Bodleian Libraries

UNIVERSITY OF OXFORD

This book is part of the collection held by the Bodleian Libraries and scanned by Google, Inc. for the Google Books Library Project.

For more information see:

http://www. bodleian.ox.ac.uk/dbooks

ठठठं This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial- ShareAlike 2.0 UK: England & Wales (CC BY-NC-SA 2.0) licence.

LxXxXV । pe

Act. Ind 7 364

-*- ~~~ ~

=... -

BIBLIOTHECA INDICA:

COLLECTION OF ORIENTAL WORKS PUBLISHED BY THE ASIATIC SOCIETY OF BENGAL.

New Serizs, Nos, 207, 212, 217, 219, 221, 225, 254, 256, and 268.

TANDYA MAHABRAHMANA ;

fro ny WITH THE ee

< COMMENTARY OF SAYANA KCHA RYE”

EDITED BY vA 4 Cod ANANDACHANDRA VEDA NTAVAGLS A, voL. 11. CALCUTTA :

८ PRINTED AT THE NEW SUNSKRIT, GANESA AND THE RA MA‘YANA

PRESSES,

1874,

तारढयमहाब्राह्मणम्‌।

सायणाचाय्यैविरचितवेदाथप्रका शनामधय-

भाष्यसडितम्‌।

MAASAI TAA परिशोधितं ॥ ्रयोदटशाध्यायावधि समात्िपरवन्त-

SACRA: |

कलिकाता राजधान्यां नूतनसंस्कतयन्ते गणेशयन्त्रे रामायणएयन्ते च

मुद्धितः।

संवत्‌ २९३० | ख ९८७७ |

विन्ञापनम्‌ |

अस्य yafaq भागे हादशाध्यायप्यन्तो ग्रन्धोगतस्तस्य विन्नापनप्रकरणे ग्रन्यसमुदायस्य प्रतिपादययादिविषयखक्तोऽतोऽवर तस्य पुनरुक्त: प्रयोजनाभावः | अरस्ितुत्तरभाग तु चयोदशाध्याय- AGA पञ्चविंशाध्यायपर्ययन्तो wate वर्तते wa: कैवलमच्र- स्ानामध्यायानाग्मध्ये कस्मिन्‌ किं विषयो aad तदचराभि- धोयते। तत्र प्रथमतस्रयोदशाध्याये तावत्‌ स्तोमक्तष्यादि- विधानं, wet तु छन्दोमस्तीमक्रपिः, weet अर्टाचत्वा- रिशणस्तोमक्तमिः, षोडशे अग्निष्टोमविक्षतयः, weet ब्रात्ययन्ना- दयमिदहोचसमापिः, अष्टादशे sugar wate gamle वेश्य- स्तोम qaqa वाजपेय राजसूयविधिः, ऊनविंओे क्रतुन्दविधानं, विंशे अहौनादि कल्पनं, एकविंशे गगेविरात्रशेष चतूरात्र पञ्च- रात्र सत्र वर्णनं, दाविंशे षदात्रायेकादशरात्रपयन्त सत्र Ta, त्रयोविंशे हादशरातरादि हदातिंशद्रात्र क्रतु avd, चतुव्विशे यस्ति शद्राचमारभ्य संवत्‌सर wants सत्राणि, पञ्चविंशा- ध्याये तु आरित्यष््टायनादि wea संवत्‌सरसतान्तोनिरूपित दूति ।

ATA १७८ ५ शक्र |

---

खगेशाय नमः|

ताण्डयमदाबाद्मणं।

योद्‌ शोऽध्यायः।

--°()*-

ay प्रथमः Guy: |

यस्य निःश्वसितं वेदा यो वेदेभ्योऽखिलं जगत्‌ ।

निर्ममे aad वन्दे विद्युातीजमदे्वरं ॥

इत्यं व्युढ्वाद शाहमध्यवर्तिनो दशरातरस्यादितच्चतु णी- wei Wlaafe: पदथिता अथ पञ्चमस्याह्भः सोमकं पिघातुकामः तावद्ृड्डष्मवमानस्यादां ata ad दर्भयति ।

गोवित्‌ पवद वसुविद्धिरण्यविदिति पञ्चम- ware: प्रतिपद्गवति ॥ १॥

प्रतिपद्यते प्रारभ्यते अनयेति ufaua aqua प्रतिपदिति एकैव ऋक्‌ प्रतीयते तथापि टचद्ूक्रानामादिग्रहणेन विधि- रनादेश दति परिभाषितत्वात्‌ एतैदादिकस्तुच एव ate: अयं चः पद्चमसखाक्रः शाकरश्स्य त्रिणवसोमस्य aid

बदिष्मवमानसोतरं तख ATCA काच दयैः ॥ ९॥ a] t

2 ताण्डामष्टा बाद 1 (३.१ 8] ख स्डिश्वहहनि अस्य ave apfaats | गोविद्वा एतहसुविद्धिरण्यविदयच्छ क यये: ॥२॥

सोमः afgasia होतुः श्रो वशक्खः Matar अत एतत्‌ पञ्चममहः शाक्घरं waa इति यत्‌ रतद्गोविद्धं गवान्‌ aaa तथा हिरण्यवित्‌ हदिविधं रगं रजतं सुव॑श्च तस्य was तथा वसुवित्‌ अनेकेषामपि agai मणिसुक्तादीनां धरननां लम्भकं AISA: परैः WHA एव पश्युशन्दसामान्या- qua aay पञ्चमेऽहनि सङ्गता दूति तहा गोवित्‌ इत्यादि- लिक्रवतस्तु चस्य तेलाा सङ्गतिः ॥ २ ॥

ननु शक्ररोणाङ्थं िररयादिलम्धरकत्वमिति तवाद | € Qo € क पशवः THY: सत्व पशुभिविन्दते॥ ३॥

MGA: पावः WE: षशत्वद्चोपपाटविव्यामः पश्ुभि- qiifad सव्यं धनं विन्दते पुरुषो लभत दति प्रसिद्धं तस्मात्‌ WRU गवादि लम्भ्कत्वमुपपन्ं ॥ २॥

अथाद्खिम्‌ टचे लिङ्ान्तरं प्रदश्यीनुखुण्यमाइ | त्व सुबोगो रसि सोम विश्वविदित्येष वाव सुवोरो यद्य पश्वस्तदेव तदमिवदति ॥ ४॥

त्वं gait इति स्न्‌ टचे सुबवौरशन्दो ead यजमानस्य यश्वः बसुभूता एष टव NT शोभनवीग्यवान्‌ परचमखाद्जो-

[१३. १. 9.) तार्डामद्ाजाद्मणे । ९

इनुष्टातुञ्च पश्वो भवन्ति WHAT पश्ठालकत्वात्‌ः यदेतदहः- सम्बन्धि aged तदे व तत्‌ सुवीर शब्टोपेतं मन्त्रवाक्यमभिवद्ति चअभिलच्छ प्रतिपादयति i ४॥

अथ लिङ्गान्तर nem सङ्गतिमाष्।

तास्ते WU मधु सहुतम्बय दरति मधमद्र ed पयः प्रशवः atin तरेव तदनिवदति ॥५॥

तथा तस्मिन्‌ aa तास्ते acfeafa पादः aaa पशव मधुमत्‌ मापुखवत्‌ तं च्षरणशीलं पयः क्षरन्ति खावयन्ति

पश्रावच्च WHA Tam ताच्च पञ्चमेऽहनि wat इति तन्मन््- वाक्यं तदेव तद्भिवदति॥ ५॥

च्रथानुरूपाख्यं हितींयं ae विधत्ते |

पवमानस्य विश्वविरिल्यनुरूपो मवति ॥ ९॥

अयमनुद्छमा ख्यो वड्हष्यव मानस्य दितीयस्तच इत्यर्यः lal

विश्वविदिलस्य WE aleve देया सङ्गतिमा ।

विश्वमेव तदिन्तमसिवदति विश्व fe प्रगुभि- विन्दते ॥ ७ ॥

afgwfafefa पदं fad wits fad भो गसाधनमभि- agfa fag तद्वित्तं बेदनोयं aantafafa aaa शक्तव्यौ-

४ लार्डामहा जाद्यं । [११. ९. १०.] wa: agra विष्वं सभ्ये विन्तं विन्दते लभते fe tat fe यस्मादेवं तस्मादेव तत्कालेऽहनि अयं ठ चः सङ्गत इत्यथः ॥ ७ ॥

अथ पाढान्तरमनद्यानुगुख्यं Tafa | प्रते सग AeAafa ख्ष्टानीव Bae sta ie

wenafa भूतकालसमग्बन््ययं लेट्‌ Cesare: wag: भ्रतीवते vate एतस्मिन्‌ काले अहानि च खष्टानीव हि ्रनु- छानेनोत्पादितान्येव खल qa: wast चतुर्णीमद्खां निष्पन- त्वात्‌ तद्ादद्सिजहनि भूतकालसम्बन्धिर्षटिलिङ्गकटचो योग्य- इत्यथः ॥ ट ॥

परवेष्वहःखिव अनुरूपद्दिती यटचस्छ सं नां व्रुवन्‌ तद्वेटन- mag प्रतिपादयन्‌ प्रथमदितीयौ चौ संञुज्य विशिषटफलेतु- तामा |

पेम चैव aguante रूपेणानुवदति वत्मुबष ख्पमपरोण रूपे णानृवदति तदन॒रूपय्यान्‌ ङूपत्वमन्‌- ei एनं val जायते य एवं Fe स्तोचोयानुष्ूपो चो भवतः प्राणापानानामवरुष्ये ॥ € ॥

¢ . एतत्‌ पवमेव व्याख्यातं ॥ २॥ अथय तस्यापि बद्धिष्मवमानस्य लोतीयानुरूपटचदयादूं

सप्र्चद्यं विधन्त |

~

[११. १. १९.] तार्डामहा बद्धा ख | , 8 erat Ac SAAT भवतच्छन्दसां Wat ॥ १०॥

एकं सप्ते प्रथमं Bi म्रसोमासो अधत्विषुरिति दितीयं and दकं प्रकविरिति एतो engl कार्यो तत्‌ छन्दसां गायन्यादोनां सप्तसं ख्याना वये धारणएय मवति ॥ ५.

श्रय सप्तञ्चदयादूद्ं चतु चं विधत्ते | चु चोभवति भरतिष्ठाये ॥ ११॥

चतस्र ऋचो alas सो Wes: पदं वयं न इत्यादीनां चतसृणाखचां सदयो भवतौलयथेः तञ्च चतु्छचस्य करणं प्रति- छाये ॥ ९१९॥

अथ चतु्चादरष्ं यास्ते घानामधु्चत इति awe frre |

ढच उत्तमो भवति येनेव wa wala तम- सयद्यान्ति चिणव एव स्तोमो भवति मरति्ठाये प्ये लिद्वा TH पष्टः ॥ १९॥

तोर, चान््रवकानि afaq स तिशवः सएव tae बद्ष्पवमानस्य mag भवति प्रतिष्ठाये प्रतिष्ठां तयाणां नवकानां पाद्‌ तयसाग्यात्‌ पादतययुक्तसख्य फलकादेर्लोके प्रति- छानदर्भनात्‌ विणवस् प्रतिष्ठादहेतुत्वं तथा yer पुष्टिरभिदद्धिः तत्मा्भि्चायं चिणवस्तोमल्त एतत्‌ faze सनवकालक-

R ताख्डामराजगड्ा ख । [१२.२. 21

विदत्स्लोम एव खल ye: तिरभ्यासेनाभिरद्धः एष ति णाव- स्तोमाख्यो मवति चरतः चिणवस्य पुच्यालकल्वात्‌ युषटडेतुव- fafa i aR दति AQABA नरवोद शध्यायख प्रथमः खर्डः ।

अथ दितीयः wus: t अथ प्रथमस्याज्यस्तो त्रस्य Miata et euafa t

aa धियो are विद्युत दू लाग्नेयमाज्यं भव- ति॥१॥ |

aa faa ofa ठचः आग्नेयमग्निरेबल्माज्यं अाज्यस्तोलरं भवति।९॥

AQ ट चख पञ्चमेनाद्धा सङ्गति माइ |

शवं पशवः थोः शङ्घय्यष्तरेव तदभिवदति ॥२॥

शरो वै सम्पदा एव पश्वः लोके हि प्रमन्‌ च्रोमानिति व्यपदिश्यते अतः शब्रर्योऽपि at: च्रीरूपाः ता पच्चमेनाद्भू सम्वदा aa: धिय दूति खीशब्देन युक्तं मन््वाक्यस्य पञ्चमे नाद्रा wag शक्कय्येद्रति तत्‌ यदेवाभिवद्ति॥२॥

अथ लिङ्गान्तरमनृदयानुगुणखमाइ |

fre. २. ५] MUSASTATETA | ॐ

अम्नेश्िकित्त उषसामिबेतय दू तोतानोव द्येत- Weralara यतन्ते रथ्यो यथा ्यगियेव द्येतद्च- यनि यतन्ते ॥ ३५

्रातेयतन्त इति afar पदे दश्यते बलौ प्रयल्न इति धातुः एतद्छंतद्ित्‌ काले अहानि प्रथमददितीयादीन्यनुषठितान्य्ा- fa ta ai za चायतनं इति फलमभिलच्छप्रयतन्त इव प्रयत-

मानानौव भवन्ति यस्प्रादुपद्टटयतिधातुुक्तण्‌ whee विनियोगानुरुण इत्यथः ॥ ३ 1

aq चितीयसयाज्यस्य Mata zt दशयति ।

युङ्रुणाचिद्धासत्मवो नृनं वां वरुणेति मलाव eal यहे AAS दुरिष्टं AUT! Tenfa तदे az- वयजति BU ।

ुरूरुणेति as: मेतरावरुणं मितावर्णदेवताकं द्वितीय

माज्यम्नातं भवति एवं वरूणस्य देवस्य प्रकाश्नहारा तदेव aq यन्नसब्बन्धि दुरि्टन्तद्‌ वयजति निरस्यति ॥ ४॥

अथ टतीयमाज्यस्तोतं दश्रयति। ; उत्तिष्ठन्नोजसा Tears ॥ ५॥

sfusfafa ट चद्येन््रं इन्द्रदेवत्यं टतीयमाज्यशोत्रं भवति ॥५॥

ष्ट तार्ड्यामद्ा ब्राद्धणं | (tg. २. ©]

wary उतिष्ठन्वित्यादिपद त्यस्य तात्पय्य' eI सद्ग- faate |

पञ्च वा ऋतव GAAS रूपमोजसा सद्त्यो- aaa Haw सद्टोत्तिष्ठन्ति ॥ € ॥

अस्मिन्‌ पादे उत्तिष्ठन्विति पेन sara उद्भत्थावस्थानं प्रतीयते तख Wary च Pyrat: पचत्तवः रूपं खतुवि- भ्ोषे छि सव्वमोषधिवनस्पत्यादिकं उड्च्छत्यु त्तिष्ठति अत carat वशन्ताद॒तुपञ्चकं तस्मादस्याहःपद्चमत्वेन पञ्चसंख्यायोगात्‌ तत्मरतिपादकेनोत्तिष्टन्विति पदेन युक्तस्तु चोऽस्डि क्र इनि सङ्गतः रपि च Maat सद्ेत्यपि स च दश्यते aay ्रोजसैव बलात्म- नैव aay wefasta उचिताः सर्वेभ्योऽधिकामवन्ति Wel

श्रय चतुल्यंमाज्यलोतं दशंयति। rail युवाभिम दूति राथन्त र मेदराग्नं ॥ \७ ॥

दन्द्राम्नोदयुबामिम इति टचोराथन्तरं रथन्तरसाग्नः सम्बन्धि Ug इन्दराग्निदेवताकं चतुथमाज्यस्लोतं भवति कथमस्य रथन्तर सम्बन्ध उच्यते इन्द्राग्नौ अगतं सुतमिति राथन्तरेऽइनि चतुथं माज्यं ततर चेन्द्राग्नी इति सम्बोधनेनाभिसुखीलत्य अाग- मनं सोमपानञ्च तयोः प्राथ्येते असन्‌ ठचेऽपि ताह एवार्थः ति भथेसामान्यात्‌ भ्रसखापि राथन्तरत्वं ॥ |

Itz. ३. १ तर्डामहा बाह्मण | &

THAT WHY पञ्चममहः न रथन्तरण्च्य' Hatsfaa- इनि रायन्तरस्येन्दराग्नस्य सङ्तिरिति तता |

रथन्तर मेतत्परोत्तं TAHA राधन्तरमेव तद्र- पन्निर्दयो तयति स्तोमः ॥ ट ॥

यच्छकव्येः शाक्रं साम Camis Waa रूपान्तरेण वत्तेमानं रथन्तरं रथन्तरादुत्म नत्वात्‌ तदुत्पलतिक्चैतरेयके समा- नाता खञ्च वा इदमग्रे रथन्तरमिति प्रक्रम्य वैरानवेर- पयोः ख्ष्टसुक्काते द्वे भूत्वा sey वैराजञ्च रथन्तरद्च वेरूप द्ान्यमन्येतां want wasn तच्छाक्ररम श्लतेति तस्माद अन्तरमेव रथन्तरसब्बस्येव aga निरोतयति प्रकाशयति स्तो- सच तेषु चतुरष्वाज्येषु पूर्वोक्त एव fawa: ata: वदिष्पवमा- जाढोनां पञ्चानां ातःसवनिकानामेषां सोताणां इत्यं wet तीया एव विदिता प्राक्लतमेव गायत्रसामसु गातव्यं अ्न्व- सखानुपदेशादिति.बोञ्खव्यम्‌ ॥ ८ ॥

दति ताख्डयमहाबाह्मखे योद शध्यायस्य हितीयः खण्डः |

चथ तीयः खण्डः |

अथ माध्यन्दिनस्य पवमानस्य तयः सलोनोयालुचाः ततर

wad दशं यति | २] ९

१० ATESHETATHY | (१३. 2 RJ

अषीसोमद्यमत्तम इति विष्णुमत्यो wast मवन्ति॥ १॥

सोमा weg विष्णव इति दभेनाच्छतिन्यायेन अषौ सेमे- त्या्यास्िखोऽपि विष्णुमत्यं गायवरद्चोभयं सोव्यो गायतौ- SCAT एता माध्यन्दिनि पवमानखाद्या भवन्ति ॥९॥

विष्णुमल्यं Tarawa स्तोति।

ब्रह्म तरै गायती यन्नो frags तद्यज्ञं प्रतिष्ठापयति We

ag जादमणजातिरेव गायती अजापतेमखात्यहोत्पन्तेः यच्च विष्णुव्यपन शोलत्वादिष्णु शब्दाभिधेयस्तत्तवा सति गा- यतीख्लोतीयाः Faq बरह्मणि ब्राह्म णजातावेव यज्ञं प्रतिष्ठा- पयति ॥ २॥

अथ Stat तस्य पवमानस्य दयति |

सोम उष्वाणस्तोढभिरिति सिमानां रुपः खेने- बेतास्तदरपेण समद्ंयति ॥ २॥

aia उष्वाण दरति टचः सोत्रीय,ः माध्वन्दिनिपवमानस्य वद्धिं ` अनपे गोमान्‌ गोभिरकच्चा इति गावः अरतौयन्ते तञ्च सिमानां watturafaweta भूतानां रूपं तालो पश्ला-

[rz १. ६1 ताण्डामहा्राह्यं | ११ WHAT पश्चवः WHA ईति Brats तत्तस््मात्छेन खकीयेमेव way एताः; सिमाः wat: समद्धयति सर्वाः करोति ॥ ३॥

अथ ठटचान्तरं विधत्ते।

यत्सोमचिलमक्‌ च्वामिति गायचयः सत्यच्छिषटभो- रूपेण तस्मात्‌ विष्टभां लोके क्रियन्ते ॥ 8 ॥ यत्घोमचितमिति माध्यन्द्निपवमानस्ान्तयस्त चो भवति तत्या ऋचो गायव्यच्चरसंख्यया गायवतीडन्दखकाः सत्यो भव- न्बस्त्रषटमेनेव रूपेण टषणशब्द्योगात्‌ विष्टुभो भवन्ति. यस्ा- देवं aaa eat लोकते खाने क्रियन्ते लोचीयात्वेन विधो यन्ते want fe माध्वन्दिनिपवमासद्छान्त्यस्य ति ्र्यानत्वं ॥ ४ ॥ अथ अर्षा सोम दयुम्नम इति विषिते प्रथमे टचे पूवववद्वा- यतं साम विधाय तदितिकन्तव्यताप्रतिपादकं ब्राद्यणञ्चाति- feufa | 3

गायनं भवति यदेव गायचयखय ABA ॥ Y |

मतमेतत्‌ ॥ ५॥

अथासन्‌ fF सामान्तरं विधत्ते । € A ° . aod भवति पशवो वे यणवं पशूनामवरुष्ये NS

AIS साम गायच्या नन्तरं अद्धिन्नेव टचे गातव्य तच्च

१३ लार्डामष्हा बाह्मण | [ty. १. ट]

यणवं पशवो वै पशव CAAT तस्मा द्यखनानं पञ्यूना- मवरुध्या अवरोधनाय प्राष्य भवति uv ई ॥

अथास्य साम्नो गाने सान्तत्यं विधत्ते | सन्ततं गायति यन्ञसख सन्तत्ये ॥ ७ ॥

सन्त तमविच्छिन्ं गायति age सन्तानार्थं Tarte हि nq प्रलावादिमक्तिपच्चकस्य wey eat गानात्‌ विच्छेदो भवति ततु प्रथमायामेव प्रसलावभक्ते लत्वा उत्त- रयोः प्रलावभक्तिमलछत्वा गानात्‌ Brea: सान्तत्यं भवति उत्त रयोः प्रलावभक्तिलोपाथमत योनिमृते afer टचे यस्य॒ गानं इतरथा सामान्तरवदे कस्यामेकगानं स्यात्‌ VAY BARAT सन्तनिचोदयमानमेकेकस्यां सव्वेमित्थारिना प्रपरश्चितं सन्ततं गायतीति च भक्तिलोपदशंनादिति च वदता खूवज्लता यण्ठ- सन्तनिनोर्त्तरयोः प्रलावभक्तिलोप एवाभिप्रेत इति अरयमे- वार्थो गम्यते ॥ ॐ ॥

WATS सान्न; सम्बन्धिनीडाविभक्तिमन्‌ द्याद्भा सङ्गति माइ। अक ® ~ @ AAGS तयाद्येतखाह्ोरूपं || ८ ॥

Nn 6 ट नकि 9 दृट्‌ इत्येवं रूपा aware यस्जिन्‌ aT एतत्‌ aug तथा हि ताह शमेव GAY WAQISY रूपं qage पञ्चमस्येति हो इडाविभक्तिरवुकरान्ता ॥ ८ ॥

[१९. १. १९.] तार्डामहाव्राह्मखं | 18

अथाद्िक्ेव टचे पुनराछनत्ते सामान्तरं विधन्त । श्राकालं भवति ॥ < ॥

शाकलाख्यं Yel सोमेत्यस्िन्नेवाटन्ते ws गेयं ॥ २ ॥

तदेतत्मतिष्ठाहेतुरिति सेति |

~ A ~ fi एतेन वं शकलः पञ्चमेऽहनि vafasmfafa- छति शाकलेन TEA: ॥ १०॥ एतेन खल्‌ एतेन Bear पुरा शकलऋषिः द्‌ाशरा तिके पञ्चमेऽषनि प्रत्यतिष्ठत्‌ अनेन सान्ना स्तुत्वा पुत्पण्डादिभिः

प्रतिष्ठितोऽमवत्‌ तस््ादिदानीन्तनोऽपि शाकलेन स्तुवन्‌ प्रतिष्ठां लभते ॥ १० ॥

अथासिंखुचे पुनराटत्ते पुनः सामान्तर विधन्ते। वाशं भवति ॥ ११॥

CNA FE साम AM अर्षा सोमेत्यद्खिनेव टचे सोतव्यं ley अथोक्तखटषिसम्बन्धं तद्‌ाख्यायिकया प्रद शंयन्‌ सन्वैकाम- परा्षिसाधनतयैतत्‌ रौति |

ait AMATI बेधात्वस्येच्वाकखय परो- हित असत्य रेच्छाकोऽधावयत्‌ ब्राद्यणकुमारः

18 ATAA STATED । (tg. ३. १९.]

रथेन व्यद्धिनत्घ॒पुरोहितमव्वोत्तव मा पुरोधा-

ति aN A याभिदमोदगुएागादिति तमेतेन areal समेरवत्त- ala स॒ तर््यकामयत कामसनि साम वाशं काममेबे- AATATA WLR Ut

बिजानख Jat eat नम afagfa: स ervey दच्छा- कुकुलजसख ayaa तिधातुः yas व्वरुणस्य एतन्नान्नो राज्ञः पुरोहितः पुरोधा रासीत्‌ सच रेच्वाको राजा रथवा- इनाष्वानधावयत्‌ श्रौत्रं गमयत्‌ प्रथो मध्ये व्यवसितं कच्ि- द्राह्यणकुमार ATU रथेन रथावयवेन चक्रोणव्यच्छि- aq विच्छिन्नावयवमकरोत्‌ स कुमारः पुरोहितं ठशमव्रवीत्‌ तव पुरोधाय पौरोहित्ये वन्तमाने at cet tea एवं wed हिंसनं उपागात्‌ प्राभ्नोदिति एवमुक्तवन्तं एतेन ata सान्तरा समैरयत्‌ सङ्तावयवमकरोत्‌ तद्वाव तत्‌ खलु afe तस्र काले स षिरकामयत यद्ादेवं तस्मादा साम काम- सनि कामप्रं अतोऽनेन स्तुवन्‌ एतेन साम्ना अभिलषितं सवै मेव काममेति कामयितव्यं फलं अवसन्धे लभते ॥ १२॥

अदिन्‌ सान्नि अ्ध्यर्जखोपास्याने इडानादेश इति सूतका- रेण अध्यद्धंडा आदिश्यत इत्युक्तं तस्मात्‌ fagaq sfaasia अनुरपं टश यति |

अध्यडंडं तथा द्येतस्याह्ोरूपं ॥ १२ ॥

(४३. ३. po] वाण्डामहानाह्मख | ११ उपास्वानेश्रादिष्ट x2 डति एवं ब्रुयात्‌ wet TET यख तत्तयोक्तं तथा VHA पञ्चमख्ाद्भो खूप प्रागुक्तं ॥५२॥

अथान्यद्िन्‌ टचे सामान्तरं fara | मानवं भवति ॥ १६ ॥

सनुना इष्टं साम भानवन्तत्‌ सोम SATU: सोढभिरिति frafat टचे गातव्यं ॥ १४ ॥

अथेतत्‌ सौति |

एतेन वे मनः प्रजातिं भमानमगच्छतमजायते बह्भवति मानवेन gears: ॥ १५ ॥ |

एतेन खल्‌ सान्ना पुरा ag: प्रजातिं मजोत्पत्तिभूमानं अतिशयेन बद्छतञ्चागच्छत्‌ agree waza WTA स्तुवन्‌ प्रजायते पुत्र पौत्रेणोत्पद्यते ततो बह्पुत्रादिभि- रनेकविधस्ु भवति ॥ १५॥

भ्रयास्खिन्नेव St पुनराटत्ते सामान्तर विधत्ते | आनूपं भवति ॥ १९॥

भ्रानूप्रन इष्टं सामानूपं aaa उष्वाण इति टचे गेय भवति ॥ १६॥

अयेतत्पष्एमाह्धल्यमिति सौति ।

१६ ताश््यमहानाद्ण | [rz ३. १९1 एतेन वे TN BAT, TEA भृमानमास्रुत पशनां भूमानमन्रुत AAT GEATA: ॥ १७ ॥ अनूपो BATE पुतः TITS छषिरेतेन सान्ना पुरा

पशुनां भूमानं बड्धलत्वं ्राश्ुत WMA अतोऽद्यतनोऽ्यानुपेन स्तुवन्‌ पशुनां ब्धलत्व प्राप्नोति ॥ ९७ ॥

Warhead सामान्तर विधत्ते ।

वाम्ब' भवति ॥ १८॥

aay Ze साम att तत्‌ सोम sary vafeqe Gea गेयं ॥ ९८ ॥

अथ संन्नयेवेतत्धाम प्रशस्तं तेन चाह णव प्रशंसा सता मवतीत्याह। ` |

सामापेयेण प्रशस्तं यं वे गां यमश्वं यं परुषं प्र श८सन्ति वाम इति तं प्रशरयन््यषरोबेतेन मश- सन्ति ॥ १९ ॥ |

एतत्घाम चार्पयेण ऋषिसम्बन्धेन प्रशं प्रष्टं लोके यंगां aaa यं पुरुषं प्रशंसन्ति स्तुवन्ति लोकिकाः aaa इति चरेच्यवाचकेन वामशन्देन प्रशंसन्ति तस्मादिदं साम रेफविसत-

वामशब्द्ाभिधेयत्वात्‌ प्रशस्तं चनेन Sat अररे टा शरातिकं पञ्चमभिदमदइरेव प्रशंसन्ति॥९\२॥

[१९. ३. २९] नार्डाम हाजा" | १७

अन्नाने र्ोपाखाने पूरव वदादिषटामष्यद्ंडां ferrets अद्धा सार्पं दशयति |

= $ ~ @ WATS तथा BWAMTSl रूपं ॥ Qo Nl गतमेतत्‌ ॥ २० ॥

अथाद्धिन्नेव टचे गेयं सामान्तरं दश्रंयति। विणिघनमाम्नेयं भवति प्रतिष्ठाय ॥ २१॥

atfa निधनानि यस्य तच्िणिधनमाग्नेयं अग्निसम्बन्धि एतत्‌ संज्ञं साम सोम sara इति टचे गेयं तच्च निधनतय- aaa वित्वसं ख्यायो गात्‌ प्रतिष्ठायै प्रतिष्ठानाय साग्येनावस्ा- नाय भवति लोकेऽपि तिपा; फलकादयः ufafsat दृश्यन्ते तानि atfa निधनानि यस्य are योन्यां प्रसोमदेव वीतय इत्यस्यां waa YT Sc SIT RZ UT AB VW AGT 2 Y SAT RA ARA ATAU W

witwafagaar परदशंयन्‌ तेजो बरह्मवञ्चंसप्रापकल्वेने- तताम प्रशंसति |

अग्निः wel नोददीप्यत तं प्रजापतिरेतेन सा- श््ोपाधमत्‌ स उदटदोप्यत Sys वा एतत्साम ब्रह्म- वचसज्च टी पिव्देवे तेन ब्रह्मवचसन्चावसन्धे ॥ ९९ ॥

२] ४;

1c ताण्डामष्टा ना द्ाग्पं | [rag 28).

अग्निः प्रजापतेर्म्ुखात्‌ BE was, नोद्दौणत ऊ नाज्वलत्‌ तमग्निं प्रजापतिः खष्टा एतेन Veal साधनेन प~ धमत्‌ वायुना प्राज्वलत्‌ ध्मा शब्दाग्निसं योगयोरिति धातुः सोऽग्निरददीत ऊईदोपेएऽभूत्‌ तस्मादेतत्ाम दीधिसाधन- त्वादीष्यालकं तथा APIBIY ्रतएतेन दीघि ब्रह्मवञ्चेसोभय- equ सान्नरा यजमानः Vk शरीरतेजचचैव ब्रह्मरञचसं ता- भ्ययनादि जन्यब्राद्मतेजच्चावरुन्धे प्रप्नोति ॥ २२ ॥

अथ यत्‌ सोमचरि्भिति विते टचे गातव्यं साम दथ अति ।

dia भवति ॥ ९३॥

शिश्ना दष्टं साम wed तद्यत्‌ wa चिलमिति at गातव्यं ॥ २३॥

waraia यन्नदेतुरिति विवचुरलदथंमाख्यायिकामाह ।

faqal अङ्गिरसो Aandi wage स पिन्‌ पृलका इत्यामन््यत तं पितरोऽबुवन्नघम्बे- Rate यो नः freq सखतः पुचका दृत्यामन््यस इति aisnater वाव पितासि यो मन्वक्षदश्योति ते ime ते देबा अव्र वनेष वाब पिता यो

(ry, ३. २५.] ATAPI बाह्म | १६

मन््दिति तदे स उट्‌जयद्ुञ्जनयति शे शवेन व॒ष्ट- वानः ॥ २४ ॥

fagatatfgce: श्रङ्किरोगोत ऋषिः मन््रमतां मनस्य कतुं णां तया महात्मनान्तहि तानाम्डन्वाणां FOUTS मन्त aa मन्त्रस्य कन्त अतिशयेन Hay erate, स च विद्याति- शयेन इष्टः सन्‌ fara qatar इत्यामन््रयत Yat एव ॒पुत- का दत ATTRA CAAA SIA लतवान्‌ एवमामन््रणा- नन्तरं शिशुं पितरोऽब्रवन्‌ कथमिति हे शिशो त्वमधर्म्ममत्य्थ करोषि यत्‌ त्वं पितुन्‌ तव पिढमूतान्‌ सतो भवतः नोऽस्मान्‌ वका दति बैपरील्येनामन्त्यस इति एवं tem सन्‌ स पुन- रव्रवौत अष्टं वाव अमेव gare fuatfa भवामि योऽहं अन्त्रजन्न्तकन्तं दृ टास्प्मोति अतः सोऽमेव fuaranfa एवं परस्परं विवदमानाः ते देवेष्वशच्छन्त विवाद निन देवेष VAT WA Aare: खशया कश्डमध्ये कोवा पिताके पुता इत्येवं च्छरयमानासते देवाः चुना कम्ड्मध्ये यो मन्त्‌ एष एव पिता wa gat इति तत्ततोऽनन्तरः ख अङ्गिरसः शिश्एुरद जयत्‌ उत्कर्णेण जितवान्‌ तसाद द्यतनोऽपि गओशवेन ata स्तुवन्‌ उज्जयति छर्कृष्टच्नयतिं ॥ २४ ॥

अयाधारभूतानाखवां छन्दः सं ख्याहारेण प्रशंसति।

गायलीोषु स्तुवन्ति भतिष्ठाये ब्रह्मवञ्चं साय येनेव भाखेन प्रयन्ति तमभ्युद्यन्ति ॥ २५॥

Ro ताण्डामहाब्राद्धा । (ry. ३. २६1

गायतौषु विपदासु यत्‌ सोमचित्रमित्याद्यासु शेशवेन स्तुवन्ति तत्मतिष्ठाये प्रतिष्टानाय agaygeta च भवति गाय- व्यास्िपा््वेन प्रति्ठितत्वात्‌ तेजो रूपतया ब्म वचसद्ेतुत्वाञ्च अरस्य पवमानसलोवसख WII गावतवत्वात्‌ प्राणसंस्तुतः faze प्राणा इति fe ब्राह्मणं तथा येनैव प्राणेन प्रयन्ति WARTAR a प्रारभन्ते तमेव प्राणमभिलच्छय उद्यन्ति तत्‌ सोतं परिसमापयन्ति ॥ २५ ॥

अथेतावादयन्तौ चौ waar कथं माध्यन्दिनिसवने सङ्ग- च्छते Bev माध्यन्दिनं सवनमित्याशङ्यामा'इ |

era TAM भवन्ति तदु चं्टभादरूषान््रयन्ति

स्तोमः ॥ २९॥

एताक्चः SAAT गायन्थे टषखल्यो विष्णुशब्दयुक्ता भवन्ति विष्णचेनदरसानुजः faeat ee जाततादि द्रसतरेदुभः भ्रतस्ति- टपसम्बन्विनो रूपान्यन्ति नापगच्छन्ति dea रूपेण यो- गात्‌ विष्टुम एवेमा भवन्तीत्यथेः एवन््वसु THETA waa et क्रियमाणेषर यस्त्िणवः सोमे निष्पद्यते a ua माध्यन्दिनिपवमानख सोमः काय्य; ॥ २६॥

इति तार्डामहाब्राद्धाणे नयोदशाश्यायख तोयः खण्डः |

6 अह. 2

अथ चतुथः खण्डः; |

अथ होतुः स्तोचनिवं त्तकं शाक्तरसाम -विधित्छसलस्य संन्ाचतुष्य प्रदश्यं fafa | ;

इन्द्रः मजापतिसुपाधावह चप हनानोति TA Cae इन्द्रियं वोय्ये' निमीय प्रायद्देतेन शक्र होति तच्छक्ररोणाः शक्ररोल्रट सोमानमभि- THA AR TAR ATT महान्‌ दोष आसीत्‌ TT RTAT HTT: ॥ १॥

टचमावरकमसुरं हनानि इन्यामीति वदन्‌ इन्द्रः पुरा अजापतिसुपाधावत्‌ उपागमत्‌ TAT इन्द्राय प्रजाप्रतिः एत- च्छकव्यामकमिन्दरिवं बलं वौयं टवहननचमं सामय्धं छन्दोभ्यः गायत्यादिभ्यः सकाशात्‌ निमाय सारत्वेनादाय प्रायत्‌ TA वान्‌ एतेन वौखंण ea eat शक्‌ हि शक्तो भवेति वदन TET. च्छक्रुहोति प्रजाप्रतिरवो चत तस््माच्छकरीणा wate शक्तय त्मादकत्वात्‌ WHS दूति नाम सम्पन्नः अाधाराधेययोरभेद- विवच्या शक्रो शब्देन ब्व चनन्तेन Wale गातव्यं सानै- वोच्यते च्राधारबधत्वाहङधव चनं एवं प्रजापतिना दत्ते वीयः सति तेन सीमानं टतरासुरस्य शिरसो मध्यदेशमभिनत्‌ इन्द्रो विदारितवान्‌ तन्त्ात्घौम्नोभेदटकत्वात्‌ सिमा इति शक्र

शय तारडयमहाब्राह्ञणं | [११. 8. २.]

उच्यन्ते ततः सीम्नो भेंदनानन्तरं मद्कपत्यनुकरणशब्दोऽयं एवं QU शब्टमकरोत्‌ तत्त््मादेतासां मद्या इति नास सम्पन्नं ततो महान घोषः शब्द्ञ्चासीत्‌ तन््हानान्नाम इति संज्ञा रासां जाता एतञ्च संज्ञाचतुषटयं खार्भयेण प्रदशितं Ug मदा- तान्वः प्रजापतेर्वा विष्णो विष्वामिनस्य वासिमा at मद्या वा शवरव्योविति used शाक्वरः साम होतुः wera ATS fafa विधिरुच्नेतव्यः ॥ ९॥ | |

qangTerayat: शक्ररी; पाद संख्यया सौति |

दिशः पञ्चपदा दाधारत्तुन्‌ षट्पदा eof सप्रपदा परुष दिष्टा ॥ २॥

इदमतावगन्तव्यं महानान्नोनाख्चां तिसृणां शक्गरोणा- aut vate तयोदश्पदा अभिधीयन्ते खतः मल्युचमादितो AA wet निलित्वा एकेकाचिषदा शक्रग्या बह्हिभैता तत॑ सनयः पादाः शिचा शचौनाभिलयाद्याः CATAL, शाक्घराः ततः सखन्ना्ुरिति व्येन पञ्चात्ररः पादः धातुसंन्नकः ततः चेतन अचेतयेति पादो waa: रतावपि पादौ शक्त्या Theat स्तोमबत्‌ प्रयोज्यो अथेन्द्र युग्ायन दूति ऊभःसंज्ञकः पादः wit: तत एवाद्धिशक्र इति carat, पादः पुरुषसंज्ञको शाक्रः रायेवाजाय वच्िव Ta पादाः; शक्ताः guratte पिव मत्खेत्यष्यास्यनामेक; पादः; एवं प्रथमावाम-

1६१. 9.२. तार्डाभहा बद्धा ख | ४९

चतास्त्रमोदशपादाः तत शक्य ्रवयवभूताः सप्त अन्ये त्व शक्र राः सखोमवच्छकरीरेषतया म्रयोज्या दति प्रथमा wast सप्तपदा जाता एवसुत्तरयोरपि शाक्रराशाक्तरबिभागोन्नातव्यः तदुक्तं GACY महानास्बीः THe तासां प्रथमदहितीये पादे faveretfa शक्ररणि wiqeaq ऊधसच्छाक्रारः ga wha शक्तरारयद्वास्येति पद्‌ान्युत्तमानुहुष्यऽसेति तिसृणां शक्वरीणामा7दित एकैका ददिपदा ततस्य शाक्रः पादा- खतो धातुरनबत् अौधश्चेलेतत्‌ संज्ञकास्रयःपादास््रय अधः संज्ञः पादः शाक्ररस्तः पुरुषसंन्नक एकः पाद्दोऽशाक्तरखत- खयः. AST: शाक्रराः ततोऽध्याखाचेकपद्‌ा उन्तमायान्त॒ WA यो we गच्छति सखासु iat wagfcfa इपवध्यासाविति Bae: wa निद्‌ानकारः अरयेतासु महानान्नीष॒ fanfa- uae शाक्ररमिदमशाक्षरमित्यशाक्ररो प्रथमा ferer शक्तराणि aifa पदानि धतुरशाक्ररः पञ्चन्लरः सएष कुतः Bat भवति व्योऽशाक्ररोऽशात्तरः ऊधः शाक्ररम- Bat YUMA wea शाक्तराणयेव aifa पराणि पदानि अध्यास अशाक्ररो्टात्षर इति नन्वेवमेतासिखोऽपि Wea, सप्तपदा जाताः कथं पञ्चपदा षर॒पदेति व्यवहारः खनते म्रातिलोग्येनेयं स्तुतिः द्वितीयासम्बन्धो सनः स्यषेद्‌- ति्विष शत्यध्यासात्‌ पृव्येमान्नातोऽन्ः पादः उन्न मायां शक्त्य feugiat ऊं दिरभ्यस्यते श्चतस्त त्मा दद्यं पुनःपुनरान्नातं भवेदिति सत्वा भ्रवशिषटशाक्ररपादपञ्चकाभिप्राचेण सा Salat

xe लाण्डाभष्ाव्राद्मखं । [१९. 8. $]

BHU पञ्चपदा भवति तथा प्रथमायाः waaay, wars पूवेभावी Hofes afore aware इति योऽयमन्त्यः पादः स एव द्वितीयाया wet दविप्रदाया aE पुनराग्नायत इति तद्‌- तिरिक्रपदषट्काभिप्रायेण दितीया watt षटपद्‌ा भवति तदुक्तं निदाने प्रतिलोमं वदन्ति प्रदतञ्िदट्रोडो मविष्यतीति सप्त UST प्रथमा Wart पर्‌ vet ददितीया afe प्रथमायामुन्तमं पटं तत्‌ द्वितीयायाः प्रथम प्रगाथसाभुष््ठभिति पञ्च प्रदोत्तमा aa fadtarat उत्तमं तीयायाः प्रथमच ददितीयच्चेति wa- राथस्तु येवं पञ्चपदा ठतीया शक्वरी सा प्राच्याद्याः मध्यान्ताः पञ्चदिशोदाधार धारयति या षट्पदा भ्रक्रौदहितोया सा वसन्तादार्‌ षडतून्‌ धारयति सप्तपदा प्रमा WHT गायन्या- दीनि सप्त छन्दांसि धारयति freafa watt या प्रथमा द्विपदा सा पादयुक्तं पुरुषं धारयतीति ॥ २॥

अथैताः WAU: प्रकारान्तरेण wife |

TAT, WAT भवन्ति तस्माद्‌ द्योपथाः प- AT. ॥ २॥

अस्य खलोत्रस्व विणवस्तोमकत्वात्‌ सप्तविंशतिः स्तो तौीयाः एवाद्धोवेत्यादीनि पुरीषपदानि पञ्च एवं दाविंशत्सम्पदन्ते

तदिदमुच्यते giant: संस्तुता भवन्तीति, संस्तुताः स्स्तुताः विराटसम्पत्तेरूडं' F उप्र अतिरिक्तं यासां ता दयोपशाः

1१९. 9.१) चारोग | Ry

भवन्ति saTetearal शकंरीणामेवं eat aaa पशवो वाद्या दयोपशा feret असश fh 3 u

श्रथ प्रकारान्तरेण Ma |

इडे अभितोऽथकार' तस्म च्छ द्धे तोश्णोयसो सतचात्‌॥४॥

प्रथमायां शोत्रीयायामिनद्रदंग्नायनं इषं इति ure fa- राध्यं प्रथमोत्तभयीश्परि इडा भ्रब्दोऽभिदहितो aa मध्यमे- ष्वयकारः एवशुकत्तरयोरपि इन्दरोषिदेतसुख्यडि gat: शविष्ट wea इति पदंयोखदेतव्‌ं सूयते अरवकारमथा इति we: मभितः पाश्वैयोरिङे cereal भवतः तत्रं चाथशब्दोहसान्तः दडाशब्दो दीषौन्तो यस्मादेवं तद्त्‌ सपात्‌ सुपः श्यो. मध्यः संह्ितो देशः तस्मात्‌ सकाशात्‌ VE तौच्छीयसी अति. शयेन तीची द्र धीयसी खच्डयाग्रे भवतः 1 ४॥

हिपदाद्योऽयाङ्रराः प्रागतुकान्ताः ताभां भानं विधन्त | SIAR गायति तस्म्माड़पत्तुद्राः पशवः ॥ ५ ॥

उप शक्रीणो समीपे वत्तमाना eet: शबरा अरूपपरि- माशंसदङ्भूता ऋच Saegiat गायति गायेत्‌ यस्मादेवं Sarat शररीणामेवं रूपता aera गवाद्या अषयुप-

चद्राः समीपग्रत्तिंलषुदे्वत्पादि चताः ॥ ५॥ x] ४

xa तार््यमहानाश्ं ५ ey. 8.0] अथेतद्धाने WY fare 1 असंसिष्टा गायति तस्मादसंख्िष्टाः aaa: et ॥ ` शक्ररीरशकरीखु असंचचिष्टा विच्छिन्ना गायति गायेत्‌

यस्मात्‌ WTSI: वक्रग्योऽशक्षखं्ासंसिष्टाः तस्पात्‌ पथ- बोऽप्यसंक्ि्टाः खमभावतः खेच्छाचारिणः॥ ६ ॥

, अथ शाङ्राशाकरपाद्व्यतिषङ्गेण यच्छङ्गरोणान्नानात्व- न्तत्‌ सौति ।

नानारूपा गायति तस्मन्रानारूपाः पशवः OH स्यष्टोऽ्थः ॥ ७ ॥

अथ शङ्गरीणाङ्गानसमये रद्षोषक्ननयङ्धिगाीतव्यभिति बि- धातुमभिप्रेत्वयद् 1.

ATA वे MCT WATS Tat: पापवसोय- साद्विमयुयदप उपनिधाय सतुवते पापवसोयसो fa- va ॥ ८ ॥

अपद खल्‌ पुरा चीररसाः चौरस्य पयसो रस दरव रसो माध्यं यासां तथाविधा आखन्‌ तथा सति खभाववेपरीत्य- द्ेनाव्‌ पूर्वोक्ता देवाः पापवसीयसात्‌ पापं निट वसीयः खे्सुमयो; सांकव्यो टनिभुः भीता भवन्‌ एवश्च aware:

[te gto] ताण्डमहानाद्मथं | ९७

संहिता अरप उपनिधाय समोपे खापयितवा शक्षरीभिः qaa इति यत्तत्पापवसोयसः पापस्य निञ्जषटस्य वसोयस SHEA च विष्टत्यै विधारणाय चअसाङर््ण स्थापनाय भक्ति उक्तं खूतव- छता शपः Baar उपनिधाय मडानामोभिः स्तुदीरन्योयः सामाक्रः FATA स उद्घोषक्जनयेदिति॥ ट ॥

Uaged uwafa 1 विरतिः पापवसोयसो भवति aad वेट्‌॥€ ॥

सखयटोऽधः॥ ९. ॥

अथास्य साम्नः काग्यानि निधनानि nee wife

गायचरमयनं भवति बद्मवचसकामण खणि- घनम्प्रधनामश्िल्लोक उपतिष्ठते बष्ुभमयनं भवल्यो- जस्कामस्वाथकार णिधनमाज्येनामुभ्मिज्ञोक उपति- Sa जागतमयनं भवति पशुकामस्येडानिधनं पय- सामुश्धंल्ञोक उपतिष्ठते ॥ १०॥ |

गायत्रं भायत्याः सम्बन्धि अयनं गमनं अनुष्टानं मवति क्ख ब्रद्यवच्चेसं Manag यजमानस्य fa तद्ायन्याः सम्बनधय॑यनं खरिति निधनस्य करणां एवं Fae सखर्गलोके ` मधुना afar उपतिषते तिष्ठते; सङ्गतिकरण जाने पर्‌ः

श ATT RTA YS । [ty. ४. te]

सङ्गच्छत इत्यथः तथा श्रोजसकामस्य बलकामस्य यजमा- नस्य fared तिष्टुएसम्बन्ध्ययनं भवति कि तदथकारणिधमे अथेति निधनस्य करणं त्रै्टभमयनमेव उक्तवान्‌ wafer लोके अ्राज्येनोपतिष्ठते WE तथा पशुकाम WAITS जागतं awa: सम्बन्ध्ययनं भवति किं तञ्नागतसयननिडा- निधनमिडेति शब्दस्य निधनत्वेन करणं इडायाः पश्युरूपतवादट्‌- afga लोके पयसा उपतिष्ठते इडानिधनं ` पयसा वजनानः सौरेण सङ्च्छते ॥ ५० ॥

guatet प्रसावोद्गानयोः fare विधातुमाड ।

्च्सार्य्योमाल्यः WaT: प्रारोत्सोदिति शोवा- चालम्प्मम्भारिजानतए रजनः कोणेयो यद्योताः मरति- ` छापर शच्यतोल्येतद्वा एतासामच्छ्र canfafsat a आभिः fad परस्तु लिप्रमुद्भायति ॥११॥

माल्य इति गोतनिरेणः waa wat नाम ऋषि अच्छसा अजोवेन शीघ्रं wat: मारौत्सोत्‌ प्रकषंणाटतवान्‌ दूति निर्हशात्‌ खलु ates: कुणेः gat रजन; पारिजानतं परिजानतोऽपत्यं THN Ta ज्नब्टिं मल वाच उक्तवान्‌ तखा- प्रियाय उच्यते एताः Watt; प्रतिष्ठापं म्रतिष्ठापयितु यदि श- च्छति शक्तो भविष्यति तद्व कन्तंव्यमिति प्ररोद्ुरभिप्रायः एतत्‌ एषः एतासां शङ्गरीणां safe षष्ठो एता; वक्घरौर श्नयति

[१९. ४..१३.} AISA! । za

गमयति स्पष्टीकरोति वा अश्छुव्यक्तिरपगतिष तथा प्रतिष्ठिता अरनपायाख् करोति एष इत्युक्तं कोऽसावेष इति तदुच्यते य अभिः शक्ररोभिः fest शोर प्रस्तुत्य प्रसावभागं उच्चार्यं fax शोघ्रसुद्ायति sata -करोति प्रस्तुत्येति पव्बेकालतामाते ITAA: ॥ १९१९॥

एवाह्छोवेल्यादौनि पच्च पुरीषपदानि तेषां गानं विधन्तं । UHC, स्तुत्वा TTT स्तुवते ॥ १२॥

श्रीभिः शाक्षरेण wear स्तुतवाऽनन्तर पुरीषेण सामा- न्याभिप्रायमेकवचनं पुरोषैः पुरोषपदः स्तुवते स्ुवोरन्‌ ॥ १२९ ॥

तदेतत्मशचं सति |

पशवो वे शब्््यों गोष्ठः gw गोष्ठमेव तत्‌ we: पञ्यस्यन्ति तमेवे नान्‌ भवर्तयन््यविख- साय ॥ १३॥

या एताः शक्व्वैलाः पशवो वे गोपा एव तदाचकौरिति Reali, उपेततवा त्तदा TATA STAs च पाद्‌- हयेन योगात्‌ Wee: पशवः ऊधसा वत्सेन च wat: खल्‌ पशवो लोक उपलभ्यन्ते यदेतत्पुरोषं पुरीषपढं एतद्गोष्टः गव्रा- मवदखानप्रदेशः तत्तथा सति गोष्ठमेव aarge, पय्धखन्ति

श तार्डामहा नाद्यं । 18: 9.१६] परितः faufer निभिंमते तमेव गोषठदेशं प्रत्येनान्‌ प्न प्रव न्तयन्ति. अ्रविख्छंसाय विखं सनाभावाय अविनाशायेत्य्थैः nya

मेतरावरुणण््ं प्राकतमेवेत्यभिप्रेत्य ब्रह्मणः we सो. | तीयं ea द्शंयति | |

€ ~ तर्हि

इन्द्रो मदाय TIA LUTE न्त Ware ॥ 8 ॥

इन्द्रो मदाय वाध दति टतौयस्य श्ठस्लोतीयो भवति तत्र aay दति भृतकालवाविलिङ्गो दधिधातुः aaa एत- Maat काले पञ्चमखाक्रोऽनुष्टानसमये अवन्त हि. यज- माना; WART अभवन्‌ अतो भूतकालविषयटद्धिप्रतिपादक, WRITE सङ्गत इत्यथैः ॥ ९४ |

wa तद्धिन्‌ टचे गेयं साम विधत्ते |

तासु ATSHRT ॥ १५ ॥

बृषद्रिरेरिदं eat Cage साम तासु इन्द्रो मदा. येत्वाद्यासु भवति ॥ १५ ॥ |

अय विकल्पितं सोतौोयसामान्तरं विशिष्टं विदधाति \

खादोरित्या विषुवत दूति विषुवान्‌ वे पञ्चम- महस्तासु रायोवाजोयं ॥ १६॥

खादोरिर्यत्येतौ att ब्रह्मसामस्ोतियः कायः

Tre. 8. १७] तारडयनहाब्राद्मख | zt

क्देतदृश्चराचस्व पञ्चमम; -एष विषवान्‌ यथा गवामयनसय vaya: wes waaay: पचदयस्पशं नात्‌ fayaifaaet तथेदं पञ्चममहरपि greasy wat: प्म भागस्य षट्कस्यावसाने वत्तमानत्वेन मध्यवत्तित्वात्‌ ` विषवा- नित्याख्यायते तस्मादिषुवच्छन्दयुक्तल चः सम्बन्धा इत्यर्थ तासु विषुवच्छब्द्‌ युक्तासु खादोरित्येल्यादिष्र रायोवाजोयं रायोवाजो नाम कञ्ित्तत्‌सम्बन्धिसाम गातव्यं ॥ ९६ ॥

अथय कामनामेदे ब्रह्मसामतया विधित्सुरा् |

इन्द्रो यतीन्‌ Hesse: प्रायच्छत्तेषां चय उदट्‌शिष्यन्त थरष्िवहद्भिरीरायोवाजस्तेऽब्रवन कोन इमान्‌ पचान भरिष्यतोल्यहमितोन्द्रोऽजवो त्तानधिनिधाय परिचाय्यं चरन्‌ वर्य स्तान्‌ बद - यित्वा्रबोत्‌ कुमारका वरान्‌ टणोध्वभिति, qa- ्यमित्यत्वोत्‌ ए्यरभ्मि लसा एतेन पाधरप्रमेन चन प्रायच्छत्‌ AAA एतेन Wild क्षचस्येवाख मरकाभो भवति, ब्रह्म वचसम्ब्ह्ममित्यनवीद्‌ ब्ग रिस्तस्मा एतेन बाडइद्भिरोण ब्रह्मवर्चसं प्रायच्छद्‌ ब्रह्मवचसकाम एतेन Wala ब्रह्मवर्च॑सो भवति Wagner एतेन रायो-

RR Hragrerangs | [११. ४. १७.)

बालीयेन पञ्चन्‌ प्रायच्छत्‌ पशुकामं एतेन स्तुवोतं पशुमान्‌ भवति ॥ १७ ॥

qu खलिन्द्रो यतीन्‌ waar य॑न्नविरोधिजनान सालाटकेयेभ्यः AAA: Yas: REM प्रायच्छत्‌ मच साथे दत्तवान्‌ तेषां यतीनाम्दमध्ये तयद शिष्यन्त अव॑शिष्यन्तं अवशिष्टाः सालाटकैरभकिता आसन्‌ केतुते varias गिरी रायोवाज इति अवशिष्टा एवमन्रुवन्‌ कः Agi fra पुतराल्मना Staats त्वा भरिष्यति पोषयिव्यतौति एवमुक्त SE वः FAH पोपकोऽद्मोतीन्द्रोऽववीत्‌ अथ तान्‌ शुर श्छया- दीनधिनिधाय रथे रोण ब्धवत्‌ पोषयन्‌ पय्वैचरन्‌ परिचग्धीं ह तवान्‌ एवं ayfaat पुनरव्रवौत्‌ हे कुमारकाः मम पुत- wat! बराम्‌ टणीध्वं यं; चध्वमिति तच wach: मद्यं ad बलंमच्चित्य बवोत्‌ चटणोत ततस्तौ शथुरच्मये एतेन ॒पार्थु- waa साम्ना ad ad प्रायशदिन्द्रो दत्तवाम तस््माददयतनेाऽपिं चतवकाम एतेन WaT Ale स्तुवीत अथ तदवेदन- फलं अस्य बेदितुः चख च्चव्रजातेरिव प्रकाशं; कौीर्तिभवतिं nfafsaa भवति य एवं ब्राह्यणा जानाति, अथ wefsfe: ज्रह्यवचसं ब्रह तेजो awafefa अत्रवोत्‌ं अयाचत ततस्ते SHR एतेन बाहं ङ्गिरेण सान्ता ब्रह्मवर्चसं प्राय- afeg: Wield AMZ ब्रह्मवचेसकामः APIs काम- यमानो यजमान. एतेन arefeta स्तुवीत स ब्रह्मवच्सी

[११. 8. १८] वार्डामडानाद्भाण | RR

मवति, अथ रायोराजः wea पून्‌ Slant aaa रायोवाजीयव एतेन रायोवाजौयेन erat पून्‌ प्रायच्छत्‌ दत्तवान्‌ नखात्‌ पश्चुकामो यजमान एतेन रायोवाजीयेन Qala स पशुमान्‌ ब्धपश्युके मवति ॥ veo ॥

अथेत्छवाम कन्तुविशेषे areata ।

पाथुरण्डटः राजन्याय ब्रह्मसाम Fal, बाईै- fax argu रायोवाजोयं वेश्याय aaa WFTT THEA सतोमः ॥ १८ ॥

राजन्याय चतरियाय areca ब्रह्मसाम कुर्यात्‌ एवसुन्- waa योजना afaza fe खकीयं रूप शत्रं ब्रद्यणख जद्यवच्चसं वैश्यस्य पशवः पाशुपाल्यं एतानि तीणि सामानि एतचिवयसाधनानौलयक्तं तन्तथा च सवेन सखवकौयेन नियतेनेव Stu एतान्‌ समञ्खंयति wags करोति अच्छावाकष््लोत- मपि प्रालृतमेवेत्ववगन्तव्यं एतेष च तिष्वपि ए लोतेषु पूर्वोक्त च््रिणव एव लोम: क्यः ॥१८॥

इति ताण्डानहाब्राह्यण्ये योद चाध्थायख sau: खण्डः |

२] ५.

i a अथ पञ्चमः See | अथामवपवमानस्यादं ee द्यति ।

असाव्यएगयुग्योदायेति गायत्री भवति मदवदव रसबन्ततीयसबनन्प्रदमेष तद्रसं दधाति ॥ १॥

` . असव्यंश्ुरिति गायतो गायतपवमगनखास्तचो भवति शिष्टं सिद्धं ॥ ९॥

अथ aint fara |

afada बृहद्यश दूत्यभोति रथन्तरस्य पं qefefa बृहत उभयोः Te TAIN हि वणै- वेतद. ॥ २॥

अभिदयुल्नमिति दितीयलचः ara: अभित्वा सूरनोनुम दूति रघन्तरयोनावभिशब्द्द्शंनात्‌ अभोतिशन्दो रथन्तर सान्नो ea qufefa शब्दो जत्घाम्बोवाचकत्वात्तखय बृहतो ei तथा चोभयोवेदरवन्तरयोरूपमभियुन्न बृहदिति सहो चैति सद्ितमुपगच्छति एतत्प्च्चममइः sal fe व्णावुभय- वर्णा कमेव बा ताञ्चतुधीद क अानन्तग्यपैत्‌ WHC रथन्तर प्रभवतया रथन्तर सम्बन्धा च्च ॥ २ ॥

अथान्यं ad faut |

(११. १. £] कश्डामहा नाद | RL

mufagesafata सिमानार रूपम््द्यो हि सिमाः खेनेवेनातद्रभेण खमदेयति ॥ २ ॥

्राशाशिष्ुरिति टतौयस्तु चञ्च सिमानां शक्ररोणां रूपं कुतः मद्यो महत्यो fe सिमाः शक्र्धलन्तथा + प्राणाशिशु-

म॑होनामिति शक्रव्धमिधायकेन avis योगात्‌ खेन खको- येनेव रूपेण एताः सिमाः समदं यति स्ष्छद्वाः करोति ॥ ३ ॥

अथ ट चान्तरं विधन्तं ।

TAS वाजसातय दूति वेष्णव्योऽनृष्टुभो भवन्ति ॥४

वैष्णव्या विष्णु शग्द्यक्ता Tyee: पवस्ेत्या द्या- fare: Mater भवन्ति इन्द्राय सोम विष्णव इति विष्णुन्द्‌- योगादिमा वेच्णव्यः ॥ ४॥

aaa ata. |

wa वै विष्णुरयदल नापि क्रियते तद्िष्णुना य्ञनापिकरोति॥५॥.

श्रते विष्णशब्देन व्यापको यज्ञ एवाभिप्रेतः तथा चाता- faraufa यन्ञापि क्रियते अपि गतं प्राप्तं न क्रियते नानुष्टीयते agar agra विष्णुना अपिकरोति संपृ करोति ॥ ५॥

अय Strat faye |

४६ ताश्डाम्ाब्राह्मखं | (१३१. ५. ९] इन्दव ज पवते ene दूति Fars <I ~ AA ~ € खनव ना सद्रूपेण समद्गयति ॥ € ॥

गतमेतत॒ ॥ ९ ॥

ननु॒भरलतावामेवखान्खुचोऽभिभरियाणीत्यादयोजागतः तत्कथं तत्स्थाने AEWA: सङ्गच्छत दति TATE ।

fren: सत्योजग्यो षेण तस््ाच्जगतोनां लोके क्रियन्ते ॥ ७ ॥

विष्टुभः सत्योऽप्ेता जामतङ्पेए गोशब्देन . योगात. जगत्यो

भवन्ति तस्मादेव जगतोनां साने क्रियन्ते arene दति गोशब्दो इश्यते तस्य जागतरूपत्व प्रामाम्नातं ॥ ॐ ॥

अथास्य एरिति प्रथमविहिते et yaasrad साम विधाय तत्‌सावकमिमे वै लोका मायतमित्यादिकं तत्‌ ATE watfafenta 1

गायलं मवति यदेव MAAS ATTA WH ॥ WET, ॥ ट ॥

अथास्िन्रेवाटत्ते टचे सामान्तरं विधत्ते ।

सन्तनि भवति ARATE: सन्तत्यै ॥ ९ ॥

amg सन्तनिसंन्नक साम काये ay पञ्चम-

[te ५. to] ATQASTAT TT | 3

Qe: सन्तत्ये श्रहरन्तरेण सन्तानाय सम्बन्धायाविच्छेद्‌ाय भवति कथमस्य सन्तानहेतुतेति चेत्‌ उच्यते सर्व्वाणि हि सामा नि योनिग्रये एकं कस्यामेवच्चिं उत्पन्नानि इदन्तु तनाणेवस्य धारयेति टचे गौयते तद्वद तासाव्यं श्ुरिति टचे गातव्थभिति विधौयते तत्र fa freq ea यानिभृतासु watt साम असार्व्यंश्एुरिति afaa टचे किमेकं कस्यां गातव्यं किं वा अत्रापि चे सत्वा उत्तरां VI इव अन्यत Veda तथ च एकेक- faqs एकस्य ara: समापनात्‌ तयसतुचास्तिखः सोतीया भवन्तीति न तिणवस्ोमविरोषः अाहोखित्‌ सामन्तरवत्‌ योनिग्र्ये कस्यामेव गीतं साम युनरत्तरयोः प्रस्तावभक्तिलोपेन तदेव गीयते अरसान्यंश्ुरिति टचे तइदेव प्रथमायां गौत्वा उन्तरयोरपि प्रसावविभक्किलोपेन तदेवोद्रातव्यमिति संशये सन्तनिचोदयमानमेकैकस्थां सव्वेभित्यादिकं पद्यं पूर्वं पचयिता अन्तिमं पच्चं॑सिद्धान्तितवान्‌ तिर्ष्वाचार्ययाः खतेयेधान्यानि सामानीति तथाचैकस्वां सामसमाप्तावपि प्रथमसतं प्रलाव- मेवोत्तराथं मभ्यपेत्य उत्तरयोः THR प्रसावाभावात्‌ ओओङ्ा- रेण थगुद्गोथाटानाच तख साम्नः सन्तनोत्यन्वथसंन्ञेयं अत- वास्या क्कः UAVS ACU a सन्तानाच्च सन्तनीति ॥२॥

| अथ प्रकारान्तरेण सन्तानड्ेतुतया Atha |

वाग्वा TU प्रतता यदह्वादशाहस्तखा एष fay- WU षञ्चममहस्तामेवेतेन सन्तनोति ॥ १०॥

श्ट तार्डाम्हाबाद्धखं । (1x. ५. re

यत्‌ यो ATEATS: दादशानामच्ां समूहः कतु; TAT. प्रत ता neva विस्तारिता are वागेव अतस्तस्या वाच एषः. fre वान्‌ एतद्िषुवसं जनक मश्टव्यैत पद्चममडः अहःषटकदयालिक- न्तामेव ATS एतेन सन्तनिसानरा सन्तनोति ॥ you

अथधाभिदयुग्जमिति fated चे गेयं साम दशयति !

च्यावनं मवति ॥ ११९॥

च्यावनाख्ये साम WHAT गातव्यमित्य्थैः ॥ १९२ ॥

तदेतत्‌ लोति।

नि [] ~ & ~

प्रजातिव च्यावनं प्रजायते बह्कभवति च्यावनेन GATT ॥ १२५

प्रजातिः प्रजननद्ेतुः खलु च्यावनं साम तस््मा्चयावनेनं

quart; स्तुतवान्‌ प्रजायते पुत्रपौवादिरूपेणोत्प दयते चख Vales उत्पद्यन्त इत्यथैः ततो बड रनेकरूपश्च भवति ne

अथास्य चावनसंज्ञां निद्रीवन्‌ टिफलद्ेतु तामा ।

एभ्यो वे लोकेभ्यो उष्टिरपाक्रामन्तां Warf वनेनाचयावयद्यदच्यावयत्तच्चपावनख च्यावनत्वज्चया- वयति ठष्टिञ्छयावनेन वुष्टवानः॥ १२॥

एभ्य स्न्निश्या लोकेभ्यः पुरा टधिरपाक्रामत तामपक्रान्तां

[ty. ५.१६} लाण्डामहाज्राद्मथं | ९९

ae प्रजा पतिश्चयावनेन सान्न. चच्यावयत्‌ अच्चारयत्‌ सव्यतः प्राव॑त्‌ यद्यस्म्रादनेन STAT साधनेनाच्यावयत्‌ तन्त स्माञ्चयाव- नसय साग्बच्चयावनत्व्मिति नाम सम्पन्नं यस्मादेवं aqieda- नोऽपि च्यावनेन quar, स्तुवन्‌ पुरुषः efe च्यावयति चार यति ॥ ९२ ॥

aa प्रणाशिष्ुरिति ca गेयं साम cuafa | Alsi मवति Wes |

ATATS साम तद्छिंखुचे गेयमित्यथः ॥ १४ ॥

अस्य च संन्नां अर्यान्ित्रुवन्‌ पश्ुप्रािसाधनतामाइ |

uaa वा इन्द्र rem बिश्वामिचजमदमनो TAMA TAMIA षश नामवरध्ये क्रोशं क्रियते ॥१५

एतेन खल TT साधनेन पुरा इन्द्र TAMA एतत्‌ aq ख्याने हे विश्वामिवजमदग्नो इमा गावो वर्तन्त दूत्य काशत्‌ saute छतवान्‌ तस्मादस्य सानः कोशनसाधन- ala कोशमिति ata सम्पन्नमिति भावः तस््मादिदानोमपि पशनां गवादीनामवरुष्यं ्रववरोधनाय AEA कोशं साम कियते प्रयुज्यते ॥१५॥

श्रथ पवस वाजसातय दूति दत्ते विद्धिते गेयं साम दभ यन्‌ तद्रग्ख् मध्यतिदि शति |

४० ATRASTAT HTS | [१३. ५. १६] गौरौवितं भवति यदेव गोरीवितख्य ब्राह्मणं nee

गतन्ेतत्‌ ॥ ९६ ॥ garfgag टचे पुनराटत्ते सामान्तरं विधन्ते।

ऋषभः शक्रो भवति ॥ १७ ॥ ऋषभः शार इति सान्नः संञा एतत्‌ संज्ञं ata afq- aq Ze गातव्यं ॥ ९७ ॥

तदेतत्‌ Gita 1

पशवो वे Wea: पशुष्वेव तन्द्िथनमप्य्ज्ज॑ति HANS न इ वा अनुघभाः पशवः मरजायन्ते ॥१८॥

ufaa पञ्चमेऽहनि विनियुक्ताः wearers: पशवो त्रै गोरूपा एव ऋषभा त विधीयते तत्तथा च wafaqets शाक्वरीणाङूषभः संयोजनात्‌ पशुष्वेव भिथुन स्त्री पुंसरूपं बुगल- मणरज्जति अवस्था पयति प्रजात्यै प्रजननाय ऋज्‌ गतिखानोपा- व्नेनेष्विति धातुः न खल were ऋषभेण विचुक्ताः पशवः भजायन्ते वत्साच्नयन्ति तस्मात्‌ पश्एसंस्तुतानां शक्रो समीपे ऋषभो विनियोगयोग्य इत्यथैः ॥ १८ ॥

तदद्खिनेव St Visa सामान्त रं विधत्ते ।

पाथेम्मवति ॥ १६ ॥

fez. ४. २२.] वाण्डामहाबाद्मणं | st | Rs faa ~ # ufaat इष्ट साम पाय तद्‌ ठे गातव्य ॥ १२ ॥

अथेतत्‌ ग्रास्यारण्यपश्ुसह्भप्रधिसा7धनमिति स्तौति |

= A ~ + एतेन वे Val वन्य उभयेषां पश्नामाधिपत्यमा- ञ्रतोभयेषां पशनामाधिपत्यमग्रते wat ge- वानः ॥ २०॥

एतेन पार्थन सान्तरा खल्‌ पुरा aT वेनस्य पुवः ए्थौनाम राजिः उभयेषां ्राग्यारणयानां पञ्पूनामाधिपत्यमधि पतित्वं खामित्वमाश्रुत vA अतो अद्यतनोऽपि पार्थेन तुष्टुवानः स्तुतवान्‌ उभयेषाम्प्यूनां स्वामित्वं पराप्नोति ॥ २०॥ |

अथाख्िन्नेव टचे ्ाटन्त सामान्तरं fara | WES: पदस्तोभो भवति ॥ २१॥

अष्टाविडा safes ऋचि पादे से भायस्छिन स तथोक्तः एत- च्ाषटेडः adit साम्नः sat wal दिव इत्यस्यां योनौ चत्वारि सामानि गौयन्ते ततर प्रथममषटेडापदस्ताभसन्ञं तत्प- वख वाज इत्यद्छिन्‌ टचे ऊड्ितव्यं ॥ २९\॥

ware arent गाने किञ्चिदूगुणं विधित्सुरा्ड |

TR cara वलुमुदयद्कततं षोडशभिर्भोगिः षय्य- ६

।

४द तैश्डयामडहाब्राह्मखं | [ १९. ५. २४]

wag ud पररस्तोभमपश्यंत्तेनाणावेष्टयद्पवे्टय- ~ A faa गायेत्‌ पाप्लनोऽप्रहत्य ॥ २९॥

इन्द्रो टवमसुरं wa wa कुलिशं उदयङ्दुदग्रहीत्‌ तं टत्रासुरः षोडशभिः षोडशसंख्याकैर्भोगेः सव्ये शरीर पय्य- भजत्‌ पय्येग्रसत्‌ अावेशटितवान्‌ स तथाविध इन्द्रः एतं पदस्तोमं CASA सामपश्त्‌ तेन पदसोमेन खहष्टेनापराबेटयत्‌ अपगतवे्टनमकरोत्‌ अवे्टकान सब्ेमोगानपसारितवानिलय्यैः तक्मादिदानोन्तनोऽपि सोता अप्वे्टयत्रिवापगतं वेटनसखाप- समनं qafea गायेत faa arya: पापस्खापडलै अपहननाय विनाशाय ॥ २२॥

एतदेव बित्रियते।

पाप्मा बाब स TAT RT पदस्तोभेनापाताप- पाप्मान इते पदस्तोभेन FEAT: ॥ २२॥

तमिन्द्रं 8 Sa: पाञ्चा वाव पापमेव भूता VBI पाञ्मानं

पदश्ोमेनापाहत व्यनोनशदनाशयत Tana: कारणात्पदसो- मेन तुष्टवानः स्तुतवान्‌ पाञ्जानं पापमपडते विनाशयति ॥२३॥

अथास्य पदस्तोमसंन्नां निव्यैक्ति | पद्‌) सत्तममपण्यत्तत्पदस्तोभस्य पदस्तोभत्वं ॥२४

पदः पदात्‌ ऋचः प्रतिपादं saa अतिश्येनाचरितारं

he ५. २.७] TIARAS | ४९ खोभमपश्यत्‌ WEG तन्तख्मात्मदसोभस्य सान्तः पदस्तोभवं पदस्तोभ इति नाम सम्पन्नं ॥ RB

अथास प्रतिष्टादहेतुतामाद | हाद शनिषनो भवति प्रतिष्ठायं ॥ २५॥

स ष्ठ veer द्वादशनिधनः etearfa निधनानीति यस्य ताहशो भवति प्रतिष्ठायै प्रतिष्ठानाय etenatatas: dag fe प्रतिष्टाद्ेतुः तत्छामान्यात्‌ हाद शनिधनोऽपि पद- सोमः प्रतिष्टाहेतु रित्यर्थः तानि च हाद्शनिधनानि खूवलतै- वोक्कानि निधनानि पदानि पद्सलोभेष तडा इति अयमथः पदस्तोभा नाम wnt fea इत्यस्यां गौयमानानि चत्वारि सपमानि खषटेडषड्ड चतुरि डददिरिडानीति अत चाड; पद्‌- qian विदितः. तख यानि चत्वारि पदानि याखु्टाविडा तानि मिलित्वा इाद्शनिधनानि भवन्ति ॥ २५॥

gaia za गेयं साम विधत्ते। दाशस्यल्यं भवति ॥ २६॥ दाशस्यत्याख्यं साम इन्दवजो पवत दूति टचे गेयं ॥२६॥ वाभ्वदहःप्रशंसा कामः ATA संन्नादारेण “fa | ज ॐ, ड न्ति क e ata ai प्रशयसन्तिदाशस्त्येतितां प्रशसन्य- इरे वेतेन प्रशसन्ति ॥ VON

8 ATTA TS | [१९. ५.२८.]

aia fe ai गां प्रशंसन्ति स्तुवन्ति तां दाशस्पत्येति प्रशं सम्ति ereera दति षातुः दाशो दानख पतिः दाशतिः भावपरो निशः दाशस्पतौ साभुदहौ शस्यत्यो बलस्य ace प्रद्‌ातुमौश्वरः गां स्तुवन्ति अतो द्‌ाश्श्यतलयसंज्ञा प्रशंरूद्ेतुः एतेन दाशस्यत्यसंन्नेन साम्ना अष्हरेवेटमनुष्टोयमान भश सन्ति॥ २७॥

श्रयेतत्पवमानस्तो Agee | निधनान्ताः पवमाना भवन्त्ज्ञो VAL MALT

सब्बे तावच्वत्वार एव सामान्ताः खरो निषनमिडावा- गिति छचामन््मनच्तरं खरयित्वा समापितं हाद्कारच्च इय- मपिखर sfa eat व्यपदिश्यते खरवागिडाभ्योऽन्ये सामा- न्तरं cara निधनमित्युच्यते अदधिं श दा शस्पत्ये खरवागिडा- भ्योविलच्त णमेव पद्‌ावसानं द्यते तथा पूर्वयोरपि पवमानयो- Marea aa; पवमानाः निषनान्ताः निधनसंन्नः सामन्तो येषां तथाविधा भवन्ति तच्च निधनान्तत्मस्यानुष्टीयमानयख पञ्चमस्याद्को शत्य धारणाय कल्पते Vasey सामसु ठचेष क्रियमाणेष सप्तविंशतिसातौयात्मकस्त्रिणवस्तोमो निष्यते स एव श्तोमोऽस्याभवस्य भवति ॥ २८॥

दति ताण्डामहानाद्धयखे त्रयोदशा ध्यायस्य मञ्चमः खकः |

oe 1

खथ षष्ठः खण्डः | भथोक्थानां WAY ata ee ट्॑यति। aa Baa THATS TT Wg

Weta: ॥ ९॥ तदेतत्‌ स्तोति ।

अपच्छिदिव वा एतद्यन्नकार्डं यदुकथानि यदे- ति सलोमत्वायेव ॥ २॥

गतमेतत्‌ ॥ २॥ दितौयसखोकथस्य स्तो तीयं at विधाय स्तौति ।

इन्द्राव साम गायतेति पोः ककुमस्तेनानश- नायुको भवति ॥३॥

इन्द्राय साम गायतेति पणी; अक्षरसंख्या सम्यणीः चन्दनाः ककुभः ककुप्‌कन्दस्कासिखः स्तोतीया aqua} भवन्ति तेन पणस्य ककुभस्य eve करणेन यजमानोऽपि We Sk: सन. अनशनाुकः अशनाया अशरनेद्धा wadter तद्रहितो भवति ॥ 2 Wl

प्रकारान्तरेण सोति |

४६ तार्डामडा बाह्य | (१३. ६. 9] परुषो वे ककुप्‌ पुरुषमेव तन्मध्यतः रोणाति॥४ यदिदं ककुपङन्दस्ततत्पुरुषो वे पुरूषात्मक एव तन्तथा

सुति मध्यतः उक्था नाम्ध्ये पुरुषमेव यजमानस्यात्ानमेव दे ₹- मध्येऽव्ितं प्रीणाति तपयति ॥ 8 ॥

अथ टतोयस्योक्‌यस्तोतोयं इ शंयति !

असावि सोम gga दति fears eas खेनेवेनारस्तदरपेण समद्धयति NY ॥

असावि सोम न्दत इत्यच्छावाकस्योक्थस्य स्तोतीयस्तृचो भवति सोमः असावि अभिषतः रसावख्ामापनोऽमुद्िवर्थः मतीयते wee: सिमा इत्युच्यन्ते पशवो वै शक्तय दूति चूतः तासाङ्गोरूपत्वात्‌ गवाञ्च ्ीरादिसम्बन्धः सिद्ध एवेति

असावि सोम दूति रसप्रतिपादकशब्द्ः समानां शक्करीणां | सूपं गतमन्यत्‌ ॥५॥

अथ प्रथमटच्ते गेयं साम दर्शयति | सच््रयम्मवति॥ € tt

सक्याख्य' साम Bra अग्नदूषोमष्ोत्यद्िंम्तुचे गातव्य id

रथस्य संज्ञां ्राख्यायिकया fares पश्ुसाधनतासाडहइ।

देवाञ्च वा सुराञ्च WAV यतरे नः स्या

Tre. ई. 2.) ताख्ड्यम हा बाह्यख्यं । ae सेषान्नः पशबोऽमानिति ते देवा असुरान्‌ सञ्त्रयेन A षमजयन्‌ यत्सम जयएस्तस््मात्यक््नयम्पश् Aa Tay सञ्चयं क्रियते ॥ ॐ ॥ परा खलु देवाञ्चासुराच्च पशुविषयं Yara: समदधत सन्धानं समयमकुव्बैन Airway यतरे Waa सम्यग जयेः नोऽस्याकम्भ्यं तेषामेव पशवो गवाद्या चासन सन्तु भवन्तिति एवं सन्धानं लत्वा ते बुध्यमाना देवाः Waa AA साग्ना च्सुरान्‌ समजयन्‌ अभ्यभवन्‌ यद्यस्मादनेन Beat सम- जयन्‌ तस्मात्‌ सक््रयमिति तख साम्नो नाम सम्यन्् qatse-

Tifa यजमानख प गूनामवरुष्ये qatar Waa साम क्रियते wot

श्रथ द्वितीयोक्यस् साम विधत्ते |

सोभिकं भवति yc ॥

सुमितेण दष्टं साम सौभितः तदिन्दराय साम गायतेति aw गेय ॥ ट ॥

अदेतत्‌ स्प्राप्तिसाधनमिति विवक्तृरा्ह ।

दोषेजिह्वो वा दद रत्नो यन्ना यन्ञानवलिद्ध-

वचरत्तामिन्द्रः कयाचन मायया न्तन्ाशसताथ इ सुमिलः कुत्यः कल्याण अस तमत्रवोदिमामच्छा-

ac ATEASTATHG । (१९. ६. 2]

षवेति तामच्छा aa सेनमनवोननाहेवतन् Tea मि- यभिव तु मे हदयस्येति तामन्नपयत्ता, सएस्क तेऽह- तां aga तौ तद्यीकामयेतां कामसनि साम सो- faa काममेवेतेनावर्न्धे ॥ < ॥

दोषनजिही Stat fret यस्या; सा दौषलिद्धी दीष जिद्ी चङ्न्ट्सोतिनिपातनादीकारः इदमीहशो रचः राचसी यच्चा यज्ञस्य इन्तो यज्ञान्‌ यच्निवान्‌ यन्नाथंच्चरुपुरोडाशसोमादीन्‌ अवलिदतो दीषेया fawar अवलेहनं कुवती भअ्राखादयन्ती vagal ्रचरत्‌ अवर्तयत्‌ तां दीषजौद्ीं राच्तसीं इन्दः कयापि मायया eq’ हिंसितुं नाशरांसित नाशक्तोत्‌ aaafas समये gfaa: शोभनेन मेत्रीभावेन qa: कल्याणः; प्रशस्तः कुत्घाख्यकषिराख afew स इन्द्रलरपिमव्रवौत्‌ इमां राक्षसीं अच्छा मदमिमुखं यथा भवति तथा adifa अतस्तं WaT TART नृष्वेति स ऋषिः यथा सा अरभिशुखौ मवति तथयात्रबोत्‌ एतत्छाम मोयते सा राच्तसी अभिमुखो सती एन- सषिमनत्रवीत्‌ अचेति cu मम इृद्यस् प्रियमिव तु faa मेवाभृदिति एवमभोढतां तां राक्षसौ अज्ञपयत्‌ इन्द्राय न्यवे- द्यत्‌ ततस्तां Uae daa पोचणादिसंस्कारेणाविशदध यज्ञवाटे हतां कुत्सदृन्द्रचोभो मिलित्वा afefeet तदेव रान्तुस्याषहननं afe afaa काले तावाकामयेतां कामयित्वा च इतबन्तौ तसात्‌ Waa सुभितेण ze साम कामसनि काम-

[te ६. १९.] तारड्याम हा बाद ख | ge: प्रदं सव्वकामप्राप्िसाधनं तद्दमात्तेन सर्वमेव कामं यजमानो-

ऽवर्न्धे ॥ २.॥

अथ प्रकारान्तरेणेतत्‌ सौति |

सुमिलः सन क्ररमकरित्येनं वागभ्यवदत्त८शु- गा्धेत्स॒तपोऽतप्यत स एतत्सो मिचमपश्यत्तेन शुचम- पाह तापश्च हते सोमिलेण तद्टवानः ॥ १०॥

अस्य रच्तोवधानन्तर हे कुत्स सुमितः wat भृतानां भोमनमितः सन्‌ कूरः कमे श्रकःचकार्घीदिति एनरूषिं अथरी- रौ वागभ्यवदत्‌ भितोऽब्रवीत्‌ सऋषिस्तपोऽतप्यत तेन च तपसा एतत्घौभितं सामापश्यत्‌ तेन च yea सौमितेण ws शोकं अरशरीरवाग्‌ जन्यमपाहत व्यनाशयत्‌ तच््ञाद यतनोऽपि सोमि- aU तुष्टवानः स्तुतवान्‌ YI शोकं अपाहत अपडन्ति नाश- यति॥९१९०॥

थ टठतौयोक्थस्य साम विधत्ते ।

मडावेश्वामिवं भवति ॥ ?१ ॥ aaa साम warts da sea इति टचे गेयं ॥१९॥ श्सेतत्घज्ञा निवं चनेन सोति |

पाप्मान इत्वा यदमडोयन्त तत्‌ महावेश्वामि-

चख म हातेश्वामि नत्वं ॥ १२ ॥ x] ७

“Ko ATUARTAT HTS | १९. ३ १५]

देवाः पुरा श्रनेन सान्ना पाप्मानं पापं हत्वाऽमदहीयन्त य्यात्कारणादमदहोयन्त पज्या चासन्‌ तन्तस्मम7ग्म हा वेश्वा- मितवसखाख साम्नो महाबेश्वाभिवत्वं मावेश्ठामित्रमिति नाम सम्पन्नं ॥ \२॥

अथास्य सान्न; स्तोभसुपादाय सौति | ~ Aa छायादूहयाउहाउद्ेति पश्मेवेतेन न्योडन्त ॥ १२॥

अख्िन्‌ स्तोमे ser ज्डेति हश्यते एतेन सोमेन WAT ated नितरां प्राभवन्‌ यद्वा सख्खी तवन्तः अस्य सान्नोऽवसाने ोर्डेति तिःप्रयुज्यते ॥ ५३ |

तदन्य लौति। are भवति चिराचख धृत्य ॥ १8 ॥

तिख इडा यख तन्नीडमेतत्‌ साम भवति तच्च ददितीयख fatiay va धारणाय भवति ॥ १४॥

श्रथ watfestead उन्तमाया इडाया गुणविशरोघं बिदधानः सन्तानदेतुतामाडह |

दरवन्तीमिडामृत्तमामुपयन्ति षष्ठस्याह्वः सन्तत्ये॥१५

Tt wef टूवन्तौं द्‌ाबीयसीसुत्तमामन्यां ठतीयामिडा-

[!१. ७. .६ ATEBASTATHTD | ५१

सुपयन्ति रपरगच्छन्ति सा च दीर्वोभूता wears: करिष्य माणस्य Baa सन्तानाय सम्बन्धाय भवति ॥ १५॥

अथे तेषकथेषु पूववत्‌ सोमक्गपिं दशे यिला सौति ।

चिणव एव स्तोमो भवति fasta yey लि- ददा रष पष्टः ॥ १६॥

व्याख्यातमेतत्‌ ॥ ९६1

दति तारडामहा बाह्य त्रयोद्‌ पाध्यायस्य षणः GUT: | चय सप्रमः खण्डः । एवं दाशराचिक्स्य wry: रो मङ्ञपिखुक्ा wa

षष्ठेऽहनि बद्िष्मवम7नख्य प्रथमं सोवीयाख्यं ad दशयति |

ज्योतियेन्नद्य पवते मधभियमिति षष्ठय्ाह्ः ufargqata ॥ १॥ जयच््िशत्‌खोमकं दाशरातिकं षष्ठमदूरतः परमध्वाय-

परिसमाप्तेः प्रतिपाद्यते ae षषटखाद्भो ज्योतिच्धज्नेति म्रति- पद्यते waaata मअतिपदिति प्रथमा रुच्यते टचसखुक्ताना-

५९ तार्डयमहाताद्धा खं । ११. ७. १1

मादिग्रहणेन विधिरनादेश इति परिभाषया एतदादि कल च- एव ग्राह्यः सोऽयं बह्िष्यवमानखाद्यस्तुचो भवति ॥ ९॥

अत ज्योतिःशब्देन fara wee सोति।

ज्योति WAN छन्दसां ज्योती Taal साम्नां ज्योतिख्रयस्त्रिंशः स्तोमानां ज्योतिरोव तत्सम्यक्‌ सन्द धात्यपि इ पच पचो ज्योतिष्मान्‌ भवति ॥२॥

aura गायतो ज्योति तेजोरूपद्चाग्निना स्ह ्रकाशयति प्रजापतिखुखादुत्मन्तेः तथा सान्नाग्द्मध्ये रेवती रेवतं साम ज्योतिसतेजोखूपं clays तद्रदख प्रकाशोऽस्ति असिद्धं ्तोरयिमच्छन्द पर्यायेण रवच्छन्दे नाभिधेयं साम प्रका- शात्कं सोमानां faseretat मध्ये तयल््रिशस्तोमो ज्योती- रूपः तस्य तयस्त्रिशटरेवतातकत्वात्‌ तथा सति ज्योतिर्यन्नस्येति ज्योतिः शब्द प्रयो गद्द्खिन्रहइनि ज्योतिरेव sa वितयात्मकं सम्यक्‌ सङ्गतं यथा भवति तथा सन्दधाति संयुनक्ति रख यज- मानस्य यःपुत्रस्स्य॒पुतो ज्योतिष्मान्‌ तेजस्वी भवति fag वक्व्यमस्य यजमानख ज्यो तिष्मच्वं भवतीति ॥ २॥

अथा तान्तं पदान्तरमनूद्य सौति |

aufuafafa पशवो बे रेवत्यो सधुमियं तदेव -तद्भिवद्ति ॥ ३॥

[१९. ७. ६.1 तार्डामद्ा बद्धं | ye

रेवत्यो रेवत्यालक साम पशवो वे पण्ठात्मकमेव तदेव मधु प्रियं रसातिशयनेच्छाविषयं मु मधुरस्य च्षोरादिरस्खप्रदा- नेनैव प्रसूनाम््धुरत्वं तत्प्रतिपढं पश्ुद्वारा रेबत्यात्मकं तदेव मभु अभिवदति अभिव्रवोति शब्दसामान्येनेयं स्तुतिः ॥ ३॥

अथ पटन्तरमनूद्य शोति |

मदिन्तमो मत्सरद्रन्द्रियोरस cafe वे Tas रसः पशवस्तदेव तद्भिवदति ॥8॥

इन्दरियाल्मकं वीयं रसः पशवः वी ख्यरसात्मकाः पशवः इत्यथैः wa इतवत इन्द्रस्य Ne wal परापतत्‌ तञ्चौषधिरूपेण परिणोतममूत्‌ ओषधोनाञ्च पश्ुभिरात्नि धारणात्‌ रसाल-

कल्य ACIS: yey पशूनां वौय्यरसात्मकत्वं गतम- न्यत्‌ ॥ ४।

अथानुरूपाख्यं बदिष्मवमानसखय हितोयं ठ चं विधत्ते । अ च्तत प्रवाजिन द्रल्नुरूपो भवति ॥ ५॥ स्यष्टोऽथेः ly

aareaafa पदर वितेनार्धेनाद्का ayaa | BEAT येतद हानि ॥ ₹ ॥

wate एतस्जिन्‌ काले च्रहान्येतदन्तानि etal रउत्मा-

¶४ वाख्डामद्ा बाद । (re. ७. ९.1 feataa तस््ादूभूतकालविद्धिततद्‌ PTS A Het afa- धातुः wefe सङ्त ae: ॥ ६ ॥

अय पृववदस्य ay अतुरूपसंन्नां नित्रंवन्‌ तद्ेटनफलं दयन्‌ स्तोत्रोयानुरूपौ ट चौ संहत्य Wiha ।

पम्‌ चैव तद्ूपमपरोण ङ्पेणानुवदति यत्पृ खूपमपरोण पे णानवदति तद्‌नुरूपस्यान्‌ रूपत्वम- नरूपएनं val जायते य एवं वेद्‌ स्तोलोयान्‌ रूपो ठचो भवतः प्राणापानानामवरष्ये ॥ ७ ॥

सिद्धमेतत्‌ is ॥

अथय दशच्चंहयं विधन्ते।

दशचैौ भवतो दशाक्षरा बिराड वेराजमन्तम- न्नाद्यस्यावरध्ये ॥ T ॥

पवस देव वीरतिसनाच सोमजेषिचणए्तौ दश्चो स्तो- त्रीयानु रूप चद्वयानन्तरं काव्यो facet द शात्तरमेतचच द शविधेन्द्रियतप कत्वेन द शसंख्यायोगाददिराजं व्रिराट्‌सम्बन्धि तस्म्मादशसंव्यादारा रतौ दश्चौ अन्नाद्यस्य अन्नयोग्यस्या- स्यावरुध्ये अवरोधनाय भवतः; ॥ ट |

अथानयोरुत्नरसख eee किञ्चि णं विधत्ते,

[tz © ११.] ताख्डयामडा नाद्यं | ५५

उत्तरो दश्चो भवति सोटकं इन्द्रियसख Tow रस खानतित्ताराय॥€॥

सना च सोभेत्युत्तरो दितीयो ewe: सोदकं अथानोवख wena मत्युचं समान श्रवसानो भवति fanufafgag tere easy wee रसस्य deta अनति- च्ाराय अतिचारः अतिशयेन चरगामपगमनं aa dfeara एकस्य पादस्य प्रयचमावेटनात॒ तेन सन्तिष्ठ्न्यत्‌ weg हढं भवतीत्यथे; ॥ ९. ॥

तस्येव पादस्य कुतः पुनराटत्तिरिल्यतश्राह |

यच वे देवा दन्द्यं ara रसमपश्यस्तदन्‌- न्वतुदन्‌ ॥ १०॥

यत्र वै aq खल्‌ मन््रभागे देवाः पुरा इद्धियालकं fea रसञ्चापश्चन्‌ तन्तदनुन्यतुदन्‌ प्रत्यचमभ्य स्यन्‌ यद्वा यत खल्‌ स्थाने देवाः पुराऽबुानसमये इन्द्रियं ववयं रसमजानन्‌ तद्वयं # द. Ages तत्रातुन्यतुदन्‌ अानुपूव्व ण स्थापयन्‌ तस््माहिषितो रसः कामयते मन्त्रात्‌ अरवणाविधानस्यानीयेन च सव्वासासुपर्येव तथा ऋचां aay मानेन पादेन पिहितत्वात्‌ अनतित्तारोमवती-

त्वथ; ॥ १०॥

अथ We: wiatat विधन्ते।

५६ तार्डामहानाद्य खं | [१९३. ७. १९.] A AIBA भवति प्रतिष्ठाय ॥ ११॥

चतु चः चतस चो afer सखुदाये सोऽयन्तरत्समन्दी- त्यादि कञ्चतु्ध चो भवति सच प्रतिष्ठायै यज्ञस्य यजमानस्य भ्रतिष्ठानाय भवति aquitet fe गवादयो लोके प्रतिष्ठिता इष्यन्ते ॥ १९1

अथेतत्‌ सौति |

ध्वखे वे प्र रघन्तो तरन्त पृसमोढाभ्यां वेददख्ि- wie सडस्ाखयदिङ्धतां aaaat कथन््राविदमात्त- मप्रतिष्होतरः खादिति तो भल्येतां ्वखयोः Te षन्त्योरा सडसवाशि दद्महे तरत्समन्दीधावतीति ततो वे तत्तयोरात्तमप्रतिगडोतमभवत्‌ ॥ १२॥

wa शत्रणां खधयित्यौ पुरुषन्तो was लिङ्गव्यत्ययः waa al राजानौ वेददश्िभ्यां विदद्श्वगोताभ्यां तरन्त- प॒समोढाभ्यां छषिभ्यां सहखाणि सषहस्तसंख्य कानि अदिच्छतां दातुनैच्छतां agent tag caw प्व्यालो चनमृकु र्ता नावावयोरिढं धनमात्तं सखो छतं कथं केन प्रकारेण anfarsta स्यात्‌ प्रतिग्रददोषविचुक्तं भवेदिति ततस्तौ saat जानीतां ध्वखयोः पुरुषन्ोरेति मन्रमपश्यतामित्य्थः ततोऽनन्तरं मन््- प्रभावात्तं खीकछतं तयो सज्धनं श्प्रतिग़््ोतं प्रतिग्रदटोषविसु- क्र मभवत्‌ । RR ॥

[tz ७9. १६ वार्डामहाबराह्मख | 49 अथे तहेदनं प्रशंसति | आत्तमखाप्रतिग्र्धोतं भवति य एवं TS ॥ १३॥ SEIT ॥ AQ I श्रथ प्रकारान्तरेण मन््रचतुष्टयं सौति!

विनाराणरसो भवत्यभयस्यान्त्रा्स्यावरध्ये मा- AWA च SAT च ॥ १९ ॥

ध्वखयोः पुरुषन््योरेति नरयेः शखमानतात्‌ Ws चतु- ऋचो विनाराशरंसो नाराशरांसषिशिष्टो भवति अत उभय हिविधस्य मानुषस्य मनुष्यसम्नन्धिनच् देवसम्बन्धिनख अन्ना- द्स्याबरुध्यै अवरोधनाय भवति ॥ ९४॥

अथ बहिष्पमरवमानस्यान्त्यं ad विधत्ते |

aa उत्तमो भवति येनैव प्रान भमयन्ति तम- wafer ॥ १५॥ |

गता्मेतत्‌ ॥ ९५ ।

एवं wtalaty विदहितासु सोति।

लयस्रंशणएव स्तोमोभवति प्रतिष्ठाये देवतासु at uy प्रतिष्ठितः ॥ १९॥

a} 5

ट ATA STA GD | [१३.च८.२.] असख बदह्दिष्पवमानस्य aafeinus सोमो भवति स च यजभानस्य प्रतिष्ठायै प्रतिष्ठानाय भवति कुतः तयच्तरिंशत्‌- संल्यासु र्‌वतासु वस्वेकएव aafequmfatsa: खयं ufafs- तवान्‌ प्रतिषटाहेतुरित्यथः ॥ १६ ॥ दति तार्डामहाबाह्मणे त्रयोद चाध्यायद्

सप्रमः खण्डः |

[1

थ अशमः wae: |

अथास्मिन्‌ षष्ठोऽहनि प्रथममाज्यसोतं दशयति 1

दम स्तोममडते जातकेदस इत्यामनेयमाज्यं भवति सोदकंमिन्द्रियखखय tare रसख्यानतिक्ञाराय यच वे cal इन्द्रियं Nate रसमपश्यरः WARIS दन्‌ ॥ १॥

डमं खोममिति टच अाग्नेयमभ्निटेवत्यं प्रथममाज्यसोतं

मवति तत्र सोदक समानोद्कं WR: We मारिषामावयन्तव इत्यनेन पादेन wad समाप्यमानं भवति fae सिद्धं ॥ ६॥

अथय दितीयमाज्यस्तोत्रं ewafa | प्रतिवार खर उदित इति Atay मेलावसणं ॥२

प्रतिवां @x दरति एचः खरवत्‌ खरशब्दयक्तं मेतावस्णं मितावर्ुणदेवताकं हितौयमाज्यस्तोत्रं भवति i २॥

[१३. ८. ५] तार्डयामहा बाह्म खं । ५२ तदेतत्‌ स्तौति |

xX अन्तो वे खरोऽन्त एतत्‌ षष्ठमह्नामन्त एव तद्‌- न्तेन स्तुवते प्रतिष्ठाये ॥ | सरः सर्व्योःन्तो वै अवसानभतः एतत्‌ षष्ठम TAA अन्तेन WY समापनात्‌ तन्तथा सतिः AAA चन्तभतच्खव्यस्य

वाचकपदयुक्तेन SAAT एव स्तुवते स्तुवन्त्यङ्गातारः प्रतिष्ठाय प्रतिष्टानार्मुभयो; सारूप्याद्‌तः प्रतिष्टाहेतुरित्यघः॥ २ ॥.

अथ aaa दशयति |

भिखिवि. विश्वा अपदिष cero स।दकमिन्दरि- यख Tag रसखानतिक्ताराय aaa देवा इन्दर यं वोग्य५ रसमपश्य स्तदनन्यतुदन्‌ ॥ 8 ॥

भिन्धि विश्वा दति ava इन्द्रदेवल्यं ठतीयमाज्यसतोतं तच्च सोदकं समानोदकं समानावसानं aque तद्धभरेति गतमन्यत्‌ ॥ ४ ॥

अथ चतुथमाज्यस्तोतं दर्थयति।

यज्ञस feu ऋत्विज लेन्द्राम्नः सोदकमिन्द्रि- यस्य बीय्येख रसय्यानतिक्ताराय aa वे देवा दू न्दरियं TUS TANTS स दनन्यवुट्‌न्‌ स्तोमः NU

ze ATR STATS | (1९. 2.3]

यज्ञस्य fee इति at: | रेन्दराग्नं इन्द्रा ग्निदेवताकं चतु- sated ay TET तस्य बोधतभिति पादेन सोदकं समानोदक गतमन्यत्‌ yates एव तयस्तिं शणोमः चतुष्वाज्य- wae काय्यै; ॥ ५॥ दति तार्डयमहा ाद्णे त्रयोदशाध्यायख अष्टमः que: }

अथ नवमः wae: | auifqaeia माध्यन्दिनि पवमानस्य प्रथमटवचं fara |

इन्द्रायेन्दो मरूत्वत दति मर्त्नत्योगायनेया- मवन्ति॥ १॥

AQAA ATARI युक्ता इन्द्रायेन्दो AAA इत्याद्यासिखः WIA: स्तोत्रीया माध्यन्ट्निपबमानस्य मवन्ति॥ ९॥

अथासाम्य्माध्यन्दिनिसवने सङ्तिमाह | मर्त्वद्धि माध्यन्दिनि सवनं ॥ २॥

मर्त्वत्‌ मर्द्धियुकतं fe माध्यन्दिनं सवनं मरततीय- ग्रहाणां WAAAY च शस्तरख सद्भावात्‌ wal मर्त्वत्यलवर सङ्गता इत्यथः ॥ २॥

अथान्यं we fara 1

[\९. ९. १] वारडासहाजाद्ख | ६१

गटज्यमानः सु हस्त्येति सिभानां रूपं ॥ ३ ॥

मृज्यमानः सुस्तयेति द चस्ततर समानां शक्करीणां रूपं aa हि गोभिरव््नानो अर्भसीति खतं गावच्च waa इति गो शब्दयुक्तसत चः शक्रीणां रूपमित्य च्यते ॥ ३ ॥

ननु शक्रो सब्बद्न्तुचो Taree षष्ठेऽहनि कथं सङ्गच्छत इति तत्राइ ।

समानं वे सिमानाञ्च ad रोवतोनाञ्चसिमाग्यो PALI: प्रजायन्ते ॥ 8 ॥

सिमानां शक्रोणां Water उत्पन्तेरनन्तरसेव रेवत्यः प्रजायन्ते शष्टिसमये रैवतं सामोत्पद्यते तथा च प्रागाननातं स शक्रोरर्जत तदपां घोघोऽन्वद्ज्यत रेबतोरदटजत तद्वां षोषोन्ब ख्ज्यतेति अतर सव्मव waa इति चेत्‌ साधारणटच- वाचिना aga सामोच्यते उभयोर व्यवह्िततेति cea AQIACHAY जातत्वात शाक्गररेवतयोः समान रूपत्वमेवेति लता शाकरसम्बद्वोऽपि ट चोऽस्न्‌ षेऽहनि सङ्गत इत्यथैः ॥४॥

अथ sit विधत्ते |

एतमत्यन्द्‌ शत्तिपर दूत्यादित्या afear वा TAT. प्रजास्तासामेव मध्यतः प्रतितिष्ठति ॥५॥

६२ तार्डा महा बाह्य खं । [११. €. ट]

एतसुत्यन्दशक्िप इत्याद्यास्िख अदित्याः सम्बन्धिन्यः सोनौीया भवन्ति समार्दिल्येऽभिरख्यतेति aateatd इमाः इश्यमानाः Val: प्रजाः देवमनुष्याद्याः ्रादित्या वे अदितेः युत्राइति तासां प्रजानामेव मध्यतो मध्ये अादित्यवतौभिः सलोत्ीयाभिः प्रतितिष्ठति यजमानः प्रतिखितो भवति॥५॥

नतु प्र्जलो माध्यन्दिनिपवमानान्तसुचस्त्े्टुमः wqzata कथं तत्स्थाने गायस्य ete सङ्गतिरिति तत्राह |

गायत्राः सत्यच्ि्टमो eu तस््माच्चिद्ुभां लोके क्रियन्ते ॥ ६॥

विटपएसम्बन्धन्द्रशब्दयोगेनातरैदुभत्वात्‌ तिष्टुभां ena fa यन्ते ॥ ६ ॥

श्रथेन्द्रायेन्दो मरुत्वत इति प्रथमे sa गायतं साम विधाय य्वेवत्‌ सावकं ब्रह्मण च्चा तिदिशति |

गायलं भवति यदेव गायचख ब्राह्मणं WO ॥ सिद्धमेतत्‌ ॥ ॐ tt

अथास्िन्ेव टच aga सामान्तरं fara wigan भवति ॥ ८ ॥

दूषोटधोयन्नाम aaizasfaaa टचे गेय भवति इषो

Tre. €. tt) ATUASTAT ETT । ६१ रष इत्यस्य साम्नोऽसाने दनात्‌ इषोटधौयत्वमखयेति द्र- व्यं ॥ ट ॥

तदेतत्‌ सौति, पशवोवा Twista पश्नामवरूध्या ईषे वै पञ्चममहवृघे षष्ठमवद्न्त Wale यजमानमेवेतेन © द्यन्ति ॥ € ॥

~

इषोटधोयाख्यं साम पश्वो वै पशवएव ठषा sy इत्यनेन waa व्धंयिढत्वात्‌ पशवस्‌ चीरादिना agaaiifa तच्छन्द्‌ः वद््मात्‌ wyatt wi वद्धं नायेवेतत्‌ क्रियते पि च दषे वै अ्नार्थ- मेव पञ्चमं शाक्घरमहरनुष्ठितं दधे agala षष्ठमडइरवुष्टोयते एतहि रतस्मिन्‌ काले षष्ठस्याद्रोऽनु्टानकाले fe यस्माद्वा Wagan सखा अभवन्‌ यस््मादद्धंनाय षषस्ाद्भोऽनुष्ठानं अतस्ततदटरचकेनेषोटषीयेनेतेन साम्ना यजमानमेव वन्न यति ॥ ॥

अथास्िद्रेव टचे पुनरारटत्ते साभान्तरं विधत्ते । X\ क्रोञ्चम्भवति॥ १०॥

AUT नामाद्गिरस ऋषिः तेन ze साम aly तदिन्द्रायेः न्दो waged इति टचे गातव्यं ॥९०॥

तदेतत्‌ स्तौति |

६४ ताख्डाम हा बराह्भणं | [tg. & १३.

करड्ष्यमडरविन्द्‌ देष्यमिव बं षष्ठमहरहरव- तेन विन्दन्ति ॥ ११॥ करडगख्य्षिः एष्यं एषणोयमह; अनेन सान्ना अविन्दत्‌

लभत इदं BAER एव्यभिव वै एषणीयमिव खल तस्मादेतेन ates TS षष्ठमडरेव विन्दन्ति लभन्ते ॥ ९१॥

अथास्मिन्ेव टचे सामान्तर विधत्ते । बाजटावर्य्यो भवन्ति ॥ ee Ut

रेवती्म इत्यस्यां योनौ बेदसामास्ये ग्रे गौयमानं सामं qa वाजदःावर्वयो रेवत्य; रेवतीरिति योनौ इष्टं बद्ध चनं साम्यच्चाय्ये दरति रेवत्य इति निर्देशः agad साम इन्द्रायेन्दो दत्यद्खिंल॒चे गेयं तच्च प्रतिष्िलयै प्रतिष्ठानाय यजमानस् मवति रेवतीशब्दस्य रयिमत्‌ वाचकत्वात्‌ रयिमतश्च पुरुषस्य प्रतिष्टा- दशनात्‌ रेवतीनां प्रतिष्टाहेतुतवं ॥ yz a

wand स्तोति।

wa वे वाजोऽन्नाद्यस्यावरुध्ये यदाहि वा अन्न- मथ गोरथाश्वोऽय THUY वाजो ॥ १३॥

वगजस्य Sat वाजटावरोति संज्ञाया उत्पत्तिः arrayed

परै अन्नमेव तस्म्ादाजद्ावर्व्यीस्यं साम अन्नाद्यस्य प्राप्त भवतिं अपिच यद्‌ खलु यजमानस्य बडलमन्न' भवति अथानन्तरं

Tie. €. १६] लारडामहा बद्ध णं | zu

गौः गावखु भवन्ति अथानन्तरं रथास भवन्ति ्रथानन्तर- मश्वाखु भवन्ति अथानन्तरं पुरुषो वाजी वेजनवान्‌ बेगवांञ्च भवति अन्रहेतुका एते यजमानस्य भवन्तीति ॥ १३ ॥

अथा्धिंसतचे सामान्तर विधत्ते ।

~ A Taal भवन्ति प्रतिष्ठाय | १४ ॥ रेवतीनं इत्यस्यां योन्यां छन्दःसामाख्ये wae गीयमान- सामवाधपुरःसर TATA A एतङ्गातव्यभिति ॥ ९४ ॥

अथास निधनसंख्यामनूद्य सोति | षरख्िषना षड़ावसख व्ये ॥ १५ ॥

दीनी इहा सधमादा र हाद BAT RAT Aw Vt caretfa षरखिधनानि यासां रेवतीनां षरिधनाः तथाविधा wag: किमयं षड्ातख एतदेतस्थानुशितस्य wy wey त्ये धारणाय भवति॥ १५॥

ag रैवतं साम वैरूपवेराजादिवत्‌ श्टस्लोत्र एव गातव्यं एतद्धि षमः रवतश्कं किमिति पवमाने विधीयमान दला- wel विपक्े वाजदावय्यं दूति तद्‌ बहवचनं वाजदावव्यख्यं सामेन्द्रायन्द्‌ वित्यस्धिंसत॒चे गातव्यमिलु पपाद्यति |

AU वे रोवत्यस्ता यत्‌ षं FACITA TATA:

सात्‌ पश्च नस्य नि यरय च वा आपो बव वत्तन्ते a] é ।

RE तार्डाम्हानाद्धा ख । [१२. २. १७. तदोषधयो जायन्तेऽथ यत्रावतिष्ठन्ते निन्भठकास्तच भवन्ति तस्मात्‌ प्रवमाने कुजन्ति पराचा हि पव- मानेन स्तुवते ॥ १६॥

या द्मा Waa रापो बै अप्रूपा एव रयिभिच्ंने- afuqaifefarat युक्तत्वात्ता रेवत्यः agad साम यदि शठं श्टस्तोतं कुर्ययुङ्गाता रस्ति यजमानः wag: पश्युरड्डितः स्यात्‌ यदि तान्‌ प्रबुज्येरन्‌ अपामभावात्‌ अरस्य यजमानस्य uyfeetg: ना ्रायेयुः नन्वेवं रेवतीनां प्रयोगे दोषद्नात्‌ कथं aarqetafefa तदशेयति aa वा ata इति aa खल्‌ देशे रापो वीव वर्तन्त इव विरलमेव वक्तेमाना भवन्ति ततौषधयो जायन्ते अथ यतर तु दे्ेऽवति्ठन्ते नित्यं वर्तन्ते ततौषधयो निर्गतुकानिगमनश्ौला भवन्ति तत्र नोत्पद्यत दूत्यथेः एवं सति अष्यंस्तुतारेवत्यः w<ta यदि क्रियेरन्‌ तदा बयच्तिं शस्तो मसम्पत्तये श्रवश्यमभ्यसेरन्‌ तथा चापां भूयिष्ठ- त्वादोषध्यनुत्मन्तौ यजमानस्यापश्लं खात्‌ तस््मात्मवमाने माध्यन्दिनि रेवतीः qafa तव चोक्घापां टद्धिने भवतीत्याह पराचा होति fe यस्मात्‌ पराचा अनाटन्तेन पवमानस्तोत्रेण स्तुवते तस्मात्‌ रेवतीना मभ्यासाभावात्‌ श्रघ्यस्तुतामां तासाम- भावाद्‌ बाडलयाभावाच्च उक्तदोषहयामावः ॥ १६॥

ay fafed सामवचतुग्कं संहत्य सोति |

[te ९. १९] ताखड्यमहाब्राह्यण | ६७

AA वा दषोदधोयछ रज्ज: ऋरौञ्च॑॑बत्सोवाज-

दावर्य्यो taal मातरो यदेतान्येव सामानि क्रि- यन्त एवमेव UAT दुग्बे ॥ १७ ॥

इषोटधौयाख्यं साम मेधी वे गवां बन्धनाय निखातयख्ानं मेथी aqua ate कौच्चाख्यं साम Ter: गौेष्यते यया रज्वा तत्स्यानीयं वत्घोवत्घसानीयो वाजद्‌व््यंः वाजदाव- गयाख्यं साम रेवत्यो रवत साम मातरः माटश्थानीयं एतानि सामान्येज ईहगरूपाणि भवन्तौति तेन एवमेव प्रत्तां रकण दत्तां गां दुग्धं यजमानः कामान्‌ दोग्धि ॥ ९७ ॥

अथ सामान्तरं विधत्ते | AVANT भवतः ॥ शट ॥

उच्छोरग्प्रेण दे सामनी WAM एते रज्यमानः Te- स्येति vate तद्धन पयायेण गेय इत्यथैः ॥ ९८ ॥

असेतहषिसम्बन्धप्रदर्शनपुरःसर सखर्गसाधनत्वेन स्तोति।

उच्णोरन्धो वा रएताग्याङ्काव्योऽच््सा खगं लोकमपश्यत Gig लोकस्यानख्यात्ये ita MATA चवते तुष्टवानः ॥ १€ ॥

काव्यः कविभूगुसङ्गोतर न SAT नासकषिः एताभ्यां

हट तार्डामहात्राह्धख | (१३. €. २२.]

सामभ्यां साधनेन AHS अनायासेन खगं लोकमपश्चत्‌ अत- एते सामनो खगस्य लोक्खानुख्यात्ये अनुख्यानाय सन्दश- नाय भवतः किञ्च राभ्यां तुष्ुवानः स्तुतवान्‌ खगलोकान्र चतो भवति fat ततेवावतिष्ठते॥ ye ॥

अथास्छिन्नेव टचे Alea सामान्तरं विधत्ते | । A € A । 31१ वाजजिद्भवति aaarg7 सबद faa aa at एते वाजं जयन्ति ये षष्ठम रागच्छन्ति ॥ २०॥ वाजमन्नं जयत्यनेनेति वजजिन्तत्छाम ज्यमान इति टचे गेयं aq wag निरवरेषस्य बाजस अनस्य ung भवति तथा सर्व्वस्य जतव्यस्य च faa जयाय च भवति वे यजमा-

नादशरा तस्य षष्ठमहरागच्छन्ति Adi एते स्मेव वाजचक्नयन्ति ॥ २० ॥

एतदेव fazuifa | Wed वे वाजोऽनराद्यखावरष्ये ॥ 22 MESS: ॥ २९॥

अथयाद्छिन्नेव टचे सामान्तर विधत्ते । वरूणसाम भवति ॥ २२॥

वर्णस्य साम CATS साम BMA: सुसत्येत्ये तसि. aq ZA गातव्यं ॥ Xz

[१३. €. gal] ताख्यमडा ब्राह्मणा | ६९ saad सति |

एतेन वे वरूणो राज्यमाधिपल्मगच्छदराज्य- माधिपत्यं गच्छति वरूणसान्न्ा तुष्टुगानः ॥ ९२॥

एतेन Bea साधनेन पुरा वरुणो देवः राज्यं राजत्वं अधिपत्यं अधिपतित्वं खामिवच्चागच्छत्‌ ्राप्रोत्‌ तस्मादद्य तनोऽपि वरूणसान्ब्रा ALATA: स्तुतवान्‌ राज्यमाधिपत्यं गच्छ-

fa प्राप्रोति ॥ २३1

अथ सामान्तरं विधत्ते ।

अङ्गिरसां गोष्ठो भवति ॥ २४॥

अङ्किरासां Mere साम रज्यमानः सुस्येत्याटन्तेऽस्िन्‌ एव टचे गेयं ॥ २४ ॥

अथे तत्मशं सति ।

A a गो्ठसें ९

पशवो वं रेवत्यो व quae: पय्यय्न्ति तमेवेनान्‌ प्रवत्तेयन्यविख एः साय | LYN

याः USAGI: ताः पशवो वे पशव एव अतसतासां गोष्टाख्यं स्थानमपेच्ते तथा चाङ्गिरसां गोष्ठो भवतीति यत्‌ तत्तेन पश्युभ्यः WAH गोष्ठं गावो यत्र तिष्ठन्ति तादशं

खानमेव पय्यसखन्ति परितः समौपे fe यन्ति खापयन्ति यङो- इमेव एतान्‌ पून्‌ aah अविखंसाय अविनाशाय ॥२५॥

So ATABARTAT STS । [१३. €. xe] अथ एतमुत्यन्दशच्छिप इति टचे गातव्यं साम दशयति | दूहवदामटेव्यं मवति ॥ २९॥ दवत्‌ इहशब्द यक्तं वामदेव्यं वामदेवेन गिणा हमेत-

दार्यं साम एेतसुत्यन्द्‌ शिप इत्यन्तिमे टचे गेय ॥ २६॥

अयैतदन्नप्रा्चिसाधनत्वेन fe |

waa तरे वामदेबोऽन्नख पुरोधामगच्छदन््ं वे ब्रह्मणः परोधान्नाद्यखावरूष्ये ॥ २७ ॥

एतेन वै वामदेवोऽन्रसख्य परोधामगच्छदनर वे प्राप्तये मवति ॥ २७ ॥

अयैतखन्दोद्वारा स्तौति | maa स्तुवन्ति प्रतिष्ठाय ब्रह्मवञ्चसाय येनेव प्राणेन भयन्ति तमग्यद्यन्ति ॥ VS ॥

सिद्धमेतत्‌ ॥ २८ ॥

ननु ava माध्यन्दिनं सवनं सर्म॑प्रजतौ ज्योतिष्टोमे कथं तत गायतः सङ्च्छत इति तलह |

दनद्रबत्यो गायतो भवन्ति तड्‌ बेष्टभाद्रूपाज्ञयन्ति TTA: W RE ॥

{१९. to tJ ATSASTATT | ७१

इन्द्रायेन्दो मरुत्वत इत्याद्या गायत्य; वशान्षस्मादिन्द्रदे- क्त्य इन्द्र शब्द्‌ युक्ता भवन्ति तद्योगखु भरतौ माध्यन्दिनसवने दशनात्‌ AEH GI ay तस्मादेव मरच्छब्दयोगात्‌ एता गाय- व्यः agar तिष्टुभः सम्बन्धिनो रूपा यन्ति नोपगच्छन्ति एवं गायवत्यादििषु इवदहामदेव्यान्तेष एकादशसु सामसु fata क्रियमाणेषु निष्पद्यमानस्त्रयस्तिंशस्तोमोऽस्य पवमान- Way Aaa pee ॥

दति aragayarg ्रयोदशाध्यायस्य

नवमः खण्डः |

अथ <TH: खण्डः |

श्रथ शटस्तोत्रेष सोतौयाणाख्वां छन्दोविशरोषं विधि- Que ।

यातयामान्यन्यानि छन्दा एखयातयामा गायची TATRA AAT ॥ १॥

अन्यानि विष्टुबादीनि छन्दांसि यातयामानि द्ितीया- दिष्वःसु विनिदुक्तत्वात्‌ गतस्ाराणि यद्यपि गायत्री प्रथमेऽ- इनि विनियुक्ता तथाणयातयामां यतयामत्वदटोषरह्िता प्रजा- पतिशुखान्‌ अग्निना सहोत्मन्नत्वेन तस्या उत्कषदिति तस्मात्‌

७१९ तार्डामहा बाह्यं | [११. १०. १.1

षष्ेऽइन्यक्िन गायतीष wey: सामभिः स्तुवन्ति रेवतीनैः सध- माद्‌ इत्याद्यासु गायतीष ्सोवाणि arate: wk

अथ ब्रह्मश्छसख Gala wn विदधानः किच्चिदिशेषं विधत्ते ।

सुरूपजलुमूतय दूत्यम्थारम्भण षटूपदाः पठ स्याह्लोरूपं तेन पर्ठमहरारभन्ते सन्त्ये ॥ ९ ॥

सुरूपऊलुम्‌तय इत्या दयास्िस्लो waa, Tear: सो- तीया; ताखुम्वारम्भ्ण wad षटपदाः अयमथः गानसमये श्रासां प्रथमपादस्तरिरभ्यस्यते ठतीयपादस्यान्यञ्चतुरचरस्ति- रभ्यस्यते एवमभित शराद्यन्तयोरारम्मे पुनःपुनरादाने सति म्रत्येकमेताः षरुपदा भवन्ति प्रथमपादस्य तिरारत्तवात. चयः पादा दितीयस्ैकः SUASH पुनसतदेतस्य WTA TAT भ्यास्योरेकः पाद्‌ इति पादषट्‌कसम्पत्तिः अतः षट्संख्या योगात्‌ एताः षष्टखाद्कोूपं तेन कारणेन षट्पदाभिः षष्ट - महरारभन्ते खी कुर्व्वन्ति किमथं सन्तत्यै पूर्वो त्त राभ्या मदर्य सन्तानाथं ॥ २॥

शथाच्छावाकष्टठसलोतौीया चो दर्शयति।

उमे यदिन्द्ररोदसो दति षट्पदाः षरटस्याद्योरूपं तेन षष्ठमडरारभन्ते सन्त्ये ॥ ३॥

[१९१. to. ६] गाणडयामहा बाद्धा ख | ७४

उभे यदिन्द्र रोदसो इत्याद्या; ve पदा यासां तथाविधां ऋच अच्छरावाकसाग्नः Bata भवन्ति शिष्टं पृववर्व्याख्येयं ॥३॥

अथाद्य श्टस्ोत्रीयं साम विधत्ते ।

रोवतोष्‌ वारवन्तोयं ye भर्वात ng i

शष्ठस्सो तत्वेन काव्यमित्यर्थः पश्रावो वे रेवत्यद्रति fe प्रागा- श्रातं ॥ ४॥

पश वस्ुाप्विकारा इत्यभिप्रायेणाष |

Sai वा रष रसोयद्रेवल्यों रवतोना रसोय- दारवन्तोय सरसा एव AAA: HATA यद्वारव- न्तोयेन टेन स्तुवते॥ ५॥

रेवत्यः रेवशब्दबुक्ताः सोतीया इति यदेष अपामेव रसः सारः तथा वारवन्तौयाख्यं Bafa aq एष रेवतीनां रस; एवं सति तासु रेवतीष वारवन्तौयद्य करणात्‌ ता रेवतौः सरसाः wafer एव cae करोति यद्यश््ाद्वारवन्तोयेन साग्ना fated तेन छेन सोते स्तुवते YAIR: तन्तखा- दित्यषेः ॥ १ ॥

अथेतञ्जनप्रा सिेतुत्वेन खौति |

a] te

७# , ताणट्यमहानाह्धं । [tz. १०८]

Tagt एतद्रवल्यं यदारवन्तीयमाख Tara रेवत्यो

जायते ॥ ६ ॥

रेवत्‌ कद्धिमत्‌ Waal बलमिति सम्प्रसारणं waa रयिमत्‌ धनयुक्तमेवेतद्रेवतीनां सम्बन्धि साम यदा रवन्तौयाख्यं साम एतद्रेवतीषु Fan यज्ञमपनस्य रेवान्‌ रयिवान्‌ धनवान faa; रेवत्यः पशवस्तेषां खामी एवं गुणविशिष्टः ya; अाजा- यते अभिमुख्येनोत्पद्यते ॥ él |

अथेतद्वेदनमपि धनप्रा्तिहेतुरित्या |

रवान्‌ भवतिय ua ATWO |

गतम्नेतत्‌ 1 < ॥

` श्रदेतस्य वारवन्तीयस्य गानसमये किञ्चिद्धिषिल्छु ख दर्थमा-

ख्यायिकामाद |

कंशिने वा Caged सामाविरभवत्तटेनमन्र- बोदगातारो मा गायन्ति मा मयोह्गासिष रिति कथं त आगा भगव दूत्यत्रबोदागेयमेवास्यमयागायन्निव गाये-

fasta ° ~

त्म तदलम्ड्मम्पारि जानत SAS शयानमे- तामागां गायन्तसजानात्तमत्रवोत्‌ पुरस्वादधा इति तमन्नवन्‌ को न्वयं कस्मा अलमित्यलन्त बे मह्यमिति तदलग्म्मसखालम््रत्व ॥ ८ ॥

(1१. te. स] ांर्डामदहा ताद्ग | ७१.

¦ ~ द्‌एरुभ्याय दृत्भपुताय केशिने एतत्छंन्नाय waza पुरा खल्वेतत्‌ वारवन्तोयं साम अाविरभमवत्‌ बुद्धो प्रकाशमानमा- सीत्‌ तच्चाविभूतं साम केशिनशूषिमव्रवौत्‌ अवोचत्‌ कथमिति तदचते S VI मा मां अगातारोगानुमकुशलाः गायन्ति प्रयु- aa a गगनशक्तिरह्िताः पुरुषाः मया साम्ना साधनेन मोद्ा- faa: ogra न कुब्धुरिति एवं सास्नोक्ते सति छषिरत्रवीडु- केवान्‌ हेभगवन्‌ रेश्वग्यादि युक्त मन्त्रालन्‌ ते त्वदीया अगा weld कथं केन प्रकारेण कन्तव्यभिति पुनः सामाव्रवौत्‌ श्रहमागेयं Aes अप्रयत्नेन गातव्यमेवास्ति भवासि वाक्यावसानदयोतक इति शब्टोऽताष्यनुषञ्जनोयः यस्मादेवं Mala तस्मात्‌ VATA अ गानं Haft यथा लोक्रऽर्पे- नेव प्रयज्ञे न निष्यन्नेन स्तिग्धेन सरेण लौकिका गानं Rafer एवमेव गायेदुद्धाता एवं गाने सति. तताम प्रतिष्ठायै यजमा7नयख प्रतिष्ठानाय सम्पद्यते कुत एतदित्यतश्चाह तदलब्ब्मम्पारजा- नतभिंति परिजानतः भुतं VA एतत्यज्ञं पश्चादहं रथाक्तख पञ्चात्‌ प्रत्यम्‌भागे Ward fara एतामागां एत gata मामानं गायन्तं SHLAA तत्वा माजा नात्‌ अन्नासोत्‌ ज्ञात्व च तमलतश्मङ्ायन्तमव्रवीत्‌ .पुरस्ताद्रथाख्यसख पुरोभागे अधः wart धारयेति एवं साग्नोक्तेन पाष्ठस्था षयोऽन्र वन्‌ कोनु Aas पुरुषः Ha वा प्रयोजनाय अलं समथ दूति एवं पा्वसयैरधिचिष्रे सामेवा जवीत्‌ way समथैएव BAT मह्य fafa at सम्यक्गातं ama इलथैः गर्मादेवं साखनोक्तमलं

७६ तार्डामहाब्ाद्धा खं | (१३. १०. ११1

aafafa ana अरस्य षेः wage waa इति नाम = ॐ, =

सम्पन्नं यस््मादयखषिरस्य साम्ब ्ागानेन Seat पुरतो धारि

Towa THATS AAT ATA प्रतिष्ठादेतुरित्यथेः ॥ ट ॥

अथ सलोमविग्ेषमनूद्य प्रतिष्ठादेतुतामाइ | देति गायेत्मतिष्ठाये ॥ € ॥ इष्ाष्ायि इति स्तोभं पुनःपुनः प्रच्य गायेत्‌ इषहशन्देन

ae लोकस्य प्रत्यभिज्ञानात्‌ अस्मिन लोके प्रतिष्ठाय xfast- नाय यजमानस्य तद्धानं मवति ॥ २ ॥

अथ मेवावरुणश्छस्ोतरं म्राल्ञतमेवेत्यमिपेत्य तदनन्तर त्रह्मश््टस्य विदहति सुरूपलनुमूतय इति et गातव्यं साम euafa |

ऋषभो रेवतो भवति ॥ १०॥

रेवत दूति रेवतीनां सम्बन्धी ऋषभः एतस्य पद याभिषेयं खाम सुरूपलल्नम्‌तय इत्यभ्यारग्मण षटप्रदासु खोतौयासु गातव्यं ॥ ९. fl

अधे तत्जा तिदेतुत्वेन सोति | पशवो वे रेवत्यः पशुव्वेव तन्पिधनमप्यञ्जेति WA न इ वा अनुषभाः प्रणवः प्रजायन्ते ॥ ११॥

fal रैवतं सामेति यत्तत्‌ पशवो बै पश्ुरूपा एव

[te, १०. १४.] काख्डयमहाबाद्यख | ७9

अवशिष्टं ऋषभः शक्रो मवतोत्यस्य वाक्वओेषवद्यास्येय ॥ १९ ॥

अथाच्छावाकसलोतरं साम दशंयति।

श्येनो भवति ॥ १२॥

श्वनवत्‌ चिप्रकारित्वात्‌ सामापि wa: uray साम उमे afegfa चे गातव्यं) RR I

अथेतस्य दष्टान्तपुरःसरः चिप्रकारिता मा |

श्येनो इ वै पुवेमेतानि वयारखाभनोति पूव॑ग्रेता- निव वे पवीण्यहानि तेषामा श्येनः क्रियते ॥ १३॥

~~

श्वेनाख्यः खल wel एव्यप्रेतानि catatafania वयांसि पच्चजातानि खयं पच्चादुत्परतन विशेषं प्राप्नोति लप्तोपममेतत्‌ यदेवं लोकिकः ग्वेन एवमेव तेषामङ्कां प्राप्ते चचिप्रप्राप्तये wea: Gare साम क्रियते कानि पुनसलानि प्राणानि wat fe अस्मात्‌ षष्ाद क्कः पुरव्बनु्ठितान्यडानि पञ्चसंख्यानि पव्वे्रेतानीव वै पू्नोत्पतितपचजातसहशानि खल्‌ तेषामद्भुामित्यथः ॥ ९३ ॥

णवं पूरववातुष्ठितानां पञ्चानामङ्कां प्राछ्ययेमेतदिति स्तुला- नुष्टीयमानख्य षष्टस्याङक्कोऽपि पारप्रास्षिः अनेनैव भवतीत्याह |

श्येनो वा एतद हः सम्पारयितुमडहेति स हि वय- सामाशिष्टस्तस्यानपडननाय सम्पारणायेतत्‌ क्रिय- Asal Fe STATS: THAT ॥ १४॥

or | वारयमहाब्राह्न यं । Cre. to. ey]

श्येनो वैश्येन एव एतत्‌ was: सम्पारयितुं पारयिलं पारमवसानं पारयितुमहति.शक्रोति स खल्‌ वयसां पिणं मध्ये अशिष्टः व्याषटततमः तख षष्टखा्ः अनपरहननाव सम्पा- रणाय सम्यक्‌ पारप्रापणाय च एतत्छाम क्रियते wey सप्तमश्च यदिह weya एततदयं waite अवसानभृतं fe षषठेनाक्का षडहस्य समाप्तत्वात्‌ उभयोरद्लो रन्तत्वे तस्मात्‌ WRT: पारप्राश्चिरपेचितेति भावः ॥ १४॥

अथैतेष ्टसतोत्रेष ब्रह्मवादिनां चोद्यमुद्गवयति |

बन्भमवादिनो वदन्ति यद्‌ बृहटायतनानि ver waa द्वे गायचो डे जगत्यो कर तहि Teal मव- न्तोति ॥ १५॥

बह्यवादिनस्तावदेदायीभिनज्ञा ऋषयः पुरा वदन्ति एष श्सोल्रेषु चोदयन्ति किमिति यत्‌ agra शानि श्टस्तो- चाणि बृददायतनानि बुदहतीङन्द्‌ चायतनं खानं येषां तानि तथोक्तानि सब्मप्ररतौ हि ज्योतिष्टोमे बृतोष्वेव सोतीयासुः श्लो ताशि क्रियन्ते तस्मात्तत्‌ बृहतौ षष्ठेऽहनि तथेव भविः तव्यं अथवचात्र CAs गायव्यौ हवे जगत्यौ wa fe प्रथमयोः ‘Rate: कयानञ्चितर इति द्वे गायव्यौ चौ ततस्त तीये श्छ- स्तोत्रे सुरूपञल्नुमूतय Tiger षट्पदा; तिखः स्तोतीयाः Wey श्टसोतस्य च तएव षट्पदाः उमे यदिन्द्र

{१. to. १७.} ' तरड्यान हा बद्धा णं । oe

बाद्यास्िखः Ga WA शस्तो नयोव्यः लोतीयासा अ्ा- at: पडभिः पादेखूपेतवात्‌ भअरक्रसंख्यया अष्टाचत्वारिंश-, SAU जगत्यो भवन्ति तद््मादादित अआरभ्य हयोः ्टसोतयोः प्रथमे दे गायन्यौ उत्तरयोः waa द्वै जगत्यौ क्र तदि afar खल ढ स्तोत्रे बुल: सलोतौया भवन्ति ॥ ९५ ॥

` अस्य ब्रह्मवादिभिः ary चोद्यस्योत्तरं दशयति |

ये हे जगत्योः पदे ते AAA उपसम्पद्येते तत्‌ सवौ aval भवन्त्यायतने छठानि यातयल्यायतनवान्‌ भवति ॥ १६ ॥

उपरितनण्दयवर्निन्योच्न गत्यो्यं द्वे uz at a पादौ बृहत्या -अतिरिच्येते. अ्टाचत्वारि शदक्षरा fe जगतौ भवति अपराप्यप्ररेण इत्यं, चतुषु WI अाद्यानाण्टचां बदतीत्वसम्पाद्‌- Ta एवमुत्तमानामपि बदतीत्वसम्पत्तिद्र्व्या तदेतद THAT बृद्त्यो भवन्तोति तत्तथाच व्कत्वात् च शिष्टे ज्ना गति, पादैः गायत्रोणां योजनात्‌ सव्मतोऽपि र्ठ चतुषटयगता सोची- या बतयो भवन्ति तथाच चायतने Qala एव प्राते स्थाने श्ष्टानि शस्तो त्राणि यातयति विस्तारयति आयतनवान्‌ ख्ा- नवान यजमानो भवति 1 ९६॥

aad, सम्पन्नास्वेव FEAT गानं सखादित्यत ATs |

षटपदाख॒ स्तुवन्ति TES टले ॥ १७॥ .

Geo ताण्डामद्ा बराह्मं । [१९. ११. १

षटपदाखेव्ु स्तुवन्ति न सम्पादितासु बृहतोषु किमे घतस्य ves धारणाय ॥ १७ ॥

अथ प्रसद्गादस्खिनदहनि याज्याद्ययोः पादयोः संख्यां fa- धाय सौति \

ATTA यजति HANTS: TAS स्तोमः॥१८॥

सप्तपदया सप्तभिः पाररपेतया ऋचा षष्ठेऽडनि होता दयो यजन्ति ATS सप्तपदाः WIA इखत्ररता we प्रातःसवन इति षडवे ठषन्िन्द्ररषपाणास इन्दवः सुषुमायतम- द्विभिरित्यादिना दर्शिताः अच सक्रपदयोरित्येकवचनं जाल्य- निपायात्‌ तत्मदया यजनं सप्तमस्यागाभिनोऽ चः सन्तत्यै सन्ता- नाय अनेन षष्ेनाद्भा संशेषाय मवति ade तस बुद्धौ विपरिव््तनत्वात्‌ एष च ्टरोवेषु पूर्ववोक्तस्लयस्लिंशपरः सोमः काय्येः | १८ ॥

दति तार्डामहाबाद्यखे SANTIS दमः खण्डः |

अथ एकादशः खण्डः | श्यार्मवपवभानसख आद्याखिष्ठः Stata दशयति |

परिखानो गिरिष्ठा दति तरिवत्यो गायत्रो भवन्ति स्वस्य WATT ॥ १॥

fre. 1 ५] ATRAARTAT HS | Bt

परिशब्दयोगादेताः wre छत्स्तस्य wate सम्पूर्य तयै अवति परोत्यनेनो पसग ण पर्यसने सूचितत्वात्‌ fae Se ॥९॥

अथान्यं ea दशयति | समुन्वेयो वखनामिति पवो वे वसु पश्नामव- STWR

वसुश्ाब्टेन धनसामान्यवाचिना धनविशेषस्योपखानात्‌ पश्वएव वसुशब्दाभिधेयाः तथा चायं टचः पशुप्राप्तेप भवति ॥२

अथान्यं चं विधत्ते | तं aque मदायेति बालखिल्या: ॥ ३ ॥

बालखिल्यानारूषौणां सम्बन्धिन्यो बालखिल्याः तंवस्य- खाय दत्याद्याः Salat भवन्ति ॥ ३॥

अथ सप्तमेऽहनि विधास्यमानं सुखाय अानिषीदतेति दचमिमच्च चतुथ संचुज्यानुबदति | बालखिस्यावेतो ठचो षष्ठे चाहनि सप्तमे च ॥8॥

षष्टसप्तमयोरद्भोसतं वः सखाय श्रानिपीद्तेति यावेतौ रौ बालखिल्यौ वालखिल्यसम्बन्धिनौ ॥ ४॥

किमतस्तद्‌ाष | २] ११

i ताण्ड्यमद्ा राद्यं | [tae ११. ७.1

यदेतौ बालखिल्यौ sat भवतोऽद्वोरेव व्यतिष- ङ्गायाव्यवसंसाय सन्ते ॥ ५ |

एतौ बालखिल्यौ eal क्रमेण षष्ठसप्नमयोरद्खोर्भवतः भ्रुज्येते इति चेत्‌ तदद्भलोः षष्टसप्रमयोव्यंतिषङ्गाय व्यतिषद्नं dasa तदथं मवति एतदेव विशदयति अव्यवसखंसायेति व्यवखंसो fafaa संभवनं विच्छेदं तदमावाय फलितमथं- माह सन्तत्या इति ॥ ५॥

अथापरं टचं द्यति |

सोमाः पवन्त इन्दव द्रत्यनृष्ट॒मो निमसदो भव- न्ति प्रतिष्ठाये ॥ ९॥ सोमाः पवन्त इल्याद्यालिखो.नुष्टभः Matar: तासामतु-

भानां पादचतुशटयोपेतलात्‌ प्रतिष्ठायै यनमानस प्रतिष्ठाः नाय मवन्ति॥ ६ Il

अथान्यं चन्द शयति | अयापबापवखेना TAA विष्टभस्सत्यो जगत्यो EUW तस्म्माज्जगतोनां लोके क्रियन्ते ॥ ॐ ॥

अयापवएपवखेत्या यासिखः watat: ताच्वि्टभमच्छिष्टप्‌ arent: सत्योऽपि जागतो रूपेण योगाज्ज गत्यो भवन्ति किं तद्र पमिति चोच्यते बद्ूनोत्यनेन पदेन धनमुच्यते तच्च वेश्य

[१९. ११. १०.] तार्डामहाबाद्यश | GR

सम्बन्विजगत्या सशोत्य केऽपि wan वद्धनीत्येतच्जागतंः रूपं यस्मादेवं जगत्यलस््माच्जगतीनां स्थाने क्रियन्ते प्रतावा- मवस्यान्दस्तचोऽभिभ्रियाणौति SAARI! जग- तीसथानत्वं ॥ ऽ ॥

अथ प्रथमे ठचे पूरववद्गायतं साम विधाय तदितिकन्तव्यता-

प्रतिपादकं इमे वै लोका गायतमिल्यादिकं प्रागानातं ब्राह्म, शद्चातिदिि शति ।

गायलम््वति यदेव WAI ब्राह्मणं ॥ ट: ॥

परिस्वानो गिरिष्ठा इति fafea टचे गायतं साम प्रथम- तो गातव्यं भवति सिद्धमन्यत्‌ ॥ र a

अयेतमेव टच fata तत्र तबीणि सामानि गातव्या- नीति विधत्ते) |

बे दन्वतानि भवन्ति We ॥

चत्वारि fe वेदन्बतानि सामानि पररिखान इत्यस्यां योः न्यां Maa aa दतीयवच्निनानि त्ीरयद्न्नेव ठचानि गेयानि ted

waa वेद न्वत्सग्बन्धं द शंयन्‌ विशिषटफलसाधनतामाष् |

विद्न्वान्वे भागव इन्द्रस्य प्रत्हसएशुगाधेत्‌

ug ATARASTATETS | (१९. ११..१२९ 1

सतपोऽतप्यत स एतानि वेटन्वतान्यपश्यत्तेः शुचम- पाडतापश्च९इते वेदन्वतेस्तु वानः ॥ १०॥

wag भगुगोत्रे विदन्वान्ामच्छषिः इन्द्रस्य aeta- ATT HAC प्रतिकूलान्‌ LAA हतवान्‌ Waals एक्‌- शोकः अर्थेत्‌ प्रापोत्घच Warn: षिः aweqaTsy स च तपोबलात्‌ एतानि वैद्न्वतानि तीखि सामानि अपश्यत्‌ ह्ट- वान्‌ हषा चतेः सामभिः शुषं शोकमपाहत अपागमयत्‌ यस्ब्मा- देवं ATS दन्बतरेव सामभिस्तुष्टवानः स्तुतवान्‌ Qe शोकं area अपगमयति विनाशवती त्यथः ॥ १० ॥ ` श्रथ समुन्वेयो aaaifafa विदिते et गेयं साम दशं- यति।

भरद्राजख लोम भवति पशवो वे लोम पश्ना- ATTA ॥ ११॥

भरद्वाजस्य लोमाख्य wag ee दोषेशब्दाख्यभिति च Vista ब्रह्मवादिनः कथयन्ति ॥ ९९॥

तदु दोषैमित्याड राय दोर्घमायुघोऽवरुध्ये ॥१२

, तथाच ga दीर्षैविशिषटं तत्सामान्यादर्षौख्यं साम अयुषः शतवषेलन्तणस्य प्राप्ते भवति पश्ुधनास्यस्य प्राप्ते भवति ॥ १२॥

{१९. ११. १६1 ताण्डामहान्ाद्ण | cy अथान्यस्सिज्विहिते aa atatat fara । काशोखवसं भवति श्टण्ठन्ति तृ्टवानं ॥ १३ ॥

AUT EE AWAIT CASTS सामतं वः सखाय इति टचे गातव्यं waa च तुष्टु वान स्तुवन्तं Tafa लोकिका ब्ध मन्यन्ते WHITA भवतीत्यर्थः ॥ ३ ॥

श्रयेत षिसम्बन्धं waa पश्टसाधनत्वेन सौति | RUA वा एतद्‌ाङ्किरसः पशुकामः सामापश्य- तेन Wea पश्चनर्जत यदे तत््ाम भवति wai TEX ॥ {६॥ WEI! ॥ १४॥ अथ सोमाः पवन्तदृन्दव इति टचे अन्यत्छाम विधाय तदीयं बाद्णञ्चातिदि शति | गोरोवितं मवति यदेव गौरोवितय्य AT ATT ॥१५ सिद्धमेतत्‌ ॥ ty i अथास्मिन्नेव 2a Aiea सामान्तरं विधत्ते | waited भवति ॥ १६॥

मधुच ग्रत इति निधनं यस्व तत्तथोक्तं एतदाख्यं साम सोमाः यवन्त दत्यस्खिंख चे गातव्यं ॥ ६९ ॥

८६ तारा म्ना ह्र | ` (१३.११. १९] अतत्‌ सौति |

पर मय्यान्राद्यसखावरध्ये परमं वा एतदन्नाद्यं यन्मधु ॥ १७॥

aay माक्षिकं एतत्परममुत्कृ्टं अन्त्रादा अदनौयमन्न तस्बमादेतन्मधुख्चपज्िधनं परमस्यानराद्यस्य प्राप्ते भवति च्यति-

रचरणे मघुच्योतयतिच्यावयति च्ारयतोति aqarfefa तत्‌- संज्ञानिव्वंचनात्तस्य मधुप्रािहेतुता ॥ १७ ॥

Te TUM जसेति योनौ यत्‌ हतञ्ुयन्निधनाख्यं साम तत्‌

गोयते Ga cacy संयुज्य प्रशंसति | मजापतेवौ एतौ सनो यद्‌टतश्रुपन्निषनञ्च

मधशच्न्तिषनञ्च यज्ञो वे प्रजापतिस्तमेताग्थां दुग्धे AKAGI TMT ॥ श्ट ॥

प्रजापतेः सव्बेकारणमूतस्य विधातुरेतो सनो यदृष्टतसचपन्नि- धनास्यम्ड्धुचुपज्िधनास्यञ्च सामनी स च प्रजापतिः“यज्ञो वै aqua तं यज्नात्मकं प्रापतिमेवेताभ्यां Wana तश्चत्‌ मधु- छपत्‌ रूपाभ्यां दुग्धं एतदेव विव्रियते यद्धाममिति यजमानो यं यङ्का मयते अरां सते तं तं सब्बैमेताभ्यां दुग्धे दोग्धि ॥६८॥

अथाद्धिंसुचे सामहयं विधत्ते |

रञ्च भवतः ॥ १९ ॥

Ite. ११. २३] नार्डामहाब्राद्णं | os

AAS पिशा टे सामनी ate एते सोमाः पवन्त इन्दव इत्यस्सिन्बेव टचे faust कमेण गायेत्‌ ॥ १२. ॥

aaa स्तौति |

कररुष्यमडहरविन्द देष्यमिव वे waslecaa- ग्यां विन्दन्ति ॥ ९०॥

इन्द्रायेन्दो मरुत्वत दति GW व्या ख्या तमेतत्‌ ॥ २० ॥

अयापवापवयस्वेत्यन्तिमे ठचेऽन्यव्छाम विधन्ते ।

RE भवति ॥ २१॥

अष्टाख्येन षिणा ze साम ME TAT ॥ २९ ॥

waaay स्तुतिः |

afeat रतेनाङ्किरसोऽच्सा खगं लोकमपश्यत्‌ खगस्य aaa Gina लोकान्न च्यवते TEATA: ॥ २२॥

एतदपि fag ॥२२॥

अथास्य निधन विधत्ते |

way Uae Mace” साम टोदिदोति निघन- म्‌ पयन्ति दोदायेव यमिन श्वानरः ॥ x8 |

चट ATARI GT 1 118. १२. tJ

वैश्वानरस्य विष्वानरदहितस्याग्नेः खल॒तत्छाम तदस्मा-

दी दिहोत्येतत्पदं निधनसुपयन्तुपगच्छन्ति उद्गातारः eet

येव दीप्तवद्श्वा नरोऽग्निः ॥ २२३ ॥

खअयेतत्पवमानस्तो वसुपसंहरति |

निधनान्ताः पवमाना भवन्त हो ये ANA: NV

पवमानाः पवमानस्लो ताणि बद्दिष्मवमानादीनि निधना- न्तानि निधनावसानाजि भवन्ति किमथ अङ्को vat धारणाय Gale एवं गायन्यादिन्नौ टन्तेष्वेकादशसु सामसु प्रत्येक a& गीयमाने aafeia: सोमो निष्यते स एवाभेवखं पवमानसख सोम इत्यधेः ॥ २४ ॥ इति तार्डामहाब्राह्मणे तरयोदशाध्यायख एकादशः खण्ड; |

पथ हाटशः खण्डः |

अथ प्राज्तमेवाग्नि्टोमसाभेत्यभिप्रेत्य ततः परेषुक्थ- way दविपदा; सोतौयाः काय्य दूति विधित्‌सुसदथं fafe- दद्धयवादिनां विचारमुपच्तिपति |

ब्रह्मवादिनो बदन्ति प्रायणतो द्विदा: TAT ३ उदयनता ३ इति ॥१॥

[te १९. 2] ATSARTAT ETS | cs

a@atfent वेदा्थविन्तङा वदन्ति मीर्मासन्ते किं षड़- SQ प्रायणतः प्रारम्भसमय facet ऋचः सोतोया किंवा उदटयनतः समातिवेलायामिति उभयत विचायसाशानाभिति डतिटरटव्या॥९॥

एवं विचायं faufa पत्तमाद |

उदयनतणएव कार्यः पुरूषो वे दिपदाः प्रति- छाये ॥ २॥

खदयनतणएव BAT: Fa एतत्‌ येयं feast सा पुरुषो बे दिपदाः तत्घाग्यात्‌ पुरुषाल्मकाएव पुरुषस सतुतानान्तख्धिन्‌ दिषपदानामन्ततः करणं पादहयवतो यजमानश्च प्रतिष्टानाय कल्पते ॥ २ ॥

अथ प्रकारान्तरेण सोति।

वाचा वे स्वं यन्नन्तन्वते TAT वाचं THM बदति सवा ह्यस्मिन्‌ ससत ता प्रतितिष्ठति॥ ३॥

वाचा खतशाखञाल्मिकया खल्‌ सवं aq’ अग्निष्टोमादि विश्वध जामयनान्तं सक लयनज्नजातं ay ते यजमानाः बिसा- cafes यसप्राद्यन्ने Tal वाक्‌ साधनभूता तस्मात्सन्ा लोकिकी- a afeaty वाचं पुरुषो बदति nae fe यस्माद स्न्‌ पुरुषे

wat वाक्‌ संस्तुता सड स्तुता प्रतितिष्ठति म्रतिष्ठिता भवविं २] १२

ee तारष्यमहाम 4 रदं १ [१..१९. wh Tara सवैः पुरुषो वदति तहे gen द्िपदार्भिः वहाः qeranaita, ufafem भवतौति हिषद्धासयुतिदरश्व्या par

अथ मेत्रावरुणोकथस्य साम दृश्यति । ` गृहो भवति ॥ 8॥

अग्नं त्वन्नो अन्तम. इत्यत. . दिपदाद्टचे गदे साम गातव्यं भवति ig il |

अथास सान्न च्ाख्यायिकाप्रदशनपुरःसर सव्यकामसाध AATATE |

गोपायनानां वे सतमासोनानां किरातङ्ल्या- बसुरमाये safes प्राकिरतान्तेऽभ्ने त्वन्नो अन्तमदूत्यम्निमपासोदः स्ते नार्ूनस्पण ए स्तदा-

क ऊ, ७

ब ते तद्यकामयन्त कामसनि साम Te: कानमेवेते- नावसरन्धे ॥ ५॥ m9

गौपायनानां नौपगोत्ताणो सत्रमासीनानां ` सवासनं कुैताखषोणा अद्धनः-प्राशाज-किरातकुलयोः किराता wpa तन्तुल्यरूपे असुरमाये चअसुरसम्बन्धिन्यौ . माये . अन्तःपरिधि अाइवनोयस्य परिधीनाग््ध्यदेश्रो प्राकिरतां प्रकरेण विचि- wat छविचेप दरति धातुः ततस्ते Marea अग्नं wat अन्तमं इति ` टचेनाग्निमुपासौद लंपागच्छंन्‌ ` अस्तु a feral:

[११, ta, ६] ताख््यमहाजाद्मख | at तेक्के्खद नेन | A | MATS TA: FATTIA TAT, THA TIA, बलयन्‌ AMAT) पुनरादाय ' अनलान्‌ FH जित्यः ते गौपायनाः तद्िन्‌ समये एतदेवेत दां कामयन्त. THRE: कामसनि कामप्रं गतमन्यत्‌ ॥ ५॥

अथ बह्मण उक्थसोतस्य साम द थेयति |

** गोतमं ae waft ii ९॥ `

गोतमस्य भदराख्यं साम इमानुकं भवनासीषधे aafaa faue टचे गातव्यं ॥ ६॥

भटर शन्दवाच्यत्वादाशीःप्रापकमेतत्घामेति ita |

|} ~ > Ps 4

पआ्रशिषिमेवास्म्मा एतेनाशास्ते सान fe सल्या-

Te ॥ 3.॥

3 अच्छे यजमानाय. सिद्धं fae ue tt.

gaat मष्त्वप्रापकमिति सौति |

<p सतेन SOMA जेमानं मद्हिमानमगच्छत्‌ Aare] च्व, चर्याज्ोः Maas चानीन्खस्त ` उभये गोतमं कषयो बरव॑ते॥८- `

Sipl एकप 75719

एतेन खल्‌ भटरेण सन्दा YU गोतमः, ऋषिः ; जेमा नमति- गमेन तजे व्र," AAA ALR ARA -वद्ादेव कारणात्‌

ae तार्यमहा जा SRS 1 Cte, १२, tt]

गोत्तमादेव ऋषेः ये पराचः पृवेकालीनः at; ये चः WATT अवी चीनाः Garena: afast, भये चभयविध्ास्ते गोतम ऋषयः गोतमास्या धय eis. नुवते उच्यन्ते गोतम शब्देनैव उच्यन्ते व्यवह्यन्त ta तच्ादनेन War स्वुवन्‌ Hara महिमानं गच्छतीति ॥ ८॥

अथाङावाकोकथस्य साम दशयति | उदंशपलो भवति ॥ ९ ॥

उद्वंापुताख्यं साम प्रव इन्द्राय टतन्तमायेति टै गातव्यं ॥ २. ॥

गायन्ति त्वा गायतिण इत्यसखां योन्यां गीयमानं सामो दंशोयन्तश्चन्मप्रा्थं ता दरणं तदु शघतस्वगतिदि शति |

यहा उह सणोयन्तद्द पवः ॥ १०॥

योनिह नोच पशब्देन सब्बन्धादुद्रंशौयं यदेवोदंशीयास्यं साम तदेबोदंशपुत्रः AMAA ATA: Il १०॥

कोऽसौ तद्र इत्यत ITS ।

अदवंडामतिखरति ॥ ११॥

उविल्यद्धेडा अतिसार उद्वंशीय इष्यते ` तःवन्रप्मि भवत; तथेव ovate swe २ तो३५ ets इति Shae

[११.१९.११] ताश्छामहाजाद्यशं | 23

wifq तेत स्थाने verqraten दति cfertaTeaa इर इति Waar भ्रयोक्तव्यं अद्धंडोपाध्ययनन्तु wy अय- मर्थः Geet लत्वा तत Se अतिखारमतिमन्द्र करोति ॥११॥ तदेते सौति! AQISISIT अति च्षरन्तोडायामन्ततः पशुषु प्रतितिष्ठति ॥ १९॥

agreqeradta सरति aqisat दुग्धप्रदेशमतीत्य पयसो धाराः. चरन्ति Saft अन्ततः षडहावसाने इायां प्रतितिष्ठन्‌ uaa प्रतितिष्ठति तद्‌ालकत्वादिडायाः ॥ १२ ॥ ,

- यदेतद्तिखरणां तत्‌ सप्मसखा छः संसारहेतुरिति सौति। लप्र उपरिदाक्‌ साम च विमुच्यंते अग्स्वरोण सप्तम मह; Gia सन्त्ये ॥ १३॥

कप्त कल्पिते छक्सामभ्यां विटदादिखोमेख सम्पण नु्ठिते षडडे सति उप्ररि्टात्तटद्ध ऋक्‌ सामच विसुच्येते यथा ग्रामप्राप्ेरूद्ध शकटवादहिनौ बलोवदै faqua तदत्‌ ऋक्सामयोः Baers विमोकः काव्यैः तथा च षडह लरिसमाप्तत्वा त्‌ सप्तमस्य चाद्खोऽनारम्भ्ात्‌ दणएरातो विद्िन्नः खात्‌ दसरण्येतत्‌ क्रियमाणेनातिखारेण टूाघौयसा सप्तम- दरभिंखंरतिः अंनिलच्य Qe करोति सन्तत्यै उक्विच्छद- परिष्टर्णः पषठसप्तमयोर क्च; सन्ता नायं ॥ ९३१

&४ तार्डामहानाद्ण | Tee, १२, १५]

षडहसमाप्तेख्ड्ं लोकिकं वैदिकच्च ब्धभाषणन्ः fafe,, त्का यमिति fara । | eee

wea वा wate वाग्यदां षड: सन्तिष्ठते न बह वदेन््ानयं रच्छेन्नान्यस्े अत्रुयात्‌॥ १६ ॥

एतशं एतदस्डिन्‌ काले वाग्देवता setts बै ऊद्बतीव खल यथा सति दूरं भारव्हनं छता पुरुषः चान्तो मवति एव- मेव षडहे बद्धो ऋचो बह्निः सामानि seat ¦बएगपिः खान्ता भवति यदासौ षडडमद्कां षणां समाहारः Tee: सन्तिष्ठते यद्िन्‌ काले समाप्यते तस्मान्न बड़ वदेत्‌ वाग्ड. वताया; समपनो द सिद्धं Teta Falta अन्यच्च पुस- घन्र Va GAG पुरुषान्तराय च न Fad प्रवचनं न Hare ॥ ९४ ॥ |

अचेतस्िन समये कत्विजां बभोजनं विधत्ते । `

मध aqaced बा यथोडह्प्रो बह अत्यनक्तिं तथा तत्‌॥ १५॥

षडडसमापतेरनन्तरं ऋत्विजो मधु वा प्राशयेत्‌ तं का अन्ययोरन्यतरेणो पसिक्तमन्रगटत्विजो भोजयेदित्यथः तथा च aa षेऽहनि संखिते बडधवादिनः qe चाधीयीरब्ो्तर- QTE: उपाकरणात्‌ सपिंमेधभ्यारट तिजो भो जयेद हीनेष्वन्य तरेण afa HEM Heat बलीवददेः as aeneW स्कन्धभागं

Tea) १२. ११1 तारडामहानाद्मणं । ` au wate तै दिभिः Geafa तथा तत्‌ waed at whee जां मवति यथा agg म्रत्यञ्छनेन वलीवद्‌ दिः पुनर्बहनसमर्थो भति स्वः TiN: त्विजो मधुषटतप्राशनेन सारा चः क्रियन्त इत्यथ : ॥ ६१५ ॥

aaa , विष्क्थसोतरेष सोमं विधन्त |

BITRE

Stay एब: स्तोमो-भवति. मतिष्ठाये. टेब- arg area मतिषठितः # १९॥

For : FIFI ~, यथा बस्य म्रत्यच्ननेन बलोवदी दिः पुनबइनसमर्थो भवति

तथा परिखान्तो बाचो stars; सिद्धमेतत्‌ ॥ ९३ ॥ ~ _--वेदाश्चस्य प्रकाशेन तमोडहाडइच्िव्रास्यन्‌ | पुमथाञ्चतुरो देयादिद्यातौ थे महेश्वरः |

दूति चौमदराजाधिराज्परमेश्वरबेदिकमागप्रवन्तकश्रीवीर- बुढभूपालसानराज्यपुरन्धरेण सायणाचाग्यण विरचिते माध- कयि 'सौमवेदाथैपर काग -तार्गभद्ा त्राद्भणे तयो दशाध्यायस्य sled: खण्डः

नवोद शाच्यायः समाप्रिमगलत्‌ |

Te RE ASWIR ए एए fi} - pene र ह {0 ‘STS BIB ETH ferme इ । - > ¢ 7 भ ee म्पि BS PSlPSr Silt ¬-{7 oye rise, tr PPS RPT ESPICTRTR byl i ८641

=“? a] | क्रक ए प्र ए FP `क 1:51. Th

चहं शोऽध्यायः।

eee

अथय प्रथमः Bw: |

ag निःश्वसितं वेदा यो बेदेभ्योऽखिलं जगत्‌ | निर्ममे तमहं बन्दे विद्यातौ यैमदष्वरं ॥

इल द्वितोयपञ्चिकायास्िभिरभ्यायेद शरातादिभूतख श्च षडहस्य सलोमल्लधिरुक्ता अथ हन्दोमानां प्रथमदितोययोः स्तो म्ल भिचचतुथऽभ्याये विधौयते । तत्र wag छन्दो मख ब हष्पवमानस्तो त्रे सलोमङ्गृप्षिः विधातुमा इ ।

wae वा एतत्‌ सोमाग्डन्दाधसि यत्‌ षडडइ आप्यते ॥ १॥

यद्यदा ASS; षसामद्कां समाहारः राजाः सखिभ्य- टच्‌ समासान्तः न संख्यादेः समाहार इत्यद्भादेशप्रतिषेधः यस्मिन्‌ श्यः षडहः समाप्यते एतत्‌ Tafa काले विटत्पच्च- दशाद्याः सोमा गायव्यादीनि च छन्दांसि waa वे परिसमाण्यन्ते खल व्िटदादिस्लोमानां गायन्यादिशन्दसाञ् रमेण षरष्वहःसु विनियुक्तत्वात्‌ ॥ १ ॥

नन्वेवं केन च स्तोमेन केन च छन्दसा छन्दोमाः कल्ययि- तव्या इत्यत ATs |

[8 {. ४.] वाख्डयमद्ाब्राह्य | ae

aa षडहे छन्दासि rar सत्वा प्रयन्ति ॥र

wey आप्त परिसमाप्े सोमदन्दसोरपि परिसमाप्त त्वात्‌ पुनरन्यानि छन्दांसि चतुविंशादीन्‌ लोमा लत्वा निम््रौय प्रयन्ति छन्दोमान्‌ प्रारभन्ते ॥ २॥

अथ ततर प्रथमे छन्दोमे बहिष्यवमानस्य wale

yaa ee विधन्ते |

प्रकाव्यसु शने agama दूति Maa aq मवन्ति॥ २.॥

परकाव्यमुशने इति ear बहिष्यवमानस्य सोजौयाख्यः देच एति मरे त्ाशमदित्यचुक्रान्तत्वात्‌ अशब्द गायत्यारूपं सा हि छन्दसां प्रथम प्रशब्दः म्राथम्याचीति ga तस्य गायन्री- रूपत्वं तथा Tae; सम्बन्धिना रूपेण प्रकाव्यभिति प्रशब्देन म्रयन्ति सप्तममंहः प्रारभन्ते। २॥

ननु RISC रूपं परित्यज्य गायवीरूपस्तीकारे किं कारणमित्यत Ae |

दूयं वै गायचमखामेव प्रतिष्ठाय wafer ॥ 8 ॥

दयं सर्गप्राशिनां पुरोवत्तिनां थिव्येव गायवीखर्पा

उभयोः प्राथम्यसाहणष्यान्तब्दाञ्च एवं गायतं रूपं प्रयुष्ानाः २] rR

श्च तारा महाबाद्ध ख । (१४. 1. ६1

अस्यामेव शथिव्यां afters प्रथमतः अतिष्ठा भृत्वा प्रयन्ति अदः प्रारभन्ते ॥ ४ ॥

नन्वेवं सुख्येव गायती कस्मान्न प्रयुज्यत इत्यत आह | freq प्रतिपद्भवति॥ ५॥

तिष्टप्‌ छन्दस्केवास्य सप्तमस्याः प्रतिपद्धवति सर्वप्राणिनां सुरोवन्तिनां थिव्येव गायवौखरूपा प्रतिपद्यते प्रारभ्यत cafe प्रतिपत्‌ ats ata म्रकाव्यसुशने वन्रुवाण इत्येषा यद्यपि प्रतिपदिति एकवचनेन एका wtatat विधिल्घितेति प्रतीयते तथापि टचद्ूक्तानामादिग्रहणेन विधिरनादेश इति परिभाषायासदादिकस्तु चएवात्र ग्राह्याः TY गायतं प्रातः wad ते ुमम्ब्ाध्यन्दिनिं सवनं जागतं टतीयसवनमिति wat AAA Tat तत्कथं प्रातःसवने चिष्ुब्विधानन्नेष दोषः द्वादशाहो हि दिविधः समृद्धो व्यूढञ्चेति तत्र wae यथा प्रह्लतौ तथेव सवनानि भवन्ति व्यूढे तु डन्दसां व्य्‌ इनख्ोक्तत्वात्‌ टती- यस तिरा्रस् प्रातःसवनानि सव्वणि तरष्टभानि जागतानि मध्यन्दिनिसवनानि गायताणि टतीयसवनानीति Bega त्वात्‌ विष्टभः प्रातःसवने सङ्गतिरधिगन्तव्या ॥ ५॥

aera ata |

aera लिष्टबोजय्येव Tar पराक्रम्य प्र- यन्ति॥ ६॥

[१४.१.९1 तार्डामहहाबाह्मखं | ‘es

ओजोबलं तदात्मकं day faeq प्रजापतेरङ्गादलवतो बाड्छलच्णाञ्च वी चंवतेन्द्रेण सहोत्पत्तेः तथाप्योजोरूप एव ata खित्वा पराक्रम्य जेतव्यं जित्वा प्रयन्ति प्रगच्छन्ति॥ ६॥

अथ प्रकारान्तरेणेमं ZT सौति | सतोत्नोयस्त॒चो भवति प्राणापानानामवरष्ये WOH

प्रकाव्यसुशने वनव्रवाण was azuas: स्तोत्रीयाख्यः प्रथमस्तचो भवति बहिष्पवमाने प्रथमस्य ave mala इति संस्था गतमन्यत्‌ | ॐ |

ननु बरिष्टुण्ढन्दसो दहिंतीयेऽहनि प्रयोगेण गतसारत्वात्‌ कथं छन्दोमेषु विनियोग दूति तताह |

इरिवत्यो भवन्ति छन्दोमानामयातयामताये ॥८

हरिवलत्यो हरिशन्दयुक्राः Matar भवन्ति च्छन्दोमानां गायत्री विट जगतीभिच्डन्दोभिर्मौयमानानां चतु्िंशादीनां सलोमानामयातयामतयै अगतसारत्वाय परीणं संगते तिग्म- ख्ङ्गोदिवाहरिदंहणे नक्तरृञ्जदूत्यस्पिन्‌ टचे खवणात्मराणग्ड- न्नरायेनासां इरि शब्द्वच्छं ॥ ट ॥

अथ स्तुत्यं विहितेनानेन टेन सहिताः वमन्या एकि शतिः सोत्रीया; विधत्ते |

१०५ AIWAVTATH'S | [28. १. ११ DW द्वादशी भवतः ॥ € ॥ दादशानाखवां समाहारो द्वादशः ऋकयूरग्धूं पथामा- wa इति अकारः समासान्तः प्रखानासो रथा इवेति wag: अद्ग्रमिन्दवः पथेति नव; आतेदल्षमिति लवः एवमेक-

विंशतिखंख्या ऋचः wi विहिताभिखिद्धभिः सह ereugt बहिष्मवमानस्य भवतः ॥ २. ॥

अथैतत्‌ सोति ।

e e ~ © दादश मासाः संवत्सरः संवत्सरमेव TTA] षड- वोवधताये ETI HARA सवोवधतायं ॥ १०॥ दादरशमासात्कः संवत्सरः श्यषड्ष्च्च संवत्सरः षडा ऋतवः षट्‌रु्टानौति खुतेः तत्तथा सति द्वादशमासातकं संवत्‌ सरमेव We षड्षहाय प्रत्यु दच्छति प्रतिनिधित्वेनोद्गमयति

fans सवीवधततथि वीवधो भारः समानो alae तस्य भावः सृवीवधता ATH ॥ vo Ml

एषं दाद श्चहयगतदादशसं ख्यो पली वनेन स्तौति | चतुर्वि तिभवन्ति चतुव्वि९शतिरद्मासाः संवत्सरः संवत्सरमेव TAG WEA प्रदयुद्यच्छति सीवधताये ॥ १९॥

[r8. १. १९] नार्डालहा ाद्मण' | १०१

एवं anya; सतोञचतुर्विःशतिः चतुर्िंशतिसंख्याकाः स्तात्रौया छवो भवन्ति चतुविं शकाद्व मासात्मकः सं वत्र लन्तथा सति स्तोत्रौीयाचतुविंशकेन चतुर्विंशत्यद्धंमासालकं संतृवसर- मेव पुवं प्रागनुष्टिताय षडहाय प्रति रूपत्वेन दच्छत्युद्रमयति सअतोलनवेलायासुभयोरगोरवसाम्यार्थः ॥ १९।

अथास्छिन््रहनि चतुर्विंशं <td विधातुमुक्तिप्रलयकिभ्वां कञ्चिहृ्टान्तमाइ |

इत Cela दति डोवाचाभिप्रतायो काच्तसेनिय्यं मडाटन्नयाग्रं गच्छन्ति क्त ते ततो भवन्ति प्र राजन्‌ पच्चिणः प्रतन्यवापक्ताः पद्यन्ते ॥ १२१

रेनद्रोतः इन्द्रेण ऊतो रचितः इन्द्रोतः ata, Wyle: सच CATS; पटदयमप्येतत्‌ सम्ुदयन्तं सं न्ना पूवको विधिर नित्य इति we vary wagfcia सब्छद्धिलोपविधेर नित्यत्वात्‌ सु- लोपाभावः हे रेन्द्रोत हताख्य wa इति सम्बोध्य काच्सेनिः कचचसेनस् ya: अभिप्रतारी नाम राजर्षि; इत्युवाच एवं खलू प्रोक्तवान्‌ कथमिति तहुच्यते ये पराणिनः महाटच्तस्य महतः शाखास्कन्धादिभिरुन्तस्य wre wry गच्छन्ति माुवन्ति ते aay क्र कुत्र स्याने भवन्तीति एवमुक्तो हतं प्रत्यवोचत्‌ हे राजन्‌ टथिषौषते त्वदुक्तात्‌ महाटत्ताग्रात्‌ ofa: पततं सुत्वा एतत्मपतन्ति पक्ताभ्यासुत्यतन्ति saat; पक्तरहिताच्ेद्‌-

१०४ तार्डामड्ा ब्रा द्खं । [t8. १. ४.]

वपद्यन्त इति शन्दोत्रासद्ञनोयः अधःपततीति अयमं; ष्टे- sefa प्रवुक्तस्त्रयस्तरिंशः सोमः महाटक्ताग्रसानीयः निरदादि- खलोमानां संख्याधिक्यविच्रान्तभुमिवात्‌. तं प्रबुक्तवन्तो यजः मानाः fam: ॥ \२॥ |

के प्रहिताः कौ च तेष at इति casa ।

यो वे विद्वा८सस्ते प्िणो येऽविद्वा८सस्तेऽपक्ता- च्िटत्मञ्चद शवेव स्तोमो प्तौ aa खं लोकं प्रयन्ति ॥ १३॥ ।

ये खल्‌ faqiat वेदाथोभिक्ञाः ते पल्तिणः पवन्त ये अविदांसोऽनभिन्नाः ते aaa; प्रहिताः warfezte स्िटत्मञ्चरथो स्लोमावेव प्तौ लत्वा खं लोकं प्रयन्ति दूति

विटृत्मञ्चदशाभ्यां संहताभ्यां सोमाभ्यां एतत्सप्तममहः; प्ररि. समाप्य तत्साध्यं फलं प्राभ्रुवन्ती व्यर्थः ॥ १३ |

एवं पारोच्छेण चतुर्विंशं सेमं विधायाथ naa विधत्ते। © ॐ SN चतुविध्ण ण्व स्तोमो मवति प्रतिष्ठायै तेजसे ्रद्यमवचैसाय ॥ १४ ॥

िषत्यञ्चटशो सोमौ विदुषां पक्षभृतौ भितित्वा wate: शति; सेात्रोया. भवन्ति तस्ात्सप्तमेऽहनि चतुर्भिश; सोमो

[t8. &. 2] सार्डाम STATS ख। १०३.

भवति स चतुरविंशत्यञ्मासात्मकसं बत्घरसं स्तुतत्वात्मतिखारिेतु- भेवति संबत्छरो fe प्रतिषठादेतुः " १४॥

ति ताख्डयमहा ब्राह्मणे we णाध्यायग्य

प्रथमः खण्डः |

---~

अथ दवितीयः खण्डः |

अथाद्िन्‌ सप्तमेऽहनि म्रथममाज्यसतोत्रं दर्शयति । मूदधौनन्द्िवो अरतिं efter द्रत्याग्नेयम ज्य भवति ॥ १॥

afaia® गोयमानमग्निदेवत्यं भथममाज्यस्तो लं भवती- ae ॥ \॥ |

अथास्य टचस्यास्मिनहनि सङ्गतिमाह | war वा एष दिबोयस्तु तोयच्िराः॥ २॥

चौ विराब्रो गतौ तदपेक्षया यत्‌ योऽयं ढतीयस्त्िरातलः wife द्युखानीयख दिवो दशरात्रस्य ast शिरः तस्मान्‌ ayia दिव डति ठचस्तुतीये त्रिरात्रे aga इत्यथः ॥ २॥

. अथ पाान्तरमनूद्य सोति |

१०४ ATEASTAT HTT । क (rsa. 4)

वैश्वानर wa अाजातमग्निमिति वेशखानर दति वा अग्नेः भियं धाम मियेशेवेनं तद्धाम्ना परो्तमुष- शित्तति॥३॥

वैश्वानर aa आअजातमग्निमिति पारोऽ्धिंसतृचे दश्यते Sarat दूति fancied स्वजनानामनुप्राहकं परः धाम शरीरन्ते जोमयं उच्यते तत्तेन वैण्वानरपदप्रतिपाद्योन प्रियेव areal तेजसा एतमग्निं परोचं परोचेण उपशिच्तति प्रीणयति शिक्लतिजेननकम्ड्ी तेन च तज्जन्यं प्रीणनं लच्छते ॥ ३ ॥

अथ ददितीयमाज्यसोल्रं विधत्ते |

nal faa गायतेति द्याबाषएटयिबोयग््े बाब

रशा द्यावा्यिषो वे मिचावरूणयोः मियं धाम प्रिये- Wart Agra परोन्मुपशिक्षति ॥ ४॥

भ्रवोमितायेति दावाश्थिवीयं द्ावाश्थिवीसम्ब दं मेत्रा- wag भित्रावरूणदेवताकं हितीयमाज्यसोत्रं भवति तानः शक्तं पाधथिवस्याहोरायोदिव्यस्येति दद्यावार्थिवौसम्बन्धादस्य are द्यावाश्थिवीयत्वं ॥ ४॥

अथ ट्तीयमाज्यमिन्द्रदेवताकं सोति ।

दन्द्रायाहि विलभानवित्याभवमेन्द्रटभवो वा

[१४.२. ६.) तौरडा ASTAT ETS: | १०१ == ॐ ®

wae प्रियं घाम भियेशेवेनं agra परोच्तमृपशि- ata ny i |

ww faq राज इति त्रयः सुधन्वनः Yat, ऋभु शन्द वाच्याः त wage प्रियं धामानं शरीरः तेजो वाते Vie इरः faaia wre: इन्द्रो Togas अश्विना रथमिति हि मन्त वणे; यदा इन्द्रः Ge: ऋभवो रश्मयः तेषां ख्येप्रियधामत्वं we fag पचवदयो ज्यं vy

अथ चतुयमाज्यसोतरं विधत्ते |

तमोडिष्वयो अर्चिभेत्यनिरङ्कमेन्द्राम्नं देवताना- मनभिधषीयोत्तमाद्खं निराह देवतानामप्रणाशाय स्तामः Wei

तमीडिष्विति टचः अनिर्क्तं निरुक्तं fase खङ्गग्राहक- Ma देवतापदः afeafa ताहशमेन्द्राग्नमिन्द्राग्निदेवताकं चतुथेमाज्यस्तोत्रं भवति किमथेमस्यानिरुक्तत्वमिति देवतानाम नभिधर्षायं तत्तनान्नाप्यवहियमाणादेवता अभिषटटा अभिपी - feat: स्युः यथा विद्यादिभिः Set, पुरुषा; च्रौपचारिकन््रास परित्यज्य SAA Ata व्यवद्ियमाणा, कुप्यन्ति ageaar- चेष्ठा; Tera अधिधर्षो ancien अस्य सोत्स्यानिर- क्त्वं यद्येवं देवताया प्रतिपादितत्वात्‌ अनिरक्तप्रजापतिरिति

छते; प्राजापत्यमेवेतत्‌ Ve स्थात्‌ नेन्द्रागनमित्यत आइ उन्त- x] १४

१०६ तार्डामहानाह्ख | [१४.२.२.1

wmgifa facets रेन्द्रमग्निञ्च वोढव दूति उत्तमे ATE aA निराह देवतां fase बवौति देवतानामम्रणाशाय अ्रणाशा- भावाय देवताविगेषसद्धावद्योतनाथ; एतेष्वपि चतुष्वी ज्यस्तो तेषु ूर्नोक्चतुिंशएव लोम: कावः एतेषु परातःसमननिेसु पञ्चसु शोत्रेष खोत्रोयामावस्यान्यतर विधानात्‌ साम म्रा्ञतमेवेति zuma

sft तार्ट्ामहानाह्यणे चतदशाध्यायख

दितोयः वख्डः |

अथ wala: खण्डः | अथाद्िन्‌ सप्तमेऽहनि माध्यन्दिनिपबमानस्य mad ay znafa | y ~ A दषा पवस धारयेति गायनो HATS VS ॥१॥

इषा पवस्वेति गायत्री माध्यन्दिनिपवमानस्य प्रतिषद्धवति अथमश्लुचो गायत्रो भवतीत्यर्थः सोऽयं सप्तमस्याङ्को val witara भवति धारयेति धारणवाचि ञ्‌ भातुशब्दनिष्यन्- त्वात्‌ WAU

अथाख्छिननह नि ave सङ्तिमाहइ | [त्‌ ~ aA ~ हषरवत्यल्लिष्टभार्ूपे ण SACHS WATE: ॥२॥ टषरबत्योटष शन्द्युक्ता टषापबखेत्या द्यशिखोगा यत्यो रूपेण

(१४. ड ay तारा STATES । १०अ

टषश्न्द्रूपेण वरषटमेण रूपेण योगाच्तिष्टभो भवन्ति एतत्‌ सप्तममहरिति aed हि fay प्रायशत्वात्‌ तस्मादक्िनहनि. षख्छत्योगायतव लक्षणया बिष्टुप्त्वात्‌ सङ्गता इत्यरथः ॥ र ॥

अथान्यं wi cata

पनानः सोमधारयेति ve ॥ ३॥

पुरवैवद्स्छापि ट चस्य wits gat योज्या ॥ ३॥ त््ान्तर विधत्ते |

भरो अ्रयासोदिन्द्रिन्द्रस्ख निष्क्‌तमिति प्रबलो भवन्ति प्रणिनोषेण्यमिव Waste: ॥ ४ ॥

at अयासौोदित्याद्या waa: प्रणन्द्यक्तासिखः Matar भवन्ति यत्‌ सप्तममहः Ryda प्रे तव्यतवेनेटभिव fe षड- इस्य समाप्तवात्‌ सप्तममहः पुनः प्रारिश्चितमित्यथः तसम्मात्मणः यनाथंद्टूचकेन प्रशब्देन योगात्‌ सप्तमे प्रणेतुमिषेःद्धि विनि- योज्या इत्यथः ॥ ४। नतु माध्यन्दिनिपवमानस्यान््यखवस्तरष्टभः प्रजतौ व्याने कथमय जागतसखचः संगच्छत TAA आह |

जगत्यः सल्यच्िष्टुमो रूपेण तस्माचिष्टभां लोके क्रियन्ते ॥ ५॥

भरो अयासौरिलाद्याएता; समा जगत्यः खल्योऽपि वषट्ृभेन

ष्ट ATTASTATTS | (१४. ३.८] ery योगात्‌ age: तञ्च रूपमिन्द्रणब्दः विषमा सदन््रोत्पत्ते गतमन्यत्‌ ॥ ५॥

अथ gut पवख्छेति विरहिते saa ee गायतं साम विधाय

पववत्तदू ब्राद्मणञ्चातिदिश्ति।

गायलं भवति यदे ब MAAS ATSTA ॥ € ॥ सिद्धमेतत्‌ ॥ ६॥

अथास्खिनेव टचे area सामान्तर विधत्ते | सन्तनि भवति GAAS: सन्तले ॥ 9 ॥

aaa wa सर्वाखखपि सामानि एकैकस्यां गी यन्ते

इदन्तु साम टचे व्यासज्य Tada अथ तिष्षु Watery © १ eee xy sy

सन्तानदशंनात्‌ सन्तनोति संन्ना एतहषापस्वेत्यस्िन्नेव Zt गातव्यं तत्रास सप्तमखाद्कः WATE सह सन्तत्यै सन्तानाय सं सेषाय भवति ॥ ॐ ॥ |

अथ विद्धित्तिपूवेकत्वात्‌ सान्तत्यख षषठसप्तमयोर द्भ स्तदु - भयं सदृष्टान्तं दशेयति |

यात्र व्योकसौ faugaa एवमेते wesare: सप्तमञ्च विप्रद्रबतस्तो यथा समानोय संय॒ज्यादेव- सेवेते एतेन साम्ना संयुनक्ति॥ ८ ॥

(28.3. Yo] ATASTAT YD | १०९ यथा we व्योकसो विभिन्रनिलयौ पचिणो विप्रदरवतः विद्िष्टं पततः एवमेते USAT: सप्तममहच fangaat विसुक्तौ भवतः WEA षडहस्य समाप्तत्वात्‌ तौ व्योकसौ पजिणौ समा- नीय एकत्र आनोय संयुज्यात्‌ Waal Fala एवमेवेते षष्ठ-

सप्तमे अहनी एतेन सन्तनिसाम्ना संयुनक्ति सन्तनोति ॥ cy

soft टचे सामान्नर fara | aaa भवति स्वगेख लोकसय समच्ये ॥ € ॥

सौपणीख्यं साम षा पवस्वेलस्छिन्नेव ea कायं सुपर्ण fe पत्ती उत्पतनेन खगे प्रापयितुं शक्तसत्यम्बह्गं day साम खगेलोकसखय WTS समथ We ii

अथ प्रकारान्तरेण ALafa |

यज्ञा वै देवेग्योऽपाक्रामत्स सुपणरूपं सत्वा AC ठेवा एतेः सामभिरारभन्ता यन्ञदव वा एष यच्छन्दोमा यन्नस्येवेष ATTA: ॥ १०॥

यज्ञः खल्‌ पुरा देवेभ्यः सकाशात्‌ केनविदपराधेनापाक्राम- | दपागच्छत्‌ अपक्रम्य च सः यज्ञ; सुपणरूपं सुष्टुतनः श्येनखदू- Ward त्वा अचरत्‌ अन्तरि चे अपवन्तेत तं सुवं पयन्ग देवाः रतैः सौपर्णे; सामभिरारभन्त ALIA तस्मादेतत्‌ साम यज्ञारम्भ्रसाधनं यत्‌ एते नयन्कन्दोमाः एष यज्ञः दव वै

tt? तार्डामहातरादह्मण | 82 १३]

यज्ञविलक्तण एव अतो यज्ञस्यैव एष आरम्भो ग्रहणं भवति यत्‌ daa भवतीति एवं वा यन्नमृतेषु eae यन्न ग्रद्ण- साधनस्य Date करणात्‌ तेषां aad सिद्धतीत्यथ; troll

अथास्िनेव St Sse Barat fare | रोहितकंलोयं भवल्याजिजि्याये ॥ ११॥

रोदहितकूलौयाख्यं सामापि en पवस्वेत्यद्खिन्ेव टचे गातव्यं तच्च अआजिलित्यपयि आजि; सद्धतितम्राप्तव्यावधिः तस्य जयाय भवति ॥ ९९॥

कुत एतदित्यत आह । | एतेन वे विश्वामिचो fears रोडितकल- आजिमजयत्‌ ॥ १२॥

एतेन खलु सान्बा साधनेन पुरा विश्वामित्र ऋषिः रोहि- ताभ्यामण्वाभ्यां रोहितक्रले एतत्‌ संज्ञे स्याने आजिमजयत्‌ जितवान्‌ तस्म्मादेतदाजिजयसाधनमित्यथः ॥ ६२ ॥

एतदेव विव्रियते) विश्वामित्रो भरतानां मनखल्यायात्सोदन्तिभि-

ala जनतयाएशं प्राखते मन्म युयं बल्िकाक्नया- येमानि मह्यं युयं पूरयाय यदोमाविदए रोह्ितावभ्स-

(1४. ३. १४. तारडामहा नाद्य खं | Tit

चितं qaagera इति स एते सामनो अपश्यत्ताभ्यां Ta USAT उदजयत्‌॥ 03 |

विश्वामिवः पुरा भरतानां भरतवंशजातानां मनःसत्या मनसा युक्तया प्रजया ्रायात्‌ भरतानां देशं शकटारूटोऽग- च्छरित्यथः अत्र च भरतदेधो सौदन्तिभि; सुदन्तवंशजे, एतत्‌- US: जवतया जनसमृषहेन अंशं विभजनाय धनं प्रास्त माचिष्य आजिं सन्धाय तेन भाक्षव्यमेतदिति स्थापितमभत्‌ igs मध्ये जयेषठोऽलि तस्येदमस्िति तत्र विष्ठामितो देवसङ्गतएवमव्रवीत्‌ इ खटन्ताया यदि यूयं ज्येष्टाय तहि अदिन्‌ संख्यां वस्हिकां वस्तिं ज्ञां वसुसम्बन्धं घनसम प्रति मां युयं जयाय देहि यदि तु मदीयाविमो Oferta अश्ाचितं अश्यभि; पाषारै- रासमन्ताञ्चितं सन्तमग्रमिरं नद्याः कूलं उदब्रहमत BEWAS उन्तारथिता afe agi अतदर्थमेव इमानि धनानि पृरयाय परणायेति एवं छतप्रतिन्नः ख विश्वामित्र; एते रोहितक्लीये watt अपण्यत्ताभ्यां सामभ्यां अश्वौ शकटे FHT प्रासेधत्‌ भ्रण कूलोहहनं साधितवान्‌. ततः स उदजयत्‌ उत्कृष्ट नवं प्राप्नोत्‌ तस्मादेतद्रोहितकूलसम्बन्धात्‌ रोहितक्रलौयमि- ल्ाख्यायते 1 ९३ ॥

असे वमस्याजिजयरेतुता दादशादहे कथं AeA इत्यत आह |

११४ तारूडामहा ता मण | [१४. ३, १७.1

aifaal एष प्रततो यदद्वाद णाडस्तयेते उ- fara ॥ १४॥ प्रतत; sua विस्तारितः ददशा इति यत्‌ एष a

जि अलिरेव अतसस्य दादशदस्याजेरुच्निये sera भवति ॥ \४॥

अथ fadtaes सामान्तर fara |

कर्वरथन्तर भवति ॥ Vy ॥ gata, सोमधार्येति fafeashay चे कखरथन्त राख्यं साम गातव्यं ॥ yy ll

अथे तत्‌ स्लोति ।

तेजो वा एतद्रथन्तरख्य यत्कणवरथन्तर छ सरस- मेव तद्रयन्तर प्रयुड्क्ते यत्कररथन्तरोण सप्तमे- ऽइनि स्तुवते ॥ १६॥ # यत्‌ करखरथन्तराख्यं साम एतदथन्तरस्य अभि त्वा परत्य स्थां गौयमानख् तेजो वै तेज एव सारभूतमेतद्यावदई एरातख

सप्तमेऽहनि उद्गातारः कररयन्तरेणा स्तुवत दूति यत्तत्तेन सरसं रसस्तं सारवदेव रथन्तर प्रयुङ्क ॥ १६ |

अये तत्मकारान्तरेश स्तौति |

[rB, ३. १९..] RTCA HA | १।३

जामि इादशाडस्याल्लोति इ सखाहटोग्रदेवो राज- निन्वौ हत षष्ठमड वहेत सप्तमं यत्कखरथन्तर भवति तेनाजामि ॥ १७॥

waft; रजनस्य ga: उग्रदेवाख्यः ऋषिः षष्टसप्तमयो- रुभयोरपि नैरन्तर्येण बारेतत्वात्‌ जाभित्वदोषोऽखोत्याह पुरो- HUY षठमहववहेतं बृहतः सम्बन्धि एव साम्नो बृहतः; सकाशा- च्नामित्वात्‌ सप्रममहख्च AeA बृ हतः सम्बन्धि तथाच जामि- rete, तन्नायं परिहारः सप्तमेऽहनि करखरथन्तर भवतीति यत्‌ तेन कखखरथन्तरेण अजामि जामितादोषो न भवति रथ न्तरस्य छतत्वात्‌ ॥ १७ ॥

अथाद्धिंख चे सामान्तर विधत्ते |

गोङ्कवम्भवति ॥ १८ ॥

WETS साम पुनानः सोम दूत्यस्िन्नेव wea ठते भेयं ॥ ९८ ॥ येतद स्लिन्नहनि uifaeqaa alfa |

अग्निरिकामयतान्नादः स्यामिति स तपोऽतप्यत स एतङ्गोङ्व मपश्यत्तेनान्नादोऽभवद्यदन्नं वित्वा गहईै- QATAR गोड्वत्वमन््ा ATTA गौ-

छव क्रियते ॥ १९ ॥ x] १५

११४ ताण्डाम्हानाद्मणं | [१४. ३. २१)

अनादौ अन्रस्यात्ता भवेयमिति अग्निरकामयत कामित वान्‌ कामयित्वा च सतपरप्तवानत॒ स तपोमाहाव्बेन एतद्धौः FITS सामापश्यत्‌ तेन च साम्ना अन््रसात्ताभवत्‌ aca वित्वा wat यदगदेत्‌ शब्दमकरोत्‌ गरं शब्दे दति धातुः एतदेव व्याचष्टे यद्गङ्गुयदिति गङ्ग अव्यक्तं शब्दे अगङ्गुयत्‌ अव्यक्तं शब्दमकरोत्‌ तन्तस्माद्गौङ्वस्छ Va गौङ्गवत्वं गौङ्रब- fafa नाम सम्पन्नं तश्मादद्यतनोऽपि अनाद्यखावरोधाय सप्तमे ऽहनि ated क्रियते प्रयुज्यते ॥ १२. ॥

अथ प्रकारान्तरेण तत्‌ WA

WMA देवताः प्रशसति तेन यजमानाः सत्या- शिषः सत्याशिपोऽसामेति ब सचमासते सत्याशिष एव भवन्ति ॥ २०॥

grat मध्ये यत्‌ साम Saat; प्रशंसति प्रशंसां करोति तेम arent यजमानाः सत्याशिषः सत्यफला भवन्ति मौङ्क- वाख्यं साम देवतायाः अग्नेः अश्नादत्वलक्षणं प्राशस्त्यं करोति यजमानस्य सत्याशिषः सत्यफलाः असामेत्यभिप्रायेण खल सत्र मासते सत्रासनं FAA ते देवताः प्रशंसकेनेतेन साना सत्या faa एव भवन्ति ॥ २० ॥

अथ सामान्त्रं विधत्ते ।

{\8. श. २३] तार्डामहा ्राह्ञण' | ११५ २ => अआयाखम्भवति तिर श्चोननिषनं प्रतिष्ठाय wee

अयास्यं BATA ZU साम पुनानः सोमेलस्िन्नेव ठव aa गातव्यं ay facatafaud Acedia ति््वम्वत्तंमार्नं निधनं यख ताह शं भवति यजमानस्य प्रति्ठानाथं ॥ २९ ॥

अथेतद्विभरटशब्दटोषनिवरणेतुतया सोति |

अयासो वा ्ाङ्गिरस आदित्यानां दोज्तिता- नामन््माश्नात्‌ स PASTA स एतान्यायाखान्य- पश्यत्तेरात्मानए समथो णाद्विभ्र्टमिव वे सप्तममह- AAA भवत्यहरव तेन सएयोणाति ॥ २२॥

अङ्किरसो afetima sate षि; पुरा दीक्षितानां प्रारब्बयन्ञानां आदित्यानां अन्रमान्नात्‌ °तेः सामभिरा- ara वीर्ये; समखीणात्‌ समगमयत्‌ एतत्‌ सप्तममह विभ्नष्ट- मिव वै uedlafas खल्‌ ्चषडशस्य समाप्तत्वात्‌ च्रामा- मिनोऽहरन्तर स्य चानिष्पत्तेरेकाकित्वात्‌ एतदायाखं साम सप्त Asefa भवतीति यत॒ एतेन सान्ता तदहरेव संखौणातीति वर्ण संयोजयति । zz |

अथा न्तिमे टचे सामान्तर विधत्ते |

° aq परतितमहुमीयते |

११६ लार्डामहानाष्मं | [१४. ३. २५] प्रवह्ञागेवं भवति ॥ 23 1 भवत्‌ प्रशब्द युगं WIG CIE तदाख्यं सामाप्ततवात्‌ आगा- भिनोऽहरन्तरख्य भरो अयासो दिति fafetsteae गातव्यं ॥२३

अथेतत्‌ सोति | A = ®$ e भवता वं SAT: खगं लोकं प्रायन्बृद तोदायन्‌ ॥२४

प्रवता प्रशन्दवता UTA खल पुरा देवाः खे लोकं प्रायज्‌ भ्रागद्न्‌ गन्तुं प्रक्रान्ता उद्धता उदब्दवता ATAT उदायन्‌ SHH © © गच्छन्‌ तस्मादेतत्‌ साम खगप्रा्षिसाधनमिलथः ॥ २४ ॥

अयेतत्पवमानसोतरगुपषसं इरति | निधनान्ताः पवमाना HATS श्ये स्तोमः ॥२५

waa हि पवमानाः पवमानसतोत्राणि निधनान्तानि भवन्ति निधनमन्ते येषां ते निघनान्ताः wa wT aT नोपथा ३ ऊवा २३४५ इति अ्रवङ्कागेवसावसाने निधनमधीयते तज्चाद्भो wa धारणाय भवति एवं गायत्रादिभ्रवद्धागंवान्तेष्वश्सु सामसु wag गी यमानेषु निष्मद्यमानश्चतु बिं श लोमोऽख पवमानसोत्रस् कायं TAS ॥ २५॥

fa AQAA खे चतुर याध्यायसख तीयः खख्डः |

C ११७ 1 अथ चतुथः wee: |

अथ ृढसोतेषु प्रथमरहितीये waa एवेति मन्वानखतौ- यख ष्टलोबस्य तीयं ee टं यति |

वयं चत्वा सुतावन्त दूति सतो बृहत्यो वर्भोय- THE AMAISATAOMT ॥ १॥

वयंघत्वाद्यालिख्ठ; सतो बृहत्यो APA: सोत्रीया भवन्ति आसाञ्च सतो बृहतीत्वं law Naat fe बाहतः प्रगाथो AAA: आधारः बहती च षटत्रिंशदच्रा सतो qware छन्दः THA दङ्कतर चत्वारिं शदच्चरत्वात्‌ WaT छन्द आक्रमते प्रारभते अनपम्नंशाय अपन्नंश। भावाय अधःपत- न।भावाय॥९॥

अथ चतुथख weMA सोत्रीयं Ss दूर्शयति |

न किष्टङ्कम््रणानशदिति बल्यः सल्योऽभ्यार- WU जगत्यः ॥ २॥

a fae agama: Marat wag: ताञ्च सखभावतो बृहत्यः सत्यो wey गानसमये सजङ्गीयमानस्थ मन्रभागस्य पुनरपि गानाथेमुपादानमभ्यारम्धः तेन जगत्यो भवन्ति अदं श्च वेखानससान्नि गौयसाने

qc ताख्डयुमष्ाब्राद्यय । [१8. 8. 8.1

सटाटधाम्‌ त खन्धसाम्‌ सुमोजसा इति चतुर्तरास्न्योऽद्षादाः पनरारभ्यन्ते एतानि दादशाच्तराणि सम्पद्यन्ते बृहतौ षट्‌- fanzatfa भिलित्वा अष्टाचत्वारिशदचरा प्रथमा जगती भवति एवसमुत्तरे Big lz

एवमभ्यार श्ण जगतीसम्पाटने कोलाभ इत्यत आह |

अपरम््रएश FA वा एष यज्ज्यायसः सतोमात्क- Das स्लोममुपयन्ति यदेता अभ्यारन्मण जगत्यो WIA एव भव्य त्तम्भाय ॥ २ ॥

ज्यायसो FHAUTA aafemra सोमात्‌ कनौयांसं अल्पौ- यांसं नयनसं ख्यं चतुविंशं सोममुपयन्ति यत्‌ एषा ATAU त्रे अधःपतनभिव खल्‌ तस्मात्‌ सप्तमेऽहनि या देवताः पर्व्नोक्ताः न fae कर्मणानशदित्याद्यासा अभ्यारग्ञेण जगत्यो भतन्ति तदस्य TARAS एव॒ मल्युत्तम्भाय म्रदुत्तम्बनाय अचः पततोधुत्वे धारणाय भवति अधिक।च्षरदन्दसः; कारणात्‌ खोमभयुक्तन्यनता परिता waters: ॥ २ ॥

अथाद्िनङनि ब्रह्मण; रडस्तोत् निवन्तेकं साम दशयति । अभिनिधनं कारवम्भवति ॥ 8 ॥

भीति निधनं यस्य ताहशं HEE VA qa घत्वेति aa गातव्यं ॥ ४॥

१४. 8. ©] तारडामहा ब्राह्मणं | । ९१९.

तदेतद्भाटव्यननदेतुरिति सोति |

अभमिनिधनेनवाद्न्द्रो ca TA मराहरत्तम- Wea स्तृणुते म्बाठव्यमभिनिधनेन Gears: i ५ ॥ अभिनिधनेनानेन सान्ना पुरा इन्द्रौ टतं हन्तुः वच्च

Wet Ufa AEA च तं ARYA अवधीत्‌ YH हिंसायामिति घातुः शिष्टं WE ५॥५॥

अथाङावाकर्शयसोतरनिवत्तंकं साम दशयति |

A e

वे खानसं भवति ॥ ₹॥

aA ° नकिष्टं © 9

बंखानसाख्यं साम नकिष्टं कमणा aunfefa टचे गातव्यं ॥ दे ॥

sung सवेकामग्राप्तिसाधनभिति विवच्ुराख्यायिकामाईइ |

वैखानसा वा ऋषय wee भिया आसएस्तान्‌- इस्युदेवमलिम्त्रस्मुनिमरणेऽमारयत्ते देवा अब्रुवन्‌ कतघ्योऽभवन्िति तान्‌ मेषमे्त्तान्राविन्दत्स इ मा- न्‌ लोकानेकधारोणापुनात्तान्मुनिमरणोऽविन्दत्तानेतेन साजा सभेरयत्तद्वाव सतद्धयंकामयत कामसनि साम वे खानसं काममेबे तनावर्न्े SA: ॥ tt

me ९ ताक्डामहहा ब्राह्मणं | [ts ४. ७1

तरैखानसा विखनसः yar ऋषयः इन्द्रस्य प्रिया आसन्‌ इष्टतमा अभवन्‌ ताद्षीन्‌ रहस्युन्नोम देवमलिन्लुड्‌ देवान्‌ मालिन्यं मोचयति प्रापयतीति देवमतिग एवं विधोऽखुरः मुनि- मरणे मुनयो न्वियन्तेऽद्िन्निति सुनिमरणं स्थानविशेषः अधि करणे लुट्‌ afer स्थाने अमारयत्‌ अवधीत्‌ एवं खतेषु वैखा- aay तमिन्द्र देवा अघवन्‌ ते च प्रिया ऋषयः क कुतराभूवन्बिति स इन्द्रादीन्‌ Heaven अन्विष्टवानित्यथेः we गवेषय- माणस्लान्‌ afecta नाविन्दन्नालमत स ate र्चिव्यादौन्‌ सव्वीनेकधारेण एकोद्योगेनापुनादभोधयत्‌ एवं aly लोकान्‌ शोधयित्वा तादषौन्‌ मुनिमरणे सथानेऽविन्दत्‌ रूतानलभत अप श्यदित्यथः स इनदर एतेन सास्रा तान्‌ समेरयत्‌ पुनः म्राणेखान्‌ समयोजयत्‌ यस्मादेवं त्खानसानां सम्बन्ध; तस्ादखानस- fafa साम्नः संज्ञा जाता तत्‌ खल्‌ समीरणं afar काले सो mat wees कामिताथैमसाधयत्‌ तस्माद खानं साम कामसनि कामप्रदः TET काम्यमानं फलं तेन TTA लमते एतेष्वपि चतुषु wewlay yataus चतुलिं एलोमः कार्ये; ॥ ॐ ॥

इति तारटयमहान्राह्मणे चतदु UTA चतुः ख खडः |

-------- -~

Lea 4 अथ पञ्चमः Ste: | अथा भवपव मानस्य प्रथमं मरतिपत्तचं दर्भयति।

यस्तं मदो acw इति mast भवति मदवदहे Wad ठ तीयसवनं मदमेव तद्रसं टधाति॥ १।

यस्ते मदो वरेण इति गायत्री आ्भवपवमानसख प्रतिपद्ध- बति मायवः प्रथमस्चो भवतोत्यथेः शिष्टं पूच्बह्याख्येयं ॥ ९॥ .

अथ atime विधत्ते।

एषस्यधारयासुत इति ककुभः सल्योऽभ्यार म्ण Treat WRU

wea cats fre: Watat; ata: ता; ककुभः TARMAC अष्टा्तरौ हौ पादौ मध्ये SETAC: ता; ककुभ tee: सत्यो भवन्तिः गौतिसमयेऽभ्यारम्बेण लिष्टुभो भवन्ति मरथमपदस्य दितीयपादे अव्यावारेभिः पवते मदिन्तमः इत्यादेः PETAL तु पनरारभ्यमाणत्वात्‌ एवमभ्यसखंमानो दावष्टाच्चरौ मिलित्वा षोडशाच्चराशि सम्पद्यन्ते अध्ययनतस्तु अष्टाविंशल्य- चरेति मिलित्वा चतुञ्चत्वारि शदक्षरा एकैका बिष्ट भवति ॥२॥

एतचिष्टुपसम्पादनं पृच्वर्‌क्ृञन्तम्भना५ मित्याह |

ACAGLTT वा एष यत्‌ ज्यायसः सोामात्कनो- 2] १६९

PRR AA IAT HS | [१४.५. ५1

vias स्तोममुपयन्ति यदेता अभ्यारम्धेण वि्टुभो भवन्त्यह्न UI KATANA ॥ २ ॥

व्याख्यातमेतत्‌ Tata खण्डे ॥ ३ ॥ अथय टबान्तर fara |

सखाय अआ्ानिषोद्‌ तेति बालखिल्य। वालखिल्या- बेतौ ठचौ ws चाहनि सप्नमे च azat वालखिल्यौ ठचो भवतोऽद्वोरेव व्यतिषङ्गायाव्यवखएसाय स- न्त्ये ॥ 8 ॥

सखाय ्रानिषीरतेत्याद्यास्िखो बालखिल्या; बालखिल्य-

सम्ब न्धिन्यः षो भवन्ति शिष्ट परिखानो afcer इति परि बतयो गायव्यो भवन्तीति खण्डे व्याख्यातं ॥ ४1

अथान्यं aa विधन्त |

परोजितो बो अन्धस दूति विराडन्नं बिराड- न्नाद्यस्याबरूध्ये ॥ ५॥

पुरोजिती बो अन्धस द्रत्याद्यालिखः खोतीया भवन्ति तासु मथमानुष्टुबुन्तरे गायत्यो संहत्य गणनायां दशपादा भवन्ति सा एका बिरार दशाच्षरा विराडिति ay तासामच्तरषरिगणना- यामश्यीत्यत्तरणि सम्पद्यन्ते सा अन्या face आन्न्रातं fe

[ta ५. ७.] तार्ष्ामहाब्राह्मणं | १२४

पररा ugar विराडच्चव्यन्याख्ात्‌ लोकात्पद्यया विराजान्राद्यः मवर्न्ध इत्येते वाभिगरेत्य पुरोजिती बो अन्धस इति सिद्धक्ट्‌- व्यवहार; गतमन्यत्‌ ॥ ५ ॥

अथ टवान्तर दर्शयति | प्रकाज्यत्तारिलयन्नरपर्क्तिः स्तोमानां प्रभूतिः ue

भरवाज्यक्षारि्यादिकोऽचर पङ्किकन्दस्कस्तुचो भवति अष्टा चररि पञ्चभिः पादैः fs; cq अच्चरसंख्यया चत्वारिश- eau पङ्कः सा षच शोमानां ब्रिटदादीनां nafs; प्रभवः उत्म- त्तिखानभिलयर्थः विरदाद्यष्टाचत्वारि शान्तेष Wag नवाद्य- SIAC AT VA सा सर्ववाचरपङ्खावन्तमैतेति we तित्वं ॥ ६॥

गायन्यादीनां छन्दसां wee विनियुक्ततात्‌ तैः साध्यानां कन्दोमानां यद्गतसारत्वमाशद्धयते तदण्यनेनात्षरपड्किदन््सा समाधीयत इत्यत आह ।

अथो रएतद्येबे तहि छन्दो यातयाम यद्‌ ्षर- पर्क्तिस्तेन छन्दोमा अयातयाम्गनः क्रियन्ते ॥ ७ ॥

अथो अपि urgafaa सप्तमस्याद्ः प्रयोगकाले एतदेव खल छन्दः AMAIA अगतसारः यदच्तरपडक्तयाख्यं इन्दः

१२४ लारडयमहाना ह्यं | १४, ५, 2)

पू व्वहःसु अविनियुक्तत्वात्‌ तेनायातयामाचरपद्किषटन्दसला छन्दोमाः अयातयामानः यातयामवत्वदोषरद्िताः सारचुक्ाः क्रियन्ते ॥ ॐ ॥

एतदेव प्रन्नप्रत्युक्िभ्वां fara |

ब्रह्मवादिनो वदन्ति यत्‌ षडह स्तामाग्डन्दा- waa fat छन्द सम्छन्टोमा दूत्येतच्छन्दसो यदेता अत्तरपडक्तय दूति रयात्‌ ॥ ८ ॥

agafen बेदार्थमीमांसका AS: षडे समाप्यमाने विददादयः सोमाः गायत्यादीनि छन्द्‌;सि समाप्यन्ते यद्येवं तावत्‌ छन्दोमाज्छन्टोमाख्यानि ataufa fa छन्दसः; केन छन्दसा निष्पाद्य इति एवं ब्रह्मवादिभिः ze तस्योत्तर ब्रूयात्‌ यदेता अक्तृर पङ्कयः अच्तर पङ्किछन्दस्क'ः प्रवाज्यत्तारित्याद्याः एतच्छन्दस एतट्च्षरपङ्किन्दोयेषां तथाविधा छन्दोमा दति अ्तरपङ्किरेव पूर्व व्व्ःसु षिनिचुक्ञात्‌ छन्दोमानां सारत्वा- पादकमसाधारणं छन्द इत्यथे: ॥ ८ ॥

अथ ट वस्यान्तर विधत्ते |

ये सोमासः प्ररावतोति परराबतमिब वा एतद यज्ञोगतस्तमेबे तेनान्िच्छन्ति ॥ € ॥

ये सोमासः परावतीति सोति परावतभिववे एतहि यज्ञो

(18. ५. १२1 ताख्डामहानाद्यण | १२५

गतः प्रायणोयातिरा्रमारग्य एतटन्तानां सप्तानाम्कां गत- त्वात्‌ वथाध्वगस्य पुरषस्यातीतदिवस्े भध्ये मागेऽवद्िता महो सहाद्यादू रस्या भवन्ति एवमेव सप्तममहरनुतितो यज- मानस्वातोतानि पूर्व्वखहानि विप्रङष्टानि भवन्तीत्य; तमेव दूरगतं यज्ञं एतेन द्रूरवाचिवच्छब्ट्युक्तन टचेनाज्विच्छन्ति गवेषथन्ति ॥ २. ॥

ननु मरतावाभेवखान्तय TT जागतः कथं त ये सोमास इत्याद्या गायत्यः सत्यः जागतं गच्छन्ति इत्याशङ्क लक्षणया जगतोत्वात्‌ सङ्तिरिल्याह |

TWA: सत्यो जगत्यो Sty तस्म्माज्जगतीनां लोके क्रियन्ते ॥ १० ॥

गतमेतत्‌ ॥ १०॥

अथ यस्ते मदो वरेण्य दूति विहिते टचे पूवेवद्गायतं साम विधाय तदितिकन्नेव्यताविधायकं ब्राद्मणच्चातिदिशति |

maa भवति यदेव MAA ब्राह्मणं ॥ ११॥

सिद्धमेतत्‌ ॥ १९ ॥

अथास्िन्नेव टचे सामान्तर विधत्ते |

Sarat मवति॥ १२॥

१२६ तार्डामडहाव्राह्म णं | (ry. ५. १३1

carafa दच्तशब्टोनिधनं ae तदृत्तणिधनं एतदपि साम यस्तेमदर्न्येतद्धिंसुचे Wed गातव्यं अथ दूलकारेण कल्पकारोक्तसामद्यसुटाहत्य सोमातिरेकपरिहाराय व्यवसा दशिता सप्तमेऽग्नेरर्को्यङ्धेडञ्च सोमसाम मोस पूवयो म्बौ च्तसोमसामनी गायवस्योत्तरयोरग्ने रकंसिष्टव्विति वेति अय- aa, यदेतदल्णिधनाल्यं तस्यैव मोच्तभिति नाम तत्र गायत चे गीत्वा अग्नेरर्कीष्यं sagey सोमसाम ald वेति बीणि सामानि यस्तेमद इत्याद्यासु तिष्ष एकञ्चानि क्रमेण गातव्यानि अथवा गायवरमेकस्याङ्गोत्वा तदत्तरयोमेचसोम- सामनी गातव्ये अग्नेर कख्यं fray ग.तव्यमिति wa ब्राह्मणे अग्नेरकं सोमसान्नोर विधानात्‌ विहितयोरेव गायवमौच्तयो- QA गानादेव WaT: रत कारवचनस्य शाखान्तरीय- भ्रतीतेविकल्पएवमुक्तः ननु उक्तप्रकारेणसमुच्चयः तथा निरा- लम्बकमता ° भगवता पतव््नलिनोक्तं सप्तमेऽहन्यकंः लताङतो भवत्यत्रा ह्मणविहितत्वादिति ॥ ९२॥

अयेतदू ्रह्मदेतुत्वेन रौति ।

प्रजापतिः प्रजा अरजत ता Balla Wel अब- लाद्ूवाद्छदटययस्ताखतेन सामन! दन्षायेल्योजोवीर्य्य- मदधाद्यदेतत्‌ साम भवल्योज wa बीय्यमात्म- न्धत्ते ॥ १३॥

* समीचीनः wis: |

[४.५.१५] ताख््यमहा नाद्य खं । १६७

मुरा प्रजापति; सव्वीः प्रजा; Beara ता; Wer: प्रजाः RIAA: सकाशात्‌ अबला बलरदहिताः अवस्थातुमशक्ताः सत्य: अच्छदयन्‌ देशान्तरमाटृण्वन्‌ अप गच्छन्नित्यथे; अथ तासु प्रजासु मौक्तेण qa दल्लायेति निधनेन बलवाचिना अजोजलालकं बीव्यैमदघादस्थापयत्‌ तश्मादेतत्छाम भवतौति aq तेन चोजो रूपं वोव्ये मवान्‌ arate तद्खिन्‌ धत्त धार- यति ॥ १३ ॥

अथ SMa सामान्तर fara | WRT भवति ॥ १४ ॥

WAC इष्टं साम शाकंर तत्‌ एषस्यध.रयासुत इति विहिते टचे गातव्यं ॥ ५४॥

अयेतदाख्यायिकया सर्वैकाममप्राक्षिदेतुरित्यत ATS |

TRO स्वणि भूतान्यस्तवन्‌ स शकर शिशु- मारपिमुपेत्यात्रवोत्‌ aie मेति सोऽपःग्रस्कन्दन्तत्र- वोढेतावतोऽदं are स्तयामिति carat बेगमवे- जयत्‌ सोन दरूवामन्यत स एतत्सामाप्रश्यत्तेनापोन ` समाश्रुत Agta सतद्यकामयत कामसनि साम शा- HU काममेवे तेनावरन्धे ॥ १५॥

१२ ATARI GT | 8 4. १७.]

यरा afag watfa भूतानि भूतजातानि देवधिमनुब्य- गन्धर्बादीन्यस्तुवन्‌ विवि; सोविरप्रीणयन्‌ स इन्द्रः शकराख्ं शिश्मारषि' शिशुमारो जलचरः तद्रूपिणकूषिमुपेत्योपगत्य स इन्द्रोऽत्रवोत्‌ at स्तुहीति स शकंर; अपोजलं प्रस्कन्दन भमधिपन्व्रवौत्‌ उक्तवान्‌ प्रस्कन्ा ख्यं यावन्तो विन्दवो निष्य- द्यन्ते एतावता एतावत्पय्यन्तं अदं त्वां स्वानीति यस््मादेव- मुक्तवान्‌ varnate अपां वेगमवेजयत्‌ स षि खयां वेगं हृष्टा ततोहीनेव मदीया स्तुतिरित्यमन्यतं ततस्तल्घाम्याथे wa तमानः स ऋषिरेतत्धामापश्चत्‌ तेन साम्ना स्मुवन्नपः अपां वेगन्र समाश्रुत प्राप्नोत्‌ एतदीया स्तुतिः प्रकौव्येमाणा अपोऽण- ल्क्रमी दिय; गतमन्यत्‌ ॥ ९५ ॥

अथ AMA सामान्तर विधत्ते |

सवो भवति ॥ १६॥

सखाय आनिषीदतेति बालखिखयदचे wae साम कायं ॥ १६॥

अयनं हादशाहं समुदरालना QUIT तस्य पारग्रात्तिसाधन- मेतदिति खोति।

° ~ “8

Wag A एते प्रसान्तोयाह्य्य TeATSAy- यन्तोति यो वा AAT समुद्रं प्रज्ञातिनसतत Seta ` यत जवो भवति BTS लोकस्य TAY ॥ १७ |

[re a. १६.] तार्डयामडा ब्राह्मण 1 १९९

ये यजमानाः दइादशाडहसुपयन्ति उपगच्छन्ति एते समुद्र शुटधिं अस्लान्ति अर्वगाहन्ते cars: बरह्मवादिनः एवञ्च यः wy was: उवरदितः अनोक, was प्रस्लाति परविशति ख ततः सखुद्रात्‌ नोदेति नोद्च्छति aaa निमव्जतीत्य्ः तथा wif हादशाहाख्ये qa? अवगाहतामपि केनचित्‌ इवेन भवितव्यं तश्मादस्खिन्‌ सप्तमेऽहनि wate साम भवतौति यत्‌ तत्‌ SMA लोकस्य समध्यै wre भवति दादशाहाख्यस्य समु- द्रस्य तरणाय भवतीत्यथः ॥ ९७ ॥

अथास्य निधनमन्‌द्य wife |

अतिविश्ानि इुरिता तरोमेति यदेवेषां ged इः शस्तं तदेतेन तरन्ति * ॥ शद ॥

अनेन निधनेन दुरितातितरणं प्रतिपाद्यते तथा च एषा-

wai सम्बन्धि यदेव ged gud खअयथासतवनमयथाशंसनच्च ncaa निधनेनातितरन्ति अतिक्रामन्ति ॥ १८ ॥

अयेतन्तिधनसं erect सोति |

एकाद या्तरणिधनो भववयेकादशालरा विष्टबो- wate विष्ट्बोजब्येव ated प्रतितिष्ठति ॥ १९ ॥

अतिविश्वानीव्याद्यानि एकादशा्षराशि निधनानि यख

ˆ अयं मन्तो जलणुस्कनयेटभि नासति | x] १७

१३४ ताण्डयमहाब्राह्मखं | (१४. ५.२२]

ताह शः श्वो भवति छन्द साम्मध्ये तिष्टुप्‌ छन्दः एकाद शात्तरासा च facatet बीग्ेखूपा एवं परम्परया Ween ओआओजस्येव ओजो बलं aga एव वीयं यज्नमानः प्रतिष्ठितो भवति ॥ ye ॥

अथ टवान्तर सामान्तर विधाय agarquafafenta गोरीवितं भवति यदेव गोरीषितस् ब्राह्मणं igo

पुरःजिती वो अन्धस दूति aa गौरीषिताख्यं साम Tae अस्य॒ गौरीवितसख aR प्रागान््ातं गौरोीवितिव एतच्छछा क्यो ब्रद्धमणोऽतिरिक्रमपण्यदिति aca gear ॥२०॥

अथास्छिन्ेव टचे सामान्तर विधन्ते। ATMA भवति ॥ २१॥

[घ्‌ [1 © e 1 ऊतयभ्रन दष्टं साम कान्तयशं एतद्‌ाख्य साम पुरोजिती safaa aa गातव्यं अदिन्‌ साग्नि AERA उपाध्य- यनाथं क्रियते i २९ ॥

तस्य स्थाने अन्यं निधनं विन्ते | छोति निधनमुपयन्ति पाप्मनोऽपडलये ॥ २९॥ suena हौ इति निधमसुपयन्दुपगच्छन्ति तत्र ares:

` पापस्थापहत्ये पाप्रहननाय निनाशनाय भवति हौ cere दन्ति धातुनिष्मननत्वात्‌ ॥ २२॥

[r8. ५. २६) -ताश्डामहाबाह्ा्य | १९१

अथ Vay: फलमाइ | अरपपापमानय इते कात्तयशेन तुष्टवानः WIN स्पष्टोऽथैः ॥ २३ ॥ | अथान्यद्धिंसतचे सामान्तर frat | सोहविषं भवति ॥ २४॥ aufan ez साम सौहविपरं तत्‌ प्रबाज्यक्ारित्धिन्‌ za way’ ॥ २४॥ तदेतत्‌ खलोति । gefaal एतेनाङ्किरसोऽच््रसा ` खग लोकम- पश्यत्‌ Big लोकस्यानुख्याल्ये ख गौ ज्ञोकान्तर se बते GEA: WRAY Mt |

सुष्टविनौीमाङ्किरसः afgamaaefe: एतेन साना साध- नेनाच्नसा अनायासेन खगं लोकमजानोत शिष्टं WE ॥ २५ ॥

अथेतदाधारमूतानाखचां इन्दोडारेण तुष्टषुराह |

= ब्रह्मवादिनो वदन्ति यत्‌ wee स्तोमाग्छन्दा५- स्थाप्यन्ते किं छन्दसग्न्दासा इति पुरषछन्दस दूति AUTEN वे पार्कः पुरुषो द्विपदा छन्दोमाना- मयतयासताये RE |

१२२ ताख्ड्यमहानाद्धु ख | (१४. ५. रद]

agate बेदाथेचिन्तक्षाः वरन्ति चोदयन्ति यद्यस्मात्‌ षडहे VIS समाप्यमाने ate विरदादयस्तोमा यस्लेमद्‌ इति गायत्यादीनि छन्दांसि च समाप्यन्ते तस्माददिनिक्रस्यान्यद्न्द्‌- सोऽभावाद्विनियुक्तानाञच्च गतसारत्वाच्च छन्दोमाः किं ace: केन छन्दसा निष्प्राद्या इति एवं a@atfefuanfea पुरुषन्ड- न्दसन्डन्टोमा इत्यभिनज्ञ्‌ उत्तर ब्रूयात्‌ fa तत्‌ पुरषन्टस इति तदुच्यते तत्‌ मांसस्ताष्वश्िमच्जारेत इति पञ्चभिद्धीतु- भिरुपेतत्वात्‌ पुरुषः ore: पङ्किसम्ब दः साहि पञ्चभिः पारैर- पेतत्वात पञ्चसंख्यावतौ aera पद्किस्तावदेकं पुरुषदन्द war दिषदापि पुरुषात्मकः; पाददयसामान्यात्‌ एवं विधस्य पुरुष- Bae; yan नियुक्तः पुरषग्छन्द इति तदुच्यते तत्‌ मांस. लाव्वश्थिमव्जारेत इति परञ्चभिधातुभिरुपेतत्वात्‌ तेन सार वत्वात्‌ wae wife fate sa गौयमानं सामडन्दो- मानां त्रयाणामयातयामताये अगतसारताये भवति ॥ Re ॥

अथ चान्तरे अन्यत्‌ साम विधत्ते |

जरागोधोयं ATA AAT ॥ WO ॥

जराबोधोयं जराशनब्द्युक्तायां योन्यासुत्मननं साम जरा बोधौयं तत्‌ ये सोमासः; परावतीत्याभवस्यान्तिमे हते was तत्रान्राद्यसखादनोयख्यान्नरस्य अवरुध्य अवरोधनाय लाभाय भवति ॥ २७ ॥

एतदेव व्याचष्टे |

{9.५.३१1 नार्डाम हारादय | १३१४

अन्तरं वे जराबोधोयं मुखं गायती Aa एव तद्‌- AM तेऽन््रमत्ति ॥ २८ ॥ यदेतज्जराबोधीयं साम aca वै जीग्यमाणावण्यायां अनेन fe बोधजङ्त्प्राद्यते येषां Taal ये सोमासः परावतोत्याद्या तत्‌ मुखं प्रजापतेमुखाद्धि सा wai हश्यते तथा च Maat नरा- बोधीयस् गानात्‌ सुखे आस्य एव तत्‌ Bara धारयति यस््मा- देवं तस्मादेतेन सान्ना स्मुवन्रन्नरमत्ति qa: सन्‌ wae लभत इत्यथे; ॥ २८ ॥

एतद्वे टनफलमाह |

अन््रादो भवति यरवं वेद्‌ ॥ VEN

WEG | २२. ॥

WAAR AAT VITA मकारान्तरेण सौति ।

गायतोषर स्तुवन्ति प्रतिष्ठाये ब्रह्मवज्चैसाय येनेव प्राणेन प्रयन्ति तमम्यद्यन्ति ॥ ३०॥

सिद्धमेतत्‌ ॥ ३० ॥

जराबोध यस्यावसाने ओ इडेत्यान्नायते तमनृद्य स्तुवन्‌ सो्रमुपसंहरति।

Tera, पावमाना भवन्ति WAY वा TST: पश-

12a ४ MIUYASTAT HS | (ts. ६. ty ARRAN, पशुष्वेव तत्पश्न्दधाति स्तोमः ॥ २१॥

पवमानाभवावसाने जराबोधीयेन प्रयन्ति सिद्धमेतत्‌ जरा- बोधी यगाने पवमानान्ताः पवमानाः सोत्राणि इडान्ताः इडा वसानानि wafer किं ततो भवति उच्यते पशवोवे इडाखूपाः पशवः खलु छन्टोमाञ्च पशवच्च तत्तथा सति ayaa षन्ून्दधाति afusgr एवं गायन्रादिपु जराबोधीयान्तेष्वश्सु सामसु चे गीयमानेष बनुिंशतिः खोत्रीया भवन्ति तदातकच्चतुषिंशः सोमोऽस्याभवपवमानस्य कायं दरत्यथः॥ ३९॥

इति तर्डामडाब्राह्मणे चतहंाध्यायस्य पञ्चमः que: |

अथ षष्ठः खण्डः |

अथ प्राजतनेवाभ्नि्टोममभिप्े्य उपरितनानामु कथस्लो- बाणः प्रथमस्य Mala away!

अते बत््ोमनोयमदित्यपच्छिदिव वा एतद्यन्न- काण्डं यदुकधानि यदेति सजलोमत्वयेभ ॥ १॥ उक्थानि सोतराणीति यत्‌ एतत्‌ यज्ञकाण्डं यन्ञभागः

sufefea वे aufeafas भग्नभिव भवति तत्र प्रथमे उक्थ. ata आते aq दरति अयं स्तोत्रोयस्तृचो भवति इति खा दति

Iw. & BJ ATASTAT HTS । १३५

योऽयसुपसर्गः अाभिमुख्यवाचो आते aq इत्यादिकः सोऽयसु- कथानां सलोमत्वाय भवति पूवैः Wa: Tatars सन्तानाय भवतीत्य: ॥ १।

अथ दितीयसखोक्थसय watt ठचं टभेयति | त्वन्न इन्द्राभरोति TUT: HHA: WR It

त्वन्न इन्द्रेयाद्याः Wat, अवरोकन्यूनाः ककुभः WATE सकाः ब्रह्मण उक्थस्य Mata भर्वात अभितोऽ्टाचरौ पादौ मध्ये द्वादशाक्षर दति ककुभो aa ॥ ¢ ll

अथ तास। wie कनीयसस्तामस्य करे अद्धो यत्‌ अप ving तत्प्रिहाराथेभिति सोति |

अषम्बयश FI वा एष यञ्ज्यायसः स्ते।मात्कनो- यांस श्लोममुपयन्ति aga: Tar ककुमो भवन्त्य- -नपम्बर शाय ॥ २॥

सिद्धमेतत्‌॥ ३॥ अथ ठतीयस्योकथस्य Ward टवं दर्भयति |

यदिन्द्र fad are नास्ति त्वादातमद्रिवो राध-

walfaeqa उभया इस्त्याभरोति रद्विमेबेतेनाव- सन्ध ॥ 8 ॥

१२६ तार्डमहा ब्राह्मणं | [\४. & ६1

यदिन्द्र वितरेति टचः अच्छावाकोक्थस्य शोतीयः इहं नासोलयादेरनुवादस्तुलयथैः तस्या यमथ; रे इन्द्र चित्रं चायनीयं मे मम इदहाद्भिन्नेव खाने यद्खनन्नासि त्वादातन्त्वया दातव्ये ¥ अद्रिवो afort हे विददसौ लब्बधनेन्दर्‌ तद्राणोधनं उभाभ्या ह साभ्यां agaretfa एवं राध॑सः प्रापे प्रतिपाद्यवात्‌ एतेन स्तुवन रयिं सरद्धिमेवाव रुन्धे यजमानो लभते ॥ ४॥

अथ प्रथमोक्थस्य साम विधत्ते ।

वात्सम्भवति ॥ ५॥ वह्येन TE साम aay तदा Atal दरति टचे गातव्यं ॥५॥

तयेतद.ख्यायिकया सर्व्वकामप्राभिसधनमिति सोति |

वत्सश्च वे सेधातिथिञ्च काणखावास्तां तं वत्स्ये धातिधिराक्रोश द त्राद्यणोऽचि agra इति सोऽब- Tea व्ययाव यतरो नौ ब्रह्मोयानिति aaa वत्सो व्येनदरैघातिथेन मेधातियिस्तख नलोम च नौ- षत्तद्वाव स ARAMA कामसनि साम वात्स काम- सेबेतेनावरन्धे (1 ६॥

त्यच्च मेधातिथिच्च इमाटषौ कारौ wamal आस्ता पुरा किलाभवतान्तं sa ऋषिं मेधातिथिराक्रोश्त्‌ अन्नौलया

[re ६ र) ताण्डाम हा बराह्मणं | १९७

वाच्वा पय्यवदत्‌ Pay त्वम्‌ अब्राह्मणो arqucfeasfa ARTA: PRIA, पतोऽ्द एतोऽपि ETIA इत्याकोभ्यति षच्या खक्रोश इति विहितस्य लुकः पुल्ेऽन्यतरस्यामिति बिक- र्पनादभाव एवमा करश्वमाणः स वत्सोऽत्रवीत्‌ ऋतेन सत्यभूतेन मन्तरेणागिनं व्ययाव arat विशेषेण गच्छावः प्रविशावेत्यथैः नावावयोमेध्ये यतरो यो Teta ates दरति नितं carga वत्सो वात्छोनानेन सान्ना aq ange प्राविशत्‌ मेधातियेन सान्ना मेध।तिथिः तस्य वत्सस्य लोम च नौषत्‌ अग्निनीदहत्‌ उषद्‌ाह दूति धातुः afe afar समयेतत्‌ weed स खल wa, अकामयत TATATS साम BANS गतमन्यत्‌ | &॥

अथ द्ितीयस्योक्‌थस्य साम विधत्ते। सोखवसं भवति ॥ ॐ ॥ सुखवसः सम्बन्धि eared एतदाष्यं साम त्वन्न इन्द्ाभ- रेति टचे गातव्यं ॥ 0

caf सर्वकामम्राक्निसाधनमिति प्रशसितुमख्यायिका माइ |

saga सौयवसः gamit पुरोहित आसोत्‌ स कुत्सः पय्यशपद्य इन्द्रं यजाता इति स इन्द्रः सुखवसमपेत्यात्रवोद्यनख माशनायामिवा

२] 1c

१२८ तार्डयामहानराद्धाख | [१४. ६. च]

इति तमयज्त स इन्द्रः पुरोडाशड्स्तः कुत्यमपेत्या- ्रवीदयन्त Aa a परिशप्नमभदिति कस्त्वा यष्टेति सुवा इति स कुद ओरव उपागाः Ware यत ओदुम्बय्यण शि रोऽच्छिनत्घ Waar दन्द्रमन्रनो- ्वत्तनाद्वे मेदमोदगुपागादिति तमेतेन साम्ना समे- रयत्तद्वाव सतद््यकामयत कामसनि साम aaa HAA AAT | T ॥

सोखवसः सुखवसः पुत्र रपगुनीम रुषि; ओौरवस्य se- पतर कुत्स्य राजः पुरोहित असीत्‌ सच Fa: प्देषेणा yaa यो यजमान इन्द्रं यजाता दति यजेत्‌ अपरिपूरणार्थतवात्‌ तस्य धिरज्छिन्द्यारिति अध्याहारेण योज्यं एवं शापे कते साम- च्यप्रकटनाय सः इन्द्रः पुरोडाशस्तः सुखवसा दत्तं पुरोडाशं TS धारयन्‌ FAQ मामयच्तत इष्टवान्‌ तव कर परि शपतः परिशापः ga अभूदिति एवमिन्द्रेणाधिक्षिप्े अतर पुनरब्रवीत्‌ को यजमानः त्वामिषटवानिति सुखवा इतीन्दरोऽब्र- बीत्‌ Tw: कुत्सः सौखवसस्य wae: पुत्रस्य उपगोः द्गायतः AYR Far; शिरः ओदुम्बव्यो सदसि निषातया ओौदुम्बर्व्याख्यया स्थ णया aferq दिन्नवान्‌ स सुवा इन्द्रमन्र- वीत्‌ त्वत्तनात्‌ यजमानात्‌ खल्‌ इह गेवंबिघमिदमग्रा्नोदितितं fed Saree एतेन areal समेरयत्‌ सङ्ताबयवमकरोत II

[१४. ६. ११. ATA CATS | १९९. अथ (तोयसख्ोकथस्व साम विधत्ते । are भवति ॥ € ॥ बौङ्ाख्यं साम यटिन्द्चित्रेति ee गातव्यं ॥ २ ॥

तदेतदाख्यायिकया पूर्ववत्‌ सौति |

च्यवनो वे दाधोचोऽश्िनोः भिय आसोत्सोऽजो- Saat Way व्येङ््यतान्तं पनर्ययवानमङुसतां तद्वाव तो तद्येकामयेतां कामसनि साम ate काम- मवतनावर्न्व्‌॥ १०॥

दाधौचो Ste पुतः च्यवनो नाम ऋषि; अश्विनोरश्ि देवतयो; fa इष्टतमः शोतासीत्‌ स च्यवनोऽजोय्यत्‌ stat वयवोऽभृत्‌ तं जीर्णमेतेन Wea साम्ना aA व्येद्धःयतां

अश्विनौ व्यच्लयतां अग्टजीताभित्यथेः are पुनय वानमकु रतां यौवनावण्याः प्रापयतां शिष्टं सिद्धं ॥ १० ॥

अथ पूभवदेटकयेष सतो तीये खोमलञ िं विधन्त । चतुव्विछण एव 'स्तामो भवति तेजसे ब्रद््मवच्चं साय ॥ ११॥

safiufafa: सोत्रीयाभिरिष्पाद्यसोमश्चतु्धिंश एबो- कथानां लोमो भवति स चतुविंशतिसंख्याद्रारा गायलीसम्ब-

tee तारटडयमहाताह्मणं | 1१४. ©, २.]

न्धात्‌ TAA अश्निना aware: तेजसे ब्रह्मवज्चेसाय भवति तेज; शरीरकान्तिः ब्रह्यमवच्च॑सं खुताध्ययनादिजन्ये ब्राह्यं तेजः ॥ १९ ॥ दति तारडमहाबद्धख चत्‌ शाध्यायख षष्ठः खण्डः |

------~

अथ सप्रमः Aw: |

एवं दाश्रातिकख WAAAY: Wea शि रक्ता अथाषटम- ars: सोमक्ञप्षिरष्यायपरिसमाप्तेः प्रतिपाद्यते तत्र बहदिष्यवः मानस्य सोत्रोयाख्यं प्रथमं ws दशयति |

शिशुच्ञन्नान rad सजन्तोत्य्टमखाद्वः प्रति- agate ॥ १॥ |

प्रतिपद्यते खारभ्यतेऽनयेति प्रतिपत्‌ सा चाटमसख चतु त्वारिशसतोमकस्याद्भः fag जज्ञानमित्येषा भवति इयमा

दिको बहिष्णवमाने प्रथमसतुच इत्ययः ठवचद्क्तानामा दि प्रह- wa विधिरनादेश इति पटरिभाषितत्वात्‌॥ ९॥

अथास्य ठटवचस्याटसेऽहननि सान्तं सोति |

शिशुरिववा एष सप्नमेनाद्वा जायते तमष्टमे- नाह्ना गटजन्ति ॥ २॥

[ts ७. ५.] ताण्डयामडहा जाद्यं । १४१

एषः सोमः शिश्णुरिववे बालः ya इव सोऽयं एषः सप्तमे- नाजुहठितेनाद्भा जायते उत्पद्यते त जातं fay असं ल्यापूरणे- नानेन क्रियमाणेनाद्भा कजन्ति we: deaf जन्मनि fe fag: उल्वेन प्ररतो मलाङष्टो भवति स यथा उक्तोदकादिना प्रचाल्य Weaa तदत्‌ तस््मादष्टमेऽहनि शिश्ु्नन्नानं wad waite शि्एजन्सममा ञ्जे नलिङ्कवा सतचः संगत इत्ययः ॥ र ॥

अथास्य च HAG Malas ख्यामनुदय स्तोति |

म A स्तो नोयस्त॒ चो भवति म्राणापानानामवरध्ये ॥ ३॥ गतमेतत्‌ ॥ २॥

विदटदादीनां सोमानां गायत्रपादिशन्दसां षडे समाप्त त्वात विनिदुक्तेः Wats छन्दोमानां तयाणामक्कां कलेन यातयामत्वं Qi Tat आह |

इरिवत्यो भवन्ति BSAA AATAaAATS ॥8

हरिवत्यो इरिशब्दयुक्ताः शश्ुक्लन्ञानमित्याद्ययाः गतम- न्यत्‌॥ ४ ॥

अथ सोवोयटवचानन्तरः करमेण नवद्च॑लितयं fara |

नवच्चो भवन्ति ॥ ५॥

AMAR समाहारो AIG; एते सोमा Balas:

१४२ ATUBASTATHY | (१४. ७. ८] सोमः पुनान इत्येकः; सोमा अश्ग्रमिन्दव इत्यपरः एते वयो नवन्खः सोत्ो याः करमेण भवन्ति ॥ ५॥

अत्रत्यं नवसंख्यां wife |

नव वें प्राणाः पश्वन्कन्दोमाः WATT तत्माणा-

न्द धाति॥ € ॥ सप्त शीर्षण्या माणा; दावव्वाञ्चौ एवं पुरे नवैव खल प्राणा . भवन्ति छन्दोभिर्मोौयमानाः सप्तमादीनि बोखहानि पशवः

एवं तत्तथा सति नवञ्खौनां करणेन yea नवसंख्यान्‌ प्राणान्‌ दधाति।॥ € ॥।

अथ प्रञ्चचं विधाय सोति।

wae भवति पञ्चपदा परूक्तिः पाङ्कमन्न- मन्ताद्यस्यावसध्ये ॥ ७ ॥

Sa WU इत्याद्याः पञ्चच; पञ्चानाखटचां समाहारो भवति अनया च पञ्चसंख्यया अन्न्रप्राक्भिखुपपादयति प्रञ्चपदा पङ्किरित्यादिना ॥ अ ॥

अस्मिन्‌ ays विद्यमानं fafafag seat अषटमेनाङ्का सङ्गतिमाह |

वाणवान्‌ WIAA वे वाणोऽन्त एतद्टममहा- मन्त एव तदन्तेन सतुवते प्रतिष्ठाये ॥ ८ ॥

(१४. © १०.] ताण्डामङहाब्राद्धुः ख | १४३

पूर्वोक्तः पञ्च्चोवाणशन्दयुक्तो भवति वाणः शततन्तीको बौणाविशेषः सचान्तो वे वाद्यानां प्यवसानमूमिरेव वाणस्य area at परिमितिः तद्वाचकः शब्दो afar पञ्चञ्चं विधत्ते agi पू वैमुक्तमेतदषटममहरन्त न्ना सति अन्तएव अन्तेन स्तुवन्‌ दति उद्गातारः अन्तसस्तुतेऽहनि अन्तसं स्तुतवागशब्द्‌- युक्तस्य पञ्चच्च॑स्य करणं प्रतिष्ठायै यजमानख प्रतिष्टानाय भवति अन्तत्वसाम्येन सं्चिष्टत्वात्‌ ॥ ट ॥

अथ ट्वत्रयं विधत्ते | चयस्तृचा भवन्ति प्राणापानानां सन्त्ये ie ॥

तिखुणाग्डचां समाहारसतृचः पञ्च च्चानन्तर अयावीती परि अपन्नन्‌ पवते अयापवखख धा रयेत्याद्यास्त्रयसतुचा भवन्ति तथा च नवस ख्ये पपत्तेः प्राणापानानामुपरि वत्तमानाच्च खोवाद्याः भ्राणा अधोवत्तमानो गदोपदल्यावपानौ संहतानासेषान्नवानां आणापानानां सन्तत्यै सन्तानाय भवन्ति । ९. ॥

अथास्य बह्िपवमानसोत्रस्य सामं विधाय सैति।

WAAAY एव स्तोमो भवत्योजस्येव तदो म्रतितिष्ठत्योजोवोव्यं Freq ॥ १०॥

WAT, URN: ततस्त्रयो AIBN, TUR: YR: ततस्त्र- TEM as क्रमेण प्रबुज्यमानाचतुचत्वारिं शतिः सखोत्रीया

१४४ तार्डाभ हा ब्राह्या | (१४. ८. २]

भवन्ति ततः; संख्यालकखचतुचत्वारिशस्तोमएवास्य बदिष्यव मानस्य भवति तत्तेन सोमेन Ste एव ae प्रतितिष्ठति यजमानः प्रतिष्ठितो भवति कुत एतत्‌ यस्प्मादोजोवौ व्यौ सकं लिष्टुष्डन्दः तद्वयं यतः प्रजापतेरङ्गादुत्पन्नरा सा चतुद्यत्वारि- शदन्नरा भवति तत्‌ संख्यया मीयमानचतुञ्त्वारिः शस्ताम- ओजोवीयहेतुरित्यः ॥ ९० ॥

दति तार्डामहााद् ख चदे णाध्यायस्छ

सप्र; Gas: |

ay अष्टमः qa: | merfaqqeaseta प्रथममाज्यसोतरं दर्णयति | afed at देवमग्निभिः सजोषा इत्याम्नेयमाज्य भवति ॥ १॥

af बोदेवमिति षः आग्नेयमग्निदेवत्यं प्रथममाज्य- स्ते लं भवति yl

aaa चं स्तौति |

अग्निभिरि्येव पुथ्वौर्यद्ानि समिद्धान्यष्टम- मरमिसमिन्धे॥ २॥

एतत्‌ ल्वगतेनाभ्निभिरिति बड्धव्वनान्ते नाग्निशब्देनैव

fra. &. 81 ATURASTATHTY । १४१

परववाष्यनुष्ितानि सप्तं ल्यान्यहानि सभिद्धानि सन्दौपितानि अथाग्निं नव इत्ये कबचनान्तेन अग्निशब्द ना्टममहरभिसमिन्धे एवा ण्यच्तरार्भिलच् सब्यम्दी पं करोति ॥ २ ॥

अथ हि तीयमाज्यसोतरं दशयति | fad वय yates दूति बाद्ेतं मेलावरूणं ॥ ३

fad वयमिति ठचे aed Trae सम्बद्धं TEASER हितीयेऽहनि असख हितौयमाज्यसोतरत्वेन विधानात्‌ तत्छम्बन्ध- खदेतन्य वावरूगां मितावरुणदेवताकं अष्टमेऽहनि ददितीयमान्य- स्तोत्रं भवति ॥ ३॥

aga विनियुक्तबिनियोगलच्तणो टोषः स्यादित्यत आह |

उग्गाधमिव वाएतद्यच्छन्दामासतद्यथाद उग्र- गाघे व्यतिषज्य गाडइन्त एवमेवेतद्रुप व्यतिषजति छन्दोमानामसंव्याथाय ॥ ४ ॥

यत्‌ छन्दोमा एतदु प्रगाधमिव वे यथा वेगयुक्तो नदी- WE, उग्रगाधः उग्र STATUS गाधः WIT यख स तथोक्तः दुरवगाह इत्यथे एवमेव छन्दोमतितयमपि उग्रः गाधं दुरवगाह तत्‌ तथा सति अस््मात्कारणात्‌ wag वेगव सवादेश दुरवगद्े प्रदेशे यथा पुरुषाः परस्परः व्यति-

षज्य EMT गाहन्ते वेगवत््रवाहसुत्तरन्ति एवमेवेतट्पे © २] १९

१४६ ताण्डामहाब्राह्मणं | [1४. र. ७.1

अग्निं बो देवभिति aad fad वयं हवामह इति प्रातं एते eu व्यतिषजति व्यतिषक्तं fae करोति छन्दोमानामसं- MAA संव्याथः सञ्चलनं BAATASTA तद्धावाय पारमराष्या Tae: ॥ ४ ॥

अथ टतीयमाज्यखोतरं द्यति | तमिन्द्रं ाजयामसोलयन्द्रं ॥ ५॥

तमिन्द्रं बाजयामसीति ष्वः OR इन्द्रदेवत्यं टतौ यमाज्य- wa भवति ॥५॥

wana सखोति।

अष्टमेन वे देवा अद्ेन्द्रमवाजयन्नवमेन पाण्मा- aN ~ र AAIHATC AAA वाजयन्त ॥ ₹॥

अष्टमेन HES स्थापूरकेण अनेन THAT देवा; सुरेन्द्रम- बाजयन्‌ बलवन्तमकुव्बन्‌ नवभेनाङ्का TWIT पापरूपमसुरं अघ्नन्‌ wfefer: एच्च तमिन्द्रं वाजयामसोति बाजयति धातु- qaaar ata अहरेव वाजयन्ति कुष्वन्ति बलवन्तसुद्धा- तारः ॥ &॥

अथ चतुथैमाज्यलोत्रं दशेयति ।

इन्दे watt नमोबृहदिति बाह तमेन्द्रामनं HON

(१४. 2 १.1 ATYAETAT HTS | १४७ Lz अग्ना दूति area बाते हितीयेऽहनि विनिदुक्तत्ात्‌ बता सम्बद्धं रेनद्राग्नमिन्दराभ्निदेवताकं चतुथेमाज्य शोत ञ् भवति ॥ ॐ ॥

अथापि पूथेवदिनिदुक्कविनियोगदोषमा श्य समाधत्ते ।

उग्रगाधमिव वाएतद्यच्छन्दोमास्तद्यथाद Sq- गारे व्यतिषज्य गाहइन्त एवमेबेतदरषे व्यतिषजति छन्दोमानामसंव्याधाव स्तोमः ॥ ८ ॥

wa तमिन्द्रं बाजयामसौति tad रूपं wage पूवैव- द्योज्यं एतेषु चतुष्वाज्योतरेष पूर्वो क्रचतु चत्वारि थ एव शमः ara: एवं भरातःसबनिकेषु पञ्चसु tay सोत्रोया विषिताः तासु प्रा्जतमेव गायत्रं साम गातब्यभिति sea yc | दूति तार्षामहाग्राह्यसखे चतुद थाध्यायख

पष्टः WIE: |

अथ नवमः Way: |

अथाद्िन्नषटमेऽहनि माध्यन्दिनिपवम,नख स्तोमक्तृपधिं विधिः ल्ुखोत्रीयाखचं दशयति |

aaa अद्रिभिः afafa गायलो areal त्ये ॥१॥

aac तार्ढामष्ा ग्राह्यं । (ts. a. J

afefafcfa fay गायत्री माध्यन्दिनिपवमानस्य प्रतिपद्ञ- वति गायत्रः रथम सखुचो भवतो त्यथ; सचाष्टमस्याह्धे टये घार- गाय स्येव्यीय भवति अद्ररिभिरिति लिङ्गात्‌ अद्रयो हि लोके इटद्ेतुतया प्रसिद्धाः ॥ \॥

नन्वयं त्रिरा; तिषटुपप्रायत्वात्‌ वेष्टुभः तन कथं गायत्रख awe सङ्गतिरित्यत आह |

Maa: सत्यल्िष्टभोरूपेण बेष्टभटः दयेत-

दडः ॥ २॥

इन्द्रशब्दो मरच्छन्द साल्जिनेव टचे दृश्येते तत्‌ aE गत- मन्यत्‌ ॥ २॥

अथापरः ay विधत्ते |

अभिसोमास आयव दूत्यभोति रथन्तरस्य रूपं बृहदिति बृहत उभयोः सद्पमपेलयुमौ हि वरणौ वेतद: USN

अभिसोमासं अयव इत्ययं वः तत्र अभौत्यभिशब्दो रथ- न्तरस्य eu तद्योनावाभिव्यसूर इति इष्टत्वात्‌ बृहदिति बृ- च्छन्द; TATA रूपं तद्वाचकत्वात्‌ एव च बद्रयन्तरयोरपं संहोपेति एकधोपगच्छति कुतः हि cara एतदहरूभो वर्पो उभयवर्णात्मकं ॥ २ ॥

[t8, 2. 9) ATRYTRTATT | १४९ azar ay विधत्ते । aut दिवः पवते छल्लोरस Taya Ta Al एष- [क व्मद्ो यद्गत्तति VAT रव ॥ 8॥ aul fea cf टचः काः एष दशरात्रस्य विरावसुतीयः wea waa अधारित va शिथिल इव खल्‌ तद्धिंस्त्िराते

waa यञ्चत्तेति पदबुक्कखुचः क्रियते awe विराव्रख wa धारणाय cela भवति ॥ ४॥

ननु प्रतौ माध्यन्दिनिपवमानान््सुचः वेषुभः तत्र कथ- मसौ जागतः तस तिराब्रसख vat षारणाय सङ्गत दूति तन्नाह |

जगत्यः Tafa रूपेण तस्माच भां लोके क्रियन्ते ॥ ५॥

सिद्धमेतत्‌ ॥ ५॥

अध्वर्यो अद्विभिरिति टचे wasted साम विधाय तद्‌- areas तिदिशति |

गायलं भवति यदेव MAAS ब्राह्मणं ॥ € ॥ गतमेतत्‌ ॥ ६ ॥

अथाद्िनेव टचे सामान्तर विधत्ते।

१५०५ ATABARTAT STA | [18. €. te]

ven भवति ॥ ७ ॥

aaa अद्भिभिरित्यय्यां योन्यासुत्पन्नं सामान्तर ॥ ७ ॥

वैरूपं साम प्रशंसति |

। Xv e A e

पशवो वे वेर्पं पश्चनामवरष्ये विरूपः संबत्रो विरूपमन््नमन्नाद्यस्यावरध्ये ॥ ८ ॥

यदे तदरूपं साम TMA वे तस्मात्यशूनामवरोधाय एतत्‌ साम भवति कथमस्य पष्रूपतेत्यत आह विरूपः सवत्र दति वसन्ताहयतुभेदेन विरूपो विविधरूपो नानारूपः संवत्छरः तत्‌

VATE साम ATTY अन्तु योग्यस्यान्स्थावरोधाय भवति ॥ ८ ॥

अधे तद्छिंखुचे सामान्तरं विधत्ते | अशु भागेवं भवति॥ € ॥

भागेवं गुणा ZE WY एतटाख्यं साम अध्वर्यो afe- faufcafaaa पुनराटत्ते टचे गातव्यं ॥ ६.॥

अस्य साम्नो हेतुतां Way निवेक्ति | Tea एतद्वोवत तहेवा अशुनास्यधिन्वधं स्तदाशो रागुत्वं ॥ १०॥

Ly एतदषटममहः खल्‌ पुरा Batya अशौव्त तन्ताहशमह-

1४. 2. १३] नार्डामडा बराह्मण | १५१

वाः आाश्रना अशुसंन्नेनानेन साम्बा अभ्यधिन्वन्‌ अहट्यन्‌ व्याडुवन्ित्यथेः तन्तपमात्‌ areata आशोः wa Te साम्नः अश्युत्वं आश्विति नाम सम्पन्नं ॥ १०॥

अथ सामान्तर विधे |

सागीयवं भवति | १९॥

मार्गोयवाख्यं साम अध्वर्यो afefufcfa चे पुनरान्त गातव्यं 9 १९॥

तदे तत्पशेतुत्वेन सोति |

~ 9 e as aA

saat ud स्टगयुरिति aeaiaa वं स उभ- येषां पश्च नामाधिपत्यमाच्च॒तोभयेषां प्ट नामाधिप- AAAS मागोयवेण FATA: | १२॥

एतं प्रसिद्धं देवं महादेवं anafcfa वदन्ति कथयन्ति एतं काभिकान्‌ खगानातमन इच्छतीति ang: महादेव; एतेन खल साम्ना पुरा उभयेषां उभयविधानां ग्राम्याररयानां शूनामाधिषयमधिपतित्वं आञ्रुत प्राप्नोत्‌ तस््मादद्यतनोऽपि

मार्गीयवेण तुष्ट्वानः qaqa उभयेषां पयूनामाधिपयं भ्रा रोति ॥ ६२॥

अथ सामान्तर दर्शयति|

atfaa भवति ॥ १२॥

LAR ATERASTATSS । (१४. €. 29.J

सौमितरा्यं साम afetaed अध्वर्यो . afefafcta awa गातव्यं I ९३ ॥

अथास्य स्तावक प्रागान्नातं ब्राह्मणमतिरिशति। यदेव सौमिचस्य ब्राह्मणं ॥ १४ ॥

यत्पञ्चमेऽहनि सौमिवस्य सान्न; सावकं ब्राह्मणमाम्नातं दीर्धजिह्ी वा इटं on यज्ञाहेत्यादि तदेव ब्राह्मणमपि सोमिवसाशयत्वेन Feat ॥ १४॥

अथ सामान्तर दर्भयति। Tea भवति ॥ १५॥ एतदपि साम आदत्ते अध्वयो अरद्िभिरित्येव टचे गेयं ५९५

तदेतत्‌ खग साधनत्वेन सोति |

ISAT एतेन RASA खगे लोकमपश्यत्‌ are aaa सखगेाज्ञोकान््न च्यवते ठ्॒ट- बानः॥ १६॥

काप्य; कवेः YR इदृन्‌ वे इढन्ाम षिः गतमन्यत्‌ | ९६ ॥

अथ सामान्तर विधाय तदृब्राह्मणच्चातिदिग्रति।

aaa भवति यदेव MAA ब्राह्मणं ॥९७

१४. ९. २०.] तारा बाह्मण | THR

साकमण्ठाख्यं साम Waa एव SA गातव्यं तस्य च साक- मध्वस्य waa देवा वा अग्नि्टोममभिजिध्येत्यादिना यदू ब्राह्मणमाम्नातं तदवानुसन्धेयं ॥ १९७ ॥

अयेतल्मकारान्तरेण सेति |

तड्‌ धुरा MAAS: प्राणा वे धरः प्राणानामव-

A BA ॥ १८॥

तदु तत्घाकमण्वाख्यं धुरां सामेत्याङ्; कथयन्ति बह्मवा- दिनः aren yt इति saa प्राणा वै धुर एव ते हि ज्िय- माणस्य देहाचिगेच्छतः ive परिजनं धूवन्ति शिस- न्तीति तख्मादेतत्‌ भुरां साम प्राणानामवरुप्ये अवरोधनाय शरीरधारणाय भवति ॥ १८ |

अथ सामान्तर दशयति |

विलम्बसोपसोम्‌ मवति ॥ १९ ॥ विलम्बसौ पणीख्यमपि साम प्रजते अध्वर्यो अद्िभिरिति aa गेयं ॥ ९६. ॥

अथास्य बिलम्बसोपणंसं ज्ञां fara सोति |

आत्मा वा एष सोपाना यदष्टमेऽषनि पक्तावे- तावभितो भवतो ये सप्तमनवमयोव्बोव वा अन्त

| २०

१५४ ताख्छ्यामङ्ाबराह्मण | (१४. 2. ar]

रात्मा Tal Maa aeracrat पल्लो विलम्बते TAT- दिलम्बसो धणे ॥ २० I

सौपणीनां साम्नां मध्ये एष आत्मा वै एतदहिलबम्बसौ पणें साम मध्यदेहृस्यानौयं aceacefa विनियुज्यते ये रेडखाराख्ये Sat सप्तमनवमयोरद्भोविनिदुज्येते एतावभितः पाश्वैयो- वेन्तेमानो पक्तौ भवतः वयसन्तु पलावन्तरा पक्षयोर्मध्ये आत्मा मध्यदेरं ata लम्बते विशेषेण लम्बमानो भवति अन्तरा अन्त- रेण च वौव यद्यस्मात्‌ wat पचमूतयोः सौषणेयो मध्ये wren आत्मभृतं इद्‌ Ving: विलम्बते तस्प्रादिलब्बसोपणेमिति सान्नो नाम सम्पन्नं | Ro ॥

किं तत इल्याह | Sieg लोक sey stray’ क्रियते ॥ 22 11 EI: ॥ २९ ॥

अथ ठचान्तरे सामान्तर विधत्ते ।

दिडिङ्कार वामदेव्यं भवव्यन्नाद्यसावरुष्ये ॥ ९९

म्‌ अङ्कम्‌ अआ दति हिङ्कारहययुक्तं बामदेव्यं साम अभिसोमास आयव इति टचे गातव्यं तञ्चान्ाद्यसखयावरोधाय भवति ॥ २२॥

[ts & २६] ATTA YS | १५५ वामदेव्यस्य WRATH SS CAAT TAH SICA TATE: asefa अष्टसं ्यापूरके कः सम्बन्ध दूत्यत आहं । ६* #

दितोय९ येतद्रुषं यच्छन्दोमाः ॥ २२॥

यत्‌ एतत्‌ facta fe रूपं षड; एकः समूहः तदपे्चया हन्टोमवितयात्मकस समूहस्य द्विसंख्यापूरकत्वात्‌ fefegrc सामास्िन्नहनि सङ्गतमित्यथंः ॥ २३ ॥

अथ तत्पश्टस्च्चि्ेतुरिति सौति |

पशवो वे वामदेव्यं IATA, पशुष्वेव तत्‌ पश्यन्दधाति॥ २४॥

WEI: ॥ २४ ॥

अथ सामान्तर विधत्ते |

गायलपाश्वम्भवति ॥ २५॥

अभिसोमास अयव cafaas टचे गायत्पार््वाख्यं साम गातव्यं ॥ २५ ॥ | अथेतत्‌ स्तौति । । | | ; ध AeA एतदबोयत तदेवा WAM सम- AAS WARAAIT ॥ २६ ॥

एतदश्ममहरवीयत अनौकत तद्वा गाय बपा््दन

१५६ ABARAT HTT | [r8, & 29]

समतन्वन्‌ समदधुः ATH: सन्तानार्थं गायत्रपाब्बे aATAH- fafa शेषः । २६॥

एतदेव व्याचष्टे ।

facial यद्वयभ्रोयेत तमेतेः सामभिरभिषज्यन्‌ गायचपाश्वनोपायच्छन्‌ सन्तनिना समतन्वन संछतिना समस्कूर्वन्‌ प्रतिष्ठितो vat चिराचावप्रतिष्ठित एष यदे तान्येव सामानि क्रियन्त एतस्येव प्रतिटिव्ये॥२.७

अयं ढतीयस्तिरावो यद्यदा व्यशीय्धेत विशौ; शिथि- लावयवोऽभवत्‌ तदा तत्‌ लिराब्रं एतेर्वच्यमाशेः सामभिर्दवा अभिषज्यन्‌ cela मैषज्यमकुवैन्‌ भिषजगरकार उच्यते गाय- ayaa सान्ना उपायन्‌ शिथिलावयवानां पुनः सन्ताना्थै- सुपादानमकुवेन्‌ अथ सन्तनिसान्बा समतन्वन्‌ wary; सङ्कू- तिसान्ना समस्क्वेन्‌ छतसन्धाने तद्धिंस्तरिरात्रे मराणातिशया- धार संस्कारः पूणां कुवन्‌ सं पचयपेभ्यः करोतौ भूषण इति कात Wigs अडभ्यां सव्यवायेऽपौ त्यडागमेन व्यवायेऽपि भवति अपि च पवौ विरात्र प्रतिष्ठितौ एष ट तीयस्तिरात्ः तस्यैव विरात्र प्रतिष्ठित यदेतानि गायत्रपाश्वीदीनि सामानि एवं क्रमेण क्रियन्ते aa रात्रे nga तस्येव तिरान्रख्य प्रतिष्ठानाय भवति सप्तमेऽहनि सन्तनिसाम नवमे सङ्कति अष्टमेऽहनि तु गायतपाश्मित्ये मानुपून्वीं FEAT ॥ २७ ॥

{8. &. ३०.] वार्डामहा राद्धा ख | १५७ अथ सामान्तर विधत्ते | पौरुहन्द्मनं भवति ॥ २८ ॥ पो रुहन्यमनाख्यमपि साम अभिसोमास आयव zafe- aq (टचे गातव्यं ॥ रट ॥ अथेतत्‌ सोति |

TEVA वा एतेन वेखानसोऽच््नसा खं लोक- ATA VAY लोकखान्‌ख्यात्ये खगेल्लोकान च्य- वते तुष्टुवानः ॥ २९ ॥

पुरन्दरा वा एतेन वैखानसो विखनसगोतरः पुरुहन्मा नाम ऋषिः गतमन्यत्‌ ॥ २६. ॥

अथेतद्धिन्‌ सामगानविषये fafagd विधत्ते । अग्याघात्यं भवत्यम्याघात्यसानानो हि छन्दो माः॥३०

अभ्याघात्यममभ्याघातः अभ्याहननं अभ्यासः ahaa साम्नि भवति अस्य हि योनौ भिराभा\ दैगूरःर तरता ३ तरता ३ ATU ३४ शद तहा ५ RYT इत्यभ्यासो इष्टः तद्वदेव लते गोयमानेऽणयभ्यासा; कायां दूत्य; कुत एतत्‌ fe यस्मात्‌ SCA अभ्याघाल अभ्यस्य मानावयवं साम येषां ते तथोक्ताः तस्मादित्यर्थः ॥ ३०॥

tue ATRYARIAN AS | (१9. €. १९.] अथ सामान्तर fart | Saat भवति ॥ ३१॥ दवेगतन्नाम साम अभिसोमास आयव taffeta टचे गातव्यं ॥ ३१ ॥

wang दिविधफलम्रातिहेतुरिति सौति |

fener एतेन aman हिः खगं लोकमगच्छ- SMa पुनरगच्छदहयोः कामयोरवरुष्ये aad क्रि- यते ॥ ३२॥

featc गच्छतो ति fara किप्‌ चेति क्रिपि गमः कावित्य- जुन।सिकलोपो हग्यखस्यपिति सतीति लक एतत्‌ संज्ञो भागेवो भरुगेातरुषिः हिदिवीरः एतेन साम्ना साधनेन स्वगे लोकं अगच्छत्‌ गतवान्‌ एतदेव विशदयति अआगल्येल्सशृत्‌ खगे लोकं गत्वा पुनरिमं लोकमागत्य पुनः खगमगच्छत्‌ तस्मात्‌ इयोः कामयोरवरुष्ये दिषिधफलप्राछ्यै gad सामाश्मेऽहनि क्रियते 0 ३२॥

अथ सामान्तर विधत्ते | हारायशां भवति ॥ ३२॥

हारायणन्नामापि साम अभिसोभासं safeaa at गातव्य i 22 Il

[rs 2. ३६) ताण्ड्य बाह्मण | १५९

अदेतत्‌ स्लोति |

इन्द्रस्ते जस्कामोहरस्कामस्तपोऽतप्यत स एतद्धा- राथणमपश्यत्तेन तेजो इरोऽवारुन्ध तेजसो हरसो भवति हारायखेन Gears: ॥ ३४ ॥

तेजः; शरेरकान्तिः इरः; पराभिमवच्तमं सामथ्ये एतदुभयं कामयमान इन्द्रः पुरा तपस्तप्तवान्‌ तटर्नन्तरमेतद्भारायणाष्यं सामापश्यत्‌ अद्राच्तीत्‌ तेन च साम्ना तेजोहरञ्चावारन्ध WTA तस्माद द्यतनोऽपि हारायशेन तुष्ुवानः स्तुवन्‌ तेजखौ हरस्वी च भवति I ३४॥

अथ Barat fara |

अच्छिद्र भवति ॥ ३५॥

afegala साम प्रजतएव टचे गातव्यं ॥ Ry

अयेतस्या्िट्‌ सं are fa Si fa |

यह्वा एतखाह्कग्िद्रमासोत्तहवा अच्छिटरेणा- Utes स्तददि द्र खार्छिद्रत्व' ॥ ३९ ॥

एतसखयामस्याद्भो यदेवं fer शुषिरमासीत्‌ तत्‌ हिद मने- नार्िदरेण reat ta walter अपिहितमकुबेन्‌ तन्तस्मात्कार- शात्‌ wfere aa: afega. अद्धिद्रभिति नाम सम्पन्नं iad

१६० ताख्डामड्ाब्राद्धण | (18. & ४१.]

अथ प्रहिन्ञानच्छतं बृहदिति अध्याख्ायां गेयं साम दशयति |

नाहदुकथं भवति ॥ ३.७ ॥ नाहैदुक्थाख्यं त सखामध्यासख्ायां गातव्यमित्यथैः ॥ ३७ ॥ | अयेतत्‌ सोति । बृहदुक्थो वा एतेन वाग्ने योऽन्नख पुरोधाम- TRI वे ब्रह्मणः पुरोधान्नादयखावरष्ये ॥ ३८ ॥

वान्नेयो वाग्नयाः एत बददुक्थोनाम ऋषिः एतेन सान्ना अन्नस्य पुरोधामगच्छत्‌ fre fas ll ae i

अर्था त्तमे za गेयं साम विधत्ते | उदङ्गागवं भवति ॥ se ॥

उदद्धागेवाण्यं साम धरत्तादिव vafaa ठचे गातव्यं ॥३९.

तदेतत्‌ पूवेस्िन्रहमि विहितेन भरवद्धागेवेण संहत्य सौति । प्रवता वे देवाः खग' लोकं मरायन्न इ तोदायन्‌ ॥४० सिद्धमेतत्‌ ५ go |

तदेतत्‌ पवमानस्य स्लोतखुषसंहरति |

(१४. ६ १.1 तार्डाभहाब्ाद्यणं | rat A ५ निधनान्ताः पवमाना MAAS Yat समः ॥४१

एतदपि व्याख्यातं, एतदुक्तं भवति अध्वर्यो afefufcfa 2a aad वैरूपं आश्रु भागैवं मार्गौयवं सौभित्रमैठतं साक- मश्वं विनम्बसोप्रं इत्ये मष्ट सामानि, अभिसःमास आयव दरति aa fz हिद्ारवामदेव्यं maaan पौरुहन्मनं 2- गतं हारायणमद्धिदमिति षरसामानि watfea: waa दूति चे खहङ्खागेवमेकं साम प्रहिन्वान इत्यध्यास्यायां गीयमानं areqad साम इत्थ पञ्चदशसामानि ea विहितानि एक- मेकच्चैतया च षट्चत्वारिशसलोत्रीया भषन्ति एवं विहितख चतुञचत्वारि शख्लोमस्या तिरेक; स्यात्‌ अतखत्मरिहाराय गाय- व्यादौनामन्यतमसमेकचचे काय्यं तथाच चतुश्वत्वारिःशस्तोम एव माध्यन्द्निपवमानस्य भवतीति ॥ ४९ ॥

sfa तार्डामानाह्मणे चतह णाध्यायख

नवमः खण्डः |

अथ द्मः खण्डः |

अथ ब्रह्मश्छसान्नः सोत्ोयां fafraca शाखान्त रीय Wa प्रथमं et दभैयति।

HL वेद्‌ सुतेसचेति खतोबइतयः ॥ १॥

कट्‌ वेदेत्याद्यास्तिस्लः सतोवृत्य कचो ब्रह्मसानः लोली x] २१

१६२ तार्डामहाब्राह्मणं | [1४. १०..१.]

या; अयु पादी जागतौ gat waa यस्याः सा खतो- बहतौ et

अयेतासां सतोबङतौनां विधानमुपपादरयति।

ATAU दूव वा एषयत्सप्चमेऽहनि सतोबद्त्या मवन्ति AICS तस्माद्टमे काव्यो AATAGATA ॥र

यत्‌ सप्तमेऽहनि बयङ्कतवेलयाद्याः सतोबु त्यो भवन्ति अष्टमे- {हनि न भवन्तौति TAU इव वे अधःपतनसह शमेव अधि काल्तरात्घतोब डता च्छन्द TAT AS बाते लवे सान्नो मानप्रसङ्गात्‌ यश्ादपशवंशपरिहाराय WEA सतोबहती काय्य प्रयोज्या अतं; करई बेदेत्याद्याशिखलः Titer: AHA सोलीया; काव्य दूत्यथेः॥ २॥

aq सिद्धान्तमाइ |

aare: शिधिलमिव बा एतच्छन्दो यत्ते) बह- aur तर प्रतिष्ठिता बहती या पुनः पदा यदिन्द्र माग- घागुदगिति दिशां विशः ufafsa ॥३॥

तन्नब्रार्मेऽडइनि ब्र्मसामस्तोत्रो याविषये ब्रह्मवादिन ATs: प्रतिपद्यन्ते सतोबहत्याख्य यत्‌ न्दः एतत्‌ fafaafaa वै शियिलावयवमिव खलु AMES पादौ जागतो Fa WTA तथा च ATMA TAA CSAIL न HATTA:

[१8. to. 4 ] तार्डामडहा दमण \ १६९

WE शेधिल्योक्तिः एषा खल्‌ पतिटिता लब्धास्यद्‌ fer बृहती या पुनः पदा सजत्प्बुक्तः पादः बुरतीत्वसम्पत्तये यस्वाखचि नरुपादाय प्रबुज्यते सा पुनः पदा येषा पुनः पदा बृहतौ का पुनखा यदिन्द्रमागपागुदगिाद्याः wa fe Tae: THe: ऋचः अन्त्य पट्‌ दिरभ्यस्य fret areal गानसमये क्रियन्ते अपिचाद्खिन्‌ प्रगाथ प्राग्पारुद्‌गिति प्राच्यादीनां दिशां faa: aut हश्यते wang fey sane प्रतिष्ठानाय भवति ॥३

तासु गातव्यं बद्मसाम दभैयति। तासु नेषातिथं ब्रह्मसाम ॥ ४॥

arg यदिन्द्र प्रागित्याद्याष बृहतीप नेषातिधं नीपातिथिः a Ze एतदाख्य ब्रह्मसाम Ta ब्रह्मणः ्टसोतरनिब सेक साम कायं ॥ ४॥

अयेतह षिसम्बन्धेन साम््ाभिधेयतवात्‌ सगैहेतुरित्माहइ | [भ ~ ~

सामाषरयवत्‌ खगौय युज्यते GAMA च्यवते

तृ्टुबानः॥ ५॥

सिद्धमेतत्‌ । ५॥

WAU स्य Wala TATE |

BAIS बटणवञ्जन इति ॥ ६ ॥

wets: ॥ ६॥

१६४ ATEARTAT ETS | [18. te. ९.] अयेतं ट चमुभयशब्द्‌यो गिनः सन्तानहेतुरिति सोति |

aq एष्टानि यानि चेतान्यङानि तेषामुमयेषाए सन्त्ये ॥ ७ ॥

यत्‌ यानि च शानि च रथन्तरबुषदूपादौनि भाक्‌ षडे प्रयुक्तानि यानि चेतानि छन्दोमाख्यान्यहानि तेषासुभयेषां fz विधानां सन्त्ये FAA उभयशब्द्‌ युक्तोऽयं SN भवति उभय- शब्देन feat इयस्य स्प्मारितत्वात्‌ | ७ ॥

अयेतद्छिंसुचे गातव्यं साम दथेयति |

A ५.4

तासु Fag ८ ॥

तासु शणवच्च न इत्याद्या Tare साम गेयं ॥ ८ ॥

अधेतहषिपुरःसर सखगेसाधनमिति ब्रुवन्‌ अच्छछावाकसाम काव्यैमित्याह ।

व्यश्वो वा एुतेनाङ़्िरसोऽच्छसा स्वं लोकमप- श्यत्‌ GIS लोकखानृख्यात्या एतत्‌ ्ठानामन्ततः क्रियते SAA WEN

अआब्किरसोऽङ्गिरोगोत्ः व्यश्लोनाम aft, fire we एतेषु च सोते पूर्वोक्तएव चतु ्त्वारि शः सोमः Are; te ॥

fa ताख्डयमहानाह् ख चतुद थाध्यायख दशमः खण्डः |

{` १६५ J

अथ Tareq: खण्डः | अथा मैवपवमानस् प्रतिपत्तु चं विधाय सवने सङ्गतिमाह |

पवस देव ्ायुषगिन्द्रं गच्छत ते मद्‌ दूति गाय- al मवति मदवद्वे रसबत्तृतोयसवनं मदमेव तद्रसं दधाति॥१॥

पवस्व देव इति गायती प्रतिषद्धवति गायतं मथमस्तचो भवतीत्यथैः पवख देव आययुषगिति गायव्री भवति एतावता

पर्व्यप्ते पुनरधिकोपादानं मदशनब्दभदशेनान्मटवच््ेन ठतौय सवने गङ्गतिकथनाथें fire पूनेवद्याख्येयं ॥ १॥

अथान्यं oe विन्ते |

अभिदयम्न बृ्द्यथ दल्यमोति रथन्तरस्य रूप- सबृदिति बृहत उभयोः सडर्पमुपे त्य भोहि वरौ TATE: ॥ २॥

एतदपि सिद्धं ll zi

अथ ठच्ान्तरः विधन्ने।

प्राणाशिशुग््दहोनामिति प्राणवत्यो wale प्राणानेव तद्यजमाने दधाति ॥ 3

१६६ तार्डा महानाद ख | (१४. ११. ६.1

प्राणाशि शुमेही नमित्याद्यासिखः प्राणवत्यः प्राणशब्द युक्ताः Watar भवन्ति एकस्यां म्रणशब्ददशेनात्‌ कविन्यायेन fret ऽपि भ्राणवत्यः तत्तेन यजमाने प्राणानौन्दरियाणि शिषुप्राण- सहितानि दधाति arcafa tl 2 Il

अथ ठब्वान्तर विधाय अष्टमेनाद्छा तख सङ्तिमाह ।

अरमोनोबाजसातममित्यभोति रथन्तरस्य रूषः रायन्तर WATE: ॥ 8 ॥

अभिशन्दयुक्त स्त्चोऽषटमेऽहनि सङ्तदूत्य्थै; fre fog ॥४॥ अथात्तरप ङ्क न्दस्वा et विधाय सप्तमेऽहनौव तत्‌ सोति।

WI सोम मान्‌ समद्र दूत्य ्रपस्क्तिः स्तो- मानां म्रमूतिरथो एतद्धोवे तहि छन्दो यातयाम यद्‌- Buspar छन्दोमा अयातयामानः क्रियन्ते ब्रह्मवादिनो वदन्ति यत्‌ WSS MAPA IAM .. wad किं छन्दसन्छन्दोमा इत्ये तच्छन्द्सो यदेता अ- त्तरपर्ताय दति FATA WY |

एतल्घवै यस्ते मदो वरेण्य इति पञ्चमखर्डद्बाल्लापि a ख्ये ॥ ५ |

अथान्यं ad विधत्ते |

(१४. 1११. ९. तार्डयामडाब्राद्यणं | १६७

डिन्वन्ति खरमख्खय दूति गाय चयः सल्योजगत्यो SUT तस्म्राज्जतोनां लोके क्रियन्ते ॥ ६॥

हिन्वन्तीत्याद्यालिखखो गायत्यः खाभेवस्यान्तिमाः Satan: ara देवदेवेभ्य इति देवशब्देन जागतेन पेण तस्प्माञज्जगत्यः प्रजापतेर्मध्यदे हावैः TE खल्‌ जगती Cena उत्पन्ना तश्या- इेवानां वाचको देवस्य शब्दो जागत रूपं यस्मादेवं जगत्य.

स्ाज्जगतोनां लोके आभैवान्तोहि प्रातो जगतीनां स्थाने तव क्रियन्ते ॥ ६॥

warfaraa चे पवैवद्भायत्रं साम विधाय तद्‌ब्ाह्यमणच अतिदिशति |

ama भवति यदेव MAAS ब्राद्यणं ॥ ॐ II

qersa; ॥ ॐ ॥

अथ पवख देब आयुषड्ति विहितेऽच्िंखुचे सामान्तर विधत्ते ।

स्वाशिरामर्कों भवति ॥ ८ ॥

सखाशिरामरकीख्यं साम पवस्वेत्यस्थिन्ने वाटत्ते टचे गेयं ॥८॥

अत्र खाशिरामर्क इति पदहयाभिघेयेन साम्ना साध्यं फल- माह |

१६८ ताण्डामद्ा ब्राह्यं | (१४. ११. ta]

अन्नं वा अर्कोऽन्राद्यखावरुष्य प्राणा वे ख।- शिरः पराणानामवरध्ये ॥ < ॥ wa दल्वचैनसाधनत्वादकं इति पदहयस्याभिषेयं सामा-

aera भवति तथा प्राणाः खल्‌ स्वाशिरः खयमेव fac स्याखयितारः तस््मत्माणानामवरोधाय भवति || २ | ४

अथ सामान्तर दशयति | सुरूपं भवति ॥ १०॥

एतदपि साम प्ख देव इत्यक्जिन्नेव चे गातव्यं ॥ १० ॥

अथेतत्‌ सोति | पगवोवे सुरूपं पशनामवरष्य ॥ १९॥

सुरूपं साम पशवो वे तेषां शोभनरूपयोगेन समानशब्दा - भिधेयत्वात्‌ cantare पश्पूनामवरोधाय भवति ॥ १९ ॥

अथ सामान्तर facarfa | भासं भवति भाति Gear: ॥ ge

भासाख्यमेतदटपि साम पवस देव दत्यक्सिन्नेव टचे गातव्यं अनेन तुष्टवानः स्तुतवान्‌ भाति यशसा दीप्यते ॥ १२ I

अधास्यानेनाद्भा सङ्गतिमाह |

(ee. ११. १५) ATUAETAIG'D | १६९

पट्‌ निधनं रथन्तर दयेतद हः ॥ १२॥

राथन्तरः रथन्तरसम्बन्धि रूपं पट्निधन रथन्तरण्षे प्रथ- ` मेऽहनि पद्निधनं प्रथमस्य द्खोरूपमिति विधिना तदरुषता एतदमष्य राथन्तर रथत्तरसम्बन्वि Teguac साम हि हितीयः छन्दोमाख्यमहः 1 ९३ ॥

अथ तत्रकारान्तरेण सोतुं संज्ञां निवैक्ति।

Sarat असुर आदिलयं तमसाविष्यत्‌ स न व्यरोचत तखािभसेन तमोऽपाहन्‌ स व्यरोचत यदै AGI ्भवत्तन्नासख् भासत्वं ।। १8 ॥

आसुरः असुरवंशजः Qargara पुरा आदित्यं qa तमसा अन्धकारेशाविध्यत्‌ अ॑च्छादितवान्‌ तदनन्तर weet न व्यरोचत नाटीष्यत तस्य॒ way सम्बन्धि खर्मानु लतं तमः अतिछषिः भासेनानेन साम्ना अपाहन्‌ अपषतवान्‌ ततः weal व्यरोचत fasta टीप्तोऽभवत्‌ तत्तस्ममादेतत्तदानीं सख यभा ख रोऽभवत्‌ तन्त्माङ्गाससाधनत्वात्‌ भासख सानो waa भासमिति नाम सम्पन्नं । १६४॥

किन्तत इत्याह |

तम इव वा एतान्बहानि यच्छन्दोमास्तेभ्य एतेन सा ज्जा विवासयति ॥ १५ ॥

2) ` RR

१७० MUALIAM BT | १४. ११. te)

तम <a 4 तमो रूपाण्येव एतान्यहानि यद्यानि छन्दोमा- ख्यानि प्रयोगबाड्धल्येन दुःखप्रदत्वादेतखख तमो रूपतं ततस्तेभ्यो - sete एतेन भाससाम्ना विवासयति तमो विक्षेषयति ॥ १५ ॥

अथ सामान्तर विधन्ते। कार्नीवतं भवति ॥ १९॥

क्लीवता ge acted तदपि पूर्वोक्त एव चे गेयं wel

अथेतत्‌ स्तौति |

malar एतेनोशिजः प्रजातिं भूमानमग- च्छत्‌ प्रजायते TAA कान्लोवतेन तुष्टवानः॥१७

उशिजस्य पुतः क्ती वान्नाम षिः एतेन सान्न प्रजातिं प्रसषटजननं प्रजोत्पत्ति भूमानं बाल्य न्चागच्छत्‌ अथाद्यतनो- $पि अनेन स्तुवन्‌ फलदयं लभत TAB: ॥ Vo ॥

अथ सामान्तर बिधत्ते। आसितं भवति ॥ १८ ॥

असितेन इष्टमासितं तदपि wala Za Waiwera

अयेतत्‌ wife |

असिता बा एतेन saaeqaiat लकानां

---->= 4

Cre. ११. २२.] ATRIA ETAT ES | १७१

दृषटिमपश्यत्‌ लयाणाङ्कामानामवरुष्या आसितं क्रि- यते | १९ ॥

देवलो देवलस्य ya: असितो नाम रषिः एतेन साना साधनेन तयाणां ्थिव्यादीनां लोकानां दष्टं दशै नसाधनमप- श्यत्‌ अजानात्‌ तद्बमादद्यतनेरपि पुरधेस्त्रयाशां कामानां लोक- aafararat विविधानां फला7नामवरुध्ये अवरोधनाय प्राष्य असितं साम क्रियते प्रयुज्यते । ९२. ॥

अथ सामान्तर विधत्ते।

fac भवति प्रजातिबी रेशिराणि प्रजायते बह्कभेवत्येशिरोण FETA: ॥ २०॥

स्पष्टोऽथैः *॥ २०॥

aa भवति मतिष्ठाये ॥ २१॥

वितेन इष्टं साम aa तत्‌ प्राणाशिश्ुमेहीनामिति टचे गेयं तच्च यजमानस्य प्रतिष्ठानाय भवति ॥ २१॥

अथाश्िन्रहनि सङ्गतिमाह | पद्निधनय्‌ राधन्तर रथन्तर WATT: ९९

गतमेतत्‌ ॥ २२॥

° aq भाष्यं पतितमनुमोयते।

१७३ तार्डाभद्ााद्यख | (te. tt. २६] अथेतत्‌ सोति |

नाथविन्द शाम विन्दते नाथन्राथविन्दुन्येतान्य- Sila यत्‌ छन्दामा नायमे वे तेविन्दते ॥ २३॥

aad साम wafers नाथस् नाथनीयस्य याचनीय ख लम्भकं खतोऽनेन स्तुवन्‌ नाथं याचितं फलं faa किञ्चानेन सान्ना योगात्‌ एतान्यहान्यपि avatar ha याचनौयस्य फलस्य लम्भकानि aq यानि छन्दोमाख्यानि स्पष्टमन्यत्‌ ॥ २द३॥

अथ सामान्तर विधत्ते | गोरोवितं भवति यदेव मौरोवितख् ब्राह्मणं lee

गौरीविताख्यं साम अभीनो वालसातममिति टचे गेयं तस्य च यदेव year ब्राह्मणं गोरीवितिवी एतच्छाक्तय इत्यादि तदबापि दूष्व्यमित्यथै; ॥ २५॥

अथान्यत्छाम विधत्ते) कौत्सं भवति ॥ २५॥

कुत्सेन दष्टं साम ala तच्च अभोन दति waits एव ठन गेयं ॥ २५॥

अयेतत्‌ सोति |

[१४ ११.२६] तारड्ामहाबाद्ा खं | १७१

एतेन वे कुत्सोऽन्धसो विपानमपश्यत्‌ स हस्म तै सुराटतिनोपवसथरं धावयल्युभयस्यान््नाद्यस्यावसुध्ये कौत्सं क्रियते ॥ २९ ॥

एतेन खल्‌ साम्ना पुरा कुत्स रषिः अन्धसोऽन्धस्य fara विरेषेण पातव्यं रखं अपश्यत्‌ हष्टवान्‌ तत एवस ऋषिः सुरा- हतिना सुरापूर्णेन efor ge सन्‌ smd खादयख अग्निसमीपे वसत्यस्दिन्दिवस इति उपवसथं यागदिवसात्‌ ye महः agraafa @ aa एवं ततो हेतोः भयस tae चान्ना-

दयस्व अन्तं TAMA He अवरोधनाय ata’ क्रियते यजमानः प्रयुज्यते ॥ २६ Il

अथास्िन्नेव ट्व Bet सामान्तर विधत्ते |

शुद्धाशुञ्ञोयं भवति Uo ॥

स्पष्टोऽर्थः ॥ २७ ॥

AVA शएद्रापादकत्वात्‌ शुद्धाश्युद्धौयमिति निर्षचन- मभिप्रेत्याह |

इन्द्रोयतोन्‌ सालाटकेयेभ्यः प्रायच्छरत्तमस्रीला वागभ्यवदत्योऽशुद्धोऽमन्यत स LARA शुद्धीयमपश्च- तेना गुध्यच्छष्यति शद्धाशुद्धोयेन वुष्टबानः॥ २८ ॥

१७४ ABARAT HS | [r8, ११.२१.]

यतीन्‌ कण्डौविरोधिजनान्‌ सालाटकेयेभ्यः सालाटक - सुरेभ्यः इन्द्रो दत्तवान्‌ तमिन्द्र अह्लोल्ला UTI वागभ्यवदत्‌ इन्द्रस्य ब्रह्महत्या सन्नातेत्येवं रूपा अपस्करो वागृजातेलयथेः तदनन्तरं स इन्दू खात्मानमश्एु्खोऽमन्यत अजानात्‌ स च एतत्‌ Yaya ल्यं सामापश्यत्‌ तेना शष्यत्‌ शद्धोऽभवत्‌ तस्माद यनो- ऽपि शद्धाशद्धोयेन तुष्टुवानः स्तुवन्‌ श्यति शुद्धो भवति ॥ र८ ॥

अथ सामान्तरः विधाय तत्‌ ब्राह्मणं प्रागाम्नातमष्यति- दिशति |

क्रौञ्च भवति यदेव करोञ्चसख areal यत्‌ feats Stat ॥ २९६ ॥

ate साम अभीनो वाजसातममित्यस्िन्नेव टचे गेयं तस्य Aree यदेतत्‌ ब्राह्मणं खलावकमान््रातं acaify geal ततर argu दितीयेऽहनि षष्ठेऽहनि च शथगेवाग्नातं 7a दितीये- ऽहनि वाजे करौञ्चमित्यादिकं तदेवान्नातमतिदिश्चत इत्यथे; ॥ २९.

अथ सामान्तरं विधत्ते |

रयिष्ठं भवति ॥ ३०॥

एतत्घाम अभीनोवाजसातममित्यस्छिन्नेव टचे गातव्य ॥ ३० अथेतत्‌ सौति ।

= र 6 A पशवो वे रयिष्ठं पश्नामवरध्य ॥ २१॥

[1४. ११ ३५} तार्डामहान्राह्मण | १७५

azagfad साम तत्पशवो वै अतिशयेन रयिमान्‌ हि लोके रयि भित्यु च्छते अस्य च ब्छपश्ुवमपि सम्भवतीति रयिषटख पश्ुरूपता तस््मादेतत्पस्यूनामवरुध्ये भवति ॥ ३१९ ॥

अथास्जिन्नेव चेऽन्यत्‌ साम विधत्ते | अदलं भवति ॥ २३२॥ WET: ॥ ३२ ॥ अथेतत्‌ स्तोति। उदलो वा एतेन वेश्वामिलः प्रजातिं भुमानम- गच्छत्‌ प्रजायते बह्कभवत्योद्लेन FEAT: ॥ ३३॥

वैश्वामित्रो faarfaanta: उदत्लोनाम ऋषि; गतम न्यत्‌ ॥ ३३ ॥ । re ;

अथान्यत्साम विधत्त | Bay भवति FHS ES ॥ ३४ ॥

WAS साम पवख सोमेत्यत्तरपङ्किच्छन्दस्के cs गातव्यं तज्च धभ््ख TIAA श्ये धारणाय यावत्‌ फनम- बस्थानाय भवति । २४॥

BAIT SAAT सते ति |

ब्र््मवादिनो बदट्‌न्ति वत्‌ WSS WAAC W-

१७६ तार्डाम इा नाद्य | (१४. ११. ३७}

याप्यन्ते किं छन्दसन्कन्दोमा इति TET: छन्दस

द्रति ब्रूयात्‌ पुरूषो वे पाङ्क्तः परूपोददिपदाग्डन्दो-

मानामयातयामतायै ॥ ३५ ॥

एतदपि यसतेमदोवरेगयद ति पञ्चमखण्ड ईव व्याख्येयं ।३५॥

अथान्यत्‌ साम fara विशेवि णौयं भवति ॥ ३९

एतत्घुन्नं साम feafa acaea इति ca गेयं ॥ ३६ ॥

अथेतत्‌ सौति |

अग्निरकामयत विश्ाविशाऽतिथिःखां विभे- faa ातिष्यमनच्रुवोयेति स तपोऽतप्यत स ण्तद्वि- श्राविश्ोयमपश्यत्तेन विशोविशेऽतिधिरभवत्‌ विशो- विश अतिग्यमाच्रुत विश्ोविश्ोऽतिधिभेवति विशो- faq ब्रातिष्यमसरुते विशाविभोयेन Tears: WON

afi, पुरा कामयत किमिति विशोबिशः स्ैस्वा- विशः स्वासां प्रजानामहमतिधिः खां अतिथिवत्‌ पूज्यो भवेयं तथा विशोबिशः सब्बेस्याविशः सकाशादातिष्छं इविरञ्चुवीय

पराक्चुयामिति एवं कामयित्वा तदथं तपलप्तवान्‌ तश्चा च सोऽग्नि- रेतदिशोबिशीयं सामापश्चत्‌ तेन era विशोषिशः geen:

[te ११. १९..] ATATAT HT | १७७

अपि प्रजायाः अग्निरतिधिरभवत्‌ तथा तव्यैसखाविशः सका-

शात्‌ आतिष्यवमान्जत प्राप्नोत्‌ त्ादद्यतनोऽपि विशोविशौयेन

Geert: स्तुवन्‌ वि गोविशोऽतिथिभेवति अातिष्यञ्चाज्ुते ॥३७॥ अयेतत्‌ छन्टोद्रारेण सोति |

गायचोष स्तुवन्ति प्रतिष्ठये ब्रह्मवचेसाय येनेव प्राणेन प्रयन्ति तमग्यद्यन्ति ॥ ३८ ॥

गायबोघ तु बिशोनिशौयेन qafa तासाञ्च faureara अग्निना सहोत्मन्नवात्‌ प्रतिष्ठा ब्रह्यमवचचैसे यजमानस्य सिध्यतः अपिच गायत्रेण 2a सोत्र प्रायणं aa उदयनमपि गाय au क्रियते तस्याञ्च faze प्रायणं स्तुतेन येनेव गाय- aq प्रयन्ति तेनेव सोतं परिसमापयन्ति ॥ ३८ ॥

अथतत्परवमानस्तो त्रं पूरवदुषसं हरति |

द्‌ डान्ताः पवमाना भवन्ति ANAT वा इडा पशव- गछन्दामाः पशुष्वेव तत्मश्न्द धाति स्तोमः ॥ ३९ ॥

सिद्धमेतत्‌ । एवं गायल्नादौनि विशोविशौयान्तानि षोडश ` सामानि बिहितानि अत्र वतुख्त्वारिगशस्तोमसख्य विधानात्‌ तदति- रेकपरिह्ाराय सामदहयमेकञ्चं कायं तञ्च GAIA सुरूप- Me एकञ्चैयोरेक इति saad: अ्टमेऽहन्याभेवे सोमाति-

रेकपरिहाराय सुख्पक्रोख्े सामनी एकंकस्याङ्गाभाव दृूतयेतत्‌ २ २१

१७८ ताख्डामदहानाद्धखं | [१४. १२. ३.]

मतं mary हिप्रशतिककुप्रभ्त्यानन्त््धंे ति वचनादेतयोरे-

कञ्च॑करणामिति । २२. | इति तार्डामहाब्राहाखे चतह शाध्यायख

एकादशः खण्डः |

By द्ाट्‌शः VU: | अथोक्थानां प्रथमस्य Wats ल्वन्दशेयति ~ eh cy 4 ~ FE बो र तिथिमिल्यातिष्यस्येव तद्रू क्रियते ॥१

Re वो अतिथिमिल्यतिथिशन्दयोगात्‌ एतस्य Sway करणं अआतिध्यद्यैव रूपं क्रियते ॥ ९॥

अथ द्वितीयस्योकथस्य Wate ey दथेयति |

रेन्द्रनागधिप्रियेरीन्द्रियस्य Taras ॥ २ ॥

equim अयं au इन्द्रियरूपस्य darcy नाय Wag RM

अथ तीयस्य कथस्य Bata st दशेयति |

पुरां मिन्दुरवयुबकविरभितौजा अजायतेन्द्रो वि- WA HY धत्तो बजो qaed दूति wat एव ॥३

पुरां भिन्द.रिति AANA सोत्रौयस्तुचः काय्यै qaqa तते शब्दयोग प्रदथेनाय भूयसः पदसभृस्यानुबाद्‌ः hal

(१४. te. ६] लाख्ड्यनहा बाह्मण | १७९

अथ प्रथमस्याक्थस्य साम विधन्त | Sina भवति ॥ 8 ॥

ौशनाख्यः साम As a दूति VA गेयं ॥ ४ ।

अथेतत्‌ सोति ।

उशना वे काव्योऽकामयत यावानितरोषां काव्यानां लोकस्तावन्त, स्यु णुयामिति स तपोऽतप्यत स एत- दौ नमपश्यत्तेन तावन्तं लोकमस्युणोद्यावानित- रेषां काव्यानामासोत्तद्वाव स तद्यंकामयत कामसनि सामो शनं काममेवेतेनावसन्धे ॥ ५ ॥

काव्य; कवेः YR: उशनानाम षिः पुरा कामितवान्‌ दूत- रेषां स्वव्यतिरिक्तानां काग्यानां कविपुव्राणां खदायादानाम्‌ यावान्‌ यत्परिमाणको लोकः तावन्तं लोकं स्पृणुयां अहं प्राष्ुयामिति स च तप्रशघ्चैतत्ाम इष्टवान्‌ तेन च तावन्तं लोकं प्राप्नोत्‌ याबान्‌ यत्मरिमाणः लोकः इतरेषां काव्यानामा- ata सिद्धमन्यत्‌ ॥ € ॥

अथ हितौ यस्या कथस्य साम विधत्ते | सांवत्तं भवति ॥ ६ ॥

ए्तदाख्यं साम रन्द्रनो गधौत्यक्िंखुचे गेयं ॥ ६॥

१८५ तार्डालष्टाजा दा ् | (१४. १२. €.1

] aay $ ¢ अथास्य सान्न Tinea fray पापच्यडेतुतामाह |

देवानां वे यज्न८ रत्ता८सखनिघा५सःस्तान्येतेन CE: संवत्तेमुपावपद्यत्‌ संवत्त म TATA सावत्तं पाप्मा वाव स तानसचत * तं सांवत्तनापाप्रतापपा- las हते सांवत्तन तुष्टवानः ॥ ७ ॥

देवानां सम्बन्धिनं यज्नं रचतांसख्यलिघां सम्‌ चन्तुमेच्छन्‌ तानि रक्षांसि एतेन साम्ना इन्दः eT Was उपावपत्‌ उपागम- यत्‌ यत्घंवर्समुपावपत तश्ादस्य सान्न; सांवत्तेमिति नाम तं यज्ञं पाप्मा पापमेव aera ग्टहोतवत्‌ तं पाप्मानं सांवत्तेन

अनेन Grea देवा अपान्नत तस््ादद्यतनोऽपि सावतन स्तुवन्‌ पाप्मानमपहते ॥ ॐ ॥

अथ तोयस्योक्थस्य साम दशेयति | मारतं भवति ॥ ८ ॥ मारुतं साम पुरां भिन्दुरित्यस्िंखुचे गेयं । ट ॥ अधैतत्‌ सेति i A ~ ~ ~ 2 a ° मासा वे TWA मरत रश्मयोमङ्तो वे देवानां भूयिष्ठा भूचिष्ठा सामेति वे सलमासते भूयिष्ठा एव

“ तानसचत पत्यत तमन्टक्कात्‌ दूति भाष्यरुम्मतः पाठः |

[8 १२. १०.] तार्ट्यामड्ा बाह्य | १८१

भवन्तुतुमन्ति पवौ णयहान्यनुतवः छन्दोमा यदेत- ware भवति तेनेतान्यहान्युतुमन्ति भवन्ति ॥ € ॥

मासाए्ब संवत्सरस्य रश्मिभूताः मरुतञन्द्रस्य रश्मयः अतो मासानां ATTY Weta छन्दोमानाखूतुमत्वमिति उपरिष्टाद्योज्यं एतत्ामसश्नन्धविनोये मर्तः ते खल्‌ देवानां सभ्ये भूयिष्ठा ब्छतराः तथेव वयं असाम भवाम एवं कामा यजमाना; सत्रमासते अत भूयसां मरुतां सम्बल्धिनानेन समना स्तुवन्तो afar एव भन्ति faq ast fazagq- दशादिस्लोमकानि षडहानि ऋतुमन्ति खतुयुक्तानि fazer दीनां wat सोमानां वसन्ताद्यात्मना संस्तवात्‌ तथाच तेन्ति- रीयके वसन्तेन देवाः बसवस्त्रिटता स्तुतमित्यनुवाके संवो इश्यते क्तवैलत्तणखात्‌ अतव; तुर हितास्त्रयज्छन्टोमा यद्यस्मात्‌ एतन्म्रारुतं साम भवति तेनैतानि कन्दोमाख्यानि बौख्यहान्युजुमन्ति ऋतुयुक्घानि भवन्ति कुत एतत्‌ मासा वे रश्मयो मर्तो रश्मय इति मरतां मासात्मना संखवात्‌ मास- इयात्मकत्वाच्च तूनां ॥ २. ॥

wae लिषूक्थस्तो त्र एव्ैवत्‌ लोमं विधाय eer ।

चतुश्चत्वारिए्ण एव स्तोमो मवत्योजस्येव agi- थं प्रतितिषठत्योजो ala faeq ॥ १० ॥

सिद्धमेतत्‌ yon

TTR ताण्डामद्ा बराह्मणं | [१8. १९. to)

ATTY प्रकाशेन तमोह द न्निवारथन्‌। पमथाखतुरो देया द्यातौ्मदेण्ठरः ॥

दूति च्रौमदराजाधिराजपरमेश्वरवैदिकमागीप्रवत्तेकयीवौर- बु्भूपालसाम्बाज्यधुरन्धरेण सायणाचाययं ण विरचिते माधवीये सामवेदाधैप्रकाे तार्डप्रमहाब्राह्मणे चतुरं शाध्यायस्य द्वादशः GW!

चत्देाध्यायः सभाप्निमगमत्‌ |

पञ्चदशोऽध्यायः |

अथ प्रथमः खण्डः |

यस्य निश्ठ सितं वेदा य ॒वेदेभ्योऽखिलं जगत्‌ | faaa तमहं बन्द विद्यातीयैमहेण्वरम्‌ |

एवं दशराबरस्था्टानामद्भं स्तोमानां Hiram अथ नव मस्या्ाचत्वारि श स्ोमकस्य प्रथमेनावरणेन सतोमल्ञु धिरारभ्यते तत्र बद्िष्यवमानसख प्रतिपत्‌ चं दर्शयति |

अक्रान्‌ wag: परमे विधमश््न्तिति नवमस्याह्नः प्रतिषद्नवति ॥ १॥

भ्रतिषद्यतेऽनयेति भ्रतिपत्‌ अक्रान्‌ wag द्रति ठचो afe- ष्मवमानस्य प्रथमो भवतीत्य; We

परमे विधम्दैन्निति पदहययोगारस्य ave अनेन नवमे ASST सङ्कतिमाइ |

परमं वाएतद्‌ इविंधमे विधम्द्य वा एतदन्येरइ- भिर इर्ययन्नवमं ज्येष्ठ ९ ह वरिष्ठः ॥ २॥

एतन्नबममष्ः परमं वे उत्कृष्टतरः अष्टाचत्वारि्रोन तरि

१८४ तार्डामडहा बाह्य | (1५. १. ४.

दादिभ्य; मर्ज॑भ्यः Maw. feat सोमेन युक्तत्वात्‌ अतण्वै- azeaug सोत्ोयाधिक्येन गुरत्वातिशयात्‌ षिरेषेण धार- ule एतदेव व्याचष्टे faug वा इति अन्येस्त्रिटदादिसखलोमके- रहभिरेतदह विधम वे विगेषेण धार णीयं यन््रमन्रवसंस्यापूर- केन तदह; कुतो विधरणायमित्यत आह ज्येष्ठं APU तख व्याख्यानं वरिष्ठमिति यस््मादेतन्रवममहः वरिष्ठतर तस्मात्‌ frat एवञ्च परमषिधमेशन्दयुक्तसुचोऽद्िरहनि संगच्छत इत्यधेः ॥ २॥

अथास्य avg द्दितौयामनृद्य सोति |

मद्िबायुमिष्टये राधसे न दति वार्ण्येक। भवति यदे यन्न दुरिष्टं तदरूणे weifa तदेव तद्वय- जति ॥३॥

मत्‌सिवयुमिटय इत्यस्याख्चि मसि मितावरुणापूयमान इति वरुणशब्द्खवणात्‌ एषा ऋक्‌ वारुणो बरुणसम्बन्धिनी

यदे यत्‌ खल्‌ awe दुरिष्टं gat तद्रुणो ग्टज्ञाति आदत्त तन्या वारुण्या तदेव दुरिष्टं तमेव तद्वयजति ॥ 2

अथ्तस्य प्रथमस्य ee सोत्रोयसं ज्ञां कुव्यैन्‌ प्रकारान्त- रेण स्तौति ।

AAT भवति प्राणापानानामवसषध्ये ॥४॥ सिद्धमेतत्‌ ॥ ४॥

(ty. १. 9] ATUASTAT ETS | १८५ अथेतद्धिन्‌ बहिष्पवमाने दश Malar विधत्ते |

दश्चो भवति दशाक्षरा विराट वे राजमन्रमन्ना- GATT WY |

दशानाखचां समाष्टारो दशतः BACT: पथामानकेत्य- कारः समासान्तः सच एष देवो अमत्यै इत्यादिकः wea- न्यत्‌ ॥५॥

अयेतत्‌ स्तौति |

सप्रष्टतयो भवन्तीन्द्रियख बोयग्यस् रसस्यान- तिन्ताराय यल वे eu ried Tat रसमपश्य८स्त- दनुन्यत॒दन्‌ ॥ ई ॥

ता ऋचः UAT; समानोपक्रमा एष देवो waa: एषक्परेरभिष्टतः एष विश्वानि वार्यत्ये वं विधा भवन्ति तच्च॒स- भ्श्टतित्वं इन्द्रियस्य इन्दर लिङ्गस्य Tag वो्ग्यालकस्य रसस्य अनतिक्षाराय अतित्तरशाभावाय भवति यत्र खल मन्त्रभागे देवा इन्द्रियं dle रसमपश्यन्‌ इष्टवन्तः तन्बन्तरभागं अनुन्यतु- दन्‌ ्रत्युचमभ्यस्यन्‌ र सस्यानपगमाय अभ्यसनादरचयत्नितयसै; We

अथान्या weyeitarar fare |

Weg भवति ॥ ॐ ॥

२] २४

ite ताश्डामडा्रा TT । [१५, १. to]

अष्टानाखचां समाद्धारोऽट्चः स वेषधिया यालयशवेत्या- दिकः ॥ ७ I

अयैतामष्टसं व्यासुपजीव्य सोति |

TRINA, पशवः शफरशस्तत्प श्नाप्नोति अष्टा AU गायनो तेजो ब्र्मवचसं Wat तेज एव ब्रह्म वचेसमवसन्धे ॥ ८ ॥

सिद्खुप्रायमेतत्‌ ॥ ट ॥

अथ चतुरः wag विधत्ते |

USA MARTA EA NE ॥

WHR समाहारः षर्‌ संख्यासाम्यात्‌ wi वये धारणाय भवति fe ॥

अथास TSW चतुःसं स्यामुपजीव्य fe |

चत्वारः Wea wafer चतुव्विए शतिर दमासाः संवत्सरः संवत्स॒रणएव प्रतितिष्ठति i १०॥

एष उक्थ; एष वाजो एष कवि; ससुतः पोतये इति चत्वारः डुक] भवन्ति ता; ततर चतुिंशतिस्तोत्रोया भर्वात्त संबत्सर- खतुविंशतिरद्गमासात्मकः तथा च चतुभिः षडे; संवत्स॒र एव यजमानः प्रतिष्ठितो भवति ॥ १९० ॥

[१५,.१, .१२.] तार्डामदहाज णं | १८७ तेषु चतुथैस्य षद्चस् किद्चिश्षि इमु पजीव्य सोति |

स वानुत्तमः षड्चो भवत्यभयस्य परो्नमत्यच्- य्यावरूष्ये ॥ ११॥

सवा ससुतः पीतये स पवित्रे स वाजीरोचनं दिव इत्येवं सशब्दयुक्तानुत्तमः अन्त्यञ्चतुयै : west भवति तच्छब्दस्य परोत्तवाचित्वात्‌ तञ्च स दति पटं परोक्तवाचकं TACHA वाचकमिल्युभयस्य द्विविधस्य परोक्प्रत्यक्षसख देशकालादिवि प्रञश्ख प्रयत्य पुरोवर्तिनः फलस्यावरोधनाय भवति ॥१९

अथ बदह्िष्पवमानस्यान्त्य' ay विधाय सोति |

इच उत्तमो भवति येनेव प्राणोन प्रयन्ति तमभ्य- दन्ति ॥१२॥

अरोत्तराषाढे विनिदुज्यान्तिमस्य are waar कोऽसावित्याशङ्य CARA नवमस्य ज्योतिशोमः yates: साप्नभिक इत्येक इति अयमथै; नवमस्याद्को बहिष्पवमानेऽन्य- QM ज्योतिष्टोमः ज्योतिष्टोमसम्बन्धी भवति waa wafa- भूते ज्योतिष्टोमे सप्तमेऽहनि वा यः पावमानी इत्यस्दान्त्यसतुचः अनयोरन्यतरोऽद्धिन्नवसेऽहनि बहिष्पवमानस्यान्य सुचः काय्य Tae; गतमन्यत्‌ ॥ १२ ॥

अथाद्खिन बहिष्पवमाने सोमं विधत्ते |

ष्ट तार्डयामहा बाह्मण | (१५. २...

अष्टाचत्वारि0श एव स्तोमो भवति प्रतिष्ठाये TAT ॥ ९२॥

अष्टाचत्वारि शस्तोत्ो यात्मकः; सोमो भवति संख्यादारा भतिष्टाये प्रतिष्ठानाय प्रजात्यै प्रजननाय च भवति जगती हष्टाचत्वारिशदक्तरा way जागताः पम्पूनाद्च प्रतिष्ठादहेतुत्वञ्च लोकसिद्धं एवं संख्याद्वारा अष्टाचवारि शस्य भ्रतिष्टाहेतुता द्रष्टव्या | १३ ॥ दूति ताख्डामहाबाह्मणे प्रञ्चद्‌शाध्यायख

प्रथमः खण्डः |

अथ हितीयः खर्डः | अथास्न्न वसेऽहनि प्रथममाज्यसोतं दशयति | अ गन्द्ममह्ानमसा यर्विष्ठमित्याम्नेयमाज्यं भवति ie

WIAA टचः आग्नेयमग्निरेवयं प्रथममाज्यस्ते a भवति ॥ १९ ॥

गमिधातुयुक्तत्वादयन्रवमेःहनि सङ्त इत्याह | गच्छन्तीव वा एते ये नवममदगं च्छन्ति ॥ २॥

ये यजमानाः नवममहगन्ति प्राप्रवन्ति एते गच्छन्तीव

[१५.२, 8] तार्डामहा बराह्मणं | १८९

वे दशरावस्य समाप्तप्रायत्वाद्यागाग्निं गच्छन्तीव तश्मादगन्मम- हेति गमिधातुयुक्तस्तु चो नवमेऽहनि योज्य इत्यथः ॥ २॥

अथास्य वस्य प्रथमायाखवि fayaaaag agyfaue- WATATE |

यो lea समिद्खे दुरोण दति दोद्‌येव देष यो नवभिरडभिस्तुष्ट्वानः खाडतभिति खाह्तो aa यो नवभिरहभिराहतोाविश्वतः प्रत्यञ्चमिति विश्वतोद्येष प्रत्यङ्‌ ॥ २॥

योऽग्नि नैवनमेरहर्भिः प्राय णीयातिरात्रसहितेरतीतरटभि- रहोभिस्तुषटुवानः स्तुतः एष दीदायेव दिरीप्त एव हि यस्मा. दीदायसमिद्धख्े दुरोण इति fas fas खख दीदतेः प्रयोगः सङ्गत इत्यथैः तथा योऽग्निैवभिरहभिराडत आडतिभिखर्पितः एष fe खातः सुष्ट आल्या तपितो भवति Ta खा्तमिति पयोगः तथा एष हयग्निर्विश्वतः सन्त्र पाणिषु प्रत्यङ्‌ प्रयञ्चति सरूपेण अन्त न्तमानो भवति vara विश्वतः wafefa पटन्तत्र प्रयुज्यते । ३ ॥

अथास्य ate तोयायाख्चि fafafas weet सोति।

त्वं aay उत मिलो अमन दति वार्ण्येका भवति

१९० ताख्डामहा ज BT | Cru. २, 9]

यदे यन्ञख दुरि ्टन्तद्रूणो गृह्णाति तदेव acaa- जति॥8॥

त्वं बर्ण इति वरुणशब्द् श्रवणात्‌ एका Malar वारुणी वर्णसम्बन्धिनो भवति faz fag । ४।

अथ तीयमाज्यस्ताल्रं दरयति | fasosa पुतद षमिति cant Harare ॥ भ

fad व इति रथन्तरसम्बन्धि मेत्रावरुणशितावर्ण- देवताकं दितीयमाज्यस्तावरं भवति tamer इवामह इति राधन्तरे waa इवतिधातुदशेनात अत्रापि तत्सद्भावात्‌ राथन्तरत्वः ॥ ५॥

वैऊतेषु मध्ये TANGA रायन्तर याज्यस्य पुनः WAN कारणमाह |

उग्रगाधमिव वा एतद्यच्छन्दामास्तद्यथाद उग्र- awe व्यतिषज्य area एमेवेतदूपे व्यतिषजति छन्दामानामसंव्याथाय ॥ ई ॥

एतञ्लागनिं at देवमग्निभिः सजोषा इति wae व्या ख्यातं |! दै॥

अथ टतीयमाज्यसतोरं erate |

[१५..२..९.] तार्डयम हा बाह्मण | १९१ महार Tel य ओओजसेयेन्द्रमष्टमेन वै देवा अ हेन्द्रमबाजयन््नवमेन पाप्मानमघ्रन्रहरवेतेन मड- यन्ति ॥ ७ ॥ |

महां इन्द्रो य ओओन्नसेति टच रेन्द्रमिन्द्रदेवय॑ं ठतीयमाज्य- Ma भवति शिषशेनास्य टटवस्यनवमे;हनि सङ्तिः उच्यते अष्टमेन स्व व्वा देवाः पुरा इन्दरमवाजयन्नरबलयन्‌ नवमेनाद्धा पामानं पापरूपं टतं अन्नहिसन एतेन महच्छब्टयुक्तेन SAA तन्नव- ममहरेव महयन्ति महत्‌ कुन्ति ॥ ७ ॥

अथ चतु्थमाज्यसो् दथैयति। ता Ba ययोारिदमिति रायन्तरमेन्द्राग्नं ॥ ८ ॥ "ता वे इति ठव; cant रथन्तरसम्बन्धि tyra

इन्द्राग्निदेवताकं चतुथेमाज्य सतोत्रं भवति मित्र व इति पद- स्थापि रथन्तरसम्बन्धो दूषटय्यः॥ ट ॥

és रथन्तरसब्बन्धि नोऽस्य टचस्य WAT दोप पूवैवडुषपादयति |

खउग्रगाधमिव वा एतद्यच्छन्दोमास्तद्यथाद्‌ उग्र गधे. व्यतिषज्य ag wastage व्यतिषजति SSAA AGATA सोमः॥ € ॥

एतेष्वपि षतुष्वीज्यस्तोतेष पर्वोक्ता्टाचत्वारिंश एव लोम

१९२ तार्डामहा बाह्मण | [१५. ३. २.] ara; सिद्धमन्यत्‌ इत्यं पञ्चसु प्रातःसवनिकेष Salar सोम afag विहिता तासु गतव्यं साम प्रा्तनेवेत्यधि गन्तव्यं ॥ २. ॥

sfa तार्डामहाब्राह्यर पञ्चदयाध्यायख

हितीयः aus: |

~~

अथ तीयः खण्डः |

अथास्षिन्रवभेऽहनि माध्यन्दिनिपवमानसखय प्रथमं Za दश- afa |

पवमानय्य faaal eC yal Beata इरि- वत्यो गायचयो भवन्ति च्छन्दोमानामयातयाम- A ताय॥१९॥ पवमानस्य जिन्नत इत्याद्यास्िष्ठः इरि वत्यो इरि शब्दयुक्ताः

waar, सोात्रीया भवन्ति ava हरिशब्दयोगात्‌ कन्दोमानां बरवाणःमद्भामयातयामतायै अगतसारताये भवति ॥ ९ ॥

अयता वः प्रकारान्तरेण सैति |

पवमानख fauna दरति वेबृहतो रूप हरे- न्द्रा sedate जगत्या उभयोः सङद्पमुपेति सान्नश्च छन्दस Weil

[१५ ३ ४) तार्डामहात्राद्धख | १९३

जिन्नत दति म्रतिपाद्यमानं इनन gear ea तच्चि fare सहोत्पचतेन शौव्यैवच्वात्‌ हननच्षमं तया चन्द्राः आ्ञादकरिष्णोहैरोर्रणगौलाददख्क्तत ष्टा अभूवन्तिति areca प्रतिपाद्यते तञ्च wyatt सम्भवति पशव जागता दूति चन्द्रा इति पदं जगतोदन्दसो रूपं पवमानस्य जिन्नत इति STAM, Way बृहतन्डन्दसस्च उभयरूपं सहोपेति उपगच्छति भूयसो फलायेति शेषः ॥ र॥

अथान्ये लात्ोयं विधाय सोति।

परोतोषिच् agafafa प्रिवत्यो भवन्तयन्तो वै नवममडस्तयेताः TATAT WRU परीतोषिद्च तासुतमित्याद्यास्िखः परबत्यः परिशन्दयुक्ताः Sarat भवन्ति तेन च परिशब्देन पव्यीस्षिलैच्छते नवम- Heat चै दशरात्रे टतीयख त्रिरात्रस्य अनेनान्खा समाधा- नात्‌ अतस्तस्य नवमसखाद्भः एताः परिवलयः waty परिसमा- पनाय भवन्ति ॥३॥ |

अथान्यं ay विधत्त । असावि सोमो qe हरिरिति जगत्यः सत्यच्छिष्टभो पेण तस्ममाच्िष्टभां aia क्रियन्त ॥४॥

असावि सोम इत्याद्यास्तिखः Matar ताञ्च खभावतोःऽपि २] २५

१९४ तार्डयमहाब्रा हण | [\५, ३, ©]

जगत्यो रूपेण वतिष्ुभः टषदन्दोहि age EU टषवद्‌- बलहवद्रयिमदिष्ठव दित्यादिना तदरूषत्वस् परिगणनात्‌ यस्मा देवमेताः बिषटभ; vara faeut लोके स्थाने क्रियन्ते weer nam fe माध्यन्दिनषवमानान्त् TT: भ्रतुद्रवेति Sew: ॥४॥ द्य aren विहिताः अथ सामानि क्रमेण fafa: मथमटचे गायतं साम विधाय पव्यवदु्मणमति दिशति |

गायलं भवति यदेव WATS ब्राह्मणं ॥ ५॥ प्रतौ गायत्रसान्नो यद्ब्राह्मणं दमे वेलोका गायबभि- त्याटिकमान्नातं तदेव अस्यापि Maa ब्राह्मणं ly a

अथ faaa प्रथमे ea सामान्तर विधत्ते ।

भरहाजय्यादारख्डवति ॥ ई ॥

भरहाजस्यादारख्टाख्यं साम पवमानस्य faga दति za गेयं ॥ ६ ॥

अथाद्यैतां संज्ञां नित्रुवन्‌ सेति ।

दिवोदासं वे भरद्वाजपरोहितन््रानाजनाः पय्य- यतन्त स उपासोदद्े wage विन्देति aan एतेन साम्ना गातुमविन्दङ्वात॒विद्वा एतत्घामानेन दारो ना- Wala तद दार्तोऽदार त्व विन्दते aga दार धावत्यदारख्ता तुष्टवानः॥ ॐ ॥

[५१ €] ताख्डामहाब्राह्मण | १९५

भरद्वाजः पुरोहितो ze तं भरद्वाजपुरोषहितं featere- न्ञानाजनाः; नानाविधाजनाः Waa, पथ्य यतन्त पब्यैवे्टयन्‌ स दिवोदासो भरदाजसुपासीदन्‌ वियपून्यैमगच्छत्‌ डे ऋषे मातुं मागें मे मम विन्द्‌ लम्भयति तुवन्‌ एवमागताय TH दिवो दासाय एतेन साग्ना गातुं मागेमविन्दत्‌ अलभत अतएतत्घाम गातुविद AMAA | एवमस्य भर द्वाजसम्बन्धसुक्रा AIT खत्वमपि निवेक्ति अनेन खल eat दारे दार्व ATE ना- WRIA यस्मादेवमत्रुवन्‌ तत्तस्म्माददारषटतः साग्नोऽदार र्‌ं अदारश्ट्टिति नाम सम्पन्नं यस्मादेवं तश््मादनेनादारद्तातु- द्वानो गातुं मागें विन्दते दारे दरणे wa न धावति न भ्रापयत्यात्मानं ॥ अ ॥

अथ सामान्तर विधाय तदृूब्राद्मणश्चातिदिश्ति। सुरूपं भवति यदेव Fars ब्रह्मणं ॥ ii

सुरूपाख्यमपि साम पवमानस्य जिघ्नत vafaada za गेवं पशवो वे सुखूपभित्यादिकं यदृब्राह्मणं रूपमस्य प्रागा- ara तदेवास्यापि सुरूपाख्यश्य Mas ब्राह्मणं i x I

अथान्यत्घाम विधत्ते | इरि थोनिधनं मवति we i

हरीर खो २३४१५द्‌; इति निधनं TE तक्रयोक्तं एतत्ंज्ञ साम पवमानस्य fara cafes Za गातव्यं॥२॥

reg ATA SIATYS | (tw. ३. १२}

अयैतत्‌ SNA |

पशवो वे इरिखियः पश््‌नामवरूष्ये ियज्च इर श्चोपेति व॒ष्टवानः ॥ १०॥

nag, पवः खल्‌ हरि शियः हरणशीला; खयणा; अतो इरिखोशब्द्जिधनमेतत्ाम प्यूनामवरोधनाय भवति खथा- नेन तुष्टवानः स्तुतवान्‌ धियं सम्पदः इर खलेजच्ोपेलयुपगच्छति इरि खी शब्दाभ्यां उभयोः SVT ॥ ९० ॥

अथान्यल्ाम विधत्ते | सैन्धुलितं भवति यदे व सेन्धुच्धितख ब्रां ॥११॥

fargfaat Zé साम Safad तदपि पवमानसख्छ जिघ्नत इत्येव टचे गेयं तस्य च सेन्तु्ितस्य सिन्धुकिदे राजन्य कषिरि- त्यादिकं VATU MAR प्रागान्नातं तदेवास्य ब्राह्मणं स्तुत्यथेमानेतव्यं ॥ १९ ॥

अथान्यत्घाम विधत्ते | ° ° Ey गतनिधनं वाश्ववं भवति TA ॥ १२॥

गमिध.तुनिष्पन्ररुशब्दयुक्तं निधनं यस्य॒ तद्गतनिधनं वक्षुणा इटं साम पूर्नोक्तएव ee गेयं तञ्च गत्य गमनाय भवति 1 \२॥

[१५.२.१६] तार्डानहानाद्धुख | reo अभेतद्वसुसम्बन्धप्ररैनपुरःसर खगेसाघनतया खौति । वभ्बुव एतेन ARAM स्वगं लोकमपश्यत्‌

Gig लोकखानुख्याव्ये खग ज्ञोकान्र च्यवते ge- वानः ॥ १२३॥

ala: Fae: TIA ऋषिः एतेन Beat साधनेन पअजैवेन € र ड र AAI ख्ाजेवेन Qt लोकमपश्यत्‌ अजानात्‌ fae सिद्धं ।\३॥

अथान्यत्घाम विधत्ते |

TVIATS TAC भवति ॥ १४॥ Zeal संच्चाराख्यं साम पवमानस्य लिनघ्नतेत्यस्मिन्नेव za . गेयं ॥ ५४ ॥

अथेतत्‌ स्तो ति |

पशवो वा दू डा पशवग्छन्दामाः पशुष्वेव तत्पश्च- arta ॥ १५ ॥ Weal संच्तारद्रत्यव. षश्यन्तेनेडाशब्द नाजिधेया इडानां

पशवो वै पशव एव छन्दोंमानां च पशुत्वं Wa तत्तथा च पष्ष्वेव पञ्चून्दधाति स्थापयति ॥ १५ ॥

अथान्यत्घाम विधत्ते |

yer ATABARTATHS | (१४. २. १९ 1 WAH, पावमानो भवति ॥ १६॥ पावपानः पवमानसामसम्बन्धो ऋषभ एतत्यदरदयाभिधेयं

खामापि पषमानसख fara इत्यस्डिन्नेव टचे काव्ये । १६ ॥

अये तत्प जन्यत्वेन सोति |

पशवो वै छन्दोमाः TTA तन्मिथनमप्य्ज्जति प्रजातये न इ वा अनृषभाः पशवः प्रजायन्त ॥९७॥

कन्दोमास्यान्यषानि पशवो वे पश्ुङ्पाण्येव एतेष्वुषभे भवतौति saat aaa मिथुनमष्यज्जेति सम्पादयति किमे wae प्रजननाय वत्सादिरूपेणाभिटद्धथे न waza: ऋषभेण पसा वियुक्ता; पशवः प्रजायन्ते बत्धा्ननयन्ति ॥ ६७ ॥

अथान्यत्घाम fare | BS भवति ॥ १८ ॥

ृष्ठाख्यं साम परोतोषिद्चतासुतमित्यस्िन्‌ टचे गेयं ॥९८॥ अयेतत्‌ सोति |

षुं वा एतदद्धां यन्नरवमं ws एव aust waa प्रतिष्ठाय ॥ १९ ॥

FAIA, TATA प्रायणीयादीनां शं वे वं शस्था-

[tu ३. २३.] तार्डामहा ब्राह्म ख | १९६

नीयं तन्तथा च इष्टरूप एवेतख्िन्रवमेः हनि टेन स्तुवते स्तुव- fi Se > Ge

न्त्‌ दातारः किमथ म्रतिष्टाय प्रतिष्ठानाधं उभयोः साम्याद्यज-

मानख प्रति ्ाहेतुर्मवती त्यथ; । ९९. ॥

अथान्यत्छाम विधत्ते । MAA Ee भवति ॥ २०॥

कुल्‌मलबरहिःसम्बन्वि कौल्‌मलबरहिषं एतदाख्यं साम परोतोषिद्धेत्यद्धिन्ेव टचे गेयं ॥ २० ॥

अथेतत्‌ स्तौति |

क्रमलविव्वौ एतेन प्रजापतिं भृमानमगच्छत्‌ प्रजायते बह्ृभेवति कौरमलवद्हिषेण त्॒टवानः॥२१

WB: ॥ २९ ॥

अथान्यत्घाम दश्यत |

© e THI भवति ॥ २२॥ अके पुष्यासं सामापि परीतोषिदचेत्यित्रेव ठते गातव्यं Re

अयेतद्रससद्ितान्राद्यदेतुतेन सोति।

wa वे देवा अकं दूति वदन्ति tare पुष्प मिति सरसमेवान्राद्यमवरन्धेऽकपुष्पेण त॒ष्टवानः॥२२

ey साख्डानहाबाह्मख | Tra aad

देवा अन्तं खल्‌ अकं दूति वदन्ति अच्येते अनेनेति ्युत्यत्तेः were रसं पुष्पमिति वदन्ति तस्माद न्ररसयोवीचकोऽकै- YUU! तदाख्येन सान्ना स्तुतवान्‌ सरसं रससदहितमेवान्राद्य- waaay ॥ २३ ॥

अथान्यत्छाम विधत्ते ।

देष्येखवसं भवति ॥ २४॥

दीर्ध॑श्रवसः सम्बन्धि दैषयं वसं एतदाख्यं स।मापि पररो- तोषिद्चेत्यस्डिन ब Sa नेयं । २४ ॥

अयेतत्‌ सौति ।

दीचंखवा बे राजम्य ऋमिर्ज्यो गपसद्खोऽशना- ATA स॒ एतहेघ थवसमपग्यत्तेन - सव्वभ्यो दिग्भ्योऽन्नाद्यमवारुन्ध सनौग्य। दिगग्योऽन्राद्य- मव सन्डे देघे यवसेन तुष्टवानः॥२५॥

दीर्धैश्रवा नाम राजन्यो राजपुत्र ऋषिः ज्योक्‌ चिरकाल- मपर्द्खः गशल॒भिराक्रान्तो राज्याद्भु्ट; अशनायन्‌ अशनामाल्मन इछन्‌ HUTT: चरम्‌ सवैतः परिश्नमन्‌ अासोत्‌ घ ऋषिः एत- देधैश्रवसमपश्यत्‌ तेनच सान््रा स्व्व¶भ्यो दिग्भ्यः अनाद्यम- wes WIR अतोऽद्यतनोऽपि Saat स्तुतवान्‌ wale

fora; प्राच्यादिसषैदिक्सकाशात्‌ अन्राद्यमवरन्धं प्राप्रोति ॥२५

[१९, ३, 25] ताख्डामहानादह्णं । २०१

अथान्यत्घाम विधन्त | aaq भवति यदेव वैयश्वस्य ब्राह्मणं ॥ २६ ॥

wma ge साम aaa तदपि परतोषिञ्ेति 2a गेयं तस्व च सतावकं व्यश्वो वा एतेनेव्यादिकं यद्राह्मणं परवैमाम्बातं तदबापि स्तुत्यथैमानेतव्यं ॥ २६॥

suafega टचे waar विधाय agarquarta fenfa |

Balad यदाभोशवस्ेति ॥ 20 i

अभीशवमिति भवति ब्राह्मणमिति प्ररहयमनुषज्यते अभोशवा्यं साम यद्वा अष्टतमभौशुनातदाधारेत्यादिकं तख प्रागाग्नात अन्यल्घिद्धं ॥ २७ ॥

अथान्यत्घामदयं विधत्ते |

देवस्यानं भवति प्रतिष्ठाय data मवति स- स्त्ये ॥ रेट ॥

देवाखिष्टन्ब स्मिन्‌ साम्नीति देवघ्यानं तत्घाम परीतोषि- qafaaa टचे गेयं तच्च शितिवाचिख्ान शब्दाभिधेयत्वात्‌ ufasta प्रविष्ठानाय भवति तथा संलत्याख्यमपि तद्धिन्नेब

aa गेयं तञ्च Mee संस्काराय भवति ॥ रट ॥ २] २६

२०९ तार्डामङाब HT | (१५. ३. a] अधैतत्घामदयं संप्रयुज्य सोति | Teal एतद्बोयत तदवा ears तिष्ठम्तः संल-

तिना समस्कृव्ैटस्तत्‌ सं तेः सं कृतित्वं देवस्यानेन वे ~ २९५. ~ se NSN fj देवाः खग लोकं प्रत्यतिष्ठन्‌ aa लोके प्रतितिष्ठा HAA ॥ २९ ॥

` एतद्नवपरहः खल पुरा अवुीयत व्यशीच्यैत तदेवा देवयाने सान्ति आधारभूते तिष्टन्तः तन्रवममहः संकतिना सास्ना सम HIM तन्तप्मात्वस्कारसाधनयात्ंकतेरस्य साम्नः संतितः संजतोति नाम सम्पन्नं अतएव deat इति युक्तं तथादेव- स्थानेन खल साम्ना देवाः पुरा खगे लोके Halas प्रतिडिता अभवन्‌ यजमाना अपि खश लोके प्रतितिष्टाम पमरतिहिता भवा-

मेति हि एतत्‌ एतदहं एतश्िन्काले सनमासते अतो देवध्यानं एवं प्रतिष्ठाप्रापकमिल्यथं; । २२. !

अथ देवयान वियुज्य Sasa sia सोति |

वर्णाय देवता राज्याय नातिष्ठन्त स एतदेव स्यानमपश्यत्ततो वे ATA राज्यायातिष्ठन्त fas- ASG समानाः थेष्ठााय ॥ ३०॥

“0 वरूणाय षच्थ चतुर्थो पुरा वरणस्य राज्याय राजत्वाय अन्याः सव्व देवता नातिष्ठन्त राजत्वं नाग्युपा गच्छन्‌ राजत्वान-

[१५. ३. a] तार्डाम ह बाह्मण | ९०१

wane प्रकाशितवन्त Tae; अतो यो देवस्थानेन सोति wa

यजमानाय समानाः; WEA ज्ञातयः Aya sears तिष्ठन्ते ~ € नेपदचतु्यों

अनुमन्यन्ते पृवैवरातनेषद ॥ २० ॥

ऋअथेतद्वे टन फलमाह |

, च्लस्येवास्य प्रकाशो मवति प्रतितिष्ठति य एवं वेद्‌ ॥ २१॥

aay चतियस्येव we वेदितुः प्रकाशः alfasafa स्पष्ट मन्यत्‌ । ३९ ॥

अथान्यत््7 महयं fara |

WATT भगण तुष्टवानो भवति यशो यशसा UR

परीतोधिश्चेत्यख्िंखुचे क्रमेण भगेण यशसा च दवाभ्यां

सामभ्यां स्तुतवान्‌ भगे; तेजस्वी यशो यशस्वी च भवति ॥ २२॥

अथान्यत्साम विधाय तदूब्राह्मणमतिदिश्ति। वासिष्ठं भवति यदेव व(सिखस्य ब्राह्मणं ॥ ३३॥

वसिष्ठेन ze साम वासिष्ठं तदपि परीतोषि्चेति 23 atu इत्यष्यास्यायाङ्चि गेयं वसिष्ठो at एतेन वैडव इत्यादिकं तत्‌खावक्रं agate areata तदत्रापि स्तुथ मानेयं ॥ २३ 0

२०४ ताख्डामहा ब्राह्मणं | Cru, श, ३६1

अथान्यत्छाम fare |

दोषेतमसोऽ्कोँ भवत्यन्नं बा अर्कोऽन्राद्यखाव- सध्ये ॥ २४ ॥

दीषतमा नाम ऋषिः तस सम्बन्धी अकं; wag साम असावि सोमो इषाहरिरित्यस्िं्तचे गेयं शिष्टं सिद्धं । ३४॥

अथान्यत्छाम विधत्ते |

सामराजं भवति साब्राज्यमाधिपत्यं गच्छति सामरान्ना FEAT: ३५ ॥

सन्नांराजा सामराजः राजाहइःसखिभ्य्टविति समा- सान्तः Uae साम असावि सोमो अरुष इत्यद्धिन्ेवाटन्ने EM गेय अनेन च Grea सामराज्ञा तुष्ट्वानः स्तुतवान्‌ साखा ज्यम भिषिक्तस्य treater: सावमौमस्य रान्न; क्म आधि पत्य अधिपतित्वद्च गच्छति wa सामरान्नेति समासान्तविधेर- नित्यतेति टज्‌भावरूपरं ॥ ३५ ॥

अयतत्छगेसाधन मित्याह |

तदु संवदित्याह्ः संबता वे टेवाः सं लोकं प्रायन्त्र दतो दायन्‌ ॥ ३६ ॥

--#

[1५. 2, 99] तार्डामहा बाह्मण | २०५

तदु तद्छामराजाख्यं साम संवत्‌ सखगेप्रापशाय wait त्ये: ॥ ३६ ॥

अथेतत्मवमानसोत्रसुपसंहरति | निधनान्ताः पवमाना AAS व्ये स्तोभः ॥३.७

अष्टाचत्वारिः शः पूर्वोक्त एवास्य wag wa: सिद्मन्यत्‌। ननु पवमानस्य faga इति गायलरे टचे गायत्रादि सामाष्टकं विहितं तथा परीतोषिद्धेति area श्छ कौल्‌मलबददिंषादीनि एकादटशसामानि खसाविसोमो अरुषो टषाहरिरिति जागते aa सामद्वयं एवं एकविं तिसामसु चेष गौोयमानेषु fanfe- Marat: सम्पद्यन्ते तथा चाष्टाचचारिशश खोमातिरेकस्यानेनेष दोषः Baan प्ररि्कतत्वात्‌ स खूलेव नवममहःप्रश्युलयाखूल्न- यत्‌ तस्य ब हत्यामरण्ये गेयानि tq wedfa अस्यायमथेः यानि area टचे एकादश्सामानि विहितानि तेष शं कौल- aaafes अकै पुष्पं देधैखवसं वैयष्वमाभीशवं वासिष्ठमिति सप्र ग्रामे गेयानि tama संल्तिभर्गों यश इति ware रण्ये गेयानि तथा च तद नवमखाद्खो Frei गेये सामसु मध्ये देवखानप्रष्टति अरण्ये गेयं सामचतुष्टयं ग्रासे गेयेष च श्ठञचेत्ये तत्छामपञ्चकमेव टचे कुर्यात्‌ अन्यानि षटसामान्येक- चनि wat देषेपतमसो ala: सामराजद्धेति खत कारेण जगत्यां गोयमानसखय सामहयस्य विकल्पनाभिधानात्‌ अन्यतरस्यैव प्रयोगात्‌ पञ्चरशसो्रीया हीयन्ते तथाष्टाचत्वा-

९०६ तार्टडयामहाबाह्नण | [tu 8 a] fea ua tent भविष्यति पक्तान्तरमपि खत्रजतोक्तं तत्‌ अति

विस्तारभयात्‌ न लिखितमिति aaa दरव्यं ॥ ३७॥

इति तार्डामहा बाह्ये पञ्चदशाध्यायख् तोयः खण्डः |

अथ चतुधः खण्डः |

अथ wea चतुरं तोयं Wala et दशेयति ।

खायन्तदूव BAIA भवन्ति ॥ १॥

BAI: द्व्य शब्द युक्ताः खायन्त इवेत्याद्याखिखः श्वो Aaa, स्तोत्रीयाः ie i

अत्रासां खूव्यैवत्व' को;सावस्लिन्रहनि स॒ङ्कतिरित्याह।

खादि त्यदेवत्य दयेतद हरन्तो वे Bisa एत- AANA GAA LT AAA स्तुवते प्रतिष्ठायै ॥ २ ॥

एतनच्नवपमहरादित्यदेवत्यं आदित्यदेता्थे अग्निवायु- व्य करमेणादित्यसुतोयो भवति एतद ढन्दोमानां दती- यमिति तद्‌ बयत्वं यस्मादेवं तस्मात्‌ स्व्यं बल्यः सङ्ता इत्यथैः अपिच ax: ्र्व्योऽन्तो वे उक्तप्रकारेणान्तिमः एतन्नवममहस् अङ्कां अनुष्ठितानां प्रायशोयादीनामन्तः वसानं अनेने नव- TAQ समाप्यमानत्वात्‌ तत्तथा च अन्तएवान्तेन द्व्यैवताभिः

fiw. ४.५.] तार्डामद्ाब्राद्यखं | २०७

खोत्ीयाभि; स्तुवते तञ्च wat उभयोरैकरूयात्मतिष्ठानाय भवति ॥ २॥

अथाङ्ावाकश्श्य Wala oa दभैयति।

यत इन्द्रभयामहे ततोनो AAT Ala मघवञ्क्र- fry तब aa ऊतये वि दिषो fara जोति विषञ्चैव Bay नवमेनाह् fava दणमेनाह्ञात्तिडन्ति॥ ३॥

यत इन्दरभयामह इत्याद्यासिच्लः वचोऽङावाकसाम्नः Wala स्तुत्यथेचोऽलुवादः अस्याखचि द्विषो देष्टन्‌ बधः संग्रामकारिणःएवमुभयविधान्‌ शतून्‌ हे इन्दर त्वं जहि विनाशये- त्यथः म्रतिपाद्यते अतणएवं रूपवाचकशब्दयुक्तोन Saat fzuaa aqq #eq संग्रामकारिणः उभयविधांखु शतून्‌ अनेन ` नवमेनाद्भा विहत्य विनाश्य ट्‌गमेनानुष्ठास्यमानेना विवाक्य- संञ्नेनाद्धा उत्तिष्ठन्ति wager Fafa wearfafen fradt जहीति लिङ्युक्तस्तुचो नवमेऽहनि सङ्गत इत्यथैः ॥२॥

अथ ब्रह्मट्ठनिवत्तेकं साम दयति | Bama भवति ॥ 8 ॥

खायन्त इव दटूगैमित्याद्यासु गीयमानं श्रायन्तीयं aq साम wafa ॥ ४॥

अथेतत्‌ सौति,

got तार्डयमदहा नाद्धं | (१५. ४. 9]

Sa Baas ोन्रवममडहः ियमेव तच्छरि- यां प्रतिष्ठापयति ॥५॥

at, सम्यदरूषमेव चायन्तोयं खीशन्दोदितचियतिधातौ निष्मरः खीयतीति यः wey तथेति aga नवममहच्च aia च सूव्यरूपं अष्टाचत्वारिःशस्लोमकत्वेन स्तोीयाबाड्छल्यात्‌ aaa यमेव सम्पदमेव feat सम्पदि प्रतिष्ठापयति उद्गाता प्रतिष्ठितां करोति ॥५॥

अथयाङावाकष््स्तोत्रनिवर्तकं साम दभ्ैयति। समन्तं भवति We tl

समन्ताख्यसाम यत इन्दरभयामह Tafa शुचे गातव्यं ॥ ६

एवं नित्यत्वेन विधाय काम्यमपीत्याह |

समन्तेन प्रशुकामः Mala पुरोधाकामः सम- न्तेन Kala ॥ ७ ॥

पशुकामः पून्‌ कामयमानो यजमानः समन्तेन साम्ना स्तुवीत तथा पुरोधाकामः पौरोहित्यं कामयमानोःऽषेतेन सम- न्तेन स्तुवौत एवन्तित्यकाम्यविषयवाक्यहयेन खादिरो aut भवति खादिरः बौग्धकामख aa कुन्ींतेति तत्‌ एकस्येव नित्यत्वं काग्यत्वद्चोक्तं भवति तदुक्तं एकस्य तूभयत्वे संयो गश्यक्कमिति ॥ ॐ

(18 ४ &J ताण्डामहानाद्ख | २०९

ware फलहयसाधनताश्ुषपादयति |

चाम्नेयो एयिव्याम्नेयो ब्रह्मण teat alte राजन्योऽन्तरिच्तेण द्यावाएटथिबो समन्ते अन्तरि- = A | करोति विन्दते त्तेणेवे न समन्तं करोति विन्दते TAZ प्र पुरोधा- माञ्न।ति य एवं विद्वान्‌ समन्तेन स्तुते स्तोमः ॥ ८ ॥

आग्नेयी अग्निदेवत्या थिवी बाद्धमणशखाग्नेयः अग्निना we प्रजापतिमुखादुत्मत्तः तथा द्यौरेन्द्रौ इन्द्रदेबत्या राजन्य- चेन्द्रेण सह प्रजापतेः उरसोवाङ्भ्या द्ोत्परन्तेः एतेन ब्राह्मण- राजन्ययोद्यवाश्थिव्यात्मकत्वसुक्तं भवति तञ्च॒द्याषाश्थिवी द्याबा्थिव्यौ अन्त रिक्तेण मध्ववन्तिना समन्ते सङ्गच्छते अतः खमन्तेन स्तुवन्‌ समतान्तत्वहेतुनान्तरिकेणेव एनं यजमानं समन्तं समतान्तगतं करोति किमुक्तं भवतीत्यत are fara इत्यादि य एवं ब्राह्मणां विद्वान्‌ समन्तेन qa सोऽयं प्यून्‌ विन्दते लभते पुरोधा पुरोधानं पौरोह्हित्यञ्च प्राप्नो तीति तेषु च श््टस्तोलरेषु पूर्वोक्त एवाष्टाचत्वारिश एव सोमः काव्यैः ॥ ट ॥

इति ताख्डामहान ख पञ्चदाध्यायख qu: खर्डः |

-----~

x | as

॥. “eke J य पञ्चमः खण्डः |

अथाद्पिन्रवमेऽहन्यामैवपवमानखे त्रोय AT UT RAT दशे यति। तन्न प्रथमं षं विधाय wife |

ay सोमासि घारयुरिति गायतो भवत्यज्ञो Ea त्विति बहते ed बाह तप WAT: ॥ १॥

त्वं सामासाति गायत्री रभवस प्रतिपद्धवति तदादिक-.

Qu भवषतीत्यथेः तञ्च धारबुरिति टञ्‌ धातोनिष्यननेन शब्देन योगात्‌ अख नवमसखाक्ो va धारणाय भवति सा चास्याने- नद्धा सङ्गति; इति तदाह त्वमित्ये तत्पदं बहत्पान्नो au तद्यो- नो त्वाभिद्धि हवामह इति युश्मच्छनब्ददशेनात्‌ एतददख बारतं बुहत्धाग्नः सम्बन्धि ट तीयं qeqzuetfe छन्दोमाः अतोऽद्धि- न्हनि ट्व; TET इत्यथैः ॥ ९ ॥

अथ awit विधाय asfaate |

a0 WE देव्येति afafa बहतो रूपं बात WATE: ॥ २॥ त्वं areata टब्वोऽप्याभवस्य wate: सिद्धमन्यत्‌ । २॥

wage ay विधाय qefaars |

(१५.५.५1 ताश्डामहा बाह्ाणं | २११

पवस देव वोतय दूति बहता रूपं बाहत! द age ॥ ३ ॥

पवस्व देव वौतय दूति टचः तत्र पवस्वेत्ये तदृ बृहत्साश्नोरूपं सिद्खमन्यत्‌ ॥ ३॥

अथान्यं ay fare |

परि त्य हय्यैत हरिमिति परिबत्या areas वे नवममहस्त्येताः THAW ti ४ ॥

परित्यं ead हरिभिति परिगन्दयुक्तासिखः wate भवन्ति fre सिद्धप्रायं॥ ४॥

खथाच्षरपङ्किकन्दस्कं et विधाय पूनयोरङ्कोरिव तं प्रथं सति| |

पवख साम मडदत्तायेत्यत्तरपर्क्तिः सामाना मभूतिरधा एतद्धोबेतहिं च्छन्दाऽयातयाम यद््षर- प्रङ्क्िस्तेन छन्दामा अयातयामानः क्रियन्ते व्रह्म वादिना वदनि यत्‌ षडद्े सामाग्छन्दारसयाप्यन्ते किं HCAS A दत्येतच्छन्द्स। यदेता Bar- पर्क्य दूति त्रयात्‌ Y

wage पूर ्िन्भ्याये व्याख्यातं ॥ ५ ॥

१२. ATABAPTATHS | (१६४. ५ a)

अथापर ee विधत्ते ।

उपोषुजातमपुरसिति गायन्तः सत्योजगल्यो SAY तस्मात्‌ जगतोनां aie क्रियन्ते ॥ € ॥

aig परिसतृतभिति गोशब्देन जागतं रूपं पवोवे जगत्य इति श्तेः जगत्यो रूपेण योगा ज्जगत्य; गतमन्यत्‌ ॥ ई ॥

अथेतेषु Bag रमेण सामानि विधाखन्ते। तत्र Wat टचे गायत्रं प्रथमं साम गातव्यं, तस्य पर्वोक्तं ब्राद्धणमतिरिशति |

गायं भवति 724 MAAS ब्राह्मणं ॥ ७ ॥

स्पष्टं ॥ ॐ ॥

अथयेतस्मिन्नेव टचे साम विदधाति। आश्व ख क्तं भवति ॥ ८ ॥

अश्वद्धूक्तन्राम त्वं सोमासौत्येव ea गातव्यं ॥ ट ॥

तस्य च साम्नोऽवसाने BR Brea दति aaa Aad तत्‌ सौति।

अग्निं वे ुवैरहभिंराञ हात्य्ैतदादित्यदेवल्य- महः शुक्र Wea raat a afer शुक्रसमे- बेतेनाजद्ाति ॥ ९ ॥

(te ५ ta) तार्डामहानाद्धु खं | २११

रैः qsagfedcefacnita, अगिन वै अग्निमेवाभि- जुहोति हविभिजैहोतौति तेन qa: अधुनातु एतन्नवममहः अआदित्यदैवत्यं आदित्यदेवताथं एव्चादख्िन्र हनि mama शक्रञ्राङ्त दूति श्रूयमाणेनैतेन पदेन तमेवादित्यमभिकुष्टोति असो खल्वारित्यः शएक्रोदीप्तः सोऽयं शुक्र आतः; आड्तिभिः तपित दति werag प्रतिभाखमानत्वात्‌ एतददिशिेनानेन नवमेनाद्भा अभिजुहोतीति व्यपदेशः।॥ २. ॥

saafqaa ea सामान्तर विदधाति। Was भवति ॥ १० ॥

Wa ऋषिणा Ce साम uae एतदपि त्वं सोमासौः त्यस्छिन्नेव SA गेयं ॥ १० ॥

तदेतत्‌ war स्वर्गसाधनमिति सोति |

WY एतेनाङ्किरसोऽक््नसा खगं लोकमपश्यत्‌ ` खगस्य लाकस्यानुस्यालये GAHAN च्यवते व॒षटु- वानः ॥ ११॥

आङ्किरसो अङ्गिरोगोत्रः शम्बमहषिः एतेन साम्ना सिदध मन्यत्‌ ॥ ९९ ।

safaaa टचेऽन्यत्‌ साम विधत्ते ।

दावसुनिधनं भवति ॥ १९॥

९१४ तार्डामहा नाह्मणं | (१५. ५. १५1 दावसुनिधनं यस्य तत्तथोक्तं । १२ ॥

अथतत्‌ wife |

अआपिषरमवास्ममा एतेनाशस्ते साम fe सत्या शोः ॥ ९३॥

द्‌ावखुनिधनं यस्येति दावषुशब्दाथैः TAT यजमानाय धनविप्रयमाशिषामेवेतेन दावतुनिघनेन साम्ना आशास्ते कामयते साम खल सत्याशीः चां यज्ुषाद्च मध्ये अपितय-

त्वेन फलग्रतिपादकं सासेत्यथ; ॥ १३ ॥

अथ तत्पश्युपोषहेतुत्वेन सोति |

दावसुष्वी एतटाङ्किरसः पश्कामः सामापश्य- तन UES WAH यदेतत्‌ साम भवति TAT पच्य ॥ १६॥

द्‌ावसुनामाङ्गिरसः षिः पशुकामः सन्‌ तत्साधनत्वेनेव AQ CEA तेन साम्ना WESC SZ पून्‌ AAA खल- भत तथा चेतत्‌ सामाद्धिक्लवमेऽहनि भवतोति यत्‌ तत्मश्ूनां पुश्य पोषाया भिर भवति ॥ १४ ॥

अथ सामान्तर विधत्ते।

प्रतोचोनेडं काभोतं भवति ॥ १५॥

[ry ५. 09) ताण्डामद्ाब्राह्यण । २१५.

म्रतोष्ोना Tet यख तथाविधं काशीताण्यं सामत्वं सोमा. सि धारबुरित्यस्छिन्नेव टचे गेयं ॥ yy

mate wilted पुत्रपखादिरूपस्य फलस्य जनि- हेतुरिति <ifa |

पराचोभिशवी अन्याभिरिडामो रता दषदेलय- ेतत्प्रतोचोनेडङ्काभोतं WATS तस्पमात्पराञ्चो TWAT: सम्भवन्ति प्रत्यञ्चः प्रजायन्तं तस्मादु तेऽवाचोन- विलेभ्यो नावपद्यन्त एतेन दयेव ते VAT. १६॥

कालेयगोतमरौर वा रिषटतैर ख न्धी गवादि ws प्रयुक्तेषु सामसुद्ो इडा इत्येवं खपाः पराचीना Ter: ताभिरन्याभि; पराचौभिरनिदत्ताभिः पराग्गताभिरिङ्ाभिय जमानो रेतोदधत्‌ इतप्ठादेरुपादानभूत वों खयोनावाद्धाति गच्छति अथा- घना म्रबुज्यमानं प्रतीचोनेडं काशोतं प्रजात्यै पूर्व्वा हि तस्य qq प्रजननाय भवति होवा इडा इत्यनेन योगादेतत्घाम प्रतोचोनेडं यस्मादेवं वेदे प्रतिपाद्यते तस्मादेव कारणाज्लोकेऽपि wat, पुंसां योनौ निषिच्यमानाः पराचः प्रारूप; wR afer उत्पलिसमये प्रत्यञ्चः प्रत्यङ्मुखा: प्रजायन्ते उत्पद्यन्ते fe यस्म्मादेतेन सन्ना ते गभ Wat: तस्मादेव हेतोरवाचीनविलेभ्यो यो निभ्यो नावपद्यन्ते नाधःपद्यन्ते ॥ ९६ ॥

अथान्यत्घाम fart |

२१६ ताण्डामडा बाह्य | (१५. ५ taj

हविष्कृतं भवति प्रतिष्ठाय क्लतानृवाद एव सः ॥ १७ ॥

हविष्कृतं हविष्कता हट साम तदपि त्वं सोमासि धारवु- रिति aa गातव्यं तत्र यजमानस्य भ्रतिष्ठानाय भवति स च इ भिव्कृत्‌ पुरा हथिद्मान्‌ वे ₹हविःखुचाद्गिरसावाखलामित्यारिना . छंतानुवाद्‌ जक्तानुवाद्‌ एव तत्र fe नवमेऽहनि इविष्कट्रा- प्नोदित्यथै; भरतिपादितः अथ ura सण्ञ्चिदेतु रित्युक्त भवति 1 ९७ ॥

अथय सामान्तर विधाय तदूब्राह्मणशञ्चातिदिशति। सोपसां भवति यदेव सोपखेय्य ब्रह्मणं | १८ ॥

Haute साम त्वं uy taafee® गातव्यं यज्ञो तै देवेभ्योऽपाक्रामत्‌ सरठुपणेरूपं रत्वाऽचर दित्यारिकं Ve QQ ब्राह्मणं प्रागान्नातं तदेवास्यापि सौपणैस्य ब्राद्मणमा- ata तेन स्तोतव्य ॥ ९८ ॥

अथा न्यत्घाम fara | वैश्वमनसं भवति ॥ १९ ॥

विलमनसा ऋषिणा दष्ट साम वैष्वमनसं तत्पवख देव बोतय दूत्य वस्त चे Te wre ॥

[११.५.२1 तार्डामहा व्राह्मणं | eps

aunaqrea विण्ठमनसः; सम्बन्धं पापहननहेतुताञ्च प्रति- पादयिषराख्यायि कामाइ |

विश्वमनसं वा ऋषिमष्यायम्‌दब्रजित्‌ Catst- ात्तमिन्द्रोऽचायदषिं बे रत्तोऽग्र्टोदिति तमभ्य- azed कस्वेष इति स्थानुरिति ब्रुोति र न्तोऽत्रबोत्‌ स स्याणएरित्यत्रवोत्तसतौ वा एतेन et ae दूषोकां वजु' प्रयच्छन्रबधीत्तेनाख सोमानमभिनत्‌ सेषेन्दरे- शतेपोका पाप्मा बाव स dag वेश्वम नसेना- पाडतापपापमान इते वेश्वमनसेन तुष्टवानः ॥२०॥

अध्यायमध्ययनं उद्भनितं प्राप्तं बेण्वमनसं बिष्वमनससंन्ञ- षि case पुरा कचित्‌ राक्षसो ग्टहौतवान्‌ तं टन्तान्त- मिन्दरोऽचायत्‌ ध्यानयोगेनाज्ञासीत्‌ शायुपूजानिशामयोरिति wige fi wa रच्लोऽग्रहीदिति मनसाजानत्‌ wre: तरूषि- Awaz ऋषे कः VAG तब ग्टहोतेति एवमिन्द्रेण we कषिं Tana खाणुमौमग्रहीदितीन्दराय ब्रूहीति ततः सख षिः arya ग्टहौ तवानित्यनरवौत्‌ एवख्षिणोक्तो Te TAT एतेन WAY प्रहर जहीति अस्माषये इषीकां वचं इषौका टण्‌ fatto: तदेव बचख्वौ त्य प्रयच्छन्‌ इन्द्रोऽत्रवौत्‌ ततः तेन THT स धिरस्य cae; सोमानं भिरःकपालमध्यजभिनत्‌ विदा-

x ~ ४५ सेचेषीका Fora reat wey निमिता सेघेषोका भमावुषलभ्यते 2) ac

Ric तार्डाल हा ब्राह्मणं | Cru, ५.२३]

एवं तस्मिन्‌ cafe ते स एव स्थाणुः पाप्मा वाव स TVET एव भूत्वा तं विख्वमनससग्टह्णात्‌ त Urata वैश्वमनसेन साग्ना- पाहत व्यनाशयन्‌ अतो wget वेश्ठमनसेन स्तुतवान्‌ यजमानः पाञ्मानमपहते Il Ro Il

sarafa ga सामान्तर विधाय तत्‌ सतावकं ब्राह्मण ख्ातिरिश्रति।

गोरोषितं भवति यदेव गौरोषितयख त्रा द्य णं ॥२९॥

परित्यं vad हरिमिति ea गौरीवितं साम गातव्यं तख च गौरी वितिव्बा एतच्छाक्तय इत्यादिकं यदूत्रा्मणमान्नातं तद्त्राणनुसन्धेयं ॥ २९ ॥ |

अथाख्िन्ेव टचेऽन्यत्‌ साम विधत्ते | निहवो भवत्यन्नाद्यस्यावरूष्ये ॥ २२॥

वसिष्टनिवाख्यं साम परित्यमिति पूर्वोक्त एव टचे गेयं तज्खान्नाद्यस्यावरोधनाय भवति ॥ २२॥

कुत एतदित्यत आह | Sia वा अननं प्रदोयत दैत्यम्निरन््रमत्ति॥ २३॥

अदिन्‌ afar at et ete at et एहियाओौ २३४ वाहाहोदतिखोभो हश्यते सोभिके च हिन्देनान्रं प्रदीयते

(१५. ५. २४] ATRASTAT ETS | २१९

वालानामन्नस्य निवारणाय भोजयिढनिर्हींशन्दस्य प्रयोगात्‌ तदेवेतानुरूहीति दिशब्दगुच्चाय्य ततो देवेभ्यो हबिसीचण मन्तरं टौयते तथा ई इति एवं ed शब्दं कु्मैन्नम्निर न्नं स्वात्मनि तं हविरत्ति ट्हति अतो ईहीत्यनप्रदानसम्ब्मयो; शब्दयोः WITTY साम्नोऽन्न्ेतुत्वं | २३ ॥

अथेतत्साम प्रकारान्तरेण सोतुमाख्यायिकामाह |

ऋषयो वा Fee प्रत्न्नन्नपिश्यन्‌ सवसिषठाऽकाम- यत कथमिन्द्र vad पश्येयमिति स एतन्तिडव- मपश्यत्ततो वे wee VAAN स एनम- व्रवोद्‌ argued वच्छामि यथात्वत्पुरोहिता भरताः मजनिष्यन्तेऽथ मान्येम्य ऋषिभ्यो मा प्रवोच इति तस्मा एतान्‌ स्तोमभागानव्रवोत्ततो वे ब्सिष्ठपरो- हिता भरताः प्राजायन्त सेन्द्र वा एतत्साम यदटेत- त्घाम भवति सेन्द्रत्वाय ॥ २४॥

वसिष्ठाद्या ऋषयः पुरा इन्दर NAAT परोक्षेण नाजानन्‌ AVS स प्रसिद्धो वसिष्ठ ऋषिरकामयत कथं केन प्रकारेणो पायेन इन्द्र Wa पश्येयं साक्तात्कायव्यमिति एवं कामयमानः सः निहवाख्यमेतत्घामापश्चनत्तस्मादेतख वसिष्ठस्य निहव इति संज्ञा ततोऽनन्तरमेव स॒ षिरिन्द्रं भ्रत्य

are ATRARTATHT | Tra, ५. २६.]

चमपभ्यत्साक्षात्‌ छतवान्‌ स इन्दर एवखूषिमव्रवीत्‌ हे वसिष्ठ ते तुभ्यं बाद्मणं verfa अनुढेयाथैप्रतिषपादकं बेदभागसुपदे- चाभि यथायेन प्रकारेण त्वत्‌पुरोहिताः त्वं पुरोहितो येषां तथाविधा भरता UAA AT: राजानः यदाभरता इति मनुष्य नाम स्नव मनुष्याः प्रजनिष्यन्ते त्पत्यन्ते अथ मदुपदेशान- न्तर मामिन्द्र अन्येभ्य खह्यातिरिक्तभ्य ऋषिभ्यो मा प्रवोचः न ब्रूयाः THIGH Te वसिष्ठाय एतान्‌ watery सोमभागान्‌ रश्सिरसीत्याद्यान्‌ Magers waa TAA उक्तवान्‌ ततो चैतत एव कारणात्‌ Wa भरता बखिष्ठ पुरोहिताः म्राजा- यन्त वसिष्ठ; पुरोहितो येषां ते तथोक्ता; एवमिन्द्रभत्यज्चौ करणं विषेन ह्त्वात्‌ एतन्बिहवाख्ं साम सेन्द्र वे इन्द्रसहितं खलु स्पष्टमन्यत्‌ ॥ २४ ॥ अथान्यत्घाम frat |

agifesta मवति ॥ २५॥

योनौ यदाहि्शब्दान्बयाद्यद्वाद्िष्टीयं एतत्घंन्नं सामापि प्ररित्यमित्यस्िन्नेव टचे गेयं ॥ २५ ॥

अयेतत्‌ सोति । ब्रह्मयशसं वा एतानि सामान्युचा खोचोयाणिं बरह्मयशसो भवति यद्वाहिषठोयेन EAA: ॥ २६ ॥

एतानि यद्वाहदि्टोयप्रश्तोनि सामानि ऋष्वा योनिभूता

Cra, a, ३..] ताख्डाम SATS | २२१

ऋोऽबयवेन पदेन योबौयाश्णि चोतव्यानि ब्रह्मयशसं वे ब्राह्म ward, सम्वन्धि यशोखूपाणि खतो अनेन यद्वाहि्टोयेन तुष्टः बान; स्तुतवान. यजमानो बद्मयशसो भवति ॥ २६॥

अथ सामान्तर विधाय aqenaa ब्राद्यमणञ्चातिदिशति | असितं मवति यदेवासितख्य areal ॥ २.७ ॥

असितेन ऋषिणा ge सामासितं तदपि परित्यं हव्यैत- मित्यस्जिन्नेव टचे गातव्यं तस्य चासितस्यासिवा एतेन देवल दत्यादिकं यदू बराह्मणं wana तद्स्याप्यसितस्व wee ब्राद्यमणं ॥ २७॥

अथेतद्धि सु चेऽन्यत्घाम fara | are भवति सिद्धो i २८॥

राधसाध संसिद्धाविति धानो; दक्‌ प्रत्यये साधशन्द्निष्प- न्तिः तथा च साध्रणब्दाभिषेयं साम परित्यं wad हरिमिति aa गीयमानं यजमानाभिमतफलस्य fag ara सम्पद्यते 1 र

अथान्यत्घाम विधत्ते | अकुपार मवति ॥ Re ॥

एतदपि परित्यभिति पूर्वोक्त एव चे गेयं ॥ २६. ॥ अथेतत्‌ सोति |

RRR ATURE YT | [1५. ५. ३९.]

ARNT वा एतेन कश्यपो जेमानन्द्रहिमान- मगच्छव्नेमानम््रहिमानं गच्छल्याकुपारोण तषु वानः ॥ ३०॥

THIS: कश्यपगो तरिः जेमानं ded महिमानं महत्वद्च एतेन सान्ता प्राप्तोत्‌ स्पष्टमन्यत्‌ ॥ ३० ॥

अथ सामान्तर विधन्त |

विधम्य भवति ware fret ॥ ३१॥

we सोममहेदच्तायेल्स्िनत्तरपङ्किकन्दस्कल्टचे विध- aisi साम गेयं एतदिधमेत्यस्य सान्नेवावसाने दैनादिष- मैसंज्ञा यस्प्रादेतत्घाम विधम fava कारणं तस्माद्भमैखानुष्टे- यस्य are faye विधाराय भवति 1 ३९ ।

Beas छन्दोमास्येष्वहःसु Tes दिभिः ङतं कच्चित्‌ wa- सुपन्यस्ास् साम्न अधारभूतटबषन्दसा परिहरति |

ब्रह्मवादिनो बदन्ति यत्‌ USS सतामाग्छन्दा- व्याप्यन्ते किं छन्द सग्डन्दोमा इति पुरषः छन्दस दरतिब्रूयात्‌ पुरषो वे Wem: पुरपोदिपदाच्छन्दो- a मानामयातयामतायं ॥ 32

ब्रह्मवादिनो बेदाथेचिन्तकाञ्छन्दोमेष॒ बोदयन्ति किमिति

(१५. ५. २५.] ताखड्यामहाबाद्मखं | RR

weet समाप्ते fagerca: सोमाः गायत्रपादीनि इन्दांसि च क्रमेण षट्‌ खहःसु विनियुक्तत्वा द॒ स्मात्घमाणन्ते तस्मात्‌ छन्दो मा; fa ere, केन छन्दसा निष्यन्नाः यदि वेति Carat गाय- व्ादोनामन्यतममेतश्िं गतसारता स्थात्‌ अखोत्तरः पुरुषः See, चन्दोमा दूति ब्रूयात्‌ ननु पुरुषो नाम गायव्यादिङ्न्दो- wat न afey इत्यत आइ पुरुषो वै पाङ; इति saat: प्किखलावत्‌ पञ्चपदत्वात्‌ पञ्चस ल्यावती yeas त्वद्मांसस्तावा- खिमव्नेति पञ्चधातुभिः पञ्चन्नानेन्दरियै; पञ्चकम न्द्रयैचोत्प- frat पञ्चसंस्याद्वारा पङ्कः दिपदाच पद दयसाम्यात्‌ पुरुष- खानीयाः ताञ्च पवख सोममहेदक्ायेत्यादि तिखोऽ्तरपंङ्कि- wer द्विपदाः अतएव छन्दोदयं पूवेमविनियुक्तत्वात्‌ छन्दो- मानामयातयामताये अगतसारताये भवति ॥ ३२ ॥

अथान्यत्ाम विधत्त | शुद्धा भवति ॥ 330 उपोष जातमित्यद्धि'खुचे तत. ere साम गेयं । ३३ | अये तत्पश्साधनत्वेन रौति | A e A पशवो वे BE पश नामवरूध्ये ॥ २४ ॥

स्य्टोऽथैः ॥ ३४॥

एतदेव व्याचष्टे |

९२४ तारडाभद्ा ब्राह्मण | [११..५..१७.]

ग्रजापतिः पश्नखजत ASAT खटा अपषाक्रामयः aaa साम्ना अधिया णडियेत्यन्वह्वयत्त एन- मपावर्न्त यदेतत्‌ साम भवति पश्चनामपारन्ये ॥२५

सुरा प्रजापति; पथ्यूनद्जत Hears A I Cel स्मात्‌ NAVA, संकाशादपाक्रामन्‌ खपलायन्त तानपाक्रान्तान्‌ पञ्पूने- तेन द्येन साम्ना स्रूधिया ufeata सामावयवेन सोभेनान्न- इयत्‌ अनुक णा्छतवान्‌ खलोभस्यायमयः हे पण्ुसङ्ध त्वं मद्वचनं afa णा ufe अगद्छेति एवमा्तासते परव एनं प्रजापति-

सुपावैन्तोपागताः; AHTRATA WTS उपावन्ते नाय भवति ! ३५ ॥

WMS TARAATE |

Qua पशव आवर्तन्ते य एवं वेद्‌ ॥ ३९॥

were; ॥ ९६ ॥ |

अथास्य साम्न अधारभूतानार्ूवां छन्दोदारेण स्तुतिं FAT CAMARA GI हरति ।

masta स्तुवन्ति प्रतिष्ठायै ब्रह्मवञ्ेसाय येनेव प्राणेन प्रयन्ति तमग्यद्यन्तोडान्ताः पवमाना मवन्ति पशवोावा TSI पशवन्डन्दोमाः WAI तत्पश्न्द- धाति स्तामः॥ २.७ ॥

[me @ १1 ATU ASTAT HTS । २२५.

Bate -जातमष्ुरमिलाद्यासु गायल्लीषु ETA सान्ना GREAT, अस्य चावसाने इड शब्द्‌; Aad AGT पवमान सोवस्येडान्तत्वं सिद्खमन्यत्‌ एवं गायत्रपादिखद्भान्तेष षोडशसु सामसु प्रत्येकं टचे गीोयमानेषु अष्टाचत्ारिःशत्‌ Wala: सम्पय॒न्ते तत्ड्ातात्मकोऽ्टाचत्वारिश्सलोम wae WMAQ काय्य; । ३७॥

दति ताख्डयामहाबाद्मणे पञ्च्‌ शाध्यायय्ं

पञ्चमः खण्डः |

` अथ षष्ठः खण्डः | अथो कयेव wane Ward टवं विधिल्बुराह ।

आग्नेयोष॒॒पुव्वंषामह्वामकथानि प्रणयन्त्ययै- तस्याह आगे ्ेन्दरयां प्रणयन्लभयेारोव पयोः प्रतितिष्ठति ue

waaay अग्निदेवयासु क्तृणहयघ व्रवाणित इत्याद्यासु क = . wot गतानामद्भ उक्थानि टतीयसवन उक्थस्तोत्राणि णयन्ति कुवन्ति अथशन्द्स्तुशब्दाथे एतस्य नवमखाद्भख्ु

maa अग्निरिन्द्रच्योभे देवते यरू7सस्ाखवि प्रणयन्ति २] २९

arg ATARATATHS | | (१५. ६. ४) तथा चोभयोरेव रूपयोः अग्नाविन्द्र च यजमानः प्रतिटितो भवति ॥ ९॥

अथ प्रथमोक्थलोतरनिभैन्तैकं साम द्यति |

एेभ्मवाहं भवति ॥ २॥

रेध्मवाहाख्य साम अमे यैन्दूरयाङ्गातव्य्मितय्थेः ॥ २॥ एतदेवानृद्य लौति |

aaa wafer ब्रह्य चेव तत्‌ च्त्ञ्च सयुजी करोति aga wae पुरस्ताज्िदधाति AWM Bary विशञ्चानुगे करोति॥ ३॥

आनग्नेच्यन्दरौष अग्नीन्दरौ देवते यासां तासु Brera अभ्नि- fart इत्याद्यासु रेध्मवाहेन स्तुवन्ति ag ब्राह्मणजातिं aad afaamfrea Wal समानयचुच्ाने संयुक्त करोति अग्नेः जाद्मणजात्या सह प्रजापतिसुखादुत्मनल्नस्य इन्द्रस ्षतिय- जात्या सदह प्रजापतेस्रस्तो बाड्भ्याद्चोत्पत्रसख च उभयोरेक- arafs सयोजनात्‌ carafe: प्रथमः खतः पञ्चारिन्दरख चलियलजातेः पुरस्ताद्‌ ब्रह्मैव ब्राह्मणजातिमेव निदधाति तथा AGG ब्राद्मणजातये wa क्त वियजातिं च विशं े्वजाति- aight अनुगन्त्यौ करोति ॥ २॥

अथ हितीयोक्थसातनिवयैत्तैकं साम ciate |

Cra. & &) AT ARTAT HS । २९७ A @ लेककुभं मवति॥ 8 tl य एक इद्धिदयत इत्यादिके टचे एतन्नककुभाख्यं साम गौयमानं ब्रह्मण sara भवति ॥ ४॥ अथेतत्‌ सोति |

ओजस्येव agra प्रतितिष्ठलयाजेषोग्यन्ेक- wa wan waa व्रेककुभेन ओजोखूप एव aa प्रतितिष्ठति we

wat ta तेककुभमिति स्तरिककुभं विनिधाय चरदित्थारभ्य fadtai at एतत्घामेत्यादिना पव्ैमेव प्रतिपादितं iy

अथ टतीयस्योक्थस्य निवैन्तैक साम olay तदृ ब्राह्मणं ारिश्ति।

उदएशोयं भवति यदेबेदहएगीयख ब्रामण nen

गायन्ति त्वा गायविण इत्यद्िंसतुचे गोयमानमुद्रं शीयम- ावाक्सोक्थसोतरं भवति तख चोद्रंशोयसख ्ठानिवा अश्‌ ज्यन्त तेषां यत्तेजो रसोत्य रिच्यतेत्यादिकं यत्‌ सतावकं Area areata तदवापि स्तुत्यथैमनु सन्धेयं । ६ |

wang ag yaaa State विधाय सौति |

XLS’ तार्डाम्ा नाद्मखं । (१५..७. ty

f ~~ UA ^ A अष्टाचत्वार्ण एव erat भवति प्रतिष्ठाय A मजात्य॥.७॥

रस्य सोमस्य संख्याद्वारा जगतीसम्बन्धात्तखाखु पश्ठात्म- कत्वात्पस्पूनाञ्च प्रतिपादनहहेतुत्वञ्च स्पष्टमित्येवं Peet अष्टाषत्वा विंश स्तोमस्योभयद्ेतुत्मधिगन्तयं ॥ ७ ॥ इति तार्डाम्ा ब्राह्मणे पञ्चद्गाध्यायख

षष्ठः खर्ड़ः |

अथ सप्रमः खण्डः |

te दाशरालिकाणात्नवानामह्भां Weare, अथ WAY: सो मलुपषिरध्यायग्ो पेण विधौयते, प्रथमं तावत्त- सिन्रहनि अवुष्भां ्रयत्तोपायनं निषेद्ुकामः तत्रानुष्टभख छन्दसः wafaare |

गायलं वे सप्तममडस्तेष्टममरटमच््ञागतं नवम- मधेतदानष्ुभमहय्येहण मं ॥ १॥ गायव्यादीनां छन्दसां wuss रमेण विनियुक्तेन समा-

प्तत्वात्‌ पुनरपि सप्रमाट्मादरिष्वहःसु तान्येव गायत्यादरीनि इन्दांसि क्रमेण प्रयोज्यानि AMIRI WA SMA. सप्तम-

(ta. © &J तार्डामहा राद्धा ख | ९९९

महस्त्रिष्टुपकन्दस्कमषटमं जगतो न्दस्कन्रवमं AMAA; एतटा- नुष्टुभं अनुष्टुएन्दस्कं तस्मा द नुष्ट्भोऽस्मिन्‌ दशमेऽहनि प्रयोज्या इत्ययः ॥ ९॥

Ta प्रयोज्यानामनुष्टुभां प्रत्यत्तापायने दोषं MAA सम्प ला तासां सद्धावमाह।

तदाह्ग्यदनुष्टभर ज्लोग्यां मलत्तमपेय्‌ः परा- म्मरावतं यजमाने गच्छेन्न प्रतितिष्ठेदित यावे चत॒व्विऽगतिगौयचस्ता अष्टादणानष्टमोऽनष्टम- मेव तत्‌ सतोम्यं परोक्षमुपयन्ति परतिष्ठाये मरतिति- छति॥ २॥

तत्तत्र दशमेऽहनि विषये ब्रह्मवादिनः ate: सोम्यं सो- मा सोत्रीयामतुषटुभग्टत्ं यद्यपि भत्यचखदूपेणो पेचुरुषग- SY कुब्यैरित्यथेः तदा परां परावतं अतिशयेन दूर यजमानो गच्छेत्‌ तथा न प्रतितिष्ठेत्‌ प्रतिष्ठितख्न भवेदिति carey: प्‌ तत्पत्यच सुपेयात्‌ कथं AME आनुष्टुभत्वं प्रतिन्ञातमिति तदुच्यते चतुविशंखलोमो Ufaqefa विधास्यते तत्र॒ वददिष्पव- माने विधासखमाना याः चतुविंशतिः गायव्यस्ता अष्टादशानुष्टभो भवन्ति अष्टादशसु गायत्रोष अवशिष्टा गायत्नीषट्‌कसम्बन्धिनां पाटानामष्टादशानां एककस्य waadta दा तिंशदक्तर सम्पत्तेः तन्तस्मात्‌ सोम्यं ख।त्रीयामनष्टुभमेव परोक्तं उक्तसम्यत्तिदारा

९१०. सा र्डानहा बाह्मण | (१५. ७. ४]

परोच्तेणोपयन्त्यु प गच्छन्ति प्रतिढायै प्रतिष्टाथं अनुष्टुभो fe वतुष्परादत्वात्‌ प्रतिष्टाहेतवः ॥ २॥ |

अथास्द्िन्नहनि भमादादिस्युतस्ानृषेयसय अ्रतिवोधनं uaa काव्यमिति दशेयति।

प्रजापतिं वा एतेनाद्वा परि वे विषति aa व्यववद्यं यदै खे परिषिष्यमाणेऽवदलत्यन्नाद्यख सोवग्रहस्त- स्मान्न व्यवबद्यमन््राद्य खयानवग्राहाय ॥ ३॥

प्रजापतिं WaT Get खल्‌ एतेन द्मेनाङ्का परिवेविषति भोजयति तभैयति aaa mare खत्विग्मभिर्बि wa waeg न विवाच्यं एतदेव सहटान्तसुपपाद्यते यद्वा इत्या- दिना ष्ठे unqaa विद्यातपःप्रश्तिभिरधिके अतिशयोक्तं परिविष्ममाणेा भोज्यमाने यत्‌ खल्‌ तत्रत्यं वैकल्यं वदति सो- ऽन्राद्यख Waters, प्रतिबन्धकः तस्ममात्क।रणशान्न व्यववद विवादो न काय्यै; किमथेमन्नाद्यसख भोजनसख्ानवगप्राहाय अप्र तिवन्धाय एवमत्रापि प्रजापते्भोजनाविद्छेदाय faqaaae- यजातं न केन विद्प्यभिन्ननाविष्करणौ यभित्यथै; । 2 ॥

अथ पत्तान्तरमाह।

तदु व्यवबद्यं यथा Ber बलिधःद्धियमाशं पन्थानं पर्यवन्‌ दति el तया तत्‌॥ |

(tg. 9. ५1 ATUYASTATHYS । २९१

शब्दोऽवधारणे तत्तत्र टशमेऽहनि व्यववद्यं निश्ितमनु- Ns © गियनेव ~ Ba कमं gard विविच्य कथनौयमेव यथा खल्‌ चेष्ठाय प्रशस्य तमायातिथये अपथेन हियमाणं नीयमानं बलिमुपहर मागा- भिन्नः पन्थानं पव्थेवजुदति प्रपयति गत्यै गमना तथैव तत्‌ यहशमेऽहन्यनुषेयस्य विस्तस्य प्रकरणमिति ॥ ४॥

अस्छिन्‌ पत्ते afayqa विधत्ते ।

यावल्यनु्टप्तावतों वाचं सम्पाद्य वित्र सदनति- रिक्त खस्योचेव THT ॥ ५॥

यावती यत्‌ परिमाणाच्तरानुष्टेप्‌ तावतीं तावत्मरिमाणां at सम्पाद्य sare वित्रूबुः fread wag: fracd fe मन्त्रविषयमयेविषयं चेति देषा wage तल्नानुष्टुमोऽधिके छन्द- सि विद्यमरणे दातिंशदकच्षरपय्येन्तं मन्त्रमुच्ाय्यं ततो fans ara न्यूने eta maar यावत्‌ alducacaafa- ware विविच्य अथ fagit तु समथैमतुषटुपश्षोकेन स्मारयेबुः तद्यथा होमस्वया काव्येसतरनन्तरब्टग्‌जपः तत सोमयोगः स्यात्ततः स्तोत्रं ततो जप दति एतत्सव सूत्र ऊतोक्तं अप्रतिभमे तद्िन्नहन्यनुष्टुम्मात्र छत्वाचक्तोरन्‌ ज्यायसि & न्द्सि लम्पेयुरक्षराणि कनी यस्यभ्यस्येबुरिति aa ब्रूचरिति धानच्प्योवागनुष्टविति हि ब्राह्मणं भवतीत्यादिना cated सम्पाद्य ख दिक्वनं तत्‌ saafatca अतिरिक्तमधिकन्र भवति

१३४ ताण्डामहा ता छण | (1५. © ६.1

Saag आनुष्टभत्वात्‌ एवं विवेचनं यज्ञस्यारिष्य अरस सम्यत भवति ॥ ५॥

एवं छत्स्लाहःसम्बन्धिधमे विगेषसुक्रा वहिष्यवमानस्य सो atat विधिल्घुराह |

afu at एते देवानारोहन्तोत्याह्य्ये द शभि- रभिः स्त॒वत इति पञ्चानाम मनुद्पेः मत्यव- यन्ति यथाभ्यारद्य WATS NA तन्तवञ्चों मवति या Lay: WAM Bacaifa at Cat उद्‌- afauen

A यजमाना अतीतैः waalafaciaafedeufa; gaa एते देवानारोहन्ति क्रमेण तेरहोभिः देवान्‌ म्रापुमेतदारो- इत्ति तथा चेह लोके तिने Eraze पञ्चानामद्धामनुख्पेः मत्यवर्यान्त अवरोहन्ति एतत्‌ स्वर कताविस्पषट व्याख्यातं दश- मस्य वहिष्मवमानं हितोयम्रग्तीनां पञ्चानामक्रामनुरूपाः अथम्ाच्च बदह्दिष्मवमानं तन्नवचैमिति तस्यायमथेः च्यबडदस्य दितौ म्रष्तौनामद्भां afemraray येऽनुरूपास्त चाः पवस्वेन्दो इषासुत एते अर्ग्रमिन्दवः पश्रमानरजौजनत्‌ पवमानख वि खवित्‌ seat प्रवाजिन satfeant, तानत्राहरेत्‌ भथ- agra: ace वहिष्मवमान we म्रन्नामनुद्युतभित्यादिक- माहरेदिति यथा खल्‌ टच मारुह्य मरत्यषरोडेत्‌ तया ATS:

(ta. ॐ. ॐ ] तार्डानडहाब्राद्मखं | RRR

प्रयवरोहणं एवमनुरूपटवपञ्चकानन्तरः तच्रवर्चो भवति प्रथ wargt वदहिष्पवमानस्य अस्य प्रलामनुदुतभित्यादिकं तन्न qq म्योक्तव्यमित्यथेः तत्र च प्रत्यबरोहणे GaN वहवः प्ताः द्शिताः अनुर्पेष aw: प्रतिलोमा ऋचो zag दूति गौतमः इत्येकः पचः, अनुरूपेषु अद्च्तत प्रवाजिन इति षषटस्याद्भोऽतुरूपटचं प्रथममाहत्य पञ्च मचतुर्थाद्यनुरूपं तद- बरोेणाहरेत्‌ तदस्य मलामशुदुतमिति तन्वञ्धेभूपादध गायतानर इल्युषक्रम्य अस्थ म्रन्नामनुद्युतभित्यन्तं wees अतिलोमा; स्युरिति गौतमपक्तस्थाथेः, अथ तथैव BAAAT पुन- feua: प्रतिपादिता; waa am इति धान्यो यथा- घोतन्नवञच्चैभिति शएडल्यायनः was; प्रतिलोमा इति शार््डित्य इति यथानुूपेषु euat प्रातिलोम्यं नवञ्चं तथा way area प्रातिलोम्यं यथाधीतमेव प्रयोक्तव्यमिति शा र्डिल्यायन मतं अनुरूपे नवं च ऋचएव प्रतिलोमाः स्यम gran दूति शाण्डिल्यमतं, प्रजतमनुसरामः अथ दशरात्रं ारभमाणः; प्रथमेऽहनि या एवाम्‌; अस्य प्रलामनुदयुत- भिल्याद्या was; शम्याः नवराव्रस्य शब्यास्थानीयाः अवद- धाति योजनाय प्र्िपतिता एताः शम्या इदटानौमुदसखति wet विमोचनाथैमुत्‌ चिपति ॥ ६ ॥

अथ तद्खिन्नवचं दयोचऋचो लिङ्गमनुद्य स्ोति।

वारण्ये का भवति यदे ase दुरि्टन्तदरूणो ९] ३.

२४ ताण्डामङाना छख । (१५. ७. =]

welfa तदेष तदवयजल्यादिलेका भवतीयं वा अदितिरस्यामेव प्रतितिष्ठति ॥ ॐ ॥

एष Waar मन्मना देवो देवेभ्य इव्यस्याखटवि कविर्विप्रेण वा- दृध दूति कविगन्द्खवणात्‌ एषा वारुणी कवी नो भिन्नावरूणे - met कविणब्दस्य मित्रावरुणयोवाचकत्वात्‌ दव्य वारुणौ ae सासम्बन्धिनो एकाच्तरवती यत्‌ खल्‌ यन्नसम्बन्वि दुरिष्टं दुयजनं तहरूणो ग्टज्ञात्यादन्ते तत्र या वारुण्या तदेव दुरिष्ट तदवयजति निरस्यति तथा आदित्या अदितिखम्बन्धिनो एका भवति दुहा नः प्रत्रभित्ययमित्यस्याग्डचि कन्दं देवां अलौोजन इति देवः जनयिष्त्वं प्रतिपाद्यते तच्खादितेरेवेति लिङ्गात्‌ एषा खादित्या दयं पुरोवर्तिनी भूमिरेवादितिः अदितिशन्दाभिघेया तथा चवादित्यया ष्वा अस्यां रथिव्यामेव यजमानः प्रतितिष्ठतीति is

अयेतद्धिन वदहदिष्मवमाने सोमं विधाय सोति।

चतुर्विंश एब स्तामेा भवति तेजसे व्र्मवच्चं - UTA WS I

पञ्चस्वनुरूपटचेषु aaay च क्रियमाणे चतुविंशसखोत्रीयाः सम्पद्यन्ते तत्स डूगतात्मकष्वतुर्विंशस्तोम एवास्य बहिष्पवमान भवति स च चतुधिंशतिसंख्याद्वारा गायत्रसम्बन्धात्‌ गायत्रख बा छन्दसः प्रजापतिखुष्वादम्निना सहोत्मन्तेरेजोङ्पत्वार्‌

(११५. ८. २.1 ATA SAT ET | ९१५ Tere च तेजोऽवान्तरजातित्वात्‌ तेजो ब्रह्माव ्सयो हँतु- waters; ॥ ट ॥

द्ति तार्डयाम्ानाद्मख TURE

सप्रजः खण्डः |

अथय अहटमः खण्डः | अथासन्‌ दशमेऽहनि प्रथममाज्यसोनं दरयति |

मषमिद्धोन अवह त्याभिय श्राज्यानि भवन्ति ॥१॥

आभ्रिय इति ्रयाजाजुयाजानां संज्ञा सुषमिष्नो न ख्राबद्े- त्याद्या एकादशञ्चों दाशतव्यामान्नाताश्वलायनेन दलता समिद्धो खदति waat यथर्षिचेति मरयाजयाज्यासेन विहिताः तद्छादेता प्रौसंज्ञाः सुषमिद्धो न अावहेत्याद्यास्तिखकवः आग्नेयं प्रयममाज्यस्तोत्रं भवति आज्यानि भवन्तीति बह्धव- चनं आप्रिय इति बड्धतापेत्षया ॥ १॥

अधेतत्धामापभरी संज्ञां farsa सोति।

मजापतिः प्रजा अजत सदुग्धो रिरिचानो ऽमन्यत स॒ एतान्याभिय अआज्यान्यपश्यत्तेरात्मान- माप्रोणात्‌ saga at oy रिरिचानायो दशभि-

२१६ तार्डयमहााह्मणं | (1५, =, ४.]

रहभिलतष्टुवानेा यदेतान्याभिय आज्यानि भवन्त्या- त्मानमेबेतेर प्रीणाति ॥ २॥

GU प्रजापतिः एतान्याभिय अज्यानि आप्री भिन्निष्याद्य- fae आज्यसोवमपश्यत्‌ तैरान्येराानमामरीणात्‌ werd अप्र णसाधनत्वात्‌ एतासां आप्री इति संज्ञा तच्छन्द्‌ः केवलो ऽत्मूबैतिष्ठतेरथं waa इत्यथैः WR ॥

A

यदद्य खरउदित दूति Btaqiataauaat वे खरोऽन्त एतहशममन्नामन्त एव तदन्तेन स्तुवते अतिष्ठाया उत्वा मन्दन्त सामा इन्यहदेन्द्रम्‌त्यानख रूपं* ॥ ३॥

अथ चतुथेमाज्यशोतं ट््ेयति |

Tein saad सुतमिति येनेव रूपेण पयन्ति तदब्युद्यन्ति स्तामः॥8॥

इन्द्राम्नौ आगतं सुतमिति ae: इन्द्राग्निदेवताकं चतुथं- asad दशरात्रस्य ्रथतेऽहन्यपि एतदेव चातुथेमाज्यस्तो त्र प fafed तथाच येनेव रूपेण एतन्तुचलच्षं प्रयन्ति दशरात्रं प्रारभन्ते तदेवाभिन्तच्योर्या्ति द श्रावं पररिखमापर्या्ति एतेष

° अख AMIE wey पतितमदमीयते |

Cru, ९, २1 ताख्डयभ हा बाह्मण | २१७

चतुर्ववाज्यलोतरेष पूर्वो क्तचचतु निं थणएव सोमः काये: Ke प्रातः- सवनिकानां सोत्राणं Matar wet पिहिताः साम एतासु प्राज्ञतमेवेत्य धिगन्तव्यं ॥ ४॥ दूति तार्डामदहाबाद्ध श्य पञ्चद याध्यायसखय अष्टमः खण्डः |

खथ नवमः खण्डः | अथाद्छिन्‌ दशमेऽहनि माध्यन्दिनिपवमानस्य सोती ey दशयति | उच्चते जातमन्धस Taga गायन्तो मवन्त्‌- ल्ानख ST ॥ १॥ उञ्चाते जातमन्धस इत्याद्या सिखो ऋष्वः साधनत्वात्‌ ता- सामाप्रीसंज्ञा एवश्च यो दशभिरहभिस्तुष्टवानः स्तुतवान्‌ यज-

मानः; एषदुग्धो रिरिचानो रिक्तो भवति यत्‌ यान्येतान्याभ्रिय आज्यानि भवन्ति आातानमेव एतैराज्येराप्रीणाति तपैयति° ॥१

अथान्यं Wala at दर्भयति | पुनानः सोमधारयेति पन्धानमेव तत्‌ पय्येव- यन्ति ॥२॥

° urganfe तयति इति yaad भाष्यं अषटमखरोयदितोयनगहणसख भाष्यभियतुमोयते |

TT ATA ATY A | Cra, 2, 8]

gata: सोमधारयेति बाहैतसुचो भवति aaa पग्थानमेव पव्येवर्या त्त परिगराङुवन्ति सजमजञतिभूतेऽग्निष्टोमे उञ्चाते जात- मन्धस इत्यनन्तर पुनानः सोमेति aut विदितः सच aa HAA पन्था TIAA ॥ २॥

अथान्यं ay विधन्त |

अ्जागविविपरङतम््रतोनामिति aera waar: qarfarg रन्यद्‌ावल्यो भवन्यनतिपादाय ॥ ३॥

आजाग्टविरिति आद्यास्िखः सोत्रोयाः काव्य; यद्यदि आप्ते समाप्यमाने दशराते Waal: ्रतुदषेत्याद्याः मशन्दयुक्ताः Fz: aeta अतिपद्यंरन्‌ अतिदूरं गता भवेयुः प्रशब्देन भरकषेगमनस्य खचनात्‌ AHA, आरा दूत्यनेनोपसर्भण युक्ताः Qatar; भवन्ति पशवद्यजमानानामनतिपादाय अतिदूर गमनाभावाय भवति ॥ ३॥

अथ प्रथमे टचे पृजेवङ्गायत्ं साम विधाय तद्ब्राह्मण- arfafenfa 1 गायलं भवति यदेव MAAS ब्राह्मणं ॥ ४॥

च्चा ते जातमन्धस इति टचे Waa साम गातव्यतख चेमे वे लोका गायत्रमित्यादिकं seat AURA तदव्राण- नुसन्धेय ॥ ४ ॥

Tru, ९, 9] ATRRARTAT HT | १९ अथास्खिन्नेव ठचेऽन्यत्साम विधाय सोति, आमहोयवं भवति ज््धिश्रान्नाद्यञ्च क्त भिञ्चे- वे तनान्राद्यञ्चाभ्यत्ति्ठन्ति ॥ ५ ॥

अमहीयवाख्यमपि साम उच्ाते जातमन्धस इत्यद्दिन्नेव Za आटन्ते गेयं तच्च साम क्षिः कल्पकं Baws यन्ना अदनौयानुरूपञ्च तथाच क्त प्िदधेवान्नादयच्चाभिलच्छ एतेनाम- यवेन साम्नोत्तिष्टन्ति i ५ ॥

अथ सामान्तर किधन्ते | अआजिगं भवलत्याजिजित्याये ॥ € ॥

अजिगाख्यमपि साम vata एव Sa गेयं स्राजिं गच्छ तौत्यालिगमिति अन्वथ्संज्ञकत्वात्‌ तत्साम arfafaart अजिगन्तव्यभूमे्मध्यपव्यन्तं तञ्च जयाय भवति ॥ द |

एतदेव व्याचष्टे | अआजिव्वौ एष॒ भ्रततो यतद्वाद्‌ पाडहस्तयेतद्‌- ज्निले॥ ७ ॥

यत्‌ योऽयं दादा; प्रततो वितु आजि; वै यथा धाब- at परुषाणामतिशी प्रपरीक्षायं आजि; कल्पते एवमनुष्टा तृणां

९४० तारयामास | (1९. ९. €] सामध्यपरीक्षणाय आलजिवत्कल्पित इत्यथैः तसय द्वादशाहस्य लच्चणस्याजेः उच्नित्ये उञ्जयाय एतत्घाम भवति ॥ ॐ |

अथान्यत्ाम विधत्ते | Sana भवत्यभिक्रान्त्ये ॥ ८ ॥

आभोकाख्यमपि साम sqra जातमन्धस इत्यख्िन्ेव at आदत्ते गेयं तच्खाभिक्रान्त्य खगेस्याभिक्रमणाय भवति । ८ ॥

अथेतत्‌ शोकापशमनद्ेतुरिति अख्यायिकाभरदशेनेन सतेति |

अङ्किरसस्तपस्तेपानाः गुचमशोच९स्त एतत्यामा- पश्यएस्तानमोकेऽभ्यवषेत्तेन शु चमशमयन्त यदभो- कोऽभ्यवषं त्तस्मादाभोकं यामेव पृवेरहभिः Tay शाचन्ति तामेतेनाच शमयित्वोत्तिष्ठन्ति ॥ € ॥

अङ्किरसस्तपसेपानाः तप्तवन्तः श्एुचमशोचन्‌ शोकं ATI बन्‌ ततः; शोकस्य Ferenc कामयमाना; एतत्घामापश्चन्‌ Az साम ASN] अभोके समीपेऽभ्यवधैदभिम्राप्तोत्‌ तेन समौपं गतेन सान्ना Affects, शुवमशमयन्त अपान्नन्‌ यद्यादेतत्‌ सामाभीकेऽभ्यवधेत्‌ तद्ादाभोकसम्नन्धादस्य Area, आभौक- fafa नाम सम्पन्नं awed तस्मात्‌ यामेव श्रुचं शोकं qa- रहर्भिः प्रायणीयाद्चेरलुितैः शोचन्ति शोकं प्राहुवन्ति तां

[1९.€ १९.] तार्डानहा बाद्यण्य | २४६

शचं शोकं एतेनाभोकेन साम्ना warfea काले शमयित्वा अपहत्योन्िष्ठन्ति यागादुलानं कुन्ति यागं समापयन्तीति

यावत्‌ ॥ २. ॥ अथ टटवान्त रेऽन्यत्घाम fara |

SAAN भवति ॥ १०॥ उत्सेघास्यं साम पुनानः सोमधारयेत्यद्धिखतुचे गेयं ॥ १० ॥ अयेतत्‌ स्तौति | उत्सेषेन वे देवाः पशन द्शेधन्तिषेषेन qa- THA ॥ ११॥ SAAS साम्ना पय्यग्टज्ञन्‌ पब्धैवेशट्यन्‌ एतेन निषेधा-

wafa सामाद्िद्रेव ce गेयमिति विदितं भवति ॥ १९ ॥ अयेतयोः Tara सामान्तरस्य मानं fers |

अन्तरोत्सेधनिषरेधौ यन्ञायन्नोयं ॥ १२॥

उत्सेधनिषेधाबन्तरावत्सेषनिषेधयोः सान्नोरमभ्ये यज्ञाय - We साम पुनानः सोमेति ठचे गेयं waagqay गीत्वा ततो यज्ञायज्ञीयं ततो निषेधं गायेदित्यथैः ॥ ९२॥

werg यज्ञायन्ञोयस्ध उत्सेधनिपेधयोरन्तराजे करणं

wifi | २] Rt

२४२ तपश्खामहा त्रा छष्य | (१५. ९,१५.1

UNS Mel TAMA TAT तदन्राद्यमत्सेष- निषेधाभ्यां परिगृह्णाति ॥ 2s

यदेतद्यन्ञायज्ञोयं साम CATT, WAAR अन्नादरूपञ्च TUBA उत्येधनिषेधाभ्यासुभयतो TATA भ्यामिति परितोबन्नाति। 3 I

अयेतदाज्ञायज्ञोयस्य माध्यन्दिनिपबमाने गानं सखगेसाधन- fafa <ifa |

माध्यन्दिने वे पवमाने देवा यन्ञायन्ञोयेन यज्नं CUA खगं लाकमारोहरस्तद्य Ca TS माष्य- fea एवे त त्पवमाने AMAT यन्न८सधस्याप्य स्वगं लोकमारोडहति ॥ १४॥

yt sat; मार्ध्यन्दिनिपबमान एव यज्ञायज्ञोयेन सान्ना स्तुत्वा यज्नं संस्थाप्य परिसमाण्य खगे लोकमारोहन्‌ यज्ञायज्ञी- येन हि साम्ना प्रञतिभूतस्याग्नि्टोमस्य समापनात्‌ यत्र कुलापि क्रियमाशणमेतत्ाम समाश्षिहेतुभैवति aware यो यजमानः एवमुक्तं ब्राह्मणाथं वेद जानाति एतत्‌ एष वेदिता माध्यन्दिने पवमान एव यज्ञायज्ञायेन साम्ना ay समाप्य स्वगं लोकमा- रोहति ॥ १४॥

यदुक्तं अदिन्‌ दशमेऽहनि अनुष्टुप्‌ परोत्तसुपेतोद्यन्ति तद्प्यनेन सान्ना सिध्यतीत्याह |

fe. & १७1 ATRAETATHS | २४३

अथो परोात्मनुष्टेभं षम्पद्यते CM वे प्रतयत्त- मनष्टव्यद्यन्नायन्नोयं तद्यत्तती यसवने Fa; Waa- सन टमग्टच्छेय स्तस्य्मान्प्मध्यन्दिने कुवन्ति तेन परो- त्तमनुष्टभ प्रपयन्ति ॥ ९५॥

अथोऽपि च एतदृशममहः परोचं परोचेण वत्तेमानमनुष्टभं सम्पद्यते सम्प्राप्नोति कथमिति तदुच्यते एषा वे प्रल्यत्तं प्रत्य BY वन्तेप्रानानृष्टप्‌ यद्यज्ञायज्ञोयाख्यं साम वाद्निधनत्वात्‌ बागनुष्टबिति हि ब्राह्मणं तत्घामानष्टपसंस्तुतं यज्ञायज्ञीयं यद्यदि टतोयसवने Fa: प्रयुञ्जीरन्‌ प्रत्यक्तमनुष्टुभं अदख्खिन्‌ दश मेऽहनि wey: प्राभरुबु; तच्च न काव्ये मित्युक्तं तस्ान्माध्यन्दिनि पवमाने ATA FA, तथाच MATA सामान्तर निगृद्‌- त्वात्‌ Wiles परोत व व्तेमानमनुष्टभसुपयन्तुपगच्छ न्ति ॥९५

अथा न्तिते टचे गेयं साम दशेयति। गो रोवितं मवति ॥ १६ ॥

अजाग्टविविप्रजतम््तोनाशिति ea गोरीतवितं साम गेयं ॥ ९६ ॥

अथैतस्य माध्यन्दिने करणं सौति,

एतद्रे ANS we यज्गो रोवितमेतद्‌ायतनो

२89 ATWBAETATHS | [tw. to २.1

यजमाने यन्द्मध्यन्दिनो AR raaapafed मबति

WAAR तद्यजमान आत्मन्धत्त सोमः ॥ १७॥ भ्वखलनमेव तद्यजमान आत्मन्‌ safe afer धत्ते धार

यति एवं गायल्यादि गोरीवितान्तेष्व्सु सामसु प्रत्येकं Ze

गौयमानेष॒ चतुविंशतिस्तो तीया: सम्पयन्ते तथाच तत्‌सङ्धाताल्- कचतुभिशएव Magy पवमानसख Wary भवति ॥ ९७ ॥

इति ताख्डामह बाह्मण पञ्द णच्यायखय नवमः ख गडः | अथ दशमः खण्डः |

अथ प्रथमस्य टस Mala es दशयति |

कयानश्च आभुवदिति कवत्यस्तेन प्राजापत्याः को हि प्रजापतिः मजापतेराप्तैप ॥ १॥

कयानश्ित्र इत्याद्यालिलः wala: प्रथमस्य श्टसो- बस्य सम्भवति तासु कवत्य; कशब्टोपेता; तेनेव कारणेन प्रजा- पतिदेवताकाः fe aera: कः कशब्दाभिधेयः एव ar; Salar; प्रजापतेराघ्े arg सम्पद्यन्ते ॥ ९॥

अथ द्वितीयस्य vee लोत्ोयं av दशयति |

[१५.१० ४] लाक्ड्धानहाबाद्धु ख । २४५ माचिदन्यदि गंसतेत्य ल्यानमेतदा शिषो दछ्येतहि uy

माविदन्यद्विशंसतेति au; मेतरावरुणण्सोव्रीया; अन्य. न्माचिद्दिशंसन्त स्तुतशस्त्रान्तरमानूतेति शंसनादुपरमसख्य प्रति- पाद्यमानत्वात्‌ एतदुल्ानस्य योगाजिर्गमनस्य पं एतहि एत- खिन दशमस्याङ्को;नृानकाले एतदाशिषो fe एतदुल्यान- माशौः अआशौष्यं फलं येषां तथाविधाः खलु यजमाना; भवन्ति तद््ादेतख्िन्नहन्ययं St सङ्त Tae: ॥ zl

अथ हतीयस् र्टस्तोत्ीयं ex enafa |

उदु त्ये मधुमत्तमा इत्यत उद्यनोयेऽन्येतदा- शिषो देवेति ॥ ३॥

Sq सधरुमन्तमा इत्याद्या सिखवचो AMAT: लोतीया

भवन्ति ताखोदत्य उच्छब्द युक्ता उदयनीये दशरात्र समा पके दशमेऽहनि सम्बन्धयोग्या गतमन्यत्‌ ॥ ३ ॥

अथ चतुयैस्य wey wala ev द्यति |

acfuat विददसुमिति sat a ae यन्नो freq: स्तोमेन वे यज्ञो यज्यते aaa fat विद्‌- इसुमित्या ड यज्ञमेव तद्यनक्ति ॥ 8 ॥

तेभिर्नो fazagfafa ठवचोऽख्ावाकश्छसान्नः सोत्रीय-

४६ तार्डामहा नाहम | ` (१५.९०. QJ

qu Mets देवेषु तरो नोमासौरित्यादिना yinfaarte- तत्वात्‌ Meat FAT; तरशब्देन Wa एवोच्यते विददसुशब्देन च यज्ञ; सोमेन we व्रिटदादिना यज्ञो युज्यते संयुक्तो भवति wag तरोभिर्वो षिदद्सुमिति यदाह तत्तेन यज्ञमेव सोमेन gafa योजयति ॥ ४॥

अथ प्रथमण््ठ सो तरनिवत्तकं साम fara |

वामदेव्यस्य रथन्तरः we मवति गायची वे रथन्तरस्य योनिः खायामेव तद्धोनौ रथन्तर yfa- छापयति ॥ ५॥

वामदेव्यस्य साग्नो योनिभूतासखखुक्त कयानच्चित्र इत्याद्या पूवं विहितासु रथन्तरः साम सतोत्रं भवति अथेतासु कया- afga इत्याद्यासु गायत्री रथन्तरस्य करणं युक्तमित्याह गायत्री खलल रथन्तरस्य योनिः उत्पत्तिकारणं प्रजापतिर्वौ एतां गायत्री Afra अदीधौतेत्यादिना तथैव पव प्रतिपादितत्वात्‌ तन्तथा खायां खकोयायां रथन्तरः जननदे- तावेव योनौ कयानश्चित्र इत्यस्याग्टचि तन्‌ साम प्रतिष्ठाप- afta vy

अथ ऋ क्सामस्तोमान ससुटायमत्रत्यं wea |

म = अ

तेजो वे गायती छन्दसां तेजो रथन्तर wai

[१५. te. ७.1 ताण्डामडहाब्राद्यण | २४७

तेजञख्चत॒िं शस्तोमानां तेज रव तत्सम्यक्‌ सन्द धालय- पि Tae पुलस्ते जसो भवति ॥ ६॥

तेज एव खल्‌ गायत्री SCNT तथा सान्नाग््ध्ये रथ- न्तर तेजः उभयोरग्निना सह प्रजापरतिमुखादुत्मन्तेसेजस्व' स्तोमानां मध्ये चतुविशाख्यस्ोमसतेजः चतुविंशतिसंख्यायो- गेन तद्य Madey तेजस्वमुक्तं was गाय- व्यादीन्येतानि atfa संयोजयन्‌ तेजएव सम्यक्‌ समीचोनं सन्दधाति संयोजयति एवं प्रयोक्तुयैजमानस्य यः ya: तख पुत्रोऽपि तेजसी भवति | ६ ॥

अथैतस्य रथन्तरस्य प्रयमस्तोत्रोयाणां ya’ विहितं अस्लावभागपरिमाणमभित्वा यूरेत्यस्थामेव कयानश्चित्र इत्य- स्याम पि तयेव भवितव्यमनूद्य खोति।

अष्टा्तरोण प्रथमाया ऋचः म्रस्तोत्य्टाशप्ता८- सतत्मश्च नवसन्धे ॥ ॐ ॥

अष्टाक्षरेण कयानित खाभृवदित्यनेन पादेन प्रथमायां सोतीयायाख्चं प्रसौति क्रियाग्रहणं कर्तव्यमिति कमेण संप्रदानसंज्ञ। Wa षष्ठो यद्म्मादेवमष्टातच्तरेण प्रथमायाः प्र्लावसख्यात्‌ AEWA अष्टौ शफा; खुरा येषां तथाविष.न्‌ WAIT यजमानो लभते ॥ ॐ ॥

९४८ ATRAFTAT HS । [tw १०. a)

अथ हितीयद्टतीययोः Malan: wera पूवैवदनद्य स्तोति।

ACU ATT BA: प्रस्तोति दिषाद्यजमानो यजमानमेव यन्न पशुषु प्रतिष्ठापयति ॥ ८ ॥

SUC, कस््ासल्यो मदानामिल्यादिकयो छचोरादितो TAY WMT BIA; स्पष्टमन्यत्‌ ॥ ८ ॥

sergeant ऋद्विसाधनत्वेन स्तोति |

गायं बै रथन्तरः गायवद्छन्दो यङ्गायलोघ॒ रथ- wav भवति तेन खायाच््ननतायाखश्रोतोमे बे लोका- गाय बरी यद्गायलोषु रथन्तर मवतोमानेव तल्लोकान्‌ समाप्योत्तिष्ठन्ति ॥ <€ ॥

रथन्तर साम गायतं तर गायत्था; सम्बन्धि प्रजापतेवी एत ङ्ायत्रीनित्यादिना रथन्तरस्य गायतौसकाशात्‌ ee, प्रतिपा दितत्वात्‌ तथाच रथन्तरः गायतीन्दस्कं च्छन्द साम्ध्ये गाय- are छन्दो यस्य सम्बन्धि तन्तयोक्तं दाश रातिके प्रथमे गाय- त्रेऽहनि रथन्तरष््ठस्लो ततया सम्बन्धात्‌ Waseca एवच्च यद्गायत्रोष कयानश्चित्र इत्याद्यासु रथन्तरः साम भवति तेन क.रणेन Slat खकोयायामेव जनतायां जनसमृडे AAA: Byte afuem भवति अपिच इमे वे एथिव्यादयस््रयोलोका

Crm. १०.११] तार्डामङाब्राद्धश्यं 1 ` २४९.

गायत्रो शिष्टं सिज्चमायं, समाप्य सम्यक्‌ पराप्य sera कुवैन्ती ~ € त्वरः veg | अथ मेतावर्णश््टनिवर्तकं साम विधत्ते

मेधातिधं भवति ॥ १०॥

मेधातिधथिना दष्टं साम मेधातिथं तन्माविदन्यद्धिसंसतेत्य- शिखे गेयं ॥ १० ॥ अथेतटषिसम्ब न्ध प्रदशेनेन पशुप्रा्भि साधनमित्याह | रतेन वे मेधातिथिः का खोविभिन्दुकादयभी- A AT ° ~ गौ SSAA परश्चनामवरुध्ये मेधातिथं क्रियते ॥१९॥ काखः करगोत्रो मेधातिथिनपम ऋषिः एतेन साना साधनेन विभिन्दुक्षात्‌ विभेदनशौलादेतल्घं ज्ञकादसुरात्‌ Bw:

विदरद्बोधस्का गा उदद्टजत उदगमयत्‌ तस््मादेतन््ेधातिथं wy पराप्चपथेमेषेदानीं क्रियते ॥ १९ ॥

we तीयस्य स्य निवर्तकं साम cafe | अमोवर्तो ब्रह्मसाम भववत्येकात्तरणिधनः प्रति- = छाय ॥ १९॥

` अभीवन्ताख्यं साम उदुत्त्रे मधुमत्तमा इत्यंशे ब्रह्म | शद

२११ तार्डानहाब्राह्मण्य | [१५, १०, १५]

साम ब्रह्मणः सतो निवन्तैकं साम काय्यं waiter: एका- ्रशिधनःवा २२४७५ इति खवस्यान्यमत्तरन्िधनं यख स तथोक्तः सोऽयं प्रतिष्ठयि यजमानख प्रतिष्टानाय भवति ॥ ९२॥

कथं प्रतिष्टाहेतुतेत्यत आद |

एकाक्तरा वे वाग्बच्येव प्रतिष्ठायोत्ति्ठन्ति ॥१२॥

वागिल्ये केनाक्तरेणाभिधेया fe वाक्‌ तस्याञ्च प्रतिष्टाहेतुत्वं राजसु FE तथाच बाच्येव प्रतिष्ठाया ऋष उत्तिष्ठन्ति ॥ १३ ॥

अथ चतुथं उ्टस्तेतरनिवत्तैकं साम Tafa |

कालेयमद्छावाकसाम भवति ॥ Lg I

कालेयास्यं साम तरोभिर्वो विददसुमित्थस्छिं शुचे गीय- मानमच्छावाकस्य VATA भवति ॥ yy i

अथाद्िन्नहनि रथन्तरकालेययोः; प्रयोगं संहृत्य स्तौति |

समानलावो वे कालेयञ्च रथन्तर ञ्चेयं वे रथन्तरः पशवः कालेयमस्याञ्चेव पशुषु च मरतिष्ठायोत्ति्न्ति RATA: १५॥

कलेयञ्च TUATHA सामनी समानलोके वै समानखथाने

खल्‌ यस्गिनरहनि रथन्तरं साम षटं तत्र॒ कालेयमप्यच्छावाक- खामत्वेन प्रयुक्तं यथा CHATS प्रलतौ ज्योतिष्टोमे दाशरा-

Cra, ११. २1 ताख्डयान हाबाद्मणं | ९५४

लिके प्रथमेऽहनि च अतोऽख दशमयख्ाद्ो रथन्तरष््ठतात्‌ कालेयमपि प्रयो द्रं वे सर्वैरनुभूयमाना श्थिव्येव रथन्तर पशव इव कालेयं तत्ाधनत्वात्‌ तथाच wares थिव्यां पष च प्रतिष्ठाय प्रतिहठिताभूता उत्तिष्ठन्ति सतरादुयानं Rafer एतेप्र र्खोतेष पूर्वोक्तः wafain एव wm: BTS; ॥ ९५ ॥ इति ताख्डयामहा बाह्मण पञ्चद शाध्यायखख दशमः खण्डः |

अथय एकादशः WU: |

अथासन्‌ दमेऽहन्याभेवपवमानस्य Mala प्रथमं शं द्शेयति |

स्वादिष्ठया afesafa गायनो भवति मदवहे रसवत्ततोयसबनम्प्रद मेव तद्रसं दधाति ॥ १॥

खादिष्ठयेति अभवस्य शोत्रीयाशिषट few ।\॥

अथास्छिसत चे पू्वद्गायतं साम विधाय तदू ब्राह्मणमप्यति- दिशति |

maa भवति यदेव गायवबख ब्राह्मणं ॥ २॥

सिञ्चमेतत्‌ ॥ २॥

ur तारुडामहा नाद्यं । Cry. tt. ५1

अथाद््िन्नेव ट चेऽन्यत्घाम faa |

सएह्ितं भवति द्यन्षरणिघनं मतिषठाये प्रतिष्ठा- येबोत्तिन्ति ॥ ३ ॥

संहिताख्यसामस्वादिष्ठयेत्यस्खिखुचे गेयं तच्च द्यत्तरणिधनं हवे wat निधनं यस्य तत्तथोक्तं तञ्च पाददयसाग्यात्‌ प्रतिष्ठाय भवति तथाच प्रतिष्ठयेबोत्तिष्टन्ति । ३ ॥

अथान्यत्घाम विधत्ते |

am भवति ॥ ४॥ पवस AQAA इत्यश्धिंखृचे सफाख्यं साम गेयं ॥ ४॥

BUTS APHIS eat लोकत्रयप्राप्तिेतुतामाह |

सप्रोनवे देवा TATA लोकान्‌ समाभ्ुवन्वत्सामा- TAMAS सफत्वमिमानेवेतेन लोकान्‌ समा- प्योत्ति्टन्ति ॥५॥

सफाष्येन खल्‌ AeA पुरा देवा इमान्‌ लोकान्‌ समा्ुवन्‌ संप्राप्ताः यद्यस्मात्‌ अनेन Wears तत्तस्मात्‌ सफाख्यसखः साम्नः सफत्वं सफभिति नाम जातं संपू्ववदाप्रोतेव णैव्याटत्या सफशब्द निष्पर्तिरित्यथे, ततच्चे दानीन्तना अपि यजमानाः एतेन सफमेमानेव लोकान्‌ समाप्य Tae यज्ञादुन्ि्ठन्तिः॥ ५॥

(१५, १९. स] तार्डामहाबाद्मणं | २५१ अधान्यख्िन्‌ सामान्तरं विधाय तत्‌ wae areata दिशति। रोहितकलोयं मवति यदेव रोह्ितकूलोयसख ब्राह्मणं ve ॥

रोहितकूत्तौयाख्यं साम इन्द्रमच्छेत्यख्डिसतुचे गेयं तस्व च रोहितकूलौ यस्य एतेन वै रोहिताभ्यां रोहितकूल आजिमज- यरित्यादिक यदृब्राह्मणं पृन्वेमान्नातं तदस्यापि रोहितक्रली- यस्य ब्राह्मणं ॥ दै ।

अथ सामहयं विधत्ते |

श्यावाश्वान्धी गवे भवतः water बिराजे! sa GATTI ॥ € |]

ग्यावाश्वान्धोगवे सामनी भवतः ते च wat पुरोजिती वौ अन्धस LHS गोयेते तत्र च wear अन्या विराडच्य्था- न्येति विराट्‌ हयं usta एवद्धेते सामनी nee समौच्यौ सङ्गते ते एवं विराजौ दधाति किमधैमन्राद्यथ ॥ |

अथेतयोराधारभूताः aut विधन्त | पिपोलिकमध्यासु स्त॒वन्ति ॥ ट ॥

पच्य Wa वाजसातय इत्याद्या सिसोऽनुष्टभः पिपी लिक-

५४ ATRBASTAI TS । [१५. tt, te]

मध्यास्तरिपदाः प्रथमटतीयौ पादौ STATA मध्वमोऽटाचर दूति पिपीलिकमध्या मध्यं यथा अल्पीयो भवति णवं न्यूनाच्षरः त्वेन मध्यमपादस्थास्पौयस््ात्‌ पिपोलिकमध्या ag RATATAT न्धीगवाभ्यां स्तुवन्ति ॥ ट ॥

अधैतासु गानं सोति |

इन्द्रो इलं इत्वा नास्तुपोति मन्यमानः परां परावतमगच्छत्य एतामनुष्भं ASAT व्यवा- सपेदिन्दरगृद्धे वा Tama यजतेऽभवय उत्तिष्ठति qua विद्वानेतासु स्तुते ॥ < ॥

इन्द्रो टत्रमसुरं हत्वा नासि नाहिसिषं ठत्रमिति मन्य सानः मन्नानः THETA: सन्‌ परां परावतं पलायमानोऽलन्तं Ex भ्रापनोत्‌ गत्वा च सन्दर; एतां पिपौलिकमध्यामनुष्टुभं व्यौहत्‌ विशे षेणाद्तवान_ तत स्या म्ड्य व्यवास्ैत्‌ अभया्थें प्राविशत्‌ अतो यो यजमानः एवं area विदाश्ञानन्‌ एतासु पिपौ लिकमध्यानुष्टपूसु एताभ्यां साम्यां GA Tt भये भयर दहते TERE यजत तथा अभय UI AA उल्ि- eft uel

अथ सामान्तर fart |

यन्नायन्नोयनिधन सौ हविषं भवति यन्नायक्नो- यादेव तत्तुतोयसवने न यन्ति ॥९०॥

Cru, tt, १९. ATRIA SATS | ५५५

यज्ञायज्ञीयं वागिति निधनं तदेव निधनं यख्य तथा- विधं सौहषिषं साम परिमरधन्नेत्यख्िखचे गेयं तथाच ठतीय- सवने यज्ञायन्ञोयादेव सान्नो न यत्ति नापगच्छन्ति ठतीय- सवनं हि यज्ञायज्ञीयस्य स्थानं तञ्चेतक्भिनहनि माध्यन्दिमि एव पवमाने AEA टतौयसवनेऽपि तदेकदेशस्य निधनख war गात्‌ यन्ञायन्जौयमेव दतौयसबने aa भषति ॥ १० ॥

अथान्यत्छाम विधत्ते | वाजजिङ्खवति ॥ ११॥

बाजजिटाख्यं साम wae र्य इत्य ्धिसतु चे गेयं yc

वाजोऽन्नं जनयेत्यनेनेति निर्वचनमभिमेत् सोति |

सव्वं खाते wae faa सनं वा एते वाजं जय- न्ति ये द्‌ गममहरागच्छन्यन्नं वे वाजाऽन्नाद्यसखाव-

A

WAN १२॥

एतदिन्द्रायेन्दो मरुत्वत इति मसत्वलयो Weel भवन्ती- afar खण्डे व्याख्यातं ॥ ९२ ॥

अथास साम्नो निधनपरिमाशं विधायस्लोति।

दशाच्तरन्तिधनमुपयन्ति दशरालख va दशणा- WU विराडबे राजमन््रमन्राद्यस्यावरष्ये ॥ १२॥

२५६ - ताण्डयमहाब्राह्मणं । Cry, ११. ta) enaufy निधनानि यख तत्तथोक्तं ay ॒दश्ाक्तरन्नि- धनं BAC दशर.व्रस्य दशानामद्धां धारणाय भवति शिष्टं सिद्धं ॥ ९३ ॥

अथेतद्याधारभूतौ विधाय सोति)

GAIA Waa वे खरोऽन्त एतहशमम- हामन्तएवं तदन्तेन स्तुवते प्रतिष्ठाय ॥ १8 ॥

Bags रश्मय इत्याद्यासु Ganges fray wy qafa शिष्टं सुषमिद्धो न अआवषेत्याभ्रिय अाज्यानौत्यवब्र व्या- ख्यात I ९४॥

तथेबाद्येव लिङ्दइयमन्‌द्य सोति |

उपवत्ये भवन्ति म्रतिष्ठाये परि वत्य भवन्ति स- वेख्थ TATAT ॥ १५ ॥

पोमतिः vara सिच्यतेममिद्यपशन्दयोगादेता उपवत्यो भवन्ति उपशब्दख्ोपगमनद्योतक दति ता यजमानस्य प्रति- छठ यि भवन्तीति तथा मधुमां द्र; परिवारमषेतीति परिशन्द- बल्यः परिवयो;भवन्ति तथाच सेस फलस्य avatar संपूथे- तयि 1 ty ॥

एवं गायब्रादि वाजजिदन्तेष्वषटसु सामसु. Nae ठे

ftw. १२. २] ताख्डामङानाद्मखड | २१५७

गीयमानेष यः Ma तम्यद्यते स एवाश्य waa wag WA इत्याह |

agfacnua स्तोमा भवति तेजसे aRaTE- साय॥ VE weiss: ॥ १९ ॥

दति तार्डामहाजाद्मग्ये पञ्चद थाध्यायख्छ श्काट्‌शः खण्डः |

अथय इाद्‌श्ः खण्डः |

अथाख्छिन्हन्यन्तिमं सोत्रीयं दग्रैयति।

विराटसु वामदेव्यमम्नि्टामसाम भवति शान्ते MAT ॥ १४ अभ्निन्ररोदीधितिभिररण्योरित्याद्यासु विरार्‌ु वामदेव्यं

गीयमानं अग्निष्टोमसाम भवति तच्च शान्तये परितापशमनाय HAT WATS सामर्थ्याय च भवति ॥ ९ ॥

qantas Ba सदत्सामस्तोमान्‌ संहृत्य सोति |

सदे वामदेव्यः साम्ना सद्िराट्‌ छन्दसा सन््न- यल्िएशः MIATA सतामन्तान्‌ सन्धायोन्तिष्ठन््य-

पिह Tae पचः TAA WR I २] RR

Rus | AT RAETAT TS । [१५.१२.१1

VATA वामदेव्यं साम सत्‌ उत्कटं तथा विराद्‌ छन्द सां मध्ये स्तोमानाग्ड्रध्ये त्रयस्त्रिंश एवश्चेतान्‌ सह WABI: सतामुत्कृ्टानामन्तान्‌ TAA सन्धाय संहत्य एकौ सत्य TAT दुल्निषटन्ति अपिवबाख्ययः पुत्रः तख पुत्रोऽपि सत्व सद्धावम- aa मराघ्रोति॥२॥

यथास्य दशरात्रस्य समापने ब्रह्मवादिभिः जतञ्चोद्यमु- qr परिहरति |

ब्रह्मवादिनो वदन्ति aa: सच्रादुदस्याता 3 fat sfefa aga इति ब्रयुरप्रतिष्ठाना अप्रजसो भवि- ष्यन्तोलयेनान्‌ sated सितादिति ब्रयुः THATS सओोभेविष्यति न वसोया८सो भविष्यन्तोल्येनान्‌ व्रूयात्‌ पदे € ~ fi पुणीदेव पुणो मभ्यदस्थामेति aa: | २॥

aaafen बेदाथैचिन्सकाञ्चोद्यन्ति किमेते यजमाना यतौ गच्छतः; सत्रादशरात्रादुद्‌स्थाता sfasta उत शतात्‌ सत्रादिति यद्यपि यतो गच्छत; सत्रादुदस्थाता इति ag: तथा च गमनशोलाद्यन्नादुखितत्वात्‌ यजमाना यम्रतिष्ठानाः wa छानर हिता; TARA, FAAS: अजारहिताच भविव्यन्ती- त्येनान्‌ यजमानानभिन्नः प्रति नयात्‌ यद्यदि शितान्निञ्लात्‌ सत्रादुदस्थातेति RAW चौ: स्याबुका स्यानशोला भविः ति AAMT asd अत एतेन बसौीयांसो वसुमत्तरास्ते

[re tz ६1 ATA ETAT TT । २५९ भविध्यन्तीत्ये नान्‌ यजमानान्‌ प्रतित्रूयात्‌ एवं पक्हयेऽपि दोष- दथेनात्‌ Tales पृणेमभ्युदस्थामेति 3g: ॥ २॥

एत्या चष्टे | एते वे पण्‌ पूणोमम्युत्तिषटन्ति ये बामटेव्येन सत्वोत्ति्ठन्ति ॥ ४॥ एते खल्‌ पूर्णात्‌ अधिकात्‌ पूणं मधिकमभिनलच्य सवा दुत्ति- त्ति ये वामदेव्येन साम्ना स्तुत्वोत्िष्ठन्ति ॥ ४॥ वामदेव्यस्य च पृशेत्वसुपपरादयति । तरि क्त SN ~ ~~‘ e ry चअ वे वामटेव्यमन्तरि ्ेणेद ८ सवं पुणा ॥५ अन्तरिचेण च इट्‌ सवं जगत्‌ पृं स्मैयापकान्त frata- कवात्‌ वामदेव्य पूशेत्मित्यथै; ॥ ५॥ एवं साम्नः सख्द्धिदेतुसुक्रा सोमस्यचां सरूद्धिषेतुता माह | एष बे Uae. Ma ad वयच्तिरःशस््रयच्ि५- शदत्तरासु सज्टद्वाषेव प्रतितिष्ठन्ति॥ ई ॥ qaafein, सोमः एष वे लु सखः पूणः सोमः विट- दादिभ्यः waa: सोमेभ्योऽधिकत्वात्‌ सचनत्रयस्तिशः सोमः

बयस्त्रिशदच्तरास्वगिनिन््रर दल्याद्यारु विरार्‌सु निष्यद्यते तथाच wags यजमानाः प्रतितिष्ठन्ति ॥ ६॥

२६० तारड्यमह बाह्यं । [tw, tz, 5]

अयता ऋष; स्मद्न्दो रूपेण स्तौ ति |

सवेषां वा एताग्डन्द्‌ सार रूपं यत्तिपद्‌ास्तेन गा- यलो यढेकादशात्षराणि पदानि तेन faeat यत्‌ दादश्तरः पदं तेन जगत्यो यत्‌ लयख्ि५शद त्षरा- स्तेन भिराजस्तेनो अनष्टभो न दयेकस्ाट्‌ ्षरादिरा- ध्यान्ति ॥ ७ ॥ 1

एता अग्निननरोदीधितिभिरित्याद्याः सरव्केषां गायत्थारीनां छन्दसां रूप यद्यख्मादेतास्िपदा सेन गायनल्यो भवन्ति यद्यखा- दासां एकादशाच्तराणि पदानि एकादशाच्चराः पादाः तेनेता- fam, Aa WAAL पदं अत्तरव्यू हेन प्रथमः पादो ब्वादशाच्षरो भवति तेनैता जगत्यः यद्यख्यादेतास््रयस्तरंशदच्चयाः तेनेताविराजः तेनेव षानुष्टभ; ततावुष्टप्‌ हालि श्द्राणामनु- eqatafa नच्लकखादिति न खस्वेकद््माट्चराद्धिकात्‌ Farad छन्दांसि विराधर्या्ति बिभिद्यन्ते अनो अधिकमप्येकमच्र- मासामनुष्ट पत्वं न UAT इत्यथे ॥ ॐ ॥

sung wae fefefed wt qi सोमं विधाय Sita |

aaheouua स्तोमो भवति म्रतिष्ठाये देवतासु ay uy प्रतिहितः ॥ ८ ॥

[1५.१९ र) ताख्डयमडहा ब्राह्म | २६१

अस्याग्नि्टोमसान्नः त्रयस्त्रिंशएव सोमः कार्य्यो न प्रज्ञत- सतुं शः ्रय््रंशत्स्ाकासु देवतासु सल एष त्रयस्त्रिंशः प्रतिष्ठितः तस्मात्‌ ब्रयस्त्िंशएवान्ततः प्रयोक्तव्य इत्यथः | वेदाथैस्य प्रकाशेन तमोहादंन्निवारथन्‌। पमधीाखतुरो देयाहि द्यानौथेमदेश्वरः ॥ ट ॥

इति खीमद्राजाधिराजपरमेश्व रवेदिकमागे प्रवन्तेकयीवीर- बक्भूषपालसास्बाज्यधुरन्धरेण waaay विरचिते माधवीये सामवेदाथैप्रकाे ताण्डगमहहा ब्राह्मणे पञ्चद शाध्यायस्य ITU: खण्डः | पञ्चुदथाध्यायः समाप्रिमगमत्‌ |

षाड शोऽष्यायः।

अथ प्रयसः qa: |

यस्य नि; श्व सितं वेदा य वेदेभ्योऽखिलं जगत्‌ | निमेमे तमहं बन्दे विद्याती महेश्वरम्‌ ॥

एवं दादश ase दशरात्रस्य सलोमक्लुिरक्ता स- मद्स्य तु कल्पकारेण HAIMA सच Bet दशरात्रो Cintas, सतव्रालकच्च उभयलिङ्गसद्भावात्‌ एकोदीन्नेतेकस्यैव dtatfaart द्वादशहेन यजत इति यजतिचोदना अतिरिक्तं वा एतद्तिरिक्तेन स्तुवन्ति यङ्गौरीवितेनाहीनानिति अही नत्वस्य सिद्धुवद्‌नुबाद्‌ः यजमानं वा अनुप्रतितिष्ठन्तसुद्गाता प्रतितिष्ठतीति ऋत्विगूयजमानयोर्भेदट्र्भनं यजमानमेबेतया बद्धयन्तीति एकस्यैव यजमानस्य TA ध्वस्ते वे पुरुषन्तीतर- न्तपुरुमीढाभ्यां वददखिभ्यां सहसख्राण्यदित्घतामिति द्िणा- waz इत्यादीनि वद्छन्यहीनलिङ्गानि स्तोमो युज्यते सत्रि WaT: यतः areca ३ feat ३ दिति सत्रसंशब्दनं aa aT एतेवाजक्नयन्ति ये दशममहरागच्छन्तो ति येनैव रूपे भयन्ति तमभ्धुदयन्तीत्यादौ नि बह्धकटैकत्वप्रतिपाद्नानि बशः wafagifa यान्यपलभ्यन्ते त््ादेबमुभयलिङ्गसङ्गावात्‌ सता

[tg. ९. १1 तार्डाभहा नादा ख | २६१

हीनालको दशराब्रः सोऽयं प्रायणीयोदयनीयावतिरावराभ्यां संयुक्तो दाद शाहाख्यः ऋतुमैवति सच द्वादशाहो विधाखमा- नानां facraneatat खहीनानामेकादशरात्रादौीनां सत्रा शाञ्च प्रजजतिरिति सप्रशतेरग्नि्ोमस्य विधानानन्तरः गते- रध्य विहितः एवं मररतिभूतावग्निष्टोमडादशाहौ येनैव क्रमे षिद्ितौ तेनेव क्रमेणातः परः तद्धि्चतयो बिधाखन्ते aa मरथम- मग्नि्ोमविकतिभूतानेतान्‌ विधित्बुस्तिकद्रुकाख्याणां त्रया- शामेकाहानां प्रथमस्य ज्योतिरिति संज्ञां fasta |

प्रजापतिवौ इदमेक अासोन््राहरासोन्् रातिरा- सोत्योऽस्मिन्नन्धे तमसि प्रासपैत्स॒ Cay एतमभ्यप- द्यत तते वै aa व्यौद्छदव्यष्टिवौ एष आद्धियते यद्वै तज्ज्योतिरभवत्तत्‌ ज्योतिषे! ज्योतिषं ॥ १॥

मरजापति; प्रजानामधिपति; सव्वैकारणभूतः wet दरदं दश्यमानं यज्जगद्स्ि एतदात्मकः एकएव पुरा रासीत्‌ पुराः तनस प्रपञ्चस्य म्रविलीनत्वात्‌ अद्यतनख्य aeeaiq अदि ta; प्रजापतिरेक एवावन्तेत इत्यथैः एवच्चाहोरात्रविभागः हेतोः ्व्येसखयाप्यभावात्‌ अहोरात्रविभागोऽपि नासीत्‌ wi भ्रकाशाभावात्‌ स प्रजापतिः अद्िन्रन्धे तमसि अन्धत्वापादके CYA अन्धकारे प्रासपैत्‌ mana स च तमोनिरोधकं तेज रेच्छत्‌ अकामयतसवच कामयमानः एतं ज्योतिराख्यं यज्ञ

२६४ ताखड्यमहा बाहं | (३.१. २.1

मम्यपद्यत अभिप्रापरोत्‌ ततोऽनन्तर तद्धे प्रजापतये व्यौच्छत्‌ तमोऽपागच्छत्‌ तस्प्ादब्यु्टिविव सनं तमसो fret: एतदाद्मक एव एष तुराहियते werner ज्योतिख्तमो निवर्तकं तेजोऽभवत्‌ THE ज्योतिषः ज्योतिराख्यस्य क्रतोः ज्योति ज्योति.संज्ञकलं ज्योतिनीम सम्पन्नमित्ययैः एवञ्च स खगैः स्यात्‌ wala प्रतयविशिषटत्वादिति न्यायेन खगेकामः एतेन ज्योतिषा एकान यजेतेति विधिरब्नेतव्यः प्रज्तिमूतसख ज्योतिष्टोमख अकरणात्‌ अन्यत्रान्नातत्वादेतत्‌ ATs कर्मान्तरं यथा कुण्डपायिनामयने मासमग्निहोत्रं weatfa मासाग्निहोतं निल्याग्निहोत्रात्‌ कमीन्तरः तथेति zea ॥ ९॥

wary ज्योतिटोमविञतेः स्तुत्यथं सब्प्रतेर्ज्योतिोमसख परथमानु्ठानं सोति ।

एष वाव प्रथमे यज्ञानां य एतेनानिद्वाधान्येन यजते HATA तञ्नोयते वा प्रवामोयते ॥ २॥

योऽयमिदानौं ज्योतिःसंज्ञ carey विधौयते एष एव यज्ञानां प्रथमः अन्येषां सोमयागानां प्रथमोऽनुष्टेयःएतदुक्तं भव- ति प्रजापतिरकामयत as: खां प्रजायेयेति स एतमग्नि्टोम मपश्दित्यारिभिरण्य tata सवैप्रतिभूतोऽग्निष्टोमो विहितः तत्घहश् एष ज्योतिराख्यः एकाह इति एतेन प्रजतिभूतेन ज्योति छोमेनाग्निष्टोमेनानिष्ा अथान्येन यज्ञक्रतुना यजते तत्‌ खयन

[18 १, 8) ATRIA STATS । ९६५.

मानः SAI RAGA यथा भवति तथैव जीयते ज्यावयो हा ना- पिति धातुः अथवा प्रमीयते feat तस््ादन्येभ्यो यन्नेभ्यः ug मेष एवामुष्ेयः ॥ 2

एवं विपत्ते वाधोपन्याससुखेन प्राथम्यसुक्का अथान्येषां यज्ञानां तच्नन्यत्वेन पञ्चाङ्धावित्वात्तञ्जनकतेन चेतस प्रथ- मानुष्ठानं सहष्टान्तमुप पादयति |

यथा वा दूदमम्नेञ्जो तादम्नयो विद्धि यन्त एवमे- TAS Aes यज्नार्वियन्ते ॥ २ ॥

ददं इदान यथा वे यथा खलु जागान्निर्मथनादुत्य ननादग्ने; wea अग्नय आहवनीयाद्याः पञ्चादिहियन्ते विभज्यन्ते तं देश- माहियन्ते एवं एतद्यत्‌ ज्योतिष्टोमात्‌ अधि ae अन्ये तहवि शतयो यन्ना विष्ियन्ते frartat अतः सर्वेषासुत्मादकलतवा- देष एव प्रथमोऽनुष्ठेयः ॥ ३ ॥

saath लोमा यसासौ ज्योतिष्टोम इति हि नामनि wi तस्धिद्धथं तिटदादीनां सोमानां ज्योती दपत्माड |

यो हि लिटदन्यं यन्न क्रवुमापद्यते सतन्दौपयति यः पञ्चदशः सत यः सप्तदशः सतं य एकविश्शः aw BU

यौ हि विशत्‌ We, अन्ये सवैप्रतेज्जोतिष्टोमात्‌ अन्यं ] १४

५६६ ATER ETAT ETS । [r@, \, ३]

सोमयागमापदट्यते प्राप्नोति लोमलं सोमयागं दीपयति एव- सुत्तरव्रापि योज्यं विदटदादीनां मध्ये wan एव सोमयागं निवैन्तैयितुं शक्त इत्यथै; अतएव दशरात्रे मरथमादिष्वहःसु fa- दादि Usa एव सतोमः मेख विहितः ॥ ४ ॥

नन्वेवं टोपकत्वादस्ेतेषां ज्योती रूपत्वं तथापि ज्योति- रोमस्य विटदादिज्योतिः शोमचतुष्यसाध्यत्वादेकेकललोमकानां ज्योतिष्टोमता नस्ाटित्यत आइ |

WAAC यन्न॒ taafe सवं ज्योति- Slat भवन्ति॥५॥

विटदादीनाभेक एव यन्नोयन्ञसःधन इति यदाड्रहमवा- दिनः तदेतदेव cara यो हि fasta यज्ञक्रतु मित्यादिना विदटदादीनां प्रत्येकं प्रतिपादितं एतद्धि wang dae Wa यन्नसाधनत्वात्‌ एकसोमका एव qa ज्योतिष्टोमाः ज्यो तिशोमशब्दवाच्या भवन्ति ॥ ५॥

एवं विटदादीनां प्रत्ये कं ज्योती रूपत्वेन ज्योतिष्टोमनिष्पा- दकत्वमभिधाय अथ प्रलतिभूते ज्योतिष्टोमे तेषां समावेश - विशेषमाह |

अख्थ्रिवां एष सन्ततो यन्नो at at हि स्तोमौ सवनं बडतस्तिटत्पञ्चद शो मातःसवनं पञ्चद थ-

[rg, १, ©] तार्डयानहाबाद्यणं | २६७

सप्तदशो माध्यन्दिनि सवन सप्चदगेकविंशो ठतो- यसवनं ॥ ६ ॥

सन्ततो वच्यमाणप्रकरणे अन्योन्वासंचिष्टस्लोमका; एष ज्योतिष्टोमोऽस्ूरिवै wanes बुक्तोरथः afc; तविलक्षणो- दवाभ्यामश्वाभ्यानीयमानो रथोऽख्थूरि; तत्हशोज्यो तिषटोम ze, werfe gt al सोमौ विदटदारिकौ संहतौ अस्य ज्यो- तिष्टोमदयैके कं सवनं बहत; कतमं कतमौ बहत इति उच्यते farang सोमौ प्रातःसवनं बहत; तत्र वदहिष्मवमाने बिरटत्‌स्तोमः Waray पञ्चटशसव्रनयोः waar अनु- वसमान; पञ्चदशः TATU Taal स्तोमौ माध्यन्दिनं सवमं बहतः माध्यन्दिने पवमानखोत्रे पञ्चदगः सोते सप्तदशः. तयैव सप्तदभरोकर्विंश्ौ लतीयसवनं बहतः अ मैवपवमाने सप्त दशणएक विंशोऽग्नि्टोमसान्नीत्ययै; ॥ é ॥

एवं ज्योतिःशब्द्वाचखानां समावेशसुक्रा परिच्छिन्नद्‌ल्ि- शावादपि ज्योतिष्टोम एव प्रथमः काय्यं TATE

या faaefauta स्यादेष va काय्य इयं तरै ज्यो- तिखियममितख यन्तिकेषा वा एतं यन्तुमङंति Vol

या यज्ञक्रिया faacfaut एव स्यात्‌ पररिमितदच्तिणोव भवेत्‌ एष एव यज्ञः Wages, नन्बेवमपरिमितस्याननु- छानात्‌ अपरिमितं फलं नस्वारित्यत आह इयं तै सर्जः परि

१६८ वार्डाभ्ाब्राह्मणं | [tet २.1 इश्यमाना इयमेव थिवी ज्योतिः थिव्याल्मको ज्योतिष्टोम इत्यथै; vay थिवी सखयमपरिमितत्वात्‌ अमितसख अपरि- भितखय यागस्य फलस्य वा यन्त्रिका नियन्त्रौ एतदेवं पषाद्यते एषा वा इति ॥ ७ ॥

अयनं ज्योतिष्टोमं रोलीयासह्यया सौति |

तस्य नवतिशत स्तोचोयास्तासां या अीति- शतं ताः षटलिट्शिन्यो विराजः wear ऋतुष्वेव विराजा प्रतितिष्ठति ॥ ट ॥

तस्य ज्योतिष्टोमस्य पिहितस्तोमानुसारेण नवतिशतं नव- YAMA Maa: सम्पद्यन्ते प्रातःसवने पञ्चसु tay एकोनसप्ततिखतोव्रीयाः माध्यन्दिनिसवनेऽखत्तरा अशी तिस्तो- रोया; तौ यस वने त्वष्टातिंशदिति नवतिश्तखय सम्पत्ति; तासां Waterers या अशीतिशतं शरशील्युत्तरशतसंख्याकाः wala; विंशिन्यस्तिंशदन्तरास्तरंशत्सद्चया बिभज्यमानाः घट- विराजो भवन्ति वसन्ताद्या तवस षट्‌ तख्याहतुष्वेव एकैकया विराजा ufafasfa यजमानः प्रतिष्ठितो भवति ॥ ट ॥

अथावशिष्टाभिः सोब्रोयाभिः सोति |

AT AT SAAT At ्ात्मन्या विराडेतय्ां वाद्ूदं पुरपः fated: wu

[१६. १, ६९1 ताडयाम हारादय | २६९

अथाशौतिश्रतादर्नन्तरं या दश्सोबीया एष खत्वात्न्या- त्मसम्बन्धिनी creayqenfgaem face एतस्यां खलु विराजि अयं पुरुषः aren प्रतिष्ठित आशितः ॥ ९. ॥

अथासन्‌ ज्योतिष्टोमदक्तिणाङ्गत्वेन दातव्यानि द्रव्याणि west सोति।

गोश्धाश्वश्चाश्वतरश्च TWAT तरोड- यश्च यवाच्च तिलाश्च माप्राञ्ेतख्यामेव विराजि म्रति- तिष्ठति ॥ १०॥

एवं गवादीनि दशद्रव्याशि दातव्यानीत्य्ः यदुक्तं ख्व कारेण सतन््रस्य ज्योतिष्टोमस्य संस्था विकल्पा आग्नि्टोग्य- सुक्ष्यतातिराल्वमितीति तस्य चायमर्थः योऽयं मूलसंस्तुतः YX षस्वावश्यको ज्योतिश्टामः स अग्निम sae वा अतिरात्रो a ard इति विकल्पः ॥ १० ॥

एवं म्रथमम्रयोज्यानां त्रयाणाम्मध्ये ब्योरेततदक्तिणाविधा- नमिति तेनेव Gants |

तख TEMS शतं दल्तिणाः॥ ११॥

तस्य अनतिरातस्य ered शतं दल्िणा दूति १९ ॥ शोत्रोयावदक्िणामणष्यवदुज्य सोति |

बोरा वा UH देवानां य: सोममभिषणोति याः

२७० AIWAETAT HTS | (१६.१९. १३.

शतं aC तहेवानवदयतेऽथ या दश्दशप्राणाः पाणा स्ताभिस्पृणोति येकादश्यात्मानं तया या दादभो सेव Stat ॥ १९॥

यो यजमानः सोममभिधघृशोति एष देवानां मध्ये वीरहा तरै वीरोवीग्यैवान्‌ यः सोमः तख इन्ता खल TSI बीर इन्ततालक्नणो दोषो जायत wae तत याः शतं शतसंख्या- भव, तत्तेन Waa वैरः बीरहननलक्तणं पापं देवान्‌ प्रत्यनवं- दयते निरस्थति अथ शतादधिकात्‌ दशया गाबः ताभि; प्राणान्‌ स्पृणोति भौ णयति दशसंख्या हि प्राणा नव वे पुरुषे प्रणाः atfucnatfa हि ब्राह्मणं अथया एकादशी गौ; तयात्मानं स्पणोति अथ या द्वादशौ हादशसंस्यापूरणी सेव aq दकिणा ॥ ९२ ॥

अयैतदश्तिणावत्वं सौति |

Sa वा एतद्यन्नख यदहृच्तिणा नवा sag रये बहत्यथ AMA प्मवता यं कामं कामयते तम- waza एवमेतेन MaMa यं कामं कामयते तमभ्यञ्रुते॥ १२॥

# पुरषः प्राप्रोति एवमेतेन दक्तिणा च यागेन यत्‌ we कामयते तत्‌ फलं प्राप्नोति ॥ ६३ ॥ ।

# aq भाष्यं परतितमनुमोयते ¦

{६२.२1 ताण्डासहानाद्यणं | Rot

अथं अकारान्तरेण दल्िणादानं wife |

शुभो वा एता यज्ञस यहक्तिणा यदूक्िणावता यजते शुभमेवास्छिन्दधाति ॥ १8 ॥

यत्‌ या दचिणा एता यज्ञस शभ वे शोभाहेतवोऽलङ्ाराः त्यात्‌ यत्‌ यो दचिणावता यागेन सोमेन यजते afaa यज्ञे Wi शोभादेतुमलद्कारमेव दधाति निदधाति खापयति इयः सब्बग्रकतिभूतस्य ज्योतिष्टोमस्य स्तुतिः छता सेव प्रजतिवदि रतिः कर्तव्ये त्यतिदेशवाक्येन ज्योतिषमविज्ञतौ ज्योतिराख्येऽख्िन्ने- काेऽतिदिश्यमाना seq स्तुतिमैवति यद्यण्येतत्छवैं तत्मकरण एव वक्तव्यं तयापि विधासख्यमानानां बिसतौनां तत्मजतित्वं द्योत- fad तदुषन्यास इत्यदोषः ॥ १४॥

इति ताख्छामहाबाह्मणे षोड़चाध्थायखख प्रथमः खण्डः |

छथ हितोयः खण्डः | अथान्यमे कां fare | A BIT गोः NVA

अथानन्तरः गवाख्योऽन्य एकाहोऽभिधोयते इति भोषः॥९॥

तन्न WTSATAVTA THAT |

७ तार्डामहाजाह्मखं | [१६.२.४1 गवा वै देवा असुरानेभ्यो लोकेभ्योऽनटन्तभ्यो लोकेभ्यो AAA य एवं FS ॥ २॥ गवा वै गवाष्येनेकाडेन खलु देवा; पुरा असुरानेभ्यो लोकेभ्यः रथिव्यादिभ्यस्त्रिभ्यो लोकेभ्यः सकाशात्‌ अनुदन्त Rica, अपाक्रमयन्‌ स्पष्टमन्यत्‌ ॥ २॥

ware गोरितिसंज्ञां fasten |

ag dea असुरानेग्यो लोकेभ्यो गोवयधस्त- SUT ॥२॥

तन्तदानीन्तनसमये यद्धे यस्मादेव असुरानेभ्यो लोकेभ्यो गोवयन्‌ शुतांस्िरोहितान्‌ Faq तत्तख्ान्नो; SACS गोत्वं मो रितिनाम सम्पन्नं गोवयति; तिरोधानार्थैः ङान्दसो- धातुः तस्य च fafa श्षोद्‌रादित्वात्‌ गोभाव दूति खत्यभिप्रायः यद्वा गमेडो इति डोप्रत्यये यथा गमेगोँ शब्दनिष्पत्तिः एवं गो- बयतेरित्यौणादिकों डोप्रत्ययः ॥ ३ ॥

WAS TARAATE | गोवयति पाप्मानं asa a ua TT HNN

UwWla पापरूपं भाव्यं गोवयति तिरोहितं करोति य एवमुक्त बाद्यमणाथं जानाति इत्यं बाक्यदोषप्यीलोवनया

श्राट्टव्यवाननेन गवा aaa भवति ॥ ४॥

re a) ATA हा नाद्यं | २७४

Baty एकाय खोमलप्तिरभिधीयते, aa afear- qararey सोमं विधाय स्तोति।

तस्य waged बहष्मवमानं वजो वे पञ्चदगेा व waa aacenfacafa तेन विजयते॥ ५॥

तख गोरेकाषस्य अदिष्पवमानं पञ्चदशं पद्चदशसोमकं अवति सच पञ्चदशो TIT वञ्वरूपणएव इन्द्रेण सहोत्पन्ते- CRY वञ्वस्य च तदादुधत्वात्‌ पञ्चदशस्य वचञ्तत्लोपचारः तन्तथा च वञ्त्रमेव पुरस्तात्‌ परव्ेभागे aqeater निदधाति खाप- यति तेन च वच्तरेण परान्‌ विजयते विपराभ्याच््नेरित्यात्मने घट ॥५।

HAA पञ्चदशस्य प्राथभ्ये प्रकारान्तरेण Ma |

पशुस्तोमो बा एष एवमिव वे पशुः समाहितः. शिरः स्थवीयाऽणोयस्य योवा पाश्वौभ्यां areas सक्थिभ्यां वरिष्ठः ॥ ६ ॥

एष सोमयागे गोशब्दाभिधेयत्वात्‌ wea: सोमसं- खानेन agen: एवमिव वे wifey एव खल पशु; समा- हितः; अवस्थितो भवति एवं शब्देन पराखषटमेव ues शिर दत्वादिना पशो; fact मूख खवौयः स्थूलतरः स्थलतरेत्यादिना

ईयसुनियमुनियणादिपरलोषः we च गुणः शिरसः 2) २५

९७४ ATTA STATES | [18 3, द]

सकाशादणीयस्यः अणतरा खर्पपरिमाणा गरौवा wey भवति सच पशु; wala पाश्वे येन वरीयान्‌ शुरूतरोऽतिशयेन विस्तीखं; तथा wafenat जघनाभ्यां वरिष्ठ उरुतरोऽतिवि- Bare: एवं ग्रौवाखानोयेभ्य अन्येभ्यः शिरःस्ानोयं afe- ष्मवमानं अधिकेन Star युज्यमानं सङ्गच्छत इत्यथैः ॥६॥

अथोक्तग्रीवादिसाम्यप्रदशैनायाह।

यत पञ्चदशं बहिष्पवमानं भवति चिदन्याज्यानि सप्नदश माध्यन्दिनि सवनमेकविशं ठ तीयसवनधः च्ट्पेरोवेनन्तत्‌ समदधेयति ॥ ७ ॥

बहदिष्यबमानं पञ्चदशस्तं मकं भवति आज्यानि विदन्ति तिदटत्‌स्लोमकानि भवन्ति माध्यन्दिनि सवनं area पवमा- नादिष पञ्चसखपि खोतेष॒ सप्तदशः सोम इत्यथ; ठतोयसवनं wean एकविं शस्ोमकं waar तेन लतीय- सवने पञ्चसु Was एकविंशः सोमः ae: एवमख्िन्रहनि खोमक्गपिभेवतोति यत्‌ तत्तेन प्ुसम्बन्विरूपेणेव एनं सोम- यागं समद्धेयति ॥ ॐ ॥

एवं सलोमक्लृपौ सत्यां एका Weta विरार्सम्यत्तेरति- रिच्यते सा च पशोः पच्छस्थानीयेत्याह |

एका Wea विराजमतिरिच्यते तस्यात्‌ पशः पञ्चादतिरिक्तं ॥ ८ ॥

Cre, १, x] तार्डामहाब्राह्मखं | २७५.

सस्तुतानां संहष्तुतानां Matarat परिगणनायां एका सोव्रोया विराजं अतिरिच्यते तदख्यादेव पशोः लौकिकस्य पञ्चाटपरभागे सति एकैकस्याः सोत्रोयाया अतिरेको भवति साच पश्वालमना संस्तूयमानस्य क्रतोः TREAT, ॥८॥

दति तार्डामहाबाह्यख षोड़शाध्यायख तोयः खर्डः | अथ तोयः खण्डः | अथान्यमेकाष्ं विधत्ते | ॐ e अथष ATA Wi उच्यत इति शेषः, अथानन्तरं एष AMAT: आयुराख्यः सोमयागः ॥ ९ ॥

अथास्यायुगिति संज्नामर्थात्रिवेक्ति। आयुषा वै देवा च्रसृरानायुवतायुते्राढव्य' य एवं वेद्‌ ॥ २॥

आयुघ्ावे अयराख्येन एतेन यज्ञेन देवा गसुरानायुवता आसमन्ताल्माणादिभिवियोजयत यवौतिरत्र श्यग्‌भावे वैते तस््ादाचुवै त्तं नसाधनत्वात्‌ अस्यायुरिति संन्नत्यमैः. aud

Ag AAYASTATS | [१६. १. ५) बाद्मणाथे वेत्ति असौ urea शलं aaa are: सका- शात्‌ ्थक्करोति ॥ २॥

अथाद्धिन्नधिकारिणमाह। सवगेकामो यजेत ॥ ३ ॥

STATS यज्ञः सखगैसाधनमित्यथैः ॥ ३ ॥

खथास्मिन्नहनि weitere fears | HSI. MIA यन्यनपञ्चएशाय॥ ४ ॥

गवाख्येऽततएकाडे येव स्तोमक्गपिरक्ता सेवास्यापि सोम- afa: <iq fata; ayt ऊद्ेमामिनः तिरत्पच्चदशसप्त- दशादिक्रमेणोत्तरोत्तरमधिकसंख्यां प्राप्ताः सोमा यन्ति गच्छ- न्ति सवनतये सम्बध्यन्ते yaa हि प्रथमं weet बहि- waa खज्येष faces यदयोबसेवालापि क्रियते तमधिक- संख्यात न्यूनसंख्यायामाक्रमणात्‌ अपस्नंशोऽधःपातः खात्‌ आयुराख्ये एकाहे बहिष्पवमाने िटत्‌खोमः अज्येष पञ्च- दथः fae गोषटोमवदिति एमा afaqer एव सोमा भवेयुः तञ्च नप्रशाय अपस शाभावाय भवति। ४॥

अधास्याधिकारिषिशेषे संश्थान्तरमादइ |

एतेनेवामयाषिनं याजयेदतिरा चः काव्यैः ॥ YN

[18. श. ] तार्डामहान्राद्धख | ४७9

एतेनैवायुराख्येने काडेन अआमयावबिनं दौधेरोगिणं यज- सानं याजयेत्‌ तदानौमयमतिराव्रसंसः काव्यैः उक्थसंश्थो- arg: ॥ ५)

अमयाविनः प्रयोगे अतिरात्रसंस्थाया आनुकूल्यमाडह |

स गायचो सम्पद्यते प्राणो गायवायुरोष आाय- sata प्राणज्चोभे समोचो दधाति ॥ ९॥

योऽतिरातसंस्थ आयुः स गायत्रो सम्पद्यते तथाहि प्रात.- मवने बहिष्पवमानेन Matary wquisay षटटिभिलित्वा नवषष्टिसतोत्रीया भवन्ति एवं सवनवयगतानि मिलित्वा अष्टाच- त्वार शदधिकबतुःशतसं ख्याका; सोत्रोया भवन्ति ताखुतुभि- श्रातिसं व्यया विभज्यमाना अष्टाटशगायल्यो भवन्ति दौ च गायत पादौ भवतः एवमतिरात्रख गायत्रोसम्पन्तिदटव्या, aed किन्तत इत्यत आह प्राणो गायत्रोति प्राणापानव्यान- रूपेण गायत्यालक; प्राणः Waal च त्रिपदा तया साम्यात्‌ भ्राणएव गायव्ोल्युपचारः तथा एष सोमयाग argidaa: एव प्राणायुषो; स्वात्‌ अद्छिन्ामयाविनि यजमाने arg wifarg wry उभे eats} सङ्गते दधाति स्थापयति el

अथ विदितान्‌ ज्योतिरादिकान्‌ वोन्‌ एकान्‌ संहत्य wife |

खम्योवा एते स्तामा यत्‌ ज्योातिभवति ज्योति-

295 ताख्डामहा बाहं | [१६. ९. ७.]

tae स पुरस्तादरत्ययेष गौरोकया विराज- मतिरिक्ता च्रारम्भणमेव तदथेष अायरोकसया विराज ऊन अआासाद्‌ एव सोऽथ ऊनातिरिक्तौ सामो मिय- नौ HATS ॥ ७ ॥

एते सोमाः सलोमयुक्ता ज्योतिराद्या water; wate खगैः खल्‌ Gitta raw: एवं सह स्तुत्वा अवयुज्य waa यत्‌ ज्योतिराख्य एकाहो भवति Bw यजमानाय ञ्योतिरेव पुरस्तात्‌ yaaa ज्योतिः अकाशं हरति गमयति ज्योतिष्ुवान यत्र यत्र गच्छति ततर तत्र सब्ब्रकाशो जायते cee, अथेति बाक्यान्तरोपक्रमे एष पूर्वोक्तो गौगवाख्यः एकाहः एकया स्लोत्लोयया विराजमतिरिक्तो अधिको भवति तदाधिक्यं विराजं तस्यारम््रणं उपक्रम एव Wag: आदुः एक- स्था विराज ऊनः एकया Witwer विरारसम्पत्तेन्यनः ख गोष्टोमोपक्रान्ताया विराज चखासाद्‌ एव आसिः प्राप्तिरेव आयुष एकया सतोत्रौयया विराजो न्यूनता म्रदश्ेते खभावत उक्थसंस्यत्वात्‌ एतद्िन्‌ पञ्चदशसोत्राणि तेष च पूर्वोक्त संख्यापःरगणनायं नवपञ्चाशदधिकशतदयसंख्याका Kratar भवन्ति तथा च दशसंख्या विभागे पञ्चदशविराजः ततः परा विराद्‌ एकया सोत्ौयया न्यूना गोशोमेऽधिकया लोब्रौयया सहासा Sarat विराजो योजने विराट्‌ सम्पत्तिमैवति weit अपि ऊनातिरिक्तौ उक्गप्रकारेण न्यूना धिको आदु्टोमगोष्टोमो

[28,2 ९.1 ताख्डामहाबाद्मण्यं | ९७९ भिथनख्पौ मिथुनौ स्तीपुमांससहशौ wera यजमान- प्र्टजन्मने भवतः ॥ ॐ ॥

अथेतान्‌ सं हत्य प्रकारान्तरेण सखौ ति |

एते वे लिकटरकाः स्तामा रुतेवौ इन्द्रः सनी ठश्चिमदप्यत्‌ WT ॥

एते खल्‌ तिकटूकाख्याः खोमा; एतैः खल्‌ इन्द्रः सर्ववं watt eff अटष्यत्‌ अतिशयेन टप्तोऽभवत्‌ तिकदूकेषु महिषोयवाशिरन्त॒ विखुषस्तुम्यदि ति मन््वणौत्‌ ॥ ८ ॥

अथेतद्वेदितुः फलमाह | प्यति प्रजया पशुभिय्यं wa वेद्‌ ॥ <€ ॥

Qs: | एषां त्रयाणां एकाहानां सो तीयो कतिभिः कल्य- कारेण HAT ज्योतिष्टोमो गोअ कं जम्भस्य लोक इत्यादिना Vitae नामंधभिति राति; समानमितर स।वत्सरिकेणे- त्यन्तेन प्रतिपादिता साचात्र विस्लतरभयान् लिख्यते॥२॥

दति तार्डाभदाबाह्यण षोड शाध्यायस्य तोयः खण्डः |

`अनः. a ay qaqa: Gay: |

अथाभिजिद्विष्ठजितवेकाहौ fafrareatat fadqar- ख्यायिकामाह।

परजापतिः प्रजा अजत ता Wal मेषाय ना- तिष्ठन्त स आसान्दिशां मजानाञ्च रसं WEY aa Ha प्रत्यमुञ्चत ततोऽस प्रजाः Begqrafa- छन्त॥ ?॥

पुरा प्रजापतिः प्रजाः ख्ष्टवान्‌ ताः खटा; प्रजाः we अस्य प्रजापतेः sya नातिष्ठन्त Aes नावमन्यन्त स प्रजा- पतिः आसां प्रसिद्धानां प्राच्यादिदिशां सव्वीसां प्रजानाञ्च रसं सार ATW VET खजं मालां लत्वा प्रत्यमुञ्चत =a AT ततोऽनन्तर Gat महिन्ना प्रजापतेः Sey प्रजा; अन्व- मन्यन्त ॥ ९॥ 3

अये तद्वेदितुः फलमाह | तिष्ठन्तेऽस्सं समानाः खेच्याय य एवं वेट्‌ ॥ २॥

समानाः fa द्चाकम्बेवयोभिः सहशाः पुरुषाः द्ध afea sara श्रेष्ठा यतिष्ठन्ते अवतिष्टन्ते चखेढत्वमनु जानन्तौ त्यथेः स्य्टमन्यत्‌ | २।

[tq 8. 9.] नार्डामष्ा ब्राद्खचछ | ९८१ ततः प्रजापति; किमकार्षौदिति तदा |

सोाऽकामयतेन्द्रोमे मजाया८ Bs: स्यादिति ता- wa खन्न प्रलमजञ्चत्ततावा इन्द्राय प्रजाः थेष्ठाया- तिष्ठन्त तच्छिल्पं पश्यन्त्यो यत्पितय्यपश्यन्‌ ॥ ३॥

प्रज.यामिति जातावेकवचनं मे मदीयासु प्रजासु मध्ये इन्दः 3s, प्रशस्यतमः अधिकः; स्यादिति सः प्रजापतिः कामि तवान्‌ कामयित्वाष ताम ।ोयां खजं अस्येन्द्रस्य भ्रत्यसुद्चत गले बद्धवान्‌ ALAA Aya प्रजा अन्वजानन्‌ यत्मितरि चेश्यकारणं शिल्पमपश्यत्‌ तच्छिल्ममाखग्ये सुरूपमिन्द्रे we न्त्य; विलोकयन्तः ल्षणदेत्वोः क्रियाया इति इगेहेतौ शट प्रतयः ॥ ३॥

अथान्यं प्रासद्धिकमाइ।

तस्माद्यः पुचाणां दायन्धनतममिवोपेति तं मन्यन्ते यमेबेदं भविष्यतोति ॥ ४ ॥

qatar, प्रजापतेः सकाशात्‌ खजोलाभेन तरे ढोऽभूत्‌ AERA Jaa मध्ये यः yat धनतममिव खतिशयितमेव धनटायमुपेति पितुः सकाशात्‌ दायत्वेनोपगच्छति तं ya लौकिका जार्नान्ति यमेव पुत्र दरदं qa पिटसम्बन्वि ग्रामा-

fea भविष्ति समेस्याधिपतिः भविष्यति । ४॥ a] ९६

{इ + १ ताण्डामङ्ानाह्मण । (tg. ४. ऽ]

wea naa क्रियमाणे किमायातभित्यत aie |

aat a fag विश्वमजयद्यहिशमजयत्त- स्मादिश्वजित्‌॥५॥ ततः च्यप्रा्यनन्तर भिदं विश्वं जगदजयत्‌ जितवान्‌ ara-

त्वेन HUY AMATI, स्लगरूपाबश्ितेनानेन aga fagasaq तख्ादिश्वजिदिति agate iy a

अथाभिजितः सं atfasRare |

सोऽकामयत यन्मेऽनभिजितं तदभिजयेयमिति स एतमभिजितमपश्यत्तनानभिजितमभ्यजयत्‌ ei

स इन्द्रोऽकामयत aa ममानभिजितं जयेनाप्राप्तमस्ति तदिदानौमभिजयेयं यज्ञेना्रुयामिति स एतमभिजिदाख्यं सोम यागमपश्यत्‌ नेनानभिजितं सव्यैमभ्यजयत्‌ तद्धादभिजयसाधन- त्वात्‌ अस्याभिजित्‌सनज्ञा॥६॥ |

अयेतावभिलिदविश्बजितौ fara |

aefafagaaatufacatfafera ॥ ७ ॥

एतदिश्वजितोपलक्षणं sana; afufacre एकाहो भवति सन्वानभिजितस्य वस्तुनोऽभिजित्ये अभिजयाय भवति विखजिदाख्य waret भषति स च विसय जयाय भवति

[१६. 9. to] ताण्डयामहा बा दु; खं | ATR

faafayaia विश्वस्य जित्या इति fe ब्राद्मणान्तरः ii ऽ ॥ अथेतौ wife |

at वा एताबिन्द्रस्तामौ वोय्येवन्तौ fret वा एतो नाम स्तामावास्तां ॥ ट ॥

तावेतावभिजिदिश्वजिताविन्द्रलोमौ उक्तप्रकारान्तरेणेन्द्‌- सम्बन्धत्वादिन्दसतो माख्यौ इन्द्सम्बन्धिनौ लोमवन्ताबित्यधै; ततो बौ य्यैवन्तौ वीय्ैचुक्तौ एतौ च पुरा sm शिल्पं वे fra नाम भिल्पाख्ये बिचिवसंस्यानौ सोमौ सखोमवन्तावारलां अभूतं यच्छतं पश्यन्तो यत्पितव्येषग्यन्न्िति विश्वजितः {स्पर््‌्प- aaa तत्सम्बन्धाट्‌भिजितोःपि शिल्पत्वोपकारः; ॥ ट ॥

अयेतद्वेदनफलमाह | पश्यते we शिल्पं य एवं वेद्‌ ॥ <€ ॥ aud atau ज'नाति सोऽयंण्टडे गिल्वन्नानार्षं बस्तुजात पश्यति ile il BATA; प्रयोगप्रकारमाह। नवै यमौ नाम स्तामो स्तो यो यमाभ्यां यजेतै- ताग्धां यजेत WE No

नवे SY यन्नो नान Via TATRA यजौ भवरत

शध ATT ARIAT ETA | (१६. 9. ११.]

यो यजमानो यमाभ्यां यजेत स॒ एतःग्यामभिजिदहिषनजिह्या- मेकाहाग्यां यजेत Tay सख्ड्ाथं एतदुक्तं भवति यमाभ्यां यमलाभ्यां संहताभ्यामभिजिद्दिश्वजिदूभ्यां यजेत तौ दै. पौसेमासवत्‌ संहतौ एव फलसाधनमिति तयोखानुष्टानक्रमः खूतरशतोक्तः faafactafagr यमाभ्यां यजमान; qat- पराभ्यां यजेतेति wag qaufefa शाक्डिल्योऽभिलितो दक्षिणा देवयजनं सखादिश्बजित sat तअति पल्लीशाला स्ाच्रान्सिंज इत्यादिना saad: दर्गपौर्णमासवदेव पौव पयणानयोरलुष्ठानमिति धानच््रप्यमतं wifes काले उभयोः सहानुष्ठानमिति शाख््िल्यमतं रित satay देवयजनः इयं त्वा दक्षिणेऽभिजित्‌ उत्तरे विश्वजित्‌ बिखजितः war त्मललीशाला नाभिजितः waa घोडशर्धिज इति एवं संहतयो- रेव फलसाधनत्वभिति यमाभ्यामिति शब्द नावगम्यते प्तान्त- रमपि qaatian कामञ्च यमाभ्यां यजेतेति नावश्यं संहत- योरेव फलसाधनतवमपि तु waa साधनमपि विद्यतेतखखः- दन्यतरपरहारेणान्यतर प्रयोगोऽपि कर्तु शक्यत इत्यथैः ॥ १०॥

उभयोः खलोमानामार ततिं fart पुनरम्यावत्ते Wat भवन्ति प्नरभ्यावर्तए यो तास्यामिन्द्रोजितमजयत्‌॥ ११९॥

पुनरम्थावक्षे पुन; SAC अनयोरभिजिदिष्वजितोः स्तोमा भवन्ति fe य्त्‌ पुनरभ्यावक्ते आदत्याभ्यादत्य -एता-

[re 9. १३1 ताख्डामहाबाद्मख | २८५ भ्यामभिजिदूभ्यां अजितं जेतव्यं इन्द्रो अजयत्‌ जितवान्‌ तख्ादित्यथै; ॥ : ९ ॥

अथाभिजिति सोमानां तानेवाभ्याषत्तिं विणो ति |

नोएच्लिरटदभिजितः पमरणयति तीन्‌ पञ्चदश wry सप्तदश स्ल्ोनेकबिएणस्ते दादश सम्पद्यन्त दादशमासाः संवत्स॒रः संबत्यरः प्रजापतिः प्रजापति- मेवाभ्नाति ॥ १९॥

विदत्‌ लोमोऽभिजितः तीन्‌ प्रणयति बदधिष्मवमानादीनि atfa सोत्राशि निष्मादयति एवं पञ्चदशारिष्वपि योजनां विदटदादिनेकेकेन स्तोमेन बहिष्मरवमानादीनां Marat त्रयं ad अभिजिति निबैत्यैभित्य्थैः तथाच कल्यकारेग अजित मधि ञध्योक्तं wading सतस्त्याठतसोमाखुतुःमणया दूति एवं दवादश्लोरत्राणि सम्पद्यन्ते हादरशमासात्मकः संवत्स॒रः संव- व्छरः प्रजाप्यालकः तथाच तमेव प्रजापतिं हादशभिः ee: प्राप्नोति I a hi

अथ विश्वजिति सोमानामग्थाडत्ति स्य्टयति | चठुर्तिशदिश्वजितः प्रणयति चतरः पञ्चद्‌-

WAIT: सप्तदणस्ते हाद श सम्मद्यन्ते हाद श मासाः संवत्सरः CAAT: मजापतिः प्रजापतिमेवाभोति॥१२॥

९८६ तार्डामदहा बाह्यं । (१६. ५.२.

विश्वजितो बहदिष्पवमानादीन चतुरञत्वारि रूोतादीनि विदत्‌ प्रणयति निवैत्तेयति तथा पञ्चदशस्तदनन्तरभावीनि चव्वारि सोतरि सप्तरशोऽयेवं तथाचद्ादश Marfa सम्प- दन्ते अन्यत्‌ Waa इमामभ्याटत्तिं वि खजितमधिभत्य कल्प- AGAMA TAMAY सतच्चतुराटत्तसेामास्तरिपरणया दूति is इति तार्डयमहाबाह्मख षोड्याध्यायख Tau: खण्डः |

ay पञ्चमः खरडः |

अथ विश्वजिति बहिष्पवमानस्य नवस्लोत्रोयाः करमेण विद धाति तत्र प्रथमामाइ।

उप त्वा जामयोगिर द्॑ल्युपवतो प्रतिप्ह्भवति स्तो- AS ET LU

उपवतो उपशब्दयुक्ता प्रतिपद्यते अनयेति प्रतिपद्दिष्यव- मानस्य प्रथमा भवति तद्योपेति सोमस अतर प्रयोज्यस fas- दाख्यस्य पं उपाद्येगायतानर इति waa तिदत्‌स्तलोमके बहिष्पवमाने दनात्‌ ॥ ९॥

वायोरनीके अधिरन्नित्यखाखृतौयः पादसद्योगेनेतां भरं सितुमाह |

[1६ ५. ४.1 वा्डामहानाद्यण | ans

way एष व्यष्यत इत्याङ्कव्येः aa’ ददाति wala सामान्‌ सव्वैणि ान्युपैतोति agra भवति माणानां BE ॥ २॥

भ्राणरेव एष यजमानोग्युष्यते वियुज्यत versa Marler; योऽयं यजमानः wa ददाति astigy fagetdia सोमान्‌ watfa च रथन्तर दवे ्पवेराजारीनि षाडहिकानि ze- सामान्येति उपगच्छति विष्ठजित्‌ सवेश; सवैखोमः स्व॑ख- दिख; एवं विशिष्टमेनं कुबैन्‌ प्राशरेव fagera इति तथा बायोरनौक इति वाबुशब्दयो गात्‌ बायव्या वायुदेवत्या उपत्वा जामय इत्येषा भवतोति यत्‌ तल्माणानां Wegy पुनः समथ नाय भवति यः म्राणः स वादयुरिति बादुप्राणयोसादाव्यख्रब- णात्‌ एवं मरथमटचस्य प्रथमा विहिता ॥२॥

अथोन्नरे विधत्ते | सरशखतश्च सरखल्याश्चोत्तर भवतः॥३॥

जनो यन्तोत्वम्रब इत्येषा Alaa देवस्य सम्बन्धिनी उतनः भियेति qaqa एते छचावृत्तरे भवतः; | ३ ॥

अते सोति |

मिथ॒नं वा एतद्यत्‌ सरखापच सरखखतो च मि- थुनमेवाख यज्ञमुखे दधाति प्रजननाय ॥ ४॥

र्दद वाशा हाव ख्य | [१६. ५. ७.1

सरस्वांच्च सरखती चेति यदेतहग्हयप्रतिपाद्ये देवति एत- faut वे स्त्रीपुंसात्मकत्वात्‌ एव्चास् यजमानस्य प्रजननाय मजात्यथं मिथनमेव यज्ञमुखे vance दाति स्थापयति isl

अथान्यं सोत्रो यां विधत्ते | साविलो चतुर्थो भवति ॥५॥

तत्घवितुैरेणयमित्येषा सावित्रो सषिढदेबताका चतुथी amafa uy ll

saat सोति |

दुष्कर वा एष करोति यः सव्बे' ददाति यत्‌ साविचो भवति सविदठपरख्तं मे कम््ोसदिति सविद- Heaney कमे भवति ॥ ६ ॥

यो यजमानः wa धनं ददाति एष gat YAMA एव करोति तथा wate cfad अदिन्‌ यदेषा सावित्री भवति सविमद तं सवित्रा भस वित्रा देवेन प्रतमनुन्ञानं मम मटौयं कम स्वैखदानदलिणं असत्‌ अस्तित्यभिम्रायेण सविढ- देवत्या प्रयुज्यते तस यजमानस्य कामै सविद्टप्रदूतं भवति ॥६॥

अथान्यां खोत्रौयां विधत्ते |

ब्रा णस्सत्या पञ्चमो मवति ॥ ७ ॥

{१६ ५. 1१] गाक्डाम हा ब्रा | २८९ सोमानां सखराशामिति एषा ब्रद्धमणशस्पतिदेवताका पञ्चमी ऋग्‌ भवतोति ॥ ॐ ॥ | अथ स्तोति। A fi € =, ~ ASF ब्रह्म TAA gary WATS दधाति le AG cay पतिरीभिता ब्रह्मणस्पतिः स॒ च ब्रह्म बे AT ब्रह्म तथा WY यजमानसख यज्ञमुखे तदेव ब्रह्मनिदधाति।॥८॥ अथान्यां Malai विधन्त | आगम्निपावमानो wet भवति ॥ € ॥ अग्नि; पवमानो देवता यस्याः सा अआआग्निपावमानी अग्न आयूषि पवस saat षष्ठो भवति ॥ २॥ अथ स्लोति। अम्निरो वेनन्तरिष्टपरति पवमानः पुनाति पृतमे- ॐ, $ Feta ig वेन यज्जियं ष्ान्युपनयति ॥ १०॥ अस्य हि अग्निः पवमानः सोम दरति देवतादयं प्रतिपद्यते तयोर्मध्ये अग्निरेव एनं यजमानं निष्टपति निःखेषेण तप्तक- we करोति पवमानः सोमः; पुनाति पतं VE करोति एवं हि बिष्वमानेन पूतमेवेनं यजमानं यज्जियं यज्ञां ष्ानि रथ- न्तरारीनि करिष्यमाशानि उपनयति रपगमयति ॥ १० ॥ अथोत्तमं द चं विधित्सुराह | [नद “© aa afer aT एते UT TAT WA सम्भाच्यौः HAT ॥११

x] ९७

६० ताख्डाल ङा ब्राद्धणं | [१६. ५. १९1

य उड्ातारः सम्भाव्यः सम्धरणीयाः प्रदेशान्तरे खान्नाता- भेकेकारचसुपादाय उक्तक्रमेण सम्भृता; TAT, FSA wy- qa एते पथो न्याव्यादनुष्टानमागौत्‌ यन्ति चअ्परगच्छन्तौीति ब्रह्यमषादिन BTS: ॥ Veil

weife परिहार इति तदाः | पावमान उन्तमस्तु चो भवति तेन परयो नयन्ति॥१२

पवमानस्य ते वयमिति पवमानसोमदेवताक्र इति पवमान सोमदेवताकबदहिष्यवमानस्यान्त्यसृ चो भवति तेन॒ यथान्नात- खशचकरणेन पथः सकाशा गच्छन्ति आम्नातानां टां तथेव प्रयोगो यनु ढानमागः | LR Ml

एवं विश्वजितो बहिष्यवमानस्य नवसोत्रीयाः संस्तुतिका दशिता; अथेताभिरेव कटिष्यमाणानां रथन्तरादीनां षणां शृष्ठानां योगं प्रतिपादयति |

सतु वेष्टः Gada एतानि बडष्व- माने युच्छादिति | १२॥

सतु तरे सएव vd: रथन्तरादिभिः स्तुवीत Wf a एतानि शठानि बहिष्पवमाने युच्ाात्‌ योजयेदिति ब्रह्मवादिन ars: werq wrt बहिष्पवमाने सोतीयाभिर्योजनं कायें यथा दशरात्रस्य प्रथमेऽहनि अख प्रल्ामनुद्युतभित्यादिभिनैवभिनै- बानामच्खां योगसखथात्रापि इष्टानां योजनं काग्धैभित्यथैः 1९३॥

(18. ५. १६] वार्डामडहा बाह्म | २९१

तत्र कया Watea fa योज्यत इत्याशङ्कय रथन्तरयोगं तावदाह ।

A ~ उपवतो प्रतिषह्गवत्यप बे रथन्तर रथन्तरमे- वास्मे तया युनक्ति ॥ १४॥

उपत्वाजामयोगिर इत्येषा प्रथमा भवति उपशब्द सम्बध fe रथन्तर ण्डं ज्योतिष्टोमे sure गायतानर इति sare ्रयुक्तवात्‌ एवश्चेतयोपबत्या अद्ध यजमानाय रथन्तर साम चुनक्तिं | ९४॥

अथ बहतो योगं दश्रीयति। सरसखतो द्वितीया भवति खर्गोलोकः सरसान्‌ खर्गोलोको FES बहदेवाख्छै तया युनक्ति ॥ १५॥

सरस्वतः सरखवदाख्यस्य देवस्य सम्बन्धिनो द्वितीया जनी- यन्तोत्वग्रव Too भवति स्वर्ग्यो लोकएव सरस्वान्‌ अमा- वास्यः वे सरस्वती पोणंमासः सरस्वानिति ब्रा्मणान्तरात्‌ सरस्वतः पूणे मासत्वात्‌ तख च स्वगेसाधनव्वात्‌ तदातमकल्व- व्यपदेशः बृहत्साम च खगेलोकातकं दयं वै रथन्तरमसौ वे लोको बृहदिति qa: एवं परम्परया सरखवतो बृ हत्घम्बन्धिन्या एतया सर खदेवताकया बृहदेव TH युनक्ति ॥ ९५ ॥

अथ TET योगमाह |

RE ताख्ड्यमहा बाह्यं । १६. ५. te)

सर स्वत्यासतृतोया भवति Ta सरस्व तो THA रूपं ~ A वे रूपमेवास्मे तया युनक्ति ॥ ९६ ॥ सरखत्याः सम्बन्धिनी उप न परियाखित्येषा aatar भवति वाक्‌शब्दाल्िका हि सरस्वती Fang वाकसंस्तुतं तथा तया हतौयया वेर्पमेवाद्ध चुन क्ति ॥ ve | अथ वैराजस्य योगमाह |

साविचो चतुथी भवति प्रजापतिर्वै सविता प्रजा- पतिर्वैराजं वैराजमेवास्टौ तया य॒नक्ति ॥ १७ ॥

साविती सविदटदेवताका तत्सवितु्वैरेण्यभित्येषा saat भवति सा प्रजापतिरेव सविता wie मेरकत्वात्‌ वैराजच्च साम प्रजापतिसंस्तुतं तथा चेतया afer वेराजनेवाद् युनक्ति ॥ ell

अथ शाक्षरख साम्नो योगमाह |

बराद्मणस्सत्या पञ्चमो भवति aye ब्रह्मण स्सतिब्रह्म शकय्येः क्षरो रो वास्मै तया युनक्ति ॥१८॥

ब्राद्मणस्पत्या बह्मयणस्यतिदेवताका सोमानां खराणाभमि- त्येषा पञ्चमी भवति qcags ब्रह्मणस्पतिर्त्यु्यते विदा मघवज्िलयाद्याः waaay परब्रह्मणः प्रतिपादकत्वात्‌ ART ल्मिका तथा चेतया ब्राद्यणस्पत्यया शक्घरोरेव wate ऋक गौयमानं शाक्रः सामेवाद्धिन्‌ युनक्ति ॥ १८ ॥

[re ५. २१] ATUYASTATH णं | २९३

अथ CITA सान्नो योगमाह |

अआग्निपावमानो षठो भवति गायनी वै रवती TAA BANTAM Caray तय। युनक्ति ॥१९॥

आग्निपावमानौ अग्न आयूषि पवस इत्येषा ष्टी भवति गायत्री गायबन्दस्का खल्‌ रेवती; रेवतसग्नो योनिभृता tails इत्येषा अनया प्रतिपाद्यमानोऽग्निखु गायत्रृन्दः गायं छन्दो यस्य स तथोक्तः एवञ्चेतया आाम्नेव्धा गायत्या रेवतीरेव रवती गोयमानं Cad aaa gata ॥ ye ॥

ननु एवं रथन्तरादौीनि षर्सामानि योजितानि कथं तेषां तुप श्छ सखतोत्रे्न्तभीव TIA आह |

न चत्वारि wesw विभवन्ति यद्निरक्तानि तेन

विभवन्ति ॥ २०॥

wa चत्वारि स्तोत्राणि न षड्भ्यः सामभ्यो विभवन्ति न व्याप्नुवन्ति यद्यस्प्रादेतानि षर्‌सामान्यनिर्क्तानि श्टस्ताते ष्वेव काय्यैणोति न निःशरेणोक्तानि तेन कारणेन स्तोते ष्वन्यत्र प्रयोक्त शक्यत्वात्‌ विभवन्ति are शक्तवन्त ॥ २ ॥

अज्यसतोत्रेष॒ कञ्चिदोषमा शङ्क समाधत्ते | स्वीणि स्वाराण्याज्यानि तज्नामि नानादेवल्यः स्तुबन्त्य जामि ताये ॥ २१॥

watfa चत्वारव्यज्यस्लोताशि सवारनिधनानि तथाच

२९४ ताख्डयमहाबाह्भख | (१६. ५,२४.]

सर्व्वेषां समानावसानत्वात्‌ जाभितादोषः सात्‌ अतस्तत्परि- हाराय नानादेवल्येः अग्निर्भिंवावरुणाविन्द्राग्नी चेति क्रमेण तटेवताकरैराज्यः स्तुवन्ति I aya

कानि पुनस्तथाविधानौत्यत अइ ।

सुषमिद्धो न अआबदत्याप्रिय आज्यानि भव- न्ति॥२२॥

आभ्रिय इति प्रयाजानुयाजा इत्युच्यन्ते सुषमिन्ञो न अवहेत्याद्यास्िखख आाप्रियसलोतीयाख्ाग्नेयं प्रथममाज्यस्तोलं भवति इतराणि च त्रीणि कल्पकारोशोक्तानि तानः शक्रं urfere Gata ब्रह्नमरुषम्‌ तमी डिष्वयो अर्धिभरेति ॥२२॥ ,

अथाप्रीणामाज्यत्वं qaqa रिक्त कतस्य यजमानख पुनः पोषणाथैमिति स्तौति |

प्रजापतिः प्रजा अख्जत स दुग्धोरिरिचानो ऽमन्यत स एतान्वाप्रिय अज्यान्यपश्यत्तेरात्मानमा- भरोणाददुगधदूव वा एष रिरिचानोयः सवन्ददाति यदाभिव आज्यानि भवन्यातमानमेव तेरापमोणाति

॥ २२॥

एतत्सने गरवे नेवाध्याये व्याख्यातं ॥ २३ ॥

अथ रथन्तरादीनां sai टानां सखथानविशेषं व्यवस्याप- faqare |

(18 ५ २५1 = ‡ वार्ड्यामहाब्राह्मण | ९९५

एतहि तु वे ष्ठानि यघायतनं कल्पन्त इल्या्न- येद्रथन्तर प्रथमं बृहदुत्तमग््ध्यदूतरानोति ॥ २४॥

माध्यन्दिनिपवमाने रथन्तरः साम बहद्‌्ग्नि्टोमसाम दूत- राणि चत्वारि श्टसतोत्रेष प्रयोज्यानि तथाच कल्प; अस्य प्रला- मनुद्युतभिति गायत्रमामहीयवन्च wifi, तासु तमिति कालेयमेकस्थां रथन्तरः foes दे घे्रवसन्तिर्ष॒ यौधःजयने- कस्यां खयं सोम इति पाथेमन्त्यं aq away चरूपञ्च रो वत्यछेति तथा त्वमग्ने यज्ञानां होतेति बृहदभ्नि- शोमसामेति अयमथः माध्यन्दिनिपवमाने परीतोषिश्च तासु तमिति frag रथन्तरं काथं वैराजच्च होतु; we शाक्रः मेवावस्गाण्छे Fauq aque रवत मच्छावाकश्छे त्वमग्न यज्ञानाभिति तिर्षु बुहदग्न्टोमसामत्वेन काय्ेभिति lagi

sua क्रियमासी कि्विदूषणमाशङ्य निरखति |

जामिं वा एतद्यज्ञे क्रियत दइत्याहग्यत्छव्वोणि निधनवन्ति ay क्रियन्त दूति यदन्तरा सोमा यन्दय- न्तरोाकथानि शस्यन्तेऽन्तरा वषट्‌ कुवन्ति तेना- जानि २५॥

अलसमेतद्यन्ने क्रियते aaaifa वेराजादीनि सामानि

निधनवन्ति निधनदुक्तानि ae करियन्ते नेरन्तर्यैण nga इति एतजञ्जामि क्रियत दति ब्रह्मवादिन अहः अर्य दोषः

reg ताण्डामहा ब्राह्मणं | Cr, ५. २७.] ufcfeaa यदन्तरोत्यादिना यद्यख्मादन्तरा अन्तराले तेषां मध्ये सोमा; ग्रहचमसपूरिताः सन्तो होमाथं यन्ति उत्तरवेदिं गच्छन्तीति तथान्तरा मध्ये उक्थानि शस्त्राणि च शस्यन्ते TER: तथान्तराले होत्रादयः सप्त वषर Fafa वौषडन्तया याज्यया यजन्ति तेन कारणेन इयो द्ैयोनध्ये vag बडविधस्यानुेयख सद्भावेन व्यवधानात्‌ जामिरोषो न भवतीलयर्धैः ॥ २५ ॥

अथ प्रकारान्तरणाजामित्वसुपपादयति।

व्यत्यासभिडाञ्च निधनानि चास्ते नजामि ee

व्यत्यासं व्यत्यस्य yay ufcea परिहृत्य इडाखाद्यानि ष्व निधनान्याद्धः तेन निधनवत समानेऽपि तेषाच्चिधनानां व्यत्यस्य प्रयोगे परस्पर वेैलक्षणयाञ्जाभिदोषो न भवतीत्यथैः अतएव Tear निधनं वेराजं प्रथमं लत्वा इडानिधनं शाक्रमनन्तरं काव्यैमित्यादि॥ १६॥

अथ रेवतसान्नि कञ्चिदोषमाशङ्कप समाधत्ते ।

च्यवन्ते वा एतद्रेवत्यः खाद्‌ायतनादित्याहयेत्‌ चयच्िठणात areata यद्भायलो भवन्ति तेनायतनान्न च्यवन्ते या fe काच गायनी सा रेवतो ॥ ३९७ ॥

एतत्‌ एतहि रेवत्यः Cad साम खादातौयादायतनात्‌ च्यवन्ते प्रद्य॒ता भवन्तो ति ब्रह्मवादिन आङः aed तरयच्िं

[18 ६. २.1 तारड्याम हा ्राह्मख । २९.७9

शात्‌ Matai गच्छन्तीति षष्ठेऽहनि तस्यैव सोमस्य तदा- यतनत्वेन HAAG, TATA परिहारः wear we रोवत- UA गायत्यो MAA SCAT व आधारभूता भवन्ति तेन कारणेन सखादायतनान््न च्यवन्ते Aa एतत्‌ रेवतौनैः सधमाद दूति गायत्री रेवतसान्नो योनिखत्घामान्यात्‌ अन्यापि या कापि गायत्रो सेव रेवती fe यख्ादेवं तस्मात्‌ खयोनिसह शीष made ee गीयमानं रैवतं खादायतनान्र च्यवन्त इति ॥९७॥ इति ताख्डामहाब्राद्यख षोड़थाध्यायख चञ्चः खर्डः |

अथय षष्ठः खण्डः |

अथ सव्वैसखदाननिमिन्तं यजमानस्य ad दर्भ॑यति, तदङ्ग त्वेनादौ वत्छ॒त्वचः परिधानं fart

पश्ुभिवौ एषव्युध्यत TANTEI: सवेन्द्‌ रातीति meat परिधक्ते पशुभिरोव सशटध्यते ॥ १॥

यो यजमानः wi धनं ददाति एष पशुभिः खल्‌ व्यभ्यते विहीयते दूति ब्रह्मवादिन are: ॥ ९॥

तत्र परिधानं विधाय स्तूयते |

रोडिणो षो भवत्येतदै पशनां मूविष्ठट रूपं

यदरोहित साक्तादे वेनानवरन्धे ॥ २॥ श ८

भ्र तांण्डयास हा ब्राद्धाणं | (१६. & ६1

रोहिणी रोदहितं वस्त्रं छवी भवति सर्वेषां गवादीनां wy. नां भूयिष्ठं रोहितं तद्व्तरः यद्रो हितं लोहितवगेखथा च QA प्रत्यच्तमेव एनान्‌ PATA लभते ॥ २॥

एवं छतपरिधानस्य यजमानस्य व्रिरात्रमरण्यवासं परि- धन्ते।

अरण्ये तिसखोवसत्यारण्यं ताभिरन्नाद्यमवसन्धे॥र॥

fret रात्री; अरण्ये वसति अत्यन्तसंयोगे हदितीया तेन वासेन आरणयमरण्यसम्बन्धि अन््राद्यमवरुन्धे लभते ॥ २ ॥

तत्रारणयवासे स्थान विशेषं विधत्ते |

उदुम्बरो वसव्यर्गुदुम्बर ञ्जं मेवावरन्धे ॥ ४ ॥

उदुम्बरे उदुस्बरमूले वसति BH अन्नं BAC; सदा फलत्वात्‌ तथा च ATS वसन्‌ ऊञ्जेमन्मेवावरन्धे ॥ ४ ॥

अथ तत्र जौबिकां विधत्ते |

afaan जोवत्य्त्तिमपजयति ॥ ५॥

यदरण्ये कन्दमूलादिकं खान्यमल्ि तत्‌ खनित्रेण खनन-

सु1धनेन खात्वा तेन जौवेदित्यथैः तथाच अटत्तिटा रि दर पमेवापः जयति खपजितं actfa iy tt

fa aq खनित्रसमिति acre | उभयतः चणदङ्धिभेवत्यभयत एवास्मा अन्ाद्यरः TEAATY लोकादमप्माच्च ॥ ६ ॥

(1६. € ९] ` तार्डानहात्राद्धण | yee

तत्‌ खनिलं उभयतः aq उभयतसीच्छसुखोदङ्किभेवति सा च वैणवी करमाषीति केचित्‌ अन्यटल्जातापि इति पक्ता न्तरं एवग्भूताभिरुभयतः उभयविधानादेव we यजमानाय अन्दं रच्ञयति उभयत इत्येतह्याक्रियते wer भर्लोकात्‌ अमुष्माञ्च खगीत्‌ । ६॥

अथ facia निषाद कुले निवासं faata wife |

निषादेषु तिखोवसत्ययां वा एते परोत्ताय देवा- सखामन््नाद्यन्तदवर्न्धे ॥ ७ ॥

निषादेषु निषाद ग्रामसमौपे तिखोरातरी वैसेत्‌ wat भूमौ एते निषादा; परोत्ताः प्राक्तपरिदाना भवन्ति एवं तेषां yfa- सम्बन्धात्‌ यदेवाख्ां श्थियामन्नादन्तदवरन्धे लभते एवं वसतो जौवनं इखह्रतोक्तं॑तेषाङ्गाममारण्यं yalla Fare श्यामाकम्द्रागेमिति ॥ ॐ ॥

अथापरः विरात्रवासं विधत्ते |

जने तिखो वसति जन्यन्ताभिरन््ाद्यमवसन्धे ॥ द्र

विवाह योग्योऽसमानगोत्रो नाद्मणो जनः यद्वा राजन्य-

बन्धु लस्य LS तदीयमन्नं wars: तिस्रो रावीवसेत्‌ तथा च ताभीरातौभिजन्यं जनसम्बन्धयज्राद्यमवरन्पे ॥ ट ॥

अथापरं तिरात्रवासं विधत्ते

समानजने तिखः समानजन्यन्ताभिः॥ <€ ॥

१०० TTA GT | (1६. ६, १] वसति अन््राद्यमवरुन्ध TATA समान गोतो जनः; समा- नजनः यद्वा ब्राह्मणमानत्रं तख ese alana भुक्नानल्िखो रातौवेखेत्‌ जने तिख्खोवसतीत्यादिवाकहयं राजन्यवन्धुना त्रा णः समानमजन दति शाण्डिल्य इत्यादिना सूत्रकारेण ब्ध- धाव्याद्यात॥ ९. ॥

अथेता Tat: संहत्य खलौति |

द्वादगेता राजयो भवन्ति दादशमासाः संवत्स॒रः संवत्स॒र मन्वन्त्ादयं परजायते तदेवाप्तावर्न्धे ॥ १० ॥

अरण्ये fret निषादे fret जने fre: समानजने तिख- इत्ये वमेतारात्रयो द्वादश भवन्ति Cac दादशमासात्मकः तथाच संवत्सरः Wasa अन्नं अनु अन्तमं प्रजायते तेनोत् द्यते एवं रातिगतसंख्यया तदेवाच्राद्यं आप्ता अवरुन्धे स्वीकरोति ॥ १०॥

अथान्यत्‌ ATATS |

संबत्सरन्न याचेटामाद्यभिव वा एतद्यः सद्योदत्तं Vata सद्यो वे टेवाना संवत्स॒रः ॥ ११॥

Sage सवैस्दानानन्तरः संवत्सर पन्तं न याचेत्‌ मद्य. मेतदेहीति परं नाम्थथैयेत्‌ किं कारणमयाचनं तदाह आ माद्यभिव वा एतद्यः सद्योदज्तं परत्यत्तोति एतदामाद्यभिव वै अआआमस्यापरिपक्षफलस्य waaay खल यो दत्तं घनं सद्यसत- दानमेव neha प्रतिनिटत्य भक्षयति, नज wey दिवसे गतेषु

[18. ६, 13.) ताश्डामहाबाद्कणं | १०१

सं बत्छरमध्येऽपि प्रतिग्रहोन विरुध्यत इत्यत आह aay at दूति ware संवत्स॒र इति यत्‌ तदेवानां सदो तरै अविलम्बित कालः एकं वां एतद वानामशग्यैत्‌ संवत्सर इति हि बाद्यणा- न्तर तस्मात्‌ संवत्सरस्थापि सद्यःकालालकत्वात्‌ यदि vas wie दत्तवान्‌ पुनयचेत्‌ तदा तदपरिपक्रफलमच्णसहशं भवेत्‌ इति याजाम्रतिषेधः; waa | १९॥

यद्ययाचमानायापि तद्ये यत्किञ्चिन्न दातुभिच्छेन्तदान विरोधभमित्याह |

नोदोयमानं प्रति नुदेदन्ना यख्याप्रतिनो दाय ॥१९

अयाचितमन्येन दीयमानं न प्रतिनुदेत्‌ न प्रतिषेधेत्‌ अपि तु भ्रतिग्ज्ञौ यादेव अन्नाद्यखखातःपरः म्राप्तखात्रसखय प्रतिनोदः अतिषेधो माभूत्‌ इत्येवमथेम्‌ ॥ ९२ ॥

अथास्योष्णौषधारणं विधत्ते |

उष्णोषम्बिभत्तिं शिल्यत्वाय ॥ १३ ॥

उष्णीषं शिरोवेष्टनवस्त्ं तद्विभ्ियात्‌ age शिल्पताय वैचित्याय भवति परिधानीयाया रोहिण्या aaa: सकाशात्‌ वेलच्षणयात्‌ ॥ १३ ॥

अथान्यन्निषेधयति | न eer पिवेदा्तिव एषा यदब्राद्यणख asa वे खन्दरयमाहतिमानगेऽथ यदग्डन्द्मयपो भव- ति aaa मुख ्ाहतिच्छ॒होति॥ १४ ॥

९०१ तारडामहाब्राह्मणं | [18. ७, ९.]

waar रृदिकारेण पात्रेण जलादरिकन्न पिबेत्‌ एषा आ- sft यज्नमिव अआङ्त्यधिकरणं यत्‌ ब्राद्धणसुखं न खल्‌ aaa खृहिकारपातरं आड्धतिमानशे अड्तियोग्यतां प्राप्नोति अतो यत्‌ यस्मात्‌ अग्डन्सयपः अद्टन्मयेन दारूमयादिना पात्रेण पाता भवति तेन सएव आआकौयएव सुखे आडतिं हवि होति ॥ ९४॥

डति ताख्डयमहाबाह्म खे पञ्चद्‌शाध्यायख षष्ठः ख ण्डः |

अथ सप्रजः UG: | अथ सम्भैजित्‌संन्नमेकां विधास्यन्‌ तख Wave द्ै- afa | , पञ्चविंशोऽग्नि्टोमः ॥ १॥ अग्नि्टोमसंसथाः पञ्चविंशसोमका इत्यथै; We | अथ तं विधत्ते | af ॐ a 8 sy A & सव्वजिता बे Sat, सवमजयन्‌ WITH] सवख faa सवेस्वेतेनाप्तोति सवेक््यति ॥ २॥ wafaat सम्भेजिताख्येन aaa खल्‌ YU Var; aa जगद्‌- जयन्‌ AHA TAY फलस्य We सप्र ख जेतव्यस्य जित्यै जयाय अनेन सवेजिता weet ean २॥

अथाख्िन्ने काहे प्रथमं श्छ सोतं विधत्ते |

(१६. ७, ad ताख्डयम STAT | १०३

तख ARAM VS ॥ २॥

we सवेलित; महाव्रताख्यं प्रागुक्तं Wa we भवति Begala भवतीलयथेः aerate विस्तरेण महात्रतसोत- सखरूपमुक्तं इन्द्रमिद्गाथिनो ब हटिनद्रोदषीचो उदे दभिच्तामदय मिति विरच्छिरो गायत्रं पञ्चदशं रथन्तर दक्िणः qa: सप्त दशं बृददुत्तरः पचः एकविंशं भटर पुच्छं तदिदास भवनेषु ज्येष्ठमिति पञ्चविंश आत्मा राजनमिति शिर आद्यवयवपञ्चक- त्वेन QUAY गायत्यादि सामप्रञ्चकं उक्तसोमकं महाव्रत- सखलोतरमिति कल्याः ॥ ३॥ अथ शस्त्रं fad | अव्यः शस्यते ॥ ४ ॥ अके; Ga तत्सस्बन्धिवृ हती were wet शस्यते अनेन शस्त्रेण होत्रा महाव्रतस्यानुशं सनं कायै मित्ये; ॥ ७ । अथ पञ्चविंशसोमकलत्वं स्तौति | चतुविं९शतिः संबत्यरस्यादमासाः संवत्य॒रः पञ्च- विंशोऽन्नं बत संवत्स॒रादे तेनान्ताद्यमवसन्धे ॥ ५॥ Wace चतुविंशतिः संख्या यद मासारत्र्थानीयासु- afanfa; Mala: तेषामद्धेमासानां पञ्चविंशः पञ्चविंशति- संख्यापूरक संवत्सरः स एवं पञ्चविंशसखतोत्रीयातकः; यदे तन्बहाव्रताख्यं We तदनं तसखान पत्वं प्रथमपधचिकायामुक्तं

१०४ ATURAETATHS | (ta. oa) एवञ्च पञ्चविंशस्तोमं महाव्रतं NABI; Taquea एतेन यागेनान्नाद्यमवरन्धं ॥ ५॥

अयेतद्वेदितु; फलमाह ।

Baral भवति य एवं बवेद्‌ ॥ ६ ॥

स्पष्टोऽथं;। ea

अथ प्रकारान्तरेण स्तौति |

रतेन वै गोराङ्किरसः सं प्राण्मानमतरत्सवै पाप्‌मानन्तरलत्येतेन स्तोमेन FATA: ॥*७॥

एतेन पञ्चविं शस्तोमेन गोनीमाद्गिरसः ऋषिः wa पाण्मानं पापं अतरत्‌ अत्यक्रमीत्‌ Wea अस्थावशि्लोतरकल्पनं HURL द्रष्टव्यं © ॥ |

इति Taga Neawa| सप्रमः wae: |

ay ary: खग

अथ सहस्तदल्तिणाः Yee नाम चत्वारएकाहारत ज्योतिरग्निष्टोमः were टशेयति।

अथेषज्योतिः ॥ १॥

अयेत्यानन्तर्ख एष वच्यमाणो ज्योति;संज्ञ एकाहः ॥ ९॥ अथाग्नि्टोमसंसथां विधिल्बु राह |

{१९८ 2) सार्डामष्ा बाह्मण | १०६४.

utrea चिरा चोऽवौ ङम्निष्टोमे afercia विन्र८- शते न तस्मिन्‌ पुनरस्त्यथ येोाऽग्नष्टोमे प्रायश्चित्ति- मत्तदपि दयेतेनेकवि५शतिदल्तिणेन cara जेत यस्मिन्‌ Sa यन्ञक्रतो विश्व ५गते सेव तस्य प्राय्ित्तिः ॥२॥

योऽयं चिरा ्रसिसुणं cata समाहारः अषटीनोगगै- विरावाख्यो विधासते स पराङ्वे पराग्बतः प्ररा्ूखः योऽयं अज्नतिभूतोऽग्निष्टोमः सः wate अभिमुखः अतो यो यज- arafercra mal farina विश्रष्टो भवति स तद्िस्त्िराते पुनन खल्ि पुनरधिञ्जतो न भवति योऽग्नि्टोमे विम्नंशते तत्तस्य wafafaaq भरायच्चिन्तयुक्तं we भवति किं तत्‌ प्रायश्धित्त- qua एतेनागश्निष्टोमेन एकविंशतिदक्तिष्छेन पुनरविकलेन aan afeaa यन्नक्रतौ विश्वंते पूरे fret भवति तख wag सेव wafafa, atfecarcafastag गरशे- यस्वात्‌ अग्निष्टोम संस्येवास्य ज्योतिषः कार्खयेत्यथै; ॥ २॥

अथ तदख्िनेकाह्े प्रातरनुवाकस्य होत्रानुवक्तव्यस्य परि माणं कालविश्रोषं दक्िणपरिमाणं ब्रह्मसाननः Watarac- परिमाणञ्च सिद्धवदन्‌दय परतिष्टादेतुत्वेन स्तोति।

उपसदि ससं प्रातरनवाकमन्वाह तदसौ लोकः avg दत्तिणास्तदन्तरि त्त सहखमेतान्यत्तराणि

तदयं लोक एष लोकेषु प्रतितिष्ठति य एवं वेद्‌ yan २] Re

१०६ ATUTASTATHTS | (१६. ८. ४1

उप्रसटि उपसदिवसे aed सहस्रसं ख्याभि्छैग्भिः परि- भितं प्रातरनुवाकं होतानुत्रूयात्‌ तं ees असौ सखगैलोकः तथास्िन्नेकाडे aed टकत्िणाः सहस्रसं व्यागावो <faar- त्वेन दातव्याः तत्‌ सहसखमन्तरि त्तात्मकं एतानि ब्रद्यमसामानि AMI, सम्बन्धीनि ब्रद्मसाम्नः सहस्मच्चराणौ त्यक्त कल्प कारेण त्रद्धमसामखादोरिक्थेति पंक्यां श्येतमान्नातं सा च चत्वारि शद्भिरच्चररुपेता एवच्च पञ्चविंशस्लोमकल्पनया wwe सम्पद्यत दूति तदयं भूर्लोकः एवं सहसरत्रयस्य लोकत्रयालकतां यो वेत्ति विदित्वा चानुतिष्ठति सणएषु त्रिष लोकेष प्रतिति- sfa ll ३॥

saad सहस्दक्िणापरिमाणं प्रकारान्तरेण सोति |

ऋकथा वा अन्यत्‌ सडखमित्याहरत्तरोख्था अन्यदिति यत्‌ बिरान दोयते तहकथा अथ यद्म्नि- Bla तदन्नरोस्या॥8॥

अन्यदेकं TES सहसस र्यादस्िणा ऋ क्था ऋ क्सं ख्या तत्ख्िताः अपर VTS सहस्तसं ष्यादच्तिणा water अक्तर- संख्ययावध्िता इति ब्रह्मवादिन are; का पुन; Rafa विविच्यते यत्‌ avd गगे तिराते दक्चिणात्ेन दीयते ara तत्‌ सष्टख्छसं ख्याटक्िणा wa तत्र fe wee wate: ave <am इति स्तोत्रीयाणाखूचां सहस्रसंख्या हश्यते तथाच तल्घंख्यया दक्षिणा क्या भवति अथ यत्‌ सदस्तमग्नि-

[te = ६. ताख्ड्यमहाब्राह्यण | १०७

aa अग्नि्टोमसंस्ये अख्िन्ेकाडे दिशा सहस्तमन्तरेस्था ब्रह्यसाम्नः सलोत्रोया्षरसंख्यावख्िता wate lly il umafgsaifa |

यत्‌ सडहसखात्तरासु ayaa भवति ereers सा प्रतिष्टतिः॥५॥

स्वादोरिक्थाविषूवत इत्याद्यासिखः पङ्कयोऽत् ब्रह्मसान्ञः स्ोबीयास्ताः प्रत्येकं चवारिशदत्तराः पद्यविंशसोमकत्वात्‌ आटत्या पञ्चविंशतिसंख्याका; ugat भवन्ति एवञ्च wast "त्वारि शत्‌सह्यया worm सहस्ताच्तराणि सम्पद्यन्ते तदि qa सहस्तात्राखिति यत्‌ सहसरात्तरासु ब्रह्मसाम ब्रह्मणः शृ्टस्तो तर निवेन्तेकं श्येताख्यं साम भवति सा सहख्स्यैव दीय- मानस्यैव प्रतिष्टुतिः प्रतिसवनं ॥ ५॥

अथान्यप्रकारेण दत्िणादानं सोति।

यावद्वै सडखड्गव उ त्तराधरा इत्याह्स्ताबद्‌- Wid लोकात्‌ खर्गोलोक इति Tae: सहख- याजोवादूमान्‌ लोकान्‌ प्राप्राति॥ €॥

aed सहस स्या गावः उन्तराधरा अन्योन्यस्योपरि उन्न- राधरभावेनावश्िताः यावदुच्छरिता wafer अख्माज्ञोकात्तावत्‌-

प्रमाणे saa स्याने खगौख्योलोक इति ब्रह्मवादिन ars: ASV सह खगबोदध प्रमाणे सगे; त्यादेव ऋड्े्मवा-

got तार्डामहा ब्राह्मणं | [१६. ८, 5] दिनः सहस्या जौ Granada यागेनेष्टवान्‌ wena लोकान्‌ व्याप्नोतीति यद्यपि पृ सहखगवोहं प्रमाणः स्वगे इति एकस्यैव लोकस्य प्राणत्वमवगम्यते तथापि नान्तरीयकं थिव्यन्तरिक्तयोः प्रापरणमित्यजिप्रायेणेमान्‌ लोकानिति बद्- वचनं ॥ ६ ॥

अथ ब्रह्यसान्नः प्ङ्किच्छन्दस्का wat विधातुमाहइ |

पशुभिवौ एष Aga इत्यायः सद्यः ससं ददातोति wefan ब्रह्मसाम भवति weal यज्ञः पाङ्क्ताः पशवो यज्नरव पशुष प्रतितिष्ठति yon

योऽयं यजमानः सद्योयुगपदेव गवां wee ददाति एष agi: aera vlad तत्परिहाराय पङ्क पङ्िच्छन्दस्काषु wa सखादोरिक्थाविषूवत Lage श्वेतं ब्रह्मसाम भवति पाङ, पङ्किसम्बद्धो यज्ञः पशरएवच्च पाडः पद्िसम्बञ्खा; एवच्च पङ्किन्दसा aye पशुषु प्रतितिष्ठति पुनबेङ्धपुको watt

त्यथ * ॥ ॐ ॥

aera: लोबीोयासम्पत्तिदारेण स्तुति करोति |

लिहत सोमः सम्पय॒ते fact He: TH

सों त्रोयाणाभियन्तापरिज्ञानाय कल्वकारोणश ऊतास्लोम- लिः nee विटकिष्मममानं पञ्चदशः ठटन््याज्यानोति बे

1६. दर. 2.1 ताण्डयमहा नाद्या ख | Yok

पञश्चटशके दे विटती इत्यथैः पञ्चद थविटन््याज्यानि सप्तदशो मा- ध्यन्दिनिः पवमानो होतुख छं पञ्चदशं मेतावरुणस्य पञ्चविंशं जा दाणाच्छः सनः सप्तद शमच्छावाकस्य एकविंश area: पव- मान एकविंशोऽग्निष्टोम दति एवच्च प्रातःसवनोयाः सोत्रीयाः सप्तपञ्चाशत्‌ ५७ माध्यन्दिनिपवमानौया एकनवतिः २.९ दतौय- सवने दिचत्वारि शत्‌ ४२ संत्य नवत्यधिकशतस्तोत्रौ या भवन्ति १.० ताञ्तुर्विंशतिसंख्या fase, एका विराट्‌ भवति तदेतद्‌- च्यते fasd स्तोममिति पूर््वोक्तस्लोमको यज्ञस्तरिटतं खलोमं सम्पद्यते विराडाख्यं छन्द ञ्च fazat fe नवबस्तात्रीयाः तथाष्व सोत्रीयाणां नवनवशो भागे अशोतिशताभिः सोत्रोयाभिः faufafaza: सम्पद्यन्ते ॥ ट ॥

अवशिष्टा दशसतोत्रीयाः साएका विरार्‌ fama इत्याह |

~ न्स f: ° A a~N प्राणो वे fageed विराणनवेव प्राण ऋ तेऽन्नात्मा- रयति aaa प्राणात्माणेष Farag च प्रति- तिष्ठति ॥€ ॥

विदत्‌ सतोमः प्रजापतिसुखादुत्मन्नः प्राणवायुख्च मुखे वत्तेत इति तसय प्राणात्मकत्वं face छन्द दशाक्षरं अच्रद्च टशविधेन्द्रियतर्पकं तद्ाद्विराजोऽन्नतवं नवेव खल्‌ प्राणः प्राण- ag: अन्नाद्यो अन्नं विहाय पारयति शरोरेऽवघ्यानुं शक्रोति wad पराणमन्रमपानमाद्धरिति aa: तथा प्राणाहते प्राणं विहाय अन्नमपि शरीर पोषयितुज्न शक्रोति तस्मादनयोः

१1० ताख्डयाभहाव्रा ह्ण | (१६. ९, २.1

परस्पमरसहकारित्वादुभयोरेव सह सम्पादनेन प्राणेषु चेव अन्नादे यजमानः प्रतिष्ठितो भवति । २. ॥

दूति तार्डामहाब्राद्म षोडशाध्यायसख अष्टमः खण्डः |

Ba नवमः खर्डः|

अथ दहितीयमन्यं साहस्तमेकाहं दगैयति |

zany सरव्वज्योतिः सच्य्याधिः सवस्य जितिः स्वै- मेवेतेना्नोति स्वैञ्यति ॥ १॥

अथानन्तरमेष AIAN: सम्ैज्योतिनगैमेकाह उच्यत इति शेषः स च सवमस्य फलस्या्धिः प्रात्तिसाधनं anata जेत- व्यस्य जितिर्जयसाधनं तश्यादनेन यो यजते स सर्बसेतेन फलमाप्रोतीति सवं च जेतव्यं जयति। १९॥

अथास्य सहस्रदत्तिणात्ववेदनं सोति |

परमोवा एष AMT: परम wee परमतां गच्छति य णवं वेद्‌ ॥ ९॥

एष सवैज्यो तिनपम यन्नः परमोत सर्वेभ्य उत्कृष्टः सवैज्योति- रिति zat सकलतेनोमयत्वात्‌ यदस्य टधिशार्ूपं we

[rg ९. ४.1 ताश्डामहाव्राह्मख् | २११

तदपि परमं भतादरिसंख्याया अधिज्चात्‌ एवं सहस्द्‌चिणसख परमत्वं यो वेद्‌ परमतां Beat गच्छति ॥ २॥ अथास्य Marat: संहत्यानूदय सहस्तदचिणात्वभित्याह |

तस्य दिशता: स्तोतोया अन्ता वे वाचा fzqa- मन्तः सहखमन्त एव dead प्रतिष्ठापयति ॥३॥

पूवैवदत्रापि स्तोमललुधिः कल्यकारलता NSA तस्य fa- eqafemaara पञ्चद्‌शान्याज्यानि सप्तदशो माध्यन्दिनि; पव मानस््रौणि च zeta पञ्चविंशं ब्राह्मणाछ्सिनः सप्तदश आ- भेव एकविं शोऽग्नि्टोम इति एवञ्च भ्रातःसवने एकोनसप्ततिः दे९ Qala: माध्यन्दिने विनवतिः ९३ ठतीयसवनेऽटतिं शत्‌ ३८ मिलित्वा दिशतं सोत्रौया भवन्ति २०० तदिदमुक्तं तख दिशता इति तस्य सवज्योतिरनीम्नः विशता शतदह्यपरिमिता, Salat ऋष्वो भवन्ति वाचः wee द्विगशतसंल्यान्तो वै अव- सानभूतं सहस्रसं ख्या चान्तः AMT न्यनसं ख्यानां अवसानभूत- त्वात्‌ तथाच दिश्तसतोत्रौ यात्के क्रतौ सहखदरकिणादानं Hat अन्तत एवान्त पतिष्ठापयति परस्परः सम्बद्धे करो तीत्यर्थः ॥३॥

WAT प्रकारान्तरेण रौति | HAA वा एष waaaaaigita सबं जय- ति aaa fe कतेन जयति | ४ ॥ एष तवैज्योतिनमेकाहः छतस्लोमो वे ऊत; Ya fara का

BIR तार्डामहहा BS | 1६३. ९. ६]

प्तः सोमः लोत्ीयासमूहो यस्य स तथोक्तः निष्यन्रसोतक इत्यथ; स्पष्टमन्यत्‌ सवैजयद्ेतुः wa हि तेनेति सवं जेतव्यं fe यद््मात्‌ aaa निष्न्नेनेव साधनेन लोकोजयति यख्मादि- त्यथः । ४॥

अथान्नप्राभिसाधनव्येन सौति ।

विराज सम्पद्य तेऽन्तरं विराडन्नाद्यमेवावसन्धे ॥५

दथाच्चरा विराय्‌ अरस्य चेकाख पूर्वोक्तानां weatarai दश्संख्यया विभागे विंशति्विराजो wafa तथा चायं यन्नो विराजं सम्पद्यते प्राप्रोति fre fag i yu

अथाग्नि्टोमसाग्नः सोमं विधाय सोति |

एकविंशोऽम्निरामो भवति प्रतिष्ठा वा एकविं शोऽन्तत एव ase प्रतितिष्ठति ॥ ६॥

एकविंशस्ोमकोऽग्नि्टोमो भवति अगशनि्टोंमसाम एक विंशसलोमको भवतीत्यथैः किमतो भवति तदुच्यते तथा प्रतिष्टा रूपो दोकविंशः पववेमुक्तः तथाच यनज्ञखान्ततोःवसान एव यजमानः प्रतिष्ठितो भवतीति ॥ ६ ॥

दूति ताण्डयम्ाव्राद्ध्य शोड्षाध्यायख नवमः Bay: |

L ae)

अथय TWH: Wags: |

अथ विष्वज्योतिःसंज्नं atta साषस्मेकां दश्रैयति। sau विश्वज्योतिरूकच्यः ॥ १ ॥

अथानन्तरं एष वद्यमाणो विश्वज्योतिर्नीम wae: TRIGA; अन्यः WEA एकाहः ॥ \॥

अधेतस्य विग्वज्योतिरिति संज्ञां उक्थसंसथताञ्च सोति।

पशवे वा उक्थानि परशवोा विश्वं ज्यातिविश्व एव Sarat पशुषु प्रतितिष्ठति ॥२॥

उक्धान्युक्थस्तोत्रौ याणि पशवो बै तत्साधनत्वात्‌ तच्छन्द्‌- aren; पशव विश्वं व्याप्तं ज्योतिस्तेजः बड्धपश्को fe लोके- ऽतिश्येन wat तस्ादिश्वज्योतिःसंज्ञ एकारे उक्थस्तो-

त्राणि प्रणयन्‌ fare ज्योतो ज्योती age प्रतिति- डति ॥ २॥

aaa वि रात्रसाग्येन सौति |

agfia चिरा दमान्‌ लोकानाञ्नोति सवनै- रोष उत्तरमृत्तरं चिरातचस्यावेर्भोय उत्तरमृत्तरमे- aq wad वधोंयस्तेन निराचमाभोव्युत्तर उत्तर

एषां लो कानां ज्याया्स्तेनेमान्‌ लोकानाभ्रोति ॥३॥ a) ae

२१४ तारडाम्ा बाणं | [१६. te ५.1

योऽयं बच्यमाणो गरविरावाख्यः सोमयागः अयमि क्रमेणानु्तैः अभग्नि्टोमोक्थातिरातसंस्येस्त्िभिरहोभिरेव दमान्‌ श्यिव्याटीन्‌ लोकानाप्नोति एष तु वि्ठज्योतिनौीम यज्ञ स्त्रिभिरेव सवनेखानाभ्रोति तथा ate facie यदुत्तर- सुत्तरमहसखदर्पयः wyat अग्निष्टोमोक्थातिराव्रसंज्ञाना- सुत्तरोत्तरः विटृद्धस्तोमकत्वात्‌ एतस्यै कास्य wacquc सवनं वर्षीयः प्रातःसवनात्‌ माध्यन्दिनं सवनं टद्धुतरः ततोऽपि ृतौय सवनं BEAT एतञ्चाग्रे दशै यिष्यते तथाच एष यस्ज्िरावं यन्नकतुमाप्रोति तदत्मशख्ो भवतीत्यथैः अपिच एषां sa व्यादिलोकानां मध्ये उत्तरउत्तरो लोकोज्यायन्‌ इद्धतरोऽति- श्येन विणे; तेनो त्त राधिकसवनेन यज्ञेन इमानेव लोका- नाप्नोति ॥३॥

अथास्य सवनानाशुन्नरोत्तराधिक्यं wfaqare | श्वस्युरिवौ एष सन्ततो यन्नो gt हो हि स्तोमौ सवनं TEA: |B ॥

अश्थुरिरण्बदन्दसुक्तो यो रथरत्छहश एष सन्ततः संहितो यन्न; कुतः हि यद्मात्‌ at gt रोमौ संहत्य श्रस्येकेकं सवनं बहतः i ४ Hl

maa Tal Bt Mafafa wars |

लिदत्मञ्चदणौ प्रातःसवन सप्चदश्रपञ्चविर्शौ

(14. te. र] ताण्डामहा बाह्य | ११५

© ६ माष्यन्दिनि aasggfaunafaont ठतोयस- वनं ॥ ५॥

fazefemanrre सोमः पञ्चदश आज्यानां एवमेते संहतौ प्रातःसवनं बहतः एवसुत्तरौ gl द्वावपि द्वे सबने बहतः; ॥ ५ ॥

अथेतत्‌ सतोमदययोजनं प्रशंसन्‌ Weare देय मित्याह |

ag यक्ते सन्तत च्राधोयते वहति तद्यथा ag सन्तत च्रादध्याटेवमेतस्मिन्‌ सहखमाधोयते॥ ९॥

यदहं यत्‌ खलु दरव्यं युक्तं Wart योजिते सन्तते wae रखे आधीयते आरोप्य frites स रथसदुटूव्यं बहति यथैव ` युक्तं सन्तते च रथे आदध्यात्‌ New भार निरध्यात्‌ एवमेवे- afaaare प्रतिसवनं सोमहपेन युक्ते दकिणानां गवं सहस्र माधीयते आरोप्यते अस्यापि यज्ञस्य waq are दक्षिणा दातव्या इत्यथैः ॥ ६ ॥

ie ti भराप्तयोबृद्रयन्तरयोः प्र्तिवद्विकल्पे प्राप्तं समु- qa विधत्ते |

उभे बहृद्रथन्तर भवतः ॥ 3 ॥

रथन्तरम््माध्यन्द्नि पवमाने काय्यै बदद्वोतुः खृष्ठदूति sua सामसु TATA ॥ © ॥

अथेतत्‌ सौति |

aig ATYARTAT HS | [१६. te, ११]

इयं वे रथन्तर द्योबृदेवास्मा्ञ,काङ्गायत्येवा- मुष्मादुभयारनयेोर्लोकयेः प्रतितिष्ठति yc |

दयं श्थिव्येव रथन्तर साम दोः सवर्गोलोक्तो बत्‌ एव आद्रव HHT भृलोकाद्रयन्तरं गायति असुरात्‌ दुलोक.द्‌

बृहद्भायति तथा चानयो AMA SATs fasta HAS ATA: ufafaefa uc ॥

अथान्यत्घाम fara | शअननुष्टस्थाथवयां भवति ॥ € ॥ आभेवे पवमाने पुरोजिती बो अन्धस दत्यख्िनराजुष्ुमे दबे श्चावाश्ान्ध गवे गौत्वा तद्खिन्नेव चे पुनराथन्बैणं साम गातव्यं तथा च कल्पज्ञतोक्' यशेमदो stay इति गायत्रमोकते ान्धी- गवबादुत्नरमाथवैण इति ॥ ४. ॥ अयेतत्‌ सोति | Gust तरै ठेवानामथवौखेा मेषज्यायेवारिष्य ॥१० अयव्वपेण अथमैणा ऋषिणा get मन्त्राः देवानां भेषजं वे जेषज्यङ्‌ पारखयादेतत्घाम मेषजाय जेषज्याय अरिच्यै अदि ara भवति i ९* ॥ अथो जथो लेष्वन्तिमेऽन्यत्ाम विधाय wi fa | उदएशोयमुक्यानामन्तते भवति aaat वा एतत्‌ षा नाए BIG VAs रेषु प्रतितिति॥ ९१।

Cre, ११, १.1 ताख्डाम हा बद्धश्च | ११३

उक्थानासुक्थस्तोत्राणामन्ततोऽवसाने STRATA ARIMA sauld साम भवति यथोक्तं कल्पक्रारेण ead सौभर बेककुभञ्चोदं शौय मित्युक्‌थानोति साकमश्वं Tawar सौौभ- रबरेककुभयोरन्यतरदू ब्रह्मणः उदं शोयमच्छावाकस्येति क- ल्पाथैः एतदुङ्गं शयं सर्व्वेषां रथन्तरादीनां wat टानां ad एतञ्चाष्टमेऽध्याये प्रपञ्चेन दशितं स्यमन्यत्‌ । xt 1 अथास पू््वोक्ताखुक्थसं स्थामनृद्य खोति । उक्थे भवति पशव वा उक्थानि पशवः स्ख पशष्वेव तत्मश्न्द धाति ॥ १९॥ |

अयसुक्थसंस्थो भवति उक्थसलोत्राणि पणएुसाधनत्वात्‌ पश्वातकानि सख संख्यादच्िणाख्ु WMI TST पश्यन्‌ दधाति खापयति 1 \२॥

इति तार्डामहाब्राह्यरे शोडषाध्यायख दशमः खर्डः |

पथ ठकाद्‌शः खख्डः | अथाग्नि्टोमसंध्यं चतुथं साहखाख्यं एकाहं विधित्मुराह। योवा अनिनष्टोमे fac मोतं विदयात््ोऽग्नि- tare दद्यात्‌ चिरालायतनय्‌ हि ससख ॥१॥

१८ तारडामहा नाद्र | (rg. ११..१.]

यो afaera ग्निटोमसंश्े ware fac वच्छमाशं मै-्रा ताख्यंयन्गं we अ्रतिरुक्तं विद्यात्‌ जानोयात्‌ सोऽख्ि- न्नग्निष्टोमे ure दल्तिणा दद्यात्‌ तिरात्रायतनं fana ua आयतनमिति स्थानं यख तथाविधं हि सहस्त' qeacfrar- दानं तद्यारस्येकादस्य तिरात्रसम्बन्धं विदुषा सहख्गावो efamraa दातव्या इत्यथैः रएवञ्चाभ्नि्टोमसंस्येन wre- दक्षिणेन यजेतेति विधिर्न्नेतव्यः॥ ९॥

खअथाङ्धिंस्त्रिरा तरस्य प्रोतत्वं दशे वितं तदीयानां बवाणा- wei याः प्रतिषदसासामन्यतमास्य प्रतिपत्कारत्याइ |

BTS गायतानर उपोषु जातमप्तुरं we वाचा अग्रिय दूति प्रतिपदा भवन्तयेतदै लिराल- मकः॥ २॥

Sura गायतानर द्रल्यादिटवानां मध्ये अन्यतमसुचोऽख्िः त्रहनि बदिष्यवमानसख प्रथमसतृचः काव्ये; एतत्‌ वै एतद्धि मति- qa लिरात्रं गगेतिरात्रं अकः अकार्षीत्‌ तदीयेषु तिष्वदःसु एतेषां बहिष्पवमानस्य करमेण प्रथमटवत्वात्‌ तसाद त्रापेषाम- न्यतमः प्रथमस्तु; अपरौ ठचो दबिदयुतत्यारूचा पवमानस्य ते कव इति कल्प्रकारोक्तौ FEAT ॥ २॥

अथ तिरातसम्बन्धिष्वदहःसु यानि सामानि तान्य्यव क्रियन्त FATS |

[ta tt, 8] ATRYASTAT YD | १९१९

पवमाने रथन्तर करोति WAAR वाम- देव्यं बत्‌ ष्टं ॥ ३॥

अतर कल्पः sara जातमन्धस इति गायव्रञ्चामहीयवच्च पवस्व मधुमत्तम इतोडानां CAT एकस्यां प्रं पीयूषं पूरये यद्‌क्यमिति यौधाजयं तिष्ष पुनानः सोमधारयेति रौरव. मेकस्थां रथन्तरः fray शिश्क्ञन्नानं हव्ेतम्बतीति वामदेव्य- wet बृहत्‌ ्ठमिति तस्मादेवं RTT माध्यन्दिनि पवमाने नानः खं मेति टचे रथन्तरं साम बहत्साम होतुः ws सतो गातव्यं तथा शिश्य्ञन्नानभित्यद्धिंखुचे गीयमानं वामदेव्य Te पवमानख्ान्त्यं साम भवति तथा बहत्साम होतुः टं भवति 1 ३॥

ऋअयेतेषां सङ्ातकरणं सोति |

qi वरै रथन्तरमन्तरिक्लं वामदेव्यं द्योवृदिमे लोकास्िरालो यदेतानि सामानि सधयज्चि करोतो- मानेव तज्लञोकान्‌ सन्दधाति तेन विराचमाभ्रोति॥ ४

रथन्तरवामदेव्यब हतां थिग्यन्तरि क्त सखगतकत्वं WIA fanaaa श्थिव्यादयो लोकाः बसुरद्रादिल्यैस्तरिरात्रावयवा- नामभ्नि्ोमोक्‌थातिरात्राणां तरयाणामद्भां श्थिव्यादिलोक- तरयखाधनतया क्रमेण प्रयुक्तत्वात्‌ तथा चान्नाखते एवञ्च az- वानि facia बिदुज्य प्रयुज्यमानानि रथन्तरादौनि सामानि

१२ ताश्डयामडाब्राद्ण्य | [१६. tt, 9]

सभ्रपञ्चि सहाद्चतीति तत्तथा afeaeia सह प्रयुक्तानि करो- ति तन्तेनेमानेव शथिव्यादिलोकान्‌ सन्दधःति परस्परः संयोज- यति तथा maar तिरात्र यज्ञक्रतुमाप्रोति ॥ ४॥

खथ सर्वप्रजतौ ज्योतिष्टोमे ठतोयसवने पव मधुमन्तम इति यः काकुभः प्रगाथ. सोऽत्रापि चोदकेन टटतौयसवन एष म्रयोज्यत्वे नातिदिश्यते तस्य माध्यन्दिनिपवमान sae प्रयोगं विधत्ते |

ककुभं प्राचोमदूहति॥ ५॥

पवस्व मधुमन्तम इत्येतां aKa सोत्रीयां प्राचीं आाग्भागे वन्तेमानामुदटूहति आर्भवात्‌ पूर्वभागे माध्यन्दिनिपव- साने तां प्रापयेत wasters: ty a

Sata qa fary भागे आकष्णसुपपादयति |

पुरो BAM सत्या Baga करोति ॥ ई ॥

पुरः पुरस्तात्‌ पूवेभागे वन्तेमानया होतया ककुभा खलोती- यया अपशुः पश्युरहितः सोमयागः aga ate करोति तस्मात्तां प्राचीमुदूहेदित्यथेः।॥ ६।

अथ तत्र कैभिगेयं साम विधाय स्तोति।

तखाभिडानाध्‌ Gat: पुरुषो वे ककुप पशव Tras dat आत्मन्येव aaa प्रतिष्ठापयति ॥ \७ ॥

(१६. ११. १०) तार्डामरहाबाद्धा ख | ३२१

तस्यो ककुभि सोतीया्याभिडानां Sacre साम गातव्यं तथेव पूवे कल्प उदाहृतः faaragad पुरुषो fe ककुपृषन्दः ककुप्‌ प्राणः SI पुंस्वात्‌ अस्यापि ककुप्‌ स्थानोयेना धिकेन म- WAIST FRAT Tala waa योऽयमिन्द्रानां संचारः सपशवः Wasaga शब्दे नाभिधेयत्वात्‌ तत्तथा च ऋक्‌. AAA: पुरुषपणश्वा सकवात्‌ पुरुषरूपे अा सन्येव पून्‌ प्रतिष्ठा- पयति ॥ 9 ॥ |

wearers मध्यन्दिने पवमाने यौषाजयस्याधारभूता- faa, स्तोत्रीया विदधाति |

ग्रलम्पोयुषम्‌ पूव्यं ugaatafa सतोबृहलो भवन्ति ॥ ट ॥

were: ict

saat: सोति ।

सतोबहत्या वे देवा दमान्‌ लोकान्‌ व्याभ्ुवन्ि- मनेवे ताभिरज्ञोकान्‌ व्याञ्नोति ॥ € ॥

सतोवृत्या बहतोदन्द्स्कया खल्‌ पुरा देवा; इमाम्‌ थिव्यार्दिलोकान्‌ व्याभ्ुवम्‌ स्पष्टमन्यत्‌ ॥ २.॥

अयेतासां गायत्यादिसबमैदन्दोखूपत्वं प्रदर्थयन्‌ सबैपश्ु- साघनतामाह।

ता वा एता गावो यच्िपदास्तेन गायष््य- a) et

३२९ तारूडामडहा बद्धं | Cre, ९१, १.1

स्लावा णता जगल्यो यद्दवादशात्तराणि पदानि तेन जगत्यस्तावा एता बृहत्यो यत्‌ षटत्रिएणदन्षरास्तेन बयः सर्वेषां वा एताच्छन्दसा रूपं स्वणि पाणि पश्नामवरन्धे ॥ १० ॥

तावा एताः wa पौयूषमित्याद्याः गायत्यो भवन्ति कथं सतोबदहतीनां गायव्रीत्वमिति अवोच्यते यद्यस्मात्‌ एतास्ति- त गायतीसाग्यात्‌ MATA ता एता जगत्यो भवन्ति एतदुपपद्यते यत्‌ दादशात्तराणि पदानौति पादाः प्रथमपाद BACT SA इादशाक्चरत्य एवं बहतो वमपि योज्यं यस्मादेव नेता: सवषां गायल्यादीनां छन्दसां पं तस््मादे ताभिः सव्वाशि Gat ख्पारवरुन्धे नानारूपान्‌ स्वन्‌ WT लभत इत्यध; १०

अयेतं यन्नम्ब्हात्रतात्मना रूपयन्‌ स्तोति ।

एतद yaa AAAI गाय च शिरो बह- UAT परत्नो वामदेव्यमात्मा TAM पछन्द- faut एवाक्यमेष वाव मरलयत्तम््रहाव्रतेन स्तुते य एतेन यजते ॥ ११॥

एष खल वै यज्ञः wae मुख्यं महाव्रतं यद्येवं शिरः- पच्तादिभिरवयवे भवितव्यं महाव्रतस्तोतस्य शिर प्रति qere-

यवाल्मकत्वात्‌ अत्र कथं तेषां सङ्धाव इति तत्राह तस्येति तख UNITY सारसस्य महाव्रतस्य सतः GAIA साम प्रातःसव.

[1६ tt. १२] ताण्डयाम इान्राह्यख | २२३)

नादौ भरयुज्यते तच्छिरः पञ्चात्‌ माध्यन्दिनिपवमाने बृहत्‌ Wa च प्रयुज्यमाने बहद्रयन्तरे पक्तौ भवतः माध्यन्दिनिपवमानान्ते प्रयुज्यमानं वामदेव्यं आत्मा मध्यदेहः अग्निष्टोमसामत्वेन प्रयु- ज्यमानं यनज्ञायज्ञोयं ya: सदस््रसंख्याका <fqurear एवाकयन््महाव्रतसो बानुशं सनं बृहती Tera शस्तं wT देतेनेवंगुणविशि्टेन एकाहेन यो यजते एष एव प्रत्तं साचान्डहात्रतेन महाव्रतसतोत्रेण स्तुते स्तौति उक्तसामपञ्चका- तकत्वान्तस्य ॥ ६९ ॥

अथ खायन्तोयं ब्रह्मसाम fatwa पक्ान्तरमुपन्यस्य तत्र दोषमुद्धावयति |

तख बहत पञ्क्तिषु ब्रह्मसाम तदाङ्ग्ड- न्दोव्याधोयते यह इत्पुठस्भवति पङ्क्तिषु ब्रह्मसा- मेति ॥ १२॥

अद्िन्हनि बुहत्धाम होतुः मिक्त तख्ायमनुवादः ufeg खादोरिक्था विषवत इत्याद्यासु यत्‌ प्रथमे सहसत एकाहे ब्रह्मसाम विहितं तत्‌ पङ्किघ॒ तदेव ब्रह्मणः veda तत्तत्र एवं क्रियमाणे wae अधवर द्मवादिनखोदर्यात्त कथमिति यद्यदि बत्‌ बहत्साम बहतौष गीयमानं श्टसलोतरं भवति पड्क्तिष गौयमानं बह्मसाम भवति तरा च्छन्दो व्याधोयते we विभिद्यते तच्खायुक्तसिति ॥ ९२॥

९१४ AWARTANHS | १६. tu fai तहि काय्यं तदार। खायन्तोयमेव काय्यन्र छन्दो व्याघोते ॥ १३॥

चायन्तोयमेव खासु ब्रह्मसाभ क्वं तथा च बहतो ब्रह्म साग्नमस्यु वाहते टचे गानात्‌ न छन्दोव्याधोयते fuga ॥* १३ ॥ wad परूक्तौ विहाय seat ब्रह्मसान्बि क्रियमाणे

सस्वाचरसम्यत्तेरभावत्‌ पू्वोक्तसहस्तप्रतिष्टुतिने स्यादित्यत आड |

एषो aaa प्रतिष्टतिः॥ १४॥

एषो एषेव AAMIT VME सोत्ोयासु गानमेव qe- खलस्य tfamery गवां eres प्रतिष्टुतिः प्रतिस्वनं ॥ ९४

ननूक्तं ब्रह्मसान्नोःचराणं Tada प्रति efas स्यादिति ware | |

सडइखमन्यमभितिडतो ताडः Waa ऽन्वा- विष्ठतोति॥ १५॥

खष्ख्स्ययं wa यज्ञमभितिष्ठति तत्रत्यब्रह्मसाग्नोऽक्षर- aga तमधिति्ठते अन्यस्तु यागः सहस्छमन्वातिष्ठतीति हीने अनोः कमे प्रवचनोयत्वं सहस्तसं व्यातो न्टनया AMSAT SAT Geet खयं सहस्रमधितिष्ठतीति ब्रह्मवादिन are: एव-

सुभयथापि सदहसखसम्बन्धसम्भवात्‌ wae प्रतिष्टतिः सिद्ध तीत्यथेः ॥ १५ ॥

[1१ tt १31 ताडय महाब्राह्मण | १५५ कथमयं यज्ञ; सहस्मन्वातिष्ठतीति तत्राह | aged प्राचोम्‌दरूहत्यय यदेषा द्विपदा ककुभो- लोके क्रियते सख्ये सोऽन्वाख्यायः॥ १६॥

अाभेवपवमाने स्थितां we मधुमन्तम इत्येतां ककुभं प्रावौसुदरहति प्राम्द्‌शम्ब्याध्यन्द्निपवमानलत्तषणं नयति अथा- AMT तस्या; ककुभो लोके स्थाने यत्परिप्रधन्नेत्येषा द्विपदा क्रियते प्रयुज्यते स च सहस्थान्वारथानं ॥ १६ ॥

अथ स्तोत्रिया सङ्कातं संहत्य सोति |

अनुषटभए सम्पद्यते वागन ष्टुवाक्‌ लिरावस्तेन विरा मान्नाति ॥ १७ ॥

अयमेकाहः सं स्तुतोऽनुष्टभं अनु ष्ुष्ढन्द. सम्पद्यते अतर कल्प; विदद्‌ बहिष्पवमानं परञ्चटशानि तीखाज्यानि fasaarae- णस्य सप्तदशो माध्यन्दिनिः पवमानो होतुख we पञ्चदशं Qat- वरणस्य पञ्चविंशं ब्राह्मणाक्छसिनः सप्तदशमकावाकस्य सप्तद अभव एकविंशोऽग्नि्टोम इति एवच्च स्तोमक् घौ सत्यां प्रातः- सवने faufe सलोत्रोया भवन्ति ६२ माध्यन्दिनि त्वेकनवति; २.१ ्ृतौयसवनेऽष्टविंशत्‌ ३८ मिलिता ह्यधिकनवतिशतं Matar भवन्ति ९९२ द्वाविंशदत्तराऽनुष्टप्‌ तथाच द्ाविंशत्छंख्यया विभज्यमाना षडनुष्टुमो भवन्ति एवमनुष्टुभं सम्पद्यते खयं यज्ञ; आप्नोति अनुष्टुप्‌ खल्‌ बाक्संस्तुता त्रिरात्रोःपि वाक्संस्तुतः

१९६ तार्डामहानाह्ञण | [१६.१९ tJ तेनानुष्टभा वाचा च विरात्र गगेतिराबराखयं यज्ञक्रतुमाभ्नोति तत्‌ फलं प्रा्नोतौत्यये; । ९७ ॥

षति ताख्डामहाबाद्धखे षोड़शाध्यायख्य एकादशः BUS: | अथ eeu: खण्डः | अथ साद्यःकानाम पञ्चेकाहासेषु प्रथमदितीययोर्दी्ा- Wea सवेमेकख्ित्रेवाहन्यनुषेयं तीयस्य तु एकद्िन्‌ दिवसे chat aces दिवे सोमक्रयाद्यवश्टथान्तं चतुयेपञ्च- मयोरप्येवं यद्वा एका दोक्षा सोमक्रयप्रश्टतिडपवसथान्तं हिती- येऽनि सुत्येति एवं खरकारमतं पञ्चखपि साद्य; क्रान्वयात्‌ agua एकस्िन्नेवाहनि दो च्ाद्यवख्थान्तं कन्तैव्यभिति wa न्तर एतत्सव स।दःकेण॒वच्यमाणे महारात प्रातरा्तिं वेत्यादिना wana विस्प्टसुक्तं तत्र प्रथमस्य यदुक्तं सवं सदयोऽनुेयमिति तद्िधिल्घु राह | अआदिलाञ्चड्िरसथ्चादोत्तन्त ते eat लोक-

Mga तेऽङ्गिरस afar श्वः Gai WHACK आदित्या एतमपश्य wo सद्यः परिक्रोयायाख- ERT हत्वा तेन स्तुत्वा खगं लोकमायन्नहोय- न्ताङ्किरसः ॥ १॥ ।

१६. १२. १1 AAMT ATHY | १२७

पुरा आदित्याञ्चाक्िरसखु welaa यज्ञाय दीत्तां az- वन्तः ते उभे खभ लोके खगेलोकनिमित्तमस्यद्धं न्त बयं प्रथमं गमिष्यामो वयं प्रथमं गमिष्याम इति wel लतवन्तः एवं स्यद्धैमानासतेङ्किरस आदित्येभ्यः सुत्यां खः परख न्दी ्तानन्तर- दिने करिष्यमाणं सोमयागं प्राव्रवन्‌ प्रोक्तवन्तः अथतेादित्या एवं वक्तऽमाणयज्ञमपश्यन्‌ त यज्ञं सद्यः एकद्िन्नेवाहनि परि- ala सोमं क्रत्वा अयास्यखूषिसुङ्भातारं दत्वा त्वसुङ्गाता भवे लुद्गाटत्वेन इत्वा तेनायास्येन सरक; स्तोत्रैः स्तुत्वा सावयित्वा समापयन्‌ दीचाद्यव््थान्तं सवं am एकछ्मिननेवाहनि अन्व- तिष्ट जित्यः यन्नसमाप्तयनन्तरमेव ते खं लोकमायन्‌ प्रा्रुवन्‌ अङ्किरससख्वहो यन्त दी त्ानन्तरदिवसे सुत्येति त क्तत्वात्‌ एत - faq दिने दीच्ताद्वश्यान्त्य सवेष्याननुष्टानेन सखभगैप्राघ्य- भावात्‌ सह दीचितैरादि चेः सदयोऽनुानेन खगेगते; ही ना;- भूमावेव परित्यक्ताः आसन्‌ ॥ १॥

एवं सद्योऽनष्ठेये यज्चेऽधिकारिणमाइ |

भ्राटठव्यवान्यजेत ॥ २॥

WISH; शद सद्वप्ेन यागेन यजेत शवुत्तयहेतुरयं याग- इत्ययः ॥ २।

अथतदेदितुः फलमाह |

भवत्यात्मना WIS ब्बाठव्या भवतियणएवंबेद्‌॥ डे

शश तार्डामहारो छग्य । [१६. १२, ५.]

aud ब्राह्मणथे्ञानाति सं चात्मना खयमेव भवति भवनशणीलः waR भवति अख यो भाटव्यः wa: सपरा भवति पराभूतः तिरस्कतो भवति ॥ 21

अथाद्खिन्‌ यागे द्त्धिणां विधिल्घुराह।

तस्मा अमुमादित्यमश्वटः श्वेतं कत्वा दानिणा- मानय स्तं प्रतिगृह्य BAA स एतान्यायाखा- न्यपश्य सेरात्मान समथो णात्‌ ॥ ४॥

तद्धे अयास्यायोडात्रे अमुं दृश्यमा तमादित्यं Va qa- ated wat दक्तिणामानेयन्‌ करतुदच्तिणात्वेन भरायच्छन्‌ aad प्रततिग्यहय सोऽयास्यो sea विरथ्वीर््योऽमृत्‌ स षिः एतानि इदानीं समाम्नायमानान्यायास्यानि सामान्यपश्यत्‌ तैः ge. सामभिरात्मानं समखोणात्‌ Taq समयोजयत्‌ werd Waray क्रतोदेक्िणा सचोड़ातुहोतव्यः इतरे. ऽ्युतिजो यथा सन्तोषमार्या्ति तथा तेभ्यो aferfaq धनं दद्यादिति विधिहन्नेतव्य; तदेतत्‌ ष्टूत्रजतोक्तं अश्वः श्वेत एतस्य दक्िणामुद्भात्रे दद्यात्‌ किञ्चिच्धेतरेभ्यद्ूति ॥४॥

यद्ादेवं तस्मादिदानोमप्यख्िन्‌ यज्ञे खायाखं सामम्रयो कव्यमिल्याह |

यदायासखानि भषन्ति भेषजायेव शान्त्यै | ५ ॥

यदेतेष साद्यःकरष्वेतान्यायाखखानि सामानि भवन्ति तद्ध

[1६. tz, 9] तारा महाह | ३२९

घजायेव अश्वग्रति प्रहजनितस्य दोषस्य विकित्घाया एव शान्ते उपशमाय च भवति तथा atlas यन्न माध्यन्दिनसवने दच्ि- णारूपाश्वप्रतिग्रहजन्यदोषनिदहेरणाय Bea पवमाने इन्द्र TSU लोत्रोयायां आयास्य साम कायं तथा Wars: सोमस्तोत्रोयाविधाने कल्पकारेणोक्तं Vary गायतानर, qa- मानो अजीजनत्‌ पवमानस्य ते कवे TAT त्वमद्ाकमिति प्रक्रम्य सवादिष्ठया मदिढयेति गायव्रच्च खाशिरामरकः प्वखेन्द्र- मच्छति सफायास्ये पुरोजिती at अन्धस इति श्यावाश्वान्धी- गवे कावमन््' यनज्नायज्ञोयमग्ि्टोमसासेति॥ ५॥

अथाधिकाय्यैन्तरमाह।

स्वगे कामो यजेत ॥ ई ॥

Wee; ॥ ६ |

quay खगेसाधनतासुपपादयति |

TAS सम्पद्यते ब हत्या वै ठेवा; खगं लोकमा- यन्‌ खगेमेवेतेन लोकमाभ्राति ॥ ७ ॥

aq यज्ञस्थाग्निष्टोमसंस्थत्वात्‌ दादशस्तोवाणि तेषु way fazza ia: तथाच प्रतिस्तोतरं नवसोत्रोया इति भिलित्वा अष्टोत्तरशतं सोत्रीया भर्वान्त ९०८ षट्‌तिंशदच्तरा च बृहती

Taga विभज्यमाना स्ता सिखो Feat भवन्ति एवञ्च अया-

मेकां बृहतीं सम्पद्यते वृत्या ब इतोच्छन्दसा साधनेन देवा; २) BR

३१० ताणड्यमहहात्राद्मख | (१६. १९. t]

परा खं लोकमायन्नगच्छन्‌ अतो वहतौसम्पन्ेने तेन Side लोकमाप्नोति ॥ ॐ ॥

अथान्यमधिकारिणमाह |

पशुकामो यजेत ॥ ८ ॥

स्पष्टोऽर्थः | ट ।

ॐ

तथव तस्य पशुसाधनत्वमुपपादरयति |

A नो ~

पशवो वे बहतो पशुष्वेव प्रतितिष्ठति ॥ € ॥

ङन्दांसि पश्ुवी जिमजयं स्तान्‌ बृहत्यजयत्‌ तद्ाद्वारैताः पशव उच्यन्ते इति ब्राह्मणान्तरात्‌ बृहत्या; Wes अतः Waa बदहत्या सम्पत्तेः waa यजमानः प्रतिति- तीति ॥ २. ॥

tft तार्डामहा्द्यख षोडगाध्यायख

हाट्‌शः खण्डः | अथ ब्रयोदट्‌शः खण्डः |

अथ हितीयं साद्यःकमेकाहं दशेयति |

रतस्येबेकवि्शमम्निष्टोमसाम जत्वामयाविनं याजयेत्‌ ॥ १॥

[१६ ११. २.1 ATEN SATE | १११९

एतद्येव पूर्वो क्तख यन्ञस्वाभ्नष्टोमसाम एकविंशं एकविं- शसोमकं AAT एतेनामयाविनं रोगिणं यजमानं याजयेत्‌ यथा दशपोीमासयोरीणवि्ञता CAAA TA; यथा वा अग्नि- शोमस्य गुणविञता उक्थादयः एवं wa fetta; साद्यःकः र्वोक्तएव गुणापितः ॥ ९॥

अथास्य व्याधिनिशैरणदेतु तामाह |

माणो वै विहत्माण आदिल्यः mate व्यध्यते AaAX [अ य रमयतो प्राणेरोबेन समद्धयति॥ २॥

अद्धिन्‌ हियागे बद्दष्मवमानादौ प्रथमं तित्‌ सतोमः प्रयु- ज्यते सच प्राणसंसतुतः wae: स हि eaat भूतानां ाणनडेतुः योऽसौ तपल्युदेति स स्वेषां भूतानां प्राणानादा- योदेतीति चते; य चामयावो व्याधिग्र्ः एष प्राणे; व्यभ्यते विचुज्यत्ते एवञ्च प्रणस स्तुतस्त्रिरत्‌स्तोमकेन तेनैनं araar- विनं पुनः प्राणैरेव समद्धेयति ॥ २॥

अथ प्रकारान्तरेण अमयाव्यधिक्रारमुपपादयति।

विराज सम्पद्यतेऽप वा एतस््मादनराद्यं क्रामति य त्रामयाव्यन्नं विराडन््राद्यमेवास्मिन्‌ दधाति ॥ ३॥

ay हितीयः साद्यःकोविराजं छन्दः सम्पदटाति अख हि अभ्निष्टोमसामव्यतिरिक्तान्येकाद्‌शतिर्र्ति स्लोत्राशि As नव- नबतिसख्लोत्रीया भवन्ति एकविंशस्तोमकमग्निष्टोमसामेति विंश-

RRA ATRYARTATH | [१8. १३, ५.]

तिशतं Matar भवन्ति दशात्तरा विराडिति दशसञ्चया विभागे सति विरार्‌सम्मत्तिः य आमयावो रोगो Urey अन्नाद्यं अन्रस्यादनमपक्रामति अपगच्छति स्पष्टमन्यत्‌ ॥२॥

अथाग्नि्टोमसान्ब एकविंशतिखोमतामनूद्य आमयाविनः प्रतिष्ठाहेतुतामाह |

एकविधशोऽग्नि्टोमो भवलत्यप्रतिष्ठितो वाण्ष बो A टि ~ fi fi य आमय प्रतिषटेकविएः प्रत्येव तिष्ठति vg एकविंशकमग्निष्टोमसाम भवति य आमयावी रोगौ एषो ऽप्रतिष्ठितः प्रतिष्ठारह्ितः गतमन्यत्‌। ४॥

अथापरावधिकारिणावाडह।

aN ~ ~ एतनेबान्नाद्यकामो वा प्रतिष्ठाकामा वा यजे- avd विराट्‌ प्रतिष्ेकविशोऽत्तयन्नं प्रतितिष्ठति vy

अन््नाद्यमदरनीयमन्नं कामयमःनोवा प्रतिष्ठाकामोवा एते जेव सादय;केण यजेत अयं हि faces इत्युक्तं साच विराट्‌ aa अन्नात्मिका अतोच्रा्यकामोऽन्नमन्ति अत्तुं योग्ये भवति अग्नि्टोमसाग्न; एकविंशस्तोमकत्वात्‌ प्रतिष्टाकामो.पि प्रतितिष्ठति seme Saale, कल्वकारोक्ता प्रदश्यैते तस्येक- विंशमग्नि्टोससामोभो fazafafa जभौ प्रथमदितीयावेतौ साद्य; विहतस्लोमकौ द्वितीये तवान्ोमसामेकविंशस्तोमकः निति तसाः अथ साद्यःकाणां साधारण्धम विधाखन्ते यद्य-

[ १६. १३. ७.1 वारड्यमहा्राह्यं | RAR

GY प्रथमसाद्यः करानन्तरमेव वक्तव्याः तथापि Taare facta: agian शुणविकार इत्यभिप्रेत्य विकारसदहितस्य तस्ानन्तर घम्डाणः प्रतिपादनं तथाच Gaara उव्यरावेदिरिति प्रथम दूति यमर्थ; उव्मैरावेदिरित्याद्यङ्गजातं वच्यमाणं प्रथ- मेऽपि साद्यःके sea न केवनमद्धिन्नेवेति ततो aqaataafe- यात्तदाज्येऽपि काय्य सद्यस्ायेति ्रान्नाघ्यमानत्वात्‌ साद्यःक- तेव धम्डमीन्वयहेतु; नान्यत्‌ साद्यःक्रता च प्रथमादीनं wai समानेति स्त्र FATA धर्मा; WAT इति ॥ ५॥ तत्र ae विधाय सोति,

BAU वेदिभेवल्येतद्वा अय्या बोय्येवत्तमं वोय्य-

योव यन्न समद्धयति we i SAC सव्य सस्याढा ANIC पक्ता स्था द्री य॒वेरावेति खल -

हतोक्गत्वात्‌ व्री हियवयोरन्यतरेण परिपक्तन Taare भूमि- वेदिर्भवति एतत्‌ खल्‌ स्यानं अस्याः wfaa aqua अति- शयेन वीच्यैवत्‌ अतो वोर््यएोव यज्ञं wagafa qay करोति watt वेदिं कुवन्‌ ॥ ६ ॥

अथोत्त रवेदिस्थानं विधत्ते |

खल उत्तरबेद्रव्र हिस रसः समवेति सरसमेव यज्ञं करोति | ७ ॥

तख्ाशु्वरायां परिपक्का नी हियवा यद्धिन्‌ सथाने Wael

२१४ तार्ट्यमहा बाद्यणं | (१६. १९. €}

विविच्यन्ते स खल उत्तरवेदिः wa fe स्थाने स प्रसिद्धः नीहि यवानां रसः समेति समवेतो भवति TASCA छानात्‌ तथाच सरसं रससदितमेव यज्ञं करोति | ७॥

अथ au विधन्ते |

खलेबालो युपोभवत्येतया हि त रसम्‌ त्ज्ञ- षन्ति ॥ ट ॥

खले मध्ये निखाता मेढी खलेवाल्लौ स एव यपो भवति एतया हि खलेवालया तं खलसमवेतं रसं उत्कुषन्ति उन्नमर्यन्ति अयं वाक्यभे षो ;खलेवालौमेडोत्यश्जिन्‌ wa न सङ्गच्छत इत्य भिमरत्ये- तदाक्यमगद्य argent यूषः स्यादिति सहूतजञता व्याख्यातं लाङ्लसम्बन्धिनी इषा दण्डो युप कायै दूति aay कर्षण साधनत्वात्‌ मूगतं रसं तेनोत्कुषन्ति ATA दति सङ्धतिभे वति ll = ॥

ag सोप्नक्रयसाधनं cat विधत्ते।

faa: साण्डः सोमक्रयण: FAN Wc ॥

ईशदपरि सम प्रतिवषस्य farsa दति यौगिकी संज्ञा यद्वा यो aa: frase न इपेत्‌ स्‌ तिसुणां बत्॒त्वात्‌ fara: यद्वा वत्र पदस्यान्ल वणेलोप; fara: fart इत्यथैः एतत्य- aad तरतो क्तं setae जानपदी लिवल् इति योवा तिखो धयेचिवोपरिव स्यादिति स च fara: साण्डः समुष्कः

[re १३, १२.1 ATCA SIA । ¢ ३३५

सोंमक्रयशः सोमक्रयसाधनं ga Teta गवा सोमः कतव्य wae: स चाशण्डस हितत्वेन वभैसमथैत्वात्‌ इन्द्रस्य च aft- ठत्वात्‌ Sagara इन्द्रसाहित्याय भवति ॥ ९ ॥

अथेतेष॒ साद्यःकेष॒॒प्राच्यादिचतुर्दिगवधितान्‌ सदहविविज अनेतुं सोमग्रवाकानां गमनं विधत्ते ।

सन्वोदिणोऽश्वरथाः सोमग्रवाका विधावन्ति ॥१०॥

अत्र दत्र प्राञ्चं होतार वेयुरुदञ्चसुङ्गातार मरत्यञ्चमध्वय्ः द्क्िणा aqrafafa अयमथः अश्वरथा अश्वयुक्तरथस- feat: सोमम्रवाकाः सोमस्य प्रवक्तारो यजमानपुरुषाः सर्व्वा- aren fea; विधावन्ति वद्यमाणप्रकारण गच्छेयुः गत्वा च प्रतीच्यां दिश्यवल्ित होतार रथे आरोप्य ततत्यःसोमप्रवाकः मरङ्मु खन्तमानयेत्‌ एवमन्यास्तपि दिक्त॒ अन्ये सोमम्रवाकाः Har: Wo ll

किमतस्दाद।

सौम्य एवास्मे दि गभ्योऽन्नाद्य मवरन्धे ॥ ११॥

एवं स्वसु fea विधानात्‌ सर्वाभ्य एव fem, सकाश्रात्‌ अद्ध यजमानाय SATA प्राप्रोति । १९॥

कस्यान्दिशिकेन रथेन कियत्मरिमाणं धावनमिति maa Wate

योजने agaifeut माच्यां दिशि प्राहेवमिववा

३२६ तार्डामडानाह्ञखं । (१६. te. १२.

अध्वानो विमिता यैवाध्वनोमाचा तान्धावयन्ति age प्रिवाहिनोदोच्ाङ्गव्यृतौ Ghia प्रतिच्यां कोशे wert द्तिणेतद्‌ वे feats रूपं यदेश feat ूपन्तेन यज्ञ समद्धयन्ति ॥ १९॥

चतुव्वीहिणा चारो वाहा यद्खिन्‌ युज्यन्ते स wqatet ताहशेन रथेन प्राच्यान्दिशि योजने ोशचतुष्टयपरिभिते gt धावेत्‌ अहेति रसिद्लौ एवमिव खल्वव्वानो मागः WAV विमिता अतिदीर्घोःषयध्वा पञ्चयोजनो दशयोजन: शतयोजन दूति योजनभ्रमाणतेव ufcfega इत्यथः तस््ाद्योजनपरिमितं et गच्छेदित्यथैः तथाच येव उलश्वनोमार्गख माता प्रमा- शान्तां घावयन्ति प्राद्रवन्ति उदीच्यासुत्तरदिशि ane विषा- द्योजने क्रोश्रयपरिमिते ufsafer अश्ठत्रययुक्तोरथः ufearet तेन रयेन धावेयुः तथा प्रतीच्यान्दिशि गब्यूतौ क्रोश- इ“परिमितदूरे द्योगेन अण्ठहययुक्तन रथेन च वहेयुः दच्िणा दत्रिणदिशि क्रोश्परिभिते gt स्थुरिणा एकाश्वचुक्तन रथेन वेयुः एवं रथविशषैः srenfefeq योजनादिदरूरं गत्वा तत्रत्यानां wefaat सोमं मोच्य सोमप्रवाक्षास्तान्‌ रयेष्वा- रोप्य म्रागुक्तनौत्या नयेयुरित्यथे; यदेतच्चतर्ष दिक रथाध्वनो- वशेषप्रतिषादनं एतत्‌ wa तासां दिशां रूपं तथाच ag दिशां स्प तेन यज्ञं समद्धेयन्ति wag Fafa | ९२॥

अथान्यद ङ्ग विधत्ते |

(१६ १४ २] ATRYT ETAT YTS । ११७

सत्तोरहतयो रथा भवन्ति ततोऽयन््रवनोतम्‌दि- यात्तदाज्येऽपि BAS TATA ॥ १२३४

ते च रथाः wales, सद्योदुग्धेन चौरेण पशौ;

सक्तौरास्ताहतयो येषु Cay तथाविधा wag; age वकारेण दतो यन््नबनीतमुदियात्‌ wat at तदाज्छेऽपि जेयुरिति eau

श्नि तार्डामहाबाह्मे Nei नयोदशः GAB? |

खथ चतुथः GW: । अथान्यं साद्य: क्रमेकाहं द्यति | अथेषोऽङ्किरसामनक्रोः ॥ १॥

अथधानन्तरमेष वच्यमाण अङ्गिरसाख्षीणां सम्बन्धी अनु- MATA साद्यःकः एकाहः ॥ ९॥

अथाद्िन्नधिकारिणमाह |

एतेन वा अङ्गिरस आदित्यानाभ्ुवन्‌ यो डीन AAMT स्वात्‌ स एतेन यजञेताप्रोति पुं प्रहामाभ्रुवन्‌ दछेतेनाङ्किरस अ दित्यान्‌ ॥ २॥

एतेन खल्‌ यज्ञेन अङ्गिरस ऋषयः आदित्यान्‌ सह रीति

wate दिने यागं समाप्य yaaa Qi गतान्‌ पञ्चादाष्वन्‌ २] BR

RAS ATTA | [re १४. 9)

WAY यन्ञस्याङ्किरसां सम्बन्धः Tas यजमानः Prat नि- HE आनुजावर दव अनुजादप्यवर इव स्थात्‌ स एतेन यजेत स यजमानः पूवेषां सखख्ारधिकानां यजमानानां wet प्रहाणं आप्नोति प्ये खस््मादू युरोरधिकार्तेऽपि यथा प्रहोना भवन्ति तथा खयमुत्‌रष्टो भवतीत्यथेः fe aaa होना अङ्गिरसः एतेन यागेन अादित्यान धिकानाभ्ुवन्‌ aay ATER त्यथ; WR

अथाख माध्यन्दिनाभेवयोः; पवमानयोः स्तोमक्ग ्िं विधत्ते तस्य चतुषिधशौ पवमानौ ॥ ३॥

तस्यानुक्रीसंज्नस्य wait चतुक्डिशस्तोमकौ पवमानो यद्यपि बहिष्पवमानस्य म्राथम्यात्तस्य माध्यन्दिनिपवमानसय ख चतुन्निशररतोमविधानमिति व्याख्यानं ara तथापि कल्यञता चतु धिंशावुत्तरौ पवमानाविति कल्पितत्वात्‌ माध्यन्दिन मेव- योरेतत्‌ खलोमव्िधान | ३॥

तदेतत्‌ सोति |

\१।

चतुवि्टशत्यक्तरा गायती गायता वे ठेवा इमान्‌ लोकान्‌ व्याभ्नवन्निमानेवेतेन लोकान्‌ व्याञ्नोति ॥ ४ ॥

चतुरि शस्तोमे चतुविंशतिसह्या विद्यते गायती «qfa'n- MAT WAI SCAT साधनेन देवा; पुरा इमान्‌ श्यिः

व्यादिलोक्षान्‌ व्याप्रुवन्‌ तत्घंख्य।साम्यादेतेन चतुर्बिशसोमेन इमानेव लोकान्‌ यजमानो व्याप्नोति ॥४॥

(tg. १४. ६) तार्डामह्ा ब्राह्म ण | are नातिलाकाररनारेष wife | तेजो ब्रह्मच सङ्गायली तेज TT ABT सभव- न्धे प्राणो Maal प्रजननं प्राणादेव गायचाः रजायते ॥ ५॥

याद्वं मायी सा तेजोरूपा ब्रह्मवचैसरूपाच प्रजाः पतेर्मुखाद ग्निना ब्राह्मणनात्या च सहोत्मत्तेः तथाच गायत्री- संस्तुतेन चतुविशस्तोमकेन Ary ब्रह्यवर्बसञ्च यजमानोऽव- खन्धे तद्या AME गायत्री प्रजननं प्रजासाधनञ्च एवच्च प्राणात्‌ प्राणखूपाया UI गायत्याः सकाशात्‌ प्रजायते पुत्र पौवादिरूपेणोत्मदयते ॥ ५॥

अथास्य यज्ञख प्रकारान्तरेण WATATAAATATS |

उभये स्तोमा युग्मन्तञ्चाय जश्च तन्मिथुनं तस्मा- न्ब्निधनात्मजायते ॥ ई ॥

उभये उभयविधा quay युक्सं व्याका waaay विष- मसंख्याकाख्ु सोमा भवन्ति खस्य च पवमानयोचतुविंशसतोमो विहितः सच समसंख्याक एकविंशोऽग्नि्टोमसाज्नि विधास्यति ख विषमसंख्याकः sae Mas कल्पकारेण समानमितरत्‌ rary a सोममिति दवितीयसाद्यःकसम्बन्धिनः स्तोमस्याति- दित्वात्‌ तिटत्‌खोम एवमुभयविधा सलोमा भवन्ति तन्भि्नं

१४० ताश्खामहा ब्राह्मण | [१६. te, tJ स्ल्लीपुंसालकं aaa प्रजायति यजमानस्याषत्यपुत पौवादरिरुत्पद्यते ॥ ई ॥ |

अथ शोतीयास डसम्पन्तिद्वारेण स्तौति | विराज सम्मद तेऽन्न' विराडन््रा ्मेवावश्न्पे yo अस्य TAQ सलोत्ीयासमुदायः विराजब्छन्दः सम्पद्यते अग्नि्टोमसंख्थोदययं तत्र॒ नवानां warat तिदटत्स्लोमक- त्वात्‌ एकाशौतिखोत्ीया अवन्ति cy इयोच्तुविशत्वात्‌ अष्टाचत्वारि शदग्निष्टोमसाग्न एकविंशतिरिति एवं पञ्चाशद- faa शतं सोत्रौया भवन्ति ९५० एवं दशसंख्या विभज्यमाने विरारसम्प्तिः शिष्टं Gey ॐ ॥ एकविधशोऽग्निष्टोमो भवति प्रतिष्ठा वा एक- वि्शोऽन्तत ta aye प्रतितिष्ठति ॥ ट ॥ एकविशस्तोमकोऽग्निष्टोमो भवति गतमन्यत्‌ ॥ ८ ॥ दति ताश्डामहाव्ादह्मखे शोडषाध्यायख MAEM: खण्ड; |

खथ पञ्चदशः खण्डः |

अथ चतुथं साद्यःकमेकाहं दथेयति |

san विश्वजिच्छिल्पः ॥ १॥

[18. १९. 8.) तार्डानहाबाद्यख | ३४१

अथानन्तरमेष वच्यमागः विश्वजिन्बाम सादः एकाहः

सच शिल्पञ्चिवभूतः तस्य च शल्पत्वं एकाहिकस्य बिखजितः शिल्पत्व्याख्यानेन पृन्बेकतेन व्याख्यातं ॥ १॥

ware वेदितुः फलमा | | शिल्पं वा एष स्तामानां wad गृहे शिल्पं य एवं वेद्‌ ॥ २॥ सोमानां खलोमसाध्यानां एषः यज्ञः शिल्पं वे सवैश्त्वात्‌ सवेलोमकत्वात्‌ सवसखदचिणवाच्चाश्व्येभूतः य एवमस्य शिल्पं वेत्ति स; स्वकीये ze शिल्पं चितं wafa 1 २॥

अथास्य माध्यन्दिनार्मैवयोः पवमानयोः सोमं विधत्ते \ तस्याष्टादणशौ पवमानो ॥ ३॥

तस्य सादयःकस्य विश्वजितः अष्टादशावष्टादशस्तोमकौ माध्य- न्दिनाभं बपवमानौ कार्ये ॥३॥

अथ रथसाग्येन इमं यज्नं सोति |

चक्रीवान्वा एप यज्ञः कामाय WAC AAG तमेतेनाभ्यस्रुते यच हि चक्रोवता कामयते तदम्- Aa Ne | |

CHI चक्रयुक्तोरथ एवैष यज्ञः कामाय WaNTA अतो यद्कामङ्भामयते यजमानसखलमेतेन यन्ञेनाभिप्राप्रोति यत्र हि

१४२ AWA नाद्य | (१६. \५. ७1

afar खन्न विषये चक्रौवता रेन पुरुषः कामयते arya प्राप्रोति तख्ाञ्चक्री वत्‌संस्तुतेनापि यज्ञेन फलम्राप्िरिति॥ ४)

ऋथाख्ित्रधिकारिणमाह।

SURAT यजेत WY

wee । ५।

अयेतत्‌ सगे फलत्वसु पपाद्‌यति ।

स्वर्गोलोकः wif खगेमेवैतेन लोकमा- भोति ॥ ६ई॥

सगेर्ोहि विश्वजित्‌ पूवेमनुक्रान्तः अत्रापि विश्वजि- lat इतराङ्गवत्सवैष्त्वमप्यतिरिश्यते तख्माद्रथन्तरादीनि ` षटष्ढसामान्यतर प्रयोज्यानि तानि च शठानि खगैलोकः केव- लेनद्रत्वात्‌ खगैलो कात्मकानि तस्मद्देतेन wea विश्वजिता स्वगंमेवाप्रोति । ६॥

अथ प्रकारान्तरे णास्य Basal सोति |

तेजो ABA सं vata यदेकधा ष्डानि भव- न्त्येकचेवास्मिएस्ते जो THAW सं दधाति ॥ ७ ॥

तेजोषूपाणि ब्रह्मवच्ैसरूपःणि च चृ्टानि रथन्तरख तावत्‌ प्रजापतिमुखात्‌ अग्निना ATMA च सहोत्मत्ते- सजो रूपत्वं ब्रह्मवञचैस हपत्वञ्च तत्कायकारित्वं तत्घाग्यादित- रेषामपि बहदादीनां verti AMAT सरूपता यद्य-

[१६ १५. ९.] वाण्डामहानाद्ु खं । ` १४९४ स्यादेकधा सह अख्िनुथन्तराटीनि षटुष््ठानि भवन्ति एकैव एकयन्ेनेवा सिन्‌ यजमाने ते जो ब्रह्मवज्चं सच्च दधाति ॥७॥

अथ प्रकारान्तरेण सोति |

अन्त्र पशवः vera यदेकधा ्ठानि भवन्ते क- A e धेवास्मिन्नन्नाद्यं waa दधाति॥ ट८॥

वैराजस्य रूपत्वं Waa तथा गाक्घररेवतयोरपि पण्- रूपत्वं भ्रागुक्तं॑तत्सम्बन्धा दितरेषामन्नपण्बातक्ता शिष्टं पूवै- बद्योज्यं ॥ ८ ll

अथास्य Maga एकविंशं wa विधातुमाह |

तदाह्न््रीनालोकानि vata यदेकस्मिन्यन्न- क्रतो VATE ईश्वरो यजमानोऽप्रतिष्ठातो- रिति॥€॥

anfaa वि बजिद्िषये areaicafa ब्रह्मवारिनः कथमिति यान्येतानि शष्ठानि रथन्तरारीनि एतानि नानालो- कानि विभिनस्थानानि दशरात्रस्यादितः षट्‌खहःस तेषां रथन्तरादीनां वियुज्य केकस्य प्रत्यहं विनियुक्तत्वात्‌ तथा चेक- द्िन्यच्न क्रतौ यदि एतानि सर्व्वाणि समवरुध्यन्ते मह प्रयुज्ये- रन्‌ afe यजमानोऽप्रतिष्ठातो; अप्रतिष्ठात्‌ अप्रतिष्ठानमना- FIG इश्वरः शक्तः स्यात्‌ खको यस्थानेम्य; शाना स्चालित- त्वादिति ॥ २ |

९४8 तार्डानदहानाद्मख | (१६. १५. ११.

aaa दोषस्य परिहार इत्यत आह |

एकवि्शछ डहोतुःष्ठं भवति प्रतिष्ठा वा एक- विधणोमध्यत एव ase प्रतिति्ठ्येकबिशोऽग्नि- ोमो भवति प्रतिष्ठा वा एकविशोऽन्ततएव यन्ञख प्रतितिष्ठति gon

होतनुशंसनीयं we होतुः्छन्तदेकविंशसोमकं भवति प्रतिष्टारूपोप्येकविंशस्तोमः प्रतिष्टाहेतो; प्रजापतिषादप्रदे- waa, इटं हि सोतं यज्ञस्य मध्यन्तथाच प्रतिष्ठाहेतुनैक विश्न यज्ञस्य मध्यतो मध्यदेश एव प्रतितिष्ठति अपि चाग्नि शोमोऽग्नि्टोमसामापि एकविंशः एकविशस्तोमकं भवति गत- मन्यत्‌ ॥ ९० ॥

अथेतयोरेकविं शयो श्वित्वसं ल्यामुपजीव्य सोति |

ह्वाबेताबेकविछशो भवतो द्विषाद्यजमानो यज- मानमेव यज्ञे पशुषु च प्रतिष्ठापयति ॥ ११॥

र्ोक्तावेतो एकविंशो द्रौ भवतः यजमान दिपात्‌ पाद- इययुक्तः तथाच द्दित्वसंख्यया ae aga च प्रतिष्ठापयति प्रतिष्ठितं करोति इयोरेकविंशयोः प्रयोक्ता Satara: ॥ ९१ ॥

इति तार्डाभहानराह्य् षोडगाध्यायस्य पञ्चदशः खण्डः f

[ ३४५ | ay Ts: was: | `

अथ AMS, पद्चमः साद्यःक्रः कल्पकारेणा Ay; स षडु भिंश ब्राह्मण्ये विधास्यते, अथेकविकाण्यं षष्ठं सायः द्शेयति।

अयेष एकनिकः प्रजापतेरङ्धित्‌॥ १॥

एकया तिरटभिञख सोत्ोयाभिः waar” स एक- तिकः एष एकलतिक्राख्यो aq: प्रज।पतेर्विधातुः सम्बन्धी sfy- qafuc भेदनसाधनं अयमपि wifesfawta साद्यःकतात्‌ waferda दिनेऽमुष्ठेय दरति परथवेमुक्तं मतान्तरमपि रतरकारे- wa एकदीचसत्रपपसत्क दूति गोतम cfr i id

wang प्रजापते रड्धित्वसुपपादयति |

एतेन वे प्रजापतिरोषां लोकानासुदभिनत्‌ ॥ २॥

एतेन खल्‌ यन्नेन प्रजापतिः eet एषां थिव्यादिलोकार्ना सम्बन्धीनि वस्तृन्यद भिनत्‌ उद्धिन्नवान्‌ निश्जितवन्‌॥ २॥

अतं प्रकारान्तरेण स्तोति |

HAMA बा एष SHAS STI AAS ॥३॥

एष यागः जतसोमो वै छतो निष्पन्नः wat यस्स तथोक्तः we हि षटसु May एकेव Wala अपरेषु wag तिखस्िख इति सोमान्तरवत्‌ seen जिष्म च्यनपेच्च वात्‌ तथा च कतस्य atta षष्ठी aaa fe तेन सव्वं फलं उद्धिन्नं

निष्मन्रसेव aafa |i 2 i 2) ४४

१४६ तार्डयामश्ा ब्राह्मण्यं | [re १६ ५1 अथैतस्य yaitet लोमलृ्तिं विधाय सोति । यदेकया स्तुवन्त्येको वे प्रजापतिः म्रजापति- मेवाभ्रोत्यथ यत्तिर्भिस्लय इमे लोका ष्वेव लोकेषु प्रतितिष्ठति ॥ 8 ॥

बदिष्मवमानादीनान््ध्ये षटसु Way एकयैव सलोत्रीयया स्तुवन्ति यदेतत्‌ wad तेन प्रजापतिमेवाप्रोति कुतः एको वरै एक एव खल्‌ प्रजापति; सवैकारणभूतः एकेव सतोत्ीया इति उभयोः Wig खथ एकस्तो बानन्तरं यत्‌ तिष््भिः; स्तुवन्ति तय va लोका एष्वेव लोकेषु प्रतितिष्ठति यतिभिः सोवी- याभिः; स्तुवन्ति इमे श्थिव्यादयस्त्रयोलोकासतखयात्तेन तिख्भिः स्तवनेन एष्वेव लोकेष यजमानः प्रतिष्ठितो भवति अयमथः fanwa बहिष्मवप्ानं एकस्तोमं तदनन्तरमाज्यं एवं व्यत्था- समस्य gizuma fa भवन्तीति अत ea एकल्यकिनमेक दूति faa afemanra स्यादिति शाण्डिल्य इत्यादिनान्येपि प्ताः खू्रकारेणोक्ताः तेऽपि द्रव्याः ॥ ४॥

अयेताः संहत्य सोति। ताउ चतखः Wea चतुष्पादाः पशवः पगु- ष्वेव ufafasta ॥५॥

ताता र्व पूर््वोक्गाञ्चतसखः सम्पद्यन्ते एका frag fa- fam wet छो भवन्ति सखषटमन्यत्‌॥ ५॥ ..

[१९. १९. 2.1 ATS SATS | ९४७. अथ CAMA सोत्र यासम्यन्तिद्वारेण Wits | TANS सम्पद्यते तेजो ब्रह्मवर्चसं गायनो AA एव ब्रह्मवचेसमवसन्पे ॥ ६ ॥ एष संस्तुतो गायत्रीछन्दः सम्पद्यते wat स्तोत्राणामेक- Gaara षरखोत्रौयाः अवशिषेष षटसु विकोम इत्य्टादश- सोतीया १८ मिलित्वा बतुविंश्तिखलो्ीया भवन्ति २४

चतुरविंशत्यक्तरा गायत्रीति सह्यासास्याङ्गायत्री सम्पत्तिः गत- मन्यत्‌ ॥ ई ॥

भरकारान्तरेण Ararat ata लोति | WI गायो प्रजननं प्राणादेव MATT: प्रजा- यते ॥ ॐ ॥ एतदपि fag i ii अथाभेवपवमाने सोत्रीयां विधौयते । अयारूचा SICA पुनान दू त्याभेवः पवमानः ॥८॥

अया सचेव्येषातिन्दस्का सोबोया आभवः wart भवति । ट ॥

अयेन सोति । स्वेषां वा एषा च्छन्दसा रूपः Tae च्छन्दःसखवाभवं पवमानं प्रति छापयति ॥ € ॥

gic ATEAYTATHS | (१६. +६ te]

अस्यां अतिद्ृन्दःखेव गायल्थादीनां स्षां छन्दसामन्त- भावात्‌ एषा सम्बच्छन्दसां रूपं SHIA तथा चेनामा भे वपव मानसोत्रीयां Fea सर्नष्येव eed पवमानं म्रति- छापयतीति ॥ ६.॥ |

ware गातव्यं साम विधाय wrfa |

तस्ाङ्ायलपाश्चं न गायलादेति न साम्नो न निधनात्‌ ॥ १० ॥

vet पूर्व्वोज्ञायां अयारुबाहरिण्ये तस्यां गायत्षाश्लौ ख्व साम गातव्यं अस्यापि नामेकदेशेन गायब्रशन्देनाभिधेयत्वात्‌ गायन्रीश्छन्दसो नेति नापगच्छति अतएव गायत्ाख्यात्‌ सा- नोऽपि नाप्रगच्छति प्रतौ aaa खादिषटयामदिष्ठयेति गाय- ल्यां गायत्रं साम क्रियते तत्परित्यज्य छन्टोऽन्तरे सामान्तरे क्रियमाणे ततो गायब्ादयौ यख््मादिल्याशङ्कय गायत्रपाश्ैमि- WA गायत्र शन्दसङ्गावात्‌ SAT न भवतोत्यथैः तथा गायव्न- ue करणान्त्रिधनादपि नापगच्छति अस्य हि निधनं भवति ततो निधनत्वात्‌ आभेवपवमानो निधनयुक्तोऽपि भव- aaa: | |

| वेदार्थस्य प्रकाशेन तमोदाद न्िवारथन्‌ ¦ पमथासुतुरो देयादिद्यातीथैमहेश्ठरः ॥ ६० ॥ —

s

(१९. १६३. te] ATTRA ET | १४९ दति खौमद्राजाधिराजपरमेश्वरवेदिकमागप्रवत्तकशीवीर- बुक्रभूषालसाच्वाज्यधुरन्धरेश सायणावारयंण विरचिते माधवीये सामवेदाेप्रकाशे ताण्डगमहात्राह्मणे षो ड़ शाध्यायस्य षोडशः खण्डः | षोड याध्यायः समात्निमगनत्‌ ।

---

सप्रदशोऽध्यायः।

अथ प्रथमः खण्डः | यस्य निःश्वसितं वेदा a बेदेभ्योऽखिलं जगत्‌ | faaa तमं बन्दे विद्यात थेमेश्वरम्‌ ॥ अथ चत्वारो व्रात्ययज्ञा एकाहासेष षोडशखलोमं साधा- रण्येन fafrarcre | देवा तरै सगं लोकमायणस्तेषां देवा अदोयन्त Mat प्रवसन्तस्त BATRA यतो टेवाः खगं लोक- माय स्तेन AS Waa च्छ न्दाऽबिन्दन्येन तानाप्‌- Qos स्तेदेवा मर तोऽत्रवन्त्र तेष्यस्त स्तामन्तच्छरन्दः प्रायच्छत येनाद््मानाभ्रवानिति तेभ्य एतए षोडशण a प्रायच्छन्‌ परोल्मनष्टुभं तते वे ते तानाश्रुवन्‌ ॥ १॥

देवाः पुराख्खिन्‌ लोकेऽवसथाय यागातुष्ठानेन खगे लोकं भ्राश्ुवन्‌ तेषां देवानामनुचरा; अतएव देवसम्बन्धात्‌ देवा जनाः ATA ब्रात्यतां खाचारहीनतां प्राप्य प्रवसन्तः प्रवासं कुवैन्तः

सन्तोऽहोयन्त होना; रधिव्याभमेव परित्यक्ता आसन्‌ अथ देवेष

(१७. १. २.1 तार्डामहानाद्मखं | Rut

स्वगङ्तेषु ते देवजना गच्छन्‌ यतः afar स्थाने देवाः सगे. साधनयागमन्वतिष्ठन ततस्थानं घरति खगेसाधनदिहटच्या समागता इत्यथैः आगत्य च तं खगेसाधनं लोमनाविन्दन्‌ तथा छन्दश्च नाविन्दन्‌ नालभन्त येन स्तोमेन छन्दसा वाद््ाना- भरवान्‌ ते भ्ाश्वबुरिति एबन्देवैरक्ता मरुतः तेग्यो Claw: एतं Wei षोडशस्तो तौयातलकं सोमं प्रायच्छन्‌ wham वैः मानं चअप्रत्यचमनुष्भं HCI प्रायच्छन्‌ ब्राययन्ञेष प्रथमस्य “qq Wray षोडशः सामः तथाच चत्वारः षोडशाः दे अनुष्टुभो भवत; एवमनुषुभ; uttered geal ततोऽनन्तर सोमदन्दोरूपेण साधनेन ते हीनाख्तान्‌ देवान्‌ आप्नुवन्‌ णवं सर्वेष्वपि meade vest: भयो ज्ञव्य इत्यक्त भवति परोच्तमनुष्टुभमित्यनेन चतुःषोडगशौ बात्ययज्ञ;ः कायै दूति विधिषुन््ेतव्यः चतुष्निधा fe व्रात्या; निन्दिताः कनीया सो ज्यायांसः एतलितयव्यतिरिक्ता starrer fa तत्र कनौयः- प्रब्तोनां ब्रात्यानां उत्तरे त्रयो यज्ञा; वितयव्यतिरिक्तानां व्रात्यानां अयं प्रथमखतुःषोडशी तदुक्तं आपस्तम्बेन चतु षोडशी सर्गेषाम्‌ इति।९॥

येतत्‌ Waa योजयति।

होनावारुते डोयन्ते ये बरत्यां प्रवसन्ति a fe ब्रह्य चय्येञ्चरन्ति न afar वणिज्या षोडशा वा एतत्‌ स्तोम; समप्तुमहंति ॥ २॥

३५ सार्डामहा बाह्यं | [१9.१. 8.1

ये पुरुषः व्रात्यं बात्यतां fafearncanfafagte: सेवन रूपाम्पाप्य भ्रवसन्ति एते हीना निशष्टाः सन्तो हीयन्ते fagerat भवन्ति तत्‌ कस्य हेतो; न खल्वेते ANTS ATT- शोचितं कम्म्रवरन्ति ततो vt: सम्बन्ना यस्माच्च afea- शिज्यां वरिजः क्रियं क्रयविक्रयादिषूपाञ्चन कुब्बेन्ति ततो बेश्यजातेरपि हीनाः तस्मादेते निशष्टतमा भवन्तीत्यर्थः; तथा विधानात्‌ यत्‌ य; Wa: समाषुमहेति च श्च' प्रापयितुं ata भवति एष षोडशः सतोमः ॥ २॥

कथमस्येहटगं साम्यमिति तदाह ॥

मरुत्स्तोमो वा एष यानि wefa छन्दासि तानि मरतां ॥३।

एष षोडशसोमो मर्तृ्तोमो वे मरुतां सम्बन्धि स्तोमः कथमस्य मरतां सम्बन्ध दूति तदुच्यते यानि चुद्राणि are राणि छन्दांसि तानि wert सम्बन्धोनि सप्तरगणात्का एकोन- पञ्चात्‌ ४६ संख्यया च विभक्गतेन तेषामपि चुद्रत्वात्‌॥३ 1

अतः SERIA आद |

ककुभं प्राचोमदूहत्यघ यदेषा द्विपदा ककुभोा- लोके क्रियते ङ्पे शोषे नाः सतत्‌ समद्वेयति ॥ ४ ॥

पवस्व मधुमत्तमः परिप्रधन्व अधाहोद्ट्गिवैण सूत्यादीनि ककुप्‌शब्देन TN ककुदः ख[रितत्वात्‌ द्विपदेत्यमेन च पाद्‌

1/9. १. ©) MYATT S | ६५१

इवद्छर णत्‌ एतान्‌ AAA रूपेण खआारयन्तेनेव सखान्‌ करोतौत्यथे; ॥ ४ ॥ अथ ब्रह्मसान्नः सोत्रीया विधाय सोति।

अधाडोन्द्र गिबेण दरति विषमं च्छन्दो विषम- दव वे Ala: सवनेतरेतान्‌ समान्‌ करोति ॥ ५॥

sunighaq इत्याद्यास्िखो ayaa: लोत्ीया- सासु च विषमं विविधं इन्दो इश्यते प्रथमा ककुप्‌ मध्यम पाख दवादशात्तरत्वात्‌ दितौया उश्णिक्‌ ठतीयपादस्य द्वाद शाचरत्वात्‌ ठतीयायास्तु et पादौ दादशाक्षरौ टतीयोऽषटा- चर इति न्दो वेषम्यं व्रातो व्रात्यसमुटायो विषम इव वै विविध इब भवति fafaarararcaat fe वाल्याः तथा विषमङ्न्दसा तेषां वैषम्य' परिहरन्‌ सव्वनेचैतान्‌ बात्यान्‌ समान्‌ चे्ठत्वापा- दनेन समवीव्यन्‌ करोति ॥ ५॥

अथ ATE गातव्यं साम विधचचे।

तासु gard ॥ ₹॥

तासु पूर्वोक्ताखधाहौनद्रगिव्वेण द्रलयाद्यासु द्य]तानेन दष्टं साम alata गातव्यं ay ब्रह्मसाम भवतीत्यथैः तथा ष कल्यकारः अधाहीन्द्रगिव्मैण wig fagafa द्यौता- नमाङ्ते इति ॥ ई I

अथैतस्य सष्टञ्चिेतुतामाह | २} ५५

९५४ ताण्ड्यमह बाह्मष्य | [ro, १, ८.

दयुताना armada गृहपतिरासोत्त waa स्तोमेनायजन्त ते सव Was यदेतत्‌ साम भव- त्यध्या एव ॥ ७॥

मारुतो मरुतां सख्न्धी gaia; तेषां देवानां ब्रात्यानां ग्टहपतिरासीत्‌ ब्धयजमानके कम्मण ears area: कष्वनादीनि केवलक्रत्वधौनि यः करोति सग्टहपतिरित्युच्यते एवं gart ग्टहपतिं त्वा ते दैवा व्रात्याः द्युतानः wears: एतेन स्तोमेन षोडशस्तोमकेन यन्ननायजन्त ततस्ते ad WI सद्धा अभवन्‌ यदेतत्‌ Talay दषं साम TAMA Waa भवति तदेषां Tear एव सम्पद्यते ॥ ७ ॥

wary शाखान्तरीयं निधनं निषिध्य अद्माभिरधीय- मामं निधनमेव काव्यमिति प्रतिपादयन्‌ wife |

यन्तिरक्घन्तिधनमुपेयुगृहपतिरेवर्ुयाद्पेतरान्‌ Hara यदनिशक्तमुषयन्ति सवीनेवैतानुद्लौ भृतौ प्रतिष्ठापयति ॥ ८ ॥

अव्र खतरे शाखान्तरोयं पचमुरक्षा खयमणक्तं इन्द्रेति Baz निधनं निराड्सस्य प्रतिषेधो वथान्नायमेवोपेदुरिति अयमथः निरतं इन्द्रेति निष्कयेकदेवताग्रतिपादट्कं निधनं शाखान्तरभेयं यद्यदि उपेचः agg: म्रयुज्ञीरन्‌ तथाच मधानभूतखवेन्द्रस्य Fray कथनात्‌ CATT प्रधानभूतो ग्टहपतिरेव CHAT

(re. १. 2] ATTA हा ता हु] ख | १५५

सखटद्चोऽभवत्‌ इतरे त्वपगतद्धयो wag: अथानिरक्तं निर्ध - रितिरेवतं अधभ्ययनसि्धं ओत्यहो २२४५ इत्येवं रूपं द्युता- re निधनं यत्‌ यदयुपयन्ति wee तं उङ्गाता सवौनेवेतान्‌ ब्रात्यान्‌ SH सब्दो Havas च प्रतिष्ठापयति mentary रितदेवतात्वेन सैदेवतासाधारणयात्‌ सर्वषां wate: Il

अथेतद्जिन्‌ बात्ययन्ञे wy way षोडशः सोमः भ्रयो- कतव्य दति तत्‌ प्रशं सितुमाइ।

गरगिरो बा एते ये ब्रह्याद्यच्नन्यमन्रमदन्य- दुरक्रवाक्यन्द सक्त माह्रद ण्डयन्द ण्डेन न्न्तञ्चरन्त्य- afan afaaart बदन्ति षोडशो वा एते- Ws स्तोमः पाण्मानन्निहन्तमहति यदेते चत्वारः area भवन्ति तेन पाण्मनाऽधिनिर्मुच्यन्ते ॥ € ॥

एते वच्छमाणा गर गिरो वे गरलस्य विषस्य भक्तयितारः Yaa: नद्यायं ब्रा शेभोँज्यं जन्यक्ञनपरसस्बन्धि अन्र- मरन्ति बराह्मणा परिकल्वितमनं बलात्कारेण भुत Tae: येच अदु स्क्तवाक्यं ओोभनायैम्रतिपादकं वाक्यं Zia FEATS: तथा अदण्ड दण्डानहे जनन्दण्डेन Aa हिसन्तखुरन्ति तथा खयमदी लिता, अछतदौक्ताः दीचितेः प्रयोज्यां वाचं वदन्ति एवं ये ब्छबिधान्‌ विपरीताचारानाचरन्ति एते विषभचकाः नरकद्ेतोभूयसः पापसद्चयस्य निषिभ्यमानल्वादिल्यैः ae

१५६ MWYASTAT HTS | (१७. १. ११1

देतेषां atari awed पापं निन्त निदैग्धं षोडशसोम एवाडहैति तथाच यदेते चत्वारः षोडशाः षोडशखोमा भर्वान्ति अदावाकस्याज्यशटयोर्माध्यन्दिनिाभेवयोख्ु पवमानो; तेन षोडशस्ोमवतुषटयेन पाञ्मनः सकाशात्‌ अधि उपरि निन्डु च्यन्ते प्ररोणपापाः शद्धा भवन्तीत्यथेः । २. ॥

अथाग्निष्टोमसान्नः शोत्रौ यामनूदय सोति)

Saat द्रविणादा इत्यमिनि्टामसाम काथं देव- Meare प्रतिष्ठापयति ॥ १०॥ देवो at दरविणोदा इत्यस्मिन्‌ प्रगाघे यन्ञायज्ञोयमग्नि्टोम

साम काय्यै तथाच VM चयमाणात्वात्‌ देवतास्वेवेनान्‌ नात्याब्डुद्धान्‌ सत्वा प्रतिष्ठापयति ॥ ९० ॥

अब्र शाखान्तरीयमतमुपन्यस्यति |

अथो खल्लाह्रदशि गातुवित्तम दूत्येव सतेबृतोषु काव्यं विषमदूव वै ata: सौनेवेनान्‌ सतेनृहतः करोति ॥ ११॥

अथो खल्विति पल्तान्तरपरिग्रहे अन्ये ब्रह्मवादिनः अडः कथयन्ति किमित्यदशि गातुवित्तम इत्यादयास्तेव सतोटहतौष म्र ग्रथने रपेचणसभावत एव बहतीच्छन्दस्कासु ऋतु अण्नि- ोमसाम काग्ैमिति उपप्ति्चाङ्धः व्रातो बात्यसमुदायः

Tre. ९. १४.] सार्डा महा बाद्यण | १५७

विषम xa वे विविध आवार एव खल तथाच नानाविधान्‌ सर्वानेवेनान्‌ सतोबृ हतः खभावतो महतः करोति ॥ ९९ ॥

wera दूषयित्वा खपचन्रिगमयति |

aes: शिथिलमिव वा एतत्‌ छन्दञ्चराचर' यत्‌ सतोबृहती Sar वो द्रविणोदा TAT काय्य ॥ १२॥

waa विषये अन्ये पुनव्रह्मवादिन आः यत्‌ सतो वृहह- are} छन्दः एतत्‌ भिथिलमिव वे अहढमेव aa एतच्चराचर चरणशशीलं रथाच न भवति WU: पदाद्यचि चरिषलिपतिसदी- नामव्याप्तयाभ्यासञचेति दिव्वैवनमागागमच यस्मादेवं TATA बो दरविणोदा इत्ये तास्तव ATS ॥ ९२ ॥

अयेतासूक्ञरोषवेलल्षणखमाह |

एषा वे प्रतिष्ठिता बृहती या पनः पदा तद्यत्मदं पुनरारभते तस्ममा््यलो मातरमध्येति ॥ १२॥

या geal पुनःपदा सकदान्नातं पादं YATE या बृहतौ सम्पद्यते एषा पुनःपदा प्रतिष्ठिता बृहती तन्तथा सति यद्यख्मात्घलदान्नातं पदं पादं अविख्ारणेन पुनः पुनरारभते TSH कारणात्पुत्ः सतनन्धयो मातरमध्येति पुनः पुनः खरति THCY इति धातु; ॥ ६३ ॥

दयुतानो मार्तस्तेषां ग्टहपतिरासौ दित्याग्नानात्‌ ग्टहपति- प्रमुखावद्वो व्रात्या अनेन यज्ञेरन्िति प्रतीयते aa ग्टह-

Th ATEASTANGTS | १७. १, १५1

पतिना सम्पाद्यानि दकिणादरव्याशि दशेयति।

उष्णोषञ्च प्रतोदश्च ज्याह्लोडञ् विपथ्च फ़ल- AAU, ऊष्णशं वासः HUA अजिने रजतो ` निष्कस्तद DEA ॥ १४ ॥

उष्णीषं शिरोवेष्टनं वस्त्रं अयःशलाकाग्रटण्डः प्रतोदः येन कर्षृकैव्बली वही निष्पी खयन्तेऽदह्भोड तिबत्यथैः sargret बाता यस्य चापस्य सज्याद्भोडः इषरहितः केवलो धनुदेण्ड इत्ययः तदुक्तं दतकारेण धनुष्केणानिपुणा व्रात्याः प्रसेधमाना यन्ति स ज्याक्नोड इति तथा फलकास्तोणेः फलकालिरा- स्तीर्ण विस्लारितो रथः स च विपथः विविधं कुटिलं पथो गच्छतीति विविधगामिभ्यामण्वाश्वतराभ्यां ga: काय्यै Tee: FUN AUNT छष्णा दशा यस्य ताहशं वासः दकारलोष- ग्डान्दसः यद्वा लोमश इति Hae; शप्रत्ययः area मित्य; aaa; waa: waaay अजिने अआविके चमी पाश्ैतरतन्तुभिः स्यूते भवत इत्यथे; रजतो रजतनि- नतो निष्कोऽलद्कारः भूषा एतान्यष्णोषादीनि द्रव्याणि ग्टह- पते; स्वभूतानि सम्पाद्यानि efaure ग्टहपतिना आनेतव्या- नीत्यैः तदुक्तं GAR ura ग्टहपतिराषरेदिति अतः खणुद्भातुरिव तदृग्टहपतेः ष्या निर्दिश्य संप्रदानशङा न arte ae: 1 १४॥

wera: सम्पादनीयानि द्रव्याणि दभेयति।

Tre. \. १६1 ATA ETAT AS | १५९.

वलुकान्तानि दामतूषाणोतरेषां दे हे दामनी दं दं उपानहो द्विषएडितान्यजिनानि॥ १५ ॥

aaa लोहितवणेस्याख्या लोषहितवर्णान्तो येषां are. सां तानि तथोक्तानि तूषमिति वस्त्रस्य दशोच्यते दामतूषाि रज्जुरूपदशानौत्यथेः भरतिवस्त्रं 2 चवे दामनी उभयोरपि रान्तयो; एकेकं दाम Carlen भवति तथा कर्त्॑यमिल्य्थ. तथा एककस्य ATHY दे ढे उपानहौ adeed पादाङ्गछ- वेने चमेणो भवत cae; तदुक्तं सूत्रकारेण द दे उपानहा विविधञष्णा; afta इति शाण्डिल्यो याः काञ्चेति धानश्ण दूति पूमैवत्‌ शुक्लष्णान्यजिनानि दहिणंडितानि एकेकस्य दे दे अजिने WHat पृव्यैवत्‌ सष्िते भवत cad: एतानि द्रव्याणि ग्टहपतिश्यतिरिक्त्रालयेः सम्पाद्यानि i ey A

ware दानं ब्रात्यतानिरईैरणहेतुरि त्याह |

एतद्‌ बै नात्यघनं Te एतहृदति तस्िन्े SAAT यन्ति We

एतड्ष्णीषप्रतोदादिकं eet wa व्रालयेनाविनाभरतं धनं अतो aw पुरुषाय waga ददति प्रयच्छन्ति afaas FRI AAA; ब्रत्यतवापादकं पापन्निर्मज्य WE सन्ता गच्छ न्ति नेषिद्यटत्ति orga अस्य च rate प्रतिग्टहीह विशेषः सूत्रकारेणोक्तः व्रालेभ्यो बात्यधनानि 2 नाल्यचरव्यीया अविरताः स्यब्द्मबन्धवे मागधदे शौयायेति ॥ ९६ |

९६* तार्डामहाग्रा छ्य | [१७ २, १.1

saat प्रयेकं बयस्रिंशसश्ागावोऽपि दक्तिणाथं सम्पाद्या इत्याह |

aafeoqa लयस्िएशता एृडपतिमभिसमा- यन्ति चयस्ति शद्वि देवा आर्भुवन्‌ BATA १७ ॥

aafenat त्रयस्त्रं त्सं ख्याभिगोँभिगे हपतिमभिसमा- यन्ति समागच्छन्ति सर्व्वेषां प्रत्येकं बयस्तिंशत्पम्पादनाथं start अतो ग्ट्हप्रतिरपि गवां aafemd सम्पादयेदित्यैः इमा गावोऽपि मागधदेशौयेभ्यो ब्रात्येभ्यो देयाः wet एतदटति तद्खिन्ेव खजाना यन्तौति साधारणोक्तः कुत एतत्‌ aafe- शत्‌संख्यायाः सम्पाद्नभिति तत्रोच्यते त्रयस्तरिंत्‌संख्याकाः खल्‌ देवाः देवसम्बन्धिनो वात्या आप्नुवन्‌ अनेन व्रात्य खलोमेन सद्धा अभवन्‌ अतस्तत्‌ सम्बन्धद्वारा ष्ये सङद्धाथेमेव aafer- शवा गोभिः समागमननिति ॥ १७ ॥

दति ताख्डामहाबाह्यणे सप्रदशाध्यायख परथमः खण्डः |

अथय fgata: खण्डः | अथाभिशसेन्निन्दितैरनुखेयो बात्यसोमः प्रणयते । अथे vated ये नृशछसा निन्दिताः सन्तो

जात्यां WIG एतेन यजेरन्‌ ॥ १ ॥

१७. २, ३.1 तार्डामहाबाह् णं | १६१

अथानन्तरं एष वच्यमाणो यज्ञ; षर्‌ शोडशी षटषोडशः सलोमा यस्य स तथोक्तः wha निन्दिताः मनुष्येरभिशंसनेन पापाध्यारोपेण गदहंताः सन्तो ये पुरुषाः Arai बात्यत्वं प्राण भ्रवसेयुः तएतेन षटषोडशिना यजेरन्‌ 1h

घट षोडशित्वं पाश्मनो निहेरणदेतुरिति प्रतिपिपादवि- षया प्रथममेषां पापसद्धावमाह।

अभिपूचंणवा एते पाप्मना गृोताये FAST निन्दिताः सन्ता व्रात्या मवसन्तियत्‌ षट षोडशानि स्तालाशि भवन्ति तेन पाण्मनोऽधि निम॑च्यन्ते ॥२॥

afagaq क्रमेण रूल्वं ते पाप्मना पापेन zeta ये शंसा निन्दिताः अभिशंसनेन गदिताः सन्तो व्रात्यं प्रवसन्ति तथा चयत्‌ षट्‌ सोत्राणि षोडशानि षोडशस्ोमानि भवन्ति तेन षोडशेन पाभ्मनोऽधि पापाच्निमुच्यन्ते उक्थसंस्थो wa aaa, तथा fay पवमानसोलरेष अच्छावाकस्याज्यषट्ठ- SAAT षट्‌ लोत्रेष षोडशस्तोमो भवति तदुक्तं कर्पकारेण षोडशाः पवमाना अच्छावाकसामानि Aha | zu

अथास्याग्नि्टोमसाग्नः सोमं विधाय सोति | यदेकविधणोऽग्निष्टोमो भवति प्रतिष्ठा वा एक- विर्शोमध्यत एव ase प्रतितिष्ठन्ति ॥ ३॥

उक्थसंस्थतवादग्निष्टोमसान्नो यज्ञस्य aaa सि द्धमन्यत्‌ ॥६॥ 2] ४३

३६२ तार्डामहाब्राह्मणं | [१७, ३, १]

तथास्योक्थसं खां विधाखं सोति |

उक्यो भवति पशवो वा उक्थानि पशवो नृणटसमग्ं परिगायन्ति प्मिरोबेनानग्रं ufc. wafa ॥ 8॥

पशवो fe गवादयो fe दशंसनेरभिशस्यमानं पुरुषं अगं Seq परिणयन्ति तत्पालनद्‌ानादिभिः पापं क्षीयते उक्थ- सोत्राशि च पश्ुसंस्तुतानि अतः पश्ुभिरेवेनान्‌ व्रात्यान खगं aq परिणयति प्रापयलुङ्गाता ॥ ४ ॥ इति ताख्टयमहाब्राह्मख सप्रदण्च्यायखख. हितीयः खण्डः |

अथ हतौयः खण्डः |

अथ वयसा कनीयांसो YA arareicgsar यागो बिधी-

यते | A ~ ~ r~

अथेष fearent ये कनिष्ठाः सन्ता ara भवसे- यस्तएतेन यजेरन्‌ ॥ १॥

अथानन्तर'एष fzitent षोडश्सोमके दे wa यख ख तथोक्तः ये कनिष्ठाः चुवतमाः सन्तो ब्रात्यतां प्राण प्रवसेद्ुः

बहिःलताः प्रवासं Fa; त एतेन हिषोडशरिना बात्यखलोमेन यजेरन्‌ ॥ \ ॥

[re १, 9.1 ATA हा बाह्य | RGR

अयेनख्िन्‌ far पवमानस्तोतरेष तिटत्‌स्तोमः are इति विधिल्घराह |

Slat a एते Stara ये कनिष्ठाः सन्तो ब्राल्यां प्रवसन्ति यच्छिष्टतः पवमाना भवन्ति मखं बे लित्‌ स्तोमानाग्प्रत एवैनान्‌ THe परिणयति ॥ २॥

वयसातिष्टोनाः खनु इमे हीयन्ते पुनरहौना होना भवन्ति तथाच तेषां होनत्वपरिहाराय तितः पवमाना भवन्ति बहि ष्मवमानादिष॒ विषु पवमानसखोत्रेष्‌ वित्‌ लोम: काय्यै इत्यथैः Gaara fasqeitat सुखं वे मुख्यः प्रथमः यदेवं विधस्य fast: पवमानेष करणां तेन यज्ञस्य सुखतः सवनत्रय- प्रारम्भे एव एनान्‌ परिणयति ब्राह्मणवं प्रापयति ॥ २॥

पथास्याच्छावाकसम्बन्धिनोराज्यश््स्तोतयोः षोडशः सोमः काय्यै दूति स्तुतिसुखेन दश्ैयति। यद्‌ वे षोडशे Ma भवतस्तेन पाप्मनोऽधिनि- मुच्यन्ते ॥ २॥ सिद्धप्रायमेतत्‌ ॥ ३॥ अथाग्निष्टोमसान्बर एकविशस्तोमं विधाय witfa |

एकविरुश्योऽग्निष्टोमो भवति प्रतिष्ठा वा एक- विषशोऽन्तत एव यन्नख प्रतितिष्ठन्ति ॥ ४ ॥

२६४ तार्डामहाजाद्यश | (१७. 8. a] अग्निष्टोमसंस्यत्वादेतसख waxing अग्नि्टोमसान्नो saa ll ४॥

fa तार्डामहाब्राद्धण्ठे सप्रदशाध्यायख

तीयः खण्डः |

अथ चतुथः खण्डः | अथ वे स्थविरा ब्रात्याेरवुष्टेयं बात्ययज्ञं दथेयति | अथेष शमनोचामेदृाणा स्तोमो ये ज्येष्ठाः सन्तो Meat WATT एतेन यजेरन्‌ ॥ १॥ अथानन्तरं एष वच्छमाणो यज्ञः शमनौचामेदाणां eta: शमेन यौवनोपरमेण नौ चमनुद्धतं मेढ येषां ते शमनोचा- Aer, ख्ाविव्धाद्विनष्वीव्धी इत्यथे; तेषां wait सोमः अतो

ये ज्येष्ठाः ठद्खतमा; सन्तो व्रात्यतां प्राप्य म्रवसेचुरेतेन व्रात्य स्तोमेन यजेरन्‌ ॥ ९ ॥

अथास्योडतनसोमतां विधत्ते | AMIS रोडन्लद्धाः स्तोमा यन्त्यनपन्रत्‌- शाय ॥ २॥

अनपस्नंशाय अनघःपतनाय अधिक्संष्याकं सेमं Hart afe areas सोमं प्रबुच्जोरन्‌ तदा भवेदधःपातः TATE

{ro. 8. 2 1 ताण्डामहानाद्यख | १६५

सखोमत्वमित्ययै; तथाच एवं कु्वीणो यजमानाः अग्रात्‌ Faq अग्रं वेश्यं रोइन्ति ares भवन्ति उतत्तरोत्तरमुन्रतं पदं भ्ा्वन्तीलथैः wages कल्यकारेण दशितं दवे तिटती सोते द पञ्चदश्सप्तदशे 2 एकविंशचतुविंये इत्यादिना एवञ्च Tae WMagrigat स्तोब्रमधिकस्तोमकं भवतोत्युक्तं भवति i २॥

ware शमनी वामे गणां सोमत्वं दशेयन्‌ ऊङ्खलोमत्व- afafcat प्रकारान्तरेण सोमकल्पमने दोषन्दशेयति |

एतेन वैं TAUNTS अयजन्त तेषां कुषोतकः सामथवसो गदपतिरासोत्तान्‌ लशाकपिः खागेलि- रनव्याहर द्बाकोषेत कनोयाएसो स्तामावुपागुरिति तस्ममात्कोषो तकीनान्नकश्चनातीव fasta यन्ञाव- कोसौ fe ust

एतेन खल्‌ MAT GU शमनी चामेद्‌7 अपगतयौवनत्वेन निर््ँय्येप्रजनना; देवसम्बन्धविनो व्रात्या अयजन्त awe: शमनोचामेदाणः सोम इत्याख्यायते तदानौन्तनानां ब्रात्यानां समयखवसः एतः कुषीतको नाम ऋषि; ग्टहपतिर्मख्यः असीत्‌ तान्‌ कुषोतकग्टहपति सहितान्‌ लृशाकपिनमा खागेलिः खगेल- खनो अनुव्याहरदशपत्‌ ततस्ते अवाकौषेत अवक्ौणिनः स्रष्टा चारा अभवन्‌ अनुव्याहरतोऽयमभिप्रायः एते कुषीतकम्टह-

९६६ ताण्डामहा बाह्धख | (te. ५. tJ

पतयः कनीयांसौ अल्पसंख्यावेव द्वौ सोमाठपागु; प्रा्ुवन्तिति पूवैदशितमुन्तरोत्राधिकसंख्यं सोमं परित्यज्य न्टनसंख्य- Steet प्रायुक्नतेति तद््ादेतैरयथातुष्टानात्‌ यथाथैदर्भिना लशाकपिना शापः छत इत्यथे यस्मादेते कुषीतकसुख्याः प्राप्ता आसन्‌ Tass कारणात्‌ कौषीतकौनां कौषीतकशारवाध्ये- तृणां वा सध्ये कखन कोऽपि पुरूष; नातौव जिहीते अतीव आखयो न गच्छति atere गताविति धातुः fe यद्यात्‌ एते aan अन्यथालुटितेन aga निभित्तेनावकीणी अवको फिनः विमरष्टब्रह्मचयव्यीः तस्मा दित्यथैः ॥ ३ ॥ दूति तार्डामद्ाब्रह्म्ण सप्रद थाध्यायस्य Tau: खण्डः |

पथय पञ्चमः खण्डः |

अथ पञ्चभिरग्निष्टुतोविधिखत्र केचित्‌ प्रथमेन खण्डेन हावग्नि्टुतौ विधौयेते अपरौ चतुभिञचचार दरति षडग्निषटुत tf मन्यन्ते अपरे तु तदाङ्कव्यैत्‌ लिटद्ववत्ये कस्माद वाङ्गात्‌ पाण्मानमपहन्तीत्यादिना प्रथमस्याभश्निष्टुतो निन्दापुरःखर अन्यस्यैव विधानात्‌ प्रथमस्याननुष्ठेयत्वात्‌ पञ्चेवाग्निषट्त इति वशेयन्ति कल्पकारस्य तु चत्वारोऽग्निष्टुत इति मतं चतु पमेव स्ोमसोत्रीयाकल्पनात्‌ एतत्‌ wat Bantam षड fren, तिटज्जमोतिधोमखाद्यौ खगं वारवन्तीयावित्यादिना

(te. ५. २.1 ताख्ड्याम्ा ब्राह्यं | RES

एतेषु fav was षडग्नि्टुत इति पकः साधीयान्‌ यथा हितौ- यादिष Gag थक्‌ ्थगग्निष्टुतो विधानं wag इष्यते तथाव निदानकारेणोक्तं ते दमे पञ्चानुवाकाख्ुत्वारः कल्पाः स एष प्रथमोऽनुवाकः सर्व्वेषां साष्स्यादियुक्तं पुनरित्युक्तं अपिवा प्रथमख दौ स्यातामिति अथ तेष प्रथमस्य त्रिटद्‌ग्नि- eit ब्रह्महत्यानिशेरणाथचं प्रतिपादयिष्यन्‌ तदथं प्रथमं ताव- दाख्यायिकामाइ |

इन्द्रो वे लिशिरसं त्वाष्महधस्तमस्लोला वाग- ग्यवदत्‌ सोऽग्निमुपाधावत्‌ स एतद्‌म्नि्तालमपश्य- त्दात्मन्यधिविधाय तेनेनमयाजयत्तनाखास्चोलां ATARI SA Nl १॥

faface atfa शिरांसि यख ated areaae: ya विश्वरूपाख्यं देवानां पुरोहितं अष्ुरहिताचरणे प्रयतमानं इन्द्रः पुरा हतवान्‌ ततस्लमिन्द्रं Bala पापरूपा वागभ्यवदत्‌ aqua ब्रह्महन्िति ततः स इन्द्रोःग्निमुपाधावदुपागच्छत्‌ aq चाग्निरेतदग्निशोतरं अग्नेरेव gtd नान्येषां देवानां यद्खिन. तमग्निष्टुतमपश्यत्‌ अद्भ्रैत्‌ तद्ग्निसतोत्रमात्मन्यधि- विधाय आत्मना तं ae तेनाग्निष्टूता एनमिन्द्रं अयाजयत्‌ तेन चेन aaa wee अन्ञीलां aqefaadieui पापां वाचं अपाहन्‌ व्यनाशयन्‌ ॥ ९॥

wens दितुः फल्तमाह |

९६८ तार्डामद्टाजा ह ख | fro ५. ४.1] अपाक्षोलां वाच Fa 7 Ta FT HV TAT । २॥ अथेतम ग्निष्टुतं विधत्ते | योऽपुतदूव स्ाद्ग्निष्टेता यजे ताग्निनेवाख पाप्मान- area लिष्टता तेजो agagad दधाति | ३॥

यस््मादेवमुक्तप्रकारेण तिदृद्न्निष्टुता at यजमानः अषए- AWA इब स्थात्‌ ब्रह्महत्यादिदोषाशङ्धुितो भवेत्‌ सोऽग्नि- षट्ता विदटत्स्तोमकेन यजेत तथाच स्तुयमानेन छत्‌ ल्लयन्नभा- जाग्निना ब्रस्यात्मनः पापं अपहत्य दग्धा निष्यापेऽख्िन्‌ farm स्तोमेन तेजो AAs” दधाति निदघाति स्थापयति अग्निना ब्राह्मणजात्या च सहोत्पन्नत्वात्‌ विहतस्लोमस्योभय- हेतुता एवं wast ब्रह्मवचैसञ्च कामयमानस्य तिटदग्निष्टद्‌- विदहितः।॥३॥

अथ चतु्टोमाग्नि्ट तं विधातुं उक्ते कश्चिदोषं zuafa |

AST BAfea sHTARAAS ATH TT, प्राण्मानमप- ela मखाढेबेति ॥ 8॥

तत्र अग्निष्टद्विषये areaicafa ब्रह्मवादिनः यद्यदि

fasta एव सोमो भवति तद्ांक््ादेवाङ्गात्‌ पाभानमष- न्ति fa तदेकमङ्गमिति मुखादेवेति विदत्‌खलोमख प्रजा-

fre. ५. € .1 ताख्डामहा बाह्यं | १६९.

पतेर्मुखादुत्पव्रत्वात्‌ wheres: सम्ैरोतेष प्रबुज्यमानः स लोम; सुखादेव सकाशात्‌ पापन्िवारयति नान्यश््मादवयवा- fefa ig tl |

WAALS प्रशस्तस्तमा ह |

ज्योतिष्टोम एव काय्यः ॥ ध ॥

तिटत्‌पञ्चदशसप्तदशेकविंशाः सोमाः ज्योतिःशब्देन च्यन्ते विरतादयखुत्वारः; खोमा यस्य तथाविधोऽग्निः कार्य्यो ऽनुष्टेयः iy ll

एवमनुष्ितः wa भ्योऽवयवेभ्यः पाप्मनो fratcuatcafa- त्वाह |

afaeqafa azarae मुखतोऽपुतं तत्तेनापडन्ति यत्‌ पञ्चदशो यदेव्राखखोरस्तो बाह्वो रपृतं तत्तेनाप- न्ति यत्‌ सप्तदशो यदेवाखख मध्यतोऽपृतं तत्तेनाप- इन्ति यटेकविट्णो ware पटोरष्ठोवतोरपृतं तत्तेनापयन्ति ॥ € ॥

यत्‌ यस्मात्‌ अद्धिन्रननिष्टुति बिदत्‌खोमो भवति we यजमानस्य सुखत अस्यदेशे यदपूतं अश्युद्धिकर पापं तद्पूतं तत्‌ लिदत्‌स्लोमेनापन्ति तितः प्रजापतिसुखादुत्पत्तेम्भख-

सम्बन्धः यद्यख्छादग्नष्ुति पञ्चदशखोमो भवति यदेवाखखोरख्तः

उरसि aafa बाहोखाप्रत पापं तत्तेन पञ्चटशोनापदन्तिसडहि 2) ४७

३७५ साण्डामङ्ाब्राह्यणं | [ro ५ ७1

भजापतेर्रखोवाड्धभ्या ञ्चोत्पन्ः यत्‌ सप्रदशलोमो भवति यदे- TA यजमानस्य मध्यतो देहमध्ये अपूतं तत्तेन सप्तदशेनाप- हन्ति मध्यतः सप्तदटशन्निरमिमौतेति प्रजापतेमेध्यदे श्तखो- त्पत्तेः प्रतिपादनात्‌ यदेकविंशसतोमो भवति यदेवास्य यज- मानस्य पटोः पादतलयोरछौवतोदर्नोश्चापूतं तेनेकविंश्रोन तद्प्रतमपहन्ति ॥ ६ ॥

अथासन्‌ बारवन्तीयमग्निष्टोमसामत्वेन विधत्ते |

वेश्वानरः वा एष प्रविश्यतीत्यार्ययोऽग्निष्टता यजत द्रति वारवन्तोयमम्निष्टोमसाम काय्यन्तख यद्‌- पूतं तदग्निः ्ापयत्ययेतरः शुचिः पत Zefa won

यो यजमानोःऽग्नि्टता यजते एष वेश्वानरमभ्निं अविशती- areagqafer, तसख्याग्निषटतः केवलाग्ने यत्वात्‌ तखानुष्ठाता- fata प्रविशतौत्ुच्यते कः पुनरस्य प्रतिकारः तदाह वारव न्तौयमिति वारवन्तीयं खक याखुक् अग्निष्टोमसामत्वेन कायें यतः अग्निप्रविष्टस्य यजमानस्य यदपूतमपूतत्वं अश्युद्धिरस्ि तदग्निः चापयति दहति अथानन्तथं अपां सारभतेन वारवन्ती- येन सिक्तवात्‌ इतरो यजमानः श्एुचिः शुद्धः पापरहितः पूतः कम्बयोग्यख्ु सन्‌ उदेति उद्च्छति प्रकाशते ॥ © ॥

दूति ताख्डयामहाव्राह्यणे सप्रदशाध्यायख पञ्चमः खण्डः |

[ 2७६ )

पथय षष्ठः खर्डः |

अथ adtaafagd बिधन्ते | विषटद गिनि टोमस्तसख वायव्याखग्निष्टोमसाम tigi

अग्निष्टोमसंस्स्त्रिटन्‌खलोमकस्तृतीयोऽग्नि्टत्‌ तख ॒वाय- व्याखु गौयमानं वारवन्तौयमग्निष्टोमखाम काव्यं उपत्वा- जामयोगिर इत्याद्या वायव्या ऋष्वः AMAT AT: उपत्वाजा- मयो fac इति बायव्यासरु बारवन्तोयमश्नि्टोमसामेति ॥ ९॥

अथास्िन्नधिकारिणमाडइ | € ~

ब्रह्मवच्चेसकामो यजेत ॥ २॥

स्पष्टं ॥ २॥

sare विरत्‌ सतो मत्वं वायव्याखग्नि्टोमसान्न; करणञ्च स्लोति।

तेजो वै fase ब्र्यवच्च सं यदायव्याखगिनिटाम-

A

साम HAAG AAT TATA | 3

बिटतस्तेजो ब्रह्मवञ्चं सरत्वमुक्तं तखात्तत्‌खोमहारेणास्व बरह्मवच्चैसदेतुत्वं अपिच वायव्यासु वाञुदेवताकाख्खुद यद्ग्नि-

टोमसाम भवति तदेनं यजमानसुपधमत्येव यथा लोहकारी लोहतः कोटमपनेतुं अग्नौ प्रास्त इति ततृसम्बन्विना aga

RSX ताख्छामहा बाह्मण | [१७, © २.1 धमति एवं वायव्याखुन्त करणं यजमानस्य पापधमनाय भव- तौलथेः ॥ ३॥

एतदेवाह |

यथा हिरण्यन्तरष्टपेदेवमेन मग्निष्टन्तिष्टपति ॥ ४ ॥

यथा येन खलू प्रकारेण हिरण्यं खणे कारो निष्टपेत्‌ मालि- न्यापनयनाथं एवमयमग्नि्टुद्यागो यजमानन्नि्टपति निष्प पापहीनं करोतीत्यथैः । ४॥

इति AQAA सप्रदथाध्यायख

षठः ख ण्डः | चथ aya: खण्डः | अथ पश्कामस्थान्यमग्निष्टृतं विधत्ते | एतस्यैव रोवतीषु वारवन्तीयमभ्निष्टोमसाम HAT पशुकामो यजेत ॥ १॥

एतस्येवाग्निष्टतो रेवतीष रेवतौने इ्यादयाखु्ु वारवन्तीयः मभ्निष्टोमसाम सत्वा अनेनाग्निष्टुता पष्कामो यजेत ॥ १॥

अथास पश्ुसाधनत्वसुपपादरयति। HCH वा एष योऽपशुय्यथा वे जरत्का्ते पशवो न रमन्त एवमेतद्छ्िन्‌ Wal न रमन्तेयो

(१७. ©. 8.] तार्डाभहा बाद्ध खं । ९७३

€ A € a e ऽपशुय्यद्‌ा बे जरत्क च्षमम्निह्‌हत्यथनमभिवपषेत्यथा- स्छिन््रोषधयो जायन्तेऽथ वै तस्मिन्‌ पशवोरमन्ते ॥२॥

यो यजमानोऽपश्यु; पुर हितः स जरत्कचो वे alae गुल्‌मसहशः तदेव सादृश्यं दरयति यथा खल जरत्कक्ते जी णै- SUT पशवो न रमन्ते खाद्यस्य वालट्टणस्याभावान्ावति- न्ते एवमेव Ufa पुरुषे पशवो न रमन्ते aha: पशु रहितः तस्प्माज्जरत्कत्तसहशोऽयं यजमानः यदा खल एनं जर- manfacefa भद्यसात्करोति अथानन्तरमेनं दग्धं जर त्का waa वधेति अथानन्तरमच्िन्नोषधयसत णादयो जायन्ते अथानन्तरमेव afer स्थाने पशवो रमन्ते एवमेवाग्निष्टता दग्धपापाः रेवतीष गौममानेन वारवन्तीयेन अपां रसात्ना संस्तुतेन संसिक्तं यजमाने पवो रमन्त इत्यथैः ॥ २ ॥

अथयेतद्रेदनं प्रशंसति | Tad shears परशवो य एवं बद्‌ ॥ ३॥ स्यष्टोऽथैः ॥ ३ ॥

अपशोर्यजमानस्य जरत्कत्तसाग्यसुक्तं अथासखापशतदा- ea; asf; केन जलेन सिच्यत इति aagaare |

यदेवाखापशव्यन्तदग्निष्टन्निदेदहति यदगम्निष्टन्ति- esfa तदद्चीरे बतीभिः शए मयति ॥ 8 ॥

qos तार्डामहा ना AT | १७. ८. २.1

रेवतीभिखख Tq कोमन्दटणयुक्तो AAAs द्व ती त्ययं यजमानः WATATHAT भवती त्यथः ॥ ४॥ दूति तार्डामहाबाद्मण सप्रदशाध्यायख्य सप्रमः खण्डः |

अथ अष्टमः Saw: |

यद्यग्निष्टोमादियन्नं परारब्ववतौ यजमानस्य कुतश न्निमिन्तात्समाघ्यभावेन यज्ञो विच्छिन्रः स्यात्‌ तदा यजमानो यज्ञादिशरषटो भवेत्‌ we प्राय ञ्धित्तत्वेन ज्योतिष्टोमोऽग्निष्टदनुः Sa इत्याह |

ज्योतिष्टोमेनाग्निष्टता यन्ञविश्वष्टो THA ॥ १॥ स्पष्टोऽथेः ॥ ९॥ प्रारव्धेऽसमाप्यमाने च सोमयागे अनुषयानां प्रधानया- गानां रेन्द्वायवादीनां बहिष्मवमानादीनां सोत्ाशाञ्च मध्ये यदि किच्चित्ममादाद्िष्मुतं खात्‌ तद्‌ाष्ययं प्रायचचित्तव्वेनानुष्ठेय इत्याह | afaa वा यन्ञक्रतौ विखश्ेत॥२॥ अथवा यदिन यन्नक्रतौ सोमयागे प्रधानेकदेशविद्छरगात्‌

विसंभ्ोत अनुष्ठ याददिभष्टो भवेत्‌ तब्राणनेन यजमानो ज्योति Cfergat यजेतेति 1 २॥

[१७ ८. 9.1 तार्डाभड्ााद्धयण | १७५. अथ केवलाग्ने यख्ाग्निष्टुतोऽनु्ठानं यन्नविभ्वष्टस्ोपपादयति। अग्निवौ एतस्य इव्यमत्ति यो यन्न विश्वशते न देवता व्यं गमयत्यम्निमेबेकधर््माति ॥ ३॥ एतस्य यजमानख व्यं fag पुरोडाशसोमारिकं अग्नि tarfa भ्तयति यष्टव्या अन्या इन्द्राद्या देवता इव्यं न गमयति यो यजमानो यज्ञेःनुष्टौयमाने विभ्वेशते fragt भवेत्‌ एतस्येति सम्बन्धः तथा चाग्नि्ता एकधा एकम्रकारेण अग्निमेवर्ोति viata, समन्वैयति एवमग्निष्टति सते सति watz देवता Salfa प्रापयतीत्यरः॥ ३ ॥

अथ विस्न्टस्य यन्नस्यासमाधाने फलप्राष्यभावं प्रायचि- ततेन समाधाने TRAY सदृष्टान्तं दशेयति।

यद्वै सएशोय्यतेऽथान्यन्तिष्क्धवेन्ति न तेन तद्याति यदा वाव तन्तिष्क्वेन््यथ तद्याति येष्वेव स्तोमेषु fasta यस्मिन्‌ यन्नक्रतो ata aaa येष्वेव way विम्बरशते यस्मिन्‌ यज्नक्रतो तेष्वेव म्रतिति- हति ॥४॥ ।

ag यत्‌ खल्‌ रथादिकं वाहनं संशीय्यैते संशीरीं भग्नं अवेत्‌ अथानन्नरः तख्यात्‌ संशौणौत्‌ waged निष्कनैन्ति संस्कुञैन्ति तत्तदानीं तेन पैगाभिना संशौर्णेन वाहनेन न याति न गच्छति यदा खलृतदटेव संशीे frat समा-

१७६ तार्डामहाब्रा ह्मण | [to ९, .]

दधते तत्तदा तेनेव याति गच्छति यद्ाटेवं रोके तस्माद्‌ यख्िन्‌ सोमयागे येष्वेव Wty परयोज्येष . तिटदादिषु fasta न्युनाधिक्संख्यया खरूपविद्धरणादिना च frat भवेत्‌ तैरेव Wa: साधनैः पुनयैजेत तथाच पिलुप्तानां भ्रायचधिन्त- पूववेकं पुनर्ग्यागेन समाधानात्‌ येष्वेव Way यजमानो faaua यद्खिन्‌ सोमयागे तत्र तेष्वेव was पुनः प्रतिष्ठितो भवति सब्यूणो वयवोऽसख यज्ञः फलसाधनाय समर्थो भवतौ प्यथ; 1 ४ ॥ इति ताण्डयामहाब्राह्मणे सप्रद थाध्यायद्य अष्टमः खण्डः | ay नवमः GU: |

अथान्यमग्निष्टतमाइ 1

सप्नदशेनाग्निष्ट तान्नाद्यकामो यजेत ॥ १॥

अन्तुमहेमन्नं॑तत्कामयमानः सप्तदशेन सप्तदशसतोमकेना- Fagat यजेत ॥ १॥

अयेतस्यान्नसाधनत्वमु पादयति |

अन्नं वे सप्रटणोऽग्निरन्नाद्यख प्रदाताभ्निर- TTA अन्नाद्यं प्रयच्छति ॥ २॥ TATUM वे WANA अन्बाधारात्‌ प्रजापतेग्धेध्व-

[१७, €., 8) ताण्डयमहाबाद्यणं | १७७

टे हादुत्पत्तेः अग्निश्वाब्राद्यस्य अदनोयस्यान्रद्य wrefagre प्रदाता तथाच Waa अग्नौ प्रास्लाड्धति; सम्यगादरित्यसुपति- wa आदित्याञ्जायते टषटिवैषटेरन्रन्ततः प्रजा इति एवच्चाग्नेः सप्तदशस्य चाग्निष्टुतिं संहत्य nga Be यजमानाय अग्निरेवान्नाद्यं प्रयच्छति feufa 1 = ll ॐ, A

अथंतद्ं दितुः फलमाह |

अन््रादो भवतियण्वंवेद्‌॥३॥

werent ॥

अथोक्तसप्तदशस्ोमक्त्वमन्‌दय सोति।

समैः सप्तदशो भवति प्रजापतितै सप्तदयः भजा- पतिमेवाभ्रोति॥ ४॥

सर्वेष Way Wa; सामः स as; सप्तदशो waft ws सप्तदशः प्रजापति प्रजापतिरेव हादशमासाः पञ्चन्तैवः स Wage Wage प्रजापतिरिति खनेः संवत्घरावयवमासन्तु- संख्यासाग्यात्‌ सप्तदशस्य संबत्धरात्कत्वं सच संवत्सरः प्राजा- पत्यात्मक दति waza एव प्रजापतिरिति व्यपदिश्यते तथा खप्टरशस्तेमेनानेन प्रजापतिमेवाप्रोति ॥ ४॥ दूति ताख्डयामहाबाद्धस्ये सप्रदशाध्यायख

नवमः Gas: |

२) ४८

[ avec | अथ दशमः ख ण्डः |

अग्निष्टतो यज्ञाः, पञ्च षट्‌ वा एकाडहा इति, खथ त्रयस्िरत एकाहः प्रजापतेरपूर्नवो Sera: सर्व्मखार दति तते प्रथमं द्यति | `

विहृदम्नि्टोमस्तस्यानिसतरं प्रातःसवनं ॥ ९॥

तिरटत्‌स्तोमकोऽग्नि्ोमसंसोऽयमेकाह सस्य प्रातःसवनं स- aafren बदिष्यवमानादिष प्रातःसबनेष पञ्चसु May गायतं सामानिस्क्त गेयमित्यथै; उद्गाता खभक्तिमुङ्गोथसुपट्वञ्च मनसा agar, खभक्तिसहश्ं ओङ्कारः wala वाचा ब्रूयादिति अनिरुक्त इत्यस्य way तथा च खूत्रकारेणोक्तं मनसा तु खभक्तिमोद्धारः तथा खरः वाचा गायेदिति ॥ ९॥

अथेतदनिरशक्तं BAT | प्रजापतिः प्रजा ea ता अस्ममात्बष्टा अपा- रामन्‌ स एतद्‌ निशक्तं प्रातस्यवनमपश्यन्तेनासां मध्यं

^ ~© fi

BIT एनमुपावर्तन्त TATA PANT WR ॥

पुरा प्रजापतिः waratafaqia, Get प्रजा अख्जतषख््ट वान्‌ ता ष्टा अस्म्माल्मजापतिसकाशात्‌ रपाक्रामन्‌ अर्प गता आसन्‌ ततः; ख प्रजापति; एतदनिसक्तं उक्तप्रकारेण मयोः

ज्यं प्रातःसवनमपश्यत्‌ तेन च प्रातःसंतनेनासां प्रजानां मध्यदेशं aig भिशेषेणा गच्छत्‌ ताश प्रजाः एनं प्रजापतिमुपावत्तन्त

[१७. te. 8.] ताख्ड्यमहा नाद्य | RoE

उपागच्छन्‌ उपागत्य च एनं पर्यविशन्‌ परितो निषा आ- aa al

यस्मादेवं तस्मात्‌ एतद्निरक्तं प्रातःसवनं प्रशखलमिति दे यन्‌ अद्िन्रधिकारिणमाह।

ग्रामकामो यजेत यदेतदनिसक्तं प्रातःसवनं भवति

ध्यमेवासां AA eos “2 9 म व्यवेल्यपेनमावन्तन्ते cara विशन्ति ॥३॥ ग्रामकामो यजमानो.नेजे कादहेन यजेत तख चेतत्‌ भ्रातः. सवनं यद्यख्ादनि रक्तं भवति तेन Bret ब्रजान मध्यमेव व्यै. ति प्राप्रोबि एनं यजमानं ता प्रजा sure उपगच्छन्ति उपगत्य च एनं परितो निषीट्ति॥३॥

अथास्य संज्ञां wee तद्वेदितुः फलमाह ।

स एप प्रजापतेरपूरवो नस्समात्‌ पूर्वो भवतिय एवं वेद्‌ ॥ 8 ॥

स एष यन्नः प्रजापतेरपर्व्वोनाम प्रजापरतेरनेनापूव्मैता rer पूल्वेभाविना पुरुषान्तरेण राहिल पाक्तवानिति arora प्रजापतेरपून्र LIQ संज्ञा जाता अतो यणए्तां संज्ञां वेर ना- नमति अद्यात्‌ पूवैः कोऽपि न भवति सर्वषां सख्यं ज्येष्ठो भवती - त्यभै; ॥.४ ॥

दति arama सप्रदशाध्यायख दशमः ख गडः |

[ ३८० 1

अथ एकादशः Gay: |

अथ बृहस्तिसवाख्यमेकाहं प्रस्ोति। लिददम्निष्टोमः॥ १॥

बिटत्‌स्ोमकोऽग्नि्टोमसं at ब इस्यतिसवाख्य एकाः ॥६॥ अथास्य तरयस्तिशब्गावश्चतुस्त्रिशएकोऽश् इति दरचिणा विधिल्छुसासां सवनत्रये विभज्य दानप्रकारमाह)

तख Ward सन्नेषु नाराशरःसेष्वेकादण- दस्िणव्यादिशत्यश्वद्वाद णा माध्यन्दिनि ता उभयो- रपाकरोल्येकाद्‌श ठतोयशवने ता वशायामपाक- रोति ॥॥

तस्य सोमयागख प्रातःसवने ares Safer भिता अआष्यायिताखुमसा नाराशंसा; तत्न प्रातःसबनमाष्यन्द्नि सवने दिनाराशंसे ढतौयसवनं त्वेकनाराशंसं त्र प्रथमेषु नाराशं- ay सन्नेष सार््तिषु way एकादश सह्या दल्िण्णा गावो दिशति gazaan गाव इति ऋविविग्भ्यो निर्दिशेदित्य्थः तथा माध्य न्दिनिसवने सन्नेष नाराशंसेष्ठ अश्वदा शाः अश्वो दाद णस्या पूरको यासां ता अष्वहादशा एकादशदक्चिणा व्यादिशति उभयो; उभयविधाः प्रातःसवने माध्यन्दिनसवने च arfeer- खाः गा अपाकरोति श्यक्करोति ऋत्विग्भ्यो ददादित्यथः एवञ्च प्रातःसवने व्यादेशमावबमेव न तु दानभिदलयक्तं भवति तया

[१७, ११, 3] तार्ामदहा बाद्भमण | १८१

ढतीयसवने सन्तरेष् नाराशंसेष्वेकादशदक्चिणा गाः व्यादिशति ऋत्विग्भ्यो युद एतदिति नििशेदिल्यथैः ता एकादशसं- ख्याका वायां मैत्रावरुणो वशा Waa तस्यां वायां ङता- at अपाकरोति श्यक्करोति छत्विगभ्यो दद्यादित्यथे; ॥ २॥

अथेताः संहत्य विधाय स्तौति |

चयच्िएशदेता दक्षिणा भवन्ति qafaurg- वता देवता रएवाप्नोल्श्वश्चतुश्ि५शो 'दज्िणानां प्रजापतिश्चतुस्विरणा देवतानां प्रजापतिमेवान्नो- ति॥३॥

एतास््रयस्ज्िशङ्गावो अस्य करतोरर्िणा भवन्ति तयस्तिशत्‌ संख्या हि देवताः wel वस्व इत्याद्याखलथा च टचिणाथं तरय- चस्लिंशत्‌संख्या देवता यजमानः म्राप्रोति तथा तासां <fa- शानां चतुस्त्रि शखतुस्िगत्पंख्यापूरको अश्वो देयः दर्वतामां

बसवादीनां प्रजापति चतुस्तिंश्खुतुस्तरंशत्‌ संख्यापूरक; तथा च चतुस्त्रिंश नाश्वेन चतुस्त्रिंशं प्रजःपतिमेवाभ्नोति i २॥

were बृहस्यरतिसव दरति संज्ञां विधाय तं निवयज्ुमाष ।

सणएप्र बृ्स्मतिसवो बुहस्सतिरकामयत देवानां पुरोधां गच्छेयमिति स एतेनायज्ञत स देवानां पु रोधासगच्छत्‌ ॥ £ ॥

सएष एकाहो ब स्यतिसव इत्याख्यायते पुरा खल वु ह-

३८ लार्डामद्ा बाद्यणं | [ro. tt. ७.1

wfacataat किमिति देवानासिन्द्रादीन। पुरोधा dt त्यं गच्छेयं प्राष्चुयामिति एवं कामयित्वा सो.नन्तर एतेन यज्चेनेष्टवान्‌ सचेतस्य माहात्म्येन देवाना पुरोघां प्राप्नोत्‌ TAT- <a बदहस्सतिसव दति संज्ञाजाता।॥४॥

ऋअथेतदेटनफलमाह |

गच्छति पुरोधा यणएवंवेद्‌॥१५॥

welyl

राज्ञा सह ब्राह्मणाः य॑ ब्राह्मणं धश्मेखापकत्वेन टणौरन्‌ सस्थपति रित्युच्यते तेन wus पुंसा नेभित्तिकत्वेनायम- Gea इत्याह |

स एष स्यपतिसवे यर ख पत्यायार्भिषिज्चेरन्‌ स एतेन यजेत ॥ € ॥

स एष यज्ञः स्थपरतिसवः स्थपतिनानुष्ठेयः अतो.यं ara mua स्थपतित्वाय अभिषिद्धरन्‌ राजपुरःसरा नाहाणा Ulta सोऽयमेतेन बृहस्पतिसवेन यजेत यथा लब्धहिरण्यस्य नमित्तिकेषटिः तदत्माप्तस्थापत्यस्यायं निमित्तको यक्ञच्ोद्यत इत्यथे; ॥ दे ॥

अयेतद्वेदन प्रशंसति |

गच्छति स्यापरत्य॑यरएवं वेद्‌ ॥ ७॥

WEB ॥ ऽ ॥

fro. ११. २] ताण्डामहाब्राह्मणं | १८३

येष सोमयागेषु यजमानोऽभिषपिक्तौऽ स्ति तेष सव इत्याख्या अस्यापि बृस्तिसव दति सवशब्द्‌ःभिधेयतवादभितरेक; काय्यै इत्याह |

छष्णाजिनेऽष्यभिषिच्यत एतद्‌ ana aq- वर्चसं Awad एवाध्यभिषिच्यते ॥ ८ ॥

छष्णाजिनं लष्णब्गत्वक्‌ तस्यां समासीनो यजमानोऽभि- WaT एतत्‌ खल ऊष्णाजिनं card aT ब्रह्मवच्च॑सं WH ara fe पुरा देवेभ्यः कुतञ्चित्रिमित्तादपक्रान्ते छष्णग्टगरूप- aera पव्यैचरतां तथा च तैत्तिरीयके चऋक्सामे वै देवस्य zatfeat छष्णाजिनस्य ब्रह्मव चैस रूपत्वं faqeatard तथा तत्रेव बृहस्यतिसववाक्यशेष एवमान्नायते ब्रह्मणो वा एष ऋक्‌ सामयोरूपं यत्‌ ऊंष्णाजिनमिति एवच्च लऊष्णाजिनसख बह्म बद्धेसरूपत्वात्‌ ब्रह्मवचैस एवोपवि टोऽभिषिच्यते॥ ८ a

अथाभिमेकसाधनदूव्यं दथेयति। अआज्यनाभि{पिच्यते तेज आज्यन्तेज आत्म- TT ॥ < ॥

आज्येन एतेनाभिषिच्यते aga तेजस्ते जोरूपं आगने- यस्य तेजसः शारीरस्य चाटद्धिरूपत्वात्‌ तथा च अतन्‌ आत्मनि तेजोधन्ते यजमानो धारयति एवञ्च त्रह्मवजचैसकाम-

९८४ तार्डामद्ाब्राह्यण | (१७. tg QJ

सेजस्कामो वा अनेन यजेतेति अधिकारविधिर्त्रेयः॥॥ ति ताण्डानहा्राद्धण्णे सप्रटथाध्यायस्य

TH eT? खण्डः |

अथ Req: GU | अथान्यं तिटद्‌ग्निष्टतामेकाह माइ | दिषदम्निष्टोमः स ॒खव्वखारो यः कामयेताना- सयतामं लोकमियामिति स एतेन यजेत ॥ १॥ `

तरत्‌ लोमकोऽग्नि्टोमरसं खोऽपर एकाहः स च TAIT: सखरनिधनान्येव स्वै सामानि यख स तथोक्तः योऽयं यज- सानः कामयेत किमिति अनामयता अआमयर हितेनेव देडेन व्याध्यादिराहिल्येन रुखेनावख्ितादेव देहाज्निष्कम्य अदं खें लोकं द्यां ्राष्ुयामिति स यजमानं एतेन aaa यजेत खगैकामोऽख्ि त्रधिकारीत्ययः ॥ ९ ॥

अथ सोमनिधनदेरेणास्योत्प्िफलानुगुरं tata | प्राणो ते लिरृत्माणः खरः प्राणानेवाख बहि- शिंरादधाति ताजक्‌ प्रमोयते VR |

योऽयं तरिरत्‌लोमः स प्राणो व प्राणाकक; प्राणवादमु ल- Vt waa विच्च प्रजापतिमुखादुत्पन्न इति qaqa ग्यात्‌ तच्छब्दं खरः Gaara यो यः सामान्तः सोऽपि

Tt. १९. $] ATUASTAT HTS । ९८५

भ्राणस्तुतः एवं भ्राणातनो स्विटत्छरयोः सब्डैलेननष॒ भयागात्‌ अस्य यजमानस्य प्राणग्ुख्यप्राणसदहितांखक्षुरादौन्दरियालकाम्‌ बहिणिराटधाति शरीराज्िव्कम्य बहिरेव स्थापयति तथा च ताजक्‌ तद्धित्रेव काले Walaa सं यजमानोन्नियते॥ २॥

San सोमस्वरौ वियुज्य सोति ।

बिद a स्तोमानां चेपिष्टो afasyraraia: सङ्च्छाता THAR वै खरोऽनन्तोऽसौ लाकोाऽन- न्तमेवेन८ खगं लोकं गमयति I ३॥

सेमानाम्मध्ये तिटत्‌सलेामः खल afte: च्चेपुतमः वच्चो वै वि्टदिल्यादि Rat वच्वालन संस्ुतत्वात्‌ तथा च वित्‌ सामः afar यज्ञे सव्येात्रेघ भवति तत आशयः आश्ुतर अतिशीतरेण (संगच्छ तौ खगे लोकं ata यजमान इत्येतदथं तथा खरेाऽनन्ते वै अन्तरितः अवसानर हितः असौ सर्गो लेक अनन्तेाऽन्तरद्ितः एवञ्चानन्तेन स्वरेण अनन्तं ai लाकमेव गमयति प्रापयति ॥ ३॥

अथासन्‌ यज्ञे सात्ौया विधाय wife |

अभिवत्यः भवत्यो भवन््यस्मादेवनं लोकात्‌

खगं AH गमयन्ति ॥ ४॥

अभिवत्यो अभिशब्द्युक्ताः प्रवत्यः ANA स्तोत्रीया

भवेयुः तासु कल्पकारेण प्रसोमासो अधन्विषुः प्रखानासो- 2] ge

शद्‌ ATTTETATH | {१७. १२, ३]

रथादूबोपप्रयन्तो अध्वर प्रबोभित्राय गायत अभिद्युग्नं बृह- द्यथ इत्याद्याः BAT तो VTE गसनप्रकर्षेण गमनाभि- मुख्यं द्योतयतः तथा चाख्मादेव भूलोकात्‌ एनं यजमानं खणे लोकं गमयन्ति अभिवतीमिः म्रवतीभिख प्रापयन्ति ॥ ४॥

अथ यजमानस्य ATHY Bana farsa |

आर्भवपवमाने स्तुयमान Agel fara प्राहता निपद्यते तदेव सङ्गच्छते ॥ ५॥

तीयसबन आभेवपवमान उङ्गाटभिः सखुयमाने सरो- मध्ये निखाताया geal: दच्विणा ट॒च्िणतः दक्षिणे अहतेन वाससा प्रातः बेशटित सव्बेदे हः दचिणाशिरस्को निष- द्यते शयीत तदानीमेव सङ्च्छते fat ily

Bor AAS व्यवदहारा्ेन्राम दशयति ।

स एष शुनस्का्णीस्तोम एतेन वे शुनस्कणा बाष्किद्ाऽयजत तस्मषच्छनस्करणस्तोम इत्याख्या-

यते॥ ६ ॥

सएष यागः शनस्कणे सोमस ज्ञकः एतदेव वित्रियते एतेन वा इत्यादिना एतेन खल्ल यागेन बाष्किहः बष्किइसय पुतः श्ूनस्कार्णोनाम षिः अयजत इष्टवान्‌ त्यात्‌ शुनस्काणं सस्व - न्धात्‌ अयं यागः YASU स्तोम इत्याख्यायते ॥ ६ ॥

दति तार्ट्यमहाबाह्मख सप्रदचाध्यायसय हाटशः खडः |

[ ace |

Sy FANT: VIB! |

अथ शाखान्तरोक्तानि सन्ति चातुरगीस्यानि गेश्वदेववरूण- प्रघाससाकमे धश्टनासौरीयाशि चत्वारि पव्वीशि, तानि च fe- विधानि रेशटिकानि सौमिकानि चेति, तेत्र सौभिकानामतः परः विधिः, तन्न॒ अथमस्य वेष्वदेका ख्यस्य Way: स्थाने कर्तव्यं सोमयागन्दभेयति |

विटरम्निष्टोमो वैश्वदेवस्य लोकः ॥ १॥

व्िदत्‌स्तोमकोऽग्निष्टोमसंखः सोमयागः वेष्ठदेक्सख वस- न्तेऽनुखेयस्य रेकस्य वैश्वदेवाख्यस्य प्रथमपन्मैणः wa क- WT ॥ ९॥

अथ तत्मतिषहचं सवनौयाजुबन्धयापयोदे कताव दर्भं यति। |

आग्नेयी प्रतिपद्‌. वेश्बदेवः पुव सत्यान्‌- TAT WR I

आग्नेयी अग्निदेवत्या अग्न आयूंषि पवस इत्येषा बहि- waaay प्रतिपत्‌ waar स्तोत्रीया भवति योऽयमतिदेशतः आप्तः सवनीयः पश्यः स॒ वेष्वदेवः fase Ste; ars; योऽय- AMAT वधा चोटकतः प्राप्ता सा ATCT बृहस्मतिदेवत्या काव्यी॥२॥ `

अथ चोटकप्राप्तं किञ्चिन्निषेधषयति।.

Ara ATAAETAT HT | Cro. १९. &1 न युपं मिन्वन्ति नोत्तरवेदिन्निवपन्ति॥ २॥ न युपभ्डिन्वन्ति प्रकिपन्ति न खनेचुरननाहन्तव्यो युप इत्यथैः

तथा उन्तरवेदिमपि न निवपन्ति सापि चात्वालपांशुभिवेंरिका- SUY FATA ॥ ३ ॥

कथं afe carer’ पष्ठनियोजनभित्यत आह । ufcat पश्न्निय्न्ति ॥ ४॥

प्एनियोजनच्मं स्थुलं यज्नीयकाष्ठं ufcfaaa sar afe- ज्रक्ननारिसंस्कते agian Tae; ॥ ४ ॥

अथ दचिणापरिमाणं विधत्ते |

| SATS TATA ॥ ५॥

पञ्चाशत्‌सद्छाका गावोऽख्डिन्नहनि दचिगातेन देया इव्यथः ॥५॥ `

अथ यजमानेनानुषेयं बतं cata |

Bed बसानोऽवब्डधादटेति ATLA न माय समन्नाति न खियमुपेति ue i

अहतमम्रहतं नूतनं वासोवसान अच्छाटनमवग्ययात्‌ AA

गयनस्तानानन्तरः जलमध्यादुरे ति उड़च्छति तदनन्तर चतुरो- मासो न मांसं वतुष्टयमासपश्चैन्तं मांसाशनन्न ST तथा

स्लोसङ्गतिद् वनेनौया ॥ ९ ॥

[१७. १३. १०.] ताडयाम TATE | yce अथ fata aS पव्वैणः स्थाने कन्तेवयं सोमयागमाइ | ततश्च मासेषु वरूणप्रघासार्नां लोके दिदिवः॥७ ततो वैश्वदेवस्थानिकात्‌ विदद ग्नि्टोमादनन्तर मासचतु-

श्ये सम्य वश्गम्रघासानां स्थाने दिदिवः इयोिंव सयोरद्भोः समाहारः; द्विरात्रः सोमयागोऽनुेय इत्यथैः ॥ ७ ॥

तत्र ्रथमेऽहनि मरतिपद्दिशेषं सवनीयपशुटेवताच्च दशयति । वारणो प्रतिषन््ारूतः पशुः ॥ ट ॥

वारुणी वर्णटेवत्या Ta वर्णेत्येषा बहिष्पवमानस प्रथमा भवति योऽयञ्चोद्कम्राप्तः सवनोयः परशुः स मार्तो मस्‌- देवत्यः BTS ॥ ८ ॥

अथ दितीयेऽहनि प्रतिपत्‌पशुरेवते दशेयति |

HAA प्रतिपद्वारुणः पशुः ॥ < ॥

कया त्वन्न ऊत्येति कशब्द्बतौ अन्यत्‌ पुव्वैवद्योज्यं ॥ २ ॥

wa हि वेष्वरेवष्यानिके तिदटदग्नि्टोमे अनूबन्ध्यख पशोदेवतान्तरं युषरादित्यं उन्तरवेदिनि वपनराहित्यञ्च ष्टं तद्वदत्रापि arfeartfengt निरशितुमगह।

मैलावरुर्यनृबन्धया मिन्वन्ति at न्युत्तरेटिं वपन्ति यपर पट नियुच्जञन्ति ॥ १०॥

geo तार्डामहाना दा खं । (ro. १९. ९]

अनूबन्ध्या बथा प्रललतिवदेव मेतावरूणदेवत्या काव्या तथा अ्ञतिबदेव यूपकारणमुन्तरवे दिनिवपनं कार्य अतो यूपस- ज्ञावात्‌ यूपे एब इयोरक्रोः सदनीयपययू नियो्गव्यौ न पूववत्‌ परिधौ I yeu

अथ दक्तिणासंख्यां प्रागुक्तानि व्रतानि च एतद्नुष्ठानान-

न्तरमपि का््याणीति crate | श्तं दत्तिणा अर्तं वसानोऽबब्डथादुदेति चठु-

रोमासो न मा८समश्नाति न स्तियमुपेति ॥ ११॥

शतसं ख्यागावो दलिणाः अत्यं पञ्चाशत्‌ पच्च शित्यथेः अन्यत्‌ प्येवदयोज्य ॥ ९९॥

अथ साकमेधाख्यस SHAY पम णः खानेऽबुटेयं सोम- यागमाह | |

ततश्चतुर्षु मासेषु साकमेधानां लोके लिरावः॥१९॥

ततो वरुणप्रघासश्थाने द्विरात्रः अनन्तरः चतुषु मारेष संपूर्णैपु अलुष्ेयसाकमेधानां खाने तिरा; सोमयागः काय्यैः॥१२॥

अथ तेष तिष्वहः सु प्रतिपत्‌पण्ुदेवतादिकं दशेयति।

अनीोकवती मरतिपदाग्नेयः प्रशुन्प्रौरूतो प्रति- पदेन्दराग्नः परशुरवैश्व कम्पे ण प्रतिपटेकादशिनोपशवः

(१७, ९, ta] ताख्डयमहाब्ाह्मयं । १९६. सोव्यौनु बन्ध्या मिन्वन्ति यूपं न्य ्तरवेदिं वपन्ति युपे पश नियच्छन्ति पञ्चाशच्छतं दच्तिणा ॥ ९२॥

अनीकवती वायोरनौके अध्िरन्िति अनीकशब्दप्रुक्ता पत्वा जामयोगिर इत्येषा तिरात्रसख प्रथमेऽहनि बहिष्मवमा- नस्य प्रतिपत्‌ प्रथमा सोत्रोया भवति सवनीयः पः wafa- वदाग्नेयोऽग्निरेवत्यः काय्यै; दितीयेऽहनि तु इन्द्रायेन्दोमर्त्वत दूति मरुच्छब्द्‌ युक्ता प्रतिपद्भवति तत्र सवनीयः ag; रेन्द्राग्नः इन्दराग्निदेवताकः काव्यैः ठतौयेऽहनि fanaa हविषा वा- इधान इत्येषा वैश्वकर्मणी विष्वक्मैरेवत्या बददिष्पवमानस्य अतिपत्‌ सवनीयपशोः साने एकादशिनौपशवः काव्यीः ते चा- ग्नेय; जष्णग्रीवः सारखतौ मेषीत्यादिना तैत्तिरीयके समा- न्नाताः अनूबन्ध्या वशा सौरी खच्येदेवत्याः कार्या; अदिन्‌ विरात्रे पूवैवद्‌ यूषकरणं उन्तरवेदिनिवपनं काय्यं तथा युपे एव प्रागनुक्रान्ताः पशवो नियोक्तव्या; अस्य च तिरात्रख पञ्चाशदधिकं शतङ्गावेा <faqr भ्यं पञ्चाशत्‌ पञ्चाशत्‌ दलि खा इत्ययः ॥ ९३ ॥

अथ पवैवदूयजमानस्य व्रतानि cata । Wed वसानाऽवश्टथादुदेति AWA न मा५- समन्राति न स्तियमुपेति ॥ १४ ॥

nara Tae ॥ ९४ ॥

mre ATABASTATET | [१७. १३. to]

अथ श॒नासीरीयाख्यसख चतुयैपर्वणः स्ानेऽनुे यं सोम- यागमाह |

ततश्चतुं wey Qala लोके ज्योति- टामोऽग्नि्टामः॥ १५॥

ततः साकमेधस्थानौयतिरातानुष्टानानन्तरं WEY मासेष सम्य HATHA पवैणः स्थाने ज्योतिषटोमोऽगनिष्टोमः

सोमयागः कार्यः तिटत्‌पच्चदशसप्तदपोकविंसतोमकोऽग्निष्टो- ACT प्रजताग्नि्टोमसह गरोऽन्य; सोमयागः काय्यै इत्यथेः। YM

अत पूववत्‌ मतिषत्‌पश्ुदे बतादिकं द्यति |

प्रवतो faves: पशुराश्विन्यनृबन्ध्या मि- न्वन्ति au न्युत्तर वेदिं वपन्ति युपे पश नियुज्ञन्ति दादश शतं SAAT: WE

SUT गायतानर इत्येषा उपवती उपशब्दयुक्ता प्रति भवति वायव्यो वाचुदेवत्यः warts; wy: अख्िदेवत्या अन्‌- बन्ध्यापशोद्ीटशाधिकं magia दक्षिणा; शिष्टं yea 1 ९९॥

अथेतेन WIAA, फलमाह |

अग्निः संवत्सरः aan, परिवत्यरश्चन्द्रमा दूदाव- त्रो TATA sft संवत्सरः वेश्डदेबेनाभो ति

1१७, १९. १८] तार्य ETAT । rar

खव्थं प्ररिवत्यरं वरुणप्रघासेश्चन्द्रमसमिदावत्सरः साकमेधैवीयुमनुवत्घर शुनासीर्व्यण ॥ १७ ॥

wane: प्रभविमवदूत्यारभ्य पञ्चशः wat विभक्ता ये बहरा सेषां करमेण सं वत्स॒रपरिवत्छरेदावत्छरानुवत्छरोादावत्घर- WRT वाचकाः, तथा चोक्तं बान्दरायैः अभवादीनां पञ्चके चुगे खंपरोदान्वदेत्ये TANT TAT दति aa यः संबत्रः प्रथमः सोऽग्निः अग्न्यालकः; परिवत्घ॒राख्यो दवितीयः दव्यप - तक WGC RIAN, अनुवत्षराख्यचतुर्थो बाघ्वा- त्मकः; तथा चाग्न्यालकं Vat वैश्वदेवेन वेश्वदेवस्थाने सोम- यागेनाप्रोति gaint परिवत्घरः वरुणप्रघासः बरुणप्रघा- स्यानोयेन दिराव्रेणाप्रोति चन्द्राल्मकमिदावत्छर श्नासीरयेण ततृस्थानेऽनुष्टेयेन सोमयागेनाप्रोति ॥ १७ ॥

अथ लोकत्रयप्राक्िफलतया सोति।

Slane देवा दमं लोकमभ्यजयन्नन्तरि तं पशुमह्गिः सोमैरमुभिमानेवेतेन लोकानाभोतयेषु लोकेषु प्रतितिष्ठति य एवं वेद्‌ ॥ १८॥

यज्ञास्तरिविधा;ः बवरुपुरोडाशादिलच्षणेनौषधेन हविषा साध्याः पशुसाध्याः सोमसाध्याखेति तत्र wise केवल- चरपुरोडाशादिसाष्येबैज्ैः पुरा देवा इमं भूलोकमभ्यजयन्‌

अन्तरीचलोकं पश्मद्धिः agersate तथा सोमैः सोम- २] we

३९४ बाख्डामडाब्राह्मण | १७. १४. tJ

यागे: असुं स्ठगलोकमभ्यजयन्‌ एवच्च उक्तनि षिषयज्नसद्धालक- त्वात्‌ जक्तानाच्चातुम्भरौ स्थानान्ते रिमानेव उथिव्यादिकान्‌ att लोकानाप्नोति uy लोकेष प्रतिष्ठितो भवति a एवं are wie वेद जानाति ज्ञावावातुतिष्ठतीत्यथैः ॥ १८ ॥ र्ति तार्डामह्ाब्राद्यख सप्रदशाध्यायख्छ नयोदशः ख खडः |

अथ चतद्णः खण्डः |

अथैषां चातु््ीस्थ,नान्निरतिशयफलसाषनत्वं वक्तुमग्नि- होतादिकम्बैणां सातिशयफलत्वमाड |

यदाम्निहोलच्होत्यथ दश ्डमेधिन WHT AHA TWAT, यदा TABATA erste stars दशेषुणेमासयाजिनमभ्रोति, यदा दणसंवत्सरान्‌ दश- पशेमासःम्यां यजतेऽथाग्बि्टोमयाजिनमाभ्रोति NU

अथय खण्डसमाप्तः पाटोज्ञातव्यः, यदा afea काले अग्निहोत्रं जुहोति अभग्निहोबहोमङ्रोति अथानन्तर दथ ग्टहसेधिनः गारखयकम्डौनुष्ठायिनो वे ब्राह्मणा लेटे शसं ख्या- faq सुतसुषाययैते तदेकया रात्या एकस्मिन्दिनेऽबुिते- arfaviaa प्राप्नोति लभते यदा दभसंवत्घरपव्येन्तं अग्नि- We wife अथानन्तरः दचैप्ौमासयाजिनं खसलइशेपूणेमा-

[१७. १४. २) TTT ETAT ES । १९२५

साभ्यामिषटवतो यत्‌ फलन्तत्‌ भाप्रोति set दशसंवत्॒रय्ैन्त- न्दथेपूयेमासाभ्यां यजते अथान्तरं अभ्नि्टोमयालिनं अग्नि होमेन सोमयागेनेश्वतो यत्‌ we तत्‌ प्राप्नोति ॥ ९॥

यदा दशभिर मिनिष्टामैग्यजतेऽथ सडखयाजिन- माभ्ोति यदा दशभिः सहलेव्यैजतेऽयायतयाजिन्‌- माञ्जोति यदा दशभिरयतेव्येजतेऽथ भरयतयाजिन- माभ्रोति यदा दशभिः मयुतेय्येजतेऽथ नियुतयाजिन- maf यदा दशभिन्नियतेय्यजतेऽयार्वुदयाजिन- wala यदा दशभिरर्बटेरव्यजतेऽथ न्वर्बुदयाजिन- साञ्नोति यदा दशभिन्यरब टैग्यं जतेऽथ frase. जिनमाभोति यदा दशभिन्िंखर्मकेय्यं जतेऽथ बह- याजिनमाभ्रोति यदा दशभिबेदेव्येजतेऽथाल्ितया- जिनमाप्नोति यदा दशभिर स्तितैरवयजतेऽथ मोभे- वति यटा गौभवत्यघाम्निभवति यदाग्निर्भवत्यऽथ VATS गरहपरतिमभ्नोति ॥ २॥

यदा खल द शसंखयैरश्नि्टोमेयैजते अथानन्तरः सरस याजिनं सहख्खद्‌ स्िनक्रतुनेटषन्तं यजमानमाप्नोति यदा ay TSA: सखटधिशेव्यैजते wre: कथितः अयुतः कथितः अथानन्तरं अयुत यपजिनं अयुत cfawa geet

१९३ साश्दयाभहा नाष | [re १४. ९.1

कारिने्वन्तं यलमानमाप्रोति यदा पुनररशभिरशखंख्याके र- qiefadaat अथानन्तरः प्रदत्तयाजिनमाभ्नोति दणगुखित- मयुतं nad एवं निुताबदादिष उन्नरोत्तर' दथगुणिता सख्या दृश्या यदा दशभिः ्रयुतदचिेः कतुभिग्बेलते अथनिचुतद्‌- चिणोनेषटवन्तं आभ्नोति यदा खल दशसं स्याकेन्निदुतदक्िरोयैजते अथानन्तरं ख्ुद्दचिणेनेटवतः फलमाप्नोति यदा खल दश संख्याक र रदच्चिणेब्धजतेऽथानन्तरः न्यबदयाजिनं wie: चिणेनेटवन्तमाप्रोति यदा पुनद शसं ख्याकेन्यर्बुददच्तिशे व्यजते अथ निखष्यकयाजिनं निखबैकदच्िणनेटवन्तं यजमानमा- mf at खलू दशभिननिखव्वेकसंःख्य टक्चिरोवैजते अथान- न्तरः बदयाजिनं बहसंख्यटचिणेन यागेनेटवन्तमाप्नोति यदा cufmaederacfateaa अथानन्तरः अक्तितयाजिनं स॒ न ota: ears संख्या यसाः परः संख्यान्तर. atfa असितशब्देन सा संख्योाच्यते अल्तितदट्क्िणेन यज्ञेन wea यजमानयाभ्रोति ताशी शसं ख्याकेरचितदकिणेव्य- जते अथानन्तरः ख यजमानो गौः आदित्यो भवति गमयति रसानागच्छत्यन्तरि च्च इति वा teats: यदा wag भवति अथानन्तरं arora भववि यदा चाग्निभेवति अथा- नन्तरं संवत्सरसत्रस्य ग्टहपतिः ग्टहपतित्वमाप्रोति अग्निना वे तेन ग्टहपतिरेव भूयादिति हि ब्राह्मणान्तरः ॥ २"

एवमभ्निहोत्रादिकम्भेणासुन्नरोत्तरं सातिशयफलसाधनतव- सक्तं अथ प्रञ्जतानां वैष्वदेवादीनामच्चयफलसाधनत्वमाह |

[re. १४. 8 1 ATAHATATSTS | 229

यदा संबत्सुरस्य गरपतिर्मवत्यथ वैश्वदेवस्य ञावामाभ्नोत्यतो बा FAC act परस्तरामेव सवः ॥ ३॥

यदा afeq काले उक्तप्रकारेण संवत्धरसत्रस्य ग्रहपति मैवति अथानन्तरः वैश्वदेवस्य galas म्रथमपनमैणोमातां एकदेशसहशमाप्रोति सं वत्धरसत्रमपि वेश्वदेवफलस्य एका- qed भवतीत्यथेः तद्धान्निरतिशयवैश्वदेवस्य फलं wat सर्वे वरुणग्रघासादय अतो अख्मादैश्बदेवात्मरसरां परस्तरामेव उत्तरोत्तर न्रिरतिशयफलमित्यथै; वेष्वदे वादरुणपरघा सोऽधिक- फलः ततोऽप्यधिकफलः साकमेधः ततोऽधिकः शनासीव्यैः असुमथं द्योतयितुं wcact परखरामिति drat एवं चातु- म्री सयानामचचव्य फलत्वसुक्तं तथा ष युत्यन्तरः wre वे षातु- ग्म स्थयालिनः gad भवतीति ॥ ३ ॥

अये तदवेदितुः फलमाह |

एतानेव लोकानााल्ये तान्‌ लोकाच््जयति य ta वेद्‌ ॥४॥

एवमुक्तं ब्राह्मणां यो वेद्‌ जानाति स एताम्‌ अग्नि ह) तादिफ नत्वे नोक्तानिमान्‌ लोकान्‌ प्राप्रोति प्राप्य च तान्‌ wala लोकान्‌ जयति सायत्तान्‌ करोति | AMG प्रकाशेन तमोहादन्िवारथन्‌। GALTAGA देयादि द्यातोधमदेष्ठरः ॥ ४॥

nec ATA VAT TS । Cro, 18 8.1 दति खौमद्राजाधिराजपरमेष्ठरवेदि कमागे रवन्तेकचीवीर- बुक्रभषालसाम्नाज्यधुरन्धरेश शयावाय ण fecha माधवीये सामवेदाथेप्रकाशे ताण्डपमहा बराह्मणे सप्तद थाध्यायस्य षतु- दथः TW:

सप्रदशाध्यायः समाप्निमगमत्‌ |

अष्टादशोऽध्यायः |

अथ प्रथमः खशः | यस्य निःश्वसितं वेदा यो बेदेभ्योऽखिलं जगत्‌ | निर्ममे तमहं वन्दे विद्याती दमद्ेष्वरम्‌ ॥

अख्िन्रष्टादशेऽध्याये suger; परः । wage शना- शव्येवेश्वस्लो मोऽ तीवरुत्‌ । वाजपेयोराजद्य इति सप्त कीर्तिताः । तत्र आदौ उपडव्यानाभेकाहमाह |

सप्तद णोऽग्नष्टोमः॥ १॥

अयमेकाहः सर्वोऽपि सप्तटशसतोमकोऽग्नि्टोमसंस्यः ॥ १ ॥

अस्याद्वोऽनि सक्तधमेकत्वं मरतिपादयितुभाख्याचिकामाह |

देवाञ्च वा असुराश्च मजापतेहयाः Tat आ्आासध- सतेऽखुराभूयाएसो WISI असन्‌ TAT देवास्ते देवाः मजापतिमुपाधावन्‌ स एतमुप्व्यम- पश्यत्‌ | RW

पूवे अनापतेः षबाणां देवासुराणाग्डष्ये देवा THT

AYA HTMATAT Aa खप्राबल्याय मजापतिसुपाधावन्‌ खस च विर्िन्योपार्यं एतमुपव्य मपश्यत्‌ ॥ २॥

४०० ATTA । (द. १. १.1 द्दानीन्तसुपषव्यमनिरुक्तं WFAA दूत्या |

स रेत्तत यन्निशक्तमाडरिष्याग्यसुरामे यन्न इनिष्यन्तोति सोऽनिरक्तमाहरत्‌ ॥ ३॥

आहरत्‌ Aart प्रयोगः अनिरुक्त Gases Wt क्रियते उपहव्ये देवतानामघेयानि परोक्तं aq; खस्याना- खिति उवद्व्यग्रहणमनिशक्तोपलक्तणं अनि सक्ष तुष aE नस्यासु देवतासु तन्नामधेयं परोक्तं Fy: पर्यायेणेल्यथैः परोच्च- मेवानिस्क्गत्वमिति प्रत्यक्षमखंघ्यानाखिति खसथानात्‌ खाना- न्तरङ्तासु मरत्यक्तमेव वचनं तत्न तावत्‌ सर्वे पवमानाः सोमख स्वस्थानं तेषां सोमदेवत्वात्‌ walfa verte खसथानम- ग्ने रग्निष्टोमस्ोतरमित्यःदि द्रष्व्यमिति tame Wa वजे. चेदुरिति सर्वेष्वपि Way Zane जयेयुः टेव सोम इत्यादौ होता देबोमहीमिवस्येत्येते होता यज्ञे महीयन्नस्येति बू रिति भ्रथमदहितीययोराज्ययोदवभित्रश्ब्दस्थाने azafaa- न्द ब्रयुरित्यैः तत्र केनचित्‌ पययेण निदं शे मापते नियम- माह इन्दुरिति सोममिति सुषाव सोममद्विभिरित्यादौ सुखा- वेन्दूभिति ब्रूयुः अत्राग्नेरिन्दरख च सोऽनिरक्तमाहरदिति जाद्यणानुरोधेन WYA ATATSETA एव खलोत्रीयाः कल्पका- Va At, तेन ततर म्रत्यच्नामधेयाभावादटेव TATA TAA: SANT Mla यज्नञायन्ना वा aaa दति अत्यच्चनामधेयं बाद्मणेनानुन्ञातं ख saa Wa देवानभिपव्धावत्तेतेत्या-

[tc. १. ७.1] तार्या ब्रामण | ४०१ दिना तेन न किचचिद्यसनमस्ि अतएवाग्निशब्दषव्यीयः aa- कारेणोक्रः रेवशब्टोऽपि तत्र प्रयोज्य एवेति ॥ ३ ॥

अथोपहव्यप्रयो गान्तरेण प्रजापतेदैवताभिसुख्यं दशंयति ।

स उन्तमे Ma ठेवा at दरविणोदा दूति देवान- भिपच्यीवत्तेत ॥ ४ ॥

उत्तमे Wa अग्नि्टोमसामनी इत्यर्थ; ॥ ४॥

अस्तु प्व्यीटत्तिः fal ततः स्यादित्यत आद ।

तते देवा अभवन्‌ परासुराः WY kl

देवाः प्रबला आसन्‌ असुराः पराभवन्नित्यथेः ॥ ५॥

अथोक्ताथेवेदनं प्रश्ंसति।

भवत्यात्मना परास भ्राटव्यो मवति य णवं वेद्‌ ॥६॥

उन्तमसोत्राखयं watered Hau

देवो वदति टचमपोदय wad यज्ञायज्ञोयमेव काग्येमिति ब्रह्मवादिनां वचनमाह ।

~ ASAT

अथा Gay अम्नय taq

Aree 1 ON

अथोशब्दः पक्ान्तरद्योतनाथेः आङः AY! AAT दिनि; ॥ अ ॥ | 2) ५१

४०२ ATABAETAT ETS । (ra. १. १०१ तत्नोपप्तिरुष्यक्ते |

अग्निं सवी टेवतास्तेन न देवतानां काञ्चना- न्तरति॥ट८॥

तेदेवा निस्वतोऽग्नि प्राविशन्‌ wearers; अग्नि; सव्वी दे- वता इति fe aia, अथ तदेवताकमन््रकरणेन देवतानाम्ड्ध्ये न कामपि देवतामन्तरितवान्‌ भवति ॥ ८ ॥

अथोपदव्य शब्दस्य प्रटत्तिनिमिन्त दशंयितुमाह |

Bl यतोन्‌ सालाटकेयेभ्यः प्रायच्छत्तमन्चीला वागम्यवदत्‌ स प्रजार्पतमपाधावत्तस्म्मा एतमु पवय प्राच्च्छ त्तं विश्वे टवा उपाह्नयन्त यदुपाद्वयन्त तस्ममा- दुषड्व्यः ॥ ९॥

yaa: यतीन्‌ sailfeelaragaat म्कारान्तरेण वन्ते मानान्‌ ब्राह्मणान्‌ सालाटकेयेभ्य अरण्यष्भ्यः प्रायच्छत्‌ तं ब्रा्मणडन्तार इन्द्रं Tater निन्दिता वाक्‌ अभ्यवदत्‌ सवै एनं निनिन्दुरिष्यधैः स इ्द्रखत्‌ प्रमाद परजापतिसुपागच्छ- Me एतमु पव्यं एकां प्रायच्छत्‌ स॒ इन्द्रलमन्वतिष्ठरित्ययेः तेन विश्वे देवा एनभिन्द्रमुपाहयन्त ufe निद्टस्वमसीत्य- नवन्‌ यद्छाटनेनोपायन्त WA उपाहानसाधनत्वादस्योपश- व्यमिति नाम २. ॥

अथेन्द्रस्याभिशंसनपरिहारप्रसङ्गनावलाधिकारिशमाइ।

(tc. १. १४] ATRTETATHS | ४०१

अभिशसखमानं याजयेत्‌ ॥ १०॥

अभिशस्यमानं अन्येरहोषारोपणणेन निन्य्यमानं ॥ ५० ॥

अभिशस्यायायसुपहव्यउबित इत्याह |

देवता वा एतं परिषच्न्ति यमन्‌ तमभिश्५सन्ति देवता एवाख्ान्नमाद्यन्ति ॥ ११॥

यं यजमानं अखतमभिश्रंसन्ति जनाः एतं देवताः पररि टश्जन्ति वज्जयन्ति नतस्य हविराददत इत्यथैः अत एतदनु- छानेन देवता ware न्रमादयन्ति याजका एनं यजमानं देव-

ताईं षिष्कं कारयन्ती त्यथ; ॥ १९ ॥

न केवलं Varese एवासौ किन्तु मनुष्यैरपि संव्यवहाव्यै दूत्यत आड |

तस्य पूतख खदितसछ मनुष्या अन्नमदन्ति ॥ १२॥

सखदितस्य खशब्दितस्य अनिन्दित इति सैव वहतख अथव भाव्यपेक्ला्यां fae शः स्वगेप्रा्तियोग्ध स्ेत्यथेः 1 १२ ॥

अथाव्राधिकाय्यैन्तर माद |

ग्रामकाम यजेत ॥ १२॥

wqerser ॥ ९३ ॥ उक्तकामनावतोऽयसमुचित इत्याह |

मारतो भवति मर्ता वै देवानां faa faqa-

४०४ तारडामष्टा ब्राद्णं | (१८. १. १६]

वादा अजन॒नियुनक्तानपक्रामकास्प्ाद्िडभवति ॥ १४

यतोऽत्र arent भवति अतोऽयसुचित swe, शशमानस्य वानर इति मारुती, मरतां ग्रामस्य च कः सम्बन्ध दूति तत्‌ सम wa मस्तोवा इत्यादि ॥ ९४॥

अथाधिकार्खन्तरमाह | पशुकाम यजेत पपी भवति ॥ १५॥ स्य्टोऽयेः ॥ ९५ ॥

उतनोगोषिदशष्ठविदिति पूष्णः पशोच्च कः सम्बन्ध afa तदाद ।

पशवे वै THT MATT ATA ॥ १६ ॥ मूषा पचन्‌ प्रजनयतीति FIAT ॥ {६ ॥

अथात्रत्यां weedy प्रशंसति ।

amen भवति विश्च Basal SARA ॥१७॥

यत uaagefed fad देवा उपाहयन्त अतस्तद्‌ वत्या युक्ता पनः स्टूनवोगिर caer वैश्वदेवी ॥ ९७ ॥

wary होतुः LS बृहत्‌सामतामाइ | बृहत््ामा भवति ॥ १८ ॥ एकाहापेच्चया aequiafa पुंलिङ्गता ॥ ६८ ॥ कथमेवमिति तत्राह |

[१८, १, २8.] तार्डामहानाद्मणं | ४०५ प्रजापतिद्यंनमिन्द्राय प्रायच्छत्‌ ॥ १९ ॥ Berea; Wee ॥ अथात्र efamrai विश्षमाइ | Sug: श्यावा दद्िणा ॥ २०॥ ्यावाश्वो <faar ize | कथमनिरक्तस्थाश्वस्यान्वय इति तत्राह | SWATH: ॥ २१॥ सोऽश्वः प्रजापतिसम्बन्धित्वात्तष्य चानिरक्तत्वादबेमप्यनि

सक्तः । २९ ॥ क स्यायमश्ड CATT |

ABA देयः ॥ २२॥ WEA: § २२॥ सत्स्वन्येष wiag कथन्तस्येति तत्राह । ब्रह्मा वा ऋत्विजामनिसक्तः खेनेवेनन्टूपेण सम- इयति WRB अध्वरवीदिवत्‌ प्रतिनियतशाखोक्तव्यापाराभावादनिरक्तत्व- मस्य तत्तथा सति ब्रह्मणेः्ठदाने सत्येनमनिसक्तमेकाहं सेन वानिर्क्गोन रूपेण qayafa ॥ २३ ॥ अथोक्तायें प्रशंसति |

४०६ तार्डामहाबाह्यरप | [१८, १, 23)

Mag व कुमारे सद्योजात एना aifqour- वञ्च नेना भवति य एवं TS ॥ २४॥

सदयस्द्‌ानौमेव जाते उत्पन्नेऽद्खिन्‌ कुमारे कारणाभावा- टेन; पापन्नास्ि तावन्तद्धिन्ेव काले एनो न भवति य उक्तमथ. मधिगच्छति तस्य उक्ताथज्ञानानन्तरमेव निर्दोषो भवतीत्ययैः अत्र पवस्वेन्दो ठषासुत एते अ्टग्रमिन्टव उत नोगोषणिन्धियं शशमानस्य वानर इत्यादिकः कल्यो द्व्य aq द्‌क्िणा- विषये game; आदिष्टा दक्तिणा ब्राह्यणोनेतरेभ्यखु fafe- इद्यादिति अण्व; श्यावो टचिणा तं ब्रह्मणे दद्यारित्यादिष्टा aa बह्माव्यतिरिक्तभ्योऽप्यानत्यथं किञ्चिदद्यारित्यथेः अव श्यावद- चिणाविवारो बाधलच्तणषय टतीयपाटे चिन्तितः श्याबाश्वो wena बाघको निखिलस्य वा खाद्यः प्रकाशवत्‌ Haag: वत्घोऽपि नान्यगः अस्मुपव्यनामक एकाह विशो षस्तत्र॒ शयते अश्वः श्यावो रुक्मललाटो टल्िणा स ब्रह्मणे <a इति प्रकाश- न्यायेन Teas बाधक इति पय ; पक्त; दच्िणाशब्द्संयो- गा दधेवुन्यायेन छतृस्हस्य बाधक उपरितनेन तु स ब्रह्मणे देय दति वाक्यान्तरेण तस्याण्वस्य ब्रह्मवयतिरिक्तपुरुषान्तर सम्बन्धो बाध्यते तथा सति पुरुषान्तरस्यातिदरिष्टोपदटिषटदल्तिणाइयवबाधा- ज्ञौ ककदानादिना केनचिदुपायेनानतिः; सिध्यति ॥ २४॥

fa तारयमडानाद् ये अष्टादयाध्यायस्य प्रथमः खण्डः |

[ goo | ae fata: ख शः । अथा AAMAS | सप्तद शोऽभ्नि्टोमः॥ १॥ स्यष्टोऽथेः । ९॥ अत्र दोच्तोपसदोर्विश षमा | तख हादश SATIS: Nd

अथास्य सूत्रकार एवाह ऋतपेये तख दादश दीच्चोपसद दति अयमथः नव dia सिखखखोपसद इत्यभिप्रे् इादशो- foarte; कुतस्तिख् एव साद्भुस्ोपसट्‌ इति प्रतौ वचना- दिहापि चोद्‌कतः प्राप्तवात्‌ अथ वा षर्‌ दीचाः षडुपसदः सम- विभागस्य खवणारिति भरद्वाजस्तु प्रयेकं द्वादशेति व्याख्यात- वान्‌ ॥र॥

अथात्राधिकारिणमादइ |

STAT यजेत ॥ ३॥

स्पष्टोऽयैः ॥ २ ॥

ea दादशदीक्षादिमत्यस्िन्‌ खगौ थिन; सम्बन्ध दूति तत्राह ।

दादश्मासाः संवत्स॒रः संवत्सरः खर्गोलोकः खगेमेवेतेन लाकमाभरोति॥ 8॥

got लाण्डामडङ्ा वाह्भाण | (te. . ७.1

संवत्सर स्य दित्यात्कत्वादादित्यस्य च स्वगे छानत्वात्‌ संव. त्रः स्वर्गो लोक इत्युच्यते ॥ ४ ॥ अस्य दीक्षादिवसे व्रतविशे षमा |

घुतत्रतेा भवति ॥ ५॥

अतर Saat; ्टतव्रतो भवतीति amare<tat प्राञ्गीयादिति अयमर्थ; छतव्रतो भवतीति ब्राह्मणं प्रलतख्य पयो तख प्रयाम्नायोऽयन्तत्र दीच्चादिवसेष यथाबलं छतप्रा्- मनियमद्ति।॥ ५)

Baim wad प्रशंसति |

sand वे टतन्देवव्रतेनेव टेवता अप्येति ve i

wee; ॥ ६ ॥

watqufead wana उन्तरोत्तराङ्गलिपव्वैणा ककत. aa सस्तुतिकमाह |

TUTUMATT काण्डेन पे यत्तर FUT Vwi

तोका A

AAATHAA खगेस्य AH TAZ ॥ ७ ॥

एषां भूरादोनाश्ष्ये पूव्वीपेचवोत्तरोत्तरतो ज्यायान शसः अत्र धूतं उत्तरोत्तरेण काण्डेनोपेतीति ्यगुपसत्‌- way faust; nfaaa, प्राख्री यादिति उत्तरेणोत्तरेण ATT: नोचेतीति बा द्धः मुसल नियम विधायकं अङ्ुलेः उन्तमेन का- रेन तमादाय प्रथमायासुपसदि तावन्मात्रं इतं भ्राञज्जीयात्‌

Tre x ९..] ATA STATS । ४०९.

ततो मध्यमेन ततः प्रथमेनेत्येवं प्रतिलोमे: प्वभि; प्राञ्नोया- दित्ययेः कुतः उत्तरोत्तर एषां लोकानाक्ञयायानिति वाक्य- शेषात्‌ प्रातिलोम्य एव पव्वैणासुत्तरोत्तरभूयस्तादानुलोग्यवै- परीत्याञ्ेति अत्र प्राशने agfeas विधानात्‌ रालतवमसानां निटृन्तिरिति, अथ मतान्तरमाह Tare, थक्पवेभिः सर्वान्‌ देशांञचचमसाभिताः स्युेरनुलोमेरिति चिदचि प्रतिलोमे म्राञ्गीयादिति शाण्डिल्य दति अयमर्थः प्रा्लतवमसबाधोन ara; अवबाधेनापि शास्त्रसम्भवात्‌ कथं चमसस्येव श्य क्परि- माणाविधिरयं चमसम्रान्ताः Ta ऊ्ै्रमाणोन यक्‌श्यगङ्गु- लिकाण्डदन्नाः खु; तेनाथाच्चमसत्रयं सम्पद्यते तत प्रथमाङ्लि- कण्डदघ्न चमसं तेन पूरयित्वा प्रथमोपसदि प्रा्नोयात्‌ Ta- सुक्नरोत्तरकारण्डदप्नौ चमसावुत्तरयोरुपसदो; कुतः उन्तरे- Wnty fa वचनाद्‌ानुलोम्यप्रतौतेरित्ति॥ ७ ॥

अथास FTAA Baas विधत्ते ।

बृहत्‌ सामा भवति बृहता वै Sat: खगं लोक- मायन्‌ खगेमेवेतेन लोकमाप्नोति ॥ = ॥

स्यष्टोऽथे; ॥ र ॥

ऋत्विजां सद्‌;प्रसपेणसमये विग्र षमा |

€ ~~ = Mo तोक

ऋत मुक्ता मसपेन्त्यतेनेबेन८ स्वगं लोकं गम-

यन्ति॥€॥

२] ५२

४१० । तारडाम हा बाय | fac, , tt)

एतत्‌ भरसपैणवाक्यं शाखान्तरीयं ऋतं वदतो भच्चयन्तौ तिं भत्तणवाक्य च्च farina ऋतवदट्न विषये खकारः waa अ्रसर्धन्तीति waa: सदो भक्तयिष्यन्तख देवसत्या निन्रैय॒- रियं भूमिरसावार्दित्य दूतीति seat प्रातरादित्ये दति पीतवर्‌ भलमन्त्ान्‌हेदुरित्यथैः अयमथः सद्‌;प्रसपेणं सोमभक्तणञ्च करिष्यन्तो देवसत्या fragics भूमिरितत्यिकं सत्यमसावादित्य दूत्यणर' उदेता उदेष्यतीत्ययैः तीखपेतानि देवताखितानि अन्यानि परमाथेभृतानौति भच्तणसमये ऋतवदने च धानच्ञप्य- स्लन्यथा ब्रूते तथाच लं या देवताख्मसे fess रसतत्मी तबद्ञत्त्‌- मन्त्रान्‌ वरूबुरिति शाण्डिल्यो विकारेणतु नाराशसानामिति इन्दरपौ तस्येत्यन्तसुक्रा अभ्निपौतख भिल्ावरूणपी तस्ये न्द्रियावत इत्यादिना या देवता इज्यन्ते ता एवोडेदुरित्यथेः ॥ £. ॥

ay ऋतपेयद चिणायां विशेषमाह |

सोमचमसे दक्षिणा देवतयेव देवता अप्येति॥१० सोमस्यापि देवतात्वात्‌ इज्यमानदेवता तु फलत्वेन प्राप्तान्‌ देवानप्येति प्राप्रोति ॥ yo Wl अस्य चमसस्यौदुम्बरत्वं wears विधत्ते | ओदुम्बरो AT TAT ऊव्नं मेवावरब्धे | ११॥ देवा Bs व्यभजन्त तत उदुम्बर जदतिष्टदिति तेः Weary अग्रुपत्वं सोमचमसो दक्चिणाविषये Taare Dawe दचिणेत्यभिषतः स्वादिति कत्वथेतयाभिषतस्छ सोम-

(ए. २. १.1 तारडयामहहा ब्राह्म्यं । ४१६

wae पूर्णैः सोमचमसः न तु लौकिकस्येलटैः कुत इत्याह afaa हि चमसप्रमाणमिति शास्त्रीये सोमरसे भारिति चमस- मतौीतिः स तु MAA टशभ्योऽतिरिक्तः सम्पादनीय इत्यथैः wafer सवनमुखौयेः सशोन्रयेबुरिति सवनसुखीयानां टशष्वमसानामुन्नयनकाले तमयप्यन्नयेचुरिति जुवुखास्य ते देय इति fe ब्राह्मणमिति होमकाले तस्य चमसस्यैकदेशं Tse: Sites इति शाखान्तरीयव्राद्मणादित्यथेः तं cia ावेलायां पूव्वंणाहवनौ यम निरैरन्तो वेदेदं चिणेन सदोह- fagiatfa हारयित्वा पूनवेया द्वारा सद; ्रविशेबुरिति बेटे बदहिरन्त इत्यथे; ॥ ९९ ॥ पिहित्ुमसः wa कोहशाय देय इति बुसुत्छयामाह ।

Vilas AMA Sa: सोमपोयस्याविदेहाय॥१९

अविदोहाय अविनाशाय विपरीतफलम्रशमनत्वायेत्वथैः wa दक्िखाविषय एव gaat, सं खितेऽहन्युविग्भ्यः fatg- इद्यादिति सोमव्भस एव क्रतो दक्षिणा तथाप्यत्विगानामा- aaa किच्चिदद्यादिल्थै; ॥ १२ ॥

अथ सोमे नियममाह ।

सवे: सप्तदशे भवति ॥ 3

पवमानाज्यष््ठादिकाः सबै इत्यथै; । ९३ ॥

सप्तरशत्वं लोति ।

४१३ तार्ड्यनहानाद्धणं | (८. २. १४.]

दादशमासाः Waa: स वे संवत्स॒रः संवत्स॒रः स्वगे लोकः खगै मेवेतेन लाकमाञ्जेति॥ १8 ॥

एष सोमवमसो दल्तिणा ब्रद्मभागस्यैव बाधकः उत Are: स्येति बाधाध्याये लतीयपादे चिन्तितं किं सोमचमसो ब्रह्म WTA सत्त्लनुत्‌ wyat निन्दया सन्चैमसकतबरेद्मभागलत्‌ निन्दे यं निषेधाय चमसः स्तूयते त्वसौ श्वावाग्डवल्सर््वो देयः Ye बान्तरवाधकः ऋतपेये सूयते सवयस्य दचिणादरव्यस्यात् पुनः मसक्ननात्‌ तथा हि छतं वै सोमोऽद्तं पशवो यः wT दद्या- त्घोऽतं Fatq इति ayaa fa भागनिषेधाय निन्दन्ते तौ च निन्दानिषेधौ qazavefa गमयतः Tara सव्यैवाधक् इति प्राप्त नमः नात निषेधाय पशुनिन्दोच्यते किन्तु विधि- त्वितसोमवमस स्तुल्यर्थाऽयमथैवादः तेन निन्दाया; सव्व म्रस- wage तस्मात्‌ सबेप्रसक्तिखूपाया अभ्यधिकाशङ्गाया निराल्तत्वात्‌ पूव्वाधिकरणेनातर नियो द्रष्व्यः अथास कल्पः हितौ यखखरसान्न अाज्यबदिष्मव मानं बाहेदुक्थस्य लोक अष्टारं दटुमोचस्य हाविद्मतं अभ्यस्य सुज्ञानं उज्गरत्युकथानि समानभितर द्ैकादिकेनेति । १४॥

इति ताख्ह्यमच्हाबाद्मणटेऽ्टार पाध्याययख

, दिवीयः खण्ड; |

ee

[ ४१३ 1 व्यथ तोयः खण्डः | अथान्यं सप्तटशस्तोमकमग्नि्टोमसंस्थमेकाइमाइ | सप्तद शाऽग्निष्टोमः ॥ १॥ BET Wk aa दौचणौयम्रायणौयातिष्यपसदाद्यनुष्ठेयसुख्यपदार्थष

दाद शमानमश्यत्युत्त रोत्तरदवै एण्यदत्तिणा माध्यन्दिनिपवमाने होतु- Sta रुक्मखगरपदचिणाच्चाह।

तख रोच्तणोयायामिष्टौ gears हिरण्यं ददाति सतुविशतिमानं भ्रायणोयायां दे चतुचिध- शतमाने अआआतिष्यायां चत्वारि चत॒विरणशएतिमा- नानि प्रातः प्रथमायासुपसद्यष्टो चतुविटशएतिमा- नान्यपराह्ले प्रथमायामुपसदि पोाडग चठुविणएति- मानाति मरातग्प्ष्यमायामुपसदि दाचिदणतं चतु- विरशतिमानान्यपरयाह्न मध्यमायामुपसदि चतुः- पटं चतुविधशतिमानानि मातक्त्तमायामपसद्य- हातिर्शतिशतं चठबिरुशतिमानान्यपराह्न उत्त मायामृपरसदि दवं अटाविर्शतिशतमने अगनोषो- aaa प्रशोवेपायां चत्वाय्येष्टावि्शतिश्तमानानि प्रातःपशेवेपायामष्टावष्टाविर्यतिशतमानानि प्रातः

४१४ तारम हाब्राह्मण | [१८, १, २.] सवने TAT नाराशपसेष पे 7डशा्टाविएशतिशत- मानानि माध्यन्दिने सवनेऽनडच्छ तञ्च THA हतुः BAR लिशतमष्टाबिछशतिशतमानानि wat- यसवने सन्नेषु ate चतुःष्टिमष्टाविए- शतिशतमानान्यद्यनोयायािष्टावष्टावि९्‌ एतिशतम- टाषिर्शतिश्चतमानानि वशाया वपायां ॥ र॥

वशा अनुबन्धया अतोपसदन्ते अष्टावष्टाविंशतिशतं चतु- विशतिमानानीत्युक्तं area तावत्पग्ेन्तं चतुधिंशतिमान- मारग्योत्तरोत्तर 2 चतुलिंशतिमाने इत्यादिदै यणनिर्थः Qe: तत Sy. अखम्नीषोमौयप्रष्टति दे अष्टाविंशतिशतमाने चतवाव्य्टाविंशतिशतमानानौल्येवं ददिरुणभ्यासः am aa मानशनब्दखतुविंशतिमानं लचणयाह यथाभामेत्ये कदेशोक्ता- वपि सत्यभामा गम्यते तद्वत्‌ द्वे अष्टाविंशतिशतमाने इत्यादौ तत्घं ्याविशिषटानि चतुधिंशतिमानान्येव देयानौत्ययेः कुक एतत्‌ पूर्वेषु स्थानेषु दिशुणाभ्यासस्व भरक्रान्तत्वात्‌ यथाखुत- मानमातग्रहणे कनौयस्तप्रसङ्गाच्च तेनाग्नोषोमौयम्रग्टतिष मानशन्द्खतुविंशतिमानलच्षणाये इति fay wage सक्मेण सह समुच्चयः अधिक्रदानरूपाया;ः रुक्मखजाथेमाह BARC, रुक्मोहोतुरिति निष्कोनामालङ्कारसं दद्यात्‌ AT कगातुरिति हिरण्मयी खादिति aa दीच्चणीयादौ gem

[१८. १. 8.) ATTA । ४।५

मानमित्यादिदलिशादानं दलिणायामेव कालोत्कषी दवेच्ेध्ये aa vafafa वेदितव्यं ॥२॥ अथो क्ताथैज्ञानपृव्वेकातुष्ठानवतः WHATE |

UH वा ्रनडहा लोकमभ्रोतियण्वं वेद्‌ ॥३॥

अत्र वेदनमुपलक्षृणं एवं ज्ञात्वा योऽनुतिष्ठति स इत्यथैः wage इति जात्यपेचयेकतवं लोकशन्द्‌ः समुहवाचौ अनडुहा wae पराप्नोति अनडुहो लोकप्राछ्ययैमादित्यलोकप्राघ्यथैमिति वा सङ्कल्य इत्यापस्तब्बस्प्तिव्याचक्षाणेन फलत्वेनानडुहोलो- कस्य निरिषटत्वात्‌ केवलं वेदितुः फलखव णेऽपि तत्पुव्वेकानुष्ातु- रेव फलत्वकल्प्रनं यद्वा खुतत्वात्‌ ज्ञातुरेव aqua भवेत्‌ किमु वक्तव्यमनु्ठातुरिति कैमुतिकेन सिध्यति ॥ ३॥

अथ फलान्तर माह |

एष वे ज्योतिष्मन्तं cea लोकच््रयति य ud वि- इानेतेन यजते ॥ ४ ॥

ज्योतिद्मन्तमादित्यलोकमित्थथेः अथास्य कल्पः एते We-

ग्रमिन्दव sa Ware रत इति पुरसात्प्यीसस्य टवपञ्चचचं aig श्येतं समानमितरत्मरथमेन VIS fa ॥ ४॥

दति तारख्डामहाब्राद्मण्ण अष्टादशणाध्यायख तोयः खण्डः |

[ ४९३ |

चय mau: ख राड़ः | अथ वेश्यसोमाख्यमग्नि्टोमसं स्थमे काहमाह |

सप्तदणोऽग्नि्ोामः ॥ १॥

WETS: WA

तत्र सवनत्रयगतेष सोमेषु च्रीणाने विषमा |

तख प्रातःसवनोयान्‌ सोमान्‌ प्रतिदा योणा- ति aa मध्यन्दिने दन्ना तीयसवने ॥ २॥

अस्याथैमाह द्र द्यायणः वेश्यसलोमे Alenia पयसा aaa Fa: प्रातःसवने तेन मध्यन्दिने दक्ना टतौयसवन दति सद्यो दुग्धं पयःमरतिषुगिल्युक्तं तं पकं पथद्तयथे; ॥ २ ॥

अत्राधिकारिणमादह।

पशुकामा यजेत ॥ ३॥

we ॥३॥

अथ सवनभेदेनोक्तां खपणदरव्यव्यवयां पचचान्तराशङ्खानि- राकरणेन स्थापयति |

यत्‌ सवौणि सवनान्याशौोव्वेन्ति भवन्त्यनुसवन- aaa पशुभिः समड़यति प्रजा ae मोलितेव भवति शु क्रिये fe सवने पयसा णाति ॥ 8 ॥

(tc. ४ &] तारड्यामाब्राह्यणं | ४१७

यद्यदि ब्रौखपि सवनानि दल्नाशीक्तानि भवन्ति तदा अस्य यजमानस्य प्रतिसवनं पश्ुसण्टद्धिः छता भवति किन्तु we प्रजा मौलितेव सङ्कचितेव भवति ततः oft हि सवने ग्रातमेध्यन्दिनि तु पयसा खीणाति तत उक्तदोषो न भवति। यहा इमं वाक्यं केवलटोहपरतया व्याख्येयं अदिन्‌ प्ते आआशीः- पदेन खपणसाधनं पयोद धि वोच्यते यदि सव्वाणि सवनानि उक्तप्रतिधुगादिद्रव्याशौव्ैन्ति भवन्ति afe यमानस पश्ु- wafg; सादेव किन्तु प्रजाहानिभेवति तत्र हेतुरुच्यते fe यस्मात्‌ alae शक्रः ऋजोषाभावेनागतसारः सोमः एति एतदहती दीधिः प्रातभैर््य्दिने अपि सवने अयं पयसा खीणाति सोमं अतो युक्तं भ्रजामीलनं द्तीयसवने कजोषत्वादाशीः- sau युक्तं Gaus दीप्तायाः सवनयोराशीःखपषणेन सोमस स्ताभाविकटदीपेः सद्धुचितत्वादित्यभिप्रायः ॥ ४॥

अथोक्तखपणत्वेन पशव्यत्वादश्यस्थात्राधिकार इत्याह | वैश्यं याजयेत्‌ ॥ ५॥ we iy il अव्र वेश्यस्यान्वयमाह । ॐ A [| भिर (~. च wag वेश्यस्य Weg यत्मशवः पशुभिरवेन समद्धेयति॥ ६॥

aay सख्द्धि रित्यथे; ॥ ६ | ] ५१

gic ताड्यमाना द ख । (ta. 9. ११1 अत्र हतुः ष्ट विशेषमाह | तख कण्वरथन्तर FS ॥ ॐ ॥ अभित्वा श्यूरेत्यत्र कणरथन्तर ॥ 3 ॥ अथ ब्राह्मणाद्रंसिष्ट्े विशेषमाह | सदो विशोयं ब्रह्मसाम ॥ ८ ॥ आनो विश्वाखित्यव्र सदोषिगौयं ॥ ट ॥ | क्गद्वययोगं प्रशंसति | पशवे वे HUTA पशवः सदेविशोयमभि- पृवौनेवास्मिन्‌ पश्र Tafa WE we ie ll

अथात्र afemaarmrene; waatfa सप्तटशस्तोमत्व- माह |

Wa: सप्तदशो भवति ॥ १०॥ WE ॥ १० ॥ अथ साप्तदश्यं प्रशंसति | SUA: aaa: स वे संवत्सरः संवत्सर पशवोऽन प्रजायन्ते तानेवाप्नाबरुन्धे ॥ १९ ॥ अथास्य कल्प; पवमानस्य विष्वविदविद्युतत्यारुचेति एते अग्र

(tc. ५. ३1 तार्डामश्ा नाद्यं | ४१९

मिन्दवखन्वादम्‌णानि fread पवमानस्य ते कवे विण्वेभिरग्ने अग्निभिभितं वयं वाम इन्द्रं बो विश्वतस्यरि area ययौरि- दमभित्वा श्ूरनोत्रुम इति करखरथन्तरं मानो विष्ठासु हव्यमिति सदोविशीयं बह्मसाम जलुतैकञ्चैयो; सफपोष्कले परित्यं ead इ रिमित्यबुष्टुप्‌ पवित्रन्त इति कावमन्त्यमुद्धरत्यु क्थानि qatafaacarquatten वेति ५ ९९ ॥

Sfa ताख्डामहाबाह्म्य अष्टाद णाध्यायख्छ चतुथः WAS: |

ST पञ्चमः ख शडः |

अथ तीवत्रसोमाख्यं सप्तदटशसोमक मुक्थसं मेका हमा |

VAST SHA: WL

स्यषटोऽथै; ॥ ९॥

अथ सोमातिपवितस्यात्राधिकार इति वक्तुमाह |

Tel wanes स विष्वदिर्य॑ण व्याथेत्तख देवाः प्रायञित्तिनैच्छयस्तन्न किञ्चनाधिनोत्तन्तोबसोम एवाधिनोत्‌ ॥ ९॥

प qa TAIT इन्द्रस सर्वतोवीरयऽपगते सति देवाः पुनः

Bre ATRASTATHU | (re, ५, 3]

wrens fair ARTA प्राचुज्ञत किद्चनाधिनोत्‌ न भीणयन्‌ तं तौीव्रसोमस्धिनोत्‌ ॥ २॥ एवं भ्रशस्ये दानीं सोमातिपवितखयाताधिकार इत्याह |

सोमातिपवितं याजयेत्‌ ॥ ३॥

स्यष्टोऽथेः ॥ ३॥

तत्कुत इति तन्नाह । `

ट दव वा एष य सोमोाऽतिपवते यत्तोत्रसो- मेन यजते fafeen रवाद्िद्र ताये ॥ ४॥

यं यजमानं सोमोऽतिपवते एष fecfaa वे we एव we यच्चीवसोमेन यजते तत्पिहित्या एव॒ सोमातिपवनवि- रोघायैव सोऽखाच्छिदरतायै सम्य साम््यायेव dara सोमखेति तीव्रसोम तौत्रसोमत्वं शतमाशिरः दुहन्ति तीव्र- यन्त्येवेन मित्यादिना स्यष्टीकरिव्यते सोमातिपवितस्य wat सूत्रकारो मतभेदेन बधा ट्‌शैयति तीवसुति सोमातिषवितं याजयेदिति यद्रष्टा पापीयानस्यात स सोमातिपवित इति wife दति यं सोमोऽतिपवते स सामातिपवितः सोमया- गेत्तरकालः सोऽनष्खोकः स एवसुक्तः इतियः ett tar दयेत विरिच्येत वेति घानक्नप्य दूतीति वमनं विरेकोवा afa- पवनमित्ये; ज्येष्ेवाऽनिष्ठिनि कनीयसी िनीतीति अथवा यः कनीयसि श्वातरि इष्टवति सति स्यं सोमेन नेष्टवान्‌ ख सोमातिपवितः॥ ४॥

[१८, ५, ९.1 तार्डामहानाद्मण्यं | ४२१ अथाधिकाव्धान्तरमाडह। राजानमपरद्धं याजयेत्‌ ॥ ५॥ स्यष्टोऽधैः ॥ ५॥

अद्बिन्रधिकारनिभमित्तमतिपवनं योजयति |

विडवा एतमतिपवते ये राजावरूध्यते यत्तोत्र- सोमान यजते परिहित्या एवाद्िद्रताये ॥ & |

यो राजावरुध्यते Urea परित्यज्यते एनं राजानं faz प्रजा खलतिपवते अलन्तं परित्यजति fire पूवैवत्‌ ॥ ६ ॥

पुनरन्यमधिकारिणमाह।

MARAT यजेत ॥ 9 ॥

स््टोऽथैः ॥ ॐ ॥

उक्वक्रतावसखयानुकल्यमाइ |

ग्रामो वा एतमतिपवते येाऽलङ्कामाय सन्‌ ग्रा- aa विन्द ते यत्तो्रसोमेन यज्ते परिहित्या एवाद्छि- दरताये॥ ८ ॥

जनसमूहोग्रामः शिष्सुक्तप्रा्य॥ट८॥

पुनरप्यधिकाय्यैन्तरमाह |

प्रजाकामा यजेत Wat ar एतमतिप्रवते aise

४२२ तार्ामहाब्ाह्मणं | (re. ५. १९.1

प्रजायाः सन्‌ प्रजान्न विन्दते यत्तो्रसोमेन यजते पिहिल्या एवाद्किदरताये ॥ € ॥ स्प्टोऽयेः le ॥ पुनर प्यधिका य्यन्तरमाइ | पश्‌ कामो यजेत UNA बा एतमतिपवन्ते योऽलं पशुष्यः सन्‌ परश्ून््र विन्दते यन्नोत्रसोमेन यजते पि- fear एवाद्द्रताये ॥ १०॥ | SEA: ॥ १०॥ पुनरप्यधिका््यंन्तरमाह । अआमयापिन याजयेत्‌ प्राणा वा एतमति पवन्ते य TAMA यत्चीबसोमेन यजते पिहित्या catfag- ताये ॥ ९१॥ स्य्टोऽथे; ॥ ९९ ॥ सोमस्य ती व्रप्रक्रारमाह | श्च तमाशिर' दन्ति तोबयन्तेवेनं ॥ १९॥

अस्या्माह BART शतमाशिरः दुहन्तीति धेबुशत- न्दोहयित्वा ai विभज्य सोमग्डिखं कुटव्येथा वेश्यसतोम इति afr दध्यादिकमाशिरभिल्युच्यते खषटमन्यत्‌ ॥ ९२ ॥

अतर क्रतौ प्रा्नतदश्िणामापाद्याशीरथं शतं दचिणेत्याइ।

[re ५, १५.] वार्ड नद्धा णं | BRR

तत्ता उ एव SAAT: ॥ १३॥

तत्तस्य Mat; उशब्दोऽवधारणे तथेवकारः अतो अवधारण- इयेनोक्तव्यतिरिक्तदचिणा निवत्ते तस्य करतो; तदेव धेनुशतं दचिणास्ताड एव cfam दति asia स्पष्ट । १३

प्रकारान्तरेण सोमस्य तौत्रवमाइ |

अभ्यभिसोमानन््रयन्ति ata एनन्धिनवदिल्यु- भावध्वय्युं स्वं चमसाध्वय्यवोऽद्ावाकाय मरतिखणन्ति तोत्रयन्त्ये वेन ॥ १8 ॥

अस्यां BARC एवमाह अभ्यभिसो मानुव्रयन्तीति याच्च मसानवजिप्रेयुसतेष्वेवाभ्यन्नयेयुरिति याखुमसानवजित्रेयुखान्‌ परि त्यज्येव तेषा शुषय्यैत्तरयागेभ्यः सो मानुन्रयेयुः अवलित्र- तोऽपि भित एवेति मत्वा न त्याज्य इत्यथैः । ९४ ॥

पुनः प्रकारान्तरेण तौ व्रत्वमाइ |

तदभक्तयन्त ऋ त्विजञ्चमसानवजिघन्ति ata- यन्तयेवेनं तन्तानच्छावाकश सताले vata तोवय- न्वेनं ॥ १५॥

अस्यायं BARC एवाह aa भक्ताटताचमसानवजिषरयुः

रिति तत्र तौत्रसुति भचणस्याटताधन््॑णावघ्राणं Fa: कुत इत्याह अभच्चयन्त ऋत्विज खुमसानवलित्रन्तीत्याहेति अभक्त-

४२४ तारडामहा बाद्मणं | [१८.५.१८]

यन्तोऽवजिघरेुरिति भत्तणप्रत्याम्नायत्वेनावघाणविधानात्‌ तद्ध म्म पत्तिरिति अथ way सोमशेषानाज्यसोत्रेषु भक्तयन्ति तदपि सोमस्य तौव्रतलकरणमित्याह तन्नानद्छावाकस्य wa भच्तयन्ति ती ब्रयन्त्ये वेनन्तदिति sa aa तानद्टावाकस्ोतेण स्तुत्वा भक्चयन्ती ति Gres way सवनेष्विति ॥ ९५ ॥

अथ सवनान्तेष्वेव यद्धच्णमुक्तं तदेतद्यतिरेकेन निन्दासं- कीन्तेनेन द्रढयति |

तद्यत्‌ सवनानि व्यवभत्तयेयुरपक्रामुका यजमा- ATR श्यात्‌ सछत्स्षत्खवनानामन्ततो भत्तयन्ति सवनानामसंभेद्‌ाय ॥ १९॥

यद्यपि सवनानि सवनगतान्‌ तशिष्टान्‌ ग्रहचमस गतान्‌ सोमान्‌ व्यवभक्तयेयु; विभज्य विभज्य तन्तद्गोमावसाने भत्तयेयुः सवनत्रयेष्वपि मध्ये मध्ये विक्छटेन यन्ञविच्छेदादख्याद्छरौरप-

रमणशीला स्यात्‌ तदलत्वा Tart aa यदि Taq qya- येः wens तिष्वपि मध्ये अवच्छैदाय भवति । ९द।

होतुः रथत्तरत्वमादइ | रथन्तर साम भवति॥ १७॥ WAU; ॥ ९७ i

अथ सोमस्यातिपवितावेव रथन्तर qafafa प्रशसति।

Cre a ae] ATURARTATST | ४२५

दयं वै रथन्तरमयां वा एष न प्रतितिष्ठति at न प्रतितिष्ठत्यस्यामेवेनं प्रतिष्ठापयति ॥ १८ I

स्यष्ट॥ १८ ll

अथ ब्राद्मणाच्छः सिष्ठं खायन्ती यं विन्ते |

Maas ब्रह्मसाम भवत्येतदेवास्मिग्डी णाति ॥ १९ ॥

afaa सोमातिपवितादै एतदेव श्रायन्तीयं सामेव खीणाति मिखयत्यपगतं तेज;प्र्टतिकं अस्य खीणनसामय्यै- मिन्द्रो टत्रमहन्‌ खं विष्वं वीर्येण ana स एतच्छ्रायन्तौय- मपग्चन्तनात्मानं समयो णादिल्युक्तं सिचं ॥ ye ॥

अथाभेवपवमाने अनुद्ुभि CA अन्यस्य यन्नायज्ञौयखाप- कपंमाह ।

यन्ञायन्ञोयमनृष्टुभि भवति ॥ २०॥

स्यष्टोऽथे । २० ॥

एतत्‌ प्रशंसति ।

वागनुष्टुष्‌ ATTA AMA बाच्येवाख रसं दधाति ॥ २१॥

वाचोऽजुष्टुप्त्वमितरेषां छन्दसामनु द्भ्युप्रवेशात्‌ सिद्धं

देवा वे ब्रह्म व्यभजन्त तस्य॒ यो रसोऽतलरि च्यत तत्‌ यन्नायन्नोय- १ ५४

४६६ तार्डामष्ात्राद्ा शं | (tc. ५. २४.) मभवदिति श्तेः वाग्रसत्वमस्य वागालकयज्ञायज्ञीयस्य रसं सारमनुष्टवालिकायां area दधाति तथा कुबमेन्गाता ॥२१॥

अख्थाग्नि्टोमसामनि यनज्ञायज्ञोयस्थानौ वं सामान्तर माइ |

विशाविश्ोयममिनिष्टोमसाम भवल्येतटे वास्मिन्‌ सवं प्रतिष्ठापयति ॥ २२॥

विशोविशीयमभ्नि्टोमं qaagmat अग्निष्टोमस्य सन्न

aaa रएतत्सव्वेमेव सकलस्रोम साध्यं छरस्तफलमेवा- fara सोमातिपवितादौ प्रतिष्ठापयति खापयति ॥ २२ ।

अथ sala ae उदं शौयममृद्य प्रशंसति |

ऊदर्शोयमक्यानामन्ततो भवति सवेषां वा एतत्यष्ठानाए्‌ EUG Hata पेषु प्रतितिष्ठति ॥९३॥

सर्व्वाणि वैरूपराण्युद्रंणीयं गायन्ति त्वा गायत्निण इति

रथन्तरस्य रूपमित्यादिना सव्वैट्ठत्वरूपत्वम्रतिपषटनात्‌ सब्वै- ष्ठत्वरूपत्वमसखय il २३॥

अस्य तौव्रसोमसय उक्थसंखतां साथेवादमाह | उक्थो भवति पशवो वा उक्थानि पशुष्वेव मरति- तिष्ठति ॥ २४॥

अथास्य कल्पः एते अष्ग्रमिन्दवस्तन्त्वा sear विभ्रत मिति पुरस्तात्प्यसस्य at wee च्रायन्तीयं ब्रह्मसाम

(श्ट. ६. २1 तार्ड्यामहा जप्यं | ४२७

संहितस्य लोके मोचं पोष्कलस्य लोके खुद्धां श्यावाष्डस् यन्ना - यज्ञीयं यज्ञायज्ञीयस्य विशोविशीयमभ्नि्टोमसाम समान भितरमायुपरेकाहिकेनेति ॥ २४ ॥ दूति तारडयाम् ATG अ्टादशाध्यायख पञ्चमः खण्डः | च्छ्य ष्ठः aq: |} बाजपेयाख्यमेकाहमाह । सप्तदश SHAT ASAT सप्तदभो ॥ १॥

अयं सप्तटशसलोमकः VRB, सचोक्थ्यः षोडशिमान्‌ षौडशिस्तो तरयुक्तः एवं सति स घोडशिक उक्थ्यः पोडश- aaa अतिरिक्तोकष्येन सह सप्तदशो सप्तदशसोतरवान्‌ HRT: ॥ ९॥

अथास्य प्रतिखोत्रं सप्रटशस्तोमलत्वं Wari aaa” प्रजापत्यात्मना प्रतिपादयति।

यावान्चै प्रजापतिर्‌ सावार स्तव्यडः ॥ २॥

यावत्ममाणः प्रजापति ङः SATA: तावान्‌ तावत्‌- yaaa तिय्यैड्‌ खत उक््रितेन खलोत्रसप्नदशकेन अआटत्यालक- त्वेन तिव्यैगूमूतेन सप्तदशेन सतोमेन चोपेतो वाजपेयः म्रजा- मल्यातल्मक; उभयतायामव्स्ञारसाम्यात्‌ ॥ २॥

8X5 ATUBMETAT ETS । [१८. ६. ©) प्रजापतेरायामविल्लारसाम्यं लोकसाग्येन TAWA | यावन्त TA ज्ञोका ASAT AAT: ॥२॥

यथेमे हृण्यमाना भूरादयो लोका यावन्तः याबतप्रमाणाः ऊ; स्यलावन्तसियदचः तद्वत्‌ मरनापतिरपीति.॥ २ ॥

awd किमत इत्यत आद | वाजपेययाजी वाव प्रजापतिमान्नोति॥ ४॥ बाजपेयस्योक्तपरकारेण प्रजापतिसाम्यादनुष्टातापि भजा पतिमेवाप्ोति ॥ ४॥ मआजापत्यसलोममेव विभज्य दशैयति | ~ ~ iN € यत्‌ सप्नद शस्तालाणि तेनोद्धमान्नोति AQT: सप्त दशस्तेन तिय्येञ्चं ॥ ५॥

सखोत्राणामेकद्या दिक्रमेणोपगयुप्धैतु्ठानात्‌ ITE कारभा्षिः सप्दशस्तोमस्याटत्तिसाध्यत्वेन तिचैकूत्वात्‌ प्रजा पतेसियैगूपावाप्िः ty

अस्य सवनानां वेचित्यं रशं सितुमनुभाषते | तस्य नानावोग्यौशि सवनानि ॥ ६ ॥ TE ॥ ६ ॥

कथन््रानाबीग्मैत्वमिति aerate |

fic. ६. € 1 तार्डामहाबाद्धण्यं । ४२३.

अनिरुक्त प्रातःसवनं वाजबन्‌ माध्यन्दिनि८ सव- नल्चिचवत्‌ ठतोयसवनं ॥ ७ ॥

भरात;सषनस्य Wada तस्म च कल्परेनानिर्क्तगानात्‌ भ्रातःसवनमनिरुक्तं माध्यन्दिनसवने होतुः we रथन्तरविधा- नात्‌ खत मघवद्रिन्द्र वाजिन दति बाजशब्द्खवणात्‌ माध्य- न्दिनस्य naa ठतीयसवनत्वं ठतीयसवने अग्नि्टोमसाभ्नि वारवन्तीये त्वन्न श्चित्रउत्ये ति वित्र शब्द्‌ खवणात्‌ बित्रवत्वं ॥७॥

अस्तु नानावीव्यैत्वं किन्तत Tat UTE |

यद्निसक्तम्‌ म्रातःसवनम्भवत्यनिसक्तो वे प्रजा- प्रतिः मजापतिमेवाश्रोति यद्वाजवन्‌ माध्यन्दिनि er ; A aaaaed वे वाजोऽन्राद्यस्यावर्ध्ये यचिलवत्‌ ठतोय- सवन SIS AHA WAST |i ट ॥ स्वगेस्यापि चित्यादयपेच्चया ettaatq टतीयस वनं खगः

सच नानाविधभोगसाधनत्वाच्चिवः अतश्चितवत्‌ टतौयसवना- तुष्ठानं स्वगस्य सं प्राये कल्पते स्पटमन्यत्‌ ॥ ८ ॥

अथोक्तस्य प्रातःसवनस्थानिर्क्ततवं छत्‌न्तयज्ञसखानिरक्तस्था- नोयभिति म्रशंसति।

वियेनिबौजपेयद्रल्ाड्ः भमाजापत्यस्य faaa- सामेति setae भरातःसवनन्तेन सयोनिः॥ <€ ॥

४३० तार्डामहााह्य ख | (rs, & ११.]

यद्ात्‌ वाजपेयः पूर्वोक्तरीत्या भराजापल्योऽपि निरक्तसामा अस्य सामानि निसक्तानि अतोऽनिरुक्तप्रजापतिरूपस्य वाज- चेयसख साग्नामनिरुक्तत्वाभावात्‌ वाजपेयो वियोनिविलचणा- खय दत्या्छर भिन्नाः तव्रेदसुत्तर यत्‌ प्रतःसवनमनिर्क्तं अतो- ऽयं सयोनिः भाजापत्यानुकूलः; प्रातःसवनस्य प्राथम्येन Far त्वात्तरनिरक्रकरणेन सर्व्व यन्ञोऽनिरक्तः छतो भवतीत्यभिः भरायः॥ ६ ॥

अथास्य होतु; Wey रथन्तरत्व विदधाति । रथन्तर साम भव्याय SRA ॥ १०॥

saa रथन्तरमिति Ba; रथन्तरकरणं अस्य SAAT शीय argat fanat उच्छित्ये भवति ॥ to 1

अथ विहितरथन्तरत्वमेव तङ्गानकालाभिषेकस्तुतिहारा पभ्रशंसति। |

qa तै रथन्तरमस्यामेवाध्यभिषिच्यते ॥ १?॥

अस्यां रथिव्यामधीश्ठरभावेनाभिषिच्यते अतः श्थिवी- स्थानीयं रथन्तरः परसिद्धमिलयैः अर्थात्तताभिषेकः कत्तेय- मित्युक्तं भवति यस्िन्नासौनोऽभिषिच्येत तत्छ॒रक्‌मं होत्रे दद्यात्‌ अभिषिक्त यामासन्दोमास्ितस्तामुद्गाते तथा च दतं TAT सरक्मं होते यख्िन्नासौनोऽभिषिच्ये तेति तथोङ्गात इति WH त्यासन्दी च सरणं यामभिषिक्त आारोदेदिति॥ ९९\॥

[१८, ६, १४.] ताश्डामहावाद्णं | ४३१ अथाभिषे कम्र सङ्गाद्ाजपेययाजिनः किञ्चिद्‌ व्रतमाह। तस्ममाहाजपेययाज्यप्रत्यवरोडहोति ॥ १२॥ तस््ादधिकमपि नान्दो लिकादिभ्योऽबरोेदित्यथेः aye ` त्वाद्विधिरियं ॥ \२॥ तद्ादिल्यक्तं विरणोति |

अया हि सोऽष्यभिषिच्यते ues tl

यथाञ्भिषिक्तो राजा राजान्तरन्नं प्रत्यवरोहति अथासीा- वणत्रेवाभिषिक्तत्वादित्यथे;ः एतद्रतं यावज्जीविकभित्येके यावत्‌ प्रत्यवरोहणोययागमित्यपरे म्रत्यवरोहणीयखु ज्योतिष्टोम इत्या यकल्े नोक्तं टस्परतिसवः प्रत्यवरोहणीय इति बहवाः वाजपेययाजिनो व्रतान्याह want: तस्य बतानि waste वन्ैयेदिति तामेव दर्भयति प्रल्वरोहणाभिवादने जघन्यवज्यां संमानशव्यतामिति वज्जेयेद्वाजपेययाजिभिरिति आन उत्कू- टेरप्यवाजपेययाजिभिः सह प्रत्यवरोहणादिकं न कुर्यत्‌ ्ट- तोऽनुगमन TIAA सख्टमन्यत्‌ ॥ ९३

अथ ब्राद्धयणाच्छं सिश्े विशेषमाह 1

SMa ब्रह्मसाम भवति ब्रह्मणो वा एष ऋषभ षभतामेवेनं गमयति ॥ १8 ॥

ऋषभः As; स्पष्टमन्यत्‌ ॥ ९४ ॥

BRR ATBAETATHS | (ts. ६. १८] अथाग्निष्टोमसामगीतं यज्ञायज्ञीयमाभेवेऽपकषैति | यन्ञायज्नोयमनष्टुमि भवति WAST वाचोरसो

यन्नायन्नोयं WAITS रसं दधाति ॥ ९५॥ गतमिद्‌ ॥ ९५॥ अथाग्निष्टोमसाज्नि किं सामेति तदृभैयति | वारवन्तोयमग्निष्टोमसाम भवतोन्दरियख TaN परिण्रीले॥ १६॥

इन्दरियस्येत्यस्य व्याख्यानं वीय्ैस्येति त्वननश्ित्र safe धारवन्तौोयमग्निष्टोमसाम काय्येमग्निर्वा इदं वैश्वानरो दद न्नेदित्यव रचाहेतुत्वेन तत्वात्‌ सुज्ञानमन्यत्‌ ॥ १६॥

अथान्त्यस्योक्थस्यो दंशी यतां साथेवाद माह |

उदएशोयम्‌ क्थानामन्ततो भवति सवेषां वा एतत्‌ VIG रूप्‌ सर्वेष्वेव aig प्रतिति- Bia ॥ १७ ॥

एतदपि पून्वेखण्डे गतं ॥ १७ ॥

अथास षोडशिसामाइ | |

गो रोवित पोडशिसाम भवति ॥ १८॥

WEE ॥ १८ ॥

[re & श्श्] तार्यमहानाह्नणं । ` ४९१ एतत्‌ स्तोति । अतिरिक्तं गोरोवितमतिरिक्तः पोडग्यतिरिक्ल- एवातिरिक्तं दधाति॥ १<॥ देवा वे वाचंव्यभनन्त तस्य योरसोऽत्यरिच्यत तद्गौरीवितम-

भवदिति चुतेरतिरिज्ञं गोरोवितं षोडशी च नाद्धो न catches तेरतिरिक्तः अनयोः; सम्बन्धः सखद्धिहेतु; ॥ १२. ॥

अथोक्रयोरहंशोयगौरीतितयोर्भयोरपि खारवाच्ना- मित्व माशङ्ुते |

तदाहज्जौमि वा wage क्रियते यदहधमी- याद्‌ गोरौवितेन सुवते AC खारोणोति ॥ २०॥ सं । zo ॥

तस्य परिहारमाह |

न जाग्यस्ति सवन सन्तिढते WR? tt

उक्थस्य समाप्ते जामि ॥ २१ ॥

परिहारान्तरमाह | |

उक्‌ थ शस्ते बप्रटकारोऽन्तरा तेनाजामि ॥९९

स्तुतमनुशं तीति वचनाडुक्थसोतानन्तर सुक्थं शस्यते उक्व्यग्रहहोमे वषट्कारः सोऽन्तरा मध्ये भवति तेनापि न

जाभिटोषः॥ २२॥ २] ५५

११५ ` ` लारयणहानाक्नणं | rs. @ २६} अथान्यतः परिहरति | अपद्धिदिव at एतद्यन्नकार्डं यत्‌ षोडशो ते नाजानि ॥ २३॥ यज्नपव्वापच्छिदिव वे अपच्छिन्नमिव खल्‌ Waar: च्छेदो यद्ोतरक्नाणामभावः होटषाम fe षोडशो नात; षर

होढकाणां सामानि सन्ति अत; सुद्र मिदं ws विजातोयानां fe ad करणे जामिता स्वात्‌ ॥ २३॥

अथ षोडशिन BE वाजपेयलोतरं सप्तदशं भवति तच्च कष यन्नकार्डेष्वनन्तम तं अतएव यज्ञारण्येऽखिले स्थाने खन्ति्ठत इति टरोषमाशङ्ते।

यन्ञारण्ये सन्तिष्ठत दत्याह्रत्यकथान्येल्ति- पोडशिनन्र tifa प्राजनोतोति ॥ २४॥

उक्थानि घोडधिच्चातिक्रलेरदेति राविपव्यीयान् मापनो-

तीति अतो यज्ञारण्ये सन्तिष्ठते इति समाप्यते इतिशन्दो- वचनसमाश्षिद्योतनाथेः ॥ २७ ॥

sme परिहरति ।

विष्णोः शिपिविष्टवतीषु बह्दुत्तमं भवति॥ ९५॥ ete: । २५॥ | |

कथन्तेन परिष्तो भवतीति तदाह । |

[te ©. tJ ATARTAT ES | ४१५

एषा वे प्रजापतेः TST तनृग्येच्छिपिविष्टः माणे वृत्‌ प्राणं एव पगु प्रतितिष्ठति ॥ ९९॥

यज्ञो विष्णा; पशवः शिपिरितिखत्यन्तरात्‌ विष्णोः परजाः पतित्वात्‌ शिपिविष्ट इति यत्‌ एषा मजापतेर्न्नालकस विष्णोः wget तन्‌; किञ्च प्राणबुहत्धाग्नो रभयोरपि ब इच्वात्‌ बइत्घाम WW, अतः वाजपेयलोत्रेण यन्ञसमापकः प्राणं agg च यनं प्रतिष्ठापयति ॥ २६॥ ।

अथ थक्‌ ava समार्घिदारापि परिहरति |

IEA स्तुवन्ति Tera लोकमाप्नम्ेति तमेवा- ओति ॥ ₹७॥ 7

wel बृषदिति तेः बृ त्याम खगे लोकमाप्ुमेति अर्त- स्तेन समापयितापि स्वगेमेवाभ्रोति अत. रेहिकपश्ुलाभादासु- भ्रिकसखगेलाभाञ्च यन्नारण्यसं स्थापनटोषोऽस्ति ॥ २७ ॥

द्वि ताख्डयमानाद्मणट अश्टादशाष्यायदख षठः WU: |

Bt सप्रमः खण्डः |

उक्तो वाजपेयः, अथासखोक्तानामदुक्तानाच् केषाद्चिदङ्गानां fafaqfaat स्तुति; करियते, तत्रादौ बाजपेयशन्दनिर्व्वनमरद- श नमप्रसङ्गनाखाधिकारिणं दश्यैयति।

ay WT FTAT YS । [tc. ©. 2] MAIATMTAIT वाजमाश्रयाए खगं लोक- मिति स एतं बाजपेयमपश्यदाजपेयो वा एष वाज्‌- मवेतेन खं पषलोकमाभोति॥ ११

qa पेयदरव्यालकवाजाख्यं खगे कामयमानः; प्रजापतिः

AQAA वाजपेयमनुष्टाय तज्ञाभवान्‌ एष यनज्ञोवाजपेयः

खल्‌ वाऽन्नं पेयदव्यालकं afar स वाजपेयः सुराग्रहस्यात्र सम्भवात्तदािहेतुत्वाच्च वाजपेयः अत एतदनुष्टातापि तत्‌- फलमाप्नोति वाजपेयशब्दो सुगाविधायक; mea वेति विकायै अमाणाध्याये नामपेयषादणएतत्वमाना थं वाजपेयेन सखाराज्य- कामो यजेतेत्येतदवाक्यं विषयीलल्थ रुणधिधितवं पृन्वेप्ौलल्या- गनिषो वशब्दवत्‌ कमेनासधेयमिति सिद्धान्तितं ॥ ¢ ॥

> अथास्य भरातःसवनगत सोत्रीयाां Yaa प्रशं -

afar : . Py, | WHI ज्येातिष्मत्यः प्रातःसवने भवन्ति तेजो

ब्रद्मवचचंसन्ताभिरवरग्धे ॥ २॥

सोमाः शक्रा गवाशिर इति waar; area ज्योतिष्मत्यः ताभिः; सखोव्रीयाभिसेजोविशेषं ब्रह्मवञ्वैसमवरुन्धेऽनुष्टाता यनैताविहितताच्छुकरवल्यः waa दति विधिः ॥ २॥

अथ माध्यन्दिने विहितवार्जत्वमनूद्य प्रशं सति |

[tc. ७. ६.1 ATA TATHTS । 829

वाजवत्योमध्यन्दिनि भवन्ति aia ane WaeT I ३५

स्पष्टं ॥ ३॥

अन्नवत्योगणवत्यः पशुमल्यस्तृ तोयसबने भव- न्ति भुमानन्ताभिरवरुन्धे ॥ ४ ॥

पुरोजितीव इत्यब्रान्धःणन्दादन्नवत्यः भरन्तो वस्वः एभि- dare cafe: गायन्तित्वा गायत्रिण इति बकी तेते गैणवत्यः गोषातिरण्ठसा असीति गोमलत्यः ताभिखतुतीयसवनगताभिभू- भानं ब्धभावं यजमान; अवरुन्धे एतदनादेरुपलच्षणं ॥ ४॥

अथास्य पवमानादीनां Ta at TATUM AAA naveta |

aa: सप्तदणोभवति मजापति्ै सप्तदशः भजा- पतिमेवाभ्ोति ॥ ५॥ ओं चावयेति चतुर्रमतिक्रग्य एषवै सप्तदशः war पतिरिति खुतेः तस्य सप्तटशत्वं ५॥ ५ ॥

अथ ऋत्विजां हिरणयमालित्वमाहइ । `

हिरण्य ज ऋत्विजा भवन्ति मडइसएव ag क्रियते॥ ६॥

ऋत्िजामपि fermen महसो महत्वस्य ei क्रियते॥ द Wi,

bac ` तारम STAT ES । (१८. © ११]

केनािप्रायेण क्रियते तदाह । एषमेऽमष्मिन्‌ लोके प्रकाशाऽसदिति॥ ॐ ॥ एष मे मह्यं अमुश्िन्‌ लोके महसोखूपकरणात्‌ प्रकाशो

ऽस्या दिति get देवसच्रिधो प्रकाशं करोति॥ अ ॥ तत्‌ पुनं ममाल्ित्वं हिर यद्वारा प्रशं खति | ज्योतिरवे हिरण्यद्ोतिरोवास्डिन्‌ दधाति ॥८॥ स्पष्टं ॥ ट८॥

अथात्र Canara तत्र यजमानययेतच्जय च्च विधाय म्रशंसति।

अआजिन्धावन्ति यजमानमुञ्नापयन्ति खगेमेवे- नन्तज्लोकम्‌ज्जापयन्ति ॥ € ॥

सुगमं, अ जिधावनसाधनं रथमुद्गात्रे दद्यात्‌ तथाच wa येन रथेनाजिन्धावेन्नसुद्गात्रे दद्यादिति ॥ २. ॥

अथ qunfafafaeg काष्टाग्रे रथ्क्रादिना ad तवर यजमानारोइणमाइ |

amas रोहति खगे मेव तज्ञोक९्‌ रोहति Neon स्पष्ट॥१९०॥ |

अथास्य नाकस्याजीवत्मदे णएलतारोह शमह |

[r= ७. १६] . तौर्डामहाव्राद्धणं | ५९९

सरजसे रोहति मनुष्यलाकादे बेनमन्त दधति || ११

स्पष्टं ॥ १९ ll अथ रथचक्रावख्ितसख ब्रह्मणो वाजिनां सामगानमादह | वाजिना साम ब्रह्मा रथचक्रेऽभिगायति बाजे बे खगो लोकः खगेमेवैनन्तज्ञोकमुच्ापयति ॥ १९॥ जह्माणं प्रति mage वाजिनां साम aaa उक्त वाजिनाद्धेव सामारित्यानांन्च पवित्रं आविमैव्यगै इति अनु- feat सुतं इदमपि वाजिनां साम 1 ee tl fafufreatty बुह्गानं प्रशंसति। विष्णोः शिपिविष्टवतीषु बृदुत्तमं भवति खग मेव तल्लोकं टु! HIE विष्टपमभ्यतिक्रामति॥१२॥

किमित्ते faut दति शिपिविष्वतीष बृहदुत्तमं षोड- शिनः पर भवति चयं तमस्य रजसः पराक इति विष्णोरिव उपरि निवासश्च च्रूयमाणत्वात्‌ खगे लोकं Ver बद्खारित्यख -विष्णु रूपस्य विष्टपं स्थानं अभि उदिश्याभिक्रामति अथास्य कल्यः wie बहिष्मवमानं नात्यानि नीखाज्यानि वैष्बलजितमुत्तर बाहेदुक्यस्य लोके देवानं रथन्तरः ्ठमभीवर्तो Awara- Way लोके खाशिरामकीः श्यावाश्वस्य यज्नायन्ञी यन्लन्नशित ख्ये ति बारवन्तीयमग्निष्टोमसाम समानमितर गवेकाडिकेन नोरी वितं षोडशिसाम विष्णो; शिपिविष्टवतीष waa सप्त

४४० ताण्डमहाबाद्धेणं | ए, < tJ

दथा इति पृस . तौव्रसुतस्येत्यथैः मदाव्रतसम्बन्धीन्यन्यानि तरीणि होतादेवो wae: तानः शक्तं पाधिवस्येतया दुक्तानि॥९३॥ दूति. तार्डामडहाब्राह्मख अष्टाद पाध्यायख सप्रमः खण्डः |

पथ अहम; Aw: |

अथ राज्ूयोऽभिधीयते, weed बोधायनापसम्बाभ्यां arqad द्ूब्रह्याभ्यासुदीरितं, aa बोधायनः राजद्येन TAA भवति पुरस्तात्‌ WITT WATS चेत्यं वा पूखे मासां अामावस्येन हविषा दीच्ते तस्य तिखो दौत्तास्िख उपसदः GHA प्रसुतः सन्तिष्ठते एष प्रायणौयोऽग्नि्टोसः TeE- efaw उदवसानीयान्त इति । आपस्तम्बोऽपि राजा खगकामो राज्येन यजेत शतस ट ल्िणोऽग्नि्टोमपञ्चाःपवगेः प्रथम- महः पञ्चसषसाणि पविते ददाति तिंशतमभिषेचनीये fan दशपेये केशवपनीये विंशतिः व्यृटिदिराते पञ्चचतस्य ताविति । आश्वलायनोऽपि ad खलय न्नित माह, अथ राजस्या पुर- स्तात्‌ फाल रन्याः पौसैमास्या; पवितेणाग्निष्टोमेनाभ्यारोहणी- येन यजेत पौणमास्यां चातुर्मा सखानि wae इति। बाह्मणमाव्य- afgcfa पूवा चारं संगतं, वच्यते राजयन्ञोऽयं राजः खया योऽस्य च। प्रयो गसं ग्रहः पुवं फाल्‌न्या; सोममाहरेत्‌। अग्निष्टोमः पवित्रा ष्यः सोऽग्यारोहणसाधनः | फाल्गुन्यां पूणे-

he = १1 ATRASTAT ETS | sar

Ward चातुमस्यान्युपक्रमेत्‌ | तानि Saget छत्वा दौ सोमौ तत आहरेत्‌ | आद्योऽभिषवनौयः स्याद शपेयस्ततःपरः | पश्ि- यस्तु वहवः कन्ते्यास्तु तदा तदा । ख्ात्को शवपनीयस्य सोऽति- Tae परः| द्युशिद्विरात्रः कन्तैव्यसत्राग्निटोम खदिमं। BE: स्थादतिरातरोऽन्व wae तिरन्तिमिः। अग्निष्टोमो wife” राजस्टूयाहयः कतुः । सोमेषटिपशबन्धानां समाहारो भवत्यवं | तन्रे्टिपशुतरन्धेष सतः साम्नामनन्वया; । सामा एव भकील्यैन्ते इत्येते अनुगम्बताभिति, तत्रादौ प्रवितराख्यमग्नि- ela विधत्ते ।

aimed प्रथममाहरति यन्नमुखं बा अम्नि- Cal यन्नमखमेवारभ्य सवमाक्रमते ॥ १॥

द्ादगस्तोत्रयुक्तायोऽग्निष्टोमख॑मेतं राजद्टयोपक्रमे सम्पा- द्येत्‌ सोमयागानाम्बध्ये ज्योतिष्टोम आद्यः एष वाष प्रथमो यन्नो यज्ञानां यत्‌ ज्योतिष्टोम इति खुतेः तख ज्योतिष्टोमख सम्बन्धिन्यो याः सप्तसं खाः सन्ति ता साम्डध्येऽभ्नि्टोमसंखावाः भ्रतत्वेन यज्ञसुखत्वं तद्ादादावग्निष्टोमेऽनुषिते सति THY राजच्यास्यस्य महाक्रतो सुखमेवारभ्य सवमाक्रमते महाक्रतु- मनुतिष्ठति द्टूयतेऽभिषिच्यते यजमानो यदिन महाक्रतौ सोऽय- मभिषेकयुक्तो महाक्रतु; सव इत्युच्यते यथोक्तपिधिं तैत्तिरीया अ्येवमामनन्ति अग्नि्टोममग्रमाहरति यज्ञमुखं बा अग्नि-

ela; यज्ञसुखमेवारभ्य सवमाक्रमतडइति॥९\॥ 2] ५६

४४२ नारुचयनहहा नाद्मखं | (८.८. ४] राजसुयगतेष सप्तसु सोमयागेषु प्रथमो विहितः दितीयं विधन्ते । A ~ अथेषोऽभिषेचनोयः tt २॥ अथशन्टोनानन्तरव्यीथंः चातुमगेस्थादिभिव्यैवहितत्वेनाग्निशो- माभिषेचनौययोरानन्तवयैख दुःसम्पादनौयत्वात्‌ अधिकाराथेस्त भवेत्‌ एष वक्ुमिष्ोऽभिषेवनीयोऽधिलतः ATTA इत्यथे; ॥ २ ॥

वदिष्मवमानमाध्य न्दिनिपवमानामवपदमानास्येष विष लोबेष सलोमविशोषं fare | तच्छ दाबिंशाः पवमाना द्वालिं शद त्त रानुषटव्वा- गनष्व्यावती THAT BAT | २॥ प्रसिद्धेवानुष्टभोऽचरसंख्या सा वाुष्ट्ववागरूषा वाग्देवतायाः भियत्वात्‌ तच्चाविसम्बादेन सवेवेदेष तथा व्यवहारात्‌ अवः गम्यते ततोद्ातिंशस्तोमे पवमानेष॒ nga सति संख्यादा- राय यजमानः सत्ल्लमन््रुपया बाचाऽभिसिक्तो भवति यद्यपि विष्ुत्यध्याहारयोरयं लोमोनान्नातः तथापि शाखान्तरानुसारि- सूत्रकार द्ुषदे शादवगन्तव्यः तैन्निरीयास्तु सोमान्तरमाम- नन्ति अयेषोऽभिषेषनी यखतुस्त्रिंशः पवमानो भवति बयस्तिं ME देवताः एतावाग्नोति प्रजापतेख्तुच््नंशस्तमेवाप्रोति ॥ २॥

अथ ब्रह्यवारिभिर्ग्यो दोष sya तं दभैयति। AIS: सणशरद्रव वा एष छन्दसां यदहिषमा-

fic. च. ५] ताख्ड्यमडहाब्राह्ख्ं | 9४. स्तोमा अयथापुबेमिति Hen

अभिपेष्वनीयस्थो कथ संस्थारुपत्वा तत्र॒ पञ्चदश्लोत्राणि तेष प्रथमषषेकादट्शानि सक्नत्रयगतानि पवमानलोात्राणि तेष्वधिकसं ख्योपेतोद्वातिंश्सोमः प्रचुज्यते तेभ्यः उपरितनेष सवनत्रयगतेषु Way पञ्चदग्रसप्तदशकविंशस्तामा न्यूनसंख्यो- पेताः म्रयुज्यन्ते तदेतद यथापूव भवेत्‌ अल्येनोषक्रम्याधिकेन समाप्तौ तु यथापूव भवति agra नासि तदेतदषग्यन्तच्च मयु- ज्य मानमन्त्रगतच्छरन्द सामवक्राशरूपत्वात्‌ संशरदरव सस्यग्बध- za भवति ig il ।

तमेतन्दोषं ब्रह्मवादी कञ्िदभिनज्ञः समाधत्ते । AGA: पवमानास्तेनासधशरस्तेन यथापूव ॥५॥

यदा पवमानसात्राखन्यसात्राणि Vata परीच्छन्ते तदानीं अर्वाचीनसंख्या उपरितनत्वे सत्ययथापूवै तवरूपेण स्तो मवेषम्येन छन्दोवधः wea wan परौन्यान्तु नासो शङ्खास्ति न तावत्‌ परखतातेषु अयथापूवेत्वमलि पञ्चटशसप्त- दट्गैक्विंशानामनुक्रमेषौ वानुष्ठितत्वात्‌ नापि पवमानेष्वसौ शङ्खा यद्यस्मात्‌ कारणात्‌ पवमानास्त्रयोऽपि दाविंशसतोमवत््वात्‌ समाप्तेन कारणेन वेषम्यप्रयुक्तः संशरोानालि तेनोभयभिधे सातिषु यथापून्बेवनेव नतु वै परीत्य रत्रोक्तदोषोज्ञावनतत्मरि- हारः तैत्तिरीया अपयेवमामनन्ति Cactus: सेमानामयथा- ua यद्दिषमाः सोमाः एतावान्वे यज्ञः यावत्‌ पवमाना; अन्तः-

goa बाण्डाम्हा ब्राह्मणं | (tc. ८. 0]

YI वा न्यत्‌ AMAT; पवमानास सं शरस्तेन यथापूवैमिति aa; पवमाना इति यावानस्ि एतानेव Get यज्ञभागः अन्यत्तु WAAAY वे यन्नमवधेः सम्बन्धमिलेताव देव यस्मात्‌ पवमानसाम्येन सर्वदोष; परित इत्ययः ॥ ५॥

अभिषेचन यस्य कथसं स्था ख्‌ पत्वं विधत्ते |

आत्मना वा अमिष्टोमेनर्मोल्यात्मना पखोभव- त्यथ यदुकथानि agar वा उक्थानि विडकथानि AHA भवन््यनुसन्तत्या एव ॥ ई ॥

अभिषेचनीयस्य यः पूर्वांभागोऽग्निशोमा व्यो दाद यसतोत्रुकतः सोऽयं सर्वेषां सोमयागानां प्रजतित्वादात्मा देहस्थानीयः तेनै वेह लोके यमानः gag भवति परलोके पुणखफलोपेतो भवति अथ दादशस्तोत्रानन्तर यदुक्थानि यानि ब्रीख्युक्थाख्य- खोत्राणि सन्ति तानुक्थानि यज्गशरीरस्थानी यादग्नि्टोमात्‌ जद्यत्रेन गवाण्वादिपश्ख्ानोयानि तथा वियप्रजापुत्भ्यत्यादि अजास्थानीयानि च अतस्तानि खोत्राणि पन्यूनां प्रजाया अव- Ste waits say इत्यभिप्रायः शाखान्तरे qaaal विस्यष्टमाम्नायते अआलनेवाग्निष्टोमेनद्ौति आतमना युष्या भवति प्रजा वा उक्थानि परव उक्थानि यदुक्थो भव त्यत्र सन्तत्ये इति ॥ ६।

वदिष्मवमानस्यादावतिदेशमराप्तप्रालतमन्तबन्धनाय मन्त्ा- न्तरं विधत्ते |

tc. ८. ८] वार्डामहा बाद्मखं | ४४५

वायो शुक्रो यानित इति वायव्या nfargafa ara वायुबौ चमेवाख् यज्ञमुखे युनक्ति तयाभिषि- च्यते TAMIA वाचः BIA सवीएनं वाचो राजेति वद्न्ति॥ 9 ॥

वायो ga इत्यादि weave म्रतौकभूतः सोऽयं ठचो वदिष्मवमानष्य म्रतिपल्मारम्भसाधनं प्रतिपद्यते मारभ्यते खनया लचरूपया चेति व्युत्पत्तेवीयुदौवता यस्याः प्रतिपदः सा वायव्या कोश्येन वाना TAT इति वायोर्वागरूपलोप- वारः तथा सति वायव्यमन्त्रेण प्रारभमाण उद्गाता थजमा- नस्य VATA वाग्देवतामेव संयोजयति तत्‌संयोजने तया वाम्देवतया अख्िन्बभिषेचनोयक्रतावभिषिक्तो भवति तदेवता- जुग्रहात्‌ सवप्रष्णुञ्चारितायाः सर्वस्याः मन्तररूपाया वाचः सम्बन्धी सन््ेवायं सहूयतेऽभिषिच्यते अयमथः naa एव यतः सवैम्राशिसुखोद्गत।; सवौ वाच; एनं राजेत्येव व्यवहरन्ति शाखान्तरे त्वन्य एव ठचो वायुदेवताक एवमाम्नायते उपत्ा- जामयोगिर दूति प्रतिषद्भवतौीति ara वायुवपैच एवेषोऽभि- wa, सर्व्वसामेव प्रजानां शूयते walua प्रजा राजेति वदन्ति ॥ ॐ ॥

वायो WR इत्ये तस्मात्‌ Sey सम्भाव्धाख्या एकेकश आम्नाता ऋचो frat |

सम्भाव्यी भवन्ति एृष्ठान्येव ताभिरखयनक्ति यन्ना-

४४६ ताण्ड्यामडहाब्रा द्ध ख । (tc. छ. te]

नादेवत्यास्तेन युनक्ति Tai वे श्छानि Ta एवा- घ्यभिषिच्यते॥ ८ ॥

सं भयन्ते खयमेकेकाः सत्यसतृचस्थाने सम्यकूप्रचज्यन्ते ताः सम्भाव्या; उपत्वाजामयोगिर इत्याद्या अग्न आायुंषौलन्ताः षट्सं ख्याका वस्ताभिः षड्भिकछेग्‌भिरतुषटिताभिरयसुद्गाता श््ठसलोत सामान्ये च योजितवान्‌ भवति षटर्‌सख्यासामान्यात्‌ वृहद्रथन्तरवेर्पवैराजशाक्रररेवताख्यानि षर्‌ ््ठसामानि यद्यनेन कारणेन Talay नानादेवताकाः श््टानि च तथा विदधाति एतेन कारणान श्छत्वयोजन सम्भवति ््ठानाद् सामय्य॑हेतुतवात्‌ Nast अतः सम्भा््यपाठेन यजमानो बीर ऽधिचिलाभिषिच्यते ॥ ८ ॥

जद्भमवादिनां दरोषोद्धावभं दश्ैयति |

यन्ति वा एते यन्ञम॒खादिलयायग्यं Taya: कुव्वेत दति ॥ € ॥

य उद्गातारः TAT, सोत्रमध्येऽकुव्बैत एते यज्ञमुख पादू बहिष्मवमानाद्यन्ति विभ्रष्टा भवन्ति एकेकारूचमाचित्व ग्वपरित्यागएव भरं शः इ तिशनब्दोटोषसमाघ्ययैः ॥ ९. ॥

तं दोषं परिहरति |

zara वाचा अग्रिय दरति तेन यन्नम॒खान्ब- यन्ति ॥ १०॥

[शट, =, १] तार्डामहानाद्मख्यं । ४४७

यद्येन कारेन WTA By waa et पठन्ति तेन कारणेन TAGES AMI टचः; पच्यत इत्यथैः एतौ दोषपरिहारौ शाखान्तरेऽणक्गौ यन्ति वा एते यन्ञ- सुखात्‌ ये सम्भाव्यो अव्रवन्‌ यदाह पवख वाचो अग्रिय दति तेनैव यज्ञमुखान्नयन्तीति ॥ १० ॥

अन्यं ठचं fara

द विद्यतत्यारुषेति छन्दसा रूपं छन्दा खवास यज्ञ सखे युनक्ति तेरभिषिच्यते ॥ ११॥

NAY मन्त्रस्य छन्दो रूपत्वं षष्ठाध्यायस्य नवमखशडे एव पठितं द्विद्य॒तल्यारुचेति वै गायत्या रूपं परिष्टाभन्तेति faa: कपेलनुष्टुभः सामा; श्ुक्रागवाशिर इति जगत्याः सर्वेषां वा एषां छन्दसां रूपमिति स्पष्टमन्यत्‌ | ९९॥

ठचान्तर विधत्ते |

रएतमृत्यं दशल्तिपर इत्यादित्या ्रादि्यावा TAT: मजास्तासामेव मध्यतः BAT ॥ १९॥

तासु WY सनेाभगाय पूष्णो परबस्ेत्येवमादित्यनाम्नः खव- शादादित्या आरित्यदरेवताका एताः तथा मजा अदिते रुत्पत्रत्वादारित्याः तत आआदित्यदेबताकस्य eve पाटादा- दित्यरूपाणशां प्रजानाम्बध्ये एवाभिषिच्यते एतदपि शाखान्त- रेऽभिदहितं एतमुत्यं <ufaq इत्याह आदित्या वै प्रजाः ्रजानामेवेतेन यत इति । १२॥

४४८ ATTASTATHS | [te = १५५]

खवचान्तरः विधत्ते |

पवस्खेन्टो sued दूति इष खल्या भवन्ति fae- Wed वय्यं वै तिष्टष्‌ वोय्ये ए वाध्यभिषिच्यते ॥१२॥

इषन्‌ शब्दस्य विद्यमानत्वादेता wat wea; यद्यणेता गायल्यः तथापि वौग्यैसम्पादकत्वात्‌ फलतच्तिष्टमारूपं भवन्ति तिषट्मखेद्दरियवीव्येडेतुत्वं सवैबेद्प्रसिहं ॥ ९३ |

wag aa विधत्ते ।

उत्ते शुष्मास Fld LATA भवन्दुदद्वा चनुष्टुमो खूपमानुष्टुभो राजन्य स्तस्माटहत्या भवन्ति ॥ १४ ॥

अद्‌ाबुच्छन्द खवणात्ता Bea, खनुष्टभ्यप्यन्यतर कचिदुत्‌- We; खतः उद्य॒न्नदययमितमदह दति तत्वामान्यादेतासामनुष्टप्‌ रूपत्वं अनुष्टुप्‌ छन्दसां प्रतिष्ठेति aa, यथा छन्दसां मध्येऽनु- EM SANS तथा राज्ञः सवैपालकत्वेनोत्तमत्वादातुष्टभववं तस्माटनष्टपदारकात्‌ सम्बन्धादर्‌ाजयज्ञ SEM; काव्या; शाखा न्तरेऽपेतदाता तं उद्वतोभवन्ति VAR अनुष्टुभा रूपमानुष्टुमो राजन्यस्तद्यादुदत्ये Wari fa ॥ १४॥

ट्वान्तरः विधत्ते |

पवमानख ते कव दूति प्राणानां area ॥१५॥

aa पवमानस्येति शुदिदेतुत्वं प्रतीयते प्राणाच्च शरोर

[rye र, 19) ATA हा नाद्यं । gue

ुद्धिदेतवः तदभावे शरीर स्याश्ुचिता अनेन wears टः शरीरे म्राणानां सम्पादनाय मवति । cy |

चान्तरं विधत्ते | अधन्तपापरिष्कत दूत्यनष्टप्‌ प्रथमानृषटबत्तमा वाग्वा अनुष्टुब्‌ वाचेव प्रयन्ति वाचमभ्युद्यन्ति ॥ १९ ॥

५9 9

अघच्षपेत्यस्िन ea क्रियमाण्ये वदहिष्पवमानस्यादावन्ते चानुष्टुप्‌ सम्पद्यते वायो शएुक्रोदत्यादटि seater: तयो- सभयोरनुष्ट्वेव छन्दः agers Waa प्रतिपादितं तद्ा- SATANIC SN कुर्वाणा उद्गातारो वारे प्रयन्ति वाच- मभिलच्य उद्यन्ति समापयन्तीत्यथे; अयमयेः शाखान्तरेऽप्या- म्नात; अनुष्टुप्‌ रथमा भवति अनुष्टुबुत्तमा वाग्वा अनुषुब्‌वाचैव wafer वाचोद्यन्तोति॥ ye

तावेतौ टकौ मरकाखन्तरेण प्रशंसति |

छन्नमिव वा एतद्यदेकच्ची यदेतावानुष्टभौ ढचावभितो भवतो बह्वः पुरएतारो भवन्ति Tee: पञ्चापिनः॥ १७ ॥

वदिष्यवमानस्य मध्ये सम्भाग्यौ wagisfa यर॑ख्ि एत- देतेन खोतं विच्छित्रमिव waa पर्वोंत्तरभाविनां टचानां wa व्यवधानात्‌ तदिच्छछेदपरिहाराथं लोत्रयाभित आाद्यन्त-

योरेवावनुष्टुमौ wt यदि भवतः तदा विच्छेदरोषख परिव. २] ५७

४५. ATEBPASTAT HS | {tc 2 2] त्बाद्यजमानसख्य पुरएतारः एुरस्तोगन्तारः सेवका बहव; सम्प दन्ते पञ्चापिनः ठतः BRAT Wet बहवोऽपि भवन्ति ys

अन्तिमं St प्रकारान्तरेण प्रशंसति |

Garena भवति are लोकस्य +

eS मच्य॥१८॥

न्तमा अधच्चपेल्येषा सौरी Gaza wag स्वगे तिष्टति wees ठव; सवगप्राघ्ये सम्पद्यते तहवि विवखतो धि- येति शुतलादिति शाखान्तरेऽणे तदुक्तं खव्येस्यानुषटुवुत्तमा भव- तीत्यादिना ॥ १८ ॥

दूति AAS ATS अटादयाध्यायख. Seq: WW! | व्यय मवमः GU |

afaaaara वक्तव्या विशेषा उक्ताः अथ दशपेये वक्घव्यान्‌ विश्रोषान्‌ विधातुं तद्विधिसावकमथंवादमाइ |

FETS वरै सुवास भर्गोऽपाक्रामत्स लेषाप- तह्वय॒स्त॒ृतीयमभवच्छरयन्तोयं ढतीयमपस्ततोयं प्रा

।-, विशत्‌ ॥ १॥

सुषुवाणस्य भितचनीयस्व कऋतावभिषिक्तस्थ TTA भगेः afqaara तस्ञादरुणादपगतं त्ेधापतितमभूत्‌ तख पति

ire €. २.1 ताश्ामष्हा ब्राह्मणं | ४५ १

तस्य WIE यन्त॒तीयमं शं तज्गगुनामकः ऋषिरभवत्‌ अत एव श्टगोवेरुण पुतरतलमन्यतर शरूयते wae वारुणिः वरुणं पितर- greats अन्यत्तृतीयमंशसरूपं खायन्तोयनामकं सामा- भवत्‌ चखायन्तदूव स््व्येमियस्थाखच्युत्मन्नं साम चखायन्तीयं अतः- पर दृतोयमंशर्पम्पः प्राविशत्‌ ॥ ९\॥

अथ विवच्ितान्‌ षिशेषान्‌ विधत्ते |

यद्गागवोद्धोता भवति तेनेव तदिन्द्रियं वीय्य- माप्त्वावर्न्धे यत्‌ ायन्तोयं ब्रह्मसाम भवति तेनेव तदिन्द्रियं बोय्यं माप्त्वावसन्पे यत्‌ पुष्कर खजं प्रति- मञ्चते तेनेव तदिन्द्रियं बोय्येभाप्त्वावरुन्धे ॥ ९॥

टगुगोत्रसमुत्मन्ः पुरूषो टशपेयक्रतो होता भवेदिति यद्‌- fa तेनैव ्टगुगोतसम्बन्सेनेव तत्मतितं वरुणख्विन्दरियं तत्घाम- च्च्य प्राप्य was सवाधोनं कुरूते ब्रह्माणमभिलच्य गातव्य साम ब्रह्मसाम तच्चात्र Baty भवेत्‌ पुष्करस्तजं तामरस- युष्पराणां माल्तां यजमानः प्रतिसुञ्चत एतेन तितयेन लत्त्लम- पीन्द्रियसाम्य' अवरद्धं भवति अताध्वयय ना दह्यणमेवमान्न्ा- aa जामि वा एतत्‌ कुवन्ति यत्सद्यो <taafa सद्यः सोमं क्रीणन्ति पुण्डरी कललं प्रयच्छन्त जामिताया अङ्गिरसः खगे लोकं यन्तः अप्तु दीक्तातप्रसो प्रावेशयन्‌ तत्‌ पुण्डरोकम- भवत्‌ यत्पुण्डरी कस्वजं प्रयच्छति erates दीक्षातपसी अव

४१ AAMAS | (tc, 2, 9.] न्ध इति अध्वयदटूतरमण्येवं पच्यते दी्षायाख्ाने द्वादश सुण्डरणेकां खजं प्रतिसुञ्चुत cfr et

तस्याः खजः कालविशेषं विधत्ते । दशमो भवति ॥२३॥ अभिपेचनौयादुत्तरमारभ्य दशसु दिनेष क्रमेण दशसं ख्याकानि सं्टप्संन्नकानि हवींधि दशसु दिनेष्वनुषेयानि तद्खिन्‌ टशमेऽहन्यपराह्ञे पुष्करसखजःप्रतिमोकः ततः खगेषा दिनगताया दशसंख्याया; पूरकत्वात्‌ द्शमौत्बुच्यते उक्तं हि aaa तदोक्ित एव दशाहे ततो दशपेयेन यजेतेति ॥ ३ ॥ अपर विश्रषं विधत्ते, दश चमसा दश चमस।ष्वर्व्यवो दशदश चमसमभि- यन्लयादशमात्‌ पुरुषाटन्वाख्याय मसपेन्ति TTT QI यन्न एनं वाव ते तद्यन्नमन्वेच्छन्य एतेन यजत एतदेबेन्दरियं वीव्येमाप्त्वाख्डिन्‌ दधाति॥ ४॥ यजमानबमसव्यतिरिक्ताः MIA Ba सोमष्वमसाः सखस्तेघाच्च सोमवमसानां wala दगसंख्थाकाखुमसाध्व्धवो भवन्ति एकेकं यजच्चमसं दशटशनद्यमणा; पाना्थमभियन्ति तते केकः पुरुषः खकीयान्‌ पित्रादीन्‌ दश पुरषपचयैन्तानन्बाख्याय € “A ~ पानाधं WIN AER तकता ते दशमां र पितृनित्यन्वा- ख्याय म्रसपंचरिति अध्वव्यु्ूवमपि ष्ठोभूते पराज्रसादनकाले

(tc. €. ५.1 तार्डामदहा दास्य | ४५९

द्शवमसानधिकान्‌ प्रयुनक्ति तानुन्नयनकाले उन्नयति भक्तन कले टशदगओैकञ्डिदख सोमे ब्राह्मणाः सोमपा; सोमं भक्तयन्त्या- दशमात्‌ पुरुषाद्‌ विच्छिनसोमपीथा इति afactaarqa- मपि दशपेयो भवति शतं ब्राह्मणा; पिवन्तोति तरीयमनुब्रा- हमणमयेवमान्त्ातं दशपेयो भवति अन्राद्यखावरुष्ये शतत्रा- war: पिवन्ति शतायुः पुरुषः भ्रतेद्दिय आयुषा एवेन्द्रिये प्रति- तिष्ठतीति fe waren दश्पेयाव्यो यज्ञोदशसखद्धः दशभिखु- मसेयक्तत्वात्‌ THE भवति तत्तस्मात्‌ कारणात्ते सखद्धिकामा- एतमेव यन्नमन्वेच्छन्‌ अन्विष्यारनुष्ठितवन्त इत्यथै, य; पुमाने- तेन canta यजते अदिन्‌ यजमाने स खङ्गाता एतदेव लोक- प्रसिद्धं बच्षुरादीन्दरियं तद्गतवौगयैच्च प्राप्य खापयति॥ ४॥

विशेषान्तरं frat |

सवैः सप्तदशो भवति हाद एमासाः पञ्चत्तेवः Fa संवत्सरः संवत्य॒रादेबेन्दरियं शोय्ये मापत्वावसन्धे॥ ५॥

अख्धिन्दणपेयक्रतौ यानि सलोत्राणि सन्ति तेष सर्व्वेषु was सर्वोऽपि सोम; सप्तदशाख्यो भवेत्‌ कान्तिकाद्याः दाद्‌- WA वसन्ताद्या;ः पञ्चत्व; हेमन्तशिशिरयोः समासेनेति खत्यन्तरा तुषु पञ्चसंख्या Ta स एव द्ादशमासातकः पञचर्तु- GU सप्रदशसंख्यापेतः संवत्सरो भवति अत, संख्यासाग्येना- स्मात्‌ संवत्सरखरूपात्‌ स॒प्तटश्सोमादेवइन्दरियद्च तङ्गतवीच्धं प्राष्य erat करोति॥५।

४५४ तार्डामहाब्राह्मणं | [१द्‌, & ©]

पूर्वोक्तां यजमानेन ae मतिक्तां घुष्करखजमथेवादेन स्तोति। दनद्रो टव मङुत्येयं चिा्णुमद्पाण्यसो va चाणामवकाशेन पुण्ड रोकच्ज्ायते यत्‌ TATA प्रतिमञ्चते ठचस्यैव तद्म चतम्‌ मतिम्‌ञ्चते॥ ६ ॥ त्वाष्नामकेन केनविद्विशिष्टत्राह्मणेनोत्पादित इन्द्रस्य शतुः कच्िदूटत्रनामकः तं कदाचिदिन्द्रौ हतवान्‌ यख्य ary say शरीरगतानि यानि नीलौ त स्लद्च्मा यवयव रूपाणि सन्ति दयं थिवी तानि सर्वणि रूपाणि उपैत्‌ प्राभोत्‌ असौ दौ नैच्त्राणां सम्बधोनि दणष्यमानानि caq वित्रङपाण्या- Ay अवकाशेन द्याबाष्थिव्योम््ेष्यगतेनान्तरौ केण टल रूपा- wart पुण्डरीकं जायते एवं सति यद्यदा यजमानः पुष्कर खजं प्रतिमुदधते तदानीं तस्येव सम्बन्धि तत्सवं रूपं चतिय- जातिय्यैजमानः मरतिमुञ्चते॥ ६ ॥ तस्यां खलजि पुष्कराणां संख्यां विधन्त | हादशपृष्करा भवति द्वादशमासाः संवत्स॒रः संव- ~ ~ = ~ त्सरोऽन्तभंतञ्च भव्यञ्च भृतेन चेवेनं भव्येन च सम- Safa ७ ॥ द्वादशभिः; पुष्करः afaafamre तथा सति daar गतया माससंख्यया साम्यं भवति सुंवत्यरमध्ये वत्तेमानादख्मा.

[re ९. te] तार्डामडहाबाद्यणं | ४५५

ददिवसात्‌ अतीोतकालसस्बन्धि भविष्यकालसम्बन्वि च वस्तुजातच्च भूतेन तेन चोभयेन वस्तुजातेन यजमानं सखद करोति Hol

अथ सर्वेषाखूलिजां सम्बन्धीनि टदव्याणि fafaqua सुवण मयीं खजं विधत्ते |

खगुङ्गातस्योय्थं उद्गाता न वै aay व्यौङटयो- Bara वासयति ॥ Th

सौवर्णी खगुङ्गातुदया यथा wer स्नगद्यनक्ति तथा सामवेदाय Wagga व्यनक्ति तस्मात्सौय्यै उद्गाता सौवी- खजोधारणात्पृवं तच्ादुद्गातरे न वै व्यौच्छत्‌ प्रकाशाभावादुषः- कालो नाभूत्‌ अथ सो वणैस्तजधारणानन्तरः wet wea विवासयत्येव प्रकाशसङ्ञावादुषःकालं wal facia: Sia सम्पादयत्येव ॥ ट ॥

सुवशेफलक रूपं शक्मनामकमाभर णं वधत्ते | TRAVIATA A हातायो AAAATAT अा- दिल्यम॒न्नयति॥ € ॥

होतु रुपरिधारणयोग्या रुक्मो भवेत्‌ अग्निने देवानां हो- तेति खत्यन्तरादाग्ने योहोता भवति अतः प्रकाशद्पो TARY योग्यः अथो अपि च aa होत्रथेममुभमेव रुक्मरूपमादित्यसुनन- यति ऊदे शं प्रापयति ie |

अथ दू व्यान्तर fara |

४५६ तार्डामद्ा ब्राह्मणं | १८. ९. १३.]

प्राकाशावध्यर्य्योय्य माविव WAY अयो ATA Walaa दधाति ॥ १०॥

matt खाभरगविशेषाविति केचित्‌ सौवणेदपंणाबित्यन्ध अद्धवयप्रतिपरस्थात्ोखतावुभो वेतां एकच्छिन््दरे च॒गपदुत्मनौ स्नातरौ यमौ तद्वदेता मावध्वद्ै विशेषौ तद्धा त्तयोः Vea आकाशदानं युक्तं प्राकाशयोरीनेनाख्िन्‌ यजमाने प्रतिग्टहौः afc at हटटिपाटवमभवति॥९०॥

अश्ठद्‌ानं frre |

अश्वः VAG: UAT: प्राजापत्यः प्रस्तो ताथो मेव यश्वः प्रोथति मेव प्रस्तोता स्तोति ॥११॥

प्रजापति सम्बन्विचन्तु जन्यत्वादण्वः म्राजापत्यः तथा च युत्यन्तरः प्रजापतेरच्यण्वः यत्तत्प रापततन्तद खोऽभवदिति प्रस्तोता भ्रथमतो गायति प्रजापतिखु प्रथमतः रजति ततः weitat भाजापत्यः अथो अपिच भूमो frase: सहसाभ्युल्याय मेव अकघ्रणोव weafa we Tawa करोति प्रखोतापि प्रकंरोव स्तुतिं करोति Ta योग्यः । ९९ ॥

धेनुदानं विधत्ते ।

धेनुः प्रतिडत्तः पय एवास्मिन्‌ दधाति ॥ een

aaife चीरसम्पाटनं प्रसिद्धं ॥ १२॥

बन्ध्यायागोद् नं विधत्ते |

{१८ ९, १७. ताण्डयाषडाबाद्ध णं | awe

वशर मेलावरूणख agra नयादिति ॥ १३॥ मां यजमानं प्रति समसतं वस्तुजातं वशं खाधोनं नयात्‌ नयतु इत्यनेनाभिप्रायेण बन्ध्यादेया देयबस्तुफलयोवे शब्द्‌ साग्य Feat il १३ ॥ ऋषभो ब्राद्यणाच्छ८सिनोवोय्य' वा ऋषभो बोग्येमेवास्मिन्‌ दघाति॥ १४॥ सेचनखमयः Fra षभः तस्य शक्या धिज्येन sagas lls वस्त्रदानं विधत्त | वासः पोतुः पि चत्वाय ॥ १५॥ वस्त्रेण fe जलादोनि yan इति तस्य पवित्रत्वं ॥ ९५ ॥ स्थूलशाटीदानं विधत्ते | ।

वरासो नेष्टुरनलम्बेव BAT होला ॥ १९॥

कारप्ासापेकच्तया हीना gaa fafaat सेयम्बरासी अस्ितयाज्या wafer प्रयोगविशेषेष नेष्टुरनुलम्बेव पश्वालम्बनं द्व भाषते हि यच्यादेषा वरासौ होता होतुः सस्वन्धिनी wa सूत्रकारः वासः पोतुरिति कार्पासं खादरासौ नेष्टुरिति चौमो स्थादिति ya tl

Bre यवपुणेख शकटस्य दानं विधत्ते |

स्थुरियवाचितमच्छटावाकस्य स्थुरिरिव देषा ३ KS

12. ATT ETAT ETS | {te & १६]

Slarsifasaquaaa यवा न a तहि aut द- faa अभ्यभवन्रथो अख त wa Garter. Wat भवन्ति ॥ 29 ॥

होत्रा होमहेतोरच्छावाकस्य सम्बन्धिनो एषा शकट- ्रतिग्रहृक्रिया स्थूरिरिव fe पनेीक्तवस्तप्रतिग्रहादयपेच्चया waa दश्यते हि शकटस्य ॒भ्रौढत्वात्‌ अथो पिच शकटस्धिता यवा; निर्वरुणत्वाय बरुशङतवाधपरिहाराय सम्पद्यन्ते कथमिति agua afe afea काले टशपेयक्रतुम्र श्तेः पुरा तत्तेयवाः अस्यामच्छावाकाय प्रतिग्रहक्रियायां दिशा अभि- ae न वै अभवन्‌ mate यवानां दत्तिणायोग्यत्वन्ना- सोदित्यथे;ः अथो अनन्तरमेतत्‌ करत्वनुष्टानवेलायामस्य यज- मानस्य तएव यवाः तेन दानेन अभीष्टाः अभिगताः दरषु- गतावितिधातुः मीताः वरुणस्य प्रीतिद्ेतबो भवन्ति यवानां वरुणप्रियत्वं मन््रब्राद्य णयोरवगम्यते यबोसि घान्य- राजस्व वारुणोमधुसंयुतः इति मन्तः वारणं यवमयञ्चर्मिति ATU तस््ाद्यवद्‌ानेन वङ्णञतोपद्रवपरिहारोयुक्तः ॥ ६७ il

वत्तीवरेदानं विधन्तं | TARTAR TAT ॥ १८ ॥

अनान्‌ TATE यनः शकटं वहति अग्नीध इत्येव नामक

te ९. at] TARA ETS । ; gue . ऋत्विगपि ae वहति अतः साहष्याद्यज्नख Ga योगायान- Seles । ९८ ॥ अजदानं विधन्तं । अजः FATA ॥ १६ ॥ TAMAS सुब्रह्मण्यस्य च्छागोयोग्यः ॥ {२ ॥ स्त पुरषयोगयो गेवोदानं विधन्तं । Weg: साडः feral ग्रावस्तुतोमिथु- नत्वाय ॥ Ro ॥ अत्यन्ततरुणी MATT साण्डालम्ब माना गड युक्तः लि - वत्सः संवत्सरत्रयवयोयुक्तः | २० ॥ गभिणीनां गवां टानं विधत्ते । qremrsten गभिश्यो ब्रह्मणो हाद मासाः संवत्सरः संवत्यर wa प्रतितिष्ठत्यथ यङ्खर्भिण्यो ang Taya गर्भो वाच्येवास्य मन्तं दघाल्यामन्ब- गोयो भवत्यथ Agra हाद श पया८सि तान्येवा- स्मिन्‌ दधाति caer: पयसो राजा प्रणय दति ॥ २१॥

wld; प्रथमगर्भोपेता तस्ये वाख वैराज्याय गर्भ इत्यनुवादः दादरशसंख्यया acasfy संवत्छरे यजमानः प्रति-

- gf ताडयभाब्राह्मणं । ` {१८. fo. १

-तिष्ठति अथानन्तरं ay यदपि -गभिंणौत्वमस्ति तहते यजे- मानस्य प्रतिग्टदीतुबौ वाचि मन्त्रं स्थापयति धेनोव ग्रुपतला- इर्मस्य मन्त्रर्पत्वात्‌ अमन्त्र फीयः पूना Wace षणौयो भवति अथानन्तरं यद्धेतुभव्यान्या एताधेबुखेडाः दाद णसं - wat, सन्ति ताभि दश्विधानि तान्येव पयांसि तन्तन्मांस- भेदादीषद्धिन्नरसानि wires यजमाने सम्पादितानि भवन्ति त्ादेवसम्बिघफलोपेतत्वाद्यमानं भरति लौकिकाः ` एवमा राजश्ययाजौ राजा wel अरश्सपया; FW; पावन दति तदेतद्‌ानजातं शाखान्तरेष्वान्नातं प्राकाशावद्ख aa ददाति खजसुङ्गाते wa Wad म्रलोटप्रतिहतेभ्यां द्वादश VBE AP वशां मेतराबरुणाय ऋषभं arqar- च्छरंसिने वाससौ ने्टुपोटस्थां स्थ रियवाचितमद्धावा काय नडाहमग्नोध इति ॥ २९ ॥

, इति ताड्यमाना ख अष्टादृथाध्यायस्य

नवमः खड; |

By ट्‌शमः WU: |

उक्तावभिभेचनीयद शपेयौ, तत wy केशवपनीयः, we: quafaaa, केशवपनोयेन यजेतेति अभिषेचनो यद शपेयकेश- बपनोयानां Megat अदिन्‌ षण्डे शूयन्ते, तत्राभिषेचनीयाः

[१८, te 8.] ताख्डयमहा ब्राह्मणं 1 Bat

गतानां सम्ब्ाव्यीणां areata स्तुतिं aAarel तावहोषमुपन्य- स्यति |

यो a सवादेति AG सव STARA यः सामभ् एति प्रापोयान्‌ सुषुवाणो भवति ॥ १॥

सवशब्दोऽभिषेकं aga कतुं Sree सवनमभिषे चनं सवः हूयते अभिषिच्यते यत्र स सव द्रति द्वेधा द्युत्पन्नत्वात्‌ योवै पुमान्‌ स वादेति अभिषेकाद्पगच्छति एनमभिषेकरदितं पुमांसं सवोऽभिपरेकयुक्तः कतु््रोपिनयति न uratfa qaa- परौत्येन सत्यभिष्रके यद्यपि सामम्थोऽपगच्छति तदा सुषृवाणो- ऽभिषेकं qagh सामराहित्येन शास्त्रोयात्‌ नयूनभावादसो पापीयान्‌ भवति ॥ १॥ ।

उपन्यसदोषं uften yates aaratat विधिमतु- azfa |

सम्भाय्यौ भवन्ति एषठान्येव ताभिय्य्‌ नक्ति ॥ २॥

Saag ॥ २ ॥

सम्भार््याणां weua सम्पादिते सति weedy साम- सद्भावात्‌ सामान्यपि सम्पादितानि ख्ुरित्येतदाइ ।

एतानि वाव सामानि यत्‌ शानि ॥ ३॥

स्यष्टोऽयथे; ॥ ३ ॥

दोषपरिहार' द््ैयति।

BRR ` ताण्डयमहाना हा ख । tc. te. ६1 यत्‌ Saray भवन्ति तदेव सामभ्यो नेति॥ ४॥ सम्ध्ाव्यीणामनुष्ठानं यदसि तदेव तेनेवावं सामभ्यो नाप-

गच्छति सान्नं सम्पादितत्वात्‌ ततः शास्ललीोयएकाभिषेक इत्यथे; ॥ ४ ॥

सामविष्ेषं प्रशसति।

यानि देवरान्नाटः सामानि acafy लोक ऋ दंति यानि मनष्यराज्नान्तेरस्मिन्नभयोरनयोर््ञो- कय) छे ड़ोति देवलोक च मनुष्यलोके च ॥ ५ ॥

देवेषु मध्ये ये राजद्धयेनेष्वन्तसे देवराजानः तैय्यीनि हृष्टानि तानि देवराज्ञा सामानि सेन्धुचितं Beare काच्चीवतमित्यादीनितैः खगेसङद्धिमेवति मवु्यं घ मध्ये ये राजस्टयेनेष्टवन्तः च्त्रियषेयस्ते मनष्यराजानसतेदे्ानि Wa. व्यराज्ञां सामानि देवोदासं aren वेतहव्यभित्यादीनि तेग्भेनष्यलोके सर्जिः उभयो रित्यादिरक्स्येबोपसं हारः यो चे सवादेतीत्यादिकं शाखान्तरेऽ्येवमेवान्नातं ॥ ५॥ सान्नां संख्यां तदुपदुक्तमुपोद्‌घातमाह |

साम चिष्ट्ग्यध्यभिषिच्यते वीर्य्य" वे सामलिष्टप्‌ ata एवाध्यभिपिच्यते wt ॥ सामरूपा fara सामतिष्टुप्‌ तत्राधिचरितो राजानिषिः

[re. १०. स.) लार्डाम्हा राह्मण | ४६३ च्यते wafaew प्रयोगे सत्यभिषिद्धेदित्यथः तिष्टुभो dad स््मैेदप्रसिद्धं अतो ater एवाभिषिक्तो भवति | ६॥

सं व्यासामान्येन सान्नं तिष्टपत्वोपचार दभ्॑यति।

एकदश राजसामानि भवन्त्य काद शाच्रा fae- बोजोयोय्य' eae व बोय्येःष्यभिषिच्यते॥ ७ ॥

Taras व्याख्यानं Wea ॥ ७ |

अभिषेचनीये तरिरृतस्तोमराहित्यं प्रशं सति |

यत्‌ विदतमभिषेचनोये afta क्षलायापि दध्यय्यैच्तिटतमुद्धरन्ति ब्रह्य तत्‌ च्षलादुद्धरन्ति तस्मा हरतां प्रतिदण्डा ब्राह्मणा नहि a िहतमभिषेच- नोये कुबेन्ति ॥ ट ॥ यद्यपि विरत्‌ लोमसुङ्गातारोऽभिषेचनीये कतौ कुः तदानीं त्राय राज्चोत्कषाथं ब्रम ब्राह्मणजातिं अपि दध्युः अच्छा- दयेयुः बिटत्‌स्ोमो ब्ाह्मणजाति खरूपः तयोः प्रजापतिखुख- जत्वसास्यात्‌ तथा सति राजक्रतो प्रधानभूते विटत्सलोमसखा- eat ब्राह्मणजातेरवन्ना स्यात्‌ यद्यपि विटत्‌सलोममभिषेच- नौयादुद्धरन्ति तत्र न प्रयुक्ते तत्तेन प्रयोगाभावेन ब्रह्म जाद्यणजातिं च्षत्रादुद्धरन्ति चत्रियजातावनन्तभौव्य तदवज्ञां परिहरन्ति यद्यादू ब्राह्मणजातेर्नौं चत्व परितं तस्ाज्ञोके मरतां भरं कुव्यैतां afaarat भरतिदरूडा भवन्ति धनापहा-

४६४ तार्डयामहानगह्य्प | [१८, १०, a}.

afer राजभिदैर्डयमाना निन्दाणापादिना राजसु ्रतिकूल- दण्डयुक्ता भवन्ति न wa तेभ्यो बिभ्यति fe यश्मात्कारणात्ते ATAU अभिषे wily तिरत्‌लोमन्न Fafa तद्याद्धयराहित्- सुपपन्नं ॥ ८ ॥

fay कुष्ट Samara दशेयति। |

एकविठशोऽभिषरेचनोयय्योत्तमः VATU दश- पेयं एकविशः केशवपनोयख प्रथमः Wa वा एक- विरो fiz सप्तदशः चवे णेवास्मे विशसुभयतः परि्णात्यनपक्रामुकास्म्मादिट्‌ भवति ॥ < ॥

अनिषेचनौयस दहाविंशाः पवमानाः पञ्चदशान्याज्यानि सप्षटशानि श्छान्येकविंशोऽग्नि्टोमः सोकथः एवं सत्येकविंश- स्तोम उत्तमो भवति दश्पेयेतु सोमाः ashy सप्तदशा एव केशवपनोये त्वेकविंशं प्रातःसवनं सप्तटशं माध्यन्दिनं सवनं पच्चदशं टतोयसवनं सोकथं स॒रातिक {तिटत्सन्धिकं एवं सत्ये क- विंश; प्रथमो भवति सोऽयमेकविंशसतोमः aa वे वीर्या धिक्येन च्त्रियजातिखरूप एव सप्तद शस्तोमस्तु विर्‌खरूपा afar रच्षणीयायाः WTA; खरूपं तत्र पूर्वोत्तरभा विनोरभिषेच- नी यकेशवपनी ययोः करमेणावसान उपक्रमे चेकविंशसोमोयोऽस्ति यच्च मभ्यभाविनि दशपेये सप्तदशस्तोमोऽख्ि तेषामेक विंशदय - सप्तविंशसतो मानुष्ठानेनाद्धे यजमाना मध्यवर्तिनौ सप्तदश स्लोमख्पां विशं प्रजां उभयतः पूर््नोत्तरकरत्वोरवस्ितेनेक-

॥ ८, १०. १ ०] ताण्डाभ STATA | ४६१

विंश्लोमरूपेण wats परिग्टद्धाति परिपालयतीलयै; तथा सति faz प्रजा अख्माद्यजमानादनपक्रामुका कटाबिदप्यपक्रम- शीला न भवति ॥ २.॥

इदानीं केशवपनं विधत्ते

यदे राजख्य नाभिपिच्यते तत्‌ खगं लाकभारो- इति स यदिमं लोकन्नोपावरोडहेदति जनं वा गच्छे दुद्रा AISA Saag: स्तोमः केशवपनोयो भव- AS लोकख्धानुद्धानाय यथा शाखायाः शाखामा- लम्भमुपाव रोह देवमे तेनेमं लोकमपावरोहति म्रति- BIT ॥ १०॥

ae afaraa काले यजमानो राजद्धूथगतेनाभिवेषनीय- ्तोरभिषेकेण युक्तो भवति तत्तसख्खिन्ेव काले खगं लोकमारो- इति masa मवति स यजमानो यद्यदि भूलोकं प्रति खर्गा- दवरोहणन्न कुग्यीत्‌ तदानीक्ननं वातिगच्छत्‌ wate बन्घु- वगम्परित्यज्य यतर क्रापि पलायिता at भवेत्‌ उन्माद्येद्वा बन्भुवभं स्थित एव सन्‌ भान्ति वा प्रा्रयात्‌ TATA स दोषः ufcena: कथं परिहार इति चेत्‌ तदुच्यते यद्यदि एषोऽन- न्तर करिष्यमाणः केशवपनौीयः aqua: सोमो भवति एकविं शमारभ्य विरति समाप्यमानत्वादव्वचीनसोमत्वं एत- दीयानुष्टानं aniq प्रत्यवरोहणमिव aaa दति भूलोक-

egg अत्यन्तं परित्याग . उद्धानन्तद्राहित्याथेम्भवति >] ५९

३६६ ब्राच्डा मङ्ाब्राह्यखं | (tq. te १1

यथा लोके ट्षमारद्योपरितनवरिन्माः शाखायाः काश्चिदधो- ब्निनीं शाखामालम्धमाधार" HAT अथ aT WAAC शब्दः अलब्ब्धालग्ब्य HAITIAN एवमेतेन केशवपनीयेन म्रति- कूलस्तोमचुक्तेन भूलोकमुपारूढो भवति अतोऽयं केशवपनौयः भरतिष्ठाथे सम्पद्यते । ९० ॥

इति TAPAS अशादथाध्यायद्छ quay: ay: |

अय एकाद्च्ः Ta: |

अथ witamgararafad reg frat िदिरातषिधिद्चो- च्यते, तत्रादौ श्रायन्तीयं साम सौति।

दन्दरोटचमहइन्‌ स fawenaq aaqcwa स एतच्छरायन्तोयमपश्यन्तनात्मान८ समथोशादिन्दरि- येण वा एष बोर्खण व्यृध्यते यो राजस्येनाभिषि- च्यते टल ८ fe न्ति यच्छ्रायन्तोयं ब्रह्मसाम भवति पुनरोवात्मानए समो णाति ॥ १॥

दन्दः त्वाष्ट्रं व्रं इत्वा AEA व्यमा सानं श्रायन्तीयेन Great GHANA समस्करोत्‌ Taare Te समा हितवान्‌ ag- दग्धोऽपि राजख््ययाजौ yarfafeansaaala विबुज्यते

[१८. tt. &) ATAETATYTS | 8६७

fe sary कारणात्‌ ठत्रखरूपमूतं पापं wie तख्यादीय्यै- वियोगः सम्भावितः यदि agqraafes चायन्तीयनामकं साम भवेत्‌ तदान पुनरोवात्मानं राजदूययानौ सुंखरीणाति समादधाति इन्द्रियवीय्यैसखटद्धिं लभत इत्यथैः ॥ ९॥

यज्ञायज्ञीयं ara wifes

यन्नायज्ञोयमनुष्टुमि भवति वाचा वा एष द्यध्य- ते यो राजद्येनाभिषिच्यते cafe इन्ति वागन्‌- ुबवाचोरसो यज्नायज्नोयं TATA रसं TATE si

अनुष्टभि पुरोजितीव इत्यस्याख्वि यज्ञायज्ञीयाख्यं साम गातव्यं कुत दति चेत्तदुच्यते राजद्ूयेनाभिषिक्तः पुमाग्मन्व- सूपया वाचा वियुज्यते aay सद्धावात्त्च पापस्यायं परि- हारः agen वाज्विश्रोषत्वाहाग्ूपत्वं तस्या art यन्ना यज्ञोयाख्यं साम रसः सारः तेनाधिकफलजननात्‌ तस्मादेतत्‌- सामगानेनास्य यजमानस्य वाचि सारः स्थापयत्धेव । २॥

बारवन्तीयं साम प्रशंसति

वारवन्तोयममिनिष्टोम साम भवतीन्द्रियेण TTT वीर्येण awa T राजखयेनाभिषिच्यते zac डि न्ति यदहारवन्नीयमभ्निष्टोम साम भवतीन्द्रियख बो्यंख परिष्होत्ये॥३॥ . - -

+ , तार्डामह ब्राह्मण | Crs, tt, a]

अश्ठन्नत्वा वारवन्तमित्यस्याश््यत्पत्रं साम वारवन्तीयं तत्‌सामगानेन विचुक्तस्येन्द्रियसामथ्येख् परिग्रहो भवति ॥ ३॥

सामस्तुतिरुपसंहरति।

अथयन्वाव घायन्तोयेनावारवन्त वार वन्तीयेने- न्द्रियस्य बा unt वोय्यं ख परिण्डोतिः॥ 8॥

खायन्तीयसान्ब्रा नटं ale पुनरखयन्‌ प्रा्ुवन्‌ वीयः वियोगं वारबन्तीयसान्ना निवारितवबन्तः तख्यादेषा सामः इयस्यानुटितिरेवेन्द्रियसामध्यैसखय परिणग्टहीतिमेवति एतदेवा- भिमेल शाखान्तरे शब्द दय निव्यैचनं ad यद्खयवन्‌ तच्छराय- न्तीवस्य खायन्तीयत्वं यद्वारयन्‌ तद्वारबन्तीयस् वारबन्तीवत्व- मिति॥४॥

अथ afefecra विधत्ते । |

अप्रतिष्ठितो वा एष यो राजद्ये नाभिषिच्यते Al a Cas दिराबेण यजतेऽयेव प्रतिष्ठा ॥ ५॥

अभिपेकेण केवलं पाप्मानं हन्तिन पुनः भरतिष्ठां लभते कटास्य प्रतिति चेत्‌ उच्यते यदा वे यद्िन्ेव काले एतेन षुरतोवच्यमाणेन द्विराव्राख्येन क्रतुना यजते अयेव तदानी- मेव प्रतिष्ठा भवति यथा पादद्वयेन पुरुषख प्रतिष्ठा तथा हिरा त्रेणेत्यये; ॥ ५॥

तामेतां मतिष्टासुपपाद्यति |

[re. 1. ७.1. : तारम बाह्मण | 8९.

यावन्ति संबत्छरययादहारालाणि aaa एताः स्तालोयाः संबत्यरणएव प्रतितिष्ठति ॥ ६ ॥

एकसंवत्सरस्य षथ्यधिकशतत्रयमहानि राव्यखु तावत्यस्त- quafafaat विंशलयधिकसप्तशतानि भवन्ति हिरातक्रतौ Siar ऋचोऽपि संख्यया तावत्यएब सम्पद्यन्ते अतः संवत्सरसाम्यात्‌ दविरातरानुष्ठानेन संवत्यररूपे काले प्रतितिष्ठ- त्येव सोत्रीयाशाख्चां संख्या कथमिति चेत्‌ सेयं दहिरात्रकल्पे पय्यपैलोच्य प्रथमेऽहन्यग्नि्टोमरूपे यानि दइादशसतोत्राणि दिती- येऽन्यतिरातरूपे यान्येकोनतरिंशस्तोताणि ते wary fafe- तान्‌ सोमविशेषानालोच्य FEAT, शाखान्तरेऽप्ययमथेः सर्व्व saqaateata, प्रतिषठितोवा एष इध्याः यो creat यजत इति यदावा uaa विरावेण यजतेऽयेव प्रतिष्टा अथ संवत्परमाप्रोति यावन्ति संवत्स॒रस्याहो रात्राणि तावत्य एताः Matar: अहोरातेष्वेव प्रतितिठतीति॥ st

ददिरात्रावयवाहवि शेषौ विधत्ते ।

अग्निष्टोमः पूवंमहरतिराल उत्तरन्तानेवाद्ो- राचयोः ufafasfa ॥ ७ ॥

एकेनाद्धा निष्माद्यः सोमयागेएऽहः शब्द नोपलच्यते तच्च प्रथममहर ग्नि्टोमरूपं उन्तरन्वहर तिरात्रर्पं एतयोदिं विध. योरद्भोरनुितत्वाद्‌हनि रातौ च तत्तदुवितभागेन विविध- अति षपद्यते ॥ ॐ ॥

$ ७० ताख्डामहानाद््ं । (१८, tr, ९1 अस्य द्विरात्रस्य विकल्पेन ata कालान्‌ विधन्ते | अमावास्यायां पुन्वेमडरद्र्ट उत्तरन्रानेवाद्वमा- सयोः मरतितिष्ठति पौयंमाखां पव्वमडव्येटकायाम्‌- तरन््ानैवमासोः प्रतितिष्ठति तदाह एव समान- पत्ते पुर्याहनो सातां तयोरेव काव्ये Tey NTH

उद्विटशन्देन शुक्लप्रतिपदुच्यते उन्तरोत्तरोत्कषंण बन्द CHA तवोपक्रमात्‌ अमावाखायामग्निष्टोमः अनन्तरभा- विन्यां श्ुक्लग्रतिपद्यतिरात्रः सोऽयमेककालः अव पौखंमाख- न्तोमास इत्यम्‌ पक्चमाचित्याभिधौयमानत्वादमावास्याश्ुज्ञ- भ्रतिपदोर्भिन्रयोरङ्खैमासयोवैन्तमानौ दौ दिवसौ तयोरलु- छायाहैमासदये प्रतितिष्ठति व्य्का सष्णप्रतिषत्‌ तदाह र्त्र कारः व्यष्टकायासुत्तरमिति ताभिखप्रथमालिख्लो व्य्टका दूति पौयोमासौी लच्णप्रतिषदादरौ arent दिवसौ तयो. Tara मासद्वये प्रतितिष्ठति सोऽयं fata; कालः तत्र व्यू दिरातरविषये किच्चिदृब्रह्मवादिनः अहः एकड्िनेव श्एक्- ua ये दे निरन्तरे ज्योतिःशास्त्रप्रसिद्धे पुणखदिने स्यातान्तयोरेव दिरावबाख्यं कम्मं are एकस्य TTY, एकख्िनेव मास wafeaa पर्ेऽनुष्टानमुचितं ततखत्घग्धध्ये सम्पद्यते सोऽवं ततीयः कालः ॥ ट ॥ |

अथाख्छिन्‌ कमेणि शद्धितदोषपरििहाराय सामदयं विधा. Atal दोषशङ्कासुद्धावयति ।

[१८. tt. te] ताख्डाम्ा बाह्रं | yoy

~ क भ अपशव्यो fetta TASS Ba छन्दसो गाय- चञ्च बे ्टभञ्च जगतोमन्तव्यन्तोति न तेन जगतो छता यत्ततोयसवने क्रियते ॥ ९ |

अहगेरेष॒ प्रथममहगा यत्रं द्वितीयं aed ठतीयद्डागत- fafa fafa, तथाच तेत्तिरीयाः सप्तमकाण्डे गायत्रो वा रेन्द्रवायव इति अद्धिन्ननुवाके समामनन्ति mad प्राय शीयमहस्तेषटभं दितीयमहव्जी गतं ठतीयमहरिति एवच्च सति द्विरारक्रतौ दतौयखाद्भोऽस मवादहिनह्वये गायतच्च Few afa एते दवे एव छन्दसो सम्पन्ने जगतीमन्तययन्तौति अन्त- feat परित्यक्तां कुबेन्ति सा च जगती पश्ुसाघनमूता अत- एव शाखान्तरे सोमहरणविषय उपाख्याने जगत्याः पशव्य- त्वमामनन्ति सा पशुभिखु दीया बागच्छत्‌ तख्माञ्जगतौ- RCA वशव्यतामेति Lea जगत्या ufeaa द्विरावोऽय- मपशव्य इत्येवं दोषं ब्रह्मवादिन आङः, ननु टृतौयसवने जगती विद्यते आभवान््स्य जागतत्वादिति चेत्‌ मेवं sare एकदेशे टतीयसबने जगती क्रियते तथापि maga Beagle जगतो छता न भवेत्‌ TATE एव AGIA जागतत्वं aqrefeca नासि तख्याञ्जगत्या अन्तरायखदवस्य एव ॥ २ ।

we दोषस्य परिहारः द्श्रयति। यटा वा रषाषोनयाडइमजते LCA वा सवन-

39x वार्ड महा ्राह्खं | Tre. १. tej

मधेव जगतो छता WYAAACSTSl ब्रह्मसाम भवति वेखानसमद्धावाकसाम यच्छ क्रिये सवने त्रि- येते तेनेव जगतो AAT तेन पशव्यः ॥ १०॥

यदा वै यद्धिन्ेव काले एषा जगती अहीनसंज्ञकस दिराव्रादेः सम्बन्धि ऊत्लमहभेजते तद्‌ानौीमदहनि जगती छतेति aa शक्यते नान्यथा एकेनाद्धा सह Tua दरति arg एकाहः तस्य वा प्रातःसवनमाध्यन्द्िनिसवनयोरन्यतरत्सुवनं जगती भजते तदापि जगतौ कतेति वन्तं शक्यते साद्भुत्वन्तु दिरात्रस्य नास्ति तस्मात्‌ केनचित्‌ प्रतिनिधिना जगतीकरणं सम्यदट्नीयं कोसौ प्रतिनिधिरिति चेत्‌ उच्यते fecraaa- सोत्तर स्याद्भो बद्मसाम तेशोकं भवति ब्रह्माणमुदिश्य गीय- मानं ब्रह्मसाम विष्ठा; रतना इत्यस्यां anager साम ते शोकं तथेवा्ावाकमुदिश्य गीयमानमद्ावाकसाम बेखानस- नामकं भवति a fae कम्ंणानशदित्यस्यां बुहत्यासुत्पनं साम वेखानसंसा च बृहती प्रथमपादव्यतिरिक्तेष पादेष॒ चतु- शौ मत्षराणामभ्यासाज्जगती सम्पद्यते एते उभे सामनी यदि श्ुक्रिये सवने खजीषव्यतिरिक्तंः सोमांश्ुभिरभिनिष्पने war- शन्दवाच्यसोमरसोपेते माध्यन्दिनि सवने क्रियेते तेनैव साम- इयकरशेन द्विरात्रे जगतौ छता खात्‌ तेन जगतीकरणणेन हिरावः पशव्यो भवति सोऽय दोषपरिहार, ॥ yo i

अथास्य द्विरात्रस्य संज्नानुरुणं फलं दथैयति।

Cre ११, et) ATATAT STS | BSR

safeat एष fztrat Barat वासयति ॥ ee ag दहिरात्रस्य afefcfa संज्ञा aise यजमानायार्य fgcra: qatadargaity विवासयति तमसः arqato- नयनेनम्रकाशं atta gfefguargy way vfactagta: काये; तत्र qa afeaa sans चतस्य तिना यजेतेति॥ ATA प्रकाशेन तमो हाद च्िवारयन्‌ । उमथेाखुतुरो देयाद्िद्यातौ्ंमदेणष्वर; ॥ १९ ॥ इति ओरीमद्राजाधिराजपरमेश्वरवेदिकमागप्रवत्तंकयी वीर- Page Tae शा यणाचाय्यण विरचिते माधवीये सामवेदाणैप्रकाश्चे ATCIALTAT HA अ्टादथाध्यायख एका- Sq; GW: ।

werearaia: समाप्निमगभव्‌ |

x] SM

ऊनविंशोऽध्यायः! |

निमी क क

अथ प्रथमः खण्डः |

यख निःश्वसितं वेदा योवेदेभ्योऽशिलं जगत्‌ | निर्ममे awe वन्दे विद्या तौथैमहेष्वरम्‌ | खगा राजस्हरयसम्बन्धिनः सर्वे यन्ना; पवितराख्याभ्निटोमा- भिषेचनोयद्‌शपेयकेशवपनीयव्युटिद्विरातरचवबख wares: | एकोनविंशे इन्दानां कतूनासुपदशिताः। eure वे चिदवानां न eer: सकला अपि॥ ` wa निदानं aaa इन्द्रा दूत्या्चते न ते सर्वं इन्दा; इन्द भिश्रास्तु भवन्ति यौ यावैषां समानकनतैतवसुपलतौ तौ इन्दौ भवत दति, अटौ तावद्राडिल्येव नामकं कतुमादह |

?

ASAT ॥ १॥ उच्यत इति शषः, राज्यदेतुत्वाद्राडत्ये तन्त्य नाम भवति ॥ १ तद्य फलमा | योराज्य अश समानाराज्चन्न म्राञुयात्‌ स एतेन यजेत राजैवे न राजानं करोति तन्तु वैगा-

१२. १.४.] ` तारडयम्ा ब्राह्मणं । ` ४७१. जेति waar राज्ञा राजान कच्यौ द्रानैबेनए राजान करोति॥ du । ` `यः पुमान्‌ राज्ये विषयभूते सन्यासं समानाभिलापं कुक्‌ केनचित्‌ प्रतिबन्धेन Creag प्रायात्‌ स पुमान्‌ राज्यप्रा्यये" मेतेन राटशन्दाभिधेन करतुना यजेत तदानीं राजेव क्रत्वन्त राणां राजभूत एवायं ्रतुरेनं राजानं करोति यद्वा राजेव राडत्ये तन्नामकेन कतुनेबेनखूत्विक्संघः राजानं करोतिर्य करतुना राजानं Halq तमेवैनमवषिवादेन सव्बेजना farsa: दूतरेष्वपि राज्यं कुमत्छपि राजत्वव्यवहार न कु्यैन्ति तेषा- भेतदीयश्यलयत्वात्‌ युक्तञ्चैतत्‌ क्रतुनैव राजत्वख प्राप्तवात्‌॥ २॥

दतरक्रतुभ्योऽच्िन्‌ राजि कतौ को विशेष द्रत्याशङ्कयाइ । छन्दोऽन्ये यज्ञाः सम्पद्यन्ते स्तोममेषषोय्धं वें स्तोमेवोय्.एवाधष्यभिषिच्यते ॥३॥

` अन्छे यज्नाः सषटादयः ढन्दोमातं बहत्यादिकं arg ae एषतु राट्‌ छन्दसां सङ्ख' माप्नोति wee चेकंकश्माद्धिकं ब्रीं प्रसिद्धं 2 i

AQ राजः क्रतोः Mamie दशेयति।

Waa TOMA भवल्यष्टो वै Te UVES समद्यच्छन्ति TAA च TITTY पुरा- frag afen च aay ग्रामो च चत्ता च संग्र

४०६. तारडामडाताश्चशं । (ve. १. ४}

होता चेते वे बीरा ces समद्यच्छ न्ये ेष्वेवाध्यभि- पिच्यते॥ 8 ॥

एकविं शतिसंखयाकाभिः सोत्रीयाभिन्रिं ष्मन्नाः सोमा एक- fam: ते wedarat अख्िनाजि विद्यन्ते तेरटमौरार्‌ सम्यक्‌ स्तुतो भवति तथा हि लयः पवमानाः सप्रदश्सोमेापेता- खतरेकपरञ्चाशत्स्तोत्रौया भवन्ति ५९ अज्यस्लोत्राशिं चत्वारि तिटत्‌ स्तोमदुक्तानि तिटत्‌खलोमस्य Seq नवस्तोत्रीयाखखया- द्राज्येष षट्‌ विं शल्घं ्याकाः सोत्रौया भवन्ति ३६ चत्वारि श स्तोत्राणि पञ्चरशसतोमयुक्तानि तस्य स्तामस्य चैकस्य waar Gata; तस्मात्‌ तत्पृेष षटिसंख्याकाः खोया भवन्ति do at; सवौ मिलित्वा सप्तचत्वारिशदधिकं शतं Stata; सम्प- द्यन्ते ९४७ ताञ्चेक्विंशतिसंख्यया विष्टेदिताः सप्तसंख्याकाः एकविंशसोमाः Tuga Waa खतएवैकर्विंशः सोमो विहितः एवमख्छिनालि wa शृ्टसंख्याका एकविंशस्तोमा भवन्ति यथा वीराः पुरषाः अषटसंख्याका राष्ट सम्यक्‌ निव इन्ति एवमेते ऽस ख्याकरा एकविंशखामा राडल्ये तन्रामकं aq सम्यक्‌ निवेहन्ति राजस्नातादयसेऽष्टौ वीरपुरुषाः aa भ्नाटटपुत्र पुरोहितमहिष्यादयखुत्वारः प्रसिद्धाः दूतो Cate: ग्रामणी ग्रामेषु योगत्तेमविवारकः wat याष्टीको द्वारपालः संग्रहीता भार्डागारसखय पालकः एतेषां राषटनिवी हकत्वं fey अष्टसं ल्याकेरेकविं शसतेमेनयेक्तं राजकतुमनुतिष्टन्‌ तेष्व वोर पुरषेष्वभिभिक्तो भवति ॥ ४॥

(१९, ९. ^1 ATTA । aod एकविंशखोमप्रचुक्तं WATS | da बा एकविएशः प्रतिष्ठा waware भ्र- काशो भवति प्रतितिष्ठति य wat ae ny

योऽयमेकविंशसोमः सोऽयं प्रतिष्ठा प्रत्य क्रतो; समाति स्थानं अतोऽयमन्येषु स्तोमेषु wa वे च्षतरियजातिवत्‌ सोमः राजएव TATE लोके aay विप्रवैश्यजातिष प्रकाशः भोग्य असिद्धिरधिका 'एवमेवास्यैकविशसतोमख्ान्ेष fazafer was प्रकाशः म्रतिष्ठात्वप्रसिद्धिरख्ि यः पुमानेवं वेद्‌ सोऽयं धनधान्यादिभिः प्रतिष्ठां लभते ॥ ५॥

दति ताख्डामहाबाह्मष्ये रकोनविं याध्यायख् प्रथमः खण्डः | we हितीयः खण्डः । विरारसंज्ञकं ऋत्वन्तरः विधन्ते। A ~ अथष विराडन्नाद्यकामो यजेत Ne

Tey क्रतोः कथनादनन्तरमेष वच्छमाशविरेषो विराट्संन्नकः क्रतुरुच्यते दशाक्षरोपेतेन तिरार्न्दसा सड संख्यासाग्यादेष क्रतुविराद्संज्ञकः तञ्च साग्यमुत्तरवर स्यष्टीभ- विश्चति तस्खिन्‌ अन्नाद्यक्रामोऽधिक्नारौ नतु सोमयागेष yaa

se .तारुडामद्ाजा दं खं । fre. ९. ९}

भूतस्य ज्योतिष्टोमस्यापि Sarena राटृटन्दोरूपत्वमस्ति वथाच - तैत्तिरीया आमनन्ति विराजमभिसम्पद्यते were च्जयोतिरुच्यते इति एवमन्येष्वपि यज्ञेष॒॒विरार्‌सम्यत्तिखव, तत्र चयते नच तेषां यन्नानां विराडिति संज्नास्ि॥९॥

अख तु यज्ञसख तेभ्योऽन्यः कोविष्ेषोविद्यते येन विराडिति संज्ञा स्थादित्याशङ्कयाह।

परोच्तमन्ये यज्ञाविराज सम्पद्यन्ते मरलन्तमेष विराज सम्पन्नः ॥ ९॥ |

ज्योतिष्टोमे दादणखोत्ाणि तेष्वाद्यस्य | बदिष्पवमानस्लो- त्ख वतिर्दाखखसोमो मवति afay स्तोमे नव Salar: सन्ति चत्वाव्यीज्यसतोत्ाशि माध्यन्दिनिपवमानसतोतमेकं तेषु VaR प्रत्येकं पञ्चदथसोमायेमावल्यैमानेष पञ्चसप्ततिखलोवीया भवन्ति चत्वारि wewtafq अमैवपवमानस्तो तमेकं तेष Was सप्तदथसलोमाथैमावध्यैमानेष पञ्चाणीतिसंस्याः सोतरीया भवन्ति एकद्धिन्‌ यन्नाग्रज्ञोयरोते एकविंशसोमाथेमावत्ये- माने सत्येकविंशसंख्याकाः सोत्रीया भवन्ति ता; wat मि -लित्वा नवत्यधिकं शतं qaga तासु दश्भिद्‌ शभिरेककसड् सम्पादिते सति दशसंव्यया विरार्‌कन्दःसार्प्यं भवेत्‌ तख are बुद्धिविशेषेण सम्पादनौीयत्वात्‌ परोक्तं afag क्रतौ अतिसतो ्रमाम्नातानासमेव दशात्मप सोतीयाणां व्यवध्ितत्वादहिः राट्सम्पृत्तिः nara सोऽयमन्येभ्यो यन्नेभ्योऽस्य विशेषः ॥ २॥

(९.३. .]. नांश्डामहहाव्राद्य्वं 1 8७2 ` ` एतहेदरन प्रशंसतिं। ` ‡ ~ ~ > ¬ प्र्त्तमतनान्नाद्यमवर्न्पेऽन्नादो भवति य णवं वेद्‌ ॥३॥ | एतेन सखतःसिद्धायाः विरारसम्यक्तरवेदनेन प्रत्य यथा भवति तथाद्िन्ेव जन्मनि फलं भवति।॥३॥ प्रत्यत्तविरर्‌ सम्पत्यथ भ्रतिसतोत्रं दशसंख्या विधत्ते । ` WASUSM भवति TAA विराड्‌ वेराज- मन्नरमन्नाद्यस्यावरुध्य ॥ 8 ॥ ` तन्तरीयेष Slag ata: Wat वियते स सर््वोदशदभी भवति ufaeta विवगचितत्वार्शद शतिः सा प्रयुज्यते ताहशी दशसंख्या afea watqea स्तोमे विद्यते ससर्व्वोदशदशी- त्युच्यते स॒ प्रकारः दत्र ces: विराडाख्ये aie दशाचरत्वं ufag तेन wea साभ्यत्ादन्नं वैराजं तद्यादियं संख्या ufad योग्यया प्रपद्ये मवति ॥ ४॥ तामेतां दशस ख्यां समभागेन विभज्य प्रशंसति।

ता पञ्च पञ्च Nal WERTH Wear पशवो यन्ञ एव पशुष प्रतितिष्ठति ॥ ५॥

दशत्वसंख्यायां साम्येन विभक्ञायां पच्चकदयं भवतीत्यभि- Key ATS aT एव Malar, पञ्चपच्चेलुच्यते पङ्किन्दसः पञ्च

४८० वारडाभहानाह्मण् ॥ [१९, १, 3)

पादोपेतव्ाद्यजमानपश्चमेखतुरभिंकग्भिरपेतत्वात्‌ पथ्रूनाच्च प॒च्छसहितेखतुभिः पादै रपेतत्वात्घद्चया पड्किसम्बन्धे सति WET TH ताहृशेष uy चायं यजमानः प्रतितिष्ठति अख्िन्‌ ऋतावन््राद्यंकामोऽधिकारी वशतः ॥ ५॥

saat ufagrataafaarfcouare ।

एतेनेव प्रतिष्ठाकाम aaa दभि दरदं पुरूषः प्रति्ठितोऽखामेव प्रतितिष्ठति wey

Taga यथा भवति दशभिरोषाङ्लौभिः प्रतिहितः पुरुषोऽद्धिन्ेव लोके घनधान्यादिभिः ्रतिहितो भवति॥ ६॥

दरति तार्डाहानाद्मख एकोनविं चाध्यावंख दितीवः way: +

Ga तीयः wae: | ओौपशदाख्यं wd Free । WAM ओओपशदः॥ १॥

इशिर्ातुविना णा aad उपसं्राप्तखखय प्रजो त्मन्तिप्रति- बन्धस्य विना sane; ख afea क्रतावस्ि सोऽयमौषः शदः ॥ ६॥

[१९. 28) ताण्डाम हा ब्राद्यक | ext

तद्य प्रजोत्प्तिप्र तिब धविनाशान्तेन प्रजोत्पारनलक्षणं फलं दशेयति |

गन्न्भीप्सरसा स्तोमः प्रजाकामो यजेत गन्ध- HATA वे HATA प्रजायावा प्रजस्ताया बेशते तेषामच सोमपोधस्तान्‌ स्वेन भागधेयेन मरोणाति asa Sat War प्रजां प्रयच्छत्ति॥ ९॥

ये गन्धव देवान गायका ASIC दे वानान्नततक्यसतेषां वासाञ्च Met यज्ञोऽयमौपशदाख्यः कुतः तेन खा्थेन ष्टत्वा दरूषत्वोपवारः एतेन क्रतुना प्रजाकामो यजेत अन्तरिचायतना गन्धव्वश्यरस एव मतुव्यसम्बन्धिन्या उत्ाद्यायाः पुतरपोत्रादि- रूपाया; प्रजाया ईशते खामितेन वत्तते या च मनुव्याणामप्र- जसता प्रजोत्मादनसामय्यैराहित्यं तस्यापीश्ते वा शब्दौ सस्तुलय- TAY तेषां तेषां गन्ध ैश्चरसष्पाणां देवानामताख्िनौपश- दाख्ये क्रतौ सोमपोथः स मपानं wala A fe age करतौ सोमं पिबन्ति तयोव्यैजमानस्तान्‌ देवान्‌ स्ोचितेन भागेन तोषिति च देवाः सोमपाने ठक्ताः प्रीतिमापन्ना; प्रपिबन्ति वा अद्ध यजमानाय पुव्रपौत्रादिर्पः wat प्रयच्छन्ति | २॥

afea ant किञचिद्िशेषं विधत्ते | A ™~™ ~ rr VARA स्तोलोयोपज्ायते प्रजामेवास्म्मा उपजन-

यति ॥२॥ २ ६१

४८९ MBAS BU (te. ३. €!

विञतरूपेऽख्िन्‌ करतौ यानि दादशलोत्राणि अतिदेशेन प्रञ्जतितः आप्तानि तेष सर्वेष wae एकैका नतनस्ोत्लोया SAAT सा चोपजाता Weta प्रजामेव यजमानाधेमुत्मा- द्यति ॥३॥

विशेषान्तरं विधन्ते।

ककुभं माचोमदरहति weet वे ककुबगभं एव स.मध्यतो धोयते॥ 8 tt

मष्यन्दिने पवमाने खतः म्राप्नाया गायत्था; माचीमुपरि- ` व्तिनो पवस मधुमन्तमङ्त्येतां ककुभसुटूहति west ककुभ; सरुषोत्मादकलत्वेन युरुषरूपत्वात्‌ स एव पुरुषर्पात्म कः ककुप्‌- पो गर्भो मध्यतो माध्यन्दिनिसवनाख्ये क्तुर्दरस्ानीषे मध्यभागे स्थाप्यते ॥ ४॥

अन्यं fata fart |

अथ यदेषा द्विपदा ककुभो लोके क्रियते गर्भमेव

तद्धितं प्रजनयति wy

दतीयसवने अभेवपवमाने खतः प्राप्तायाः पादवयोपे- ताया; ककुभो लोके wa हिपदा क्रियते परिभरधन्बेत्येषा दिपदा ककुप्‌ कत्तेव्या तद्धि ककुपूकरणं गमैएव परिपक्ररूपो अवति तच्च गभेमनेन दिपदाकरणेन प्रजनयत्यत्यादयति ॥ ५॥

तस्यां feaci ककुभि च्यावनं नाम साम विधत्ते ।

[rz १. &) ताण्डामहा ब्राह्मणं । ४८१ * भवति सि च्यावन भवति प्रजातिवं च्यावनं Ney

wat fe गैः उदरात्‌ च्यवते बह्हिःपतति अतख्ुयावनाख्ं साम प्रसवडेतुत्वात्‌ प्रजापतिः प्रजोत्पादनरूपं भवति॥६॥

urges प्रशंसति |

भ्रजायते बह्भेवति य एवंवेद ॥ ॐ ॥

Wes ॥ ऽ ॥

षरा खयमेकोऽपि प्रकर्पण युद्रादिखदूपेण जातः. तत्‌ खयं बड्धविधो भवतीति म्रक्रम्य सामद्यं विधन्त |

वसिष्ठस्य जनिले भवतो afast वा एते पृत- इतः Waal अपश्यत्‌ स प्रजया पगुभिः प्राजायत यदेते सामनो AIA: WATS ॥ ट ॥

जनित्रनामके द्वे सामनी वसिष्ठसंम्बन्धिनी विद्येते ते उमे अत्र मवतः प्रयोक्तव्ये इत्ययेः नौषसस्यकत जनि तमेकं ब्रह्मसाम भवति पुरोजिती वो अन्धस इत्यद्धिन्नाभेवे इतीयं जनितं इत्येते दे वसिष्ठस्य सम्बन्धिनौ पुरा कदाचित्‌ पबहतो ग्न- gat Safest a प्रजार्थी यत्‌ तत्साघनभते एते दवे सामनी

ऋअपरश्यत्ततः स वसिष्ठ; ताभ्यां सामभ्यां प्रजापश्ुयुक्तः waet ऽभवत्‌ अन्यस्याण्येते सामनी प्रजोत्मादनाय सम्पद्येते | ८ ॥

अथ सोत्रीयाणां सख्यां प्रशसति |

४८४ AAC त्रा दां | (१६, 9. १]

हे Somat विराजमःतरिच्येते दह स्तिया अने प्रजननाय प्रजननमेव तत्क्रियते HATA ॥ € ॥

भक्तौ TAY सोलरेषु नवत्यधिकं सलोत्लोयाणां शतमिति qaaa परिगतं wa तु ततोऽधिका दादशलोतोया एवं सति प्रतिगताः Malay प्रत्येकं eae ear विभक्ताः संख्या- , साम्यादेकोनविंशतिसंख्याका विराजः सम्पद्यन्ते अधिकास्तषि हादशसु Walag दशसंव्यया विराडेका सम्पन्ना ततोऽत्र संस्तुतानां लोत्ीयाशाम्डध्ये F Waly विरार॒रूपचमतिकर- ग्याधिके सम्पन्नेते चद पुरुषावग्रवभूतारण्डलिङ्गस्थानोये लोके- ऽपि feare इं अण्डलिङ् ऊने तच्चोनत्वं प्रजननाय wat त्मादनाय अन्यथा ताभ्यां पिहिते fas aa प्रजोत्पद्यते तखयात्त- न्तेनातिरिक्तकरणेन प्रजोत्पादनमेव Aa भवति ततोऽयमतिरेकः

water भवति ॥ 2 ॥

दति तार्डामहाव्राह्मख एकोन विं ाध्यायख

द्रतोयः ख खडः |

अथ चतुथे: खण्डः । GAA ख्यं करत्‌ विधत्ते । अथेष पुनःस्तमः॥ १॥ स्लोमोपलचितात्सोमयागात्‌ केनापि निभित्तेन vere एनरप्यधिकारः सम्पादयतौत्यसौ क्रतु; पुन;सोमनासकः; vel

[re 8 8) तार्डामहा ब्राह्यं । ४८५

तत्राधिकारिणं टभ्ैयति।

यो ae प्रतिगरृद्धय गरगोरिव मन्येत स एतेन यजेत ॥ २॥

यागस्य पनीयस्य बापरदहितन्यायजित्वो पनीयो वा प्रकारा- न्तरेण वाया निषिद्धं दरव्यं as प्रतिग्यह्य नरकाङ्धोतो विषभ- ata नष्टोऽस्पमीति यस्खिन्तयति स एतेन पुनःसलोमेन यजेत wa सवनत्रयस्तोमप्रकारः BA दशितः ॥ २॥

दादर शम्माध्यन्दिनं सवनं तिता अभितदति माध्यन्दिनिसवन- mae द्वादशस्तोत्रीयासु येयमेकादशौ सोत्ौया तसा; फलं दशेयति।

THM यदेव पूववयसे As प्रतिगर्णाति sac गिरति यदनन्नमत्ति प्रातःसवनाय तन्निहरति ॥ ३॥

येवं Maat एकाटशी से व्रोयाऽस्ि स तत्सव्वं दोषजातं निहरति faacit नाशयति किमथ प्रातःसवनानुष्टाने मुख्या- -धिकारसिष्यथं किं fa नाशयतीति चेत्‌ तदुच्यते पूव्वयसे ृव्ैद्धिन्वयसि खक यस्यायुषः vent यदेव निषिच्ं द्रव्य as प्रतिष्टह्णाति तथा क्षेत्रादि विप्रयविवादेष कोपेन मर्तु गर विधं गिरति भक्षयति यदस्ति नातिदिषमन्रमत्तोति यदस्ति तत्घ॒ववेन्राशयति ॥ ३॥ उत्तरस्याः दादश्याः सोबोयायाः WATE | अथयादादशो यदेवोत्तरवयसे ay प्रतिण्क्लाति.

४८६ तार्डमहाब्राह्मणं | [te, 8. अ]

aac गिरति यदनन्नमत्ति ठतोयसवनांय तच्विह- रति॥8॥

प्यवदूव्याख्येयं ॥ ४ ॥

यासु CMA: Malar अकशिष्टास्ययसां फलमाह |

EN = A थस्‌ A 9

ATA वे पुरुषः स मध्यतोऽशुद्धा मध्यत वेनं पाण्मनो मुञ्चति ॥ ५॥

परुषस्य हस्ताङ्लोष पादाङलोष च विराट्‌कन्दसाञ्च टथ- सञ्यासङ्गावाद्वैराजत्वच्च स पुरुषो मध्यमे wTy, पूरववोँत्त- रयोव्मैयसोर्क्तप्क,रेण प्रतिग्रहाद्यशुद्धिषरिदारेऽपि मध्यगता- श्ुद्धेरपि पररिहतत्वात्‌ एनं शुद्धिरहितं पुरुषमयं दशसंख्या. सङ्ोयुक्तः लोत्रोयसद्ो मध्ये वयसि पापान्मोचयति ॥५॥

अथ सामद्वयं fare |

egy भवतः ॥ ई ॥

Awaey पदेत्यनेन निधनेनोपेतं यच्छ द्धाशुद्धोयन्रामक" साम तद्‌ ब्रह्मसाम भवेत्‌ ऊं ध्विडेत्यनेन निधनेनोपेधं यदपरः श्द्धाशद्धीयन्नामकं साम तत्‌ खकीोयाखवुत्तु भवेत्‌ तदेतदुभय कल्पकारेणोक्तं ॥ € ॥

MATA शुद्धा शद्धीयं ब्रह्मसाम पटनिधनमिति तथा शद्धोयं खासु यदेडमिति सामहयं मरशंसितुमाख्य7यिकामाडइ ।

[te 8. स] तार्डामहावब्राह्णं 1 8८७

TMT यतोन सालाहकंयेभ्यः मरायच्छत्तमस्ोला वागम्थवदत्सोऽशुङ्खाऽमन्यत सएते शुद्धाशुद्धोये अप- ष्यत्ताभ्यामदुध्यत्‌ ॥ \S ॥

केचन यतयः सबैकम्दरसंन्यासं Bat कदाचिदपि qaqa वेदान्तशब्दोच्चःरणरहिताः काष्ठदण्डमात्रधारिणो विवेकज्ञान- रहिता यत्र त्रानं भक्षयन्तो ACHAT वत्तैन्ते तथा चान्यत्‌ BIA ज्ञानदण्डो wat येन एकदण्डी स उच्यते । काष्ठदण्डो छतो येन संन्यासी ज्ञानवच्छितः। सयाति नरकान्‌ घोरान्‌ -महारौरवसंन्नकानिति। सालाटका अरण्यष्वानः तेषामपलय- भूता बालकाः श्वानः सालाटकेयासेभ्यसान्यतीनिन्द्रोमारणाथं आयच्छत्‌ तेच यतयो वेदान्तणब्द्रहिता द्ये तद थैमिन्दरवाक्य- पेण कोशीतकिनखामनन्ति अत्यन्बु खान्‌ यतीन्‌ सालाटके- येभ्यः प्रायच्छ दिति तथादत्तवन्तं तमिन्द्रं sata निन्दारूपा का- चिद्धागस्यवदत्‌ इन्द्रो ब्रह्महत्यां कतवा नित्येवं निन्दा लोके सवेत HEAT ततः स इन्दर सखयमण्ुद्धोऽमीत्यमन्यत सोऽष्णद्धिषपरिहारो- पायं वेदेष्वपि faa शुद्धाश्द्धीयनामके इं सामनौ अपश्यत्‌ ताभ्यां सामभ्य सने; शुद्धोभूतः ॥ ॐ ॥ FATAL सामद्यं प्रशसति | यदेव ae प्रतिगृह्णाति यदनन्नमत्ति यदशुडाम-

न्यते तदे ताभ्या शुध्यति ॥ ८ ॥ ५

yor ATU AFTAT ETS | [१६ ४ ११] प्रतिग्रहे वा निषिद्धान्नभक्षणे वा निमित्तान्तरेशवा यद्‌

` श्द्यापादकं पापमस्ति तत्सन्ैमेताभ्यां श्ुष्यति विनश्यति ॥ ८ ॥

अन्यत्‌ सामहयं विधत्ते |

गोषू क्तञ्चाश्वसृक्तञ्च भवतः॥ ९ ॥

wifestaa नोषक्रनामकं साम भवति इन्दरमच्छत्यत्ाष्व- स्टूकनामकं साम भवति ic i

तदेतत्घामदयं प्रशंसितुमाख्यायिकामाह |

गोषुक्तिश्च वक्ति बहन nfare गरगिरा- वमन्येतां aaa Waal अपश्यतां ताभ्यां गरन्निर- mat यदेव बह प्रति गृह्णाति agd गिरति यदन- mata तदेताभ्यां निहते ॥ १०॥ `

Tamers wats, अश्वधक्तस्थापत्यमा षद क्तिः तावुभौ ब्ध प्रतिग्रहरूपं विषं भक्तितवन्तावावाभिति तत्परिहारोपायं

वेदेष्वन्विध्येते उभे सामनी eg ताभ्यां सामभ्यां प्रतिग्रहरूपं निरन्नातां नि;थेषेण नाशयतीत्यथैः ॥ ge ॥

प॒नःसलोमाख्यक्रतो रक्‌ थसं स्था रूपं विधन्ते |

पञ्चद्शस्ताचाणि भवन्त्योजा Wai पञ्चदशः पापमनणएवेनं मुक्को जसा Taq समदेयति ॥ ११॥

(re. ५. ४] ATTRA ETS | ४८९.

यद्यख्िन्‌ yma मार्ध्यन्दिनिसवनस्य दादशसोमोपेत- त्वात््रातःसवनट्तोयसवनयोख् व्रिटत्‌ लोमोपेतत्वान्नासख्यवब पञ्च- दशस्तोमख्य प्रसङ्गः तथापि स्तेवगतसंख्यया तं We सम्पाद्य बौय्यैकूपेण प्रशंसा क्रियते पञ्चदशस्तोमस्य प्रनापतिवाङ्ग्यासु- त्पन्नत्वात्‌ त्षत्रियवीव्यदेतुत्वं Naga व्याख्यानमोजदति तेन वीणं यजमानं पापान्मोषयित्वा सेयं Magen घन- धान्यादिसमद्ं करोति । १९॥

दति MATT नाद्व एकोनविंथाध्यायद्

चचतुर्घः ख गडः | अथ पञ्चमः खण्डः | तुषटोमाख्यं क्रतुं विघने | BAW चतुष्टोमः ॥ १॥ पू्ैख्ात्पवखादुत्तर SUT लोम्तदटमिखत्भिः लोतौ- याभिरख्डिन्‌ क्रतौ अधिको भवति अतोऽयं कतुखतुटोमः ॥ १॥ अत्राधिकारिणमाइ | पशुकामो यजेत ॥ २॥ स्पष्टो: ॥ २॥

WAM awe Mas व्या प्रशंसति, २] ९२

gee ATEN ETAT द्‌ःख 1 [१२५६1 थचतरूभिबेहष्मरवमानं भवति AGS: पशवः पं नेवावर्न्धे ॥ ३॥ अये पूषा रविभेग इत्ये तासिखोऽनुष्ट्भसासखचरसं स्याः

बतो गायबोः सम्याद्य ताभिन्निष्न्ने बहिष्पवमाने wa चतुःसं ख्या पएम्राप्ति स्यते 1 ३ ॥ = अभ्यः Wawa Ma पुेख््ादधिकलेन वह्धेमानया Was संख्यया सम्पन्नामष्संख्यं प्रशंसति | यदष्टाभिराज्यान्यष्टाशफाः पगवः गफशस्तत्‌ पश्नाभोति॥8॥ अष्टाभिः सोत्रोयाभिराज्यानि निष्याद्यन्त इति यदसि

तेन पशुनाप्रोति TYE शफानामष्टत्वात्‌ शफः शफद्वारा साग्य- सम्धवात्‌ ॥ ४॥ |

तत SE चतुःसंख्या बद्ध मानां लोमसं ख्या प्रशं सति | - “यत्‌ द्ाद्भ्रो माध्यन्दिनिः पवमानो द्वादशमासाः संवत्सरः संवत्छर Wala भजायन्ते तानेवावरन्धे ॥ ५॥

संवत्सरमनु प्रतिसंवत्धर गवादिषश्यूनां बल्सोत्मादकत्वं प्रसिद्धं byl

ततोऽपि षतुःसंख्ययाधिकं ोस्रान्तर प्र्सति।

(१९, ५, € 1 ATTA TY । 9२१. यत्‌ षोडशानि verte Meare: पशव; कला- शस्तत्मश् नाम्नाति ॥ € ॥ 3 गोमहिष्यादीनां पशूनां शिरो ग्रीवा मध्यदेहः पुच्छभिति च व्क्कानि चतारः पादाः अष्टौ शफा; इत्येवं षोडशसंख्याकाः

अवयवा; कला LIMA चत्वारः कलाद्गारा संख्यासामान्या् aerate: षश्प्रा्तिर्भवति ॥ ९॥

ततोऽपि.बतुःसंख्ययाधिकं रोमान्तर प्रशंसति, ` यद्विएश अभवः Wega aera yon

अभेदपपमाने fin; रोम दति यदस्ति ततने वैषां wart यत्‌ पाङ्कत्वमस्ि तदाप्नोति विंरतिसंख्यावयवेष चतुषु भागे म्यक पञ्चसंल्योपेतवात्‌ weaafa पशनां पाङक्घातवं पुर- ata अत; तत्मात्षिथैक्ता ॥ अ ॥

ततोऽपि षचतुःसंख्याधिकं शोमान्तरः अश्चसति। |

यज्चतेवि < शोऽग्नि्टोमच्चतुविएपत्यल्तरा गायवी तेजो ब्रह्मवर्चसं गायतो तेजएव ब्रह्मवे च॑समय- सन्धे॥ ह ॥

अग्निष्टोमो द्वादश्सोत्रसख खषटमन्यत्‌ ॥ ८ ॥ `

चतुव शसं ल्या हारा सौमस्य यद्गायतोत्वं त अकारान्तरेया भरशसति।

BEX ATWIARTAT YS । (१९. ५. nj भाणो गायतो प्रजननं म्राणादेव AAI: मजा-

यत॥<॥ | च! । रेचकपूरककुम्भकेः प्राणस्तरिधा भिद्यते गायती च तिभिः पादैरुपेता तद्धाद्गायली म्राणबलेन fe ग्भाघानकाले वीय्यैमा-

धीयते तस््मात्माणः प्रजननं तथाविधप्राणद्पाया गायत्याः भ्जोत्पादरकत्व यजमानस्य भवति ॥ ९. ।

तदेतदुक्तमग्निष्टोमसाम प्रकारान्तरेण प्रशंसति।

एक साम बहनि छन्दासि तस्माद को THA पोषान्‌ पुष्यति ॥ १०॥

अत वारबन्तोयास्यमेकमग्नि्टोमसाम तस्य॒ ॒वारवन्तो- यस्याधारभ्‌तान्यग्गतानि च्छन्दा सि बहनि भवन्ति तद्यथा यन्ञा- यज्नोयसखच्ैः साकमश्वस्य्चोहारिव गैस्यचैलेरण्ठस्यचचै दति

तस्ममात्कारणाहार वन्तो यसामस्थानीय एकः पुरुषो TRA पोषान्‌ सुबपौवरादिरूपान्‌ पोषणीयान्‌ प्राणिनो awa पुष्यति ॥१९०॥

पुनरपि प्रकारान्तरेण प्रशंसति।

Wal वा अग्निष्टोमः पशबग्छन्दाधयात्मन्येव तत्प्रशन्‌ प्रतिष्ठापयति नोक्‌योनाम्निष्टोमो न fe ग्रास्याः पशवो नारण्याः ॥ ११॥

योऽयमग्निष्टोमान्तो दादशथसोवयुक्तः Aa: सोऽयं सवे

(12. ६ १] तार्डय महाब्राद्धण्णं | Bae

सोमयागेष्वनुरत्तवादात्मा सोमयागदेहः यान्यतिरिक्तान्यक्थ- tanita छन्दांसि तानि पशवो गकादिपशख्थानीयानि तत्तेनोक्‌थक्छन्दोऽनुष्ठानेन पुशन्‌ प्रतिष्ठापयति सोमयुक्तखतु्टोमः mga तावदुक्य इति वं शक्यते अभ्नि्ोमसान्ना समापयि- त्वान्‌ नाप्यग्नि्टोम इति वक्तु शक्यते उक्थस्लोवोयाणाम- वानुष्टानात्‌ पशवोऽपि गोमहिव्यादयो न तावद्गाम्या दति वक्तु क्या HEM सञ्चरमाणवात्‌ तथारणया इति क्कु न क्वे रातौ ग्रामे तन्निवासदथेनात्‌ त्ादीहश्चानां षशूना- eds क्रतुना प्रा्भिधक्तेत्ययैः॥ \९॥ दूति ताखड्यामहाब्राह्मख एकोनविं ध्यायस्य पञ्चमः खण्डः |

aa षष्ठः खण्डः । facta चतुष्टो ममाह | अथ यख चत्वारि सतो राणि acefaqara- छाभिद्त्वारि हाद एभिश्वत्वारि षोडशभिस्यगान्ना- तिवदति ॥ १॥ ूर्वोक्गस्चतु्टोमोऽग्निष्टोमरूपवात्‌ दादशलो तेरुपेतः तति.

केन प्रकारेणोत्तरोत्तरं wien टद्धिव्युक्ता अयं चतुष्टोमः घोडशभी रूपत्वात्‌! षोडशभिः सो तेरुपेतः अलायेन अकारेणो-

४९४ तारुडानहाब्राह्ञण् | (te, ३, ९]

RAN वतुः संख्या धिकमुच्यते तथा बहिष्पवमानस््ीणखाज्यानि चेत्येतानि चत्वारि Marfa चतरख्भिः सों तीयाभिरिष्पाद्यन्तेः अच्छावाकाख्यं माध्यन्दिनिषकमानो दा wea ware Vary अष्टस्तोत्रीयाभिन्निष्मा दन्ते sat F ws जार्मवषव- मानाग्निष्टोमसाम चेत्येतानि चत्वारि स्तोत्राणि द्वादशभिः खोतीयाभननिष्मादयन्ते एवं dean षोडशिसाम W- तानि चत्वारि warfa षोडशभिः सेात्रीयाभिनिष्पादयन्ते एवं Grae चतुःसं ख्याटद्धिदक्तत्वा चतुष्टोम इत्युच्यते यख चतु: शोमाख्यस्य कतोरोहशौ wdenefa: सगान्नातिवद्कि ज्योतिर्गराचरियुक्‌यषु agy यो गोनामकः करतुखमतिकरम्य अधिकं न भवति तत्फल इत्यथे यद्वा गां गोजातिं नातिवदति गोप्रा्िफलं भयच्छतीत्यथेः तस्मादनेन पशुकामो THAT भवति एतदेव निदानेऽभिहितं पष्एकामयन्न एवोत्तर इति ॥९॥ Marat शोडषसं ख्या प्रशंसति |

षोडशकलाः पशवः कलाशस्तत्पशुनाभ्नोति ॥२॥ भबह्यास्मेयं । २ ॥ अग्निष्ठ पमसान्न उपरितनानि प्रथंसति।

SAA: घोडशिमान्‌ भवति पशवो वा ऊक्थनि TH: पोडभो वज यीवाख्मे पुन्‌ परिष ह्वात्यनपक्रा- मुका. अ्छमात्मभवो भवन्ति नोक्‌योनातिरात्रो न Fe म्राध्याः पशवो नार्याः ॥३॥

lz, 3.1] ATTRA EY 1 ४९५

विभिरक्थसलोबेरुपेतवादयं aq: sae षोडभिस्तो वे णोः पेनत्वात्‌ षोडगिमान्‌ उक्थानां पशप्रा्िेतु त्वात्पशु परत्वं प्रोडश्िनः पशुविरोधिचौरव्याघ्रादिनिवारकत्वादच्चत्वं॑तनो. कूचे परिग्हीताः पशवच्चौराद्यपरणाद्वव्वे ण रचिताः सन्तः कटाविदष्यस्माद्यनंमानादनपक्रासुका भवन्ति अयं क्रतु र्क्थ- Vet न भवति उक्थ सोत्रयोरसमाप्तित्वात्‌ अतिरात्रोऽपि न अवति षोडशिनि च ससाण्य रातनिषर्गयायाणां सन्वेख्ाप्रयोगात्‌ न fe ग्रास्या इति पु वह्यास्येयं ॥ ३ ॥

द्रति ताण्डाम्ानाद्भण्ये एकोनविंथाध्धायद्ध इः Gay: |

अथ सप्रमः खण्डः |

खद्धिदलभिन्नामको दौ कत्‌ विवक्तसलञ्रयंसायैमास्यायिक्ा माह |

असुराणां वे लसत मसा प्राटतोऽग्ापिधान- wafer गव्यं वखन्तरासोत्तं देवाना क्रावन्‌ ad ते बृहस्सतिमन्‌ वन्निमान्न उतसूरजेति स उक्ञिदेव wa व्यच्याकयद्लभिद्पभिन त्ता नत्सेषेनैवोदखनन्नि- FIA VATS ॥ १॥

असुराणामेव मध्ये बलनामक; कचचिदसुरो यथा Watd

४९९ तार्डाभङाना्चं । [१९ 9. ३1

न शक्यते तथान्धकारे USA: परितोऽश्ापिध।नः प्राकारखूपेण श्यापितैः पाषाण रा्ादितः afeifafgactreq तद्िन्विले age गव्यं MITTS वसुखासीत्‌ देवानां wafer गो mare विले गोपितलात्‌ तं बलनामानमखुरः भेत्तुं शस्ते- विदारितु.देवाः शक्तानाभवन्‌ ततो बृहस्पतिं भधितवन्तः हे बृहस्पते अद्धदथं इमान्‌ wages विलान्निःसारयेति ततः उदस्यति रद्धिद्यागमनुष्टाय तत्घामर््णेनेव बलनामासुर विला- दिुज्य प्रच्यावितवान्‌ बलभिन्नामानं क्रतुमनुष्टाय wae बलनामानमसुरः अभिनत्‌ शस्तैविदारयन्‌ तान विलखितानपि पर्यूनुत्सेधाख्येन साम्ना एवोदख्जत्‌ {बिलात्‌ उद्गतानकरोत्‌ ततो निषेधेन साम्ना पूनां पलायनं निषेधेन पञ्वेग्टद्भात्‌ परितः स्वाधौनानकरोत। ९॥

तयोः कत्वो रधिकारिशमाह | | पशुकामो यजेत ॥ २॥

उद्धिदलभिद्याभिति शेषः सहाजु्ानं वकारो wate उद्धिहलभट्यामविप्रयोगेण यजेतेति ॥ Ra

पफलप्रा्यथेसुभयो रुपयोगमाहइ | |

यदुद्धिदा यजते बलमेव विच्यावयति यद्‌ बल- भिदा बलमेवास््े भिनत्ति ॥ ३॥

wretse: tt ३॥

[१९, ©, 8) ATER हा नाद्ण | gee Ba पश्लाभाय सामदहयं far | उत्सेषनिषेधौ agama भवत उत्सेघेनेवास्से पश्नल्सिष्य निषेधेन परिग्रह्णाति॥४॥ पिबासु तख रसिन इत्यस्यारूषि उत्सेधनिषेध ख्ये दें सामनी तयोरुत्ये ध उद्धिदि aqara निषेधो बलभिरि ब्रद्य- साम aa त्सेधेन पष्ुपराक्षिम्रतिवन्धकात्प तुत्िष्य निःसाय्ये निषेधेन पलायनं निषिध्य खाधोनान्‌ करोतोति ॥४॥ अद्धि यजमानाथं अन्यत्घामद्वयं विधत्ते | यन्नदन्द्रमवद्यदिति ब्रह्मण्ाज्य रूपेणा Te- इम्‌॥५॥ र्वोक्ञावुत्सेधनिषेधो माध्यन्दिनसवने ब्रह्मसामःयन्न इन्द्र {मित्यसखाखूचि सम्पन्नं. साम तयोः mat: प्रातःसवने ब्रह्माणं प्रति प्रयोक्तव्यमाज्यस्लोतरं ATA यदभिनदलमिति बल- मेदनलिक्गसद्धावादिद माज्यस्तो तरमनुक्लेन SIT Tey ॥५॥

अथ कञ्चित्सद्याविगेषमुपायेन सम्पाद्य तसुपजौव्य भरशं- खति।

स्षिसप्तदशौ भवतो यत्सप्तभिः स्तुवन्ति vq ग्राम्याः प्रशवः पश्च नेवावसन्धे सप्रपदा शक्रो पशवः WH TAMAS यत्सप्ररशभिः प्रजापरतिर्व

सप्रद्‌गः प्रजापतिमेवाभरोति ॥ ₹॥ २। ६९

wer ATUTAFIAT HG 1 [१२ 3. ॐ}

wad कल्पे ट्शितं एकविंशं व्हिष्मवपरानं तिर्भिर्होतुराज्यं सप्निसप्तरशमिति अवरेकविंशतिसंख्या fade च सिलिता चतु धिशतिः सम्पद्यत इति संख्या सम्पद्यते तस्याञ्च विच्छेद विेषे- WH CHEST अपरा तु शप्तदशसं ख्या TAHA सप्तसं ख्या या- सां सोत्रीयाणां we विद्यते सोऽयं सप्ती वशिष्टः सप्तटशः तत afan संघेन सं ख्यासास्याङ्गवारीन्‌ wy प्राप्नोति तथा शक्री- छन्दसः सप्तभिः पारैरुपेतत्वात्‌ पश्ुसाधनत्वाञ्च TATA षपश्यप्रात्भिः अथावश्िष्टाभिः सप्तदशभिः स्ुवन्तौति यदस्ति तेन प्रजापतिं प्राप्रोति प्रजापतेः सप्रट्शाच्चररूपतवं तेन्िरीया आमनन्ति ऊख्रावयेति चतुरच्षरमस्तु ओौषडिति चतुरच्चर यजेति द्य्षरं ये यजामह दति पञ्चाचर द्यच्तरो वषट्‌कारः एष वे सप्तदशः प्रजापतिरिति ॥६।

पुनरपि fered मिलित्वा प्रशंसति।

MAING सम्पद्यते तेजो ब्रह्यवच्वेसं गायतो तेज शव व्रद्भावञ्च॑समवसन्धे प्राणो गायती प्रजननं प्राणा- देव MAAN: प्रजायते ॥ ॐ ॥

Ql TATA Al वान्या सप्तदशसंख्या ते उभे fafaar aqfanfaaa गायतं प्रा्रुतः तेजो द्धवञ्चेसमित्यादि qa बहाख्ये यं wsil

aft ताणडामहाबराद्मखे एको नविंथाध्यायस्

सप्रमः AWG: |

~

[ eee J

अथ अष्टमः SIA! ॥ अथवित्याख्यं करतु किन्ते ।

सअयेप्रोऽपचितिरपचितिकामो यजेतापचिलयका- स्मा अपचितिं बिन्दति॥१॥

aafefa; पजा तदधेतुत्वात्कृतुरप्यपदितिनामकः अपचित्येक अपनच्ितिना क्रतुना अद्ध यजमानाधेमुङ्गाता पूजां लभते ॥ १॥

aa वदिष्पवमानमाध्यन्दिनिषवमानयोः सलोमविगेषं fare | तस्य चतुर्बि८शौ पवमानो चतुर्विरशलयच्तरा गाय- - ची तेजो ब्र्मवचखं गाय ची Tsar ब्रह्मवचसेना- ufafa विन्दति ॥ २॥ स्यष्टोऽथैः ॥२॥ शृ्ठसोतरे सामदयं विधत्ते । उमे FETT भवत उमा्थामेवास्म बृहद्र यन्तराभ्यामपचितिं विन्दति ॥ ३॥ स्य्टोऽथेः ॥ २॥ अपर सामद्यं विधत्ते । भर्मयशसो भवतो भर्गेलेवाख्ये भर्गोद काति यथ- सा aq: ue

१०० तारय महाब्राह्मखं | {te र. ६.)

पुरोजिती बो अन्धस इत्यसखारूचि यथा श्चावा्ठान्धी- गवे सामनी तथा भर्गाख्यं साम त्वमिन्द्र यशसा असीत्यस्यारकि यशो नामकं साम भवति तत्र भर्गाष्येनेव सान्ना यद्धे यन alata wat दधाति तेजः सम्पादयति यशोनामकेन साम्ना कीत्तिं सम्पादयति ॥४ | अत्र विद्यमानान्‌ सोमान्‌ प्रशंसति | उभये स्तोमा युम्मन्तञ्चाय॒जश्चोभयेरोवास्मन स्तोमे- रपचितिं विन्दति ॥ ५॥ चगमन्तोयुम्मसंख्यया समसं स्ययोपेताः बतुवि लोमा यद्यप्येक एव चतु धि शखलथापि जात्यभिप्रायेण asa अयुजो, विषमसह्कयोपेताः बरिरृत्पञ्चदशादयः स्यष्टमन्यत्‌ ।।\५॥ अत्र ब्रह्मवाददिनामाक्तेपं दश्रैयति। तदाहृविलोमानस्तोमा ईश्वरा यजमानं विन्ते तोय यतियन्तोति ॥ ६ ॥ तिरृदादिक्रमेण तुष्टने सत्यानुलोग्यं स्यात्‌ अत ॒चतु- Pima तत BE अर्वाचदीनानं पञ्चदशथादीनामनुष्टानाि- लोमत्वं प्रातिलोम्येन प्रत्ता सोमा यजमानं faaafaa- पयितुमी खराः समथः हि यख्म!देते सलोमा व्यतियन्ति विप रीतक्रमाः सन्तः fad क्रममतिलद्य प्रवर्तन्ते इतिशब्दो जद्धयवादयाक्तेपसमाघ्ययेः । ६ i

free. x] तार्डयमहाब्राह्मखं । ५०१ समाधानं विधन्ते।

एकवि्णोऽग्निष्टोमो मवति प्रतिष्ठा वा एकवि- शोऽन्ततणएव wae प्रतितिष्ठति ॥ ॐ ॥

Qa: ou दूति तार्डामहाब्राह्मणे एकोनविंशाध्धायघ ava: खण्डः | ay नवमः खण्डः |

दितौयमपवितिनासकं aq’ विधत्ते | Bay सस्तोमोऽपचितिरपचितिकामो यजेत सरवैरोवास्मरौ स्तोसरपचितिं विन्दति ॥ १॥ अतीतयोद्िंतीयटतीययोरष्याययोन्निरूपिताच्तिटदादि- स्तोमा येऽष्टाचत्वारिः शान्ता; सतामासते waswa विद्यन्ते अतोऽयं UIA; तेः सर्वैरुद्ाता यजमानं पूजां लभते Mel सामगतस्तात्रोयाणां सङ्खपारुपजौव्य प्रशंसति | ` विराज सम्पद्यत एष वा अपचितोयोऽन्नादोऽनतर विराडन्ना यमेवास्बिन्द धाति ॥ २॥

अयमपचितिक्रतुदं संख्यया स्तोत्रीयासु विद्ेदिताख खंख्यासामान्यादिरारछन्दो रूपत्व सम्पद्यते तथा fe तिदद्‌-

५०२ तारूडामहा त्रा दाख | [te, ९, 9.]

बहिष्पवमानं पञ्चदशं होतुराज्यं सप्तदशे दं आज्यं एकविंश- मच्छाकाकस्याज्य faut माध्यदिनः पवमानः atfa रानि चतुधिंशं चतुखतारिशमष्टाचत्वारिशरूपाणि चतुथं ्ढन्तु aqfid आर्मवस्यस्तिंशमग्निषटोम एकविं: wa खिताः स्वपः सोतीयास्त्ीण शतानि भषन्ति ३०० TTS दणकत्वेन विद्धिन्ना; सत्यस्त्रयस्छिं शदिराजः सम्पद्यन्त विराजञ्च रूपत्वं

अन्नहेतुतवात्‌ लोके य; पुसानन्नाद) भवति सोऽपवचितो राडिति रोगर हितत्वात्‌ प्रजितो भक्ति AMIZRAT AT यजमाने विराद्‌ खूपेणान्नादयं सम्पादयति ॥२॥

2 सामयुगमे दिषिधांच सोमान्‌ विधाय प्रशंसति |

उमे बहदरधन्तरे भवतो भगेयशसो भवत उभये स्तोमाग्छन्दो माच्च LTAMITATA स्तमरप- fata विन्दति ॥३॥

चतुंशचतु चतारः शाष्टाचत्वारिः या सतोमा गायवीतिष्टुप्‌- जगलयाच्ेन्डन्दोभिर्मीयन्तं संख्ययोपमीयन्त इति छन्दोमाः Sqr चदशसप्तदगेक विं शति णवत्र यस्लिं भास्यालोमाः WSS उदटस्तोदचघ्न्धा; vet Taw ते चतुभिः सामभिब्रं भिः May यजमानाय पूजां लभते lal

पुनरपि सोमान्‌ प्रशंसति। त्य छन्दामाः शछानि पशवो बे छन्दोमा अन्नं

[te. a. &.] ACASTAT HTS । १०४ श्डान्वनिपुवेमेवाद्िनरनराद्यं प्न्दधाति च्छन्दो मवारस्तेन दाद शादयाजिनमाम्न,ति॥ 8 ॥

तस्यापचिते; क्रतो वयैच्छन्दोमा षिद्यन्ते यानि च fazer दौनि श््टानि तेषाम्डध्ये छन्दोमानां पशुसाधनत्वात्‌ wa ष्ठान्रहेतुतादन्रत्वं एवं सत्यत्र मथममपेकषितत्वादमिपूवै- मनुक्रमेणेवान्रमुत्कष्टं सम्पाद्य ततः WTA सम्पादयति किञ्च हाद- WE छन्दमसङ्क7वात्‌ ह।दशाहया जिनं प्राप्रोति तस्य यत्‌ फलं तदस्यापि भवतीत्यथेः । ४॥

Wa ब्रह्मवादिनामाक्तेपं दर्भयसि।

तदाह्न्नी नालेाकाः सोमाग्छन्दमाश्च एयाय यदेकस्मिन्‌ यन्न क्रतो समवरध्यन्त ईश्वरा यजमानेा- ऽप्रतिष्ठातारिति iyi

उक्ताः सोमा लोका भिन्नाखयान तवेकक्रतुवर्तिन; तथा सति यदेकस्ित्नेव क्रतौ खीक्रियेरन्‌ यदा यजमानोऽप्रतिष्ठातो- रम्रतिष्ठातुमीश्वरो भवति प्रतिष्ठान्न लभत इत्यथै; ॥५॥

उक्तात्तेपं परिहरति | एकविधशेएऽगनिष्टामा भवति ufast at रक- विशः प्रतिष्ठामेव तदभ्यायन्ति ॥ ₹॥

५०४ ताश्डान हा नषद्मणं । Cre, te, ३. be) तत्तेनेकविंशानष्टानेन यजमानस्य प्रतिष्ठामभिलच्छ सन सलोमा आयन्ति गच्छन्ति uel

दूति aragagmargy एकोन विं शाध्यायख

नवमः qa | चथ दशमः: WUE |

परच्याख्य' क्रतुं विधत्ते |

पल्लो वा एष स्तामः॥ १॥

स्लोमणशब्देन तद्वान्‌ क्रतुरुपलच्यते सच पत्तिसाहश्यात्‌ पचचिनामकः तस्थ want तिटदादितयस्तिंशान्तः सोम सङ्क, एकः पत्त; उन्तरभागे तयस्विं यादि विटदन्तः WATE ऽपर, पत्तः ॥ १९ ॥

अस्य क्रतो; पचिनामानुकूलं साम विशेषं द्यति |

परच्येषनिधोयते ॥ २॥

सुपेन इष्टः सौपर्ण ख्य; सामविशेषो नाम तस्य साम्यात्‌ पचचीत्युच्यते सोऽख्िन क्रतौ निधीयते तथाच कल्पेऽभिरहितं स्वार ञ्च सोपणेमग्नेस् ad योजयात्‌ पुवैमिति सामविशेषख MATA पर्षित्वात्‌ सम्बन्धो युक्त इत्यथैः ॥ २॥

तमेव सब्बन्धमन्वयव्यतिरेकाग्धारुपपादयति |

Tre: te. ५.] तारड्यमहा बाह्य । ५०५

नवा wag: प्रल्तिणमाभ्रोलयथय यदेष wat प- fafa निघोयते तस्मात्रत्िणः wa: पतन्ति ॥३।

लोके watcher age: aga कखुटप्याकाश्चे गच्छन्तं ufaqare नेव शक्रोति अथ तद्विपेयेणान्वय उच्यते अपचि- खि प्रहिते साग्नि सौपणैनामवशादेषसामविशेषः gat पर्तै- वान्‌ भवति तथा भूत्वा कतौ निधोयते यद्यद्मादेवं तद्धाज्ञोके चक्िण; पक्नैराकाशे पतन्ति यद्वा करतौ च ufafa पक्तरहिते प्तसाहित्यसिन्खपयेमेव पर्तिपचकल्यना युक्ता सामविरेषो निधोयत इति क्रतोः पक्चित्ं सम्पन्नं seed तख्याज्ञोके. पक्चिणो वायसादयः पक्ेराक्राये पतन्ति lel ;

—_

एतहेटनं प्रशंसति। Tal ज्योतिष्मान्‌ TAA ल कान सब्बररति य एव वेद्‌ NI

अस्य क्रतोर्वेदिता wat खयं पच्चवानिव भूत्वाऽग्निखम्ब- fan, कतोववंदनेन ज्योतिश्रान्‌ wet खगादीठुत्तमलोक्षान्‌ भप्रोति ॥ ४॥

अस्य ऋतोः सोमान्‌ विधन्त | लिहतावभितो भवतस्तेजो agaaed जिटत्तेज टव ब्रद्मवचेसमवरन्धे WN

अभितः कतोरा दयन्तयोबंडिष्मवमानाग्निष्टो माख्ययोः प्रथम- २] ६४

` ५ तार्डामहाना sw | (१३. १०. aj हादश्योच्तिेत्‌ ्तोमौ कर्तव्यौ तंसं च सोमस्य शेरोरकान्ति- खता्ययनसम्यन्तिहेतुलात्तेजसलं त्रद्भवचसत्वद्च अतन भय- जआ्निवादीव्यैत्वं ॥ ५॥

दिती्चैकार्शयोः सलोत्रयो शेषं fara |

अथ पञ्चदशो {eat वे पञ्चदशो गोष्यमेगाव- रन्धं NH

आज्यादयः ॥ & ॥

हृतीयदंशमयोः स्तोमविश्रषं विध॑तते ¢

अथ agqemt पणयो a सक्तदणः Waa रुन्ध ॥ ७ ॥

May पश्प्रा्षिसार्घनत्वात्‌ TA ॥ ७ ॥

चेतुर्यनवमयोः स्ता वयोः स्लोमविशेषं विधत्ते ।

अधेकविंधो प्रतिष्ठो वा एकविंशो aeacd age” प्रतितिष्ठति ॥८॥

उकयलोतयो खन्नमर्य वति वात्‌ यजमानं ऽपि ayer wd प्रतितिष्ठति acqetaa थ्िरो भवतिं ॥ ट ॥

qqareaat Maat: सोमविंशेषं fare |

अथं विशवाविमे वे लोकाश्िणव cata लोकेष प्रतितिष्ठति ।€॥

(१९, to, १९. APTA 4 1G faye तयाणां भागान। लोकतव्प्रा्भिरेतुत्वा त्तद धत्वं ye चछ्सप्तमयोः Siar fers | अथ चयस्िएगो Tay वे चयश्ि८गः॥१०४ SHI सोमेषु तयच््रिशसख प्रौढ वादयं AHS FW शरीर- Qa इतरे त्ववयवसहशाः ॥ ve ॥ एतद द्नं परशंसति । | अद्म खार्नां भवति य णवं वेद ॥ ११॥ खलानां नानीनां ae शरीरमिव सुतयो भवति १९९॥ sal बयस्वि्गौ प्रशंसति | | | एष वाव ane faedt यदेतौ बयस्विएणौ मध्यतः सन्धोयेते तेन aE विष्टपरमा रोषति ॥१९॥

क्रतोम्यैध्यभागे AAI षठसप्रमयोः सलोत्रयोः बरयस्िंथास्णौ “rn सन्धोयेते खनुष्ठोयेते इति यदस्ति एष एवातुष्ठान- प्रकारो नन्नस्यादित्यस्य fren स्थानविरेषः weal saa चयते असो वा आदित्यो रन्न दूति आदित्यस्य च मभ्यदेश- afta मध्याद्भुकाले vara अतस्तेन aye ानुडानादादि- ere खानमारोहति ॥ !२॥

प्रकारान्तरे सोमान्‌ प्रशंसति ।

yer ATABASTAT HTD | Cre tt. ९}

मध्यतो वा अगिनिवेरिठस्तस्म्मादेते सोमा मध्य- तो वरिष्ठाः क्रियन्ते ॥१२]॥

अग्निष्टि ज्वलनात्‌ पूर्वो ्तरयोरल्पत्वाच चरेष्टः चउ्वलनद- शायां भ्रौढत्वात्‌ as; अग्निसम्बन्धिख।यं aq: अस्य च वच्य- माणक्रतोच खूत्रकारेणाग्नेः सोमाविति संज्ञाया उक्तात्‌ रेकाडिकेन ब्रतेनोक्त उपरायोऽगनेः लोमयोरिति fe ga wa- ऽग्निसादश्यादस्य कतोमेष्यप्रोढाः सोमा; करियन्ते ।। ९६३ ॥

मध्यवर्तिनः सामान्‌ MMT सोमो प्रशंसति |

जिता Rfa लिडतोदेति प्राणो बे चित्माणेनेव मेति प्राणमभ्य॒देति ॥ १४॥

ATTY रेचकपूरक कुम्भकखूपेण ` वा॒भराणापानव्यानरत्ति- रूपेण वा fase’ खय च्च करतुख्तिटता भरेति समाप्यते ब्रिटतो- देति भरारभ्यते तद्देव लोकेऽपि Sages: प्राणेनैव देहान्बि- aaa प्रेति ल्नियते प्राणमेवाभिलच्य aga: सन्‌ see द्यते ॥ १४

दति तारण्डामहाब्राह्ण्ये एकोन विं शाध्यायख दथमः Wey: |

Sq एकादश : SW: | BABU: Marfafa नाज्ना यौ क्रतू विञ्जतौ तयो- मध्ये पक्िनामकः प्रथमः क्रतुरक्तः ज्योतिन््रामकं कतं विधन्ते।

[१९.११ 8] तार्डानहात्राच्च्वं । ५९. अधेष ज्योतिः ॥१॥ Wes: ॥ ९॥ सोमान्विधन्ते | aa fazsfemaard पञ्चदशान्याज्यानि चतुविंशो Maher: पवमानः सप्तदशानि vets VQ I स्यष्टोऽथे; ॥ २॥ तताद्यौ हौ Vat ALTA | प्राणो वे चिदात्मा पञ्चदशः WSN पूर्वोक्तरीत्या He विटत्वं आत्मा देहः स च VENT. रवयवैरपेतः BIA सप्त MNT: दावर्वीद्वौ नाभिरैशमी- SAAT दथ प्राणा; दवौ हसौ द्यौ पादौ मध्यभागचचेत्येते पञ्चा बयवाः अतः CAAT पञ्चटणसलोमस्य werd तस्मादे- ताभ्यां Marat देहे प्राणः शिरो भवतीत्ययेः ॥ ३॥

SAC द्वौ स्तोमो प्रशंसति | सुखं गायल्यन्रप WHEAT मुखत एव तदन्न धत्ते ॥४॥

"वतुविंशखलोमस्य सं ख्यासास्याद्गायत्रीत्वं छन्दसा ग्मध्ये प्रथ- AAAI मुख्यं सप्तटशसोमस्य प्रजापतिशरौरमध्यगतादन-

५१० , तर्डयजहा बाहा । 16, ११, 9.) धारणस्यानादुद्रादत्यन्त्वादन्न SIG तत्तेन खतोमहयेन सुखै sa घतत एव कदाचिदपि दर्दर न भवतीत्य ॥ ४४

वेदनं प्रशंसति। | अन््रमत्तयन्रादा भवति व एवं वेद्‌ ॥५॥ अन्नादो Crater Wy Wl लाध्यन्दिनिपवमानसतोमप्रशासां प्रपञ्चयति | माध्यन्दिनेन वरै पवमानेन देवाः खगं लोाकमा- यन्यटेष चतुर्विरुशे माध्यन्दिनि: पवमाना भवति श्वस्य ARAM चतविशशल्य ्नरा गायनी तेजा ब्रह्मवर्चसं MAN तेज एव ब्रह बच्चंसमवरुन्धे पाणो MAN प्रजननं प्राणादेव ATT: रजायते wen व्याख्य।तप्रायमेतत्‌ अतार्मक्धवपरानाग्निशौमसान्नोविं दे षान भिषघानान्तदुभयं प्रजताविवानुष्ठोयं ॥ > ॥ सव्वैन्‌ लो मान्‌ मेलयित्वा प्रशंसति । भये स्तामा युगमन्तञ्चाय्‌जञ्च atest तस्मा- न्द्िध॒नात्‌ प्रजायते ॥७॥

unfeafa चतु िशख्ोमे चम्मलजात्यभिम्रायेण मान्य- - त्वाभिप्रायेश वा युग्मन्त्‌ इति aes अथ वात्र. WADA:

(१६. ११. te] ताख्यंमहानाद्शं 1 , ५१ रलो पुरषवदुभयविघ वेन सतोमानाग्द्रिथनःयं अ] पूर्वर सौषणीस्य सामसंखन्धात्‌ धचित्वमुक्तं सतापि ae कवाभिम्रेत्य प्रशंसति । प्ति वां Uae एनो ज्येतिप्मान्‌ पुण्यान्‌ लोकान्‌ सञ्चरति यं एवं वेद्‌ oN न्दः शब्देनात्र तद्‌ाचितं सौपर्ण ख्यं साम faafad माध्य न्दिने यख्ंतुर्िंशसखोमोःस्ि सोऽयमितरौ पवमानगतौ ॥ cit चिदत्सप्तदणसोमावपेच्छ मढ इत्यभिरेल मं सति | मध्यत वा अम्निवरस्तंस्यादेते स्तोमा मध्यतां वरिष्ठाः क्रियन्ते we अत्रापि स्तोमा इतिं वचनव्यत्ययः अन्यत्‌ ववत्‌ Hew अननेकायाः सोत्रीयायाः प्रल्तिगताग्य आधिक्यात्तां अशं संतिं। —_ एका सेएस्तुतानां विराजमतिरिच्यत एकाकिन- मेवे नमन््राद्यसखाष्यत्तं करोति ॥१.॥

संस्तुतानां सःवीयाणां दशसं ख्याविच्छेदेन प्रल्ताविव fa- राज प्राप्तानां मध्ये एका Wala विखजमतिरिच्यते तदयथा Watt तावन्नवत्यधिकं शतं Matar: an सति ताखेकोनिं अतिसं en विराजः अत्रापि तद्वत्माप्तौ सत्यां मैब्रावरशुणसाज्य-

WLR ATLAS | १६. १९. २1 wat पञ्चटशसप्तरशावपोद्य तिरच्चतु धिं शौ TAR तथा च निदानेऽभिहितं विद ज्तु चिं शावाज्यश्छेष॒ सम्पतद्धयेन कुम्ब दूति एकातिरिच्त दूति शुतेरथसम्पादनवगेनेत्यथे; एकया-

तिरक्तया Palast यजमानमेव छत्‌च्घ्यान्रादयस्याभ्यक्तं खा- मिनमुङ्गाता करोति tl yo ul

अस्य क्रतोरग्निसम्बन्धिरूपवेन ज्योतिन्रामास्ि card- सति।

ज्चरोतिवौ एमोऽग्निोमे ज्योतिष्मन्तं yea लोक- व्यति य एवं विद्वानेतेन यजते ॥११॥

WETS: ॥९९॥

दति वाख्डयमहहाब्राह्धख एकोन वि शाध्यायस्च एकादशः GU: |

अथय RTT: GU! | ऋषभाख्यं कतुं विधत्ते । अथेष ऋषभः ॥१॥ GET ॥ ९॥ तदेतच्नाम प्रशंसति।

ऋषभा वा एष स्तामानाख्षभतां गच्छति य एवं वेद्‌ ॥२॥

१९.१९ ५1 तामा बाह्यं + ५१४ एष; क्रतुः स्लोमानाभिंतरकतूनाम््ध्ये ऋषभतां Asai मापवितुमसि ll २॥ तत्र अधिकारिणमाहइ। राजन्यं याजयेटषभो वै पश्नामधिपतीराजन्योा मनुष्याणां योवा afer सेाऽधिपतिः।॥३॥ ऋषभो बत्सोत्मादनसमथे; पङ्गवः स यथा पशनामधि- पतिखइहषभाख्यो यज्ञः, क्रत्वन्तराणामधिपतिरित्यभिप्रायः -राजन्यस्याप्यधिपतित्वोक्तेः यज्ञेन सम्बन्धो युक्तः ॥ २.५ उन्तमवणं विप्रं परित्यज्य राजन्ये कुतः पचपात इत्यत्राह । अधिपतिः समानानां भवति 4 ta बवेद्‌॥8॥ . WE ws खाम विशेषं विधत्ते । aa सदोविशोयं मध्यन्दिने पवमाने भवतिं fanaa सवनाभ्थां परिगरह्णालयनपक्रामुकास्सा- द्विड्मवति ॥ ५॥

पुनानः सोमधारयेत्यस्याग्टचि सदोविशौयकन्राम साम अवति नाग्नि विशौयश्रब्दस्य खुतत्वात्तनामकसामोपेतो

अ1ध्वन्दिनिपवमानो विरूपतां fauna यजमानाय qaqa ९] ६५

we बार्डामहाग्राह्मयं । [१२,१९, द] ` afthat मातःचवनटतीवसवनभ् खाधीना wats qe विड्ख्यान्नापक्रामति।॥५)

अन्यत्घाम विधत्ते |

समन्तं भवति समन्तामे वास्य विशं करोात्यन- पक्रामुकास्ययादिडभवति ॥ ₹॥

: दुहान ऊध इवस्यां विष्टारपङ्ो समन्तनामकं साम विशं aftarent प्रजां समन्तं परितोऽवथ्ितां करोति ॥ ई॥

अपरः सामयं विधत्ते |

उमे बष्दरथन्तरे भवत ईयं वै रथन्तर द्योबै- SSA eA TATA SH CATA THAT: प्रतितिष्ठति ॥ ७॥

Wa रथन्तरः साम कुव्यात्‌ बहत्वाम wget ति वच्यते अनयोः सान्नोरघरोन्तरसान्नां भूल्लोकटुलोकङपत्वं एवम- खाज्ञोकात्‌ भू्ञोकनिमित्तमेव रथन्तरं गायति तददब्ाषि योज्य" ॥ ॐ ॥

बृहत्सामाखयं fare |

अनृष्टमि TATA वा WAST छन्दसामन्तो

ॐ ॐ *

FRAT राजन्यो मनष्वाणामन्त एव तदन्तं

Cre, १९. 1.1 ताण्डयमडहबाह्नयं । ११९

प्रतिष्ठापयति await राजन्बाना५ Raa नब पनरग्र प्यति ॥ ८ ॥

इहावुष्टुभि ब दत्घाम भवति अनुष्टप्कुइतोरन्तरत्वसाष्यात्‌ उक्थे पोडथिनञ्च सवन्न्दःसामान्तेऽनुष्ुप्‌ क्रियते बाजपेय- खान्ते बुहत्धाम क्रियते रे्ठब्येवतां मनुव्याणाग्डष्ये राज- न्यान्त; रेष्ठव्यैसमाश्षिखानं अतस्तप्नन्तं राजन्यं तत्तेनानुष्ुभि बृहतः करणेनान्त एवोभय विधे प्रतिष्ठापयति यद्ादराजन्यस्य VIVE सीमा तस्दराजन्यानाश्डमष्ये यः पुमान्‌ हीयते रेष्ठ व्यौ दूस्नष्टो भवति स॒ पुनः कदाचिदपि अग्रं Ta Aca न म्राप्नोनि॥ट८॥

दूति ताण्डयामहाब्राह्ग्य एकोनविंशाध्यायख SET! खणड, |

By तरयोद्‌शः खण्डः |

गोसवाख्यं कतं विधत्ते |

यो तै बाजपेयः स राजख्य) यो राज्यः स व्ण सयोऽयेष गोसवः खाराज्यो TH: ॥ १॥

awa वाजपेयः TATA, सएव राजद्यः तयोरभयोः स्वाराज्यम्रासघिहेतुत्साम्यात्‌ तथैव राजद्यवरुणसवयोरोकयं योज्यं यतेऽभिषूयते सोमो afafafa सवः सोमयागः स च पञ्चादरुष्कन्तकः वरणस्य वे सुषुवाणस्येति तत्वात्‌ अथानन्त-

ate ताख्डामष्ा ब्राह्मणं । fre. १९. @]

रमेष पुरतो aaa गोसवाख्यो यज्ञः सोऽपि यज्ञः खाराज्याय बाजपेयराजसख्ूयव रुणसवा इव खाराज्यफलोपेतः Li

waged प्रशसति । `

स्वाराज्य गच्छति य एवं वेद्‌ ॥ २॥

WET: २५.

स्वाराज्यशब्दस्यायेमाइ |

परजापतिहि खाराज्य' परमेष्टी स्वाराज्यं ॥ ३॥

प्रजापतिरिरण्यगर्भो न तु कश्यपादिर्विवक्ितः तदेक विश- fay परमेषटीलयक्गं tata सखाराज्यमिति ॥ २॥

तयोरमेदोप्वारवेदनं प्रशंसति। परमे्ितां गच्छति य एवं वेद्‌ ॥४४ स्प्टं॥ ४॥

श्छस्तोते Wags तद्वेदनप्रशंसाच्च ayaa |

उभे बुहद्रथन्तरे भवतस्तद्वि खाराज्यए खं- राज्य गच्छति य एवं वेद्‌ ॥५॥

सामहयस्य खाराज्यदेतुः तथा तद्पत्वोपचारः ॥ ५॥ ©.

: इकिणा विशेषं तदे टनमशं साच्च दशयति ।

Eta. ११. &) ATIASTAT HT | ats

अयतं दत्तिणास्तद्धि खाराज्य५ खाराज्यः गच्छति य एवं वेद्‌ Net अयुतं सहस्तट गकं तत्घं ख्याका गावोऽत्र दक्तिणाः ॥६॥

अभितरेकसाघनं दरव्यं तदेदनप्रशंसाच्च ट्शेयति।

प्रतिदुदाभिषिच्यते तद्धि खाराज्य स्वाराज्यं गच्छति य एवं वेद्‌ ON सदयोदुग्धं पयः प्रतिधुगिल्ुच्यते तेन प्रतिदा षयसाऽताभि घेकः॥ ॐ ॥ तख कालं तदेदनप्रशंसाञ्च टशेयति। ` बहतः सता भरत्यभिषिच्यते तद्धि खाराज्यः स्वाराज्यं गच्छतियण्वंवेद्‌ TN Tey साम्नः सम्बन्धि यत्‌ Maafe तत्प्रति ततः yet नद्योग्बत्वायेत्यथै; ॥ ट ॥ अभिषेकस्य देशविशेषं विधत्ते | अनुद्धते दलिणत अह वनोयस्याभिभिच्यतेऽखा- मेवानन्तहितेऽध्यभिषिच्यते ven

आहवनोयसख दचिणभागे मूमावतुद्खते कम्बलपौरादिभि. रनन्त दिते दे शेऽभिषेकः तथा सति लत्च्हायामपि भूमावन्तदिं Ache wafucare’ दे गेऽभिपिक्तो भवति le ॥

atc तार्ड्यानहात्राह्मख | [te. !४. १.1 स्लोमविशेषं विधत्ते | स्वै; षट्‌ तिटशस्तेन गो सवः ॥१०॥

अस्य क्रतो; Stag यः सोमोऽसि सर्वोऽपि षटर्लिशएव कनपव्य; षट्लिं द्रा बहती बाहेता; पणव इति ATTA संख्याद्वारा पश्सम्बन्धोऽस्ि तेन सम्बन्धेनायं कतु; गोखवना- मको भवति तैत्तिरीया अपि तयेवामनन्ति पश्सलोमो वा एष तेन गोसव इति अन्यदपि a a; WMATA एष गोसवः षट॒तिंथञकष्यो ava पवमाने करव रथन्तरः भवति यो वे बाजपेय; स सब्बार॒सव; यो राज्यः स वरुणसवः प्रजा मति; सखाराज्यं परमेष्ठटौति SH ब इद्र थन्तरे भवतः तद्धि खा- राज्यमचुतं दलिणाखलद्धि खाराज्यं म्रतिदुदहाभिषिच्यते तद्धि स्वाराज्यं अनुद्धते दचिणत AINA नुत; सोल परत्य भिषिद्धतीति॥५०॥

इति तार्डामदा्राह्म ख एको नवि ध्यायस्य Aas: खण्डः |

खथ Magu: GU: | मरत्‌ सोमास क्रतुं विधत्ते | gay मशतस्तोम एतेन वे मरूतोऽपरयिमितां पुषटिमपुष्यन्नपरिमितां पुष्टि पुष्यति य एवं बेद्‌ ॥९४

[te> te. 91 ATURETAT HT | ५१

मरद्ध श्त्वाञ्चायम््मरत्‌लोमः अपरिमितामतिबडलां घनधान्यादिपुटिमकुैन्‌ ॥ ९ ॥ waa किचचिद्दिशेषं विधत्ते। TEU, स्तामास्तेन मरतस्तामो गणशो fe मरतः ॥ २॥ गणशः सद्रूपेणात्र खलो माः परवन्तेन्ते विरतां we: पञ्च- दशानां VE. सप्तदशानां सङ्क एकविशानां wE इति aaefa- रेकोनप्द्चाशत्‌ ४९ मर्तो विभक्ता अपि गणरूपेौव aia सप्तगणावे मरुत इति . खतयन्तरात्‌ यद्यख्य्ान्मरुत इव खोमा अत्र गणशो वतन्ते तेनायं कतुमैरुत्‌लोमनामकः॥ र ॥ अत्र यजमानसङ्कस्याधिकारित्वमाह। एतेनैव Ala याजयेत्‌॥ ३॥ अनेकं ते कमित्यथः तथा त्रं सखायो भातरो वा ये सम्पा- दये मरत्‌ सोमेन यजेरच्रिति ॥ ३॥ । भरथमं Mase विधत्ते | यत्‌ sifu चिदन्ति स्तोलाणि भवन्ति नाना ABTS प्रतितिष्ठन्ति ॥ ४ ॥

बड्विध शास्त्ररूपे ब्रह्मवे यजमानास्त्रयः म्रतिति- छन्ति iis i

१९० बार्डामडाबाह्धण्ड 4 ९९ te &)>-

हितीयं ware विधत्ते | यत्‌ Alfa पञ्चद शानि नाना Tay ब्रह्मण अआज्यमच्छावाकस्ाज्य माध्यन्दिनि; पवभान इत्ये वानि पद्धटशसोमोपेतानि agra” ai शारीर वाचिकं मानस afa नानाविधं afera प्रतितिष्ठतीति।॥५] तीयं सोमस ङ" विधत्ते । यत्‌ त्ोणि सप्तदशानि नाना पशुषु SN होतुः टं मेताव रणस्य es ब्रह्मणः ्मित्येतानि atfa सप्ररशस्तोमोपेतानि साध्याः पश्वो गवाश्वमदहिव्यादिकूपेण नानाविधाः ॥ ६॥ चतुथं Mave विधत्ते | यत्‌ लीख्येकविं शानि नाना प्रतितिष्ठन्ति ॥७॥ अच्छावाक आभवः पवमानोऽग्निष्टोम सामेत्ये तानि तीखये- कविंशखोमोपेतानि तत्घाध्याः प्रतिष्ठिताः घनघान्यपुत्रग्यत्यादि- रूपेण नानाविधा; ॥ ॐ ॥

वेदनं प्रशंसति | मरतितिष्ठतिय wa वेद eH

Weir इति ताख्डामहाबाद्यणे एकोन वि शाध्थायख्छ चतुथः खण्डः |

[T ५ J अच पञ्चदशः ख गडः | कुलायाख्यं क्रतुं विधत्ते WAT TEVA, कलायः मजाकामो वा पशु- कामो वा यजेत प्रजा वे कुलायं पशवः कलायं Tee: कलायं FATT भवति ॥ १॥

इन्द्राग्निभ्यां हषटत्वात्तदीयोऽयं कतुः स च कुलायप्रापिेतुः wager निवासनिमित्तत्वात्‌ कुलायत्वं ॥ ९ i

अत्र सङ्कस्याधिकारमाद् i एतेनैव हो याजयेत्‌ 1 २॥ द्वावेव न त्वेकमित्यथै; ॥ २ ॥ अथ शोमसङ्ाज्विधत्ते | यत्‌ घट लिहन्ति स्तावाणिं भवन्ति नाना ब्रह्म वचसे प्रतितिष्ठतो यत्‌ दव Wasa नानार्थ यत्‌ ह सप्तदशे नाना पशुषु यत्‌ दवे एकविंशे नाना प्रतिति- छतः मरतितिष्ठति य एवं बेद्‌ ॥ ३॥ | पष्वेवद्व्यास्येयं ॥ ३ ॥ दूति तारडामष्ात्राद्यणे एकोनविंशाध्वायख पञ्चदशः UW: |

—

2] ९६

Cf we 1 अथ ST: Gay: | इन्द्र लोमाख्यं ma frat | अयेष UIST TERT SHA ॥ १॥ atid ऋतुः सर्वव्वपि Way पञ्चदशो मयुक्तः उक्थो ने रुपेतत्वा द कथसं रथारूपस्येटत्वा दि न्द्रशो मख कृष्य इति नामकः Mite; क्रतुः ॥\॥ तद्ध दनं wea | एतेन वा इन्दरोऽत्यन्या देवता अभवद्‌त्यन्याः अरजा भवतिय णवं वेद्‌ VIN एतेनैव क्रतुना इन्द्रः खयमन्या अग्निवरुणाला देवता अत्यभवत्‌ अतिक्रम्य खमर्थोऽभवत्‌ वेदितुरपि तथेव फलं ॥ २॥ तत्राधिक्रारिणशमाडइ | THs याजयेत्‌ ॥ ३॥ इन्द्रस्य चत्रियाभिमानिदेवतात्ात्तरीये यन्न चतियस्या- धिकारः; ॥ ३॥ सर्व सतोत्रेषु विहितं पञ्चदथस्ोममन्‌ miata | सव्वं; पञ्चदशो भवत्योजो Tet पञ्चदश अाज- Via Raw समड्ेयति ॥ 8 ॥ स्यष्टोऽथेः ॥ ४ ॥

(१९, १९. ©] ताश्च्यगहानाह्ञय | ५२१ ऋभ्विश षान्विघ ते | ~ aK e वों € रेन्द्रोषु भवन्तोन्दरियेणेवेनं बोय्येण eag- यति॥ ५॥ इन्द्रो देक्ता यासाखषां ता रेन्दरयः ताखु दिविधाः erat: Guay इन्द्रायेन्दो मरुचत इत्याद्या िन्दरशन्द्खवणशात्‌ एताः DAA Var; दषा सोम gat असीत्याद्यासु ठषंखत्यलिङ्धेन

रेन्द्रत्वानुमानादेव Ua. तासु सर्वासु षञ्चटशसोमे. सति इन्दरियिण वौय्वेसग्डदिमेवति ।५॥

उक्थं arene प्रशंसति । SRA भवति पशवो वा उक्थानि विक्थानि

fata पञ्नननियुनक्तानपक्रासुका्मादिख्‌ भवति ud ॥ |

उक्थसलोत्राणां पश्साघनत्वेन wa’ बड्धत्वसाम्येन भरजा द पत्वं ASE यजमानाय अजां पशूनठुकूलान्‌ लत्वा सन्पा- दयति सा च पुच्लादिप्रजा कदाबिदण्यद्यात्रापक्रामति nds

Ramat Waray पञ्चदशसंख्या प्रशंसति। पञ्चदट शस्ते ताणि परञ्चद शानि भवन्त्योयो aay VATA ATA ATTA TATA ॥७॥

ARB , वार्यम बराह्मणं । (१९. १७. a]

अदिन्‌ यजमाने अभिपूवे शरीरः Eee तेनादुपत्वैण प्रबलं सामथ्यं au सम्पादयति ton

दूति arqgagmarga एकोनविं शाष्ायख | षोडशः खण्डः | अथ सप्रदशः खण्डः | इन्द्राग्निखलोमनामकं कतुं वित्ते | Hay Ter: साम waa वा इन्दराम्भे

VAM देवता अभवतामत्यन्धाः प्रजा भवति a ca वेद्‌ ॥१॥

प्वेबद्याख्येयं lei सवष May पर्यायेण सोमहयं विधत्ते | विदत्‌ पञ्चदयो भवति ॥ २॥ ..

भरथमटतीयपञ्चमसप्तमनवमेकादशस्तोतरेष तिटत्‌सोमः दितौयवतुथेषष्टाटमदशमदादशसोत्ेघ weenie? भवति एतदेवाभिप्रे कल्पेऽभिहितं त्रिटत्पञ्चदशौ सोमो विपर्यपस- fafa sail ‘Sa लोमहयं तद्ेटनश्च प्रशंसति,

ag वे लित्‌ wa पञ्चदशो ब्रह्मण दव ATS

[ 1९. १७ .&] ताण्ड्य महानादं | १५९१ चचस्येव च प्रक ¡शो भवति य एवं वेट्‌ ॥ ३॥

faza सोमस्य ब्राद्धय णस्य च प्रजापतिसुखजन्यतसाग्यात्‌ एकत्वोपचारः पञ्चटशसोमस्य च्षतियख सोऽयं प्रसिद्धिः तथा वेदितुः प्रसिद्धिहये भवति ॥३॥

तत्रोभयोद्योधिकारमाह |

राजा च पुरोहितश्च यजेयातां ॥8॥

स्पष्टोऽथेः igh

अत्रोभयो ब्रदह्मचविययोराभिरूष्यकथने qufagafafs 41 तदुच्यते |

गाय बोञ्च जगतोञ्च सम्मद्यते ॥ ५॥

=

घट्‌ तिटन्ति सोताणि तेः चतुःपञ्चाशत्‌ Watat षट्‌ पञ्चदशानि सोत्राणि तेभवन्ति Wala: ated मिलित्वा चतुखलारिश्दधिकं शतं rata भवन्ति तासु aqfeinfa विभज्यमाना; षर्‌ गायत्यो भवन्ति द्वाभ्यां गायलोभ्यामेका जगतीति तिखो जगत्यः तथा चोपरग्रन्थेऽभिहतं उद्धिद्लभित्‌ रेद्राग्नीषु चलुद्चलएरि शदधिकं शन्तता; षद्‌ गायत्यस्तिखो जगत्य इति ।५॥

उभय विध सम्युक्तं फलं दश्रयति | तेजो TIA गायचया ब्राह्मणोऽवरुन्धे विश - .राजा जगल्या प्रविश्ति॥६॥.

५२६ वाख्डामद्ाना ह | (te, १८, र]

गायत्री सम्मति निमित्तं बाह्मणस्य तेनोब्र ह्मकवेसम्राति- फलं जगती सम्प्तिनिमित्तं राज्ञः प्रजाप्राक्चिफलं ।६॥

अस्मिन क्रतावन्यमण्यधिकारिणमाइ।

परोधाकामो यजेत WO

पुरोधा राजपौ रोदित्यं ॥॥

तभेतमधिकारिणं tery प्रशंसति |

बइस्पतिर कामयत Sarai Wrest गच्छेयमिति सं एतेनायजत स देवानां प्रोधामगच्छङ्च्छति goat य रवं बद्‌ NTN

स्पष्टोऽथेः ॥८॥

इति ताखडामहाब्राह्ये एकोनविं शाष्यायख

VAST, खण्डः |

ay Are: खण्डः | विघनाख्य' कतुं विधत्ते | अयेष विघनः ॥९॥ स्यष्टोऽथै; ॥१॥ ure नाग्नो नि सित्तं खष्वयति | दृन्द्रोऽकामयत पाप्मानं श्राव्यं विड्न्यामिति

[१९, १८, ३. सार्डछयभहानाद्रथं । ५२७

स एतं विधनमपश्यत्तेन पाप्मानं म्नाटब्यं व्यहन्‌ वि- पाप्मानं Bea हते य एवं FS ॥२॥ खरा कदाचिदिन्द्रं राजानं मर्दादिगणदेवताः प्रजा उदण्डा

भूत्वा नापृजयन्‌ तदानौं पूजाप्रतिबन्ध्ेतुं पापरूपं शलुमेतेन क्रतुना विशेषेण हतवान्‌ अतो विहननदहेतुत्वादस्य विघननाम- कत्वं सोऽयमथैसैन्निरीयैव्िशदीलत्वाग्नायते इन्द्रं वैखानरो मरूतेनोपाचयेत्‌ सोऽनुपचयव्यमान एनं विघनमपश्यत्‌ तमाहरत्‌ तेनायनत्‌ तेनवासनन्तं सं खम्भ व्यन्‌ यद्याहन्‌ तदिषनख feared विपाप्ानं लाव्यं इते य एतेन यजते य उ चैनमेवं वेदेति ॥ २॥

afaq करतौ विधिल्ितान्‌ सोमविशेषान्‌ कमेण भशं सति।

यत्‌ लिहङ्गवति प्राणाय स्ते नावर्न्धे यत्‌ द्वादशः संवतसरः तेन यत्‌ पञ्चदशो RA तेन यत्‌ सप्तदशो उन्नाद्यं तेन यदेकविंशः प्रतिष्ठा तेन यन्नवदशः अजननं तेन यच्चत॒चि'शो ब्रह्यमवचेसं तेन यत्तिणवो ay म्नाठव्याय प्रहरति Us

माणापानव्यानरूपेण प्राणानां चि्लात्‌ विरता तत्माि- युक्ञा संवत्यरस्य हारशमासात्मकत्वात्‌ दादशस्तोमेन संवत्सर wife, बौचेहेतुना पञ्चदशेन वीग्धेमराप्षिः अरच्राद्यडेतुना सप्त

Wo ताख्डामरहाबाह्जणं | [१९. १८. ५.]

दगेनान्ाद्यमा क्षिः प्रतिष्ठादेतुनेकविंशेन प्रतिष्ठाप्रास्षिः afar- च्नेकविंशस्तोमे wat, सोलौययोङ्परितनयोः सत्यौ स्ताम्था न्यूने नवद्शाख्यः सोमः सम्पद्यते तेन च न्यूनेन च प्रजो त्पत्तिलभ्यते तथाच Rae न्यनाच्ि प्रजःपतिः प्रजा अङ्जतेति चतुविंथ- सोमस गायतीसाग्यात्तेन agatantfe fantasy खडगधारासमानत्वात्‌ बड्छधारोपेतवञ्चत्वोपचारः तेन च. aay act प्रहियते । ३॥

अदिन्‌ क्रतावधिकारिणमाह।

पशुकामो यजेत JEANS सम्पद्यते प्रशमो वे बृ ह- ती पणुनेवावन्धे ॥ 8 ॥ ;

अयं कतुः Malaegrat पय्यीलोच्यमानायां बेहतौ सम्पद्यते कथमिति चेत्‌ उच्यते द्वाभ्यां तिददूभ्यामष्टारशस्ो- तीया grat द्ादशाभ्यां चतुिंशतिः eat पञ्चदश्सप्तदशाभ्यां Sifauq द्वाभ्यां एकषिंशनवद्‌ शाभ्यां चत्वारिंशत्‌ eat चतु- विंशाभ्यामष्टाचत्वारिशत्‌ दवाभ्यां तिख्वाभ्यां चतुःपञ्चाशत्‌ इत्येवं दे शते पोडशाधिके सोत्रीयाणां भवतः तासु षरविंश- द्रा बृहत्यः षट्‌ सम्पद्यन्ते Way बृहतीसम्बद्धार्डन्दसां पशुविषये मात्स्य सति मर्व्यीदाधानं प्रतिज्ञाय बृहती विजयं प्राण aye खकोयानकरोत्‌ तद्ात्‌ बृहतीसम्पत्ति- द्वारा पश्प्रा्षिथैक्ता॥ ४॥

ब हतीगतषट्‌संख्याद्वारापि पुपरातिमाह । `

[ta. १९. ₹] वार्यम ब्राह्मणं । १९९

WSat बतयो भवन्ति ष्रडुतवः CAAT: संव- त्सर पशवोऽन्‌ प्रजायन्ते AAT ATTA ॥ ५ ॥ षट्‌संख्यानाख्तूनां संवत्धरवन्लित्वात्मतिसंवत्घरः गवादि-

Wyatt बत्घोत्पादनाच्च aera पश्प्रािखु खाधीनताकरणञ्च सम्भवत्येव iy il |

षति बार्डामद्ाबाह्मण् एकोनविंथाध्धायख Geet: Tay: |

ay wafer: way: ।

हितीयं विघनाख्यं कतुं विधत्ते | इनद्रमदेव्यो माया असचन्त स मजापरतिस्‌पाघा-

चत्तस््मा td विघनं प्रायच्छत्तेन सवीरटघो व्यत aged तददिघनयख fara ॥ १॥

अदेवा असुरारेष सम्बन्धिन्यो यासा अदेव्यः माया वञ्चना असुरैः प्रयुक्ताइन्द्रमसचन्त इन्द्रेण संयुक्ता अभयन्‌ सचेन्द्रोमाया- परिहारोपाया्े प्रजापतिं सेवित्वा विषनाण्यं तुं wayt तेन ऋतुना स्व्वाखुधः सवब्डलतून्‌ व्यहत पिथ षेण हतवान्‌ य्त्‌ व्यहत अनेन Aaa क्रतो विंषघननामकल्वं सम्पन्नं ॥ ९॥

बेदनपूव्येकयोव्यजमानयोः फलसमानमाइ | | ee

une THTETATTS । (1९. १९. ₹1

aren विषते य एवं विद्ानिघनेन यजते यमेवं विद्वान्विघनेन याजयति ॥ २॥ wee HR

aera wafers; फलं तथा पशुष प्रतिष्ठाणस्य फलमि- त्वाह ।

परगुकामो यजेत पशवो वे बतो WAT प्रति- विति ॥३॥

अतापि पूल्ैवत्‌ way बृहतौसम्पत्या पश्मरतिष्ठासुप-

पादयेत्‌ Vay लोतसखलोमविशेषमररन्तिप्रकारः; कल्ये दधितः 2 fazat wa 2 दादशे दे पञ्चरशसप्तदगे दे चतुथिंशे दं विणवे इति पू्व्वोत्तरयोः स्तोमे पषिसाम्येऽपि कक्विभे षसाम- बिेषाभ्यामवान्तरभेदः कल्पादिष द्वयः एकेकस्य Wire| wage प्रटत्ति सै न्िीयव्राद्यणेऽपि afer ag इं दारणे aia भवतः दै चतुख्िश इति अद्खिन्नध्याये विदितानां क्रतूनां आनुपूर्वी संग्टद््य पर्वा चार्थरोवमुक्त । care बिरानाख्यौपशदः एनः सोमरतः परः ।

stat चतुष्टोमो तु चतुष्टोमः प्रथमसयोः।

खन्तरस्तु चतुष्टोम उद्धिब्लभिदौ ततः।

अथापवितिपच्छाख्यौ ज्यो तिराख्य सतःपरः |

ऋषभो गोसवः TAHA WAIT; परः |

[re १९. 3] साण्ड्यम्ा जाह | ४९

कुलाय RMA: स्थाटिन्द्राग्निस्लोम इत्यपि |

विघनो erfaeten® यागा एकोनविंशति; |

ATA प्रकाशेन तमो हां न्निवारन्‌ ।

समथेंखतुरो देयादिद्याती्ं महेश्वरः ॥ ६ ॥

दति खरीमदराजाधिराजषरमेश्वरवे दिकमागैप्रवत्तैकश्रीवौर-

बुक्गभपालसास्तराज्यभुरन्धरेण सायग्णाचा््॑या विरचिते माधवीये सामवेदाथप्रकाशे तारण्डयमदहाब्राद्धण्ये एकोनविंशाध्यायस्य एशोनविंशः खण्डः |

एकोनवि चोटथ्यावः सभाक्रिमगमत्‌ |

अथ विंशोऽध्यायः।

ay प्रथमः खण्डः |

यद्य निश्सितं वेदा यो बेदेभ्योऽखिलं जगत्‌ | निर्ममे तमहं वन्दे विद्याती धैमद्ेष्वर ॥

विशाय स्त्िभिरष्ययिरहोनानां प्रकल्पनं ।

Ble: प्र्टतयोऽषहीना दादशणादहान्तिम्प्रः सवाः ॥ अहान्ता अतिराव्रान्ता हितौयेऽद्धि समापनात्‌ | बयोदशातिरावास्तु विंशाध्याये प्रकल्विताः ॥ द्य हास्त्रयसलथा गगेतिरावस्यापि किञ्चन |

ज्यो तिष्टोमोऽतिरात्रोभय सबैखोम उदीरितः ॥ आप्तोव्धामसतृतौयोऽब्र नवसप्तद शस्तः |

पञ्चमो विषुवान्‌ सामो गोशोमखु ततः परः Mh आयुष्टोमसतः, पसुादभिजिददिश्वजिन्ततः । चत्वार स्िटृदाद्या येऽल्तिरावाख्छयोदर शः | द्यहेष्वक्गिरसः पूर्वसुक्तदै त रथसलतः |

ततः कपिवनो wifacra किञ्चिदीय्यैते।॥

आदौ तावत्‌ ज्यो तिष्टोमस्ातिरावस्य सोमलञुपति माइ | लिददद्िष्यवमानं पञ्चदणान्याज्यानि पन्च

[१०. १. J ताण्डामष्ा राद्ध खं | ५१९

दशोमाष्यन्दिनिः पवमानः सप्रदशानि एष्टानि सप्त eq ania एकविएशोऽग्नि्टोमः सोकघः. पञ्च- दभो रालिख्िटत्सनिः ॥ ९॥

अत्रागिनिष्टोमान्तेष wag प्रकतवदेव स्तोम धिः तिषत्तर- स्तोतेष्वपि अग्निष्टोमवदेकविंशः सामः fay पर्यायेष यानि इादश्सलाताणि teat रावि; पञ्चदश्लोमोपेता सन्धि तित्‌ Wim: रएतेयुक्ते ज्योतिष्टोमेऽवान्तरभेद ॥ ९ ॥

तत्रखमतिरावरं विधत्ते ।

ज्यातिष्टोमेनातिराले शदधिकामो यजेताभिक्र- मोवा एषस्तामानामभिक्रान्या अभिक्रान्ते हि यन्नखर्ोति ॥ et म

एषोऽतिराव्र;ः सोमानां यज्ञानां मध्ये अभिक्रमो वे अभितः

AAU फलम्रापत हंतु खस्यादेतदनुष्टानमभिक्रषनते WARTS)

भवति तख्यादनुष्टाताऽभिक्रान्तेन फलम्राक्षियुक्तेन यन्नखाबुष्टाने- न छऋक्नोति समैसखद्िं प्राप्रोति ॥ २॥

अस्य ऋतोरवयवद्वारकस्त्रीन्‌ कारान्‌ प्रशंसति | एषोऽभ्निटाम एष SAT एपषोऽतिरा बोऽगनि्टोमेन वै देवा इमं लोकमभ्यजयन्तकथेर न्तरि्तएराचास' लोकमजयन््रह्ोरा नाभ्या AAT AT ॥ २॥

५१४ बा शा मङ्ाबाद्धखड | [२० १ १}

आद्यो दादश्लोतगतो योऽग्निष्टोमरूपस्तेन भूर्लोकजयः मध्यम उक्‌यस्तोत्रभागः उक्ष्यक्रतुरूपस्तेनान्तरिचलोकजयः हतीयोऽतिराबसोत्रभागोऽतिरातस्तेन सखगैलोक्जयः एवमनु- छातारोऽदहोराताभ्यां लोकत्रयमभिप्राणावख्िताः ॥ ३॥

स न्धिसोत्रं प्रशंसति ।

पराच्योवा अन्या व्यद्छन्ति म्रतोच्योऽन्या एषा वाव प्रतीचो व्यक्ति याश्िनेन ब्युद्धति म्रतोचोरे- ATT उघसोपिवासयति ॥ ४ ॥

अन्याः काश्चुदुषसः श्टर्व्योदयग्रा चीनकालावय्थाः पराच्यः खनराममनरद्ितेन पराञ्जु खत्वेव युक्ता TAA एनराटक्तेयदि- त्यादाञः्षयद्ेतबो भवन्ति ताभ्योऽन्या; काञ्चिडुषसः wale: खनराडत्ति रूपेण प्रत्यद्मखत्वेन युक्ता Baw: यन्न कुन्ति ताहणुषा कति चेत्‌ उच्यते चेयसुषा आग्डिनशस्त्ेन सव्य च्छति विेषेशाविभेवति एषा वाव एषा वोषा प्रतीष्वौ {खंमुखे- aaa त्छादाश्िन शस्त्रेण ` दिनहयसन्धिवर्तिना सबा उषसो यजमाना प्रती चीरे Wear एव छत्वा धिवाखवति प्रकटी करोति ॥8॥

अत्र स्तोत्रीयाणां स्यां प्रशंसति । दं सुस्स॒तानां विराजमतिरिच्येते एषा बे सतन वतो विरा यं Baga तमेतां इग्धे ॥५॥

Tree १. te) ता रडामहाबाद्मख । ५३५

अख्िन्‌ करतौ संस्तुतानां खोतीयाणशं मध्ये Mars विरा- wafer वर्तेते तद्यथा qenetay परकतिवन्नवत्यधिक आतमित्येकोनविंशतिविराजस्तरिषुक्थस्तोत्रेष्वे कविं शस्तोमे सति fasfemiatar, तत्र षड्विराजस्तिखस्तोत्ीया अतिरि च्यन्ते दादश्खोतरेष पञ्चदशसलोमे सति अशोत्यधिकं शतं लोतीया- स्तत्रा्टादरशविराजः सन्धिसतोत्रे विटत्‌स्तेमे सति नव सलोतीयाः तवर पूर्वोक्तानां तिसु णाम्बष्ये एकया स्तोतोयया सह विराट भवति ततो ङ्गे Mala अवशिष्येते तेन विराड्रूपाया योषित सतत्‌्थानौयाः career विरार स्तनवती सम्पन्ना एतां विराजं कामधघेनुसहशीं यजमानस्थापेखितं सबं कामं दुग्ध ॥ ५॥

बद्िष्मवमानस्य सन्धिलो रगत स्तोमो प्रशंसति |

लिता ति विटतोदेति प्राणोवे चित्माणेनैव मेति प्राणमभ्युदेति ॥ ₹्‌ ।

विरत्‌ सतोमेनेमं क्रतुं भरेति प्रारभते उदेति समापयति प्राण इत्तित्रयसाग्ये विता प्राणमेव प्रारम्भरसमाप्ती सम्पदते।॥ oil

दति तार्डामहाबाह्यख वि शाध्यायस्य

प्रथमः खण्डः |

अथ हितोयः was: |

सम्बोमास्यस्यातिरात्रसख aaa दथेयति ।

wad तार्डयनहाबाह्मखं । - [९०. २. ९.)

चिहटडद्िष्परवमानं पञ्चद णान्याज्यानि सत्तदशो- माध्यन्दिनिः परमान एकविशानि vetfa चिव च्ाभेवस्रयख्िएशोऽगनिष्टोमः प्रल्यवरोहोख॒क्धानि चिणं gad Ze एकविटथे सषोडशिके पञ्चदभी रालिखिहत्सन्धिः ॥ १॥

अतर तौखयुकथाति प्रत्यवरो्हीणि विधरीतक्रमोपेतानि सएव ्रमस्त्रिणवमित्यादिना स्पष्टीक्रियते विष प्रथमं खोव- मधिकसंख्यायुक्तेन तिणवस्तोमेनोपेतं उत्तरे दे रोते न्यन- संख्यायुक्गनेक विंशस्तोमेनोपेते ते च दं Ma सषोडशिके अतः घोडशिखो तेऽपेकविं शस्ोमः wtanq: षोडशिरहितः अयं त्वतिरात्रः सषोडशिकः स्यमन्यत्‌ ॥ ९॥

अत्राधिकारिणमाइ i

सवबस्तोमेनातिरापेणं WATT सबवैापत

€ ES eaRa ~ 8

wag faa सवमेवेतेनाभ्नोति सवेच््यति ॥ ९॥

यः पुमने बव्यैमिच्छति सोऽताधिकारी wag करतुर ष्ि- कस्यामुद्चिकस्य प्रापरणीयसख Wey Ag समथ; तथा जेतव्यस्य च सव्यस्य णतुसमृहस्य जयाय wale: तस्मादेतेन करतुना AT- qa सव्यमपि प्राप्रोति जेतव्यं wa जयति ॥ २॥

अदिन्‌ क्रतो विद्यमानान्‌ सोमान्‌ विद्यमानानि छन्दासि चच प्रशंसति।

[२०, २, ४.] ATTRA ET | ५३७.

यच्ि्टदद्ष्पवमानं मवति तच्िहटतध स्तोममा- Tift mast छन्दो यत्‌ पञ्चदशन्याज्यानि तत्‌ पञ्चद ९ स्ताममान्नोति fread च्छन्दो यत्सप्तदशा- मष्यन्दिनिः पवमानस्तत्यप्रदण् स्ताममाभ्रोति जगतीं च्छन्दायदेकविटःश्ानिष्छानि तदेकविश्णथः स्ताममाभ्नात्यनुष्टभं छन्दोयच्तिणव च्राभवस्त्िणवरः साममाभ्राति wea छन्दायन््तयस्िधशाऽग्नि- राम सच्च थतवि शण स्ताममाभ्नोति विराजं छन्देय- दुष्णिक्‌ ककुभो क्रियेते तदुष्णिकक कुभावाभोति यद्‌- बहतोषु सन्धिना स्तुवन्ति तदनुतोमत्नोति यदा- शिन शस्यते तत्सवेमेवे तेना्नाति Ga छ्यति ॥३॥

शे षडहे षटसु दिनेषु क्रमेण तिटत्पच्चटशसप्तटरेकविं- शतिणएवत्रयच्रं शाख्या; सर्वे लोमा विद्यन्ते यथा गायत्धादीनिं छन्द सि भवन्ति गायत्र WARES CH दितीयच्ञागतं ढत्तोयमानुष्टुभं चतुथं ug पञ्चमं qaqa ठं तथा चाति- रा तबदह्हिष्यवमानादिसलोतरेलङततिटदादि सलामाभिमानिदेवताः सामसहभाविगायत्यारिछन्दोऽभिमानिदेवताख्ु प्राप्रोति खत

सब्बेन्दःसमट्टिरूपवेन विराजोऽभिपरेल तत्‌ प्राश्चिस्च्यते वि%- घेणं राजमानत्वात्तद्रपत्बोपचारः ॥ २॥ xX.

अथासन्‌ सब खलोमेऽतिरात्रे पथ्वेकादशिनीं fara | २] és

AXE ATTRA GTS | [२० 3,4]

mist वे तयस्ति८शायन्न' परमुजति तमध्र्य्रो- ATA WMAP RAMEY रशना एका- दश पशव एकाश युपा भवन्ति तत्चयख्िएशे लय- feud प्रतिष्ठापयति ॥ 8 ॥

योऽयं बयसच्िंशः सोमः सोऽन्यं सर्वेषां सामाना warfy-

स्थानौयः aafeit वै सोमानां प्रतिष्ठति ate we anteaters युक्तः सन्‌ पाच्च खजुत्वेन गच्छन्त- मेतं यज्नं प्रभृजति प्रकरण कुरिलं यज्ञं अध्वः पुरस्तात्‌ भ्रातःकाले सतया agate fit भत्यु यच्छति पुनः कौरिल्य- परिषहटारेणोद्यतं करोति एकोत्तराणां दशानां समाहार एकादशिनी युपस्तम्भवेटनद्ेतवो रव्जवो रशनाखासां रशना- नाच्च प्रत्येकमेकादशसंख्योपेतत्वान्भिलित्वा तयच्जंशत्‌ संख्या सम्पद्यते तथाश्धिंस््रयच्लिंगत्‌सटह यज्नकौटिल्यकारिणं aa- स्तरिंथखोमं प्रतिष्ठापयति | ४॥

उक्तक्रत्वनुष्ठायितदेदिनोः समानफलमाह |

तया समुद्यतया राच्या यं ARIA कामयते तं त- MIA यं AR कामयते तं तमम्यभ्रुते य एवं वेद्‌ ॥५॥

समुद्तया सम्यगनुष्ठितेनानेनातिराबकतुना स्यमन्यत्‌ ॥५

दूति तार्डामहानाद्मश्य fauna दितौयः way: |

८ ake. 3 By Sata: खण्डः |

आप्तोर्ग्यामास्यं क्रतुं faqea स्तोमन्लृ्िं cafe ।

विदददहिष्मवमानं पञ्चद णान्याज्यानि सप्रदणो माध्यन्दिनि पवमान wafasys Fig: ws छन्दो- मा इतराणि व्िणव अभवश्लयख्िएणोऽम्नि्टोमः प्र्वरोोणखयक्थानि चिरुवं प्रयममधेकविरण मघ- सप्तद शमेकविरशः पोडभौ पञ्चदशो राविर्ित्‌- सन्धिखित्‌ प्रथममतिरिक्घस्तोवमथ पञ्चदशमथ सप्तदश मयैकविएं ॥ १॥ |

इयञ्च खलोमङ्ञुपिः पृत्वी चार्ैरिवयः संग्रहीता, आद्यस्तु fa- इतः पञ्चदटशसखोत्र चतुष्टयं | ततः सप्तद शञ्चेकविंशं तस्मात्पर स्त्रयः | छृन्दोमास्न्रिण वच्चापि त्रयस्त्रिंशं ततः; परः, तिणवरैक विशस तथा सप्तदशः परः | एकविंशं पच्चदशसतोत्रेष दादशस्त्रयः। इयो- fazq ततः पञ्चदशः सप्तदशसतः। एकविंश इति परोक्तमाप्तो- ala प्रकल्यनमिति पूेद्खिन्‌ सनच॑स्तोमातिराते एत दि न्राप्तो- Ale च तयाणां TATA सान्ति सत्यपि तवर टतीयस्यो-

क्थस्येकविंशसतोमः अत्रतु सप्तदश दूति fate: सन्धेरु्पार चत्वाग्येतिरिक्तानि ततोऽत्र तयस्न्निशसोल्नाणि॥ १॥

यथोक्तकल्यनोपेतस्य क्रतो राप्तोव्यमनामनिवैवनयख्ानु- कूलामाख्यायिकामाइ |

५४० MUTA | (a0. 3 २]

परजापतिः WAVAA AsAla VSI अपाक्रामएः स्तानमििष्टमेन नाभ्रोत्तानकयेन््र भोत्तान्‌ षोडशिना नाभ्नात्तानाला नाभओत्तान्‌ सन्धिना नाभरोत्तानाश्विनेन ना्नोत्तानग्निमत्रवोदिमान्प्म Weta तानग्निख्ि- ता स्तोमेन जराबोधोयेन सान्ता नाज्नोत्तानिन्द्रमत्र- वोदिमान्प्र ईप्सेति तानिन्द्रः पञ्चदशेन स्तोमेन सलासाहोयेन Great नभ्रोत्तान्‌ विश्वान्‌ देवानव्रवो- दिमान्द्मैपसतेति afag देवाः सप्तदशेन सोमेन AT aT AAT नाभ्ुवटस्तान्विष्णमत्रषीदिमान्द् देपसेति तान्‌ विष्खुरोकविरशेन स्तोमेनाज्नाहार- वन्तोयेनावारयतेदं विष्णनिचक्रम इति व्यक्रमत IR अभग्नि्टोमसोत्रादिकेराश्चिनशस्त्रान्तैः प्रयोगविशेषः पशु- मराष्यभावात्मजापतिरग्निमब्रवीत्‌ हे aa तानिमान्‌ wera केना्पायेन waaay म्राप्ुमिच्छ एवमुक्तः स अग्निः जराबोधतदि विडढीत्ये तख ण्टच्युत्पन्नं जराबोधौयनामकं साम तिरटत्‌ Waa NII AG भाभ्रोत्‌ तयेवेन्द्रो fas देवास नाप्ुवन्‌ त्य मुवः सत्रासाह मित्यस्याखच्यत्मन्नं साम सत्ासाहीयं तद्रोगायेत्यखाख्टच्युत्मन' साम मार्गींयवं अश्वन्रत्वा इत्यसखा-

ayaa सामं वारवन्तीयं तेनेकविं शस्तोमयुक्तेन विष्णः पचन्‌ भाष्यापक्रमणान्बिवारितगान्‌ प्राप्तौ शोमसाधननिवारणे सखम

(२०. १ १] तारडामहाब्राद्धखं | ५३१

साधनं इदं विष्णारित्येतया mataat यथोचितसामोपेतया

an @

faq amaa विशष््‌+पर्मूना मन्तः प्रविवेश ॥ २॥ उक्तक्रतावधिक्रारिणमाह। यस्ममात्मपरेव पशवोख्रछशेरन्‌ स एतेन यजेत UH

पश्वो गवाण्वादयो AVM पुरुषात्‌ म्रमरेवात्यन्तप्रक्ध॑रेव Sel अभवन्‌ स एतेन क्रतुना मरंशान्िवाखे पशसखद्धि म्राप्रवन्निति il ३1

अस्य क्रतो, सव्बेकामप्रािदेतुत्वमाह |

एतेन वे देवा जेत्वानि faa यं काममका- मयन्त तं तमाम्रुवन्‌य HAH AIAG तमे तेनाञ्नाति॥8

जैत्वानि जेतव्यान्यसुरसेन्यानि देक्वदन्योऽपि कामितं फल- aratfa 3 i

aqaeifaaea दरयति |

ASH नोऽप्नोग्यौ मल्नं ॥ ५॥

तत्तस्जादेतेन सव्वमाप्रोतीति व्युत्पत्तेः सद्धावादित्यभैः तैन्ति- thay प्रजापतिः परूनर्नतेत्याख्यातं सव्वेमान्नायन्ते निधै- चननेवमामनन्ति Bera तदाप्तोयीमत्वभिति यामन्‌ शब्दो

५४२ तारडामहाब्राह्यख | (२० ४ र] यामशनब्दस्ु नियमनाथः; खयं कतुराप्तव्यानां फलानां नियामक इत्यथैः ॥ ५॥

दूति aageagage विंशाध्यावचख्य ऋतीयः खण्डः |

aa चतुर्थः ख ण्डः |

नवसप्तदशास्येऽतिरात्क्रतौ WAH HATE । faccafemaard पञ्च टश हातुराज्यन्नवः सप्तदशानि स्तोवाण्ये कविएोऽमनिष्टोमः eae: पञ्चदशो राचिख्िटत्सन्धिः | .१॥

अत मैत्रावरुणस्याज्यमारभ्याभेव वमा नपव्यन्त' नव संख्या - कानि शोत्ाणि सप्रदशलोमोपेतानि अतएवायं करतुनेवसप्त- दशाख्यः॥१॥

aferafaatfcuare |

नवसप्तदशेनातिराबेख म्जाकामा यजेत नव व प्राणाः प्रजापतिः सप्तदशः प्राणेभ्य एव तद्धि -अजापतेः प्रजाः प्रजायन्ते ॥ २॥

नवद्धिटर वत्तित्वान्नवसङ्खपाका; प्राणाः दादथमासपष्चनु

[३५ 84) तारडाम हा नाद्धं । ५४३

दादरशसंबत्धरसप्ररशावयवोपेतः स एव कालात्रकः प्रजापति- स्तेन नवसप्तरशास्यक्रत्वनुष्ठानेन प्राणेभ्य एव निमित्तभूतेभ्यः अजापते; कालाल्कादधि वाद्धल्येन पुत्रपौत्रादिरूपाः प्रजा उत्पद्यन्ते ॥ २॥

कस्याश्चित्‌ सोत्रोयायाः खाने विशेषं विधत्ते ।

ककुमं प्राचीमदरहति Gauls HVAT वा रष मध्यतो घोयते॥ ३॥

हती यसवने योऽयमाभेवः पवमानखलत्र WS मधुमत्तम इति या agafa तां प्राचोणुदरूहति खद्यानादुद्ुल् ततः ysurfaat माष्यन्दिनिसवनगतां रत्वा प्रयुद्ञोत ककुभः बोत्यन्तिडेतुत्वात्‌ पुरुषत्वं स॒च ककुप्‌ रूप; पुरुषो वे गमे णव भूत्वा AANA माध्वन्दिन सवनेऽवघ्याप्यते ॥ ३॥

ककुप्ङन्दस्थायासुक्तायाखूवि साकमश्वनामकंसामविश्रोषं farm |

ARIS WHA NB tl

भवतौति शेषः ॥ ४॥

तत्घाम प्रशंसति |

प्रजापतिः प्रजा AQAA तान्‌ प्राजायन्त स एतत्‌ सामापश्यत्ता अश्वो भृत्वाग्यजिघत्ताः भाजायन्त

प्रजनं वा एतत्‌ साम॥५॥

wee AACA + [२ ४, ८,]

`. ` अ्रजापतिना ष्टाः प्रजाः पुत्रपौत्रादिप्रकषेन्न प्राप्ताः ` मरजा-

पतिरिदं GH EET AA सान्नाःयमण्बो भूत्वा ताः WATAAGT अभ्यजिघ्नत्‌ Wad आघ्राणन्तदा तवान्‌ तेन अ्रतिवन्धायाये सति ताः प्रजा; wauq पुत्रपौव्ादिखरूपेणाभिटद्धि भ्राप्ताः AQ साकमण्वनामकं साम प्रजोत्मत्तिसाधनं भवत्येव अण्व- पेण प्रजापतिना aaa दति ae, साकमण्वनाम सम्पन्न ly i

wages प्रशसति।

प्रजायते बह्धभवति य एवं वेद्‌ ॥ ई ॥

पुतपौत्रादिरूपेण प्रजननादड्धभावः ॥ ६ ॥

परिप्रधन्नेत्येतां fauetad विधत्ते ।

हिषदां agar लोके करोति गभमेव तद्धितं मध्यतः प्रजनयति ॥ ॐ ॥

आमैवपवमानाद्या AHR ASA स्थाने द्विपदां gala तत्तेन fener करणेन यज्ञस्य मध्यतो हितखुदरे स्या पितं पुरुषरूपं गमेसुत्मादयत्येव | ॐ ॥

अस्य क्रतोरतिरातरत्वं प्रशंसति | अतिराच्ो WIAA वा अनुप्रजाः प्रजाय- न्तेऽहोराले एवानुप्रजया Tae: प्रजाएयते॥ ८ ॥

[२५ ५.२] तारडमहाबाद्मणं । ५४१५

रात्रिमप्तीत्य पंरदिनपव्यन्तं aaa इत्ययं क्रतुरतिराबः लोके fe जायमाना; प्रजाः अहञ्च रातिद्चानुख्वेबो त्पद्यन्ते उभय तिरक कातस्याभावात्‌ कालदयव्याधिकतोरलुष्टाने सत्यदनि रात्रौ च सववेदा पशुप्रजासखद्धो भवति॥ ८ ॥ इति तार्डामहाब्रह्यणे विंथाध्थायसख

चतः खण्डः |

अथ पञ्चमः खण्डः |

विष््वदतिरात्राख्यक्रतेः सोमल्लुिमाह।

faze बहिष्यवमानं पञ्चद्‌ शान्याज्यानि पञ्च्‌- Sat माध्यन्दिनिः पवमानः सप्रदशानि एछानि सप्त eq अमभेव एकविर्णोऽगिनष्टोमः सप्तद णान्युक्‌- यानि पञ्चदशो राचिख्िटत्यन्धिः ॥ १॥

Weta: ly ll

अदिन्‌ क्रतावधकारिणमाडइ।

विष्रुउतातिरा त्रेण ज्येष्ठं ज्ये्ठिनेयं याजयेद्धिषर- वान्‌ aT UG स्तोमानां विषुवानेव भवति i 2 0

fareararfafa घातोरुत्पन्नो विषशब्दः सत्यन्तः मध्यवत्ति-

नमेकविं शमग्निष्टोममा चष्टे तस्ये कवि शस्योभयेत आरो हाबरोह- र ६<

५७९ ATTA ETAT TS | (२०. ५, ३] रपाभ्यामेवस्ितेः Miata wha विर्त्पच्चदशाना- AMAA: Sata सप्तदशविटतान्तं AAA TT. नादवैरौहः शएवमुमयतो व्याप्ततादिषुनामकएकविंशोयद्छिन्‌ कताबल्ि सोऽयं farsa यस्या योषितो wast erat विद्यते. सा sifett तखाः gat व्ये्ठिनेयः यः पुमान्‌ भ्नातृणां मध्ये ज्येष्ठः सोऽताधिकारी एष क्रतुः स्तोमानां थन्नानां मध्यै पूर्वोक्तरीत्या विष्टवानेव तदलुष्ठातापि विषवानेव भवति अत रसतात्‌ wary बडभिः सेवकः व्याप्तः ममुः पुरुषो विषुरित्यु- च्यते ताह शस्य yer खामी विषठुवान्‌ wages: सेव्यो भवती- त्यये; । २॥

भष्यवभ्सिनभेकविंशसोमं प्रशंसति |

यदेक एकवि्शो भवल्येकविशशो वा दूतोऽसा- वादित्यो दादशमासाः wate ra लोका असावादित्य एरकविएश आदित्यस्मैवेनन््राचां गम- यति॥ ३॥

चिदटदादयः सोमाः अआरोहावरोहास्थामावर्तितत्वात्‌ wae दित्वमापञ्ाः एकविं शस्लनावन्नितएकए वा टित्यवदवति- छत इति यदसि तेनैनं यजमान आदित्यस्यैव मात्रां गमयति

्यकानारित्यख महिमां तावन्तं महिमानमाप्नोति कथमादि- वव्वर्वश्यानेभिति चेत्‌ सं्थीसास्यादिति ब्रूमः मासर्तुलोका-

(२०. ₹. १.] ABARAT ETS | १५४७ दित्यरूपे टाकते गति तद क्यवेष मासादिक्रमेश धदिगणिः तेष्वा दित्य unfit भवति uy ३॥

तदिदं era आदित्यस्य महिमानं इभेयवि। शप्र वा उदेति न का LATTA ज्सोतिषां ज्खोतिः प्रतुदति ॥ 8 ॥ एष एरादित्योऽन्धकारः निक््तेयन्‌ प्रतिदिनं प्राच्यां इडः दयं च्छति ज्योतिषामग्निचन्द्रनल्तवादीनां मध्यं यत्किमष्यन्य- दादित्य्यतिरिक्तं ज्योतिरेनं प्रयेतखखादिचप्रतिनिधि arg नकाउदेति aaa नोदेति ॥४॥ हगादित्यमदहिन्नो वेदनं प्रशंसति! नैनमन्यः Qa ्ल्युदेति य णबं वेद्‌ ॥ ५ ॥ एनं बेदितार खेषु ज्ञातिषु मध्ये कोऽन्यः पुरूषो न प्रल्यदेति ufagat मूत्वा नोडच्छति किन्तु सर्बोपयेनमनुक्तेत एव ॥ ५१ षति ATES नाद्धाखे विं शाध्यावख

पञ्चमः Gas: ।

wa षष्ठः खण्डः |

गोशोमातिरानाख्यस्य क्रतोः सलोमङ्गप्षिमधिक्ञारिणं पफल- arte |

५४८ तार्डामहानाह्मणं | (२०. 9. १.}

पञ्चदशं बहिष्पवमानं चिदन्दयाज्यानि सप्रदणं माध्यन्दिनि सवनमेकविपं ठतोयसवनरः सोकर पञ्चदशो रालिस्तिटत्सज्धिर्गोष्टो मेनातिरावेण ar दठव्यवान्यजेत गा क SA असुरानेभ्ो लोकेभ्योन्‌- दन्त रालप्रानपजयय मजयन््े्यो लोकेभ्यो Hisar मणुद्य रात्रयानपजग्यज्ञयति॥ १॥

BQ क्रतोरहनि प्रयुज्यमानो गोष्टोमभागोऽन्र गोशब्देन भिधोयते तेन गोष्टोमेनाषुरापनोदनं सम्पन्नं यदप्यन्यदनपः ~ ec. जव्यच्ेतुम शक्यम सुरसम्बन्धिनगरधनादिकमस्ि Tas रातौ प्रुज्यमानेनातिरान्रभागेन जितं देवानाभिवानुष्टातुरण्ुभयं

Forfa gu दरति ताख्डयामहा ब्राह्मणे fama षष्ठः खण्डः |

अथय सप्रमः Ge |

अबुष्टोमातिरात्राख्यख क्रतोः सतोम्ञभिमधिकारिणं पूर्वो त्तरभागयोविंभज्य फलब्चाह ।

विहत्‌.बदह्िष्मवमानं पञ्चद्‌ शान्याज्यानि सप्त द गग््राध्यन्दिनि सवन मेकत्रिशं ठ तोयसवनं सोकथं

[xe = J तार्डामहा ब्राद्धा णं | ५8९

पञ्चदशो रार्वििटन्यन्धिरायुष्टो मेनातिरावेण ख- गेकामो यजेताध्वाः स्तो मायन््यनपन्बएशाय यद्‌ ति- राला भक्त्यहोरालाभ्यामेव खगं लोकमेति yt rt

पूववेभागेन fazzrat एकविंशान्ताः सलोमा SET अनुक्रमेख्‌ अरत्ता दति aru: SACHA सहाहोरात्रासुष्टानं स्वगेसाधनं । ९ tl

. इति ताखण्डामहानाह्यमणे frase सप्रमः Gay: |

ay आटमः खण्डः |

अभिजिदतिराताख्यस्य क्रतोः सोमक्त,प्िमधिकारिणं मागदहयफलस्चादइ |

विदत्‌ बहिष्पवमानं पञ्चदश हो तु राज्यः सप्टशन्येचावरणस्य पञ्चदशं ब्राह्मणाकएसिनः सप्रदशमद्धावा कस्येकविंशो माध्यन्दिनि war: सप्तदशं हातुःष््ठमे कविएशम्भ्ेलावरूणस्य feud ब्राह्म णाद्छधसिन एकविधशमच्छावाकसय लिणब आभवस्यस्ति ५शोऽग्नि्टामः प्रत्यव रो होखय॒क्‌थानि faut प्रथमं दे एकविंशे सषोडशिके पञ्चदशो

५५० तार्ड्यामडा माद | (२०. € £}

राजिख्िहटत्यन्पिरभिलित्तातिराबेण ग्ाठव्यवान्व- ले ताभिज्जिता वे देवा असुरानिमान्‌ लोकानब्थ- लयनाचानपजव्यमजयन्नभिजितेव श्वाट व्यमि मान्‌ लाकानभिजित्य रालयानपजव्यच्ञयति ue tl

CATA लोकान्‌ aaa CII MN काननिलच्यासुरानजयनन लोकेभ्योऽसुरान्रिःसारितवन्तः स्यष्टमन्यत्‌ ॥ ९॥ +

दूति तार्डामहात्राद््ये बिं शाध्यायख्

रं अथ aaq: खण्डः |

विश्वजिदतिराताख्यस्य तोः सोमक्गप्षिमधिकारिण द्याह |

चिहत्बहिष्मवमानं पञ्चद १५ हो ठुराज्य सप्त- ट्शम्योवावरू णएस्येकविटथं argamofad: पञ्च- SHARMA CYA माध्यन्दिनि: पवमान एक fou होतः एष्ट विणवम्म चावरुणस्य मप्तदणं aw anractea एकविर्शमद्छावकस् विणव अाभेव- सखयख्िएयोऽभ्निटोमः मरत्यवरोहोण्य कथयानि ति- ag अधमं दे रकविपमे सपोडभशिके पञ्चदभो

fre. ९. २1 तार्डामहात्राह् यं | ५४१

tifa: जिंहत्यन्धिबिश्वजितातिरावेख पशुकामो य- BAAN WN स्य्ोऽथेः ॥ ९॥

अनेन uguifa; कथमिल्याशद्भय शस्त्रहारेणेत्यभिप्राये- णाह |

tafe नाभानेदिष्टोयं प्रणवो बालखिल्या य- न््नाभानेदिष्टोयं पुवथशस्यत उत्तरा बालखिल्यारोत- सस्तत्पशवः प्रजायन्ते रूपाणि विकरोति यद्ाषौीक- पद्वु प्रतितिष्ठति यदेवयामश्ूत्‌ ॥ ९॥

विश्वैजितस्ुतीयसवने शतिंणां मध्ये होता नाभानेदिष्टीयं weft इरेमिदथारोद्रं aaa इत्येतत्‌ aa नाभानेरिष्टीयं annafesa सुनिना दषटव्वान््ेतावरणस्तु अभिः.वः सुराधसः मित्याद्यीः बालखिल्याख्या ऋष्वः wafa aa नाभानेदिष्टी- यं tated afgrag qaarqataat fe काचिहगेवं पद्यते मनानग्रे तोजदतु वियन्ता सानो निषिक्तं gare योनौ पिता यत्‌ खां दुहितरमधिष्कन्रच्चरेयौतः सच्ग्मानो निषिञ्चदिति बालखिल्यासु पुरूषाः तासां Etta Feat: पशव दति खुत्यन्तरे खवणात्‌ आतो नाभानेदि्टीयेन रेतसि सिक्ती eft तखाद्रेतसो बालंखिल्याभि; साध्याः पशवः प्रजायन्ते ब्राह्मणक्सा तु विह्ितोरसा चतेति aa शंसति तच्च वाषी-

५१९ चार्डामद्ा नाद्भाख | [२० १०. १ 1

wg ठषाकपिना टटचात्‌ तेन वाषीकपेन ONT गोमहिषाष्व धेनुबलीवदैटषादिरूपाणि .बिकरोति विश्रषेण सम्पादयति अच्छावाकस्तु प्रवोमेहेमतयोयतु विष्णव इत्येतत्‌ qa शसति तच्च स्टूक्रमेव यामर्न्नामकंकेनविरेव यामस्ता मुनिना ze- त्वात्‌ यदिदं क्तमस्ि तेन वसन्तादयुतुषु प्रतितिष्ठति॥२॥

दूति दार्डामह ब्राह्मणे विंयाध्वःयख नवमः Quay: |

Bay ay UW: |

अथेकसतोमकाञ्चतुरोऽतिरात्राः सन्ति तेषु तिटदतिरातः प्रथमः पञ्चदशातिरात्रो हितीयः सप्टटशातिरातस्ततौय एक- विंशातिरावखतुथे; तानेतान्‌ चतु णोऽतिरात्रान्‌ तत्तद atte: AMAA च क्रमेणाह |

विटतातिरालेण ब्रह्मवर्चसकाम यजेत तेजा वैं वित्‌ ब्र्मवर्चसं तेजएव ब्रह्वावञ्चंसमवसशन्े तेजसि व्रद्यवच्चसे प्रतितिष्ठति पञ्चदशेनातिराबेण षोव्यं- कामे यजञेतोजे Neal पञ्चदश ओजणएव बीोय्यैमव- सन्धस्रो जसि ata प्रतितिष्ठति सप्त दशेनातिरात्रेणा- Meal यजेतान्रं वे सप्रदणोऽननाद्यमेवावरन्ध एकविध्शेनातिराचेण प्रतिष्ठाकामा यजेत मतिष्ठा

(a0, ११, &) ATARTATYT । cy

at एकव यदतिराबो भवल्यद्ाराचयोररव प्रति- तिष्ठति ॥१॥

wa तिटदादीनां ब्ह्मवञ्चैसादिफलदेतुतवं यच्छ्रुतं तत्‌ यृव्यमसटठदुपपादितं Wea ॥ ९॥

xfa नार्डामङा बाणे विं शाध्यायख दयमः खण; |

अध एकादयः खण्डः 1

चक्तास्त्रयोदशप्रकारा अतिराताः waretas fecrat व ्रव्यासते ष्वङ्गिरसां दिरातरं fart

ज्योतिष्टोमोऽभ्नि्टोमः पुवेसडः सवंसतोमोऽति- रार उत्तर ALN

पूर्वद्छत्रहनि प्रलतितो विशेषो नालि 0 ९॥

उन्तरस्याद्भः स्तो मल्लि माह |

तख चतुर्विएभं वद्िष्परवमानं पञ्चद शान्याज्या- नि सप्रदणो माध्यन्दिनिः पवमान रकविधणानि weifa fama अआभवस्रयस्ि८गेऽम्निष्टोमः Wa- बरोहोण्यक्थानि frat प्रथममथेकविरछयमथ

a]

ge

५५४ ATEAETAT ES | (२, tt, &.] सप्रदशमेकविणः weal पञ्चदभो राचिख्िहत सन्धिः ॥ २॥

स्याध्यायस्य fanaa य: सवैसोमोऽतिरात उक्त तद्धिस्त्िटदद्िपवमानं अत्र चतुर्विंशं तथा टतीयसुकथं aa क्विशं wa तु सप्रदशभिति विशेषः 120

अनयोरद्भोः क्रमेण सामदइयविधिमभिगरेत्योपाख्यानमाह |

अङ्किरसः खगं लोकमय स्तषा Kao इविष्कच्चाङ्किरसा त्वहोये तान्तावागच्छतां यतोऽङ्कि- रसः स्वग" लोकमाय सताइतप्येतां aaa सामनो पण्यतां ताभ्यां द्विराचमतन्वातां तेन खग" ata मेतां॥३॥

अद्धिरसो नामका षयः सत्रमनुष्ठाय तेन सतेण स्वगे लोकं Aga तथा च तैत्तिरीया आमनन्ति अङ्गिरसो वे सत्र मासत ते खगं लोकमायच्चिति तेषामङ्किरसां मध्ये हविद्मात्रा- मक एक ऋषिः ह विव्क्नामकोऽपरसावुभावहौयेतां तयो भयोः सत्रानुष्ठानं स्वगेप्राभिख नासीत्‌ इतरेऽङ्गिरसो यतो यद्या देशान्‌ Ai AAT सदेणः खगे प्राचिहेतुरिति मन्वानावुभो तं देशमागतौ तावेतौ खगेम्रा्यभावे सति तत्माप्तिखाधनमि

mea तपोऽकुर्तां तेन च तपोबलेन खगेप्रा्षिके सामन अपश्यतां ताभ्यां सामभ्यां दविरातनामकं क्रतुमतन्वातां fre-

(२५, ११. ५.] ATA SATE | १५५.

रेणानुष्ठितवन्तो तयोः eats इविष्क्न्नामकं. साम

wate खादिष्ठयेत्यघ्यां गेयं अथ तीयं हविष्मनासकं

vara तदेतत्‌ द्धितीयेऽहन्यख प्रल्नामनुद॒तभित्यसखाण्टबि

गातव्यं चक्तसामोपेतेन द्विरात्रेण तावुभौ खं लोकं gat

ward द्विराव्रक्रतौ सामहयं गायेदित्यभिप्रायः ॥ ३॥ उक्तक्रतावधिकारिणमाइहइ।

पौण्याहोन इव सात्‌ स एतेन यजेताभ्रोति पवषां म्रहामान्नता हि तावङ्िरसः॥ 8 ॥

खौतस्ात्तष FWY RAT साधुः पौणयसताह णोऽपि मदन्यः पुमान्‌ हीन इव स्यात्‌ पुरातनं सवैः पज्यानां पुरुषाणां मध्ये हन दव पृजार हित दव भवेत्‌ स पुमानेतेन राते यजेतं इद्र पूर्वेषां पुज्यानान्मधये प्रहा परलषटगिं पाप्नोति ओडहाक्रताः वित धातोर्यं we: fe यस्मात्‌ कारणात्‌ अङ्गिरसः वचन- व्यत्ययेनान्वयः अङ्गिरसां खगं प्राप्तानां गतिं दिरान्नेणानेन तावुभौ हिष्मह्वविकतो प्राप्तां तद्धादेतेनोन्तमगतियुक्ता ॥४॥

अस्य क्रतोः फलान्तरमाइ | प्रजाकामो यजेत दितोयं दयेतद्यव्रजा॥ ५॥

खतपौतादिरूपाः war यदस्ति तदेतत्‌ खापेक्चया हितीयं तद्धादनेन द्वितोयपरातिरात्र्ुक्तन क्रतुना प्रजासिद्धिर्‌ः- पप्रा ॥ ५॥

e

५५६ तार्डयनङानाह्मण | (ae, tt, 9] घुम; फलान्तरमाइ । श्वर्गकामो यजेत fearafe लोकात्परोलोकोऽभि- ym दुराघो द्विराच इत्याङयेदम्निष्टोमः पू्व॑म- € यधि = $ . इभवत्यकच्यमन्तय्यन्ति यदयुक्थोऽग्निष्टामं ws ॥

भूर्लोकः प्रथमः अन्तरि च्चलोको ददितीयसखात्मर ऊद भावौ सर्गोलोकोऽभिम्रकम्याभिलच्छ प्रकषण गन्तव्य; हि यद्छा- देवं तश्ात्‌ लोकदययस्थानीयेन fecaq हतौयलोकखानौ- यख खगस्य प्रािर्युज्यते ब्रह्मवादिनां दिरावक्रतुरसलीति सोऽयं राधः दुःखेनाराधनौय इति ब्रद्धवादिन ars: कथमिति aq तदुच्यते उच्तरमहस्ताक्दतिरात्र इति fad पव्वेमहः किमग्निष्टोमान्तः SII वा अग्नि्टोमस्चेदुक्ष्यमन्तय्येन्ति परित्यजन्ति उकथ्यच्चटग्निष्टोमं परित्यजन्ति सोऽयं दुःखो दुःखपरि्टार इत्यभिप्रायः ॥ ६ ॥

तस्याचेषस्य परिदहारमाइ |

यञ्ज्योतिरुकच्यः पुवमहभेवति नाग्निषटोमम- न्त्य॑न्ति नोकथानि ॥ ॐ ॥

तिष्ठतु तावत्पूनैख््ादग्नि्टोमत्वपक्लः यद्यदि पव्वेस रुक्यो ज्योतिरुक्थ्यः संखाखूपो ज्योतिष्टोमो मवति acral पञ्च दशखोतरयुक्ते तख्िन्‌ दादशस्तोत्रबुक्तं अग्निष्टोमं न अन्त afa न परिलयजन्ति उत्तराणि च बीण्युक्यसोतराण्िन परिलनन्ति तस्मानोक्थशे षो;सि | ७ ॥

[१-. tt ९.1 तार्डामहाबाञ्णं | ९५७

ननु वच्यमाणे दिराते Vari weg उक्ष्यत्वादयं दोषपरि्ारः स्तुलयङ्किरसे, तु facia कथं टोषपरि्टष्र इत्या शङ्कया |

तदाह्रेषा वाव AMA माला यद्ग्निष्टोमो यद- ग्नि्ामः प्यमदभेवति यन्नसख माचान्नातिक्रामत्य- योत्तर खाद उक्येभ्योऽधिराविमपयन्ति तेनोकथा- न्यनन्तरितानि॥ ट ॥

ame बोदितदोषस्याभिन्चा ये ब्रह्मवादिनः aftercare: कथमिति चेत्तदुच्यते अग्निष्टोम इति यदस्िएषा ara यज्ञस्य मात्रा सबैस्य सोमयागस्य तावत्येव qaurfcfafa: अग्निष्टो- मस्य समं सोमयागमप्रजतितेन सब्बे खरूपस्योपपत्तेः एवं सति यद्यग्निष्टोमस्य ॒पूव्वेमह भवेत्‌ तदानौं सवस्य यज्ञस्य मातां खरूपपरिमाणमनु्ाता नातिक्रामति नोद्गमयति अथानन्त- रसुत्तरस्याद्ः उक्येभ्योऽधिरातरिंसुषयन्ति रातिलोत्रा- wofasta तद्छादुक्थानामष्यति क्रमो नालि इत्यम ग्नि्टोमत्व- पत्तेऽपि दोषपर्हारः । ८॥

खन्तरेऽहनि प्रथमसोमं प्रशसति।

चवि शं वहिष्मवमानं भवयत्तर खाहश्चत॒विंण-

$ >,

AAU गायचो प्रजननं गायती HATS ॥ ९॥

eee: ॥ २. ॥

Th ATEARTATHS | (३५. १९. १] स्वन्‌ स्तोमान्‌ प्रशंसति | ~ @

उभये स्तोमा युगमन्तञ्चायु जञ तन्द्िघनं तस्मा- न्द ग्रनात्मजञायते ॥ १० ॥ aging समसं ख्योपेत वा ुग्मन्वं ब वचनं पूजां सष मन्यत्‌ ti ९० ॥

अस्यातिरावस्य तिटदादिव्रयच्तरंशान्तं निखिलसोमयुक्तत्व प्रशंसति ।

सर्वसामोऽतिराचो भवति ery सर्वस्य जित्य सर्वमेवेतेनाभरोति सं जयति ॥ ९१॥

अतिरात्रस्य सर्वख्लोमयुक्तत्वं यदस्ति तदेतत्‌ wey प्राय- शयसय age अपरः व्याख्यातं ॥ १९ ॥

दति ताख्डाम्ाब्राह्ण विथध्थायख एकादशः WUT: |

ay इटः aa: | आङ्गिरसं दिरात्मुक्का Tare fecraare | अथ. यस्य ज्योतिखक्थ्यः पुवेमहभेवत्यायुरति- TASAT ॥ १॥ uefa द्विरात्र अग्निष्टोमः पूवम अस्छिन्‌ हिराव्र-

[are १९. te] ATYRA STATA | ५५४

उक्ष्यसंसो ज्योतिष्टोम उत्तरमदव्येष्य इिरातस् एकमहः- afi: त दिरातमनुतिषेदिति शेषः ॥ १॥

अस्य दिरातस्य सोत्लीयसंख्यामुपजोव्य प्रजोत्प्तिहेतु तं दशंयति।

तिखः wane विराजमतिरिच्यन्ते द्ाम्धामु- त्तर महर्विराज BARA ACH वा AANA: प्रजा- यन्ते ॥ २॥

अत्र यदेतत्‌ पूव्यमहरुक्यसं स्यज्योतिष्टोमरूपं तस्व सम्ब- न्धिनोषु स्तोतीयाशु mide विच्छिद्य विराट्‌ quaa विद्यमानेष तिखः खोत्रीया facrzquaadte aaa a अग्निष्टोमभागे तावन्नवत्यधिकं शतं अत एकोनविंशतिवि- राजः सम्पद्यन्ते विषक्यस्तो तेष्वे कविं शस्तोमय॒क्तष feat तीया; तामु षड्भ्यो विराड्भ्य उपरि fre; सोत्रीया अति- रिक्ता भवन्ति तथा हितीयेऽहनि सोत्रीयाणं qed विराजो दास्यां न्यूनं भवति तद्यथा SHAM तपय्धैन्त आायुशामभागे स्तोतीयाणामेकोनषश्च धिकं शतदयमिति was व्यवख्ितं तथा सति पञ्चविंशतिसंख्याभ्यो विराडभ्य aE नवसोतीय- श्रषादेकोना विराड्‌ भवति खराषोडशिकेा द्येवमतिरावः तस्यात्‌ षोडशस्तोत्रगता संख्या नाद्रणौया रात्रिपव्यीयस्तोतेष द्वाद शसु पञ्चटशस्तोमयुक्तष्वशीत्यधिकरं शतं Matar भवन्ति तब्रा्टादशविराजः सम्पद्यन्ते सन्धिलोतस्य fazagia, तत्र

Ww ATTTAT HS । fae. १९. १.1

वसं ख्याका; Malan प्रत्ेकोना विराड्‌ भवति एवं सल्युत्त- Uefa हयोर्विंराजखरूपे प्रथमेऽहनि विराजखरूपं frefa- रतिरिक्तऊन।तिरिक्तात्मक्रं तदुभयखदूषमनु म्रजानारुत्पत्तिः. मवति लोके हि योषितो wafgaag # लिङ्रहितत्वात्‌ दवाभ्यां न्यून, wg grat लिङ्गेन वातिरिक्त, तदुभयं यथा म्रजोत्मादकं। २॥

तदेदनं प्रशंसति।

yaaa प्रपश्युभिञ्जनीयते ara बेद्‌ ॥ ३॥

Weer ॥ ३ ॥

मकारान्तरेणातिरिक्त सम्पादय प्रशंसति | |

Tat सठस्तृतानां विराजमतिरिच्यत एकाकिन- मेबेनमन््ाद्यखाध्यत्तं करोति ॥ ४॥

मरथमेऽहनि यासिख्ोऽतिरिक्तासासां मध्ये gaara faatasefa विराजः qatar; तथा सति संस्तुतानां स्लोत्ोयाणां मध्ये विराजमेका स्लोतीयातिलद््य तिष्ठति तथा

यजमानमेवान्राधिपतिं करोति अयमेव स्वेभ्यो बन्पुभत्वोग्यो- ऽन्रप्रदो भवतीत्वथेः ॥ ४॥

we हिरातरस्य चेतर थत्वं सम्पादयितुमाख्यायिकामाह |

“ अरुखतोऽदुमोयते किन्त eagaty पाठः garry दष्टः ।

Teo ११, १.1 , चाश्डयामहाबाह्मण । , ५६१

एतेन वे चित्ररथं कापेया अयाजयधथस्तमेका- ॐ Tata

किंनमन्राद्यस्याश्य ्षमकुव्वे; रतस्माच्चेचरथोनामेकः च्ल पततिञ्जीयते नुलम्ब इव द्वितोयः ॥ ५॥

कपिगोत्रे समुत्न्रा महषयः कापेयाखे Waaa fect ay चिवरथनामकं राजानं याजयित्वा तमेवमन्नादाखाध्य्- ages त्छमात्कारणादद्यापि चित्रवंशोत्पन््ानां मध्ये एक एव राजा चत्रपतिबेलाधिपतिभेवति दितीयस्तु तद्ाद्धेतोः नुलम्ब इव तस्यायुचर इव भवति चितिरथेनानुष्ठितत्वादयं कतु्चैत्ररथ इत्यभिप्रायः ॥ ५॥

इति mwa विशाध्यायख ˆ द्ादर्‌गः खगडः | ST ANT: खण्डः | कापिवनं facraate 1

` थ यस्य लित्पञ्चदशणोऽग्नि्टोमः Tea yaa त्यायुरतिरा्र SAT ॥ 2

निरत्‌स्तोमसहितपञ्चदशसोमे afaafastafe सोऽयं , विरत्पच्चदथः तत्र सर्वेषु wilds विदटत्‌पञ्चदणौ सोमौ पर्वा मेख मयोक्तव्यौ चगनि्टोमः wae: पूकवदाबुष्टोमोऽतिराल्नो

दितीयमहः यस्यैवमहःलुिः dees: । ९ ॥ ९ ७!

५९२ ATWYAFTATYS | [२०. {३ 8)

तव प्रथममहः प्रशंसति |

मिथनाभ्या स्तोमाभ्यामत्तरमहः प्रननयन्ति तत्मजातश्श्च BCS चक्र वाएते साकं इतो यत विद्त्पञ्चदशौ स्तोमो यं कामं कामयते तमेतेना- भ्यते यत्र यच हि चक्रोवता कामयते TATA Jaw

प्रथमेऽहनि मिथुनवत्‌ eee दौ सोमौ ताभ्याखत्विजः उन्तरमहरत्मादयन्ति यथा लौकिकमभिथुनात्‌ प्रजोत्पत्तिस्तद- qua तदः परेद्युरधिष्ठानं प्रारभन्ते fay fazarqent सोमो यौ विद्येते एते se WA दे रथस्यानीयेन प्रथमेनाभ्रोति यनरत्यादिजीकिकटत्तान्तः WHat: समाहारखुकौ स॒ ze स्तीति सोऽयं रथः चक्रवान्‌ लोके पुमान्‌ यत्र खाने गन्तु' काम- यते तत्र खानं चक्रीवता रथेन प्राभ्रोति तहदपीत्यथैः ॥ २॥

दितीयमहः प्रशंसति ।

अथ यद्‌ायुरतिराचो भबति मरतिशठिल्ये ॥ ३॥

योऽयमायुश्टोमोऽतिराब्रोऽख्ि सोऽयं aes कामेघ प्रति- Bra wala सम्पद्यते ॥ २!

अस्य हिरावस्य कापिवनत्वं दश्रैयति।

रतेन तै कपिवनो भौवायन ददारू्ततामग-

RAN SW

xe. १४. !.] ताख्डमहा ब्राह्म्यं ५ ५९३

भूनामकस्य महैः बुबोभौवायनः; कापिवन दूति तख नाम स एतेन हिरात्रेण सखयमरूत्ततामगच्छत्‌ र्तः 3m; शोषणोपलचितो “fest वा तद्वैपरीत्येन शान्तः सङो at swan कपिवनेनानुष्ठितत्वात्‌ कापिवनद्रत्यथे; ॥ ४ ॥

वेदनपूच्मैकानुष्ठानस्य फलमाह | Sent भवति acd विदहानेतेन aaa wy स्य्टोऽथे; ॥ ५ ॥ ष्कि areas विंशाध्यायस्छ त्रयोदशः खण्डः |

aw wade: wag: |

sareat facrat; अथ facras प्रथमं गगेतिरात्- माह |

विहृत्मातस्मवनं पञ्चदशम््राध्यन्दिनि८ सवन सप्तदशं ठतोयसवनं पञ्चदशं प्रातःसवन सप्तदशं माध्यन्दिनि सवनमेकविशं ठतोयसवन सोकथ- मेकवि्शं प्रातःसवनं विणवं माध्यन्दिनि सवनं चयच्िण अमभवश्चठख्िए णोऽग्नि्टोम रएकविध्‌-

५९४ ताण्डयामह ब्राह्मणं | [२० १४. २]

श्रान्यक्‌यानि सप्ोडशिकानि षोडशं प्रथम रावि- षाम पञ्च दगी रालिच्िटत्सन्धिः॥ १॥ |

अथ त्ोरयहानि करसेणाभ्नि्टोमोक्थातिरातररूप्णि॥९॥

waa रात्रं लोतुमन्तरि् इत्येतखाहस्त्रयस्य ख्टि- मदु |

मरजाप्रतिवी इदमेक आसीोत्तख वागेव खमा- amt द्वितीया स Tatars वाचं विजा द्यं वा इद सरं विभवन्येष्यतोति स वाचं aga सेद्‌ ay विभवन्येत्‌ सोर्खोदातनोद्यथापां धारा सन्ततेवं तस्या एति ढतोयमच्छिनत्तज्ुमिरभवद्भूदिवि वा इदमिति तह्घमेभूमित्ं केति ठतोयमच्छिनत्तद त- रिचममवदन्तरोव वा इदमिति तद्‌ न्तरित्तखान्त- रिक्तत्व८ डो दति ठतीयम्‌द्धेम दाखत्‌ तत्‌ चो रभव- दद्युतदिव वा अददूति afgat दिवित ॥ ९॥

द्द प्रतीयमानं जगच्छन्द् रूपमथेरूपञ्च तयोः शब्दां Sat: SE पुरा प्रजापतिवी एक अासौत्‌ प्रजापतिशब्देनप्व चिदेकर्सदूपोमायाशक्तियुक्तः परमेश्वर उच्यते स एवेक

शदनीमासौत्‌ स एवेक आसौत्‌ ततः सपरतेष्ठर एकः खानी ag waa ह्वितीयेत्येवं . स्वखप्मिरूषं दयमास्रेत्‌- acrt

(२०. १8. २.1 तार्डामद्ा ब्राह्मणं | acne

परमेश्वर tea मनसि विचारितवान्‌ aa विचारितवानिति चेत्‌ तदुच्यते इमामेव मम Guat द्वितीयां वाचं frag विषि- waa alfa तत इयमेव aa eames प्रतीयमानं सब्बैक््गदिदं भवन्ती विरेषेण भवत्तोति qaanzrartg भासमाना सती मासेष्यति प्रा्यतीति स ca विचाय्ये शब्द्‌ सामान्यरूपा वाचं wean विविधत्वेन खृष्वान्‌ ततः; सा शब्द्‌ सामान्यद्पा वाक दरदं सच शब्दजातं विशरोषेण भवन्तो प्रजा- पतिमेत्‌ प्राप्नोत्‌ ततः Marcel मायाविशिष्टादयक्तादहृता सती सखतसखच्छब्द्‌ विशेषेण रूपेणोद्‌ातनोत्‌ उत्कर्षेण समन्ताहिसतुत-- भवेत्‌ तत्र Tera; यथा दष्टावपां धारा मेघादद्गता सन्तता भमो सन्मतो व्याप्ता भवति तव्रदेदशास्त्रलौकिकभाषारूपेणः या वाक्‌ सन्तता तस्था; सकाशादवकतृणां गानभागमनपेच्छं edta भागं सप्रजापतिरद्धिनत्‌ शथक्‌जतवान्‌ स भाग एती- agra प्रदश्येते अकार इतिशब्द्परः सन्‌ एतीति निर्िश्यति अकारस्तुतौयो भाग द्त्यथेः तद्कारखकरूपद्चातर TATA पा भूमिरभवत्‌ तदानीं प्रजापतिः सवमनस्येवं चिन्तयामास इदं श्थिवीरूपमभूदिव वे पूवैमविद्यमानं सदिदानौं विद्यमान- Bardia इत्येवं यद्याञ्चिन्तितवान्‌ AWA कारणादस्या भसमेरभदिति व्युत्पत्या भूमिनाम सम्पन्नं मोमित्यस्मिन्‌ वाग्‌ व्यवहारे योऽयमादिरकारः सोऽयं वाचक; भूमि्वव्याभूदिति तात्पर्यर्थः, स प्रजापतिवीचः प्रसादकरः टतोयभागं खषा पुनः केत्यन्तं हतौयभागमष्िनित्‌ थक्‌ तवान्‌ तत्‌ कशब्द

५९६ तारडामद्ाबराह्मय । (२०. tg &)

खूपवा चकं भूत्वा पुनव मन्त रिचमभवत्‌ तदानौं प्रजापतिः रेवं चिन्तितवान्‌ se प्रतीयमानं अन्तरिन्ाप्यमन्तरा द्यावा- थियो र्मध्ये इव वै शितमेवेलयथे; यस्मादेवं चिन्तितवान्‌ तत्‌ तद्यादन्तरि्तलोकस्यान्तरवस्थितमिति व्युत्मत्यान्तरिच्तनाम सम्पन्नं तद्धिन्नाज्नि षकारात्‌ wa कोऽस्ति तस्प्ादसावन्तरिच्- वाचकं इत्यभिप्रायः भूग्यन्तरिचवाचकावधारकशब्दौ निर्य तदपेचया ठतीयं बाचो भागं हो इति शब्दम दधेसुदाखत्‌ ऊद देणसुदिभ्य तदा चकत्वेनोत्कर्टैण मरचिक्तवान्‌ उच्चारितवानित्यथः तदुखारणं हो इति शब्द रूपम्‌ ईदे भ वाचकं भूत्वा द्यौ रशवत्‌ तदा अजापतिरेवं चिन्तितवान्‌ अहो gained वस्तु अद्युतदिक बन्दूरहूव्यीदिप्रकाशो द्यो तमानमेवेति SASS तस्मात्‌ द्युल.कस्य दिवलवं द्युनामकत्वं सम्पन्नं ॥ २॥

प्रजापतिना यान्यकद्धो इत्येतानि तौणयच्चराणि वाचः सकाशान्‌ दिन्नानि तानि पुनः भशंसति।

एषा वाव प्रत्यत्नं वाग््च्जिह्धग्रेणेतद्वाचो वदति यदेति मध्येनेतद्वाचो बदति यत्‌ केति ख भेयेतदाचो रसोध्यद् उददति यदधो दति ॥३॥

यदक्षरः एतैव तिरूपा वागस््ाकं प्रत्यक्षा यथा भवति तथोपलभ्या इति शेषः यदेति जिहेत्यादिना स्पष्टीकरोति एति

यदस्ति आकाररूपं यद्चरमस्ति एतद्वाच; TAATAT जिहडा- ग्रेण माकामन््रोच्वारण्ेन जिदयोः प्रथमव्यापारेण लोके

[९०. १४. १] तार्डामदहानाद्णं | ats

acts, केति यत्‌ fedtanacafe एतद्र Wasa माका. मन्ते षोडशस्वरेभ्य senda मध्येन जिह्वाव्यापारेण लोको वदति, ot दति acacafa तद्तरस्वरूपं वाचः सर्वयोः रसः; BALM: Areata अधिकत्वेनो दैभागे मन््रावसाने इ- कारः; पठितः तदिद्‌ हो saat लोकस्लइदति उच्चस्वरेण पठति ॥ ३॥

उक्तानां तयाणामत्षराणां engage तिरातक्रतु- सम्बन्धमाह |

यदेतानि रूपाख्यन्वह्ं व्यज्यन्ते मृखतणएव agra विषजन्ते मखतो यज्जियं WT ॥ 8 ॥

एतान्यकद्ो इति त्रीखच्रखूपाणि तिरात्रक्तावन्वचं मरतिदिनं व्यज्यन्ते विशेषेणाज्यस्तोतरेव ufquat अजगति- चेपषणयोरिति धातुः अज्यस्तोतेषु कथं frag इति चेत्‌ उच्यते प्रथमेऽहन्यमन आयाहि बीतय इल्याद्‌ावकारः पठितः दि तौये- हनि कयाते अग्ने अङ्किरस दूति wee आदौ पठितः टतीये- sefa होता देवो Baa इति हो शब्द्‌ अदौ पठितः यद्यस््नादेवं तख्ानमुखत एव अआज्यसतोतरूपे यज्ञस्य सुखभाग एव वा च~ मत्तरत्रयरूपां frau विशेषेण सम्पादयन्ति किञ्च यज्जियं यज्ञसम्बन्धि यत्‌ परोक्ता्चरसाध्यमाज्यसलोत्ररूपं कम्ब तम्‌ सुख- तो यज्ञमुखे सम्मादयन्ति॥४॥

sary विरात्र एष्डितुत्वं विवक्तुराह |

vee श्डामहा बाह्यं | fee. १४. ५}

परजापरतिवी ददमेकाक्तरां वाच wat लेवा- व्यकरोत्तदूमे लोका अमवन्‌ Sal अनुपजोवनाः स रेच्तत कथमिमे लोकालोम TRI: कथर्‌ पजोव- नीयाः स्युरिति स एतं चिराच्मपग्यत्तमाहरत्ते- नेमान्‌ लोकानन्वातनोत्ततो वा द्मे लोकालोमा- THO स्तत उपजोवनोया चभवर्स्िरालसयवा ददं ye लिराल्सयोद्‌रणं यदि दमेषु लोकेष्वधि ॥ ५॥

प्रजापतिशब्दनाचिन््शक्तिः परमेश्वरः इदमिष्यस्य fag- व्यत्ययः स इश्वरः Tal वाचं त्रेधा भागव्रयरूपेण व्याकरोत्‌ विकारमापादितवान्‌ alent वाचं एकां अ्तरां wat arfa- त्यनेन शब्देन ‹ व्यवहियमाणात्वात्‌ एकाक्तरा ककारस्य CH Way श्यगच्तरत्व्यवहाराभावाद्वागिति शब्द्‌ सैकाचरसख ये विकारास्ते शयथिव्यन्तरिच्चटरूपा इमे तयो लोका अभवन्‌ zat aid ट्धि भवति तथा विधिवाक्योपेतत्वात्‌ एवमीश्व- रस्याचिन्त्यशक्तिवशाब्दस्य लोकत्रयरूपाप्तिद्रश्व्या ते च त्यो लोका अनुपजौवना जोवनडेतुभोग्बटूव्मरद्िता; अतएव त्ताः YT सन्तापहेतवोऽभवन्‌ तदा स प्रजापतिरिव विचारयन्‌ इमे.लोकाः कथं लोम गद्भीचुः लोम प्रकते atfe- यवादिभोग्यं वस्तु कथं खीकुव्यः Glare प्रशिनासुपभोगेन योग्या; कथं wig; स॒ प्रजापतिरिल्यं fae वेदान्‌ पर्य.

[२७, १४, .] तार्डामहा नाद्धं | ५६९

We ब्रीहियवादुत्यादनसाषनभेतङ्गगति रातमपश्वत्तं wa ारदन्बतिष्ठत्‌ तेनानुष्ठितेन करतुना तीनिमान्‌ लोकान- ART सेतो व्याप्तवान्‌ पर्यालोच्य ीडियवानेषु लोकेषु चोत्मादयन्‌ सामभ्य सम्पदितवाग्‌ तदनन्तरमेव ्रथमेनाक्घा भूलोके THAI मध्यभेनान्तरि च्चे उत्तमेन दिविततोवै तदनन्तरमेवेमे लोका लोमोत्ाद्यं तं भोग्यजातमन्टह्न्‌ ओषधिवनस्यतयः श्थिव्या Mater अन्तरिचस्य लोम च्वन्दरतारकादयया दिवो लोम ततो भोग्यसद्धावात्‌ लोका उप जौवनयोग्या अभवन्‌ यदिदं भोग्यजातमेष॒ लोकेष्वधि वन- wate लोकान्‌ श्रधितिष्ठति तदिदं भोग्यवस्तु तिरावबक्रतो- रेवं सम्बन्धि ye pea यतस्त्रिरातस्य सम्बन्धित्वेन Seta मोग्यवस्तुवदुद्धममभूत्‌ ततस्निरातसख yfewqa युक्तं ॥ ४॥

एतदेदनं प्रशंसति।

गच्छति पशनां भूमानं द्विपदां चतुष्पदां य एवं Fue

faual मनुष्याः yaweneat wofersteenane भूमानं बाल्यं गच्छति प्राप्रोति ॥ € ॥

पव्वैमकहो इत्यत्तरत्रयसुपजौव्य यथा facia: ue तेवाचचरेति शब्दमुपजीव्य facia’ प्रशंखति |

प्रजापतियेद्वाचं Bea सात्तरदेवेति प्रथं २] अर

५७५ वार्डामहा नाद्धं | [xo १४, =) afa हितों रति eit येन येन बे रूपेण प्रजा- चतिवीचं व्यखजत तेन तेन खपे णाज्यानि चारब्य- न्तेऽदानि चाप्यन्ते WO

अजापतिः पुनरपि वाचं Slay विविधत्वेन ख्ष्वानिति acfa सा Get वाक्‌ मभिन्रभाण्डतोटरकवदरल्तरदखलवदेव तस्या; Maat वाचः प्रति प्रथमं रूपं अकार इति शब्द्पर एतोति निर्रिश्यते afa द्वितीयं eu रेति टतौ यमेतदन्तरशब्द्‌ - नेष्यन्ति; एवं सति प्रनापतिः येन येन रूपेण वाचं विधत्ते तेन तेन खूपेणाज्यसोत्रारम्भः ल्वहफलमृतलोकत्यम्रा्षिच सम्पद्यते कथमिति चेदुच्यते अको दत्य तत्त यर्ूटिसुपजौोव्याज्यलोतरा- ca: पुवयैमुदादतः अ्षरत्येतत्‌ तयसुपनौव्य लोकतयम्रात- शुदाच्छियते कारो भूर्लोकः अयं लोक दूति वाक्यस्यादाव- कारसङ्भावात्‌ चित्यन्तरि्षलोक इत्यत्र SHCA RATT द्यौरिति द्यलोक इत्यत्र रेफसद्धावान्‌ एवञ्च सति तयाणामद्भां फलभ्‌ता स्त्रयो लोका अच्तरेति त्रि भिवीग्‌भवेः प्राप्यन्ते ॥ ॐ ॥ पुनरपि तमेतं facia एरुषसाहणश्यसम्पादनेन प्रशसति | तदाडर्द्यवादिनोऽक्षरेस्या वे चिराल दइत्येका- aU वै वाक्‌ ATACAAT AAT: पुरूषः सवा एनं

azure Ut परमसम्मितं वेदेति nen

कथमित्याशङ्य तदेवेकेत्यादिना सखष्टीकतं बागेकाच्रा

(९, १५. २.1 ताणडाम इ नाद्धा्ण | १७]

वै ककारस्य यगच्रत्वाभावा दवा चो निष्यन्नमक्तरमिति wea ta: नीत्या facrasaaae feat भवति aareaat वाचा निष्प न्नत्वात्‌ एकाचरायां वाचि धिति; एति चेति रेति facia फलानां लोकानासुक्तत्वादच्तरनाम्नि mat धितिः पुरुष इत्येतदपि नाम mat ततः पुरुषतुल्यवः वेद स पुमानि विरावं ac इति शब्द्‌ उक्ताथैसमा्यथैः ॥ ८ ॥

| द्वि ताख्डामहानाद्यणे farsa

चतुद यः खण्डः |

अय प्रञ्चद्गः खण्डः । प्रकारान्तरेण गगैरिराब्र Sa | | एतेन वे देवा एषु लोकेष्वार्भवन््े तेन खगः लोकमायन्‌ ॥ १॥

ये पुरुषादेवत्वं aad ते पुरा एतं ब्रिरातमन्बतिष्ठन्‌ ते एतेनेव facade जोकम्रदेशेष॒ भोग्यवसुसखृचचिं प्राण्य तत एतेन त्रिरात्रेण देहषाताद्ूह्ं देवा भू वा खगं लोकं प्ापुवन्‌ ॥९॥

पूवैखर्डो क्ञमथैमन दया ग्निवाव्वादित्यान मच्तराइत्पमत्तिमाष्। n

avd चिराचो वाचो ख्पेणाज्यानि चाहानि च विभज्यन्त एकाच्चरा वे वाक्‌ त्रय च्तरमन्तरमन्त-

WOR तार्डामहाबाद्यग् | (xo, १४, 9]

weary विभज्यन्ते चयो गन्धवौस्तेषामेषा भक्ति- wat: ofan वायोरन्तरि ्षमसावादित्यसख ere: योघमौस SHAS सचन्ते ॥ ₹॥

THT UI आआन्यस्तोत्राणामप्यको इति तत्‌ ततर argh ऽतर शब्द सट्यत्तरः तस्य शब्दस्य fafeqa रूपेण त्यो tar अनेन वायो रूपेण निष्पद्यन्ते तौ ण्यदानि अक्तरोत्प्तिस्तिकौ- चोर्येर्लोक तयात्मके विगमयग्य सम्पाद्यन्ते एतावाननुवादः अथा- ग्न्यादयुत्पत्ति रुच्यते AAAUNA AL; ककारस्यादेमात्स्य एथ गत्षरत्वाभावात्‌ तत्न उत्मनोऽच्तर शब्द्‌ स्व्यत्तरः AY Wwe तिविधेन रूपेण त्रयो देवा विभागेनोत्पद्यन्ते देका waat: अथाग्न्या दत्य ्िरुच्यते तस्य शब्दस तिकिधेन era वाचं तरेधा रवतीति च्युत्प्तेः यौगिक इत्यथैः एतेषां ल याणां देवानां एषा वच्यमाणाविभक्तिमैजनं स्थानं अग्निवाग्वा- टित्यदेवतानां श्थिव्यादिकं स्थानमिल्येतत्मसिद्धसेव अद्धि au सम्बन्धाय कसय चिन््न्ष्य पादं पठति त्यो gata उषसं सद्चरन्त इति rae दीष्यमानादेवास्त्रयोऽग्निवागा- दित्या sad उषाकालदूपी तमोनिवारणेनोत्न्ना देवाः सचन्ते सेवन्ते ॥ २॥

मन्त्रां विविच्य enafa |

अग्निरुषप५ सचते TRIS सचत्ेऽसावा- दित्य उषसः सचते ॥ ३ ॥

(२०. १५. ६] ता शडामङात्रा ह्मण । ROR

africa: रथिव्यां उषो देवीं Baa तया छतं तमोनि- बारणमनुभवतीत्यये; एवं वाव्वादिल्याबयन्तरिचलोकयो{रिति gest ॥ ३ ॥

अस्तमेकमग्न्यादीनामुषः; सेवा प्रते किमायातमित्याश- Gis |

चोणि मिथुनानि तान्येष ॥ 8 ॥

अग्निवाव्वादित्यास्त्रयो गन्धर्वीः पुरुषा लोकत्रयेऽपि उष- सो योधितसतन्ि्ितेन alfa भिश्नानि भवन्ति तानि चेष लयस्तिराते स्िवसंख्यायाः समानत्वात्‌ awed भसिद्ध इत्यथे: ॥ ४॥

fay मिथुनावयवो हो तत्मुलञ्चैक इत्यनेनापि भरकारेणा तित्वसाम्यात्‌ प्रशस्त इत्याह |

भिथनं हे सम््रवतो भिथुनाद्यत्मजायते तत्त॒तोयं ॥ ४ ॥

हे स्त्ीपुरुषशरौरो सम्भवत इति यदस्ति तदेतन्बिय॒न- सुच्यते स्प्मन्यत्‌ ॥ ५॥

अयाख तिरातेख यागे स ख्दचिणासि तासलोतुमाख्था- चिक्रामाह |

£98 तारण्डामडहा बाह्रं | २० १५ €]

इन्द्रो त्राय वजमृद्यह्ट सोऽ बोन्प्रामे प्रहर्षो रस्तिवा इदप्मवि वोध्येन्तत्ते प्रदास्यामीति ace मायच्छत्तदिष्ण. प्रत्यगृह्णात्‌ स दितोयर्‌ स ठतोय- म्‌ दयच्छत्य॒णएवात्रषोन्ामे प्रहापोरत्ति वा इदं मयि aad प्रदाखामोति तदसौ मायच्छत्त- हिष्णुः प्रत्यृह्लादेतद्ाव तदभ्यनच्यते ॥ ई ॥

लोकत्रयमावरीतुं प्रतिचणं बद्धेमानेन देडेनोपेतख्वष्टुः सुत्रोटत्रनामकः कञ्िदमुर असीत्‌ तदधायं इन्द्रः कदाचिद च्व सुदयम्यावध्थितः तभिन्दरं हषा Tea एवमव्रवौत्‌ हे इन्द्र कदापिमे शरीर माप्रहार्षौ; मयिदटत्रे wai सारभूतं x वस्लस्त्येव मच्छरीरे cas सति तद्वस्तु qe प्रदास्यामोत्युक्का प्रहारादुपरतायाद्म्मा इन्द्राय TAQ प्रायच्छत्‌ इन्द्राय प्रदत्तं तद्गीय्यैकूपं वस्तु अख्येद्रस्य सखा विष्णुसमा दिन्दरात्मतिग्टद्य रचितवान्‌ टत्रवधायें प्रटन्तखयेन््रस्य asia विष्णुः साहाय्यं छतवान तदिदं तेत्तिरीया आमनन्ति इन्द्रो वञ्जमुरयद्त्‌ विष्णुरनुशित इति fay, साहाव्यादनुखित उपविष्ट एव सन्‌ वच्तमुद्यतवानित्यथैः cau दत्तं were इन्द्रः मरतिग्ट््य सख्ये fawa प्रायच्छत्‌ एतदपि त एवामनन्ति तदिष्णवे प्रायच्छत्त- feu, प्रयग्टह्णादख्माचिन्दर्‌ tiga दधात्विति AAS इन्द्राय दत्तस्य विष्णुना प्रति ग्राह्यं युक्तं स इन्द्रः पुनरपि टलं इन्तु

[२.१५ =) ताश्डयामहाबाद्म्च । १७५

द्वितीयं हितीयवार अद्धिन्वाक्ये पर्वोक्तं वच्वमुदयक्दित्यादिकं विशाः प्रतिर्टह्ञादित्यन्तं अनुवत्तेते पुनरपि स इन्द्रलुतौय- वारं उदयच्छत्‌ तदापि स ga: wate अव्रवीत्‌ मासे प्रहारषीँरित्यादिकं एव्वैवद्योज्यं ag fancy तहत्रमिन्द्र ajay विष्णना च प्रतिग्टहीतं तदेतत्सव्वैमेव कयाचिहवचाभ्य- - नुच्यते॥ ६॥

तामेताखूचमुदाहरति ।

उभा जिग्यधुने पराजयेये न पराजिग्ये कतरद्च नेनोरिन्दरञ्च विष्णो यदपस्युधेधां लेधा सहस्व वि तदेरयेधामिति ॥ ७ ॥

हे इन्द्रविष्णा युवामुभौ frag, waa जितवन्तौ न पराज- येथे कापि पराजयं न प्राश्य एतयोमेध्ये कतरञ्च न एकतरोऽपि पराजिग्ये feat wea विनापि क्रापि ag पराजयं न पआाप्तवान्‌ डे विष्णो त्वमिन्द्रखोभो यदपस्पृधेथां यदा परस्पर wafsaanl तत ठवराज्गन्व' Naveed Te aur विभज्य इन्द्रस्य द्वौ भागौ विष्णोरेको भाग डत्येवैरयेां प्राप्तवन्तौ दति शब्द; समायै; ॥ ॥ |

afagifamat gat Tea प्रायच्छदिति ब्राह्मणे खतं तद्घंवादाथे पृदाृतायां ऋचि aed चितमिति वेयधिक्रण्य- माशङ्कपाच।

HOR ATASTATED | fae. १५. ६

एतद्वा Bat तत्चहखं प्रायच्छत्‌ WEN

तदेतदेव गोसंहस्मभि हितं va आभ्यां विष्णिन्दराभ्यां प्रायच्छत्‌ तश्माहैयधिकरण्यं उद्‌ातायाखच्यभिहिता येय- मिन्दराविष्णी; प्रस्परस्यद्धौ sage भागद्वयं विष्णोरेको भाग दल्येतादशो गोसहस्रस्य तेधा विभागसतदुभयं तेत्ति रीयः विस्पष्टमाम्नायते अथ या awe तस्यासौ द्यसखामिद्द्रच्च fe ` wy व्यायच्छेतां स दनद्रोऽमन्यत नवा दरदं विष्णः wre व्रात इति तस्यामकल्येतां feat इन्द्रस्तं तोयां विष्ण॒सदेव एषाभ्यनव्यते उभा जिग्यश्चरितीति अस्यान्नानस्यायमण्ः पुरा कट्‌ चित्‌ प्रजपतिः वद्डनिन्द्रादि््यांच्च Test एते aa संव- qt तपसतद्षा गामेकामख्जत सा च Maga गवामेकोन- uve सम्पन्ने सति सखये सहस्तसंख्यापूरणो सम्पन््रा तस्यां गवि ममैवेयं इति faufega परस्पर स्पडंतां तदानो- मिन्द्र एवं विचारयन्‌ अनया सहखतमया संहितं NICs विष्ण्तसकाशात्‌ चकेरिव्यतीति तत्त cathe सपद्खा' परि- ea अन्याभिर्गोभिः संहितायां wal ware विभागं कल््पितवन्तौ तलेन्द्रो भागद्येऽव्ितः विष्णुस्तुतौये भागेऽव- सितः तख्धिन्नेवोक्ता्थं उभाजिग्यषरित्य गभ्यमृच्यते इति इलव afar tfaureta दातव्यसख गोसहस्छस्येन्दर विषयोपाख्या- नेन प्रशंसा AAT yc Il

तत्र गोसदखं तिष feta विभज्य दतव्यं aa प्रथम

[ २०,१५.,१० |] ताण्डसद्ा ्राह्मशं | ४९७ दिने प्रतिग्दोढ विशेष दशयति |

तस्यैषा भक्तिं आर्षेयो विदवा्स्तसम प्रथमेऽदनि देयं यथा वा इयमेव स प्रतिष्ठितेयं प्रतिष्ठितः i «॥

तस्य दातव्यस्य द्रव्यस्य एषा वच्यमाणा भक्ति्भागः विभज्य दानप्रकारः कथ्यते ऋषेग्गातप्रवत्तंकस्य भर दाजकश्य- पादेः सम्बन्धो पुमानाषेयः प्रख्यातकुलगोत्र va: विदान्‌ | वेदशास्त्राभिन्नः ated: प्रतिग्हौता तस्मै प्रथमेऽहनि द्तिणा दातव्या wanes: एथिवोरूपत्व' gage’ wa प्रथमाहःखरूपा एथिवौ यादृशो तादृगेव स awa: उभयोः प्रतिष्टासम्बन्धस्य तुल्यत्वात्‌ प्रतिष्ठितः ॥ < ॥

दितौयेऽहनि प्रतिग्हौटविशेषं दशयति । Taran fewer हितीयेऽनि देयं यथा वा अन्तरिक्षमेव सोऽन्तरि्षमित्यन्तरिक्ं विदर्ेदं aq

विदुः ॥ १० ॥

अन्ञातङ्लगोत्रो वैदेशिकोनाषरयः, दितीयाहःन्तरि्तरूप- ल्रादन्तरिचदारेण वैदेशिकस्य साम्यतवत्रेतु शक्ये अन्तरित्त- मित्यनेन शब्देनान्तरिक्षं दावाण्धिव्योरन्तरा aafa निवसति इति व्यत्यत्या wa जना मध्यवत्तिनं लोकं विदुः वेदेशि- कोऽपि ज्ञातान्नातयोध्ये वर्त॑ते तदीयकुलगोत्रयोरन्नातवात्‌ वेदपाठन्त॒ तदौयं सव्वं विदुः अतो दितोयेऽहनि प्रतिग्रह- योम्यः॥ १०॥

( ७२ )

yor ATSIRETATETS | [ २०,१५,९२ |

aaa प्रतिष्टहोढयोगं दभथयति |

य आर्भयोविदाशस्तसमे ease देयं यथा तै दरव सद्मीरिति दिवं विदुर्न्धु तस्य विदुः ॥ १९॥

छतोयाहः खरूपवेनोक्तस्य ्ुलोकस्यारयेण सह जातत्वसा- म्यमस्ति दौव्यति इति द्यौरियेवं दिवं सव जानन्ति तस्या- मेयस्य बन्धुजातं ्राढपुत्रादिकं च जानन्ति ॥ ११॥

दातव्ये dasa या संख्यान्तभ्रतास्ति लथा तस्यां शत- संस्यायामन्तभरूता या संख्यास्ति तदुभयं क्रमेण प्रशंसति |

श्र तान्यन्वडन्दोयन्त VW वाव AW माचा यच्छतं सैव सा विच्छिन्ना Dad दशतोऽन्बदं दोयन्ते cura fears राजोयन्नः सेव सा विच्छिन्ना टोयते ॥ १२॥

प्रतिदिनं गवां शतानि दौयन्ते तदिशेषस्तृत्तरत् वच्यते शत- मिति यदस्ति एषैव संख्या यज्ञस्य मात्रा सोमयागस्य दचिणा- samara प्रतौ fe हादशाभिकं aa’ षिदितं तस्य दादश- शतं द्तिरेत्याम्रातत्वात्‌ ततः तादर्गाचोनसंख्यायामभावा- च्छतसंख्यामातरतय aa सेव शतसंख्या सा यत्नस्य माचा भूत्वा प्रतिदिनमवच्छिव्रा दौयते दशदत्पनेन शकारान्तशब्दे- न दशानां समूहोऽभिधौयते waewat वभा वेति पाणिनिः अआअषियादिभ्यः प्रतिग्टहौढभ्यो दशतो दशसं ख्योपेताः वर्गः प्रति- दिनं दौयन्ते ते च वगः संख्यासाम्बादहिरार्‌कन्दोरूपाः सोम- ara वैराजः प्रकतिगतासु स्तोतौयाखेकोनविंश्तिविराट्‌

[२०१५,१५] ताष्डामडात्राद्यशं | ५७९ रूपस्थासक्लहभितत्वात्‌ अतः देवं संख्या विराड्‌ पा भूत्वा प्रति- दिनमविच्छित्रा दौयते॥ ern । एकोनसहस्रसं ख्याकानां गवां दिनत्रयसाम्येन विधानं दशे- यति | | चयस्विंशच ओणि च शतानि प्रथमेऽदनि देवास्तथा दितीये तथा SAT 1 १३।

स्यष्टोऽधः । १३। सहस्र तम्यां गोदानप्रकारमाह |

अथैषा दिदेवल्या चिरूपा ब्रह्मणो दे aa ठतीयम- योधः ॥ १४॥

एकोनसदखकथनानन्सरमभेषां Wada कष्यते सा चेन्द्र- - बिष्वरूपदटेवतादयोपेता शक्लक्षष्णसदहितवर्णस्िरूपा च तेषु विरूपेषु wa रूपमितरपित्तया वधा awafa fea रोहि- तमपि cata तत्र ठतौये ब्रह्मणो योग्ये तस्य ददिभाषगोपतेन्द्र- arava अवशिष्टं ठतौयमग्नोधस्य योग्य' तस्यैकभामोपित- विष्णुस्थानोयलात्‌ ॥ १४ ॥

अथ सहस्रतम्यामनुमन््रणे ARATE |

काम्यासि प्रियासि Tanase रन्ते सरखति महि विश्रुत एतानि AGHA नामानि देवेषु नः सुक्ततो ब्रूयात्‌॥ १५॥ इससखतमो षड्भिः पादैः सम्बोध्यते हे इडे मननषपे ©

५८० ताण्डमदात्राद्धशं | (२०,१६,१)]

रन्ते रमणोये हे सरसखति सरणात्सरः चौरन्तहति हे महि महति हे विशते प्रख्याते हे aw हन्तुमयोग्ये त्र काम्या कमनौोयासि प्रिया प्रोतिविषयासि हव्या दानयोम्धासिं एतानौोडादौनि काम्यादौनि तव नामानि aed @ नो अ्रस्मान्‌ waa: शोभनस्य ककत न्‌ देवेषु ब्रूतात्‌ देवसमोपे कथय ॥ १५॥

दूति arejqaerargy वि शाध्यायस्य WECM: खण्डः |

अथ षोडशः खण्डः | पनरपि fra बहधा तुषटषुरादौ तावत्‌ वेलोक्यवर्तिपदा- धंसखबिरेतन्‌ दशं यति | ददं वाव प्रथमेनाह्ा व्यकरोद्यदिदमस्यामध्यायत्त- मूलमिदं दितोयेन यदिदं प्राणदेवत्यदस्तुतोबेन यदष॑ति यन्नत्तचाणि यदसु लो कं भेजे ॥ १॥ अस्यां एथिव्यामध्युपरि यदिदं गिरिढक्तादिकमायत्तमूल- मष्टोनमूलं॒वत्तंते waa हि अूलानि भूमौ प्रविश्च तिष्ठन्ति तदिदभेतत्‌ खावरखरूपरमयन्तिरात्र; प्रधमेनाड्ा व्यकरोत्‌ विशिष्टं सख करोति प्रथमस्या ्कोऽनुष्टानेन जनित- wat तत्‌ सद: कारणमित्यधेः यदिदं जङ्गमं मनुषयदच्तादि- रूप प्राणान्‌ शासं कुवन्‌ एजति aad भूम्यन्तरि त्यो्लति ॐ रदु थपच्छादिरूपभिति पुखलकान्तर पाठः | ४

[२०,१९१४| ताष्ठसडात्राद्यण । | ५८१ afee दितौयेनाह्ृा व्यकरोत्‌ दूलोकवत्तिव्टिनचत्रदेवताविः ग्रहादिकं यदस्ति are एवं ठतोयेनाह्ा व्यकरोत्‌ ॥ १॥

अध महात्रतरूपतामापाय प्रशंसति |

तदाङ्धब्रह्मवादिनो महाव्रतं वा एतद्यदेष चिरा इति तस्यै तदेव मुखं यदेतेषामङ्कां वदिष्यवमानं ये अभितो- ऽदनो तौ wal यन्मध्यममदः सः आत्माग्िष्टोमसामानि Feri

अग्निचियनोपे तस्य महात्रतक्रतोः सम्बन्धो योऽयं चित्योऽग्नि- स्तस्य मुखपक्तदयमध्यटेहपुच्छरूपाः पञ्चावयवाः तस्य सवस्य

चिरातरे सम्पादितत्वादयं चिराचो महात्रतगतवित्याग्निभावतया कञफलसमदि' ब्ुवतोत्यभिप्रायः ॥ २ ॥

प्रकारान्तरंण Faye निरूपयति |

यदेवासावुदेति तन्मुखं ये अभितोऽचनो तौ पक्तौ यन्म- ध्थममदः स AAA: पुच्छ ॥ ३ ॥

बरहिष्यवमानस्तोतचात्‌ प्रागेवासावादित्य उदेतीति यदस्ति तद्देव मुखं आहवनोयायभिः पुच्छं 2 ॥

यनरपि प्रकान्तरेण yafaquata |

यदेवासावुदेति तन्मुखं ये अभितोदनो at पक्तौ य WHAT स आत्मा यदस्तमेति ATS ॥ ४॥

५८९ ताण्डमडाब्राद्मशं | [२०,१९,६]

्रादिव्योऽस्तभेतोति यदस्ति तच पुच्छमिति द्रष्टव्यम्‌ चिरा- चस्य यदिदग्महात्रतत्वसम्पादनन्तदिदमनुतिष्टासोः प्ररोचना- योपयुक्त अनुष्ठातुमशक्तस्य तु भावनया aa कञ्चित्सुक्ततविशेषो भवति ्रयभेव न्यायः सब्वेष्वथवादेष्वनुसन्धातव्यः एतदेवाभिप्रेत्य तत्र य एवं वेदेत्याम्नायते॥ ४ ॥

aa चिराति प्रकारान्तरेण भावनां दश्यति।

एतावान्वाव चिरातोगायचः प्राणास्ते भं TIS Ba सव्वेमायुरोति य एवं वेद्‌ ॥ ५॥

यावान्‌ गायत्रयादिरस्ति एतावानेव facia इति भावयेत्‌ fat यानि गायकचौक्रिष्टुनगतोरूपाणि सम्पद्य न्ते तत्‌ सम्ब- न्धोनि पुरुषसुखवर्तो नि wade sate तेषु छन्दःसु प्रण- दौनां भावनौयत्वात्‌ यः पुमानेवं वेद मनसा भावयति स पुमान्‌ सर्वमायुरेति अस्यापर्ल्ुः न भवतीत्यर्थः ॥ ५ ॥

पनरणप्य॒त्तरोत्तराभ्यां त्रिरात्रस्य महिमानं विशदयति | तदाज्ग्र ्यवादिनः कियशस्तिराचदनोयानिति ब्रूयादि-

यध्येतदभ्यथो इयानिति त्र यादियष्येवेतदभिपरारेङर्व्व- afsars: राडिति ब्रुयात्यराङ्दि वदति पराङ्‌ पश्यति पराङ्प्राणि्येकारदारउत्नयादेदत्याज्गरेक इति ब्रूयात. समानो देष यत्‌ प्राणोपानोव्यानसतद्यथा अदोमनौ Ss मोतमेवमेषु लोकेषु चिरा ala: शोभतेऽस्य मुख य एवं वेद्‌ ॥ ६॥

[२०,१६,७ ताष्डय्रमदाब्राद्यणं | ५८३

कियानिति carat ब्रह्मवादिनां अयमभिप्रादः इद्‌ वाव प्रथमेनाह्का इत्यादिना चलोक्यवत्तिंभोग्यपदाथंसम दिहेतुस्वि- wa इत्यक्तम्‌ किन्तावानेव विराच्राभावयितव्यः किम्बा ततो- भ्यधिकं इति इयानेव चिरात्रोध्यातव्यो aufea इति ब्रह्म वादिनां गुरुरुत्तर ब्रूयात्‌ तवोपपत्तिरियध्यं ति . वाक्येनोचति यद्यस्मादयं लोकत्रयपरिमितमेतद्गोग्यजातमभिलच्य fara: waa: तस्मादिदानेव ध्यातव्यः अथो अपिच महाब्रतरूपत्वन च विधानसुक्त तत्‌ aaa कियानिति प्रश्रधेदाण्क्य तत्तदानौ- भियानियेवोत्तरमुक्लोपपादयेत्‌ वाचनिकेषु दयानादिषु यथा- वचनमनुतिटेत नपुनः संशयः waa: wa विरावः पराडः wate चेति प्रश्रस्य पराङिनवयत्तरं परसुत्कषमच्चति गच्छ- त्यनेतेति पराङ्त्‌कष्टफलप्रासिहेतुरिति ध्यायेत्‌ न्तव डन्धम- इत्यर्थः हि यस्मादयमनष्टाता फलकाले पराङ्त्‌कषप्रा्ः सन्‌ वद्नदशथं नप्राणनादिव्यवदहारं करोति नतु कस्मिंखिदपि व्यव- हारे प्रकटो भवति तस्मात्फलरेतुः त्रिरात्रः पराडिन्ति ध्यायेत्‌ एकोदौतरयमयं विरा्रामकः क्रतुः एकएव उत ति्षु रातिषु तयः क्रतवदूति प्रश्रः तस्येकड्त्यत्तर' हि यस्मात्पाणोपानोव्यान tua दत्तिचरयरूपेण वायुः खरूपं वत्तं ते सवायुस्तिखष्वपि हत्तिषु समान एकम्तददयं क्रतुरित्य्धः यथेत्यादिनान्यो दृष्टान्त उक्तः रदः का्पीसादिजनितं सत्रं मणौ afwaqe यथा ग्रोतमनु- स्यूतं तदत्‌ क्रतुफले लोकव्रयसाधनभूूतः क्रतुरनुगतः य ws वेद्‌ ध्यायति we देवताशरोरं प्राप्तस्य सुखं शोभते ॥ ६ ॥

सवत्र तिरात्रस्य ded जागतमिल्येव क्रमेण तोख्यहानि

५८५ लाष्ड्मदात्राद्यर | [२०,१९०८]

न्यायतः प्राप्रोति wa तु मध्यममहजौ गतमित्ये कदेशवै लक्षश द शंयति |

यद चिराचस्य सलोम तदस्य विलोम यदस्य विलोम तदस्य AHA तद्यदेतत्परं सद दरवरं क्रियते यजमाना- यैव तत्यश्ूल परि्नाति प्रजननाय नद्ध मुन्‌ लोके यश्रावः प्रजायन्ते ॥ ७ ॥

अनुकूल मनुष्टानं सलोभेन्युच्यते तदिपरोतं तु विलोभेति तथा सति तस्य wae Pte aaa यत्‌ सलोमानुष्टानं जाग- तावसानमस्ति तदस्य गगंच्रिरात्स्य विलोम भवति अत्रास्मिन्‌ गगत्निरात्रे जागतस्याह्नोमध्यमल्वात्‌ यत्‌ पुनरस्येतरं विरा- तस्य विलोमरूपं जागतं मध्यमत्वमस्ति तदस्य गग विराज सलोम भवति तस्मिन्‌ गगत्रिरा्रे परं सः ठतीयप्रासियुक्न' सञ्जागतमदहरवर मध्यमं क्रियतदूति यदेतदस्ति तत्तेन मध्यम- त्वकरथेन यजमानार्धमव पुन्‌ wey परिग्ट्वाति पशुनां जागतत्वात्‌ जगतौन्दसां पशव्यतामिति चत्यन्तरात्‌ सच पशपरिग्रहः प्रजननाय TEINS संपद्यते जागत- स्याह्स्ततीयत्वेतु तस्य SHAT STM TET TYAS TA सम्भवति aaa Wad Tar qat देवा गवादिपशून्‌ सम्या- zafauon

प्रकारान्तरेण प्रशंसति |

एते वाव छन्दसां बोग्येवत्तमे ARTA च fae च

[९०,६९,९| ताण्डपमदात्रा दमण । ay

यदेते अभितो भवतो मध्ये जगतोबोयवनोभ्यामेव तक- न्दोभ्यां we परिगरह्धाति प्रजननाय न Wale लोके पशवः प्रजायन्ते ॥ ८ ॥ `

गायच्ौचिषटुप्‌ चैति यत्‌ छन्दोदयमस्ति एते छन्दसौ उभे एव सर्व्वषां छन्दसां बोवधातिशयोपेते तत्र waa: सोमाहरणेन Tard द्रष्टव्यः विष्टुभस्त्‌ बोधवत्ं सब्वश्ुतिप्रसिद' एते गाय त्ौविष्टुभावभितस्ततोययोरह्कोभवतः मध्यमेऽहनि जगतो भवति दति यदस्ति तत्तेन व्रिविधानुष्ठानेन मध्यदि नवर्तिंजगतौ सम्पा- दितवान्‌ पशूनुभाभ्यां Ta agai परिग्टह्वाति परिपाल यति अन्यत्‌ पूव्वेवत्‌॥ ८ ॥

अथ विराच्रस्यादित्यरूपेण waar |

असौ वाव चिरात यथोदेत्येवं प्रथममद्र्यथा मध्य- न्दिन एवं fata यथाऽसतमेत्येवं ठलोयङ्गचत्यमुष्य सायु- ज्यङ्ग च्छति सावेश्य य एवं वेद ॥ < ॥

असो द॒लोकवनत्तं as एव तिराचखरूपः यथादित्यस्योद्‌- यमध्यन्दिनास्तमयास्तथास्यापि क्रतोस्रोखदहानि सन्ति क्रता- वादित्यस्य दृटिः कत्तव्या तिष्वहःसु उद्यादिदषटिरिल्यर्ः यः स॒ुमानेवं वेद ध्यायति स पुनध्यानेनामुष्य aire ager गच्छति इति॥ वेदाथेस्य प्रकाशेन तमोहादंत्रिवारयन्‌ |

समीं घतुरोदेयात्‌ विद्यातौधंमसेश्वरः ॥ < १ ( ७४ )

५८९ नाण्डप्रमरा ब्राह्यं | [२०,१९,९]

इतिखौमद्राजाधिराजपरभेभ्वरवैदिकमागंप्वन्तं कयौ वौरवक्ष- भूपालसाम्बाज्यघुरन्धरेण सायणाचाय्येण विरचिते माध- MF ARIANA ताण्डयमहाब्राह्मणे विशाध्यायस्य षोडशः ww |

विंशोऽध्यायः समाभिभगमत्‌ ॥

अयेकविंशोऽध्यायः। WT प्रधमः Way: |

यस्य नि्वसित वेदा यो बैदेभ्योऽखिलश्ञगत्‌ | faa तमहं वन्दे विद्यातौधंमहेश्वरम्‌ ॥

अयेकविंशोध्याय आरभ्यते । तत्र गर्गतिराचरस्य यदत्ति-

[1 Nas | ~ e e ©

णारूपं गे Tage या चोक्ता सहस्रतमो तयोः प्रशसाध- माख्यायिकानाम आड |

TRAE सदखमजिनात्‌ खां विशं सोमाय रान्न प्रय तस््माद्रान्न प्रोच्य विशं जिनन्ति तौ यमोऽ्रणो- मरुतो सदखमिज्याद्धष्टामिति स आगच्छत्सोऽ्रवोद्प- Mal सदसे SAM fafa तमुपाह्येतार'सयमोऽपश्यदे- alyly सदख पि Awe afte सोऽवोदियमेव ममास्त्‌, सदस Jat विकल्पयेथामिति तावत्रूतां यथा- ` वाव त्वमेतां पश्यस्येवमावमेतां पश्याव इति ॥ ९॥

इनदरः Ua सोमाय रान्न प्रो गोसहस्रजयलक्तणं फल- मावयोः सहास्िति कथयित्वा wee सहस्रसं ष्याकान्मरतः अजिनात्‌ होनानकरोत्‌ ज्यावयोहानौ अत्र हानिमाते प्रवत्तंते जितवानित्यधेः तदेवाह खां विशमिति सखौोयां प्रजामित्यरथः

gcc ताण्डयमदात्राद्यणं | [2e,25%]

uaga भवति खप्रजाभूतमरुत्‌सदहस््ं जित्वा गोसहस्र लब्- वानित्य्थंः वहा मरुतः सहस्रमिति अधिकरणनिदं शः मरूतः सकाशात्‌ गोसहसरमजिनादित्यथेः यस्मादेवं तस्मादिदानीमेता अपि रान्न प्रोच्य fawad विशः at प्रजां गवादिधनाथ' निग्- हन्ति ताविन्द्रसोमौ यमोऽख्णात्‌ किमिति मरुतः खलु सहस इज्यारषटामलभेतामिति स यमस्त॒ आगच्छत्‌ तयोरन्तरितो यम स्तावव्रवोत्‌ अस्मिन्‌ arava मा मां उपद्वयेधामिति तौ च तसुपाद्वयेतां स उपहृ तोयम: अपश्यत्‌ कि एकाङ्गां सहसेपि कौशं सहस्रस्य पयः Wave या वत्पयोस्ति तावत्‌ समदि wifey सतां दृष्टा इयमेव ममास्त युवां सस्र fara येधां विभजेथामित्यत्रवौत्‌ तावपि gatarqai तु यथा वाव त्वमेतां पश्यसि एवभेवास्मदथ पश्याव इति ॥ १॥

अथ तेषां समविभागकल्पनाप्रकारमादः।

तया वा इदयं सख विकल्पयामद्ा त्यव्रुवध्सतामु- दके प्रावेशयसतेऽब्रवन्नदंशनादरामदे TH न इयं प्रथ भायोदेव्यति. इति तेशशानादरन्त सोमस्य प्रथम रेदथे- न्द्रस्याथ यमस्य ॥ २॥ ।

fata इति विविधमेतास्ते समविभागप्राश्य्थ॑तया saat सहसतम्था सह इद गोसहस्र ॒विकल्ययामदे विभजामहहाइत्य- AI Aa तामेकाङ्गगं विभागकल्यनायोदके प्रावेशयन्‌ az नन्तरन्तेऽ शाय वमन्रुवन्‌ किमिति नो अस्माकम्प्रप्ये यसे प्रथमाय

[२१,१,४] ताण्ड्मदाब्राद्यण | ५८्९

प्रथमविभागाय उदस्यति जलादुद्मिष्यति ते वयं गोसहस्रस्य सहस्रतम्याओांशानाहरामहे कल्ययामहाइति wafaa: सम्भाष्य अशानाहरन्त तत्र प्रथमे अंशे सोमं Tq सोममागच्छत्‌ अथ इन्द्रस्य AT यमस्य ॥ २॥

अथ गोसहस्रस्य WAITS भागवयसाम्य च सोमप्रापि' eqafa |

तेऽन्ुवन्‌ सोमाय राज्ञ Safe ठतोयेन चात्मनस॒ती- येन च सदसस्य पयस इति साबभुः पिङ्गाच्येकवर्षो देत्तुती- येन WAAR तोयेन च सखस्य पयसः सा या सोम- AAT सेव सा॥२॥

ते विभागक्रमकल्यनानन्तरमन्रुवन्‌ हे सहखतमि सोमरान्न प्रथमं sete जलादुद्रच्छ कि विशिष्टा सतो आमनस्तव ठतौये नांशेन च गोसहस्नस्य च पयसः टठतोयेर्नाशेन सहिता सतो इति एवमुक्ते सा सहसत्रतमो खट तौयांशेन बश्व॒र रुणवर्ा पिङ्गा चतो -एकवर्षा सतौ Seq तेयथा प्राधितं तथौषैल्यक्त' भवति adt- येन waa इत्यादिना अस्याः सोमांगरूपत्वात्‌ सोमक्रयणो- यत्वमाह यासा सोमक्रयण इदानोन्तनेः सोमक्रढटभिः तत्सा धनत्वं तु कल्यते सेव सोमक्रयणौ सा जलादुदता बभ्रादिलत्तणो- पेतत्यर्थः ॥ २॥

अथोक्ताथेन्नानपुरःसरं क्रयणं प्रशंसति।

तीयेन चास्य तस्या आत्मनस्ततोयेन च सखस्य

५९० ताण्डयसदा त्राय | [Rete]

पयसः सोमः क्रोतो भवति य एवं विद्वान्‌ सोमं कोणाति यसा एवं feet सोमं क्रोणन्ति ॥ ४॥

तस्याः बभ्वादिलत्तणाया अस्या आमन: Bere ठटतोयेन भागेन गोसहस्रस्य पयसस्ततोर्यांशेन च सोमः art भवति इदानोन्तनैः यो गवा क्रौतोपि यएवमादि GE ॥ ४॥

अथेन्द्रभागप्रासिं दशयति | तेऽब्गवननिनद्रायोदेडि ठतोयेन चात्मनस्त तीयेन च सदः

खस्य पयस दति सा श्वलोपष्ठौ Wed ठतीयेन चात्मन- सतु तीयेन च सखस्य पयसः सा येग्द्रिष्या सेव सा ॥५॥

पूर्ववया ख्येयं vate विशेषः इन्द्रिये ष्या इन्द्रियं इन्द्राय fea वा तदेताववगम्यते पिङ्गाच्येकद्ायन्या सोमः maar इति तदर्धतेस्या एषणौोया elas: पष्ठौहीतु प्रसिद्वा faaat गौरिति॥५॥

अथोक्तार्थषेदनपुरःसरभमिन्द्रिये ष्पा दत्तं प्रशंसति ।

aaa चास्य तस्या आत्मनस्तु तोयेन च सदसस पयस्‌ इन्द्ियैष्या दत्ता भवति य एवं विद्रानिन्द्रिैष्यां ददाति य“ एवं विदुष इन्द्रियेष्यां ददति ॥ ६॥

अन्यस्या अपि इन्द्रियैष्मायाः गोदानेऽपि गोसदस्रठतोयां्- पयोयुक्ता सहस्रतमी ठ तयां म्रूतोक्लक्तणेस्तैरेव दत्ता भव- ति॥६॥

[९१,१,८] ताण्डमडा TS | ५९१ अथ यमस्य खांशप्रासि दशयति |

तेऽब्रूबन्यमायोदेदि ठतोयेन चात्मनस्ततीयेन च सद- खस्य पयस इति सा जरती क्ष्टाऽश्टग्यदे म्रा बादिल्यी दोरतोहसोयसो तीयेन च Weary पयसः सा यानुस्त- रणो सैव सा ॥७॥

पुवव हा ख्येयं जरतोति जरसा युक्ता FET FETT अरङ्ग A id सिदतर दशयति

ङ्गरहिता Seq उद गच्छत्‌ वस्पांवान्तरप्र दशयति वा अथवा धूसरा धृस्रवर््षादित्यीहौमेत taxa जघनप्रदेशतोहसौ- यसो अत्यन्तं Braga करोतोल्यथंः Shara सिलिकमध्यमा- ALAS तथा दनात्‌ यदा LN व्रणं तत्‌ करोतीत्यधः सोदै- दिति सम्बन्धः aq खुतसंस्काराथसुपाकरणोया गौरर्त- मनुदन्यत इत्यनुस्तर णोति च निहठत्तपतरी भवति ॥ ७ ॥

© स्यानुस्तरणोकरणं A उक्ताय स्यानुस्तरणोकरणं प्रशसति |

ठतोयेन चास्य तस्या आत्मनस्त तोयेन च सदखस्य पयसोनुस्तरणेन्तता भवति य एवं विद्राननुस्तरणँ करोति यस्मा एवं विदुषेऽनस्तरणोद्कव्वेन्ति ना चछवान्मन्यते ॥८॥

यदुक्तार्थाभिन्नोऽनुस्तरणीं ददाति Wear वा दुरुक्ताथक्रा-

¢ ~ विेनोपलत्षणानुस्तरख्ये [व यानुस्तरणौं कुवन्ति तेनोभयविधेनोपलत्तणानुस्तरुणेव कता भवति किच्च सोऽर्थन्नः खयं saa उक्तलक्षणानुस्तरुणोदान-

५९२ ताण्डमदाब्राद्यणं | {२१,१,९|

मक्त्वा चक्वानिति न मन्यते किन्तु विहिताभेव छतवानस्मोति मन्यते ॥ ८ ॥

अथ ब्रह्मवादिनः प्र्रावतारणसु खेन गगेचिराचस्य गोसद- खदक्तिणादाटप्रणंसाहारेण रिराव्रगतं दान प्रशंसति |

ACTSA ह्यवादिनो न वा अमुकिन्‌ लोके सदखयाड- लोकोस्तोनि तद्यावदितः ससा स्य गी गंवि प्रतिष्ठिता ताव दस्माल्लोकादसी लोकः सदखयाजो वा इमान्‌ लोकान्‌

व्याप्रोल्यथो यावत्‌ ACA योजनान्यथो यावत्‌ सदसमाश्रो नान्यथो यावत सदस मह्धयानि तद्गवा गवास्यणोति समा

ऋयणाय वा एतादोयन्ते ॥ € tl

aa गोसहस्रदक्िणकस्िराचविषये are: ब्रह्मवादिनः अमुभिन्‌ लोके भूलोकव्यतिरेके फलत्वेन weary लोकेषि- व्यधः सहस्रयाट्‌ सहस्र दच्तिणोपतगर्गचिरात्रावयवा अलोकः प्रा्तव्यलोकरदित इत्यथः; तादृशो नेवास्ति water चभो गोपविषयेो भवति तद्य इत्यक्त भवति तत्तस्मात्‌ यावदिमेस्मान्‌ लोकान्‌ WaT सम्बन्धिनौ एकेका गौः एकस्यामेकस्याङ्कवि ufafeat तावत्तावन्तोऽस्मात्‌ लोकादारभ्यासौ लोक अमी गन्तव्या उपयुपरि लोका इत्यर्थः अस्त्वेवं किं तत इत्याह सहस्र याजौ खल्‌ इमान्‌ गोसख्यापरिमितान्‌ लोकान्‌ क्रमेण भोगाय व्याप्नोति तदेवोपयादयति रधो अपि च योजनानि aca यावत्परिमाणं भ्रुखर्गयोरन्तरालमस्ति wat अपि च आश्वौनानि

[२.१,२,१| ताण्डामरदा ATS | ५९३

एकस्मिन्दिने एकस्य शोघ्रगामिनोऽश्वस्य सम्बन्धौनि योजना- याश्वोनानि awe सहस्र या वद्ञबति अथो अपिच अङ्कानि अहःसम्बन्पोनि ठकस्मिब्रहनि शौघ्रगामिना पुरुषेण गन्तव्यानि योजनान्यदानि तेषाञ्च wei यावत्यरिमाण भवति ताव- योजनानि गवा गवां सहस्र मध्ये एकेकया गवा एकेकयोजन- स्याक्र मणं युक्ञमित्यथः ॥ < ॥

श्रथ दत्तिणारूपस्य गोसहस्रस्य परि ताय्यच्छाद नं विधत्ते |

सदसः gees तस्य ae योनिरासोदयत्तायं TAQ नयति सयोनित्वाय ॥ १० ॥

यद्रोसहस््रमखजत तदत्तिणथ Weag तत्तस्य ताय ्ता- दिकं वस्त॒ ताथमाइः अन्ये चाहतं वस्त्रमाइः तद्योनिर्योनिवदा- च्छादक WAIN Waray तपंणभूतस्य सहस्रतमो- रूपस्य वा ताय प्रत्यस्य frara नयति नाग्नोघ्र प्रापयति सयो- नित्वाय sara: तामुदो चोमाम्नोभ्रं altar तस्यशुमताथ- मध्यास्यति इति ॥ १०॥

इति ताण्डयमद्ाब्राह्यखे एक विंशाष्धायस्य प्रथमः खण्डः |

अथ दितोयः खख्डः | अथ चोखयाज्यदोहानि प्रशं सितुमाख्यायिकामाह | प्रजापतिः प्रजा Wed ता अस्मान्‌ ष्टाः प्राच्य

( ७५ )

yee लाण्ड्मदा ब्रा | [२१,२,३ |

आयन्नत्‌स्यति न इति विभ्यत्यः सोऽब्रवोदुप मावत्तध्वं तथा बे बोत्स्यामि यथाद्यमाना भूयस्यः प्रजनिष्यथ दूति ताभ्यो. बैन छत ब्रदोलत्ुवस्ताभ्य कऋतनिधनेनत्तमत्रवोदौ निधनेनावर्याच्नणिधनेन प्राजनयदेतं दवा इदर्सामभि तयः प्रजा अत्ति च प्रजनयति ॥ १।

Gat प्रजापतिः ताः रुष्टाः प्रजाः Baka नः अस्मान्‌ श्रत्‌स्यति संहरिष्यति इति तद्र ्तणादिभ्यत्यः पराच्यः आयन्‌ आगताः प्रजा- पतिरवमत्रवौत्‌ मा मासुपावत्तध्वमिति एवसुक्के ताः प्रजाः ताभ्यौ बिभ्यतौभ्यो नो अस्माकं वे खल्‌ ऋतं सत्यं शपथं ब्रह त्यतरुवन्‌ ताभ्यः प्रजापति ्राज्यदोहे गतेन ऋतनिधनेन ऋतं सत्यं वचन- मनत्रवोत्‌ तत ई इति निधने नावयत्‌ yaa चरिणिधनेन प्राजनयत्‌ उक्तनिधनवता सामरा सहास्णोत्‌ साधनत्वमिदानोन्तनप्रसिध्या- ह्यति एतैः खल्वाज्यदोहेः सामभ्यः प्राणिहिंसोपाधिकः प्रजापतिः प्रजामत्ति च एतैरेव प्रजनयति पुनरुत्पादयति ॥१॥

इदानौमपि उक्ता्धबेदटेनं प्रशंसति | अद्यमानमस्य भूयो भवति य एवं वेद्‌ ॥ र॥ उक्ताथन्ननादयमानमप्यसन्भूय पुनः पुनः प्रकतमेव भवति न कदाचिदपि aaa 2 तानि पुनः प्रकारान्तरेण प्रशंसति | ज्येष्ठ सामानि वा एनानि अष्टसामानि प्रजापतिसा- मानि॥३॥

[२१.२१६] ताण्डगमदाब्राद्यशं | ५९५

एतान्याज्यदोदहानि waray ज्येष्ठानि प्रघमभूतानि खल तथा अरे्ठसामानि गुणः प्रशस्तानि तत्‌ कथ्मिति तदाह आदित एतानि प्रजापतिसामानि अतः प्रजापतेज्येष्ठत्वाच तत्‌सम्बन्धा- देवान्यान्यपि तथाविधा नोत्यभिप्रायः ॥ २ ॥ वेदनं प्रणंसति। गच्छति ज्येष्ठ ओष्ठं य एवं वेद ॥ ४॥ स्पष्टोऽथः । ४ । अथ निवंचनहारा एतानि प्रशंसति | (५.५ एतवे सामभिः प्रजापतिरिमान्‌ लोकान्‌ स्वन्‌ का- मान. दुग्ध यदाच्या दुग्‌ तदाच्या दोदानामाच्या दोचत्व' ॥ ५॥ qa प्रजापतिरेतेः सामभिरिमान्‌ लोकान्‌ तेषां जोवना- य सर्वान्‌ कामान्‌ कमनोयान्‌ भोगान्‌ दुग्ध यद्यस्मादाचया लोकिको दोग्धा जानुनोमाय दुग्धे तत्‌ प्रजापरतिरपि जानुनौ चक्रे कत्वा सामाभ्यां दुग तत्‌ तस्मादाज्यदोहानां सारामाज्य- dea aaa ॥ ५॥ " उक्तार्घज्ञानपूवंकमुक्तसान््रं प्रयोगं प्रशंसति | स्वानिमान. लोकान कामान्‌ दुग्धे य एवं विद्रानेतः सामभिः स्तुत ॥ ६॥ एतावता एतैः स्तोतव्यमिति विधिर्त्नौयते ॥ ६ ॥

५९६ ताण्डामा ब्राह्मणं | [२१,९,९] अथ विहितसामचयं लोकच्रयरूपत्वेन प्रशं सति t दमे वै लोका रतानि सामान्ययमेवत्तंनिधनमन्तरि- मोनिधन द्यी स्लिणिधनं' ॥ ७ ॥

भूलोकस्य सर्ववैरतुभ्रयमा नत्वेन सत्यत्वादतेा निष्यत्रसामः स्थानत्वं युक्तमन्तरित्तस्य निराश्रयत्वात्‌ इ निधनं सख्रेकात्तरतेन ऋतनिधनदयं वेषम्य णास्तं तत्‌सादृश्य द्युलोकस्य चित्यपे्चया लतौयलवात्‌ बिणिघिनसाम्यम्‌ ॥ 9 ॥

अधोक्ाथेन्नानं प्रशंसति |

यथा AAW: लेचाण्यनुसच्चरत्येवमिमान. लोकाननु. सञ्चरति य णवं वेद्‌ ॥ ८ ॥

agit

अधतेषां गाने अग्निसान्निध्यं विवक्षुराह ।

eat एतानि वैश्वानरस्य सामानि यच वा एतैरशाः नतैः स्तुवन्ति तत्‌ प्रजा देवो घातुको भवत्यप्निसुपनिधाय सुवते खाया एव तदे वतायाः सान्येक्ञाय नमस्कत्योद्गाः यति शान्तैः सत्‌ वन्ति ॥ ९ ॥ ।

Ae एतान्याज्यदोहानि अग्नेवश्वानरस्य सम्बन्धीनि खलु अतो यत्र aa हि यक्न अ्रशान्तैः सामभिः स्त॒वन्ति तत्र तत्र Safa प्रजाघातुको हि प्रजाहि सनशौलोभवति अतस्तत्परिहारायाग्नि-

[२१,३,१। ATSIJAVAGTS | ५९७

सुपनिधाय स्तवते स्तयुरित्यधंः तत्‌ fa छतं भवति तव्राह तथा- सति खाया एव एतेषां साजरांया देवता तस्या एव WHAT समटृ्टित्ाय नमर्योद्भायति तथा सति शान्तेरेव स्तवन्त कस्य स्तोचसमये कः पुनरग्निः कथ वा तस्य निधनमिति aga Gantt We आज्यटोदहानामग्निसुपनिधाय स्तवते Safewifa धारयेयुः प्रथमेऽहनि यन््ध्यन्दिनि आनयेयुः प्रातःसवन SATIS! स्तोचरवेलायामेनं प्रज्चलयेयुरिति आज्यदोहानाभित्यादेरयमधंः गम्गंचिरा्रमग्निसुपनिधाय स्तुवत इति यत्‌ तदेतदाज्यटोदा नान्तदङ्कत्वनाग्निनिधानमिव्य्धः होतु- few इति प्रधमेहनि अर्भवपवमाने ऋतनिधनमाज्य टोन्तस्य गानकाले होतुर्दिंष्णेय aft धारयेयुः यमग्नि माध्यन्दिनि पवमाने अग्नो नग्नोन्विहरेति प्रेषकाले होतुदिष्ण आनयति तमम्निन्तदा प्रत्यज्य टोहकालं यावद्ारयेयुरित्यथ: प्रातः- सवन उत्तरयोरिति SACHS: प्रातःसवने यमग्निं धारयन्ति aarafed पवमानं यावद्वारथेयुः aa खानत्वादाज्यदोह- योरिति चिष्वहःसु स्त॒तिकालेग्निं प्रज्वलयेयुरिति ॥ < ॥

दूति ताष्डप्रमडाबाद्यरे रकविंशाध्यायस्य दितीयः खण्डः |

अध ala: खण्डः | अध गशबलोहोमं विधिर | वाग्वै शबलो तस्यास्िरा जो वल्सस्तिरात्रो वा एतां प्रदापयति ॥ ९॥

५९ ATSIRSTATETS | [२११९३]

शबलो कामधेनुः सा वागे स्तुतिरूपभागाभिमानिदेवतैव तस्यायो गरग्गत्रिराव्रः स एव वत्सस्थानौयः कथमिति तदुपपाद्‌- यति एतां weal विरात्र खल प्रदापयति पयःस्थानोयं फलमिति देषः तत्‌ व्रिरातरयाजिनायं होमः कत्तव्य cera भवति ॥ १ ॥

उक्ता्थवेदनं प्रशंसति | तद्य एवं वेद तस्मा एषा प्रत्ता दुग्धे ॥ २॥

यत्‌ शबल्या aa वरिरात्रस्य वा ग्रपवन्सत्वं योवेद तस्मा एषा BATT शबलो श्रप्रत्ता Breuaaferetatacaag सतो

दुग्धेद्ति मतं फलं ॥ २ ॥

घास्य फलमाह | योलमन्नाद्याय सन्नथान्नन्नाद्यात्‌ ॥ २॥

अत्राद्यन्राम पश्वाद्य॒पभोगः योविद्यातपोभ्यां सहस्रपोषा- हापि ava न प्राप्रोति स जुहयादित्यथेः । अचर धानच्छण्यः या ava शबलौ तस्यास्िरात्ोवत्स इति ga: चिराचयाजिनणव सहस््रपोषका अस्यायं होम इति मन्यते, mew प्रजा- पतिवी इदमेक आसोत्तस्य वागेव खमासोदित्यादिना निरा तस्य aaa शवल्या wea यत्प दगितं तस्य विज्नानप्रशं- साथै ara शबलोतिश्रुतिः अतोऽधिकारवाक्ये विशेषाखवणा- दादिष्टतिरात्रस्यापि सदस्रपोषकार्योयं होम इत्याह, तथा च ad सहस््रपोषकामः शवलोहोमं gala न जिराच्रयाजौति शाण्डिल्यस्िरात्ा वा एतां प्रदापयतौति द्याह यः कख सहस्र-

(२१,६३.५। ताण्डामडा ब्राह्यं | ५९९

पोषकाम इति धानज्ञप्योऽयोऽलमत्रा दयाय सन्नरधान्नत्रा यादि ति॥२॥ अध शबलोहोमाङ्ग ATATE |

बरासों परिधाय an पिबन्‌ द्वादशराचोरधः शयोत ॥ ४॥

अहतं वासो qual तप्तं altfafa शेषः अत्र सूतं वसन्ते प्रथमायां पूवंपक्तस्य केशश्मश्रूणि वापयित्वाऽहतं वसनं परि- धायानन्तहिते खण्डिले दादगशराचोरधः शयोत तसं aici बत्रित्याभ्याहितोस्याग्निरावसथे स्यात्रेनमन्यसुदृदः प्रैषं कत्वानु- प्रविशेदल्पव्यादहारो च स्यादिति प्रैषक्षत्‌ ककर स्तत्‌ अन्य- SAMBA यावदथभाषौ सखष्टमन्यत्‌ ॥ ४ ॥

अथ शवलोहोमन्तदाह्ानञ्चाह।

या द्वादशो स्यात्तस्या उपव्यूष श्रवलोदोम तवा पुरा वाग्भ्यः सम्पुवदितोयं च Dery पशेर््ाश्टणयात्त- दरण्यं परत्य दभेस्तम्नमालभ्य शबलि शबलोति चिराह्णये- दयदन्यच्छनश्च गहंभाच् प्रतिबाश्यते सा VAT ॥५॥

प्वेसुक्घस्य हाद्शरात्रस्य यान्त्या रातिः area पुरुष- काले एव शबलोहोमं इत्वा अनन्तरमेव वाकूसंप्रदानात्‌ पर्वः यतर ग्राम्यस्य पशोः ध्वनिन्न यूयते AI उच्यते तत्प्रेत्य दभ स्तम्ब aaa शवलोति त्रिराह्वयेत्‌ यदि ga गर्हभाच्चान्यः पशः जात्या यः प्रतिवाश्यते प्रतिशब्दं करोति साह्वानं किल समेति जानोयात्‌ ॥ ५॥

१०० ताण्डमदाब्राद्यणं | (२१.४,७|

अथोक्तप्रतिवासनाभाव्डपायमाह॥

यदि न प्रतिवाश्येत संवत्सरे पुनराहृयेत्‌ ॥ ₹ ॥

स्यष्टोऽथेः। अचर सूत्रम्‌ we saa परिसमुद्याभिनि परिस्तोर्ययोदुम्बर दरदः स्यात्‌ qaqa च तधा चमसस्तस्माहधि- मधुसर्प्िरिति qau सुचि खद्ोयाचतुग्टदीतमष्टण्डोतं वा लुडयाच्छवलि समुद्रोसौति खाहाकारेणात्तरां खचि a: शेषः स्यात्तं चमस नोय प्राग्मोयात्‌ Wars qaqa wary निद ध्थात्तत्ैवानुप्रहरेदिति शार्डिल्यायनः प्राङ्ोदङ्गा ATA aA WH पशोत्रखणयात्तदरण्य' परत्य दभ स्तम्बमालमभ्य Wale भवलीति fa: परमकष्टेन क्रोेद्यदन्यद्छनोगदंभोवा प्रतिवाश्येत wae क्ति विद्यादेवमाढतौयं संवत्सराभ्यामप्रतिवाश्यमाने कुर्व्वीत प्रथमतचेत्त॒ श्वा गदंभोवा प्रतिवाश्चेत नपभूनामा- ओास्तोति विद्यादाढतौयं चाप्रतिवाश्यमाने शान्तिव्वामटेव्य- मिति ॥ € ॥

अथ होममन्तमादह ॥

waft ससुद्रोसि विश्वव्यचा बह्म देवानां प्रथमजा ऋतस्यान्नमसि प्एक्रमसि तेजोस्यग्डतमसि तां त्वा बिद शबलि दोद्यानान्तस्यास्ते एथिवो पाटोन्तरिक्तं पाटोदयौः पादः समुद्रः पाद एषासि शबलि तां ला विद्मसानद्रष- AS वसोर््खारारशवलि प्रजाना भ्रचिष्ठा aA Te खादा WoO

[२९.४,१| ताण्डञ्जसद्ा त्रा श्यं | eet

हे वलि fawarar waa arat च समुद्रोसि समद्र सख्ानोया भवसि फलानां ससुद्रवणसाघना भवसोव्यथेः यद्वा AY गबलौत्यक्षत्वादाग्े AYALA RAC: TACIT तथा ब्रह्म ufcagifa देवानाग्मध्ये ऋतस्य सत्यभ्‌तस्य ब्रह्मणः प्रथ- मजा प्रथमो त्त्रा भवसि हिरख्यगभः समवत्तताग्रे इत्यादिश्युतेः न्द्यणएऋ तस्य WANE तस्य स्वभूतल्वादेवापि प्रथमजा इत्य॒- चते किच्च त्वं अ्रव्रमसि धेनुरूपत्वात्‌ wa दप्तमसि अतएव तेजोसि अखूतमसि कदाचिदपि मरणरदितासि & शबलि दोद्यानां दयोतमानान्तासुक्ञमहिमोपेतां त्वा त्वां विजानौमस्त- स्याउक्षरूपायास्ते एथिव्यादिसमुद्रान्ताश्चत्वारः पादाः हे शवलि a एषा निर्टिंटप्रकारासौति तां तामं fad वयं सा ताभी त्वं नो wa waa are ya faa हे wafa शचिष्टा अतिशयेन शक्तिमतौ Wala WHATS Way नो धारां wa अहं AAATTT अनुगच्छयम्‌ अरस्य होमस्य कालं Wea आड उत्तमदक्तिणां नौोत्वोदवंसाय वा शबलि समुद्रोसोत्युपक्रम्य शव- लिदहोमच्छहोतोति ॥ ७ ॥

दति ताण्डयमदाव्राद्यणे एकविशाध्यायसख हलोयः खण्ड; ॥ अथ चतुधः Vw: । उङ्ञोगर्मतिरत्रः अष्यश्वजिरामाडह। चतुष्टोमोथ्िष्टोम एकविंश उक्थः स्वसोमोतिराचः

Wn ( ७६ )

९०३ ताष्डमडा ्राद्यणं | (२१४१४

चिहदादि चतुष्टोमोग्निष्टोमः प्रथममदरेकविशस्तोमोपेतो- दितोयमहः सव्वस्तोमकोतिरावः संस्थस्ततौयमिति ॥ १ ॥

अेतदश्वभेधचिराचं प्रजापतेरत्तिसमाधानतवेन प्रशंसति |

प्रजापतेर्व्वा अच्छश्चयत्तत्परापतत्तदश्ोऽभवत्तद a स्याश्वत्व तदेवा अश्वमेधेन प्र्दधुरोषवाव प्रजापतिधः ARO योश्वमेधेन यजते ॥ २॥

प्रजापते्ल चनमच्ति ब्रश्वयत्‌ तदश्वोभवत्‌ तदधः परापतत्‌ पतितं तदत्ति अ्रश्वत्वेन अरोचयत्‌ तटश्वस्याश्वत्त' सम्पन्नम्‌ az तमतति देवा अश्वमेधयागेन परिणते waa यागं कत्वा प्रत्यदधुः प्रतिसन्धानमङुरव्वन्‌ अश्वमेधेन यजते एष वाव प्रजापतिः सवव अन्यन ware करोति॥२॥

पुनरप्यण्वमेधयाजिनः प्रशसाहारा तत्‌ प्रथंसति |

एष वाव सशरोरः सम्भवत्यसुवौ लोकाय योश्रमेघो ॥ २॥

योऽश्वभेघवान्‌ अरश्वभेधयाजो अस्ति एष अमु wala लाकः amare शरोरसदहितः सम्भवति ॥२॥

अथ प्रधमं चतुष्टोःममहः प्रण्सति |

सरघा वा अश्वस्य सक्थ्या TENS वाश्तषटोमेन प्रत्य दपूर्यचचतुषटोमो भवत्वस्य सवेलवाय ॥ ४ ॥

सरघा म्तिका HAT: अश्वस्य सक्थिप्रदेश अआ हहत्‌ व्रणं चकारत्यथः तदेवाखतुषटोभेन समदधुः यस्मादेवं तस्मादश्वस्य सर्वत्वाय सम्य ताये AQUA: BAA ॥ ४ ॥

[२१,४,९] साण्डामरात्राह्यश | ९०३

अथ Wades बहिष्यवमानस्् प्रतिपत्तचचतुषटयं गाय- यतौ चतुष्टयं © प्रशसति यत्तौ चतुष्टयं कत्तव्यमिति विधाय प्रशंसति |

यत्तिसोनुष्टभश्चतसौ गायतोः करोति तसरात्तिभिस्तिः छन्‌ प्रतितिष्ठति सर्वान्‌ पलायमानः प्रतिदधाति ॥ ५॥

wre वाजसातय दति योयं प्रतिपत्त चस्तस्य यास्तिस्रोनु- दभः स्तोज्ोयाः सन्तिताः पादतयपरिगणनया चतसखो गायतोः ear यस्मात्‌ seen fra: अतच्िभिः पारैस्तिष्ठन्‌ प्रति- तिष्ठति यस्माचचतसखो गायत्रीः तस्मात्‌ सर्वान्‌ चतुरः पादान्‌ पलायमानः सन्‌ प्रतिदधा व्यश्वः यद्यप्यव्रा शब्टोन यूयते तथापि तैत्तिरौयके खष्टमाज्रातं पवस्व वाजसातय इति अनुष्टुप्‌ प्रतिष- इवति तिखरोनुष्टुभ्चतसख्रो गायताःयत्तिस्नोनुष्टुभस्तस्मादण्वसि भिस्तिष्ठति यच्चतस्रो गायत्रास्तस्मात्‌ सवोतुरः पादाः प्रति- दधत्पलायत इति ॥ ५॥ |

अधाञ्चमनू्ानुष्ट भां tyre प्रशंसति |

अन्तो वा अश्वः TMA AAT नुष्टपच्छन्द सामन्तो विष्ण- द वतानामन्तश्चतुषटोमस्तोमानामन्तस्तिराचो यज्ञानां यदै. अव्योनुष्टभः प्रतिपदो भवन्ति चतुषटोमस्तोमस्तिराचा aera एव तदन्तं प्रतिष्ठापयति ॥ ई ॥

अजादिपशूनाग््ष्ये अश्ठस्येवान्तत्वं अपशवोन्ये गोश्भ्य इत्यादि afay ufaw caer प्रशस्तवोग्त्वात्‌ प्रजापतरक्ति-

१०४ ताण्डग्मडा त्राय | (९११४८)

रूपत्वाहा परमत्वं छन्दसां मध्य ऽनुष्टुभः परमत्वं wag देवतानाग्बध्ये विष्णोरन्तत्वं अग्निद वतानामवभोविष्णुः परम इत्यादिश्रुतिषु प्रसि. स्तोमानान्विहदादौनां मध्यं चतुष्टोम- एवान्तः परमः प्रकतिभूताग्निष्टोममतल्वात्‌ प्रजापतेः सकाशा- दुत्प॑त्रत्वाच यज्ञानां मध्यं fatter ब्रद्महत्याश्वभेधाभ्यां नापरं पुण्यपापयोरितिवदन्ति यहा चयो वा एते तिराता यदेष दादशाह इति cremate तरिरातरलेन प्रशंसा द्- नाचि ्रस्यान्तत्वमवगन्तव्यं एवं सति यद्यनुष्टुभस्तिखो वेशजवयः प्रतिपदो भवन्ति चतुष्टोमस्तोमस्तिरातेा यन्नश्ाभावन्तभूतौ तत्‌ तथा सति अन्तत॒ एव अन्तभूतेषेष्वश्वादिषु अन्तभूतं विष्णु प्रतिष्ठापितवान्‌ भवति ue ॥

अध मध्वमभेकरविंशमहरन्‌ द्य प्रशसति |

एकविं शमदर्भवति Berea आलभ्यत रएकविंशो वा दइतोसावादिल्यो द्वादशमासाः पच्चत्तवस्लय इमे लोका असावादित्य एकविंश आदित्यस्े वेनं माचाङ्गमयति ॥७॥

ata दितौयेहनि अश्व ्रालभ्यते तद हरेकविं शस्तोमकं भवति इतः थिवोमारभ्य दादशमासादिगणनया आदि्यो- येकविंशः तथा सति मध्यममहरकविशस्तोमन्तत्‌ यन्न आदि aaa मात्रां परिमाणं गमयति ॥ ७ ॥

अध मध्यमस्याः TEATS |

तस्य Beara: प्रष्ठ भवन्ति ॥ ८ ॥

/

[९१,४,१०| ताण्डाम्ागराद्यणं | ६०५

© € # . © महानान्मः WRI: Wat we भवतीत्यघः तथाचा- पस्तम्बः चयाणामड्कां ए्ठान्यहरन्यतरं महानाम्नो व्रहदिति पृष्ठानोति ue tt

aaa देवानां छन्दः प्रथसति |

अन्यदन्यद्रा रएताग्कन्दोन्धान्य एते पशव अलभ्यन्त एता वा एतरः समाम्नर्वान्ति यन्मद्ानाम्युः पृष्ठ भवन्त्यश्वस्य WATT We ॥

एलाः WeTATal: ऋ चः अन्यदन्यच्छन्दाते विच्छन्दस्का इत्यधेः तथा हि अनुष्टुप्‌ गायत्रो दि पदादिपदे नानाच्छन्दस्का ्रचेतनप्रचेतयेति निवहन्तोत्यर्थः aqea चिकित्वो श्रभि- नोनयेति गायक्रौविदा मघवत्रिति हिपदा एवं सर्वेष्वपि द्रष्टव्यं अथात्र अन्योन्येनानाविधा एते पशव आलभ्यते तथा द्यापस्तम्बः अश्वेन सादंमुपाकरणमाह अ्चशाखान्तरितान्‌ पशून्‌ BINT wat Awad पुरस्ताल्ललाटे dead च मेचरापौश्नसुपरिष्टाग्नौवास्याम्नेयौ कछष्णग्रौवौ antfiren नेपि पशः अश्वरूपः गौरोखग इत्यादयो नानापशकथन शक्षरोढन्दो AAMAS ताः खलु weravarfacs समाभ्र वन्ति निवंहन्तौत्यथः अतो महानासा us’ भवन्तोति यत्‌ तदण्वस्य सवेत्वाय सम्पू ख त्वाय भवति ॥ ९ ॥

अथास्य ब्रह्मसाम विधत्ते ।

पाथु रश्म ब्रह्मसाम भवति ॥ १० ॥

६०६ ताण्ड्सदहात्राद्यणं | [२१,४,१३]

. ति + ब्रह्मसाम ब्राह्मणाच्छंसिन: साम पाथुरश्म एथुरश्मिना Ee साम ATA ॥१०॥

एतत्‌ सामास्याङ्कोचितमिति प्रशसति | ईश्वरा वा एषो यतोधुतः पराम्रावतमेतो रश्मिना वा SAGAN यत्ार्युरश्त ब्रह्मसाम भवलयशचसयेव यतये ॥१९॥

यतो नियमितो aware अष्टतः पाशादिभिरधायमाणोऽश्वः पराम्परावत अरव्यन्तदूरदेशं गन्तुं aw पलाणितुमौश्वरो तै समथः खल केन रश्मिना प्रग्रहेण Ware इत भवति तथा सति यत्पाथरष्म ब्रह्मसाम भवति तदश्वस्येव यत्य निय- मनाय भवति पाथुरश्मशब्देन र्श्मिरूपोघः स्तयत तच्छब्द साम्येन स्त॒तिरिति द्रष्टव्या ॥११॥

अथ सर्वस्तोमोतिरातं स्तौति | सर्वस्तोमोनिराबो भवति सर्वस्या्ैय सर्वस्य fra सर्वमेवैतेनाभ्रोति सवं जयति ॥ १२॥

सर्वस्तोमोतिरा्रः We प्रापणाय we faa जयाय aa एतेनाप्रोति ॥ १२ ॥

अघ युपविषये किञ्चिदा | पोवैकाद ~ 9 ~ [| एकयुपोवेकादशिनीो वान्येषां यज्ञानां भवत्येकविंशि- न्यश्वमेघस्य खादिरो वा वल्लो वा पार्णेवान्येषां यज्ञानां

[२६,५,२| AUS TH STS eT | ६०७

भवति ने चुदार एकविंशत्यरन्निरश्चमेधस्य नान्येषां पश्‌ नान्तेदन्या अवद्यन्त्यवदयन्यश्वमेधस्य दक्तिएतोन्ये षां पशू नामवदयन्त्युत्तरतोश्वमेधस्य शक्तणएखाखन्ये षां पशु नामव- द्यन्ति वेतस शाखाखश्वमेधस्य येगयान्यान्पशून्नियुंजन्त्यारो केखारण्यां धारयन्त्या TTT लभन्ते प्रारण्यां wafer ॥ १३२॥

ति ताण्ड्मडाबाद्धयणे एक विंशाध्यायद्य चतुथे: खण्डः | अद्य पञ्चमः सखण्ड । > अध वदविरा्रमाह।

चयस्िवृतोतिराचाः सर्वं षोडशिमन्तः ॥ १ ॥

चोख्यहानि विहतस्तोमकानि सपषोडशिकान्यतिरातरसंग्था- नि॥१॥

अधास्याधिकारिणमाह |

यो राज्यञ्राशरःसेत स एतेन यजेत ॥ २॥

राज्ये राज्यविषये आशंसेत इच्छति स राजा एतेन यजेत स्वा राज्यफलमित्यक्ं भवति saree: वेदविरातरेण arcs

कामस््रयच्िहतोतिरात्राः पषोडशिमन्तोरथन्तरं वामदेव्यं दहत्‌ weratta ॥ २॥

# सख टीका पुस्तकद्वयेपि नालि ।

for ATS मदा ब्राद्यणं | [२१,१,५|

अस्य face यत्‌ विहठत्स्तोमत्वं aa राज्यफलसंयुक्त प्रशसति । ।

राजा वा एष स्तोमानारुराज्यमेवास्जिन्दधाति ॥ ३॥

एषविहत्‌स्तोमः स्तोमानाश्मध्ये राजा सव्वषां प्राधम्यात्‌ अतस्तत्‌प्रयोगादस्मिन्‌ यजमाने राज्यभेवाभिलषितं दधाति wan

अरघ WARIS आ्आभंवान्ते यदात्षार सामास्ति तत्‌ aaa |

यद्‌ाक्ताराणि प्रथममदर्भजन्त एकास्षरा वे वाग्वा चो- नतिवादाय॥ ४॥

स्तोतौयापेत्तया अत्ताराणोति बहवचनं पवतेहयथतोहरि- रित्यच्राक्षार एकात्तरणिधिनं वागपि इलपरित्यागे सल्येकात्तरा खलु स एवन्तत्रिधनं सव्वंस्यावाचोनतिवादाय साम्याय भवति यद्यपि कल्यकारेण आक्तार साम नादिष्टं सामान्तरं प्रथमेनाड्ा- गगचि रात्रस्यातिदेशादुक्तमेव तत्‌ ॥ ४॥

अध प्रधमभेङ्कि ठतोयसवने पदनिधनमाज्यदोहमनू ख anata | ।

अथ यत्‌ इ्करणिधनमाज्यदोदं भवद्युत्तरयोरडोरमि

सन्तत्या अन्वदमाज्यदोदानि भवन्तयन्वदमेवैनं पद्भिः सभङ्खयन्ति ॥ ५॥

प्रथमं आज्यदोहे ऋतमिति eracfraaafia अतस्तदयक्त

[११,१११। ASIN STATS | ९०९

सामप्रयोगे. उत्तरयोदयोरद्काः waa अविष्ठित्राय भवति उभयत दहित्वसाम्यादित्यभिप्रायः ॥ ५॥

अथोक्ञमाज्यदटोहमतियुक्या विष्वदहःसु विधाय प्रणसति |

सर्व्व षोडशिमन्तो भवन्तोद्धियं वों पोडशोन्दिये- खेवेनान्वो्े ण MASALA ॥६॥

सव्वेऽतिरात्रा इति शेषः इन्दरियमित्यस्य व्याख्यानं वौय्ध- भिति अतिरात्राणं वीर्यैः aadaara फलजनकत्वलच्तण- सामव्यसम्पादनम्‌ wa प्रसोमासोविप्ित इति गायत्रमेकस्या माश्वमेकस्याच्नराबोधोयमेकस्यां प्रसोमदेववोतय इति पौँगव-

भेकस्यामित्यादिकः कल्यो दर्टव्यः ॥ ६ ॥

डति ताण्डमराब्राद्यण एकविंशाध्यायस्य पञ्चमः खण्डः |

अरघ as: Wwe, |

अथ छन्दोमपवमानाख्य' पफल साधनं चतुर्थं चरिरा्रमाह | चतुविं शाः पवमानास्लिज् त्याज्यानि पच्चद शानि परष्टानि सप्घद शोपिष्टोमखतञ्च्वारिरशाः पवमानाः प्चद शान्या- ज्यानि सप्तदशानि प्रष्ठान्येकविरःशोधिष्टोमः सोक्योष्टाच- स्वारिरशाः पवमानाएकविरुशान्याज्यानि चिएवानि y- छानि चयस्िशशोग्रिष्टोमणएकविरःशान्युक्थानि सषोडशि-

कानि पञ्चदशो रातरिस्तिव्रत्‌ सन्धिग्कन्दोमपवमानः ॥९॥

( ०७ )

९१० ताण्डप्रमदा ब्राह्यं | [२९.६१४] eee: aa: गायत्रीचि ुएजगतोनामच्तर सं ल्याभिमि लित्वा चतु्बिश्ाा स्रयग्कन्दोमास्तेषु चयः पवमानाभवन्तौति छन्दोमपवभानोयन्तिराचः॥ १ ॥ अथास्याधिकारिणमाह॥ पप्एकामोयजेत ॥ २॥ स्प्टाऽथः। २। अथ छन्दोमपवमानान्तं पश्साधनमिति प्रशसति पशवो वै छन्दोमा यदछन्दोमाः पवमाना भवन्ति पशन वावर्न्ध ॥ २॥ AT il २॥ उभये स्तोमायुग्मन्तश्चायुजश्च तत्‌ मिथुनं तस्मान्‌ मिथुनात्पजायते ॥ ४॥ ead पवमानान्तत्रात्‌ युकसंख्यामितरस्तोत्रेगतां बुग्मसंख्याका स्तोमा इत्यथः अयुज: स्तोमा; तच युम्मन्तु पु सो रूपं अयुग्म स्तिया: तदुयम्‌ मिथुनं तस्मान्‌ मियुनादयजमानः प्रजायत अत्र साम्बत्‌सरिकस्य विषुवतोबहिष्यवमानसुभो पय्थासावित्या- दिकः HUET ४॥

दूति ताण्डमद्ात्राद्यणे एकि शाध्यायख षष्ठः खष्डः ॥

[२१,७१द्‌] ताष्डममडाब्राद्यशं | ९१९६

अथ Aaa: Bw |

अध तुव्व॑सुनामानं Wad पञ्चमन्ति रात्माह |

चिडत्यातःसवनं पच्चद शम्भ्राष्यन्दिनरं सवनं सप्तदशा ठतोयसवनं चतुर्विरशं प्रातःसवनं चतुशत्वारिधणशम्म्राध्य- न्दिनं शवनमष्टा चत्वारिंशं ठतीयसवन< सोक्यमेक- विशं प्रातः सवन त्रिणवम्म्ाध्यन्दिनरं सवन चयस रशं ठतोयसवनस सोक्यमेकविधशः षोडशे पञ्चदशो राचि- स्तिवृत्‌ सन्धिरन्तर्वसुः ॥ १ ॥

श्च ate क्रमेणाजिनिष्टोमोकथातिराच संस्थानि रथं at वामदेव्यः aefefa क्रमेण एृष्ठानि स्तोमाः wer अ्टाच- alftd ढतोयसवनं सोक्धमिति उक्थान्यपि अष्टाचत्वारि श- स्तोमकानोत्य्ेः त्रयस्त्रिंशं ठतोयसवनं सोक्थमप्यत्राप्य क्था- न्यपि त्रयस्ति शस्तोमकानो व्यक्त भवति छन्दोमानां opens साधन मध्यमेहनि सम्भवादेवं विराचोऽन्तव्वं रित्यच्यते ॥ १ ॥

छन्दोमानां मध्यमाहर्भाक्ल प्रण सितुमस्य Pore लोक- चयामकल्वमाह |

दूमे लोकास्लिराचः ॥ २॥

इभे लोकास्तिराव्रातिक्रभेण नोस्यहानि भूरादिलोकखा नोयानौत्यथः ॥ २ ॥

तिराचस्रूपप्रतिपादनाय खरूपमादह |

अस्तोव वा भयं लोकोस्तीवासौ क्िट्रमिवान्तरि ।२॥

११२ ताणष्डामहाब्राद्यणशं | [22,9,8]

anaes fee सखस्यापि ग्रहनत्तवरताराधिष्टान- aa aca ज्योतिष्टोमादिभिः प्रथतमानत्वेन चास्तित्व' मध्यमं त्वन्तरित्तं छिद्रमिव निराञ्रयमिवामूत्तंतवात्‌ अरस्वव ॥ २ ॥

कथभेतदङ्कां लोकसाम्यमित्याद |

अस्तौव चिराचश्य प्रथममचरस्तोवोत्तमं हिटद्रमिव मध्यतः॥ ४॥

अद्कां न्षयादययातमकतोपन्यासान्मध्यमस्याद्टोन्तरित्तस्थानौोय- aa छिद्रल ॥ ४॥

तस्य कः परिहार इति तत्राह |

पशवो वे छन्दोमायकन्दोमामध्यतो भवन्त्यपिदित्या- एवाक्कद्रताये ॥ ५॥

छन्दांसि पशष्वाजिमयुस्तात्‌ दहत्युदजयतोति gad edt: दारा च्छन्दांसि पशवः स्तोमनिश्चितलात्‌ छन्दोमा अपि पशवः पशूनां जवन छिद्रक्रपिसाधनं afew रतो यच्छन्टोमामष्यतो मध्यमेऽहनि भवन्ति तदपिदहित्ये अपिधानाय तच्चापिधानं अच्छिद्रतायै सम्परथेत्वाय भवति ये गगतिरा्रस् प्रथमोत्तमे हनो ते अन्तव्वसोरुपोषु जातमषषुरभिल्यादिकल्यो द्रष्टव्यः ॥५॥

इति ताण्डगरमडाबुाद्यणे एक विशाध्यायद्य सुप्रमः खण्डः |

[₹१,८,९] ताण्डमडा ब्राह्मणं । ९१३ अघ अष्टमः WH: | अथ पराकाख्यं खगंसाधनं बष्ठ' तिरात्रमाह।

चिवुत्‌ प्रातःसवनं Tye माध्यन्दिनि? सवन सप्तदशं दतोयसवनं एकविंशं प्रातःसवनं fuga सवनं Vay shetty सोक्थं Wisow प्रातः सवनं चतुतवारिधशमराध्यन्दिनि९ सवनमष्टाचत्वारिधं ढतोयसवन९ सोक्थमेकवि्शः TSM प्रद शो राचि- स्तिवुत्सन्धिः पराकः ॥ ९॥

स्तोमक्रभेण प्रागुपयुं पययारोहणादयं विरात्र: पराका इत्यु च्यते ॥ १॥

अरताधिकारिणमाद | पराकेण वै देवाः खगं' लोकमायन्‌ खर्गकामो यजेत- GUS aaa खर्ग' लोकमाक्रमते ॥ २॥

यत्‌ स्तोमाः पराञ्चः सन्ति एतदनुष्टातापि पराङेव खर्म- माक्रमते॥२॥

अथ विरावन्रामनि्व्वचनेन प्रशंसति।

यद्वा रएतस्याकन्तदस्य पराक्‌ तत्‌ WIA परा- कत्वम्‌ ॥ २॥

६१४ ताण्डगमदाब्राद्यशं | [२१५८,६]

यदेवतस्य भ्रूलोकस्य तत्‌स्थस्य पुरुषस्य अकन्द्‌ःखन्तद्स्य 6 > स्वगस्य तत्प्राप्तवतः पुरुषस्य पराक्त aya भवति परागभ्रूत- मकन्दुःखं ति रात्रेण भवति परागिल्युत्पत्तिः ॥ २ ॥ A ~ ५

न वे तच जग्मुषे किच्चनाकं ॥ ४॥

aad प्रा्चवते पुरुषाय किञ्चन अकन्दुःखं नेव खलु ॥ ४ ॥

THATS दनफलमाह |

नास्मा अकम्भवति य एवं वेद्‌ ॥ ५॥

ae । ५॥ |

अथ aa षोडशिन एकविंशस्तोमस्य तत्परिदहाराधेः राव्रिपय्यीयसन्धिस्तोत्ाणां पञ्चदशौ रातिच्िहत्‌ स्तोमकत्वमिति प्रशसति । |

प्रनायारू्वक्क्तः पराङ्‌ Bada Si लोकमाक्रमते तद्यदेकविषटशः षोडशे भवति प्चदओो रा्रिस्तिवुत्छन्धि- सेनासिन्‌ लोके प्रतितिष्ठति ॥ ६॥ .

तत्‌ तत्र ठतीयेनि arent एकविं शस्तोमकोभवति qual विशेषोस्तोति द्योतनार्थः परोडशिनाभेकविंशं gra यजमानः प्रजायाः सकाश्रादक्तप्तः want: से हस्ति चिरकालमलभमान एव एतेन रएकविंशकरणेन परा ङनदयेवा- भिसुखभेव anand अतस्तत्यरिहाराय यदि रातिः पञ्च- ait स्यात्‌ सन्धिः सन्धिसाम चिहत्स्तोमकं स्यात्‌ तद्यघानु-

[२१,९,१] ताण्डामडाब्राह्यणं | १४

छातास्िन्‌ लोके प्रतितिष्ठति प्रजादिभिः सह अयमर्थः

XN न~ © नन्त अपराहठत्तेः स्तोमैरनुष्टानात्पराङेव सखगमाप्रोति ware परा- हत्तिरूपाभ्यां छताभ्याभेव पञ्चद शत्रिठद्भ्यां समापनेन इहलोके चिरकालं युत्रादिभोगमनुभूय पथात्‌ स्वगंमाप्रोतौत्यथं;ः अत्र कल्यः, AMA: प्रथमा सास्य पराकस्य हष्ासोमधुमां असो- त्यादिकः HUST we ti

दूति ताणष्डग्रमदावबृा्यणे एकविं शाध्यायस्य अष्टमः खण्डः |

अध नवमः खण्डः |

उक्ताः षटतिरात्राः अय चत्‌ रात्रा त्वार उयते तत प्रधमं चतुर्व्वीराख्य' वो रोत्पत्तिसाधनं चतुरातरमाह |

चतुवि<शाः पवमानास्तिवु त्याज्यानि Tafa पृष्ठानि सप्रद शोऽधरिष्टोमश्चतविं शाः पवमानाः पञ्चदश न्याज्यानि सप्तदशानि पष्ठान्येकविरशोऽग्िष्टोमः सोक्थश्च- Affe: पवमानाः सप्रदशन्याज्यान्येकविदटशानि प्रष्ठा नि चिणवोग्रिष्टोमः सोक्थश्चतूर्विशशाः पवमाना एक- विरशान्याज्छानि व्रिणवानि पृष्ठानि च्यखिरशोऽग्िष्टोम एकवि्शान्युक्थानि सषोडशिकानि पखदशे रारि faqs : ॥ १॥

६१९ ताण्डगमदा ब्राह्मणं | (२१,९,४|

आद्यमम्निष्टोमसंस्य' हितोयं ठतौयसुक्थसंस्थ चतु्धंमति- wade सर्वत्र पवमानाश्चतुरवि'शाः चिष्वदःसु पवमानव्यति- frag विषठठदादिक्रभेण एकेकस्तोमपरित्यागेनाज्यादोनि कल्य- नौयानि प्रथमेऽहनि fascraraa आज्यष्ष्ठान्येषु दितौये पञ्चदशादय।(स्तथः ठतोये सप्तदणादययाः उभयताम्िष्टोमस्तोमक उक्‌थोपि तत्स्तामक एव qa: एकविं शादयास्तयः रात्रिसन्धि प्रकतवत्‌ पञ्चदश चिहठतो॥१॥

अथास्य प्रयोगक्ततावोरसाधनत्वमाह ।

अचिरकामयत चल्वारो मे वोरा आजायेरन्निति स॒ एतमपश्यत्तस्य चत्वारोवीरा आजायन्ताख्य चत्वारोवोरा- जायन्ते य एवं वेद ॥ २॥

अपश्यदिष्टौ अन्वतिष्ठदिव्य्थः ॥ २ ॥

तत्‌ प्रशसति |

एकधस्तोममुत्सज्ये कमभ्यारभते वोरजनगनं वे स्तोमो वोरमेवास् तत्‌ प्रजनयति ॥ २॥

स्तोमं स्तोमप्रयोगोवोरजननं वे वोरोत्पादनमेवभेतदुत्त रोत्तरादतः ware वौरलक्षणं वौरोत्यत्यथो भवति ते च वोराः afada दशिताः य णवं विदां बतूरातेण यजत अरस्य चत्वारो वौ राजायन्ते॥ २॥

अथ पवमानस्य चतुविविं शं प्रशं सति।

[२११९,७] ताण्डयमदाव्राद्यशं | ११७

चतुव्वि<शाः पवमाना भवन्ति wows गायचो प्रजननं गायको प्रजाल्ये ॥ ४॥

“0 ह fa ns an सव्वष्वहःसु पवमानाश्चतुवि शाभवेयुः aa गाथचापि चतु- व्वि णत्यत्तरा साच प्रजननसाधना अता गायतीसंख्यासह स्तोमावोराणां प्रजननाय wafer us i

अथास्मिन्‌ यत्पवमानगतं युग्मस्तोमकत्व यच्च स्तो ्रगतमयु- ग्मस्तोमकत्व तदुभय प्रजननसाधन्मिति प्रशसति।

उभये सोमाय॒म्मन्तञ्चायुजश्च तन्मिथुनं तस्मान्मिशुनात्‌ प्रजायत ॥ ५॥

स्पष्ट ॥ ५॥

चतुस्षामङ्ां संस्थानं विदधाति |

अथ्रिष्टोमः प्रथममदर्कथोदि तोयः षोडशो ठतोयम- तिराचश्च तूर्थन्नानावोर्यं ताये ॥ ९ ॥

पुरुषाणां नानावोधलाभाय aerate नानावोथाणि कत्त व्याणि ॥ & ॥

उक्तक्रमानुष्टानवता यजमानस्य नानावौयतां कथं तत्राह | नानावोर््याण्यद्ानि करोति ॥ ७ ॥

यतोऽयं संस्थानानाल्वेनादहान्यपि नानावोथासि करोति अतो aratataaata सिदमिति ॥ ७ ॥

(95)

६१८ ताष्डयमदात्राद्यरशं | [२१,९,१०| मानान्तरप्रसिद्या trem ठतोयमिति यदुक्तं तबरिराकत्तं प्रसिद्धानामड्कां सखितिमनुवदति |

गायचं वै प्रथममदवे्ुभं दितोयं जागतं तुतीयमानु-

e Ce ed aaa ॥ ८ ॥ स्प्टाऽथः । र ।

इदानीं ठतौयेहनि षोडशिनिराकरणशविषयं ब्रह्मवादिनः

प्र्रमवतारयति।

तटाङ्गग्यत्‌ ठतोये दनि षोडशिनं एक्लोयुसतु तीयेनाह्हा- नुष्ट भमाभ्‌ युरच्छन्दश्चतर्थमदः स्यादानुष्टभो वै पोड- MA ॥ ८ ॥

aa षोड़शिविषये ब्रह्मवादिन are: किमिति यद्यदि ठतौयेहनि षोडशिनं wely: तदानीं ठतौयेनाङ्कानुष्टभमेवा- भ्रयुः War भवेयुः अस्तु नाम तथा fa दिद्रमिति तत्राह चतु॑महरच्छन्दः छन्दोविरहितं स्यात्‌ कुवन्ति तव्राह यत्‌ षोडभिनमह स्तिखः षोड्गश्यनुष्टभोवे अतुष्टुएच्छन्दःसम्बन्धौ खलु Hera स्थायां ग्रहणायोक्तस्याग्नि्टोमो क्थादिक्रमेण चतु्धत्वात्‌ सोडशिसाम्नः षोडशिग्रहाङ्गत्वात्‌ तस्य च waacaraeatan मिति बैदितव्यम्‌ इतिशब्द स्तेषामाेपसमा्षिदयोतनार्धः॥ ९ ॥

अथ तत्परिदहारलत्तणं सिदान्तमाइ |

[९१,९,१३)] ताण्डमडाब्राद्यण | ९१९

चतुर्थं दनि षोडशो Waa: खयायतने षोडशो गद्यते ॥ १०॥ aa हि षोडशो wea तवेव dest क्रियत इत्यर्थः ॥ १०॥ कधं मध्यमयोर छोरुक्ञवेन नानावीर्वयाखदानि त्रियते तदाह |

कन्दोभिरदानि नानावोरग्याणि करोनि ॥ ९१॥

यथाभिदहितं उक्थसंख क भविष्यत्यस्िन्‌ पत्ते तथापि छन्दसां way एधकसम्पादनात्ते स्तानि विलक्षणवौयधाणि क्तवान्‌ भवति ॥ ११॥

अध चतुर्ष्वहःसु माध्यन्दिनसवने क्रभेण ब्रह्मसाम विद- धाति।

नीधसं प्रथमस्याज्ञोब्रह्मसाम श्येतं हितोयस्य श्रायन्तोयं ढतोयस्य ALAA ॥ V It

MEW १२॥

अनुष्टुपसम्बन्धिनः षोड़शिग्रहस्य चतुधंहनि कत्तव्यविधाना- AA तृतौयमहरानुषट.भं चतुधंमहरिति सितं aa ब्रह्मवादि- नामाक्तेपमवतारयति |

तदाह्करपभ्ररंश दव वा एष यत्‌ ज्यायसः छन्दोधिक-

नोयम्कन्दउपेतोति ॥ १२३॥

६२० ताण्डयमद्ाब्राद्यर | [९१,९११६]

दतौयस्याङ्णोजागतलत्राजचतुर्थस्यानुष्टुभत्वात्‌न्यायसम्डन्दसोन- न्तर Wala उपक्रान्तः भवति तथापगतड्कन्दोनुक्रमः स्यात्‌ ॥ १२॥ ।

aa परिहारमाह |

तद्यदेषा चतुर्थे दन्यतिजगती क्रियतेऽनपयरंशाय ॥ १४॥

anaes विश्वाः पुतनाडइत्येषा सावतिजगतौ अतः छन्दसी- वरोदग्रहणादपभ्चशशदोषोनास्ति ॥ १४॥

अथ चतु्धमद्ःसु ्रह्ावाकसाम विदधाति |

कालेयं प्रथमस्याह्ञोच्छावाकसाम माधुच्छन्दसं दितो- यस्य रौरवं aa समन्त चतुर्थस्य नानावोर्य तायै नानावर्ग्याण्यद्ानि करोति । VY

सर्गस्य विलक्षणवौय्पुव्रलाभाय प्रत्यहमच्छावाकसास्नः पुथ करणं तेन तद्थौन्यहान्यपि arate कतवान्‌ भवति चतुणी मह्वं ब्रह्मसामान्यच्छावाकसामानि च fafearara हातुः- यष्टानि मैच्रावरुणसामानि विधातव्यानि wa प्रधमदितौय- योर्होतृरथन्तरह्त्‌पुटे सेव एवम्यज्णोवामदेव्यमे तावरुणसाम- स्वाखेव ॥ १५ ॥

अधोत्तरयोर होरा तुःपुष्टं मेत्रावरुणसाम च विदधाति |

अभित्वाद़ृषभासुत इति ठतोयस्याह्ञारथन्तरं कस्त- मिन्रतावसविति वामदेव्यं यज्ञा यथा अपूर्वति चतुथं

[२१,१०,२] नाण्डवमद्ाब्राद्यणं | ६२१

wel ठददेदुमधोगदिन्तरमिति वामदेव्यं scat नानावो्यंताये नानावोगखोण्यदानि करोनि ॥ १६॥

अभित्राहषभासुतदति गायतो ठतोयस्याङ्गोरथन्तरं होतुः पृष्ठम्‌ कम्तमिन्दरेति हतौ प्रगाथेषु ॒वामदेव्यं मेतावरणपुष्ठः यन्नायधेत्यनुष्टप्‌ हदत्‌ होतुः पुष्टम्‌ रएदुमधेरिप्युण्णिक्वामदेव्यं मैत्रावरुण साम॒ नानावीथतायादति wee चतुर्थी छन्दसां aaa नानावोय्येल्वादहान्यपि नानावीर्यानि उपासे गाय तानरोवभ्ववेनु खतवसे प्रयहावोन भूणेय आश्रषंहहन्मत इत्या- दिकल्योद्रष्टव्यः॥ १६॥

दूति ताण्डयमा ब्राह्मणे एकर्विंश्याष्यायस्य

नवमः खण्डः |

अध CUA. खण्डः | wa दितौयं जमद्ग्नेखतुरा्र माह तत प्रथमस्याह्ः ठषि- माह ॥ चिड्त्पच्द शोयिष्टोमः प्रथममद्ः ॥ १॥ aime तस्य चिहत्पच्चदशो स्तोमौ व्यत्यासेन

स्याताम्‌ आद्यानि स्तोत्राणि fasta अन्यानि पञ्चदशानोति विभागः॥ १॥

अध दितोयस्याहआ्आइ |

ER ATS INSTA YS | [R*,Xe,8]

अथोत्तरस्याह्शतुरविधंशं बद्दिष्यवमानं wach चोण्टाज्यानि सप्तदशमक्छावाकस्यैकविधशोमाध्यन्दिनः पव- मानः सप्तदशे दे पुष्टे एकविंशं तु तीयसवनध्सोक्थं ॥२॥

दितोयस्याङ्ः स्तोत्रमुखं चतुवि ` शस्तोमकं तत आज्यानि चोणि पञ्चदशानि चतुधमच्छावाकस्याज्यं सप्तदशन्माध्यन्दिनि- सवनेकवि "शः पवमानः हातामित्रावरुण्येः पृष्टे दे waz ब्राद्मणाच्छंस्यच्छावाकयेारेकविंभे दे we उक्थसदहितं adie सवन BIA कविंशस्तामकं ॥ २॥

अथ SAAS ATS । .

ढतोयस्या ङ एकविंशं बद्दिष्यवमानं चोणि चाज्यानि पचचदशमच्छावाकस्य चत्‌र्विंरशोमाध्यन्दिनः पवमान एक विरशानि पृष्ठानि चिएवं ठतीयसवनं दे चोकथे एव विध शमच्छावाकस्य ॥ ३ ॥

टतौयस्याङ्ः आज्य घरयबहिष्पवमानत्वं च एकविं णस्तोमकं aqua पञ्चदशं माध्यन्दिनं सवनं पवमानष्ष्टानि च भेण चतुर्विंश एक्रविंशानि ठतौयसवनं सव्बमपि तरिणवं मै्रावरुणत्राद्मणा च्छंसिन उक्थे दे अपि तिणवे अच्छावाकौय तुक्धमेकबिशं ॥ २॥

श्रथ WUE आद |

[९१,१०,७] ताष्डयमदा बद्धं | ६२३

चतथस्याङृशचतुर्वि्शाः पवमानाः प्चट्‌श Va राज्य सप्तदशानि चोण्येकविरशानि vera चयदि- शोपिष्टोम एकविरशोक्थानि स षोडशिकानि पच्चदशो रातिसिवुत्न्धिः ॥ ४ ॥

Mei ४।

अथास्य yfeaat फलं सप्रपञ्चमाह |

जमदग्निः पुष्टिकाम एनमादरत् दमान्‌ पोषानपुष्यत्‌ ॥ ५॥

पव जमदग्निः पुटिकामस्तद्थमेतं चत्‌रात्रमाहरत्‌ स इमान्‌ लोकं प्रसिडान्‌ पशपुत्रादिलक्णान पोषान अपुष्यत्‌ प्राप्रोत्‌ ॥ ५॥

अथ यान्‌ पोषानपुष्यत्तेन सन्तानमानिनः ्रासबरित्याह | यदिदमाज्गन्नैवा ऊवौपलितौ सं जानाति इति ॥ € ॥

यदिदेमाहर्लँकिका wat saga} sacl पलितौ सन्तौ नसंजानाते ॥ € ॥

ददानो तत्‌प्रति तस्यायं तदतुष्टातुस्तदाक्यं भवतीत्याह |

तत्सवं नेवेतेन पोषान्‌ पुष्यति ॥ ७॥

९२४ लाण्डयमडात्राद्यशं | [२१,१०१९]

एतेन चतूरात्रेण एतान्‌ सवन. जमदग्नेः पोषान. पुष्यति इटानौन्तनोपि॥ ७॥

अधास्मिन्‌ चतुराते विद्यमानस्तोत्रीयापरिगणनयाजगतौ- च्छन्द.सम्रल्तिभंवतोत्याह |

जगतो छन्दोभिः सम्पद्यते ॥ ८॥

एतेषामड्कां स्तो ब्ोयासायाजगत्याख्य' छन्दः सम्पद्यते तथा हि प्रथममम्निषटाममदहस्तचच हादशस्तोचाणि तानि fang दशाभ्यां यानि षट्‌चरहतं षटपञ्चदणानि तेषां स्तोमगत- सताचौयापरिगणनायां चतुश्चत्रायधिकं शतं <a भवन्ति ताश्चतस्रोजगत्यः णवं दितोयेहनि अष्टागशौत्मधिकं शतदयं स्तातौयाः स्यस्ताञ्च षट्‌जगत्यः ठतौयेहनि षट्‌ विंशदधिक- शतानि सातोयास्ताः सप्तजगत्यः उत्तमेऽहनि अष्टा विं शत्यधिक- पञ्चशतानि arate: स्यः ता एकाद्शजगत्य इति जगतोः wate अ्रोपग्रन्ये यज्नामदगन्यः प्रत्यहं त्रिषट्‌ सपेकादग जगत्य इति एवं जगतोति सम्प्रति: ॥ ८॥

किन्तत इत्याह | जगती वे छन्दसां परमं पोषं पुष्टा परममेवेनेन पोषं पुष्यति ॥ ९ ॥ MAA Stat सप्तन्दसाम्म्ष्ये उत्तमा जगतो परमं पोषे पुष्टा-

स्तत्‌ मम्पर्तिः यदेतच्चतूरात्ं कुवन्रपि परममविेषं पोषं पुष्यति प्राप्रोति यद्यदितरक्रतु गतासूपसत्‌ सुश्राज्यं द्रव्यं भवति en

[२९,१०,११] ताण्डगमडा ब्राह्मणं | EW. अच पुरोडाशं द्रव्यं कत्तव्यमिति aa रोचनं facurfa | पुरोडाशिन्य उपसदो भवन्ति पशवो वै पुरोडाशाः

aia प्रतितिष्ठति ॥ १० १

ae । पशुभ्यो वें भेषादुदक्रामत्‌ सोत्रीहिश्चैव यवश्च भूता- वाजोपेताभिल्येतरेयकतेः पशवो वै पुरोडाशाः, ware विवेकः, इतरयन्नगतासूपसत्‌ खम्निसोमविष्णवस्तिखोदेवताः तेषां आज्य द्रव्यं यथाव चनन्तिखः षट दादशेत्यादि संख्यया सायं प्रातहामः अत्रतु wae टेवताभेदपुरोडाशोद्रव्यं कपालसंदल्या प्रत्यह- fafe: अन्यतरे्टिविकारा उपसदः अचतु efagien इति aa चयोद्श्यामपरपत्स्य gaa जामदग्न्याय तस्य विंशतिर्दी्ता हादभोपसदस्त ्रोपसत्सु एथग्होमानध्यर्युल FATT रोडाथास्त- उक्ताब्राह्मणेन समानदेवतौ पूव्वाह्वापराह्णयोरग्नवेहावमित्ये- तत्‌ प्रतय एषां होमा इति तत्र आग्नेय एककपाल आश्विनो दिकपाल इत्यादिना अन्न्धादिदेवताकभेककपालादिपुरोडाशं विधास्यति ॥ १०॥

तेषां क्रमेण मन्वानाह ॥ अग्ने aera वेरध्वरमापितरः वैश्वानरमवसेङ्सिनद्राय देवभ्योजुडतादविः खा दा ॥ AV

डे अग्न हो होतुः ae वेः विदि तथा अध्वरं awe विदि

छोतारमधिष्टाव Aa कुरु विःप्रापणेन यन्नत्रिवर्तयेत्य्थः

विदेर्दकारस्य देति ga’ fay पितरं सर्व्वस्य पालकं वेश्वानर ( ७ )

९२६ ताष्डमडा ब्राद्यशं | [ety tote]

fanat नराणां हितारं मा मामवसे अस्माकं रत्तणाय Wa: अभिसुखं कुरु र ऋत्विजो यूयमपि इन्द्राय सव्वदेवाधिप्रतये देवैभ्योन्येभ्योवस्वादिभ्यञ्च हविच्न्‌ इतः प्रयच्छतः यदा व्यत्ययेन जुहोमोति area स्वाहेति इहविस्यागाभिधानं दरदं हविः इत्तमस्त॒ ॥ ११ ॥

अथाश्िनोदिकपालमन्तमा इह ॥

देवावश्विनौ मधुकशयाद्येम' यन्न यजमानाय मिमि- त्तमिन्द्राय देवेभ्योजुडतादविः खादा ॥ १२॥

डे देवौ दयोतमानौ अशिनो युवां मधकशया ठच्च भेव- ताडनेनोदकवत्था कशया अव्यास्मिन्दिने इमं IN यजमानाय मिमित्ततं सेक्रमिच्छत ठच्यादिफलोपत कुरुत इत्यध; faz पव्व॑वत्‌ ॥ १२॥

श्रथ वैष्णवस्य चिकपालस्य मन्वमाइ |

देव Fase द्यास्िन्यन्ने यजमानायाधिविक्रमखेन््राय देवेभ्यो जुडतादविः खादा ॥९२॥

इ डेव योतमान विष्णो अरयेदानोमस्मिन्‌ यन्न यजमानाय उक विस्तोे यथा अधिगम्य विक्रमस्व स्वपादप्रशेपं कुर उप fanaa, सिदमन्यत्‌ ॥ १३॥

अध सौम्यस्य चतुष्कपालमन्तमा षह |

टेव सोम रेतोधा अव्या्जिन्यन्न यजमानायेधीच्राय देबेभ्योजुताद्विः खाद ॥ १४॥

[२१,१०,१७] ताष्डामद्ाब्राद्यशं | ९२७

हे सोम देव दइदानौमस्िन्धन्ने यजमानार्थं" रेतोधाता एमि भव ॥ १४॥

अथ सावित्र स्य पञ्चकपालस्य मन्माड | टेव सवितः सुसाविचमद्यासिन्यन्ञे यजमानायासुव- SRY देवभ्योजुद्तादविः STAT ॥ Vy ।

हे सवितः विश्वस्य प्रेरयितः देव सुसावित्रं शोभनं सवितुः

ae इदटानौमसिन्यन्रे यजमानायासुवखानुजा नोहि कुर्ि-

त्यथः ॥ १५॥ अथ धातुः षट्‌कपालस्याद ॥ देव धातः सुधातादयाक्षिन्यन्नेयजमानायैषीन्धाय देके. भ्योजुहतादविः खादा ॥ VE tt

हेधातः ब्रह्मन्‌ देव मन्ाभिमानो हस्पतिरिव्यर्धः ब्रह्मा a उहखतिरिति aa: एवं भूतसू यजमानाथे' सुधाता सृष्टका- arat erat एषि wan १६॥

WA मारुतस्य सप्त कपालस्याह | देवा रावणो AYA ANAT यजमानाय वाचं बदतेंदराय देवभ्योजुडताचविःखादा ॥ ९७॥

अत्र मरुतः सदा यजमाना वषे ख्जन्तोतयभिषवणकाले अभि- षवताहत्यसि वाक्णब्दाविद्यन्त इति. यत्र तच्छब्दसाम्यात्‌ ग्राव-

ere ATSTASTAT AY | [२१,६०२०]

रूपेण मरुतां aia: हे ग्रावाणो मरुतां विभूतिभूता देवा aa यजमानाधै मधुमतीं माधुर्ययोपेतां वाचं वदता ग्रावभ्यो वाचं वदता acursta हि निगमान्तरम्‌ ॥ १७॥

अथ AS AAA CAIUS | देव्यनुमतेन्वद्येमं यज्ञ यजमानाय मन्यखेद्राय देवेभ्यो जुडतादविः खादा ॥ श्८॥

डे देव्यनुमते अनुजाकर्तुदेवते इमं IW यजमानायानुमन्यख अनुमतिं कुर नन्वयं मन्तो बाह स्पत्यस्य पुरोडाशस्व मन्ते त्वनु- मतिरेव प्रकाश्यते कथं वेयधिकरण्यमिति नायं दोषः ana ब्रह्मणस्पतिरिति ga: हह स्यतिमन्ताभिमानित्वान्‌ मन्ते ण क्रिय माणानां कमणां वदस्पत्यनुज्ञाया अपेक्षितत्वादनुमत्या एव त्रह्मशस्प्रतित्ात्‌ ॥ १८॥

अथ मै चस्य नवकपालस्य मन्वमाइह | देव्यदितेखादित्यमद्यासिन्यन्ने यजमानायासुवस्वन्द्राय देबेभ्योजुडतादविः खादा ॥ १८ ॥

हे अदिते देवमातः अदितिरदरौना देवमातति निरुक्तात्‌ भित्राख्यस्यादित्यमूच्येन्तरस्यापि रेवमाना हे देवि सुशोभनमादि- त्यन्तव पु्रभ्रूतं अद्यास्मिन्यन्ने यजमानायासुवसख आ्आभिसुख्येन प्रेरय ॥ १९. ॥

WA वारणस्य दगकपालस्य मन्वमाइ |

[९१,१०,२१] ताष्डवमदात्राह्यणं | ६२९

Za आपोनन्नम्यध्वमद्यासिन्यक्ष | HATTA RTT SAM जुहृतादविः खाद्ा ॥ २० ॥

हे देव्य श्रापोमन्रम्यध्व शं सस्यादिसखदये प्रणता भवतः वारणस्यापामधिपतित्वादभेदेनेवोच्यते ॥ २० ॥

अथेन्द्राग्नस्यैकादशकपालस्य AMAT |

सदः सदः प्रजावानभुजुषाण इन्द्राय देवभ्योजुङता- दविः खादा ॥ २१॥

सदः सदः तत्तदागग्ह प्रजावान्‌ मरुदादि प्रजाभिस्तहान्‌

रभः उरुभासमान एव महिमा जुषाणो श्रस्मदयन्न' सेवमानो भवन्तु अस्येन्द्रस्य प्राधान्येन स्त॒तिः ॥२१॥

WA वैश्वदेवस्य दादशकपालस्य मन्तमाह |

देव ल्ट सुरोतोधा aT यजमानाये TRA देवेभ्यो जुडतादविः ATAT ॥ र२॥

त्वष्टा देवशिल्यौ स विश्वेषां देवानासुचितानि कब्याणि करो- तौति स एव वैश्वदेवस्थाने यूयते सुरेतोधा सुष्टु रेतसो विधाता

विक्त रेतसः सिक्तस्य त्वष्टा रूपाणि विकरोति तवाखा वे तत्‌ प्रजापतिः इति wa: ॥ २२॥

उक्ला दादशमनच्चाः AMA मन्त्राः स्यः ताः पुरोडाशाः क्रभेण विदधाति |

१९. ताण्डमड्ात्राद्यशं | [२१,१०,२७]

अग्नेय एककपाल आश्िनो दिकपालो वेष्शवस्ति- कपालः सोग्यञ्चतष्कपालः साविचः पच्चकपालो धावः षर्कपालो मारुतः सप्तकपालो वार्दस्पल्योष्टाकपालो HA नवकपालो वारुणो दशकपाल Va एकादश कपा- लो वेश्वदेवो दादश कपालः ॥ ₹३॥

अग्निदेवतास्य पुरोडाशस्याग्नय दति wafer कपाले संस्कतः पुरोडाशः एककपालः एकस्थैवाग्न गाह पत्यादिषु रूपे वत्तं मानादस्तुत एकत्व देककपालोयुक्तः, Wat दित्वेन व्यपदे- शात्‌ दिकपालः, वैष्णवस्तिः इदं विष्णुविं चक्रमेतिखुतेः far स्िकपालः WA, जरायुजाण्डजखे दजोद्धिव्नानाश्तुःप्राणि- जातानासुत्पत्य्ध' रेतो धारकत्ादालता वौरुधावनस्तयो वान- wa इति सोमस्य चतु्विंधानां खामित्वाहा चतुःकपालो युक्तः, सवितुः सम्बव्रस्याधिपतित्वात्यञ्चकपालः सम्बरो वे धातेति GAA धाता सम्बत्सरामकः, सम्बत्सरे च षड्‌ ऋतवः सन्तीति धातुः षट्‌कपालो युक्तः, सप्तगणा इति शुतेमं रुतां सप्तक- पालो युक्तः, तेत्तिरोयके अग्निरेकाक्तरेण वाचमुदजयदश्िनौदय- त्रेण न प्राणो पानो व्युदजयतां विष्णुः अक्षर ण तिलोकानुदजयत waar हहस्पतिरष्टा्षरेण गायनोमुदजयन्मित्रौ नवाक्तरेण चिहतस्तोमसुदजयदरुणो curacy विराजमुदजयत्‌ इन्द्र एकादशाक्षरेण चिष्टभसुदजयदिशि टवा हादशात्तरेण जगतो- सुदजयन्रिति afaary तत्‌ कपालसंख्यायोगो द्रष्टव्यः अव्र

[९१,११,२] ATSTARTATETS | १३१ उपोषु जातम रमित्यनुरूपो नौधसं ब्रह्मसाम quae लोके पोष्कलमित्यादिकः कल्पो द्रष्टव्यः ॥ २२ ॥

दति ताण्डामद ब्राद्यणे रकविंशाध्यायख दशमः खण्डः || अथ एकादशः खर्डः | अध वसिष्टस्य चतुरातरमाइ | चिवृत्‌ प्रातःसवन प्चद्‌ शं माध्यन्दिनि सवन सप्त दशं ठतोयसवनं पट्‌ श प्रातःसवन सप्तदश माध्यन्दि- ay सवनमेकविरशरः ठतीयसवनए सोकथधः सप्तदशं भ्रातः सवनमेकविरशं माध्यन्दिन wat’ aud ठतीय- aay सोकथमेकविरशं प्रातःसवन चिणवं माध्यन्दिनि wat चयस्तिरशशं ठतीयसवन' प्रत्यवरो दोण्युक्थानि faut प्रथमं दे एकवि शं सपोडशिके पच्चद शौ राचिरिद- A सनिः ॥ ९॥ ्रादितः पूवपूरवस्य परित्यागेनोत्तर स्तोभेनेहाभ्यपक्रान्तव्यानि ढतोयाणि तौख्युक्‌थानि प्रत्यवरोहोणि तद्यधा प्रथमतः तिणव- स्तोमकन्ततो & एकविंश दइति॥ १॥

a + © bd श्रथतञ्चतूराव्रं कन्तुः WIA सखदिफलसाध नमित्यत आड |

ERR AIGSIASTATYS । [२१,११,३ |

वसिष्ठः पु दती दोन इवामन्यत स एतमपण्यत्सोय' पयेद्योदीन दव मन्येत स॒ एतेन यजेत ॥ २॥

वसिष्ठः पुव्रहतः पुचोडोन इव कुलक्षयः पुचाभावेन विच्छ aaa होन इवामन्यत सोयं मनुष्यलोकः पुतरेरेव जय्य इति wa: wared चतरा होनत्परिहारायापश्यत्‌ star पयत्‌ साकल्ये नानुषितत्वात्तस्मादयः य॒त्रादिभिः gaara मन्येत स एतेन यजेतेति ॥ २॥

अरधायतस्तोमात्‌ स्तोमान्तरारश्भः अतस्तत्‌ प्रणसति।

यत. स्तोमात सोममभिसंक्रामत्य्यादेवायर रोदति वसिष्ठस्य जनिते भवतः प्रजात्यै ॥ २॥

वशिष्ठो वा एतं पुव्रहतोऽपश्यत्ल प्रजया पशभिः प्रजायति anatase, प॒त्रजननसाधनत्वेन वसिष्ठस्य जनित्र इति नामतया कुत्र प्रयोग इति तत्र वहन्‌ पत्तानाह तेषु प्रधमं Taare aan: वसिष्ठस्य जनित्र भवत इति संसपस्य चतुघेहनि द्दनुष्टुभोः एयगलुपूव मनुकल्ययेत्‌ चतुथः हि जनि- व्रस्थानमिति waren: वसिष्ठस्य चत्‌राव्रस्य शाखान्तर प्रसिदया waa इति नामधेयं तथा च कारब्राह्मणं वसिष्टो वा अकामयत स दमान लोकान्‌ सपयमिति स एत चतरा- चमपश्यत्ता इमान्‌ लोकान्‌ सप तत्स सपस्य संसप त्वमित्यघ तस्य चतुधहनि माध्यन्दिनिपवमान agai प्रथमच््रनिव्रं afa- सोमास cat मध्ये अ्रभेवेनुष्टभि दितीयन्तं Sea adtee- मित्यत्र गायेत्‌ यद्यपि जनित्रे भवत इति सदेव पठिते तथापि

[२९,११,४। ताण्डामडा ब्राद्यशं | gee

fi ॐ. A ~

जनित्रा जनित्रा इत्यभयोरन्यस्यकरूपलाद्जाभिताय पृथगेव प्रयोक्तव्ये इति विशेषेण विहितयोः जनित्रयोः कथं चतुधदनि नियम इति अ्र्रोपपत्तिरुयते चतुधमहःजनितस्य खानं ee wie षडहे सोमः पवते जनितामतौनाभिति Sfaaua मध्य- न्दिनस्येति कल्यकारव चनात्‌ तदत्रापि युक्कमित्यधेः wa feat पत्तमाह राधन्तरत्रहत्योरवासिष्ठ' प्रजननोक्त रथन्तरभिति अय- मथ; ANE: TATA अथ वा राघन्तरददत्‌णृष्ठयोः प्रथम- alate: पवमाने ये aval तयोजनिते कु्धात्‌ पुनरनु- दुभि च्छन्दःसाम्यात्‌ ठहत्याच्ननि त्रयो रुत्पत्तिहेतन्तरसुच्यते प्रज- ननत्वेन रथं wad रथन्तर afasa Cat Sel AED च

faa ~ ४ मो * iv जनित्रे इति ar दृश्यते तथोरद्धोः करणं cata पत्तमाह वाद तयोरियेके तयोबिं कल्यः स्या दारेयकल्ये न ति हदत्यहहत्योदिंतौय-

et [मप fe ¢ “AO [भरे ~ चतुधंयोरह्नोय्य seat तयो; कुथादित्यथंः mana एते

मनो ~ ` ज ~ 0 an 0 aN *

सामनोनेाक्त इति तयाविकल्यः स्यादत नाषयकल्य नेत्यक्त प्रत्य- ्तब्रह्मविहितत्न त्वयेोगादिकल्योयुक्र इत्यभिप्रायः ॥ २॥

अथ चतुर्थेहनि प्रत्यवरोहोख्युक्थानि तानि प्रशं शति | DUAN MAAS उक्थानि भवन्ति प्रतिष्ठित्यै is एकविं या हरदयकर्तव्यतवात्‌ प्रतिठितद्ेतुलवं अत्र या जामद- `

+ © a “9 : रिते रन्यस्य प्रथमा स। संसपस्य नवा सापण उद्रति परिताषि्ख तासुतमिति बाहंदुक्ृथमित्यादि कल्पो द्रष्टव्यः ॥ ४ ॥

<fa ताण्डयरमडाबाद्यणे एकविश्ाध्याख्खय एकार्‌शः खेष्डः।

९६३४ ताण्डामदाब्राद्यरं | (20, 8,2) 8 अथ हादशः TB: |

श्रथ विश्वामितस्य सच्नयाख्य चतुरात्रमाह |

चिवुदग्रिष्टोमः पच्चद शउक्‌थः सप्तद शउकथ एकविंशो- तिराचरो विश्वामिचस्य सच्ञयः ॥ १॥

विश्वामित्रस्य सच््रयसाधनलत्वात्‌ THI नाम ॥ १॥

कथमेतत्राम सम्पत्रमिति तदुपपादयति |

जड्ध वृचोवन्तोराष्ट आदिंसन्त स विश्वामितो aA राजेतमपण्यत्‌ स राष्टमभवदराषट.मितरे ॥ 2 |

TS: पुत्रा ऋचौवत्रामकाः केचन राजानः रासन्‌ तेच राष्ट राष्टुविषये राज्यखवामित्वाय afta परस्पर हितां कलहं सबं तोऽकुवेन्‌ तेषां मध्ये ores: जङ्कपुत विश्वाभित एतं चतुरा त्रमपश्यत्‌ दृष्टा खितवानित्यथंः स तसामरथ्यात्‌ राष्ट मभवत्‌ we’ wa विश्वामित्र एव पथग्टहोदित्यथः इतरे

WAIT WE अराष्टनामका इतरराज्यस्थाः पुरुषानाङ्गौ चक्ररित्यथः ॥ २ ॥

एतस्याधिकारिणमाद |

माडव्यवान्यजेत ॥ ₹॥

Taare मध्ये वसिष्ठोन इतरलक्षणेन wits साधनममूत्‌ अतो भ्राठव्यवानधिकारो॥३॥

[२१,१२८] ताण्डामडाब्राद्यर ३५ उक्ताथंवेदनं प्रशंसति | भवत्यात्मना परास्य मराठव्यो भवति य एवं AT ॥४॥

स्वयं यजनवान्‌ भवति अस्य waa: पराजितो भवतीः त्यथः ॥ ४॥

श्रय चतुखामह्वां यचिषदादिस्तोमचतु्टयामकत्मस्ति तत्‌

प्रशसति | ज्योतिर्वा एषितः ॥ ५॥

विहत्‌पञ्चदणसप्तदगेकविंशतानेव तानि ज्योतींषौति चुत्य- न्तरादेष चतृरातविष्टतो ज्योतिरेव ॥ ५॥

अथ वेदन प्रशसति।

ज्योतिः प्रजानां भवति य एवं वेद ॥ ६ ॥

स्पष्ट ॥ € ॥

प्कारान्तरेणेतं चतुरात्र प्रशं सति |

चतुष्टोमो वा एष चतुष्पादाः पशवः पर्ष व प्रतिति- छरति ॥ ७ ॥

एष चतृरात्रचतुष्टोमः खलु क्रमेण तिहदादौर्ना विधा-

नात्‌॥ ७9॥ अथ चतुखीमप्यह्ृां यदैेकविं णात्‌ स्तोमादतिक्रमणमस्ति

तत्‌ प्रथसति |

१३६ ताष्डामदात्राद्यणं | [२१,१९,१]

एकविरुशशस्तामानातियन्ति प्रतिष्ठा वा रकविध- शोन्तत एव यज्ञश्च प्रतितिष्ठति ॥ ८ ॥

प्रजापतेः Wea उत्पब्रत्वात्पादयोः प्रतिष्टाहेतुत्वात्‌ असा- वादित्य एकविंश इति श्रुतेः तस्व च प्रतिष्ठिततवाञास्य प्रतिष्ठितत्वं अचर प्रसोमासो विपश्चित इति गायचरमेकस्यामाश्वभेकस्यं जरा- वोधोयभेकस्यां प्रसोम टदेववोतय इति योधाजयन्तिषु समान्‌- faat vataret संसपस्येत्यादिकः कल्पो द्रष्टव्यः ॥ ८ ॥

दूति ताष्डग्रमदाबद्यणे रक वि शाध्यायस्य द्वादशः खण्डः |

अथ चयोदशः Wu: | अध चयः पञ्चरात्राः aereariarer पञ्चरा्रमाह । दे चिवु ती सवने पञ्चदशमेकं इ पच्चदशे सवने सप्त- TWA दे GATT सवने एकविध्शमेकं दे एकविंशे सव- ने fawaaa द Frat सवने चयस्िधशमेक प्र्यवरोदौ- पयुक्थानि Pad प्रथमं दरं एकविंशे सपोडशिके पच्चद्‌- शो राचिम्तिवृत्सन्धिः ॥ १९॥ `

विष्ठतस्तोमके प्रातर्मध्यन्दिने सवने ठतोयं सवनं पञ्चदश- स्तोमकं पुनदिंतोयस्मिब्रहनि दे पञ्चदटशस्तोमके सवने ठतौयं सपदश्स्तोमकमिल्येव क्रमेण द्रष्टव्यं अताप्युकधानि arate

[९१,१३,२] नाण्डपमडात्राद्यणं | ९९० परत्यवरोहस्तोमकानि तत्रायं विभागः त्रिणवं प्रथममुक्धं दे उकये एकविंशे राविः सन्धिः प्रकतिवदेव ॥ १॥

अस्मिन्‌ पञ्चरात्रे यत्पञ्चरात्रत्मस्ति तत्‌ प्रणंसितुमाह |

देवाश्च वा असुराशचास्पङ्ं न्त ते न व्यजयन्त ते ब्रुवन्‌. वाचो मिथुनेन विजयामदे यतरोनो वाचो मिथुनन्नप्रति- विन्दाृस्ते परा भवानिति ते देवा एक इत्यन्रवन्नेकेत्यसुरा वाचो मिथुन प्रल्यविन्द' दवाविति देवा अब्रुवन्‌ इ इत्यसु- रा वाचो मिथुन प्रल्यविन्दऽस्लय इति देवा अब्रुव्स्तिख इत्यसुरा वाचो मिथ्‌. न प्र्यविन्द्शचत्वार इति देवा अनुः वरुश्चतख इत्यसुरा वाचो मिथ्‌ न प्र्विन्दन्‌ पञ्चेति देवा अन्रुवन्नासुरा अविन्द स्ततो देवा अभवन्‌ परासुराः ॥२॥

पूर्वं देवाथासुराश्ास्पर्शन्त ततो अन्येषामपि जये यः अप्राप्तः aca देवा इत्यहुवनसुरान्‌ वथं वाचो भिथनेन स्तौ पु लिगा- waa विजयामहे जयं प्राप्र मः अस्माकं मये वाङमिथनं प्रयोक्त न शक्रवन्ति ते wnat इति faa: समयमङ्वत एवं सति ते देवा एक इति यु लिङ्गां वाच अब्रुवन्‌ तस्याः प्रतियोगितलेन एके तिस्त्रोलिङ्गा वाचमन्नुवन्‌ एवं fe त्रि चतुः संख्यावाचक वाचो fara परस्पररमल्वुवन्‌ ततो देवाः पञ्चेतयत्रुवन्‌ तस्य स्तरो- लिङ्ग रूपाविशेषात्‌ विलक्षणशब्द कतत ्राविन्दन्‌ नालभन्त ततो

ec ATSTACTATEY | [२१,६३१६)]

वाचो मिथनजया देवा अभवन्‌ समधरवन्‌ असुरास्तु पराभवन्‌ एवं देवानां जयहेतुरयं पञ्चरात्र इति तस्य स्ततिद्रं्टव्या ॥ २ ॥

उक्ताथेवेदनं प्रशंसति |

भवत्यात्मना परास्य Alea भवति य एवं वेद ॥२॥

स्पष्टं ॥२॥

पनः प्रणसति |

संवत्सर वा एषान्तदोर्य॑मन्नाययमव्रच्ञत ॥ ४॥

तत्तदा वाग्विवादकाले एषामरराणामन्रादं वोः आभि- छत्वलत्तणं यदा वद्ुपु्रपोषणसामध्ये मध्यं wat संवत्सर सूत्तिपन्तमदच््नत्‌ भ्रवर्जयन्‌ देवाः संवत्सरस्य पञ्चामकत्वात्‌ पच्चसं्याया वाचो भिथुनव्राविन्दन्‌ यतः wat सवत्र वयं णा- हन्नतेत्यथंः ॥ ४

sales प्रणंसति।

संवत्सर RIAA धाढव्यस्य ISA य एवं वेद ॥५॥

Menu

Gata यत्‌ पञ्चत्वं तत्‌ प्रंसति ।

पच्चराचा वा एष पाङ्क्तः पुरुषः पाङ्क्ताः पशवस्तेन Feary Waa ॥ ६ ॥

एषयन्नः पञ्चरावः खल पाङक्ञः पुरुषः हौ पादौ हौ

[२१,१३,९] ताण्डयमद्ा ब्राह्मणं | ६३९

हस्तो मध्यदेह्ेति पुरुषः पञ्चस ख्यायोगात्याङक्तः पशवोपि पाडक्ञास्तत्‌प्रयोगेन पुरुषं युत्रथत्यादिरूप पशून्‌ प्राप्नोति यज- मानः॥ ६॥

> म ७ ~ . awyagadaraia fad ख्यादारे प्रशसति |

अस्थूरि्वां एष सन्ततो यन्नो et दी दि स्तोमावद- बेदनोयं कामं कामयते तमेतेनाभ्यश्नुते ॥ ७॥

एष उक्षः पञ्चरात्रः सन्ततोऽस्थूरि्े यहा APG सन्‌ सन्ततः अविच्छेदेन प्रहत्तः अस्यूरिलभेव दशयति दे दाषैव विषहदादि स्तोमो खलु एकेकमदहव हतः स्तोमहये नाहकहनप्रकारो हे चिठतौ सवने पञ्चद गभेकमित्यादिना ae अरतोप्रा्तिसाधनविषय-

संख्याया अत्राभावादयजमानोयं कामं कामयते तदस्धूरिणा पञ्चरात्रे णाप्नोति ॥ ७ ॥

तदेव प्रसिचोक्लत्याह | यच यच BYU कामयते THAT ॥ ८ । यस्मिन्‌ देशे अस्धृरिणाभ्यश्रुत raat भवति ॥ ८ ॥ aq पुनः प्रणंसति। WAIT: पच्चाद्ो भवति सन्तत्यै ॥ ९॥

श्रभ्यासच््ननप्रयुक्तेन स्तोमेन प॒नरनन्तरे यत्कुमं इत्यथः तद- ताञ्चाहःकत्तव्यः AIS, सन्तत्या अविच्छेदाय भवति ॥ < ॥

१४० लाण्डामदा ब्राद्यण | [२१,१४,३] अथाकधानां यः प्रत्यवराः प्रयोगेास्ि तं प्रशंसति ।

HEAT AAAS BRAG भवन्ति ATS ॥१०॥

* A “~ ~ पि ~ ~

ae | अथ aaifaaerel जरावाधोयस्य लाकसाम-

सामखाशिरामर्कस्य ard सोरभस्यौपगवं दादशादहिक ठतौय- महरित्यादिकः Hata ETM १०॥

दति ताण्डमद्ाव्रा्यणे एक विंशाध्यायस्य योद शः खण्डः |

अथ चतुदटंशः Bw: | पञ्चणारदोयाख्यं पञ्चरा चमा | विञ्रदथिष्टोमः GTN GRA: सप्रदश उक्थः पच्च- दश GHA: TAMU चः पच्वश्रदौयोमरुूतारस्तोमः Nan

A a यः Uae WARE HA! पशवन्येरिद्टा पश्वाय आरभ्यते स पञ्चशारदोयोा नामस एव मरुतां स्तामः॥ १॥

अस्याधिकारिणमाह |

यः कामयेत वद्ध स्यामिति स एतेन यजेत ॥ २॥ स्पष्ट॥२॥

Sa फलं प्रयोगदारा प्रशंसति |

मरुतो वे देवानां भूयिष्ठा ABT भवति ॥३॥

[२९,१४,५ | ताण्डप्रमदा बाद्मण | ६४१

देवानां मध्य ्रतिश्येन बहवः अत एतदनुष्टातापि पुवा- fefua sta भवति ॥ २॥

अरघ यत्‌ स्तामानां सप्तदशादनतिक्रमणमस्ति तत्‌ प्रशंसति | सप्तट शः? स्तोमानातियन्ति प्रनापतिबं सप्रदशः प्रजा-

पतिमेवाप्नोति i ४ ॥

यः स्तोमः ened स्तोमं नातिक्रामति प्रजापतिर्े सप्तदशः स्तोमः अतः स्तोतारः प्रजापतिभेवाप्र वन्ति ॥ ४॥

अथ विधास्यमानसपदओापलक्तणस्तत्यथ कयाशभोयस्य सास्ना विघान।थं पुरा्नत्तमाह |

THR वै HAE उन्लःपरोशत्तानिन्रायावघ्रा्ते चञ्चमाद्‌ायाभ्यपतत्ता एतत्कयाश्ुभोयमपश्यत्तेनाप्रमयत्‌

॥५॥ 6. ~ ~ a ~

पूवं अगसत्यामरुट्म्या ट वेभ्य GU UTA HMw देवेभ्यो युष्मान्‌ प्रोत्तानोति प्रोत्तितवान्‌ afr प्रोक्तणसमये देवतोदेशः यथापस्तम्बः उपकररेतियोगप्राक्षणे वपा यदुदरणे दति एव- waza: प्रोत्तितानेबेन्द्रायावघ्रात्‌ उपेत्य न्ययोजयत्‌ नियोजनेपि देवतोदेः प्रदशितः ते मरुतः Hal वच्वमुद्यम्यागसर्यमभ्यपतत्‌ अपोडयन्‌ सो अगस्य एतत्कयाश्भोयं साम मरुतां wees अपश्यत्‌ तेन तेषां कोपं अशमयत्‌ तैत्तिरौयके अपि अगस्तेऽ- नद्रावभावपि मरुतां कोपमशमयतामगस्यशेन्द्र् कयाश्भौ-

येनाशमयतामिति।॥५॥ ( =<)

६५२९ ताण्डवमदा त्रा ह्यशं | [२९,९४,८्]

ददानौन्तद्दिधत्ते।

यत्‌ HATIONG शस्यते शान्त्या एव NE I

स्पष्ट । ६ ।

अथ पञ्च संवत्सरेषु ये पशवन्धाः सन्ति aa प्रयीगसंग्र- हः सप्तदशोत्ताणाः प्रोत्तणान्तं क्त्वा विखजत्‌ तत्‌ wa चिहत्स्तोमः आलभेत एवं पञ्च संबत्रोपेतं परित्यक्लानाम- नृवन्धयान्‌ कुर्यादिति aaa प्रदशंयति ।

सप्तद श PTA: WII सप्तदश प्रश्रोस्तिवत्सा अप्रवी तासतान्‌ पर्यप्रिक्रतान्‌ प्रोकितानेतरालभन्ते प्रेत- रान्‌ खजन्ति ॥ ७ ॥

सपद गसं ख्यान्‌ पञ्चवर्षोयानुक्रलक्षणान्‌ सवनसमर्थान्‌ ऋछष- ४ 0 वोता भान सप्तरशसख्याका fare वषेत्रयस्का अप्र atafa- : > ४ ५ भि ररि 6, प्रजनकान्वगशनखादनषु धातोः Ba प्रजननाधः अगभिणोरित्यथः नोय [२ पा ~ ararata सहबोपाक्तत्य तानुभयानपि प्रोत्तितान्‌ पमग्निक्तान्‌ कत्वा इतरा वस्मतरौरालभेरन्‌ इतरानुच्णो विखूजेयुः प्रात्तिता- निति aly aafa पुवद्वावः पुजिङ्गता आधारां पदविभागः आलभन्ते प्रतरान्‌ खजन्तोति समन्वयः ॥ ॐ ॥

अथ दितोयादिसवत्सरचतुषटयेव्येवमेकत्वमित्या ह | ततः संवत्घरे नवनोतय्श्रीररुणा आनयन्ति तारः खैवोदणस्तान्‌ परथग्निक्तान्‌ प्रोक्ितानेतरालभन्ते प्रेतरान्‌

[२१,१४,१०] ताण्डगमदात्राह्यशं | exe खजन्ति ततः Page राजोवा आनयन्ति Ate खैवोच्ण- स्तान्‌ पर्य्रकतान्‌ प्रोक्षितानेतरालभन्ते प्रतरान्‌ जन्ति ततः संवत्सर पिशङ्गोरानयन्ति तार, ओैवोच्णस्तान्‌ पर्॑भि- छतान्‌ प्रोक्तितानेतरालमन्ते परेतरान्‌ जन्ति ततः संब- त्र सारङ्गीरानयन्ति ताश्थेवोद्णस्तान्‌ wif परोक्ितानेतरालमन्त प्रतरान्‌ जन्ति ॥ ८ ॥

अआलभ्यानां स्तोपशूनां वणं प्रतिसंवत्सरं विशेषः aza- विशेषाः स्पष्टाः उक्तानेव वरविशेषानापस्तम्बो नुचक्राम वरसाननु- क्रमिष्पामो राजोवानवनोतणश्चिररुणपिशङ्गो सारङ्गो उत्त मोरालभ्य दीतच्तन्त इति अ्रच द्राद्यायणः पञ्चशारदौीये पश्वन्यै- यंजेत त उक्ला ब्राह्मणेन सप्तम्यामष्टम्यां वाश्वयुजोपन्नेतु वत्सतरौ- रेवालभेरनत्र्तो विखजेयुस्तेषां यावन्तोभ्रेषमापदयेरंस्तावतोन्यान- age तानपि खजेयुस्तथारूपां स्तावदषौन्‌ veri शरदि कार्तिके मासि यजेत तस्य हादशोपसद्‌ः ॥ ८ ॥

अस्य विदहितपञ्चरा्स्य यः कालस्तन्दर्शयति |

ततः संवत्सरे सोमाभवन्ति ॥ € ॥

पञ्चसु शरत्सु पश्वन्यैरिष्टा ततोनन्तरं समानान्तरे स एव सोमा भवन्ति पञ्चसोमान्‌ यागान्‌ gen तत्रापि कालविशेषः ari शरदि कात्तिकदति॥ < ॥

ततुप्रदशिंतपञ्चवषसपूत्तिपयन्ताः ये सप्तदभोक्तणः cafe

९५४४ ताष्डयमदात्राद्यं | [zy neta]

क्त्य युक्ताः तेषां wa प्रत्यहं कियन्त आलम्याद्ति feast ora- are ॥

चोरस्तोनन्वदमालभन्ते प््ोत्तमेदनि ॥ १० ॥

स्पष्ट neon

सवनोयषशवदग्नोषो मोयस्येत्यक्रष्टतिरिति यरो गाभिमानि- नौ पापदेवता प्रसक्तौ अजः कत्तव्य इत्याह ॥

अजोप्मोषोमोयः॥ ११॥ स्पष्ट ॥ ११॥

अथ SHAT उक्तान्तपशटवन्धयोगादत्तरौणाच्च देवता म [इ ॥

एद्रामारूता SATU ATER वत्सतर्यः ॥ ९२ ॥

इन्द्रस्य मरुताञ्च IAAT अगसख्योवे मरुद्रयउक्तणः प्रौत्त- दित्यादिकः॥ १२॥

अयालम्भात्‌ पुरा Hafan रुद्रं णातियातः तस्योपाव- माह ॥

यदि र्द्रोभिमन्येताग्रये रुद्रवते पुरोडाशमष्टाकपाल- न्निरूप्याथान्यमालभेत ॥ १३ ॥

यद्यदि किच्चिदुत्तणे qu रुद्रः पशषखामो अभिमन्येत रोगोत्मादनेन प्रणाशयेत्‌ सुक्ञानमन्यत्‌ ॥ १२॥

[९१,१४,१८] ताण्डामडा ब्राह्मणं | ६४५

अथ प्रमादादरपतनादिना अभूमावेव कित्‌ संशीय्यत तदा कथमिति त्राह |

यदि aumaa भोममेककपालं निरप्याथान्यमाल- भेत ॥ ९४॥

WaT भूमिदेवताकः तस्य एकत्वादेक कपा लो युक्तः ॥ १४ ॥

Warm मुक्तानां मध्ये यदि क्िदत्यन्तक्शःस्यात्त त्राह |

यद्यवसीदेन्नेकतच्चस्न्निर्प्याथान्यमालमेत यद्यपसु- म्रियेतापोनप्तीयच्बर्न्निरूप्याथान्यमालभेत यद्यन्धः स्यात्‌- सोय चस्न्निरूप्याथान्यमालमेत ॥ १५॥

सूधशन्तरभि मानिदेवत्वात्तदौयोयुललः ॥ १५॥

त्वग्दोषश्ङ्ग द्यङ्कयोरि त्याह |

यदि वणो वा Hela स्या दादस्यत्य्वरुन्निष्प्या- थान्यमालभेत ॥ VE ॥

कषवणोरक्ञवर्णो विडदारः त्वग्दोषः कटः गङ्गहौनः॥ १६॥

अथ कस्यचित्पलायमानमाह। । |

यदि पलायेत वायव्यं चरुन्निरप्याथान्यमालमेत ॥१७॥

पलायनस्य वायु नुग्रहाधोनच््वाहायव्यच सरक्तः ॥ १७॥

अथ वोयाद्भिः; कस्यचिदलादपदहारे श्राह |

६४६ ताण्डगमदाब्राद्यशं | [२१.१४.२१]

यदि प्रासद्ाजयेयुरिन्राय yess एकाद्‌ शकपालन्नि रूणाथान्यमालभेत ॥ १८ ॥

वलात्‌कारख्येनद्राधोनत्वादेन्द्र एकादशकपालो युक्तः ॥ १८॥

अथरुद्रस्य व्यतिरेकेण खत्युनेव यदि कथित्‌ खतः स्यात्त- चाह ।

यद्यन्येन खलयुना म्रियेत प्राजापत्यं दादशकपालन्निर- प्याथान्यमालभेत ॥ Ve ॥

` खत्योरिति प्रजापत्यधौनलत्वात्‌ प्रजापतेः संवत्सरामकत्वात्‌ दादगमाससद्वावात्‌ प्रजापतेस्तत्‌सं ष्याकपालः पुरोडाशो युक्तः ॥ १९ ll

अथास्य सवेसिदिसाघनतवं प्रयोगदहारे णोपपाद्यति |

एतेन वा एकया वा गान्दमो बेतखतीद्वा सर्वाग्टदडि- ATTA ॥ २० ॥

एतेन खलु पञ्चरात्रेण एकया वा UH एव सहायः सन्‌ मित्रथत्यमित्रानिलेकथा वा गान्दरेषां वाचं भूमिवादमयतोति area: वैतसखति सडषेतासुतीथविशेष इष्टा सर्वासृदि' acai भूमिं सखाभित्वलक्षणामाद्धात्‌ प्राप्तवान्‌ ॥२०॥

सर्वाग्टदिष्टद्गाति य एवं वेद्‌ ॥ २१॥

स्पष्टं UR? II दूति ताण्डमद्ाब्राद्यणे एक विंशाध्यायसख चतुदेशः खण्डः ॥

[९,१५.३ ताष्डममथाबृद्यणं | ९६५४७ अथ पञ्चट्‌शः खण्डः |

अथान्तश्महाव्रतस्य पञ्चरात्रमाद |

HAAN गौरूक्थो मदात्रतं whens आयुरतिराचः॥ १॥

सुगम ॥ १॥

यन्महाव्रतं मध्यमहस्तत्‌ प्रणसितुमाह |

संवत्सरो वे व्रतं तस्य aa तुमु खं योकाश्च वर्षाश्च पक्तौ शरन्मध्यरं ₹े मन्तः पुच्छ' २॥

यन्महाव्रतमस्ति तत्‌ संवत्सरो वे संवत्सरसत्रस्य गवामयन- स्योत्पत्तिमाह तस्य महाव्रतस्य संवत्सर रूपत्वमुक्रं अतः daar रावयदेन महाव्रतावयवे योजयति ऋतुषु वसन्तस्य प्राधान्यात्‌ ङ्गषु मुखस्य प्राधान्यात्‌ वसन्तस्य सुखकल्यनं ग्रोष्मवर्षयोः पर स्पर प्रतियोगित्वेन पतच्तदयकल्यना शरदः ऋतुषु मध्यमलत्वात्‌ मध्य- त्कल्यनं हं मन्तस्यान्तिमत्वात्‌ पुच्छकल्यनं ॥ २ ॥

शरदो waa उपपत्तिं दृर्णयति। तस्माच्छरद्मोषधयोभिसं पच्यन्ते शरद्विमध्य संव- तरस्य ॥ ३॥

यस्माच्छरत्‌ महाव्रतस्य मध्यदेशः तस्माच्छरदमभिलच्य षधयो त्रोहियवादयः पच्यन्ते यधापलिता भवेयुस्तथा क्रियन्ते

९४८ . . नता्डामदाब्राद्यणं। [२१,१५,६] कपो वसे; मध्यतोस्यनत्रं Waa aa: शरदि अव्रसिदिस्तस्य मध्य- देहकल्य नमिति प्रसिदिद्‌शनाधे एतत्‌ प्रासङ्गिकं ॥ १॥ अथास्मिन्‌ पञ्चरात्रे महातव्रतमनुक्रममित्याक्तिपति | अक्तं वा एते कुर्वन्ति ये पुरा संवत्सरात्‌ ब्रतमुपयन्ति- ॥ 8 ॥

महाव्रतस्य संवत्सरसव एवाभिप्रायेण सम्भवात्‌ संवत्सरा- त्पुरा पञ्चरावे व्रतं महाव्रतं यदुपयन्ति अक्लतकाय्यमेव कुर्वन्ति अतो न gana महाव्रतमित्यर्थः । 8 |

अथास्य परिदह्ारमाद)। एतद AAA यत्यञ्चराते पञ्चद्धय तवः ॥ ५॥

afaq पञ्चरात्रे यद्रतमस्ति एतत्‌ खलु We STRATA ad अतोऽक्लतकरणत्र भवति wa ज्योतिष्टोमोग्निष्टोमो गौरुक्घो महाव्रतं गौरुक्थ आयुरतिरात्र एकाह MAT इति कल्पो द्रष्टव्यः कथमस्याप्तमिति तदशंयति पञ्चह्युतव इति संवरे हेमन्त शिशिरयोरेकन पञ्चक्तवः खल्‌ अयमपि पञ्चरात्र खतः पञ्चत- सं ल्यासाम्यात्‌ पञ्चरात्रस्य संवत्सरस्रसटदटशत्वात्‌ WAKA ब्रत- मित्यथेः ॥ ५॥

उक्तार्थवेदनं प्रशंसति | आन व्रतेन स्तते सर्वमायुरेति य एवं वेद्‌ ॥ ९॥

व्रतमिति प्राधान्यं न महात्रताहमतानां राजनादिपञ्च-

[२१९,१४,६] ताष्डमदा ब्राह्मणं । ९४९

साग्रान्तत्‌सम्बन्धोनां AAAs नामधेयं अतो यो aa- स्यासत्वयक्गरूपेण जानाति स ॒अ्रासेनैतदुतेनेव च स्तते स्व सम्पण aq संवत्सरलत्तणमायुञेति प्राप्रोति |

वेदाधस्य प्रकाशेन तमोहादं त्रिवारयन्‌ |

प॒मथां तुरा देयादिद्यातीधमदेश्वरः ॥ ६ ॥

इति ओोमदहाराजाधिराजपरमेश्वरवै दिकमा गेप्रवत्तक- खोवीरवुक्ष-भूपालसाम््राज्यघरन्धरोण सायणाचा- ay विरचिते माधवौये सामबेदार्धप्रकाशे

ताश्डयमहाब्राद्यणे एकविं गाध्यायस्य पञ्चदशः Ww: |

एकविशेध्यायः समािमगमत्‌ |

+ =. )

अथ द्ाविंशोऽध्यायः।

अथ प्रथमः खड; | यस्य निःश्वसितं बेदायोषेदेभ्योखिलं ज गत्‌ |

निर्ममे तमहं बन्दे पिद्यातीधमरेभ्वर |

एकविंशे गगशेषस्तथा पञ्चचिरा तकाः |

चतराचराञ्च चत्वारः पञ्चरात्रासरयः क्रमात्‌ |

प्रोक्ता हाविंशकेऽध्याये TEATS वण्यते |

तयः TSA तच प्रथमं प्रतिष्ठासाधनं AAT षडात्मा |

USI: TSS: ll १॥ ते च षडहा; कल्मकारः च्यः षडहः समूढो वा व्युढोषेल- May उभयोरन्यतरप्रक्रतिकत्व ॥ १ ॥ अथास्य ऋतुसम्बन्धं Faq अधिकारिणमाह | ऋतवो न प्रतयतिष्टसत एतेन प्रल्यतिष्ठन्‌ प्रतिष्ठाकामो यजेत प्रत्येव तिष्ठति ॥ २॥ wera: ॥ २ ॥

पुनः प्रका रान्तरेण प्रं सति ।

[२२,९,१] ताष्डममड्ाब्राद्यशं | ९४५१

षडा तव ऋतु्येवेतेन प्रतितिष्ठति ge: ses भवति FAIA ॥ २॥

यस्मिन्‌ wee रथन्तरादि रेवतान्तं एृष्ठानि क्रमेण होतुः ण्ष्ठानिस्यः स ष्यः षडहः स चेतरक्रतुवदतिशयफलत्वा- भावात्‌ प्रत्यच्तसख्ष्या एव भवति ॥ २ ॥

अस्य कथं प्रत्यत्तर्चिंहे दुत्वमिति तवाद | प्रसं छो तेनर्तव ATA AT एव ॥ ४॥

एतेन एृष्टषडदहेन ऋतवः खल्‌ प्रत्यक्षमिदानों इश्यमान- प्रकारेण शाखोचितपुष्यफलादिलचणेनार्रुवन्‌ wilt एव भवति कल्यः Ver: षड: समूढो वा शव्यूढो वा समूढस््वेव तस्यो- UA गायतानर उपोषु जातमपुरः पवमानस्यते कव इति प्रथम- स्या ङ्कोवहिष्पवमानमोदलमासितं लाष्टौसाभेत्यादिकः कल्यो

Zea us

दूति ताण्डयमडाब्राद्यणे दा विं ध्यायस्य प्रथमः खण्डः |

अध दहि तोयः खण्डः । अधोपरिष्टात्‌ विकद्रकाख्यं facta षड़ातमाह | जिब्रदग्निष्टोमः पच्चदशडकथः सप्तदशउकथो ज्योति-

भीरायुरतिराचः॥ १॥ ज्योतिराद्य शेकाहिका द्रव्याः ॥ १॥

९५२ ताण्डमडहाब्राद्यणं | [२२१९,१] अधास्मित्रधिकारिणमादह। यः कामयेत सवभायुरियामिति स॒ एतेन यजेत ॥ २॥ azar पवन्ताहः प्रशंसति । यत्‌ चयः पुर स्ताद्भवति चयः प्राणापानव्यानास्त एव तत्सन्धोयन्ते ॥ ३॥

यद्यदि चरिहत्‌पञ्चद्‌ सप्तद गस्तोमामकस्त्राहः षडहस्य YT Areata प्राणापानव्यानामकाः प्राणा अपि तेन area त एव प्राणादयः Ballad संयोजिता भवन्ति ॥ २॥

उत्तर WE प्रशंसति | , अथ यत्‌ ज्यति रायुरतिराचो भवति प्रतिष्ठितये ॥ ४॥

स्पष्टः तत्रैष एव AIG यहत्‌नां यथाब्यूह इत्यादिकः कल्पो

दटटव्यः ॥४॥

दूति ताष्डयमडाब्राह्यणे द्वाविंशाध्यायस्य दितौयः खण्डः |

अध ढतौयः खण्डः | अधाभ्यासम्याख्यं SAG TETAATE |

अभ्यासंग्यः पच्ादोविश्वजिदतिराजः॥ १॥ आरौ पञ्चाहो & fast सवने पञ्चदशमेकं हे पञ्चदशे

[२१२१४] ASIA STATES | ६५द्‌

सवने सप्तदशमेकं F सप्तदशे सवने एकविं शम कमित्या दयभ्या- संग्यः क्रमे नानुष्ठेयः षष्ठमहविश्वजिदतिरातरः कत्तव्य ॥ १॥

अथ तं षडातरक्रतुं सत्रामना स्तोतुं सत्रपक्तयोः फलवेलच्षण्ं दर्थयति |

अन्यस वे कामाय सचमन्यस्मे यन्नो न तत्सरेणाप्नोति THR AAA ATHATAA यस्मै करः TA ॥ २ ॥

अन्यस्मै कामाय खल स्रमनुष्टौयते तथा यन्नोपि तदेव avafa aaa यस्मे फलाय खर्गीदिलत्तणाय वै यज्ञो ज्योति- ोमादिरनुष्टौयते तदेव फलं सव्रेणाप्रोति फलस्य प्रतिनिय- तत्वात्‌ BAU यत्तत्‌ फलं यज्ञेनाप्रोति उभयत्र कमित्यनथेको TAR युनेन च्छाकयमित्यादिवत्‌ ॥२॥

Te वसुभयो; फलवैलत्त्यं प्रकते किमायातमित्याह ॥

स॒चमिव वा एतद्यदनुलोमं yeti यदेकधा पष्टानि

~ DD भवन्तयेकधेवास्िर स्तदोजोवीय्यैन्दधाति ॥ २॥

अनुलोमं VEE क्रमेण रथन्तरं sefeaa warts यद्यदि स्यः एतकत्रमिववे सव्रवत्या खलु गव्यादिसत्रे क्रमेण दृष्टानां सम्भवात्‌ एवं सति यद्यदि एकपैव werfa षडपि भवन्ति अ्रसिन्‌ यजमानोष्येकधेव तेजोदधाति प्रयोक्ता ॥ २॥

अन्न पष्ठान्यन्नाद्यमेवास्िन्दधाति ॥ ४॥

wat षरस ख्याकत्वात्‌ अत्रस्यापि षट्‌ सामामकलत्वात्‌

६५४ ताण्डगमडा ब्राद्यणं | [२२,४,१]

षट्‌राच्प्रभवत्वा्च णष्टान्यत्रमिल्युपचयते अतः ष्टप्रयोगात्‌ तानि यजमाने seattle ब्रौद्या दयत्रमेव स्थापयति ॥ ४॥

अथ तानि पशसाधनत्वेन प्रशंसति |

पशवः प्रष्ठानि पग्ररष्वेव प्रतितिष्ठति ॥ ५॥ we | स्गतेरिति निरुक्तात्‌ पुष्टानि यथा ऋतुषु प्रकाभि- तानि रवं पशूनामपि wa: स्पर्नोयत्वात्‌ पृष्टानि पशव इति व्यपदेशः ॥ ५॥

अथादितः पञ्चाहस्य यदभ्यासङ्कित्वं तत्‌ प्रशंसति ॥

अभ्या संग्यः GATS भवति सन्त्ये ॥ € ॥

पूवमदयं न स्तोमेन समापितं तेनैव स्तोभेनाहरन्तरस्याप्युप- MATS SI सान्त्य ve ii

अथान्तस्याङ्को विष्वजिदति राचत्व प्रशंसति ॥

विश्वजिदतिराचो भवति विश्वस्याभिजिल्ये ॥ ७ ॥ स्पष्ट । एष एव पञ्चाहो यः ऋतूनां सम्‌ ढोभ्यासङ्गयः दूत्या

दिकः कल्यो evar ॥ ॐ ॥

इति ताण्ड्मद्ात्रद्यण द्रा वि शाध्यायसय तोयः खण्डः ॥

अध चतुथः Sw |

अथ सप्त AAA: तत्र प्रथमं सपर्पोशां सप्तरात्रं समदि- फलसाधन वा AAATE ॥

[२३१४४] ताष्डरसदा ब्राह्मणं | ९५५ YS: षडद्ोमद्ात्रतमतिराचः॥ ९॥ we । महहात्रतचै काहिकः ॥ १ ॥ अथास्य सप्तपि सम्बन्ध सखदिफलसाधनं Ta चाह ॥ सप्तकषय एतेनाक्रुव सतेनं स्तसाठेतेन यजन्त- डया TU

एतेन सप्तरात्रेणा्रुवन्‌ पुत्रपश्वादिभि रत्यन्तससद्धा अभवन्‌ तस्मादेतेन ऋग एव यजन्ते एकः हौ वडव इति वहनामप्य- frat सम्भवा दयजन्त इति बहवचनं यजे रन्नित्यथंः ॥ २॥

अयेतमहर्गतसप्तसं SITET प्रशंसति | सप्त िरसि पुणः प्राणादरद्धियाणोद्धियाण्येवतेनाम्नो-

ति॥३॥

शिरसि चक्षुरादि सपच्छिद्रिगतानि सप्त इन्द्रियानि प्राणसंवादे प्राणस्येव इह धारकत्वात्‌ प्रशस्ततेनेन्द्रियास्युपदेशे प्राणव्यपदेशं लभन्ते इतौन्दरियाणि प्राणात्य न्ते तदेवाह प्राणा इन्द्रियाणौति पराणाः प्राण्व्यपदे शा तपं खरूपे ेन्दरियाणोत्यधः अत॒ एतेन सप रात्रेण इन्द्रियास्याप्नोति चक्ुरादिपाटवव्रयतौति ॥ २॥

पुनः सप्तसं ख्यादारेण प्रशंसति | सप्र याम्याः पशवस्तानेलेनाप्रोति ॥४॥

राम्या; पशवो गवाश्वादयः ॥ ४॥

६५६ ताण्डगमदा ब्राह्मणं । [९२,४,१]

सपमस्याह्टोयग्महाव्रतणृष्ठत्वं तत्‌ प्रशसति | त्रत GAS: WS भवति तद्धयनाप्रमन्नं वै aa- [क तेनाप्नोति

मन्नाद्यमेवेतेनाप्रोति ॥ ५॥

व्रतं महाव्रतं सप्तमस्याङ्कः ws भवति तदि ward सतरेप्येव प्राच॒यंण सम्भवात्‌ कि च महात्रतमत्र वे TART तत्‌साधनलत्वात्‌ अतएव तत्‌ एृष्टठकरणेनादनौोयमव्रमाप्रोति ॥ ५॥

अध महाव्रतातिराव्रमतिरिक्तमहःषट्‌क प्रशंसति |

oN प्रष्ठः षडद्दो भवति प्र्य््टध्यं ॥ ६ ॥

यत्र प्रयोगलक्तण wea जायते केवलखदिकामो यजेतेत्येवं स्तयते स परोतच्तसद्दिः ॥ ६॥

ऋद्धेः प्रत्यत्षत्वमेव anata

्र्क्तद्ेतेन सप्त WH AY TA इयाएव ॥७॥

अत्र एष एव षडोयः ऋतूनां समूढो वा व्यूढो वा ase - देकाहिकं महाव्रतं तस्य च्यातिष्टोमोतिराचः पोडशिमानिति

कल्पो द्रष्टव्यः ॥ ७ i दूति ताण्डमदाब्राद्यणे दा विं शध्याख चतुथः Sw: |

अथ पञ्चमः Vw |

Ay e e हितो = अथ uaa. सप्तरात्राख्यं प्रजादिफलसाधनकं a सप्तरातमाइ |

[> २,५१.१ || भाण्डमरा ब्राद्यण | ९५७

पष्ठः GSE AAT मद्ाव्रतमतिराचः ॥ १॥

षडहः स्पष्टः | सप्तद शस्तामकमतिरातरसंस्थग््रदात्रतं प्रथमं अभवति॥ १॥

अधान्तिमस्याज्नः शिर आ दयङ्कस्य सतामव्यवस्थामाह 1 तख चिब्रच्छिरः पच्चदशौ cat सप्तदश आत्मक Rot पुच्छ ॥ २॥ महात्रतस्तातस्य शिरसः अवयवाखिहदादि सामकाः कर्त व्याः ॥ २॥ अ्रधेतस्य प्रजापतेः खुष्टिसाधनवेन प्रजखष्टिसाधनत्मि- त्याह | एतेन बे प्रजापतिः प्रजा अजत ॥ ३॥ सुगमं ॥ २॥ उक्राथन्न प्रशंसति | प्र प्रजया प्र पश्एुभिजायते य एवं वेद ॥ ४॥ स्यष्टोऽथः ॥ 8 ॥

WATTS? भ्रा्भागस्य यत्‌ MATRA तदनुदा पथं - सति। A # ` रि सप्रटशो वे प्रजापतिर्यत्‌ सप्तद शं व्रतं भवति प्रजापनि-

मवाप्नोति ॥ ५॥ (८९)

९५८ ताण्डप्रमडाब्राद्यखं | [२२,५१९| प्रजापतेः सपद शं AAA ॥ ५॥ अथ भिरोभागस्य fast परणंसति | यत्‌ चिबुन्डिरो भवति नव प्राणाः प्राणष्येव प्रतिति- छति ॥ ६ ॥

चिहत्‌स्तोमस्तोक्रोया नवकात्काः प्राणा aft शीषख्या सप्त हावर्वश्चाविति नव अतस्तिहत्करणेन प्राणव प्रतिति- हति ॥ ६ ॥

अध पत्तयोः पञ्चट्‌ शत्व प्रशंसति | यत्यच्चद शो पक्तौ सवीवधत्वाय ॥ ७ ॥

वोवधद्त्युभयतो भारयुक्षः Marae: काष्ठविशेषः स यथा समभारो भवति तददुभयपकच्चयोः पञ्चद शत्व वेषम्याभावात्‌ सवौ- वधता भवति won

अधामभागस्य Weta प्रशंसति |

सप्तदश AT भवति प्रजापति सप्तद शः प्रजापति- मेवाभ्राति॥ ८॥

स्प्टोऽघंः ॥ ८ ॥

अथ यः पुच्छभागस्यैकविंशत्व' तत्‌ प्रशंसति ॥

एकविंशं पुच्छं भवति प्रतिष्ठित्यै ॥ <॥ प्रजापतेः Wea START सप प्रजतिभ्रूतोम्नि्टोमः समा-

[२२,६,२] ATSTHSTS ge | ९५९

भिसाधनत्वाचच एकविंशस्तोमानां प्रतिष्ठा प॒च्छभागस्य प्रति- feat पक्षिणां gerd: प्रतिष्ठातव' ufee’ अत एष एव बड्ायः ऋतूनां समूढो वा व्यूढोवा Wawa व सप्तदशं व्रतं तस्योपास् गायतानरः पयख वाचो अग्रियोदविद्युतत्यारुचेत्यादिकः कल्पो Sry ne ॥

दूति ताण्डयमदाबुाद्यणे दा विंशाध्यायस्य पञ्चमः खष्डः |

अध षष्ठः Tw |

अथ छन्दोमपवमानाख्य UHRA ठतौयं सप्तरात्रमाड ।

GS: षडदण्डन्देमपवमानं मदात्रतमतिरा चः ॥ १॥

षडहः स्पष्टः । छन्दोमपवमानमिति अरस्य चतुविंश बदिष्यव- मानं चतुखत्वारिशो माध्यन्दिनः पवमानोऽ्टाचतारिंश ana: कत्तव्यः तदेव महाव्रतमिति प्रथमससराचमहात्रतं तदेवं तदे वातिरात्रमहः अग्निष्टोमपयन्तान्याहत्तिस्तोत्राणि उक्थानि पच्च- विशस्ता्राणि पञ्चदशोराविखिहव्सन्धिः ॥ १ ॥

अस्याधिकारिणमाह | पश्कामोयजेत ॥ २॥ Mz ur

कथमस्य पशुसाघनत्वं तदाह |

gee ताष्डयमदाब्राद्यशं । ` [२२००१]

पशवो वे छन्दोमाः ॥ २॥

छन्दोमानां चतुर्वि शादोनां गायत्रा्षरसं ख्यासाम्यात्तेषां च छन्दांसि पशष्वाजिमयुरिति qa: छन्दोमाः पशवः ॥ २ ॥

असे वं किमत इति अत आह ।

यच्छन्दोमाः पवमाना मदात्रतस्य भवन्ति प्एने- TART ॥ ४॥

स्पष्ट usu ।

अथान्यपवमानानामन्येषां स्तोत्राणां च यत्‌ स्तोमदविध्य- मस्ति तत्‌ प्रशशति |

उभये स्तोमा FRAY AS Afar aay नात्‌ प्रजायते ॥ ५॥

गतं । अर एष एव षड्ोयः ऋतूनां समूढो वा व्यृढोवा समृढस्् व ढन्दोमपवमानं el तस्य पवमानस्य ते वयमिति aqua लोके ठचंव्यपरिवहति सत्रासाहौयजरावोधोय

इत्यादिकः कल्योद्रष्टव्यः ॥ ५॥

दूति ताण्डपमदाव्र्मणे दा विंशाध्यायख षष्ठः खण्डः ॥

अथ सप्तमः खण्ड, |

अ्रथ पुर्टिसाधनं जामदग्न्य' चतु॑सप्तरा्रमाह |

[2259.8] ATSTARTS TET | ९९१

अभ्यासंग्यः TSN चयस्तिधशमदस्तस्य चतुस्तिध- Wie: सप्तदशं मदात्रतमनिराचस्तस्य चतुविंश वदिष्यवमानं चिच्रच्छिरः पञ्चदशो Tat सप्तदशात्मे क- विरुशं पुच्छ ॥ १॥ `

दे विहठतौ सवने पञ्च दशं ठटतौयसवनमित्या यक्रत्षण श्रादा- वभ्यासंम्यः THE TSI अथ षष्टमहः agente safe श- aaa तस्याग्निष्टोमखतुसि' शः अथ सप्तममहः सपदशस्तोमक महाव्रतमतिरात्रसरस्य चतुवि "शं वहिष्यवमानं भवति महाव्रतस्य तस्य एृष्ठविभागः प्रजापतेः सप्तरात्रवदवगन्तव्यः ॥ १ ॥

अथास्य जमदग्निसम्बन्ध दारेण पुष्टिसाधनमाइ |

एतेन वै जमदग्निः स्वान्‌ पोषानपुष्यतसरवानिवैनेन पोषान्पुष्यति ॥ २॥

अनेन सवंविषयकामोधिकारौल्यक्ञ भवति ॥ २ ॥

आदितः. ware प्रशंसति |

यदभ्यासंग्यः CATS: FCB AT सन्तत्याएव ॥ २॥

अभ्यासञ्यस्याङ्कः सन्ततिप्रकारः पुव्वभेव प्रदर्थिंतः ॥ २ ॥

अघ WATS यत्‌ वयस्तिंशस्तोमकन्तदनृद्य प्रशंसति |

अथेतच्नयस्तिऽशमदस्लयस्िधशदेवता SAAT एवा- Tifa tig Ul

<९२ ATS THU ATS | [९२,७,७] अटौ वसव एकादश रुद्रा हादशादिव्याः प्रजापतिख वषट्‌- कारेति त्रयस्ि शदेवताः ॥ ४॥ अथ Tea ATA यदतुच्ि we तत्‌ प्रशं सति । तस्य चतुख्िधशोधिष्टोमः प्रजापतिख्तु स्लिरशेदेव- तानां प्रजापतिमेवाम्रोति ॥ ५॥

यदपि तरयस्तिंशमप्ये एकः प्रजापतिरपि गतः तथापि afe- समष्टिमेदेन प्रजापते स्रयस्तिं देवताः समामकत्वाचचतुच््रिशत्व श्रथ वा ये द्वा; तदिथेकादशस्य एथिव्यामधौत्यादिमन्वणत्‌

शृथिव्यादिस्थानत्रयवासिनस्ततस्निं देवाः तदपे त्या प्रजापतिः

अतुसि इत्यवगन्तव्यं ॥ ५ ॥ अथान्तिमस्याङ्को वहिष्यवमानगतां स्तोमसंख्यां प्रशं सति | चतूरविरं बदिष्यवमानं भवति मद्ात्रतस्् चतुविं ध शल्यक्रा गायची प्रजनन' गायती प्रजालये ॥ ६॥

ae । एते अद ग्रमिति गायत्राः सकाशात्‌ देबादिक्त्‌- खजगदुत्पत्तेः गायत्रा; प्रजननसाधनत्वं यहा सव्वेन्दसामा- दिभूतत्वेनास्या एव चतुशचतुरचचराधिकेन पृथक्षधगत्तरोत्तर- च्छन्द सामूत्पत्तेगायतरगाः WATTS ॥ & ॥

उभये स्तोमा युग्म॑तश्वायुजश्च Aaya तस्ान. मिथु

नात्‌ प्रजायते ॥ ७॥ स्पष्ट vo ॥

{२२.८१ तण्डय्मदात्राद्यणं | ६६९

अधान्यस्याह्ृः पवमानानामितरस्तोत्राणां च यत्‌ बुग्मा- युग्मस्तोमकत्वं तत्‌ प्रशसति |

यच्चिबृच्छिसो भवति नव प्राणाः प्राणेष्येव परतितिष्ठति यत. Tae पलो सवोवधत्वाय सप्तदश आत्मा भवति aloha सप्तदशः पुजापतिमेवाप्रोटोकविषं पुच्छं भवति पुतिष्ठिव्ये ॥ ८॥

सष्टोऽथः। TT एष एव ASW यः ऋतनां BAA वा aa वा समटसत्वे व AMIE पञ्चाहो यथा पृष्ठावल वच्चतुधं-

स्याह्न एबेकवि शः षोडशो पञ्चमस्याङृः पार्थरस्य लोकश्च चाकू

पारमित्यादिकः watever ॥ ८ ॥ <fa ताष्डयमदाबाद्मणे इय बिं शाध्यायस् Sua: खण्डः ॥

अथ अष्टमः खरः | श्रथ प्रजापतेरवधानमेन्द्र पञ्चमं सप्तरा्रमाह 1 ज्योतिष्टोमोगरिष्टोमो Mea wee थओभिजिदमनि- छोमोविश्चजिदगरिष्टोमः सवं जिदग्िष्टोमः सर्व्मस्तोमोति- TH NU तिकदुकाः अभिजिदिश्वजितौ पञश्चमाहः ae: महाव्रत Rare: सव्वजित्‌ षष्ठमहः सवं स्तोमातिरात्रः सप्र ममः ॥१॥

९८६४ ताण्डमडाब्राद्यणं | [22,54]

FATS फलं सार्थवादमाह |

एतेन वा ERT देवता अभवदत्यन्धा प्रजा भवति य एवं वेद्‌ USN । ag ॥२॥

आदयमहः प्रशसति ॥

यत. ज्योतिर्भाराय ख्यदः पुरसाद्भवति प्रन्नातान्‌ स्तोमानुपेनीमानेब लोकानेष्वेव लोकेषु प्रतितिष्ठति ॥ २ ॥

प्रज्ञातान्‌ स्तोमान्‌ त्रहदादिकानित्यथेः किं तदिमानेव लोकानुपेति wa वै लोकोज्योतिरन्तरिक्तं गौरसो लोक भ्रायु-

रिति ज्योतिरादौनां भूरादिलोकातमकलतात्‌ ज्योतिरायनुष्टाता एषु fay लोकेष्वपि क्रभेण प्रतिष्टिता भवति ॥ २ ॥

अधाभिजिदिश्वजित्सवंजिताख्यानि Sheets प्रशंसति |

अथाभिजिदभिजिता बै देवा इमान्‌ लोकानभ्यजय- न्विश्चजिता विश्वमजयन्‌ स्वजिता सुर्बमजयन्‌ ॥ ४॥

अत इटानोन्तनानामप्येतान्यदहानि तव्नयाय भवन्तौ- wre ४॥

अन्त्यमहः प्रशंसति |

[२२,९,२ ताण्ड्मद्ा ब्राद्धशे | ६६५ सर्बस्तोमोतिराचो भवति सर्वस्यापरैय सर्वस्य fra सर्वमवेतेनाम्रोति TIAA ॥५॥

स्ष्टोऽथः, अत्र कल्यः, ज्योतिष्टोमोभ्निष्टोमः प्रथममितसरौ दावुक्घो विश्वजिनहात्रतं विश्वजिदग्निषटोमः सवेस्तोमोतिरात्र- `

एकादक्लसा इति ॥ ५॥ दूति ताष्ड्रमदाबुाद्यणे दा वि श्ाध्यायस्य अष्टनः खण्डः |

अथय नवमः; खरख्डः |

अधात्रायकामं जनकसप्रराच AS AAA!

चत्वारि चिवृन्तयदान्यग्निष्टोमसुखानि विश्वजिन्मद्ात्रतं ज्योतिष्टोमोतिराचः॥.१॥ तच्चत्वाश्यह्ानि चहन््मिनिष्टोमसुखानि अग्निष्टोमः प्रधम-

भितरे त्रयञकधोवेश्ठजिदहाव्रतं चाग्निेामोतिरातरस्तत्तम- महः ॥ १॥

अथास्य फल सप्रयोजनमाद |

एतेन वे प्रापतिः पुरूषमखजत ससर्वस्यान्नाद्यस्याधि- पत्यमगच्छत्‌ ॥ २ ॥ प्रजापतिः सर्वस्य जनकः पुरुषं विराडाख्यं qaqa सष्ट-

मन्त्‌ अनेनात्रायकामोधिकारोल्यु्ञ भवति ॥ २॥ ( ८४ )

६९९ ताष्डपमदाब्राद्यशं | [३२,९,६] उक्रार्धबेदनं प्रशंसति | सर्वस्यान्नाद्यस्याधिपल्यङ्गच्छरृति य एवं वेद्‌ ॥ २॥ स्पष्ट ॥ २॥

Wiad Aa सप्तरात्र yaaa ATA: बह; शिरख्थानोयो विश्वजिग्मध्यस्थानोय इति प्रशं सति |

शिरोवा अये सम्भवतः सम्म्वति aaqet विद्दित' वे शिरः प्राणकुः रोच वागात्मा वै पृष्ठानि यत्यृष्ान्युपेति भिरण्वात्मानमनुसन्दधाति ॥ ४॥

सर्वे प्राणिनः area शिर“प्रसुखा एवोत्पद्यन्ते ्रतः शिरसः प्रथमं सम्भवतः खस्य VY? यो वा कूत्वग्भेदेन चतुद्चाविहितत्वा- दडाञ्च चतुटयस्तेषां जिठत्स्तोमकत्वा्रवकपालं शिरसि यदस्य चतुरहः पुरुषशिरः स्था नोयः विश्वजिति तस्य सर्व एष्ठाखयस्य मध्य- मलेनामस्थानोयल्वा चतुरहानन्तरं विश्वजित्‌ प्रयोक्ञा भामान- ऋष्यदेहं शिरथानुसं योजितवान्‌ भवति ५ ४॥

अध महाजतं SMA पञ्चराश्रामकपुरुषस्याव्रत्वेन प्रशं- सति |

एतद पुरूषमकस्तस्मा अन्नमेव ्रतमपिदधाति WYN

एतत्‌ खलु पञ्चरात्रं पुरषं तवान्‌ THAT GT AAT महात्रतप्रयोक्षा पुरषेऽब्रभेव शापितवान्‌ भवति ॥ ५॥

अधोत्यन्नच्यातिामातिराव्रं उत्पव्रस्य पुरुषस्यावव्यतिरिन्न- सर्वंभोगखयानोयमिति प्रं सति | ।

[२२,१०,२] ताण्डवम्ात्राह्यशं | ego अथ यत्‌ ज्योतिष्टोमोतिराचोभवत्यक्रख NT ॥९॥

रथ कल्यः, या देवानां पञ्चरात्रस्य प्रथमा सा जनकसप्तरात्र- स्वान्यभ्यासक्ता दितोयस्थाहः स्तोच्रौयानुरूपौ पथासौ ठषापवसख धारयेति गायत्रं हाविभतमाजिगन्त एकर्चाः पनानः सोमधार- येति जिस्विणिधनमयास्यभित्यादिकः कल्योद्रटव्यः ॥ ६ ॥

दूति ताण्डवमद्ाब्राद्यणे द्वाविंशाध्यायस्य |. नवमः खण्डः |

अथ दशमः GW! | अधात्रायफलसाधनण्ष्टस्तोमाख्यं सप्तरात्र" सप्तममाह | पृष्ठः स्तोमः षडडोविश्वजिदतिराचः॥ १॥

हदद्रधन्तरण्श्यः षडहः अतिरात्रस स्थो विभ्वजित्सप्तममष्ः ॥१॥

अचेतदितरवेलच्छेनानुलोम्यपुषठतरेन सत्वान्‌ भवतीति प्रशं सति । | अन्यस्मै वे कामाय सचमन्यस्मै यन्नोन तत्सजेणाप्रोति ॐ ~ N ~ ॐ ¢ । THA THA तद्यज्ञं नाप्नोति यसन कां सच सचमिव वा एतद्यदनुलोमं पृष्ठानि यदेकधा पृष्टानि भवल्येकधैवास्ि्- wane दधाद्यन्नं पृष्ठान्यन्नाद्यमेवाक्िन्‌ दधाति पशवः पृष्ठानि प्रुष ब प्रतितिष्ठति ॥ २॥ `

१९८ ताष्डपरमडाब्राद्यसं | [२२,१०,४ अधाभ्यासङ्गयषदुतरपुव्वं ARTS ॥ २ ॥ उक्ते षु षटसु WACIAY Nae महात्रतमस्ति wag विश्वजि- दतिरा्र एव सर एव परोक्तं महाव्रतमडरिति प्रशं सितुमाह | qe मनुष्याणां प्र्यचन्तदवानां परोक्तमथ यन्मनुष्या- णां gira] वानां Te ॥ २॥ सष्टोऽथः ॥ २ ॥ किमत इति चेत्तदुच्यते |

एतद परोक्तं aa यदिश्वजित. प्र्य्मेवेतेनान्नाद्यम- वर्न्धे ॥ ४॥

अस्माकं WIAU महाव्रतभतं wad विश्वजिदतिराव अदय्यदस््ि तदवानां Aad परोक्षमेव wal यष्टवानां परोक्तं महाव्रत तस्य मह्ात्रतस्य सवव्रात्ररूपेण स्ततित्वेन प्रयोक्तापि प्रत्यत्तमव्राद्यमवरन्धे -प्राप्रोति विश्वजिग्बहात्रतयौरुभयोरपि नानाविधानां बहनां स्तोत्राणां सम्भवादिश्वजिदटेव महात्रत- भित्यपचारः AAA एव षरड़होय ऋतनां WASTE ठडद्रध- AUVs: wae पिपौषत इति गौरौवितमित्यादि कल्यो द्रष्टव्यः ॥ ४ ॥

इति ताण्डग्रमा व्राह्मण दा विंशाध्याथदख दशमः खण्डः ||

[२२,१९,५। ATSTAUTATTS | ९९९

अथ एकादशः खण्डः | श्रध देवत्वप्रापिसाधनमष्ट राततमा | GB: षडदामदात्रत. ज्योतिष्टोमोतिराचः॥ १॥ महात्रतमगम्निष्टोमः afr: षोडशिमान्‌ स्पष्टमन्यत्‌ ॥१॥ अरस्य फल WANA | एतेन वे देवा देवत्वमगच्छन्‌ ॥ २ ॥ इदानौन्तनेनापि देवत्वप्रापि काभेनेतत्‌ कर्त॑व्यमिव्य् भवति ॥२॥ हः SHAH प्रशंसति | देवत्वं मच्छति य एवं वेद्‌ nz सोऽव; ॥ 20 WT महात्रतस्य यदम्निष्टोमसं स्थामकत्वं aq प्रशं सति। एतद ATA यदष्टराचेऽगिषटोमोदि बतरसम्पद्यते ॥ ४ ॥ अस्मिन्‌ HEU यन्‌महात्रतमस्ति देवैः प्रापतं महातरतं आस- aaa दथेयति अ्रम्निषटोमरूषं संस्थं खलु महात्रतरूपं सम्पद्यते एतदव ब्रतस्यापघ्ततर खकौयाम्निष्टोमसं स्थानतिक्रमणात्‌ ॥ ४ ॥ अधान्त्याङ्कोतिरा वसंखत्व' प्रथं सति |

अथ यत्‌ ज्योतिष्टोमोतिरा्ो HARTA HAI ॥५॥

qs AVS THCTATEY | [२९,१२,१|

अध यत्‌ च्योतिष्टामसंस्थः an तमक्तत्वातिरा्रसख क्तव्यः तच्च करणं अङ्पश्य फलविशेषसख्य कपा भवति ॥ ५॥

एवं स्तुत्वा स्वौसये स्तौति ।

अष्टराचेण वै देवाः AAT ॥ ६॥

स्य्टं wT अ्र्टराज्रे याटलसंख्यास्ि तद्धार णास्य Ae द्रव्या whats अष्टब्रिति भ्रष्ट नवत्यथं अष्टनशब्दस्य afi वचनः; अतस्तत्सं ल्यपेते ना्टश्ब्दस्य ATA तोक्त ॥ ६ ॥

उक्ञाधेन्न' प्रशंसति |

सर्वमश्रुते य एवं बेद्‌ ॥ ७॥

श्रस्य कल्यः । एष एव षडहोय ऋतुनां समूढो वा व्यूढो वा समूूढस्त्व वैकाहिकं aad ज्योतिष्टामोतिरात्रः मोडशिक इति ॥ ७ ॥

दूति ताष्डयरमदाबाद्रे इाविं गाध्यायख CHIT: Sw |

अध हाद्शः खण्डः ।

उक्तो रात्रः, दौ नवरा, तच यतायुष्यस {धनं प्रथमं देवा- नान्रवराचमाड ।

रष्टयः षडदोज्धोतिर्गोरायुरतिरातौ देवा वे ANT PATA प्रजापतिमुपाधावरसतभ्य एतेन नवरानेणाग्टतलं प्रायच्छत्‌ ॥ १॥

[२३,१२,४] ATS TETAS । ९०१६

अतोऽखतत्वकाम्यधिकारो व्यक्त भवति ॥ १॥ ननु सवंत शक्यभेव फलं काम्यः Wa तमतकामानां फलं देवानां युक्तं न मनुष्पाणामित्याशंक्य मनुष्योचितमग्तलव दशयति | एतद्वाव ATMA यत्‌ सर्वमायुरेति वसीयान्‌ भेवति ॥ २॥ यत्‌ wa शतवघंलक्षणमायुरिति एतदेव खल मनुष्यस्या- waa नाम न केवलं सर्व्वमायुःप्राधिरेवाखततव' किन्तु जोवन- कालेपि alae’ ओष्टत्वमपि सर्वगरष्ठो भूत्वा शतवर्षजोवन- मेव मनुष्यस्मागतत्वमित्यधेः ॥ २॥ अथोक्षाधन्नानं प्रणं सति | सर्वमायुरेति वसीयान्‌ भवति य एवं बेट ॥ ३॥ MISA WRU नवरा चो वा एष नव प्राणाः प्राणव प्रतितिष्ठति ॥ ४॥ सुगमं ॥ 8 ॥

TST TSS भवति प्र्यच्ञ्चया अथ यत्‌ ज्योति- गरियुरतिराच भवति प्रतिष्ठित्यै ॥ ५॥

अथास्य HT. | एष एव बडहोय ऋतूनां समूढो वा Tet

बा समूढस्येव ज्योतिर्गारायुरतिरात् Tae aT इति ॥ ५॥ दति ताण्डरमदात्रादधे दावि्ाष्यायस

qe: खण्डः ॥

६७९ ATTACH TTT | [२२,१३,४] अध त्रयोदशः खण्डः | अथ uganda हितोयन्रवरातमाह। ज्धोतिष्टामोभिषटोमो गेोरूकय आयुरुकथोभ्यासंग्यः प्ादो बिश्वजिदतिराचः पश्ुकामोयजेत ॥ १॥. प्रथमं विकद्रकाः, तव च्यातिष्टामोमििषटामसंखोगो आयुषो

उक्थसं स्थ WAT: पञ्चा हलत्तणं दे चिती सवने पञ्चदशमेक- मित्यादिकमसङदभितं अ्रतिरातरसंस्थो विश्वजिन्रवममहः ॥१॥

प्रथमं चिरात प्रशसति |

यत्‌ UAT ITT पुरस्ताङ्गवति पृज्ञातान्‌ लोः मानुपेतीमानेव लोकानेध्रेव लोकषु प्रतितिष्ठति ॥ २॥

एतेषां प्रकतौ क्गसस्तामलवात्‌ प्रन्नातान्‌ स्तोमल्व' ॥२॥

अथ सवनेन्तराभाविनं aS प्रशसति |

अथ यदभ्यासंग्यः पच्चादोमध्यतो भवति पाङ क्तः- पुरूषः पाड क्ताः पशवस्तेन पुरुषं च TATA ॥ ३॥

सुरुषस्य पशूना च पञ्चसंख्यायो गोभ्यासंग्यः पञ्चरात्रे दर्थिंतः ॥ ३॥ अरधान्यमदः प्रशंसति |

विश्वजिदतिरा ओ भवति विश्वस्याभिजि्ये ॥ ४ ॥

{२२.१४२} लाष्डयमदा ब्राह्मणं | ६९३

स्पष्टं । Te कल्यः, ज्योतिष्ामोऽग्निष्टामो wear ्रायु- रूकव्यस्तस्यायुषः Whaat अन्यस इति श्यावाण्वभेकस्यामा- न्ौगवमेकस्यामाकूपारभेकस्यां वदत्तिखषु वहत्रिधनं वा क्त जग्ध एखावलम्बस्य पञ्चाहो विश्वजिदतिराचर इति ॥ ४॥ दति ताष्डममदाबुाद्यण द्वाविशाध्यायद्य चयोदशः खण्डेः |

अथ चतुरश: Bw: |

अथ AAD दश्रात्राः। aa त्रिकदुकाख्य प्रधमं दशरा- माह |

चिव्रदग्रिष्टोमः पञ्चदश उकथ्यस्तिवदग्निष्टोमः सप्रद- शोग्िष्टोम एकविं श उक्थ्यः सप्तदशोिष्टोमस्तिणवोयि- Braet उकथ्यस्िणवोथिष्टोमो विश्वजिदतिराचः॥ nan

weil? i

अघेतत्‌ प्रशसति । `

द न्रोसुरान. दत्वाकार्यच्चक्रवा अमन्यत तं देवा एतेन सते मेनायाजयन्‌ ATA नेदंश्यमगच्छत्‌ eI

इन्द्रः Ya प्राजापत्यानसुरान्‌ हत्वा श्राठवधादकार्यय' लत-

चनह इत्यमन्यत तं देवा एतेन तिकदहुकाग्निरामेन यन्नेनाया- ( ८५ )

९७४ ATS TARAS | RR 08,8]

जयन्‌ स॒ रएतेनेद्टा UMM भ्ाढवधनिभित्तस्य नेरहष्टन्निगंत- दशरा त्वं अगच्छत्‌ वि्ठस्य हि दशरात्रादूहः वेदना निवत्तत इति नैदेश्यशब्देन दुः खनिठत्तिलंच्यते ॥ २ ॥

इदानौमपि व्यथितस्य दशरात्रे तौते व्यधापगम एतं निव- न्धमाह |

तस्नादिषुदतो at दण्डदतो वा दशमी" acw गच्छति ॥ २॥

Tae दशरात्रेण पाणनोनेदंश्यमगच्छत्तस्मादि- त्यधः; ॥ ३ ॥

अथास्य संख्यायोग प्रशसति |

दश दशिनी वा एषा faces’ विराडन्नाद्यमेवा- सिन्‌ दधाति ॥४॥

एषा fae श्यं विराट्‌ संख्यानिबन्धो दशरात्र इत्यर्थः विराड्पे त्तया दशरात्रस्येषेति स्त्रीलिङ्गता दश्दशिनौ बै दभि कानुबन्धदशक Ment दशादशमभ्यां विश्वजित इति दशदशिनौ विराट्‌ faafa व्यतिरिक्ेषु पञ्चद णादिस्तोमेषु द णसंख्यायोगाः सन्तोति दशदशिनोति दशरात्राभिधानं॥ ४॥

अथ षट्कत्वोनिष्टोमः क्रियते मध्यतस््नौएि उक्ष्यानि तदिदं प्रशंसति |

अभरिष्टोमन वै देवा असुरान्निषद्ध मध्यत SALA: प्रन.

[२२,९४,७] ताष्डामद्ात्राद्यशं | ६७५ या aga: प्राजायन्ताग्रिष्टोमेनेव माठव्यन्निगृद्ध मध्यत SHA: प्रजया पद्भिः प्रजायते ॥ ५॥

we । ५।

अथात्रानििष्टोमानन्तरं यत्‌ fae: उक्थ्यानुष्ठानमस्ति. तत्‌ प्रशंसति । ,

चिकक्व्वा एष यज्ञः ॥ ६ ॥

ककुवेव aga उत्धितोपदेशस्य नाम प्रकतिभ्रूताम्निष्टोमा उत्थिता उक्थानां याणां sag रत एतेन यजमानोपि समानानां प्रजानाच्च म्ये च्ुतभीलाचरणेस्िभिः खयमप्युत्थितो भवतोत्यथः ॥ ६ ॥

उक्तायन्नस्याप्येतत्‌ फलं भवतौत्याह |

चिककुप्‌ समानाना्च प्रजानाच्च भवति य एवं az ॥ ७ ii

स्य्टोऽघंः। अथास्य कल्यः, अग्न आयुषि पवस इत्यनुरूप- AY TATA इत्यभोवत्ता ब्रह्मसाम प्रसुन्वानायान्धस इत्यौ- दन्तदेवोदासे अ्रभिप्रियाणोति यन्नायन्नोयमन््य नमस्ते अमन अजस इति जराबोधीयमग्निष्टोमसामस्वासुवा समानमितरं प्रथमेनाह्ा जनकसप्तरातरस्येत्ययं प्रथमः कल्प एवभितरेषान्रवा-

नामङ्ां कल्यस्ततरे व क्रमेण TET ॥ ७ ॥ दूति ताण्डवमद्ाब्रा्यरणे द्वावि शध्यायख चतु दंशः खष्डः |

९०६ लाष्डग्रमदाब्‌ाद्मण | [२२,१४.१)] अथ पञ्चदशः खण्डः | रध वदभावफलसाधनक feats कुसुरूविन्ददशराचमाइ | चयस्तिवु तोचिष्टोमास्लयः पवद श उक्थयास्वयः सक्त SM SHAT एकविरुशोतिराचः कुसुरविन्दद शराचः॥१॥ we | तथाविधानां याणसुक्यानामत्र सम्धवादयं दश- रात्रः चिककुप । १। अधाधिकारिणमाद। यः कामयेत AS स्यामिति स एतेन यजेत ॥ २॥

पुव्रपौवहारा स्वयमेव बडविधः स्यामिति यः कामयेत ॥२॥ तत्राधिक्ततः सम्यक्‌ कथनं बहल साधनत्वमिति तस्योत्पत्तिं दशं यति |

FAUT: स्तोमा बद्धरव भवति ॥२॥

स्पष्टोऽधः ॥ २ ॥

अस्य गणस्तोमत्वं ट गंयति |

we चिवृतः सद पद शाः सद सप्तदशाः ॥ Bil

चयस्ति्वतः आदौ सद भवन्तौति ततस्य पञ्चदशाः सहसप्तदणाः सहेति स्तामामाङ्गणत्व ॥ ४ ॥

TITS! एकविंशत्व प्रशंसति |

एकविशयोतिराचो भवति प्रतिष्ठिव्य ॥ ५॥

[१२,१४,९] ताण्डगम ब्राह्मणं | ९७० सिद्धमिदं ॥ ५॥ श्रयेतत्‌ ज्योतिषामलतेन प्रशंसति | ज्योतिवा एष विहतः ॥ ६ ॥

चरित्‌पञ्चदशणसपटशएकविंशा एतानि वाव तानि ज्योतौ- Wha wa: ज्योतिष्टोमे चतुणां सम्भवात्‌ षट्‌ दशरात्रो वितो ज्योतिष्टोम एव खल्‌ ॥ & ॥

sare प्रशंसति |

ज्यो तिष्यजानां भवति य एवं वेद्‌ ॥ ७॥

az ॥ ७ ॥

अस्य चतुष्टोमतवं प्रशसति |

MAGIA वा एष ARIST: पशवः AIGA प्रति- तिष्ठति ॥ ८ ॥

स्पष्ट ॥ ८ ॥

अस्य चतुशमत्वमेव प्रकारान्तरेण प्रशंसति |

एकविरूशः स्तोमानातियन्ति प्रतिष्ठा वा एकविशशः प्रत्येव तिष्ठति ॥ < ॥

सिचप्रायमेतत्‌ ॥ < ॥

WATS फलं सप्रयोजनमाद |

६७८ ताण्डयमाम्राद्यणं | [२२,१९,२]

एतेन वै कुसुरबिन्द जओदालकिरि्टा भूमानमास्रुत ॥ १० ll

उदालकस्यापत्यमोदालकिः स च कुसुरुविन्दनामकः ॥१०॥

Sarre प्रशंसति |

भूमानमश्ुते यः एवं वद्‌ ॥ ११॥

अस्य कल्यः | या ठदहस्मतिसवस्य सा कुसुरुविन्दस्य प्रथमा तस्यैजतयेकर्चहाविषतस्य लोके dane खािरामकंस्य eft अतं कुसुन्नानयारित्यादिकल्पः॥ ११॥

दूति ताण्डतमडाब्राद्यणे दाविंशाध्यायस्य

Eee: Gwe: |

शरध पोडशः GY: ।

श्रय फलपश्साधनं ठतौयं दशरा्रमाइ ।

अभ्यासंग्यः पच्वादश्चत्वारग्कन्दोमा विश्वजिदतिरा- चः पप्रुकामोयजेत ॥ १॥

स्पष्ट । १।

प्रथमपच्चाह स्तौति | |

AMINA: TATE: पुरस्ताद्भवत पाड A पुरुषः पाङ्क्ताः पशवस्तेन FRI पशू रश्चाप्नोति ॥ २॥

[२२,१५,२] ATSTHRTATEY | ९७९ गतभिद ॥ २ ॥ अधानन्तरभावि चतुरहं प्रशंति । कन्दोमामध्यतो भवन्ति पशवो वे छन्दोमाः पर्टूनाम- FT ॥ ३॥ स्पष्ट । ३। अथान्यमद्ः प्रशंसति | विश्रजिदतिराचा भवति विश्वस्याभिजिल्ये ॥ ४ ॥

अथास्य कल्पः | एष्यावलम्बः TES: NYAS: प्रत्रवहदि- ष्यवमानं पञ्चमस्याङ्कोऽखत्ततेत्यनुरूप इत्यादिकः ॥ ४ ॥

इति ताण्डमश्ाग्राद्णे द्वा विश्ाध्याषख घोषः खण्डः |

श्रध सप्तदशः खण्डः 1 अथ देवपुराख्यं चतुधं' SMITA | PABA ern ज्योतिरुक्श्य स्िष्टोमोभ्नि्टोमो गौरः कथ्योभिजिदगिष्टोमो गौरुक्थ्य विश्वजिदग्निटोम आयु- RHA विश्वजिदग्रिष्टोमस्य सर्वस्तोमोतिराचः ॥ १॥

स्पष्ट । १।

अधेतत्‌ प्रशंसति ।

९८० ताण्ड्मदाब्राद्यणं | [९२,१८,१|

देवा वा असुरे STATA प्रजापतिमुपाधावशसत्य एतान्देवपुरं प्रायच्छत्‌ तां प्राविशन्‌ ॥२॥

wa प्रजापतिरसुरहैन्यमानेभ्यो देषैभ्यस्ततकतोपद्रवपरि- STUY पुरस्थानौोयमेतं दशरात्रं प्रायच्छत्‌ यथा पुरन्ितरि वीरा- हतेः प्राकारपरिवारादिभिरन्येदु रबगाहं भवति एवं विः खा- नयं विष्टो मोग्नि्टोमोज्योतिरादिभिबंष्टितन्त एव पुरस्धानौयं awa देवाः प्राविशवन्वतिष्ठरित्यधः तेन शतनजयन्ित्यभिप्रायः ॥ २॥

अभिचा्यमाणं याजयेदेतामेव देवपुरं प्रविशत्य fae ॥ २॥

दति ताण्डयमदा त्राद्यरे दाविं शाध्यायस्य सभ्रद्‌शः खण्डः |

अथ AVS खण्डः | MATA: षडदस््यग्कन्दोमाञ्चतुशोमोग्रिष्टोमो वि जिदतिराचः॥ ९॥ खराजोवा एष यज्ञः ॥ २॥ खाराज्यं गच्छति य एवं वेद्‌ । ३॥ प्रजापतिरहिं खाराज्य परमेष्टौ खाराज्य' ॥ ४॥ परमेष्ठितां गच्छति य एवं वेद्‌ ॥ ५॥

[२२.६८८] ताण्ड्रमह ब्राद्यणं । ६८१९ उभे बुदद्रथन्तर भवतस्तद्धि खाराज्यमजुतं दक्तिणा- zfs खाराज्यं षडश्शस्तोमो भवति a fe खाराज्य' aa टोमस्तोमः सद्यन्ताऽन्त श्रिया गच्छति य एवं वेद्‌ ॥ ६ ॥ एतेन वे Ga धुत्वा पौण्डोक इष्टा सुदामृसीर उत्तर ॥ ७ ॥ सर््वाद्धिमाद्धोत्‌ aarefaaral fa य एवं dee ॥८॥ वेदार्थस्य प्रकाथेन तम्मा निवारयन्‌ समया घतुरोदेयात्‌ विद्यातौधंबरेश्लरः ॥ ट ॥ इति योमहाराजाधिराजपरभेश्वरवेदिकमार्गप्रवर्तकयोवोर- वक्भूपालसाम्ब्राज्यघुरन्धरेण सायणाचाय्यंण विरचिति माधवोये सामवेदाथंप्रकाशे तार्डफमहात्राह्मणे

दाविशाध्यायस्य अष्टादशः GW: | दाविशोाऽध्यायः समाभिमगमत्‌।

-------

% सप्रदशखण्डस्य दतोयमन्त्तावधि अष्टादशखण्डस्य शषप्रय्येन्तः faire waite थावत्‌ प्रन्यभागः रोकापु्तकं नास्ति म॒लपुस्तके तु एते मन्त्राः THT । ( ८९ )

अथ चयोविं शोध्यायः।

अथ प्रथमः Ww: |

यस्य निःश्वसितं वेदा योषेदेभ्योऽखिलं जगत्‌ | faua तमहं बन्दे विद्यातिथमरेश्वरम्‌ ॥ दाद णाहप्रतिसत्रभेदोऽथ awa 1 दौ चयोदशरात्ौ तत्र प्रथमं आपदादणाख्यं सव॑द्िसाधनं सचमाह |

अतिरा चः VBA: AST: सव॑स्तोमोतिराचश्चत्वारण्डः न्दोमा अतिराचः॥ १॥

आद्यन्तावतिरात्ौ मध्येपि विहठदादिसवस्तोमकोतिरात्रः तस्य एष्य; TSE: qa: उपरिष्टाच चत्वारण्डन्दोमाः अविवाक्य मह तुथः छन्दोम भवति ॥ १॥

A .

अरथतत्‌ प्रशंसति |

UT वा ATA दादशाद्ो यत्‌ चयोद्शराचयः॥ २॥

्रयोदशरात्रो यदस्ति एष खल अः ATT हादगाहः यथा लोके धनादिके दिशति सति न्युनताशह्ापरिहाराय aaa ख्यात ईषदधिकं संख्याकं वस्तुनो यत्‌ तदत्‌ दादशाहस्य यदि Reta स्यरहानि ततो दादशाहः सम्प्णान्युनोवेति सन्दिग्ध

[२३१०४ ताष्डमसदाबाद्यण | शद्‌ अदानि चयोदश waa निःशङ्‌ दादशादहः सम्प्रा भवति अतो अस्य चयोदशरा्रत्वात्‌ HARTA STEMI उच्यते ॥ २॥

आद्यन्तावतिरा्राभ्याभेव तत्‌ arate | समानोद्येष यत्‌ प्रायणोयद्चोदयनोय्चातिराचरैौ यं

कामं कामयन्ते तमेताभिरम्यश्रुवते ॥ २॥

रष चयोदशरात्रः समानो fe आद्यन्तयोरेकरूपः खल्‌ तदेवोपपादयति तत्‌ प्रायणोयखोदयनोयश्चेत्यादिना अरसुसमान- तालोको भवति तदुच्यते य कामं कामयन्त इत्यादिना ॥ 2 ॥

अथ मध्यमस्यातिरात्रस्य सवं स्तोमत्वं प्रशसितुमाह |

Tera वागुपदासुका मवति तद्यन्मध्ये सर्वस्तोमो- तिराचो भवति तेन गृदपते्वागनुपदासुका भवति ॥ ४॥

ara दाद्श्णाह इति 3a! इादशणाहामकस्य वाचोमध्य- ऽतिरात्रस्य छतत्वात्‌ यद्यपि समानलवात्‌ सम्पूणकामसाधनोयन्तु तथापि ग्दपतेथजमानस्य वागुपदासुका उपत्तयशौला भवति तस्य कः परिहार इत्यच्यते तन्म्येतिरात्रः सवस्तोमो भवति तत्तेन तस्य वागतधाभूता भवति विच्छित्राया वाचः परिहाराव सर्वस्तोमस्य कारितल्वादित्यभिप्रायः॥ ४॥

अथास्य राच्रोणां सवदिंफलसाधनत्वं प्रयोगदारोपपादयति

एता वा BAA DVIAY आरुणि दोतारः सुभगा सूपयन्ति ते सर्वाशटद्विमाष्ुवन्‌ सर्वाशदिषटभ्नवन्ति य एता उपयन्ति ॥ ५॥

दथ माखमदहाबुाद्यसं | [२९,१.५|

पृवभेताः खलु चयोदशरा्ौरल ग्टहपतयोयं लं ग्डश्पतिं HATA आरुणि होतारः आरुणिं होतार gaara: सत्रिणः gu- WY प्रजासु इदयंषु जनपदेष्वित्यधंः यदा कुलक्षणास नदोषु एता- राती रूपयन्ति उपेयुरित्यधंः सर्वाख्डिभित्यादि we अत्र दोचा- क्रयप्रसकोत्थानानि सवसतरेषु पर्वपत्त उपपादयेयुरित्यादिकं सच- सामान्यविषयः सूत्रं द्रष्टव्यः अच पथ्यः षडडण्कन्दामाच विद्यन्ते use: प्रतिक इति तदिचार वच्यति छन्दोमा व्युढा समृढ- कल्यिता विशेष्रवणादिति प्रासे सू्रकार आह Ta faite राते व्टटाग्छन्दोमाः सोमसामादेशद्नौरौवितस्य चानादटेणदिति यदि समटा्छन्दोमाः स्यस्तदानौ प्रथमस्य छन्दा मकणु रघन्त- रस्य लोके सोमसाभेति कल्पकारोन वच्यते पूवमेव छन्दामदश- Ua छन्दोमानां PACHA AIA META तथा सम्‌टपक्ते गौरौ- वितलोकेसामान्तरमात्रेयादिक gage तदिदानौत्रिवत्य गौरौ- वितं पुनरादेष्टव्य सवं॑सतरेष्वाभवे गौ रोवितनियमात्‌ नच तदादि- न्तदिदः Bere एवोपपद्यते तदानों यथा ब्राह्मं गोरोवितस्य सिदत्वादिति Wiad Ta कथन्तत आह गवामयनन्धायेन तु get इति यथा गवामयने प्रतिमाससमूहाः ष्टच्यः तहदिति ga इत्याह अविच्छन्नो हि तथा प्रवत्तत इति इन्दोमेत्यव- च्छिन्ने एथक्कतः एषः समुह्ानेव स्व॑र प्रवत्तते Wa सर्वं- स्तोमेन Baia परथकक्तत इति सिद्ान्तमाह दशरात्रचतुः- छन्दोमल्वादिति यथा गवामयने दशरात्र एष्योव्यूदस्तदद् वापि स्यात्‌ छन्दोमसहिततवात्‌ छन्दो माभावेहि केवलषडहव्युदः स्यात्‌ aqua समूढो भवति तथा च ब्रा निदानकारेादादत

[९९,२,२। ATUSTASTS GT | ९८५

नरत्तिछन्दोमेभ्यः एष्योव्यहं मानस इति हे लन्तरच्चाह ae समाध्यव्यतिरेकादिति समाधिः साम्यव्यतिरको व्यतिप्धयः व्यूहसाम्यस्य कचिदपि विपथयोभावात्‌ एतदुक्तं भवति यदिदं ढन्दोभेषु Be: स्यात्‌ तदा vente व्यूहः कायः यदि नस्यात्‌ तदा venta न काय इति तदिदं व्युहसाम्यं सवस्तामेन व्यवायो नादरणोय इति भाव इति, wae कल्यः, agenda प्रथ मस्य छन्दोमस्य कणुरथन्तरस्य लोके सोमसाम पनानः सोम- धारयेव्येतदिति अतातिरातानन्तर Ger षडहः सम्भवाद्‌ चाति- Tara एष्यसुपयन्ति प्रथमस्याङ्कोऽस्य प्रलानुरूप इति साधा- Tuma भवितव्यः तथापि प्रत्वच्चाद्यवदहिष्पपमानं परेण द्येत- दस्य प्रत्नानुरूप इत्याहेत्यादि सूत्रकारेण चतुरं शप्रश्तिषु चायं कल्य इति व्यवखापितलात्राव प्रवत्तते॥ ५॥

दूति ताण्डवमहा ब्राह्मणे चयो विं शध्यायस्य प्रथमः खण्डः |

श्रथ facta: खण्ड; | aq दितीय त्योदशरातरप्रतिष्ठासाधनं सत्रमाह | अतिरावे दाद शादस्य दशादानि मद्ात्रतं चातिरा- चश्च ॥ ९॥ गवामयनिकं महाव्रत शिषटान्यदहानि स्पष्टानि॥ १॥

अव तत्‌ Vasa न स्तोति |

९८९ ताण्डमदागाद्यरं । [२२,२१५] वाग्वा एषा प्रतायते यदेष दादशादस्तां fafa.

ध्येतिराचं FT RI हादशाहस्य वागुपत्वात्‌ तस्यानुष्टानेनेव वाक्सन्तानभेव Tit wat पूवंवदतिरा र कुर्युः तदानौ सन्ततां वाचं विच्छन्द्‌.: ॥२॥ अधातिराच्राभाषै वाज्िदः तथापि तदभाे वाग्विच्छेदः तथापि तदभावैऽद्णात्र जनकत्वादिच्छेदस्तदवस्थ एवेत्या शङ्य तत्परिहारमाह।

यदुपरिष्टाद्‌ व्रतमुपयन्ति न वाचं विच्छिन्दग््याभ्रुवन्ति चयोदशम्प्रास ॥ २॥ अतिरातप्रतिनिधिलेन हादशाहस्तेन महात्रतस्य करणात्‌

अह्णां तरयोद्‌शत्वसिदरूपे युवासौपि त्रयोदशं मासमाप्रोति मास- योद शकोपलचितान्वह्न्‌ संवत्सरान्‌ जौवन्ती त्यः ॥ २ ॥

BATA फलमाह |

एता वैँ प्रति्ठितास्रयोद शराचयः प्रतितिष्ठन्ति य एता उपयन्ति ॥ ४॥

प्रतिष्ठितसंवत्त रावयवभ्‌ तत्रयोदशमासा मासगतसंख्यासा- म्यादेतासां रात्रोणणं प्रतिषि तलं ward dante त्रयोदश मासस्य कलाः सांवत्सरिकं व्रतमिति॥४॥

दति ताण्ड्मद्ा ब्राह्मणे चयो विश्एाध्या यस्य दवितीयः खण्डः |

{२३.३,४| ताष्डरमहः ATT | ६८७ अथ sala: खण्डः |

9 e | अथ चरयश्तुद शरात्रयम्तत्र प्रथमं सबफलसाधनं चतुर्दभ- राचमाह।

अतिरा चः VST: WSS प्रष्ठ यः षडदस्लयस्िंशार- HUTT A th QU

Maa: षडह इत्यथः ॥ १ ॥

्रथेताः प्रशंसति |

कामसनयो वा एताराचयः ॥ २॥

SEN

तत्‌ कथमिति तदिभज्य दशंयति ।

विराद्ढिदशत्म कादशौ प्रजा दादौ पशवस्तयो- दशो कामाय ATS शो ॥ २॥

आदित्यतः दशरात्रो विराट्‌ खल साक्तादव्रमित्य्ः दश सख्यासाम्यात्‌ विराट्‌ एकादशौ रातिः सा आमस्थानोया Stem राविः प्रजास्थानीया anew रातिः पशवः चतुदंशो- रातिः उक्तव्यतिरिक्रसवंफलस्थानोया ॥ 2 ॥

एवं कामसनित्वमस्योपपाद्यानुष्टाटृणामपि सवेकामसिबि- © भ बतौत्याद |

सर्वीनेवेताभिः कामानवरन्धते ॥४॥

द AITETA ETAT । [ee,2,9.]

MTN ४॥ A “XN FTAUASAA छन्दोमस्य कणरथन्तरस्य लोकसोम साम पुनानः सोमधारयेव्ेतदिति आरोह प्रशसति | एता वाव ब्र्नस्य विष्टपोयदेती चयस्तिरुभौ मध्यतः

सन्धोयेत तेन त्रभ्नस्य विष्टपरः रोदन्ति ॥ ५॥

rae यस्मिन्‌ ब्रह्मसुत आदित्ये बदा लोकावत्तंन्ते FT Ae विष्टपो लोकाः एता वाव एता एव रातयः खल्‌ इति अस्वे वं किन्तत इति तदुपपादयति यच्स्मादेतौ cafes स्तोमौ मध्यतः चतुर्‌ णरा्रस्य मध्ये प्रथमषडहः स्यात्तत्दितोयषडहस्यादौ च सन्धौयते अव्यवधानेन प्रयुज्यते तेन तब्रघ्रस्यादित्यविष्टपं लोकं रोहन्ति aaa ॥ ५ i

अथ यत्‌ ष्ृष्टानां दिरावत्तेनमस्ति तत्‌ प्रशंसति ।

दिःष्ठा न्युपयन्त्यभिपूर्वमेवेताभिरत्नादयं दधते ॥ ६॥

wa वे षृष्ठानोतिगुतेः तत्‌ क्रमेण पृष्ठानि दिरुपजन्ति FATT qua dara अन्रयोग्यः त्रोदियवादिरूपमनत्र' दधते ॥ ६ |

अघ प्रकान्तारेण स्तौति

प्चिण्यो वा एता रायो यङ्गामङ्गमयन्ते तमेतामि रभ्यश्नवते ॥ ७ ॥

अतिरात्रौ अभिहितौ दौ पृष्ठः षड़हपत्लौो तदत्य एव चतु- दंशरात्रयः खल अस वं किं तत इत्याह अतः पक्चिणौभिरोवाहो रात्रिभिः tea श्रामुभिकश्च या म्गामयन्ते तं प्राप्रुवन्ति to!

[22,8,%] ATETHRTATES | ९८९ wate पक्तिणौत्वेन कथं कामप्रातिरिति तदशंयति | यच यच fe प्तौ कामयते तत्तदभ्यश्नते ॥ ८ ॥ गतमिद्‌ ॥ ८ ॥ आयन्तावतिरातौ प्रशंसति । fasat प्रयन्ति चरिवृतोदयन्ति प्राणा वे चिवृन्‌ स्तोमानां

प्राणिरेव प्रयन्ति प्राणेषु प्रतितिष्ठन्ति ॥ ९ ॥

प्राणः शोषेख्याः सप्त हावर्व्वाञ्चाविति विहदपि नव स्तोत्रो- यामक इति प्राणख्िहठदित्य्ते यदा निहति वित्वसंख्यास्ि प्राणापानोव्यान इति प्राणोपि aman: अतः प्राणखिहत्‌ साधारणः कल्पः ॥ < ॥

इति ताण्डयमद्ा ब्राद्यणे जयो विं शाध्यायस्य तृतौयः खण्डः |

अरघ चतुः खण्डः | अथ दहितीयं चतुर्दशरात्रमाद। अतिराचो ज्यातिगौरियुस्तयदः FST ASE अयु- गौज्यौति रतिराचः॥ १॥

अनुलोमप्रतिलोमौ दौ तरिकदुकौ कल्य एष्य wee भ्राद्य-

न्तयोरतिरात्र इति चतुदशरात्ः॥ १ ॥ ( ८७ )

९९० ताण्डयरमदाब्राह्यख | [22,84]

आसामधिकारिणमाह | MMI वोदके वा विवादे वा AAGAT A एता उपेयुः ॥ २॥ यान्‌ पुरुषान्‌ तदपे शयान्‌ वा उदके अभिषेकां विवाहे वा मोमाधसेरन्‌ विवदेयुरन्यं ते मौमांसमाना णतद्रातौरुपेयुः तल्यादयथेनाधिकरण इत्यथः ॥ २ ॥ Taare प्रशसति | यत्‌ ज्योतिगोँरायुस्लयद्ः प्रज्ञातासोमानुपयन्ति॥३॥ स्पष्ट ॥ २॥ कथ प्रन्नातत्वमिति तत्राह | Tala लोकानेष व लोकेषु प्रतितिष्ठन्ति ॥४॥

ज्योतिरादीनां भूरादिलोकामकलतवाह्रादौनां सेः wet तत्वात्‌ ATA प्रज्ञाता इत्यच्यते ॥ ४ ॥

अनन्तरभाविनं षडह प्रशसति | अथ Al VSI: षडदोमध्यतो HIST वाव देवतल्पो देबतल्यमेव तदारोदन्ति तरण्या भवन्ति ॥ ५॥

यधा लोकाः AMAA सुखेन शेरते एवं देवा अपि wee मायित्य तुष्यन्तोति षड्होदेवतल्यः यदा यथा wee मध्ये aaa WAVY संस्थानात्तत्य द्त्यपचारः अतः षडहं क्रमेण प्रयु

[२२,५,१] ताण्डामडात्राह्मणएं | eh

च््ञानास्तेन षडहेन देवतल्यभेवारोहन्ति BIG AMI: शोभन- तल्पाद्य भवन्ति ॥ ५ ॥

किञ्च | प्रसोयससल्पमाम्र्‌ वन्ति ॥ ६ ॥

सुमत्तरस्य सुक्ततिनो देवास्तल्प प्राप्रवन्ति aah षष्टो प्रण- स्ततल्पमित्यधेः ॥ ६ ॥

saad त्रिकटुकं प्रशसति | अथ यदायुगौज्यो तिरतिरात्रोयेनेतोयन्ति तेन पुनरा- यन्ति ॥ ७ ॥

येन ज्योतिरादिक्रभेण इतोऽस्माल्लोकात्‌ यन्ति स्रगे'प्राप्रबन्ति तेनवावरोह S न ° “oD = क्रमेण gata लक स्वग॒वचिरकालसुषित्वा 0 ~ पुनरागच्छन्ति सत्रिणः प्रयोगारोहावरोह एव सखगारोहावरोहणं अथास्य कल्यः रात्रातिरात्रात्‌ ष्ठसुपयन्ति प्रथमस्याङ्ोस्य प्रला- नुरूपोयत्र वा तिकद्रुकस्य aa ज्योतिर्गो रायुस््हा शेदिकास्ते Mafra wa रएवाठत्तायुगौँ्ज्योतिरतिराच इत्यादिकः साधारणः कल्योद्रष्टव्यः | ऽ |

दूति ताण्डःामद्ाब्राद्यणे चयो विशाध्यायसः ५ चतुथः खण्डः।

अघ पञ्चमः खण्डः |

अथ ठतौयचतुद्ट शराव प्रतिष्ठासाधनं सत्रमा |

६९२ ATSTASTATSTS | [२२,५,४]

अतिराचो WAYS WEN द्वादशास्य दशः

दान्यतिराचः॥ १॥ स्पष्ट । १। feara = अनो प्रशंसति |

यद्गौशायु ञ्च दे अदनो भवतो मिथुनो स्तोमावुपयन्ति प्रजात्यै ॥ २॥

magn इति दौ स्तोमौ स्तौपुंसासकौ fran अतस्तद्‌- Asia प्रजात्यै पतरादिप्रजननाय भवति i २।

अधानन्तरभाविनं SUITS प्रणसति |

अथ यानि दाद शादस्य दशाद्ानि वाचमविक्िन्ना- मुपयन्ति प्रजननाय ॥ २॥

इ ादणदस्य AMARA ASAT AT TAT वागामकः अतस्तस्या fafeanaaufafedt वाचमुपयन्ति aa प्रजननाय सन्तत्यविच्छ दाय भवतौ त्यधः । २ ।

रध Walaqe शरातौः प्रशंशति |

Ula offerte शराचयः प्रतितिष्ठन्ति य रता उपयन्ति ॥ ४॥

Tart समसंख्यासद्वावात्‌ TARAS दिपाद्यजमानः प्रतिष्ठित्या इत्यादि प्रतिष्टामकल्वाद्राचीणं sfafeaa यदा

[१३,६१२] ताण्डमद्ात्राद्यणं | ९६९३

दादशाहे प्रतिष्ठितानां रात्रौणं sofa क्रियमाणत्वात्‌ प्रति- छि तत्वं सिदमन्यत्‌ अत्र ज्योतिर्गौँ रायुस्तरगह एकादिकास्त इलयक्ता एतएव MAIN CAM साधारणः कल्योद्रष्टव्यः | ४ |

इति ताण्डमद्ाब्राद्मणे चयो विं शाध्यायद्यं पञ्चमः खण्डः |

अधध षषः Ww: |

चत्वारः पञ्चदशराच्राः तषु देवत्वप्रासिसाधनं प्रथमं पञ्चरणश- रात्र सत्रमाद |

अतिराचः पृष्टयः षड्ो मद्ात्रतं FSI: षडडसत्‌ य - सि्शारम्भणोति राचः॥ ९॥

afta UIT इत्यमुवत्त त इत्यर्थः ॥ १ ॥ TATA फलं सप्ररोचनमाह | ॐ म ~ ~

एताभिवे SAT SANTA टेवत्वङ्गदन्ति य एता उपयन्ति ॥ ₹॥

Me ur

AA a + अथेतदेवसम्बन्धद्मरेण प्रशंसति |

एतद देवाना TAMSIN देवाः सचमासतं ॥ ३॥

६८४ ताण्ड गमदा ब्राह्मणं | [२२६४]

यस्मादेतत्‌ पूवं देवेरनुशितं तत्‌ तस्मादद्यापि तत्‌ सतर देवा Walaa तत ददं प्रशस्त इत्यर्थः ननु देवानान्तदाभावाय- नुपपत्या यद्यपि कर्माधिकारोनास्ति तथापि स्तुत्यथत्वादिति न विरोधः॥२॥

अथासां पञ्चदशराचोणां क्रमेणाह्निंयम माह |

पीणेमास्यतिराचोऽथ यानि weal स प्रष्ठ यः षड एकाष्टका मदाव्रतमथ यानि षडदानि स प्रष्ठपः षडदोऽ- मावास्यातिराचः ॥ ४॥

पौणमास्यां प्रायणोयातिरात्रः ततः प्रतिपदाद्यहःषट्‌ के क्रमेण य्य; षडहः HUT अपरपक्ताष्टम्येकाषटका तत॒ महात्रतमह- भेवति ततोदःषट्‌क च्यः षडह आमावास्यासुदयनीयोतिराव्र AD हितत्वादयं मोदे © इति देवेरनु यागो वसुतएवग्यनुष्यसुत इत्यथः ॥ ४॥

तस्नात्तददिं मनुष्याणन्नसुतो देवानां fe afe सुतः प्र्यत्तमेवे ताभिर्देवता अभ्यारोदन्ति॥ ५॥

तस्मात्‌ देषेरतष्ठिततवात्‌ AUTH सत्रसमापनत्वादा तर्हिं तथा सत्ययं मनुष्याणासुचितः सोमयागे भवति किन्तु तहिं तथा सति देवानां सुता हि अतः प्रत्यत्तमेवैताभिः रातरीभिर्दवता अभ्यारोहन्ति सविशेामनुष्याः देवैरनुष्ठितस्येतेरपि waar aafa टेहान्ते देवप्रा्िः aaa तुल्या तथाप्यस्य टेवसव- त्वात्‌ प्रत्यक्षमेव सशरोरमेते देवता आभिमुख्ये न गच्छन्ति

[22,454] ताण्ड सद ब्राह्यं । १९५

अथास्य सत्रस्य सामान्यप्राप्दौत्नोपसदो दादशत्वाङ्गोकारे प्रथ- मस्तल्याङ्गभूतपौणंमास्याः ya aga शतिदिवसादर्वाक्‌ दौ- arama सति क्ष्णपत्ते Stace: स्यात्‌ ॥ ५॥

तं पक्तत्रिरात्य पूव पन्ने टौकत्तोपक्रमं विदधाति। OfAA ATA भग्यमितरमनुपन्ता दोक्तेरन्नप्रतिनोदाय॥६॥

तुशब्द रेलक्त्य येतनायंः सत्रलसामान्यप्रयुक्रहादशदौ चता अस्मिन्‌ पत्ते पौणमासौसुल्येापक्रमापे त्तं छष्णपत्तषथ्चां योदौक्तोप- क्रमस्तस्मिन्‌ पत्तं प्रतिनोदांदेवत्वं प्राप्रवतां सत्रिणां देवकठ - कत्वात्‌ सखगौत्रिष्कासनाद्नयं भवति अतस्तत्परिहारायेतरमनु- पत्तः इतर पक्तमनु WIA दोच्तेरन्‌ सा च स्वगौदप्रतिनोदाय भवति wana: सवापि सूत्रण स्पष्टो भवति अत्र सुल्यारम्भे मतभेदसिदयधं Parca दशयति सूत्रकारः प्रथमे पञ्चदगरात् एकान्नविं शति्दीच्ता इति धानन्ञव्य इति ae awa इत्यत आह एकाषटकामहात्रतममाषस्यातिरात इति Meta अयमथः TALIM ACA तस्यां महाव्रतं अ्रमावास्यायासुदयनौ- यातिराचर दति ब्राह्मणे अतस्तदानुगुखयेन क्ष्णःप्रतिपदि matty ततः पूवं हादभोपसदः ततः पूवभेकात्रविशतिर्दी्ता पौणमस्या सहेति साम्यात्‌ fasfafa अ्रष्टादशेति गौतमः पौणेमास्यतिरात्र इति ह्यादेति त्रयमः पौणंमास्यां प्रायणोयो- तिरा दति वचनात्‌ पञ्चदश्यामेव सुल्यारम्मोन प्रतिपदि तथाः सति पौणेमासोसिदः प्रतिपन्न णायः स्यात्‌ तच्ायुक्तं तेन पञ्च wat: पूवन्तूपसद्यतिरिकरान्यष्टादगेवेति गोतममतं नन्वे व-

९९९ ताष्डयमदाब्‌द्यण | (२३,६.९ |

HATER यः शब्दः सपमोल्तणाधंः स्यात्‌ अरमावास्याशब्दखतु- em लक्षयेदिति पददयस्य खोताधथभङ्गः स्यात्‌ wa’ पददयेपि तावल्नत्तणा दुर्वारा सत्य' ततर पोणमासौ शब्दः प्रथमखुतत्वादस- च्ञातविरोधोमुख्यस्य इति गोतमस्याभिप्रायः भ्ूयसोन्यायेन पद्‌- इयस्य सुख्यार्थलाभोयुक्त इति धानच््प्यस्याणयः एवं दौत्तायां मतदयं प्रदश्यौन्यं खमतं दशंयति सूत्रकारः जातिकल्यो वेति सते ति सामान्यच््ञातिः तत्‌ प्रयुक्ञकल्यो जातिकल्यः तेषां een tar दादशोपसदः ता एवात्रापि स्यरित्यथैः नन्वेवमितरमनु- पत्तो दौच्तेरत्निति वचनविराधः अवगतः नायं विराधः कष्ण- पत्ते दौक्षामभ्यपगम्य दवेः प्रतिनोदशद्भया पत्तान्तरतेन विधा- नात्‌ तेन विकल्प एव युक्तः न च कष्णपके दौक्तोपक्रमकल्पो बराह्मणे fafee इति are प्रतिनोदशेषस्योषन्यस्तत्वात्‌ छष्ण पते दौचोपक्रमाङ्गीकाराभावे प्रतिनोददोषस्येवानुदयात्‌ कष्णप- Sama सचरसामान्यविदहितो ereweharaet area fafee- प्रायएदेति sa: पूणमास्यां प्रतिपदि वा qatoma इति मतदयं fas एतजञ्जातिकल्पपक्तेपि समानं अ्रथाप्तदादशादप्रशतौनां सत्राणां सामान्यकल्यः सते षु स्यादतिरात्रात्‌ एष्यमुपयन्ति प्रध- AMIS प्रत्ानुरूपो यत्र वा तिकहुकेभ्यो यच ज्योतिगारायु- स्तां एकाहिकासे गौ रौवितसरा एत एवाहत्ता वदायुगीर्ज्यो- तिरतिरात्र ua एव गो श्रायुषो राचिसतरेष्वन्यतरयमतिराचाभ्यः

संवत्रसंमिताभ्यञ्चेति ae प्रथमं पञ्चदशराचमिति ॥ ६॥

इति ताण्डयमद्ा ब्राह्मण चयो वि शाध्यायस्य षष्टः खण्डः |

[२३,७,४| ATSTARTAT YS | ९८७ अथ सप्तमः खण्डः | अथ ब्रह्मवच्च सफलसाघनं दि तौयं पञ्चदशरात्रः Taare । अतिराचस्िवरदथिष्टदगरिष्टोमो ज्योति रायुच्यदः UST षड आयुर्गीज्यौ तिरतिराचः॥ १॥ aaa कथित्‌ त्रिहत्‌स्तोमक एवा हवि शेषच्तरहदग्निष्‌- दभ्निष्टोमः शिष्टानि खष्टानि॥ १॥ A e अधता रात्रयः प्रशंसति। Qa वा एताराचयोभिनिर्वटन्ति॥ २॥

एताः पञ्चदश रा्रयः सचमित्यभिनिवदन्यभिन्नाः चतरमि- त्यकत्वमन्राहृां पञ्चदशस्तोमगनां संख्यासाटृश्यात्तस्य चोरसो वाभ्यां पञ्चदशत्रिरमिमोतेत्यपक्रम्य राजन्यामनुष्याणामिति Waar चत्रसम्बन्धात्‌ चत्रमिति wet स्तुतिः ॥२॥

अथ सोमाधिकारिणमाह | बरह्मवच्चं सकामाउपेयुः ॥ ₹॥ Mazur प्रथममहस्तव fare प्रशसति । यत्‌चिवुदग्निष्टदग्रिषटोमो भवति प्रह्म तद्यशसाद्खयति ॥४॥

चिदग्निष्टदम्िष्टोमकरण्पं यदस्ति तत्तेन ब्राह्मणजाति-

मेव यशसारैयति समदैयति ॥ ४॥ ( न्८ )

९८ ताष्डयमद्ाबद्मं | [९९.८६ |] व्रिठत्‌स्तो मब्राह्मणयीः सम्बन्ध इति तत्राह | ब्रह्म वे चिवृत्‌ ॥५॥ प्रजापतिमुखात्‌ चितो ब्रा ह्म णस्य च सदेत्प्तिसम्बन्धः yn

अथ तिकदुकमध्यभाजं Ter: षडहः wed जचिकदूुकं च क्रभेण प्रशंसति |

यत्‌ ज्योतिगारायुच्यदः ATA स्तोमातुपयन्ती- मानेव लोकानेष व लोकेषु प्रतितिष्ठन्त्यथ यत्‌ प्ष्ठयः षड- STAN भवत्यन्नं वे पृष्ठान्यन्नमेव तन्‌ मध्यतो धोयते तस्मान्‌ मध्ये सदन्नन्धिनोत्यथ यदायुरगोज्यातिरतिराच- येनेतोयन्ति तेन पुनरायन्ति ॥ ६॥

गतोऽथः ॥ € ॥

ति ताण्डयमहात्राद्णे बयो विं शाध्यायस्य सप्तमः खण्डः |

अथ अष्टमः खण्डः | अधाहोनसब्ोभयफलसाधन Sata पञ्चदशराचमाईइ | चिवुदग्िष्टद्नषटोमो ज्योतिर्गौरायु्यदो दादशा दस दशदान्यतिराचः ॥ ९॥ एकतोतिरा AAAS ATT ॥ १ ॥

[२३,९,१। वाष्डामरःबाद्यणं | १९९

अहःसङ्कातामकलवं Cae तदुभयस्यापि सङ्वावादेतदुभ- यामकभिति प्रणंसितुमहोनसत्रयो्विंलत्तणप्रकषतिकलत्ं दर्भयति |

अन्यस वे कामाय सचमन्यसत ANA तत्‌ VAT SA येकं AMA तदयज्नेनाम्नोति यस्ेक्सच ॥ २॥

Wats ॥ २॥

णवं बेलचण्यसुपन्यस्य तदुभयलिङ्क दशयति |

यदन्यतोतिराचास्तेन THA यानि दहादशाद्ख्य दशाद्ानि तेन सच ॥ ३२॥ `

स्पष्ट ॥ २॥

श्रस्तभयामकत्वं ततः किमित्यत श्राह |

उभावेवेतामिः कामाववर्न्धते ॥ 8 ॥

रयो ज्योतिर्गारायुख्यह इत्यादिकः साधारणः कलयोदरटव्यः # ॥४॥

इति ताष्ठामङहाबुाद्यरु जयोपि भाष्यायख Wea: WS: |

अधध नवमः; खण्डः |

भथ प्रजा फल साधनं चतुर्ध' पञ्चदश रा्रमाडइ |

See ताष्डमडाबृ्यण | [२९,९.४]

अतिराचो ज्योतिर्गौरायुच्यदो द्वाद शादस्य द शा- दान्यतिराचः प्रजाकामा उपेयुः ॥ १॥ स्पष्ट ॥ १॥ TMA प्रजाफलसाधनत्व सप्ररो चनमा | एतारभिरि प्रजापतिः प्रना अदटजत प्र प्रजया प्रपश्एभि- salad य एता उपयन्ति ॥ २॥ सुगमं ॥२॥ अथादौ are प्रशसति | यतज्योनिगौायुच््यदः प्रज्ातान्‌ स्तोमानुपयन्तीमानेव लोकानेष्वेव लोकेषु प्रतितिष्ठन्ति ॥ २॥

भुरादिलोकानां प्रन्नातत्ादादित्यं वे ज्योतिरित्यादि शयुतेर्ज्योतिरादौनां भूरादिलोकासकत्वाचेषां स्तोमानां प्रन्ना- aa ॥ २॥

अनन्तरभावौनि दशाहानि प्रशंसति |

अथ यानि दाद शास्य दशाद्ानि वाचमविच्छ- न्नामुपयन्ति प्रजननाय ॥ ४॥

ava दादशणाह इति श्रुतेः तत्रत्यानां इादशानामह्ामवि- च्छेदेनानुष्ठानादविच्छित्रामेव वाचसुपयन्तोति साचोपलश्धिः प्रजननाय सन्तत्यविच्छ टाय फलोत्त्तये वा भवति ॥ ४ ॥

[२६,१९०,२] लाण्डगसददाबाद्यणं | एवमहानि विभज्याथ ससुचित्य प्रं सति |

एता वे प्रतिष्ठिताः पच्चदशराचयः प्रतितिष्ठन्ति य एता उपयन्ति ॥ ५॥

विप्रकौखंत्वाभावेनान्यव व्यवखितानामेवाहःसद्ातानामवतर प्रयोगादद्कां प्रतिष्ठितत्वं यदा पञ्चद शवार्दमासस्य राय इति सते; प्रतिष्ठितसंवस्सरान्तभरताचैमासरात्रिसंख्यासाम्यादासां प्रति- छितत्व'॥ yu |

दूति ताण्ड्मदात्राद्यणे व्रयो वि श्टाभ्यायख नवमः GG: |

श्रथ SUA: VW: | अथ परमविजयसाधनमन्द्र WAST सत्रमाह । एता ण स AAA: Il १॥

एता एवातौतपञ्चद्‌यरात्रगता उभयतोतिरात्रयुक्लासिक- दुकसहिता दादणाहरूपा एव महात्रतोपेताः षोडशरात्रमहा- ब्रतसुपान्ल्य बेदितव्य neu

आसां फलं सप्ररोचनमादह |

एताभिवा इन्द्रः परमां विजितिं व्यजयत परमामवे- -ताभिर्विजितिं विजयन्ते ॥ २॥

सर्वेलोकजग्रः परमोजयः विपराभ्याच््ेरित्यामनेषदं ॥ २ ॥

९०२ ताण्डमडाबुद्यणं । [२ ९,११,२]

अथ पूर्वोक्त पञ्चाहं AMAA प्रथस्व महाब्रतं घोडशमदवं- चस्य धारणस्थानोयत्वेन प्रशं सति |

पच्दभो Faas वा WIAA वजे ण MASA या षोडण्यारणमेव तद्ग दौतेन THT TATA ॥२॥

cata, पञ्चदशरात्रः पञ्चदशस्तोमान्‌ स ख्यासामान्धात्‌ पञ्चद णस्तोभेन सह॒ प्रजापत्यरसो वाडभ्याश्चेत्यस्योत्पत्तेस्तरस्व वच्यसस्बन्धात्‌ पञ्चदशा वच इत्युच्यते तस्य महाव्रतं षोडशमह- TATA सुन्नानमन्यत्‌ ठतोयपच्चदशराप्रथति षोड्य-

TATA क्रपद्वादशरा्रादिकः कल्पः द्रष्टव्यः ॥ २॥ दति ताण्डासदाब्राह्यणे ययो विं्राष्यायख्छ दशमः खण्डः |

अध एकादशः खण्डः |

अथ प्रजापतेः सप्तदशरातर सत्रमाह |

RATAN AAAS: पच्चादो दादशा- स्य द शादान्यतिराचः ॥ ९॥

Se ॥ १॥

rat फलं सप्ररोचनमाड |

एतार्भरवि प्रजापतिरनन्ता्ग्रियमजयदनन्ता वा एता यत्‌ पञ्ादविधाः ॥ २॥

[२९११,५] लाष्डामदाबृाद्मणं | ७०३

want भ्रियच्नयरे तुत्वोपपत्तित्वमर्ध' अनन्ता वा एता CATA: पञ्चाहविधाः पञ्चाहसट्ृशाः तत्संख्याका रातय © © इत्यधेः अरनन्तश्चोकामाद्यवाप्यधिकारिण इत्यथः ॥ २॥ अधाद्यं पञ्चा प्रशं सति |

यत्‌ पचादोनन्तादेव प्रजायन्ते ॥ २॥

क a [वि पञ्चाहानामनन्तल्ादनन्तादे ब श्वग्यौ युक्ताः प्रजायन्तेऽनुष्टा- A ५ तारो अपि अथ वताभिवंत्यादिकः सर्वोपि पश्चाहाथवादपरो- द्रष्टव्यः ॥ ३ i

अधानन्तरभावि दादशाह प्रशसति |

अथ यामि दादशादस्य दशादानि वाचमविदिन्ना- मुपयन्ति प्रजननाय ॥ ४॥

गतार्थोयं ॥ ४॥

MCSA: प्रशसति ।

एता वे प्रतिष्ठिताः सप्तदशरा चयः प्रतितिष्ठन्ति य एता उपयन्ति ॥५॥

सप्तदशो त्रे प्रजापतिरिति aa: प्रजापतेः प्रतिष्ठितत्वाच तत्‌ समानसंख्याका एताः सप्तदशरातरयोऽपि प्रतिष्ठिता इत्य- च्यते एता वा इत्यादेः पश्चाहस्तुतिपरत्वे प्रतिष्ठाकामा उपेयु- रि्येतदधिकारवाक्यं द्रष्टव्यः सप्तदशरा्र चत्वाव्यभश्चविकान्य-

९०४ ताण्डयमडाबद्यण | [28,028 |

हानि श्यैतनोधसं ब्रह्मणाम पौष्कलग्ुध्यो णिहानोत्यादिकः कल्पो- द्रष्टव्यः ॥ ५॥ दूति ताष्डयमहाब्राद्यरे वयो वि शाध्यायख एकारः खण्डः |

अथ दादश: खण्डः |

अथ सर्वीयुल च्षणसाधनं देवानामष्टादशरात्र' सत्रमाह |

अतिरातोभमिक्षवः षडदो द्वादशास्य द शादान्यति- TH QU

स्यष्टोऽ्धः ॥ १ ॥

्रस्यामतत्वसाधनत्व सप्ररोचनमाद |

देवा वै खल्योरविभयुस्ते प्रजापतिसुपाधा वसत्य श्तेनाष्टादशरातृ णाग्ड तत्वं प्रायच्छत्‌ ॥ २॥

युक्ञमण्ड तत्व प्राभिरनेन देवानां तेषां मरणाभावात्‌ ॥ २॥ RIAA मनुष्याणां फलं स्यादित्याशक् तदुचितमतत् दशयति |

एतद्वाव AGAR यत्‌ सवं मायुरेति वसीयान्‌ भवति ॥२॥ स्यष्ट ॥ २॥

Aw “~ CIM ATAGATA CATABVAAATE |

[२३,१९.१] ताण्डयमद्ात्राद्मणं | ७०१ सवमायुर्य॑न्ति RATA भवन्ति य एता उपयन्ति ॥

Weil सुगमं us ti

अथासां रात्रोणां सर्वायुःसाधनत्वसुपपादयति । feat एता नव नव प्राणा अभिपूर्वमेवेतामिरायुर्द-

धने yi

एता ्रष्टादशरात्योदिन्रव भवति खल प्राणाखच नव भिरो- गताः सप्त हावव्वाञ्चाविति तथा सति अ्भिपवमेव प्रथमं नवरा- aw aa" पञ्चा शहषलक्षणं आयुर्य्योगच्च हितोयेन चरममायु- रित्यनुक्रमेरेवं anita: स्वमायुर्डारयन्ति wa यवाति- रातरारभिञ्नवमुपयन्ति ततर WANTS एष प्रत्रानुरूप इत्यादि- कः कल्योद्रष्टव्यः॥ ५॥

«fa ताण्ड्मद्ाबद्णे चयो विं्ाध्यायख्य alan: खण्डः |

अध त्रयोदशः खण्डः | अघ पण्वाधिपत्यसःधनं वायोरेकोनविशतिरा तमाह | एता एव समव्रता; ॥ ९॥ ~ A © Aw एताः पूवाक्ताः अष्टादश वालतिरात्रात्‌ पवभाविनकेन महा-

ब्रतिनाह्। सहेकोनविंशतिरा तरयो भवन्ति ॥ १॥ ( ee)

७०६ ताण्डामडात्राह्यथं | [२२,१ ३१४ अथासां पशसाधनलत्वं सप्ररोचनमाइ | एताव वायुरारण्यानां पष्टनामाधिपत्यमाश्रुतोभः येषां पश्ुनामाधिपत्यङ्गच्डन्ति य एता उपयन्ति ॥२॥

रताभिरेकोनविंश्तिरात्रोभिर्वायुरारण्यानां staat वापदपत्तिसरौखपहस्तिपकटादौनां सप्ानामारण्यानां पशू नामाधिपत्यमायुत प्राप्नोत्‌ यद्यप्येताभिरुभयविधाः पशव उल- ग्यन्ते तथापि वायोर्गष्टेषु गवादिषु नैरपेक्तादारण्येषु विशेष सम्बन्धादायोरार ण्य पश्चाधिपत्यसुक्त उभयेषामित्यादि WE तत्रा रयाः दशिता WATS गोजाविकपुरुषाश्वगदंभोष्टाः एतेन पष्वरथिं नोधिकारिण इत्युत भवति ॥ २ ॥

प्रकारान्तरेण ताः प्रशंसति । BTAA वा एतत्‌ ॥ २॥ aay वायुनानुष्टितं wa खगसत्र' ॥ ३ ॥ तदेव समथेयते | एताभिर्वा आरण्याः पशवो नाकृ ताः प्रजायन्ते ॥४॥

एताभिः खल्‌ रातीभिर्वायथेमारस्याः पशवोनाकताः शषद्थै क्तमिति भावै निष्टा नविद्यते ईषदपि कतं कारणं रत्तणादिप्रयत्ोयेषान्ते यथोक्ताः तादशणाः सन्तः प्रजायन्ते यदव व्याद्येयं सरी वीसप्रदानादपालनप्रयत्रराहित्येन प्रजननाघमतु हितं सत्रं अस्ति ख्गादरौनामपि गवादौनामिवाधिकारः गावो

[२३,१३.४] ताण्डामदा ब्राह्मणं | ७०७

बा एतत्‌ सत्रमासतेत्यादि श्तेः सव्वादतवात्र विरुध्यते एता- भिवी इत्यादि खृगसतरसमर्धनं ॥ ४ ॥

असत्वस्य खगसतत्वं किमतोभिवदतौत्यत आह । अनाक्लतमेषां प्रजायते य एता उपयन्ति ॥ ५॥

अस्यानुष्टाटृणां अपि पुव्रपश्वादिकमप्रयिनेवोत्मयत इत्यर्थः अधाष्टादशरातिप्रतोनां साधारणः कल्पः, यत्राभिभ्नवोरावि- सत्रेषु श्येतनोधसत्रह्मसामानः पौष्कलशुष्याग्निहोतसंवत्सरसमि- ताभ्यः कप्रमाविंशतिरात्रादिति sana: अ्रभिञ्चवस्य प्रथमोत्यत्तौ परत्यह मभोवर्तौ ब्रह्मसाम तथा प्रत्यचभुण्णिततु सुज्ञानं रात्रिसतेष्व- Water श्येतनोधसेन व्यत्यासं कुर्यात्‌ सुन्ञानस्थाने पौष्कल- युध्याण्िहे व्यत्यासङ्यौदिति तथापि राचिसते ष्वभोवत्तंस्थाने श्ये तनोधसयोरन्यतरत्‌ साम किमभौवर्तस्तोत्रौये स्यात्‌ उत स्वस्तोतोया इति सूत्रकारः सम्पाद्य पर्वा ततरौ पक्तौ दशयति aa पव्येपच्षमाहइ अभौवत्तस्थाने श्येतनौधसे ताखेषेति तासखभौवर्त- स्तोचोयाखेवेत्यथेः दुष्टान्तमाह तधोष्णिहेयासु सुज्नानमिति यथा सुक्ञानस्य स्थाने विहितपौष्कलबरुष्येयासु सुज्ञानं ताखेव भवत- स्तददत्रापि भवत इति सिदहान्तमाह सासु त्वावत्तीनि सामानि कस्यचित्‌ स्थाने विहितानि area भवन्तोत्यधेः द्‌ ्टान्तमाह यथा बहतो वषट्कारनिधनं खकोयाखेव भवति ठदद्रयन्तर च तत्‌ श्यः षडहः इति waa: दूषुर््राम काः HURT Wa- सधनः a: तत्र भ्वेनिकस्य हहत: खाने बषटकारणिधनं सखकोयाखेव भवति तथा TELAT TA: षडह इत्यक्त TET

७०८ ताष्डामदा ब्राह्यं | [२९,१४,४]

a AN ~ तददचापौति ॐ,

वराजादिस्थानेष्वेव दद्द्रथन्तरे भवतः तददचापौोति श्येत- aaa यदि परकोयासु स्तोतौयासु स्यातां तदा विशेषतस्ता नि्दिशेदेव यथा नोधसस्यक्तै जनित ब्रह्मसामेत्यादि निदशित

स्तस्मात्‌ खाखेवेति सिदान्तः ॥ ५ ॥ ` इति वाष्डपरामदावाद्यणे चयो विं शाध्यायख वयो दशः खण्डः |

अध चतुद्शः GW ॥ श्रथ पुरुषफलसाधनं विंशतिरावर सव्रमाह | अतिराचोमिश्चवः षडद्ोभिजिच्च विखजिच्च द अदनो दाद शादस्य द शादान्यतिराच्रः॥ १॥

स्पष्टोऽधः ॥ १ ॥ TATA पुरुषफलसाधनत्वं सप्ररो चनमा |

पुरुषकामा उपरयुरोताभिर प्रजापतिः पुरुषमडजत ll

Me wt अध पुरुषस्य फले तत्‌ साध्यन्तस्याथवाद माइ |

स सर्व॑स्यान्नाद्यस्याधिपत्यमगकत्‌ VITA PAs पल्य गङ्न्ति य एता उपयन्ति ॥ २॥

सुगमं॥ २॥ > * ‘ ° अरधतत्‌ सत्रं राविसंख्याहारा प्रशसति |

[२९,१४,७] ताष्डयमडाबाद्मण | ७०४

पुरुषस वा एतत्‌ ॥ ४ ॥ स्पष्टोऽर्थः ॥ ४ ॥

तत्‌ कथमिति तदुपपादयति ॥

विशो पुरूषो दश हि स्या अङ्गन्ल्ो दश पाद्याः ॥ ५॥

स्पष्ट ॥५॥

श्रस्वेवं एतावता vad किमित्यतग्राह |

यदेता AIM रा चयो भवन्तयष्वेवेताभिल्लीकिषु पुरुषं प्रतिष्ठापयन्ति ॥ ६॥

परुषांगुलिसं ख्या साम्यादिं शतिरात्रामक सत्रमुपयन्ति ते पुरुष- aaa लोकेषु प्रतिष्ठापयन्ति ते लोकेषु प्रतितिष्ठन्तो व्यर्थः ॥६॥

पनरेताः trat: प्रणंसति | एतावे प्रतिष्ठिता बिधशतोरा चयः प्रतितिष्ठन्ति य एता

उपयन्ति ॥ ७ ॥

रात्ौणां पुरुषां गुलिसं ख्या साम्यात्तस्य प्रतिषठितत्वादासामपि ufafsaa sora विंशतिराते सांवत्‌सरिकौ विश्वजिदभिजि- तावित्यादिकः कल्योद्रष्टव्यः ॥ ॐ ॥

दूति ताष्डामडावाद्ण चयोवि'शाध्यायख चतुद णः खण्डः |

ete नाण्डमदा ब्राह्यं | [२३,१५,४] अथ पञ्चदशः खण्डः |

अथ हौ एकविंशतिरातौ तत्र Wate प्रथमं एक- विशतिरात्रमाद।

अतिरा चोभिश्चवः षडद्दोतिरा बोभिञ्ञवः ase वः षडदोतिराकः पश्रुकामा उपेयुः ॥ ९॥ स्पष्ट ॥ १॥ agua साथवाद दर्शयति | एताभिर्वा आदिल्याः सप्त याम्यान TRACTS पश्‌ नवेतामिरत्‌ जन्ति ॥ २॥

उत्‌ जन्ति उत्पादयन्ति लभन्त इत्यथः पशवोगोजाश्ादयः एकविशतिरातोणं पशसाधनत्वसुक्त ॥ २॥

एकविं गतेः सपसंख्यायाश्च कथं वेषम्य' स्यादिति तत्‌ समथयते | AC # faq सप्त सप्तादित्याः॥ ३॥ यद्यप्येता एकविं शतिस्तथापि विभागस्विसप्त भवन्ति बस्ततो ह > क ऽतिरात्रः षडडहश्चति waa आदित्याश्च सप्त आरोगश्राजादयः Zar ~ “ft ९ क आदित्याः सपति सन्तरवणाऽच THAW ख्यासाम्य ॥ २ ॥ रात्रौणामादित्यसमसंख्यात्ेन कथ पश्एफल कत्वमिति तदुप- पादयति |

[९२.१५.१७] ताण्डवमद्ाब्राद्मणं । ७११

पशव आदित्याः ॥ ४ ॥

आदित्यानां पभूनाञ्च ख्टटिविभागसम्बन्धः सच प्रदशिंत एव यदा सख्यासाम्यसम्बन्धः ॥ 8 ॥

न केवलं रात्रौ णामादिव्यसंख्यासाम्यात्‌ waa किन्तु लोकदयसमदिहेतुरिति भवतौति aaa |

आदित्या असिल्लोकद्वा आदित्या अमुकिन ॥५।

Men ५॥ ।

कथं लोकदहयेषु तेषां सखदित्वमिति तदुपपादयति | पशवोसिन्‌ ऋतवोसुखिन ॥ € ॥

पशव आदित्या दूुक्ञत्ात्‌ पश्‌ नामस्िज्ञोके सहिः आ- दिव्या अप्य waar एव तथा Talay द्य लोके ऋतवः सख्दाः सप्तादित्या नित्य दत्यमुभिन्‌ दय॒लोकष्वादित्याः सदाः ॥ ९ ॥

इदानोमादिन्यसंल्याकेकविं शतिरात्रौ रुपे युषामपि लोकदय- ससृदिभवतोत्याह |

उभयोरनयोलकयोकभ्नवन्ति देवलोके च AAW लोके च य एता उपयन्ति ॥ ७॥

a f ry णकावतिराचाव अथास्य कल्यः पूवस्य कविं शतिरातस्य षोडशिकावतिरातचाव- भितः षोडषिमान्मध्ये waar षोडशिका: तेच wa तेचापषोडशि मन्तदति अते कविंशतिराते चयोभिश्नवाः षडदहास्तव cata:

७१२ AWTS ब्राह्मण | [२९ १६,२]

प्रतिलोमानुलोमा afa dnt मतदयं दशयति सूत्रकारः तथा- fe पूबेस्िन्न कविंशतिरात्र frat ठतौयमनुलोमं व्याहत्तिरिति कुतइत्यादि नव्याहतं विज्ञायत इति आहतस्तुतौयोभिञ्रवः कुत दूति नास्ति वचन इत्यथः प्रतिलोमं शार्डिल्योहावभिञ्चवावित्येक- वचनादिति दितोयढतोवयोरभिश्नवयोव्वावधानाभावात्‌ हावभि ्वावितयेकओेषं कत्वा वक्तव्यं न च तथाक्लतं ब्राह्मणे कित्वभि- अवोभिद्ववद्रति vane fafeet: तेन नुनं एथग्धन्म्ाः ठतोयः प्रतिलोमः यथा प्रथमे चतुद MUTT दयोः TERA: सह वक्तव्यात्‌ प्रातिलोम्यादेव wefafem तद्यथा wea षडहस्तरयस्ति शा. भण इति तददचापौति qa ॥ ७॥

इति बाण्डामडाब्राद्यणे चयो विं शाध्यायख पञ्चदशः खण्डः ॥

अध षोडशः खण्डः | अथ दितौोयभेकविं शतिराचं ब्रह्मवचं सफलसाधनमाह | SATA UST: TESA: स्वर सामानो दिवाबी्य ART: खरसामानः पष्टः षड्दस्लयस्ि<शारम्मरणे- तिराचो AAAS सकामाउपेयुः ॥ १॥

© = = fax ` ० नोदेति ब्रह्मवच्चसत्राम तेजोविशेषः सच तमोहनमन्तरेण 4 ॥१॥ 6 ‘ १ अतस्तदरपं फलं साथवादमस्य दशयितुमाह |

खर्भातुर्वा आतुरः सुं तमसाविध्यत्तसतौ देवाः प्राय- ित्तिमैकधसतएताञअ्विन्दर्स्ताभिरस्मात्तमोपाघ्नन्‌ ॥ २॥

[२६३,१६,४ | ताष्ड्रमदाषुद्यणं | ७१

पव्वमासुरः श्रसुरसम्बधो खभाौनुन्रामकः FARMAN मायया अविध्यत्‌ waaar वदा आसुरः असुरः स्वाधिकस्तदितः तथा च मन्वसाधनवर्यः तस्मे तमोविदाय wala देवाः प्रायचित्ति- न्तमोहननसाधनमे च्छत्‌ विचारितवन्तः पते तदा एता एक- विंगतिरात्ौः साधनत्वेनाविदन्‌ लब्धवन्तः ताभिरनुषिताभिर- स्मात्‌ सुथात्तमोपाप्रन्‌ ॥२॥

तदनुष्टादुणामप्येतत्‌ फलं भवतोति दशयति!

अपतमोघ्रते य एता उपयन्ति ॥ २॥

प्रतिबन्धकषायरूपन्त मोपदत्य ATT CAM लभन्त इत्यथः अव राजने रुद्रदेवस्य एतासां राच्रोणामनुष्टानेन किलाभो- भवदिति क््यभाणत्वा्तत्परिहाराय केचित्‌ प्रयोयविशेषाः RUM: २॥

तत्र किञ्चित्‌ पशविशेषमालभ्य' दश्यति। MATT पश्ुमुपालंभ्यमालभेरन्‌ ॥ ४ ॥

सोमण्षणो तावुभौ देवता अस्य स परशुः सौमपौषः स चोपा- लभ्यः सवनोयपगे.: पद्यादालम्भनोयः तं पशमालभेरन्‌ ॥ ४ ॥

अथ पशोर्क्रटेवताल् प्रशंसति। सोमोवे ब्राह्मणः पश्वः पषा खामेव तद वतां पष्ु- भिर्व्वरुदयन्ते त्वचमेवाक्रत ॥ ५॥

Maras ब्राह्मणानां राजा दति ga: ब्राह्मणखाभिलात्‌ 4९. 2

€१४ ` ताण्डगमडाब्‌ाद्यण | [२३.२ ९.९]

want च ब्राह्मणएव बेराजरथन्तरग्रसिदिद्यःतना्ैः aM णोक्तदेवतापशकरणेन तस्यामेव देवतां सोममेव पश्भिवंर्चयन्ते aggafia यदा वहेति वर्दनार्थः किञ्च त्व चमेव सत्ति रचामेव दीपे BAG वा कतवन्तो भवन्ति तथा च सौमपौषं पशु प्रकत्य गुत्यन्तरं Gala Saar पुरुषः पौष्णाः पशवः खये वामानं देव- वथः प््भिसत्वचं करोति न दुःखमाभजतोति॥ ५॥

अच सामिधेनौषु विशेषमाद।

मनो Wa: सामिधेन्यो भवन्ति ॥ ६ ॥

स्पष्ट । ६ |

मनु सम्बन्धं प्रशसति |

मनु यत्‌ किञ्चावदत्तद्ेषजम्भेषजताये ॥ ७ ॥

रागदेषादिशोकापनोदकस्य मनोः परानुग्रहः स यत्‌ किञ्चापि wafaaa बाक्यमवदत्‌ asus fea wa यस्तदौोयधग्धः साभिधेनोकरणं भेषजतायै सकलदोषस्यौसधाय भवति ॥ ७ ॥

अस्य सत्रस्य कालविशेषमाह |

AANA उपेयुः ॥ ८॥

नै दाघोये निदाघसस्बन्धिनि काले ग्रोत्तावित्यर्धः॥ ८॥

तं कालं प्रशसति |

तद्धयष प्रतितेजिष्ठन्तपति ॥ < ॥

aa तस्मिन्‌ निदाघे एषः सूयः afas’ अत्यन्ततेजो युक्त

खलु तपति इति ॥<॥

[२९,१६,१२)] ATSTASTA TT | ७१५

अस्त्वेवं ततः सचिणां कि स्यादित्यत ae |

किलासत्वात्तु भयमतिद्धेभ्योपदन्ति ॥ १० ॥

सुविशेषोवास्त एते तत्‌ सत्रे ण किलासः सिहाः किलास- त्वात्‌ दु शश्रावयवश्याधिसम्भ गात्‌ भयत्र भवति चरतो west नान्निष्टपन्नादित्य एभ्यः सतिभ्यः सकाशणादति अत्यधिकां अपति खल्‌ भयं रतो अ्रयं कालोचित इत्यथः ॥ १०॥

कथमस्य किलाससाधनत्वमिति तत्‌ समथयते | शतावाउय्यदेवो राजनिरूपेत्‌ सकिलासोभवत्‌ ॥ ११॥ एता रात्रो: खल राजनिः रजनस्यापत्यसुग्रव उपेति उपेत्य सोग्रदेवाः किलासः किलासवानभवत्‌ ॥ ११॥

अथोक्ताथंन्नानपुरःसरमभे सचानुष्ठानं WMA | अकिलासो भवति य एवं विद्वानेता उपेति ॥१२॥ उग्रदेवस्ैकस्येव प्रय.गप्रापविहानुवोेकक्टकल्रविधानं

तेनास्मिन्‌ सत्रे एकोप्यधिकरोतोति वेदितव्यः यदा उपेतौति उभयत्र बहवचनं कत्तव्य' अत्र कल्पः उत्तरस्येकविशतिरःः ` संवत्रक्गपान्यदान्यनु क्त्ाभोवत्तकाले यः Gea ष्वैतन चत ब्रह्मसामानः पौष्कलश्रुष्योश्णिदोविषुवतः तस्य सामटचस्य लोक आभोशव waa इव सूथ्यमिति fara’ समानमितरमिति तथा य्मादतिरावरात्‌ एषश्चसुपयन्ति प्रथमस्याङ्नोस्य प्रतानुरूप

इति साधारणः कल्पः ॥ १२ ॥

दूति ताण्ड मदा ब्राह्मणे चयो विश्ाध्यायसःा षोडशः खण्डः |

ere AVSTASTR TET | [२३.१०२]

अथ सप्तदशः खण्डः |

अधाव्राद्यफलसाधनं दाविशतिराव सचमाह।

अनिरा चो ज्योतिरगौरायुच्यद्दोभिञ्चवः Feet दाद्‌- WEY दशादानि मद्ात्रत्छातिराचश्चान्नाययकामा उ- पेयुः॥ १॥

Mz ।१।

Mai Taw उक्लफलस! धनत्वं प्रद शयन्‌ प्रशंसति

GANA दाद शमा सास््रयदमे लोका असावादित्य Temas दाबिरशमेभ्यो लोकेभ्यः स वत्सरादमुक्या- दादित्यादन्नाद्यमवश्न्धते य एता उपयन्ति॥ २॥

ऋतव आदित्यपय्न्तादेवा;ः अब्रहेतवः खस्थानोया एक- विंशतौ रात्रयः दावि शमह: तत्‌ सस्बस्धयत्नं Waa एताभिरत्रावरो- aga. अत्र यत्रातिराादभिञ्जवमुपवन्ति wanes एष प्रा- नुरूपो यत्र वा विकद्ुकेभ्यो यत्राभिद्चवोरातरिसपे षु waatee- ब्रह्मसामानः पौष्कलश्रुध्योण्ठिदोन्यत्र संवत्छरसंमितादिति सामा- न्यकल्पोद्र्टव्यः॥ २॥

दति ताष्डयमदाब्राद्यणे बयो विं श्याथस्् सञ्दर्‌शः खण्डः |

~

[१३,९८,४ | साण्डमर बाण | 9१७ अथ अष्टादशः खण्डः | अध प्रतिष्ठासाधनं व्रयोविश्तिरात्रम्‌ सचरमाह। अतिराचो ज्योति्गेरायुरगौरायुः प््वादोमिसवः षडष्दादादशादस्य दशादान्यतिराचः प्रतिष्ठाकामाउपे Aine

ae ue i

प्रतिष्ठासाधनत्व सप्ररोचनमाडइ |

एताभिवे प्रजायतिरेषु लोकेषु प्र्यतिष्ठत्‌ ॥ २॥ रष भूरारिलोकेषु ॥२॥

प॒नस्ितहारतारातः; प्रतिष्ठाफलस्योचिता इति प्रथं सति।

यदेतास््योविधशतौरा चयो भवन्ति चय इमे लोका एव्वेवेताभिलञो केषु प्रतितिष्ठन्ति ॥ ३ ॥ Mz ua रात्रोणं ufafsaarefa afauafa प्रतिष्ठाफलं भवतो त्याह |

एता वे प्रतिष्ठितास्त,यो वेरशती राचयः प्रतितिष्ठन्ति य एता उपयन्ति ॥४॥

१८ ताष्डगमहावाद्यगां | [२६,११,२.]

प्रजापतेः प्रतिष्ठासाधनत्वादा प्रतिदितलोकत्रयसमसस्या- करात्मौणामाधिक्याहा एता अपि प्रतिष्ठिता इत्यच्यन्ते ॥४॥

शति arslaerangy चयो विंश्राध्यायस्य अष्टादशः खण्डः |

—_—_—

परथ ऊनविंशः खण्डः |

षहो चतुविशतिरातौ aa स्वर्गोत्पत्तिसाधनं प्रथमं चत. विंशतिरात्र सचरमाह।

अतिराचः IST: स्तोमः षड़दस्लयस्तिशमदरनि- स्क्तमुपचव्यस्य तन्त्रे GIA कणएवरयन्तरग्ध्यन्दिनेऽथ चयस्ति८शं fan fuse एकविं ८शे चिणवन्तयस्तिंर शमदनिरक्त' चयम्ति्ंशमदरनिरक्त' FHI रोमः Ise: प्रयङ्चिड्रद दरनिरुक्त' ज्योतिष्टोमोपरष्टोमोतिराचः ॥ १॥

gayi स्तोमः षडहद्ति वैरूपादिएढचतुष्टयर हितोरथन्तर- छदद्वाभेव निवत्येः रयन्तरष्ट्टान्यनुजानि ददत्‌ष्ष्टानीतरा णोति व्यवस्था सच दितोयः vafefa त्रयस्िशारग्भण ree: प्रधमं तयस्ति'महरनिसं तद पहव्यस्य तन्ते क्षं उपद्हव्यो नामैका- तन्ते रौव॒ तदतिक्गपं sated विशेषः मार्ध्यान्द नसवने पवमाने कर्णरथन्तर पुनानस्सोम्ध(रयेव्येता षु ana शिष्ट az ue

अस्य स्वर्गत्‌पत्तिसाधनलत्वं सप्ररोचनमाह |

Rates] लाण्डयमद ब्राद्यशं | ore

ax लोके ave

एताभिवे देवा; | लोकं BAN खगे लोके सीद्‌ामेटेताः ॥२॥

पू्बसेताभोराविभिः aa लोके सोदामेत्यभिसन्धायेता

रात्रोरनुष्ठाय देवसंलत्तणे aa समसोदन्‌ Ba एताः स्वर्ग्यादरति

ओषः तथा च तैत्तिरोयकं यथा वे मनुष्या एवं देवा रय रासन्‌

ते कामयन्त शरज्तिपापानं सत्यमुपहत्य देवे समसो इव'च्छ,मेति त एतं चतुर्धि'शतिराच्रमपश्यतित्य्थः ॥ २॥

अथासां aaa’ साधयति। एता वाव ब्रघ्रस्य विष्टपोयदेने चयस्ति्शा मद यतः सन्धोयन्त तेन THE विष्टपररोदन्ति ॥ २ ॥

एता वाव एता एव॒ चतुवि'णतोरा्रयोब्र्नस्यारित्यस्य विष्टपोदुलोक इत्यथैः सोवा श्रादित्योव्रभ्रद्रति fe श्रुत्यन्तर एवं सति ave विष्टपख्थानोयासु रातिषु यद्यपि एते व्रयच्तरिंशा- स्रयस्ति'णस्तोमकान्यहानि मध्यतः सन्पौयन्ते सम्यक्‌ प्रयुज्यन्ते तेन साधनेन ave विपभेव रोहन्ति सक्िणः ॥ २॥

WAAAY यत्‌ Yer. स्तोमः षड़ हहयन्तत्‌ प्रशं सति | मध्यतः पष्ठान्युपयन्यन्न वे पृष्टान्यन्नमेव तन्सध्यतोषी- यते TAA सदन्नसिनोति ॥४॥

अन्रसाधनत्वात्‌ षट्‌सामाककान्‌ संल्यासास्यात पृष्टानां साम्येन स्तति; ॥ ४॥

<२५ ATTA CATES । [२१,१९,९| अरधातिराचमम्निष्टोमसुक्ता शिष्टा एक्रविंशतिरा चोः सप्तधा विभज्य प्रशंसति | सप्तरादावा एते NY I ae ॥ ५॥ ततः किमित्यत are । अतो वै प्रजाः प्रजायन्ते ॥ ९॥ अतः सप्ताहसकाशात्‌॥ € ॥ ततश्च किमित्यत aie | परप्रनया fasta य एता उपयन्ति ॥ ७॥ स्पष्ट ॥७॥ रध पुनः सप्ताहस्पत्वमेव छम्दोमस्था नोयत्वेन प्रशंसति | अपशव्यं वा एतत्‌ सच यदच्छन्दोमं AORTA न न्दोमवत्यस्ते न पशव्याः ॥ ८ ॥

पशवन्छन्दोमाइति श्युतेस्तद्राहित्यादेतत्सचमपशव्यङ्गल्‌ तथा सति यत्सप्नाहाभवन्ति तेन Sasa: श्रत: पशव्याः सुल्यसप- HUTA छन्दोमत्वस्ततिः ॥८॥

अत्र aafanfagata यददहरन्तरा व्यवहितमस्ति तत्‌ प्रशसति |

चयस्तिरःशस्तुयस्िध्शमन्वे ति चिवत्‌ चिडृतमयादग्नर

[२३,१९,११९। ताष्डपममदःबाद्यमण | ७९१ रोदन्ति यत्त॒यस <शत्त्‌यस्ति,८शमन्वे ति प्राणात्‌ प्राणेषु प्रतितिष्ठन्ति ॥ < ॥

aafane चिद्ठदादिषट्‌कानामग्रत्वात्तयोरानन्तर्यवसकलस्य स्वर्गादेरग्ररोहणं ya ॒विच्छन्दोमम्तोत्रौयानवकामकत्वात्‌ प्राणानां च नवकात्कत्वात्‌ प्राणेषु प्रतितिष्ठन्ति प्राणेषु प्रतिष्ठा, नाम चिरकालजोवनं anf गयोरनुगतिः खष्टाः॥ € ॥

यत्‌त्रिवृत्‌चिवृतं ure i

विहतो हितोयस्य एष्यस्तोमषडहस्य प्रत्यक्त्वादन्तिमं चि- छदहभवति तत उत्तरभेकं तिह दनिरुल्ञमहः wa एवमतस्तयो- रनुगतिः। १०।।

अधान्तिमिमग्निष्टोममदहस्तदितरसम्त्यथं मिति ्रशं्ति | विलोमानो वा एताराचयो यत्‌ज्योतिरगिष्टोम उत्ा- नोयमद्भवल्यकपघस्य HA ॥ १९॥

चयस्ि'शानन्तरं विणवमहस्ततः पथादेकविशे दे इत्यय- दिव्य॒त्क्रमादेता राचयोविलोमानः Te Aaya रूपं तासां यद्दि ज्योतिष्टामोगिष्टोम उत्थानौयः सक्रात्थानसम्बन्धपह- भेवति aqane अनिर्दिं्टस्व प्रजापश्वादिव्यतिरिक्तस्य फलस्य ee waa ज्यातिष्टामस्याङ्गः एष प्रतानुरूपो गौरोवित- मनुष्टुभ्यन्हमविक्त,सस्य स्वसाधनत्रादिति भावः रथ कल्यः, अत्र संसदामतिरात्रः ण्यः स्तोमः षडहः प्रथमल्ं चतुंमहः

( ९९ )

९२२ ताण्डासद्धाब्राद्यणं | [₹द,२०,द ]

TWAS WAITS लोके त्वष्टौ साम यद्यनुतोदमिवयादि- कल्पो द्रषटव्यः॥ ११॥

द्ति ताष्डपमहावुद्मणे वयोविंशाध्यायख एकोनविंशः खण्डः |

अग्र विंशः खण्डः |

अथ हितों चतुवि शतिरात्र प्रजापशोरन्यतरकामानां सच- माह | | |

अतिरा चोद्यावभिश्चवौ weet दादशादस्य दशादा- न्यतिराचः प्रजाकामा वा पश्र क्रामावोपेयुः॥ १

स्गष्ट । १।

आदं षडहदयं प्रशसति ॥

BATS योनेः प्रजाः पशवः प्रजायन्ते यत्‌ क् परी षडदा- बुपयन्ति SATS योनेः प्रजया IAA: प्रजायन्ते ॥ २ ॥

लोके खल्‌ क्त.सादेवोत्पादनयोग्यादेव प्रच्छादयो न प्रजाः पशवथोत्पद्यन्ते अस्त तथा लोके किन्तत आह य्या क्सो गवामयने fast षडहा वपयन्ति स्विः तरिं क्त पादेव योनेः खयमपि प्रजाः पशुभिश्च प्रजायन्ते सख्दाभवन्ति। : २ ॥

अध दशाह प्र्ंसति।

अथ यानि दाद शादस्य दशादानि वाचमविच्छिन्ना- मुपयन्ति प्रजननाय ॥ ३॥ ।

{३३२१.९] ताण्ड त्राद्यं । ९९३ गताधंमिदं॥३॥ अय स्वां Wal: प्रशंसति। एताव प्रति्ठिताशतु्विंर्‌शएतीराचयः प्रतितिष्ठन्ति य

रता उपयन्ति ॥ ४ ॥

प्रतिहितस्य संबत्सरस्यावयवभूतानामदैमासानां समानस- ख्योपेतत्वादासामपि प्रतिष्ठितत्वमिति ॥ # ॥

इति ताण्ड्रमहाबद्यणे चयो वि श्पभ्याचख विंशः खणड़ः |

अय एकविंशः wae | अथान्नाद्यफलसाधन प्रजापतेः पञ्चविंगशतिराच' Baar | एता एव स मद त्रताः ॥ १॥

एता एव दितोयचतुवि तिरा चोक्ता एव ॥ १ ॥

आआसामन्रायफलाय सप्ररोचनमादह।

एतार्भर्े प्रजापतिः स्वमन्नाद्यमवारन्धे ॥२॥

अत ददानो अत्रादययमवरन्ते इति॥२॥

अथादिष्टमहाब्रतश्विलिलान्रायफलसाधनमिति प्रशंसति ।

चतुविं {शतिः संवत्सरस्यादंमासाः संवत्सरः पच्ञविं - Wa sd संवत्सरादेतामिरन्नायमवस्न्धते य एता उप- यन्ति ॥ २॥

OR ताण्ड {मद ब्राद्यण । [२,२२.३]

संवत्सरावययभूताशतुविं शतिरहैमाससथा नोयाअ्तुरविं"शति- रात्रयः पञ्चविंशोवयवो संवत्सरः ततस्थानोयं महहान्रतमन्नं एवं सल्येताभिः सत्रिभिः संवद्रादेवात्रादययमवरुन्धते संवत्सरे क्टखा- त्रनिष्यत्तेः के अवसुन्धत इति चेत्‌ य एता उपयन्ति ॥ २ ॥

दूति ताण्डमदहा ब्राह्मणे वयो विंशाध्यायस्य एकविंशः खण्डः |

ay हापिंशः Ww:

अथ षड्विग्रतोरात्र प्रतिष्ठासाधनं सत्रमाह |

अतिरात्रो गीश्वायुख दे अदनी दावभिसवौ geet दादशदस्य दशणद्ान्यतिराचः॥ १॥

ae ॥१॥

आसां प्रतिष्ठासाधनत्व सप्ररोचनमाद।

ऋतवोनप्रत्यतिष्ठधस्त एताभिः प्रत्यतिष्ठन्‌ प्रतिष्ठाका- माउपेयुः प्रत्येव तिष्ठन्ति ॥ २ ॥

ae | २। । प्रतिष्ठा मेव प्रयोक्तगतसं यया प्रशसति |

षडवा तव ऋतु बेतामिः प्रतिति्न्ति ॥ १॥

TM । २।

[९३,२२,७] ताष्डमडात्राह्यणं | ७२५

आद्यो हे अहनो प्रशसति |

यद्ग श्चायुश्च दे अनो भवतो मिथुनौ स्तोमावुपय- न्ति प्रजाल्ये ॥ ४॥

गौः स्तो आयुः पुरुष इति मिथुनौ परस्परं प्रजात्ये प्रजन नाय ॥ ४॥

अथ weet प्रशसति |

VAR प्रा षड्दावृपयन्ति i प्रपा एव ॥ ५॥

विप्रकौणत्वाभावैन गवामयनं एतत्‌ कसो प्रजादिक्त,पौ सम्पद्यत ॥५॥

अध दशाह wala |

अथ यानि दादशादस्य ट शादानि वाचमविच्छिन्ना- सुपयन्ति प्रजननाय ॥ € ॥

we । ६।

अथ सर्वामिलित्वा प्रणंसति।

एता वे प्रतिष्ठिता षड्विरंशतीरा तयः प्रतितिष्ठन्ति य एता उपयन्ति ॥ ७ ॥

ऋतूनां प्रतिष्ठासाधनत्वात्तेषां च संवत्सरातमकत्ेन प्रति.

हितत्वादास्ामपि ufafsaa’ ॥ ॐ ॥ इति ताण्डमदाबुाद्यण चय वि शाध्यायस्य द्वाविंशः खण्डः |

=^ ~

९९६ ताण्डयमदात्राद्यणं | [२३,२४,१] ay चयोविंशः Gay: | a4 सिहसाधनत्र्तवाणां anfaufacraars | अनिरादो ज्योतिर्गोरायुच्यद्ो दावभिशवौ षड्रौ दाद्‌ शादस्य द शादान्यतिरा WHAT उपेयुः ॥ ९॥

गतार्थमेतत्‌ ॥ १ ॥

ऋदिफलं प्रयोगद्ठारोपपादयति।

एताभिरव नक्ताणि सर्वाश्ठद्धिमाशरु वन्‌ सर्वाश्टदिष- भवन्ति य एता उपयन्ति ॥ २॥

अत एता उपेयुसःसङ्दाभवन्ति॥ २॥

प्रयोक्तसं व्यासाम्यादप्येता ; प्रशस्ता इत्याह |

यदेताः सप्नविशशतीराचयोभवन्ति सप्रविरशनिन्न् चाणि नक्तचसग्डिता वा एता रा चयो नक्तचाणामेवदधंख-

श्ेवन्ति ॥ २॥

e azn 2 il दृति नाण्डमदंा ब्राह्मणे चयो वि ण्ाध्यायस्य वयोविश्षः खण्डः |

अथ चतुविंश खण्डः | अथ पशफलस।धनमष्टाविगशतिरातर' BAA | एता एव स मदात्रताः पप्रुकामा उपेयुव्यदेता अष्टा-

[२३,२५,३] ताण्ड1मदात्राद्यणं | SFO Frymataay भवन्त्यष्टा शफाः पशवः TEMTTAT HA: पश्नवर्न्धते ॥ 2 सुगमं ॥ १॥ दृति ताण्ड मदाब्राह्मणे दयोवि शाध्यायखय

aq fea at: खण्डः ॥

अथ पञ्चविंशः wuz: |

अरथानन्तकथ्रोफलसाधकं प्रजापतेरेकोनति'शद्रा्रः सव्र माह |

अतिराचनो ज्योति रायुीरायुः पच्वादोदावभिश्चवी USE दाद्शादस्य द शादान्यतिराचः॥ १॥

स्पष्ट ॥ १॥

आसां योफलं सप्ररोचनमाद्।

ताभिर प्रजापतिरनन्तारभ्रियमजयत्‌ ॥ २ ॥

STU

कथमनन्तय्रौफलसाधकत्वं अस्येति तदुपपाद्यति |

अनन्ता वार्ता या एकयानविरशन्नेति वै वाचो- नन्त ॥ ३॥

एत। राचयोऽनन्ता वद्धः खल्‌ यदा अनन्ताः पञ्चाहषडहा्याः

ore ताण्डमदात्राह्मण | [22,242]

अनन्तसङ्कातकासु ABT ततः कोतिशयदति तज्रोच्यते यदा ने कयानेति न खयत aga वा चोऽनन्त्य तदभाव आनन्त्य वा प्रतोतिः॥३॥

अस्तवे वं सतिणां किमायातमिति तदुच्यते |

यदेता एकया नविधशशद्रा चयोभवन्त्यनन्तामेवेताभिः faq जरयन्ति ॥ ४ ॥

स्प्रष्टु isi दति ताण्डमदाब्राह्यणे वयो वि शाध्यायय्य पञ्चविंशः खण्डः |

aq alan: Bw: |

अधात्राद्यफलसाधनं FANS सत्रमाह।

अतिराचस्तरयोभिक्षवाः षडददादाद शादस्य दशदान्य तिरा चोन्नाद्यकामाउपेयुः ॥ १॥

स्पष्ट ue

्रधेता अत्राद्यसाधनादति स्तौति।

परोक्तमन्यानि सत्राणि विराजं BATT प्र्यक्तमेता- विराजसम्पन्नाः ॥ २ ॥

अरन्यानि सत्राणि स्तोमपरिगणनादिना विराजं संपद्यन्त एतत्‌ सत्रगतासु रात्रयः wad विराजं विंशत्‌ संख्योपे तलात्‌ तिगदक्तरा विराडिति ga: uu

[२१.२०९] स्ाण्डप्रमडाब्‌ द्य rE awa fa aa: सतवरिणाभित्यत भाद | प्रत्यत्तमेताभिर न्नाद्यमवर्न्धते य एताउपयन्ति ॥२॥

aa विराडिति अुतेरेताभिरत्रावरोधदति॥२॥

इति ताण्डमडाब्राद्यणे चयोविं शाध्यायस्य wefan: खण्डः |

—_-———

wa wafam: qua | अधघात्रायसाधनं प्रजापतेरेकत्रिंशद्राचंसत्रमाह। रता एव HARA रतां परजपतिरमिपूनमच्- दमवासन्ध ॥ ९॥ अभिपृ्ैमनुक्रमे व॥१॥ कथमाभिरत्राद्यस्याभिपूव्वमिति तदुपपादयति | अन्नं विराडन्नं बतं ॥ २॥

पूवौक्र िंगद्राताख्यमेवमव्रस्य महात्रतस्थामसाधनतवं अस" ALA अत उभयोरप्बव्रासकत्वादुभयानुष्टानक्रमेणान्रलाभः॥ २॥

अधान्धेषामपि एतदनुष्ठायिनामेतत्‌ फलं भवतीत्या |

अभिपूव्व मेवैताभिरज्नाद्यमवरुन्धते ॥ २॥ (, श 3

one ाण्डमराबाद्यशं | [28,258]

स्पष्ट ॥३॥ दूति ताण्डरमद्ाब यणे चयो विं श्ाभ्यायस्य सप्नविशः खण्डः |

अथ ्रष्टाविशः खण्डः | अथ पश्फलसाधनं दाति द्रां सव्रमाड । अतिराचोमौ शाय दे eat चयोभि्वाः षडा द्ादशदस्य दशाद्ान्यतिरातुः पश्टकामाउपेयुः॥ १॥ स्पष्ट ॥१॥

अथास्य पशसाधनत्वं वक्घन्तद् तसं व्यामतुष्टुपसंपादनेन प्रणं- सति।

ART एतारातयः॥ २॥ ATU कथमिति तदुपपादयति |

दाति धशदस्षरानुष्टुप्‌ ॥ ३॥ स्ट ॥२॥ रतः किमित्याह |

दागनुष्टेप्‌॥ ४॥ सटः usu

[२३,२८.८] लाण्डममडावुाद्यण | Oz वागामकल्वेन पश्वाककत्वं दयति | चतुष्पादाः पशवः ॥ ५॥ अतुष्टुभखत्वारः पादाः पशुनामपि तावन्त एव ॒अतस्तयाः सम्बन्धः ॥ ५॥ असतयं वं कि तत इत्याह । वाचा पश्न्दाधार ॥ ६ ॥

पूवव प्रजापतिः वाचानुष्ुवासना यान्‌ पशन्‌ दाधारेति अरुषटुभोबामगर पत्वमसकहभितं ॥ ६ ॥

कयावाचति सोच्यते |

एताभीराचीमिः॥ ७॥

राबोणां अनुष्टभाच्च संख्यासाम्बादाचा दाधारेत्वप- aaa ॥ ऽ ॥ ६ ५

ददानोमपि पशुनां वाचा आगमनादिव्यवहार एतत्‌सम्बह- इत्याह |

तस्मात्ते वाचा सिद्धा वाचा इता आयन्ति ॥ ८ ॥

यस्मात्‌ प्रजापतिः वाचा पशन्‌ ्टतवान्‌ तस्मादिदानोमपि सखस्वामिवाचा frat वाद्माव्यवहारा आसन्‌ किच्च वाचा एहो- त्यादिरूपया वाचा आहताः खामिणकाशमायान्ति इदानौ- MAMAS प्रजापतेवीचा पशधारणं Baa भवति अत एवा- Mush: पका मानामुचित इत्यर्थः |

O22 लाण्डयमडाबाद्यणं | [22,255] A

वेदार्थस्य watts avers” निवारयन्‌ | समथा खतुरोदेयाद्‌ faardtaaeat ।॥ ८ ॥

इति ओोमद्राजाधिराजपरभेश्वर वेदिकमारगपरवर्तकयो वौरवुक मूपालसाम्ब्ाज्यषुरन्धरेण सायणाचाय्यण विरचिते माध वौये सामवेदाध-प्रकाओे ताण्डयमहाब्राह्मणे ्रयोविशाध्यायस्य serfs खण्डः | वरयो विंश्ाध्यायः समासिगमत्‌ |

अथ VAAN: |

अथ प्रधमः खर्डः |

यस्य निण्वसितं वेदायो वेदेभ्योखिलं जगत्‌ | निन्रमे तमहं वन्दे विद्यातोधमरेश्बरम्‌ ॥

त्रयोविं शत्यध्याये हातरिशद्रात्रिपयन्तानि सत्राणि निगरि- तानि अथास्मिःखतुरविंशेध्याये तयस्तिशद्राचमारभ्य संवन्सर- पथन्तानि सत्राणि निरूप्यन्ते तत्रादौ प्रतिष्टाकामाय रयसखि- शद्रातरसंजन्नक WATE |

अतिराचस्लयः पा दा विश्वजिदतिराच एकः पच्चा- छो द्वाद शादस्य द शादान्यतिराचः ॥ 2 tl a: १। |

रुतस्िन्‌ aa भ्रधिकारिणो दशयति |

प्रजापतिः प्रजा अजत तान्‌ प्रल्यतिष्ठरसा एताभिः प्र्यतिष्ठन्निमे लोकान प्रत्यतिष्ठधस्त एताभिः प्रत्यतिष्ठन्‌ प्रतिष्ठाकामा उपेयुः प्रत्येव तिष्ठन्ति ॥ २ ॥

ORB ताण्डामद्ाबाह्यणं | [28,%,8]

प्रजापतिना wet रेवमनुष्या दाः प्रज्ञाः परथिव्यादिलोकाखन प्रत्यतिष्ठन्‌ wearer ततः प्रजापतिनानुषठिताभिरेताभि- स्रयस्तिशद्रात्रौभिः प्रतिष्टामलभन्तः तत्तस्मात्‌ प्रतिष्टाकामि- नामस्मित्रधिकारः॥ २ ॥

अत्र पच्चादहे व्धद्रयथन्तरयोः साम्नो रन्योन्यस्थानव्यत्ययेनानु- Banana तत्‌ प्रशसति |

HSA वा एताः BEIT अरूपेण प्रजाः स्पा अ GUA लोकाः TET यद्रथन्तरस्य लोकं वर दद्‌ापद्यते IE तो रथन्तरमद्पेणेवेभ्यस्तत्‌ सपं प्रजनयन्ति ॥ २॥

सत्रावयवभूतास्रयस्विंशद्रा्यो याः सन्ति एता च्ररू- चेरैव सरूपाः सम्पव्राः इयं प्रथमा रात्रिरियं हि तीये त्येव व्यत्ययं रूपमनुष्टानात्‌ पं त्रास्ति WAT सम्पत्तेः तख्मादरूपं कारणं सरूपं काय्यै. प्रजाश्च हस्तपादादिरूपरदहितेन शक्रशोनिता- लना वौजनियोजनोत्पादिता हस्तपादादिरूपोपेताः सम्पन्नाः पृथिव्यादिलोकाश्च रूपरहितेन परब्रह्म णोत्पादितरूपवन्तोऽभ- वन्‌ तहतहद्रथन्तरसान्नारपि परस्पर स्थानव्यत्यये सति wala नराहित्यलत्तणं कत्वा तद रूपमस्ति तत्ते नारूपे शेवेभ्बः यज- मा नोपकाराथ सामगानलत्तणा उद्वातार प्रजनयन्ति ॥ २ ॥

अत पच्चादप्रयुक्' किचिदाषमाशंक्य परिहरति |

लप्यते वा एतत्‌ TEAC, पन्चा दातुपयन्ति न्तव.

{२४,१,९] AGIA | ७३५ कष्यन्ते यत्‌ पृष्टयः षडदस्ते न षष्ठमदर्न लप्यते Aaya: कल्पन्ते 1 ४॥

पञ्याहानुपयन्तनु तिष्ठन्तोति यदस्ति एतदटेतेनानृष्ठानेन षष्ठ- स्याह्कोलोपे सति षट्‌संख्याका तवो न कल्यन्ते सखस्वकालो- चितफलदानसमथान भवन्ति सोऽय दोषः दादशाहमध्ये पष्य षडडानुष्टानादुकदोषपरिहारो FEA gs i

षडहानुष्टाने पञ्चाहानुष्टानं विच्छ्िद्तेत्याशक्य दशाहस्य पञ्चाहदाररूपत्वात्र विच्छद इत्यभिप्रायेणाह |

अथ यानि द्वादशादस्य दशादानि तेन पादेभ्यो

नयन्ति ॥५॥

्रहर्लोपटोषसमाधानानन्तर पञ्चाहविच्छेदटोषसमाधानं द्रष्टव्यमिति शेषः, कथमिति Suead हादशाहस्य यानि दशाहानि विद्यन्ते तेषां हा हौ विभागे सति दै पञ्चादौ war देते तेन पञ्चाददयसम्पत्रेनैव सत्रानुष्टायिनः पञ्चारेभ्यो न यन्ति नापगच्छन्ति॥ ५॥

अधास्य यत्‌ चयस्ि शद्रा सत्रस्य मध्ये योज्यो विश्वजिरति- शाच्रस्तमेव प्रशंसितु दृ्टान्तत्वविवच्तया waza fafagaa परिकल्यो पन्यस्यति |

ऊधर्वा अन्तरि त्त स्तनावभितोनेन वा एष देवेभ्यो दुग्धेऽमुना प्रजाभ्यः ॥ ६ ॥

qatar यदिदमन्तरिचमस्ति तदिदं ब्रद्माण्डरू-

९३६ ASSET ` [२४,१.८

पाया WAT ऊध अजाधेनुमहिषादौनां प्रभूतज्नौरसन्दे णादू- धरित्यु्यते अ्रजासम्बन्धिन ऊधसः पाश्वंयोदहैस्तनौ भवतः एवं ब्रह्मार्डरूपस्याजाशरौ रस्यान्तरि चमूधसानोयं प्रभूतवघा- पसं ग्रहम्त नत्वा त्तस्य wafers ऊधस इति तदुपरि we Se द्यावाप्रथिव्याख्यौ दौ स्तनौ भवतः aaa अनेन a यावाण्रथिवोरूपेरौ व स्तनेन देवेभ्य इन्द्रादिदेवार्भेषजगदौश्वरो दुग्धे यागसस्बन्धि हविलंक्षणं at सम्पादयति असुना ATA रूपेण स्तनेन प्रजाभ्यो मतुष्यपश्व यथं दुग्धे हष्युदकरूपं सम्पा दयति ॥ ६ ॥

नन्वन्तरित्तस्य कथमूधस्त्व कथवा व्यावाषटयिव्योस्तनदय-

रूपत्व मित्या श क्या | इथं वा अन्तरिक्तं वियदिमी स्तनावमितः॥ ७॥

दयं वे दृश्लमानभेवान्तरि चतं वियत्‌ व्यगमयत्‌ arate fast PACA a तस्मादस्योधस्त्वात्‌ देवमनुष्यापेसितस्य हिः इष्टि रुपस्य त्षोरदयस्य खवणादन्तरि क्तस्याभितोषत्तं मानयोः या- वा एधिव्योः स्तनत्वं स्यात्‌ एतत्‌ द्यावाषटधिव्योः स्तनदयतवसुक्त ATM UAT A ॥ ७ ॥

तस्य crate विसवादिनौो काचिदेव ऋचमोरयति | AAA TAT Ul ८॥

~ a ~ bm # , age द्यावाषथिव्या canquefarqaaay waa ड दन्ति तदभिलच्य उक्ता॥ ८ ॥

[२१.१.११] ताणष्डमदाव्राद्यण | eB अनुक्ला काचिद्टक्‌ समान्नाता ताभेताचं पृच्छति ।

on चयः wae देवावदिरासतव्यं नद दितात- नेति ॥८॥

हविभुजो ये देवा वहि रासतव्यं सवरूपं यन्नमवख्िताः ते देवास्ि शति तरिंसत्‌ संख्याकाः तधा त्रयः परः ्रपरेपि तरिसंख्या- काः एते चयस्ि'शत्ं व्याकाः टेवा लोक वये विभज्य वत्तं ते एत- चये देवा दिव्येकादशस्थेव्यादिमन् ATA: तनशब्दा धननामसु पठितः दिततिशब्दः दैविध्यमावशेहगब्द एवका- राधः व्यतिशब्टोवोगतिप्रजननकान्त्यशनखादनेष्िति धाती- त्यत्र; अवर प्रजननाथमाचष्टे तस्य वाकस्यायम्धं; aafaua संख्याका देवा efaa eau घनं लोकदइयवस्तिनं दिधाल्लत्वा प्राजनयन्ति इतिशब्दः समाष्यधः इत्यन्तामन्ताः अन्तरिचस्यै- धसतव द्यावापृथिव्योः स्तनहयत्व च सम्पाद्वन्ति॥८॥

तदृष्टान्तेन प्रक्नतक्रतावपि तत्‌ सवं' सम्मादयति | ऊधव मध्यमोतिराचः TATA: ॥ १० ॥

अस्मिन्‌ क्रतावायन्तयोरतिरायोखध्यवत्तोँ योयं विश्वजिद्‌- तिरावः सोयं ऊध्व क्रतुफलाख्यस्य ब इक्तोरस्य धार णस्थानम्‌- waa विश्वजिदतिराब्रस्याभितः पुरस्तात्पश्ाच्च यौ पञ्चाहो faaa तो MASA क्रतुफल टो ह नहेतुत्वात्‌ ॥ १० ॥

उक्तस्य वि्वजिदतिरात्रस्याभावे वाधमाडह। ( €३ )

owe ATGIASTITYS | [२४,१,१९]

यदेषोनतिरा चः स्यादटूः प्रतिद्रेत ॥ ११॥

येष तयच्िं शदतिराव्ररूपः क्रतुरनतिराजो विश्जिदति- रातररहितः स्यात्‌ तदानोभेतस्याः सत्ररूपायाः कामधेनोरूधः- स्थानोयं फलदानसामथ्य ` प्रतिरेत्‌ ॥ ११॥

अन्वयव्यतिरेकाभ्यां विश्वजिदतिराव्र' प्रोच्य कत्तंव्यसुष- संहरति । ARTS ATTA: काय्य ऊधसोप्रतिदाराय ॥ १२॥ यस्मात्‌ कारणादयं विश्वजिदतिरात्रः ऊधःस्यानोयः तद्‌-

wa फलसामरया ख्यमूधा विनश्यति तस्मात्‌ कारणादिश्वजिद्‌- facia, waar विनाशायानुष्टेयः॥ १२॥

श्रस्य क्रतोः समदिद्ेतुत्व दर्थयति। चयस्िरशदवता WATT वसत नदिस्तसादता भिर्यजन्त ऋध्या एव ॥ १३ ॥

याः यस्ति शत्संख्याका देवता हविभ जः सन्ति ताः wal ताभिः सत्रगताभिस्तयस्ति शद्राचिभिराश्न वन्‌ समदि प्राप्ता तेनेदं aa दिसंन्नकं भवति यस्माद्ेवता MN वन्‌ तस्माद न्यापि एताभियोक्ताभिस्रयस्ति शद्राचिभियजन्ते ॥ १३२ ॥

एतत्‌सतरगतासु aafaugifay ब्रह्मसारं नानाविधलं प्रणंसति।

` (२४,२,१| ताण्छमद्ाब्राद्यणं | ord नाना ABATAT AES नाना बोय॑ताये नानेव वीर््याण्यवरन्धत ॥ १४ ॥

अस्मिन्‌ क्रतो बहवः पञ्चाहा; सन्ति तेषु ब्रह्मसामानि नाना परस्परविलत्षणानि उपयन्त्यनुतिष्ठेयुः तद्यथा प्रधमं पञ्चसु दिनेषु क्रमेण SECURE श्ये तग्यहावे टग्भमियेतानि ब्रह्मसामानि दितोयपञ्ाहस्य प्रथमतो हहत्‌पश्ाद्रथन्तरं ततो मानवं Ee वाशिष्ठमिति ब्रह्मसामानि यद्यपि दितौयटढतौययोमनवमस्ति तथापि हितौये लामिदाद्चोनरद्त्यस्याख्चि मानवढतोयेतु शग- wy शचोपत दत्यस्याखचौ ति शेषः तदेवं ब्रह्मसास््रात्रानाविधत- मह्ृात्रानाविधवीश्चताये सम्यद्यते ततो यजमानाश्ापि नाना- विधान्येव arate org वन्ति ॥१४॥

इति ताण्डयरमद्ाबृद्यणे चतुष्वि शराध्यायख प्रथमः खण्डः |

अध feta: खण्डः । अथापरः चयस्वि"शद्राचरख्दिकामानां सत्रमाह। अतिरातौोभिपुवः षडद्ोतिरातौऽभिपुवः षडोति- शतोऽभिपुवः षडदोद्राद शा दस्य दशादानि मदात्रत- चछातिरात्‌ छ ॥ १॥

Mz yet

^, ताण्ड सद्ात्राद्यशं | [22,2.2]

aaa चयस्तिशद्रावक्रतुः देधा विभज्य aa इयरूपत्व सम्पाद्य तेन Wada समानं फलं दशयति |

आदित्याश्चाङ्गिरसद्ैतत्‌ सतरसमदधतादित्याना- मेकबिधशतिरङ्गिरसां द्वादशा आदित्या अस्िल्लोक Bal आदित्या अमुख्िन्नङ्गिरसोसिन्नङ्किरसोमुकिन्‌ इयर सत्‌" यावत्‌ दयेन AAU afer तावल्येतासाश्टदिः ॥ २॥

्दिभे श्रादित्याः सन्ति ये चान्येद्किरसः सन्ति तदुभयेपि मिलित्वा एतत्‌ सव्रमन्वतिष्ठन्‌ अस्मिन्‌ सत्र तिभिरतिरा्रूपो पेतास्वयोभिभ्रवाः षडदहाभिलित्वा रकविंशतिरात्र wa’ सम्पद्य- तेस आदिव्यानां भागः अतिशिष्ट दादणाहरूपं सत्रं सोयम- ङ्किरसां भागः तव्रादित्याः watda भागेन लोकदयसखहि प्राप्ताः रद्गिरसो aft सख्भामेन लोकहयसमददिः प्राभ्रवन्‌ तदेतदादित्यानामङ्किरसाञ्च fefad सत्र araxafa तावतौञ्च क्रतसत्रगतानामेतासां त्रयस्तिशद्रातौणां wifeca सचमि- त्वस्यदैयने तिव्या ख्यानं एकविशतिराव्रहादशाहरूपेण दिविधेन सत्रे णादित्या अरङ्गिरसश्च सखदि' यथा प्रा्रवन्ति तथेव तयद्ि- ward ण लोकदये दिगुणां सखिः प्राप्र वन्ति ॥२॥

इति ताष्डमहावाद्मणे चलुष्वि wre

दितोयः खण्डः |

[९४,३,३ |] ATSTACTa ह्मण | O32 अथ ठतौयः Ww | अथ cal aafa nara सवंकामसाधनमाह। अतिराच्रस्तृयः पच्छा दा विश्वजिदतिरास्लयः पच्चादा अतिराचः॥ १॥ स्प्र्ट । १। अस्मिन्‌ wa किच्चिदोषसुद्नाव्य परिहरति | अपशव्य वा एतत्‌ aa यदच्छन्दोमं यद्िश्वजिति कन्दोमानुपर्यन्ति तेन छन्दोमवत्यस्ते न TAT: ॥ २॥ चतुर्वि" चतु्त्वारिणाष्टाचत्वारि नामका: सामा; गाय- Dargie hres स्याभि्चानताङन्दोमा इत्युच्यन्ते ते च पशप्रािहेतुत्वात्‌ पशव्यास्तेः छन्दामेविंरलितत्वादेतत्‌ aa अपशव्य पशप्रािसाधनव्र भवतोति दोषोद्वावनं अनुष्ठा- तारो विश्वजिदतिरात्रे छन्दामाननुतिष्ठन्ति तेनेतत्‌ सत्र ग- aaa: छन्दोमवत्यो भवन्ति तेन कारणेन पशप्राधिदहेतवश्च भवन्ति यद्यप्यस्मिन्‌ विभ्वजिदतिरात्रे सात्तात्न्दोमा नसन्ति तधाप्यपायेन छन्दोमाः सम्पादयितु werd कथमिति चेत्‌ तदुच्यते त्रिद्ठतपच्चदशयोः स्तामाशतुर्वि"यः सम्पद्यते wa दशत्रिणवयोतुश्त्वारिशः पञ्चट्‌ शत्रयस्ति शयोरष्टा चत्वारि ण इति सम्प्रादन॥२॥ saa सत्रस्य पर्तिरूपत्वसम्पादनेन सवकामप्राधिरेतुलव दर्शयति |

७५३ ताण्डामद्ाब्राद्यशं | [२४,३,४]

पर्िण्या वा एता रायो यद्भामद्ामयन्ते तमेताभि- रभ्यश्रुवतं यत्‌ यच हि पक्तौ कामयते तत्तदभ्यश्रते ॥३।

श्रस्य सत्रस्य मध्ये विश्वजिदतिराच्ः पक्षिदेह' व्यते तस्वा- भितो हा पञ्चादौ पक्ताविव सितौ तस्मात्‌ पक्तिसम्बन्धात्‌ सव्रग- तारात्रयः ofa एव भवन्ति तथा सत्येतत्‌ सच्रानुष्ठायिनोय- छामङ्गामयन्तं तं mada पक्चसमानरातोभिः सवतः पराभ्रवन्ति लोकेपि fe wat यतर यर कामयते तत्र तत्‌ खान मभितः प्राप्रोति तदइदत्रापि कामप्रािरित्यर्धः ॥२॥

अत्र विश्वजिदतिरात्रात्‌ पूेषुत्तरेषु चया वित्वसंख्यास्ति तां प्रशंसति।

विवृता प्रयन्ति तिवतोद्यन्ति प्राणावै तिवृत_ स्तोमानां प्राणैरेव प्रयन्ति प्राणेषु प्रतितिष्ठन्ति ॥ ४॥

नाव जिहच्छब्दः स्तोमवाचौ किञ्च अह्गततिसं ख्यासुपल- aafa तथा च निदाने यत्‌ faaat प्रयन्ति चितोदयन्तौति चयः पञ्चाहा; पुरस्तात्‌ चय उपरिष्टादिति चरिसंख्यायोगात्‌ विहदि- aa भवतोत्यथः fare पूव्वेभाविपच्चाहगतया विसंख्यया प्रयन्ति प्रारभन्ते वि्च्वात्प चा द्वाविपञ्चाहगतया विस ख्यायोगा- gata समापयन्ति तस्मादिदं aa प्रशस्तं ॥ ४ ॥

दति ताण्डमदा प्राह्णे चतुषिवं ` शाध्यायस्य दतोयः खण्डः |

[९४,४,३] साण्डामद्ाब्राद्यणं | ७४३ अघ चतुधेः खण्डः |

अध चतुस्तिशद्रा्रमृदिकामानां Taare |

अतिराचो ज्योतिरगे रायुस्वयदम्तयोऽभि्षवाः षडदा दादशादस्य दशदानि महात्रतच्चातिराचश्चद्धिकामा उपेयुः ॥ ९॥

ज्योतिर्गौरायुरिति तेषां चयाणामह्ां समाहार एवाव - हो द्रष्टव्यः ॥ १॥

अस्य सतस्य wafers कथन्तहि शदयति |

Ufa प्रजापतिः सर्वाम ्र्वाखदिघ्नव- न्ति य एता उपर्यन्ति ॥ २॥

एताभिः सतव्रगताभौरा्चिभिः श्यटमन्यत्‌ ॥ २ ॥

रात्रिगताञच्चतुशचत्वारि शलं at प्रशंसति |

यदेताश्चदुस्तिंशद्रा चयो भवन्ति Aare वताः प्रजापतिश्वतुस्लिपशो देवतानां प्रजापतेरेव ङ्विष्ठपतवन्ति ॥२॥

यदेताः या एताश्चतुख्ि शत्र ख्याकारारयो भवन्ति तासु विद्यमानाः संख्या vlad जोयत्‌ तरयस्ि शदेवतास्तदुत्पादके प्रजा

पतौ च विद्यते अतः संख्यासाम्याद्‌वतानां प्रजापतेश्च सम्बन्धि

नौ येयख्दिरस्ति तां सर्वासचिखप्नवन्तिप्राप्रवन्ति॥ २॥ दति ताण्डमदाब्रा्यणे चतु वि 'णाध्यायसा चतुथः खण्डः।

७४४ लाष्डामहाब्राह्मणं | [२४,६.१] अथ पञ्चमः खण्डः |

अथ Vala Vga पश्कामानां सत्रमाइ।

अतिरात्रो ज्योनिमीरायुगी रायः पच्चादस्तयोभिशवाः षडदा द्वादशा दस्य द्‌ शाद्ान्यतिराचः पश्युकामा उपे- Su

दे अनो AMATSTTST: पश्चाहोवगन्तव्यः ATA ॥ १॥

रात्रिगतां पञ्चत्रिशस ख्यां प्रशसति।

यदेताः पच्चचिशद्रा्यो भवन्ति पाङ क्ताः पशवः पश्टनेवेताभिरबर्न्धते ॥ २॥

पाङ्क्ताः पञ्चति'शत्संद्याकारा्रयः सन्ति areata: पञ्चस ल्यावियन्ते पशवधतुभिः पादेःशिरसा च पञ्चभिरवय्रर- पेतत्वात्‌ पाङ्क्ता इत्य॒च्यन्ते तस्मात्‌ Ted ल्याहारकसम्बन्ध- सग्भवादेताभोरात्ोभिथजमानः WYATT एव प्राप वन्त्येव ॥ २॥

दूति नाण्डयमहात्राह्मण चतुव णाध्यायख पञ्चमः खण्डः |

अध षष्ठः खण्डः

श्र षटत्रिगशद्रात्रं पशकामानां सत्रमाद।

(२४०९, | ATS TARTS ee | ७४५ अतिरातरश्चत्वारोऽभि्षवाः षडा दाद शास्य दशा- दान्यतिराचः पप्रटुकामा उपेयुः ॥ १ ॥ स्यष्टोर्थः ॥ १ ॥ , फलान्तर माह | एतामिर् देवा आदित्यमस्तम्नुवन्नादित्यलोकश्यन्ति य एता उपयन्ति ॥ २ ॥

पुरा देवा एतत्स मनुषाय एताभिः षट तरिं शद्रा ्रोभिः ar दिव्यमस्तभ्ुवन्‌ ्रादित्य ्राकाशगामो सन्‌ Yat यथा नपतति तथास्तां इति समवनक्ग तस्मादेताभोरात्रौभिरनुष्टातारो यज- माना आदित्यलोकं are afer uu

स्वाराज्यलक्षणं RATATAT 1

दतो वा एता राच्यः खाराज्यं छन्दसां TEM यो वे पशनां भूमानङ्गच्छति स खाराज्यं गच्छति प्र खाराज्य- माभ्रुवन्ति य एता उपयन्ति ॥ ३॥

एतञत्रगतासु Waly षट्‌ति त्सस्य वियन्ते तथाच तैत्ति- रीयकाः इष्टकाचयनब्राह्मणे seat विजयं ख।राज्यप्रासिं च समामनन्ति ्रखित्रपि सामनब्राह्मणे प्रग्रोत्तराभ्यां हत्याः य ष्ठ-

@ परम्तादामरातं यचित्याहरन्यानि च्छन्दांसि वर्षोयांसि क- ( ९४ )

see ATSTACTA TET । [२४,७,२]

mera दति प्रयः एषा होमान्‌ लोकान्‌ व्यापोच्रान्य- च्छन्दः fry नेत्यत्तरं एवं सति रात्रौणां weathered स्वाराज्यप्रािरहेतुतं सम्भाव्यते fae लोके यो वे यः कोपि पमान्‌ पशूनां भूमानं लत्तकोटिसंख्यारूपं age गच्छति a युमानन्येषामधिपतिः सन्‌ खाराज्य प्राप्रोति agar रात्रीणां अनुष्टातारोपि बहइपशलाभेन खाराज्यः प्राप वन्ति ॥२॥

दति ताष्डप्रमडावा्णे चतुरविं wna ष्ठः खण्डः |

eee

अद्य सप्तमः Vw: |

Wy सप्तिं शद्राच्रमव्रपश्रूपफलदयकामानां सत्रमाद। एता एव समदात्रताः ॥ ९॥

याः षटूतिंशद्रात्रयः wae भिहिताः एता एव महा- त्रते नाहा सहिताः सपततिं्द्रा ्रयो भवन्ति ॥ १ ॥

एतासा'रानौणां फलं Vater । एताभिर प्रजापतिरुभौ कामाववासन्धान्नं तरतं पशवो च दल्युभावेबेताभिः कामाववसन्धतं ॥ २॥

भतन््हात्रताख्यमहरत्रं हहतो पशसाधनत्वात्‌ Tarai

[२४,९,१] ताण्डयमदाब्राह्मणं | o>

अव्रपशरूपौ कामौ प्रजापतिरे ताभिरेव सप्तति शद्राचिभिरेवावर्‌-

aa प्राप्रोति तस्मादन्येपि जमाना sat कामौ प्राप्रवन्ति॥२॥ दूति ताण्डा मदाब्राद्यणे चतुष्वि'शध्यायद्य SAH: खष्डः॥

अध अष्टमः Tw |

अथाष्टातिंशद्रात्रं TATA स्माह |

अतिराचो Trae दे अनो चत्वारोभिश्षवाः षड- दा दादा दश्य दशा दान्यतिरातरः पश्टुकामा उपेयुः॥१॥

स्पटाथः। १।

एतासां राचोणं पशसाधनलं विशदयति |

यदेता अष्टाचिरुशद्राचयोभवन्त्यष्टा शफाः पशवः श- फश एवे ताभिः प्एनवरन्धते ॥ २ ॥

याएता श्रष्टाविशद्रातयः सन्ति ताखष्टसंख्या विद्यन्ते गो- मह्िषादिपशवाष्टस ख्याशफोपेताः Wal want एव संख्यासा- स्योपे तश्फदारेेव रएताभिरष्टाविंशद्राविभिष्टजमानाः wT प्राप्रुवन्ति॥२॥

tfa ताष्डयममदहा ब्राह्मणे चतुवि'शाध्यायस्य, Gua: खण्डः |

अथ नवमः; खण्डः |

एकोनचत्वारि शद्रातं अनन्तय्ोजयकामानां सवरम््ह॥

ose AMCTAC ATES | (re, 2,3} अतिरात्रो ज्योति रायुस्त वदखचत्वारोभिखवाः षड- दा दाटशादस्य द शादान्यतिराचः ॥ १॥ Mea: 1 १। अच्रादावनन्तयोजयरूपं फलं AN तत्‌सद्वावमाह | waft प्रजापतिरनन्ता८ भ्रियमजयदनन्ता वा एता या एकया न चत्वा रिधशन्नेति वै वाचोनन्त' ॥ २ ॥

या रात्रय एक॑या tan अस्मिन्‌ क्रतावविद्यमानया चत्वा fiaa भवन्ति एता एकोनचत्वारि णद्रात्रयोऽनन्ता एव कथ- मिति चेत्तदुच्यते नेति वै निषेधवा चकं नेलेतत्पदमेव वाचोनन्तं वाचः सम्बन्धिष्‌ पादेषु अ्रन्तरदिताधेवाचकं तथाहि याच केदै- ने याचमाने बहवः पुरुषा Alga: सन्तो नेति Arava परि- हरन्ति स चानन्ताथवाचकोनेत्यसौ शब्दः एकयान चत्वारि दि- त्यत्र विदयते तस्मादेताभोराविभिः प्रजापतेरनन्तयोजयः सम्भा- व्यते॥ २॥ ।

सम्भावितन्तत्‌फलं ग्रजमानानां दशयति | यदेता UAT न चत्वारिधशद्रा चयो भवन्ल्यनन्तामेवे- ताभिः श्रियच्ञयन्ति ॥ ३ ॥

~ 0 इ्राघः । २। दूति ताण्डमडात्राद्यणे अतुष्विः array Aaa: GT: |

[२४,१०,३ |] ताष्डामद्ाबाद्यण | ७४९

५: अथ दशमः खण्डः |

श्रथ चत्वारि शद्रा्र परमराज्यप्रतिष्ठाकामानां AAATE |

एता एव AABAAT: ॥ ९॥

एताः पूवंखरोक्ला एवैकोनचत्वारिशद्रात्रयो महात्रतिन सहनुरेयाः ॥ १॥

श्रस्य क्रतोः फलं aaa खितानां carat विराड्‌ .पत्वमाह।

सर्व्वा वा एताविराजोदशिनो प्रथमा विध्शिनो दितिया विशिनी ahaa वे परमा face यच्चत्वारिधशट्रा- चयः पङ्क्ति वै परमा विराट्‌ ॥ २॥

अस्मिन्‌ क्रतो या रात्रयः सन्ति ताः सवौ विराज एव कथ- मतिचेत्‌ तदुच्यते दशानां रात्रोणां समावेणनौ प्रथमा विराट्‌ भवति दशाक्षरा विराडिति अ.यमाणाया दशसंख्यायास्तत्र विद्य- मानत्वात्‌ विंशतिसंख्याकानां रातीणां aafefa firt a दितौया विराट्‌ दिगुणौक्षताया दशसं ख्यायास्त र विद्यमानत्वात्‌ चि शत्‌संख्याकानां रात्रीणां समष्टिस्ि शिनौ चिगुणाया- दयसंख्यायास्तत्र सद्वावात्‌ चत्वारि शद्रा्रौणां समषटिरेषेवात्र विद्यमानानां विराजां मध्ये परमोत्तमा विराट्‌ चतुर्गुणायाः दथसंख्यायाम्तत्र सद्भावात्‌ feed परमा विराट्‌ पङ्ति पिपीलिकापङक्ति च द्न्द्रायमानोनुष्टोयमानत्वात्‌ ॥ २॥

तादृशौ परमाविजयमनुतिष्ठतां यजमानानां वेराजप्रति- छारूपं फन्तमाइ |

९५० ताष्डाममदाब्ाद्यणं | [२४,११,६]

परमायामेव विराजि प्रतितिष्ठन्ति ॥ ३॥

aa विराडिति अन्तरा विराट्‌शब्देन विव्तितमत्यन्तसख- ea प्रतितिष्ठन्तोत्यर्घः यदा परमायां विराजि उत्तमे विशिष्ट- राज्ये प्रतिषहिताभवन्ति ॥ २॥

इति ताण्डमहाबा्मशे Gata ` शाष्यायख द्मः खण्डः |

अथ एकादशः खण्डः | अध विष्टतिसन्नकानाभेकोनपच्चाशद्रातीणां सपानाग्मध्य प्रथमं Ta पापव्याहत्तिफलायाह | अतिराचस्तीणि चिद्रन्यदान्यग्नष्टोममुखान्यतिरातो दश पञ्चदशा उकथयाः पोडशिमहशममदरतिराचा दादश सप्र श उकथया अतिरतः प्ष्ठयः षडदोतिरा तो दादशेकविंशा उकथयाञअजतिरात्रः॥ १॥ अत्र प्रथमं पञ्चमं षोडश एकोनत्रि गत्‌ षट्तरि'शमेकोन- पञ्चाणदे तानि षट्‌संख्यकान्यतिरावरूपाणि तेषु प्रथमपच्चमयो- wa तिहत्‌स्तोभेनोक्तानि araefa तानि चागनिष्टोमसुखा- नि अ्रमिनिषटाममुखं रूपं प्रथममहरू कथरूपे हे seal Tare:

पञ्चमपोडशयोध्यं पञ्चद शस्तो मयुक्ता CM: दशसंख्याकाः प्रयोक्तव्याः तेषु यदशममहरम्ति तत्‌ पोडभिस्तात्रयुकतं कन्तव्य

[२४,१९,३] ताष्डमरावाद्यमशं | ७५१

बोडगे कोनवि wes सप्तदशस्तामयुक्ता SAM दा दशसं ख्या- का अनुद्ेाः एकोनति शषटति'णयोखष्य ye षडडहोनु- ga षट्‌ वि शको नपच्चा गयोच्धष्ये एकविं शस्ते युक्ता THAT हा- दशसंख्याकाः कर्तव्याः तदेकोनपच्चाशद्रा्र सतर भवति ॥ १॥

अचर पापव्याठत्तिरूपं फलं विवन्तुस्तव्सम्भा वयितुमथे वादमाह ॥ प्रजापतिः प्रजा अजत ता अविधृता असच्ञानाना अन्योन्धामादरुसेन प्रजापतिरशोचत्स एता अपश्यत्तती वा इदं MATA गावो गावोभवन्नश्चा अश्वाः पुरुषाः

पुरुषाखगाग्डगाः॥ २॥

प्रजापतिना Sel गवाञ्चमनुष्यादयः प्रजा afawar: अ्रनिय- भिताः प्रजापतिना नियन्तुमशक्या असच््ञानाना ेकमत्यरह्िता श्रन्योन्या मादन्‌ परस्परविरोधात्‌ प्रबला दुब॑लानां भक्तणमकुवंन्‌ तेन नियन्तुमगरक्यत्वेन प्रजापतिर शोचत्‌ खिन्रोभूत्‌ सखिन्रः प्रजा- पतिस्तदाहल्युपायं पय्यौलोच्य एता SAT एकोनपच्चाशद्रा्री- स्तदुपायत्वेन दृष्टानुषठितवान्‌ ततोयेप्येतदनुष्टानादनु TS ्र- न्योन्यभक्तं MATA व्याहत्तमुपरतमासोत्‌ तदनन्तर गावः पर- दवोहरहिता गावोभवन्‌ इतरभक्तणरूपस्याभावात्‌ सखकोयेन गोरूपेणेव व्यवसिताः waaay योज्य' ॥ २ ॥

carat यजमाननां पापव्याह्नत्तिरूपं फल दशयति |

विपाभ्मना arial य एता उपयन्ति ॥ ₹॥ स्यष्टोथः॥ २॥

OUR ATT IASTS TT | [२४.११,६] यदतिरा्ा अन्तरा विध्य तस्मान्ने तर cafe at

दधाति ॥४॥

अवाहगणानाग््ध्ये श्रन्तरालेष्वनुषठिता श्रतिरात्रा fava विभज्य धारणाय गणदयसाङ्वपरिदहाराय सम्पदन्ते तस्मात्‌ कारणादितरो गोजातोयपशरितरस्मिन्‌ महिषा दिजातोयपशो- रेतो न दधाति गभधारणव्र करोति तथा मद्दिषादिरपि जाल्य- न्तरे ॥ ४ ॥

अतिराचान्‌ प्रशस्य एष्यषडह प्रं सति । यत्‌ FSA स्तोमाः सरष्टा स्तस्मादजावयः THAT सद चरन्ति तस्मादु गदंमोवडवायाररेतोदधाति ॥ ५॥

पृच्चषडदहस्य प्रथमेहनि त्रिदा द्या खयच्िं गत्प्यन्ताः स्तामाः कमे णानुष्टोयन्ते एवं दितोयादिष्वदहःसु पञ्चदशादि तथा सति यद्यस्मात्‌ कारणात्‌ एृखयषडहगताः स्तामाः Weer: सवंष्वहः- स्वेकविधा अनविलक्षणाः तस्मात्‌ कारणात्‌ फलभूतानां षश नामपि केचित्‌ पशवोऽजाश्वावयश्च सहवरन्तिन तु परस्पर विरुध्यन्ते तस्मादु तस्मादेव एथ्चस्तामसंसगकारणाद्र्दभोजात्य- ज्तरयुकः पुमान्‌ वडवायां अरष्वयोषिति रेलोऽवस्थापयति ॥ ५।

अस्मिन्‌ सत्र किच्चिद,षमुद्धाव्य परिहरति | अपशव्य वा waa acme यत्स॒न्धिषामसु कन्दारस्युपयन्ति तेन इन्दोमवत्यस्तेन WAT ॥ ६॥

[RB CLF] ताण्ड1मद्ा ब्राह्मणं | ७४३

अतोते Sata QW छन्टोमरादहित्यादपशञ्यत्रात्‌ दोषो यथोद्गावितः तथाताप्यद्वाव्यते तस्य परिहारः यद्यस्मात्‌ कारणा- दतिरा्राणमन्येषु सन्धिः सन्धिस्तो्रषु यानि सामानि सन्ति तेषु सामसु गायतगादौनि हहत्यन्तानि सप्त छन्दंस्य॒पयन्ति यजमाना अनुतिष्ठन्ति तन कारणेनेतत्‌ सत्रगतारात्रयः छन्दो- मवत्योभवन्ति छन्दोमशब्दस्य मुख्यार्था नां चतुविंश चतुखत्वारिं शाष्टाचत्वारि शट्रूपाणां स्तोमानामभावेपि तत्‌समानात्तरसंख्या- नाङ्गायत्रोिष्टवबजगतोनामनुष्ठितत्वात्‌ छन्दोमणब्देन तानि चोणि छन्दांसि उपलच्यन्ते तथा सत्यस्य सत्रस्य छन्दो मवत सिध्यति तेन छन्दोमववेने तारावयः पश्व्याभवन्ति ॥ ६॥

ननु सन्धिसामसु fa सामास्मिन्कन्दसि प्रयुज्यते इत्याशय ह |

MAA जराबोधोयमुण्णिक्त खरध्यमनुषटुपसु नानद- ग्बदतोषु रथन्तर पद्किपु रायोवाजोयं चिष्टपखी शनच्ञ- TAG कावं॥ ७॥

aire | यद्यपि षर्‌ खतिरातेषु नानदव्यतिरिक्तानि जरा- बोधोयादौनि कावपय्थन्तानि षडेव सन्धिषामानि तथा दश- सूक्तेषु दशमेऽहनि सूय स्तमयवेलायां घोडथिस्तोत्रः नानं प्रयुज्यते तदपि सच्धिषामलतेनोपचयते ion

गायत्रमादौनां जगत्यन्तानां क्रमेणानुष्ठान प्रशंसति |

ऊनि See AIAG ॥ ८ ॥

A गायताजङ्ंसुष्णिक्‌ चतुभिं रक्चररधिका अत APATET एव. ( ९५ )

oe AWAITS | [२४,१२,१)

मुत्तराणि तेन RATATAT AAA तेषां MATABTA सति तस्यापि छन्दोमानपश्च शोभवति भ्रौशनकावयोः areal: खर- शब्दो निधनभागो भवति॥८॥

तमेतं प्रशसति |

प्राणो वे खरोयत्‌ खरावन्ततो AAT RTA द्यावन्ततः प्राणी ॥ < ॥

निधनरूपः सखरशब्टोगमनक्रियामा चष्टे खरति गच्छतोति ward: प्राणोपि गतिमान्‌ सात्मख्वरब्दरूपत्रिधनं प्राण एव भवति यद्यस्मात्‌ खरशब्दरूपौ निधनविशेषौ sad भवतः भनयोरौशनकावयोः साम्बोदिदयते तस्मान्नोकेष्यन्तता मरण काले दौ प्राणौ उच्छासनिश्वासौ तोत्र भवतः॥<॥

दति ताण्डमशात्राद्यरे चतुष्ि 'णाध्यायद्ध एकादशः BG: |

अथ दाद्‌शः BW: |

ay दितौयमकानपश्चाशद्रात्र योकामानां taarg® |

अतिरातौ दाबभिशवी eset गौीशायुशखातिरातौ दा बभिपुबो षडाबभिजिच् विश्रजिच्चातिरात्‌वेकोऽभि- पवः USE सर्वस्तोमश्च नव सप्नदशश्चातिरातौ दादभा- स्य द शाद्ानि मद्धाव्रतच्वातिरातुशच ॥ १॥

[२४,१२,४] तामरा वाद्य | ७५१५

wa हिवचनान्तमतिरात्राविति पदन्तिःप्रयुक्त aarer गौखा- युशेत्यनयोर्विशेषणं fetta शअ्रभिजिदिष्वजितोरनयोर्बिंशेषणं ठतोयन्तु सब्बस्तोमश्च नवसप्तदशेत्यनयोर्िविशेषणं wea- न्यत्‌ ॥ १ ॥

एतत्‌सत्रगतानां रात्रीणां फलविशेषं कधयितु तदनुकलं Garang ॥

आदित्यानां यमातिराचाः॥ २॥ आदित्य टत्वादेतारात्रयः ्रादित्यानां संबन्िन्यः ॥ २॥ तासां यमातिरात्रा इति संन्नानुकुलं फलमा ॥ यमेवेषा््रोर्भवति यरता उपयन्ति ॥ २॥

ये यजमाना एतारात्री र नुत्तिष्ठन्ति तेषां यजमानानां यमेव wate यमशब्दः सहोत्पव्रयोदं योः पुरुषयो्ञोके प्रसिद्दः aaa दैगुण्यमुपलक्षयति van एवकारात्‌धः यमा दिगुण- यभव तीत्यर्थः ॥ २ ॥

फलान्तर माह ।

एताभिर्वा आदित्या दंदमाश्चैवन्मित. च वरुणश्च धाता

na x)

Taal चारश्च waxy विवखाशे तासामेव देव-

तानाण्डडिछघर वन्ति य एताउपयन्ति ॥ ४॥ मिजाया-विवखदन्ता अष्टावदितेः gat ्रादित्याः ते च इन्द यथाभवति aera ag Stet भिन्तित्वा सब्बे सदिः प्रासाः तान्येव

ous ताण्डमहा ब्राह्मणं । [२४,१२,६

चत्वाधादित्यानां शानि मिवधेत्यादिना स््टोक्रियन्ते ये यज- मानाणताराचौरनुतिष्ठन्ति ते यजमाना एतासामेव faatetai देवतानां wat aafa प्राप्रूवन्ति॥४॥

नन्वष्टौ वसव एकादश रुद्रा दाद शादित्या इत्यादिखुत्यादि- त्यानां arene प्रसिद्वा दहतु भिचरशवेत्यादिना कथमष्टावा- दित्या उच्यन्त इत्याशंक्य हादशानां मध्ये मुख्यानामष्टानां चति प्रसिदिं द्भयितु'काच्चिटटचमवतारयति |

तदभ्यन्‌क्ता WY |

तत्‌ पू््वीज्ञमादित्यानामष्ट सं ख्योपेतल्मभिलच्यानूकतेति काः चिक्‌ समान््राता ॥ ५॥

तामेव ऋच पठति।

अष्टौ gata अदितये जातासतन्वं परिदेवाएटडपः प्रेत सप्रभिः परामार्तण्डमास्यदिति ॥ ६ ॥

afeae वतायाः पुत्राः Gara अष्टौ सन्ति ये पुत्राः जाता सन्तस्तन्वं परि अदितिशरोरं परितोव्याप्य स्तनपानादघमा Raat. Aes मित्रायंरिन्दरान्तः waft: पतरं az दिति देवानुपसेवितु प्रत्‌ wed विवसखतसंन्नकमष्टममात्तर्ड Ta

परास्यत्‌ परिक्तिप्तवतौ अरस्य देवकेवाप्रयासोमाभ्रूदिति क्षि होपितवतोत्यथेः इतिशब्दोक्रकसमाप्ताथः ॥ € ॥

? ° नो कदये . ° © आदित्यवद्यजमानानां ल सख्दिरूपं फलं दश यति |

[९४,१२,२] ताण्ड 1म ाब्राद्यण । ७५७

आदित्या अस्िल्लोक wet आदित्या अमुकिन्न - VATA AAAI देवलोके च मनुष्यलोके च य एता उपयन्ति ॥ ७ ॥

faarat अष्टावादित्या अरत: सत्रानुष्ठानेन दयोर््ञोकयोः WET यजमाना अपि॥ ७॥

॥ ङि ९ #ै दूति ताण्डयुमदाब्राद्यणे चतुन्वि शाध्यायसख इादशः खण्डः ॥

अधः जयोदशः खण्ड. |

अथ ठतोयमेकोनपच्चाणद्रातं सुरभिद्रव्याभ्यच्ननकामानां सचमाह।

अतिराचश्चत्वारोभिश्षावाः षडद्दाः सरव्वस्तोमोतिराचो दावभिपवौ षड्द्ौ दादशादस्य TMTET ATA: lg

अतर मध्यपठितातिरा्रपदं सव्वस्तोमपदस्य विशेषणं स्पष्ट मन्यत्‌ । १।

अताच्छनाभ्यच््रने विधातुन्तयोस्तावकमर्धवादमाद | प्रजापतिः प्रजा अदटजत सरूसोभवत्तपर्‌ तन्नाजानन्‌ स॒ अआचाङ्क्ताभिचाडक्तं॥२॥

परा कदाचित्‌ प्रजापतिः प्रजाः BEI eA: शुष्कोऽभवत

७५८ ताण्डामदा ग्राद्यशं | [२४,१६,४]

सर्गप्रयासेन शरोरगतपुष्टिकान्तिरहितोऽभरूदित्य्ः तं प्रजायति- रूपं पु्टिकान्तिदोनं नाजानन्‌ प्रजापतिरयमिति प्रजाः सव्व नज्ञातवत्य; ततः स प्रजापतिः प्रजानां खप्रन्ना ताधंमाचानक्त च स्वकगोययोरूक्षणे रच़््नमपि प्रचिपतवान्‌ अभ्यक्ता च खरौर सुगन्िद्रव्यैरभ्यङ्गमपि क्तवान्‌ ॥ २॥

इत्थं प्रणस्य एतत्‌सत्राधिकारिणां warned वि- धत्ते | |

य आत्मानन्नेव जानोरधस्तएता SUAS VHA ऽभिचां जते श्एभमेवात्मन्दधते जानन्तयेनान्‌ ॥ ३ ॥

ओ पुरुषा आमानतरैव जानोरन्‌ इव शब्द एवकारायः अन्राभि घातुरन्ते वा वितरणार्थः तजन्नापयेयुरेव ये परुषाः सभामध्ये SIMA न प्रख्यापयितुं शक्तादत्यधंः ते पुरुषा एता एकोन- पच्चाशद्रातौरतुतिशेयुः तासु रात्रिषु TAA चाभ्यश्चनेच अत्तणा- र्णं श्ररोराभ्यङ्गच्च सम्पादितवन्तः ययवसरादेवं कतं तस्मात्त यजमानाः छभभेवात्न्‌ धत्ते शोभनं खस्थापनचिह्ृभेव सशरीर धारयन्ति तेन चिन समागताः प्रजाएतान्यजमानान्‌ जानन्त विद्याधनादिसम्पन्ना इत्यवगछन्ति ॥ २ ॥

अच्नाभ्यच्नसाधनद्रव्याणि विधत्ते |

मीग्गुलबेन प्रातःसवने सौगन्धिकेन माध्यन्दिन

सवने पैतुद्‌ारबेण तृतीयसवन ॥ ४॥ धुपस्ाधनविवासदहेतोः गुग्गुलः प्रसिहः तदौयेन विलेपना-

[Rs tay] साष्डपमदाब्राद्यणं | ७४९

खनमच्ननच् प्रातःसवने Fa सुगन्धिशब्दः ठ णविशेषवातो तद्र- सयुक्ञन विकलेपेन माध्यन्दिनसवने तदुभयङ्क्यु : पेतुदारव उदु- स्बरद्रति केचिदेवदारुरन्धे तदौीयतेकेन ठतौोयसवने agua कायं U8 विहितानिगुगगुख्वादौनि उत्पत्तिप्रदभं मच्च प्रशंसति | अरिवे Satay दीतुसुपेष्य्चरोरमधूतुत तस्य यन्मा- समासीत्तद्गुग्गुल्वभवद्यत्‌ ATs तत्सगन्धि तेजनं यदसि तत्‌ पीतुदावंतानि वै देबसुरभीणि देवसुरमिभिरेव तद- WAT ॥ ५॥ पूवंमग्निदंवानां यन्ने Sta Pawn उपष्यन्‌ सखशरौोरमधनु- ताकम्मयत तथा FAAS यन्मांसं सोमांसलत्तणः ततक्षणात्‌ शरौरावयवोधुत आसौत्‌ एतत्‌ गागगखभवत्‌ एवं चरायुस्थिनौ प्रलतिपतोः सुगच्ितेजनम्मोतुदारुणौो चाभूरतां भरतो gaara: शरोरसम्बन्धादेतानि खल देवसुरभौणि wea वं कि तत द्याह ततौ गुग्गुलवादिभ्यजनेन देवसुरभिरे वाभ्यच््ने सत्रिणः wa सूतं WAAAY गाहपत्य उपसत्स, aul fe फाणयेगयु; एथग्देव- सुरभिभिय्योन्धक्तानि ब्राह्मणेन तेस्त॒च्यासपाकर णषेलायां सव- नानां ya इविर्बाने सोना आच्नरन्रभ्यन्नोर् yea ग्नोप्रौय एवेति गौतमः उक्ञमानुपूव्व' ब्राद्मयेनाहरहरेतत्‌ कुर्ख- रिति धानच्नप्यगाण्डित्यौ सब्बस्तोमणएवेति गौतमः wey इत्येक

दति ॥ ५॥ दृति ताण्डमहाब्राह्मण चतुन्नि wea योद्‌ शः खण्डः |

eg ताण्डामदात्राद्धणं | [२४,१४.३] अथ चतुदंशः GW! | श्रथ चतुर्धमेको नपच्चाणशद्रातर सम्बत्सरसग्मिताख्यं कटदिका- मानां AAAs | BATTS: TM ASA ATT: षडा ` Sfafaraa: खरसामानोदिवाकीत्यंमदस्लयः खर सामानो विश्वजिदेकोमिपुवः षडद आयुश्च गोश्च द अनो दाद- Wey द शाद्ानि मद्।त्रतं चातिराचश्च स वत्‌सरसग्िता यावती Pagal; स्तावत्येतासाश्ठद्धिः ॥ ९॥

AUT UT | अहःसंघसाध्य सत्र संवत्‌सरसम्िता गवामय- नसंवत्‌सरसत्रण समः तच्रत्यानामह्कामत्र सद्वावादित्यभिप्रायः तदेवोच्यते यावतो स॒वव्सरस्यर्चिः संवत्‌ सरस्यदि रहःतक,सिः ताव- तो वे आसां राबोणामस्यहिः eq fatter: संवत्सरसत्र aaa अहाभ्यधिकानि स्यः तथापि प्राधान्येन यानि सन्ति तान्येवाच्ा- पोत्यथं; ॥ १॥

प्रायणोयमह थतु शङ्गायभिवयक्तं तन्निरस्य वरिहत्‌काय- मिति सप्ररोचनमाडह।

Asawa रशमदः प्रायणोयद्खयुः संवनसर- मारभ्य न स॒मापयेयुरिति चिबदेव कार्यं प्राणवे चिन्त्‌ माणां नेवोपयन्ति ॥ २॥

(२४,१४.५। ATS TARA | ९२९

aa प्रायणोयविषये आड चोदयन्तो ति ब्रह्मवादिनः यद्यदि प्रायणोयमहतर्वि'गं कुः तदा तेन संवसरमारभ्योपक्रम्य न स मापयेयुः यथा गवामयने Taf TATA दादशमासान्‌ समा- Wa: न AMT: अतस्तत्परित्यज्य fasta कायः wa चिद- ब्दः केचिदशरावस्य प्रथमं एष्यमहस्तिहत्‌स्तोमकमस्ति तदे- aa कार्यं तस्यापि प्रायणोयत्वादिति awed, अपरे waa रिकं चतुव्विंयमहर्बामातिदेथतः प्रास्तं aa चतुव्विश्त्वमपोद्- चिहतस्तोमकं कत्तव्यमिति दभान्यन्तरेण arenas दे यायो गादिति प्राणदत्यादि we ॥२॥

wae पकत्तत्रिरस्य पूर्व्वोक्तमेव पन्च पुतः सिष्ान्मयति |

अथो खरवा ङत्चि ऽशमेव काय vA ॥ २॥

भअस्थायमभिप्रायः संवस्रे गवामयने प्राधान्य न पद्धर्वियति- रेवाहानि वियन्ते इति तेषां सवं षामच्र प्रयोगात्‌ संवत्सर समा- पितः स्यात्‌ श्रत: सत्रासमाभिल austere चतु- विवि यमेव कायः निहत्‌करणे चतुविि^यस्येवाभावात्‌ संवरो न समाप्यते ॥ २॥

a4 यदिवाकौत्यौहस्तदुभयखरसामलव' तत्‌ प्रशंसति ।

Tait खरसामानः WAT दिवाकोर््व "प्राणाः ee सामानोयदिवा कोल्यंमभितः खर सामानो भवन्ति शिरे व तत्‌ प्राणाधोयन्ते ॥ ४॥

अधाभिजिदनन्तर एते TATU: खरसामानो भवन्ति ( ९९ )

OER ताष्डामहब्राद्यणं | [2¥,04,9)

तदनन्तरं दिवाकौत्य'महरस्ति तच्छिरो बे fad वै प्रथममहः खल्‌ सत्रेषु तस्य मध्यमत्वे न प्रधानत्वात्‌ तधा सति प्राशरूपाः खरसामानः शिरःसख्थानोयस्य दिवाकोत्येस्याभितो भवन्ति तत्तेन भिरस्यवसानत्वात्‌ aayal प्राणाख्क्तरादयः धीयन्ते खापि- ता भवन्ति एकत्वात्‌ प्राधान्यपरिवारकत्वात्तश्य शिर स्बकल्यनं बडइत्वसं स्यायोगादन्या यत्नो पसज नलत्वा्च QCA प्राणत्वं RUA ॥ ४ ॥

अ्ेतेषां स्वरसान््रामभितोयो विश्वजिदतिरात्रौ खल्‌ भ्रमि- Wa: षडहानन्तरं ये गो श्रायुषो weal ते प्रयंसति।

अथ यावन्ल्ी प्राणी तौ विश्वजिदभिजितावयैते गो आयुषो मिथुनौ स्तोमावुपयन्ति प्रजात्ये॥ ५ ॥

गोनामक यददस्तत्‌स्वियाः रूपं aA पुरुषस्था नोयन्तयोः सान्तत्य' wate भवति ॥ ५॥

अधोक्गाहःसमनन्तरभावीनि दशाहानि प्रशसति | अथैतानि दाद शादस्य दशा दानि वाचमविच्छिन्नामु-

पयन्ति प्रजननाय ॥ ६ ॥

वाचा स्तोत्रशस्रलत्तणया निष्पाद्यलादशणादहान्यपि वागूपा- णि तान्यतुक्रभेर यदुपयन्ति तेनाविच्छिन्रां वाचभेवोपयन्ति + जननार्ध ॥ ६ ॥

श्रधानन्तरभाविमहात्रतं प्रणसति !

[२४,१४,१] ताष्डमदाब्राद्यशं | ७९३

WETS Aaa वे बतन्नः वा अन्यच सुखादन्नन्धिनोति यदुपरिष्टाद्वतमुपयन्ति मुखत एव तदान्नाद्यन्पोयते तस्मान्‌ मुखे सदन्नन्धिनोति ॥ ७॥

अथ बाग्र॑पदशाहानन्तरं एतद्रतग्महात्रतसुपयन्ति Aca awed wa लोकमुखादन्यवर सुखा दयतिरिक्ताऽवयवा- न्तरेन वा धिनोति नेव प्रोण्यत्याानं sa एतदुपरिष्टादशणाहा- नामनन्तर ब्रतसुपयन्ति शिष्टं स्पष्टं ॥ ७9 ॥

अथादयन्ते seat प्रशंसति । अथेती प्रायणीयोदयनीयावतिरा जी येनैव प्राणेन प्रयन्ति तमभ्य यन्ति ॥ ८ ॥

यद्येतौ प्रायणौयोदयनोयावभावप्यतिरात्रौ भवतः प्रायेन प्राणेन प्रयन्तुसुपक्रमति सत्रं तमेव प्राणमभिलच्याभ्य्‌ यन्ति ऊद प्रापयन्ति ॥८॥

दूति ताणष्डयमदात्राद्यणे aq fe arate SAL: खण्डः |

अथ UWS: Way: |

अथ सवितुः ककुभ इति aa पञ्चममेकोनपचाशद्रा्र प्रजा- प्रसक्तत्कामानां सवमा |

अतिरा जोनव चरिवुन्डान्यभ्नष्टोमसुखःषडद्ोथ यानि

049 ATS मा ब्राह्यं । [२४,१४,२] चीण्यदान्यधिष्टोमावमित उकश्यम्मध्यतोनवपच्चद श्शन्य- परि्टोममुखः waa यानि नोष्यदान्य्िष्टोमावभित SHA मध्यतोनवसप्तदशान्यत्िष्टोमसुखः TERIA यानि चोप्यदान्य्नि्टोमावभित उकण्यम्मध्यतोनबेकविरशान्य- ान्यय्मि्टोममुखः Tees यानि चीण्छद्ान्यग्निषटो मावभित CHAATA EMI TATE मदात्रतच्वातिरा- AA new

अवर क्रमेण Zarcaarer: बिहदादिस्तामकाः तेषु सर्वेषु सामानि श्रादितः षट्सु रःस प्रथमोभ्निष्टोमस स्था अन्ये पच्चा- हा उक्थसंस्थाः अवधिष्ट षु faery wrod अग्निष्टोमस्य मध्यममदरुकष्यमित्यहर्बकषङ चतुष्टयेषु षट्‌ विं शद हानि भवन्ति हादशादानि महात्रताद्यन्तावतिरावौ च मिलित्वा एकोनपञ्चा-

WEE AT: ॥ १ ॥

aa fafearerat: प्रशंसति । RAIA सविता सर्वस्य प्रसवमगच्छत ॥ २॥ प्रसवं प्रेरणं सव्वं कामखभ्यनुन्ता ॥ २॥

अच्राधिकारिणमाश।

सर्वस्य प्रसवं गच्छन्ति य एता उपयन्ति ॥ २॥ एतेन waa सर्व्वार्थिंनोतराधिकारिण cow भवति ॥२॥

[३४,१९,१] ताण्डपरमड् ब्राद्यणं | ७८१ अवत्यन्विहदादिस्तोमसं घत्व प्रशंसति | यद्गणश्ः स्तोमाबदव एव भवन्ति सद त्रिवृतः सद पच्बद शाः सद सप्तदशाः सदेकविध्शाः सवितुव्व† एताः ककुभः ॥ ४ ॥

axa, सङ्घशः स्तोमास्त्रिठदादयोबहव एव क्रतुसं ख्या- काभवन्ति उक्ञाधेमेवोपपादयति we faga इत्यादिना ये- स्तोमस्वा एता वे सवितुः प्रेरकस्यादित्यस्य ककुभ उच्यन्ते ककुवित्यच्छितप्र देश उश्यते ॥ ४ ॥

स्तोमसंघत्वप्रयुक्त' फल माइ | ककुभः समानानां च प्रजानां च भवन्ति य wat उपयन्ति ॥ ५॥

समानानां समानविधैश्वय्यापे तानाच् प्रजानां च पुत्रथत्या- दौनां च ककुभः ससुत्रताः अष्ठाभवन्ति॥ ५॥

aft ताण्ड्ममडात्राद्यये चलतुरविं ` प्ाध्यायद् पञ्चदशः खण्डः |

Tq षोडशः खण्डः | रध षष्ठमेकोनपच्छाशद्राचं प्रतिष्ठाकामानां Taare | अतिराचशत्वारोभिवाः TANT द्ावभिपुवौ TSC द्वादशास्य दशाशन्यतिराचः ॥ १॥

©

odd ताण्डामदान्राह्यणं । [२४,१६,५]

स्पष्ट ue

अच्राधिकारिणो enafa |

ऋतवोन प्रतयतिष्ठरस्तरतामिः प्रल्यतिष्ठन्‌ प्रतिष्ठा- कामा उपेयुः ॥ २॥

waat प्रतिष्ठासाधनत्वादेतासां प्रतिष्ठार्धिंनः साधिका- fru nr

अत्र ष्डहचतुषटयं विदयते aa षट्‌ सं ख्यादारेताः Ui:

प्रशंसति |

gaa तिष्ठन्ति षड्वा कतव ऋतुघ्र वैतामिः प्रतिति छन्ति Ad_ Hala षडद्ानुपयन्ति AAT एव ॥ २॥

स्पष्ट ॥ २॥

अथ महाव्रतस्य मध्यमस्था नत्वं प्रशं सति |

अथैतद्रतमन्नं वे ब्रत नवा अन्यच मध्यादन्नन्धिनोति यद्वतग््ध्यत उपयन्ति मध्यत एव ATA Yaad तस्मान्‌

मध्य सदन्नसिनोति॥ ४॥ स्पष्ट ॥४॥

अध महात्रतान्तरभाविषडहृदयं प्रशसति |

यत Sat षडद्ावृपयन्ति STAT ए॥ ५। स्पष्ट ॥ ५॥

[२४.९७.६९ ताण्डयमदब्राद्यण | ९९७ अथ दादशाहस्य दशान्यतिरात्रो च क्रभेण प्रणसति। अथेतानि द्ादशादख दशाद्ानि वाचमविक्किन्नामु-

पयन्ति प्रजननायायेतौ प्रायणीयोदयनोयावतिराचौ ये-

नैव प्राणेन प्रयन्ति तमभ्य द्य॑ति ॥ ६॥

SATs ॥ ६ ॥

इति ताण्डयरमदा ब्राह्मण चतु विं ` ध्यायस्य षोडशः खण्डः |

अध Waa: खण्डः |

अरघ सप्तममेकोनपच्चाशद्रातरमन्य प्रजाभिभवकामानां सत्र- माह | अतिरात्रः षडभिपरवाः षडदा दाद शास्य दशाद्ानि

मदाव्रतं चातिराचश्च ॥ १॥ स्प्रट॥ १॥ अथासां प्रजातिक्रमणस।धनतवं प्रदशंयत्रधिकारिणमाडह। एताभिव्वां TIN अल्यन्यादेवता अभवतामल्यन्याः प्रजा भवन्ति य एताउपयन्ति ॥ २॥

इन्द्राग्नो gel एताभोरातोभिः अ्रश्याटेवता श्रभिभवतां ~ Bs © > टेवानां खरष्ठावभूतामिलयधंः अत इदानीमथेता अभूता अपि अन्धा; प्रजाश्च भवन्ति अभिक्रामन्लधिकाभवन्तोत्यधं;॥ २॥

७९८ ाण्डःमडान्राद्मणं | [२५,१८.६]

एताभ्रोजोदारा प्रशसति |

TEM वे देवानामोजिष्ठाभरोजिष्ठाभवन्ति य एता उपयन्ति ॥ ३ ॥

ae ॥ २॥

अध षड्हादोन्‌ क्रमेण प्रशंसति |

यत BMA षडहानुपयन्ति क्रया एवायेतानि इा- दशादस्य दशादानि वाचमविच्छिन्नासुपयन्ति प्रजन- नायायेतद्वनमथेती प्रायणोयोदयनीयावतिरातच येनैव प्राणेन प्रयं ति तमभ्य्‌ यंति ॥ ४॥

उक्त प्रायमेतत्‌॥ ४॥ sfa वाष्डरमहाब्राद्यणे चतुष्विं wade

सप्तदशः खण्डः |

Tq अष्टादशः GB: । अथ ऋदडिकामनायामेकषष्टिरातर' Waals | अतिराचश्तू्वि्शं प्रायणोयमदस्वयोभिपुवाः ee: पृष्टयः षडद्ाभिजित चयः खरसामानोदिवाकोत्यंमदसत यः खरसा मानोविश्वजितप्ष्ठयः षडदस्तयस्िरशारम्भण THAT: षडदआयुश्च गोश्च दे अदनी द्वाद शादश्य

[२४,१८,९] ताष्डामदात्राद्यसं | ०९९

दशादानि माव्रतच्ातिराचख्च तदेतदेकषष्टिराच देवानां ्राल्यानां ॥ १॥

मध्येऽभिजितुप्रभुतौनि नवरान्राणि ततः पूर्व" eT! wee: ततः पूर्व रय अभिञ्जवाः ASH: ततः पूर्वं" Wel प्रायणोयचतु- विशौ नवरात्रात्परमाहत्तः षडहः ततस्त्रय्ति'णस्तोमप्रसुखः एकोभिश्चवः षडशस्ततः WAT गोदे अनो ततो दाद्शाषस्य दशाहानि ततोक्योपान्यो बतोदयनोयाविति कृषिः एतदेकषषटि- wa ब्रात्यानां apart aardtat सत्रं देवानामिति स्वार्धिकस्तदितः॥ १ ।

देवव रणेति मन्त्रण देवयजनाध्यवसानानम्तर होमः कर्तव्य दति विधास्यति तदर्थमाख्यायिकामाह |

देवा वे ब्रात्याः सचमासत बुधेन खपतिनाते इवा अनिर््या च वर्ण राजानं देवयजनन्दिदौक्ुस्तान्‌ च वरूणो राजातुव्याजदारान्तरमि वोयज्ञियाद्गागधेयान्न टेव-

. e = ~ विग्रहहन्ति यानं पन्धानं TNA तस्मात्तेभ्योन द न यदं ॥२॥

पूवे" त्रात्या देवाः वधेन स्थपतिना यजलमानन उक्ताः सत्रमा- सत ततो यदरुखं देवराजानमवाचयित्वव दिदौत्तर्दीक्षयमानान्‌

देवान्‌ वरुणो BASIC AAT हे देवाः यलोययन्देवयजनमया- faaa दौ्तिताः faaraa agar यज्नियाद्वागधयात्‌ सोम

क.

७७० ताण्डयमद्दाब्राद्यणं । [२४,६८,४|

चवौदिरूपादिकं भागं अन्तरेमि वियोजयामि किञ्च देवथामं पन्या नं देवै गन्तव्यं यन्नमारगौव् प्रन्नास्यथ इति बग्याजद्ार तस्मा- Sara दविग्टहृन्ति तथा सोमग्रहं न ग्टहन्ति तस्मारेवयज- नायाचनेन देवान्वरुणः शशाप अतः सजिभिवंश्यमाणमन्तेण होतव्यमित्य्धः ॥ २॥

aaaaa सव्वनिधिसाधनमिति विव्ुरा |

अथ ड वै तदि नीषधीषु पय आसीन्न ae सपि aed मेदोन त्वचि लोमानि न वनस्पतिषु पलाशानि aga रएतदेकषषटिराचं sare उपाय स्ततो तानि Tae समद्धज्यन्त तेजखन्त्ये वासन्‌ पय- खन्ति ॥२॥

श्रथ हवै एवं सति पूर्व वस्णायावितदेवयजने सेऽनुष्ठिते सति afe तदानीं श्रोषधौः पयः सारभूतारसानासीत्‌ aie इत्यादि we मेदोर्मांसरस, तथा सति यद्युवा यतो यस्मादुक्ष एकषष्टिराच्र ब्रात्यादे वागुपायन्‌ ततस्तस्मात्‌ a खलु तानि भूतकायाखोषध्यादौनि एतैव यैः पयभरादिलक्षणेः खसामर्ैयः सहिता अखज्यन्त ष्टा अभ्रुवन्‌ तदेव तेजखन्त्यासन्‌ तेजोयुक्ता- न्धभवन्‌ पयस्वन्ति च प्रकशटपदोयुक्तानि च ॥ १॥

उकल्लाधं विश्व।स।य पूं सदं WAT ब्रा हणमुदाहरति। तदेष स्लोकोभ्यनृच्यत ॥ ४॥

[२१,१८१६] ताण्डयममदाव्राद्यणशं | ७७९

Bia दति जाव्येकव चनं व्यत्ययेन चाक्ञोको अभ्यन्‌ अतेत्यः ॥ 8 ॥

ततर प्रथम WHATS ।

PARA यत्युचान्‌ मुजग वार BRA महोबुध- स्यासौदीक्त GMT सर्पिरादरत्‌ ॥ ५॥

देवा यद्यदा पुत्रान्‌ गण्देवान्‌ faanea छतवन्तोययमिति मुहरभोच्णमोषध्यादौनाम्मय आदिप्रापिविषयं vera पच्छ न्तेति वचनव्यत्ययः यदा हे देवाः युयं GT पृच्छतेत्यषे्व्वाक्ये तत्‌ यदा WHAT अतर त्रात्यादेवास्तत्‌प्रश्रादुत्तरमन्रुवत्रिति शेषः बुधस्य' महोमता ear आसोत्‌ वरुणतोदेवयजनप्राघनपूवि- काऽभूत्‌ बुधः ML wand सपिंराहरत्‌ स्थापितवान्‌ दति ॥ ५॥

अथ दितोयमाद।

मदौन्दोत्ता सोमायनोबुधोयदुदयच्छ दनन्दसर्वमाप्रा्- ATS मदोधा इति ॥६॥

सोमायनः सोमपुत्रः महतोन्दो त्तां उदयच्छत्‌ क्तवान्‌ तदा aq जगदनन्दत्‌ तत्व्यास्यानमाप्नोत्‌ पय आदि किच wae मदोयमंसे मेदः पूवंमपगतं अघाः अधत्त स्ापितवान्‌ पुर- व्य्यः एवं यद्यतोऽब्रुवव्रिति Vargas: । ६ ॥

* ७७२ ATSTASIATES | [28,%5,e] अथ ठतौयमाड ॥

दरिद्रा आसन्‌ पशवः छ शाः सन्तोव्यस्थकाः सौमायः AQ दीक्लायाशसमदज्यन्त ATA ॥ ७॥ swat अस्थिभोरहिताः शिष्टं स्पष्टं स वरूणप्रार्थनं as

॥१। e सुषित्वा पय आदौमि gaa वन्तः aa care भवति ॥ ७ ॥

एवमर्धवादेन वरुणतोशेवयजनप्रार्थनं प्रशस्ये दानीं समन्वकं देवयजनाध्यवसायाष्गहोम विधत्ते ॥ तद्यएतदेकषष्टिरा ATI देवयजनमध्यवसाय गाद पत्य्राङतिज्ञ्युरदेव वरूण देवयजनन्नोदेदि खादेति a दन्ते देवयजनेन यजन्ते ॥ ८ ॥ तत्तस्माद्ये यजमाना एतत्‌ निदिं मेकषष्टिरा्रसुपेयुः ते देवयजनमिदं भविष्यतोत्यष्यवसाय fafa areca देववसुणेति मन्त णाइतिच्हयुः प्रथमन्ते इति पदं ओ इति

Q, (र ~ ~ वाक्यादिभूतस्य Aa तत्तदा होमः देवयजने वरुणानुच्नाते यजन्ते ॥ ८ ॥

उकतर्थोपसंहारपृव्वकमधिकारिणो दर्भयति । ते स्वामृ्धिमाभ्रेवन्‌ स्वमृद्धिृप्रवन्ति य wage यन्ति ॥ < tt

[२४,१९,२] ताष्डपमदाब्राद्यणं | 003

~ a A + ते ब्राल्यादेवा उक्गकषिरात्रं नापत्य स्व्वाखदिमा्वन्‌ अतः © [| समुदाधिनो अतराधिकारिण gaa भवति ॥ < ॥

दूति ताष्डयमहब्राद्यणे चतुवि'शाध्यायख षाद शः खण्डः |

अथ एकोनविंशः ख ण्डः ॥

अधाख्तत्वसाधनं WALI AAATT |

अतिराचोज्योतिर्मौरायुच्यदशतुंशाभिसवाः षड- चा ASMA दशादानि मदात्रतच्चातिराचश्च ॥ १॥

Me ui

भरस्य फलं साथवाद माह |

दवा वै मृल्योरविभयुस्ते प्रजापतिमुपाधावधस्तभ्य एतेन MATS णामृ तत्व प्रायच्छ्दे तद्वाव ममुष्यस्याखतत्वं यत्‌ सव्यैमायुरेति वसौयान्‌ भवति सर्व॑मायुर्यन्ति वसी- यारसोभवन्ति यएतदुपयन्ति ॥ २॥

Waal ते भ्यादेवेभ्यः प्रजापतिरेतेन शतरात्रसनरे णारूतत्वं प्रा- यच्छत्‌ श्रमृतत्वायै तत्‌ साधनमिति प्रायच्छदित्यर्धः श्रसृतत्वमना- शलत्तणं देवानां मनुष्याणान्तु किममु तत्वमिति तरार wa प्रजापतिना ae अरतमायुरेति वसौयान्‌ भवति जौवनकाले एतदाव एतदेव मनुष्यस्यामुततवं एतदुपयन्तौत्यादि स्पष्ट ॥ २॥

७9४ ताण्डयमदाब्राद्धणं | [२४,२०,१|]

अस्यानुष्ठाने कि्चित्नियममा | अभिप्रयायमभिषुणवन््यभिकरा न्त्ये समानचाभिषुएवन्ति

प्रतिष्ठिल्ये ॥ २॥

श्रभिप्रयायं सारस्रतसत्रादभिगत्याभिगत्य प्रतिदिनमभमिषु- न्ति उन्तरोत्तरमभिक्रान्त् aftas: भवति समानव्रवेति विकल्पः स्यात्‌ अरव aa शतरातिभिप्रयायमभिषपुणुन््भिक्रान्तय समानचाभिषुणन्ति प्रतिषठित्यादति a विकल्पः स्यादयान्तःसुनु- JAM सारस्वतेषु यत्र तु क्च समानदेे वा यथान्येषामयान्त एव चक्रोवन्ति सहोहवि्डानानि कारयित्वाद्ःसंखासु चक्राणि विपरिवत्तयेयुरित्या चाय्यीस्तदभिप्रयातरूपमप्रयाणाच्च समान- चाभिषवोऽहरहरे तत्‌ ङु रिति धानच््रप्यशाण्डिल्यावमिञ्जवेष्ववेति गौ तमस्िकदुकेष्वित्येक इति अभिप्रयायमभिषुणुन्तयस्िन्‌ was रहरेतत्‌ इु्यरित्यादि द्रष्टव्यम्‌ ॥ २ ॥

दूति ताण्डयमदाब्राद्यणे चतु वि.शाध्यायसख एकानविशः खण्डः |}

अथ विंशः खण्डः u अथ सवकामसाधनं गवामयनाख्य' संवत्सरं सव्वप्रकति- भूत सवमा | अतिरा चश्वतूर्विंरशं प्रायणीयमदश्चत्वारोऽभिश्चवाः षड्‌- हाः UST FEE: स मासः स दवितीयः स तृतीयः स चतुः स प्रखमस्त.योभिपुवाः SAT: TSA: षड दोऽभिजित. चयः

[२४,२०;२] ताण्ड्मद्ाब्राद्यणं | ९७५

सखरसामानोदिवाकी्यमदस्त यः खरसामानो विश्वजित्‌ पृष्टयः षडदस्त्‌.यस्लिरंशारम्भणस्लयोभिञ्लवाः IT: पृष्टयः षडदस्लयस्तिटशारम्भणश्चत्वा रोभिश्वाः स मासः स AAA: स तृतीयः स चतुस्लयोभिश्चवाः TET अयु श्च Ta | अदनी दादशादस्य दशा दानि मदात्रतच्वाति- राचश्च॥ १॥

स्पष्ट ।। १1

अथ पू्व्वविदहितं गवामयनिकं त्राद्मणमवादिगति |

संवत्सर त्रा द्यणं ब्राह्मणमिति ॥ २॥

यत्‌ संवटसर ब्राह्मणं गावो वा एतत्‌ सत्रमासत इत्यारभ्य प्रथमपच्चिकायां चतुघपच्चमाध्यायाभ्यासुक्त तदेवात्रापि ब्राह्मण मिति goa ननु किमथमवर विधानं Gata विहितत्वात्‌ न अत्र प्रसङ्ग; संवत्सरप्रकषत्यथे विधातव्यत्वात्‌ afe waa वा किम विधानं तत्‌ wa प्रकतिभृतान्यहानि गवामयनं विद्यन्ते अतोऽग्निशेमादौनां aaa we anata तद्यत्राति Santa रैवालं किमहःकल्यनया सत्यमेव तथापि सुखबोधनाथ सदसे ए प्रटशिं तमित्यदोषः ॥ २॥

वेदार्थस्य प्रकाशेन तमोद्ाहंव्रिवारयन्‌ | यम्धां्तुरोदेथादिदखयातौ धमरे श्वरः ॥

oof ताण्डामदाब्राद्यणं | [९४,६.१]

इति योमद्राजाधिराजपरमेश्ठ रवैदिकमा गप्रवर्सकगौवीर- बुक्कभूपारसास््राज्यधुरन्धरेण सायणाचा्येण विरचिते माधवोये सामषेदार्प्रकाओे ताण्ड्य महाब्राद्मणे चतुर्वि शाध्यायस्य fim: | चतुवि aaa: सम्पू णः |

--

पच्चविंशोऽध्यायः।

अर्य प्रधमः Ges |

यस्य निश्वसितं षदा योबेदैभ्योऽखिलं जगत्‌ ।

निमे तमहं बन्दे विद्यातोर्थमदेश्वरं ॥ अघ स्वगंसाधनमादित्यानां मध्य एष्टायभयनमाड |! अतिराचतर्विंरुशं प्रायणोधम चद चिवृत्यञ्चदभौ

षडदौ प्रष्ठ यः षडदोदरौ uel Wet स मासः स दितीयः स ठउतोयः स चतुथः स पच्चमस्तयस्तिवृ तयच्चद शाः USE: FSA: षडदस्तिवद्‌ दस्यतिस्तोमस्तयः खरसामा-

[९५,१११ |] ताण्डयमदःब्राद्यणं | ७७७

नोदिवाकौल्येमदस्लयः खरसामनः TCT इन्द्रस्तोम उक्थ्यः IST षडदस्लरयश्वि<शारम्भण एकः पञ्चद शस्ति- वृत. ASST द्वादशास्य द शादानि व्यूढा अग्निष्टोमास्तिवृत Sire बलभिचच दे अ दरी दी पच्चद शचिवुतौ षडदौ पृष्टयः पडो दौ पद शविवृतौ षडदौ स मासः स दितीयः म BAT स चतुथः पञ्चदशचिवृतषडद्दः TSI: षडदः पच्च- द शचिवुतषडदोगोश्वायुख दे अदनो चछन्दोमद शदोऽष्टा- चत्वारिंशं WAAR चतुश्चत्वारिधशं चत्वारिशश- षटवरिधशं aed fet दइ weet पच्चविशशं चतुविंरशम्मदात्रतच्चातिरा चश्च ॥ १॥

अत्रादितो दे seat ष्टमासस्यान््ोपान््े भवतः डा चिहदि- त्यादिना पञ्चमासाः पुरणौयाः तत्रायुग्भान्यदानि Frater युग्मा- faq पञ्चदशानोति षडहषु व्रित्पञ्चद शयो विंषेकः aafaaa- wen इत्यादि खरसामान इत्यन्तेन षष्ठमासस्या्टाविंशत्यदहानि ara इ इति aufa: तत्राभिजित्स्था नौयच्तर्द दस्तिस्तोमः दिवाकोच्यन्तु मध्यममहन मासान्तभावि श्रयं प्रथमः; पत्त waa मासि aa: सखरसामानः रतो विश्वजित्‌स्थानोयः पञ्चदश स्तोम उकच्यसंस्थ इन्द्रस्तोमः। तत आत्तः एचः षडहः एकः पञ्चद शत्रठत्‌षडहः अतरपूबेव्व॑परोत्ये नायुग्मानि अहानि

( श्ट )

७७८ ताण्डामष्दाब्राद्युशं | [२४,१,३]

पञ्चदशानि युग्मानितु वि्रन्ति ततो eearea दशाहानि तानि च-व्यूटृच्छन्दस्य चिहत्‌स्तोमकान्यम्निषटे मसंस्थानि तत उदधि दलभिदौ ततोन्ते महाव्रतोदयनोये wa मिलिलेकोमासः ततो et हौ पञ्चदशत्रिठतावित्यादिसंख्याया अष्टमनवमदश- मेकादशणमासाः gutta: ततः पञ्चद गतिठठत्षडदहौ प्रधम- तयौ दितोयः wa षडह इत्यष्टाद्‌शाद्ानि ततो गोष्टाम आयुशामाविति विशत्यदहानि ततग्डन्दोमदशाह इति दादश मासपूत्तिः छन्दोमदगाह इत्थं अष्टचत्वारिंशं जागतं प्रथमः महतुखत्वारिशं तुभं दितीयच्चत्वारि शं wea cata षड शं बाहं तच्चतुर्थं दाति शमानुष्टभं पञ्चमन्ति'ं रराज" षष्ठं WET: fat भाण्णिद्धे सपमाष्टमे पञ्चविंशं wea नवमं पूर्वन्तु Wea अष्टात्तरपादपञ्चकापेत्या दितौयपञ्चाचरपादपञ्चका- पे तयेति चतुबि'शं गायत्रं दणममिति ॥ १॥

अथास्य नाम दशयति | आदिल्यानाग्मष्ये YET ॥ र॥ स्पष्टं nt अस्य ATA | ay yea वा आदित्याः ea’ लोकमाक्रमन्त यन्मध्ये रष्टान्युपयन्ति खगेस्य लोकस्याकरान्त्ये ॥ २॥

स्यार्थः ॥ २॥

[२५१९७] ताण्डयमदाब्राद्यणं | ७७९ अथ एृष्ठानि प्रशंसति |

अन्न वै प्रष्ठोन्यन्नमेव तन्मध्यतोधीयते aaa सट॒न्ननिनोति ॥ ४॥

पृष्ठानां प्रयोगेणातब्रस्य fae: पृष्टान्यन्रमित्यप चयते तेषां मध्ये प्रयोगेण अव्रभेव मध्यदेशे स्थापितं भवति ॥ ४॥

अध तानि पुनः TEU प्रथंसति | पशवः Tatts प्ररे व प्रतितिष्ठन्ति ॥ ५॥ स्यष्ट ॥ ५॥

अथ एष्ठगतं चिहत्‌पञ्च द शस्तोमल प्रशसति ।

चक्रो वा एते साकं बतोयत्‌ चिवृत eM स्तोम यं कामं कामयन्ते तमेतेनाभ्यश्रुवते यत्र दि चक्रीवता काम- यते तत्तदभ्चश्र ते ॥ ६ ॥ चिहठत्‌पञ्चदशौ स्तोमाविति यत्‌ यौ स्तः ते एते कामं sala सदेव वर्तमाने हे चके खल्‌ यथा रथस्य चक्रो परिभ्रमतः एवं सर्वेष्वहःसु एतौ प्रायेण परिभ्रमतः एतेन स्तोमदयेनेत्यधः चक्रौ-

वता चक्रस्थानोयोक्तस्तोमदयवता VS य यत्र ATA, कामयते तत्र तत्र तत्काम्यम्नते॥ € ॥

अथ छहस्पतिस्तोमं स्ताति |

ote ताण्डामदाब्राद्यर | [२४,१,५०] अथेष चिवदधदस्यतिस्तोम एते न वे बृदस्यतिदे वानां ४ ~ गच्छमि पुरोधामगच्छत पुरोधाकामानुपेयुगंच्छन्ति पुरोधाम्पुर एनान्दधते ॥ ७॥ SISTA: ७ ॥

अथ खरसामानोदिवाकीत्येञ्च सह प्रशंसति |

aad खरसामानः face दिवाकौ्य प्राणाः खर सामानोयद्िवाकील्य॑मभितः खरसामानो मवन्ति शिरस्ेव तत प्राणधौयन्ते ॥ ८ ॥

उक्ता्मिदं ॥ ८ ॥

श्रथेन्द्रस्तोमं प्रशं सति |

THI पञ्चदश इन्द्रस्तोम SRA एते न वा इन्रोतयन्या- देवता अभवदत्यन्याः प्रजाभवन्ति य एतदुपयन्ति ic

अध खरसामानन्तर पञ्चदशस्तोमक THAT इन्द्रस्तोम क्तव्यः ॥ < ॥

अथ SMES दशाहानि स्तोमसखाविक्लतौनि प्रशंसति।

अथैतानि द्वादशास्य दशादानि व्यूढा अगनिष्टोमाः स्ििवृतोमध्यतः पाभनोसुच्यन्त एष वाव देवतल्यो देवत-

[eur re] ताण्डगमडाब्राद्यणं । OEY

र्पमेव तदारोदन्ति तल्ययाभवन्ति प्रवसोयसस्तल्यमाभ्न- वन्ति ॥ १० ॥

अगम्िामतवात्‌ faaars द णाहानि तेजोरूपाणि sa एत- दनुष्ठानात्तमोरूपात्‌ पामनोमुच्यन्त can किञ्च एष दशरात्रः समग्रा न्तव त्तितवात्तल्प TATA यथा लौ किकस्तल्यो ग्टहस्यान्तः यदा देवानां निवासयोग्यत्वात्तल्यत्व' अ्रतस्तरेतदनुष्टातारोपि देवतल्पभेव रोहन्ति अस्त्रे वं किन्तत इत्याह तल्पयातल्याछभवन्ति तस्यैव विवरणसुत्तरं वाक्यं ॥ १०॥

अधघोद्धिदलभिदौ wad |

अथेतावुद्विद्लमिद्‌ावेताभ्यां वे geese qe. दषजत्यश्यनेवेताभ्यामुत्स जन्तः ॥ ११॥ उद्वि्ते गवादिलत्तणं फलमिति उद्भित्‌ तथा बलेन भिति

उत्पाद्यते फलमिति बलभित्‌ अथवा बलनामानमसुरन्देवा-

गवाथे' हडस्मतिः भिन्रवाननेनेति बलभिदेतावेकादहौ fas स्पष्ट ॥ ११॥

अथ गोश्रायुषौ प्रशंसति। अथेने गो आयुधी मिथुनौ स्तोमावुपयन्त gare ye

एकया गौरतिरिक्षः एकया आयुरूनः अतिरिक्ञः समान्‌ खनः स्िया इत्यनयोभ्भियुनत्व' ॥ १२ ॥

अध SRAM: स्तृथते |

org ताष्डयमहान्राद्यण | [२५.१.१५]

अथेष SAAT GATS न्दा स्युपयन्ति तसाद व्वाचखोभुखन्तः पशव उपतिष्ठन्ते ॥९२॥

छन्दोमः छन्दोभितरिश्ितोद णाह एष एव च्छन्दसां टोः एवं सति अष्टचत्वारिंशं जागतं प्रथममदहरित्यादिक्रमेण छन्द्‌- सामवरोदे णोपयन्ति STA ATA पयसादिना पालयन्तोग- वादिपशवः अर्व्वाञ्ाऽधोसुखाः सायं स्वामिग्टहसुपतिष्ठन्ति ॥१२॥

अथ महाबत प्रशंसति | |

BAAS तमन्न वै AAA वा अन्यतर मुखाद न्नन्धिनोति यदुपरिषटा द्र तसुपयन्ति सुखत एव तदन्नाद्यन्धीयते तस्ना- HE सदृन्नन्धिनोति ॥ १४॥

गतमिदं ॥ १४॥

अधायन्ते seat प्रशंसति |

अथेतौ प्रायणोयोदयनोयावतिराचौ येनेव प्राणेन प्रयन्ति तमभ्य्‌ यन्ति ॥ १५॥

एतदपि गतं अरथादित्यानामयनस्य कल्योमध्ये षष्ठस्य AAT तिरा्रः ad चतुवि शमहराभिश्चविकस्य प्रथमस्याहः प्रसोमा-

सोविप्चित इत्यादिकं द्रष्टव्यं ॥ १५॥

इति ताण्डामडाब्राद्यणे पञ्चविंशाध्यायस्य प्रथमः खण्डः |

[२५,२,९] ATS TASTANTS | ७८३ अथ feata: aw) अथ पुरस्तात्‌ एष्याख्यमङ्खिरसामयनमाह | ` अतिराचश्चतविं शं प्रायणोयमदः प्रष्टयः षडदश्चता- रल्तिव॒ तोभिक्वाः IE: समसः स दितीयः स ठतीयः स चतुथः स TRAE Farrar: TSE: TSI: षड- wf ae दस्यतिस्तोमस्त.यः खरसामानोदि वाक्य मद स्तय: खरसामानः पद श इन्द्रस्तोम उक्थ्यः पृष्टयः षड- दस्त यलि, eae एकसि.वुदभिपुवः षड दाद शा- दस्य दशा दानि व्यूढा अपरिष्टोमासि,ब त Sige safe दे अदनी चत्वारस्तिवु तोभिपवाः Tet पृष्टयः FST: समासः स द्वितोयः स ठतीयः स चतुर्थो दौ चिवृतावभिपु- at षड्ौ पृष्टयः षडड आयु गोच ह अदन छन्दोम- दशादश्चत्‌विं शशं प्रथममददे अष्टाविंशे fot दाचि श? षट्रिश्चत्वारि धश्चतुःखतवारि्शमष्टाचत्वा रि - शच्च तुर्वि ८शमरदात्रतच्चातिराचश्चाङ्गिरसां पुरस्तात्‌ पु BTN आये APA पूर्ववत्‌ धष्टामासान्तेभवतः VEY: षडहमुखेश- तुभ रमिश्चवषडहेरेकोमास इले वमादितः पञ्चमासाः स्युः ते चा-

७८४ ताण्डयमदाब्राद्धयणं | [242,28]

भिश्नवाः सवेपि चिठत्स्तोमकाः we मासि aafagefagar wey; षडहोभिजित्स्थानोयको हहस्मतिस्तोमस्ततस्त्रयः at सामानः आये अनौ इति षष्टोमासः ततोदिवाकौत्यमहः पूव- वदेव सप्तमोमासस्वयः सखरसामान LeMay तत Wau: णश्च: षडडस्िठदभिश्रव एकस्ततो दाद शादस्य दशाहानि व्यूढा- दोनि पृववहशाहविशेषणानि तत उद्खिदलभिदौ ततोन्त्य महा- व्रतोद्यनोये दे seat इति fawesifa अ्रथाषटमादिचलत्वा- € > प्य AA ~ aN

रोमासाश्चतुभिराघ्रत्तरभिश्रवेरेकेन पथ्येन चेकंकमासकल्यनया TINA! STEN मासः eat चिठदभिश्नवाभ्यां आत्ते नेकेन

nN ion) Aa यते रोमद गाहे TYE सायुगाभिन्कन्दोमदष्पादेः पथते छन्दोमदगादेषु

6 रि ¢ ~ fa ° चतुर्वि 'शप्रभृतीनामष्टाचत्वारिं शत्पय्यन्तान्यनुक्रमेरेव पञ्चविंशं नविद्यते तत्‌ साने चतुर्वि" शं तच्चान्ततोद शमं भवति एतत्स ्र- मङ्गिरसां पुरस्तात्‌ पथ्यमित्युच्यते प्रथमत एव qe प्रयोज्यत्वात्‌ ॥ १॥

अथास्य फलं सप्ररोचनमाह | पुरस्तात BIA वा अङ्गिरसः खगं लोकमाक्रमन्त यत. पुरस्तात. पृ ्ान्युपयन्ति खर्गस्य लोकस्याक्रान््यै ॥२॥ az ॥२॥ अथ पशत्वात्‌ पुष्टान्यत्रपश्लेन प्रशंसति | अन्न वे पृष्ठान्यन्नमेव तन्मुखतोधीयते तस्मान्‌ मुखे सद न्नन्धिनोति पशवः पृष्ठानि पग्र व प्रितिष्ठन्ति ॥२॥

[२५,२,६] ताण्ड्रमदब्राद्यणं | ory ae ॥ २॥ अध छन्दोमदयाहपय्ये त्तस्य दववैेनं सम्पाद्य पूवसत्रस्यादि- त्यानामयनस्याघवादमतिदि शति | यदन्यच्चक्राभ्यार साकं वृ द्भ्यान्तत्समानमाह्छन्दोमद- शादात ॥४॥ अत्राभिश्चवे पञ्चदशस्याभावात्‌ पूववेषम्याञ्चक्रे वा एते साकं हतोयत्‌ चिहत्पञ्चदभशौ स्तोमावित्यक्तादच्रदन्दो मदशाहप्यन्तं

vw ब्राद्मणमच्रापि समानमित्य्धंः यद्यप्य्रायुगारिति क्रमः तथापि भिधुनलवादथेवादः समानएव ॥ ४॥

अथछन्दोमदशादह प्रणसति।

अथेष SAAS HAAS Walt कन्दाधसयु- पयन्त्यनपथसर्शायेष वाव देवयानः Get: weaara पन्धानमाभ्वन्ति य एतदुपयन््यथेतद्ब्रत' ॥ ५॥ ङन्दसामवरोद्क्रमेणानुर्थाने क्रमेण कस्यचिच्छन्दसोनप- भ्रंशः स्यात्‌ अतस्तदभावाय भव्य च॑सुखछन्दसामवासिः एष एव

क ~ 0 n iv छन्दानुक्रमो देवलोकगमनमागः देवयजनमागः waKafa- त्यत्र प्रतीकग्रहणं पूवौक्ञायवादानुक्षंणार्थं' ॥ ५॥

आद्यन्ते AEA प्रशसति | ( €< )

org ताष्डयमडाब्राद्यणं | ewan] अयेतौ प्रायणोयोदयनीयावतिराजै येनेव प्राणेन

प्रयन्ति तमभ्थ द्यन्ति॥ ६ ॥

गतमिद। अस्यायनस्य पुरस्तात्‌ VETS क्रप्तोतिरातरः क्प चतुर्विं महः क्सः Ter AA प्रथममहराभिश्चवस्य यथा मध्ये पच्च इत्यादिकल्पो द्रष्टव्यः ॥ ६ ॥

इति ताष्ड्मडाब्राद्णे पञ्चवि णाध्यायख दितौयः खण्डः |

=-=

शरध sala: खण्डः | अघ टतिवातव्तोरयनमाडइ ¦

अतिराच्रस्ति,वृता मासं प्चदशेन मास सप्तदशेन मा- सम किन मासन्तिणवेन मासन्तयस्तिरशेन मास्‌- west चयस्तुरशन मासं चिणवेन मासमेकविरुशेन मास WANA मासं पञ्चदशेन मासं fare मासमति- राचः॥ १॥

प्रथमं प्रायणोयोतिराचस्ततस्ि्ठदादि्रयख्ि'णान्ताः आदितः षण्मासा area: विषुवतः स्थाने महाव्रतं भवति ava fas दादिमासा उत्तरस्मिन्‌ पत्सि दादशादिसप्तमासान्ताः षरमा-

[२५३१४] ताण्डयमदाब्राद्यण | ७८७

साः स्युः ततउद्यनौयमहः एतानि चरषध्य॒त्तरशतत्रयमहानि स्यः अधिकयोहंयोरङ्कोव्यवस्थाविषथे सूत्रकारः इतिवातवतो- रयने द्ावेकोनो मासो सुनुयुस्तिघताविति गौतमस््यस्ति- शाविति धानच््प्यः sat वा तिंभिने स्यातां aaaearerafa- ति safe’ शावैकोनाविति कल्यक्ारस्य मतं ॥ १॥

VATS फल सप्ररोचनमाड |

ऋतवोन Vas ve एतेन प्र्यतिष्ठन्‌ प्रतिष्ठाकामा SAN

उपेयुः प्रत्येव तिष्ठन्ति षड्वा waa wae ada प्रतिति- छन्ति॥ २॥

स्पष्ट । ऋतुषु प्रतिष्ठानं नाम तत्तहतुचितभौ गास्पदत्वं ॥२॥ अथ मध्यमं महात्रतमहः प्रशंसति |

यदुत्रतम्मध्यत उपयन्ति मध्यत एव तदन्नादयन्धीयते तस्मान्मध्ये सदन्नन्धिनोति ॥ २॥

गतमेतत्‌ ॥ २॥

अरय क्रत्खमयनं ufaaa प्रशंसति |

Ufa वा एतत्स॒चायणं यद्गाम' कामयन्ते तमे ते नाम्- yaa यच यच दि पको कामयते तत्तद्भ्यश्नुते ॥४॥

पूञात्तरमासषट्‌करूपपत्तदमयुक्तमे तत्सत्रायणं wed कि- न्तत इत्याह BHA कामयन्ते इयादिना अथ सप्रकामसाधनभे-

ec ताष्डयमदाब्राद्यणं | [24,2,¢]

वोपपादयति aa यत्र fe wat इव्यादिना यदा ufaaatte a e

महात्रतस्यव ia: तच्च मध्यमास्त्वेन प्रधानत्वात्‌ पच्यपि

भवति अत एव सज्रनिव्वीहकत्वात्‌ सत्रायणमित्युच्यते usu

sramararansa त्रठठत्‌त्वन्तत्‌ प्रशसति |

तिवृता प्रयन्ति तिवृतोयन्ति प्राणा वे चिवत्‌ स्तोमानां grata प्रयन्ति प्राणेष प्रतितिष्ठन्ति ॥ ५॥ | fara: प्राणत्वमसकछ्षदुकतम्‌ ॥ ५॥ अयेतदयनं ASST प्रशंसति |

wad इतिवा तवन्तौ खाण्डव उपेतोविषुवति वात- वानुत्तिष्ठति समापयति इतिसतस्मात्तनोयार्सोवातवता भूयारुशादात्तंयाः ॥ ६ ॥

एतव्व्रायणन्दतिख वातवांश्च त्यभौ यजमाना खाण्ड ax उपेतः अन्तिष्ठतामित्यथघः भूतकाले व्यत्ययेन वत्तमानप्र त्ययः -एवमुत्तरयोरप्या ख्या तयोद्रष्टव्य तयोरनुष्ठानप्रयुक्तं किचित्‌ फलवैषम्यं amare वातवान्‌ विषुवति महात्रत सम्ब sfasfa vefasa wa समापितवान्‌ gfaw इादशापि मासानाखाय समापयन्‌ TATSA तस्मादातवता वातवतो वं श्यास्त न्यासः AAT तनवः कशा अभवन्‌ दात्तया LATIATY अभ्यासो बहुतराः प्रहद्वा अभवन्‌ अत उभयस्यानुष्टानसडावे

[९५,४,१] ताण्डयमदाब्राद्धयणं | ore

पि aqaraera प्रशस्त फलवदित्युक्त भवति अव्र विधृतिभिः क्ष इति वातवतोरयनमातिण्वेभ्यच्िहद्नम उदरत्युक्धानि पञ्चद शेभ्यः प्रोडशिनमित्यादिकं द्रष्टव्य ॥ ६ ॥

इति ताण्डममद्ाब्राह्यणे चपर्वि 'णाध्यायस्य हतोयः खण्डः |

अथ चतुथः खण्डः; |

अथ सर्व्वर्धिंसाधनं कुण्डपायिनामयनमाह |

मासन्दोक्तिताभवन्ति ते मासि सोमं करौणन्ति तेषां इादशोपसद उपसद्भिश्चरित्वा सोमसुपनच्च मासमगनिदो- चच्हति मासं दशपूणंमा साभ्यां यजन्ते मासं वैश्वदेवेन मासं वरूणप्रघासेग्ा स AAA: परएना शोर्येण चिवरता Alay पञ्चदशेन Alay सप्तद शेन मासमेकवि- शेन मासं चिणएबेन मासमष्टादश चयस्तिरशान्यद्ानि दाद शास्य द शदानि मदात्रलच्चातिराचश्च ॥ १॥

मासं माससंपृत्तदों क्षिताभवन्ति दौच्तितघन्धाननुतिष्ठ युः तएव मासि दौत्तासम्बन्धिनि ware प्रायणोयायां कतायां प्रथम- प्रवर्ग्योपसदिवसे सोम क्रौण्न्ति क्रौणोयुः तेषां इादशोपसदी

७९० AWA SATS | [२५,४,३]

भवन्ति ततः कतोपसदहःपृववंकरौतं aqua उपरि देशे सर्य ततः मासमम्निहोत्रमित्यारभ्य विणवेन मासमित्यन्तत्ि- गदसिद्धं आदितः षणमासाहविच्यन्नकाइतरेनुसौमिकाः दाद शस्य मासस्य त्रयस्ि'शकान्यष्टादगान्यद्टानि ततो wena दशाहानि ततो महाव्रतं चातिराव्शखेति विशदद्ानौति हादशः॥ १॥

अथ क्रमेणानुष्ट यं अग्निहोत्रादि चतुष्टयं प्रशंसति |

अग्निदं दशदोता दर्शपूर्णमासौ चतुद्धीता चातु- ्रीस्यानि GRA सोम्योध्वरः THAT ॥ २॥

यदेतत्‌ प्रथमे मास्यनुषेयमग्निहो्रमस्ति तच्च वित्तस्य - त्यनुवाकोक्तोदशद्धोता तेन यो होमोस्ति सोभेन कतो भवतौ्यर्धः एवसुत्तरवाव्येष्वपि ger enya दितोयमास्यनुष्ठं aaa SASIAT तथा मासचतुषटये MAWAS यानि चातु्मास्यान्येवं पञ्चहोता यः सौम्योध्वरः उत्तरमासषट कसम्बन्धौो सएव सप्तहोता अग्निहोत्रादि चतुषटयमध्वय्यत्राह्मणे Geared एथिवौ होता अग्निहाता महाहविहातेति तानि क्रमेण चतुहातुप्चहोतुसप- Wau प्रतीकाः VG: प्रतीकस्तु प्रदशिंत एव ॥ २॥

अरथेतेषां फलमाह ॥ एते वाव सवण यज्ञेन यजन्ते यरतदुपयन्ति BATA भवन्ति ॥ २॥

[९५,५,१] ताण्डमद राद्यं | ७९१

ये सतिण एतदुपयन्ति एते वाव एतएव सव्वं ्रग्निहोत्रादि- भेदेन प्रकतिविक्तत्यामना च यो यन्न स्ति तेन क्रतूस्ेनाभौष्टा भवन्ति अत एव पश्पुवरधनसरगादिफलेः सखदाभवन्ति ॥ ३ ॥

अथेषां शओेषभक्ते कििदिशेषमाह | ते सर्व कुण्डपायिनोत्रुकेश्चमसेभसषयन्ति ॥ ४॥

सवं सत्रिणः aw: पातारो भवन्ति श्रत एवास्यैतत्राम A [र्‌ सम्पत्रम्‌ TATA: अस्सरब्रामद डर हितो मध्येत्यन्तमवनतः स्थलः A A + पा्रविेषस्ताृशञ्चमसभक्तयन्ति कुतः शिष्टसोमं ॥ ४॥

अत्रालिज्यसमानतां विधत्ते |

योदोता सोध्वयु : सपोता य उदगाता Hast सो- च्ावाकोयोमेचावरूणः सतब्रह्मा Vale यः प्रस्तोता सब्राह्मणाच्छसौ सग्रावस्तव्यः प्रतिप्रस्थाता Mia उन्न ता Deufad दपतिः सुब्रह्मण्यः GAT: ॥ ५॥

सुगमं ॥ ५ ॥

दूति ताण्डयमडाब्राद्यण पञ्चविं शाध्यायस्य STU: खण्डः |

अध्य पञ्चमः खण्डः |

अथ सव्बेसमदिसाधनं तप्चितामयनं सत्रमाह |

७९२ ताण्डयमद्ाब्राद्यणं | [२५,५,९]

सं वत्सरन्दोक्तिताभवन्ति संवत्सर सुपसद्धिखचरन्ति संवत्स॒र प्रसुतोभवति॥ १॥

संवसर प्रसुतो भवति संवत्सरं प्रसुनुयुरित्यथः सिदमन्यत्‌ अतराङ्कां विशेषकल्यनामातच्रा सचप्रकतिभूता गवामयनाहक्ततिः यदा सवप्रकतिभूतज्योतिष्टोमेनाङ्कां aire व्या तथा चायः कल्पः गवामयनेन we तप्चितामयनं ज्योतिशटामेन वा विल- सेनेति ॥ १॥ |

तत्स बत्सरन्दोक्िताभवन्ति तप एव तेन तणन्ते यत्सु- वत्सरमुपसद्विश्चरन्ति पुनत एव तेन यत्स वत्सर प्रसुनोभ- वति देवलोकमेव ते नापियन्ति ॥ २॥

दौत्तायां पयोव्रतादिनियमसद्ावात्‌ erat संवत्सरेण तप एव तप्तं भवति ततः Baal पसदनुष्टानेन देवेत्वप्रा्ये सतृक्षता भवन्त्येव ततः संवत्सरसोमयागेन Yat: देवलोकं देवनिवासखानं ्राप्रवन्ति॥२॥

अस्य फलं सप्ररो चनमाह।

एतेन वै तपश्चितोदेवाः स्वाम्‌ feared स्वा्हि- र्वन्ति य एतदुपयन्ति ॥ ३॥

ETT: ॥ २॥

इति ताण्ड मराब्राद्यणे पश्चविंशाध्यायखय पञ्चमः खण्डः |

[24,452] ताण्डयमद्ाब्राद्यणं | ७९३ अथ षष्ठः qw: |

अथ सव्वदिसाधनं प्रजापतेर्दादशथसंवव् राख्यं Waals |

चयम्तिव्रतः संवत्सरास्वयः पच्चद शास्तयः सप्तद शास्लय एकविंशः प्रजापते ददि शसंवत्सरं ॥ १॥

सुज्ञानमिदं ॥ १॥

WATS फलं सप्ररोचनमाद |

एतं न वै प्रजापतिः सर्व्वस्य प्रसवमगच्छृल्यर्वस्य प्रसवं गच्छन्ति य एतदुपयन्ति ॥ २॥

aaa प्रसव प्रेरणं aqquateaa नान्येति सव्व afearat अत्राधिकारिणः॥२॥

ag विहितसंवत्रअयचतुष्ठयं क्रमेण प्रशसति |

यत्‌ चयस्तरिवुतः संवत्सराभवन्ति तेजोब्रह्मव्चं सन्ति- वृत्तेन एव ब्रह्मवच्च॑समवरुन्धते यत्‌ चयः पच्चदशा F- HA प्चदशच्रोज Mand यत चयः सप्त- दशा अन्न वे सप्रदशोन्नाद्यमे वावरन्धले यत्‌चय एक-

विशा: प्रतिष्टा वा एकविरुशोन्तत एव ane प्रतिति- षन्ति ॥ ३॥

अग्निना सह faaa: प्रजापतिसुखा दुत्पत्र स्तस्य च गायत्रोसंब- न्धादायत्या ब्रह्मवश्चससाधनत्वाद्‌ ब्रह्मवच्चसन्तेज एव faaq अत

स्तदट्नुष्ठातारोपि तावदेवावर्न्धते एवं पञ्चदणादिष्वपि द्रष्टव्यं॥२॥ ( १०० )

७२४ ताष्डयमहाब्राद्यणं | [२५.९१५]

अथास्य प्रयो्प्रशंसाहारेण सव्वेसिदिलतच्तणं फलं दशयति ।

एतेन वै नेमिशोयाः सर््वाषदविमाघ्नवन्‌ सव्वौमदिष्धघ्न- वन्ति य एतदुपयन्ति ॥ ४॥

जैमिभोया नेमिगारण्यवासिनः ॥ ४॥

अथास्य सत्रस्य नववाषिकप्रयोगोपि विद्यत इत्याह |

ते च RAMA AYA उ दोचु्थेान प्रजायाम ध्याते स॒ Way समापयादिति तदेतत्समोपसन्तो ब्राह्मणाः सचमासते ॥ ५॥

ते नेमिभोयाः सप्तदशेभ्य एव सपतद शस्तो मकेभ्यस्तिभ्यः संवत्‌- ate: सष्दशं समाप्येवाध्यत्तसथुः सत्ादुत्थिता आसन्‌ तउ ह त एव॒ खल्‌ तदवमूचः योदौच्ितोनोस्माकं प्रजायां पुत्रपौचादि- लत्तणायां WTA! AMIS: VIE: स्यात्‌ स एतत्‌ सत्रं एक- विंशवषंचयमप्यननुष्टाय समापयेदिति एतावतास्य नवसंवत्‌- सरानुष्टठान विद्यते तथापि साधनसख्दावप्यनापदि arena उत्थापनं क्ुथादि्युक्तं भवति यस्माद्योनः प्रजायाखदयात इति नेमिभौये सक्त तस्मादित्यधः तत्‌मत्र' समोष्न्तः समापयि- तुमिन्तो ब्रह्मणा हाद्शसवत्‌सरमेव समासते ॥ ५॥

इति ताण्यपदात्राह्यणे Defame षष्ठः खण्डः |

- ~

[२५,७द्‌] ताण्डरमडात्राद्यणं | ७९५ अथ WAH: खण्ड: | अध सव्व्िसाधनं षट॒तिंशत्‌संवत्‌राख्यं शाक्यानां सतर- माह | नव चिवृतः संवत्सरा नव प्चदशा नव सप्तदशा नवै. कविरुष्णः शक्याना षड वि<शत्सम्बत्सर ॥ १॥ शाक्या शक्तिगोतोत्‌ पत्रा क्षयः ॥ १ ॥ अथास्यानुष्ठाने किञ्चिदिगेषसख्दिसाघधनं दर्भयति। एतेन वे गौरोवितिः शाक्तयसरसपुरोडाभोयव्यावल्यारं सर्व्वाखटद्विमा्नत्‌ सव्वामृद्िषटश्रुवन्ति य एतदुपयन्ति ॥ २॥ मौरौीविति्ब्रामक्छपिः तरसं मांसन्तदेव सवनौयं पुरोडाशं यस्यासौ तरसपुरोडाशः यव्यावतोनाम नदौ सिहन्यत्‌ ॥ २॥ TAAL संवस्रगतसंल्याहारा प्रशसति | TEA वा रएतत्सचायण? खाराज्यन्छन्दसां बदतो प्रखाराज्यमाम्न वन्ति य एतदुपयन्ति ॥ ३ ॥ HAY तदयनच्च सत्रायणं एतत्‌ सव्रायणं हहतो वे दहत्यपि षटचरिशदक्षरा अस्यापि सवत्‌सरगता षट्‌विश्शत्‌संख्यास्ति अतस्तत्हारा एतत्‌ हहतो अस्वे व किन्ततदत्य तश्राह हहतो

चन्दसां मध्येखाराज्यमित्यक्त अरत एतद्‌नुष्टातारोपि खाराज्यमा- भ्रवन्ति ॥ २ ॥

७९८९ ताण्डयमदाब्राद्यणं | धि) अयेतदद्पु ्साधनवेन प्रशंसति ॥ तदेतकाक्चयानां द शवीरमेषां दशवोराजायन्ते व एत- quater ie

तदेततुक्गं सतं शाक्यानां दशवौरं वौरयन्त्यभित्रानिति वौराः पुत्रास्तेषां दशसं ख्यानां साधकं sald gifan एतदुपमन्ति तेषामपि दशवौराः पुताजायन्ते ॥ ४॥

दूति नाष्डामडाब्राद्यणे पञ्चवि'शाध्याययख Sua: SG: ||

# |

अध अष्टमः Ge: TY खगंसाधनं साध्यानां शतसंवत्सरं TATE | पच्चविरुशतिख्ि्रतः संवत्सराः पच्चबिधशतिः पच्च दशाः पच्चवि्श्तिः सप्तदशाः पच्चवि्शथतिरोकबिशंशाः साध्यानां शतसंवत्सरम्‌ ॥ ९ ॥ ae ॥ १ ॥

अचेतस्य परयोक्षुप्रथसनदारा सखग साधनत्वमाह |

[२५,८,५] लाष्ड्मदाव्राद्धणं | er)

साध्या वै नाम देवेभ्यो देवाः पूवं आस त एतत्सचा- यणमुपाय्सतेनाप्रे वरस सगवः सुपुरुषाः Hay सद खगे' लोकमायन्न वं वाव ते सद GAA यन्ति य एतदु- पयन्ति WR

पूवव साध्याख्यादटेवाः वखादयोदेवेभ्यः इदानीं ज्योतिष्टोमा- feat देवतात्वं प्राप ART: पूर्वां रासन्‌ ते खदेवत प्रा wa एतच्छतसंवत्‌सरं सत्रायणमुपेत्य Waar भवन्निह लोका- SATA: सपुरुषाः सपरि चारकाः WATT AAS न AT’ लो- कमायन्रेवभेबेदानोमपि ते खंभित्यादिस्ष्टं अतएव साध्यानां सम्बन्धात्‌ साध्यानां शतसंवत्सरभिति नाम सम्यन्र' ॥ २॥

अधे तच्छतसंवत्सरगतसंख्यादारेण प्रशसति |

आयुर्वा एतत्सचायणध्ं शतायुः पुरूषोयावदृवायुसत- द्वर्न्ध ते नद्यल्यायुषसचमस्ति ॥ २॥

यतः शतायुः पुरुषो अतस्तत्‌सख्याकः संवतरसद्वावादे- तत्‌सव्रायणमायुरित्यच्यते अतोयावदेवायुः पुरुषस्य प्रजापतिना शतमिति कतं ares नावरन्धते THA तद्यौत्यायुषं आयुरतिक्रान्तं आयुषोमध्ये मरणसाधनं wa नास्ति अतः शत- मायु षि पुरुषस्यावेक्तितानि ॥ २॥

उक्तां ऋ चम॒दाररुति |

र्य ताण्डयमड्ात्राह्यगं | [२५,८-६]

तदभ्ययनृक्ता तानौददानि बह़्लान्यासन्या प्राचोन- मुदिता खरस्य यतः परिजार दवाचरन्त्युष। दहशे न पुन- £ रोवे य्येतोवेति ॥ ४॥

असयाख्चि agufaafamaraea निदशेनं क्रियते उषसः स्ततिरेषातानोत्‌तानि तेजांस्येवाहनि बडइलान्यासन्‌ अह्धामपे- क्ितत्वादासत्नित्याशौरथं अतोऽस्माकं सन्तित्यथः तानोत्यज्ञ' या यानि तेजांसि प्राचोनं qafaq काले aire उदिता उदिते उद्ये सति उत्पत्रानोशः एकस्तप्रनः परिस्यन्दजनितं. तेजःस- qe एवेकमहः खल्‌ अतस्तथाविधानि बहनि सन्तित्यभिप्रायः अतोयेभ्यस्तजोभ्यस्तदथे' जारे पत्यौ परित श्राचरन्तौ पल्टः समोपं सञ्चरन्तो नारो जोषा जारे रातरेजरयितरि आदित्ये पर््याचरन्तौ सतौ zen war: किन्तु नपनथती पुरुषान्तर प्रति गच्छन्तौ पु खलोव नदशे तानौोति सम्बन्धः॥ ४॥

saad ज्यीतिष्टोमस्य सादृश्येन प्रशंसति | ज्योतिष्टो मस्यायनेन यन्ति ज्योतिरेव भवन्ति ॥ ५॥

ज्योतिष्टोमस्य यदयनं प्रायण विठदादिस्तोमचतुष्टयरूप- मस्ति तेनेवेतं यत्र यन्ति अतस्तेपि ज्योतिरेव तेजोरूपा एव wafer uy

अयेतदत्यदारेण wiata |

[२५,९,२] ASIA ET । O¢e

एकविध्शोन्ततः स्तोमानां भवति प्रतिष्ठा वा एकविदः शोन्तत एव यज्ञस्य प्रतितिष्ठन्ति ॥ ६ ॥

स्तोमानां विदादौनां मध्ये अन्ततः सचान्ते एकविंश- स्तोमो भवति सिद्मन्यत्‌ ॥ ६ ॥

इति ताण्डामदाव्राह्यण पञ्च वि शध्यायस्य षमः खण्डः |

अधध नवमः VW: |

Faw सुहस्रसाव्यं सहस्राः सव्वीत्रादयफलस.धनं सत्रमाह।

अतिराचः सदखमद्ान्यतिरा चोऽगरेः सदश्तसाव्यं ॥ VU

सहस्राण्यहानि काटस्ऽन aad अभिषूयते सोम इति सह- aay एतदमनेः सम्बन्धि सदखसाव्यं wa अस्यादावन्ते चाति रात्रौ भवत इति केचित्‌ अरस्येवायन्ते seat अरतिरात्रा इत्यपरे तथा च सुतरं सहसखरसाग्ये सहातिराच।भ्यां सहसखरमह नोत्या चाथा; सहसरसाव्यमिति द्याहेत्यन्तरे णेति शौविठत्िरिति।॥ १॥

अधास्य फलं सप्ररोचनमादह।

ton ताण्डयमदात्राद्धण | [२५,९,४]

एतेन वा अग्निः सरस्य प्रसवमगकऋत्‌ स्वस्य प्रसवं गच्छन्ति य एतदुपयन्ति ॥ २॥

स्प्रष्टु ॥ २॥

॥

अयास्य करत दरा फलान्तरं दशयति । are (ज Cy २ अवे Wage सव्वेमेषामाद्यं भवति य एतदुप- यन्ति॥३॥

एतत्यववेमनषठितवतोऽग्नेः GY एतदनुष्टानसामष्वौत्‌ सव्वं- मपि राद्यं अदनीयमासोत्‌ अतः सव्वमित्यादिस्पष्टं ॥ २॥

अस्यादर्गतसं ख्याद्ारे शे तत्प्रशं सति | अथ यत्‌ सदखसाव्यं भवति सदखाक्ञरा वै परमा- विरार्‌ परमायामेव विराजि प्रतितिष्ठन्ति ॥४॥

परमा विराट संल्यानाम्प्ष्ये शतं हि परमं अ्रतस्तावत्‌ | ~~ ~ AAR संष्यावा विराटपरमेत्यच्यत सहखाक्तराविराडिति अयुते र कक- स्याद संख्यात्वात्‌ सहखराच्तरा भवति सिदमन्यत्‌ ॥ ४ ॥

दूति ताण्डामदाब्राद्यण पञ्चविं शएाध्यायस्य नवमः खण्डः |

[२५,१०,२ | ताण्ड्मदाब्राद्यणं | ८०१ अथ दशमः खण्डः |

अध alfa सारस्वतानि सत्राणि, मित्रावरुणयोः प्रथममि- द्राग्न्योदितौयमथ्न्नस्तुतोयं, तच मित्रावरुणयोः प्रथमं सत्रमाह।

ace विनशने दौ न्ते ॥ ९॥

सरस्वतो नाम नदौ प्र्क्ग्रोता प्रवहति तस्याः प्रागपर- भागौ AAT AIAN मध्यमस्तु भागो भूम्यामन्तनिमम्नः प्रव- इति नासौ केन चिद ग्यते तदि नशनभित्यु्ते तस्योपक्रमे efat

तौर erage सत्रस्य सारस्वतोधस्य दोक्तोपसदोरियत्तामाह | तेषां दादश दीक्षा दादसोपसदः ॥ २॥

अध कस्मिन्‌ दिवसे drama इति जिज्ञासायां सूत्रकारो मतभेदमाद षष्ठां पक्तस्येति गोतमोमावास्यायामतिराचः स्यादिति qarae षध्यामिव्यर्थः त्रोपपत्ति are चाह एवं सखस्थानमामावास्यं प्रयुज्यत इति अ्रस्यायमर्थ; एवं सति शक्तपत्त- स्य प्रमायां सात्रायखव्राह्मणएविहितं प्रयुक्त स्यात्पत्तान्तरमाह सप्घम्यां वा दौक्ित्वामावास्यायां यजनोयेहन्य तिरात्रः स्यादिति धानन्नप्यसमाधय उत्तराभ्यां सुत्याभ्यामिति अस्यायमर्थः अमा- वास्यायामुत्तरेद्यग्यजनोये शक्त प्रथमायामेवातिरातः कुतः उत्त राभ्यां गोष्टोमायुष्टोमाभ्यां ब्राह्यणेाल्लाभ्यां wafers प्रथमा- aaa fe तयोरनुष्टानमिति नन्वेवं सति दितौयायां ac

णात्‌ सान्नाय्यस्य स्थानञ्र शः स्यादित्याशक्य खयमेव परिहर ( १०१)

८०२९ ताण्डयमडा ब्राह्मणं | [24,2 ०,४]

ति aera चेवामावास्यं प्रयुज्यत इति अतः कारणात्‌ न waaay इत्यथः तदपि ga इति तत्राह पूव्वपच्चो- द्यामावास्यखानमिति अयमभिप्रायः पव्वेपक्तोहि RICA Maas स्थानं a केवलं प्रथमैवेति दौत्तोपसदो wa प्रयोगक्रमः पूव्वाक्ररौत्तोपक्रमयोरन्यतर परिग्ह्य हादशदिवस- rare प्रायणोधया प्रचय राजानं क्रौत्लोपनद्य निधाय vara इाद्‌णशोपसद इति॥२॥

अ्रथोपसदनन्तरमति राचमनुष्टाय तस्मिन्‌ दिवसे arar- ag वतसानपाक्लत्य श्वोभ्रूते तेन avafaare ।

यद्‌ दरतिरा चो भवति तद दव्व त्लानपाकुव्वं न्ति सरः श्यितेतिरा चे सान्नाय्येन यजन्ते ॥ २॥

यदहयंस्मिब्रहनि प्राथणोयोतिरातो भवति तस्िब्रहनि AAMT वत्ानपाङ्युः पशचादस्तमयात्‌ WI खकाले दोहये- eas Yas रातौ वत्ानपाक्लत्य खः संख्ितेतिराते इश्चन्तं प्रक्रम्य पात्रासादनप्रोत्तणानन्तर प्रातर्होमं दोदयेयुरित्यधंः प्रतौ तु दग प॒रोडाशसद्वावात्‌ कपालोपधानानन्तरं प्रात- होमः अत्र द्राद्यायणः पुरा रात्रैः सायं दोहं दोहयेरन्‌ संस्थि- तेतिराते प्रातर्होहमिति अ्रतिराचसमाध्यनन्तरं ततेव देये सान्रायेन AAT ॥ ३॥

a अध साब्राय्यानुष्टानानन्तरमुपरिभूतानुष्टानाय गाहपत्या- व नीययोर्निश्राणप्रकारमाद |

सान्नाययेनेष्राध्वयय्‌; शम्यां grata सा यच निपतति

[९५,९०१४। ताण्डामराब्राद्यण | cos

तद्नादपत्यस्तनः षरबरिध्शतं प्रकमान्‌ प्रक्रामति तदाद- TAT: ॥ ४॥

साब्राय्ययागानन्तरं तस्मिन्नेवाहनि आहवनौयसमीपेऽध्व-

af प्राञ्मुखः wat परास्यति स्वशक्या सा शम्या यत्र नि © iJ e

पतति aa गाहपत्यः कत्तव्यः aay: षटत्रि शत्‌ प्रक्रमान्‌ प्रक्रामति तत्राहवनौोय शओ्रौत्तरषेदिकः sa द्राद्यायणः साव्रा- येनेषटाष्वथ्‌,; शम्या परास्यतोत्याहवनौयन्यन्तेन तिष्ठन्‌ प्राञ्च खो faufafedurg प्रास्येदिति आहवन यन्यन्तेनेत्यतः पूर्य ava णप्रतोकोपादानं AAA BAT इत्यथः ॥ ४ ॥

अथ सदः प्र्तोनां निश्ाणप्रकारमाह। चक्रीवत्‌ सद्‌ करोवह्वि्खानं चक्रवद्‌ परौ ध्रमुलखल- FATT THA SAH एव नोपरवान्‌ खनन्ति ॥ ५॥

चक्रीवत्‌ Wat चक्रं अततव्रचक्छोरित्यादौ तथा दशनात्‌ सद श्आादिकं चक्रं चतुःफलकादिनिश्ितं कामिति केचित्‌ अपरे तु चक्री रथः शकटो वा aaa सद्‌ आदि ्रादिकायमिति प्रथमनिश्ितेरेव सदःप्रशतिभिरतरोत्थानमतुष्टानादुपथतिदेण- प्रायणाय सदआ्आादिषु एथक्‌ एक रघोवा नोवा सम्पादयेयुरित्य- ` यः अत्रानुक्तयोरपि पल्लो्णलाशामित्रयोक्रौवतोनिाणमाह सूत्रकारः तथापि पत्लोशाला स्याह्छामितच्चेति एतेषां प्रायणे विशेषं सूवकारग्राह समशहूभिभागः स्यादनुपूव्वै विषमे 32: पान्‌ BAMA Aaa तात्निविश्य यधायतनं निव

८०४ ताण्डामदहाब्रा्यणं | [२५,१०,७]

पेयुरिति पुरोदेशोयदि समः स्यात्तदा सद आदिक यथा संसथान- भेवोपेयुल्विषमदे शशेत्‌ तदानीं शकट गमनयोग्ये न प्रदेशेन TEA: ष्ष्ठतोनयेयुरित्यथः ततः सदः प्रभृतिषु स्थापितेषु यथायतनं qa मानौतान्‌ पांशून्‌ निवपेयुः न तत्र॒ मन्पूवेकं Fas करण- afer aat यपोपि, उलृखलबुभ्रः उल्खलस्य Be यथास्थ- विष्टस्तयैव कत्तव्य: सएव प्रक्ष्य पुरोदेशं प्रति भूम्यामेवाकषे- Wa: नतृपरि धारणौयः सच aft उपोषणएव पां शभिः परितः प्रहाय एव नतु खातयौत तथा उपरवान्‌ अधिषवण- फलकयोरधस्तात्‌ A Wag: fay रेखाएव qa अतर aa उल्खलबुध्नोयुप इति waawi स्यात्‌ waa इति तं a कषेयुरेवानुयच्छन्त उपोप्रएवैत्यनिखातस्तिठेत्‌ पांसुभिः पर्खसो- नोपरवान्‌ खनन्तोत्यधिषवणफलकयोरघस्तादुपरवानमश्श्ा- स्तेषां प्रतिषेध आलिखेयुरिति ॥ ५॥

अध सात्रायेनेव स शक्तपक्ते समापनोय इत्याह | ने तमापूर्यमाएमामावास्ये नयन्ति ॥ ६ ॥

TSU ASS वा प्रत्यहं यजमाना सात्राय्येन यजन्ती- © त्यथः ॥ ६ ॥

अथ तदनन्तरभाविपूणि मायामनुष्यं विदधाति। तेषां पौषमास्यां गोषटोमस्तोमो AAAI IVA

सामा॥अ७॥ तेषां aaa यजतां पौरमास्यां गोष्टोभेन स्तोमसुकथ-

[९५,१ ०;९] साण्ड मदाब्राद्मणं । ८०५

Gat ठहत्सामा वहत पृष्टः रेकाहिकः कर्तव्य इति कचिदाच- च्यन्ते कुतोलक्तणस्वौकरणमिति cere: यस्मात्‌ संखिते गोष्टोभे पौणमासमिति हि संखानान्तादिदधाति गोष्टोमसमासिदिवस- एव पौखमासं कत्तव्यतां विदधाति तच्च श्रामावास्यं कन aT पूथमाण्पत्नस्यलुष्ठितः स्यात्‌ पौणमास्यं तदनुष्टानमिति aa- कारस्त. पौणेमास्याभेव Weta: कत्तव्य; कुतस्तेषां पौ णंमास्यां गोटोमस्तोमो भवतीति सुख्यपौणंमासोखवणात्‌ अतःसंखि- त गोष्ठोम इति वचनेन Gawd चोद्यते नतु afaa- वाहनि कर्तव्यतां ब्रूते तच्च पौरव्वापय्य' पौणमास्यां गोष्टोभे प्रतिपदि पौणंमासोपक्रमोपि नविरुष्यते तथापृयथमाणमिति वचनमपि भूयोभिप्रायिकमिति अ्रयज्ञायस्तेषाममावास्यायामा- युष्टोममिल्यव्रापि समानः अत्र तेषां पौणमास्यां गोष्टोमस्तोमो भवतौति anata हनि स्यादित्याचाया इत्यादिकं सत्र द्रष्टव्यं ॥७॥

रध गोष्टोमानन्तर eqs यन्तदिदधाति।

aofea aera पौषणमासन्निव्वं पन्ते ते तमपरी- यमाणं पौर्णमासेन यन्ति. तेषाममावास्य्ायामायुटोमः स्तोमो भवल्युक्थयोरथन्तरसामा ॥ ८ ॥

आयुष्टोम ययेकाहिका सिदमन्यत्‌ । अत्रे घ्ययनेषु विनान्वा- धानं पल्नौसंयाजान्त' तन्त ॥ ८ ॥

उक्तयाहःसाष्यस्यास्य सतस्य नाम प्रदशति |

cog ATTA CATES | [२४,१०,९१ | मिचावक्णयोरयन ॥ « ॥

स्पष्टं॥ <€ i

एतत्‌ स्रम्मि्ावरुणएसम्बन्धप्रदशं नहारा Tesi fe |

एतेन वै मिवावरूणाविमान्‌ लोकानाजयतामद्ोराची वे मिचावरूणावदम्मं बोराचिर्व्व रुणोऽद्वमामौ वै frat वरुणौ य आपूर्य ते समितो योपक्तीयते सवरूणः सएष frat वरूणोरोतः सिच्चति it १० ॥

मिोहःशक्रपत्तयोः अभिमानो देवो रातिः कष्णपन्तयोरभि- मानौोवरूणे रेतः खसामध्थ' frafa शिष्टसुक्प्रायं ॥ १० ॥

अथ हद तीप्रशं सनदहारेण सरस्वत्याः aaa प्रशंसति ।

ACSA वे देवा आदित्यमस्तस्नवन्‌ सा नायकत्‌ साभ्य glad तस्मात्‌ स्प नुनिमतो वतं ब त्या स्तस्ुवन्‌ सायक WHE EN छन्दसां वीर्येवत्तमादिल्य्दि area वन्‌ ॥ ९१॥

ud भूम्यां वत्त मानमादित्य' द्युलोके निधाय सरसत्या अस्तस्भृवन्‌ स्तम्मितुमेच्छत्‌ सा नायछत्‌ नियन्तुं नाशक्रोत्‌ किन्त अभ्यव्‌लोयत शिधिलाभूत्‌ tarercad नुलिका वक्रोपे तात्‌ a त्या स्त्वन्नित्यादिखष्ट ॥ ११॥

{९५,१०,१५ | ताण्डमद्दाब्राद्यशं | ८०७ अधान्यं विशेषमाह | प्रतीपं यन्ति नद्धन्पीपमषट वे a पक्सा यन्ति ॥ १२॥

प्रत्य खौ खल्‌ सरस्वतौ प्रवहति अतस्तद्तिणे कले wala प्रतिलोमं प्राञ्चोयन्ति ॥ १२॥

तदेव व्यतिरेकासम्भषेन द्रढयति |

तद्वि प्रत्ये काण्येति ॥ ge

12 + प रस्वतोमप्ये तदि ga wa प्रति तस्यान्तं एका नदो सरसखतोमप्येति एकेतयक्त ॥ १२ ॥

सा विशेष्यते | दषदत्ये व ॥ १४॥

सरस्वत्या विनशनादारभ्य प्रत्तः प्राख्वणपग्थन्तोनुष्टानोदेशः तस्याह परदेणदेशेपि cara अप्ययः तावत्पयन्त' पुब्वंए पत्तसा, यन्त्वानुतिष्ठन्‌ गच्छेयुरित्यथः॥ १४॥

तदप्यये कत्तव्यमाह |

SHS अप्ययेऽपोनप्तीयच्वरुन्निर्प्याथातियन्ति ॥ १५॥

तत्‌सक्गमप्रदेशे अ्रपोदेवलाकं चरु जलातिक्रमदोषपरि ९, ४ [ऋ हाराथ निरूप्य पादरतिक्रम्य यन्ति a4 सूत दषदत्या अप्यये-

ct ताण्डामरात्राद्यशं | [२५,१०,१८ | । पोनप्ोयाभिष्टित्रिवं पेरन्यदि सोदका स्यादप्यनुदकायामिति धा- Tay. ॥ १५॥ अथ विनशनादारभ्य ya प्रासख्रवण्पयन्तानुष्ठानं प्रशंसति | चतुञ्चत्वारिरशदाश्चोनानि सरखलत्या विनशनात्‌ Ta: प्राख्वणस्तावदितः Milan: Atal सम्मित नाध्वनाः खगंलोकं यन्ति WE

सरस्वतोविनशनप्रदेशादारभ्य गतां चतुश्चत्वारिशदाश्वोनः प्रमाणञ्नत्तः प्राख्रवणः THA THATS ण यावन्तमद्ानं गच्छति तावानेकाण्वौनः तथाविधञ्चत्वारिं शदाश्वौनथावान- दा भवति अ्तप्रसवणो भवति आश्वीन इत्यस्य काहगताग्बोने- वादतः स्रगालोक Tae नेष दोषः सस्राश्विनोस्यान्त- भावात्‌ ॥ १६॥

अधास्मात्‌ शत्रादुत्थानं चतुर्विधन्तच कमुतथानं विवच्तरा | एतेन वे नमौ साणोवेदे दोराजाच्छसा खग लोक मेदच्जसागामेति तद ्ञस्वीयानामच्छस्ी यत्व ॥ १७ ॥

पुवेमेतेन सत्रेण सप्यपुत्रोषेदे होविदेददे णाधिपतिन्न॑मोनाम राजा Waa शोधं aa लोकमेत्‌ तस्माहयमपि सखरगमच्सा आगमेमेति qed तत्‌ तस्मादन्नस्कौयानां सारखतसत्रावय- वभ॒तानामच्नस्कोयत्वं ॥ १७ ॥

अय साप्यस्य सत्रोत्‌घानविधि दयति |

[२५,६०,२० | aS IRA we | ८०9 स एतदवभृथमभ्धवेद्य एष उत्तरेण स्थूला FE WAY शतङ्गावः सख सम्पेदुः ॥ १८॥ @ नमौ एतत्‌ एतस्मादवश्चथमभ्यवेदेवाग च्छत्‌ एतच्छब्दो a विदणोति य एष प्रसिद्धः सरस्वत्या उत्तरेण warded मतुलो इटोवत्तते afafaaa: कुतस्तस्ित्रेव नमो प्राप्तवा- निति तदुच्यते तद्वा अस्मिन्‌ हि शतसंख्याकागावो ब्रह्मणभो-

जनाद्यथमानोताः अप्योत्पादनदारा सहं सम्पेदुः सम्यत्रा अभवन्‌ ॥ १८॥

ACCATAATE | शते गोघ्.षभमय्युजन्ति ता यदा Atay सम्यदयन्तेथो- त्थान ॥ १९ ॥

ये शते ay शतं वस्मतरौषु गवां प्रजनना्' हषभमप्य तु जन्ति अति जन्ति स्य्टमन्यत्‌ भ्रनोत्थाने सूचकारः fafafet षमा शते गोष्ुषभमप्यत्‌ङ्जन्तोति वत्सतरोश्ते गभिणोषुता यत्र गव्यमभयं स्यात्तत्र रक्षेयुः पुङ्गव स्तासां भुच््ोरन्‌ सपिंषा च तास wee सम्पव्रासु yard गामतिरातं कछला दत्ता उत्तिषठेयुरिति पक्गपरर्भोगः सख्योपकर णवाहनादिहदारकं ॥ १९ ॥

अघ दितौयसुत्थानं दशयति | यदा सनेज्यानिं जोयन्तेथोत्थानं यदा Deafafeay यते

योत्थान' ॥ Ve ॥ ae ae

Ete ताण्ड्मदाब्राद्यण | [24,2¢,88]

सथ्वज्यानिः सर्वहानिः॥ २०॥ ay ठटतौयसुत्थानं दशंयति। यदा शक्त प्राख्वणमागच्छन्त्यथोत्थान' ॥ २९ ॥ awd weaw तदि सरखत्या उत्पत्तिस्थानन्तदागत्य पूर्व्वोक्निभित्ताभाषेपि सत्रा दुत्तिष्ठेयुः ॥ २१॥ अख्मितुत्थानेनुष्ेये विशेषमाह | शक्त प्राखवणमागम्याग्मये कामायेष्टि' fread तस्या- WAT पुरुषो धेनुके दत्वा ॥ २९॥

तं समागम्यातिरात्रात्‌ पूव्वमग्नये कामायेटिः कत्तवयेतये के अतिरातरात्यरमन्ये पुरुषौ दासौ aga नवप्रसूतिके Tae इत्यप्रः तथा च सूत्रं यदा Wa प्राख्रणमागच्छन््धोत्थानभिति तदा प्रा स्येयुरिति arta अत्तं प्राख्रवणं प्राप्य युरस्तादतिराचस्या- wa कामायेष्टिः स्यादिति शाण्डिल्यः उपरिष्टादिति धानच््प्य- स्तस्या ABTS पुरुषो च धेनुके यज्ञापकरणथेषां घाभिरूपायान्यस्मे <a: खाभिनो हि सव्वं सरेषु तेषां प्रतिग्रहणवर विदत sat वश्यो ब्राह्मणे नाण्ष्टशमनोयमेतदिति॥ AR Wl

अधावख्धथे Wars |

कारपचवं प्रति यमुनामवग्डथमभ्यवयन्ति ॥ २२॥

कारपचवोजनपदविथेषः AA यसुना गच्छतितां प्राप्य

[२४,१ १११] ANSTASTAT TT | ` ८१९१

तत्रावर्टधत्र Fat कदाचिदपि सरखल्यामवभधोन कर्तव्यः

तथा च सूत्रकारः न सक्ष्चनं सरखत्यामवभृथमभ्यवेयुरदेवय-

जनभ्रूता WAT भवत्यविदय माने AAA एवोदार पार््णतस्िति

अविद्यमाने सरस्रतोप्रान्ते नद्याद्यसम्भवे Waa एव जल-

ayaa उदुत्यापि जलं पाश्वंत एवावभृथः कर्तव्य; न ~ 0

AAT ॥ २३ ॥

इति ताण्डयमशाब्राद्यणे पश्चविं णाध्यायस्य दशमः खण्डः |

अघ एकादशः खण्डः | अथेन्द्राग्योरयनाख्यं प्रजापतिभवनसाधनं सारस्वतं feats सत्रमाद। अतिरचस्तिव्रत्यच्चदशमिन्द्राग्रयोरयनं गोआयुषी

RGM अतिराचः॥ १॥

प्रायणौयोतिरावः प्रथममहः sa faq पञ्चदशौ व्यत्यासेन पक्हयेप्यनुष्टातव्यौ तदिन्द्रारन्योरयनं अव गोच्राषौ पक्तयो- न्ते Tas Marfa केषित्‌ wat तु पक्तयोस्विहत्पच्चदशयोः व्यत्यासः त्रिठत्पत्तान्ते Weta: पञ्चद शपन्तान्ते आयुष्टोम इत्याहः चतुव्विभोत्थानमप्यत्रापि पूववदेव ॥ १॥

टर AT TACIT | [२५,११,४] अथास्य फल सप्ररोचनमादह |

एतेन वा TRIG अल्यन्धादेवता अभवतामल्यन्या प्रजा

भवन्ति य एतदुपयन्ति ५ २ ॥

faefae ॥ २॥

अध AUT प्रशंसति ।

इदराग्ची वै देवानामोजिष्ठा ओजिष्ठा भवन्ति यरत- दुपयन्ति ॥ ३॥

गतमिदं ॥ २॥

अथ विहितक्रमेरैवानुेयं प्रशंसति |

अथ यत्‌ चिवरत्य्छदशमिद्राग्मयोरयनं aaah द्रङ्गो भवतोसंव्याथाय ॥ ४॥

असंव्याथाय दाढंपायेत्यधंः केवलं चित्पञ्चदशाम्याभेव सव- समापने Water: स्यात्‌ अतस्तत्परिहाराय गोज्रायुषो भवतः anata कथं eatafa तदुच्यते गोभायुखौ शेकाडहिके मोरौ- maar इति कल्यकारे णोक्तत्वा दैकाहिके अतस्तत्र चिदादौना- तुरौ मनुष्टा नसम्भवा दसम्बाधत्व अत्र सत्ान्तविषये aa एते- जैवोत्तरे व्याख्याते तताम्नये कामाथेषिरपोनपौयशच्च खुबहोमो स्यातामिष्टिरेवाग्नये कामायोपरिष्टाचचे दतिराचरस्येति शाण्डिल्यः अनयोः सारस्तयोः पूव्ववदित्ययनाभावादन्तिमातिरात्रमध्यः

[२५,१९,४] ASTRA | Gra

एवोक्ते टि विधानमिति qaarcad अग्नये कामाय खादा अपाब्र- स स्वाहेति सरुवेणोेवापरदोमा afafeaaafia अन्यधा सुत्या- व्यवधानां स्यादतिरात्रात्यरमिति शाणर्डिल्यपन्ते इष्टिरेव कत्तव्या पुनः सुत्याभावादिति सबाधः विदत्यञ्चद णयोः पक्तयोव्यंत्यासव- तोरेवमड्कां व्यत्यास इति waraat तत्र सूत्रकारः पवंणोरि- aaa पूवस्याम्निष्टोमौ चितौ राघन्तरबाह ते पूवं पन्च उक्थे पञ्चदशे राधन्तर बहते अपरपत्त इति गौतमस्तेन पक्तयोः सच्चारथेत्व च aa तिदत्पञ्चदथे व्यत्यासं स्यातां तयोसिब्रलु- पेते val गच्छेततेनो त्तरं पक्चमुपक्रभेते ते नोक्तसुत्तरस्य fags fafa गो्रायुषोवि्वजिदभिजितोधेन्द्रस्य कुक्तिस्थानोयलादिन्दर- कुत्तो इति नामधेयं तावनयोः सारखखतयोः क्रमेण पवंणोभवतः उत्तरस्मिन्‌ सारस्वते तु व्यत्यास पौखमास्यामभिजिदमावास्या्यां विश्वजिदिति क्रमः aa गौतमस्य casera दशयति दयोः qae wre yars सव्वं च चिहदम्निटोमणएव कायः अपरपन्ते पञ्चदश saa इति ब्राह्मणार्थः तत्र राधन्तरं प्रथममहः दिती- यन्तमिति व्यत्यासमजामिता्ं' तिन पत्योः सच्चारयेदित्यस्याय- मधः वित्मञ्चदभेन कदाचिदपि पत्तयो; सच्चारयेत्‌ aa नियता- वेव भवतामित्यथेः अथ पूवख्िन्‌ we दशपौणं मास निपतेत्‌ ` तद वापि fad पञ्चद शाविति गौतमः अथ खमतमाह waa लित्यादिना तस्यायमधः यथा पूर्वप्सुभावपि साम्येन व्यत्यसै- दिति यदा afeaqaaq स्याटेकस्मिन्‌ पत्ते समप्रयोगोन सिध्यति तदा कथमित्याह तयोयस्मिव्रनुपेते इत्यादिनानयोरेव व्यत्यास- करणे यस्मित्रनुषठिते पवौगच्छेत्‌ तचेन्द्रकुचिं कत्वा तदनन्तर

८१४ ताष्डपमदाब्राद्यण | [RBA]

पू्वमहः तसुपक्रमेत न A: प्रथमप्रहत्ेरिति AT न्याय्यः उत्तर- विकदुकेष्यपि समानः अथ दितौयस्य सारस्वतस्य Mehran वतिरात्रौ हृतिवातवतोरयनेन क्पे तितं पञ्चदशे अग्निष्टोम स्तिवदुक्ण्यं पञ्चदशं राधन्तरं .चिहाहतं पञ्चदशं शेकाद्िके गो- आयुषो इत्यादि मशककल्पोद्र्टव्यः॥ ४ ॥

दति ताण्डयमडाब्राद्यणे पञ्चवि शाध्यायस्य एकाद शः खण्डः |

अथ हाद्शः खण्डः | अधाथमोरयनाख्य स्वगं साधनं SAA सारस्वतं TAATE |

अतिराचोज्योतिर्गौरायुस्लयदोविश्चजिदभिजितावि- RHA अतिराचः॥ १॥

अमावास्यायासुपक्रम्य आपरिसमसिः ज्योतिर्गौरायुरिति ag: wages: पञचादिश्वजिदभिजितातिरा्र इति केचित्‌ सूबरकारमतन्तु पव॑णोरेवाभिजित्य ्ादिष्ठजिदभिवरूपे ते पवाग- च्छदित्यादिकं पवं मेव प्रदशितं अत्र तुतौयस्य सारखतस्य षोड- शिमन्तावतिरात्रावैकाहिकाखिकटुकाः विश्वजिदभिजितौ वा गौरौवितः खरा इत्यादिकः RANT ॥ १ ॥

[२५,१२,९] ताण्डामदाब्राद्यथं | ८१५

अथ विददितसचस्य खगसाधनत्व वक्त मथ्नोऽनेन खगंप्राति' दशंयति।

एतेन AAT लोकमजयत्‌ ॥ २॥ AE ॥ २॥ एतेनेत्यक्ञ विहणोति ॥ ATSC: पन्धा इत्येषवाव देवयानः पन्धाः ॥ २॥

यदि अयमन आदित्यमूत्तिंभेदस्य पन्या भ्रयमित्याइः सणएष- एव खल्‌ देवयानः TAT: ॥ २ ॥

wea किन्ततो भवती त्या |

परदेवयानं पन्धानमाभ्रुवन्ति य एतदुपयन्ति ॥ ४ ॥

पष्ट ॥ ४॥

अनेन देवयानप्राधि' प्रत्यक्तदशनेन साधयति |

तस्मादेषोरूणएतम इव दिव उपदहशेरुणतमदव हि पन्थाः ॥ ५॥

देवयानमार्ग स्या्चिंरादिरूपत्वात्तेन गतीप्यथमा अ्ररुण- तमोदिवि ead प्रातःकालौन्रादित्योथमा सोरणतमो

भवति ॥ ५॥ 74 विहितान्यदान्यनृद्य प्रशं सति ।

८९९ ताण्ड्रमाब्राद्यणं | [२५,९३११]

अथ यत्‌ ज्योतिर्गोरायुस्तयदो विश्वजिदभिजितावि- RHA भवतोसव्याथाय ॥ ६ ॥ सिद्मिदं ॥ ६ ॥

इति ताण्डामडात्राद्यणे पञ्चविंशाध्यायस्य द्वादशः खण्डः |

अथ चयोदशः खण्डः |

उक्रानि तोरि सारखतानि aa दाषदतमिध्ययनभेकयज- मानक विवत्तराद।

संवत्‌ सर ब्राह्मणस्य गार क्त्‌ संवत्सर व्यणनेतन्धवेभि मिन्धोन संवत्‌सरे परोणद्धप्रोनादधोत ॥ १॥

अस्योत्तरस्य चेष्टयनयोः साधारण नियममाह सूत्रकारः दाषदततारयोः व्रतानि तिरेदिवासौत नक्तं दविरच्छिरटभोज- स्यादधः wa मांसाश्यलवणशशो न स्ियमुपेया यथा प्रलत्या- हिताग्निहठत्ति वत्तथेदिति एवं सामान्य नियमोपेतः संवत्सर ब्राह्मणस्य श्ुताध्ययनसम्मत्रस्य whe: wae वा प्रा यचित्तार्ध' गारक्तेत्‌ दाषदति संवत्सरं ब्राह्मणस्य गारचेत्‌ ऋतिज आचाय्यस्य वेति द्राह्यायणः तदनन्तरभेकसंवव्सरं सः

[२५,१५३,३] ताण्डयमदाब्राद्यण | ८१७

रस्वत्यास्तोरे AAs नानापुराणि ग्रामाः सन्ततेषु मध्ये ae aaa एकाम्नेरोपासनस्य परि चथ्थया संवत्सरममग्निं परिचरेत्‌ पूव्वं माहिताग्निषेत्‌ अग्निहोतेण परिचरेत्‌ ततः संवसरादूहः यरोणं नाम Wal कुरुत्तेत्रे तस्यामम्नोनादध्यात्‌ आधायवच यथाकालमन्वारग्णोयेष्टा दशेषु मासावक्लतरैव दाषदतं AT तत्‌ स्थानं विख्जदिति केचिदशंपूणंमासाभ्याभेवेष्टं त्यपरे दाष इतानङ्त्ेपि तयोन्नि त्य त्वादिति तेषामभिप्रायः पक्तहयेपि दार्षद- तार्थगमनमाहितानग्नोन्‌ परि णद्यैव कुर्यत्‌ पू्व्वमेवाहिताग्नि- ेत्तदुक्तपतचतत्रातुतिष्टेत्‌ किन्तु तदानो तानेवागनोन्‌ दृष्टार्थः परि णद्यानौयाग्निहोत्रभेव ग्टहीत्वा गछेत्‌ ॥ १॥

ददानो मिच्चयनोपक्रमं wate |

स दक्तिणेन तोरण हषदत्या ' आगरेयेनाष्टाकपालेन शम्याप्रा सोयात्‌ ॥ २॥

सरम्वतोदटषदत्योः संभेदं दषहतौदन्निणेन तीरे णोपक्रम्या- टा पालद्रव्येणाग्निदेवताकेनेष्टा तत्‌प्रशति षट॒तिंगत्‌ प्रक्रम- वज्ज शम्यापरासे प्रासन्‌ तत्र तरे Fase सारखतवदरच्छेत्‌ ॥ २ ॥

qidaw देवयजनत्व' प्रतिपाद्यितुमाख्यायिकामाइ |

इन्द्रश्च रुशमा Wee प्रास्येतां यतरोनौ पवौ भूमिं पर्येति स जयतीति भूमिमिनद्रः पर्यैत्‌ ङरुक्ेव रुशमा

सात्रवीदजेषन्त दमेव त्वामऊेषमितोन्द AA देवेष व,

ec ताण्डयमदाग्राह्यण | [२५.१९४]

Tea ते देवा अनुवन्ने तावती वाव प्रजापतेर्वैदियी- वत्‌ कुरुकत ्वामति तौ न व्यजयेतां ॥ २॥

Tat Tea aaa च ब्रह्मवादिनो छत्‌ल्ञाभूमिपरिभ्रमणस्य शोघ्रकरणार्धमंग्रं पणं प्रास्येतां प्रल्तिपतां जयप्रकारमुच्ते तावा- वथोर्ध्ये यतरः gaurat सन्‌ भूमिं परिगच्छति स जयतीव्येवं समयमाभाष्येन्द्रो भूमिं पर्येत्‌ रुशमा तु FTAA तौ तथा लत्वा GACT परस्मरग्ममैव जयोममेव जय इतयत्रूतां तौ विवदमानौ देबेष्बण्रच्छेतां तौ देवा इदमव्रवौत्‌ कुरत्तेत्रमेव प्रजापते्वंदिः aaa wat भूमि; वसिता एतावतौ वे टयोवौ यावतौ वेदि- रिति अुतेरित्यभिप्रायः अ्रतउभाभ्यामपि भूपरिगमनस्य समत्वा- दुभयोरपि जयः समान एवैति sae नव्यजयेतां एतावता कुरत्तेवमेव wa: प्रम्ततरोदेवयजनप्रदेश इत्यक्त भवति तस्मा- दुत्थानकालः॥२॥

अवश्धयन्नञानमाइ।

सय आग्रेयेनाष्टाकपालेन दकिणेन तीरेण eae: Tamra चिश्चक्तान्‌ प्रति यसुनामवग्डथमभ्यवेंति तदेव मनुष्येभ्यस्तिरोभवति ॥ ४ ॥

यदुक्घप्रकारेयेति सः fa: ्रक्ात्‌ जनपदं प्राप्य ततेव यसु- नायामभ्यवेति तत्रैव हि देशे दृषदतो मनुषेभ्यस्तिरोभ्रूता बडद्‌- कापि सतो तत्रेवान्तहिता भवतोत्यधैः अत्र सूत्रं तत्र शम्याप्रासनं यथा सारस्रतेषु नतु प्रक्रमान्‌ प्रक्राभेत्‌ कार्मिटिमिककेनाङा

[२५,१४११] ताण्डमहाब्राद्यणं | ८१९

संस्थापयेत्‌ escent दक्षिणेन तौरेणेयात्तस्याः प्रभव्यमम्म प्राप्येत- येच्येष्टा चिःञ््तावहरणं प्रति यसुनामवग्धेधमभ्यवेयादयत्र कच aA यमुना स्यात्तत्र तयेध्ये ष्टा स्वयं सामगायब्रवश्धयमभ्यवे- यादगायन्वा प्रत्रजिष्यतोयनमिद्‌ग्मन्य इति धानल्नप्यस्तटेव मनुयेभ्यस्तिरोभवतौति नग्रामं पुनरेयादितौव सखगन्नोकमाक्र- मते व्यावत्तते अयान्‌ भवतीति चोदकान्तहनादा यथासरजस- इतोति॥ 8॥

दूति ताण्डयमदात्राद्यणे पञ्च वि शएाध्यायख ANH: Bw: ||

अध चतुदं शः खण्डः | अथ तुरायणब्राभेष्ययनं सव्व॑दिं साधनं स्माह | आग्रेयोष्टाकापाल एन्द, एकादशकपालो वेश्वदेवश्च-

र्‌ः ॥ १॥ आ्रम्नेयोष्टाकपाल इत्यादयस्तिख इष्ट योऽनुसवनं क्रमेण सव- त्सरपथन्तमहरहः क्तव्यः एका च 'हविष्केटिरियं दशपूखमा- सवत्‌ तथाच aa तत्र fae इष्टयः Yate एका पृथक्च मध्य- 09 गें a> न्दिनापराह्ृयोस्तासु एथगनुपूव्व दवोंषि यान्युक्तानि ब्राह्मणेनका

८२० ताण्डयमहहाब्राद्यणं | [२५१४४]

वैव स्यात्तस्यां तानि सर्व्वाणि स्युः संवस रादू gate य मभ्यवेयात्तत् सामगानमिति ava सतः खयमेव कष्णाजिनं प्रतिमुञ्चते ॥ १ ॥

तद्दिघाय स्तोति | अदोक्तितः छष्णजिनं प्रतिमुच्ते यददौक्तितिः छष्णा- जिनं प्रतिमुखते या मानुष्यद्िस्तान्तेनङ्खति॥ २ ॥

दौत्तानाम हि देषविशेषभावजन्मसलौकारः अ्तस्तद्राहित्येन कष्णाजिनप्रतिमोक्यात्‌ मानुषो afearsifa fas fearcratat- सोतेत्यादोख्चयनदयसाधारणं AAU: सूत्रकारे णोक्तं अस्माभिः पूव्वौयणा दाबुदाहृतं ॥ २ ॥

तस्सिदवद्नृदय प्रशंसति | अथ यत्तपस्तप्यते या देवी तां तेन ॥ २॥ तपसा टेवभावप्रतिवन्धकपापत्तयारैवीसखदियुक्ता ॥ २॥

अथ विहिता इष्टौ क्रमेणानृद्य प्रशंसति |

यदाग्योष्टाकपालो भवल्यप्निमुखा वै देवता मुखन- एव ASAT HAGA प्रातःसवनमेव तेनाप्नोत्यथ Tere - एकाद्‌ शकपालो HAS, वे माध्यन्दिनरंसवनम््ाध्यन्दिन- मेव सवनं तेनाभ्रोल्यथ यदधश्देवश्चर्भवति वैश्वदेवं वें ठतीयसवनं ठतीयसवनम व तेनाप्नोति ॥ ४॥

[२५.,१४,१)] | ताण्डयमडात्राह्यण | ८२१९ निमदसिद्भेतत्‌ ॥ ४॥ अवतस्य प्रयोक्कसम्बन्धप्रद शं नदारेण फलं दशयति | एतेन वै तुरोदेवमुनिः walafeareteatale wal य एतदुपेति ॥ ५॥

स्पष्टं । WATT संवसरमहरहस्तौरेण यजेत TaN AIT पञ्चम्यामिति गौतमो ब्रतोपायनौयमोद्नमभिलाकेशश्मशूि वापथित्वाहतं वसनं परिधाय परिससुद्याग्नोन्‌ परिस्तौय्येत्यादि

द्रष्टव्य ॥५॥

इति ताण्डयम हाब्रा्यणे प्श्चवि शाध्यायस्य चतु दशः खण्डः |

अथ पञ्चदशः WW: | रथ प्रतिष्टासाधनं सर्पाणां सत्रमाह | अतिराच्ावभितोग्रिष्टोमामध्ये स्वो दश्दशो संवह्स- रोद्ादशोविषुवानसर्पसामानि विषुवति क्रियन्ते ॥९॥

प्रायशोयोदयनौयौ सषोडशिकावतिराव्ाबभयतो भवतः मध्ये सव्वाखहानि अम्निष्टामसंस्थानि अतिराचदयसहितः wat

८२९ ताण्डयमदा्राद्यए | (२५,१४,२,]

सवत्सरोदशस्तोमको भवति मध्यमन्तु विषुवददोदादशस्तोमकः तत्र सपंसामानि क्रियन्ते व्रतानि कल्ये निर्दिष्टानि अच eres विषुवानिति विषुवत्संकोत्तनादभिगरापगरयोख्च गवामयनं महा- व्रतएव वत्तमानयारिह विधानादवामयनिकान्यहान्यम्निष्टोम- माच्रविक्रतोनि दशस्तोममाचविक्लतौनि च लिष्गाद्र भवित- व्यानि तथाहि तत्रत्यं ब्राह्मणं श्रभिगरापगरो भवतो निन्दव्येना- aa! प्रान्यः शंसतीति नैवं सूत्रकारे रौवमाशद्य कल्पानुसारेशव परिहतत्वादाह सूत्रकारः सपंसत्रङ्गवामयनं स्तोमसंस्थाविक्लतं स्यादिव्येके षण्डकुषण्डावभिगरापगराविति wiefa प्रत्यक्त- विहितं तलाषेयकल्येन तत्रानुमाननत्र विद्यतेऽभिगरापगरावेवोपो- ्तभेहनि स्यातामिति अतः कल्यकारेेकेत्रैव विराजा cea पुनः Ya. अभ्यासेन सपसत्रस्य कल्यितत्वाद्भिगरापगरावप्यु- त्मेहन्येव सर्व्वाण्यहानि तु विराजहन्देन सर्व्वोदभौति कल्य- वचनात्तयेवानुषेयानि अत्राश्चलायनः सपौणमयनङ्गो अआयुषौ- दशोस्तोममनुलोभेन षण्मासान्‌ प्रतिलोमेन षट॒ज्योतिः eres स्तोमोविसुवतस्थाने प्रकाशमापेयुरिति॥ १॥

A e WIAA फलं सप्ररोचनमाद। एतेन वे सुर्पाणषु लोकेषु प्र्यतिष्ठन्नषु लोकेषु प्रति- तिष्ठन्ति यरतदुपयन्ति ॥ २॥ ae ॥ २॥

wae सर्पायणत्वसु पपा दयितुं yard सर्पाणां ग्टहपत्या- + “Nn ५ © दिविभागं तन्रामनिदथपुरःसर दशयति।

[९५.११४] ताण्डयमडाब्राह्यणं । ८९३ FAN गदपतिधंतराष्ट, एरावतो ब्रह्मा पृरथुश्रवा- दौर श्रवसद्गाताग्लावश्चाजगावख्च प्रोटप्रतिदत्तीरौ दत्तस्तापसोद्ोता शतिष्रष्ठो मे चावरुणस्तक्षको वे शालेयो बराह्मणाकःसौ शिखानुशिखो नेष्टा पोतारावरूण अरो RATATAT WAM कौतस्तावध्वयुं अरिमेज- ~ iy यञ्च जनमेजय स्ान्वुंदो Tae: सूब्रह्मणश्च कपि शंगावुन्नेतारौ षण्डकुषण्डावभिगरापगरौ ॥ २॥ कौतु स्तौ कुतस्तस्य ya अध्वथप्रतिप्रख्यातारौ इत्यथः चक्रपिशङ्गावपि मिलित्वा उब्रेटकाय्यकर््तारौ अभिगरस्ततिरप- गरो निन्दिता तौ महत्रते ब्राह्मणणद्राभ्यां कत्तव्यौ तददव्राप्य

पोत्तमेहनि अभिगरापगरयोः कर्तारौ षण्डकुषण्डौ भवतः सुन्ना- नमन्यत्‌ । २॥

अथ सप्ररोचनानि RATATAT |

एतेन वे सर्पा अप्टलटेमजयन्नप्धत्यु्छयन्ति यरतदुप- यन्ति तस्मात्ते हित्वा जौर्शन्तचमतिसर्न्यपद्निते मृत्युम. जयन सप्यविा अआदिल्याञ्रादित्यानामिवेषां प्रकाशो भवनि य एतदुपयन्ति ॥ ४॥

UAT, अत्र सपंसतरस्य पोडशिमतावतिरातौ जनुतैकच्चयोः

८२४ ताण्डयमडाव्रा्यणं | [२५,१६,२]

सफपोष्कले श्यावाश्वस्तस्य वै लोके गौरोवितं समानमितरं विराजा इन्देन सर्व्वोद्शौलेवमादिकः कल्योद्रष्टव्यः ॥ 8 ॥

दूति ताण्डामाव्रा्यण पञ्चवि ए्ाध्यायस्य पञ्चदशः खण्डः |

अथ षोडशः खण्डः |

अथ प्रजातिसाघधनन्तिसंवत्‌सरं सचमाह।

गवामयन प्रथमः; संवत्सरोऽथादित्यानामथाङ्किरसं Nau

Men १॥

श्रय क्रमेण विहितसंवत्सरत्रयं प्रणशसति।

एतेन वे गावः प्रजाति भ्रूमानमगच्छन्प्रजायन्ते qe भवन्ति यणएतदुपयन्त्येतेन वा अदित्या एषु लोकेषु प्रतितिष्ठन्ति य एतदुमयन्तयेत नवा FTE: खर्ग' लोक- मायन्‌. Sal लोकं यन्ति य एतदुपयन्ति ॥ २॥

© >. ० > A ~ |] ° परि ग्टद्यति सर्व्वतेनेटतच्छब्टेन खस्वसंवत्सरसत्र' परिग्टद्यते तथानु- fa | पित्त छायिनां फ लचयसंकौत्तनमववुपानुवादः ॥ २ ॥

[१५,१६,३] ताण्डामदाब्राद्यण | TRY, TA AQ फल सप्रगोचनमाह।

पर्राह्ारस्वसदस्यः पीरूकुत्यो वोत व्यः आयसः कच्लोवानौ शिजस्त एत्मरजातिकामाः सच्रायणमुपायर सते away सदस पु वानपुष्यन्ने वं वाव ते Away सख पुचान पुष्यन्ति य एतदुपयन्ति ॥ ३॥

ASIC ऋपेरपत्यमाह्वारः स त्त परनामकः BIG: पुतः aaa: टेविकाशिंश्पेत्यादिना आत्वं उशिपुचः कन्नोवान्‌ शिष्ट निगदसिदं अव्र कल्पः तरिसंवल्लरस्य गवामयनेन न क्तः प्रयमः सवत्सरः आदित्यानामयनेन दितोयोऽद्भिरसामयनेन cata इति अत्र सूत्रकारः प्रथमोत्तमसंवतस्रयोव्यत्यासमाह पोरमासो प्रसवं तरिसंवत्सरन्तस्य याधाकामो दोत्ताणां षष्टिरिति भार्िल्यिः प्रथ- Maat संवत्सरो व्यतिहरे दिति धानच्नप्योऽभिस्चवस्तोमण्रपटेग- रोद्ाधदति Aart वायाकाम्ब' दादगदौत्ताप्र्तिष्विवयर्थः अभिश्नवः स्तोमः पषठरदेशरोहाधं इति व्यत्यास प्रमादयोपन्यासः अभिप्रवस्य स्तोमोभिप्रवस्तोमः णास्य स्थानं पदेशः तवो- रूभयोरपि रोहासिद्याधंमित्यधः तथा fe रोद्ो नाम कनोयसः स्तोमस्य WARATU ज्यायप्षः पथ्चात्करणं तददिपरोतख प्रत्य- ave: सच निन्दितः तथा हि तेत्तिरोयकं जामि वा एते कुर्वन्ति यजञ्जाायांसं स्तोमसुपेत्य कनोयांसमुपयन्तोति अत्र wae सति प्रधमोद्धिरसामयने वि्ठतोभिश्नवाः मध्यमे आदिव्यानामयने चि छत्‌ पञ्चदशाः उत्तमे गवामयने सप्तद गादयोप्यभिप्रवेषु क्रियन्त

( १०४ )

(>: ATG TA दात्राद्धं । [२५,१९०,२ |

इत्येवं स्तोमरोदसिदिः तथा प्रधमेङ्गिरसामयने पुरस्तात्‌ यष्टयः सामा भवन्ति ्रादित्यानामयने मध्यतः weit: गवामयने उप- रिष्टात्‌ पष्ययादति पष्मटेशरोहः सिध्यति तथा निदानमपि अत्रक ^गवामथनमन्तः कुवन्ति प्रजापतिसत्रत्वादेतेन व गाव प्रजातिं भूमा नमगक्छत्‌ प्रजायन्ते वहवो भवन्तोति स्तोमतञ्चव- मयनानां Teel भविष्यतोति ॥ ३॥

दूति नताण्डयमडाब्राह्यणे पञ्चविंशाध्यायदय षोडशः खण्डः ॥

श्रध सप्तदशः खण्डः | अथ सव्वेदिसाधनं प्रजापतेः सहस्रसंवत्सर समाद | अतिराचः ea’ faa: संवत्सरा अतिराचः प्रजापतेः सदखसंवत्स॒र ॥ ९॥

स्पष्ट ॥ १॥ A an ‘ अरधेतत्‌ प्रसवसाधनलेन प्रशंसति |

एतेन वे प्रजापतिः स्वस्य प्रतवमगच्छत्धव्व स् प्रसवं गच्छन्ति य एतदुपयन्ति ॥ ₹॥

{९१,१८,१ | ताण्डामदाब्राद्युं | ८९७ Meu स॒नरपि जरानिहत्तिसाघनत्वेन प्रशंसति | एतदे प्रजापतिना मूरउपत्तेन जरामपादतापः जरां AA य एतदुपयन्ति ॥ ३॥

TAT जरया ANAS! प्रजापतिरे तत्‌ सत्रमनुष्ठाय जराम- पह तवान्‌ जरामपघ्नत इत्येतस्सम्बन्धः ॥ २ ॥

॒नरन्‌वये तस्य सवंसख्द्िसाघधनं द शयति |

तदेतत्मजापतेः सदससंवत्सरमेतेन वै प्रजापतिः सर्व्वामद्धिमार््ोत्‌ watafaayafa य॒ एतदुपयन्ति ॥ ४॥

स्प्टु॥४॥

दूति ताण्डामदाब्राह्यण परचचविशाध्यायस्य सप्रदशः खण्डः |

अथ अष्टादशः TW |

ay विश्वाधिक्यपाधनं क्ठखूज,मप्रनाख्य' सदसखरसंवनससर सट्म.ह।.

rpc ताण्डयममदाब्राद्यणं | [४,१८.४]

पञ्चपच्चा शतस्विञ्रतः संवत्सराः पञ्वपच्चाशतः प्च- द शाः पञ्चप्च्ा शतः सप्रद शाः पच्चपच्वाशत एकविरुणा विश्व्टजारः ससु सं वत्सर UM

पञ्चसंख्याकाः पञ्चाशतः सपञ्चागह्िगतसंदत्स रास्िहत्‌स्तोम- क.भेयुः एवं पञ्चदशणादिष्वपि द्रष्टव्यं मिलिते तदिश्चखजान्देवानां सहस्र सं वन्सर सच" ॥ १॥

अथास्याधिकारिसिदये विश्वरज सम्बन्ध दशयति । ~ EN = ~ 9

एतेन वें विश्वष्टजइ़द विश्वमषजन्त यदिश्चमडजन्त तस्मादिश्च्टजः॥ २॥

qq weet खुषटिकामा देवा एतत्‌ सत्रमनुष्टाय सत्यसं- कल्पाः सन्तः ce विष्वमख्जन्त एतेषां विष्वखजदत संज्नाप्य- तच्रिमित्ता॥२॥

दटानोन्तनानामप्येतत्‌सचयाजिर्नां फलं ट्‌ शयति ।

विश्वमेनाननु प्रजायते यणएतदुपयन्ति ॥ २॥

एतदुपेयुषः एनान्वि्वच्नगत्‌ अ्नुप्रजायते एतदनुष्टाटभ्यो- हो नमुपकत्तोणं जायते विश्वमपि एते विश्वस्य खाभिनोभवन्तो- ay हो नइत्येनोः कश्मप्रवचनोयत्वं अत एनानिति fealar एतेन वे विष्वटज इत्यक्त ॥ २॥

केते विश्वरुजः कथमेतदुपायत्निति तदुभयं enafa ।

[२५,१८,४ |] AMSTHSTATS | ' cee

तपो Dealers el ब्रह्मेरापल्न्यमु तमुद्‌ गाता भतं प्रस्तो ता भविष्यत्प्रतिदन्ता त्तव उपगातार आत्तवाः सदस्याः सल्यर VAG चावरुण उजोत्राह्मणक्रंसी fafa: पचितिख नेष्टापोतारौ यशोक्छावाकोधिरेवाद्चद्गगो याव- स्तदृगुंत्नेता वाक्सु्रह्मण्यः प्राणोध्वय्युरपानः प्रतिप्रख्ाता दिष्टिविविंशस्तावलं द्रवगोपमाशादविष्येष्यदोरा चाविड य- वादौ Ha: शमिनैतेदी चन्ते ॥ ४ ॥

तपःप्र्तिषु याः प्रसिदा देवतास्तास्तयेव wear safe ated तदभिमानिन्यो देवताः परिगह्याः एतासां विभज्य सते विनियोगो स्माभि स्तेत्तिरोयन्राह्यणात्‌ ऋचां प्राचौत्यस्मित्रुवाके

प्रपञ्चितः आत्तवास्तद्‌ नुसम्बभ्थिनः भोतोष्णवर्षीभिमानिन इत्यधेः दिटिब्रह्मण आज्ञा शिष्ट fanefag ni ४॥

उक्तसर्व्वाधिक्यफलसाधनत्वसमधनाय पूव विष्वरुष्चथं' सत्र- सुपेयुषां देवानां wae: ब्रह्माविरमू दित्यस्मित्रयं yaad सोक सुदाहरति |

तदेषक्षोको frase: प्रथम सचमासत सडससमः प्रसुतेन यन्तस्ते द जननं भुवनस्य गोपा दिरणए्मयः शक्रुनो ब्रह्मनाम ति ॥५॥

विष्वख्जो विग्ठख्ष्टिकत्तःरम्तदथ प्रथमे we: qayan: सत्रमासत.कथमिति aga सहस्रसमं सदसखरसंवत्रं प्रभुतेन

८३० ताण्डमदाब्राह्यणं | [२५,१८,७]

सोमाभिष्वेण यन्तः सन्त Waa a =a wa हेति विनिग्रहा- धयः एवकारसमानाथंः भुवनस्य गोपा छत्रस्य भूतजातस्य पालयिता एतत्‌ रिप्रलयस्याप्य्‌ पलच्षणं अनेन खरूपं लचितं भवति feu: हिरण्यमयः शरौरः हिररमयः पुरुषोश्यते हिरण्यग्म्ुरिर ण्यकेश इति हि gaat शकुनः afer: अस्ति ufaaa अुतिषु aaa व्यपदेशः एकः qua: ससमुद्र सुपस विप्रा; कवयः पुरः सपत्तौभूत्वत्यादिषु ब्रह्मनाम ब्रह्मति प्रसि ae प्रादुरभूदिति सम्बन्धः ॥ ५॥

एतत्‌ सत्रफलम्धूत ब्रह्मणः साच्तात्‌कार प्रतिपादयेदानोन्त- नानुष्टायिनामपि ब्रह्मणः सालोक्यादि फलं दशयति |

ब्रह्मणः सलोकता सा्टिता्ं सायुज्य' गच्छन्ति य एतदुपयन्ति ॥ ६ ॥

arfe: साम्यप्रासिः समानै्््ययोग इत्यध; शिष्टं Ge अनेन Wag अध्ययन दिप्रवत्तकानां खेयोनिमित्त परदेवतास्मरण- मपि क्तं भवति ॥ ६॥

अथ सर्व्वधिकलत्तणं फलं द्‌ शयति |

~ ४ N =,

तदे तदिश्वखटजा९ सपु संवत्सरमेतन वे frases:

सरव्वीम द्वम्‌ ब न्त यरतदुपयन्ति ॥ ७ ॥

uafanefad टतिवातवतोरयनेन an विश्व जामयनं ज्योतिष्टोमेन वा faaia ज्योतिष्टोमेन वा यथा स्तोमलमुषेनेति कल्यो eee दति अच विष्वशजामपरिमितायुःसद्ध(वाद्धिकारः

[24,259] ताष्डामदाब्राद्यणं | ८९१

दूदानोन्तनानामपि कथमव्राधिकार इत्ययं विचारः षष्ठस्य सप्त- मपादान्ते चिन्तितः सोत्र facaa | सहस्रवत्सरं सत गन्ध सी रेकणासुत | रसायनेन सिदानां कुलक ae वोक्तितः ॥ तदायु्ीय Alea. Alga मासगाः। वव्सरोकतिरुत दादशरात्िषु दिनेषु ari अद्योदोघायुषः Bary कृणाभेवाग्निसम्भवे | दितौयोस्त रसस्यायुरहे तुत्वे ठटतोयकः ॥ area: फलितेस्त तुर्य था सम्भवे सति । Tear aafa'nauar: सत्रिणोयदि ॥ WSIS योमासएष संवत्सरद्तौर णात्‌ | सहस्रमासानधानाटूह्‌ IST सप्तमः ॥ वत्सरप्रतिमा इादशरात्रय इति ya: । न रात्चिष्वब्दशब्दोर प्रतिमायाविशेषणात्‌॥ स्वारस्यात्‌ चिदा युकेरष्ट मः पत्तदरष्यते | चिदादिपदेः स्तोमविशिष्टमहरुच्यते ॥ -नाहःसङ्स्ततोऽहःसु MU सं वत्सराभिध। | तस्माद घखजां सत्रे सहस्रदि न मिष्यते ॥ इदमान्नायते पञ्चपच्चाशतख्िठतः संवत्सराः पञ्चपञ्चायतः पञ्चदशाः पञ्चपञ्चाश्तः सप्तदशाः पञ्चयञ्चाश्त wafanrfas- wat सहस्रसंवत्रसत्रे गन्धनादोनाभेषायिकारः तेषां दीर्वायुषः सद्भावारिव्याद्यः पचतः वसन्ते ब्राह्मणोग्निभादधोतेत्यादिविधाना- न्मनु्या णमे वाहवनोया द्यम्नयः सम्भवन्ति नान्येषां गन्ध्व्वारौना-

TAR ASIA IAT ET | [24,25,9]

fafa tafe रसायनेन faarai दोर्घायुषां aaqararafwan<: tae दितोयःपन्नः रसस्यारोग्य पुथ्यादिजनकलत्वभेव नता युष्य- qafafaaa तद्य्स्मिन्‌ ge समुत्यतव्रानां पिढपुत्रपौतादीनां बहनां सहस््नायुःसश्चवात्‌ कुलाधिकारइति ढतोयः Gate HT खकत्तः फलं भवति न च पिटपुचरपौत्रादिष्वकोपि ace करोति carafe फलमिति चेत्‌ तहि सत्रविधायकवचनवलादेव सतरि- णां दोर्घायुर्भविष्यतोति चतुः पत्चोस्त WA वचनस्य ara: सम्भवति तदहाचकपदाभावात्‌ नच कल्ययितु शक्यते सन्ाविता- युष्काणमपि सचान्तरेषु प्रहत्तानां देवान्मियमाणानां तव्छच- विधिवलादायुलयदर्थनादिति चेत्‌ तहि vargas शब्दस्यपुरुषपरत्मङ्ोलत्य सादैदिशतानां परुषाणामधिकारे भिदहिते वत्र चतुष्टयेन सत्रस्य सहस्रसं वत्सरत्वं सम्यत इति पञ्चमः पत्तोस्त चतुव शति परमाः सतरमासोरत्रिति वचनाद्‌ म्यधिकानां न तत्राधिकार इति चेत्‌ तहिं dara: संवत्सर इति वचनात्‌ संवत्सरशब्दस्य aaa सति सहस्रमासं सत्रमियेष- Ws: UAT अष्टमे वत्सरे उपनौतौ हाद्शवरषीणि वेदमधोग्य विंशतिवषवयस्को विवाहं क्त्वा जातपुत्रोग्निमादघोत तस्मादा- धानादूैमस्यायुषि न सन्ति सहखमासा इति Safe संवतसरस्य प्रतिमा तै हादणराचय इति वचनात्‌ संवत्सरशब्दोदादशराचि- परः तथा सति रातोणां दादशसहसाणि सम्पद्यन्ते तासु च रात्रिषु ष्य ्तरशतत्रयदिवसरूपसंवत्सरत्वेन गखयमानासु चय fang संवस्सरेभ्य BE मासचतुषटवं भवति तावत्परिमितच्ायु- राधानादृडं मपि सम्भवन्तोति सप्तमः Tae संवस्रप्रतिमा व

(au, ९८, 9] | MBIA द्यं | ^ TRE

हादशरा्रय द्रत्यस्मिन्वाक्ये संवत्‌सरणब्दो न रात्रिपरः किन्तु तेन शब्देन प्रतिमा विशिष्यते तस्मात्र सप्तमः परक्तोयुक्त इति चेत्‌ एव- न्तहिं संबत्‌सरशब्दोदिनपरदत्यष्टमः waite तथा सति frac: संवत्सरा इत्यादिवाक्यानां खारस्य' भवति चित्‌ पञ्चदशसप्त- दशणकविंशं इत्येते शब्दाः स्तोमवाचकाः सन्तः स्तोमयुक्तएकेक- सिब्रहनि यागरूपै लक्षणया aid way तथाविधप्रयोगवाइ- ल्यात्र त्वहःसङ्गं कवचिदपि चिठदादिशब्दाः प्रयुक्ताः ay we: सामानाधिकरण्यात्‌ संवत्सरशब्दः सखावयवभ्रूतेहनि अवयवलक्त- णया aud fran: संवत्‌सराद्वयक्त चितत्‌स्तोमकयागयुक्तान्य- हानोल्युक्तं भवति तस्मादिश्वख्जाखषोणामिदं सडस्रदिनमिति सिद्ान्तः | |

मध्यं we gage पञ्चविंशे ततः परं ।

उक्तमङ्गिरसां सत्रं टतिवातवतोस्ततः ॥

ढतोयमयनं प्रोक्तच्चतु्' कुर्डप7यिनां |

तापितं ततः प्रोक्त ततो हादशवत्‌ सरं ॥

षट्‌तरिंशदत्‌सरं प्रोक्त शाक्यानामिद् सप्तमं ।

अष्टमं विह साध्यानां शतसंवत्‌सरं ततः ॥

Wt: सहस्रसाव्यन्तु परं सारस्तन्वयं ।

Tee ततः प्रोकषन्तुरायणमतः परं ॥

एकैकोयजमानोऽत् स्यादिष्ययनयोस्तयोः |

MORIA: Whe ततस्ताव्द' प्रकौत्तिःतं ॥

ह स्स्रसमे ya ` तयोरुकत प्रजापतेः |

ततोविश्वखजासुक्षमुकान्य्टादथत्वि ॥

८३४ स ताण्डयम हाब्राद्धशं | [२५ ९८, ©]

वेदार्स्य प्रकाथेन तमो हां त्रिवारयन्‌ | पमधांखतुरोदेयादिद्यातौ्ेमदेग्बरः ॥ ॥

दूति ओमद्राजाधिराजपरमेश्वरमैदिकमागेप्रवत्तकय्रौवोर- बुक्भूपालसामस््राज्य धुरन्धरेण सायणाचार्येण विरचिते माधवोये सामबेदार्धप्रकाथे तोण्डयमद्ाव्राह्मणे पञ्च विंशाध्यायस्य अष्टादशः खण्डः | 9 पञ्चविंशोध्यायः सम्प. शः | सम्पूणंख Tat

ताण्डयमदहाब्राह्मणशस्य Tal |

चयोदश्ाध्याये | र awagfa: | ३ Mary कथनं। खण्डः १--१२स्तोमङ्गप्िविधानम्‌ | | 2 दितीयान्य सतोय eu: | ५ दतीयाज्यल्तोचं | ¢ सङ्कति qua | अथ प्रथमः TW: | a pi abies कलि । = fans सङ्गति qua | eS दूति facta: खण्डः | २ wa सङ्गतिः ३ wacat हिरण्य दिलम्भकत्व | न 8 लिङ्गान्तरानुग र | ४, नलर दिः अध ठतौयः खण्डः | ¢ दितीय ठचिधानं | १ माध्यन्दिनि पवमानस्य ein ७ ऋः सङ्गतिः | ऋक्‌ | = Sana vena | २ विष्णुमत्य गायक्योः wife: | € विशिद्टपल इतुता | Rig पवमान ठचान्तर | qo ane दय विधानं | ५ तिक्त व्यता प्रतिपादक ATE ay aes विधानं | urfre a: | १२ ठचसु क्त विधानं | ¢ सामन्तरविधानं। दूति प्रयमः खण्डः | © सान्तत्यविधानं | mae <= es: सङ्गतिः | €।१९ पुनराटत्ि सामान्तर विधानं | अध दितोयः Tw: | १० प्रतिष्ठा हेतुत्वं न स्तिः ।

१ Witty टचप्रदश्नं। १२ प्राभि साधनत्वेन स्ततिः।

[ ८३६ |

१९ खनुरूप प्रदानं | Ys समान्तरविधानं | ९५ स्त॒तिः।

१६ सामान्तर विधानं | Yo TAME स्तुतिः | १८ सममान्तर विधानं | Ce BE: प्रशसा |

२० BE: Tag |

२९ गेय साम.न्तर |

२२ Wat सामप्णसा | २३ गातव्य सामप्रदश्नं। २8' ख्यायिका कथनं | २५ संख्याद्वारय प्रशसा | २९ माध्यन्दिनिसवने WAIT: |

इति adia: खण्डः |

अथ चतुर्थः खण्डः |

९ Want सामस्य सन्ञाचतुद्धयं | २ Waa: पादसंल्यानं |

२। WIA: प्रकारान्तरं प्रशंसा | ५ Wada: गान विधानं |

¢ गाने गुणविधानं | -

७ Waa: एयक स्तुतिः |

< गाने उद्‌्घोषविधानं | € र्तदेदन प्रशसा | qo काम्य निधन vem | १९ senatqiaah: च्िप्रत्व विधानं १२ पच्चपुरोषपदानां गानं | १३ तत्‌ प्रसा | ९ APTS GN st: | १५ गेय साम विधानं | १९ विशि स्तोजीय सामान्तरं | १७ कामनाभेद ब्रह्म साम विधानं | १८ कन्त fate व्यवस्थापनं | xfa चतुथः खण्डः |

श्रथ पञ्चमः खण्डः |

१ च्यव पवमानीयादय et | २।३।४ टचान्तर विधानं |

५ ठचान्तर WaT |

¢ एन्तचान्तरविधानं । ७ Feu aw सङ्खतिः। <= mamas: |

€ सामान्तरसविधानं | Qo सन्तान तुता कथनं |

। १९ गेयसाम Wea |

१२. तस्य स्तुतिः |

१३ Bade see तुता |

१९४ TAMA VENA |

१५ पश्चुप्राप्ि aaa |

qd ब्राद्मणातिद शः |

९७ सामान्तर विधानं |

Qc सामान्तर प्रशसा |

१९. पनः सामान्तरः |

२० पणुप्र,भ्भि साधनता।

२९ BI AAA |

RR wafeaa |

२द wafeqca |

२४ पदस्तोम Ga |

२५ प्रतिदा इ तुता कथनं |

२९ afaaed गेय सामविध.न।

२७ AMNews Bla: |

२८ पवमान SAMA हारः | इति पञ्चमः खण्डः |

श्रथ षष्ठः TW: |

९ उक्धौय प्रथम Zu: | २ तत प्रणंसा। द दितीमोक्य ais

8 प्रकारान्तर स्तुतिः | ५ aaa Shs | € प्रथम एच गेयसाम | ७ खस्य पर साधनता | < दितीयोक्ध साम विधानः | € खस्य eatin | १० प्रकारास्तर & तिः | १९ adlateg सामविध।न। १२ संज्ञाविधःनः | ९२ स्तोभ स्त fe: | १९ स्तोभय्रइगं | १५ इडाया गु णविश्रेषविध।न' | १९ स्सोमक्लि cea |

इति षषः खण्डः |

म

रध सप्तमः GB: |

वदिष्यवमानौय क्तौ यदः | ज्योतिः शब्दाय Seu | BU पदान्तरानु वादः |

तस्य स्तु तः |

afemraniata दितीयढचः | Be: ata: |

SIA रूप एचदयमेलनं |

6% KF eA A ~

[

<= owe दयविधानं |

€ <a गुणविधानं |

९० ame पादाढत्ति कथनं | १९ wry चतुष्टय विधानं | १२ Tad THAT |

१२ Taq बेदन प्रशंसा |

९४ मबचतुखय स्तुतिः |

१५ वद्हष्यवमानौ यानत्यटचः | ९९ स्सोजविधान सतति; |

इति सप्तमः Sw: |

अध अष्टमः खण्ड ।

प्रयमान्य स्तो | दितीयाज्यसतो चं | स्तो WHAT | दवीयाज्यस्त) जं | aque |

इति sea: खण्डः |

eco A A Pp

ee

अध नवमः GG |

१ म्यन्दिनिपवमानीयप्रथमदचः

2 माश्यन्दिनि सवने aga: |

46% ^< © wa

cac |

एथकटच विधानं | रेवतष्टकाहं ; घाः Ula | कचान्तरविधानं |

गायत्र त्ट्चसङ्खतिः | स्तावकत्राद्यणातिद्‌ शः | aaa सामान्तर विधानं | : सामन्तरस्ततिः |

९० पुंमःसामान्तरविधानं |

Qt तस्यस्ततिः |

१२ सामान्तर विधान |

१३ सामन्तरप्रषंसन |

९४ दचसामान्तर विधानं |

१९५ गातव्यसामोपपत्तिः।

१९ निधनसंख्यान्‌ वादः |

१७ विहितसामचतुखधय स्त fa: | १९८ साम.न्तरविधान |

१९ ऋषिसम्बन्धे TEMA |

२० MSH सामन्तर विधान | २९ रुतदधिवरणं |

२२ एच सामान्तर्सिधान |

२२ Tad Wea |

२४ सामान्तस्विधान |

२५ WaT TMT |

२९ गातच्यसाम Wee |

| ८३९ |

२७ GA fA साधनता | १८ wala याज्खव पादसंख्या २८ न्दोदारा स्तुतिः | विधान | २९ ज्योतिदटोमौोय मायज्र सङ्गतिः | इति द्मः wae: |

इति नवमः खण्डः | —

अथ एकादशः खण्डः |

अव द्यमः खण्डः | ९ अभव पवमानीय प्रथमन्तौजी-

१ ष्टस्य छन्देविष्रघविधपनं। | या ऋक ।

२ ब्रहष्टषटीयस्तो्ीयाऋक्‌। | २ द्रचान्तर पदर््रन।

₹ अच्छावाकं vee ऋक्‌ । | ३ दचान्तर विधानः |

8 खाद स्तात्र सामविधानः। | 9 wooed संयौगदारोणान्‌ वादः | ५ Wat खव्विकारस्त्वं | ५ फलितां कथन |

¢ waste © aat | ¢ खपर equa |

७ रखुतदेदन प्रशंसा | © Sarat vena |

<= च्ास्याध्यका कथन | = qaafea ब्राद्यणातिदश्रः | € प्रतिष्ा eae कथन | € गातव्य साम्य विधानः |

१० Way साम Wena | १० ,विशिटफल साधनता कचन | १९ अस्य प्रजापति इं तुता | १९ गेयसाम प्रदर्णन |

९२ अच्छावाकस्य स्तो्रसमप्रदश नं । | ९२ रतस्य व्ायुस्कारिता |

९३ र्तस्य च्िप्रकारिता | ९३ सामान्तसरविधान |

९8 FSIS पारप्रात्ति साधनता । | १४ पखसाधनता |

१५ ब्रह्यवाष्दिनां कथन | ९५ त्राद्यणातिदशः।

९९ तत्‌ कथनो त्तर | ९९ Sea सामान्तर विधान |

९७ ङती गान | ९७ रतत प्रशंसा |

[ ८४० |

qe निधनाख्य. साम WHET | ९४ षडहः समाग्यनन्तर बडभाषयख- ९९ TANT सामय विधान | विधान | | २० Taal: wife: | १५ afaa समये ऋत्विजि वडभो- २९ अन्तिम ठचस्य सामान्तरविधान | जनविधान |

RR रुतस्य स्ततिः | १९ उक्थ जयस््नोमविधान |

रद्‌ निघन विधान । इति elem: खण्डः |

२४ पवमान SATA हारः | इति रयो दश।ध्यायः |

इति wales: खण्डः |

—_———

चत्‌ दश्राथ्याये।

अधर Set: TW: | WW: १----१२। शन्दोम- ९ त्रद्यवादिदठत विचारः | स्तोमक्ततिः । २ fatfara कथन | ae R पकारान्तर aia | 9 AMAR ay सामपदश्रन। अथ प्रथम. GT: | ५ Sel SAHA साधनता | ९ प्रथम छन्दमस्तामक्गप्िः। ¢ उक्यस्त।ज साम पदषयन । | २ semana ७ रतस्य अाशौःप्रापकता | ३ स्तात्रोयटचविधन । <= रुतस्य ae प्रापकता | 8 watt खौकारकारणं | € खच्छावाकौक्य amet । | ५ मुख्य गायजययकारणं । ९० Ban पुतरस्यातिदं शः | {jo तत प्रसंशनः | ९९ तस्य धन्मं कथन | <= wan विनियागद तुः | ९२ रुतस्य whe: | €।९०।१९ रकविंशरति स्ताजौयः।

QR SHAS: संसार तुता | १२ WAfawel म SS: |

| ८४१

१.२ पच्च पच्च रहित कथनं | ९8 Tag wales er: | इति प्रयमः खण्डः |

~---->

अथ दितोयः खण्डः |

९ सप्तमाः प्रथमाज्य ate | २। ३ aa सङ्गतिः |

8 दितीयाज्यस्त)त्रं |

५ टतौयस्यत्त्‌तिः।

€ चतुथैल्यस्ताज विधानं |

इति fadta: खण्डः |

ees

अध ठतोयः GW: |

९ माध्यन्दिनि पवमान प्रथमटचः।

२ टचसङ्गतिः।

२। 8 टचान्तरं |

५ जागतटच agfa: |

¢ ब्राद्मणातिटशः।

© सामान्तर विधानं |

< tera vena |

ENO] ९१।१२। ९२ अपरसाम विधानं |

]

९४ दाद्‌ ग्राहः सङ्कतिः। ९५ अन्यसाम विधानं | ९६ 1 Qo | तस्यस्त तिः । ९८ । १९ । २० SAA | २९. । २२ sada विधान | २३ । २४ | अन्तिम सामान्तरं | २५ क्लोचोपसंहारः।

इति ठतौयः खण्डः |

-----

अरय चतुर्थः खण्डः |

एषतो TANT ZU: | Biss ZT: |

जगतो ATS लाभः। एष्टस्तो्निवत्तेक साम | भ्नादटव्यहननद तुता | अच्छावाकनिवन्तेक साम | सव्यैकामप्राप्नि साधन |

© ~ ^= SB A A PP

ति wae: qa: |

TT पञ्चमः खण्डः |

९।२ आभेवपवमान पृतिपत्तचः | २।४।५।६ freq सम्पादन |

[ =e, ]

७ अच्तरप क्तिच्छन्दः सङ्गतिः | स= तस्य विवरणं |

€ तस्य टचान्तरं |

९० MIMI जगतो THfa: | ९९ सममान्तर विधान | १२ ब्राह्मणातिदशः।

१३ ब्देन स्त fa: | ९४।९९ SAAC AAPA | १५ सन्बैकाम प्राप्षिहेतुता | ९७ दादश्रास्य समुद्ररुपता | ९८ निधनान्‌,वादः।

९ निधन संख्यया स्त. तिः | २० ब्राद्मणातिट्‌ शः | २९।२२ टच साम विघनः | VF Raj RY GTS: फल कथन | २९ SA ETT सत. fa | २७ लचान्तरे सामान्तरं | २८ तस्य व्याख्यान |

Re BPR TH वेदन फलं | Ro माजौ कासः । २९ WATER |

इति पञ्चमः खण्डः |

अघ बषः खण्डः | उक्थ wit प्रथम टचः | दितीयाकथ स्ातौय टचः | पभ श परिहारः | ढतीयाकय Gitta चः | WHA साम | सब्बैकाम TP साधनता | ७ । < दितीयक्य साम | <= | ९० तत प्रशंसन | ९९ सताम ata विधान |

+ 0 A © PP

1

इति षषः खण्डः |

अथय सप्तमः TG: |

९ अदमस्याङः VA aie: |

2 | 3 aeare: त fa: |

8 Bel यातयामत्वं ।

५ नवं चितय विधान |

₹। ७ ATT STG तिः ।

< FATE: agfa: |

€ aura fayia |

१९० wafer a fa: | इति सप्तमः Ge: |

~~

[ ८४३ |]

श्रथ श्रमः TW: | २२ ढचान्तर सामान्तर विधान | ९।२ Beasts प्रथमा ज्यस्तौ चः | २द अ्सख्यापूरकसम्बन्धः। ३ fede is | २७ पश्ुसष्टदिदेतुता | 8 विनियुक्तदिदोषः। २५।२८.२९ न्ध साम विधिः | ५।९ ढतौयमाव्यस्तेात्‌" । २६ तत्‌ विधानस्त्‌,तिः।

२७ तद्धयाख्यान | Ro सामगानरूपं | २९।२२।३५ AAA |

iy ~ e ७ चतुर्थाज्यस्ततु | < दाघसमाधान।

+ aa दिविध पलप्राक्नितुता | ० Re are fa विधन | अथ नवमः खण्डः | २९ अच्छि स्ना |

९ Wigs ऋच विधानः | २७ च्ध्यास्यायां Ta साम | २ गायत्र agi: | र< गेयसाम स्तर fa | Rie But एच विधानः | Re अन्तिमटठचगयसाम | ४५ उतिधारण aga: | `| go प्रवद्भागव संहतिः | १ तब्राद्मणातिद्‌शः। ४९ पवमानस्ताजोपसं हारः | ७ सामान्तरविधान'। इति नवमः खण्डः |

A e म <= वर्प साम un aa | €।९१।१९२ SA सामान्तर विध।नं |

९० सामनिव्ैचनः | अध द्मः खण्डः | ९३।१९ सामान्तर Testa | ९ ब्रह्म ङ साम। WIRE स्तावक समान्तर | २ सतोढहतीविधान |

Vo ब्राद्मनातिदशः। २ . सिद्धान्त कथन | १५८।२०।२१ प्रकारान्तर क्त. तिः | 8 गातव्यं ब्रह्मसाम |

[ ८४४ |

५ खग हेतुता। २९ ब्राद्मणातिद श्रः | ¢ चतुथ ट स्लतोयढचः | Ro | ९२।२०।३९ सामान्तरकथनं | ७ सन्तान Saat | RURAIRUIRORS तदिधान GT <= गातव्यसाम vena | ३९ स्तोजोपसं दारः | € अच्छावाक साम HT | इति र्कादश्रः खण्डः | इति दशमः खण्डः | —— बमः अध tet: खण्डः | अथ एकादशः GWT! । ९ उक्थ प्रथम STs चः | २ fede witty तचः | १ प्रतिपत्तच सवन Sefer | ९ ढतीयोक्थ eta कचः | २।३।९ एचान्तर विधान | + Gatien मि) 9 CATE: ष | wie we ्लुतिः | ५ अच्तर fers rae । € ्दितीयोक्थ साम | ७ गायत्‌ साम ब्राद्णातिद्‌ शः | ७ परापच्तमहेतुता | < fafeaeu सामान्तरः | = adtetae साम | € सामसाध्यं फलं | ९० लोम विधानं 41 इति Kew: खण्डः | iis de चतु गराध्यायः BAI: | ९९१।१७।१९९।१।२२६ सामान्तरस्त्‌ FA: | १३।२२ GE: सङ्गतिः | १० = ९४ datas | पञ्चदशध्याय | ९५ ततफलकथन | WW: १--९२ अ्र्टाचत्वारिंथ २७ Hea SAA | | स्तोम Alea: |

Qe श्रदाश दोय निन्वेचन | | —— ’

[ ८४५ |

अध प्रथमः खण्डः |

९ वद्िष्यवमान प्रतिपत्त॒चः। २ नवमाहः सङ्गतिः

Ria हितीयानु वाद स्तुतः | दशस्तोत्रौयविधानं |

तस्य स्ततिः।

ween विधानं | ae संख्यास्तवनं |

चतु; asa विधानं | ९०।१९१।१२ चतुः संख्या स्तुतिः | ९३ वदिष्पवमान स्तोम विधानं |

=

0 @

इति प्रथमः खण्डः |

~

श्रथ हितोयः ow: |

AGATE: WHATS 1जं | नवमाइः asta: | agfa Tend |

feng पदश्यै सोति | दितीयान्य WF | TGA पयाग कारणं | AAT TT | चतुयाज्य HF |

46, ^< oO AA LP

€ द्‌षापपादनं। fa दितीयः खण्डः |

--

श्रथ ठतोयः खण्डः |

९ म ष्यन्द्िनि पवमान प्रथम Zu: |

२ ऋचः & fa: |

Rie Wista विधानं |,

wi¢ was साम विधानं |

७ संज्ञा निव्वं चनं |

८।९।९१.।१९२।९७.१९६ सामान्तर विधानं |

Yolk सामान्तर w तिः |

१३ खगं साधनता |

१७ पदजन्मता |

९८।२०।२२।२४ अन्यत साम विधानं |

१९।२९।२३।२९ तस्य स्त तिः |

२५ ऋचिगय साम |

२७।३३ ब्राद्मणातिटशः |:

२८।२२ सामदय विधानं

२९ उभयं संयज्य Sia |

Ro च्य हेतुता |

३९ तद्ेदन फलं |

२०।३५ अन्यत साम विधानं |

| cee |

ad रुतदपि खरग साधनं | १९ खगे साधनता | Ro पवमान साज पसं हारः | १३ तस्य स्तुतः | दति दतौयः खण्डः | १.४ way we ते ww fa: | — ९६ पुल्लादि फलं 1 ६ WIR ब्र द्मणातिर शः | ॥ a ee २०२४ आख्यायिका Hawa | ९ sala WIM su: | २२२५१अन्यतसाम विधानं 1 २ च्यः सङ्तिः। २३ तत्‌ कारणं | ३ अच्छावाक स्तनय St: | २९।३० तस्य प्रशंसा | 8 ब्रह्मटदनिवत्तं कं साम | २७ स्तवक AT | ५ र्तस्य w fer | VclRe ठव साम कथन | ¢ अच्छावाक fara साम | QUR8 सामान्तर विधानं 1 ७ पलदय साधनता | ३२ WHAT | दति चत॒थेः खण्डः । 88 पञ साधनता । 9 ३५ तस्य यःख्यानं | ad वेदन फलं | अथ पञ्चमः खण्ड | ३७ TAMAR IT WANE: | १ च्याभैव पवमान प्रथम ठचः। इति पञ्चमः खण्डः | २।२।४.९ त्ख्चान्तर सङ्गतः | क ५ अच्तर पक्ति प्रशंसा। ण) अथ षष्ठः खर्डः | € पददय स्तुतिः। ९ स्तातीय टचः] ९०।१९२।१५।१७.१९ सामान्तर २1४ स्तात्‌ निवत्तेकं साम 1

विधानं | । ३1५ तस्य स्त्‌ तिः |

ब्राद्मणातिरेणः | ७ स्तातौयत्त्‌तिः।

mM,

इति ag: खण्डः |

WT सप्तमः Tw | ९ कन्दः प्रसक्तिः | २ eta सद्भावः! Rely, fora far प्वोधनं ] ९ वद्दिष्पवमान स्तातीया] ७ नव लिङ्गानुवादः! स स्तम faa;

इति सप्तमः खण्डः |

श्रध WEA: TW: | ९ TAIT स्तात्‌ | 28 अपी संज्ञा निर्वचनं | 8 चतुधीज्य WIT | ति अर्मः wae: |

गी

अय नवमः Tw | UR दशमाः स्तातीय एचः | २ अन्य aa: |

| ८४७ |

४।१५।९।८ प्रथमे गायत्र साम |

७ तद्वयाख्यानं |

€ Wenge |

९० sarac विधानं |

१९ तस्य क्त्‌, तिः |

१२ सामान्तर गानं |

QR कारण & fa: |

९४ खगं साधनता ।

१५ परोत्त सिद्धिः |

१९ गयसाम Vesey |

९७ माध्यन्दिनि कारणं | इति नवमः खण्डः |

_—_.

अध दशमः खण्डः |

प्रथम SE ्तातौय au: } दितौय ए स्तातौय za: | ढतीय CSQA sas | चतुथे TS स्लोत्रीय चः | परथमस्तच निवत्तं कं | समुदाय प्रशंसा |

७।८ अनुवाद स्त, तिः |

€ ऋद्धि साधनता |

९० मतव षट |

कि ec Cw छ

Lee 1

QQ पञ प्रात्निः। २. सामस्तौमस्त्‌तिः। Gite ए निवत्त वं | Ria पूल्पैप्त सिद्धान्ते | ९९ पतिा कारणं | ५ वामदेवस्य Waa | १५ संहत्य स्त तिः! ¢ awfe हेतुता । क दूति दादरा खण्डः |

श्रथ एकादशः खण्डः | पञ्च दशाष्यायः समाप्तः | UR GMa प्रथमटचः। — द गायनं साम | षोड्ग्राध्याय | १४८ अर निक खण्डः Le अग्नष्टोम विल्लतयः।

¢€ सतावकं ब्राह्मणं | © ames विधानं

ye अथ प्रधमः खण्डः | € गान प्रशंसा । १ व्यौतिः संज्नानि्नमचनं। ९०।१९९१।१२ सामान्तर विधानं | २ प्रथमानुान & fa: | १३ निर्म॑चनाभिप्रायस्तुतिः। ३ टद्टान्तोपादानं। Qe परिमाण विधानं | 8 स्तोमानां ज्योतीर्पत्व' | ९५ लिङ्गदय विधानं | ५ तट्भावत्व प्रतिपादनं। ९९ पवमानस्तौमः। € चनिढदादौनां व्यौतिद्ोमता | इति रखकादशः खण्डः | ७ ज्योतिष्टनैमस्य प्राथम्यं | mee Tite white संस्यायास्त्‌ तिः | ९९।१२।१९३।९8 द्तिणविधानं। अध दादशः खण्डः | इति प्रथमः qa: |

९ अन्तिम चयं | म

| ८४९ |

अथ दितौयः खरः |

पर काह विधानं | BIST जय हेतुता | ओरिति संञा निर्यैचनं | तदेदन पलं | वद्दिष्पवमान STA: | पञ्चदशस्य प्राथम्य | यमौ वादिसाम्यं | TITRA AAT |

वि fadta: खण्ड; |

0 © ~ © BAA LP

अथ SAT: GW: |

अपरेका विधानं | ere: ae निर्वचनं | व्पधिकारि निरूपणं | स्तोम ज्ञ्षिः। अधिकारिणि संख्यान्तर | SALUT IM TTS | ७।र THE जरसं इतिः |

€ तदेन फलं |

~ तट @ AA LP

हति तीयः Gay: ,

अथ चतुर्धः खण्डः; | ९ afafafeafsreare: | २ तददितुः फलं। ३।४।५ प्रजापति कम्भ | ¢ अभिजित den निम्बैचनं। ७।८।€ भिजि दिश्खजिदिधानं | Qo प्रयौग पकारः | १९ wtarefa विधानं | ९२।१३ व्यभगारत्ति विवरणं |

xfa चतुरैः खण्डः |

----्)

अध पञ्चमः खण्डः |

९ वदिष्यवमान cee fia | २ तत्‌प्रशंसनं।

Rig उत्तर विधानं | ५।९।७।८;९. अपरस्तोचोया |

Yo Sune विधानं | WAR ततपरिद्ारः |

Ve रथन्तरादि VS aha: | ९५ ङतो ata: |

१९ वेरूप ata: |

१७ वे राजयोगः।

१८ Wit सामयौमः |

Ao

[ cue |

१९ रेवत साम योगः। २० रथन्तरादौनामन्तभं वः | २९.२२ दीष समाधानं | २२ Sama | ag रथन्तरादौनां स्थानं | २५ दोष afew: | २९ व्यजामित्वोपपाटनं। २७ ततसमधान | इति पञ्चमः खण्डः |

~~

अप्र षष्ठः खण्डः |

VRS यजमान त्रत प्रदणरनं। ¢ खणिज्र विवरणं | else निषाद कुले निवासः | ९० राजसं इति स्ततः | LULA अपरत्रत प्रदं नं | १३ Bale धारणं | १४ खन्य व्यवद्धार निषधः | xfa घ; खण्डः |

~

अध सप्तमः खण्डः |

९।२ अभिजित ety सस्था।

र प्रथम HI | ४ wafauia | ५ पञ्चविगश्स्तोमः। dio तददितुः पलं | इति सप्तमः खण्डः |

_—_—

अथ अष्टमः खण्डः । ९ satfacfaata: | 2 «afasta dar] Relat प्रतिष्टा Baar | ७ पक्तिडन्दस्काकचः | = Sin, स्तोत्रौयासम्पत्तिः | € दशस्मो्ोयार्काविराट्‌ |

इति Gen: खण्डः |

OO

अथ aa: TT: |

९ सादखेकाहदः। २।६।४.५।९ सख दच्िणा | इति नवमः खण्डः |

— —

अध दशमः SW: | UR fexeutfa: संश्चेकाइः |

[ ८५१

8 सवनानां suctucifess | AA etal

५ ST ST STAT |

¢ सख दान |]

OS TET विधानं |

€ ।९०]९९}९२ अन्यसाम विधानं |

इति cya: Ga: |

TT एकादशः GU: |

चतु सादखेकादः | प्रतिपत्‌ करः व्यता | एषसाम निरूपणं | संघात करणं |

wit दरतीय सवन प्रयागः | ७ कर्भभिगेयं साम | cle श्तो्ौीया विधानं | Vole सव्य प्रमु साधनता | ९२.१९ ब्रह्मसाम विधानं ।

© © A SY

Value io सख ufegfa: 1 इति CHIR: GB: |

~

अध हादयः GG: |

९ साद्यःक्रणां सदएनृषेयता। २ व्यधिकारि निरूपणं ।

> ॥ © ॐ ^< ॐ ~

^ A 6 ~ ^< BoA छ LP

]

तददितुः फणं 1

द च््िणा विधान |

च्यायास्य प्रयोगः | च्चधिकारि विश्वः | सवगंसाधनत्वापप्रादनं | afunifc fanafa विधिः Ty साधनता |

इति Slew: खण्डः |

अध चयादशः GW: |

दितीय साद्यःकेकारः। व्याधिनिररय Saar | ्ामयाख्धिकारः | आमयाविनः प्रतिष्टाहेतुता | अपराधिकारिणे।

afe विधान |

उन्तर afeena |

युपविधानं |

amma साघन इव्यविधान।

९०।१९९।१२।१६द सोमप्रवाकानांगमनं।

इति salem: खतडः |

[ ८५२ ]

अथ AGENT: खण्डः | <= स्तोजोया fama | ९ SARATE MATT: | ९।९०। व्याः WL fe: | २ अधिकारि faa: | इति Glew: खण्डः | २।४।५। स्तोमक्तप्षिः इति षोडश ध्यायः | Clos] प्रजासाघनता | न्क ६ सप्नरदशाध्याय इति चतुट्‌ शः Bw: | तं खण्डः १-- १४ ATS यज्ना- afereta समातिः | अध पञ्चदशः GW: | rae ध, अथ प्रथमः खण्डः | प isi de ee ewe १ साधारण क्ताम विधानं | २ कदितुः bide २।३।४ प्रकते तट्‌ गजन | दकम्‌ जवम्‌ ॥ ५ meets: सतजोया विधान | ५ अधिकार निरूपय | ¢ गातव्य सामविधानं |

१९ Quast साधनता।

A ७ सदधि तुता | ols सव्वे एता ततिः \

<= निधन are’) €।९० साडशल्ताम प्रशंसा | ९९ शाखान्तरीय मतोपन्धासः। ९९ तस्य स्तुतिः | १२ way निगमनं |

ति mye: खण्डः | १९ Sie वेलं | ९४।९५ दच्िगाद्रच्य"। ९९ meen निरय हेतता | ९७ mathe दच्छिण.यः | १ FS साद्यःक्रः। इति प्रथमः खण्डः | २।३।४।५।६।७। प्रजापतेरद्भत्वं | —

€ सताम fauna | १० टोषपरिदहारः |

—_—_—.

अथ षोाडशः que: |

sc © A „ॐ cA A YP

A

श्रध दितीयः qa: | AT TH Ce fa: | पापसदट्‌ ATaATE | afar GTA: | उक्य संस्थाविधान'। ति दितीयः खण्डः |

~~

अध ठतोयः खण्डः | वयः कनि arr यागः | farsa aia: | StS Wa: | wafa'a Sa: |

इति तीयः खण्डः | श्रथ चतुथः खरः | सयव ate यन्नः | Sean Waa | प्रकारान्तरं दषः | इति चतुर्थः was: |

- ~+

अथ पञ्चमः खर. | ऋअख्यायिका कथन" |

# र

] \

afeq: पलं।

ufaga विधान |

दोष wena

mre निरूपण |

पापनिवार् कारणं |

वारवन्तौयामिद्धामः। xfa पद्मः खणड; |

—_—.

अथ षष्ठः way: |

wala Tar । अधि कारि निरूपणं |

313 खभिषटोम साम करणं |

० KA pP

इति ae: खण्डः |

——

अथय सप्तमः Gay: | पकामाभिद्युतः |

पशुसाधनत्वपपादनं |

तदेदन प्रशंसा |

पदादइसेकामिनलनर्ख॑यः | डति सप्तमः खग; |

"न

[

अथ WA खण्डः ।

९।२।३४ व्यो तिष्ोमाभिद्युत्‌ |

sc ~ A LS

sc A A Pp

डति अद्मः GW: |

अथ नवमः TW: | न्धाभिषुत्‌ 1 त्र साधनत्व | वेदितुः फलं | स्तौमानुवाद wafer: | इति नवमः खण्डः |

श्रथ दशमः खण्डः | zeafa सवः | aface स्ततिः | ऋअधिकारि fama: | बदितुः पलं | इति awa: खण्डः |

~ --

अध एकादशः खण्ड; |

a seata SAGE: | zfaamfanin: |

द्‌ 8 | 8 ¢ ७ <

क ^< 05 © A SP

A Pf

८५४ |

संहत्य af: | स न्षानिव्वचनं | बेदन फलं | TA खय पल्यानु्ेयः। तददन प्रशंसा | यजमानाभिषेकः 1 ऋअमिषक व्यानि।

स्ति रखुकादश्रः खण्डः |

स्न न्व

अध दादयः खण्डः |

जिरदभिदुतेका्ः | उत्पत्ति फलान गख | स्तोम खरस्सतिः। स्तोजोया विधान efa: | ATHY सम्बेशनं | यामनाम NEA | ति दादश; खण्डः | अथ योदश: TW: |

ॐ a क बश्वदवपर्वन्वीय सामयागः। पुर वता विशेषः |

प्राप्त प्रतिषेधः |

[ ८५५ |

युपाभावे पञ्ुनियेएजनं। दत््तिणापरिमागं | यजमानानुटेय ब्रत |

वरण प्रघास THAT: | cle परतिपत पद वते।

९० श्राङ्खगनिरासः |

१९ दच्िण।ब्रते।

९२ साकमेध wear सोमयागः | xa प्रतिपत्‌ wae बतादि |

९8 यजमान त्रत निर्णयः | WATS पव्वे सोमयागः] ९९ प्रतिपत्‌ पशु द बतादि 1 VOLS AAA साग फलं |

@ र ^< ©

इति ज्योादज्चः Sw: |

अघ चतुरदथः खण्डः |

¬+ ~ अग्मिदहातादर 9. Uz ATE: HE | द वेखदेवाच्तय फलं | 8 तददितुः पलं |

इति चतुद णः खण्ड; |

दति सप्रदशाध्यायः |

—_——

अष्टादश्ाध्याये। खण्डः ९१९ Sura, ऋतपेय, नाथो, वेश्यस्तोम, तोव्रसत, वाजपेय, राजसूय fafa: | अथ प्रथमः Sw: | ९ उपदेकाषः | 2 wife कथनं | ३ sure fram प्रयोगः! ala प्रजापते देँ वताभिमुरख्यं 1 ¢ aera प्रशंसा | ७।८ यन्ञायच्नीय कार्यता | € उपहव्य शब्द्‌ vata निमित्तं | ९,०।१९।१२।९२।९४।९५ अधिकारि निरूपगं |

९९ पुष्यः पश्राश्च सम्बन्धः | ९७ विश्वदेवो outer | Ue. हतुः CS Twa सामता | २० efaar fase: | | २९।२२।२२ Bara: | २५ उक्तां प्रशसा |

इति प्रथमः खण्डः |

—_—_—_——-

| ८५६ |

अथ दितौयः खण्डः |

अन्येकाहः | दौच्तापसदोविवैशषः | अधिकारि निरूपणं | खगा्थिनः सम्बन्धः | wa विशेषः |

धत ब्रत पुशंसा।

घत प्राशनं |

ava साम विधानं | सदः पुशर्पगे विशेषः | ९० ऋ तपय दच्तिणा fase: | ९९, चमसस्योदुम्बरत्व* 1 १२ चमस aia विधिः ९३।९४ साम नियमः |

इति हितीयः खण्डः |

mn ॥ @ ~ ^< ॐ © A pL

अथ ठतोयः खण्डः |

१ आमिदोम संखेकाहः। २ दच्तिणा नियमः। 2।४ अनु टानवतः फलं | इवि कतौयः ww: |

>

अथ चतुर्थः खण्डः | ९ वेश्य स्तामामि दे त्रैकाहः! २ साम रयं] २ खधिकारि fata: | 8 पय व्य यवसय | wit वे्वाधिकारः | © दातुः ee fare |} < ATER fa एष्ट faa: 7 € तदुभय योगः! Lot सप्तदश Was’ [

इति चतुथः खण्डः]

=-=

श्रथ पञ्चमः खण्डः |

९ तीत्रसोमेकाः]

२।४।५1७ सोम तिपविताधिकारः। ¢ अतिपवनयजन [ TEI, अधिकारि विशेषः 4 ९२९४१९५ सोम तीव्र यकारः 1 Us दच्तिणा नियमः]

९.९ भच्तण्टएीकरणं ]

९७ हेतुः Voy रथन्तरत्व" |

१८ रथन्तरथामः |

Ye ATH fa एः

| ८५७ |]

२०१२९ Tarawa: | २२ सामान्तर विधान" | २३ उद श्रौय पुंसा |

Ro तीव्रसमेक्यसंस्ता |

इति wea: खण्डः |

=

अध षष्ठः खण्डः ।

९ वाजपपौकाहइः।

२ Wig aren |

Zia अयाम fae: |

५ पूजापव्य Bi Ta: |

¢ वेचितुप पशसा |

1S नाना Taz |

< खनिरूक्त wer |

VW, Cds CS रयन्तरत्व' |

WIS वाजपययाजि ब्रतं |

९.8 ब्राद्यणाच्छ fares fase: |

९५ चखा वेयकर्षणं |

९९।५७ अभिष्टोमे साम युदर्भन' |

९८।९९ घोाडशिसाम |

२०।२९।२२।२इ जामित्वाशङ्गा परिदहारः।

२४२५।२३।२७ रोषाशङ्गा परि Biz: | इति. षटःखण्डः |

"=

Wa सप्तमः खण्ड. | ९ वाजपेय शब्द्‌ निन्म॑चनं | २ खुकवत्यतवानुवादः। २।४ वाजत्वानुवाद्‌ः | ५ सप्दश्स्लोमानुवादः। ९।७ ऋत्विजां दिरणरमालित्वं | € यजमानस्य लोकजयः | ९०११९ यजमानारोइशं | ९२ ब्रह्मणो वाजिसाम गानं | ९२ TIS गन प्रणंसा |

इति सप्तमः खण्डः |

रथ अमः खण्डः |

पविजाभिष्टौम विधानं | fedta सोमयागः | सोम faite विधानं |

बरह्मवादि दशित che: | दौष समाधानं ।

+ ©> © A Pp

[ स्५८ |

¢ अभिषचनौ यस्ये क्थसंस्थात्व' | | ९९ स्थुल शाटी टां । ७ Raat विधानं | ९७ यवपृे शकट दानं। < समार्य ऋचचविधानं | १८ alae दानं | €।१० दोषः समाधानञ्च | Ye SH विधानं | CARS ठचान्तर विधानं | २० @igata गौदानं |

LARUE TET विधानं | २९ गर्भिनी गोदानं |

७ ठटचद्वय प्रशसा | | ९ इति नवमः खण्डः |

९८ अन्तिम ठच प्रशंसा | इति अष्टमः खण्डः | । "नभ अध दयम: Tw: | अथ नवमः खण्डः | के्वपनोयादि

: ९ कंश्रवपनोयादि धन्मः। ९।२ दशप बहा । + २ सम्भार्य विध्यनुवाद्‌; | Raw काल fae Tawa | २ सामसम्पादनं। ९ पुष्कर खज स्तुतिः | g दौषपरिहारः। ७ यष्कर संख्या विधानं | ५ साम fasta प्रशंसा। ख सुवणं खज विधानं | ¢ साम संख्या। € WALT | ७ जिद्युएत्वो पचारः | १९० Raa विधानं | <= शिद्ुपत्बोपचार रादित्य | १९ saat विधिः | € स्तोम व्यवस्था |

९२ waa विधिः | १९ वन्धा TIA | Ue ऋषभ दानं | १५ Fe दानं | ---

qo कंगरवपन विधानः |

दति <A: खण्डः |

[ cue |

अध एकादशः खण्डः |

श्रायन्तीय साम स्तुतिः। यन्ञायन्लीय साम स्तुतिः | areata साम स्त्‌,तिः। स्त॒त्यु पसंद्ारः। afefects विधानं | प्रतिषटापपादन | दिराज्रावयवाइनौ | facia काल विधानं? €।९० दघशङ्कग परिहारः। ९९. fect संज्ञा पलं |

॥ © ~ ^< GAA ~

इति रकारः खण्डः | अष्टादयाध्यायः समाप्तः | ह = ऊनवशाध्याय Bw: ११८ । क्रतुहन्ह fara अध प्रथमः खर्डः | UR राट्‌ क्रतु fafa: | ४ say wha: |

इति प्रयमः खणड; |

——

र

am न्ट 09

१. x

अथ feata: Gu: |

| ९२ राट्‌ करतु fan: |

तदेदन प्रशंसा | प्रति स्तो दशसंख्या विधानं | सम भागेन विभागः। अधिकारि नि्ैयः।

इति दितौोयः खण्डः |

- ~

अध ठतोयः Bw: |

ओपरसदःकतु विधानं | प्रजातपादन पलं |

Rey कतु विशेष विधिः |

4

७9 ष्ट <

र, र्‌

च्यावन साम विधानं | तद्वदन प्रशंसनं | सामद्वय विधानं | ताज्या सख्या प्रशंसा | दति ata: खण्डः; |

अथ चतुर्थः खण्डः |

सताम क्रतु विधानं | अधिकारि vena |

३.४५ AUT फलं |

[ ८६०

९।७।८।€ साम इय विधान | ९० सामदय प्रशंसा | ९९ उक्थ संस्था विधान |

इति चतुथेः खण्डः |

——

अध पञ्चमः खण्डः |

९ चतुष्टोम क्रतु विधान | २ अधिकार निरूपणं | २।४।१।९।०।८।९।९.०.९९. WH संख्या प्रसा | इति पद्मः खण्डः |

------

अथ षष्ठः TG: | ९ हितीय we क्रतुः | षोाडश्संस्या प्रशंसा | 2 उपरितन संख्या प्रशसा |

A

इति षष; खण्डः | अघ सप्तमः We: |

९ उद्धिदलभित wa: |

© ~ EF SB A A

x ५९

1

उभयोारधिकारि निर्गयः। उभयोारुपयोगः |

Tena समदय विधान | यजमान्थमन्धत्‌ सामदयं | संज्ञा विशेष सम्पादन | सख्यादय प्रशंसा |

इति सप्तमः खण्डः |

श्रध अष्टमः खण्डः |

्पचित्याखखय क्रतु विधन | सताम विेषविधान |

Rie US स्त जे सामदयं | ५ सताम प्रशंसा। ९।७ ब्रद्मवादिनामात्तेप समाधान |

© Aw A YP

ति Sea: खण्डः |

अघ ATH GB |

इितौयापचितिः। राच्या संख्या प्रशंसा | साम युग्म विधानं। सताम प्रशंसा |

| ८६१ |

[न A ५।९ ब्रद्मवादाछप परिहारा। डति नवमः खण्डः |

अध दशमः खण्डः |

ware कतु विधान | पति नामान्‌ कूलं साम | सम्बन्धापपादन'।

तदेदन प्रशसा |

सताम विधान" |

स्त ज विष्रेषः | ७।८।९।९.० WIA fae: | १९ तदेदन कथन |

९२ ्रयद्खिष्र swat | CRs WA प्रशंसा |

क ^< 0 AA ^>

इति दशमः खण्डः |

—_——

अथ एकादशः WW: |

९ च्यातिः कतु विधएनः।

२ wr विधान'।

Ria GTA owen |

५ वेदन प्रणसा।

q माध्यन्दिनि पवमान am: |

७ Faw मेलनं | <= सेपर्णस्य ofa | Elo Tee | १९ Se ज्योति नैमत्व | इति रकाशः खण्डः |

~

अथ eT. खण्ड, |

UR ऋषभाख्य क्रतु विधानं | २ अधिकारि निरूपणं | 8 fay परित्यज्य पत्तपातकारणं | ५।९।७ साम वि्णोष विधानं। = ted aap विधानं |

ति दादशः खण्डः |

भथ त्रयोदशः; Gy! |

९ गोसवक्रतु विधानं। २ Feta प्रणसा। २ खाराञ्य WRT: | 8 प्रज।पति परमेद्धयारभेदः | ५ एर्‌ स्ताजेसामदयं। ¢ दच्विणा fase: | ७ भिषक साधन xa | = अभिषेक कालः|

[ ८६२ |

€ ऋभिधेक em: | अध षोडशः Sw! ९० स्तोम विष्रोष विधानं | क Saeien इति च्रयोटश्रः खण्डः | २ वेदन प्रशसा । नमः 2 अधिकारि निरूपणं | 6. ‘ ४ TACT मानवादः। (५ ५ ऋग्विष्रष विधानं । ९ मरुत्‌ GA AT | ¢ sau veel र wa faite: | ७ Ween संस्याविघानं | ३ तत्राधिकार निरूपणं। भि 8 . प्रथम सताम संघः। माड सनकः १ ५ fetta aia aa: | ९ af wie om | श्रथ सप्तदशः GG! | ७ चतुथं सताम संघः। s = वेदन परशंसा। र, भ्र स्त म कतुः | २ स्तामद्धय विधानं। भति चतुरः खच्छः | 3 वदन पशंसा। — ४ खधिकारि निरूपणं | अथ पञ्चदशः खण्डः | ५ ब्रद्यच्तजियाभिरूप्य। ९ Fane कतुग्िधानं | € ee पलं | २ अधिकारि fata: | ७ ्छन्धाऽप्यधिकारी | | < सधिकारि प्रशंसा]

३ स्तामसंध विधान |

इति पञ्चदशः खण्डः | इति सप्तदशः खण्डः |

L ८६२ |

अध अष्टादशः खण्डः; |

९ farang विधान" | साम निमित्तं |

लाम प्रशंसा |

अधि कारि निरूपणं | Wate: |

+ 06 A AN

इति अष्टादशः खण्डः | अथ ऊनविंशः खण्डः |

९ fedta निधनक्रतुः। २।३ यजमान पलं |

इति ऊनवि 9; खण्डः | दति ऊनविंश्ाध्यायः समाप्तः |

विंशाध्याये खण्डः १ १६अ्रहो नादि कल्पनं | अथ प्रथमः खण्डः |

९ ऋतिराजस्तःम aft: |

र्‌ द ४ ५ ९

^ oA ७ ^

० ४ ७ ~

अतिराज् विधानं |

प्रकार जय कथयन |

सन्धिस्त चं |

GHA संख्या |

सन्धिष्तो्गत सतोमः | इति परथमः qa: |

अथ दितौयः qa: |

wal स्तोमातिराचः | अधि कारि निरूपणं | स्तामच्छन्दोमे | wane fatal | ्नुषायि afeat: पलं |

इति हितीयः खण्डः |

eee

WT ठतोयः खण्डः |

SMA HAS TA: | च्याप्तौयौम am नि्मैचनं | afuait< faeqa । सन्बैकाम oft STAT |

५

श, ४: द्‌

[ ८६४ |

क्रतुनाम निम्बेचनं |

हति तीयः Ga: |

अथ चतुरैः खण्डः |

नवसप्तटशातिरा्ः | अधिकारि निर्यैयः। स्तजीयाविशषः |

४।५ साकमश् साम विष्ेषः |

q ©

श्व

+ eM © SL

वेदन पशसा | दिपदाच विधानं | वतरा चत्व TWAT |

€ इति चतुथः खण्डः |

अथ पञ्चमः TG: |

विघुवदतिराज्न करतुः | चधिकारि faaa: | wafa शस्ततौम प्रशंसा | dqreratfcaafeat | आदित्य महिमा aca |

इति पञ्चमः खण्डः |

च,

५

७

अध षष्ठः खण्डः । गेदामातिराज्ः Wa? | इति we: खण्डः |

अथ सप्तमः खण्डः | अयु ्ोमातिरात्र ऋतुः | इति सप्तमः खण्डः |

रध अष्टमः खण्डः | अभिजिदतिराज कतुः | इति अर्मः खण्डः | रय नवमः Tw: |

विश्वजिदतिराज क्रतुः | WAS पण्ुपा्भिः।

इति नवमः खण्डः | अध दशमः खण्डः | चतुरोतिराजाः |

इति द्रमः खण्डः |

[ ८६५ ]

TT एकादशः खण्डः |

९ ्यङ्किरसां हिरा wa: | २ उत्तरा सोम afi: | 3 सामदय विधानं। ४ खधिकारि मिरूपणं। Wit पलान्तर कथनं | ele Urey परिहारो | € उत्तरा प्रथम स्तोमः Qo BAW प्रशसा | ९९ frearfe eta: | ति THIEN: BW: |

—_

WT aed, खण्डः | १ dace द्िराचकतुः | २ प्रजोत्पत्ति waar | Ria वेदन प्रशंसा | ५ जेरथत्व सम्परादन'। fa दादश; way: |

अथ योदश. खण्ड. |

९ कापिवन दिरात्र कतुः । २ प्रथमाद्‌ WHT |

दितौयाङ प्रशसा | कापिवनत्व vests’ | ५ खन्‌. रान फलं।

Fad

इति भयोदणः खण्डः |

———

अय MAEM: खण्ड; |

ma जिराजक्रतुः। ` urea छदिः | TBC He: | खच्तरतुय GS प्रशंसा | ufe हेतुता |

वेदन quer ।

अन्तर शब्द्‌ न पुंसा | एरषसाटृश्य सम्पादन" |

0 @ ॐ ^< 5 AA pf

इति चतुरं रः खण्डः |

~

अथ पञ्चदशः GW: | १ गगेतिरात्‌ स्ततिः।

र खक्तरादमरगा रे तपति | R Hae विवेचन" |

aly Ufate कथयन" |

९ are दच्िया |

| =

#

<

<

[ see |

च्छगदाषइर थं | वेयधिक॑रख निराशः | quater पृतिष्टङोता ।

१० दितोयदिने पुति्टहौता | १९ उतीयदिने पृतिग्टहौता | ९२ संख्या प्रशंसा |,

VS गवां दिनतुय साम्बं |

९४ सहखतम्यां गोदानं |

९,५ Ga AAT मः |

१ wed ेतुत्वेन द्दिरात्‌ | fa: |

Rg

इति पञ्चदशः खण्डः |

अध षोडशः खण्ड; |

मदानरतरूपतापादन' |

Ris मुखपुच्छ निर्यं wl त्रातृ भावना TEMA |

“a,

# । ष €

त्रित्‌ महिमा | WHET वेल द्र्रं | प्रकारान्तरं य प्रशंसा | aifeal Sua ध्यानं |

xfa षेद; खण्डः | दूति विंशोध्यायः ere: |

a

एकविं ्चाध्याचे ° = खण्डः १--१५ गगेतिराचयेष चतूरात्र पञ्चरात्र वणेन ।

शर wa. Tw | ग्गं जिराजस्य दच्ियादिस्तुविः | दच्िणासमविभाग प्रकारः | भागजयसाम्ये सोम wife: | सोम waa प्रशसाः। इन्द्र भाग ofA: | xfxaen दानं] anata प्रा्षिः। Gaara करं { € fact गत दानं। १० परितायैगाच्छादानं |

॥ @ ~ = ॐ ~ ~© SY

इति प्रथमः, खण्डः |

—_——

wa हितौयः Sw: |

९ खाज्यदोह प्रशंसा | २।२।४।५ VAT वेदन प्रशसा 1 १ साम प्रयोगः।

७ साम्नां लोकजय eae |

© ~ © BA ©

© ० ^< ॐ A © ^

[ ८६७ |

उक्तार्थं WI प्रशंसा | गानेऽभिसाचिष्यं |

इति fetta: ww: |

अध Vata: GY: |

WaTrytar | तदेदन प्रशंसा | तत्फल विधानं | Wael CATE प्रतं | श्वल Bsa | प्रतिवासनाभा>े उपायः | होम Aa |

इति atta: खण्डः |

~~~

अथ चतुर्थः खरः |

च्छ चछजिराज fafa: | प्रजापतेरश्चिसमाघानं। च्य्मेध याजिनः प्रसा | चतुर्ाममहः |

गायनौ wea 1 argu tyae | मध्यतिकविंभादः |

oc

<

` मध्यमा टः |

ट वानां इन्दः प्रशंसा |

Lore ब्र्मसाम विधानं | ९२ सव्व सौम fac: | ९९ युपविषयः |

y= 0 4 BD Fad

श, R

इति wqu: खण्डः |

अध पञ्चमः खण्डः |

वेदजिराजः|

अधिकार faa: |

राजफल संयोगः]

WeTae साम |

qefauaren ete: |

जिष्वहः स तददिधानं | इति wen: खण्डः |

अद षष्ठः खण्डः |

च्छन्दौम पवम।न ति्रातुः। छधिकारिनि् यः |

219 पलाञ्ननता |

इति az: खण्डः |

[ स्ट ]

अथ सप्तमः GG: | ¢ अहः dana विधानं | ७ नाना faze |

५ oes fey | <= ufeerefqaare: | र्‌ at aia ९।१० पू्वैपत्तसिदान्तो | र्‌ frog bine ९९. नानावीययाह करं | 8 Sst ate साम्यता। ९२ we साम विधानं | ५ उक्त ate परिारः। १२।९९ चअक्तेयसमाधाने। इति सप्तमः खण्डः | १५ अच्छावाक साम विधानं | ~ ९९ ANALG साम | अथ अष्टमः TW: | ५

९ पराकं frees: |

2 ऋअधिकारि निरूपणं | faca (1

Rie त्रातु नाम निव्व चनं |

५ उक्ताथे वेदन फलं]

शरध दशमः खण्डः |

९ GACH खतूरात्‌ः |

¢ faza क्तोमकत्व | SESS BI) : + ५ पुष्टि लच्तण पलं | इति द्मः खण्डः | ¢ सन्तान मानिनौ भवितब्यता। _* © SASS | cle च्छन्दःसम्प्रत्िः | WH AAA: GW: | ae ex तोन teat

९ चतुर््वौरःख्य चतूरातुः | ९९. रोचन विधान aa: |

२।३ प्रयीग छतो वीरसाधनतव ` | ९२ अश्धिनोदिकपाल Aa: |

8 पवमान चतुभि'्व | UR वेधावजिकपाल मब; ।

५ प्रजनन साधनता। ९४ से चतुम्कपाल AS |

[ ८६ ]

९५ साविश्रपञ्चकपालं मखः | १९ धातुःषट्‌कपाल Ag: |

९७ मारतसप्तकपाल मनः |

९८ वाङस्पत्याद्ाकपाल मः | Ce मेननवकपएल AT: |

२० वारणदश्रकपाएल Aa |

RQ इन्द्र न्नेकादशकपाल aq: | २२ वेदे वदाद्र कपाल Ag! | २९ पुरोडाग्र विधानं |

इति cara: खण्डः।

अघ एकादयः खण्डः | वशि चतूरातुः | सख्छद्ध फलता | स्तोमान्तरारम्भः | पत्यवरोदेक्य प्रशंसा |

0 ^ ५ PY

इति रकादणशः खण्डः |

अथ tied: TW: |

९ feenfag सञ्जय चतूरात्‌ः | नामसम्पन्छ पपादनं | ९ खधिकारि free |

A

8।९ वेदन प्रशंसा |

५ fazerfe eta wees: | ७ चतूरात्‌ WHAT |

< wafanfa aaa |

इति दादशः खण्डः |

ee

अध Ailey: Ww: |

९ खभ्यासङ्खय पञ्चरात्‌ः | २ पश्वरातत्व प्रशंसा | ३।४]५।६] वेदन प्रशंसा | ७ Baars सतीम दत्व संख्या | sje तत्‌ प्रसिद्धि कर्णं | Qo प्रत्यवशोह प्रयागः |

इति तृयोदश्चः खः |

भथ चतुर्दशः खण्डः |

९ पद्वसारदौय पश्चरातः | २ खधिकारि निरू्पशं | 3 फल प्रशंसा।

8 सप्तदगश्रानतिक्रमगं। ५।९ TCS कथनं |

७ अन वन्ध करं |

[ co ] dere erate साम € १११ काशः t GW: १ - ९८ । wears See एकादशराचपर्यैन्त वशं नं । १९१ पापदेवताथा खलः | ५ ९२ वत्सतरी देवता | ९३ शद्रेणातिगमनेपायः। सवि. प च क ९८ १४ शौर्ये matt fasta: | ९ ऋतूनां षद्‌ातुः | १५ अत्यन्त छ परै कन्तै्यतां। | २ धधिकारि निरूप । ९९ त्वकृष्टङ्गरोषादेा विशेषः | 2 ततप्रणशसनः। ९७ पलायमाने परए विषः | 8 प्त्यच्तदिहेतुता | ९८ वल (दपरहार Fass: | इति प्रयमः खण्डः | ९९ wa पशे वि्रेषः | Wen aafate = क oe | अध दितौयः Bw: | दति चतुर्दशः Bw: | १ त्किडुक षदृतुः | — २ ्धिकारिनियेयः। अथय पञ्चदशः खण्डः | Rie पलगैलच्णये विशेषः | १ SEAT TELE: | ५ प्साधनता। २ मात्रत मध्यमाहः। १९ च्वभ्यासङ्जित्व।

इ शरन्भध्यत्वे पपादनं | gl, HEAT समाधानं । ९ वेदन प्रशंसा । इति पञ्चदशः खण्डः 1 दूति एकविंशाऽध्यायः।

~~

७ विश्वलिदतिरातुः।

xfa दितीयः खण्डः 1

अथ ठतोयः खण्डः |

चखभ्यासंङ्गय FST |

[ ८७१ ]

२२।४ WATT TA | ९ were: erence’ | ५ पशुसाघनता। ७ पर्त पञ्चद शत्व | ¢ ्षभ्यासङ्कित्व | = GHA सत्तदशत्वं | ७ विश्लिदतिरातुल्व । € पच्छसयेकविंशरत्व' | इति aata: खण्डः। इति wen: खण्डः | अथ षः खण्डः | व ai ९ Ga पवमान SHEE: | ९ सविं स्रातुः। ९ अधिकारि नियः | २ सप्तधिसम्बन्धः। | Zia TIATUAAT | ३ aid सप्तसंख्यगा | । ५ स्तोमदेविध्य'। 9 SHAS प । | इति we: wu: | y महाव्रत wea 1 | ¢ महात्रतातिरिक्ताहः। aK ७ We: wae’ | | ४. इति चतुरैः खब्धः | ! ९ SAH GH Tre | २ पद्िसाधनत्व.। ee ३ wafei ete: | TA पञ्चमः खण्डः । |? THE पुश्रसा।

। ५ चतुचखिश्वा।

९ प्रजापति सक्तरातुः। डोम

२ 8E सताम Tea | | te bell

2 warets seat | < Seay wet । । 9 उक्तार्थं प्रशंसा | सवि समः UE: | ५५ सप्तदश Ste: —

+< 0 © ALS

ae ^= ० HA >

x R

[ ८७२ |

अथय अष्टमः खण्डः |

Uy TACIT: | TITS कथनं | दाहः UT | तुः पश्रंसा \ व्सन्तिमाहः पुंसा | सति Sea: खण्डः | अथ नवमः खण्डः | जनक सप्तरात्‌ः। फल पयाजने। वेदन THAT | सधानीयत् नियेयः। म हात्रतान्नत्व | eevee | इति नवमः Gay: | अथय दशमः GB: | षषस्तोम SAC: | Waa पुसा |

Rie मात्रत ToT । `

. इति दशमः खण्डः |

> A © > @ ॐ ^< KG © छ LP

A „^=

श्रध एकादश्यः GT: |

देवत्व MATS: | सपुयोजन पलं | चथेश्चान पंसा | चभिदोम संस्ातममकत्* | खतिरात्‌ सं ख्थात्व | waft फणं | उक्ताथेच्च TWEET |

इति रखकादश्रः ww:

अथ UIST: GW: |

दव AAC: | मनुष्योचिताग्डतत्वं | Sale Sat WHAT | प्रतिराफलं |

इति Ziea: Se: | अथ ्रयोदशः खरः

TARA AIC: | जिराज प्रशसा | Were: WHT |

[ ८७१ |

४ SITS: प्रशंसा | Yo सप्रयाजन पलं | ति भयोदग्रः खण्डः | Xt उक्ताथे wate | —— इति पञ्चदशः खगः | 6 4 a अथ चतुटथः खण्डः | ९ frags दशरात्रः | अथ षोडशः खराः | 2 यस्य प्रष्रासा। ९ पश्साधन eae | R च्यथापगमे निवन्धः। २ प्रथमाः स्तुतिः। ` ४ संख्यायागः। R चतुरहः पशंसा। ५ afacm रय कथनं। 8 न्धाः प्रशंसा | € SUT | इति षोडशः खण्डः | © पण कथनं | ति चतु दैः BUG: | अथ सप्तदशः खरः |

| ९ देवपुर दश्रराजः। अथय पद्चदटयः खण्डः |

२।३ तस्य प्रण सनं | ९. कुुरविन्द्‌ EMCI | ति सप्तदशः खण्डः | ९ ऋधिकारि fara: | aka वड्ल aaa | 9 wa खोमल्' | अथ अ्टादथः खण्डः । ५ we wafane | ९ विश्वजिदकादश्र cr: | ¢ wife | २ सख्ाराव्य फलं। ७ SATU WET | द बेदितुः फलं | <।€ चतु देमत्व' | ४ खाराण्य पद्‌ व्याख्या |

We

[ ८७४ |

४।९ तदेदितुः फलं । SSE | ७ सधान faaa | 8 फल कथनं | < पल कथनं । इति दितीयः खण्डः | इति SST: खण्डः | न इति दाविंश्राध्यायः। शरध ठतोयः खण्डः | ने ९ TOUT साधन चतुदंश्रराजः। वरथोबिंथाध्याये ९ ततु प्र्रसा। | wu! 1 ११८ wremeranty | ९ विभागेन EH विंयद्गात्र यत्र 8 सव्यकामसिद्धिः। हा शत्र | sot We ~ च्यारोह प्रसा | "क gio दिरावक्तेन प्रशंसा | चथ प्रथमः GW: । चट द्यादान्तावतिराजे \ ९ Gee राजशः। इति acta: खग्डः | २ तत्‌ प्रशंसा। ह इ व्याययन्तेऽतिराजः | अथ चतुरः खण्डः | 9 मध्यमस्य aay ata | q दितीय चतुदंशराजः। ५ सम्बैदिं फल साधनत्वं | २ धिकार निखेयः। इति प्रथमः खण्डः | १९ SITE: प्र्सा। ४ प्रन्नातत्वोपपत्तिः। inl ५।९ अनन्तर wifaree: | अथ दितोयः खण्डः | ७ frag wee | ९ प्रतिासाधन जयोदश्रराज्नः। ` इति चसु; खण्डः |

z ak are | —_—

0 # छ pf

~ fF wo AA =

+< 2 AA PP

[ ८७५

अय पञ्चमः Sw: ।

तीय चतुर्दश राजः | Sees प्रशंसा |

देशाः प्रशंसा |

चतुरश्र राजां प्र शंसा |

इति पञ्चमः खण्डः |

अथ षष्ठः खण्डः |

प्रथम पञ्चदश TH | TAA कथनं | देवता सम्बन्धः | wefaaa: | ट्‌ वताभ्य! रों | दीच्तोापक्रमः।

tfa षः aa: |

~~

अथ सप्तमः GW: | इतीय पञ्चदष्राराजः। रज्रीणं प्रणसा। | सोमाधिकारि faa: | प्यमाहः प्रसंसा | ` स्तोम AGA सम्बन्धः |

९

“AA ^

ceo AA SP

1

wee: fag प्रशंसा | TU सप्तम! Bw: |

a

अथं अष्टमः खण्डः | waa पश्चदेशातिरानः | ana semua | उभय fag wesw | उभय चिं ङ्गत्वं कारं |

इति अद्मः Way:

TT नवमः खण्डः

चतु THAT: | प्रजाफल संधनता | जयः प्रसा | दण; प्रशसा । समश्य पशसा |

इति नवमः Gas: |

श्रध ela: खण्डः |

N a रन्द्रषाडणश्रं TT: | पलं कथम |

jE ® A A pf

eo A A pp

[ coq |

वजधारख खानौयता | इति cau: खण्डः |

अथ एकादशः GW: |

प्रजापति सप्तदश राजः | फल कथनं | अदयपश्वाहः प्रशसा | दादग्रादहः TUT | HII THAT |

इति रकाशः खण्डः |

श्रथ दादयः खण्डः | TMT राचः | awa साधनता | मनुष्या चिताखछतत्वः | खतल्कामैरनुखेयता । wae: साधनत्व । xfa दादग्रः ww: |

—

अथ त्रयोदशः खण्डः |

बायारोकोनविंश्रति रातः |

२ परसाधनता। RB ततप शंसा | १५ Waa |

इति तुयोदश्रः GG |

ee

श्रथ चतुर्दणः खण्डः | १ विंशति cra: | २ पुरषफल साधनत्व | 2 wane करणं | 8।५।९ रात्सिंख्या कथनं | ७ राति wer | इति चतुदं शः खण्डः |

श्रध पञ्चदशः खण्डः |. पथमेकविंशति रातृः | पशसाधनता | सप्तसं ख्या समनं | TATA करणां |

५।९।७ Sinea awe: |

हति WRC: खण्डः |

sc A A SY

~~~

[ ८७७ |

अथ STEM: खण्डः | दितिथेकविंशरति रातुः | फल पृदशेनं | SASH तत्‌ पलं | पर्ुविग्रोष1 लम्भनं | परदे बता कथनं | सामिधेन्यां fasta: | मनुसमन्ध TTT | WAM fara: | कल TUT | ९० Whew | ९९. विल।स साधनता | ९२ WATS TET |

> ॥ ©@ ~ ^< ० ७ ऽ

xfq षोढश; खण्डः | TT सप्तदशः खण्डः | ९ हदाविंश्रति cra: | दे SHAT साधनता। इति सप्तदषः खण्डः | रथ अष्टादशः खण्डः | ९ तया्बिश्रति रातः । `

A

२।९ पतिा साधनता | 8 शतां बुतिरितव्वं | इति खद््ादग्रः खण्डः |

-----==

अथ Gata: खण्डः | १ पथम चतुविंशति रातृः २।२ खगपति साधनता | 8 षडददय पुंसा | ५।९।७ सप्तधा विभागः | <= सप्ताहः पृशंसा। ` €।१० MULT व्यवधानं | १९ सन्त्व |

इति ऊनविंशः खण्डः |

अथ विंश्यः खण्डः | दितीय चतुन्बंशति रात्‌; | Sig षड्हदय |

दशाहः पुंसा | सन्बेराति पु शंसा |

so A A PP

इति fas: खण्डः |

[क

[ c5or |]

अध एकविंशः खण्डः |

९ पञ्चविंशति Tra: | २।३ अत्राद्य फलं |

इति रखकविशः खण्डः |

रघ दाविंशः GW: |

९ घट विंशतिःरात्‌ः। २।२ पतिषा साधनता | 8 Bead पृशंसा | ५ षडदः THAT | & eae: पष्रसा। ७ सर्गा TET | xfa दाविशः खण्डः |

_e

श्रथ तयाविंशः GW: |

९ सप्तविंशति ca: | २ सखद पलसाधनता। ९ पुयोक्तसंस्या wre |

इति तृयाविंश्रः खण्डः |

Se

अथ चतुर्विं शः खण्डः । ९ च्यद्ाविंशतिराचः। xfa चतुव्विंशः खण्डः 1

--------

अथ पञ्चविंशः Sw: | १ रकोनतिश सात्‌ः। २।२ शौ फल साधनता | 8 what पलं | xq wefan: ET: |

—

अथ षड्विंशः GU: |

९ fq शबरातुः कतुः। अत्राद्य साधनता { शतिं पलं ।

^ A

इति षडु वंशः खण्डः | Tq सप्तविंशः खण्डः |

र्कति"शबरातुः । `

fe

। ₹ घ्य्रादस्याभिपुव्वेता ।

[ coe |]

द खनुष्टायिनां फलं । ५ पराशविन्चछं दाभावः। . इति सप्तविंशः खण्डः | ¢ Wana: | aes ७ ऊधस्वादि aera’ | = विसम्बादिनी ऋक्‌ | श्रथ अष्टाविंशः खण्ड; । | < अनुकूला ऋक्‌ । ९ दाति'शबरातृः | ९० सन्बेसम्पादनं | Rls WAST सम्पादनं | ९९. विश्वजिदभावेवाधः | ५।९।७ पात्मकत्व" | ९२ कैव्यापसंद्ारः | <= arama: व्यवहारः | | ९३ सर्गणटाद इतुता।

हत अ. ककः) Ye ब्रह्मसाम्ना नानाविघत्व* |

इति तुयोविंशाध्यायः 1 इति युमः खण्डः | ©+. (०.4 चतुवि areata अथ हितोयः खण्डः । खण्डः १--२० | तयच्िं यद्रा न । ‘ WATT: | मारभ्य संवत्‌सर पय्य न्तानि द | समान फल WEA | शत्राणि | इति दितीयः खण्डः | अथ प्रथमः Ge: | ९ त्यदिं्नातुः। अथ ala: खण्डः | २ अधिकारि ren | ९ wala gates: | R खानच्यत्ययनानु्ानं | २ दाष परिडारः। 9 दाष परिहारः. ₹ wana प्राप्ति Saar |

[ sce ]

४ तित्वसंस्या पुश्रसा | अथ सप्तमः TW; | xfa तीयः खण्डः | ९ सप्तजिंश्द्राजः। २ राजां we | ह इति सप्तमः खण्डः | अथ चतुधः खण्डः | १ चतु्धिशनातृः। श्रध अष्टमः खडः | waferaa व त ९ TR: | संख्या पंसा ९ en २ पश्साघनता। S e e अवि age: खच; | ति Sea: खण्डः | ‘ : खण्डः । इत वमद) अध नवमः खण्ड ; रखकोनचत्वारि ATT: ९ wag warm: | ie

fre’ t a २ राजिसंख्या प्रशंसा। २ नन्तश्रोजयपलं |

2 यजमान फलं | इति पञ्चमः खण्डः | इति नवमः खण्डः | अध षष्ठः खण्डः | न १ चत्वारिंग्रजाजः। ९ षट्‌जिंशरत्राजः ॥ ₹ राजौयां fats wat | QR पफलन्तर कथनं | | वराज प्रतिखाफश्ं |

इति षषः खण्डः | इति दशमः खण्डः |

—————— ees

१ बः

र

[ are

अध एकादशः खण्डः |

प्रयत केनपश्चाण ब्राजः। व्ययं वाट्‌ कथनं | पापब्याढत्ति फलं |

gl, एष्टवषडहः प्रशसा |

# ३

# | < <

श, र्‌

ate परिदहारः। साम vata: | गायज्याद्य रानं | massifs प्रगसा |

इति रुकाटशः Gas: |

अध Wed. खण्डः | Fatlagta THAT: |

eat fase: |

Ble SATE पलं | ५।९ वचनावतारः |

७

९

awfenta’ | इति sew: खण्डः | अध तयोरशः खण्ड : |

तीये कौन TRAIT: |

WA

॥ € ~ ^ F&A A SP

9

1

स्तावका्थैवादः। मववशैनाभ्यञ्चनं | च्यञ्ननादि Rafa | गुगगल्वाद्यतपत्तिः |

इति qaten: खब्डः |

श्रथ चतुर्दशः खण्डः |

AAU A प्चाश्ात्‌ः | चिढत्‌ कार्यं गता । पच्तनिराससिदधान्तो | उभय खर सामत्वं । गोच्यायुषौ च्यः WIT | MIE: प्रशसा |

मात्रत THAT | SUPA: WHAT |

इति चतुर्दशः UW: |

WT TWIT, खण्डः |

A पश्चमेकोन THUR: | राति THAT |

~ © @ HWA P

se A A Ss

[ =< J

च्धिकारि निरूपय | अध अष्टादशः TW: | तिडटदादि eta ae: | स्तोमसंघप्यक्त फलं | ९ रखकषदष्िरात्‌ः कतुः | : |e Saverenfaar | इति पञ्चटणः WI: | `` ति ३ fa साधनता | 8 ब्राह्मगाट्‌ाहरणं | अध षोडः खण्डः । | ५।६।७ इ कतृय कथनं | षद्ेकोन पच्चाशत्रातः | <= हम विधानं। aes च्यधिकारि faara: | € सधिकारि 21 याति पर्वा । इति Seren: We: | महाव्रत मध्यमखानत्वं | ase इयं | दश्ातिरात्‌ पुसा | इति षोडशः GW: | अथ जनविंश्यः खण्डः | — ९ शतरात्‌ श्रत्‌ | 2 सा्थेवाद पलं | छ * । ॥0 a eats खनन नियमः | सतकन 9 . सप्तमकोन पञ्चाण्द्ात्‌ः | | चसधिकारि निरूपणं | इति ऊनविशः खण्डः | SQUAT पशसा | aeutte पशसा \ 3 इति सप्तदण्ः खः | अथ विंशः खण्डः |

——— ९ सम्वत्सर शत्‌ |

[ cag |

Q गवामयनिक ब्राह्मणादशः |

इति विंशः खण्डः |

इति चतुबिि'थोध्यायः |

पञ्चविंणशाध्याय

खण्ड; १----१८ ्रारित्य- पृष्टायनादि सहस्र सम्बत्‌- awa |

अध प्रधमः Gy: |

९ Mieaat एष्मयमं |

R नम पुटशनं।

२ फल कथनं।

gly टव प्सा |

¢ सताम wat |

७ डदहस्परति aia स्तुतिः |

<= खरसामादि पशसा |

€ इन्रस्ताम पुशंसा।

९० स्ताम संख्धाधिषृति पृश्रंसा 1 ९९ उद्धिदाटि स्तुतिः

१२ गोखखायुषी. पुंसा | ९ Sa दशाह स्त तिः। १९ ARAL पृशंसा |

९५ खा दन्ताः पुसा |

Seo © © YP

^< 0 A © LP

इति प्रथमः; खण्डः |

अध दितोयः खण्डः |

ऋअङ्किरसामयनं |

तत॒फल कथनं |

TARA VS TWAT | खादित्यायनथैवादः | छन्दोम दशाहः TUT | च्ाद्यन्ताङः प्रशसा |

इति हितीयः wa: |

=

अथ ठतोयः GW: |

टतिवातवतोरयनं | € # TAA LUA | महव्रताहः पशसा | पत्तित्व न पृ ्सा। च्मादान्तसामतिडत्ं।

| «cy

६ खयन पुश्रसा | 8

इति Zara: खण्डः | ५

—

अथ चतुर्थः खण्डः | कंण्डपायिनामयनं | afagrante चतुष्टयं | तत फल कथनं | प्रष भक्त विश्रेषः | SMI समानता विधानं |

ec AA LP co A A Sf

इति चतुधैः खण्डः | अथ पञ्चमः खण्डः |

९।२ तपञ्ितामगनं | R तत्‌ पल कथनं।

इति पञ्चमः खण्डः |

अरय AS: Ww: |

०, ceo ७ छ ~>

१ दादश संवत्सर श्र | २ तत फल Hua | R संवत्सर GET |

सव्व सिद फलं | मववा्िंक vain: |

इति षषः खण्डः |

अध सप्तमः GB: |

षटजिश्रत्‌ Haat UF | fata aefe साधनं | संवतसर WHat |

वड ?ज साधनता |

इत सप्तमः खण्डः |

रध अष्टमः Bw: |

साध्यानां सम्बतसरः | खगे साधनता । AST THAT | MENZEL | walfasla Sew | SUSIE THAT |

इति अष्टमः खण्डः |

| cy |

रथ मवम: खण्डः | १७ उत्थान विवरणं | ९८,९९ सनोत्थान विधिः | २० दितीयाव्थान' |

२९. टतीयोत्छानं |

२२ अन्‌ खानं विग्रोषः। २३ अवभृथे विषः |

९ aw साव्य wy २२,३ तत फल कथनं | 8 अहत संख्या |

इति नवमः खण्डः | इति दशमः aa: |

शरध दशमः खण्डः | अथ एकादशः GW: |

९ प्रथम सारस्वत wt | ; रोक्तापसर दितीय खारखत सजं २ दासियित्ता। ९ 2 ahi ; ततपल कथचन द वतसापाकरणं। र a 440 8 गारेपत्यादि fatal | दि वत RS [ नम्य [] ५ सदः प्रभ्ट.त fora a | डति एकादशः खण्डः | ¢ ward समापनं | ७ पू्िमानषेयता। are a. ~ 1म'नन्तर भावि काय | . अथ BIST: खण्ड; | सजनाम vena | ९० मिज्ावरूण सम्बन्धः | ९ ata सारखतः। UUs सरखत्या नत्व" । | द सगेपरा्षि vena | १५ तदप्यये कर्तव्यता | 8 विदुषः फलं |

९९ BABA प्रशंसा | ५ cama प्राति we |

¢ विहित (हः प्रशंसा |

७ © A >

इति दादणः खण्डः |

अथ त्रयोदशः खण्डः |

zeae | इष्टयनोपक्रमः। च्याख्यायिका कथनं | aT सुन fafa: |

इति जयादश्ः खण्ड, |

es

अध चतुदंशः GW: | तुरायनेषटयन' | तदनूद्य प्रशंसा | प्रयातत पलकथयन' |

इ^त चतुद षर: खण्डः |

अथ पञ्चदशः खण्डः |

AAT प्रकारः |

A

Pad

० A A SP

]

TABI कथन | ग्ररपत्यादि farm: 1 पल AIA |

इति पञ्चटणः खण्डः |

अथ षोडशः TB: |

जिवतसर सज | fafea सज प्रशसा | TAS पलं |

इति ISH: खण्डः |

TT सप्तदशः GU: |

सहखसम्व त सरस | प्रसव साधनता |

जरा निरृत्ति साधनता | qaaafe साधनता |

Ka सप्तटणशः खण्डः)

—

eo ^ ७ ~

[ cco |

श्रथ अष्टादशः GY; | ¢ सालोक्यादि ae | 9 सब्बाधिक ae | विश्वदजामयन' | अधिकार fate: j इति अष्टादशः खण्डः | धु इति पञ्चविंश ध्यायः समाप्तः | विश्वदूजः उपायः |

SSH: खकः |

दति ताण्डयव्राह्मणस््चो समापा ।

५४

[ऋ

—

mF