ७) श्रादिचान्तेत्यादि अकारो वणं श्रादियस्याः ककारो वशाऽन्तो यस्याः सादिक्तान्ता wat या लिपिः पञ्चाग्रदर्णा- त्मिका तच ककारादिचकारान्तणब्दानां गवेषणमन्वेषण चिचानु- प्रासयमकरूपा ये गन्दाम्तषां faguagafa: श्रचां दलनिर- पेचतया मन्वचानुपलभ्यमःनलाचितरादिकं न भवतोति कादि- चान्तगवेषणमिय॒क्त तदे वात्तरमानयेव उद्‌ादरति कल खलेति fas प्रभेदः |

१ भज!" (8). र axa (S). 3 श्र घ्रानप्रासस्द्ध्ीम्‌ (३)

YR क विकल्पलतता |

कौर चौरं जोर तोर wt att AL सौर होर MT । ey | एवमन्यचापि | यत्किच्चिदच न मया गदितं ग्रन्धस्य गै7रवचासात्‌ | मत्‌ सत चन्द्रकला पे ऽमलमतिभिस्तद्ुधक्गयम्‌ ॥ रे ॥

दति कविकल्पलतायां प्रयमस्तवके अनुप्रासो नाम चतुथं कुसुमम्‌ |

सम्ात्रः प्रयमस्ततरकः ॥

— eng — ह

१ मत्‌ रतक्रविकन्पन्तायाम्‌ (5). र परिमलतः (४).

कविकन्त्पनता | ५२

अय AGMA: | उदिषटवणेनं वशैः gata संख्यया मह । रूद्ादिश्रेति पच्चेह कुसुमानि यथाक्रमम्‌ ॥ 2 ॥ शरत्यादिभिर्विमिन्नस्यो दि ्टवस्तुदयस्य यत्‌ | अभेदः क्रियते खेषात्तस्मादुदिषटवणेनम्‌ ॥ > | सितकृष्णौ विधुद्रौ शितिताराखकनागराजघनसाराः। रामपयोराश्यज्न- सिंहोजानन्तचन्द्र हासाद्याः ॥ ३ | शर ङ्ःकरतारकेभ्र- सदा काशव्योमकेशतालाक्ाः |

(२) विधुखन््रो विष्ण eft: ao: fae) शितो धवल- मेचक | तारा नक्षत्रम्‌ eeu: कण्योनिका च । श्रभ्रकं गिरिज- माकाग्रश्च | नागराजो गजः THY) घनमारः Rat मेघश्रेष्टश्च | रामो बलभद्रो द्‌ाग्रयिश्च। पयोराग्िदृग्धसमृदः मसुद्र्च, asa: प्रभः पार्थश्च । भिहौजः सिंहो राङ्कश्च । wat बल- भद्रः HUY । चन्द्रहासः Beery खड्ख्च ।

(४) शद्खुःकरः कम्वकान्तिः HU | तारकेग्रश्य॒न्द्र Guo ATHY | मदाकाग्रः BATU: मदगनद्च) Baan: frat

नभोवालो च । AWE वलनभद्रम्तालकलद्ौ च नोलां्को

ys क विकन्पलता |

नौलांशुकोऽधिकेशो site: सदासिचयकलकण्टाः ॥ £ ॥ हरिजिष्णघनाच्धिभ्यो गजाः सिन्धुमुरारितः। श्रम्बवाहोऽजानि AMIS यमुना कुम्मितोदिषः ॥ ५ ॥ छष्णाधाग्रात्तरिनौवाचकशब्द्‌ात्‌ परं वरो योज्यः | नोर दधनो पलसितसदा- हिमकरसिन्धवेणौषथलाभाः ॥ € |

बलभद्रः कष्णकान्तिश्च | अधिकेशरः afuafna: च्रधिकबालख। afte तक्र। काकखारिष्टः मदा सिचयः fawat वस्त्र afa- चयः सवङ्गममदश | कलकण्ठो हमः fungi पिके पारावते हसे कललकण्टःकलष्वनौ ।

(५) प्रएक्ताण्यामाभिधायका भवन्तोति शेषः । ₹हरिगज ेरा- वतः । एव जिष्छगजो घन गजोऽखिगजश्च | पन्ते ररि विष्णगेजो eat | एवं मवेच बह्वचननिटशात्‌ गजपर्य्याया अपि naa | मुरारि मिन्धुगेङ्गा छव्णमसुद्रौ च । WATE: उच्चैःश्रवाः Fay । RUS छष्णनाभो पुण्डरीक नोलोत्यलञ्च । यमुनारिबेलभद्रो यमुनास्रद्ध च । कुभ्भिवेरो मिहो avast च |

(६) मितश्यामवाचका दति yaad) छष्णार्याय्ात्तटिनो- वाचकणश्रब्दाद्‌वरो यथा | छृष्णनदौवर कान्तिः । गङ्गाश्रष्ठकान्तिः। पक्त, कछष्णनदौ वरस्य ममुद्रस्येव कान्तिः नोरदो निञखितदन्तो

कविकंस्पलता | ५५

वहन्‌ कलभवच्छायामन्धकारातिदौ धितिः | सदाधिकेशवच्छायोऽनेकपायममच्छ्विः ॥ ७ ॥

वपुर्महोदधिच्छायं वियत्‌ सैन्धवकान्तिमान्‌ | स्फरिकाचलसल्लशमोः स्यष्टांशुकरुचि वहन्‌ ॥ ८ |

Waris wa स्फटिकान्त श्रियान्वितः ¦ अज्जनदय॒तिविद्योतौत्येवमादि समुन्रयेत्‌ ॥ < ॥

रक्तश्चेतो हरि श्चि- पुष्करसितपचष्ट खकान्ताल्ाः | नवदहंसमहापद्याकंसोद्गाः AAMAS ॥ १०॥

मेघ । घनो पलसितः | घनोपलः करका तदत्‌ भितः। चनो मेघः तददुपलः मितः कान्तः। मद्‌ादिमकरः चन्द्रः सण्मकरौ च | सिन्यृबेणिः नदो प्रवादः समुद्रकेएविन्यामौ | प्रयुलाजाभः महतो अष्टधान्यस्येवाभ यस्य छृष्णस्येव च ,

(२ ०) हरिखन््रखय्यैयोः। wh: ्ेतवेश्वानरयोः। पुष्कर जलपदमयोः | faaqd हंसपत्रयोः । सखय्येकान्तः स्फटिके सुय्येवत्‌ कान्ते च। रजः शरद्खाम्बजयोः। aw नृतनदसे प्रत्यग्रं च । मदापद्यः श्रेतनागे पयं ख । wa: स्फरिकष्व्ययोः। कमलं

जल पदययोः | कलाल Hata: |

५६ क विकल्यलता |

सुहद्रनादिभिर्भानो रनेनाभ्ेरदां शुकैः |

र्यो पलसितययुतिः पौतश्वेतौ गोरद्दिजराजकपदं शम्भ ह रितार््याः | देमस्तोमाष्टापदमदहारजत- चन्द्रकलधोताः ॥ १२ Il

(११) भानोः परस्मात्‌ सुदद्रनादिभिः मतरक्तो। यथा रविमित चन्द्रः रवितुन्यश्च। भानुरननं aaa: रविपद्मरागौ च| afar सव्येकान्तोऽश्चिपद्यरागौ च। wins दम्तवस्ते- ऽधरे च ¦ जलजग्रोभा जलजाचासो शोभा चेति पद्मकान्तिश्च। एवं सरोजारिशोभा मरोजस्यद्धिगो शोभा ga सरोजारिश्न््रः | कुमुद्‌ारिश्ोभा कुमुदस्पद्धिनो श्भा va कुमुदारिरादित्यः।

(१२) गौरः पौतसितयोः। दिजराजो गरुडचन्द्रयोः। way: AATHSATI SHAT: । oma: ब्रह्मचरिलोचनयोः। हरिः पिङ्गलः सिंदश्च । ताच््ा गरूड़ः GS उच्चैःखरवाः | PARA: हेखोऽयं Za) पत्ते हिमस्यायम्‌ । Betas: खणंशरभयोः | मदारजलं सखणंरूप्ययोः | चन्द्रः सखणं्रण्नाद्भयोः। कलधौतं खणे-

रूप्ययोः |

कविकल्पनता। ys

सुशोभितारक्रटञ्रौः स्वणेस्तोमसमद्यतिः |

द्‌ हनो पल सत्कान्तिर्गाङ्गयद्य तिपेशलः' ॥ १३ | कमलाधिपपद्येश्णे नागजित्‌ Baa । रनाकरबरश्रौकः सद्‌ाधिकमलबुतिः ॥ १५ ॥ सदा सिन्दूर सुज्जेता कलयन्‌ नलिनश्ियम्‌ | स्फ्टशोभनताय्र श्रौ वराहस्वामिदौधितिः ॥ १५ ॥

(१३) तारक्रृटो रौप्यममूहः va ्रारकरूटो रौ तिः । [गोपति- ताच्छंकरान्तिः रविगर्ूडच्छविः पक्त गापतिरिनद्रस्तम्य ताच्छस्तुरङ्गः। वामदेवगिरिः मनोज्ञमेरुः केलास । लोदितनोलौ पुष्कर हरिविद्रुमकमलकष्णरनानि। मिन्दूरग्देषणोत्यलधनञ्याम्भोजि- नोपलागानि । पुष्करं पद्मकाग्योः' eft: eau: । faze: प्रबालवि शिष्टढचयोः | कमलं जलमनलपद्मयोः | छष्णरनं ay भेन्रनौोलयोः | farted सिन्दूरालङ्गारगजयोः | sae सुल्छष्टमासेन्दीदरयोः | धनञ्त्रयोऽधिपाथयोः । अम्भो जिनौ gard पद्मपत्चपुरकिनोपचयोः । | ?

(१४) कमलेति खुय्यृष्णो नागजित्‌ मर्ड़ो नागस्य च । qa: सूर्य्याद्वे way |

(१५) तदत्‌ दौधितियंस्य |

१ गा ङयच्छविपिशएलः (5).

५८ कविकल्यपलता |

सुसम्यन्नमुखप्रमे विदररमणिदिधिहिः। प्रवालप्रवलच्छायः कलभानुमितच्छविः॥ १६ it कलं कमलवदपुबहन्‌ पौतश्चामो कछष्णाम्बरमधुजिद्वान्तजेतारः . विद्युत्कान्तध्वान्तदेषि- हरि स्रणेवच्छायाः ॥ १७ ॥

(१६) प्रबालः प्रणष्टो बालः केशरः ga विद्रमः, कलभः करि शरावकस्तददनुमिताच्छविरम्य पक्ष कला शोभना भानुना oft = ~ gau मिता उपमिता sfatafa |

(१७) कलं शोभनं कमलवत्‌ Wa कलद्मणो तयोरिव । रष्णस्याम्बरं पोतवामः, छष्णोऽम्बरमाकागशख | ayfaq मधुस्यद्धो BUA! ध्वान्तजेता ष्वान्तस्पद्धो र्यश्च । विदयुत्कान्तो मेघो विदयुत्कमनोयञ्च । warmest ध्वान्तस्पद्धा wey) इरिःरुष्णः Bayi सखणेवत्‌ कनकवत्‌ काया यस्य पके शोभना श्रणेवस्येव जलधेरिवच्छाया यस्य |

दति दितौयस्तवके sfesaus नाम WA कुसुमम्‌ |

क विकन्पलता | ५८

श्रय ग्रेतानि।

सुधांश्रेःश्रवः शम्भु कोत्तिज्योत्‌ लाशरहनाः | प्रासादसोधतगरमन्दारद्रहिमाद्रयः॥ १॥ ह्यन्दकान्तकधर करम्भा रजतं हलौ |

निर्ममो कभस्मदिण्डोर'चन्दनं करका हिमम्‌ ॥ २। हारोणेनाभतन्श्िस्वगंण्डभरदा सकम्‌? | गोषाहिः शकरा दुग्धं दधिगङ्गगसुधाजलम्‌ ॥ ३ | खणालसिकतादंस्वककैरवचामरम्‌ ।

रम्भागभैः पु्डरौकं RAMUS ANT ॥ ४ ॥

(१) wy श्चतानौति तगरं पुष्यभदे। मन्दारद्रुमन्दारनामा aut: fearfefeataa: |

(२) खय्येकान्तचन्द्रकान्तौ मणिभेदौ, करम्भा दधिग्रक्तवः हलौ aang:, निग्ीकः सपेगातसुक्तकञ्चका, दिण्डोरो ऽख्िफेनः करका वघपलः।

(3) ऊणनाभतन्तुः मकंटसूचम्‌, श्रस्यि aay, खः खगं- भुवनं, गण्डः कपोलो विरद्दिणमेव बोद्धव्यम्‌, दभरदो इ स्िदन्तः, waa गिरिज, शेषादहिरनन्तः |

(४) सिकता बालुका, केरव कुमुदं, निद्रः प्रवाहः i

१ भिग्डौर्‌ (A). > म्वगेङ्गारभराभ्वकं (4),

de क विकल्पलता।

लाभरसिंहध्वजच्छचचृे शुक्तिकपदं काः । मुक्तकुसुमनकददन्तपुणखयोनो गुणः ॥ ५ ॥ केलासका UAT सहा सवासवकुञ्जराः |

नारदः पारदः कुन्दः खरिका स्फटिकादयः॥ € ॥ कषणानि केशवः सौगि चौर चन्द्राङ्रा इवः | बिन्धयाज्ननाद्विदक्षादिवनभैरवराक्षसाः' ॥ < | शिविकण्ठघनदेपायनरामधनन्जयाः | शनिद्रपदजाकालौकलिकोलयमासुराः ॥ ८ ¦

(५) नोप्रो ठक्तभेद्‌ः, ami: aiz:, शक्रिमुक्रास्फाटः. neat वराटः, BAT शक्रः, गुणाः मत्वविनयनयाद्यः |

(६) वामदकरु्नर Tuam, पारदो te, खरिका करटिनौ, च्रादि शब्दात्‌ दरद्ग्धद्‌धिमरस्वत्यगस्यमत्वगुणप्र्तयः।

(७) मरो वललभद्रश्चोर तम्य ama, अहिः मपेः, वनमरणष्छ, भेरवो रुद्रस्य बोरभद्रः Aza: |

(र) घनो मेघः. देपायनो व्यामः, रामो दाशरयिर्भागेवो वा, yaya waa, शनिः wage, Zum द्रौपदौ, कालौ चामुण्डा, कलिम्तुरोय युग, कोलो वराद्ः, यमः श्रमनः, असुरा देत्याः।

~ S \ १ नरभर्वरात्तसाः (>),

कपिकन्पलता | ६२

केशकञ्जल कस्त्‌रौ राजपद विदू रजम्‌ | विघाकाशकृद्शस्त्रा गुरुपापतमोनिशः ॥ € | मसोपङ्गमदम्भो धिथसुनाधूमको किलाः । MATA ASA AA HATH HA ॥ १० ॥ गवलं तालतापिच्ड तिलेन्दौोवरबल्लयः। रसावहुतशङ्गारो कटाक्षाऽलिः कनौनिका ॥ ११ ॥ नौलौ जम्बफलं मुस्ता काच छत्याकुकौत्तयः | HABA गजाङ्गरखलान्तःकरणादयः ॥ १२।

(< ) राजपटं कानि-णणौ तिष्यातं वामः, विदूरजं मणिभेद्‌ः, विषं गरलं, Fears, wat FT, श्रगुरगन्धमदः, तमो Salted तमोगुण ar |

(१०) ममो कालिका, wat दन्तिनां दानजं, गोलाङ्खलो वानरभदस्तम्यास्यं मुख, Tara [आस्ये] मुखम्‌ |

(29) गवत माद्िषं wy, तापिज्छस्तमालः, उन्दौवर alate, at लता. अस्तिः भ्रमरः, कनौनिका लोचन- मध्यतारा ।

(१२) नोर aaa: क्त्या gaa. भिन्नो निषादमेद्‌ः,

कष्या प्रतिविम्बम्‌ अनातप वा, व्वलान्तःकरण खलस्य AA: |

९ Ras: वञ्चनककिनाः (£). २ काक (>).

ईर वकल्पलता |

नौलानति TATA AAAI बुधः ।

वं शङ्करो मरकतेन्द्रनौलाकहयादयः ॥ LB ॥ शोणानि भोमतौश्णां शुताम्रकङ्कुमतक्षकाः | गृज्जेन्द्रगो पखद्योत विद्युत्कज्जर बिन्दवः ॥ १४ ॥ STATA जिह्वा डःमां ससिन्दूरधातवः |

दिङ्गगलं FRET तजः सारसमस्तकम्‌ ॥ १५ ॥ माणिक्यं दंस चच्छवद्धिःशुकमकटयोम॑खम्‌ ।

चकोरको किलापारावतनेवनखाद्मयः' ॥ १६ ॥ कुङ्कमकिशुकाशोकजवाबन्धुकपाटलाः |

कमलं दाडिम पुष्य' विम्बं किम्याकपल्लवो ॥ १७ ॥

(१३) वृधो रौदिणेयः, वश्राङ्करः करोर, मरकतेन्रनोला- वपलभेदौ, अरकंहयः Eaten: आदि गन्दादतसौकलायक्रुसु- Aza: |

(2 8) wa ASM, AWA नागभेदः, दन्द्रगोपः कार्पास- al2:, खद्योतो ज्योतिरिङ्गणः, कुर विन्दुः कुञ्जर गाचस्थविन्दः |

(१५) दृगन्तोऽपाङ्गम्‌, seq रक्तम्‌, धातु गैरिकं, तेजः Wary: |

(१७) fama Ganga, जवा श्रोड्पुष्यं, विम्बं फलभेदः, किपाको महाकालेति ख्यातं फल, प्लवो नव किसलयः |

९ Aula: (8).

कं वक ख्पलता | ६३

ताम्बूलरागो मच्जिष्टालक्तकं रक्तचन्दनम्‌ |

चेता AAA छचधम्बेरोट्ररसादयः ॥ १८ ॥ पोतानि बह्यजोवेन्द्रगरुडश्वरदटग्‌जराः |

MT दापरगोमूचरमधुवोररसा TH" ॥ १९ ॥ हरिद्रा रोचना रोतिगन्धके दोपचम्यके | किञ्जञल्कवल्कले शलिह रितालमनः शलिः॥ ₹२०॥ कणिकारं चक्रवाकवानरो सारिकापदम्‌ः।

केशवां शुकमणड्कपर। गकनकाद्‌्यः ॥ २९१ ॥

(१८) उता दितौय युगं, नणच्चतं नखाघातः, कत्रः कषिय- जातिः, तद्धम्मस्तज्नातिणः |

(१९९८) Hat छदस्पतिः, ईश्वरः fraswent नेचाणि, जटा कपदेः, दापरस्ततोयं युगम्‌, रजः रजोनामग॒णः |

(२०) रोचना गोरोचना, Tia: पित्तलं, गन्धकं वणिग्‌- द्रयभेदः, दौपः प्रदौपः, रम्यकः तत्कुखुम, किञ्जल्कः पुष्पाणां auc: श्रालिर्धान्यभेद्‌ः, मनः-गश्रिला गिरिजधातुभदः।

(२१) कणिकारं आरग्वधक्नुसुम. सारिका पक्िभिदस्तत्पदम्‌, केशवस्य HMMA वस्तं, परागः को सुमरेणः |

९ मधवौर्रसासवः (^). र सारिकाङ्कयः (9).

ई क विकन्पलता |

धूसराणि रजोलूताकरभो खहगोधिका । कपोतम्‌ पिकोरङ्गकाककण्टखराद्यः ॥ २२ ॥ उपमयस्य गओगोभातिगश्यख्यापनाय कयापि युक्तया विग्ेषणे- रलङ्तमुपमानं Pala | तद्यथा ;- सुरनिकर कराग्रव्यग्रमन्धानभेल- पछ्षभिततरलद्‌ ग्धाम्भोधिकल्लोलकान्तिः । तुहिनगिगि्तिन्‌जानस्रभरूतेशचूडा- गलितगगनगङ्गाघोतश्यैतां शु गो रः ॥ २३ | हिमकिरणमरो चिव्येदविमख्ाजमान- कछितिधरपतिचूडाजःहवौकल्यकान्तिः | गिरि शमुकुट चन्द्रज्यो तिरुद्योतमान- स्फरिकशिखरिग्रङ्गस्यद्घमानाङ्गकान्तिः ॥ 23 ॥

दति ग्रतानि।

मुकटगलितगङ्गानोरकल्लोलमाला- खपितगिरि प्रकण्टस्यष्टरुग्देहयष्टिः | अभिनवजलवाहव्यृहधाराविशुद्धा- ज्नश्खिरिगरोयः मङ्गतुङ्गगङ्गलश्सौः ॥ २५॥ (२९) रजो धूलिलूता मकंटः, करभः उद्रः, रङ्गो रङ्गकम्‌, खर गदभः |

(२४) स्फटिकश्रिखरौ कलामः |

कविकल्पलता। ६५

दिनपरिच्द्पुचौगभनोलारविन्द- प्ररमरमधुपालो पष्ट ATA: । जलशयन शरौरस्फाररो चिः प्रपच्च- च्छरितसर्दिधोशमाजमानाङ्गयष्टिः ॥ २६ ॥

दति कृष्णम्‌ |

मस्टण घुस्टणपङ्भ्यद्गचच्चन्मगाक्षौ- कुशकलग्रपिधानोद्ामकोसुम्भका न्तिः | तरूणतर णिका न्तित्रातसं सगर ङ्त्‌- कमलदलनिकायप्रायकायप्रभोभ्पिः ॥ २७ I अभिनवरविरभ्सिद्योतितप्राच्यभूग्य- च्छिखरलसद्‌ शोकस्मेर पुष्योपमानः।

(२ ६) feauftag: खय्येस्तत्पु्ौ यमुना, “पक्तिः पच्मूले स्यात्‌ sana: BU, प्रपञ्चो विस्तारः, रितो fafan:, सरिदघोौश्नः समुद्रः,

(२७) wg fay, FEU कुङ्कुमम्‌, श्रम्धङ्गो लेपः, पिधानमाच्छादनम्‌, algal कुसुम्भरक्रम्‌, त्रातः निकायः समूद, प्रायः सदृशः, प्रभोम्मिः waaay |

(२८) प्राच्यभ्रर्दुदयपव्वेतस्तस्य frat we at विक- ea, कणात्तसः AGIA |

5)

qe क विकल्यलता |

परिकुपितग्डगाकरौल्ताचनप्रान्तरोचि- ग्छरितकमलकान्तोत्तससङ्का कान्तिः ॥ VE ॥

दति रक्तम्‌ |

मधुरि पुप्रदनियज्नाहवौवारिपूर- सपितगरुढपक्षप्रख्यस्ंलश्यकान्तिः । तरूणशकिर णमा लिस्फजदं THATS" स्मितकनकसरो जव्यृषटतुल्याङ्गकान्तिः ॥ २९ ॥ जलधरनिकुंरम्बोदामधारानिपात सलपितकनकैलस्यद्धिवद्धिष्णकान्तिः । तरुणतर गाश्षौगण्डरो चिः प्रपच्च- च्छरितकनककर्णोत्तंससङ्धा शकान्तिः ॥ ३० ॥

दति Waa |

tafe सदृशं सद्प्रनोपमेयम्‌ | (२८) faaa निगेच्छन्‌, पूरः प्रवाहः, we सदशः, किरण मालौ सूय्येः, Aware: किरण्रेणो |

(३ ०) निक्घुरम्बः wae: उद्‌ामो मदान्‌ तश्राप्रसरणएश्रोलः।

९ स्माजेरंशुपरसेदह (8).

कविकल्पलता | €

अरमरनिकरया च्‌जाविस्फ्रत्‌ कामधेनु- स्तनगलितपयोवद्‌ भारतौ भाति यस्य | हिमकिरणमयूखत्रातभिनेन्दकान्त- प्रसरदशततुखल्या यस्य वाचो विभान्ति ॥ ३१ ॥ दनु तनुजविपक्षषुव्यदृग्धास्धिगर्भो ज्ञसद्‌खतसमाना रेजिरे यस्य वाचः मदनद्‌हन“चूड़ाचन्द्ररो चिष्णगङ्गा- लहरिभरसनाभिः शोभते यस्य वाण ॥ ३२।

(२९) भिनः सङ्गतः दन्दकान्तञ्न्द्रकान्तश्चन्द्रमणिः |

(२२) gan कोभं दघातोति अन्यया दरि चोभित दति

स्यात्‌, मदनो मनोहरः, सनाभिः west |

दति दितौ यस्तवके amas नाम दितौय कुसुमम्‌ |

- (रिषे कष्यकण्कय

९ मदनद्मन (३).

gs क विकल्पलता |

सम्यणेगभटत्तानि मुखपद्चन्ददपंणाः | चक्रावहटरतिलकण्डदङ्गपुरश्णणकाः ॥ १॥ आवत्तकमटौ लता हच्छचमपूपकम्‌ | अलवालमहौजालचम्येकं स्थालकादयः॥ 2 ॥ त्तानि वाहनार ङ्स्कन्धधम्मि्लमोद्‌ काः | रथाद्गलावककृद्‌'कृम्थिकृम्भाण्डकादयः ॥ २ ॥ करो पाश्शुजापाशकृष्णचापघटाननम्‌ | मुद्िकापरिखायोगपद्रहारसरगाद्यः ॥ ४ ॥

(१) सम्पूणं तिषमयर्णो गर्भोऽग्यन्तरं येषां एवंश्चतानि वत्तुलानि वस्तन्यभिधो यन्ते, सुखपदुयत्यादि aq यथावय[व] ward वा अवदं चुद्र विपणिः, शाणकमस्ता ण मुत्तेजनयन्त्म्‌ |

(२) श्रावतत्ता जलभ्रेमिः, ल्‌ता we मकंटानां तन्तुमयको शः श्रपूपकं पिष्टकभेद, ्रालवाल टक्तमूले जला यकृतो गन्त: “स्याद्‌ाल वालमावालमित्य मरः" जालं मव्छधारणयतन्त॒निम्मितम्‌ “श्रानायः पुंसि जाल स्यादित्यमरः'' wa फलकं, Baa भोजनपाचम्‌ |

(२) स्वन्धधम्मिल्नः सखन्धकेशणः, मोदकं aga, TUTE- खुक्रवाकः, लावः ufade:, Hart दषाणामवयवभेदः, कुभ्भिनो गजस्य कुम्भः, ASR पच्छादेरण्डकम्‌, ssa दति पाठान्तरम्‌ |

(४) कणेपाश्रः ROME श्रधोभागः, भुजापाश्रः उपगूद- नादौ भुजयोरावेष्टनाद्याकारो भवति, श्रारष्टचापं कुण्डलित-

१ स्थाङ्गलावककरकुद्‌ (8).

क विकल्पलता | Zé

विकोणानि हलेष्ाकिकामाख्यावह्ि मण्डलाः | सन्धयक्षरायदम्धोलिशड्गटशकटादयः ॥ ५॥ वक्राणखलकभालयू नखाङ्घो कुशकुच्िकाः । भग्रकङ्कणवालेन्ददाचरकृदालचन्द्रकाः ॥ € ॥

qa किंशुकं विद्॒त्‌कटा्रन्द्रधनुःफणाः |

पुरोधः करकोलेभदन्तसिंहनखादयः ॥ © ॥

तौश्णानि प्रतिभादहौर कटाक्षा दुवचोनखाः |

गुरूणि सन्नः श्रौ णिकपाटस्तनवुद्धयः ॥ ८ ॥

कोदण्डः, घटाननं घटस्य मुखम्‌, मुद्रिका अङ्गुलिगोमुद्रिका श्रङ्गरौयकमिति यावत्‌ | परिखा ग्रामाणां परितो warned: ange योगटा दति स्यात, खक्‌ माला।

(a) शैश्राक्ति शरिवटतोयलोचन, कामाख्या चिकोणणकार यो निचक्र, वच्छिमण्डलं arnania सिद्धं चिकोणतया t at सखरूपाणामागमगास्तप्रसिद्धानां सन्ध्यचराणामाद्यएकारः, दम्भोलि- ag, Wee पानौयफलं मिघाडा दति स्यात, शकटं रथः |

(६) कक्राणोति च्रलकाञयूणे्ुन्तलाः, भालं ललाट. ATS नखच्तं, कुचिका कपारटोद्घाटनौ, दाच हणच्छेद्‌कं, weat मयूरयुच्छस्थः | चिङ् विग्रषः] |

(७) fara पलाग्रकुसुम, Gta: करः पुरोधःकरः उपाध्यायदस्तः, कोलर न्तः शकरदन्तः, THe: इस्तिदन्तः |

(८) तौच््एानोति प्रतिभा बुद्धिविगेषः प्राक्रनसंस्कारो वा द्वेचो द्‌ष्टवचनम्‌ |

Qo क विकक्पलता |

सुखद्‌ानि शशौ गोतपुष्यलशमोसुतोहवाः |

नष्टा प्निसखस्पृहालय्धिवियुक्तप्रियसङ्गमाः ॥ € ॥ द्‌ाठ्स्वातन्व्यसन्मिचविद्यासन्तोषमुक्तयः।

दुःखानि पारतन्त्याधिव्याधिमानच्युतिदिंषः ॥ १० ॥ कुभार्य्यानैस्व'कुग्रामवासकुस्वामिसेवनम्‌ | AMAA निवासः परवेष्मनि ॥ ११ ॥ वर्षाप्रवासो दे भाग्यं कुग्बत्योडंहलं BAT | स्थिराण्याजौ भटः साध्यौ धर्मममाधम्मा सतां मनः॥ १२॥ ्रस्थिराखबलादोलापाङ्गयोवनद्‌ जनाः । स्वामिप्रसादेभकणेसप्रमत्स्यकपिथियः ॥ १३॥

(८) सुखद्‌ानोति wat: aaa, सुतः [पुच]श्वानयोरद्वः, नष्टातिः नष्टस्य वस्तुनो satfa, खस्पृदालब्धिः खुमनोरयावा्धिः, वियुक्तानां विरदिणणं प्रियजनेन ममागमः |

(१०) मुक्तिः निःखेयसं, grea पराधौनता, श्राधिर्मानसौ व्यया, मानच्य॒तिः warm, दषः waa: |

(११) नेखं दारिद्र, कन्याया बहलं BRAY ते तथा | (१२) BIST मग्रामे, भटः योधः, anal पतिव्रता |

(१२) श्रवला wal, अपाङ्ग नेचान्तः, ओः सम्पत्‌ |

a TS

श कुभार्य्या द्येषकुग्राम (A).

कविकनल्पलता | ७९

मन्दगानि शनिज्ञानो टषदहंसगजस्तियः |

कुर स्वराः काकटकवरादोष्रा खगदभाः ॥ १५ | बलिष्ठान्यनिला विष्एगेरुडा EAA] यमः | महावराहः शरभः सत्प्रतिन्नो गजः TT ॥ १५ ॥ हलौ बालौ बलिरभौमः सतौ Wa: पुराकूतम्‌ | सुरूपा नकुलैलाश्चिनलकरूवरमन्मथाः ॥ १६ ॥ उष्णाणि स्मरतापाधिप्रतापा दुव्वचस्तपः। मधुराणि विदग्धोक्तिप्रियाधर शशित्विषः ॥ १७ ॥

(१४) श्रनि: ग्रहः, ज्ञानो amas, टको arafans: | (१५) शरभो जन्तृभेद्‌ः, gy: au:

(१६) दलो वलभद्रः, वालो सुमौवभ्नाता, बलिः वैरोचनिः, भौमः faa: पायौ वा, सतौ दक्तकन्या, शेषो नागराजः, TRA प्राक्तनं कमे, सुरूपाः सुन्दराः, AGA माद्रौ सुतः, Tet नृपभेदः पुरुरवा दति ख्यातः, श्रध्िरश्चिनोकुमारः, नलक्ुवरः Raga, मन््रयः कामः |

(१७) समरतापः alana, शआ्राधिर्मानमोव्यया, तपः श्ररौरक्तेशजनितसुकछतं, विदग्धो रसिकस्तस्योक्रिः, प्रियायाः स्त्ियोऽघरः, शशिविषो ste: |

अर कविकल्यलता | श्रयारोष्यगुणाः।

ओादाय्येधेखगाम्भो यशे AA SALA: । माध्य ATA TAA SAAT AA ॥ १८ । AMAT RIT डगण्यसोलक्षण्यरणन्नताः | ब्रह्मणयद्‌ा नद्‌ाकिण्यभ्ैल शो चसुवेषताः ॥ १९ ॥ सत्यो चित्यकलावत्वमान्यभक्तिकछतज्ञताः | द्प्रतिन्नता UAT अद्वामेधोद्यमक्षमाः ॥ २० ॥ द्यानयाजंवाचारसन्तोपमितभापिताः। विद्याविवेकविनयारोग्यमोभाग्यवक्तताः ॥ २१ ॥ उत्सा हित्वकृलौ नत्वनिर्दापत्वमहेच्छताः |

(१८) श्रय आ्रआरोप्या भ्रसम्भवा ale ये गुष्ण च्रारोप्यनायके वन्तन्ते |

(१९) षाडगुण्यं सन्धिविग्रदादि, सौलक्ष्यं सासुद्रकगास्तोक्त- तत्तत्‌स्त्ौ पुरुषयोः खुलचणएत्वं [ रणज्ञता ] ty तेषा मभिच्चल, ब्रह्मण्यता AGU त्रा द्यणएभक्तस्तस्य भावः |

(२०) मेधा धारणावतो afg: |

(८ ? ) भिलभाषिता अ्वद्छभाषित्वं ।

कविकल्पलता | 93

स्वाराध्यतो षका रित्वाभयास्तिकयङ्कितज्ञताः ॥ २२॥ प्रसादप्रतिभाष्ष्याऽमिगम्यसुसदहायताः | श्रौमादाव्यमहारम्भनिदंम्भत्वाघभोतताः ॥ २३ ॥ बहश्रतत्वसोजन्यपरि च्छेद्‌प्रमादिताः | जितेन्द्रियत्वागव्वेत्वधर्म्मा कल्यनतादयः ॥ २४ ॥

अ्रयमर्म्वाङ्गवणनम्‌ | DISA iM HPA |

करिचिकनितम्बस्फिक्‌ वस्त्यपस्थककृन्दरम्‌ ॥ २५ ॥

(२२) साराध्यता सुखाराधितत्, आस्तिक्य बेदस्मतिषु | श्रद्धालतं ] इङ्गितज्ञता परेषामभिप्रायानुमरणम्‌ Suz ग्माचे- णेव ज्ञानं वा |

(२३) श्र्टव्योऽनभिभवनोयः सुसहायस्य एतेषां भावः, अ्रघ- Waal पापाद्वयम्‌ ।

(eg) अप्रमादिता श्रवदितलं, धश्माकत्यनता प्राणान्तेऽपि खधग्मोकत्थनम्‌ |

(२१५) प्रपदं पादाग्रं, Jen पादयोरूभयतो गन्धिः, arf: पादयोरुभयतः पागश्रैचयं. Faye: मन्धिभागः. उरो Tats: |

92 क विकल्पलता |

जघनं Hat नाभिवलिवक्षजचू चुकम्‌ । क्रोडारोजचप्रषठांसकक्षदोःपा मध्यमम्‌ ॥ २६ | प्रगण्डः HII इस्तः प्रको षठो मणिबन्धनम्‌ | अङ्गःल्यङ्गएटकरभनखपनव्वचपेटकम्‌ ॥ २७ ॥

aw: शरे7धरा भ्मश्रुसुखो ट चिवकं हनुः । BHATT SH STATA AMSAT TAZ ॥ र्ट ॥ अपाङ्गस्तारका कशौभालमस्तकमूङ्घजाः | यथासम्भवनेतेषु A GAMA: ॥ २९ ॥

(२६) Wa: स्योगयोः सस्िभागः, अमः स्कन्धः, कचौ नि Cc ° O. वाङ्कोमृलं, दोवः, WG HIATT: |

(२ 9) RUT: कफो णिस्तद्परिभागः प्रगण्डः, प्रकोष्ठः HIT दघोभागः, मणिविन्धन क्रप्रकोष्टयोः सन्धिः, अङ्खृष्टो ठद्धाङ्गलिः, करभः “मणिबन्धादाकनिष्ठं करस्य करभो वदहिरित्यमरःः पर्व्वाणि Ayala सन्धयः, Wen करतलम्‌ |

(ec) fattat Mar, wa सुखलोन्नि and, श्रधरस्याध- faqn, गण्डस्य परभागो दनुः, प्रान्तयोरोष्टस्य क्के |

(२९) च्रपाङ्गो ने्रयोरन्तः, तारका WAY, भालं ललाटः aga: Am)

कविकल्पनता। ऽप

अय उण्डश्मषाः। विप्रपदमनो इर विष्णवक्षःस्थलवत्‌ । दिपाद्रचित- स्िति्छपवत्‌। सदाचग्णस्थितिं विभ्रत्‌ ब्रूमिवत्‌। गढ़पाद्गरन्िमन्दिराकषणरञ्नवत्‌ | श द्धपाष्णिविजि- गौ षुवत्‌ | ARIMA asad | सज्जानुगतवै भवो

च्य गृढृपदन्याख्यायां - ----पण्डितेः प्रपद्‌ मित्यादिमृदन- पथ्यन्तेव्ववयवेषु स्तौ पुंसयो लंचणं वण्ये वणनौ यम्‌ |

विप्रेति विशिष्टं प्रपदं पादाय, “पादाय प्रपद्‌ मित्यमरः" विप्रपदाघातविन्धच्च |

दिपदाभ्यां रचिता fafa: सानं mar येन पक्त faq हस्तिनि य श्रादरो रागस्तन विता व्याप्ता fafa: स्यानं येन ““म्थि तिख्ेय्यावकाग्र च स्यानमर्ययादयोरयपि चेति रनकोषः''।

चरणएस्थितिः पचे रणएस्थिति् ध सथेथ्यं सद सववेदा, च पूरणे ।

1S: BS पादगरन्धिगुल्फो यस्य Vs गढ पादः सप्तस्य ग्रन्यियच |

शद्धा निदाषा uf: पादपाश्रंदयं चस्य पक्त ug: एचि afl: seat राजा यस्य तथा च “पाष्णियादस्तु एष्ठतः" |

agai प्रतायां लसन्तौ कान्तिः णोभा यस्येति “AFT तु प्रतेत्यमरः' पक्ते age धावनश्नौला सत्कान्तियेस्टेति |

सज्नानुना जङ्कोपरिभागेन गतं प्राप्तं वेभवसुत्कौ येन पक्त मन्नेधना दिद्रयेरनुगतवेभवः |

१ सज्जानुरचितकेभवो धनिकवत्‌ (A).

9 क विकल्पलता |

AY

धनिकवत्‌ । रम्योरुकान्तिः कन्द पवत्‌ । सुवङ्घनणेन हषंयन्‌ गणेशवत्‌ | करिकान्तश्थितिं विमन्रुपतिवत्‌ | सचिकामोदितयज्गपुरुषवत्‌। सद्‌ामनितम्बालङ्‌तो नन्द्कृमारवत्‌। नवस्तिमितकान्तिराषाद्ान्तरम्य- भूभागवत्‌ | सुधोरेापश्यामो दितोऽज्ननवत्‌ | नवककृन्द-

रम्या vat: कान्तियेस्य ga रम्या उरमेदतौ कान्तिरस्येति |

सुवङ्गणेन उव्वोरुपरिसन्धिभागेन ge सुवं मातरं चणेन aya दषयन |

कच्छं करौदे श्स्यकान्ता WAT as कटो गण्डोऽम्यास्तोति कटो watt aa कान्तां fafa विभ्रत्‌ |

सत्‌ ane aq चिक तेन आआमोदितः aa afant गद मेधिनः कामाय उदितः

दाम wee तेन सहितः नितम्बः तेनालङ्तः va टान्ना ante “न पुंसि दाम संदान antsy दामनोत्यमरः'' |

नवा स्तिमिता परिमिता कान्तियस्य gd नवा स्तिमिता aq श्राद्रभावमापन्ना कान्तिरस्य |

सुघोर varetfedt य उपस्यस्तेनामोदितो दृष्टः पच aut: शोभना धौः रोपो वाणः स्थाम दपेसतेरुदितः।

नूयते सढयतेऽसाविति नवः नवेन प्रश्स्येन कक्ुन्दरेण विता माप्रा श्रोभा येन पञ्च नवकं नूतनं यत्‌ कुन्दं पुष्यभेदस्तेन चितगनेभः |

कविकल्पलता। 59

मब्वेदा श्रारोहेण जघनेन Uae: waa: प्ते wat दारूणां ऊहे तकं पेशलः ga: |

मन्‌ wnat जघनो यस्य पक्त स उत्तमो घनो मेघो यच ।

पिचण्ड जठरं तेन संरम्भो यस्य ua सदापि सव्वेदापि चण्डः संरम्भो यस्य a |

नाभौ war जाता या fafa: at wa ्रभिभमूतः पराश्त स्तस्य स्थिति वदन्‌ ।

दिपयोधराग्यां arta: ga दिपो स्तो योधो भरस्ताभ्यां रसायां एथिव्यां श्राटोपोी az

कुचयोरिष्टोऽभिमतो य श्राभोगः परिप्रणेता तेन भासुरः श्नोभनः पत्ते कुत्सितौ यो चेष्टाभोगौ ताभ्यां भासुरः |

aye कुचाग्र चुचूक यस्य ug aye: शोभनो यो लङ्कच- WRATH: ओष्ठः |

उच्चे महान्‌ Hs: क्रोडस्तन समच्ितः पक्त Tet दौनः, दुःकालो महाघेकालः |

Rm ~~ ~~ ~ ~ - -------- (= ~ --- ~ ~ ~ ~ ~ ~ - re

९. छतबालश्रो भिवद्न्‌ कवत्तवत्‌ (A).

० क विकल्पलता )

स्पष्टमुत्सङ्गपेशलः प्रातश्चक्रवत्‌। रम्योरामान्वितो रल्नकवत्‌। सद्ादौधेषष्टविराजितः पातालवत्‌ | समांसरुचिः सिंहवत्‌ नवकश्षान्तः प्रयेनवत्‌ | विभरु- जातिमनोरमो पवत्‌ । सुपाश्भूषितो रावणवत्‌। विलसन्सध्यमः स्वरसमहवत्‌ | अधिकप्रगण्डभरूषितो-

US यथा स्यात्‌ तथा उत्सङ्गेन कोडन Uw: पक्त स्पष्टा सुत्रमोदो यस्य स तया सङ्गन चक्रण वौरादियोगेन Owe: |

रम्यं यत्‌ उरो वचस्तस्य या [मा] शोभा तया ahaa: प्त रम्यो मनोज्ञो Carian: tan: “Tan कम्बल प्राङ़्ः* |

Ag यत्‌ ys तेन विराजितः wa दौधेः ye: स्यः सपः |

ममो यावंसौौ ताभ्यां ef: शोभा यस्य vd मांसे या स्चिस्तया सद्ितः।

नवः प्रशस्यः कचान्तो यस्य, HAGE पक्त नवके न चान्तः न तितिचुः |

विशिष्टेन भुजेन ्रतिमनोरमः पत्त विभुजातिः प्रभुजातिः।

सु सुषु We wea: परे राच्खविगेषः।

विलसन्‌ मध्वमो यस्येति ad विलसन्‌ मध्यमः खरविग्ेषः, “निषा द षैभगान्धारषड़जमध्यमघेवनाः पञ्चमशेत्यमो सप्त तन्तो- कण्डोत्िताः खरा TTA” |

अधिकं यथा स्यात्‌ तथा प्रगण्डः He: ्रास्याद्धभागः तेन श्ूषितः “श्रास्योपरि प्रगण्डः स्याटित्यमरः” va afta: ्रधिकत्वं रक्तः AMAT: गण्डः गण्डकः वनजन्तृभेद्‌ स्तेन भ्वूषितः ।

क विकल्पलत | Ore

ऽरण्यवत्‌। उल्लसत्कफोणिमाधारेा गाजरागिवत्‌। प्रहस्तस्ितिपेशला रावणसेन्यवत्‌ । करभासितो विन्ध्यपरिसरवत्‌' | विप्रक छठश्ितिः प्रणववत्‌ | नखर स्ितिभासुरः शश्ििराकंवत्‌ | सुपव्वभरषितो मेरुवत्‌ |

उक्लसन्तौ कफोणेः कूपरस्य या मा Mei धारयतौति पक्त उल्लसन्‌ कफ उद्धवकषेश्रदोषश्च च्रनिमाधारः रुगरताघारः ्रप्राभि- भावेण क्गाङ्गतामासितदरत्ययः राजरोगो सन्निपातौ यच्मा- भिश्रतो वा ।

प्रहस्तः Wael a: तस्य॒ स्थितिस्तच्चा tue: पत्ते प्रस्तो रावणमन््लो तस्य fafa: |

करेण भासितः शोभितः पत्ते ate: उद्रः “करभा: स्यः प्रटद्खलका saat” च्रासितः श्रधिष्ठितः are उपवेशने श्रधिग्नौडः स्थासां करम्मत्याघारस्य कम्मेत्वात्‌ HAT A: |

विशिष्टेन प्रकोष्टेन कूपेराधोभागेन स्थितिः शोभा यस्य विप्रकः दिजश्रष्ठस्तस्योष्टे सितियस्य 1 प्रणव ॐकारः |

नखराणं नखानां fafa: ga नखरा deat स्थितिस्तया भासुरः |

maa पव्व॑णि सुपर्व्वाणि ae quaint देवाः तेभ्द्‌षितः |

१ करुभान्वितो विब्यपरिसरवत्‌ (8).

स=० क विकल्पलता |

उद्‌ यच्छन्त चपेटकस्य केवलस्य कवलस्य fafa: शोभा यस्य qa Baa उन्नतं tea USifa स्याता aa fafaaefa ।

र धिकं ata मनोहरः Ga ave: ध्वनिः पिको वा तदत्‌ मनो दरः |

गलच्छायया सुन्दरः पक्त गलन्तो या काया तया श्रसुन्दरः।

gufaat ऊद्खौकता या शिरोधरा तया afaa: पक्त उल्लसितं श्रिखरं यस्य एवन्ूतो धरो गिरि्तेना चितः |

सुषट॒॒यौवा तया उदित वैभवं यस्येति पक्त सुमोवो वानरराजः ।

रयि अधिकं कन्धरया अन्वितः oq अधिकं धरया प्रथ्या अल्वितञ्च।

सदा WHat सुखलोमतः कान्तः TASHA प्रस्तरेण श्रुतः ख्यातः कान्तः कमनोयश्च |

स्फुरन्तः ये महादद्रिणः वरादादयः a: कान्तः श्रयवा स्फुरन्‌ मदादंद्विकैः Bat मध्यो यस्य ।

कविकल्पलता। र्‌

चितवैभवः कथकवत्‌ । षएरथुलास्य-मनो हरा नत्तकवत्‌ । वदहधावद्‌नख्ितिः aa) अधिकाननरेाविष्ण- गिरिवत्‌। मधुराधरः AMAT Ea | हनूमदिभवान्ितो रामवत्‌ | महाखकायशोभितो टसिहनखाग्रवत्‌ |

सुखमाननं तेन रोकितं aI यम्य पक्त मुखरेषु उचितं वभवं यस्य }

Gye मदत्‌ आरस्यम्‌ आननं तेन मनोदरः पच sae लास्यं नत्य तन |

apt वदनेन स्थितिः श्रोभा am पत्ते वह्नां वदनानां म्ितियख्च |

श्रधिक्र यथा तया wad मुखं तेन रोविष्णः पक्त कानने दति अरधिकाननं aa रोचिष्णः।

मधुरो मनोन्ञोऽधरो यस्य पक्ते मधुरां मधुरानामं पुरौ धरतोति ट धारणे इत्यस्य मधुरानगरौप्रभेदः awarsafefa रृष्णवाङ्गसडः [swat] मधुराधरः मधुनामानमसुरं राध्यति हिनस्ति दरति राध्‌ feararfafa |

हनूमान्‌ यः विभवः श्ररौरसम्पत्‌ तेन afaa: पके हनूमतः विभवः तेन afaa: |

महतो क्णो यस्य aeiear श्रयः प्रभावो विधिस्तन ष्रोभितः पच्च मदान्ति safe रक्रानि यच एवम्भूतो यः [ कायः] दैन्येद्रदे दस्तच शोभितः |

0

स्र कविकल्पलता |

सुसम्यन्नसुतालनो रेणुका-शिरेावत्‌। उचचेरदनभासुरे' बालवत्‌ | रसन्नानवदिसमुत्सादो धातुवादिवत्‌। कलयन्‌ नासिकाश्िति पान्धवत्‌ । नवसरुचितः fa पालवत्‌ | सदारद्गण्डाभो वणिम्बत्‌। सदालाचन-

क

सुमम्पत सुष्ठसम्पत्‌ ताल तेन ऊनः नेतिपर्टा तु योजना पत्त सुसम्पन्नः यः सुतः परदररामस्तन आल्‌नज्क्ननि रेणका यमदग्रिद्‌यिता।

उचः श्रेष्ठाः खे रदना दन्ताः, ^रद्ना दप्रना दन्ता इत्यमरः" पक्त उच्चर्‌ दनं भक्षणं तेन भासुरः शोभमानः।

teat जिह्धा, “रसज्ञा रमना जिह्धत्यमरः'' तस्या नवा नृतना ऋद्धिः wafg: तया समुसादः पक्ते रसज्ञानं पारद्जारणनज्ञानं बद्धेयतौति तथा ममुत्ाहो यस्येति )

नासिका नासा, “atut नासा च नासिका इत्यमरः तस्याः स्थिति कलयन्‌ पक्त श्रासिका एकचस्था aqfafa न कलयन्‌ |

नवा या भूः तया उचितः समवेतः पक नेति पदं च वभूर्याद वभेद्‌ स्त नोचितो योग्यः शिग्रपालस्तस्य द्‌ारापहरणात्‌, आलप्यालमिदं वभ्नोयत्स दारानपाहरदिति माघोक्तः'" |

मदा teat saat गण्डस्य [star यस्य] va गण्डो गण्डकवाल पिलूपायनगण्डके पद्‌कानां परिमाणभेदः |

सद्‌ा नित्यं लोचनाभ्यां भासुरः पत्त श्रालोचनं तेन भासुरः |

९ उच्चेवदनभाखरो बालवत्‌ (S).

क विकल्पलता | <3

भासुरा मन्तिवत्‌ | सुदश्नमनोदरो मयूरवत्‌ | उल्लसितारामो वसन्तवत्‌। अधिकणेखितिं वचन्‌ द्रिद्रवत्‌। वहन्‌ वैश्रवणस्थितिं कैलासवत्‌ | ye: gafeafa वहन्‌ इन्द्रवत्‌ । प्रतिभालासितश्िति faaq कविवत्‌। अलिकान्तस्िति विमरत्‌ quad

सुद्र द्‌ शनं श्रवत्लोकनं तेन मनोहरः Va सुदरग्ानं चक्रम्‌,

उल्नमिताः al ममन्तात्‌ रामाः fea: “रामावामावामनेचा युरन्नौनारोति हलायुधः” पक्त उन्नमित श्रारामो येनेति |

श्रधि भ्रधिकं कणस्य राधेयस्य वा स्थितिं वदन्‌ पे श्रधिकां अपासितिं वदन्‌

वे दति wee निश्चयार्थं अवणस्ितिं वदन्‌ va वैश्रवणः gat: “किन्नरेशो वैश्रवण त्यमरः” तस्य fafa वसतिम्‌ |

उच्चेरिति अ्रवःस्थितिविगरेषणं अ्रवसोः कणयोः स्थितिं वदन्‌ “कणेशर्दग्रहौ ओ श्रतिः स्तौ Baw श्रवद्रत्यमरः” TE उच्चः खरवा नाम दृन्रधोटकः “हयउचेःख्रवा दत्यमरः” |

प्रतिभाल भाले ललाटे श्राखिता स्थिति ae oa प्रतिभा पराक्ननसंस्कार स्तन लासिता प्रकाग्िता fafa: शोभा यस्य |

afar ललाटं “ललाटमलिक Tiga” तस्य wa: मध्यं aa fafa पक्त anal भ्रमराणां कान्तस्थितिं सस्ितिम्‌ |

ae rr ----- ~~~ ~~~ ~ ` ~> --क- ~ ---=- = -- == ---- ~ ~< +~

९ सुदशनमनोदरो fama (5).

SB क विकनल्पलता |

GUA HEA ललाटग्रो यस्येति पके एथललाटश्रौः एला MSA: Saat: खगं कच्छतोति तौ थेत्रिग्रेषम्तन्त्‌ लाटदे भ वन्तेते |

उत्तमा चासो agfefagfa तया तां aa उत्‌ अतिशयेन उद्रता उत्तमा श्रङ्गस्वितिः शरोरख्थितिः तां विभ्वत्‌ |

सदा स्वेदा वालाः केशा स्तेमेनो हरः Ta Bala श्रालवालं “स्याद्‌ालवालमावालमापापेत्यमरः' |

ae: कुन्तलः au: तेन सन्तौ द्युतियेस्य पक्त aegis प्रासनानान्तेण लसन्तौ दयुतिरस्येति | |

अधि अधिका केग्रथियं केश्र शोभां विश्वत्‌ पत्ते श्रधिका चासौ Saag तां विभ्रत्‌ |

कचाः Fut: तेरोचितः wa कचरा जलजन्तवस्तषासुचितः समवेतः |

कलेवरं TOC कलेऽव्यक्तमधुरष्वनौ वरां खिति मनोहर तां कालेवरेति च पाठं काले यथासमयं वरस्य पत्युः fafa पक कलेवरस्येटं कालेवरम्‌ |

gana यद्‌ वपुः शरौर तेन रम्यः “रोरितिरेफलोपे eter” पे wand मवा पः [तस्यां] पुरि gat रम्यः।

का विकन्त्पलता | ८५

विग्रहो दैत्यवत्‌। उचेरङ्गमनोहरो नटवत्‌ | अधिकाय- स्थितिं विभ्रत्‌ कपाणवत्‌ । विष्णरिवादौनभोग- सङ्गतशरौरा विपच्नासनः सुद्‌शनान्वितिः। शिव इव परमदसितश्रौः सुशेभनगरस्ितिः| महासेनानुयातो

aad wad अधिको विग्रहो यस्येति “ma वपुः महननं ग्ररोर वश्रैविग्रद swat” ya waa wana कविं प्रकरं “nat देत्यगुरूः काव्य उग्ना awa: कविरित्यमरः,` कविम्‌ श्रधौोति afuafa get ग्रहणं यस्येति |

उच्चैः अतिङ्गानि मनोहरः US उरः रङ्गः नुत्यग्दमिस्ततच मनोहरः |

अधि अधिकं कायम्य fafa mat wasfuanaat लौहस्य स्थिति “खपरेरेश्ररि वा विमगंलोपो ana दति" विसगंस्य लोपः,

Relat महान्‌ भोगः सुख as श्रहौनो वासुकिम्तस्य भोगः mow, विपदं उासयतौति aa fa: पक्तौ गरूड्स्तस्य पञ पच- स्तचामनं यस्य सः, शोभन देनं चनश्क्रञ्च तेन waa: |

परमा हसितग्रौयेस्य a तथा परः भ्रष्टो मद उत्सवो यस्य सः, सिता mat Wee ततः कम्मधारयः पक्त परं केवलम्‌ ्रहमिता च्रनुपहमिता Maw! परमह्ितश्रौरिति पाठे पर अहितः aun ओौयेस्य, सुशोभनं नगर ay fafa: वसतियेस्य पते सुश्रोभना गरस्यितिः विषस्यितियेस्य सः |

विष्वक्‌ aaa: सेनया उल्लासितो fanet यम्यति aa विश्वकृसेनेन हरिण उक्नासितदेदः।

स्‌ क विकल्पलता |

विष्रकृसेनोल्लासितविग्रहः | समुद्र॒ इव समानधन- रसभासितो बहलवारणो नदोनटेशः सुधामाश्रयः। सत्यलाक इव दहिरण्यगभरुचिः। Maat इव प्रभा- aga: | रविरिव महोद्‌याज्वितः। अनुरुद्ध इव

समाना Rael या नरमभा aa श्रामितः aa समानः सहुनरमस्तन भामितः. वलो वारणो wat यस्येति पत्ते वड्धलानां वारां रणः weet यच, नदौनदेशोऽदरिद्रदेणः va नदोनां नदानाञ्च FT, सुघधामाभ्रयः शोभनानां धाम्नां आश्रयः स्यान, पक्त सुधा Wad मा लच्मौम्तयोराश्रयः।

ददिरण्णस्य gate गभी ऽभ्यन्तरं यस्य ua दिर ण्यगभा agri च तच रुचिः Wars |

प्रभया कान्त्या सङ्गतः पत्ते प्रभासं ala गतः प्राप्तः, सोमेश्वरो सद्रमूत्तिभेदः [ श्रधुना इतिदहामादौ सोमनाय इति स्यातः]

away दया च तभ्यां समन्तः Wa मदान्‌ उदयस्ते- नाचितख |

विग्रेषदोषेः सदह वन्तमानाः सदोषा: पापिनस्तषु safe: पके सद्‌ा निरन्तरं ऊषा वाणासुरदु हिता तस्यां रुचियंस्येति |

्रपगतं श्ररिजातं यस्य मः, vd नास्ति पारिजातं यस्मिन्‌ पारिजातश्न्य इत्ययः ।

सुग्रोभना र्चिः काज्ति्यासां ताः सुरुचयस्ता् ता रमण्यश्च ताभिः रमण्णेयः va सुतरां रुचिरा मणयः ताभिः रमणौयः |

क विकनल्पलता | <9

सदोपारुचिः। उद्वतसारसागर इवापारिजातः। TVW इवं सुरुचिर्मणौरमणोयः। इन्द्र इव वलकछषमो- दितओ्रौःः। प्रारृषेण्यहंसमंघ इव सन्ानसद्गतः। श्रोचियदव सद्‌ाचारप्रियः। देवदवातिसम्यन्रवसुधा- भोगौ। प्रादृट्‌काल इव सुखद्योतःः। Aas

वलेन चतुरदण क्षमया yew उदितभ्रौः, Ga वला धवला यामा शोभा तया उदितयरौः।

मन्‌मा नित्तससुन्न तमस्तेन AKA: पक्त मत्‌मानमं मरोवरं गतः प्राप्न ।

सदा स्वेदा चाराः Agee: ते प्रियाः यस्चेति पचे सदाचारः waaay प्रियं यस्य a: |

अतिसम्पन्ना या वसुधा तस्या भोगो यस्यास्तीति भोगौ पक्त श्रति श्रत्यन्तं सम्पत्‌ यस्यास्तौ ति तया नवसुधा नूतनाम्टत तद्भोगो ।

सुखेन द्योतः प्रकाशो यस्य ya शोभनः खद्योतो ज्योतिरिङ्गणो यचरति च “खद्योतोज्योतिरिङ्गण त्यमरः" |

दारैः सद वत्तमानः मदारः मचासौ उपचितश्च दद्धि प्राप्त क्ते मदा नित्यं रोपाः वाणाः तितः व्याप्तः “कलम्बमागेणए शराः प्ोरोपदषुद्योरित्यमरः”' | | सखेन शोभनेन gear तेजसा उदिता Acta पके सख्ये ररोगिभिः ्रामोदिता आनन्दिता Wrafa |

१ चन्द्र इव बलच्तमादितशखौः (3). २ प्राृट्कालङद्वमुखोद्यतः (3).

cc क विकल्पलता |

सदारोपचितः। वैद्यइव स्वस्थामोदितश्ौः। वणिगिव उपायनसल्लश्सोः | सुराष्रदवाधिकं गोरचितस्ि तिः" | ugea प्रियङ्गौरचिताटोपं विभ्रत्‌ । तरूणेगणडव पुरोगौरसाटोपश्रीः। कामिनोकेशपाशदव सदाम-

उपायन अन्यप्र षितं वस्तु, तच मन्यो sagt ता यस्येति पच्च उपायः प्राश्चिस्तन नवाः नूतनाः मन्यो लप््यो ता यस्येति |

अधि afua moa fear वयाघ्रा fafa: mar भ्रस्येति qa अधि अधिकं ast धान्यविशेषे रचिता स्थितिरस्य “स्विघौकङ्गुिय्गू द्र दत्यमरः” que देशविगषः।

प्रियं weata गौरं वितमाटोपं विश्वत्‌ पचे प्रियङ्गो फलिनो पुष्य रचितम्‌ आटोपं विभ्रत्‌ |

पुरोगाः पुरवन्तिनः रसाः Gar: उरसा fafaar दति विग्रहे “उरसोऽण च cau” तेषाम्‌ श्राटोपस्तन Ah शोभा यस्येति va पुरोगेन ganda Beat: स्तनयोः उरस araat उरसि जातौ वा तयोः आटोपस्तन ओ्रोयस्येति |

सदा नित्यं भ्रमराः Zara: समा तुल्या धूरस्येति तथा “RITA TITAS TORT” पत्तं stat मालानां रसः दामरसः तेन सह AMAIA: सद्‌ामरसस्तन मधुरः |

Qe यद्‌ राज्यं तस्य घटना तत्र ea ae सुराणां देवानां अज्यघटना [यन्नः] तच दत्तः

५ सुरष्रदेणद्व wre गौरशितश्थितिः (<).

क विकल्पतला | ८८

रसमधुरः। दौकषितइव सुराज्यघटनादक्षः। दृशरथ- दवाभिरामोल्लसितकान्तिः ॥ पः ॥ सैन्यमिव फलकस- ल्मी कं मज्नं वौरगणं वियाणम्‌ | विष्णवक्षःस्थल मिव पुनागकरूतमालालङ्कतम्‌ | रुद्रभालस्थलमिव स्फुरिता मलकौलाक्ानलम्‌ । कामशगोरमिव मव्वदा रूप- श्भितम्‌ । चन्द्रमिव विश्खानुगतम्‌ । समुद्रमिव

अभिरामेः मनोदहरवस्तुभिः उल्नामितकान्तिः va afa waaay रामेण उन्नाभितकान्तिः। दति नृपव्रणम्‌ |

फलेः प्रसारः कमन्तो लकच्मोरस्येति फलकेयं ड माघनचम्मभिः सतो लकच्सोरस्येति च सन्नं छतमन्नाहादिंकं वोरगणं प्ले मत्‌ Ane जम्बोरगणम्‌ |

Qala च्रनन्तेन नागन FAT या माला तया अलङ्तम्‌ अनन्तमूरत्त्या हरिणा नागोपवोतं छतमित्यागमप्रमिद्धं पच्च पु्धागो नागकेशरः AAAS: करञ्जकस्ताभ्यामलङ्तम्‌ |

स्फुरन्तः त्रामलको ast, Arar तरूभेदो, नलस्तणभटश्च यच पक्त RAG कौला ज्वाला यच एवश्तोऽचानलो नचाग्ियच, श्रयवा Baa कोला ay तद्‌मलकौलमचिस्फुरितममलकला चि यस्मादेवभ्भूतोऽनलो यच |

सर्वदा रूपेण सौन्दर्येण शोभितम्‌ Bya मवदा श्ररूप- प्नोभितम्‌ पचे स्वेदौरुभिः काटेरुपग्रो मितम्‌ |

विशिष्टा याः शाखाः ताभिः अननुगतम्‌ पत्ते विशाखा aaaa तेन श्रन॒गतम्‌ |

€ ° क रविकल्पलता |

विद्रमभ्रूषितम्‌। रामसैन्यमिव सज्जपावनवैभवम्‌' | रविभमिव तापिच्छविराजितम्‌। नेपालमिव विराजिता- afaaq | एेचमिव वदहूधान्यपुष्टश्ियाज्वितम्‌ ॥ वनम्‌ ॥ हिमवन्तमिव सदागजातिमनो हर श्ङ्गाटोपचितं बह- शोभवनान्वितम्‌ ॥ नगरम्‌ ॥ atta अङ्गरोपचित

fafnegar चर ्यश्दस्तया ऊ षितम्‌ aq fag aria प्रवालानि ते: wfaaa |

मत्‌ च तत्‌ जपावनं च तम्य वेभवं यस्मिन्‌ Wa सज्जः यः पवनस्तस्या पत्यं पातनः हनूमान्‌ तस्य वेभव यस्मिन्‌ ।

ता पिच्छास्तमालाः, “कालस्कन्धस्तमालः स्यात्‌ afysatsye भिन्दुकद्त्यमरः ता पिञ्छस्ता पिच्छेति feu तेविंराजितं प्ते तापम्‌ विधत्ते यासा तापिनौ सा कविः कान्तिस्तया राजितम्‌ |

विराजिता sratut tase ua विराजिनौ ताप्रओ्रो- येचेति च |

वड्कघा अ्रन्यपुष्टानां पिकानां या staat ्रनित wa वह्ध- धान्यानां Get या ओस्तया afaaa | दूतिवनम्‌ |

मदा सवेदा गजेरतिमनो हर पुनः प्ररङ्गाटेखतुष्यथेर्‌ पितम्‌ ब्ध ग्रः भवनेरज्वितम्‌ “श्रटङ्गगटकचतुष्यय दूत्यमरः° भवनागारमन्दिर भितिचामरः” पक्त amt: परवैताः ठक्ताश्च तेषां जातिस्तया मनोहर am: “स्यान्नगवत्‌ प्रथ्वौधरपाद्पयोः पुमानिति मेदिनो" “गेल

~~~ —

९ रामसन्यमिव सजनसज्जनपाचारूणवैभवम्‌ (8) .

कविकल्पलता। EX

स्थितिः, | ausa सददिषाणां faa faya । लाददव सदाचपुच्छविराजो ॥ gaa: ॥ पद्व विपषौचित- विभवः | Tusa स्फुरदिपक्षतिःः | तड़ागडव भ्रतपच- विराजितः ॥ wat ॥ asa सदामोदर सोदरः | शरत्‌-

ठक्तौनगावगा वित्यमरोऽपि"" प्रटङ्गाणामारो पम्तेन चितं बह्कण्ोभानि वनानि avfaaa | दृतिनगरम्‌ |

erat व्षाणाभ्याम्‌ अरोपः तेन चिता परिचिता जाते ay: भ्थितियंस्येति aa रणरसेन उपवितस्थितिः |

सन्ति विषाणानि यस्यां सा तां faa विभ्रत्‌ aa सन्ति यानि विषाणि तेषां faa विभनत्‌ |

सदा aa जगति पुच्छं तेन विराजतेऽसौ विराजौ पत्ते चपुः सोमं तच्छविः तत्‌ कान्तिस्तया राजतेऽसौ राजो | दति gaa: |

विशिष्टा ये पचा स्तेरुपचितो fawat यस्य पक्त विपकेषु वैरिषु उपचितो दद्धि गतो विभवो यस्येति |

विपक्ष विशिष्टं पत, विपक्षः श्रचुश्च । स्फरन्तौ इं पक्ततो पक्तमूले यस्य पत्ते स्फरन्तो प्रादुभेवन्तौ दिपानां दस्तिनां कतिः चयो यच |

्रतमनेकानि पाणि पचाम्तेविराजितः ““गर्त्पचच्छदाः पच मित्यमरः" aa शतपचाणि कमलानि यच दूति पक्तौ

१ नारमेवप्रटङ्ारो पस्थितिः (£). > wm डव स्पर्द्धिपत्तस्थितिः (S) .

ER क विकल्पलता |

कालइव उच्चकै वभूषितः'। गिरिरिव कन्दरोचित- श्ोभः॥ मेघः ॥ प्राटृट्‌कालदव सदारसमुपा्ितः। रावणदव स्वकलङ्गाभोगःः। रविरिव quasars i SE: | स्थाणरिवापचपः। गज इव परमहेलाविलासी। स्वगे इव सुरतः faa विाणः ॥ कामुकः ॥ FRA

स दति भिन्न पदं दामोदरस्य दषोकेगस्य सोदरः ममान- कान्तिः wa सदा नित्यं आमोदः गन्धः रमः मरन्दः तौ get यस्येति “at पुसि vaqfamac:” |

उचचकेमेहान्‌ रवः तेन faa: ad उद्चानि यानि कैरवाणि ॐ € तेञ्द षितः |

कन्देषु रोचिता शोभा यस्येति va कन्दराभिः दरौभिः उचिता mtar यस्येति ) दति मेघः)

A oS ~ * * सदारः सस््रोकेः समुपाञ्ितः wa सदा नित्यं रमं जलम्‌ उपातः |

सखकेन सखकोयेन aaga arta: परिप्रणेता यस्य पक्त खकायां लङ्कायां भोगो यस्येति |

सुघया अम्टतेन मोदिता श्रौयस्य, सुधया मा शोभा तया उदिता श्रौरिति वा ua aura तेजसा उदिता wae | दृति चन्द्रः |

९ शरत्काल इव उचकेरवभाषितः (3). २ गावगा इव सकन्द्धाष्णोभः (£).

कविकन्पलता | € उ

टव खय्येसङ्गतः। सङ्ग वाधिकमलाल्लासौ | THA | तारागणदव तिमिरोचितः। fasta विस्तारितापः॥ समुद्रः ॥ रमवतौव ममांसमोना॥ गेः॥ हरिगिवि पद्माकरसुखितः | स्वगे इव सदानवारिः॥ गजः ॥

श्रपगता चपा यम्य a: पत्तं न पच पातोत्यपच्प दृति नञ्‌ समासः |

परेषां महेला स्वो तम्या विलामसोति “मडिलायां मदेलापि मे दिला स्यान््रहेलिकेति दिरूपम्‌ पके परमा या Sar लोला तया विलासो ।

सुरतो देवात्‌ faa सम्पदं विभ्राणः पक्ते सुरतः ्राद्यादिवात्‌ तसिः [ श्राद्यादिभ्य उपसंख्यानम्‌ | दनरात्‌ भियं शोभां | विन्राणः. दति कामुकः |

सूरिभिः पण्डितैः न सङ्गतः Bupa: Ya |e: BAT “मा नष्टेन्दकलाकुहरित्यमरः तच्चन्द्र: PAI सङ्गतः युक्तः |

श्रधिकमलं अधिकपापं तच उल्लासो तस्यास्तौति पक

कमले दृत्यधिकमलं तचोन्नासो । दति <a: |

तिमिमेकखछः “रोहितौ Age: शालो राजोवः श्क्ुलस्िमि- रित्यमरः तेन रोचितः पचे तिमिरे saat उचिता विस्तारिता श्रापो येन म तया।

विस्तारिता श्रापो येन स तया 'खकपूरष्वूरित्यप्रत्ययः" qa विस्तारौ तापो यस्येति । दति समुद्रः

€9 कविकल्पलता |

गणेश इव परमोद्कर्चिः | वराहः ॥ जैननय इव बहूलक्षपणः ॥ वणिक्‌ ॥ नारद्‌ इव कंलदहावस्थिंतिः ॥ कामिनोजनः।॥ शुक्र इव सदनुमानः॥ ताकिंकः॥ निर्व्यापार इव पथुलक्षणः ॥ वाजो ॥ कविरिव

समां ममां विजायते दति ममांसमोना प्रत्यब्दप्रस्ता गौः 'समांममोना सा चेव प्रतिवषं yaad waar” समां समां विजायते दति खः vq मांसानि. wary तेः सह वत्तेमाना रसवतो पाकस्थान, “रसवत्यान्तु पाकस्थानमहानसे इत्यमरः? | ofa at:

पद्मायुक्तकर्‌ः प्रण्डादण्डः तेन सुखितः पद्यः विन्दुजालकेः “पद्मं स्वादिन्दुजालकमिति इलायुधः” aan युक्श्चासौ करश्च तेन पक्त प्रयाया; करः पाणिस्तन सुखितः हरिः ae तथा पद्माकरः पद्यस्य काननं aa सुखित दति वा,

दानवारिणण दानोदकेन सद वत्तमानः Ua दानवाः Sat स्तषाम्‌ aftite: तेन ae वन्तमानः। दति गजः |

परमा Bet उदके रुचियंस्प पचे परमा मोदट्‌के ल्के रुचियस्य मः । इति acre

बड़ भिलक्ेः पणो व्यवहारो यस्य प्ते बहलं क्षपणं च्षपणस्य बौद्ध चायेभेदस्य मत यच, जिननयो बौद्ध गास््रम्‌ । दति बणिक्‌ |

कलाः यें हावाः स्वौणां प्रङ्गारभावजाः क्रियाः “हेला लोलेत्यमोदावाः क्रियाः ्ठङ्गारभावजा दत्यमरः तच

क विकल्त्पलता | ८५

~

वहलादम्‌ ॥ कपाटम्‌ ॥ निशणैय इव प्रवलतमा- वादिनौ । भूमण्डल इव गिरिश्तश्ियं विम्राणः। Tram: | विष्णरिव सदार मानवप्रौतिकृत्‌ ॥ प्रादट्‌कालः। महाकवि शोक इव सरसोपचितपादः॥ गिरिः॥

स्थितियेस्य पक्त कलहे परस्परविरोधे स्थितियंस्य मः। दृति कामिनोजनः)

सत्‌ Aaa प्रमाणं यस्य Ya दनुदेत्यमाता तम्वा: मानस्तत्सहितः | दति ताकिकः।

निर््यापारो निशेष्टोऽलस दति यावत्‌ awa: क्षणः [ उत्सवः | यस्य सः ““निर््यापारख्ितौ कालविगरेषोत्छवयोः au: इत्यमरः" qq बहनि waufa श्रावत्तकादौनि Rafasifa यस्य a: | दति ars |

Aw लोह यस्य सः पक्ते व्ल ऊहो यस्य मः। दति कपाटम्‌ |

प्रबलतमा अतिप्रवला पक्त प्रबलं तमोऽन्धकारो यति “च्रवसन्तस्येति za: |

गिरिशात्‌ महादेवात्‌ दति fafena: भियं faa: “गिरिशो गिरोौश्ो ay दत्यमरः” पच्च गिरौणां पवेतानां प्रतानि तेषां ai fara: | दति रावणः।

दारः सद वन्तमानाः सदाराः ये मानवाः मर्च्यास्तषां Wha- रत्‌ Ud सदा स्वेदा रमायाः wag नवप्रीतित्‌ ¦ दति प्रा्र्‌कालः |

é¢ कविकल्यपलता |

वर्घोपल इव सत्वरश्यान्वितः॥ परिव्राट्‌ ॥ इति WIS AIT: ॥ rd ¢^ A £ । अथ शब्देरपृव्वादयः पुव्वभागप्रयोजितैः। aura शब्द मध्येषु निकिपिदक्र यथा ॥ १॥ अपुव्वस्वरचेष्टःः। आचितवेटकशेभौ । उद्योति- परागशेभःः। अच्ितिगजयुतः। खचितद्योतयुतः | रसायां wat उपचितः दद्धि गतः यः पाद्‌: प्रत्यन्तपन्वेतस्तेन

सहितः पत्ते रसः प्ररङ्गारादिः पादश्चरणः श्लोकानाम्‌ | दृति गिरिः।

सत्वरं Wa यः च्यस्तेन afaa: wa सलस्य WAIT |

~

र्या afaa: | इति afta: पादानां aya ये Awe GSAT: | (१) शरषान्तरमाद अपृव्वत्यादि aysaracqeaneerfefa-

रादि शब्दादाचितद्योतिताञ्चितखवितादोनां यदहम्‌ । अकारः

yal यस्य सः ।

श्रपूरव्वां सरसा चेष्टा यस्येति पचे Rata श्रसुन्दरा चेष्टा यस्येति । श्रा समन्तात्‌ वितो यः खेटकः खेट एव खेटकं WH “खेटः कफं ग्रामभेदे way स्वति fay इति मेदिनौ तख Mat यस्यास्तोति पच आखेटकं ara तच्छोभा यस्यास्तौति |

१ अपव्वसुरचेष्टः (A). Re उद्योतिपरागमुक्तः (8).

| | |

Devesvara Kavikalpalata

PLEASE DO NOT REMOVE CARDS OR SLIPS FROM THIS POCKET

UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY