Bodleian Libraries UNIVERSITY OF OXFORD This book is part of the collection held by the Bodleian Libraries and scanned by Google, Inc. for the Google Books Library Project. For more information see: http://www. bodleian.ox.ac.uk/dbooks ठठठं This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial- ShareAlike 2.0 UK: England & Wales (CC BY-NC-SA 2.0) licence. LxXxXV । pe Act. Ind 7 364 -*- ~~~ ~ =... - BIBLIOTHECA INDICA: COLLECTION OF ORIENTAL WORKS PUBLISHED BY THE ASIATIC SOCIETY OF BENGAL. New Serizs, Nos, 207, 212, 217, 219, 221, 225, 254, 256, and 268. TANDYA MAHABRAHMANA ; fro ny WITH THE ee < COMMENTARY OF SAYANA KCHA RYE” EDITED BY vA 4 Cod ANANDACHANDRA VEDA NTAVAGLS A, voL. 11. CALCUTTA : ८ PRINTED AT THE NEW SUNSKRIT, GANESA AND THE RA MA‘YANA PRESSES, 1874, तारढयमहाब्राह्मणम्। सायणाचाय्यैविरचितवेदाथप्रका शनामधय- भाष्यसडितम्। MAASAI TAA परिशोधितं ॥ ्रयोदटशाध्यायावधि समात्िपरवन्त- SACRA: | कलिकाता राजधान्यां नूतनसंस्कतयन्ते गणेशयन्त्रे रामायणएयन्ते च मुद्धितः। संवत् २९३० | ख ९८७७ | विन्ञापनम् | अस्य yafaq भागे हादशाध्यायप्यन्तो ग्रन्धोगतस्तस्य विन्नापनप्रकरणे ग्रन्यसमुदायस्य प्रतिपादययादिविषयखक्तोऽतोऽवर तस्य पुनरुक्त: प्रयोजनाभावः | अरस्ितुत्तरभाग तु चयोदशाध्याय- AGA पञ्चविंशाध्यायपर्ययन्तो wate वर्तते wa: कैवलमच्र- स्ानामध्यायानाग्मध्ये कस्मिन् किं विषयो aad तदचराभि- धोयते। तत्र प्रथमतस्रयोदशाध्याये तावत् स्तोमक्तष्यादि- विधानं, wet तु छन्दोमस्तीमक्रपिः, weet अर्टाचत्वा- रिशणस्तोमक्तमिः, षोडशे अग्निष्टोमविक्षतयः, weet ब्रात्ययन्ना- दयमिदहोचसमापिः, अष्टादशे sugar wate gamle वेश्य- स्तोम qaqa वाजपेय राजसूयविधिः, ऊनविंओे क्रतुन्दविधानं, विंशे अहौनादि कल्पनं, एकविंशे गगेविरात्रशेष चतूरात्र पञ्च- रात्र सत्र वर्णनं, दाविंशे षदात्रायेकादशरात्रपयन्त सत्र Ta, त्रयोविंशे हादशरातरादि हदातिंशद्रात्र क्रतु avd, चतुव्विशे यस्ति शद्राचमारभ्य संवत्सर wants सत्राणि, पञ्चविंशा- ध्याये तु आरित्यष््टायनादि wea संवत्सरसतान्तोनिरूपित दूति । ATA १७८ ५ शक्र | --- खगेशाय नमः| ताण्डयमदाबाद्मणं। योद् शोऽध्यायः। --°()*- ay प्रथमः Guy: | यस्य निःश्वसितं वेदा यो वेदेभ्योऽखिलं जगत् । निर्ममे aad वन्दे विद्युातीजमदे्वरं ॥ इत्यं व्युढ्वाद शाहमध्यवर्तिनो दशरातरस्यादितच्चतु णी- wei Wlaafe: पदथिता अथ पञ्चमस्याह्भः सोमकं पिघातुकामः तावद्ृड्डष्मवमानस्यादां ata ad दर्भयति । गोवित् पवद वसुविद्धिरण्यविदिति पञ्चम- ware: प्रतिपद्गवति ॥ १॥ प्रतिपद्यते प्रारभ्यते अनयेति ufaua aqua प्रतिपदिति एकैव ऋक् प्रतीयते तथापि टचद्ूक्रानामादिग्रहणेन विधि- रनादेश दति परिभाषितत्वात् एतैदादिकस्तुच एव ate: अयं चः पद्चमसखाक्रः शाकरश्स्य त्रिणवसोमस्य aid बदिष्मवमानसोतरं तख ATCA काच दयैः ॥ ९॥ a] t 2 ताण्डामष्टा बाद 1 (३.१ 8] ख स्डिश्वहहनि अस्य ave apfaats | गोविद्वा एतहसुविद्धिरण्यविदयच्छ क यये: ॥२॥ सोमः afgasia होतुः श्रो वशक्खः Matar अत एतत् पञ्चममहः शाक्घरं waa इति यत् रतद्गोविद्धं गवान् aaa तथा हिरण्यवित् हदिविधं रगं रजतं सुव॑श्च तस्य was तथा वसुवित् अनेकेषामपि agai मणिसुक्तादीनां धरननां लम्भकं AISA: परैः WHA एव पश्युशन्दसामान्या- qua aay पञ्चमेऽहनि सङ्गता दूति तहा गोवित् इत्यादि- लिक्रवतस्तु चस्य तेलाा सङ्गतिः ॥ २ ॥ ननु शक्ररोणाङ्थं िररयादिलम्धरकत्वमिति तवाद | € Qo € क पशवः THY: सत्व पशुभिविन्दते॥ ३॥ MGA: पावः WE: षशत्वद्चोपपाटविव्यामः पश्ुभि- qiifad सव्यं धनं विन्दते पुरुषो लभत दति प्रसिद्धं तस्मात् WRU गवादि लम्भ्कत्वमुपपन्ं ॥ २॥ अथाद्खिम् टचे लिङ्ान्तरं प्रदश्यीनुखुण्यमाइ | त्व सुबोगो रसि सोम विश्वविदित्येष वाव सुवोरो यद्य पश्वस्तदेव तदमिवदति ॥ ४॥ त्वं gait इति स्न् टचे सुबवौरशन्दो ead यजमानस्य यश्वः बसुभूता एष टव NT शोभनवीग्यवान् परचमखाद्जो- [१३. १. 9.) तार्डामद्ाजाद्मणे । ९ इनुष्टातुञ्च पश्वो भवन्ति WHAT पश्ठालकत्वात्ः यदेतदहः- सम्बन्धि aged तदे व तत् सुवीर शब्टोपेतं मन्त्रवाक्यमभिवद्ति चअभिलच्छ प्रतिपादयति i ४॥ अथ लिङ्गान्तर nem सङ्गतिमाष्। तास्ते WU मधु सहुतम्बय दरति मधमद्र ed पयः प्रशवः atin तरेव तदनिवदति ॥५॥ तथा तस्मिन् aa तास्ते acfeafa पादः aaa पशव मधुमत् मापुखवत् तं च्षरणशीलं पयः क्षरन्ति खावयन्ति पश्रावच्च WHA Tam ताच्च पञ्चमेऽहनि wat इति तन्मन््- वाक्यं तदेव तद्भिवदति॥ ५॥ च्रथानुरूपाख्यं हितींयं ae विधत्ते | पवमानस्य विश्वविरिल्यनुरूपो मवति ॥ ९॥ अयमनुद्छमा ख्यो वड्हष्यव मानस्य दितीयस्तच इत्यर्यः lal विश्वविदिलस्य WE aleve देया सङ्गतिमा । विश्वमेव तदिन्तमसिवदति विश्व fe प्रगुभि- विन्दते ॥ ७ ॥ afgwfafefa पदं fad wits fad भो गसाधनमभि- agfa fag तद्वित्तं बेदनोयं aantafafa aaa शक्तव्यौ- ४ लार्डामहा जाद्यं । [११. ९. १०.] wa: agra विष्वं सभ्ये विन्तं विन्दते लभते fe tat fe यस्मादेवं तस्मादेव तत्कालेऽहनि अयं ठ चः सङ्गत इत्यथः ॥ ७ ॥ अथ पाढान्तरमनद्यानुगुख्यं Tafa | प्रते सग AeAafa ख्ष्टानीव Bae sta ie wenafa भूतकालसमग्बन््ययं लेट् Cesare: wag: भ्रतीवते vate एतस्मिन् काले अहानि च खष्टानीव हि ्रनु- छानेनोत्पादितान्येव खल qa: wast चतुर्णीमद्खां निष्पन- त्वात् तद्ादद्सिजहनि भूतकालसम्बन्धिर्षटिलिङ्गकटचो योग्य- इत्यथः ॥ ट ॥ परवेष्वहःखिव अनुरूपद्दिती यटचस्छ सं नां व्रुवन् तद्वेटन- mag प्रतिपादयन् प्रथमदितीयौ चौ संञुज्य विशिषटफलेतु- तामा | पेम चैव aguante रूपेणानुवदति वत्मुबष ख्पमपरोण रूपे णानृवदति तदन॒रूपय्यान् ङूपत्वमन्- ei एनं val जायते य एवं Fe स्तोचोयानुष्ूपो चो भवतः प्राणापानानामवरुष्ये ॥ € ॥ ¢ . एतत् पवमेव व्याख्यातं ॥ २॥ अथय तस्यापि बद्धिष्मवमानस्य लोतीयानुरूपटचदयादूं सप्र्चद्यं विधन्त | ~ [११. १. १९.] तार्डामहा बद्धा ख | , 8 erat Ac SAAT भवतच्छन्दसां Wat ॥ १०॥ एकं सप्ते प्रथमं Bi म्रसोमासो अधत्विषुरिति दितीयं and दकं प्रकविरिति एतो engl कार्यो तत् छन्दसां गायन्यादोनां सप्तसं ख्याना वये धारणएय मवति ॥ ५. श्रय सप्तञ्चदयादूद्ं चतु चं विधत्ते | चु चोभवति भरतिष्ठाये ॥ ११॥ चतस्र ऋचो alas सो Wes: पदं वयं न इत्यादीनां चतसृणाखचां सदयो भवतौलयथेः तञ्च चतु्छचस्य करणं प्रति- छाये ॥ ९१९॥ अथ चतु्चादरष्ं यास्ते घानामधु्चत इति awe frre | ढच उत्तमो भवति येनेव wa wala तम- सयद्यान्ति चिणव एव स्तोमो भवति मरति्ठाये प्ये लिद्वा TH पष्टः ॥ १९॥ तोर, चान््रवकानि afaq स तिशवः सएव tae बद्ष्पवमानस्य mag भवति प्रतिष्ठाये प्रतिष्ठां तयाणां नवकानां पाद् तयसाग्यात् पादतययुक्तसख्य फलकादेर्लोके प्रति- छानदर्भनात् विणवस् प्रतिष्ठादहेतुत्वं तथा yer पुष्टिरभिदद्धिः तत्मा्भि्चायं चिणवस्तोमल्त एतत् faze सनवकालक- R ताख्डामराजगड्ा ख । [१२.२. 21 विदत्स्लोम एव खल ye: तिरभ्यासेनाभिरद्धः एष ति णाव- स्तोमाख्यो मवति चरतः चिणवस्य पुच्यालकल्वात् युषटडेतुव- fafa i aR दति AQABA नरवोद शध्यायख प्रथमः खर्डः । अथ दितीयः wus: t अथ प्रथमस्याज्यस्तो त्रस्य Miata et euafa t aa धियो are विद्युत दू लाग्नेयमाज्यं भव- ति॥१॥ | aa faa ofa ठचः आग्नेयमग्निरेबल्माज्यं अाज्यस्तोलरं भवति।९॥ AQ ट चख पञ्चमेनाद्धा सङ्गति माइ | शवं पशवः थोः शङ्घय्यष्तरेव तदभिवदति ॥२॥ शरो वै सम्पदा एव पश्वः लोके हि प्रमन् च्रोमानिति व्यपदिश्यते अतः शब्रर्योऽपि at: च्रीरूपाः ता पच्चमेनाद्भू सम्वदा aa: धिय दूति खीशब्देन युक्तं मन््वाक्यस्य पञ्चमे नाद्रा wag शक्कय्येद्रति तत् यदेवाभिवद्ति॥२॥ अथ लिङ्गान्तरमनृदयानुगुणखमाइ | fre. २. ५] MUSASTATETA | ॐ अम्नेश्िकित्त उषसामिबेतय दू तोतानोव द्येत- Weralara यतन्ते रथ्यो यथा ्यगियेव द्येतद्च- यनि यतन्ते ॥ ३५ ्रातेयतन्त इति afar पदे दश्यते बलौ प्रयल्न इति धातुः एतद्छंतद्ित् काले अहानि प्रथमददितीयादीन्यनुषठितान्य्ा- fa ta ai za चायतनं इति फलमभिलच्छप्रयतन्त इव प्रयत- मानानौव भवन्ति यस्प्रादुपद्टटयतिधातुुक्तण् whee विनियोगानुरुण इत्यथः ॥ ३ 1 aq चितीयसयाज्यस्य Mata zt दशयति । युङ्रुणाचिद्धासत्मवो नृनं वां वरुणेति मलाव eal यहे AAS दुरिष्टं AUT! Tenfa तदे az- वयजति BU । ुरूरुणेति as: मेतरावरुणं मितावर्णदेवताकं द्वितीय माज्यम्नातं भवति एवं वरूणस्य देवस्य प्रकाश्नहारा तदेव aq यन्नसब्बन्धि दुरि्टन्तद् वयजति निरस्यति ॥ ४॥ अथ टतीयमाज्यस्तोतं दश्रयति। ; उत्तिष्ठन्नोजसा Tears ॥ ५॥ sfusfafa ट चद्येन््रं इन्द्रदेवत्यं टतीयमाज्यशोत्रं भवति ॥५॥ ष्ट तार्ड्यामद्ा ब्राद्धणं | (tg. २. ©] wary उतिष्ठन्वित्यादिपद त्यस्य तात्पय्य' eI सद्ग- faate | पञ्च वा ऋतव GAAS रूपमोजसा सद्त्यो- aaa Haw सद्टोत्तिष्ठन्ति ॥ € ॥ अस्मिन् पादे उत्तिष्ठन्विति पेन sara उद्भत्थावस्थानं प्रतीयते तख Wary च Pyrat: पचत्तवः रूपं खतुवि- भ्ोषे छि सव्वमोषधिवनस्पत्यादिकं उड्च्छत्यु त्तिष्ठति अत carat वशन्ताद॒तुपञ्चकं तस्मादस्याहःपद्चमत्वेन पञ्चसंख्यायोगात् तत्मरतिपादकेनोत्तिष्टन्विति पदेन युक्तस्तु चोऽस्डि क्र इनि सङ्गतः रपि च Maat सद्ेत्यपि स च दश्यते aay ्रोजसैव बलात्म- नैव aay wefasta उचिताः सर्वेभ्योऽधिकामवन्ति Wel श्रय चतुल्यंमाज्यलोतं दशंयति। rail युवाभिम दूति राथन्त र मेदराग्नं ॥ \७ ॥ दन्द्राम्नोदयुबामिम इति टचोराथन्तरं रथन्तरसाग्नः सम्बन्धि Ug इन्दराग्निदेवताकं चतुथमाज्यस्लोतं भवति कथमस्य रथन्तर सम्बन्ध उच्यते इन्द्राग्नौ अगतं सुतमिति राथन्तरेऽइनि चतुथं माज्यं ततर चेन्द्राग्नी इति सम्बोधनेनाभिसुखीलत्य अाग- मनं सोमपानञ्च तयोः प्राथ्येते असन् ठचेऽपि ताह एवार्थः ति भथेसामान्यात् भ्रसखापि राथन्तरत्वं ॥ | Itz. ३. १ तर्डामहा बाह्मण | & THAT WHY पञ्चममहः न रथन्तरण्च्य' Hatsfaa- इनि रायन्तरस्येन्दराग्नस्य सङ्तिरिति तता | रथन्तर मेतत्परोत्तं TAHA राधन्तरमेव तद्र- पन्निर्दयो तयति स्तोमः ॥ ट ॥ यच्छकव्येः शाक्रं साम Camis Waa रूपान्तरेण वत्तेमानं रथन्तरं रथन्तरादुत्म नत्वात् तदुत्पलतिक्चैतरेयके समा- नाता खञ्च वा इदमग्रे रथन्तरमिति प्रक्रम्य वैरानवेर- पयोः ख्ष्टसुक्काते द्वे भूत्वा sey वैराजञ्च रथन्तरद्च वेरूप द्ान्यमन्येतां want wasn तच्छाक्ररम श्लतेति तस्माद अन्तरमेव रथन्तरसब्बस्येव aga निरोतयति प्रकाशयति स्तो- सच तेषु चतुरष्वाज्येषु पूर्वोक्त एव fawa: ata: वदिष्पवमा- जाढोनां पञ्चानां ातःसवनिकानामेषां सोताणां इत्यं wet तीया एव विदिता प्राक्लतमेव गायत्रसामसु गातव्यं अ्न्व- सखानुपदेशादिति.बोञ्खव्यम् ॥ ८ ॥ दति ताख्डयमहाबाह्मखे योद शध्यायस्य हितीयः खण्डः | चथ तीयः खण्डः | अथ माध्यन्दिनस्य पवमानस्य तयः सलोनोयालुचाः ततर wad दशं यति | २] ९ १० ATESHETATHY | (१३. 2 RJ अषीसोमद्यमत्तम इति विष्णुमत्यो wast मवन्ति॥ १॥ सोमा weg विष्णव इति दभेनाच्छतिन्यायेन अषौ सेमे- त्या्यास्िखोऽपि विष्णुमत्यं गायवरद्चोभयं सोव्यो गायतौ- SCAT एता माध्यन्दिनि पवमानखाद्या भवन्ति ॥९॥ विष्णुमल्यं Tarawa स्तोति। ब्रह्म तरै गायती यन्नो frags तद्यज्ञं प्रतिष्ठापयति We ag जादमणजातिरेव गायती अजापतेमखात्यहोत्पन्तेः यच्च विष्णुव्यपन शोलत्वादिष्णु शब्दाभिधेयस्तत्तवा सति गा- यतीख्लोतीयाः Faq बरह्मणि ब्राह्म णजातावेव यज्ञं प्रतिष्ठा- पयति ॥ २॥ अथ Stat तस्य पवमानस्य दयति | सोम उष्वाणस्तोढभिरिति सिमानां रुपः खेने- बेतास्तदरपेण समद्ंयति ॥ २॥ aia उष्वाण दरति टचः सोत्रीय,ः माध्वन्दिनिपवमानस्य वद्धिं ` अनपे गोमान् गोभिरकच्चा इति गावः अरतौयन्ते तञ्च सिमानां watturafaweta भूतानां रूपं तालो पश्ला- [rz १. ६1 ताण्डामहा्राह्यं | ११ WHAT पश्चवः WHA ईति Brats तत्तस््मात्छेन खकीयेमेव way एताः; सिमाः wat: समद्धयति सर्वाः करोति ॥ ३॥ अथ ठटचान्तरं विधत्ते। यत्सोमचिलमक् च्वामिति गायचयः सत्यच्छिषटभो- रूपेण तस्मात् विष्टभां लोके क्रियन्ते ॥ 8 ॥ यत्घोमचितमिति माध्यन्द्निपवमानस्ान्तयस्त चो भवति तत्या ऋचो गायव्यच्चरसंख्यया गायवतीडन्दखकाः सत्यो भव- न्बस्त्रषटमेनेव रूपेण टषणशब्द्योगात् विष्टुभो भवन्ति. यस्ा- देवं aaa eat लोकते खाने क्रियन्ते लोचीयात्वेन विधो यन्ते want fe माध्वन्दिनिपवमासद्छान्त्यस्य ति ्र्यानत्वं ॥ ४ ॥ अथ अर्षा सोम दयुम्नम इति विषिते प्रथमे टचे पूवववद्वा- यतं साम विधाय तदितिकन्तव्यताप्रतिपादकं ब्राद्यणञ्चाति- feufa | 3 गायनं भवति यदेव गायचयखय ABA ॥ Y | मतमेतत् ॥ ५॥ अथासन् fF सामान्तरं विधत्ते । € A ° . aod भवति पशवो वे यणवं पशूनामवरुष्ये NS AIS साम गायच्या नन्तरं अद्धिन्नेव टचे गातव्य तच्च १३ लार्डामष्हा बाह्मण | [ty. १. ट] यणवं पशवो वै पशव CAAT तस्मा द्यखनानं पञ्यूना- मवरुध्या अवरोधनाय प्राष्य भवति uv ई ॥ अथास्य साम्नो गाने सान्तत्यं विधत्ते | सन्ततं गायति यन्ञसख सन्तत्ये ॥ ७ ॥ सन्त तमविच्छिन्ं गायति age सन्तानार्थं Tarte हि nq प्रलावादिमक्तिपच्चकस्य wey eat गानात् विच्छेदो भवति ततु प्रथमायामेव प्रसलावभक्ते लत्वा उत्त- रयोः प्रलावभक्तिमलछत्वा गानात् Brea: सान्तत्यं भवति उत्त रयोः प्रलावभक्तिलोपाथमत योनिमृते afer टचे यस्य॒ गानं इतरथा सामान्तरवदे कस्यामेकगानं स्यात् VAY BARAT सन्तनिचोदयमानमेकेकस्यां सव्वेमित्थारिना प्रपरश्चितं सन्ततं गायतीति च भक्तिलोपदशंनादिति च वदता खूवज्लता यण्ठ- सन्तनिनोर्त्तरयोः प्रलावभक्तिलोप एवाभिप्रेत इति अरयमे- वार्थो गम्यते ॥ ॐ ॥ WATS सान्न; सम्बन्धिनीडाविभक्तिमन् द्याद्भा सङ्गति माइ। अक ® ~ @ AAGS तयाद्येतखाह्ोरूपं || ८ ॥ Nn 6 ट नकि 9 दृट् इत्येवं रूपा aware यस्जिन् aT एतत् aug तथा हि ताह शमेव GAY WAQISY रूपं qage पञ्चमस्येति हो इडाविभक्तिरवुकरान्ता ॥ ८ ॥ [१९. १. १९.] तार्डामहाव्राह्मखं | 18 अथाद्िक्ेव टचे पुनराछनत्ते सामान्तरं विधन्त । श्राकालं भवति ॥ < ॥ शाकलाख्यं Yel सोमेत्यस्िन्नेवाटन्ते ws गेयं ॥ २ ॥ तदेतत्मतिष्ठाहेतुरिति सेति | ~ A ~ fi एतेन वं शकलः पञ्चमेऽहनि vafasmfafa- छति शाकलेन TEA: ॥ १०॥ एतेन खल् एतेन Bear पुरा शकलऋषिः द्ाशरा तिके पञ्चमेऽषनि प्रत्यतिष्ठत् अनेन सान्ना स्तुत्वा पुत्पण्डादिभिः प्रतिष्ठितोऽमवत् तस््ादिदानीन्तनोऽपि शाकलेन स्तुवन् प्रतिष्ठां लभते ॥ १० ॥ अथासिंखुचे पुनराटत्ते पुनः सामान्तर विधन्ते। वाशं भवति ॥ ११॥ CNA FE साम AM अर्षा सोमेत्यद्खिनेव टचे सोतव्यं ley अथोक्तखटषिसम्बन्धं तद्ाख्यायिकया प्रद शंयन् सन्वैकाम- परा्षिसाधनतयैतत् रौति | ait AMATI बेधात्वस्येच्वाकखय परो- हित असत्य रेच्छाकोऽधावयत् ब्राद्यणकुमारः 18 ATAA STATED । (tg. ३. १९.] रथेन व्यद्धिनत्घ॒पुरोहितमव्वोत्तव मा पुरोधा- ति aN A याभिदमोदगुएागादिति तमेतेन areal समेरवत्त- ala स॒ तर््यकामयत कामसनि साम वाशं काममेबे- AATATA WLR Ut बिजानख Jat eat नम afagfa: स ervey दच्छा- कुकुलजसख ayaa तिधातुः yas व्वरुणस्य एतन्नान्नो राज्ञः पुरोहितः पुरोधा रासीत् सच रेच्वाको राजा रथवा- इनाष्वानधावयत् श्रौत्रं गमयत् प्रथो मध्ये व्यवसितं कच्ि- द्राह्यणकुमार ATU रथेन रथावयवेन चक्रोणव्यच्छि- aq विच्छिन्नावयवमकरोत् स कुमारः पुरोहितं ठशमव्रवीत् तव पुरोधाय पौरोहित्ये वन्तमाने at cet tea एवं wed हिंसनं उपागात् प्राभ्नोदिति एवमुक्तवन्तं एतेन ata सान्तरा समैरयत् सङ्तावयवमकरोत् तद्वाव तत् खलु afe तस्र काले स षिरकामयत यद्ादेवं तस्मादा साम काम- सनि कामप्रं अतोऽनेन स्तुवन् एतेन साम्ना अभिलषितं सवै मेव काममेति कामयितव्यं फलं अवसन्धे लभते ॥ १२॥ अदिन् सान्नि अ्ध्यर्जखोपास्याने इडानादेश इति सूतका- रेण अध्यद्धंडा आदिश्यत इत्युक्तं तस्मात् fagaq sfaasia अनुरपं टश यति | अध्यडंडं तथा द्येतस्याह्ोरूपं ॥ १२ ॥ (४३. ३. po] वाण्डामहानाह्मख | ११ उपास्वानेश्रादिष्ट x2 डति एवं ब्रुयात् wet TET यख तत्तयोक्तं तथा VHA पञ्चमख्ाद्भो खूप प्रागुक्तं ॥५२॥ अथान्यद्िन् टचे सामान्तरं fara | मानवं भवति ॥ १६ ॥ सनुना इष्टं साम भानवन्तत् सोम SATU: सोढभिरिति frafat टचे गातव्यं ॥ १४ ॥ अथेतत् सौति | एतेन वे मनः प्रजातिं भमानमगच्छतमजायते बह्भवति मानवेन gears: ॥ १५ ॥ | एतेन खल् सान्ना पुरा ag: प्रजातिं मजोत्पत्तिभूमानं अतिशयेन बद्छतञ्चागच्छत् agree waza WTA स्तुवन् प्रजायते पुत्र पौत्रेणोत्पद्यते ततो बह्पुत्रादिभि- रनेकविधस्ु भवति ॥ १५॥ भ्रयास्खिन्नेव St पुनराटत्ते सामान्तर विधत्ते | आनूपं भवति ॥ १९॥ भ्रानूप्रन इष्टं सामानूपं aaa उष्वाण इति टचे गेय भवति ॥ १६॥ अयेतत्पष्एमाह्धल्यमिति सौति । १६ ताश््यमहानाद्ण | [rz ३. १९1 एतेन वे TN BAT, TEA भृमानमास्रुत पशनां भूमानमन्रुत AAT GEATA: ॥ १७ ॥ अनूपो BATE पुतः TITS छषिरेतेन सान्ना पुरा पशुनां भूमानं बड्धलत्वं ्राश्ुत WMA अतोऽद्यतनोऽ्यानुपेन स्तुवन् पशुनां ब्धलत्व प्राप्नोति ॥ ९७ ॥ Warhead सामान्तर विधत्ते । वाम्ब' भवति ॥ १८॥ aay Ze साम att तत् सोम sary vafeqe Gea गेयं ॥ ९८ ॥ अथ संन्नयेवेतत्धाम प्रशस्तं तेन चाह णव प्रशंसा सता मवतीत्याह। ` | सामापेयेण प्रशस्तं यं वे गां यमश्वं यं परुषं प्र श८सन्ति वाम इति तं प्रशरयन््यषरोबेतेन मश- सन्ति ॥ १९ ॥ | एतत्घाम चार्पयेण ऋषिसम्बन्धेन प्रशं प्रष्टं लोके यंगां aaa यं पुरुषं प्रशंसन्ति स्तुवन्ति लोकिकाः aaa इति चरेच्यवाचकेन वामशन्देन प्रशंसन्ति तस्मादिदं साम रेफविसत- वामशब्द्ाभिधेयत्वात् प्रशस्तं चनेन Sat अररे टा शरातिकं पञ्चमभिदमदइरेव प्रशंसन्ति॥९\२॥ [१९. ३. २९] नार्डाम हाजा" | १७ अन्नाने र्ोपाखाने पूरव वदादिषटामष्यद्ंडां ferrets अद्धा सार्पं दशयति | = $ ~ @ WATS तथा BWAMTSl रूपं ॥ Qo Nl गतमेतत् ॥ २० ॥ अथाद्धिन्नेव टचे गेयं सामान्तरं दश्रंयति। विणिघनमाम्नेयं भवति प्रतिष्ठाय ॥ २१॥ atfa निधनानि यस्य तच्िणिधनमाग्नेयं अग्निसम्बन्धि एतत् संज्ञं साम सोम sara इति टचे गेयं तच्च निधनतय- aaa वित्वसं ख्यायो गात् प्रतिष्ठायै प्रतिष्ठानाय साग्येनावस्ा- नाय भवति लोकेऽपि तिपा; फलकादयः ufafsat दृश्यन्ते तानि atfa निधनानि यस्य are योन्यां प्रसोमदेव वीतय इत्यस्यां waa YT Sc SIT RZ UT AB VW AGT 2 Y SAT RA ARA ATAU W witwafagaar परदशंयन् तेजो बरह्मवञ्चंसप्रापकल्वेने- तताम प्रशंसति | अग्निः wel नोददीप्यत तं प्रजापतिरेतेन सा- श््ोपाधमत् स उदटदोप्यत Sys वा एतत्साम ब्रह्म- वचसज्च टी पिव्देवे तेन ब्रह्मवचसन्चावसन्धे ॥ ९९ ॥ २] ४; 1c ताण्डामष्टा ना द्ाग्पं | [rag 28). अग्निः प्रजापतेर्म्ुखात् BE was, नोद्दौणत ऊ नाज्वलत् तमग्निं प्रजापतिः खष्टा एतेन Veal साधनेन प~ धमत् वायुना प्राज्वलत् ध्मा शब्दाग्निसं योगयोरिति धातुः सोऽग्निरददीत ऊईदोपेएऽभूत् तस्मादेतत्ाम दीधिसाधन- त्वादीष्यालकं तथा APIBIY ्रतएतेन दीघि ब्रह्मवञ्चेसोभय- equ सान्नरा यजमानः Vk शरीरतेजचचैव ब्रह्मरञचसं ता- भ्ययनादि जन्यब्राद्मतेजच्चावरुन्धे प्रप्नोति ॥ २२ ॥ अथ यत् सोमचरि्भिति विते टचे गातव्यं साम दथ अति । dia भवति ॥ ९३॥ शिश्ना दष्टं साम wed तद्यत् wa चिलमिति at गातव्यं ॥ २३॥ waraia यन्नदेतुरिति विवचुरलदथंमाख्यायिकामाह । faqal अङ्गिरसो Aandi wage स पिन् पृलका इत्यामन््यत तं पितरोऽबुवन्नघम्बे- Rate यो नः freq सखतः पुचका दृत्यामन््यस इति aisnater वाव पितासि यो मन्वक्षदश्योति ते ime ते देबा अव्र वनेष वाब पिता यो (ry, ३. २५.] ATAPI बाह्म | १६ मन््दिति तदे स उट्जयद्ुञ्जनयति शे शवेन व॒ष्ट- वानः ॥ २४ ॥ fagatatfgce: श्रङ्किरोगोत ऋषिः मन््रमतां मनस्य कतुं णां तया महात्मनान्तहि तानाम्डन्वाणां FOUTS मन्त aa मन्त्रस्य कन्त अतिशयेन Hay erate, स च विद्याति- शयेन इष्टः सन् fara qatar इत्यामन््रयत Yat एव ॒पुत- का दत ATTRA CAAA SIA लतवान् एवमामन््रणा- नन्तरं शिशुं पितरोऽब्रवन् कथमिति हे शिशो त्वमधर्म्ममत्य्थ करोषि यत् त्वं पितुन् तव पिढमूतान् सतो भवतः नोऽस्मान् वका दति बैपरील्येनामन्त्यस इति एवं tem सन् स पुन- रव्रवौत अष्टं वाव अमेव gare fuatfa भवामि योऽहं अन्त्रजन्न्तकन्तं दृ टास्प्मोति अतः सोऽमेव fuaranfa एवं परस्परं विवदमानाः ते देवेष्वशच्छन्त विवाद निन देवेष VAT WA Aare: खशया कश्डमध्ये कोवा पिताके पुता इत्येवं च्छरयमानासते देवाः चुना कम्ड्मध्ये यो मन्त् एष एव पिता wa gat इति तत्ततोऽनन्तरः ख अङ्गिरसः शिश्एुरद जयत् उत्कर्णेण जितवान् तसाद द्यतनोऽपि गओशवेन ata स्तुवन् उज्जयति छर्कृष्टच्नयतिं ॥ २४ ॥ अयाधारभूतानाखवां छन्दः सं ख्याहारेण प्रशंसति। गायलीोषु स्तुवन्ति भतिष्ठाये ब्रह्मवञ्चं साय येनेव भाखेन प्रयन्ति तमभ्युद्यन्ति ॥ २५॥ Ro ताण्डामहाब्राद्धा । (ry. ३. २६1 गायतौषु विपदासु यत् सोमचित्रमित्याद्यासु शेशवेन स्तुवन्ति तत्मतिष्ठाये प्रतिष्टानाय agaygeta च भवति गाय- व्यास्िपा््वेन प्रति्ठितत्वात् तेजो रूपतया ब्म वचसद्ेतुत्वाञ्च अरस्य पवमानसलोवसख WII गावतवत्वात् प्राणसंस्तुतः faze प्राणा इति fe ब्राह्मणं तथा येनैव प्राणेन प्रयन्ति WARTAR a प्रारभन्ते तमेव प्राणमभिलच्छय उद्यन्ति तत् सोतं परिसमापयन्ति ॥ २५ ॥ अथेतावादयन्तौ चौ waar कथं माध्यन्दिनिसवने सङ्ग- च्छते Bev माध्यन्दिनं सवनमित्याशङ्यामा'इ | era TAM भवन्ति तदु चं्टभादरूषान््रयन्ति स्तोमः ॥ २९॥ एताक्चः SAAT गायन्थे टषखल्यो विष्णुशब्दयुक्ता भवन्ति विष्णचेनदरसानुजः faeat ee जाततादि द्रसतरेदुभः भ्रतस्ति- टपसम्बन्विनो रूपान्यन्ति नापगच्छन्ति dea रूपेण यो- गात् विष्टुम एवेमा भवन्तीत्यथेः एवन््वसु THETA waa et क्रियमाणेषर यस्त्िणवः सोमे निष्पद्यते a ua माध्यन्दिनिपवमानख सोमः काय्य; ॥ २६॥ इति तार्डामहाब्राद्धाणे नयोदशाश्यायख तोयः खण्डः | 6 अह. 2 अथ चतुथः खण्डः; | अथ होतुः स्तोचनिवं त्तकं शाक्तरसाम -विधित्छसलस्य संन्ाचतुष्य प्रदश्यं fafa | ; इन्द्रः मजापतिसुपाधावह चप हनानोति TA Cae इन्द्रियं वोय्ये' निमीय प्रायद्देतेन शक्र होति तच्छक्ररोणाः शक्ररोल्रट सोमानमभि- THA AR TAR ATT महान् दोष आसीत् TT RTAT HTT: ॥ १॥ टचमावरकमसुरं हनानि इन्यामीति वदन् इन्द्रः पुरा अजापतिसुपाधावत् उपागमत् TAT इन्द्राय प्रजाप्रतिः एत- च्छकव्यामकमिन्दरिवं बलं वौयं टवहननचमं सामय्धं छन्दोभ्यः गायत्यादिभ्यः सकाशात् निमाय सारत्वेनादाय प्रायत् TA वान् एतेन वौखंण ea eat शक् हि शक्तो भवेति वदन TET. च्छक्रुहोति प्रजाप्रतिरवो चत तस््माच्छकरीणा wate शक्तय त्मादकत्वात् WHS दूति नाम सम्पन्नः अाधाराधेययोरभेद- विवच्या शक्रो शब्देन ब्व चनन्तेन Wale गातव्यं सानै- वोच्यते च्राधारबधत्वाहङधव चनं एवं प्रजापतिना दत्ते वीयः सति तेन सीमानं टतरासुरस्य शिरसो मध्यदेशमभिनत् इन्द्रो विदारितवान् तन्त्ात्घौम्नोभेदटकत्वात् सिमा इति शक्र शय तारडयमहाब्राह्ञणं | [११. 8. २.] उच्यन्ते ततः सीम्नो भेंदनानन्तरं मद्कपत्यनुकरणशब्दोऽयं एवं QU शब्टमकरोत् तत्त््मादेतासां मद्या इति नास सम्पन्नं ततो महान घोषः शब्द्ञ्चासीत् तन््हानान्नाम इति संज्ञा रासां जाता एतञ्च संज्ञाचतुषटयं खार्भयेण प्रदशितं Ug मदा- तान्वः प्रजापतेर्वा विष्णो विष्वामिनस्य वासिमा at मद्या वा शवरव्योविति used शाक्वरः साम होतुः wera ATS fafa विधिरुच्नेतव्यः ॥ ९॥ | | qangTerayat: शक्ररी; पाद संख्यया सौति | दिशः पञ्चपदा दाधारत्तुन् षट्पदा eof सप्रपदा परुष दिष्टा ॥ २॥ इदमतावगन्तव्यं महानान्नोनाख्चां तिसृणां शक्गरोणा- aut vate तयोदश्पदा अभिधीयन्ते खतः मल्युचमादितो AA wet निलित्वा एकेकाचिषदा शक्रग्या बह्हिभैता तत॑ सनयः पादाः शिचा शचौनाभिलयाद्याः CATAL, शाक्घराः ततः सखन्ना्ुरिति व्येन पञ्चात्ररः पादः धातुसंन्नकः ततः चेतन अचेतयेति पादो waa: रतावपि पादौ शक्त्या Theat स्तोमबत् प्रयोज्यो अथेन्द्र युग्ायन दूति ऊभःसंज्ञकः पादः wit: तत एवाद्धिशक्र इति carat, पादः पुरुषसंज्ञको शाक्रः रायेवाजाय वच्िव Ta पादाः; शक्ताः guratte पिव मत्खेत्यष्यास्यनामेक; पादः; एवं प्रथमावाम- 1६१. 9.२. तार्डाभहा बद्धा ख | ४९ चतास्त्रमोदशपादाः तत शक्य ्रवयवभूताः सप्त अन्ये त्व शक्र राः सखोमवच्छकरीरेषतया म्रयोज्या दति प्रथमा wast सप्तपदा जाता एवसुत्तरयोरपि शाक्रराशाक्तरबिभागोन्नातव्यः तदुक्तं GACY महानास्बीः THe तासां प्रथमदहितीये पादे faveretfa शक्ररणि wiqeaq ऊधसच्छाक्रारः ga wha शक्तरारयद्वास्येति पद्ान्युत्तमानुहुष्यऽसेति तिसृणां शक्वरीणामा7दित एकैका ददिपदा ततस्य शाक्रः पादा- खतो धातुरनबत् अौधश्चेलेतत् संज्ञकास्रयःपादास््रय अधः संज्ञः पादः शाक्ररस्तः पुरुषसंन्नक एकः पाद्दोऽशाक्तरखत- खयः. AST: शाक्रराः ततोऽध्याखाचेकपद्ा उन्तमायान्त॒ WA यो we गच्छति सखासु iat wagfcfa इपवध्यासाविति Bae: wa निद्ानकारः अरयेतासु महानान्नीष॒ fanfa- uae शाक्ररमिदमशाक्षरमित्यशाक्ररो प्रथमा ferer शक्तराणि aifa पदानि धतुरशाक्ररः पञ्चन्लरः सएष कुतः Bat भवति व्योऽशाक्ररोऽशात्तरः ऊधः शाक्ररम- Bat YUMA wea शाक्तराणयेव aifa पराणि पदानि अध्यास अशाक्ररो्टात्षर इति नन्वेवमेतासिखोऽपि Wea, सप्तपदा जाताः कथं पञ्चपदा षर॒पदेति व्यवहारः खनते म्रातिलोग्येनेयं स्तुतिः द्वितीयासम्बन्धो सनः स्यषेद्- ति्विष शत्यध्यासात् पृव्येमान्नातोऽन्ः पादः उन्न मायां शक्त्य feugiat ऊं दिरभ्यस्यते श्चतस्त त्मा दद्यं पुनःपुनरान्नातं भवेदिति सत्वा भ्रवशिषटशाक्ररपादपञ्चकाभिप्राचेण सा Salat xe लाण्डाभष्ाव्राद्मखं । [१९. 8. $] BHU पञ्चपदा भवति तथा प्रथमायाः waaay, wars पूवेभावी Hofes afore aware इति योऽयमन्त्यः पादः स एव द्वितीयाया wet दविप्रदाया aE पुनराग्नायत इति तद्- तिरिक्रपदषट्काभिप्रायेण दितीया watt षटपद्ा भवति तदुक्तं निदाने प्रतिलोमं वदन्ति प्रदतञ्िदट्रोडो मविष्यतीति सप्त UST प्रथमा Wart पर् vet ददितीया afe प्रथमायामुन्तमं पटं तत् द्वितीयायाः प्रथम प्रगाथसाभुष््ठभिति पञ्च प्रदोत्तमा aa fadtarat उत्तमं तीयायाः प्रथमच ददितीयच्चेति wa- राथस्तु येवं पञ्चपदा ठतीया शक्वरी सा प्राच्याद्याः मध्यान्ताः पञ्चदिशोदाधार धारयति या षट्पदा भ्रक्रौदहितोया सा वसन्तादार् षडतून् धारयति सप्तपदा प्रमा WHT गायन्या- दीनि सप्त छन्दांसि धारयति freafa watt या प्रथमा द्विपदा सा पादयुक्तं पुरुषं धारयतीति ॥ २॥ अथैताः WAU: प्रकारान्तरेण wife | TAT, WAT भवन्ति तस्माद् द्योपथाः प- AT. ॥ २॥ अस्य खलोत्रस्व विणवस्तोमकत्वात् सप्तविंशतिः स्तो तौीयाः एवाद्धोवेत्यादीनि पुरीषपदानि पञ्च एवं दाविंशत्सम्पदन्ते तदिदमुच्यते giant: संस्तुता भवन्तीति, संस्तुताः स्स्तुताः विराटसम्पत्तेरूडं' F उप्र अतिरिक्तं यासां ता दयोपशाः 1१९. 9.१) चारोग | Ry भवन्ति saTetearal शकंरीणामेवं eat aaa पशवो वाद्या दयोपशा feret असश fh 3 u श्रथ प्रकारान्तरेण Ma | इडे अभितोऽथकार' तस्म च्छ द्धे तोश्णोयसो सतचात्॥४॥ प्रथमायां शोत्रीयायामिनद्रदंग्नायनं इषं इति ure fa- राध्यं प्रथमोत्तभयीश्परि इडा भ्रब्दोऽभिदहितो aa मध्यमे- ष्वयकारः एवशुकत्तरयोरपि इन्दरोषिदेतसुख्यडि gat: शविष्ट wea इति पदंयोखदेतव्ं सूयते अरवकारमथा इति we: मभितः पाश्वैयोरिङे cereal भवतः तत्रं चाथशब्दोहसान्तः दडाशब्दो दीषौन्तो यस्मादेवं तद्त् सपात् सुपः श्यो. मध्यः संह्ितो देशः तस्मात् सकाशात् VE तौच्छीयसी अति. शयेन तीची द्र धीयसी खच्डयाग्रे भवतः 1 ४॥ हिपदाद्योऽयाङ्रराः प्रागतुकान्ताः ताभां भानं विधन्त | SIAR गायति तस्म्माड़पत्तुद्राः पशवः ॥ ५ ॥ उप शक्रीणो समीपे वत्तमाना eet: शबरा अरूपपरि- माशंसदङ्भूता ऋच Saegiat गायति गायेत् यस्मादेवं Sarat शररीणामेवं रूपता aera गवाद्या अषयुप- चद्राः समीपग्रत्तिंलषुदे्वत्पादि चताः ॥ ५॥ x] ४ xa तार््यमहानाश्ं ५ ey. 8.0] अथेतद्धाने WY fare 1 असंसिष्टा गायति तस्मादसंख्िष्टाः aaa: et ॥ ` शक्ररीरशकरीखु असंचचिष्टा विच्छिन्ना गायति गायेत् यस्मात् WTSI: वक्रग्योऽशक्षखं्ासंसिष्टाः तस्पात् पथ- बोऽप्यसंक्ि्टाः खमभावतः खेच्छाचारिणः॥ ६ ॥ , अथ शाङ्राशाकरपाद्व्यतिषङ्गेण यच्छङ्गरोणान्नानात्व- न्तत् सौति । नानारूपा गायति तस्मन्रानारूपाः पशवः OH स्यष्टोऽ्थः ॥ ७ ॥ अथ शङ्गरीणाङ्गानसमये रद्षोषक्ननयङ्धिगाीतव्यभिति बि- धातुमभिप्रेत्वयद् 1. ATA वे MCT WATS Tat: पापवसोय- साद्विमयुयदप उपनिधाय सतुवते पापवसोयसो fa- va ॥ ८ ॥ अपद खल् पुरा चीररसाः चौरस्य पयसो रस दरव रसो माध्यं यासां तथाविधा आखन् तथा सति खभाववेपरीत्य- द्ेनाव् पूर्वोक्ता देवाः पापवसीयसात् पापं निट वसीयः खे्सुमयो; सांकव्यो टनिभुः भीता भवन् एवश्च aware: [te gto] ताण्डमहानाद्मथं | ९७ संहिता अरप उपनिधाय समोपे खापयितवा शक्षरीभिः qaa इति यत्तत्पापवसोयसः पापस्य निञ्जषटस्य वसोयस SHEA च विष्टत्यै विधारणाय चअसाङर््ण स्थापनाय भक्ति उक्तं खूतव- छता शपः Baar उपनिधाय मडानामोभिः स्तुदीरन्योयः सामाक्रः FATA स उद्घोषक्जनयेदिति॥ ट ॥ Uaged uwafa 1 विरतिः पापवसोयसो भवति aad वेट्॥€ ॥ सखयटोऽधः॥ ९. ॥ अथास्य साम्नः काग्यानि निधनानि nee wife गायचरमयनं भवति बद्मवचसकामण खणि- घनम्प्रधनामश्िल्लोक उपतिष्ठते बष्ुभमयनं भवल्यो- जस्कामस्वाथकार णिधनमाज्येनामुभ्मिज्ञोक उपति- Sa जागतमयनं भवति पशुकामस्येडानिधनं पय- सामुश्धंल्ञोक उपतिष्ठते ॥ १०॥ | गायत्रं भायत्याः सम्बन्धि अयनं गमनं अनुष्टानं मवति क्ख ब्रद्यवच्चेसं Manag यजमानस्य fa तद्ायन्याः सम्बनधय॑यनं खरिति निधनस्य करणां एवं Fae सखर्गलोके ` मधुना afar उपतिषते तिष्ठते; सङ्गतिकरण जाने पर्ः श ATT RTA YS । [ty. ४. te] सङ्गच्छत इत्यथः तथा श्रोजसकामस्य बलकामस्य यजमा- नस्य fared तिष्टुएसम्बन्ध्ययनं भवति कि तदथकारणिधमे अथेति निधनस्य करणं त्रै्टभमयनमेव उक्तवान् wafer लोके अ्राज्येनोपतिष्ठते WE तथा पशुकाम WAITS जागतं awa: सम्बन्ध्ययनं भवति किं तञ्नागतसयननिडा- निधनमिडेति शब्दस्य निधनत्वेन करणं इडायाः पश्युरूपतवादट्- afga लोके पयसा उपतिष्ठते इडानिधनं ` पयसा वजनानः सौरेण सङ्च्छते ॥ ५० ॥ guatet प्रसावोद्गानयोः fare विधातुमाड । ्च्सार्य्योमाल्यः WaT: प्रारोत्सोदिति शोवा- चालम्प्मम्भारिजानतए रजनः कोणेयो यद्योताः मरति- ` छापर शच्यतोल्येतद्वा एतासामच्छ्र canfafsat a आभिः fad परस्तु लिप्रमुद्भायति ॥११॥ माल्य इति गोतनिरेणः waa wat नाम ऋषि अच्छसा अजोवेन शीघ्रं wat: मारौत्सोत् प्रकषंणाटतवान् दूति निर्हशात् खलु ates: कुणेः gat रजन; पारिजानतं परिजानतोऽपत्यं THN Ta ज्नब्टिं मल वाच उक्तवान् तखा- प्रियाय उच्यते एताः Watt; प्रतिष्ठापं म्रतिष्ठापयितु यदि श- च्छति शक्तो भविष्यति तद्व कन्तंव्यमिति प्ररोद्ुरभिप्रायः एतत् एषः एतासां शङ्गरीणां safe षष्ठो एता; वक्घरौर श्नयति [१९. ४..१३.} AISA! । za गमयति स्पष्टीकरोति वा अश्छुव्यक्तिरपगतिष तथा प्रतिष्ठिता अरनपायाख् करोति एष इत्युक्तं कोऽसावेष इति तदुच्यते य अभिः शक्ररोभिः fest शोर प्रस्तुत्य प्रसावभागं उच्चार्यं fax शोघ्रसुद्ायति sata -करोति प्रस्तुत्येति पव्बेकालतामाते ITAA: ॥ १९१९॥ एवाह्छोवेल्यादौनि पच्च पुरीषपदानि तेषां गानं विधन्तं । UHC, स्तुत्वा TTT स्तुवते ॥ १२॥ श्रीभिः शाक्षरेण wear स्तुतवाऽनन्तर पुरीषेण सामा- न्याभिप्रायमेकवचनं पुरोषैः पुरोषपदः स्तुवते स्ुवोरन् ॥ १२९ ॥ तदेतत्मशचं सति | पशवो वे शब्््यों गोष्ठः gw गोष्ठमेव तत् we: पञ्यस्यन्ति तमेवे नान् भवर्तयन््यविख- साय ॥ १३॥ या एताः शक्व्वैलाः पशवो वे गोपा एव तदाचकौरिति Reali, उपेततवा त्तदा TATA STAs च पाद्- हयेन योगात् Wee: पशवः ऊधसा वत्सेन च wat: खल् पशवो लोक उपलभ्यन्ते यदेतत्पुरोषं पुरीषपढं एतद्गोष्टः गव्रा- मवदखानप्रदेशः तत्तथा सति गोष्ठमेव aarge, पय्धखन्ति श तार्डामहा नाद्यं । 18: 9.१६] परितः faufer निभिंमते तमेव गोषठदेशं प्रत्येनान् प्न प्रव न्तयन्ति. अ्रविख्छंसाय विखं सनाभावाय अविनाशायेत्य्थैः nya मेतरावरुणण््ं प्राकतमेवेत्यभिप्रेत्य ब्रह्मणः we सो. | तीयं ea द्शंयति | | € ~ तर्हि इन्द्रो मदाय TIA LUTE न्त Ware ॥ 8 ॥ इन्द्रो मदाय वाध दति टतौयस्य श्ठस्लोतीयो भवति तत्र aay दति भृतकालवाविलिङ्गो दधिधातुः aaa एत- Maat काले पञ्चमखाक्रोऽनुष्टानसमये अवन्त हि. यज- माना; WART अभवन् अतो भूतकालविषयटद्धिप्रतिपादक, WRITE सङ्गत इत्यथैः ॥ ९४ | wa तद्धिन् टचे गेयं साम विधत्ते | तासु ATSHRT ॥ १५ ॥ बृषद्रिरेरिदं eat Cage साम तासु इन्द्रो मदा. येत्वाद्यासु भवति ॥ १५ ॥ | अय विकल्पितं सोतौोयसामान्तरं विशिष्टं विदधाति \ खादोरित्या विषुवत दूति विषुवान् वे पञ्चम- महस्तासु रायोवाजोयं ॥ १६॥ खादोरिर्यत्येतौ att ब्रह्मसामस्ोतियः कायः Tre. 8. १७] तारडयनहाब्राद्मख | zt क्देतदृश्चराचस्व पञ्चमम; -एष विषवान् यथा गवामयनसय vaya: wes waaay: पचदयस्पशं नात् fayaifaaet तथेदं पञ्चममहरपि greasy wat: प्म भागस्य षट्कस्यावसाने वत्तमानत्वेन मध्यवत्तित्वात् ` विषवा- नित्याख्यायते तस्मादिषुवच्छन्दयुक्तल चः सम्बन्धा इत्यर्थ तासु विषुवच्छब्द् युक्तासु खादोरित्येल्यादिष्र रायोवाजोयं रायोवाजो नाम कञ्ित्तत्सम्बन्धिसाम गातव्यं ॥ ९६ ॥ अथय कामनामेदे ब्रह्मसामतया विधित्सुरा् | इन्द्रो यतीन् Hesse: प्रायच्छत्तेषां चय उदट्शिष्यन्त थरष्िवहद्भिरीरायोवाजस्तेऽब्रवन कोन इमान् पचान भरिष्यतोल्यहमितोन्द्रोऽजवो त्तानधिनिधाय परिचाय्यं चरन् वर्य स्तान् बद - यित्वा्रबोत् कुमारका वरान् टणोध्वभिति, qa- ्यमित्यत्वोत् ए्यरभ्मि लसा एतेन पाधरप्रमेन चन प्रायच्छत् AAA एतेन Wild क्षचस्येवाख मरकाभो भवति, ब्रह्म वचसम्ब्ह्ममित्यनवीद् ब्ग रिस्तस्मा एतेन बाडइद्भिरोण ब्रह्मवर्चसं प्रायच्छद् ब्रह्मवचसकाम एतेन Wala ब्रह्मवर्च॑सो भवति Wagner एतेन रायो- RR Hragrerangs | [११. ४. १७.) बालीयेन पञ्चन् प्रायच्छत् पशुकामं एतेन स्तुवोतं पशुमान् भवति ॥ १७ ॥ qu खलिन्द्रो यतीन् waar य॑न्नविरोधिजनान सालाटकेयेभ्यः AAA: Yas: REM प्रायच्छत् मच साथे दत्तवान् तेषां यतीनाम्दमध्ये तयद शिष्यन्त अव॑शिष्यन्तं अवशिष्टाः सालाटकैरभकिता आसन् केतुते varias गिरी रायोवाज इति अवशिष्टा एवमन्रुवन् कः Agi fra पुतराल्मना Staats त्वा भरिष्यति पोषयिव्यतौति एवमुक्त SE वः FAH पोपकोऽद्मोतीन्द्रोऽववीत् अथ तान् शुर श्छया- दीनधिनिधाय रथे रोण ब्धवत् पोषयन् पय्वैचरन् परिचग्धीं ह तवान् एवं ayfaat पुनरव्रवौत् हे कुमारकाः मम पुत- wat! बराम् टणीध्वं यं; चध्वमिति तच wach: मद्यं ad बलंमच्चित्य बवोत् चटणोत ततस्तौ शथुरच्मये एतेन ॒पार्थु- waa साम्ना ad ad प्रायशदिन्द्रो दत्तवाम तस््माददयतनेाऽपिं चतवकाम एतेन WaT Ale स्तुवीत अथ तदवेदन- फलं अस्य बेदितुः चख च्चव्रजातेरिव प्रकाशं; कौीर्तिभवतिं nfafsaa भवति य एवं ब्राह्यणा जानाति, अथ wefsfe: ज्रह्यवचसं ब्रह तेजो awafefa अत्रवोत्ं अयाचत ततस्ते SHR एतेन बाहं ङ्गिरेण सान्ता ब्रह्मवर्चसं प्राय- afeg: Wield AMZ ब्रह्मवचेसकामः APIs काम- यमानो यजमान. एतेन arefeta स्तुवीत स ब्रह्मवच्सी [११. 8. १८] वार्डामडानाद्भाण | RR मवति, अथ रायोराजः wea पून् Slant aaa रायोवाजीयव एतेन रायोवाजौयेन erat पून् प्रायच्छत् दत्तवान् नखात् पश्चुकामो यजमान एतेन रायोवाजीयेन Qala स पशुमान् ब्धपश्युके मवति ॥ veo ॥ अथेत्छवाम कन्तुविशेषे areata । पाथुरण्डटः राजन्याय ब्रह्मसाम Fal, बाईै- fax argu रायोवाजोयं वेश्याय aaa WFTT THEA सतोमः ॥ १८ ॥ राजन्याय चतरियाय areca ब्रह्मसाम कुर्यात् एवसुन्- waa योजना afaza fe खकीयं रूप शत्रं ब्रद्यणख जद्यवच्चसं वैश्यस्य पशवः पाशुपाल्यं एतानि तीणि सामानि एतचिवयसाधनानौलयक्तं तन्तथा च सवेन सखवकौयेन नियतेनेव Stu एतान् समञ्खंयति wags करोति अच्छावाकष््लोत- मपि प्रालृतमेवेत्ववगन्तव्यं एतेष च तिष्वपि ए लोतेषु पूर्वोक्त च््रिणव एव लोम: क्यः ॥१८॥ इति ताण्डानहाब्राह्यण्ये योद चाध्थायख sau: खण्डः | २] ५. i a अथ पञ्चमः See | अथामवपवमानस्यादं ee द्यति । असाव्यएगयुग्योदायेति गायत्री भवति मदवदव रसबन्ततीयसबनन्प्रदमेष तद्रसं दधाति ॥ १॥ ` . असव्यंश्ुरिति गायतो गायतपवमगनखास्तचो भवति शिष्टं सिद्धं ॥ ९॥ अथ aint fara | afada बृहद्यश दूत्यभोति रथन्तरस्य पं qefefa बृहत उभयोः Te TAIN हि वणै- वेतद. ॥ २॥ अभिदयुल्नमिति दितीयलचः ara: अभित्वा सूरनोनुम दूति रघन्तरयोनावभिशब्द्द्शंनात् अभोतिशन्दो रथन्तर सान्नो ea qufefa शब्दो जत्घाम्बोवाचकत्वात्तखय बृहतो ei तथा चोभयोवेदरवन्तरयोरूपमभियुन्न बृहदिति सहो चैति सद्ितमुपगच्छति एतत्प्च्चममइः sal fe व्णावुभय- वर्णा कमेव बा ताञ्चतुधीद क अानन्तग्यपैत् WHC रथन्तर प्रभवतया रथन्तर सम्बन्धा च्च ॥ २ ॥ अथान्यं ad faut | (११. १. £] कश्डामहा नाद | RL mufagesafata सिमानार रूपम््द्यो हि सिमाः खेनेवेनातद्रभेण खमदेयति ॥ २ ॥ ्राशाशिष्ुरिति टतौयस्तु चञ्च सिमानां शक्ररोणां रूपं कुतः मद्यो महत्यो fe सिमाः शक्र्धलन्तथा + प्राणाशिशु- म॑होनामिति शक्रव्धमिधायकेन avis योगात् खेन खको- येनेव रूपेण एताः सिमाः समदं यति स्ष्छद्वाः करोति ॥ ३ ॥ अथ ट चान्तरं विधन्तं । TAS वाजसातय दूति वेष्णव्योऽनृष्टुभो भवन्ति ॥४ वैष्णव्या विष्णु शग्द्यक्ता Tyee: पवस्ेत्या द्या- fare: Mater भवन्ति इन्द्राय सोम विष्णव इति विष्णुन्द्- योगादिमा वेच्णव्यः ॥ ४॥ aaa ata. | wa वै विष्णुरयदल नापि क्रियते तद्िष्णुना य्ञनापिकरोति॥५॥. श्रते विष्णशब्देन व्यापको यज्ञ एवाभिप्रेतः तथा चाता- faraufa यन्ञापि क्रियते अपि गतं प्राप्तं न क्रियते नानुष्टीयते agar agra विष्णुना अपिकरोति संपृ करोति ॥ ५॥ अय Strat faye | ४६ ताश्डाम्ाब्राह्मखं | (१३१. ५. ९] इन्दव ज पवते ene दूति Fars Ps 4 पआ्रशिषिमेवास्म्मा एतेनाशास्ते सान fe सल्या- Te ॥ 3.॥ 3 अच्छे यजमानाय. सिद्धं fae ue tt. gaat मष्त्वप्रापकमिति सौति |
¢ 7 भ ee म्पि BS PSlPSr Silt ¬-{7 oye rise, tr PPS RPT ESPICTRTR byl i ८641 =“? a] | क्रक ए प्र ए FP `क 1:51. Th चहं शोऽध्यायः। eee अथय प्रथमः Bw: | ag निःश्वसितं वेदा यो बेदेभ्योऽखिलं जगत् | निर्ममे तमहं बन्दे विद्यातौ यैमदष्वरं ॥ इल द्वितोयपञ्चिकायास्िभिरभ्यायेद शरातादिभूतख श्च षडहस्य सलोमल्लधिरुक्ता अथ हन्दोमानां प्रथमदितोययोः स्तो म्ल भिचचतुथऽभ्याये विधौयते । तत्र wag छन्दो मख ब हष्पवमानस्तो त्रे सलोमङ्गृप्षिः विधातुमा इ । wae वा एतत् सोमाग्डन्दाधसि यत् षडडइ आप्यते ॥ १॥ यद्यदा ASS; षसामद्कां समाहारः राजाः सखिभ्य- टच् समासान्तः न संख्यादेः समाहार इत्यद्भादेशप्रतिषेधः यस्मिन् श्यः षडहः समाप्यते एतत् Tafa काले विटत्पच्च- दशाद्याः सोमा गायव्यादीनि च छन्दांसि waa वे परिसमाण्यन्ते खल व्िटदादिस्लोमानां गायन्यादिशन्दसाञ् रमेण षरष्वहःसु विनियुक्तत्वात् ॥ १ ॥ नन्वेवं केन च स्तोमेन केन च छन्दसा छन्दोमाः कल्ययि- तव्या इत्यत ATs | [8 {. ४.] वाख्डयमद्ाब्राह्य | ae aa षडहे छन्दासि rar सत्वा प्रयन्ति ॥र wey आप्त परिसमाप्े सोमदन्दसोरपि परिसमाप्त त्वात् पुनरन्यानि छन्दांसि चतुविंशादीन् लोमा लत्वा निम््रौय प्रयन्ति छन्दोमान् प्रारभन्ते ॥ २॥ अथ ततर प्रथमे छन्दोमे बहिष्यवमानस्य wale yaa ee विधन्ते | प्रकाव्यसु शने agama दूति Maa aq मवन्ति॥ २.॥ परकाव्यमुशने इति ear बहिष्यवमानस्य सोजौयाख्यः देच एति मरे त्ाशमदित्यचुक्रान्तत्वात् अशब्द गायत्यारूपं सा हि छन्दसां प्रथम प्रशब्दः म्राथम्याचीति ga तस्य गायन्री- रूपत्वं तथा Tae; सम्बन्धिना रूपेण प्रकाव्यभिति प्रशब्देन म्रयन्ति सप्तममंहः प्रारभन्ते। २॥ ननु RISC रूपं परित्यज्य गायवीरूपस्तीकारे किं कारणमित्यत Ae | दूयं वै गायचमखामेव प्रतिष्ठाय wafer ॥ 8 ॥ दयं सर्गप्राशिनां पुरोवत्तिनां थिव्येव गायवीखर्पा उभयोः प्राथम्यसाहणष्यान्तब्दाञ्च एवं गायतं रूपं प्रयुष्ानाः २] rR श्च तारा महाबाद्ध ख । (१४. 1. ६1 अस्यामेव शथिव्यां afters प्रथमतः अतिष्ठा भृत्वा प्रयन्ति अदः प्रारभन्ते ॥ ४ ॥ नन्वेवं सुख्येव गायती कस्मान्न प्रयुज्यत इत्यत आह | freq प्रतिपद्भवति॥ ५॥ तिष्टप् छन्दस्केवास्य सप्तमस्याः प्रतिपद्धवति सर्वप्राणिनां सुरोवन्तिनां थिव्येव गायवौखरूपा प्रतिपद्यते प्रारभ्यत cafe प्रतिपत् ats ata म्रकाव्यसुशने वन्रुवाण इत्येषा यद्यपि प्रतिपदिति एकवचनेन एका wtatat विधिल्घितेति प्रतीयते तथापि टचद्ूक्तानामादिग्रहणेन विधिरनादेश इति परिभाषायासदादिकस्तु चएवात्र ग्राह्याः TY गायतं प्रातः wad ते ुमम्ब्ाध्यन्दिनिं सवनं जागतं टतीयसवनमिति wat AAA Tat तत्कथं प्रातःसवने चिष्ुब्विधानन्नेष दोषः द्वादशाहो हि दिविधः समृद्धो व्यूढञ्चेति तत्र wae यथा प्रह्लतौ तथेव सवनानि भवन्ति व्यूढे तु डन्दसां व्य् इनख्ोक्तत्वात् टती- यस तिरा्रस् प्रातःसवनानि सव्वणि तरष्टभानि जागतानि मध्यन्दिनिसवनानि गायताणि टतीयसवनानीति Bega त्वात् विष्टभः प्रातःसवने सङ्गतिरधिगन्तव्या ॥ ५॥ aera ata | aera लिष्टबोजय्येव Tar पराक्रम्य प्र- यन्ति॥ ६॥ [१४.१.९1 तार्डामहहाबाह्मखं | ‘es ओजोबलं तदात्मकं day faeq प्रजापतेरङ्गादलवतो बाड्छलच्णाञ्च वी चंवतेन्द्रेण सहोत्पत्तेः तथाप्योजोरूप एव ata खित्वा पराक्रम्य जेतव्यं जित्वा प्रयन्ति प्रगच्छन्ति॥ ६॥ अथ प्रकारान्तरेणेमं ZT सौति | सतोत्नोयस्त॒चो भवति प्राणापानानामवरष्ये WOH प्रकाव्यसुशने वनव्रवाण was azuas: स्तोत्रीयाख्यः प्रथमस्तचो भवति बहिष्पवमाने प्रथमस्य ave mala इति संस्था गतमन्यत् | ॐ | ननु बरिष्टुण्ढन्दसो दहिंतीयेऽहनि प्रयोगेण गतसारत्वात् कथं छन्दोमेषु विनियोग दूति तताह | इरिवत्यो भवन्ति छन्दोमानामयातयामताये ॥८ हरिवलत्यो हरिशन्दयुक्राः Matar भवन्ति च्छन्दोमानां गायत्री विट जगतीभिच्डन्दोभिर्मौयमानानां चतु्िंशादीनां सलोमानामयातयामतयै अगतसारत्वाय परीणं संगते तिग्म- ख्ङ्गोदिवाहरिदंहणे नक्तरृञ्जदूत्यस्पिन् टचे खवणात्मराणग्ड- न्नरायेनासां इरि शब्द्वच्छं ॥ ट ॥ अथ स्तुत्यं विहितेनानेन टेन सहिताः वमन्या एकि शतिः सोत्रीया; विधत्ते | १०५ AIWAVTATH'S | [28. १. ११ DW द्वादशी भवतः ॥ € ॥ दादशानाखवां समाहारो द्वादशः ऋकयूरग्धूं पथामा- wa इति अकारः समासान्तः प्रखानासो रथा इवेति wag: अद्ग्रमिन्दवः पथेति नव; आतेदल्षमिति लवः एवमेक- विंशतिखंख्या ऋचः wi विहिताभिखिद्धभिः सह ereugt बहिष्मवमानस्य भवतः ॥ २. ॥ अथैतत् सोति । e e ~ © दादश मासाः संवत्सरः संवत्सरमेव TTA] षड- वोवधताये ETI HARA सवोवधतायं ॥ १०॥ दादरशमासात्कः संवत्सरः श्यषड्ष्च्च संवत्सरः षडा ऋतवः षट्रु्टानौति खुतेः तत्तथा सति द्वादशमासातकं संवत् सरमेव We षड्षहाय प्रत्यु दच्छति प्रतिनिधित्वेनोद्गमयति fans सवीवधततथि वीवधो भारः समानो alae तस्य भावः सृवीवधता ATH ॥ vo Ml एषं दाद श्चहयगतदादशसं ख्यो पली वनेन स्तौति | चतुर्वि तिभवन्ति चतुव्वि९शतिरद्मासाः संवत्सरः संवत्सरमेव TAG WEA प्रदयुद्यच्छति सीवधताये ॥ १९॥ [r8. १. १९] नार्डालहा ाद्मण' | १०१ एवं anya; सतोञचतुर्विःशतिः चतुर्िंशतिसंख्याकाः स्तात्रौया छवो भवन्ति चतुविं शकाद्व मासात्मकः सं वत्र लन्तथा सति स्तोत्रौीयाचतुविंशकेन चतुर्विंशत्यद्धंमासालकं संतृवसर- मेव पुवं प्रागनुष्टिताय षडहाय प्रति रूपत्वेन दच्छत्युद्रमयति सअतोलनवेलायासुभयोरगोरवसाम्यार्थः ॥ १९। अथास्छिन््रहनि चतुर्विंशं