weer” क

BIBLIOTHECA INDICA; COLLECTION OF ORIENTAL WORKS

PUBLISHED UNDER THE PATRONAGE OF THE Won. Court of Directors of the Last knvia Company,

AND THE SUPERINTENDENCE OF THE

ASIATIC SOCIETY OF BENGAL.

—

No. 67.

४१1]

ओदरषमद्ाकविविर चित | ओ्ओनारायणएपण्डितक्लतरोकासद्ितं |

| । THE UTTARA NAISHADHA CHARITA, By Srr Hanrsna,

WITH THE | COMMENTARY OF NARAYANA. Epitep By Dr. E. 688. FASCICULUS VII.

छ CALCUTTA : PRINTED BY J. THOMAS, AT THE BAPTIST MISSION PRESS. 1858.

AGENTS TO THE a Society of Bengal, Calcutta,

— १ 14, HENRIETTA STREET, COVENT GARDEN, | ee क |

BIBLIOTHECA INDICA;

COLLECTION OF ORIENTAL WORKS

PUBLISHED UNDER TIE PATRONAGE OF THR Won. Court of Directors of the Hast Invia Company, AND THE SUPERINTENDENCE OF THE ASIATIC SOCIETY OF BENGAL.

Nos. 67, 72, 87, 90, 120 & 124.

THE UTTARA NAISHADHA CHARITA,

By S/n’ Hansa, WITH THE

COMMENTARY OF NARAYANA. Eprtep sy Dr. E. Roer.

Vou. XI. Part II. Cantos 18 ro 22.

I RR RIN ON Me AYN

CALCUTTA: PRINTED BY J. THOMAS, AT THE BAPTIST MISSION PRESS. 1855,

१ १" ae OY

» ro

४ > f° ¥ ee,

“ae EGTA. ॥ INAGENS TS

~

ETT A: Ti: |

ओलष्ठीषटसिंड HA: | साऽयमित्धमथ मोमनन्दिनों दारसारमधिगम्य नैषधः | at ठतीयपुरषार्थवारिषधेः पारलम्भनतरीमरोरमत्‌ ॥ १॥

खाऽचमिति। गं शङ्गतिङकरैव | सोऽथमुक्रयैन्दर्यादि गः जभावो नखः, दत्यम्‌क्षप्रकारे चेखोाव्पनायकसमने Treat ऋ्नीरन मृतां ताभिष्धाटिभिर्यभिखव्यमाणां भोममन्दिनीम- धिगम्ब उ तोयपुङषावारिभेः कामरूपदुरवगाइवखधेः खम्ब- feat पारलम्भनतरों परतीर प्रापणनोकारूपां तां ममी अ रीरमत्‌ रमयामास । ताडूष्ा विमा कामयरूषाथंपारं काम- ज्रास्तोक्रनामारतपारं न प्राणत cats सेन्दय्यानुरागाति- wa. छचितः। अन्यापि वस वारिः पारं पराप्रयति।. तारण- तरोमित्यपि पाठः। अररीरमत्‌। CHUTES wie बण्द्धा-

यादिलादिः॥९॥ 322

१९७ TUCHTTHLTA |

्रा्मवित्‌ Ve तया दिवामिरशं भोगभागपि न पापमाप सुः। शआआइता डि विषयेकलानता ज्ञानधोतमनसं न लिम्पति ॥ ९॥ न्धस्य मन्तु स॒ राज्यमाद्रा- दारराध मदनं प्रियासखः |

अनमुरागातिभ्रथादशारा चं तस्मे राषमाशद्च परिर- शति। आ्आह्मविदिति॥ स veer ey दिवागिध्रं भागभाक wafa दिवामेथनगनिषेधातिक्रमजनितं पापं नाप। यत जराम वित्‌ जीबग्रह्याभेदबुद्धिमान्‌। उक्रमथं gente द्रढयति । fe werq area हजिमा विषयंकतानता खूक्चन्दमादि- विषयपरता arta परमात्मज्ञानेन धातं wife कामक्रा- धादिमखितं मनो यच्छ तं पुरुषं न लिन्पति पापसंस्यशिमं न करोति) सञाभाविको fe विषयपरता पापषञ्चयकारिणो, परमात्मन्ञानवतखच खा न भवति, किन्तु भो गात्‌ पुमे कशया रमेव सा विषवयपरताङ्ोकाया। werat विषयपरता wy- निनं पापिनं a करोतीति ्राक्मवित्‌ ख पापं माप्नातीति खक्रमेवाक्रमित्ययः । विषयपरताया अरहायते दाषाभावा- इ्वाराजं तया सर fared: दिवानिशं | अ्रव्यन्तसंयेगे दितीया॥२॥

दिवानिशं नगे create कथमित्यत sre! न्यस्यति ॥

WSIS! Sa! | ४६१

नेकवष्मणिकोारिकुष्टिमि खेमभ्धमिग्डति सोधब्धधरे ॥ ३॥ धीरसेनसुतकण्डभ्यषणो- , भतदिव्यमणिपंक्तिशक्तिभिः। कामनापनमदर्थतागुणाद्‌

RT ATTTATA: ॥ ४॥

ख मखे मन्तिषु राच्यं VE जेकव्ंमणिकोरटिङुहिमे नाना- वरननखमूहबद्धभूमिके तथा देमभूमिग्धति खुवर्खभूमिधारिषि erat WTS रूपेऽत्यु्े wad frees: सम्‌ मदनमाद- Travamr ओआ्ररराध fada, frareq दत्यालम्ननविभावः। कामस walfaraay खचिते। -अत एव ade अ्रसोा- ति । नेकवरशेत्यादिविशेषणसामथ्याद्‌ भूधरो हेमाद्भिः rad धरति गखप्रासादाकारेषख परिणते ऽनेकवर्छमणिङ्ुटिमे ta: we भूमिश्चति via हेमाद्रौ भाषारसोन्दय्ं मुलन चितं । इत area तज Safa यावश्महाकुखकं tl २॥ वीरखेनेति। यः धभृधरो वीरखेनसृतस्कण्ड yey ता रिया मणवसेवां पद्धिर्यातकलभे्मचिन्ामणिमाणा wer: अक्रिभिरलकिकसामर्योः war कामनयाभिखाषमाजे- शापनमन्तः सन्निहितीभवन्ता मखेनान्येन वा खभ्यमाना दृष्टा wat: पाथा यच तद्धावस्तत्ता तेव गुणस्तस्मादधेते सणीरतः सुपर्णा देवानां प्ते Hee सः | सम्नायंदायिचिन्तामफि-

ude TUCATT ACS |

धपितं यद्द्‌ राम्बरं चिर मेचकेरगुससारदारभिः | आलजालम्डतच्वद्रचन्दन-

सादमेद्रसमोरशोतलं ॥ ५॥

कापि कामशरवृत्तवन्तयो

य॑ मर्ासुरभिमेलदीपिकाः तेनिरे वितिमिरं सरस्फ़र- दोःप्रनापनिकराद्भरश्चियः ॥ ९॥

cae array च विद्यमानलाद्ोा मेदतुख्छ इत्युपमा । we धका चिकामणोर्नां सद्धावात्तताऽप्याणिक्यंबाध४॥

धूपितमिति। मेचकः ब्सामलेरगुरुशञ्च्केः खारः अ- दौर्भिः wrefat चदुदराम्बरं चदीये गर्भंभागेः धूपिते वासितं यदुदराम्बरं धूपा रद्यमाैसेरर्पितपरिमखमित्यथः। तथा धुपजसन्तापत्याजनाय जालप्रकारेषु MUMS, सेषु गवाकेषु लाख्रानां वा जाखेषु गवाचसङ्केषु गतः खापितः TRIMS: कर्पूर चन्द नचुंकद्पितेन मेदुरः पुष्ट तस्येव atfeafarat: परिमलबङलयख यः समीरो TeV शतं Maat: wasaa उदीपनविभावाः। जालजाखे। प्रकार faxfe:, षष्टोसमसावा॥५॥

क्ापोति। मडहासुरभिचन्पकादिद्रव्यसुगन्षि ag चासु एवं- विधा दीपिका चं सोधभूधरं कापि भेमोगलाखङ्क तरे त्रे विति-

WEEK! समेः। | ४९अ

रोजुरध्वततशेखजखजा

यस्स मुग्धमणिङुद्धिमा भुवः ॥ ७ ॥ `

fat विनतान्धकारं तेनिरे प्रकाश्षमानगभचचक्ुः। किन्बुताः । कामद्नरटकताः कामवाणवकुलाः BACT कर्पूरेण धूपवि- wae वा दता निष्पन्ना wade वन्तयस्तण्तुबक्णरचिता बोपाधारभूता SAT यासाकाः। तथा WTA Apress ACL LAAT AMAT AATEC प्रथमेदधदानामिव योः- ओभा याबान्ताः। एताद्ज्जनायिकादश्ंनमाजेष कामात्पन्ते- wwe दीपिकाः कामप्रतापाङ्कुरा दवेत्छपमेप्परेला | राजनिकटस्ा दोपाः क्पूंरादि ठत्तवन्तयः क्रियन्ते । पुरषञ्ज्यंमयालाला नखानारिनटागदः। समैः समधभिरधपा मतः कामञ्जरामिध॥ ` क्ति कामन्नरोा चुपः॥६॥ ङ्कुमेति। यच्छ मुग्धानि रमणोयानि मणिडहिसानि चासु ता मुवा रेजः। किश्मूताः। PETE UTAT: KAT च तयाः WEN Keay खेपिताः। तथा जलमध्ये निःचेपाद्रवीभत- शिमवाख्काग्बभिः कर्पुरवाभ्तिदकैः wifwary | तथाऽष्वनि जशाममनमा्भे तला विष्ठारिता ऋदु सगन्धयः weer fea WHAT SAA माला चासु ताः। aT eT

५९८ उत्तरजैवधचरिते।

नेषधाङ्गपरिमहमेदरा- मोदमाहंवमनेोन्नवक्षया |

URE कचन STAT

ऽभाजि भालतिलकप्रगखता ॥ ८ ॥

पृथे कुङकुमकल्रोलेपः रतेऽनन्तर चच तत्प समिय कर्पुर जलेः शाखनं ad तेनाधिकरगनग्ध्ये जातं । अनन्तरञ्च मरमी- गलचरशये्ंदुलान्मन मणिबड्धभृकाटिन्यपरि हारा षडदु- तरयेलजप्रखेप इति पाठक्रमाद्यक्रमा बलोधानिति प्ये BITES: चालिता, TAR ATA AE KARA THT WAHT, WIMACY छ तशेलेयमाला छेतसुन्दरमणि- खचितभृषणाः सत्यः शरएष्एमिर इति वा । यजेव्यपि are: | वाल्काष्टुभिरिति पाठे श्रभ्चकर्प॑रचर्धेः लाखिताग्करिता हतरङ्गमाखिका इत्यथः । अज शब्देऽपि क्रमा घटते । शेपि- ताः । खन्तान्निष्टा ॥ ७ ॥ ` | नेवधेति। कचन नखमिद्राखागरेभ्रे छनशस्यया पुष्यरचि- ताख्रणेन aa Swe wafer भुवे भूमेभाखस् खला- ce तिखकस्तस्छ प्रगखता रमणीयता ऽभाजि wari पुष्य शय्या गमेललारतिखक इव रोज TAU ATT AT | ATU FS merge uftaga duty aque वरदागसामध्याकोदुरोा नितरामधिकोभूत wate: शारभ्वं area air षरैवा- ्ागलात्‌ सुन्दरो वशंख saree । तिखकोऽपि veenf<-

Were: ea | ५९९

कापि afqmefaeqaeye- RTCA NTT । साद्मादिषत TAPER नासिकपिुश्कडौङ्टुन्बिता ॥ € ॥ `

fafalwera wafer: gai भवति 1 we च खड्ुसम्भ्धिरजिं कथन देले गखाङ्गलम्बन्धेनाभादादि युक्तया पेच्यब्रय्यातै खयां इतिष्टद्या मेन्या arefaeae चा प्रशस्ता प्रका्मानताख् surfs भदित | सश्ोगर्वभ्ाज्तिखकस्तं रुष्टलारिष्थर्य दति wri अनाजि। परे भशं विशि (पा०६।४।२द) इति भः Qa ai

wef wife कचित्‌ परे we शेधं निकटे free wurrra Seer विकसकाः केरकप्रकरा afwarfeate: ereqer@et धिरमेरभिंभिः शागव्ध्यपरग्पराभिः, भीमभ- fequar aifenrasgd) arfeateetared wae ae Safar पचकखंजाडि ध दावंशायिता ex नितरामाद्धिय- लाङीशतौ । were qwgear यथा aya वस्ति तयां Sater fasrat Aefeafaerd: | वनोापामेषु दकदृषटिर्भेमी खकखपुष्य्परिमसं यज mere te fer Wa श्रथ चेः जेनीनाशायठकुन्धा हुंदुज्ितासादृ ष्यं एतं । कुटुम्बिना हि नाती wafer) मेमोनासाश्वाशसारनतुखता यज्िकटव- सिंवनपष्य्ारमे saws: ॥ < ॥

4a,

yee BUCHTAL |

HATTIE |

PIT खकुलमुखयमाश्डगो

घ्राणवातसुपदाभिरश्छति ॥ ९०॥

खद्धेति । aT वायुः, war: पुष्यफलपल्लवारि सम्ड-

fern: सम्वत टचा वसन्तादिसकखम्तंसम्बन्थिन waren चा wat सा, WEI: स्य waa: सर्य were यस्या वा, wat वारिकायां कीरेः श्टकेखश्चपुडटैः रला emf खण्डि- भानि याभि सकारपणष्याणि फलानि वा तेषां जीकरमंक- रब्दविन्डुभि्नियाखविन्हुभिवौ खपदाभिशद्रपेरुपदहारेः रला wear चलतो धसेविनेा wee der वा aw कलापि वा WGA नासाश्वासरूपं प्राणाख्यं वायुं यश्छुषो चल्छम्बन्धी वा वायुरथाद्ैमीगखयोरन्यस् वा wala ख श्रपुपुजत्‌ । उप- हारोरुपतिष्ठते सोति वा । यस्मात्‌ कुखमुस्यं पञ्चवायमये wre ष्लादिभुतलात्‌ FACE | FIT vet: पृच्यते | आख- श्ीकरामानयम्‌ वायुय्सेविनं जनं सुखयति Gay । wy कारङ्नीकररिव्यनेन वायाः शेत्यसागण््ये, etapa च Ave सलितं । सर्वश्टवित्य च, ware: (पा०६।९।९ ९८) इति प्रष्ठ तिभावः। शहकारेत्य च पष्य फले वा वाच्ये WATE, ुष्यमू- शेष्विति (पा ० ४।९।९६६।वा ०२) ag फले लगिति वा (ate ४।२।९६३) Aa खक्‌ Uy दति fara षष्टी । Te इगुपधात्‌ कः ॥९०॥

अदाद Bat | ७६

कुचचित्‌ कमवेनिब्धिसाखिलः कापि यो विमशरलजः किल |

कुचचित्‌ रचिर्तचिशालिकः

कापि "चास्थिरविधेनद्रजाखिकः॥ १९॥*

चिचतत्नदनुकायेविभमा- `

धायिनेकविधङ्‌ पपकं |

gata ia: सेधः कुजचित्‌ कित्‌ प्ररेके कनकेन निर्भिंत- मखम सोभागादि चस्येवंविधः कापि faaecastrar tia: 1 तथा agquferctenfeaarear उपरितनाशखमग्यह- fader: ofeat वा यच। रचितेम feta ered तच्छीला art wrfa चाखिराभिर्विधाभिः warerararcifzed: प्रकारैः war रेदजाखिक इव अ्रनेकवमत्कारकारी। बालिकेति शाला- META लाये सञ्क्नार्यांवा कनि,प्र्ययख्ादिति(पा०७।द।४४) दं TS ता Re णिश्नन्तात्‌ खाय कम्‌। एेदजालिकः। firw- भिति(पा ° ४।४।४५५) sai विधा विध प्रकारे चेत्यमरः ॥९९॥ चिच्ेति। चं शधं वोच्छ ्राखय्यातिश्रयाद्‌ qwart भ्रिरो

धुवम्‌ कल्पयन्‌ भ्िक्िराट्‌ अतिचमत्कारिनानावस्हुनिग्माण- froerat राट्‌ राजा श्रेष्ठो विभिब्रद्या विश्वक्मा वा जरया दृद्धलेन वातकी वातरोग अकण्ि तर्किता रेवादिभिरिति भेवः। frat चितरेरालेस्येयि नाष्याखनयैरूपाणि वा तेषां तेषां अगकाग्याणां अभिगयानां रेवि मभुग्यादीभां विशम

“ कापि चाद्धिरः दवेश्रजाजिक xf eager: ॥ 942

103: Uwe (ea

re यं aw wey Bett act

वातकी विधिर कर्व श्रिश्पिराद # ९९ ॥

भिन्निग्भददगेोपिलेजने-

यैः छताङ्ुनकषादिकेतुकः ।

SALAH AAAS

SCALE SAW AT TUR: 11 ९३ ॥ faers fafearngmarf a, wroitfe warcefar हवम्भूतानि Neteerigaary sewage दिज्टितलाङ्धाऽनेकविधख्पाणि गागाप्रकारखरूपाणि रूप- काणि प्रतिमाः अज। किचमाखयं तवज्ति विष्ारयन्नोति किजतन्तिः तादूकानोति.वा ay | Wianrawmraty प्रतिमा चेतनलादिधमेोत्पारिनिग्प etary तभरकनितः- faxt: faferciefa Wat fawaair किमयं जरया fafa- कोद तवताधिक्धमरषञितयोव reser cad: । रमणी- यतमोाऽखमिति भावः । वातकी. वातरोागी आदिव्यक्रः। वा- तकी | AMY वातातीशाराग्वां कुक्‌ (पा ०६।२।९२८) । दति इनिः कुक un ९२ ॥

भिन्तोति। चः साधः भिज्िगभं ये aer भिन्तिभिरा-

च्छारटितानि अदृष्जमामविवराणि mirncfe तेषु तवी नोापि्ैरङ्श्वतेन स्धापितेजनेः war रतं अद्वुतकथादि कैच कं ्रखग्धजनकरमकशोयगेष्टो गीतगु्वाद्यादिषब्बन्धि कात्र We थेन सः। गभंग्द इख्ानामदृष्ठमानलाद्धिन्तय एव गाष्टया-

Wee wake | ` wer

aTTe aera मिततिये- रतरख्डिभिरमरंरचनिहकः | यस्तपेऽपि TATRA सारवुरधुमतापनश्िकः । १४ Tt दि qeifen चि्रमेतदित्ति। वड्डिवं्ंमामानां कैदं यः क- triad: | तथा weet कनत्‌प्रतिमादिसद्धारिततन्तृां चन््ाल्ियमनादनलकितख्यागर TAT ATI BASIE य- व्ताण्का तथाः चित्निठया WANS चेष्टका अन्याग्यचम्य नासिङ्गन- कलर कारव्यजनाङिखलगक्रियन साका wrosefges उत्ति मत्कारकारिष्छा wey: जाशभच्छिकाः qatar fefafater: पुजिका we खः ।. यापित । खन्ाकिषशः ॥ ee ॥ काललोष्डितिः। कः स्रामरोग्यपि adty nareye- शब्यवशराजिवु fufwtiaciate: quefearcafare: खवलारिषु प्रतिफलिषे मंणिवद्धभूमिकिर रेवा sat eh खण्दिका Wragr यच तमाले ख्ाष्यभावात्‌। तथा क्पेऽफि उन्शवङके, योज्जन्तावपि जलधारासश्चारि मष्डपस्तन्ादिरकि- तजलवन्ेभ्या MHRA STAT TT STATS नि- तरां धुता निराद्ता तापजनिता तदधिका quart निःखहता खेन खः । .शीतलात्‌ ुखकर दृश्यं । तामसी । मवर्थीयप्रकरणे, नवो क्छादिन्य CITI (पा ०५।२।९०द्‌।वा०९) Tare ॥ बल्िका। तन्रोबन्टात्‌ खच कनि, Sy (पा०७।४।९ २) इकति WE ॥ ९४ ॥

nes उन्र्केवघ- चरिते |

यच पुष्यशरशास्छक्षीरिका सारिकाध्युकितिमामदक्िका | मोमजानिषधसा््यभेषमयोः TIAA रते ताहे ॥ १५॥ यच मककलविद्धश्ोलिता- खक खिपुनङक्करिव्योः |

यजेति । यच ry, अश्यषिते अभिहिता गामदन्नः were- छाये ग्टहावयवभृतगजद्‌ Feri: WHT वा GUT Vl, AUT TYRTS कामख eres wet तस्व कारिका ATCA SST कामनाष्छनिषोणवम्थबष्दं करोति एवक्धृता वरिका afew, भीमजानिषवधलाग्बममयोभे मीगखयारते fara चम्बनाखिङ्गनादीनां प्रत्येकं waraa विदिता विदिते aaa परत्यवेक्ततानुकारेकागुखन्दधे, अनुवदति खा, अनुच क्रारेत्ययेः। Wheyardiat बद्वा भेदाः कामश्ास्ते निरू पिताः। तच कि्िदाखिङ्गनं छतं किथिन रतनिल्याचपणश्य- रित्यर्थः चास्ते Maen कारिका भवति, यज्ञारे warts: कृताह्तावेखका भवति । नागदन्तिका। रेषादिभाषेति (are ut ४।९५ ४) कपि, प्रत्ययाद्‌ (पा०७।१।४४) Tatas ॥ ९५ ॥

यजेति | यच से, wa: कलविद्धऱ्डचटकः भोलखि- तानां asas: क्रियमाणानां चम्बनारि रादिन्याच्छगसमचं करणाच श्रह्मोखितानां ग्राम्वाणां कलीनां सुरतक्रोडानां पुन-

STEM: सगः yey

कापि दृष्टिभिरवापि वाधिका- HAS समिथृनस्मरोत्सवः ॥ १६ ॥ यच वेणरववेएवस्वनेः गूजितेरूपवमोपिकासिना | कड्णालिकलरेख नृत्यतां

कुछितं सुरतकूजितं लयाः ॥ १७॥

we avid यज तेवा हला पमरहक्रिथक्रं यथा तथा क्षापिं afer wee वापिकाया उसंवभूतानि' भूषणीभूतानि तज बर्तमाभाभि ₹ंसमियुनानि तेषां tres: सुरतक्रीडा तया तयेफमोगरूयाकृहिभिखद्यापारेव अवापि अखम्मि अदर्बी- व्यर्थः । आरौ wafaeere ger अगकरद्च दसकेलिरिति यणः Guage wrefe: | Tare चयोभूतगाजाणां का- fart frainfewairne sa पनः कामेदीपकं भवतीति का- मास्त तिर्क्‌सनेयगं waft सोति are: ९६॥

wafa | यज जपे, सका कुष्यते शयेर्भमीगखयोः सुरत- कूजितं कष्ठमा चश्छाव्यक्रमधुरसखरशरूपं वैणरनोर्वीणाशष्देः, तथा केकवस्वनेरवेशख्न्यन्धिभिर्गतिः, तचा उपवभनोपिकालिनानारा- aafeint काकिलवटपदा्गां wea: Aina: wapqranat arat भत्थन्तो यज Qwewet ag ar म TAA तादृभदेशे raat ख्छीपुदवाशां कष्कफादीगां केचुरनुपुरादिभूषणग्यागां कदे रन्धाग्धापमरादितसिन्ितेख कुजितं मब्दीरतमाच्डा-

tog TUCHMTATCR |

सीत्क तान्यश्रणतां fart AAAS: | जालकेरपवरामरोऽपि A

त्याजितेः arent निषि ॥ १८ ॥

दितमिव्यथः | गुत्प्थख भूर्धन्तशच, gary शिया (पा०९। ९।६७) दत्येकजेषः। कलितं । तत्करोतोति (पा०३।९।२६। BTR) खन्ताज्िषहा ॥ Lon | सोत्छतानीति । जपत्रराष्णरे mie रतिरखरप्रतिभाष्ट- Wawer wafer बा we खितावपि ते tetra दिवा मवारेष्वपि निन्तिभिमादरिद्रव्डदनिषाखव्ादन्बानाकं न- qa विद्याः बद्धारदितयोाः cage करूगनाटि gett: wuferr साधे प्रतिहठितयेाः प्रोाधरेर्मन्तसामथीशेतश्यमष- खस्य प्रतिनलाणां ठताचिषायेो रतिस्मरथें श्रयं सुधथा- दिरचितग्रतिमे तयोः Sree गखद नचतनवपीडानभाव- qwarfa सीनष्छष्दाभिषेयानि शब्दितामि fafa राजी कपट- gaat जखोकभित्तिभरमं ला जितैजाणके मवा; शला श्रष्ठ- शतां । दिने रजताङिभिन्ीनां मणीनां वा arer कादितीनि आखानि भिख्ितश्वानि भवन्ति, राजी रजतादिजिन्लीगां ताद्कप्रकाश्चाभावाक्ामिरेव कपटक्ुद्मलवं व्याजितानि aha जाखरूपेष्धेव प्रतोयन्ते। ATE प्रतिष्ठा ङामय्यात्‌ सचेते सरत- Srett रतिद्रादपि मवाेषु दिवा Matafwraar उना-

QSL BA: | ४.७७

PUCCINI FFU खाद्र्ञ्यलरसेकसारणिः । नानिशं चुटति यत्‌पुरः पुरा किन्नरोविकरगोतिद्ङ्तिः ॥ १९८ ॥

वपि कुख्यभ्रमेणाविचार्येव विश्नङै यज सुरतं चक्रतु; जाखमा- मेख अन्दसद्चाराञ्च तत्कूजितानि तै शएुश्रवतुरिति भावः| परोाधखेा मन्त्रप्रभाव सचितः | तण्डुलचरादि मणष्डशिप्तं चि- wag वस्तं कपटकुद्यं । दिवेोष्णप्रवेशभिया मवाचेषु चिन- पटा भियन्ते राज च पवभागमनार्थमपनीयस्ते । तथा च दि- मवद्राजावपि Queen fang भषितानि चक्रतुरिति ari अपटणात्याच्छादयतीत्यपवरो ग्टदग्भः। पचाद्यच्‌ प्रतिद्ध- तिरं प॑मौत्याद्चमरः॥९८॥

BUA | WUT वषः AIT: BVT यस्य तस्य ग्टगस्य रङ्ग ayaa बङभङ्गोयुक्ता, तया are: अ्रतिमधुरा अत एवाञख्वखाः प्रकाश्चमानाः प्ङ्गारादया रसाः तेषां उज्चवख- सेव वा रसस्मेकाऽदधितीया मुख्या वा सारणिः हजिमनदी श्ट- कगाररख्परिपूरशेत्यथः। yaaa गाननिपुणानां feattet विकटा षडजादि सप्रसखराणामारोहावरोाररीत्या विषमा गोति- गोग we छ ्भतिष्वंनिविग्रेषो यस साधस्य Wes asf सम्बेदा न जटति पुरा कदाचिदपि विच्छिलला माभूत्‌। मैम्याः

ख्काश्चाद्‌ गामकलाभ्रिक्तारेतारुञ्चतरसर तस्य सुन्दरे afr 4 ॐ

५७८ उन्तरनेघधचरिते।

मिन्िचिजरलिखिताखिलक्रमा यच तच्थुरितिदाससडथाः | पद्मसम्भवसुतारिरसता-

मन्द सारसचसन्भनोमुवः ॥ Pe ॥

आगत्य naa अपि यत्र सब्वंदा जग्रिति ara: | वक्रं च श्ागबद्धावा्ैः षदा गायतीवे्युत्रेला Tai अथ च म्टगण्रटङ्गवदक्रगामिमो तथा खादुदका तथा किल्लयं ca कि- सया wae: AAMT VTA चेष्टा ग्जनद्रङकति्यस्या fan विकसत्कमलभ्नमरो मच्ुगुश्जनयता निणांलजला एका gar यस्य wa पुरोभागे कदाचिद्नीपरन्तावपि areca, asaaa faa: | एकविं सगं तुङ्गप्रासादवासारित्यनेन कुस्याया रपि वशंयिव्यमाण्लात्‌ wed सेोधवर्थनापयोागिला- दयमथेः कविना faafea दति प्रतीयते । विकटः geet HRT विभ्रालविकराखलयेारिति विश्वः। चटति । भूते, परिलुट् खा (पा०।२।२२२) Tha AS Ve

भिन्तीति। यत्र सापे पद्मसम्भवस्य ब्रह्मणः सुतायां षरख- at रिरंखता सन्भागाजिलावसद्रपममन्दं मरत्‌ साहसं अवि- चाय्यंकारित्वं तेन दसन्‌ खसामथ्यदपेण Greer मनेभूयासु ताः । ब्रह्मणः सुतारिरंसुतायां भोगोात्पादरमे विषये तदं वा मरत सारसं कामशेव, तेन WENT Meee कामस सम्बन्धिन्यो वा द्तिङाखसंकथाः परादटत्ताख्यायिका भित्तिषु

WSU: BI! | Yor

पुष्यकाण्डजयडिण्डिमायितं यज गोतमकलचकामिनः। पारदारिकविलासवेभवं

` देवभक्मुरुट्‌टङ्धि भित्तिषु ॥ २१॥

feasay चिज्रकारलिखिताऽखिलः क्रमः परिपारी arat एवम्भुताः TASTE, | ब्रद्ापराभवादिकामप्रभावासिजरूपेण यद्धिन्िषु शिखिता aaa Gard: । ब्रह्माणः gai ct सता- रिकं AIT ATA ।॥ २० ॥

पुष्येति। यत्र are गोतमकलचमरष्यां कामयते कामी तच्छ CASA रेवभन्त॑रि्रस्य पुष्यकाण्डद्य TAG लोक- जयजय डिष्डिमायितं बाद्यविभेषवद्‌ाचरितं पारदारिकस परस्तोगामिनेा विखासवेभवं सुव्ादिरचितासु भित्तिषु ecefe रङैरत्कोग्यै लिखितं । येनेद्राऽपि पराभूतसादू- Wa महाप्रभावस WTS सेवा युवाभ्धामपि नियतं कार्येति सुवर्खटकर चितभिन्तिषु arated इग्रपारदारिकवि- wet wa टद्धैर्ङिखिता care: । डिष्डिमायित॑। उपमा- गात्‌ कन्तुः ASMA | परदारान्‌ गच्छतोति पारदारि- कः, गच्छते परदारादिग्यष्टठक IM (पा०४।४।९।वा०४) दृति ठक । उदरद्धि। टकिबन्धे दत्यस्मात्‌ कषांणि चिण्‌

॥ २९ ॥

८० उन्तरनेधधचरिते।

उश्चलत्का लरवालिकैतवा- देजयन्तविजयार्जिता SATA ।

यस्य कीत्निरवदायति खर सा कार्तिकीतिथिनिशोथिनीखसा ॥ ९९२ ॥

. Swefefa, wwatreuifemn व्रैजयन्तास्यस्येद प्रासा- दरा विजयेन चा अजिता war षा afar afrariee- amt तिथिः पिमा तस्या निशोयिनो राजिखस्ाः खसा तददग्यश््वखा SS प्रासादस्य कोलति; कान्तिः, उखां उडो- यमानानां Secaret पारावतानामाखिःपद्धिस्तस्प्राः केतवा- श्राजाष्णगदवदायति ख चओाधयति साञ्वखश्चकारेत्यथः | एते wera म भवि किन्‌ अरचद्रचन्िकातुखा कोभिरेवे- AMM: । पारावतः कलरवः; QMS वेजयन्त CAAT: | दायति। देष्‌ धन दति स्लादिरवपब्बैः सकर््कः। खट्‌ SH (MAUR ec) इति खट्‌। कालिको । TIT युकः कालः (पा०४।२।३) इत्यणि Sai we areata दिवसः afta इति भाषितपखकलत्वसम्भदेऽपि तिथये यारित्यभिधा- मात्‌ tfaga तिथिशब्देन समासे सोलिङ्गस्य समानाधिकर- शस्या तरपदस्याभावात्‌, पैवत्‌कमधारय (पा०६।३।४२) दति खजेण aaa) ary कार्तिको दासे fafaaia मासः ॥९२॥

SVU: aa: | ५८२

गोरभानुगुरूगेदिनोखरा- दुत्तभावमिति JHA | रजिरे यदजिरोऽभिनोनिभि- नारिका भरतभारीखुधाः ॥ Be शग्भुद्‌ारुवनसम्भुजिक्रिया- माधवत्रजवधूविलासयोः।

गोरेति। गेरभाने खरस गुगेहिन्यां ठदस्यतिभायायां

`` तारायां विषये सरजमिता य उदटकलभावः, गरुतच्पगाभिवा- quad wearcafara समरख्ाहृत्तभावः कामज- faaaraarfara:, awed वा clara utrawarfsar: प्रतिपादयन्यः, तथा भरतेन मुजिना प्रणीता भारती भर- तासो नावेद स्न्‌ सुधा अ्रग्टतसूयोा भरताक्रनाख्र- त्याभिनोचमानाः सत्यः सुधाप्राया इति चावत) एवमकाता मारिका दश्ररूपकान्तगंतचतुरङ्कबन्धविशेषा we rear fatsre अभिनीतिभिः साखिकाङ्गिकवाचिकाहाय॑भेदभिश्- चतुर्विंधेनंटाभिनीवमामैरभिनथैः war रेजिरे । तयाः Hee ह सभावस्छ मितिः सम्बक्‌ परिङित्तिः 84 न्तं व्यापारोाऽतीतं वा प्रमेयं यतेव॑विधनाटकारिप्रबन्धमाभिता cha at ॥ R2 II भस्म्िति। we trae हाटकविरङ्कं सुवर्यघरितकपात- पाखिका अरग्भोद्‌ारुवने मन्दरकन्दरार्यां देवदार्वने सम्भुजि- fear trait ay रिव्यसहखवर्षपर््यकां या सुरतक्रोडा, माघव

UTR wucaayafer |

गुम्फिेरुशनसा सुभाषिनै-

यस्य हाटकविरङ्मद्तं ॥ २४॥ aie भानुभृवि दासदारिकां TST परिचर न्तमुष्जगे |

FAM त्रजवधूभिभौपिकाभिः avy विलासा रासक्रोडादि- खयोर्विंषये ware wareaie गम्फितेः Gage ग्टथितेः सुभाषितरैरतिषमत्कारकारिनवीनार्चग्रब्यवि्रेपैः कर्टंभिवी sfea चिद्छितं। दरशष्णका मविला सवरष्यककाव्यरचितकाव्य- ज्ञाकाः कामदीपने यदौीयराटकविरदष्ध ररेदद्धिता cae: कपेातपालिकायां ठु विरद्कं पुगपंखकमित्धमरः । fa- मेषेण cya वर्ते इति faze परिविश्रामाथें gerate- fata रार्‌ ।॥ २४॥

अङ्गेति । afar सधे चरतोति यरः wa पको एटक- पितामहं पराश्ररमुष्लगेा तारखरं गायति ख । किम्भूतं। अङि दिने भानुभवि खय्यपुच्यां यमुनायां विषये दाष्दारिकां केवन्तंकुमारीं योाजनगन्धां परिचरन्तं warari, wa एव यथाक्रमं AAS रयादेरनिषिद्धस्य समयस्य देशस्य तोर्थरेव- स्वामादिव्यतिरिक्रख्या भिषिद्धसय निजश्यनादे विषयस्य परदा- रादिव्यतिरिकख खभाय्यालचणस्यासदहात्‌ कालादीनरुदमा- मात्‌ WADIA सारात्‌ रेतारव्छुकं कामातिरेकं शेटम- समर्थमिव्ययंः। पाराशिककथ्यमानभारतादिञ्रवणमावेण ATW:

OTM: AA? | ४८

Ras शविषयासदस्मरा-

दुत्सुकं ्यकपितामहं TO ॥ २५ ॥ नौतमेव करलभ्यपारता-

HAL मुनयस्तपोषषवं | अष्यरःकुचघरावलम्बनात्‌

स्थायिनः कचन यच चित्रगा ॥ ९९ ॥

जिच्चातिश्रयादतिमृखरो यदिहारी कोरः, तादृशो भारता- wat कथामुचचैर गुदितवानिति भावः। अकोल्यादिना कामा- तुरस्य कालाद्यसहनलं समर्थितं । अन्याऽपिमा ytaard खपि- तामशमपि निन्दति। केवन्तं दासधीवरावित्यमरः। Tet: | अधिकरणे ete: (पा०३।२।९६) इति Tsu RV मीतमिति। यत सोधे मुनयः परमात्मज्ञागचतुरा षये wer afaafa भिश्िभागे चित्रगा्िते लिखिता ana | faayat: | करखभ्यं पारं परतीर यख तद्धावरूक्ना at मोतमेव शखणया सज्िहितभाव्रिफलत्वात्‌ समाति प्रापित- प्रायमेव, अथ च सन्िहितपरतोरमपि तपोरूपद्‌स्तरमखवं समद्र मरतो परिखमापानुन्तौयछं वा तपोवित्राथे = oxw प्रेषितानामण्छरणां रम्भादोनामद्युख्चकटिनकुचलचणानां घ- रानामवलम्बनगाद्धारणादाधाराद्धेताः खखायिनः स्थातुं WAT: | बुचमर्द॑मादिसम्पोगकारिण care: । चाऽपि प्रतोयैमाणं समुद्र मद्यारि वा तोरसक्निहितेऽपि आआज्िवन्नादुकलरितुमश्रक्रः स

५८8 ॐन्तरगेषधचरिते।

खामिना च वदता च तं मया

स सरः GAHAN | योऽयमोदगिति नृत्यते स यत्‌- केकिना मुरजनिःखनेर्धनेः॥ २७ ॥ यच fe नलमोमसम्भवे मुद्धनारतिरमीशयारपि ।

जखमथ्य एव चटादिकमवलम्बगमासाद्य चिज्रसिखित दव नि- wafacfa । कर tf पाठे az: कोटे घरे ae दति विश्वः ure

सखाभिनेति। we सध wafarn केकिना क्रोडा मयु- रेण दति artifact खनेग्डंद ङगष्वनिभिरथ च तेरेव मेधेगृत्यते छा । दति किं योाऽयमीङ्ग्‌ब्रह्मादि वभ्रीकार- कारी ख महाप्रभावः स्मरः खामिना काल्तिंकयेन प्रभुणा ख तरौोयपचत्वेन तं वहता VEN धारयता मया मयुरे च सुर तवजनोश्लित इति । चान्यान्यखमुखये । कुमारस्य afea- बरह्म चारिलाख्युराणाञ्च waa नेजापान्तरन्धुमार्गेष निगच्छतामञ्रुमयग्टकविन्दुभां मयरोमखग्रदणमाजेण गभस- मतेलिङ्गभगसडृग्वं णङूपरतिपरित्यागा HALA: । मयराख मेधभ्रब्दभ्नाक्या ग्डरङ्गबरब्दनुत्यन्ति॥ २७॥

यजेति | यत्र साधे war? मखभीोमसम्भवे नखभेन्या वीच्छ awa: खुरताभिलाष्णिरथ च भ्रान्ति प्राश्रुवतास्तया

QTM: सगेः। wey Wada जयतोव्नयाय ते कामकामरमषौ MIA ॥ श्ट ॥

जयतेः waradu वन्तं मानयेपरय च नलमैन्ये Wak ear: vfarciwarntfaaraar: agaa telaq जयाय Fr पराभ- fag ते weedeat कामकामरमणो बभूवतुः BTA श्रभूतां । SRT स्तोपु दृ टटराऽन्यावपि Mga उदीक्तखमरो भवत दति तादृ भेमीगलो दृष्टा प्रतिष्टावज्ना्ज् एतावासते Saar रतिकामा स्चातसुरतेच्छा जाते । तथा तन्द्याति- शयाद्रतेनंखे काम दृति कामस्य च मेम्यां रतिरति सञ्च तभमे च जातेा। एवन्धूतावतिन्रयितान्वोन्यरामजननाइन्नीरतमेमी - war यज मूर्ती रतिकामावेवाभूताभिति कामयेोदग्ददयं जा- afaary: । च्रयमेव तयाजंयः । श्रय च खषस्मागदर्भमालया- रपि खम्मोगवाञ्डात्पादनाच्जयः। तव्वयाथे बुद्धिपूर्वग्यापा- राभावात्‌ खद्ध यव्या | सद्धकारणन्तूकं | अथ च रति- कामसन्निधाने चयथा STAT: सख गवाञ्कासमदयस्तथा मथयारपि रतिकामवषज्िधानमेव प्रमरसातिश्रयादन्योान्यसन्नि- धानमाजेखेव कामसन्माहः प्रादुरासीदिति भावः। weer इषा मारं भजतारत एव नखभेमोभ्यामावां जितावित्यपिते aaa tfa सपद्येव जयतारिति यथाश्रुत एव वा सम्बन्धः | अज CHUA ATA प्रायः प्राभाऽपि पुष्वैनिपाता Tate

कामथमेदयान्नलरतिकामपदानां प्राकप्रयोागस्य, रती च 4c

५८ उशरनेषघचरिके।

सच AGE तये-

राकिरास॒रथ कामकेलयः।

ये मराकविभिरप्यवोकिताः पांग्ररलाभिरपि ये न शिक्िताः ॥ २८ ॥ Cred दधति योषिता नले

mala श्रिततदौयभावया |

Ret chrrarcargiagaranrcaiaaratavierat wv खात्‌ प्रथागस्यकतीं खदयतीति शेयं । रतिरतीश्याविंषये खङ्धंयेति केचित्‌ । ते| प्रथमादिवक्मामतं। कामकामरमणो बभूवतुरिति fe nea कुलकं i

तचेति। अथ तलजाक्रगुशे GUST सुरभूधरे मेरा तथाखे कामकशय ज्राविरासुः we दिदीपिरे। तेकं। ये कामक- war महाकविभिव्याशकाखिदासादिभिनिगढभावद्भरिभिरपि अवोकछिता म बुद्धिगेोषरीहताः । तेषामपि ग स्फुरिता दति धावत्‌ | तथाऽनेकगरशम्भागचतु राभिः vier: सेरि- Wifazvfa ये न fafem mae: नानाजातिगिकापदरेशा- दपि म ज्ञाताः । एतेनालाकिकाः कामविखासा वर्थयिग्धन्त इति दखखितं। द्रवकेलिपरीषह्ाषा दति afew: पंखिङ्धा $पि ween

पारुषनमिति । vara भोमदतया एवम्भूते गले विषये कियत्‌ किंपरिमाणं साघ्वसं भयंनप्रापरि श्रपि gq बड़ भयं

` Wee: सर्म॑ः। ५८७

यूनि शेशवभनीर्षया कियत्‌ प्रापि भोमसुतया न साध्वसं ॥ ३०॥

न प्राप्तं । weed प्रापोत्ययैः । faa we Ged दधति व- fafa faaaa । खयं तु योषिताऽबलया । तथा खामिनि AT: प्रभा राजनि-च। aed तु जरिताशङ्गीरतखदोथख- भावम्तदीयलवं वा नलदासोभृतया | तथा यूनि तरुणे । we ठ fad बाखममतोषंयाऽनतिक्रानया वयःसन्पौ वर्तंमागथा। विनः खामिगा राज्चररणाशाबलया दा सोभूतया बालया भयं प्राप्यत दति यक्रमिति । wa प्रथमसकञोागे किंवा भावी- ति tee we Cee aar मद्यं प्रापोति मावः war- ष्यपि faxverfs हेतुगभाखि । we च भिता मखविषयो भावा रमणाभिखापा ययेतादृश्यापि खामिर्मिं wife we मद्भवं wit) अतः पूृत्वाक्रगुणएविशषटे पुरववीकरगुणविजिष्टया चेति । एवर्भूतेऽपि मले एवन्मूतयापि तया साध्वसं कियद स्य- मेव ord ब ead वतत एव तथापि किञ्चित्‌ साध्वसं परि- व्यक्तं । यस्माख्छ्िता गलविषयोा रमणाभिलाषोा ययेति ar au च faa: परिभ्रीलिता शाता गलविषये यया बालया मम wera न करिव्यतोति विनिखितनखामिप्राया भयं a प्रापेति मावः। भिताऽनुहटिते नलाश्या यया नलभाव्रानु- Reads प्र्मसम्मागे पारवमवखम्ब्य क्रड़ाकौातुककारो

भवति, art लमुर््ोर्थेशवा किमच भावीति सभया किश्चौ- 4 © 2

yce BUCAAWTALES |

दूत्यसङ्गनिगतं ATTA प्रागशिशरबदियं प्रियं गिरः।

लं विचिन्त्य विनयन्धय हिया

IG AS करवाणि कीदशं ॥ 2

दष्यजानानाऽख्पं भयं विहाय प्रियभावागुङ्ष्यमाश्र यतीति । शतदनभवलाङिकमिति भावः ee tt |

ददानो Terrase कामन्नास्तामुरोपेन प्रथमसम्मा- गक्रममाइ । Fata इयं भमी प्राक्‌ विवाहात्‌ पुथ दूत्येन देवदूतव्यापारेण शङ्गतिं गतं सम्बन्धं प्राप्तं सालाहृषटे परियं we mia विरदप्रकाथिनीनंवमसगेाक्रा गिरो are: अरशिश्र- वत्‌ ख्रावयामासेति aq तं प्रियस्व सखवचनभ्रावणलचणं पिगयस्स we मां wre विचिनगध farce खला हिया छला atew किङ्करवाशीति नवेद स्न मान्नासीत्‌। तदामो त्या मडइ- zafed तं तत््रतिक्रिया कोदू भरी प्रते चाथ किं कार्यमिति विनयब्ययस्मर णाव्वातया हिया किंकर्तव्यता मढाभूदि व्यथः | swaa खचितं \ ora fe पुव्वानचितस्मरणालव्नन्ते। अतीतस्मरण्नापि THI प्रारम्भो गानुभवदश्नायान्त्‌ wees किं वाच्यमिति ara: | अ्र्चिश्रकत। ard fe दिववे उपधाहखते खन्वह्लधुनोति (पा ०७।४।९ द) सन्वद्भावे सखवति श्टणाति (पा ०७।४।८९) दैभ्याससख्छ aah प्रियं | sara: UQRVATTUT BBA | २९॥

QUICK सगंः। We

यत्तया सदसि नेषधः खयं

Tvs: सपदि वोतलब्जया |

नन्निजं मनसि ae चापलं

सा शशाक न विलाकितुं नलं ॥ Be रसने मणिमरोचिमांसले

at fest स॒ परिरभ्य तसिवान्‌। नामद्यितवतोव मानिनो

न व्यलाकयदि यं मनागपि ॥ ३३ ॥

यदिति। तथा खद्सि मिलितलाकजयजनसमक्ं वीतख- erat निखंव्नया सत्या सपदि खयं परवन्तनाद्भावेऽप्यात्मनैव वरशमाशया टला यत्‌ प्राक्‌ Aas त दति तत्‌ मखवर्‌- शल शयं निजं चापलं ural मनसि aay विचार्य, तद्‌ानों wert Wal मया मदृद्धाश्वंमवलम्बितमेतदमुचितमिति Wat सा खष्लातिश्यवश्ल्दार्मो नलं विखाकितुमपि न waa अचा waa चितं । तचखापलं मनसि रत्य विगेषेणेता प्राप्ता wer wear च तया रत्वा नलं वीक्षितुं araafefa वा। मनसि हृत्य पृवववत्‌। ३२ ॥

आसे इति । अनुरागातिश्रयारेकासने वन्तं मानया लयोा- मध्ये ख नलः मणिमरोचिभिः खचिता्लतमरलरप्रसारिकिरणेः मासखे wre waa सिंदासमे ष ae: at fed परिरभ्य थं सिंहासमगप्ररेश्रमाभ्रित्य तखिवान्‌। इयं aa at fea a-

wee खन्तरनेषधचरिते। मेलिदूरनमनै दधानया । द्वारि चिचयुवतिशिया तया veya ॥ ३४ ॥ वेश पत्युरविशन्न साध्वसाट्‌ वेशितापि शयनं न साभजत्‌।

मागपि म व्यलेाकयत्‌ | Sted | श्रद्धयितव तीव Carat | feu: स्तीलारियं agufefgafa सपनोबद्या श्रद्धयां aa- वतीव at गापश्वदिगव्यर्थः। चता भागिनो लजव्नाभयाभ्यां नापश्त्‌ ततरेयमप्रेला। च्रस्धयितवतो। कणद्धादि यर्गन्तात्‌क्रवत खगिल्ात्‌ डप्‌ ॥ Bz it

Vifa निरक्रप्रवाररूपलात्‌ Wrearat रिति निज- watt निमच्वममुचितं योग्यै waaay are: भरिरसादूर नितरा नमममानाभेनंस्ोभावं दधानया तथा दारि गरद- इारदेश्रे चिचलशिखितयुवतिवत्‌ श्रीः राभा यस्यास्तया लब्ना- भयाभ्यामन्तः प्रवेष्टुमच्क्या अतिनिञ्चलया ततेव खितया aa, भेभ्य गच्छेति भन्तुनंलस्य तोमामाह्वानानां शतं अश्र aad भ्रुतमघ्यश्च तीकृतं | ज्ुतमपि लव्नाभयाग्यामम्‌न्तराद- गमनादाऽच्रु तमिव रशतमित्ययैः । नवोढाजातिरियं॥ २४॥

वेश्फेति। सा किमथे भविग्यतोति AIST HATA पत्युवग् न सखयमविशत्‌ ।. श्रनन्तर्‌ vert नलेन वा वे्तितापि away

SCA: St | . BER

भाजिनापि सविधं म साखपन्‌ खापितापि न च VATA ॥ दे५॥ MAM दरदारसन्दरौ

यत्‌ किंमप्यभिललाष चेष्टितं |

खामिना यदि तद्थम्थिना मुद्रितसलदनया तदुद्यमः॥ ३९६ ॥

प्रापिकापि wet नाभजत्‌। ततेाऽपि सख्या मलेन वा शयन भाकितापि खा ख्विधं weet यथातथा नाखपत्‌, किन्त दूरत एव निदधाति ai ततेाऽपि wen नलेनेव वाङ्पाख्या- दिगा सविधं मीपं खापितापि न च सम्मुखाऽभवत्‌ किन्त श्रव्यापाश्वपट्िकावलम्निनी पराख्मुख्थेवा भूदि व्यथः । प्रथमस- waa मुग्धाया जातिरियं | साध्वसादिति wea च्रखपत्‌ । अद्भर्मेति (पा७।३।९ € ) अर्‌ ॥ स्मखासाङ्गाचापषजंनाट्‌ (पा ° ४।९५ ४8) इति विकल्यान्न डोष्‌ ॥ २५ ॥

आत्मनेति | दरदारवत्‌ गारोवत्‌ सुन्दरो | aT Hat W- व्ममापि खयमेव यत्‌किमपि यत्‌ fafeqefed तद वसरोचितं HATS GSM AAT MASSA ASAT श्रभिललाष कन्तु- मेच्छत्‌ ach तस्मे प्रयोजनाय तदस्ठद्‌ानायेङ्गितन्चेन खामिना गेन ताब्बृलं देहीति यद्चधिता.जादिता तत्रं अनया Hear तख AWS उद्यमा याचनप्रयत्रेो afza: ताम्बूलादीना- मदानाद्यर्थीखतः। . तेन याचिता सती न ददाविति भावः+

५९२ उत्षरमगेषधचचरिते | कवलं न खलु मोमनन्दिनी दूरमजपत नेषधं प्रति । Masel जितः स्िया हिया Fra नियतं स॒ Asta: ॥ VO ॥ शोभरादिमुखया नया भियं | सश्जितामननुरागशंसिनि।

अपिरेवार्थे | खामिनेतयनेनावश्ं कन्तव्यतायां सत्यामपोति चितं trata प्रथमसम्भागे दरे णार्यिता षल्येवमेवाकरो- दिति ष्वजिः।। र२६॥

केवलमिति । tafe केवलं ami प्रति sfew Zt नितरां wees wert प्रापेतिग किन्‌ भोमजाहदि वत्तमान- atfgar खव्जारूपया स्तिया जितः खल जित दव साऽति- प्रसिद्धपराक्रमः Yea वन्तंमानोा amar नियतं asad लज्जितः। अथय च मना मथति पीडयतीति मदथः एषाद- राडिः। एवंविधेऽपि जिता लज्जितः खकुचितखेति fea कोवच्ान्नलखविषयोऽतिषपीडाकरोाऽपि कामा tears तामभि- भवति सेति भावः । अन्याऽपि स्तिया जिते खज्जते ॥ ₹७॥

डोभरादिति। gaare कलितं बद्धं परील्ितं तदाश्रयं भेम्यभिप्रायं सम्यक्‌ दटसंसकारतया सरणपयारूढं सरम्‌ विच्ारयम्‌ स नलः होभरादिमखया तया विमुखल्ादवा- मनुरागशंखिनि किमस्या मयि sacra गास्तोति wenite

अरादशः Tat? DER स॒ SVG ललाप GH दूत्यकालकलितं TEMS ॥ SS ॥ ` पाञ्चमागमि निजं सद्ालिभि- सेन पूव्वैमथ सा ABARAT | ala तामपि farsa मायिना खात्ममाचसचिवावशेषिना ॥ ३८ ॥

wtafe सञ्ितां जनितां अनुरागाभावसन्नावननीं भीतिं | खाप निरख्छतिख। दूत्यवसरम्यनरा गातिश्चयादिश्ादीनपि afta agent छतमरणनिचयेयमिरानोमनुरागं म त्य- watts निसित्य जातां wet तत्याज। मुग्धा खलव्वाभरा- रेव विमुलीयं म वननुरागादिति निखिकायेत्थैः। तदाश्रयं । जैवत्वाविवखया वष्यभावः ॥ ३८ ॥

wafafa तेनं मलेन भयवज्नारेकाकिनो awe सवि- धमनागच्छन्ती खा श्रालिभिः सखीभिभूयसोभिः सह fast पारे wafa प्रापिता । भवतीभिरपि कञ्चित्‌ कालमनमा खा- ङ्धमागन्तव्यमित्यादिष्टाभिखाभिस्तां खसन्निधिं प्रापितवानि- व्यथैः। surat कियतापि area किञ्चिदिश्रासप्राष्यन- mat एकया एकाकिन्येव तया सख्या सर सस्थन्तरपरि रारण सन्निधिं प्रापिता जथामन्तरं कियतापि area तामपिसखीं कापि गन्धमाद्यताभ्बृलाश्चाहरणविषयेऽलोकं fryeq गन्धा-

दानयति eam ae, यतः मायिना कामभ्रास्ताक्रकन्याविख- 4D

TL उन्तरमेषधचचरि ते।

सन्निधावपि निजे निवेशिता- मालिभिः कुतुमशस्वशास्तवित्‌ | अनयह्ावधिमानिव प्रिया मद्धपालिवलयेन सन्निधिं ॥ ४० ॥

MERITS चतुरेण तेन सखात्ममाजा मख एव सचिवः सखा यस्ताः खसहायेवेकाकिनोऽवशरेषिता खसमोपे खापिता विजनाखितं drafafyaacead acre वाऽपश्वदितिभावः) कम्धाविखम्भणप्रकारोऽयं। wraifa wara कण्मंणि foes दिणमुखेाः (पा ०६।६।९८ द) ti दोषंविकश्पात्‌ WY ye: ॥ an सज्िधावपीति। = aw आखिभिः खयमेव निजे ख्ज्िधो

faafaarafa तेनैव प्रयाजकेन खममोपे प्रयाञ्याभिः ख्खोभिः खापितामपि भियामद््पालर्भेमीट्टभागच्छ wien; खोयेक- भृजाखिङ्कनविभरेकस्छ वलयाकारेण वेष्टनेन war सुन्िधिमा- गयत्‌। यतः GYAN: BATA वाद्छायनादिप्रणोतं war केलीति faa caw, व्यवधिमानिव, geet यथा frat sfafuarrafs ) कामन्नास््े |

आदा रतं वाद्यमिद wares

तापि wifeyaaa पम्बेमिति '

तथा MMA गवेाढां सक्िधा पयेत्‌ ।

विश्वासङ्द्मना गाडालिङ्कमात्याजयेद्धयं ॥

QBS: Wa: | ४९

प्रागच्म्नद लिको दियानतां

तां क्रमाहरनतां कपोलयोः |

तेन विश्वसितमानसां द्यटि-

त्यानने स परिचुम्ब्य सिख्िये ॥ ४९॥ BIN प्रथममेत्य SHA

साध्वसेन बलिनाथ तञ्नितः।

इत्धादि सजिधिख्ापनव्याजेन mcafee भयं ल्ाजि- सवामिति ara: it ve il

भ्रागिति। स ह्या आभतामतिभनार््ां प्राक्‌ safes खखाट प टेऽचम्बत्‌, अतिनतलान्तदा्मों कपालादि चम्बनख्या- भकतया रित्यर्थः | ततः किञ्िङ्गतचम्बनभयलात्‌ पृष्वापेखया दरनतामीवन्नबरां किञ्चिद्‌ ल्तमुखो क्रमात्‌ परिपाखखा तरानो- मेवान्यरा वा किथयतापि area दयारपि कपाखयोखुम्बनेन खलाटफशकस्म्बमेन तसेाऽपि विश्वखितं मानसं यस्यास्तां तला ऽप्यख्तमुखोमानमे इटिति मुख्छवक्रशादिभयाच्छीषरं परिपुम्ग्य दुलंभाधरचुम्बगखाभजनितानन्द्‌वन्नात्‌ सिस्य tagamay- खत्‌ । स्फुट हासे yaaa श्ादिति भयारोषव्वरारेत्यर्थः। अथ च यरेतावत्पव्यन्तं तवया वितं तदपोदार्नों मया खथ- fafa was) खलखाटादोनि कामज्रास्ताक्ानि चुम्बनखानानि। द्यमपि विलम्मखरीतिः॥ ४९॥

कन्न येति । सलाटादि चुम्बगक्रमानुभावजातसखखविश्रवेल्ल- 452

५९६ उरनेषञअ्चचरिते।

किञ्चिदुच्छसित एव हृदि ATRIA पएनरभेकः स्मरः ॥ ४९२॥ ` वल्लभस्य YHA: सरोत्छवे

fear प्रसभमङ्पालिकां।

सितकामेदयायाश्स्या इदि मागसे किञ्चिद्‌ च्छरिति एव fa- कमिते एवार्भका मृग्धलाद्‌प्राडः GT: प्रथमं चम्बगअनितया Wal Ula BEA werta निषिद्धः । wy war- इखिना wae चम्बनजन्रेभ साध्वसेन मालिकभयेन तजि भर्व्िताऽसदीयमेमोहरयरूयकरं सामं वया प्रविष्टं तिष्ठ ति- व्याकेपपष्ये खलव्नाभयाभ्वां भसित cad: । WIAA: सम्‌ पुमस्तत्वएमेवान्तर्हिताऽभूत्‌ । Tara पुगः went खव्माभयाभ्धामुदितमाच एव स्मरो TAS: हत TATU: | एव- कारो विखम्बद्यतमाथेः | अभंकाऽपि किञ्चिचेशटितुमुसक्ता माचा WAT WEA: पञ्चात्‌ प्रभुणापि वाचा afeia: खम्‌ सङ्कुचिता भवति wea xa तजिंत टवेति च प्रतीयमा- माका ॥ ४२॥

वक्लभसेति | सरोत्छवे सुरतात्छवारम्मेऽङ्पाखिकां छतण्- वेष्टगमाङवखयालिङ्गमं ye ₹टात्‌ दिक्ताः कन्तमिच्छतेा- FRHG ATS AMATAY एकक भुजः बालया सुरताप्राढया तया चिरमरोधि प्रतिबद्धः कोष्श््रा। awe. warar अणश््णेन खणष्ष्ठद्‌ठपोडनगेनं facacraa मिरवकाग्रया।

Se Or Yes

VHA बालया तस्पयन््रणनिरन्तराखया ॥ ४३॥ हारचारिमविलाकने ग्टषा- कोतुकं किमपि नारयन्नयं।

wifayary प्ष्टरेभ्रे मखभुजप्रवेो यथा म भवति तथा दृढं

्य्यासं लोगयेत्ध्थः। wareaay निरवकाश्रलाद्रुजरोाधना-

शालिङ्गनविप्ने समाचरदित्धथैः | अबललादेकरव इयेर्भुजयाः परतिरेद्कमश्कलाद्‌ाभ्यामपि निजभजाग्यामेककस्य ree पयाये रोाधनारेक दृत्युकरेऽपि दावपि भुजे fregrfafa

Be एकक इति पव्यायाश्येनाक्रं । दाभ्यामेकस्येव निरोधे

ऽपि दितोयेन स्यंमाचं aw शक्यते ग तु दिभजसाष्वमङ््‌-

wenfeyafada cemfafa वा । sara सृर्न याखयारधस्नबा ह अया संखग्रलाच्छय्ययेव fraferar । ्ा- खिङ्गनेयुक्रः warden! नलमाङसरूपयन््रणनिर वकाश्लात्‌

WSU प्रवेष्टुमश्कलवाद वरुद्धः, उपरितनस्त उपरितनेन भेमी+ `

बाङना चिरप्रतिरद्ध दव्याच्यः॥४३॥

wtf wre एकाक्खादिमृक्राहारस्य चारिमा मेा- <a aa विख कमे विषये ऽति सस्यलमुक्रा युक्राऽत्य हतोऽयं रीय wer cua दर्येनमित्यादि किमपि लाकान्तरं कषाकेातुकं माटयन्नमिनयन्नयं धवा भक्ता we: स्पन्रंलाभ- वक्मादुपकुचं Wray vraag पाणिनि अदसीयं

im: सम्बन्धि कष्डमृलं कण्डाधाभागमस्युजत्‌ | साग्येभामख

Yee उशरनेषधचरितै |

कण्डमूलद्‌सोयमसपुगत्‌ पाणिनापकुचधाषिना धवः ॥ ४४॥ यत्त्वया सदसि खजाचित- MAAS भवद खणादति | इतयुदय्ये निज्ारम्पयन्न- सपुशत्‌ स॒ तदुराजकोरके ॥ BY. It नोविरीन्ि निचितं स निद्रया सुभुवा fafa निषिद्संविदः |

AVA ATH AG LUA FITS एव तात्या ख ता- ल्विककातुकाभावेऽपि साशात्करस्यन्मसहमानायासखतय्या शार- चान्दय्यैदभ्रमे ग्टषाकोातुकमाटमेन RSAC IA gu- येव watts | मग्धाविखम्भणजातिः ॥ ४४ ॥

CATR उपायाकरमाद। यदिति। स दव्युदीरथीक्का भेमीकष्टे निजमुक्रादारमपंयन्‌ सम्‌ हारापंणमिषेण तखा उरोाजावेव काटिन्यादिगुणलेन कारका vet) इति fa ₹े भेमि सदसि सभामध्ये लया खजा मधुकमाखया रला यद्च- सादितः saat ममं ofsarsta, तस्षस्माख्मयाऽपि मत्क- ठका भवत्या अंशा पुजा We, ड पकार परत्युपकन्तं समिति न्यायादयुक्तेति। अणा कतेत्यपि पाठः ॥ ४५॥

नोवीति। जागदवसायां कर निराकरिष्यतीति ब्य fafa निद्रया निषिद्धा वारिता संवित्‌ wrt wareer:

अष्टादशः A: | wed

कम्पितं शयमपासयन्निजं दालमेजनितनेोधयाऽनया ॥ ४९॥ स प्रियोरयुगकश्वुकां एको

नयस्य दृष्टिमय fafa नुपः।

सुभव ten नोविसौखि रसनाकलापमोाचनाशं वसनपट्टिका- परिखर निहितं खापितमत एव नोवोस्पर्शमाजेण कम्पितं सा- लिककन्ययुकं अयं WG ल नलः दलनैः समुद्धूतसग तसाच ककम्यनिमिन्न ₹खचाखलनेर्जनितवाधया त्याजितनिद्रयाऽनया Har करणभलतथाऽपास निराकृतवान्‌ ATH: | अयं द्ररभा- वहविधिः सम्भागानन्द्मिति यावत्‌ तं यन्‌ प्रारुवन्‌। अरपा- wafasfafa पाटे der प्रयोज्या सः प्रयोजका मला निजं करमपाषयदमे चयदि त्यथः कम्पमानकरमंसखर्भमा जेण जात बाधया तया ata: करो fatraa इत्यथः | अ्रनयेति ara SAAT | पाठान्तरे त॒ प्रयोज्यकन्तंरि॥ ४६॥

खरूति। aaa: प्रियाया aque ayant श्राव- wa वस्ते इष्टिं न्यश्याथामम्भरमेव सिख्िये ईषददसत्‌। खच्छवस्नाटतत्वात्‌ सव्ये मया TYE धक्थत एवेत्या ्येनेव्यर्थः | अपाप्म्बकालेऽभिदिते fanaa खसेऽप्यवदितलद्यात- नायंमयज्रब्दः | नोव खापितकरापासनाननम्तर मिति वा । अथ मलस्मितागकारं facrafafta aacfeaa चपाद्ता सतो खा तदूङथ॒मपस्तं FHA AMAT QA aN Saas |

९०० उच्रनेषधचरस्ति

आववार तदथापराश्चलेः

सा निरावृतिरिवं चपावता ॥ ४७ ॥ बुद्धिमान्‌ व्यधित at करमादयं किञ्चिदित्यमपनोतसाध्वसां |

किञ्च तन्मनसि चित्तजग्भना छौरनामि धनुषा समं मनाक्‌ ॥ ४८ ॥

वस्तस्यातिद्धख्मलाहू था सम्ावितनिजगे्याक्गद श्ना सतो घना- वयवत्वमन्यादनाथं तदस्तं तदश्चल्लेरेव प्राणटृशादिति भावः। कामिनोरियं जातिः। weeftfa बलवं पुनः पुनराक्रणल- क्रियाभेदात्‌ ॥ ४७॥

बड्धिमानिति। बुद्धिमान्‌ कामशास्ताक्रकन्याविखम्भशप्र- कारचतुरोाऽयं इत्यं पून्वाक्ररीत्या क्रमात्‌ परिपाच्ा ताम॑प- गोतसाष्व्षां च्याजितनवसम्मागभयां यचिताहत । किच्चेत्य- धिकाक्रा। नयमेतावदेव किन्ेतस्या मनसि वमाना डोख- चेव स्थितेन चिक्लजनक्मना कामेन quan सम॑ सह मनाग- मामि जिथिलखिता। कामेन धनुषि किञिदारोष्यमाणे went ऽस्या ATA: | he कामा भयलश्लाग्यां त्याजितः, TEA तु भमोभयं मखेन fatrad एका स्तो दौरवणशिष्टा सा कामेन सुखेनाश्पितेति भवलख्नयाः किञ्चिदपासनेन पबे मन्दीभूते ऽपि कामस्ताकं पनरुक्षलासेति भावः । wf sage (शि ०९२५।५।५) दति वात्तिंकाखिलस्य afeaarfararara

WCET: Ta: | १०१

fafa चसति तेन नस सा

प्रिणितापि परिशासभाषिः।

खे fe दशंयति ते परेण का

ऽन्यद्‌ नतङ्रबिन्द मालिक ॥ ४८ ॥ rarara: भिलेऽपि चिषमूशोरिति (पा०६।४।८ २) पालिका दीर्धः ॥ ४२८॥

fafaa इति। तेन परिहासभापितेः परिहासप्रधानैः

winrar: प्रोषिता अमितप्रोतिरपि सा तस्मिन्‌ इत्यपि विक- सत्कपाखगयनं qufenca सिश्मिये सितञ्चकार। दर्शिंतदनःं WVTZTS तमे चकार । अन्वा तु परिहासप्रोखिता दस्ति दयं तु मेति चिरमित्यपिन्रब्दाथः। fe ware प्रसिद्धेऽनधया निभूखाः खुल्या TTS एव ताम्नृलरागलात्‌ कुखवि- ब्दानि माखिक्धा तेषां माखिकोऽश्पे खे वा माले खे waite स््वखद्ूपे का कुखोना ST परेान्येन Weer मेन केनचित्‌ युङषेख च द्यति दरगवत्यो करोति, अप्रिठ We सीणां द षायन्युत्तमस्तौीलात्‌ प्रकटितदब्रनं हास्यं न चकारेति aw TWAS वु wag wea | तेग सदन wale wife aT farvufanfavfaarawrare wevarteracar भरतेन पश्च विषा निरूपित इति स्मितहसितयाभंदः । अणा यः कर्कोति SCENTS क्मलविधागात्‌ सरप्नापुन्वकपिधेरनित्ध- लात्‌ TG दृतेवंद्यर्थलाद्‌ गतिबद्धोति (पा०९।४।५९)

व्रान्नकर््लाभावः ॥ ४९॥ 4 द

१०२ उन्तरमेवधचरिति।

वोच्छ भोमतमबासमदयं मग्रचारमखिमुद्रयाद्धितं। साढकान्तपरिरम्भगादता

सा त्नमानि सुमुखी THT: 1 Yo tt area सम परिधापिकाः wal:

सा खनोविनिकिडक्रियां यद्‌ा। ्रन्वमिन्वत तद्‌ विषस्य ता

seas पतिपाणिचापल ॥ ५१॥

वीच्छेति। waters सा cael साढा कान्तस्य परिरम्म- wraratfayarat गाढता इृढपोरनं यथा एवश्भुतामानि अरमुमिता । किं शला । भीमतनयाया नद्यं, खनये ant हारमथोनां मुद्रया किञ्चिद्रकीररक्रोभतखामभियादिलं चिक्ितं freq खनगयामग्रहारमशिष्वानर्नादन्यथानप- पश्वा गाढाखिङ्गन मनया साठमिति षखोभिरश्चातमित्यथः। ga- सोत्यनेनाखिक्गसश्वा त्हदा ऽपि aaa: i we i

याचत इति। सा यदा afer aaa परिधापयन्तीति परिधापिकाः eit: खगोव्याः आत्मीववस्त्रमे खखा बन्धस्य नि- विडक्रियां गाठबन्धनं याचते खम प्रार्थितवती at at: weit ऽन्यान्बमुखविखाकगपुग्ये fawara गोवीबन्धञ्चयीकरण्ा्चें न्धं जातं षत्युः पाणि चायलं बखादुश्मोचनगव्यापारमन्वमिनग्वता- गुमितिविषयश्चक्रुः। weed प्रार्थना म awa दति vale

WIM: सर्जः | ९१०३

aN निचखितं हिया fara. सददादिढृतसरभ कियत्‌ | Veneers eal

OFT जयति सा स TAT ॥ Ye It नाविलोक्य नलमासितु We

चनं बोरितुमदान्मुगीदशः |

गिखितवय्य इव्यथः । wrfafeaa । अन्वमिन्वत । मिनाति- TAGS ज्ञानार्थः ॥ ५९ ॥ |

genta कामजास््नोकृखखर्णा पद्मिनो सा ममी पद्िनों कमिनी जयति ai किम्बूता। कियत्‌ fafa wat wae दिया frefed खगितमप्रकरं get | कियरालिङ्ग- नादिकं Srwerfewtrense विदतं प्रकरितं शरभं कामन्रा- स्ता ककाअसं यज एवम्भूतं Barer | farayat of srt) कद्मला- Patents ageraa अ्रपुल्लानि anf पुष्पाणि सेवते भज- तथेवं्ोलां । अद्धविकडितपुष्यवतों निलितकलिकाखानोयां विदतशरभां विकसितपष्यखानी्ां । किथतकलिकारूपकिय- दिकषितकमला कमलिनोव साभूदित्य्ः | विदतं शरभं मना- we Graves वा यस्येति at i ye |

गेति। खरो ष्टगीदूथः gua dean गलमविलाक्यावितुं चातु NTS तमोखितु नादात्‌ बसमासस्रा्ख्ा Ta: कटा-

शविषेपरूपा मे जब्यापाराः क्रमेण ofafewt नलाधिषितरेष- 4४2

०8 Swcawwzafea |

TET पतिदिशाष्न्नथ

MSA: PAS HYS: पथः ॥ ys I नानया पतिरनायि नेचया- RETA परोाक्तामपि ।

afga वखितग्रोवं वारंवारमचखन्‌। अथ vera अभिमुखं गखने खग्मेलने सत्यनन्तरं Wea: सत्यः TATA पया मागादेव AS: पनः पमः AQT TTA: कामपेरित- लादीखितभारेभे, लज्जया fafagare aviwarfareta भावः | खञ्जाकामयोाः समबखलाद्धावसन्थिः। दूतां थापा- रापेखया बलं ॥ ४५२ ॥

नेति । wre पतिः भरिया twereegat Rrecaafa aratfa परोक्तामगाषरल्मपि न प्रापि। waa वस्तुनः परोक्ता वा भवेदपरोाकता वा भवे ठभयता विराधारि- त्याशद्खयोपपारयति। खल यस्माद्धेतोः we हारमकुररन- wareagar विखाकभे सति स wer Twa तच तज हा- रादिवस्ठमि विषये गये ददागथा ग्ररयन्धा सङुरारेर्विंखा- कमे तज तज प्रतिविन्िते नलाऽनुपखचितदर्धंनेन दृटा मा- मियं पश्चतोति तेनान्नातलात्‌ stern विम्बरूपस्ह न दृष्ट tia विवयामरविलाकनव्याजेन प्रसङ्गात्‌ ख्जातदभरंनख नखस्याभयरूपताकारोख वेचिश्चारेकख्यापि विद द्धाभयरूप- wera संस्कारेद्भियाभ्वां सरेत्यादरनाच्छाखे waferss-

GVA: Ba: | ९०१५

area स॒ खलु अदविखोकने तज तजर नयने ददानया ॥ ५४॥ वासरे विरनिःसदा निशां कागमसङ्कसमयं समेदत |

सा दिया निभि पुनदिंनागमं वाञ्छति सम पतिकलिखण्निता ॥ ५५॥

AAS च खरतुरगेाभयेोद्धूतलाद्ेषरव ख GRA: | खञ्जा- वज्रात्‌ साच्वाद्यथपि मापश्लन्तथापि काममेरितलादपंशारि- डाराऽपच्दिति भावः) वीख्छते सोति पाठः gare: | यथ्य- सख्ादिलाकमने नख विलाकमनिमिन्तं तज तच वदष्ठनि गेजेद्‌- car ख वीच्छते Gta तस्राशच्छतां परोकताश्च नानाचीति का।॥१५४॥

वासरशदति। खा चक्नादासरे दिने विरहमिःसदहा wair- मविच्छेद GSA तस्मात्‌ BMG TTT TTTT- aaeat frat saea, राजिः कटा वा aaamnias भिजि पार्थां vay: केछिभिः गवनवका मक्रौडामिखंल्जितात wa शिया शला पुगदिबादयं वाञ्छति ला mata कडा द वमेगतोति। रेतुरेतमद्धाबान्न Grae) सजया हिया gar तेऽपि पतिकेखिभिर्विजेषेख खज्जितेति वा न पनरह ॥ ५ ॥

दण्द VUCATTACA |

तत्‌ करोमि परमभ्युपेषि बन्‌-

मा हियं ब्रज भियं परिल्यज ।

safe दव तेऽदमिलयम्‌

शश्वद्‌ाश्वसनम्‌चिवाल्नलः ॥ ५९ ॥

येन तन्द मवड्धिना (ee ओोमदाषधिनिरदशक्तिना |

स प्रियप्रियवचाभिमन्त्रणेः ॥ ५७ ॥

सदिति गलः अमूं dat अश्न्रिरन्तरं दति आशसनं विश्वासे वचः ऊचिवाम्‌। इति किं? रे मेमि बडविधेव्वासि- बरन चम्बगारिषु ae यत्‌ लं mathe अनुमन्यसे तत्परं sae अत्यथं वा करामि गान्बत्‌, aes मा जज, पुमङ्गसङ्गेन fa ar भावीति fow wat भिषं परित्यज, aarswat चखि- at इव सख्चोसमृरतुख्यः, carrier यथा विश्वसिषि तथा aafa विश्वसिहि भवं माबासोरिति। ce a xfs ad ce चम्बगारौ विषयेऽरन्तवाछिवगे एव, eters रुव्बगवारा यथा कापि ग भोतिखधाजापीत्य्थः ॥ ५६॥

येनेति । येन तसा मदनरूपेण वद्धिना, Wits मराषधि- fearafuqer frogt अक्षिः साम्यं we तेन, खञ्जया fa- खोगेन fad, ख कामाभिः पमः बिद्धिमद्धिः प्रहतार्थसाध- नशमर्थदक्रूपेः भिय fraavife तद्रा खमिमन्तवानि

अदादण्रः GT: | ६०७

यदिधय दयिता्पितं करं

दोार्दयेन feed क्च ददं

areal प्रियमपास्य सा Frat

तं इदि स्थितभिवालिलिङ्ग तत्‌ ॥ ४८ ॥ न्यदस्मि भवतीं न याचिता

वारमेकमधरं धयामि ते।

रदख्छमन्तररूपासेरर तेजि wife प्रकटीरतवाम्थीऽकारी- qu: । युष्वौक्षाश्वासवचनेः पुगरदीप्तकामा जातेति भावः । अन्योऽपि afetraunfaaguia: सुसिद्धेरथ्धिप्रकाशकं्मन्ते पमङदो्यते। खरतेजि। तिज faust | निन्नागमदौत्रकरणशं, WY चमा्थाभावान्न BA WO Hl

यैदिति। सा दयितेन agara कुचयाङ्पयपिंतं at क- रावा विधूय facraq सस्िखरूपेण करदयेन Te कुसा यत्‌ पिदधे तत्तेन ुशपिधागप्रकारेर ory समोपे शितं भियं fyarare इदि खितं तमेवाशिशिङ्गेवेत्युतरेडा । स्तीणं माचरे चज्िवारशं तरेव कामस्य परमायधं । आखिङ्गमेन चथा कामः NTA भवति तथा कुचमद नगिषेधपरेण कुख- पिधामेनापि गख: प्रदीप्तकामोा जात दति भावः! मृग्धाजा- तिरिषं॥१८॥

अन्वदिति। दति एवम्प्रकारादुरपांश्टः सदाभोत्या प्राथना- रन्वव्रात्‌ arg: प्वनिविकारयक्ा वाक्‌ यस्स गले दीन-

६०८ उकरनेवधचरिवे।

इत्यसिखद दुरपाश्एकाङ्वा- TRE इढबरत्िरेव A ॥ ५९ ॥ पीततावकमुखासषाऽधुना

श्य एष निजकछृत्यमदति |

waaay किञ्चिरग॒मते सत्यामुपमरं दनदब्रनाष्टपोड- नगाढाखिङ्गनादोाया इटः तेन afer टठत्तिरधरपानादि- MUN यख सोऽयमन्वदा करधुनगादिखवित्राधरपानदट- दन्ति वा yaya एव सम्‌ तमधरमसिखदत्‌ अपात्‌ । शव- माखिक्रनाद्यपि । ufa fa? & भैमि se भवतीं लामन्यरपरं किमपि कुचमरहंगादि न याचितास्ि wifes, किमि we एकवारं तेऽधरं धयामि पिबामीति। अपाने ree | पाने तु बलात्कारः । एकवाराधरपागागमतेङपमदहेन सा- केन ताडिता दठटृन्तिरगगमतदितीयवाराधरपानव्यापारो यस्येति वा । एकवाराधरपानमाजागुमता Warerarfey- भाद्पि दितीयाद्यधरपानमप्यकरादपराधमाजंनं लनन्भर करिग्धामोति बुद्धोतिभावः। पृम्बेमोष्पानमाचमकरादगनारं मखच्चताद्यपीति केचित्‌। अन्यदेति पाठे wert पनरधर- पागमपि ग याचिग्ध इत्यथः! माऽयमर्द्ति पाठे साऽयमङ्धः fafgrarar हठा यजैवंविधेो व्यापारो we years ख दति जेयं । याचिता दर्‌ ares काले दितीया ॥५९॥ पोतेति। रधो नख दृत्युक्तिव्याजेन TUT पाणिपषवं we-

AU HAE ATT

सच संन्यभ्ित aaa ॥ १० ॥ STUY TWA AH ASAT भवमिदपि मा SMT: | श्ालपन्तिति बदौयमादिमं

स व्यध रसन्रावखिव्छयं ॥ ६१९ ॥ `

WITH पक्वता पारि werfien सदु सश्िवेजितवन्‌ । दति क्ति? रे भेत्नि ew खाः नचो दालः nae: Berger ag मनाय त्र पोत्ठदोयमुशश्छ छरागष्डूषेः येने- wm: wren frame चरणसंवाहनादिरूपं खलव्यसम्बन्नि कन्थे ककु मदति उचिते भवति । TR Trg चच्रादिना किनं WHER लरीषमृशं करोमि मरंवादधानि। अव WABI TS करोमोति। अनेकार्ध॑लात्‌ Berit: dare- नारः 1 wash war भु्रमखाच्छिट्दणदंवाषइनं करेति Hee ॥ |

parfa इत्यदीय, सोऽयं नखः, ऋबीदू त्रदरत्रोमति- WITTER azar weiss कदाचिदप्यह्ृतपुष्येलान्‌ wee Cenrafaard सेखखाक खापमे कमं निमे UR | SCTATST वान्यं मयश्च WAT मेष्या VifSweese उक्षन माश्रकवेति भाषः । दति किं ? नागेत्यनुभूलतरित्रयप्रन्नाभिगये, रे भेनिः worfvynfcy किं गाम fang बभूवापि g बरक्रिञित्‌ः

4 हि

Pit उन्तरनैषधचरिते। शरसिवाम्यभरमसिकोतुकं सास्तिघमरमजलमस्िवेपयु | शरस्तिमोति रतमस्तिवाञ्कितं प्रापदस्तिसुखमस्तिधोडनं ॥ ९९ ॥ होसतवेयरुचिेव यन्न

QTR मनसि ATA |

awenrfeqrufa क्रियमाणे grarcashs भजपीडने वा मेखलामाषने वा ठया अकारणं We AT War: ari

अखीति। खा एवम्भूतं रतं प्रापत्‌ । fart । आरम्भवमवे अस्ति व्तमानेा वाम्यभरो रतिप्रातिदश्याररणवाङ्ं यच, आरम्भागनरश्च WARTS अगनुभूतचरलादत्याखय्यं चज, ततेाऽपि सालिकात्पन्तेः आन्तेखालि aie यज, तथा अलि वेपथु्यंज, ततः waa प्रारब्धे भये निटठक्तेऽपि किमन्ते भा- Tafa भीति, तथा सुरतरेतुलादस्ि वाञ्डितमभि- शापा यज, तया खिङ्गक्रमसब्मदादस्ति सुखं यज, षमरषसुर- तावसामसश्ातखुखमिति यावत्‌, ततेाऽप्यच्ति पीडनं सम्भा गा- वसाने GAPS ays य च, एवन्भृतं प्रथमसब्यागमन्वमू- दिति ara: | wettfa (िर्का०२९।९।७प०) विभक्रिप्रति- खूपमव्ययं | अखि waa समासः ॥ ६२

Wifa, इति चेति cai) चतुरः कामकलाकुश्रखः स गलः सभ्भुजिक्रिवायाः सुरतस्यारके विन्रभूतैर्घनेनिंविेशंज्नितेलं-

अष्टादशः AA! |. “ERR

मननु निस्तपमजखसङ्गमाट्‌ ब्रोडमाव्ति मामकं मनः ॥ ee tt इतयुपालभत सम्भजिकरिया- र्भविप्नघनलज्नितेर्जतां |

at तथा स चतुरोाऽथ सा यथा

चष्ुमेव तमनु जपामयात्‌ ॥ ९४ ॥ युम्मम्‌ ॥

ल्जानिभिं तेरक्सद्धे चनादिभिख्ितां afaaferat तां इति पुष्वाक्ृप्रकारेणापाखभत TESTA | खा भमो यथा येग मकारेशाथापाखम्मनानम्तरं तमनु खलोरत्य WaT afer तमपि जअपामयात्‌ wert aa) खव्नागर्िविषयेऽपि wert थथा जायते तयेयमपाखमे्यथंः। मम सलज्जाव्रादन्यथास् चेतसि स्रि तमिति भिया went विहाय. विखम्मेख तेन स चिक्रोडेति ara: ui

«fa fat. & भमि तवेयं वर्तमाना ween unr wfwaa, quay मत्छमागमः तावके मनसि नवे नूतनो जातः, नवख्मा गवज्रान्तिरपं निल्ेष्ल मपि मामकं arg पुनः We werraraefa धारयति यत्सेयमनमाचिती साम्या गवेत्य्थः, निशं व्ल खष्ना विरोाधारय॒क्ता वा। .सच्चातष- yaerafaafcearwert न award: । यदा Saar Tha कारणान्तरमार | तुरप्यर्थः। अरजखसद्गमादि खग

मामकमपि मने uferat तां दृष्टा यस्माल्लव्जते faq 4 72

१११ उन्तरैवधचरिते।

ABTA TA eS FUTACAT HA मतीः |

oe CGT दिने किन धोितेति सभकंति तेन सा ॥ ey

ana, प्रजमसन्यागे ते मने wean इति ॥ ६९२ ॥ ६४1

बाक्िति। तेन वोकिता खा मेमो दति पर्ीक्प्रकारेक खमकेति शषेतिता । इति किं। @ भमि wear: weare- ्ाधनेक्हादवनतोा जना जज राजिदलाक्लंगार्थम्‌त्सकः संशीजने यश्चैवंविधे बा दिने, सित दति भैमीसन्योधणं वा, दिवयेऽपि ते wafart:, are च वक्व ye च लभा च अष्टो च तख Were: कामन्राल्प्रखिद्धा ये बन्धा नागपा- wittfe करणाणि तेर्वां गन्धा खेन विद्यते यच arg ca तेन सक्ता fafeare ता aaayg नितरां waerfarwer- ति्रयनिष्वितानवयवनमौभावानं सङ्गता इति vat वा नती- रिष्छुरभिखाषुकेऽखोति राविहृतबन्धरतप्र्यमिज्चानं यथा भवति तथा fweartefyd हछत्यानुरागातिश्यादटि नेऽपि खयं तादग्ताभिखाषं तां प्रति ज्चापितवायिति भावः। wer बाह्ारेख्ताः प्रसिद्धाः कमेण बन्भख TAY रतश्च wer" श्रानतिखं ताः बाङकानागपाशादिबन्णा tae गन्धः पञ्चिणो- त्वात्‌ शरभं अधमस्य रतं GAA: संगतन्ञेवञख्चर षयाः षतम- मानतिखेत्यर्थः । लन्छन्बस्थिगोस्ताः खखनग्यापारकरशनाबनि-

QVM: Ga? | qrR

प्रातरात्मशयनादिनिर्थतों Vee यद साध्यमन्यद्‌ ।

रता दुिग्ला जना यत्रवभ्भूते दिनेऽपि दच्छुरखीति विवकिता सानेन awa ज्ञापिता यदा at पश्ामि तदेव aaa वाञ्डारेति लड्‌ शगमेव मम सम्भागसमय दति च ज्ञापिते fa wai उकल्सुकसखीजनगेखिते इति we राजिटषलप्रञ्ज- ara aaa माभूदिति असिते सितर डते ज्रीडिते एवंविधे ज्ञातमेवोद्भुकं स लीअने सखीजगसन्िधो a प्रकारे सा तेन wefan अष्दिता। यद्राचावाचरितं बा- गन्धादि तरिदानीमिच्छुरसरीति राचिटठन्ताकश्चापना्थे खलीयल्तिधावेवमवाचेत्ययंः, अत एव सा त्रीडिता। उल्मुके सखीजने fea प्रारभहाख्ये सति त्रोडितेतिवा। हे भेनिते वाङादिवन्धादीन्‌ दिने वौकिता द्रष्टा एवम्भूताऽभिखलाषुका sfa, राजा बद्यपि छताख्थापि न दृष्टाः, wane दिने तद्‌- wa दिषद्च्रमोत्येव खा तेन शष्दिता ग परमदमेव किमु ल्धलीजनेऽपीष्य्छकपदेन छचितमिति वा। व्याख्धागान्भर मन्बनारवभयखेाक्ं | मतोरित्य्र चख्वीं चितेत्येतार््वां योगे, क छाकेति (पा०२।२।६०) निवहीगिषेधः॥ ६५ ॥ प्रातरिति। भवे wafer नखः प्रातराक्मश्नवनाद्‌- त्वाय विनि यंतं शत्रं वहिनिंमंनुकामां सजिरुथय रेखाञ्चलारैः wag wer किति्र्थी भूमोग्राकीं सुन्दरीं सोभाम्यव्तां च

re उन्तरनेवघ चरिते | सनमखापेणमुरं Te yet HUST ST aT ATA ॥ ee I नायकस्य शयनाद्‌ मुखे निगता मुदमुदीच् सुभव । शरात्मना निजनवस्मरोात्सव- सआरिणोयमहणोयत खयं ॥ ६७ ॥

अन्यदा wafer काले राच प्रागेव दोभयवश्ाद्चदसाभ्यम- WY TWA HAIG मखमारियंस्छ तत्‌ सुखं BU अचोक- रत्‌। राजिप्रा्समये लं मदुकं चेत्‌ करि श्वसिं तरिं टुष्करम- प्रायं तुभ्यं दाख्ामि aaa at बन्िरुद्यालिङ्गनादि शव aH सा गम्तुकामापि Verena करिष्यामि age way न erate adtat चायमजागमनसमय दति विचाग्ये चग्ब- मादि car Ww निगेतेति ara: | सुखमनायाख्येनाचोकरदिति क्रि्ाविश्रेषणं वा । प्रभातसमये पद्मिनो रन्तव्येति कामन्राच्ं | चितिश्रचोमिति। इक्रारिति (पा०९।४।५३) wait ॥ ९९॥

नायकस्येति ॥ WAS. weitere अयनाल्निर्गता इयं भेमी guat प्रीडानां सन्दरोणां सल्थादौनां खखप्राे्- खरतजनितां मुदमामन्द मदो च्य ्रात्ममेव निजः खीये शवः सर्वः सम्भा गणस्य सारिणी सार षभ्रीखा सती सयमेवा- इणोयत खज्जिता । अनतिवरो त्मस्तीजातिः। waarrfa- ग॑ता सखीनां श्राष्टकतिकपा लपचवङ्गीमार्जनादि. दृष्टा खस-

OC: Sa qty

at मिथोाऽभिदधतों सखीं प्रिय- स्यात्मनख्च स॒ निशाविचेटितं |

Ora: BTA पिधां दधद्‌

दृश्यतां AHA दसन्‌ गतः ॥ ६८ ॥ वक्रदारविर देसणश्षणो

बिभ्यतो VACA साभवत्‌ |

arafesr aaeuy छता निजनवस्मरात्छवं सखीः सअरय- व्येवे्ीखा वा सतो खयं खखज्जे । निजधवेत्यपि पाठः। इणीन्‌ कड्धादिः ॥ ६७॥ |

तासिति। स गलः at dat इसम्‌ gaat गतः, खेच्छ- येव पुननं यमगे खरल are: । किम्बूतां । frre rere ware: wa ख qual प्रति मिया रसि निशाविचेष्टितं waif राजिदटष्ताम्तमभिदरधरतीं कथयन्तीं | किम्भूतः, सुराणा वरात पिधामङ्श्छलं दधत्‌, अत एव पारगा face, अत एव अता भम्यभिधोयमाना राजिदन्लाग्तकचा येन। TET मया wea खिला. सभ्य wafafa प्रलय भूला wea चाकथयदि- व्यर्थः | wage इति पाठे श्तकथो ड ष्यतां गतस्तामहसदि- व्यैः । पिधेति, ara Tare (पा ० २।२।९.० ६) इत्यः ॥ ६८॥

सक्रेति। सा भैमी चक्राणां चक्रवाकाषणां दारैः चक्रवाकोभिः ay विरदस्वस्येख्णशणे cinerea बश्व्यायां; ममापि fraq खरेतद्धियेगो. माभूदिति. णमा जमपि. विये गाद्िग्वती wre.

६११ उत्तरभेवधचरिते।

कापि वस्तुनि वदत्यनागतं चित्षमुयदनिमित्तवे्तं tt ६९ ॥ ्ुम्नितुं न मृखमाण्वकषं यत्‌ TCC ववषं तन्‌ |

सा नुनोद न भुजं यदपि

तेन तस्य किमभूम्न ARTA ॥ ७० ॥

WSS हसाय हावार्थमभमवत्‌। सन्ध्या वन्दममाणजन्धेमैव ति- यामेन चक्रवियोागदबंनमाजेण च किमिति fata षा भरियेण इसितेत्यथः। तावतेव वियोगेन तद्धियागदर्र॑वमा रेष्ठ ज किमिति waarrgre कापि कल्िंखिदस्ठनि विषये उद्य दुत्पद्चमानमनिमिनलमकारणं वेहतं इर्ष्ाकभवादि afer wart चित्तं कललं अवागतभाविन मधे इएभमग्रभं वा बदति, त- षात्‌ माविवियिागद्धनिक्रा साधारणी त्रा भौतिर्चकेत्यर्थैः । भावी विरहः खकितः। इदं wranerer नितरा मष्यनुरक्रा वेति warraara स तेन ₹रधितेति भावः । बिभ्वतीों ख परि- va wEvifa we waited बाढमालिद्मोव लाशावि- we: । faafata ten, प्रभ्नादित्वारश ॥ ९९ ॥ चुम्बितुमिति sar ऋण गतभीजिंतलष्णा च सरतो Efe fren चभ्बितुना रगं qe यज्ञा चकषं वक्र क्रे तष्वरुग्यन्नान- Ferrata we vaca wai वववं । acta ep: warema aftad चके cad: | तथा ae warerafid

SZITT: Bat: 4 , ६६७

नोतयोः स्तनपिधानतां तया दातुमाप भुजयोः कर परं | वोनबाड्धनि तता शदश्रएकी HAA स तत्‌कुचद् थे ॥ OF ॥ याचितां न ददतीं नखापंणे

at विधाय कथयान्यचेतसं।

Tafa म्धसित्‌मात्ततत्छरः

खं विभिद्य मुमुदे स तन्नखेः ॥ Ce N

भृजं यज्ज ware निराचकार तेन मुजखलीकारेण प्रयोजकेन we किमङ्ग तर्पितं नामत अपि तु ety तेन प्रीखितम- भत्‌ Ne ॥

गोतथारिति। ष मखः तया पाणिपोडनमभिया खनपि- wraat कुच्ाच्छादन्तां waar: प्रापितये सदोयभजयेोः परं केवरं करं दातु पे श्राप अक्ताऽभूरित्यर्थः। ततोऽन Rare अपनोतमेमीकरे wee इदयावरणवस्ते कर दातुमाप। we ततेाऽपि पञ्चात्‌ केवखे fata agers we दातुमाप। मुग्धाजातिः। खल्जापचवकामापदयो क्रमे- शक्रा ॥ ७९॥ .

atfenfata लमपि watad gfeifa मेमभरेश या- अमादपि गखचतं ग ददतीं कयापि कथयान्यक्िन्‌ गेष्टोरस

एव देते curet विचिन्तां विधाय गेषटोखेवादमृखाभिन- 46

qe उ्षरनेषथचरिते।

स॒ प्रसद्य शदयापवारण CUATHA WAT वहिः | Fas न तु तदौयमान्तरं तदिनेतुमभवत्‌ प्रभुः WE ॥ ७३॥ सा सरेण बलिनाप्यद्यापिता FIA र्देशमशभतावला।

भाति चापि वसनं विनानत्‌ प्रोडभैरय्यपरिवरजने जनः॥ ७४ ॥

यव्याजेन aaufe न्यसितं खापयितं रातः खडरस्तेन गृहीत WAT: करो GAARA: खम्‌ ART: खहख्टतडखगलेः स खज- रोर विभिद्यालिख्य Aas ॥ ७२॥

खद्ति। सप्रभुः Gt gaa dar वदिष्ंदयापवारणं खमाच्छारि वसनं प्रसद्य दटादन्तमचमत, तु पुमः दमयं आकरं WA मेमीषम्बस्ि तत्कामक्रोडानिवारकं कुल- सलोह यभूषणीभूतमपवारकमपनेहं प्रभः समया नाभवत्‌ | एवं विख्म्भणक्रमेण यद्यपि खञ्जां त्याजिता तथापि इदया- चादि वस्तापाकर पु कुचसपशादिना पुनरपि खज्जितेवेति भावः ॥ ७२॥

सेति । सा बिमा प्रभाववता अथच प्रदौत्रेनापि स्मरेण सोमे wea अरहापिताऽत्याजिता खा अबला स्त्री अथच IATL दुखा. मब्रमभ्राभत्‌, युक्ताऽयमथः | यते जना वखमं

WSC: GA | ९१९

We नेति रतयाचितेन चे- ग्मामनाऽनुमतवल्यसि स्फार ।

इत्यमुं तदमिलापनेोत्सकं

धूनितेन शिरसा निरास सा ॥ ७५॥ या शिरोविधुतिराष् नेतिते

सा मया न किमियं समाकलि |

विनापि भाति चजाभत एव त॒ पनः ब्रोडपैर्थयाः परिवर्जने वरिव्यामे गेव डाभते। तस्मा दक्रमथान्रन्यासः। उद्गेपेऽपि कामे लज्जाधेथापरिल्यागाकनितरां wee सदनोयलात्‌ शुभम इति भावः ॥ ७४॥

आत्येति। सा rama खनिषेधार्थमपि तखा अभि- खापने Aya ae wags कोातुकिगमम्‌ं धूनितेन कथ्ि- तेन भिरा war निरा निषिषेध। इतिकि। ₹भैनि लं AW सुरतं She प्रसीदेति सुरतयाचितं मां awarafa म आत्य Wat हतार प्रबिद्धमगमतं भवतोति न्वायेन We सुरतं ङुविति मामनुमितवत्यङ़ि अनुञ्चातवतो लमबोति, इयं सुरतं मानु मन्यते परं मया Uy ग वदत्यपौल्येवं परिहाखभाषणे क्िवमारे निषेधार्थमपि किश्चिददिग्यतोत्याश्नया नखेन तदा- अना श॑मेवं wa हतेऽपि कु्रला खञ्जा पेयं वभाच्छिर धूगमेनेव तं न्वषेधन्न तु साखादचरमणेवाचेति भावः ॥ ७५ ॥

afai रे मेमितेया अिरोविधूतिः जिरःकन्पः Fare 462

१९० |, उलतरमेषधधचरिते।

तन्निषेधसमसह्यताषिधि-

व्यक्तमेव नव वक्ति Tse | Oe ॥ नात्य नात्य ्रटणवानि मेन किं

मेन बाचमिनि at निगद्य सः |

सास द्‌ व्यगतमाद तं यथा

ABTS ASAT Me ॥ 9७ ॥

निषेधार्थे wa मया सेषं fa न carafe षम्वक्‌ भ Maia 7 wana कथमित्या इ । तयोः शिरो धूतिरूपयागिषेष्चाचौा VHGA’ तुख्यसङ्काता का मववाञ्डिते सुरतरूपं विधिं व्यक्न- मेव वक्रि वदति सुरतं तवेष्टमित्धारेग्य्थैः। इयारेव faa- धयः खन्देापदुन्द ग्यायेनान्यान्यवातादह THT प्रत्ययं na इति न्यायेन च सुरतं त्रया विधेयमेवेति मां प्रति fautaa तात्पर्यमिति मया aarwer ज्ञात दति भावः। दति पुन रपि मैमीषादमाथे वक्ताक्रिः। विधिरिति पाटे तख मत्मा्ि- लख्य fatrunfagaetr निषधा war: शमसङ्खमेव fafa: | a aarfrard weda वक्रीति व्याख्येयं ।। ७६ ॥

afa ख नखा इति cara freon, सा gat गतं प्राप्तं दूत्येन Waar वा भेमोसविधं गतं तं नलं acy fave ष्ण Tae यथा IE GAA ख, तदैव खद्भिरतिमश्जुला- fawer dat उक्रिभिखद्धाषणान कारिणीभिजंगाद ताक्‌गे- बानुदितवानिद्यथः । दति fa खे मेमि, at a बान we

A ad

VIM: Ta: | ` ९१२९

नोविसीन्नि निविडं पुरारुणत्‌ पाणिना शिथिलेन मत्कर।

सा क्रमेण न न नेति वादिनो विन्नमाचरदमष्य HAR || ७८ ॥ खपवेषवसनाङ्गवासना- शरषणादिषु प्रथम्विदग्धतां।

वाशि तेन मद्ञ्रवेन Lam मया भाकलंगोयमिति qa Saray म ye न किं werent मया पव्वमेवाक्िंनानि ददानो तव भाषणं मया न जातव्यमिति ठथेवेयं मुखमुद्रशेति wer वक्रव्यमिल्यवदरिति भावः। बं नात्येति ata माम- कदीरिव्यथंः। किमित्याेपे वा ॥ ७७ ॥ युग्मम्‌ ॥

मीवौति। खा प॒रा प्रथमं समोागारन्मे गीविमौन्ि वर मानं तद्य करं पाणिना fafavafamd यथा तया चरल्‌- कत्‌। अथानन्तरं क्रमे भयमभङ्गागनरं दिनार नितम्ब लधमस्प्ंकारिणं went fafgan पाणिना etre । तताऽपि खल्जाविजयामन्भर निषेधमाचनाथं न न मेति वादिनी षती WAS TARTS THEA वा केवलं विघ्रमाचरत्‌। न न न्यक्त wig न farina मा गिवन्तंतु वामि तावरेवमिति वच्ामा- We वित्रमाचरष्न त adafa भावः | मग्धाजातिः। भय- अज्जाल्यागः Baa: soc ii

ख्पेति। षा Bag दृववरदानात्‌ sraurcufafaiag

शर्‌ उत्षरनेवधचरिति।

सान्यदि aT ATA

नित्यमेत्य तमगान्नवा नवा ॥ ७८ ॥ दूङ्कितेन निजरागनोरधिं

संविभाव्य चटुभिगुणभ्तां।

सोन्दर्टविषयेषु, वेषेवु महाराद्खाट गजं रारिस््ो्तवख्ताख- इारादिष्टङ्गारभक्तोषु, वसमेषु गोखपोतदकूलारिषु वस्तेषु, अङ्गवासगासु चन्दगकसदरोकपूराङ्गरागेरमरचन्दनादिषु- पैव way रेहामेरेषु, भूषणेषु Grady मुक्रामाकिक्यहोर- कादि खचितेषु अखद्ारादिषु fare vara प्रत्येकं प्रतिदिनं विदग्धतां चाठुरौमेत्य प्राणातएव मवा नवा नूतना खतो नित्यं तमगात्‌ TAR इत्यर्थः | fearay । waren दि अयवतेरंम्भा- दिखखगंस्िया wa इयमेव सेति arat war योग्या समर्य WG) अन्व मन्येवेयमिति ae चेतसि स्ढुरितेव्य्थः। वा इवार्थः । नित्यं waa घागादपि तु गवोगेव जगामेति काङ्ख- Br wae मतनल्वादनुरागातिश्यादन्वावरोधाङ्गनाखन्मो- गविमुखो wer आत इति भावः। शमेति पाठे भमीविनरै- वषं ॥ ७< ॥

दृद्धितेति। साऽधिका सम्वगणेरकष्टा चतुरा च तं अ्रधिक- मतितरां at आत्मन्यनुरागिणं व्यधत्त wart) किथिक्ाड ऽभूरिव्यथः । किं war? इङ्गितेन सस्थादिषु भट गृणव्नपृगे भाषणं तद्‌ दाषापलापः पञ्चादाभिमुख्येन अयनं पृष्वेमुत्यागमा-

STETRW: erat! । 4९३

भक्ताश्च परि चय्ययानिशं साधिकाधिकवशं व्यधत्त तं ॥ ८० ॥ यत्करियां प्रति यद्‌ खजस्तया

Vay लघुतां दधानया | पत्युरन्वदमशोयत स्फुटं

तत्‌ किलाद्ियत तस्य मानसं ॥ ८९ ॥* खाङ्गमपयितुमेल्य वामतां

रोपितं प्रियमथानुनोय सा। अआतदौयदटसम्बुभुतरतां

नान्वमन्यत TATA ॥ ८२॥

wae तुष्टिः प्रवासे Gare षदासमसुखदुः खतेव्या्नुराग- द्यातकंमग चेष्टितेन निजं अरगाधलादनुरागमेव नोरधिं नलं संविभाव्य wea ज्नापयिवा, तथा चटुभिः wargursfag- sur ऽतितेजखी वदान्यः सब्यैकलाकुग्रलः कः? aft तु ब काऽपीत्यादिभियभाषणेगुरशन्चतां सीयगणयारिलं वेदग्धथं जा- ufaar, तथा afad सब्वंदा परिचर्या चरणसंवारनता- खटृमचयाखनादिरूपया सेवया निजां भक्तां ufmanarg च्रापयिला। watfrd, निश्नामभियाष्य मयारोहव्याराराच- मित्थं इति वा ॥ ८० ॥

waryfafa 1 सा सन्मागा्यिने मखाय ary नादिकं LAT विवमञ्ञकस्य टीकादश्ं पुरकद्ये नासीति म लिखिता ॥ <९॥

qre उन्तरभेवथचरिते |

आ्यसङ्गमसमादराण्यधाद्‌- THA ददौ RA |

निजमङ्गं समर्पयिहं दाहं fefaeraat प्रातिकखमेत्य fafe- दङ्गमदला चयानन्तरं तेनेव arate रावितं उत्पादितरोाषं श्रादासीन्यं ard प्रियं नलं चुम्बना लिङ्गन चरणपतमारिना अन्‌- Na प्रसाद्य, wrt इयं मां प्रशादयति wale मदोख्ठितं करिष्यतीति wen orcas तदङ्ग याचमानं तं, तदीयां नलो- wt Wor बल त्कारेण waeat सम्नागेच्छतां श्रा मया- Cray गान्वमन्यत तावज्ञानुमेने । प्ये याञ्जापुवे wa प्रहन्ताऽनन्तरं तरोयवामलयाद्राषवश्रारोारासोन्यं गतः WMT भ्रति गमिग्यतीति बुद्धा तचागग्तरमनुगोतः खन्‌ पुनरयेयमा- नोऽपि चावदलात्‌ सन्मानं करोति तावन्नानुमतोाऽनमर्‌ त्वमु- मत CEU: | चाञ्जागमतरमेवानुमनने तादृज्ाऽगरागा न aga, तदौयमनगुरागमात्मनि परां कारि प्रापचितुं wae सषा गसेवेच्छदिति भावः| अभुनयागन्तरं waa हतेऽपि अ- जरानातिन्नयात्‌ पुनः खुरतानिखापिखं array इति पुनः- wagtur ari रावितं खन्ताजनिष्ठा। आआतरीकेति। मय्थाद!- TANGA मपुंखकलाद्रखल्वं ॥ ८९२ ॥

आच्येति। सा अङ्गकानि इदानि सेक्कुमाय्ातिश्रयादन्‌- कम्प्यानि निजान्यङ्कामि आ्राद्यसङ्कमेन WIAA AGH आदरः प्राष्युपाया क्तिषु, wR WIEST feared यावान्‌ भरतारक्षादयुपायः शतश्ावानेव पाद्चात्येव्वपि

SETS: AA? | द्य

अङ्गकानि घनमानवामता- ब्रीडलम्भितदुरापतानि सा ॥ ८३॥ प्युरागिरिशमातस्‌ क्रमात्‌

Sa चागिरिजमालतं वपुः |

तस्य चामखिलं पतिब्रता

क्रीडति स्म तपसा विधाय सा ॥ ८४॥

सम्भागेषु ars गलेनापायः aawrewy मोतिं याषत्‌ अधात्‌ TWIT) यता वक्नभायातिप्रेयसे wera कथञ्चन भयसा प्रयामेन तान्येव ददती, THAT VG: | यता घने- दृढैः मानवामतात्रीडेः मानः प्रोतिकलहादासोनता वामता खाक्गवमपंणप्रातिकूख्यं ब्रीडा wen तैः चनेन मानेन या वामता तया wear च लभ्िता प्रापिता दुरापता दुर्भ ता येषां तानि। आदौ विवाहात्‌ पबे यः खमागमसत्का- शोगेगादरण तस्यादराणीति ari मानादिना तदङ्गानां दुश्रापलादिश्छाविद्द्धेनंलोयाऽनुरागः अन्यद परां कारिम- ध्यारोददिति भावः) श्रङ्गकानि। इखेनुपायामिति वा कन्‌। वामतायुक्रा Weil खमाषः॥८२॥

पत्यरिति। सा पतित्रता धर्मण ager लपःफलेनेग्रादि- वरदानेन वा WME वपः watts इरमारण्यात््‌ तरुपर््न्तं तया ae चगिरिजं पाग्वतीमारभ्धालतं खता-

VAR लतामारभ्य पाव्वतोपर्यन्तं वा ्राराडणक्रमेण प्रथमं 4 प्न

(यद्‌ उन्तरनेषधचरिते |

न स्थरि न अलधिने काननं

नादिनं विषयो न विष्टपं |

क्रीडिता न स्‌ यच तेन सा

सा विधैव न यया ययानवा॥८१॥

प्रियस्य पथ्चादात्मन इत्येवं ete वा, गिरिशङूपे गिरिजा- wee तरूमारभ्य गिरिजापय्येन्तं वा, तथा खस्य चात्मनः ज- Ot गिरिभरूपे खतारूपनिन्येवेरूपं करमेण विधाय तन्नद्रुपं विरम्य तसख्यावलम्वितश्ररोराग्भरस्य wafer अखिलं यद्धा- घावेषारिक्रीडादि we ang तदपि विधाय क्रीडति सख. aa: पतिग्रता। म fe पतिव्रतानां किञ्चिदमाध्यमस्ति। चाऽव- धारणे | अखिलं भाषावेषादि aaary यथा तथा रेमद्ति वा॥ ८४ ॥

नेति। at तेन ae aa न क्रीडिता mari नात सा खलो अ्रकृन्तिमाः ata नास्ति तथा न जलधिः कूपमारभ्ब समद्रपर्यन्तं ख जलाशया APS | तथा काननं तत्‌ दुगेमं वनं नास्ति) खद्रिभृगास्त । स विषयः कपटादिरूपा देशविशेष एव Buen: खक चन्दनादिवा नास्ति तदिष्टपं भुभृवःखरा- दयेव नास्ति wat afer वा aa ee at a विक्रीडेति प्रत्येकं Srey वा समुचये; तथा सा विधेव परुषायितारि पः काम- WISIN: प्रकार एष AS war sar Aa aq yarey at न क्रोडिता। जलान्तःमम्भागनिषेषे GARI नानारूपधार-

अटादश्नः सगः। १९७

नम्रया्टुकविकरषंणि प्रिये वक्तवातद्दतदीप्रदौपया | भठमेलिमणिदीपितासया

विस्मयेन ककुभ निभालिताः ॥ ८९ tt कान्तमूद्वं दधती पिधित्सया

FAT: खवणपूरमुत्यलं | रन्तूमचनमिवाचरत्‌ पुरः

सा खवक्ञभतनामनोभूवः ॥ ८७ ॥

ोकरे्म्छादिरूपिलान्निषेधोा म, ममुष्याभिकारला च्छास्त देति Waa क्रोडितः । waar (पा ° २।४।७९) दति क्तरि fern ay ॥

नखयेति । भिधेऽ्कविकषिि सति wean garaa- बागवखाकमाथे गया श्रतएव वक्छवातेन ear निवौापिता दीप्तः प्रकाञ्जमाने दीपा यया तया usaTet मणयो ay- टरन्रानि a: दीपितः watfaat: agar fem विस्मयेन faarfaasta दोपे कथ्यमथं vata दति areae निभाखिता faatfaat: । रब्रप्रकान्राश्नानादिसखमया रल्नप्रैल्लातिश्यादा nce it

कान्तेति ॥ तस्य ddiwe fey दीप्तस्य मुकुर मणेः पिधि- war आच्छादितुमिच्छया अ्रवणपुरं कशंभृष णीहतं नोलेत्यलं SMB दधतौ UIA VW रन्तुं GAMA एव तनुः भरीरं

4 & ~:

६९८ TUCATU चरिते |

तं पिधाय मुदिताय पाश्वयो- afea दौपमुभयच सा खयोः चित्तमाप कुतुकाह्ूतचपा- नद्धसङ्र निवेशितस्मरम्‌ ॥ ८८ ॥ एककस्य शमने परं पुन-

जागतं शमितमप्यवेद्छ तं |

यद्य नलदे व्याजं धारयते मनोभुवः पुर WIT सुरतारमो अ्चेनमिवाचरत्‌ चकार पुष्यपुजा शिरसि कन्तु मृदिता । रता- रमम च सारः समुचिता देवतेति तत्पूजा युक्ता । प्रकान्नाभावा्य ater मृकुटमखिं पिदधाविति ara: ॥ ८७॥

तमिति॥ सा तं भलोयं ageafe पिधाय करछात्पखेना- च्छाद्य प्रकाश्ाभावाकमदिता सतो, अय पञ्चात्‌ खयानिजयोङ्‌- भयच इयोर्वामदचिण्याः पाश्चयोर्दीपं वोच्याथद्ध Tar yer खचिन्तमघटमानघटनात्‌ कुतुकं तद्‌शनजातमाः किमेतदिति मत्करण महतं WIS लव्ला जपा आाकस्मिकदीपद शंगादा- तद्धा भयं गेाप्यान्यपि मदीयाङ्गगजि प्रियेण दुष्टानोति wer- तिश्येना तद्ध सेषां eee wae मध्ये निवेशितः wt यच तत्‌, एवम्भूतं मायाविश्नेषणविधे तात्पये । दीपे ger कोतुकादि- afearafefa भावः icc I

एककस्येति ॥ इयोर्दो पये मध्ये एककस्य Me aavar- अलादिना wat fare faaae सति पृवैण्मितमपि

WSU: सगः | ९२९

जातवड्किवरसंखुतिः शिरः

सा विधूय निभिमोल कंवलं ॥ ८८ ॥ पश्च मोर्‌ न मयापि Tag यन्निमोलितवती दशावसि |

इत्यनेन परिदस्य सा तमः

संविधाय समभाजि लज्निता ॥ ८०॥

दितीयं दीपं नलेच्छामात्रेण पुनरपि जाग्रतं WAAAY जाता वदह्किवरसंखतियस्याः सा स्मारणाभिनयवश्राद्वा भिरा विधूय aad निभिमील निमोखितवती । खलच्नाभिमयः कतु कवश्रात्‌ तदीयगाष्यावथवविलाकना्थं तस्या निरूपायलायं पुनः पुनः जमितानपि crore टू च्छामान्रेणाजिञ्वलदिति भावः | एकस्य wat छतेऽपरं दीपं जाग्रतं Ter शरमितमपि पनजोग्रते दट्टेति वा व्याख्येयं | एककः पुवंवत्‌ ॥ ८९ ॥

पश्येति ॥ अनेन इति परिदख्छ sawn तदीयल- व्वापाकरणाथं दीपाभावेच्छामातेण तमः संविधायान्यकारं निमायसा समभोजि सम्भुक्रा तते लज्जिता। «fa fai & WM लज्जाभयकातरे ware gi निमोलितवत्यसि aa मयापि न qua पश्च। नेचनिमोलमात्वया यया waaay न निरौच्छते तथा मयापि लदङ्गमित्यथंः। wa च त्वया aa निमोलिते मया तुलं न दृश्यसे चित्रमेतत्‌ | यस्माख्मया म द्रषटयमिति हेते सवथा नेते निमीलिते, तावतेव

९३. उत्तरनेषधचरिति।

चुम्न्यसेऽयमयमङ्ुसे TS क्िष्यसेऽयमयमप्यसे इदि |

नो पुनने करवाणि ते गिरं

ङ त्यज त्यज्ञ तासि ET ९८१ ॥

मयान Ewe ft | Fae एव, war fe भा्यमङ्गः वस्ा- दिनाख्छादयति त्या तु wa एव निमोखिते। aur च मया वदीोयं गोष्यमपि अङ्ग कामं डुष्टमेवेति किंमेषनिमोखलनेन पथ्येति श्रमना गलेन aferar षा aa: सम्यम्विधग्यानन्तर- चैवं परि हासपृष्वमक्रा । भीर्‌ । उडङन्तलान्नदीलाद्गखः, तत्धा- HUTT AT: ॥<०॥

चृम्व्यस इति । catia aa & भिये, मयायं a च॒मब्यसे ऽयं लवं नखेर शयुसे चिज सेऽयं त्वं विव्ये अ लिञ्धरेऽयश्च इदि wae इदयापरि wea ते तव पुनरहं fat मा करवा- wifa न ्रपितु करोम्येव यत tat: | मिति सुरतसम्म- दइ 1खरुलेन पू्य॑तामित्थः। त्यज त्यज दृति पीडानटने, मृश्च मुञ्च afaae: । st तव किड्करास्मीति दैन्यनटने॥

दइत्येवेप्रकारणालोकरते मिश्यासुरते कातरा भीरः सुरते विषये बलात्कारभीता सती आत्मानं ययाकथयञ्चिकरोचयितु- मेवेयं वदति नम तु दलयेति । तथा aqnaanizfa प्रियं विप्रलभ्य प्रतार्येतादृों टयाबुद्धिं तस्योत्पाद्य तथा हियमपि mata मामियमध्चापिन मुञ्चति, बललात्कारभयात्‌ चम्बनादि

WVU: GT: | १९९

दत्यलोकरतकातरा प्रियं

विप्रलभ्य सुरते हियं च सा।

चुम्बनादि विततार मायिनो

किं विदग्धमनसामगोचरः ॥ ८ २॥ युम्मम्‌॥ खेश्ितोद्रमितमावलुप्रया

दीपिकाच्यलया तमाघने।

करोति मतु खेच्छयेति लव्नात्या गमणप्रकटीकृत्य चुम्बनादि qa सकलमपि खरतसम्भार प्रीढतयैव विततार भरियायं ददा यता मायिनी मायावती । उक्रप्रकारेण कपरेना- च्छारितनिजकामेश्ादप्रोडिरिति यावत्‌। यस्मादिद ग्धं व्यव- हारचतुर मनो येवां मागवानां fa ag aarec: विषया ग भवति अपि तु सम्मपि साध्यमेव। चतुरा हि अ्रषाध्यमपि साधयम्ति। अलोकतरकातरेति पाटे अलिकतरं कातरेति Wars: 1 त्यज, araar दिरक्िः। किंकरेति। दिवाविभा (पा०३।२।२९) इति टप्राप्तावपि, fa यत्तदङषु एञेऽजश्वि- थानम्‌ (ATS QR UAT Ui) TAPS, AMBIT NEA UNM

सखेति । ख तमसा चने तस्मिन्‌ से सेऽथच तमम्हच्छे घने FE तमोाष्ट्पे मेघे खेण्ठितेन खेच्छामाचेणाद्मितमाचा प्रकाशिता wer तदानीमेव शक्ता शमिता च तथा दौपिकथेव ever fagat essa निविदं रतं तस्म्ाव्लकम येषां लानि च नानि wen मुखाकूतामि वदनेङ्गितानि तेषां ceri तव्न-

4३२ उन्षरमेषधचरिते।

निविंशद्धरतजग्मतम्मखा-

करूतद्‌ शंनसुखान्धभेङ्खः सः ॥ ८३॥ यद्‌भुवो कुटिलिते तया रते मन्मथेन तदनामि AA

यन्तु S मिति सा तदा व्यधा- कत्‌ समरस्य MAAS HA | ८४॥ इक्तितोपदिशतोव afd तत्सषणोादितमुदं HATE |

न्यानि सुखानि श्रभुद्कान्वभृत्‌ । अन्धकारवश्रादधैमो खेच्छाविर- चितमुखाङ्रूतदभैनसुखानभवाथे वद्किवरदानवशात्तदानोमेव दीपिकां प्रकाञचितवान्‌। तदानोमेव च खब्नावती स्यादिति भिया पुनस्तां ्रमितवानिति ara: | विद्युरषयेवन्भृता भवति) खपेत्यन्तभाविष्छ्था भ्यः ॥ ९३ ॥

यदिति। तचा रते war कुटिखलिते वक्रिते इति यत्‌ तग्म- WUT BARAT | यत्त॒ पमः खा तदा सुरतसमये सुरतसब्मट्‌निःसषशतावारणएव्याजेन ¥ भमिति रतिञतजात- अब्दं व्यधात्‌ तत्‌ स्मरस्य शरमृक्रिङ्ङ्कुतं वाणएमेाचनकालोनं इद्धा रम्वाछत BEIT एवाभूत्‌ । तस्या BET कामस्य चापनमनमित्ययंः। कामस्य वामल्लात भ्ूवक्रादिना कामः यनरुष्लुम्मित एवाभदिति ara: nee i

दचितेति। चम्बनरभषात्‌ कान्तर्‌ कोः परिपोडिताघरा दष्टा-

SSH: Tat: | ERR

कान्तद्न्तपरिपीडिताधरा पाश्विधुननमियं वितन्बतो ॥ ८५॥ सा शशाक परिरम्रदायिनो गातु TTT: प्रियस्य न । चक्तमे स च न भङ्करभुव- स्तुङ्पीनङ्चदू रतां गतं ॥ ९६ tt TSAR UTAH A

या परस्परमपोडयत्तयोः 1

शरा श्रतएव पाणिधूनर्नं वितन्वती द्यं Ama सुरतसमये उदितमुदं सञ्जा तरं मनेभेषं नर्तितुं उपदित्रतोव तं जिच- unite freefear, यापि aa शक्यति सापि दखकाभि- गयवन्नात्‌ करकम्पनं करोति उपदिक्रती। Wl: (पा ७।९।८०) दति पारिकलाक्षमभावः ॥ ८ ४॥

सेति । परिरम्भदायिनो सा fra ceeer गाहितुं a मयेन खदु न अरन्राक, यते ठरत्‌ अतिविभ्ाखं, साच awi- Frava 1 स च गलाऽपि भङ्गुरे war यस्यास्तस्या वचः समये सपि ay ग चरमे, यतस्तङ्गान्यां Neral कुचाभ्यां दूरतां wafeaat गतं प्रापतं । कुचमाचमेवाखिङ्गितं aq aa ay wad: । उभगवपि सन्प्ाखिङ्गबाप्रापेमितरां सद्पुहलादुश्वु- faaatar जाताविति भावः॥<६॥

काद्किति। तयाबा दव एव TQS awa: खतातुख्या 4

९१४ उत्तस्मेवधचरिते।

We खमनलिनोग्डणासओः

पाश एव शदयेश्यस्य सः ॥ ८ ७॥ aaa ORTAT SAT

प्रेयरीशदि कुचाववापतुः | केलमोमदनयोार्ूपाश्चये

तज वृ्षमिलितोपधाननाम्‌ ॥ < ८॥

सारसा परिरम्भे आखिक्रनविषयेया मण्डलो ठक्ाकाराद्पाखली परस्परं अपीडयत्‌ गाजमाखिङ्गत्‌ स इदयेश्यस्य कामस हेमगखिनीग्टलालाव्या तस्तेन fata: पान्न Tare बभव । अतिगारलाश्नादवलाच बाहां सेावर्ष॑न्टणाखतुखलं । पान्न- बद्धा यथा वश्या भवति aureus दृढं TET At कामवणा जाताविति ara: ce ti

व्लभेनेति । tadrefe वल्लभेन परिरम्मपीडिता गाडा- खिङ्नेम वामगते कुडा केखतोमदगयोारंतिकामयेाङ्पा- अये विश्रान्तिखखागभूते तच वक्षि gufafeacurant वर्न्तुलसङ्गते च्छीषंकं भावं अवापतुः । प्रभोरिं fanfare भरय्यादोा गण्डापधानं uaa भवति \ रतिक्रामैी च प्रभू तच std, अतस्त चेव वत्तंमानै SAT वामनोभृते कुस HCW इव बभृवतुरिन्युप्रेक्त। Sak रतिप््यायः Hes jl

SUH: Ba १२५.

मोमजाखयुगलं नलार्पितेः

पाणिजख war Teta | उलप्रशस्ति रतिकामयेजंय- सतम्भयुम्ममिव MAGA ॥ ५८ ॥ बहृमानि विधिनापि तावकं नाभिमृरुयगमन्तराङ्गकं |

स व्यधाद्धिकवर्षकरिदं काश्चनेर्यदिति तां एराद सः ॥ ९००॥

भीमजेति । भीमजरुयुगलं नखारपतिरटदभिः पाणिजसख MGS परेः स्ताकलद्माजालेखिभिनखचतेः war रतिकामयेः जअातकुभजं sae तयेोर्यन्नःप्र्रस्िलिंपिरूपा खच चैव ae- षदरूपेव यज्नःप्र्रस्ियतरेवम्भूतं वा निजजयप्रका कं खम्भयुग्म- faa बभा रतिकामयारियमेव विजयप्र्स्िनं खसततारिकरशं भाम | सुवसंवषंलादूवाः qaiqarat । च्न्यस्यापि प्रभायैश्नः- wufesveat लिख्यते ice ॥ बहृमानीति। oat oer xfa आहषोाचत्‌। cia fae भमि नाजिमुरदवमन्तरा नग्यरदयमध्ये WER कोमलता- ति्रयाशदंमाखहतयाऽख्पं HS वा मदनसदनास्यं तावकमङ्गः म कवलं मया fam वोतरागे् विधिना ब्रह्मणापि बड नितराममानि arga waar कारणात्‌ स बङृधिकोा

Te येषां तेरतिभेरेरल्युन्तमेः काञ्चनेरिदं कामदं व्यधा- 412

९१९ उत्षरनेषधचरिते।

पीडनाय दनो विगाद्ध at कान्तपाणिनलिने JAIN | तत्कु चौ कलश्पोननिघुरो खारचासविते वितेनतुः ॥ १०९१ ॥

waa निरकराट्तलादुष्छश्यीतवातादिषम्बन्धाभावादखो- मलाचाङ्गाकरापेखयाभिकवष वराङ्गं CYT प्रदीप्तकामः सने वमुवाचेत्यथः | अरद्लीलमपष्टु तकोथगादन्यज निषेधात्‌ वरा- welt युक्रमिति श्यं । माभिमित्यारो, अन्तरान्तरेण (पा २।३।४) दति fedrar ्रङ्गकं। WA (पा०५।३।८५) इख (पा०५।२।८६) दति वा कन्‌ । पुरारेति, भूते, पुरिखुडः चासते (पा०द।२।९९२) इतिखट्‌॥९००॥

पोडगायेति। wana Tact निष्टा कठिने च at अति- भरसिद्धगृणे wer: कुतो कटठंभूतै sree पाणिगखिने कर- कमले aaa UTS हासः प्रका्रसेग विषते आराच्छादिते वितेनतखक्रतः । स्पु्न्तावपि गकर हारदीघ्या fafear- विद्य्थैः । अथवा हार शव हासः तेन पराभूते रतापहासे चक्रतुः | यते विगाद्यमानावेवाभितः Wet पीडनाय मदनाय स्यहावतो शाभिलाषे तच्छे यतः दनी मह चितु मखमर्थ | खयं aafe महतः कठिनस्य च पौडनाय न प्रभवतीति a erat यवाभ्यां विश्रालो कठिन चार्वां मदयितुमघ्क्यावितीयं वाञ्छा टया धाते, खपरतारतम्यं म ज्ञायते भवद्यामिति,

QTL: TH! | १९६७

या RPAH SMA नोललेादितर्चता THAT |

a प्रियोरसि तयोः खयम्बुवा- राचचार नखकिंश्पकाचनं ॥ १०२ ॥

aaa नलकरा हारहास्येन विडम्निता विवेत्यथंः | सर्व्वतः सयष्टावेवन तु पीडिताविति भावः। शक्मकटिना war दति wourd काटिन्यमेव राजकरख गृणसथापि afarafre- पणात्‌ कटिगव्वेऽपि कुचापे्या मादवाकादुनोल्युक्ं | पीडनाय wean ते aga विशेषेण ज्ञाता हासविषते चक्रतुरिति वा। अन्योऽपि जिष्टुरो ग्टदुमुप्खति।॥९०९॥

याविति। यो auger कुरङ्गमदेन कन्या कुङ्कुमेन चा- fsgar पूजिते रतविललेपगे। अत एव क्रमेण ater सहिता चङ्क faa, रय च मोललेाडिते दरस्तत्कान्ती, एव- WAT, सनखः तयोर्ये वनारम्मे प्रियारसि भैमोव्षसि खयमेव भवतेः प्रादुर्भंवताः रक्रवक्रतीर्णायलान्नदैरेव fags: पला- अपव्येरचनं पूजां आचचार रताङ्गरागयेाः ङुचयानंखप- दानि रचितवानित्यथः। अख्पनखेदेखस् व्यथारादित्येन श- भामाचदेतुलाद चेनमिन्येवेत्यत्रे्ा | कस्दय्या waftaara पम्बेनिपातः ॥ ९०९॥

९६८ उशरनेवधचरिते।

sagt: कियद नुतवितं विप खानुविम्नमिलितं व्धङ्नयत्‌ | चुम्ब्‌ म्बुजमुरशेमुखं तद्‌ा

नेषधस्य वद्‌नेन्द मण्डलं ॥ १०३ ॥ पृगभागवड्नाकषायिते-

वासितैरूद यभास्करोश ते । चक्रतुर्निधुवनेऽधराग्डने-

सज साधु मधुपानविभमं ॥ १०४ ॥

अम्बधेरिति। खुरतावसरेऽन्बुजमष्या dat मुखं yaa मिलब्रैवधस्स वदनेन्दु मण्डलं ae प्रतिदिनमृरयसमये wad: समुद्रात्‌ कियत्‌ सताकममुल्थितं तथा समुद्र जखे जातेन खानु- विम्बेनात्मौयप्रतिविम्बेन मिलितं facet सम्बद्धं विधं we व्यडम्बयत्‌ अन्‌ चकार | भेमोमृखं ae गलमुखं कर्भूतं चुम्न- दितिवा। अने विपरोतरतं ufed विम्बप्रतिविम्बभावनि- खूपणेनात्यन्तं तकाखयोाः WES खचितं कामसुडशद्राद- यमिरूपफाख कामेाष्बुम्भणं व्यज्यते ॥ ९०३ ॥।

पगेति। पुगफलफालिकानां भागेऽश्स्तस्च बडङतया कषा- यितेस्हवररबप्रापितेः, . कषायः सुरभाविन्यभिधानात्‌ सुर- भित्तैवी । तथा पक्तेनादयभास्करास्येन्‌ ताम्बृल मध्ये THAT HUTT वासितैः सुरभितैरन्यान्याधराश्डतैरधररतैरवाग्डतरः war at तत्र निधुवने सुरते मधुपानस्छ विभ्रमं मदपानरूपं

GS: सगंः। १९९

आद नाथवदनस्य चम्बतः

सास शोतक्रतामनक्षरम्‌ | सत्क तानि सुद्तौ वितन्वनो VMS ष्रथुवेपथुस्तदा ॥ Vout

विशामं ary सम्बग्यथा तथा, अथय च मद्यपानजन्यविलासं WRG: | मथयपानस्थाने ऽन्यान्याधरपानमेव चक्रतुसेनेव च॒ नितरां साश्मादरो जाताविति भावः। war ऽपि कषाथरसं करपुरवाचितं wae मधु पिबति । साधु भ्रगिषिद्धं मध्विति वा, सुरते मधुपागविश्वममधराब्डतेः साधु यथा तथा चक्रतुः खपदं्रस्यामे ऽधराण्तानि जातानोत्यथैः। मोग दति पाठे ware: | राग इति we बङताम्नलवेक् मविवद्धं मागर im: मबाङख्छेनेत्ययंः। कषायिते: । तत्करोति (पा ० ३।९।९६।६वा ०) दति warfare ॥९०४॥

आदति । तदा खरतचुम्बनावसरे सीक्कतानि वितन्वती कुर्वतो सा BM, तथा कामावस्याविकारगेषेण सस्येन दकः एथवेषशः HAT VATA YR खतो, waar भायवदमस्यागसतरं ae faar तत्कार्वयकारिव्् Mantat चक्धतामाह सा wx- wire सुखं भवति तथा awaeqiraer श्रभूदिति भावः। wWhasfa सोत्कारः arg भवति मुखादलरश्च न free fa श्तं कन्तु Weare शोतकरः। टज हेतुता च्छो (पा०३।२।२०) दतिटः।९०५॥

९४० उश्तरनेषधचरिति |

म्ननाय कलितप्रियाकुचं धीरसेनसुनवक्कमणडलम्‌ |

प्राप Yea: GUTTA VMUSHAS| मित्रतां ॥ १०९ ॥ वच्छ Shen Gaels सामुना पर्यरम्मि परिरभ्य चासछत्‌।

शुम्बनायेति। gaara कलितः qe: rage येन तादृ सोरसेन सुतस्य वक्रमण्डलं, Guia wee faaat ares भराप। किम्भूतेन WRG) Stareaa: आत्मानं we परथितं OM: THA: हाटकघटः सुवखंकला येन । मुखं exe, अरण तभरणाथे चखसम्बद् खघ समे भमीकुचः, मुखेन्दुना खोय- aaa genes fafed ag aaa wet इति ्रनाचितो AMEN मृखचम्बगादन्डरताश्टयागारिव भेमीङुचः याम- तापो जातः, सुखञ्चाभूदिति भावः | मुखनेजसनबाङ्मृखक- णलेष्टदयवराङ्गान्यष्ट चम्बनस्थानानि रागतः सन्वीष्यपि चेति TAMA: | AINA A MIT Ha सलनयुगलख- wre वा चुम्ननस्वानं। स्तम qua ufcqaia fare: | fara WQS CAAA सुर्धांश्टनेति TN: (पा ° ९।३।७२) दति Sarat i Gee Ut

वौच्छेति । waar खा वोच्छ deg पनरे, तथाऽसत्‌ बारवारं परिरभ्य च पुनः पयरभ्मि पनराखिखिङ्गि, तथा श्राद्‌-

QVC: AM: | १४९

चुम्बिता पुनर्न्बि चादरा- कक्निरापि न कथञ्च नापि च ॥ १०७॥ किन्नमप्यतन्‌ चारभणडलं

मुग्धया सुरतखास्यकलिभिः1

न व्यति सुदृशा चिरादपि खवेदविन्दुकिनवक्तसा इदि ॥ १०८ ॥ यन्तदोयरदि BCA ae

रासि तच गुण एव HIT |

राद्वारंवारं चम्बितापि पमरचम्बि wi तथापि कथञ्चनापि केनापि warturaa afaarcwegrasta दति्गापि म BAT ॥९०७॥।

feafafai सुदृशा frtred नितरां चतुरयापि ्- UT सदया च वाखया den सुरता स्कखिभिः सुरतस- ग्बन्िभिनगुत्थविलासेः करधुगगाशङ्गविखेपविखासविशरेषैः wer कचिद्धिन्नं चुटितगुणमपि अतन्‌ अनाभिविखलसिलादिश्राखं Wass मुक्काहारदाम चिरादपि भूयसापि कारेन मं wafe | यतः खेर विन्दुकितं सश्चातखेद विन्दुवका यस्यासया | सुरतया सश्जातस्ेदविन्दुमण्डलस्छ हारमण्डलस्य wre साकोाग्ध्याखच चरटिताऽपि wer mania: | खायैकमल्य- याश्नात्‌ खेदविन्दुकश्रब्दाश्सारकादित्वादितच्‌॥९०८॥

यदिति) दारमोक्रिकेखदीये इदि away च चिन्नो

4 ४

eR उत्तरनेवधचरिते |

TUM कथममुज Afi

तेरशाकि न तदा MYA ॥ १०९ ॥ एकवरृ्निरपि भाक्रिकावलि- ग्िन्नारवितने तद्‌ तयेोः। च्टाययान्यद येऽपि wai आग्तिवारिभरभाविते भवत्‌ ॥ Vo I

aria खितं wit तच गणा दोारकस्तारत्वादिरोवकारणं VT: | अन्धथा म Ved तरिं तदा सुरतसमये गृणच्य॒तेसच wes भौक्रिकेरसज तदीये इरि वितं era कथं कस्ाश्नाञ्ाकि षमयेनं जातं। अय च्‌ तारलादिगणरोनेरमोक्रिकैखदीये We न स्लीयते किन्तृ्षमेरेव। तसा दुभयरूपेऽपि भेमीददये खादतु मोाक्तिकानामन्वयव्यतिरोकागभ्वां दिविधेोऽपि गृणडेतुरित्यग- मानं । रतसन्महश्मक्षाहारस्तुरित इति भश्यन्रेणोक्क । अन्स््ापि विदग्धस्य इद यगामिल्वे गण एव रेत॒ः, गृणटहोनेन त few ard म रक्त दति भञ्जा खचितं, awe: पञ्चमी (aro Rites) इति योगविभागात्‌ समासः॥९०९८ ॥

एकेति । तदा समोगसमये तयाटंया मेष्ये wafers एव ट्तियस्वा एवम्भूता मोाक्रिकावलिरन्यस्या HRT दये काय- याभृवणमभूत्‌ | कि्भूतिऽन्यङदये। fagurce faafalaentr यस्ाः। यतः आग्तिवारोणि खेदविन्दवसतेषां भरः पुरखेग भाविते AAI इयोः समीपे eqafaasray Aer हारे

WTA: AA: | १७३

वामपादतललप्तमग्भथ-

ओमदेन मुखबोक्तिणाऽनिशं । भुज्यमाननवयोवनामुना

पारसोमनि चचार सा मृद्‌ ॥ १९१॥ ्रन्तरानपि ASEH स्तपिलानवयवानमन्यत | नेयोरब्डमसारपारणां लदिलाकनमचिन्तयन्नलः ॥ १९२९ ॥

wizasfa खेदजशपुरिते चदय ufafafaat awe हार एवाभरणां बभवेत्य चः । श्रन्यद्दये ufafafaat मखस्य हार एवाभरणं NPM | अन्यहदय इति बर्वनामलात्‌ पुव Bla: ॥ ९९० ॥

वामेति | वामपादतखेन लुप्तः HUTT: कामसान्द- ava येनातिसुन्दरो्ापि अनिशं भेमीमुखवीणात्‌ केवल- भेम्बधौनेन अमना गलेन भुज्यमानं मवं rat चस्याः सा भेमो मदा न्तावारणां पारसीमनि परतीरमय्यादायां परमे- We च चारावभ्तंत | भावावसानसमयं प्रापेव्य्थः | वामपा- रतसमखवीशीतिपददयं लोकिकाक्तिः | शव्मूतेन च म॒जमा- मलाश्युदां परमेत्कषं प्रापेति युक्तं । मखवीचणं दिने राजावपि AUS TAMA AL ANT WAN ९९९॥

wrmrciiata गलः सीयानान्तराष्डरोरमध्यवज्िनोा 4x2

६४8 उर नेषधचरिते।

अषणेरतुषदाज्जितेः प्रियं

प्रागथ MITTS भाव्यम्‌ ¦

तेरभावि कियदङ्कद मे यत्थिधानमदविनघ्नकारिभिः ॥ VR IF

ईस्ुष्बमामानपि अवयवान्‌ तदङ्गसङ्गमैः सुकुमारतर मरम्यवय- वर्रतिवेध्कतया त्पिंतान्‌ सुडितानमन्यत । तथा तदि- Saty स्मोयनेतथाः श्रम्टतस्छ सारेण अष्टमागेन पारणं aed ठप्ीकरणं अचिन्तयदुबुधे। पुगः पुनः भमोगाडालि- ज्गदभंनाद्ेरन्वडिख प्रोक्तिऽभदित्यचैः। अन्तरबनब्दात्‌ WARMEST भावार्येऽष््‌। तर्पिताम्‌। waa कथमि w: ५९९९ ॥ 7

भषणेरिति। एष नखः प्रियामाभितैः awd मण्डयद्धिः लारङ्धादिभिग्धंवणैःप्रागतुषदय acer: कियताऽखङ्ूतस्या- ग्धस्याङ्गसव दशने पिधानमयानां wrerereuret विघ्नानां दशनामरायाणां कारिभिसखद्धेतुभतेख्लेरभावि जातं । अनख- "a वे तदि स्ये दश्रंनगे चरो भविग्यत्‌ दति भावचम्नलेवं तसाद्रषरदित्यथैः, Satire ast नखानुरागाति यञ्च चितः । रतिममये भूषणम चनस्येव युक्रलवाद्ूषण सद्धा ववं यद्यप्यमुचितं तथापि यावद्ूषष्ठानि areafa तावदपि fae- व्वासरिष्डुतया इटरसुरतदचनाद्भूषणवषंनोाचिती न दाषायेति तरा ्यत्यम्तापरि हा्ंभूषाभिप्रायेण वेति शेयं । मूक्शानि

TECH: समः ६१५

योजनानि परिरम्भणेऽखर रोमदषंजमपि खा बाधतः। त निमेषमपि Frere मिथ वत्सरव्यवधिमध्यगच्छनां |) ९१४॥

श aati ूव्यमकमखिवुद्धिमे दं!

q किदभंसुभ्रव दति at पाठः GAH: | अतुषत्‌ | पादि वा- TS UUW

काजकानोति | at traedra afaaretrargrenr- तमत्यस्पमण्यन्भरं परिरम्भण अखिङ्ने विषये बहनि ara- जानि बाधकः ख । अजानतां । तथा निया वीखूणे प्रारभा- न्यान्यविखकनेऽत्यस्पं निमेषमक्िपर्मसरा चसमयमपि वत्परेश Wie व्यवधिं यवधानं बजवषद जेगविच्छेद कालं अध्यंगच्छताम्‌ अश्चासिष्टां | अख्पोयसापि टरेशकाखवयवधानेन प्रेमभरादन्धा- न्वविच्छेद साभ्बाममानोत्ययथैः | वेधतः । बुध अवगमने भोवा- दिकः खअयागे BTN AAS I |

वीच्छेति। एषः मखा ay बाललात्‌ सुरतभराषददां लघु xat पञ्मिनीमत एव wary yaaa विग्दुपतनरयरूपं भाव- मधिगन्त्‌ omy मेजनिमीलनमाढाखिङ्गनारिचिक्रेनेत्छकां watt बोच्छ न्नाला तद्धन्दु खन्भनाये काऽयमचापुरयः पुरुष दति wart पृम्बमखच्जातभयामपि मखङूपधारिएटा weary

१४६ उन्तरनेषधचचरिते।

काऽयमेल्युदिवसन्भमोकछतां खानृकिनिमद्‌ दशेदेष At ॥ १९५ ॥ FATA CAAT aA इादशात्मसितदोधितिख्ितिः।

et प्रियाममिमनशषणादयां भावलाभलघतां ननाद सः ॥ ९९६॥

भुक्तेति qa सुरतखमयषमागतजनान्भरद्शनादा उटितसम- मोदतां समत्थादितभयां विमनखतया प्रतिबद्धभावारर्या्र- amt कः कुज तिष्ठतीति worn भमो weafegfra fraa मणिबद्धभिन्तिभागे खानुविम्बप्रतिविम्बमददभेत्‌ ce यामाख। नायमपुग्येः कञ्चित्‌ fan मदीयमेवेदं प्रतिविबं तज ममान्व इति भआाज्तिजातेति खप्रतिविन्बं तामदशंय।,द- व्यथः । अन्यतर ख पूरये विन्दुपतने विषमरतलादरैरख्टं खादिति विन्दु ware अन्मजिभतया सम्भूमजनेन च भाववन्धं कया- दिति कामनाख्ा्तख्ा विन्दुपातप्रतिबन्धमकरोदिति ara: | अददजन्नंत। fawa (पा०९।३।७४) इति तरः दूजा गणः । (पा ०७।४।९६) तां वद्ययलात्‌ कमलं ॥ ९९५ ॥

एवं भेम्बा भावलाभवेगभङ्गापायमुक्रा WHA भावखा भवे- गभङ्गोमाइ | तत्‌ख्णेति। स प्रियाया ज्रनभिमते शमये मेमी- भावलाभासृक्यात्‌ PaaS उत्पन्िखमये Tare, भाव- ara at निजां विन्दु च्युता लघुतां शोचतां ware अरन्या चन्तो-

TV: समः । {ge

खेन भावजननेस॒ तु प्रियां बाङ्मूलकुचनाभिचु्बनेः।

करणेन व्यलम्बयदित्ययः | तदेवाह । किम्भतः | तस्मिन्नेव ले निजभावोतसुक्छसमयेऽविहितभावेन एतस्या ta ममापि भाव- खाभसेत्‌ स्यातं विषमरततादेरस्यमेव स्यादतस्तन्यकालमे- वाभयाभावचखाभं करवाणीति सावधानतयोाक्रप्रकारेणेव साव- धाने वा भावे fer भाविता wraarearfafefmar इाद- wat: gue सितदौीधितेखनश्धस्य च खितिर्मथादा गगमग- मनारिप्रकारो येन सः। तद्याजेन निजवीजस्तम्भनारथै waa सन्पादि तदेचिश्यः efafa बावत्‌। wa च सावधामतया wat खर्यचन्द्ापरपयायेडापिंगलाख्यदकिणएवामनाडोस्धया मरुताः खिति: सेये येन कुम्मितपवन card: । अन्यचिकलतासम्पादने भाखावायस्तम्मनेन चापायेनेकसमयाभयभावप्रा्भिपर्यनतं We भावं खिरीषकारेति भावः एतेन aT गख्ख योगाभ्यास ऽपि चितः । अन्येन तथा कम्तुमश्क्यलात | दकिएनाषाम्‌- XS WMT, वाममासिकामुद्रणे येषते विन्दु खम्भा भव- तीति, arava) खयं तदीयं च भावं श्िरीचकारतिवा विद्रेखाखं।।९२६॥

इदानीं समरतमाह। Gifs; संतु नखः पनः खेन खयमेव भावजनमे उभयाभावप्राश्चिखमये खेन ष्ट वा खेना- तमेव कल्ला यद्धावजगगं तकिन्‌ खति वा खस्य भावजनम-

q8x उत्षरनेवधचरिते।

faa रतरद्ःसमापना- श्मसारसमसंबिभागिनों ॥ ११७ ॥ विक्षधेरवयवेर्निमोलया

लशामभिद्र लमितेर्विमिद्रतां |

afar सितसीत्कतेख तो

भावमक्रमकमध्यगच्छलां ॥ ११८ ॥

समय इति यावत्‌, तज बाङमृखं कचो कुले गाभिख Tact ae: war Tre रहसि समापनान्तख्नितं पर मकाष्टापन्ं WS सुखं उलापनाख्या वा wa सारस्तश्य wage यः संवि- भानेऽ्रशदतीं चमर तप्रापणेन सुखिनी निकमे चकार। स्वेगे- we प्रथमदितीयनव्याख्ययोाः कादि चम्बगजातिः। ठतीया- यान्तु कशारेनिंरनरं कामाधिष्टानलानखुग्बमेरपाथेः खस्य aramfasae तामपि मावमख्थदिति ara: | भावभजनेन fafa a2 Wraa भावभलनेन निमिन्लेन्‌ बाहा दि चग्बने- रिति व्याख्या॥९९७।।

पनरपि agate तदेवाह । fawafcfa i ता भाव- लाभख्रमवश्नात्‌ खोदहनेऽपि awd: भ्रिथिलोभूतेर वयवेर ङग wat जिद्राभावेऽपि निमोखया अमजनितगयमखद्धाचतया तथा afer we xa whi विनिद्रतामलासं टतेगंतैर्लामभीो- रामाश्चैसथा असितैः अमसखनासिकाश्वा्नैः सीत्छतैख तैः सरः खचितं अक्रमकं युमपत्‌ मच्रातविन्द्‌ चछ तिजन्यसखुखरूपं भावम-

अष्टादशः Tai | १९६

आसत भावमधिगक्छतास्तयेः

PAST करजक्लतापेणा |

फाणितेषु मरिचावचूणना

सा Vz कटुरपि रु दावा ॥ ९१८ ॥

ध्यग च्छतां समरतं प्राप्नाविव्य्थैः। भागिना: सम्नोगान्ते खथया- वयवत्वादिजातिः। ९९८॥ |

आस्तेति । एवं भावमधिगच्छताः सुरतान्तङुखमन्‌भवता- Qa: करजकतानां नखकत्ततानामर्पणा दानं समदेषु परमा- गन्देषु मध्ये आ्रास्ताभूत्‌ आरानन्ददायिकवाभदि व्यथः | नख- तस्य खुखदायिलं कथमित्यत श्राह । स्फुटं यस्मात्‌ फाणितेषु दुग्धविकाररूपेषु खण्डविकारेषु वा पामकोषु मध्ये सा BITE प्िद्धामरिचावचुधना कटुरसापि स्यु्ाव्टा मधृररसजन्या इचि: परिदारण दृ ठढामिच्छामावदहति। तथा az: पीडाज- जिकापि मखचतापंणा छखकारिष्छेवाभूदि त्यथः । सम्मदेषु ना- नाप्रकारेषु GAY भावं प्रा्ेवते कयो सस्मिन्नेव समये काम- ग्राख्प्रसिद्धा कटुः पोडाजनिकापि नखक्तापणा स्यु हावहाभूत्‌ HEU Care: | कषु केव फाणितेषु कटुरखा मरि चावचु्ं- गेव grave कृतापि पुमः सुरतेच्छामेवाददीदिपदिति भाव दति वा। भावमभिगच्छतास्तयाः कटुरपि रतेषु स्पृहावहा या गखच्ता्पणा सा ae निितेषु फाणितेषु मरिचावचुल-

मामृन्लद्रुपेवाबोभूदि त्यय इति वा । मच्छष्डी फाणितं खण्ड 4.

६१. उ्षरभेवश्च चरिते।

अं मीणिमविखालतारके

सा THT निधुवनक्षमालसा | यनु्तमवदन्न तत्‌ पुन

QCA दयितस्य पश्यतः ॥ ९९० ॥ तत्ङ्गमस्तमदि eA क्षणं तालवृन्तचलनाय नायकं |

afew fe भवदेवतं प्रिया

वेधसाऽपि विदधाति चापलम्‌ ॥ १९१ ॥

भिकारः wat शितित्यमरः। चुना garage (पा ० ait ९५) इति शिजन्ताथुच्‌ ॥ ९९८ ॥

शरद्धंति । निधुवगक्तमेन सुरतश्रमेणालसा सुरतायासनिः- सरेष्य्थः। सा दृत मुके Cars VE मीलिते रेवत्‌ ण्डु चिते विलोले तारके qererge यदवहद्धार तत्‌ area भेमीने जावध्यानं cat दचितच्छ पुगसु्षिगो स नाभूत्‌ पुगः wea दति वा । पोमःपुन्यदन्रनाभिलाषस्यानिटृत्तलात्‌ पश्ष- न्रेवखित cad: तादृशौ सा तस्यं एुरतसुखायाभूदिति भावः ॥ ९२० ॥

तदिति ॥ तरानीग्ततस्तस्याः क्रमः सुरतजः अमः नायकं लैन्यस्रामिनं यजमानमपि तं चणमाभं ताशदृन्तचलनाव अदि- दौोशतापरिरेश्। सुरतञ्रा्नांतां दृष्टा व्यजनगवीजनेन खमा- Guay चकारेत्यर्थः । हि यते भवस्य SUITS कामसुखसष्यै-

WE: AA: | Cur

खेदविन्दुकिलनासिकाशिखं

तन्मुखं सुखयति स नेषध। प्रोषिताधरभयालुयावकं सामिलुप्युलकं कणालयोः ॥ ९२९ ॥ छोणमेव एथु wat कियत्‌ ज्ान्तमेव ब्ध Free मनाक्‌ ।

au रवतमिष्टदेवता तदिधा मेमोयदुश्नो अ्रतिडन्दरो वोभा- wan frat वेधमेाऽपि ब्रह्मणाऽपि खविषये चायखमनृराग- तरतां विदधाति करोति किं पृनमनुग्यस्ेत्थः । पनरपि शानुरामा जात इति भावः। व्यजनं ताखटढ्न्रक्रमित्यमरः | अदि दीकत। नियमायात्दीचतेर्े gates we ॥ ९२९ ॥

खेदेति । तसा मुखं fad geafa स । fea । @z- विष्डकाः SYA Tara क्रो नासिकाजिखा नासां we, तथा प्रोषिता मतः ्धरश्याखरोषटख्िता यावकेऽ$खक्रका चश्च, तथा परि चम्नगवश्रात्‌ कयो खया; सामि WE खु्ठाः पुल- कारामाच्चा AS, एवम्भूतं Ae Tye सृखीजातःसच्ञा- काम जात LAU: | अच qairrcg UAT ISA | MAA भ्राप्तपनरान्तदोषापातः। सुखयति । मतुवनात्‌, तत्‌ करोति (पा०द।९।९६वा०९) दति शिक्ाविष्टवद्धावात्‌ मतु- वापः ॥ ९२९ ॥

Wrefafa acfaget तदोयमाननं तदा इरतान्त-

41, 2

९५२ उसरनेवधचरिते।

काम्तचेतसि तदौयमाननं तन्तदालभत लक्षमादरात्‌ ॥ १९३ ॥ खेद वारिपरिपरितं प्रिया- रामकूपनिवद्दं यथा यथा |

नेषधस्य दगपात्‌ तथा तथा चिचमापदपटष्णतां न सा ॥ १९४॥

समये काम्मचेतसि विषये ्रादरातिश्रयाखक्तं खक्ष द्रव्यं अलभत । मृल्यरहितेऽत्यक्ठष्टे वस्तुनि wand waa इति Brana परमे त्‌कषंस्याभिव्यश्चमात्‌ परममृत्कषं प्रापेत्यर्थः। किम्भूतं । खरतसुखानुभववेगखच्ञातसीयस्रर चापलसमरणाद्वा vy Twat We aferaaa | तथा पनः सुरताभिलाषधा- रणात्‌ कियदौषत्‌ wat उदीप्तकामं। तथा सोकुमा्यातिश- यायासबाडल्यादड सुतरां क्रान्तं ज्ञानमेव । तया प्रलयास्यया कामावखया खाधनभेदावगमरादित्याद्‌कीभावात्‌ परब्रह्मा- नन्दानुभवादिव महासुखानुभवविषयसुखानुभव विषयसुखा- पलापात्‌ मनाक्‌ fadd we सुखितं विदधतानुभृतखखमिति यावत्‌ | रतान्तसमयें येषिन्ुखमत्यादरकारि भवतीति का- HUG | तदा तादक्‌ तदाननं दष्टा पनः समद्नेाऽभूदिति भावः। श्रथ च लं विषयतामलभतेत्य्थः ॥ ९२२ ॥ स्वेदेति । मेषधखछ दुक्‌ खेदवारिणा सुरतश्रमजलेन परि- we प्रियारो मक्ूपनिवदं यथा चथा यावत्‌ श्रपात्‌ सादरमव-

SCM: सगेः। ६५३

वाम्तमाल्यकचदस्तसंयम- व्यस्तदस्तयुगया BS ae | बाङ्कमूलमनया AGHA

TA सोख्यजलपो AAT ॥ १२५ ॥ वच्छ TACK छशादरो

बन्धुजीवमिव श्टङ्गसङ्गतं |

SHAT सा नलद्‌ क्‌ तथा तथा तावत्‌ तावत्‌ श्रपढठष्णतां क्षिं नापदिति fed पनः पुनरवलेकने हि दर्षिभंवत्यत्र तु न जाते- व्याखग्यं मिव्य्यंः । श्रय च पिपासारञ्जलिजलेनापि पिपासा शाग्यत्यस्वास्लाकण्डवारिपुरितकरूपसहृश्य wy पानेऽपि पिपासा न areifa चि ्मित्ययैः | एवन्भूतमेमोरोमङ्कपद भं न- मात्रेण पुनः सकामाऽभूदिति भावः NARS I

वाम्तति। स GAGA aT MATS ARTA: HITT wat संयमाय ग्रन्धिबन्धनाय व्यस्तमूष्वेदयापारितं wea यया ऽनया Har tied तदतिरमणोयं कामवसतिखानमुज््व- खमतिनारं बाङमृलं वी च्छ aera avs निरवधि- खखमन्बभूदित्ययः । वीतेति च पाठः। wave दति wom प्रधसावा्वो सुखमेव मास्यं चातुरख्यादि ला त्यज्‌ ॥ ९२५ i

वीच्छेति। सा रणाद री ने चचतम्बमवश्ात्‌ संलग्ेनिंजेमंय- मकव्लसेर्भिं्नवसंतया wy भेाभमानं पल्युरधरं शङ्गेण भ्रमरेण सङ्गतं मिलितं पोयमानमकरन्दं बन्धुजोवपुष्पमिव

११७ उश्षरनेवधचरिते। AGE नयमकव्बलर्मिजेः संवरोतुमश्रकत्‌ समितं न सा ॥ Vee ॥ at विलोक्य विमुखश्चितस्ितां FRAT CATT: | WAN व्यतरदुत्तर वधूः पाणिपडरहिद प्पशाप्पणां ॥ १९७ ॥

वच्छ सम॒त्पद्चमानं स्मितं tagre स॑वरोतं मे पाचितुं उत्प- अमानमेब निरेद्धं array समथ नाभूत्‌ । उन्तमस्तीलात्‌ सलष्लल्यात्‌ प्राणस्य सविधे खितं कन्तं युक्तं cafe तथापि खीयसम्मामसाभाग्यसररणवनत्राद्‌ त्पन्नख् fare संवरोतुमन्न- कलात्‌ BATH च सलव्नत्वेऽपि प्रागरूभ्याममनन्रङ्या fafara इति भावः ॥९९६॥

तामिति। वधू्भेभो विमुखं तिपूनुखं यया तया प्राक खीभूय faafaat कतेषद्धास्वां, विमुखो wit faafaar च वादजोवातां fatten efaatd yaa ईग्ितुनंलस्य पा- fata पङ्कहट्‌ कमलं afan करकमले दपंणस्वापणामेवेन्तरं व्यतरद्दोा, सितरेतुमाचष्ट, यता raat) खनेजचुम्बनव- WHA मेत्रकच्जलं लद्रमिति खत्जावन्नात्‌ साचादुन्तर् दा- तमज्रक्रा कव्नलाद्भितं art पश्येति भावेन दप॑णमेवान्तरं द दाषिष्यर्थः॥ ९२७५

GEE: Ta! | ९५१५

लाक्याऽऽत्मचरणस्य चम्बना- चारु भालमवलाक्य FHS |

सा हिया नतनतनानना SAT- च्छषरागमुदितं पतिं निशः॥ ९२८ ॥ खेदभाजि इद्‌ येऽनुविभ्नितं

are मृत्तमिव wae परिय ।

निर्ममे धुतरतिंशरमं निजे

Sarnia द्‌ नासिकाऽनिलेः ॥ १९८ ॥

लाचयेति । कुषित भमो warerd चरणे पतनात्‌ dar: पर्मिनीलात्‌ पङ्कजा समबन्धेन सुरतारम्भवभादा श्रात्मचरणखच खाया चम्बनात्‌ सम्नन्धाद्धेताः चारु भालं Wats we एव- ऋतं तस Tee मुखमवलोाक्य निजसुरतधाष्चेस्मरणाव्जात- याखष्जयारेतुना मत नतं गत प्रकारमाननं TAT: सा एवन्भृता wit उदितं प्रा्रादयं उदयामतरं वा उदयमनन्तर चकाल- क्रमाय वीयमानः we: कियद वशिष्टः रागा लारि्यं यस्य तं निभे cre: पतिं wx sata! wad are गभृदित्ययैः | tecafwatinnexcit यथा प्रतिभवति तया तादृक्‌ मृखदर्थनेऽपि तस्याः प्रोतिजैतेति भावः । नत नतेति प्रकारे faafe: पतिं ada विवक्षथा षष्यभावः ॥ ९९८॥

स्ेदेति॥ ललारलाक्षादग्रंनसच्चातनिजसुरतधाष्यंस्मरण- aura हिया vat at खेदभाजि अ्रमजलयुते खचदये श्रनुवि-

९५१ उत्तरनेषधचरिते।

खनसायकं निदेश विथमे-

THA चर वेद्नाद्‌यं | दन्तदंशमधरोऽधिगामुका

सा YTAS चमञ्चकार च ॥ १३०॥

भ्वितं परियं गलं मन्ते साकारं Wea चिन्त्धमिव Teg निजै- रतिग्टदुभिः विश्राभ्तिक्रममन्दौष्डतेमासिकानिलेः कता धुता ऽपमीतः रतश्रमा aearey निर्ममे चकार werrrgar- खासाश्चासार्मां इदयप्रतिविम्वित प्रियसम्बन्धात अमापनोादनं an. निमेम carrer वा । arg at ger स गतश्रमः खर्वः सख््ातः,सापितं तादृशं Ter दषेवशाग्मन्दतरान्ना- साश्वासाकामेाचेति भावः ॥९२८॥

aafa ॥ सखूनसायकस्य कामस्य निदेश श्राश्ञा। तस्य विथरमेविंलासेरेत॒भिः श्रप्रतीतचरः पुव्व॑सम्भोागवेखायाम- Wa: वेदनोद्धवा ये दुःखादयः यस्मात्‌ तं caw श्रध- रेऽधिगामुका wee पोडाकारिणं ज्ञातवती । ara अरनि- QUFMG यथा तथा दन्तदष्टाघरमेवास्यु्रत्‌। अनन्तरं च स्परश्ज पोडानभवात्‌ चमखकार ससोत्कारमङ्गकम्पमपि Watt! wrafanada किमेतत्कदा जातमिति षा््या- चाभूत्‌ दन्त दंशं मखाकति (पा०२।२३।६८) षष्टी निषेधः nage i

WITH: Bat: | due

वोच्छय Tea कर अस्य विभ्रमं प्रयसाजितमुरोजयेारियं ।

कान्तमेक्त CTY ं कियत्‌ कापसङ्ुचितला चना्चला.॥ १३१९ ॥ रोषभषितमुखोमिव प्रिया

वीचय भोतिद्‌ रकम्यिताक्तरं।

at जगाद सन वेद्ध af ai

afe शास्सि तव कोपरोपिणम्‌॥ Var It

वीच्छेति॥ दयं प्रेयसां नखेन उरोाजयोाश्परि बुद्ध पुव्वम- जितं कतं करजस्व wee विभ्रमं कापसम्भु मवश्ादोच्छ वारं वारं fatrerrataa कियत्‌ किञ्चित्‌ कोपेन कुञ्चित wate agfear पयायेण गृणाधिक्यवश्नात्‌ विले चनाञ्चल Hawa यथा एवम्भूता सती खयं हतलात्‌ सम्मेगसमये तयां तला woos अतस्तं काम्समैलत केापेन वक्रमपणश्रि- व्यथः । ATA Wires भैम्या व्यञ्ते वौच्छ वो च्छ waa दिदन्निः। woqu स्पुभानुदक (पा०द।२।५्) दति कित्‌ ॥ ९९१९ ॥

रोषेति ॥ बरोषरवितं कापयक्रं ad यस्यारामिषव दन्त- wane: सुखकारिलेन तत्वतः केापरह्ितलेऽपि शजिमका- पेन भक्रितसमुरखीं fret बोच्छ ate दरमीषत्‌ कज्विताजि सनद्दान्व्राशि wat क्रियायां ager aw at इति

4M

१५८ SUCHE? |

कोपकुदुमविलेपनाश्नना- परन्ववाचि छंशतम्बवाचि ते ।

द युक्तसमयेव CHA

मानने विधुविधेयमानने ॥ ९३३॥

अगाद । दति fai हे afa we a भ वेदि wea Sta रोषरोपण्ां चकार ब्रूहि, wife तव कोापरोपशमिति च पाठः, Serve रोापिणमध्यारोापकं न वेद्मीव्या्मनः कोापरोापिलवं गाषप- अति ॥९२२॥

केापमिति॥ garcia दति fa गनु anwar अवाचि केपवशञात्‌ अवाच्यभावके तथा अवाचि गबीभूते तथा विधु- मापि विधेया गुण्ाधिक्यवश्रादिषषेया काया मागना पुजा ae aaa Waifs तवागने रोषरूपेण कुद्धुमेग विखेपनाद्धेता- मंनागण्पोयसोयं caat रण़्िमसन्बादनामा भृत्‌ न कायो | सद्मा दयुक्रखमयेवाप्र्ावसमद्भूतैव किमपि मया नापराद्ध- fafa भिं तुकेमनु चिता केापरञ्चना त्यग्यतामित्ध्थः । अथ वाऽयं सन्मामखमयो राचिरियं ग त॒ कोापरश्चनखमयः, तस्माद न्यदा कापः कायाऽधुना तु त्यव्यतामिन्धर्थः। रथ च wee मुखे र्ना SINT माऽभूत्‌ किन्त यक्रखमयेवकार्थैत्यय- ऋखमयत्वमेव निषिध्यते । अथ च weifue तव म॒खं carat रोवरूषितं wart भवतोति अयुक्रसमया रञ्जना न काची कापस्यञ्यतामिव्यर्थः। Wy कापङ्ुद्धुमविखेपनरश्चना अय-

WEEN सगः। que

शिप्रमस्यत्‌ रजा नखादिजाः तावकीरब्डतश्ौकरं किरत्‌ | रतदर्थमिदम्थितं मया

RUS Sey मणिदाम कामदम्‌ ॥ १३४ ॥ सखापराधमलुपत्‌ पयोधरे

मत्करः सुरधनुःकरस्तव |

कषमया UAVS काया । ज्ोतकाेववष्णवीर्यतथा वद्‌- मग्रवाधनं कुद्ुमविखेपनं युक्त, cary वसंतजेन अमजेना- we ्रीखण्डपाण्डिमेवागनप्रसाधनायालं मं कुद्कमरश्चने- व्यथः ॥ Vea it

fasfafa ॥ = भमि कण्टशम्बि मम we fed तया कामरमिष्छादायि अतणएवेतदथं लदौयकरजरदनचखतजपी- डापाकरणा्थ ्रैमीकरजादिचतपीडापनेादनं कुर्विति मयाऽ faa प्रार्थितं सदिद चिन्तामणिरब्रदाम माला अरग्टतश्ी- कर सुधाबिन्द्‌ fara खवन्घन्ावकीस्वदोया नखादिजा मनखचतादिजा रुजाः पीडाः fed स्यतु ्रमयलित्धथः। तस्मात्‌ कापं मा कार्षीरिति ata: aftafafa पाठे पीडाशाग्यरथे भया लदीयकण्ठे fed सत्वदीयकण्ड चम्बीति area । tar भिदादित्वात्‌ (पा०२।३।९ ०४) WS प्रत्ययः ।॥ १२४ ॥

खापराधमिति॥ हे भैमि मत्करस्तव पयाधरे स्तने सुर-

WHAT इनद्रचापाख्यनसखखखतविश्रेषकारो सन्नखखतपौीडाकरणञं 4u2

१९० उन्तरभेवध चरिते |

सेवया ATTA

श्य र रणो करात्‌ बा ॥ ९३५॥ MAA मम चेदनोाचितो

fred दशनदंशदायिनः |

Twa सुदति वेरमस्य तत्‌

किं त्वया वद्‌ विदश्च नाधरम्‌ ॥ १३९ ॥

सापराधं VHT VAT तस्याः सकाण्द्धवतीति wear व्यजनवोजगसलद्धूतया सवथा रपत्‌ । वा Waal एतावत्था- पि सेवया यदि न omafe तहिं भूय एव पुनरपि we कर- सव चरणा करोतु संवाहयतु | चरण संवा इने इपराधमाजनं भवति। तस्ाललदयं करोालित्य्थः । अथ च चरणे सन्भागाये ऊर्वी करो त्ित्य्थेऽवसेथः। अथ च गानव्कंरन्नमद्िकायक्र- त्वास्वतङ्चे सुरथनःकरः, तयाचापराधोा ATT | WS च मे वरधन यक्रमेवेति पयोधरे तत्कारिणां न कोऽपराधः, द्यपि भवेत्‌ तचापि व्यजनवीजनसेव या वले पितञ्चर संवा इ- नमपि करो लिच्यथंः। भूय एष र्ति पाठे एष मत्करः | TAI खदिल्यादडः। धनःकरः दिषाषिभेति (पा*२।२।२९) ढः। ्सुसाःसामर््यं दति (पा०८३।४४) परे विव्ज॑नोयस्व खः। करोतोति करः पाद्य्‌ | सुरधनुषः ST Cf ष्टो समाः चाना ्तायुच्‌ । मिष पाच्तिकलादुद्धिः॥ १५९५ ॥ आनमस्येति । रे सुदति ममाननस्छ चेद्यदि श्रनोाखितो यना

QVM! a! | ९९

दौपलापमफलं BUA य- स्छत्यराइतिषु मच्छिखामणिः |

ना तदागसि परं समर्थना सोाऽयमस्तु पदपातुकस्तव ॥ १३७ ॥ इत्यमुक्िमुपडत्य कामलां मण्पचुम्िचिकुर कार सुः |

निर्यं यथातथा दश्रनदन्रदायिभेा दम्सतदानन्नीलस् तश्मा- We यद्यपराथिता TAY अ्रपराधकारिणेाऽख्य मश्यखस्याधरं विदश्च अतितरां खण्डयिला लया किमिति तद्‌ग्मरश्नषर्ूपं at म ran लवं वद कथय, wie तु अयराभिगेाऽस्ावयवमेषं <a: wefan वैरनिर्यातनं ae तथा च समः समाभि- frard: ॥९२९२६॥

दोपेति । ₹े मैमि ये मच्छिखामरिक्सत्पटाइतिषु acre- TARTS, सतोषु लव्वावश्राक्मखवाव्ादिना लवा कतं दोप- ard खकिशरोरेव तिमिरनिराकरणशादफलशं व्यथे व्यधन्ल। We Heals BITTY पर कवलं करावखम्बनादिवत्छम- ear परिदहागा ने असि तस्नादुपाबान्तराभावाल्छाऽयं मेा- feafewa पद्याः WAHT वन्दाङ्रस्त्‌ उपाथाग्नराभावे डि गमस्कारणापि अ्रपराधमाजंनं कियते तखयादरबमपि नम- खकारं करोलित्ययः ॥ ९३७।।

इत्थमिति । स इत्थमुक्रप्रकारेश कामलां सामयक्ां उक

दर्‌ SUCHATULA |

श्त्ममोलिमणिकान्तिभङ्िनं तत्यद्‌ारुणसराजसङ्गिनों ॥ VRE ॥ तत्यद्‌ा खिलनखानुविम्बनेः

डः. ~

खः समेत्य स॒मतामियाय सः। सद्रभूमविजिगोषया रति- सखामिनापद MAP HATZ ॥ १३८ ॥

वाचं VIE SIUC प्रणामकरखवन्रालख्पचुभ्विनः warufinfagc: Rut wea स श्रात्ममालिमशिकान्तिभिं- ofrarafegirara भङ्गिनी नदौ at तत्पदे भेमोचरणे aga WEVA तत्छङ्गिनों सम्बद्धा श्चकार । प्रणनामेव्यथः । गथ्याख रक्रात्पखसम्बन्धा यक्त एव । तस्परम्बोत्यनेन भग्या- यामेव प्रणामः सचितः भङ्गास्तरक्ाः emai सेति fa- द्रः ॥ ९२८ ॥

afefa छतप्रणामः स नखः खेनिंजेखच्याः पारयार- खिलेषु दश्रखपि गखेषु जातेरगुविम्ननेः प्रतिविम्बेः समेत्य भि- लिला {a भूमा बङलमेकादशलं तस्यापि सपद्धावश्नादिजि- गोषया जेतुमिच्छया उपद अ्मृत्तितामेकादब्रमूर्तितां धार- यता रतिखामिना कामेन समतां साम्बमियाय मदीयः we- agqarewa धारयति afe मयापि तावल्सद्याकन भवितत यक्षमिति । एकादभ्रलं यदि कामे धारयन्ति भेमोदशगयख- सञ्जातखप्रतिविम्बसम्बन्धका दश्रमू्तिधारौ नलस्ेनापमोये

WCW: सगेः। ९६९ STAG कुर्‌ कापलापनं पश्य नश्यति छशा मभोनिशा | एवमेव a निशग्तरे वरं VARTA ALMA TWA ॥ १४०॥

तेव्यभूतापमा | दद्रभोतीति पाठे Watewat Tw Wa: विजिगोषया तदपाकरण्णाद्धेतार्ययेकाद शमृन्तितां मदनो धा- रयेत खप्रतिविम्बये गादेकाद मूत्तिं नं लस्तेना पमोयेतेत्य- चेः weraasrwaeg प्रतिविम्बितं इति भावः। cert WANG उपदशः | सद्या Bafa (पा०२।२।२५) समासः। WOM THA (पा ०५।४।७द) दति डच्‌ । उपदा मूलय चरोति समासः ॥ ९३८ ॥

आसख्यतेति। एष तां इति आर्त अवाचत्‌। इति fat हे भमि लं कापलापनं कुर्‌ मधोार्वसन्तस् ew दिगापे्या खभावत एवास्यपरिमाणा अरय च प्रतिशणमपकलोयमाना निना मश्छतीति, wa कापापरिव्यागे एवन्मरकारेखावरिष्टा राजिगै- frafa, wary कोपं HE) त॒ पुनस्तं एतमेव Trang गिज्ा- न्रे आगामि राश्यन्तरे featiwar अधिकपरिमाणशायां निजिरतंराज wart अगुरोव्छसि कामयिग्धसे चरमे waite fae ST तदा कुर्‌ ददो सम्मागाथे ves भव ae कोपमिदागोमेव चेत्‌ करि सि तरिं तदा कि करि- afa aqize कोपं निशानराये खापयेति लाकिकरीत्या-

९९१ ख्षरनेबधचरिते।

साऽथ नाथमनयत्कु ATE पाणिगोापितनिजाद्िन्पडजा | नत्मणामधुतमानमामनं

WTA TTA विलम्ब ॥ १४९१ ॥ Al मियो रतिरसायनात्‌ पुनः , WFAA VAT |

WAT लावत्‌ ATS त्यजेति at Hat प्रार्थयति Gree: | area च शिरःख्थाल (पा०२।४।५४) m1 we तिवक्रीति (ato a WR) BE fearwEi ९४० i

सेति । श्रथ प्रणामभाषणानन्तरं word मा कार्वीरिल्या- दिव चनप पाशिभ्धां गेपिते निआद्ठिपद्जे यया तथा तख प्रणामेन धते निरस्ता मागः के पजमादामीन्ं वसेवम्भृतं आननं प्रवादान्‌ wt खस्ितमेव विलन्वतो कुव्वोणासती सा सुदती गाथं छतार्यतां रृतरत्य्तां अनयत्‌ प्रापयामास तावन््माचेण wearafeta Bla UW UBUN

aifafa at भियो उन्योन्यरतिरसस्यानुरा गरसस्वायनात्‌ WTR: परस्यरान्रागविद्द्धेरंतारथ च प्रोतिरोव रसायनं प्र ान्तसुरतेच्छायाः पृमरुष्लोवभौवधं तस्ाद्धेताः पनः खब्बुभू- मनम सरताभिलाषिचिष्ला बभूवतुः | दितोयस्रतेच्छ जाता- fame: | तु om: रजनिखयार्मनेारथं दितीयसुरतवाञ्ां म qua विषेहे। यतः दुष्टा afr यसाखया। we जोवितं

SSH: सगेः। ६९१

चमे न तु AMRIT

SSH रजनिरण्यओवना ॥ VBP It खप्तमात्तशयनीययेस्तयोः STAT व्व प्रियां प्रियः! BATH विम्बपनजेः* सान्तरायपदमन्तरान्तरा ॥ १४३ ॥

स्वं SATA GM खश्चातप्रभातसमया। अय ATT TAT जग्ध दुषटमेषेति। यदा ware आसन्नवादिरहसन्भावनावन्नादा दुष्टा ABST जनो वेढा Gat सा TA | Tarawa | wart foal परं प्रभातसमयस्य सच्चातलाल्छम्भागं म चक्र ठुरिति भावः। अन्याऽपि सुरतविषये यद्रषायनं वीखटद्य्थ- भोषधं Gaara: पनः पुगः सुरतेच्छंभंवति । अ्ररूपचित्ताऽन्यापि दुष्टा वधूः सपल्वादिः Ata: समभागं म Waa! जननं fa: जनिघसिभ्वामिण (fac कोा०।खउण्४पा०२०२ पतर), अगिवद्योरिति (पा०ऽ।२।३५) न afe: 1 कलापद्ति (पार ६।२।९९९) Ve: परे समासानकविधेरनित्यत्रात्कबभावः ॥ ९४२॥ |

eyfafa । खघ्ुमाच्तं श्यनोयं war याग्धां तयोर्मध्ये fre: faut प्रति St रहसि खितलात्छ च्छन्दं यया तया आख्यत

^ अधरद्‌ानपानजेरिति पुरकान्तरे पाठः। 4 तथ

८६१ उभ्रनेषधचरिते।

देवद तयमुपगल्य निरयं धमममोतिहृततादशागसः |

WY सेयमपराधमाब्नना- ओवितावधि नलस्य वश्यता ॥ १४४ ॥ स रणः सुमुखि aaa

तच्च UMAR येन TES

श्रवो चत्‌ । fea वचः परस्परमधर विम्बस् पानं तथ्जैरम्धवैः परमागन्दकारणेिंमितेरम्मरान्भरा मध्ये मध्ये साग््रायाणि विक्नानि fam काशं अरगच्ारितानि सुप्तिङून््ानि पदानि यच ॥९४द्‌॥

किमुवाचेत्याइ | देवेति । रेवदूत्यमुपगल्य अङ्गोहृत्य free यथा तथा धम्भाद्भोत्था चिक्लष्टद्या दूत्याकरणे प्रतिश्चुतापरि- पाखनाडुरी खयेतेति खण्यमानाद्धन्भद्धीद्या wees वा भो- तिनंलोपलकणा तया हेतुभूतया तं ताद्‌ ब्रमनिव्वाच्यं भवत्‌ पोडनरूपमक्रप्रकारमागाऽपराधोा येन तस्यापराधिने नखख na जीवितावधि यावष्लोवं था वश्छता भवदघीगता शेयम- पराधस्य asa wefan aq श्रद्यप्रशति यावदहं लोवामि तावन्तव वश्यः किंकर एवति प्रतिश्चां तथ्यां मला तमपराधं चमसखेत्यवाचदिति भावः। माज्जना ख्छन्ताद्धावे BUN ९४४॥

util & सुमुखि यत््नदीचणं स एष नलस्य aa VET

WIM: Ua! | ९६९७

FAIRY सुधयाऽभिषेचनं

यस्व द्‌ क्गपरिरम्मविभमः ॥ ९४५॥ ma किं इदि et: प्ियार्पणं

किं शिवाद्रघरनं शिवस्य वा |

महान॒त्छवः श्राभगवदनत्वारेवेत्यथः। अय च यत्र महत्यपि काले भवदोषषणं ष महानपि काखः सुखरूपलात्‌ च्षण्तुल्यः सुखेनातिवाहितुं शक्य इत्यथैः । तथा येन त्वददिषये मदोयेन मदिषये तदीयेन व्यापारेण लं रज्यसे प्रीता भवसि, तख तदेव मम GE राज्यं लदनरागरेतुव्योपार एव Way नतु खकलभूमष्डलाधिप्यमित्ययेः। तथा यस्वदङ्गसय परिरा- विभ्रमः ्राखिङ्गगविषासः लच्छरौीरेण मदङ्गे wat वा परि- Tafa: तदेव नखस्य मम सुधयाऽग्टतेनाभिषे चनं अमितः खानं सुधाभिषेकादपि भवदक्षसकङ्गः सुखकर Tae: | war waa मम सकल पुरुवा Vay ATH ATT: ॥ ९४५ ॥ अर्दति। et: ओीषिष्णाः इदि भियापंणं ख्या: सधा पनं किं गाम we सुखं । तया वा अथवा शिवस्य चिवायाः षा- war अर्द्धेन wea fa wa actuate: तदि किं माम परमं eefaarwagre मनु तज्वि मेमि महेषु खुरतासछवेषु तव तं अतिप्रषिद्धं सुरिदुदन्वतानदीखमद्रयोरिवान्षयं खम्ब- ग्धमभिलजलेापखम्भन तादाम्यलच्णं अयमं GWA Warae-

fafued वा सम्बन्धं कामये वाञ्छामि दृटदेवताभ्ब दति 4 ति 2

६९८ उलरनेषचघचरिते।

कामये तव मदेषु तन्वि सं

नन्धयं सरि दुद म्बदम्बयम्‌ ॥ ९४९ ॥ raat मयि ढा ममेति षौ- TATA रब कः |

यदिभूय दणवदिवस्यतिं

क्रीतवल्यसि द यापणेन मां ॥ Ww ॥

Re: मदेषृत्छवेषु मध्ये तव खरिदुग्व वमेव कामये गलन्यदिति at रेदि france fare च जिवाद्धंवटने आखिङ्कना- दीनां एयक्खितमिश्नरे इसाथ्यलार्‌ाखिङ्गमारिजन्यं सुखं ता- वश्रास्टेव किग्वेकर भ्स्यभ्ंमा बजन्यमेवास्ि तस्ादावयोर्यदि yum afe तदा सरतसमये चौर वरेकभावोाऽख्ठ) यद्ए्य- afae aft नदीषसद्रजलवन्ता दाग्यमेव भवतु न तु इरि- खच्छाटिवद्धेरोशेख दति भावः) नन्वहमिल्यपि पाठः। तव मयेति पाठे अथमडइमिह wera मया सड aaa तादृ सरिदुदग्वत्ं कामय दत्ययैः॥९४६॥

धोयतामिति। % भैमि मयि a ममेति धीर्निंिता बुद्धि- धीतां weati मयि खबुद्धिराखुंषारं लया क्रियतामिति वक्रमेव अभिधातुमणयवका श्नः अवखर एव कः श्रपि तु तालिकेऽर्थं एवं वक्रमवकाश्रलेभाऽपि नासि । यद्यस्माद्कताः दिवस्यतिमिद् कण्वेन TS वसते णवरेव यथा तथा टणमिव परित्यव्य दयारूपेख पणेन मुख्येन मां क्रोतवत्यमि। उदासीने हि मम

CVV: TI! | ६६९

प्रएवता निर्टलमालिमिभ॑व- .. दाम्विलासमसलक श्या किल | मेघराघवविवज्यजानकी

MAM भयचलासि वोक्तिता ॥ १४८ ॥

बुद्धिः कार्येव्या रोपः प्राथ्यते । विक्रीय मृख्धेन WIA wala तु wa न्याग्यमद्येवेति तदारापा न yraa इल्यः यदि मयि wa नाभविष्यत्‌ तदं we परित्यव्य मां नावरिख्यः टत- वत्यखि तावत्‌ तस्मादेवमपि मया याचितुमयक्र मेवेति। तव fa करोऽस्मीति मावः | दिवस्यतिं दयापणेनेद्येताग्धां इग्रापेचया व्दपेखया वाहमतितरां गुणवानिति aa इति न किन्तु मड- रथे तव WS Va: । खा यावच्लीवं कार्थैत्यथैः ॥ ९४७ ॥ weafa ॥ किल कदाचित्‌ समये आलिभिः स्दीभिः सह aad भवत्या वाम्विखासं कथासंवादःं निरतं पञचादा- गत्य BTA यथा तथा वरद्‌ानाददृ ्त्येनावगृष्टे यथा AUT we नितं रहसि fanaa मच्छवणश्डाभावात्‌ Te weed खखोभिः सह waqdard किख अमेः पञ्चाद्‌ागमनाद इृष्टीकरण्ादिना कपटेन श्टष्ठतासतावा मया लं वीकिता शवम्भता दृष्टासि । किम्यूता मेधं वकी परीका अकारणे ओ रा वेष fara त्यक्ता खद्िन्नेवानरक्रापि जागको ष्टणेा- तोति ABST सोतेव मयेन खत्था गञ्द्या भोत्याच व्याड Wr तस्मात्‌ किंकरभूते मय्यन्यथाधोनं कार्येति भावः। यदा

rey Sucaagqafer |

सुप्रपतरविनिमोलितक्ुपात्‌

कच्छपस्य धृतचापलात्‌ TATA | AAG सरटाष्िरोधुतः

खं भियेाऽभिदधनीषु वेभवं ॥ ९४९८ ॥ त्वं मदौयविराग्या निजां मोतिमौरितवनो THAT | नेञ्द्ितास्ि भवनों तदित्ययं व्याइरदरमसत्यकातरः ॥ १५० It

यद्माद्वौता दृष्टासि aarcay मयि तवानुरागाऽखीति नि- चित्य धीयतां मयि विवेक्रमयुक्रमिति भावः। राघवः गोाजा- पत्ये विदारेरारटतिगणलादञ । asa तु यञजञेश्वेति (ate) ९।४।६४) BHI) तेग रघूणामन्वयं वच्छे इति साधः NASH

gifa afafa aati अयं ae: at प्रति दति arate व्याहरत्‌ Sars | अभयद्‌ानं प्रादात्‌ दति fa रे afa कदाचित्‌ ख्खोखमुरेन बद गेष्टवां प्रसङ्गात्‌ काकसमादिभे- तीति तथ्यं कथ्यतामित्यन्यान्यं waar कृत तप्तानि qari wufe यद्ेवम्भूतोऽङ्कल्यादिना स्ुष्टमाजः सम्‌ विशेषेण निमीलितः खद्धुचितस्तस्मात्‌ सुपाश्व्नालुसंञ्ककारेषधिविश्रे षात्‌ सकाजार्‌दं सुतरां विभमेमोति कयाचिदुक्रं। va चा पलं येन खभावत एव चलतः कच्छपस्य पलन्मांसात अड

QE सग॑ः। ९७१.

सङ्गमय्य विर ऽसि ओविका येव वामथ रताय ATT |

मिति waet कथितं । अनिशं fatrydt मद्धानं कन्पयतः प्रति्लण मन्यव्ात्‌ सरटात्‌ छकलासात्‌ सकाश्ादहमिति श्रपर येत्यें लह्छख्ठोषु खं निजं भि्ाभयय्य वेभवं रतु अभिद- धतीषु भाषमाणस सतीषु कयाचिरस्माभिनिंजभयरेतुरुक्र- warty कथ्यतामिति लं wan सति गलवियागाद्धेतार बिभेमि लकमाचमपि तेन न भाव्यमिति तस्मादेव विभेमि म लन्यष्मादिति मदोयविरहाश्निजां भीतिं रहसि श्रितवती लं मया safe यस्मात्‌ तस्मात्‌ asad: । अं भवतीं कदाचिदपि arfegqarenta, यतः wea नानाप्रलाभगविषये कातरो wie: भाविनख्यागस्य रैवाधोगलान्ञासत्थवादिल- fafa भावः । यदा श्रषतोव्वकातरः खतीषु विषये भीर्रोव अतस्ङ्भयनिराकरणाथमेवमवददि्यथः | कपेति woe इति तीदादिकात्‌ afatr निष्टा भिरोधत दति किवनां ॥९४८॥९१५०॥

खष्गेति। हे मेमि दल्यते रेताः weer कुपितयेव निद्रया wat राजा waa आसन्लतयानभूयते। किमिति fan® । इति fai & Mater Aare निद्रा face विवा- हात्‌ wei वियेगखमये वां gat खप्रदश्रनादि वशात्‌ ayaa wa प्रापय्य यवया: जोविकास्ि प्राणधारणदेतुरभूवमि-

gor उक्षरमेवधचरिते।

चन्त दत्थ इनि श््टयावयो-

निद्रया किमु नेपसद्यते ॥ ९५९॥ दशं निगदति प्रिये दशो Waar कियदियं न्यमोलयत्‌ |

We: | तत्वं war मम सम्बस्धिनं शणं अवसर वा अथय विवाहागम्तरं सलकायंथे रताय यवां <q: राजिखचले मदौीयखमथ एव सुरतख्छ क्रियमाणलात्‌ इन्त ॒कष्टमनचितं छतं उपकार म समरथ इत्यथैः। श्रापदि शतापकारा डि तदीयेऽवसरे wae दन्ते सति कोपात्‌ खामिसमोपं नागच्छ- तीति, srafe छतापकाराया मम राजिरूपाऽवसरः सुरताय दर्ता यवार्गभ्या, aU तु मदौयावसरसय Varsha ae दन्तः प्रभा- aq सुरतल्येव करणादिति कापवश्नादिति बाऽऽवयोाभिद्रा नायातीति नखस्तामयेा चदित्यर्थः। श्राप्रभातं ताग्वां कामके- wa: छता इति भावः। म णमिति पाटेयेव जीविका ver मम रताय Wary quaway समयंन दत्य डति रषटयेति व्याख्येयं | सङ्ग मग्य खपि शघुपृ्योदिति (पा०६।४।५६) रेर- area: | जीविका कन्तरि्खर्वां ष्टी feta द्विवचने वा- AST: UVR ॥

दैद्‌ग्रमिति। दयं परिये ईद श्मेवम्पयकारमन्यदपि निग- दति सत्येव सष्मदाद्धषात्‌ सुरतानन्दजश्रमादिति यावत्‌ | तस्म्ाद्धताः दू भ +4 कियत्‌ न्यमीलयत्‌ किञ्चित्‌ निमीखितवतो

STU: सगः। ६०९

प्रातरालपति काकिले कलं

जागरादिव निशः FARA ॥ १५२ ॥

मिथितेर्‌ मलिताधरं ; मयः

VAN AAT |

Al ततोऽनु परिरम्भसम्पुटे

पोडनां विदधते Fax ॥ १५३॥ अमसश्चातया निद्या भ्रयाजिकयेति जेषः । निदद्रावित्य्थः। आनता fe निद्राति सव्मदादेवं गदति ख्तीतिवा दृत न्वमी- waa । षष्मद्‌ादिव प्रियपरियोाक्रिश्रवणस्जालरषव्चा दिवेत्यथंः। आनन्दा तिश्नयसुखमनभवन्‌ fe निमोखितदूग्भवतौति म्रती- यमानोाल्र्वा ati कियदित्यनेन दूशेद्धंनिमीलनसख खचित- argued तस्याः खचितं । केव । प्रातः काकिले कलं मधुरास्एुर- ध्वनिं srvge ्रालपति सति कुमदिनी दव यथा निभोखि- araet भवति तथेयमपि । कस्ममादि व मिज्जा राजिसम्बज्धिनोा जागरादिव राचावनिद्रो fe aragar चुषेनेन निमोखयति कुमुदिन्यपि राजावनिद्रावशादिव प्रातनिंमोलयति, तस्मादि- यमपि प्रतीयमानेश्रे्ला। न्यमीमिखलत्‌ दूति पाठे णो चरिः भ्राजभामेति (पा ०७।४।३) पाक्िक उपधा Was) जागरात्‌ भावेद्यञि जागरा fafwaufefaqia (पा०७।२।८५) टद्यप- वादा गणः ॥९५२॥

मिश्चितेति। ततेाऽनु तादृकप्रियभाषणमध्य एव भेमीनिद्रा-

मन्तरं परिरम्रूये awe सक्ेषपरि कायामिति यावत्‌। ATs 4 0

(७8 suctauerfra |

तद्यानायातरंइन्कलककलितरनिश्रान्तिनिश्वासधाराऽ- जसखव्यामिश्रभावस्यटकथितमिथप्राशभेदव्युदासं । बालावक्तोजपवादरकरिमकरोमद्विनोर्वो A शिङाख्यातेकभावेभयशटदयमया न्द मानन्दनिद्र॥९५४॥ पनरपि पीडनां गाढाखिङ्गनं विदधते gaat ता, मिथितो परस्यरागमौराखघरिते ऊरू vat fearat ager भवति तचा, faa: पानवभारन्यान्यमिखितावधरा wat कियाय कथ भवति तथा,खप्ने वोचिताः परस्य रक्रियाः अन्वान्यचम्ब- मादिव्यापारा यस्यां तद्यथा तथा fara: | सोरनीरा- faye wen निद्धितावित्य्थेः । पीडगां । ष्यन्तलाशयुच्‌ ॥९५२॥ तदिति। तत्‌ इन्दं स्तीपौममिथनं श्रानन्देन सम्मागसुखम- te fagt अथात्‌ प्राप। fearat निद्रासम्बस्िश्चासानां याता- अातयोामिंगं मप्रवेश्रयाः सम्बन्धिनोारंइसा वेगस्य लेन व्याजेन कलिता agra या रतिश्ान्तिनिश्ासधाराः git खञ्चातनिश्वासपरम्परास्तासामन्यान्यमजस्ममवरतं सुतरां व्यामिश्रभावः निद्रावज्षभेमोनासानिग॑तश्रासपरणग्यरासु निद्रा बन्ननखनासान्तर्गतजिश्वासपरन्यराः प्रविष्टा एवं aural i इति मिश्रोभावार्थमिव यातायाते, तथा च जले जलप्रवेशवदर्न्योन्य- जिश्वासपरम्पराश्टां a नितंरामभेदेपलम्भ ईति यावत। तेभ कटरंभूतेन स्फुटो स्पष्टं कथिते मियाऽन्यान्यख्च प्राणानां मेद च्छद खा मेदनमाज्नः WSR यस्य तत्‌। तथा बालाया वराज स्तना तज UATE: Tawa: तत्पचवललोषु दन्तमानाः करि

GVH: TH: | ९७५

MCG कविराजराजिमुङ्टालङ्ारद्ोरः सुतं

MN सुषुवे जितेन््रियचयं मामल्रदंबी च यम्‌। यातोऽस्िन्‌ शिवशक्तिसिद्विभिगिनो सोधावभव्ये मदा- काव्ये तस्य छने ATTA सर्गीऽयमष्टाद शः॥१५५॥

we: कल्दरय्यादिरचिता “fanaa africa चिद्ितंनि- द्राखमयदछतगाडालिङ्गनवन्रांलद्नप्रतिरूपकं रतं sifrare- uz foes तेनाख्थातेा नितरां we कथित एकभाव एकल्म- भेदा य्यैवम्भुनमुभयेोर्भमोगखयो हंद यं वशःस्यलमय च चिन्त- va याते्यादिकालेव्धादि च दयं क्रि्याविभ्र्रणलेन वा wei wae अरोरे कवयश्च sae वसिं तमिति Fa) उभ- ओारपि भिजजितश्वासलादेकप्राणजनब्दङ्गेवाद्‌तोकितं॥ ९४५४॥ अओडषंमिति । पूल्वोद्धं wian| fare यक्ख fafgedy जिब्रन्रक्रिखाधनं यज ङतं जिवज्नक्िसाचघ्ननामा गन्धः | fraa- wifa utd जिव afm: शिद्धियंज जिवभश्छिप्रतिषादका खन्द fate: we भगिनौ एककटंकलान्तस्य विषये साभ्राचेण ज्राभ- मथाद्रभावेन भव्ये NG तककसरसश्नब्दार्यन्वासे नलोयचय- रिते अष्टादन्नानां ore: खगः समाप्तः | fraufafatecte मथा wafa खचितं । सोभाजमित्यज भावे युवारिलादष। अर्टादन्नः। तच्छ परणडर्‌ (पा०५।२।४य८) ५ ९५५ ॥ इति ओकेदरकरापमामभ्रीनारायणपण्डितहते नेवधोय-

WRN WHITH: VA: Fars: |i 402

उश्नरनेषधचरिते।

Waray: षैः |

Birra era Rt जयतः |

निभि द्मितामािङ्गलां विवोधविधिसुमि- निंषधवसधामोनादस्य प्रियादमुपेयषः। श्ुनिमधुपदखम्बेदगधोबिभावितभाविक- शणुटरसग्डशाभ्यक्ता वेतालिकेजंगिरे गिरः॥ ९॥ निश्नीति॥ सर्गसक्तिःस्पष्टा । वैताखिकैरवंन्दिभिर्भिंरोा ज- भिरे, ऊचिरे । किम्भूतेः । fafa राच | बाख ठद्धिरवपःपुष्टिः WHI बलं मदः ewan feat मनः wefeafa चेति वचनाद्ष्दश्रकस्यश्रतायुषः परषस्यावसानेपखलकाऽवखा विशेषा twa: स विद्यते येषां ते दज्नमिनेा दद्धास्तेषां भावे cufam तामालिक्गन्धां अवखानं प्राप्तायां सश्चातप्रायप्रभा- तायां यामिन्यां प्रियाङू भेमोषमीपमुपेयषः प्राप्तवतस्तया खड निद्धितसछ निषधदेश्रवदुधाया Wares कामस्य नखस् विवा- धाथ गिरं विधि्युभिः are fares fat: । कीदृश्या गिरः ओद त्यो; अवणये मेध waren श्रतिमधुरा way खु्िखन्त पदमाला AG ser वक्राहषादिरचनाचातुर्येण विभाविता

Safa: TA! | ९७७

जय जय मदाराज प्राभातिकं स॒षमामिमां सफलयतमां दानाद च्छा दंरालसपच्छणाः।

ष्वजिदत्या वयश्चनाव्यापारेण प्रकाशिता भाविका रत्यादिदखा- यिव्यभिचारिखहकारिरूपेभंवै्यक्ता, ज्ञापिता इति चयावत्‌। ATA: स्फुटाः प्रसलतरल्ेन बाछिशेरपि प्रतीताये रषाः WHIT aay नितरामभ्यक्राः Vala: सिक्राः एकपदमपि नीरसं यासु मास्ति ्रतिरसिका मलप्रवाधाथं aes प्रातव्थममारममिव्यर्थः। रत्यादयः स्ायिभावाः fatere- यस्त्रयस्तिं शरव्यभिचारिणः। वैतालिका वोषकरा इत्यमरः, दत्रमेऽवसछा विशेषो विद्यते यस्यासा cum, अति ce दति WAST अब्दः । दश्मिन्या इद्धाया भावा दश्मितेतिवा। विशिष्टस्ताला वितालः afae येषां ते वैतालिकाः frafafa (पा ° ४।४।५५) ठक्‌। सखश्रायिका दृत्यथेः । तदु-क़ । वैता- शिकास्तु कथ्यन्ते कविभिः शखजन्रायिकाः। tra: प्रवाघसमये चष्टाभिश्यास्ठु घाष्टिकाः। जगिरे twee कर्णि aes अ सिन्‌ सगे wa दति यावद्धरिणो इन्दः ॥ ९॥

जयेति ॥ भे महाराज लवं जय जय सर्व्वीत्कर्षेण वन्तं ख | a tat ngacat प्राभातिकं प्रातःकालसम्भवां सन्ध्यादि जनितां सुषर्मां परमां शाभां दरमीषत्‌ wee तत्कालमेव जिद्राद्य गादीषदुणमयुतेऽद्ध किषितपच्छणो यये र च्छा ज- याखूयादानात्‌ विषयोकरणाद्धेताः सफलयतमां, श्रतितमां

qos BUCRAWALE |

DAA Tear Tag बिदभला ` प्रियजनमु खांभाजानुङघं यदङ्ग न APS ॥ २॥ FAUT CM AMAT TAA रुचो- निचयसिचयां शाश शक्रम निररं |

सफशां ot) लत्छतद ङनेनेयं war भविति तस्मा ीच्रम्‌- cwefa ara: । विदर्भजा watrerd waren: सकात्राक्छी- WHATS तव प्रथमं Ta भरातःकाल्लभवं yo Nae METS WHGAG तत्‌च्वाने Aaa wera उत्थितः खन्‌ wavirher- तमेमोमुखमेव VWs WAG: | aera हे wy कामिन्‌ भिषजनख्य म॒खाभाजादन्यत्‌ Gyaad aye waray वस्तु mife) wager प्रथमं प्रियजनमुखद्‌ भगं क्तंव्यमिति न्ोकिको खितिः। aw: 7 मैम्युन्तिष्ठलिति भावः। दरा- wage तत्कालमुदद्धस््र जातिः। पखाख्छयमं पवेमुत्या- नमिन्युशमङ्ुलस््नोजातिञ्च । जय जयेति serait fram: | प्राभातिक प्रभाते भवेति, stags | सफलयतर्मां षफल- WAT तत्‌ करोतोति (पा०२।९।२६।वा०९) UAT चारि तमपि किमेन्तिङििव्यामुः (पा ०५।४।१९)। अग्येत्यायं श्रपाद्‌ानं परोष्पायामि (पा०२।४।५२) एमल्‌॥ २ ॥

वरूणेति॥ दे राजन्‌ WUC मद्दिषी Crt रसो प्राची रित्‌ दिक्‌ इनः प्रागभागे अरह्कःप्रारम्भभागा एव निजमुखं aq तिमिरत्यागे प्रबादमिषान्नेमेलव्याजात्‌ समरं सदासं wa

Bafa: att | ९७९

सुदिनिमरं पश्यन्तोवं प्र॑सादेमिधादसा मिजमुखमितः सोर धन्त TAT रित्‌ ॥ ३॥ अरमशतितरास्तादक्‌ तारा न लाचनगाचरा- सरणिकषिरणा यामश्चम्ति क्रमादपरस्पराः |

विभि, outed । कथंभूते ace शृडिशो भार्या प्रतींची- माशामासादयन्तं भिगच्छम्तमतएवं रचीनिंचथस्य काज्ति- wavere सिचयस्य वस्त्रस्य शा भागा स्वेषामपि ia sat ywee क्रमेरोकेकभागापागमक्रमेण निगेता swat यस्य नि- रक, श्रथ च बिवस्तं श्रमं तुहिनमदसं पण्ठन्तोव। मय्यनुरक्र- MIT यभा गऽमदि दानीमेतस्यामनुरक्र इमां दज्रामापन्ना$य- भितौव शसतीश्धर्थः। अन्यापि मारी अनृरागातिविहलं गल- wat परस्नीसेवमाभं विटं दृषा म॒खं सोर करोति, प्रा्था- भदशेारथेऽग्डत्‌ | प्रतो््यां व्वरूणकिरशप्रसरणवश्रा खग्दरनिः- ्रभोऽखं जिगभिवुरसि । तस्मा चोचं बद्धखति। ster भ्र दतीयेति (फा०२।९।२०) योागविभागाते समासः । ततः वष्टोखमासः | इतः मक्तम्य्येतशिः | एवभ्भूतं सं cet दते sargafrafa इता Qaarneera प्रसादमिषादितिवा। शग्बन्धं पञ्चम्येव Fe Il

अमहतीति ॥ मा राजम्‌ अ्रमहतितराः Seats खुदा- तरा भ्रुवारंधत्थादयलाराः CITT तादृक्‌ पूत्वंदक्ताचमगेा- खरा न भवन्ति SEITE GMa । पृथ्वेमपि चशृद्मतापि

६८० उ्षरनेवधचरिते |

कथयति परिश्रान्तं राजीतमः सषयुद्धना- मयमपि द रिद्राणप्राणस्तमोद्यितस्लिषां |! ४॥

महता VAT या Twa al इदानीं Wray म Tawa एव Ta: | तादृश्यो बङसद्धाः WIA: प्रका ्रमानाञ्च यास्ता- रकाः खात्याद्रमदयस्ताः सम्मति सुतरामण्याः Wary सत्या Taree ग wai वा। यस्मात तरणेः र्यस्य किरणाः SITU: अष्टमरमिकया सततमविच्छेदेन YS: सन्तः कमात्‌ ut गगनं wef गारन्ते। सर्यकरस्यभरवन्राज्जिःप्रभ- लात्‌ तारा ग इष्यन्ते cae: | तथा दरिद्राशाः Sen: प्राणाः असवा wed warse जिगमिषुः । we तमोद चिते fawrareeat ऽपि राजितमसा खद युद्धनां बङ्गामं कवं तनां fanfaat परिश्रान्तं सामस्येम ग्जाजिं रण्पातं च कथयति । न केवखं faa एव दरिद्राणप्राणाः किन्त चन्द्रोऽपि इत्यपि शब्दार्थः श्रतिशयेन मदतव्यामहतितराः । wetfa (पा०६।२।४२) इखः। तता न समासः । गोचरः पुमान्‌ । अपरे चं परे च अपरस्पराः Bata क्रियासातत्यदति(षा०६। ९।९४४) भुर । Ut खततमविच्छेदे नाञ्चन्तोत्ययेः। we युद्धगां atefa (पा ० २।२।९ ६) येः कनिपि वनोार चेति (पा ० ४।९।७) SY रेफान्तादे्ख्च WHT वनोानदश्र (पा०४।९।७।वा०९) दति निषेधान्नमवतः। दरिद्राण दति दरिद्धातेरार्घधातुक इत्यादिना (पा०६।४।९९४वा०र९) प्राक्नायाखेरोा, नदरि-

wafer: समैः | | ९८९,

स्फुरति तिमिरख्तामः venues टयो केः: पुरुसितगरचखश्चच्चुपुट स्फुट चुम्बिसः |

अपि मधुकरी कालिमन्या विराजति धूमख- च्छविरिव TARTAR करोरतिपात्केः ॥ ५॥

वके खोप दरिद्रे च Hwa र्यादि (पा०६।४।९९४। कारिका) निषेधान्न भवति ॥ ४॥

शुणुरतीति॥ भ राजम्‌ तिभिरख् शामः way: ererweit अतिपातकेः अतिक्रामद्भिः तताऽपभिकं रक्रतरैः रमेः करैः war weet went खितमरूतां avert रसानां wefxwoa: wefwar fawefgar waye: स्फुटं यथा तथा चुम्बितः we: VES प्रपञ्चः समर टव wea: अतितरां स्फुरति Ara | निभिरस्तामः ufiagifacwai विश्खनगनाथै qea- प्रविटरंसामदवलवचश्चुपटन्रवखपङ्व च्छाभतेतरामित्य्यैः । तथा ATs कालीं मन्यते कालिंमन्या श्रतिरुष्ला च waa- पिश्रदषतरः र्यकिरथेः धूमलच्छविरिव रुष्याङषकान्निरिव Sraaactt | खयंकरा प्रख्ताः तिमिरं चाऽख्योभूतमिति भावः। WAST रृष्डलोहिताविश्यमरः | SHH TAT TTY | मधकरी नातिवाचिलाङोष्‌ । कालिंमन्वा waraietia (पा०२।२।८२) wa दिवादिलात्‌ wa खित्थनव्यषखेति (षा ०५।२।६६) Wa: अददिषदिति (पा ० ६।२।६७) aa

wrereait मखाकेति (पा०२।३।६८) वहटीभिरेधः॥ ५॥ 4

८ उन्तरनेषधचरिते।

रजनिवमथुप्रालेयाम्भःकणएक्रमसंगटतः BUH STATS ART AHS (a ` सुषिरकुशलेनायःखचोशिखांकुर सद्र किमपि गमितान्यन्तमुक्ताफलान्यवमेनिर ॥ ९ ॥ रविर्चिकचामोद्धरेषु स्फुटामलविन्दतां गमयितुममूसच्चीयन्ते विदायसि तारकाः ।

रजनीति ॥_ रजन्धा वमथुवत्‌ करिणोमृखान्निरगतजलखवत्‌ प्रालेयाम्भसा हिमजखस्य कणा Swat गखनक्रमेण dua: afga: कुशकिसलखयस्यागेश्येर स्थितेः खचोतौदरशापभागसखि- Aca fidentecfrgiaftaren’: df: मुक्राफलान्य- वमेनिरे अवगणितानि, मैक्रिकतुच्यैजातागोत्यर्थः। किम्भृतानि anraaria, सुषिरे विवरकरणे कुशलेन मणिकारेण मध्ये कि मपि @rarat साकं वा War खाश्खशच्था.वेधनश्रला- कायाः भिखेव खच्छलादङ्कुरस्तेन VET संयोगं गमितानि प्रा- पितान्यद्धं विद्धागोत्यथः । वमथुः करिभ्ोकर carat: | feat We (पा ० २।२।८८) । Wawa: अधिकरणे Fa: (पा० gia! ९५) LIMA शयज्रब्दे शयवासेति (पा०६।३।९८) सप्नम्या अलक। aa छैडिकारानखोन। GET ऋटारप (पा Wo) nan. ` 1 Tafa i रवेः पावाद्धिक्या.रुचय एव चः तासां प्रातः काले रविकिरफानाश्टगूपलामै ‘efi: wear’ दिवि देव ईयते

afi: aa: | ` ९८

स रविरचना WIA SAS THAT CAT शिशिरमदसो विभ्नाद स्माद संशयमंशवः ॥ 9 ॥ wide तिष्ठति मध्ये अङः"दत्यारि aA: खम्बेदवाक्यानामा- SITY प्रारम्भप्रवेषु WY च TAWA प्रारम्भेषु उदयसमयेषु Get प्रकटां श्रमलां खरोख्ारणादिरेषरदहितां अ्रगुखार- wat विन्दुतां गमयिदुं प्रापयितुं अ्रमूविहडायसि fearen- रकाः कनाणशोवन्तेऽववयेन wey इव | ठन्ामललायो- waa कप्रणवा विन्दुनिमाणार्थे एता TW Ca AAT न दुष्यन्त CYT: | प्र्युचमेङ्रसद्धावाकद्ाङखा ्ाराविन्द- मामिति बहलं । wad wg चीयन्ते मीयन्त दूति यावत्‌, खय प्रमोदय एव तारका नश्बन्तोति भावः । तथाखमयेष्मु- खादस्माख्छिश्निरमहसञ्चन्रस्य विम्बात्‌ सकान्ादंश्रवाऽखामाग्ड- चामचैनिंतरां खदूष्वे पतन्या दृहोततयाऽचच लखणवश्रा- fearener उपरिखितितया च अथचाचेरदान दति उदा- सख्या गाद्ेरदाश्सत्ेन याग्यलादुस्मखरस विरचनाय निमाणायाऽसंश्रयं निदितं केनापि इता मोता दव ।उदाकलख निरति उपलभ्यमागवव्यश्चिकाडंरोखा लिख्यते । यजवेरेवर- कञ्चाखायामुपनिषदि र्केरदाश्षः समाहारः afta द्रति wwe zea) चष्धकिरणामांमप्यस्तखमये उपरिणामिलात्‌ खष्छोापरितगरोखातुषलादेवमत््रेकितं । खथंप्रमोद्धमक्रमेण च-

किरणा श्रपि रगीभूता दृति भावः | छता इति पाठे खोर ५९

य्य उलरनेवधक्रिते।

WA कुमुदे Cal Are इशारपिभायके भवति च नखे दूरं तारापते च इतोजसि । wy रघुपतेजायां मायामयोमिव Tape स्तिमिरचिक्रग्राडं राजिं feat गभस्तिरार्‌ ॥ ८ ॥

ताः। wird उभयचापि योाश्ं । रचि wets waren इति (पा०६।२।९ ८) प्रति भावः॥ on

जजतीति ॥ wafers ae: तिभिरमेव चिष्ठराखिभि- TOE: Hwy शृहोलेतियादं cfs दिगस oy ww fanrwafa ia: कामिक) crafefcxiaa मायामयीं arey- निर्मितां रचुपतेजायां सोतासिव। afer सति । वाक्यार्थस्य कर्कलाशदीखं ered कमं इटा Has कैरवे Are sare जजति wit अथच सीतार्दिंशनरूपं कर्म दृषा कुमदास्ये वानरे मृड गच्छति सति। तथा गले भवति वयि दृषा ख्यौ- दथसमर्यं शाला दूजरपिधायके sanfaats सति। चदा भरे afa गेजयोाराच्छादक भवति स्ति। अथ 4 He वाभर- खेनापतैा दारणं तदोक कमं दृष्टा किमपि कन्त मभ्रक्षलादुः- BANA तारापता Bara च दु्ारपिधापके दतौजसि च नि शेजस्के ख्ञागवद्ने खति राजिगंता रविङ्[दतः कुमुदः ख जिमोखितं कमलं watfed wre fava जात इति भावः मायानययाः Warat बध cafaar ua cfa रा- areas । मायामयो. ब्राचुर्थेमयरिङ्ोप। cafe: श्रपत्यायै-

ऊभिः eit | श

चिद शमिथुनकरीडालश्ये विदायसि गाते निधुवनधेतखग्भागशओओरोभर असङ्गः | छदुतरकराकारेशुलोत्करेशदरभरिः

परिचरति नाखण्डा गण्डापधानविधां विधुः ॥ < ॥

wetfeenfen । fegrare axa उपपदं eared (पा०३।४।५०) इति ्रहषंम॒ल्‌। गभस्िभोरा अते गभस्िराय्‌। खंलखदिषेति (पा०२।२।६९) किप ॥८॥

facufa n पसङ्गहः शटक्रादि AAT TS: facut Cadet faut ae wsreafufy ae ayes विहायसि waa निवन सुरतसंमहंः तेन धता fatter: खजः पुष्य- Bret: तासां भाग URtwere slat wraifawe माह आलम्बते, तयां विधुः woe: पर्णाः उक्षः गण्छापधान- faut कपाखतथासःसखाप्मानटन्तग्दग्नतरोादी्वंकप्रकारं ग परिहरति त्यजति ayant त्येव, तदच्छाभत Kare: | कितो विधुः केदुतरकरा कारः अतिन्टदुरभ्विरूपे सले त्‌करः काप्य चसमरेरदरभरिः परिपूरितमध्वः। गष्डापधानं स्दुतरका- प्याखपूरितमण्यं टसं इभं च भवति । स्टलतराखाराख्व बिकियभाष्कुसुमतुख्या इतस्तत Taw) चनश्राऽपिसारप्र- कात्रखादकलेग सद्ुचिताभिः खकाभ्िभिः मध्यमेव पूरयस- दिंतमष्छोपधानवन्िःभेाऽख्तमयेाखखे जात इति भावः । बङ्गुरः awegfaferag (पा०३।१।६८) त्यप्‌) रुत्करः

५८६ उश्तरमेषधचरिते।

दशशसचतुवदौगाखावियर्तनमवः

स्िधमधुन।ऽखदुयं मत रुवं रविरश्मयः ।

वद नङुदरेष्व्येतुणामयं ATTA “` ` अुतिपद्‌मयस्तेषामेव प्रतिध्वनिरध्वनि ॥ १० ॥ MET (Te Vigo) । उदरंभरिः, फणेग्डिरातंभरि- सखेति (पा ० २।२।९६) चकारस्तानुक्रसमृखयार्थलारिन्‌ ममाग- मश ॥ €< ii

दशेति cauatf arer aera एकषडस्मंस्याः च-

तणष्डम्बेदादिवेदानां ख्माहारखतुर्वेदो तस्ता: जाखानामा- | खलाचनतैन्तिरोवकादि संज्ञानां amecararat fare अतालिकान्यथाभावरूपाः भ्राजञारूपतां war: मृत्तंयः Wee पाकि येवां तादृशा रविरश्षयः धुवं यख्ादधना प्रातःखमये सविध मख्मदादि समोपप्रदेशं षयन्ति सर्व्वेऽपि समोपप्रदध- मा गं्छग्ति तत्‌ तस्मादयं weet पठतां वरनगलचणेवु हुर- रेषु दरीषु विषये ्आकष्छमागवणागुरूपसेषां वेदना खीभव- ऋर्तोगां खयंकराणामेव श्रु तिपद मये वेदपदङूपः प्रषिष्वनिः afawaicafa गगने scufa ag प्रसरति दरीषु प्रति- ष्टा य॒क्राः। अध्वनि मध्यतारष्वनिरदहितं यथा तथेति art raat हि प्रातर्मकरष्वनिना वेरानधीयन्ते। waaneret वा। GUTS जातः अध्येतारसखवेदागधीयन्त care: | Tw water मूर्भिविेषषं | चतुर्वेदो समाहारे fearefai षडद- ae: ताद्व मयट्‌ ॥९०॥

ऊनविंणः wat: | (८७

नयति भगवानम्भोजस्यानिवन्धनवान्धवः किमपि मघवत्परासादस्च प्रचाणमुपघ्नतां। . अपसरद्रिष्वाग्तप्रत्यम्वियत्यथमण्डली- . खगनफलद ATAU TATA It ११॥

गयतीति ॥ aT कमलकुखस्य अनिबन्धनवान्धवः अकार मित्रं areal भगवाम्‌ षङ्कुरो शर्यसम्पन्नः Tit मचवत KU वेजयन्ताख्यस्यप्रासादस्य ware अ्रखिन्दं किमपि Qra चथा तथा उपघ्रतां- ्राञ्रयतां नयति प्राययति श्रा अथति, तावतपयंन्तमृध्वंमागत दृत्यथेः । श्रय च तं fea WSU AT: TG ITA BAT युक्तः। किम्भूतः, अ्रपसरत्‌ परःपलायमानममरिखरूपं ध्वान्तं तस्य प्रतीचः पञ्िमात्रायाः सम्बन्धिनि fauna गगनमाभेँ मण्डखया संचोभावेन यल्ल गमं dee: प्रव्यग्दिगगामिलवं, लयनमिति पाठे संघोभावेन aq तिरोधानं सामस्येनाद्भंनं तेन फलन्‌ सफले भवन्‌ श्रन्राना निरन्तरः खण चलस्य att: प्रदचिलशणा भ्रमः स एव fara विलासा aa) aay परिपालनाय राजा भ्रमते- यामिकख सारपलायनेन यथा eRe भवति तथा खणाच- खरचणाय wie भ्रमण विला ससाफ्यं युक्रमित्ययैः । अत एव ख्या चखपदं प्रायाजि। शअरजापि 7 सराद्धबिपयासा । waa. | प्रघाणप्रचणाशिन्दा इत्यमरः बान्धवः WHT- दिलात खार्यैऽण्‌। मचघवतप्रासादस् प्रातिपदिकाम्तलान्न-

(us डलरमेबधचरिते।

नभसि awat षघ्वागाष्याङ्कप्रमापलपजिशा- मिशकिदरशेः श्येनम्पासां रषेरबधारयम्‌ | श्रभ्निशसनन्ासादाशामसाश्चरमां शशो लदधिगमनाश्ारापारावेडदशेगत्‌ ॥ ९९॥

Qe. | अगारोकटेगे WWE: WATE! SIH BW (यार Rigvec==c4) इति च प्रथाशपन्नब्म्दे साधु । प्रत्यक्‌ दिक्‌- ्रष्देभ्व (पा०१।२।२०) CAVA: अ्येखंगिति (पा ०५।३।१०) eq) तथिखादयसाद्भिता (पा०९।९।२७अ०) tea ॥ ९९ ॥ |

नभसोति॥ way frarqaftiunreranfaiqe faw- aq acted तस्माद्यश्लासा भयं agrervaranmt चथिमां दि्रमथात्‌, चयो । तथा तारा eerie aK: पारावतेः AW दणवलायनटष्सान्तख्य उखयम्दगयारम्बटष्ागस्य वा “fu गमनात्‌ परिश्चानात्‌ उदशङोयत watfad । किं विधः wiht नभसि गगने TMAH TST TAT ETS काकानां प्रमापणे are विषये पचिश्ठां श्येमास्यपचिखूपाशां avet खर्यते- wat इड प्राग्भामे विहरणेः कोडनेः रवेः wae श्ठेन- arat ष्टगयामदधारवन्‌ गिधारथत्‌ । अन्बस्िन्षपि राजि स्टगवार्थां waaay काकादीम्‌ feats खति waam: पर्ष मीं waafa मांसाथमेतदीयाः war efaaaitta भिया पलाख गच्छति । पारावता wayle af ख्वकिरका-

ऊगविंश्ः eat: | ६८९

खशमविभरसतारा STA दव मोक्तिकाः सुरसुरतजक्रीडालूनाद्युसद्दियदःङ्गणं | TSR HASNT पुन- ` निरुपधिनिजावस्थालच्तमी विलक्षणमो च्छते ॥ १३ ॥

गगने खेलन्ति चन्द्रः प्रतीचीं गतः। तारा म Tam दति भावः। इड नभसोति वा। शशेन नित्यं am: शजो जासा- fea तदधिगमारिवेति 4 प्रतौोयमानेोप्रेा। Wa wares: | पचो WT: CAAT: | VITA च सटगया । पारावतः कल- रव दत्थ मरः | पतनं पातः भावे चज, WTA पातः श्ेनपातः ओआऽस्तां क्रियायां awa श्चैनन्याता anafa । wer सार्पं feafast (पा०४।२।४८) इति अः । ्ेनतिखश्येतिखश्रेति मम्‌ ॥ ९२॥

wafafa n ovata देवमिथनरतं तस्राष्नाता क्रोडा विखाससम्मदंः श्रय च सुरतुखराजादिरतक्रीडासम्य्स्सेन ख्गाक्षटितात्‌ ₹हारात्‌ YAT मुक्ता इव टत्ततरा सताराः Ya- feagye सराणामजिरभूतं यद्गगनं निभि नितरां wy पुरम्‌, तड गमं अधुना पुनः बहवः सरसं करा यस्व स खववस्तेन WIE रजःगओाधकेम GAA कतात्‌ प्रातःसब्मा्जंनात्‌ प्राभा- तिकात्‌ खम्यद्माजेनान्िमिरनिराकरण्डारा शेाधनादयच WIM रजाऽपमयमेन प्राधमाज्निरूुपधिरूपाधिरहिता खजाभा- fam निजावखा sence तस्याः भरिया शला तमोखम्बन्धि-

4a

६९० उत्तरनेषधचरिते।

प्रयममुपदत्याषे तारेरखप्डिततणडले- ज्तिभिरपरिषड़ वीपर्वाबरोशवसीकतेः | अथ रविङ्चां यासातिर्थ्यं नभः खविद्ारिभिः जति शिशिरशाद्‌ ग्रेणोमयेरूद सक्घभिः ॥ १४ ॥

ओमाल्यागादथयच रनःपष्यमाखामक्राथुपाधिष्याजनात्‌ VE ufser विखत्तणमन्यादु र मो च्छते विलाक्यते। खग्यं कट गगनं ufad are wer न gwen card: | इयदिति पाठे warfare तिमहरित्थथैः | WAT: स्वादृङकर CAT: | अविभङः | सिलण्ठसेति (पा०१।४।९ ०९) are । दिवि बीर भीति gag: सकमद्धिपेति (पा ०६।९।६९) किप। wate RTTMT (पा ० ६।३।९।वा०९) Tareq प्राप्तावपि तत्पुरूषे- रतिबडलमिति (पा०६।३।९४) बाङ्लकाङः aH दिव खत (पा०६।९।९ ३०) सात्यदाद्यारिति (पा०८।३।९९९) षलवनि- Ga. । बकर: खलपपके दिवा विभेति (पा०३।२।९९) टः। उपधिः उरग घाः किः (पा०३।३।८ २) ॥ ९३॥

प्रथममिति । नभः ae रविरुचां तिमिरपरिषत्‌ तमःखम्‌- इद्र दूष्यापम्यावस्ये दूव्वाग्रन्धिपरम्परास्ताभिः धवलीषतेः WAC HA as तेसा रोनंख रूपे रज्यसे खा खद्डितितष्डखे; अभ- प्रनिष्ठवश्राखिवोजेः wat wi wit प्रथमं soya दत्वा अथानन्तरमेव खविहारिभिः afar वन्तं मानेः खसन्ताकेख भिर frre डद खुशविन्द वस्तेषां Swed: परन्यरा-

whee: सगः । १९९

अच्तरदितमप्यादित्योत्यां विपज्लिमुपामतं दििखतगुङ प्राया ग निं कचवन्षमः। पडति लुठतों कण्ठे विद्यामयं तजोवनीं

यदि न वदे सन्ध्यामोनत्रतव्ययमोरूतां ॥ १५ ॥

शपे उदखक्रभिः जखमिश्रयवचुर्णेः यासातिथं भाष्यान्नदानख- रल मतिचिपूजनं खजति करोति । अरन्याऽपि awageiree- aie जेन पुष्वंमधे दत्वा सक्कादिना खव्रहप्राप्नाचातिथये airy दराति। खययदीप्तयः os arcifetare हिमजख- कलागण्वपनयन्ति सोति भावः । ae पजा विधावर्वः । ay WET चतारः खादित्यमरः। wa तारन्ष्दः पिङ्गः । तार- यति लांबाजिकानिति खनाशलरतेः पचाद्यच्‌ । caret खव्वग्धसामान्यविवक्या षष्टी | उदकथक्राः GMA: मथ्यमपद- छापो। ख्दकानि च सक्रवञ्चेति ar gare: मन्योदनेति (पार ६।३।६ ०) SITS AW VB

watfa । दितिदता रत्या रेषां गरः Qa: ज्रादिल्येम्म द्गेभ्धा vou. vat जातां चथ च aera सच्ञातां विपन्निं ATS AWE कचवहुहस्पतिपजवत्‌ उपागतं प्राप्तं | असुरेभ्यो हितमपि तेषां राजिध्चरलादनुकूलमयपि तमः aS ry ख्या- जयित कच्छे शुटतों maga तानां जीवनीमिव्यनु गतां frat किं ग षदढति। पिठ ae ada) परं चेदं श्टक्रा चार्य्यः प्रातःकालोनसन्ध््रावां ead मैनलच्णो निय

4०2

६९९ BUCHTAL |

उदयशिसखरिप्रस्थान्य्का रणेऽज निशः शठे दधति विशरत्यूषाप्युकदुता श्जतुखवान्‌।

AUS Bauyuargeat भयभ्रीखत्वं यदि नं वदते म धारयन्तीति सम्बन्धः | मैगवश्ना शतजीवनीजपाभावात्‌ कच- निव तमा ग जओोवयतीत्यर्थः। कचस्य जोवनादि भारतादि- व्याऽवगन्व्यं। तमः Waar arfeafafa भावः। च्रसुर- हितं चतुर्थो तदर्थेति (पा०९।९।१६) समासः। कचवत्‌ तेन तु खमिति (पा०४।९।९९४) वतिः । पठति - वहते कालषसा- मान्ये खट्‌ । Saat वैकर्पिकलाशमभावः ॥ ९१५ ॥ खदयेति। war दिनेन सह fam: राजैः रशे सङ्कामरूपे safer चणे प्रातःकाख tat: 1 तज उदयञिखर खद- arvage प्र्वाजि शिखराणि agfe उश्मभिः प्रातःकाखी- मातपलम्तापैः द्रुतानां विखीनानां अश्षजटठ्नां fret wary प्रवाहान्‌ दधति। यदा we उत्छवतुद्धे राजिविना- ज्रकारिलात्‌ BETA दव, सङ्गामे विररखयेो्यद्धको त कद शरनेन परिक्रीडमानः पुषा छ्य; यशराज यत्रेवम्भूतान्युदया चखसा- मूनि बाखातपसम्तापविलीनभिखाजतु खवत््रवादागेव किय- त्काखविख YAS AAR THAT ETA धारयन्ति) TWH fay fe कालवि्छम्ेन धमला र्धिरप्रवाहा भवन्ति। wa एवेद यम्‌ उदयं प्राश्ुवम्‌ अरुणा अग्रजस्त्छम्बस्िनि प्रह्ी- भावे नमखारे विषये य ्रादरो भहतित्रयलस्ाद्धेताः अस्‌

ऊनविंशः at: | ९१९३

उदयदसणप्रहटोभावाद रादरुणानुजं

मिलति किमु तत्‌सङ्गाच्छङ्रा नवेष्टकवेष्टना ॥ १६ ॥ रविरथदयानशरस्यन्ति धरुवं वडवा बल- प्रतिबलबलावस्थायन्यः TAA समोपगान्‌।

wars wee मिलति सङ्गमं प्राभ्ुवति सति तयेररुण गर्यो: BRAGA YA: रक्रप्रदीष्या मवा सत्कालमायाकाद्‌ाृष्टा cea यच तादी मूतमष्टकानिभ्िता वेष्ठना। गवा coat aw fawt तनश्ञवेष्टकं तेग वेना प्राकार इतिवा, किम्‌ म Wet म wer श्रपि तु 8a aaa: | परिचारमृते दिगप्रकाभ्रे agar aciiar शीखाविहारिणेा acs खामिना महाराजेचितगेरिकसुवणंभूषितप्रा का रो्व॑खितिः चिता सम्भाव्यते अथच दिनराश्योः Sarina: शङ्गामे उदयाचलखानूनि तद्धटतुद्धानि रुधिर धारयन्ति भटाः प्रहारवश्नात रक्रसिक्रा wat तच ख दिनपचलीयप्रखानां जयितलात्‌ सुवणटंमयगरुडसम्पकादा दष्टकस्य वेष्टमा सुवणं पटि- काया चारणान awit fa, अपि तु. जयिनां तया भवितव्य मेवेति, गरुडरेषां सुवणंमयमिरूद पटिका स्थाने जात दृद्युचित- मित्यर्थः । मवेष्टकवेष्ठमेति स्वियाः पुंवदिति (पा०६।३।३४) पुंवत्‌ । वेष्टकः । waite we ॥ ९६ ॥ | रवीति। भो राजन्‌ सम्पति प्रातःकाले aoe प्रतिबलः ae: प्रा चोवर्की र सस बलं सेन्यं तज्रावश्ायिन्यो मध्यवन्तिन्या

१९४ उत्तरनेवधचचरिते।

निजपरिव्रटढं mete रथाङ्गविदङ्गमो समरशरपराधोनखान्ता वृषस्यति GAA ॥ ९७॥

वडवास्तुरग्या गाढप्रेमाः Tray दृढानरामाः way: रविर- चयान्‌ खमोपगान्‌ समोच्य Feary ्राकनोऽख्ानिच्छन्ति wramerat निचितं वा इच्छन्तोवेत्यथः। यतः खर शरपरा- धनं खानं few arat ताः। तथा रथाङ्गविद्क्रमी चक्रवाक्च- पि fas ata परिद्रढं चक्रवाकं tara प्रातः समोपमागममं Ew कामवारवश्रचिन्ला अतएव राजिवियोामेन दृढानुरागा खतो मेथुगवाञ््छया seats आत्मगा ट षमिच्छति । टषवद- खवनं तं Read कामयतील्यथैः । खशाः पूवां ज्राग- ताख्चक्रवाकयाख सङ्गमे जात इति भावः। अश्चस्यन्ति ठषस्ति आअत्मगेऽखानिष्छमग्ति ठवमिच्छतोति च सुप ्राद्मन (पा ३।९।८्) इति wf अश्वटवयोर्मैथनेच्छायामिति (पा ०७।९। ४५९वा०९) मेधनेच्छाथामसुगागमः। श्युत्यन्तिमाबश्चेतत्‌। ST FT मेथगायंमि्छन्ती्येवार्थः। वदतो तु कामकोल्य- मरः। तथा कति रामे ठषष्यतेमिति च कालिरालः | प्रती परिटड (पा००।९।९९) दति निपातः । माङप्रेमेति डाबुभ्या- fafa (पा ०४।९।९ द) पदेऽपि डाप्‌ ar वैकल्पिकत्वादेव arm: | विषक्गमो जातिलान्‌ ङोप्‌) रथाष्गं war fay- ya सेति vara: ॥ ९७॥

safia: a १९५

निशि निरशनाः क्लौरस्यम्तः लधाऽशकिशोरका मधुरमधुर Hare विलाणितवालघधि । तुरगसमजः WANTS कंणन्भणिमन्धभ- धरभवशिलालेदायेदाचणा लवणस्यति ॥ १८ ॥ निश्नोति। भो राजन्‌ निशि राजी निर्मा facrercr अतएव gar Wives: arated शीरं दुग्धमिच्छन्तः एते अश्वकिशारकाः अतिप्रसिद्धा अश्चबालकाः मधुरमधुरं ्- तिकखब्रब्दं यथा तथा विललिताः पनः wafer: बाख- धयः पुच्छानि यसां क्रियायां तद्यथा तथा wafer) देषारवं gate तथा तव मन्ुरायां खितस्रगाणां was: way: ग्धा नत्याय जअरग्याखामाख्छौत्रमत्थाय कणन Peary: सन म- शिमन्धनामक भूधरे भवानां जातानां लानां Sezafirerat शेहायाखादनाय ईदया इच्छया पुनः पुनमंखादिचालगचे- ष्ट्वा वा चः ख्यातः खन्‌ लवणस्यति । शरात्मना लाखपतेन खवणमिच्छति । अश्वकिथिारकाः प्रातः Scary Baa | RUNG प्रातः सेन्धवाखादमाय Fam cla जातिः । खरयादरयोा जात LU: रीरस्यन्ता लवणस्यतीत्यच चादोच्छायां safe श्रश्रोरेत्धादिना सीरलवण्याखालसायामिति (पा०७।९। ५९।वा ° ९) वचनात्‌ लाखसायामसुक | किशारकाः we ria (पा ०५।२।८५) कः YAM FIST | समजः पश्टविषयलात्‌ WHAT (पा०३।६।६८) इत्यप । AMAT अपादाने प- रीष्छायामिति (पा ° १।४।५९) णमल्‌। खेदः भावेष ॥९८॥

१८९ उत्तरनेवधचरिते। उड्परिषदः किं नातं निशः किम्‌ नोचित पिरि न यन्नाभ्यां दृटा गणेयर्‌ चीगणः |

स्णुरमुडुपतेराश्ं वन्तः ACPI कवि यद नया्विच्छदेपि दतं बत न द्रुतं ॥ ९९ ॥

उदिति । ₹े राजन्‌ उडङ्परिषदः गशजरपरम्यरायाः अरकं fa a ala त॒ चो चिल्यमेेतत्‌ तथा निजाराजेःज्रीचितोनं किम्‌ अपि ले चित्यमेव व्यमा र्यां तारापद्धिविभावरीण्वां maar ewe दीत्निसमृहः Geren: पतिः were: इ्हाख्िम्‌ समये न Te: | तस्मालयोारौचित्यमेवेत्य्थंः | घन्या- wr at a पणश्छन्ति पतिभङ्ग कुखच्यमिति व्वनात्‌ पतिविपद- Ayes दइयारपि ध्वसत्वारे रित्येव wad: स्फुरन्ती प्रका- जमाना कलङ् व्याजेन मखिना Hur आश्पनी पाषाणसम्बन्विमि कविः काभ्तियस्येवम्भूतं उडुपतेवेचा मध्यं wa च wee we गिखितं आशं पाषाणविकाररूपं पाषाणएघरितमिवातिकटिनं मलिनं Sard: | यद्यस्मादनयेोस्ताराराश्ये विष्छरे वियोगे ऽथच विगाभ्रे सत्यपि ga शोच्रं द्रुतं स्फुटितं पाषाणनिगश्वित Haas: | वत खेदे । aa वचा विश्चेषणं वा । खस्यापि fawa निकरे सत्यपि तत्पतिना wey auger: waa रर्बिंत- fafa तस्यानाचितीत्यर्थः । तारापरम्परा राचिख विनष्टा | werfa Swat wee जत cae: wreantfa पाठे wt: प्र्सायासिति (पा०२।२।९२६) Natt war

wafer: सगः, (ze

अरुणकिरणे TST लाजानुडूनि जाति या परिणयति at सन्ध्यामेतामवेमि मगिर्दिवः। इयमिव स एवाग्रिान्तिं करोनि पुरा यतः

करमपि न TAT: TATA It Be tt

भाव cad wrgerfcera (पा०५।९।९२ ४) ्यभिषिलान्‌- ङीष्‌ । रहता गम्‌ येति (पा०५।९।९९४।वा०२) मम्‌ । आष विकारेऽणि शर्मन विकारे टिलोपः (पा०६।४।९४४।वा०९) दति रिखापः। ्रा्ममेति सम्बन्धेऽणि विकाराभावाद्विल्ला- पाभावे, आश्म खाता छविदेति समासे पुंवत्‌ कर्धारयेति (पा ०६।३।४२९) पवत्‌।। ९८ ॥

अङ्णेति। भो राजन्‌ या सन्ध्या aque किरशङूये व उडूनि awry लाजान्‌ जुहाति दिवे मणिः खयं सामेतां प्रातः सर्न्ध्यां परिशटयति प्रापयति विवाह्यतीति द्धं अतमि मन्ये । यतः टय मिव सन्ध्या यथा रक्रव्ण॑त्वादग्रिभ्रान्तिं वज्छि- विपग्ंयश्चानं पुरा करोति श्रकरोात्‌ । यदा aad कराति तथा स ठव AAs रक्रतरल्वात्‌ उष्तरत्वा ख बद्किबृद्धिं पुरा करोति उदितमाज एव करिव्यति। saad भन्ध्या परा प्रथमं afenefed परिभ्रमणं यथा करोति तथेवास्या श्रनकरमेव छर्थऽपि afeucfew परिभमरमिदानोमेव करिव्यति। एव- कारोऽयथैः । यतद TTT यया तया तश दर्यस्ैव करं

किरशमपीकितः कः पुरुषा म उत्कः Aare: अपि त॒ 4x

qex BVUCATTALA |

रनिरतिपतिदेतश्रोको धुरं बिग्टमस्तरां प्रिथवचसि यन्नप्राचाया वदामतमां aa: |

मन्देशराल्षसनिराकरणदारा wa fatumfayg warsad- दामं करोतीत्यर्थः, अथच सकातुकं माक्रखिकद्धचकङ्कणेन qe तस्य विवादः ख्यस्यैव weafa वोजितु कः पुरूष Ara: ्रपितु ange वरकरं सर्ववाऽपि द्रष्ुमत्कण्ठितण्व। याच aw परिणीथतेसा प्ररीप्रे वके लाजान अदाति, षा च वङ्कि ua प्रदचिशीकरोाति। वराऽपितया ae पसाप्मदकिणोकरोा- तीति सण्ध्याखर्ययेर्वधवरत्वमक्रं | अरुणारयोा जातस्तत्मभया च तारा ग EM, Wert रविर्देतीति भावः। काठुकं eae स्थातं शस्तद्धचेऽपि कथ्यत इति विश्वः । किरण इति we आता वेकव चनं, परिणयति शापदेश्लाखलं । इयमिव पुरा क- रतीति we परिलङ्चेति (पा * २।९।९१९२) भूते Gz! परा- न्तरे तु यावत्पुरेति (पा०३।३।४) भविग्यति खय्‌ ॥ ee i रतीति। रतिरतिपव्योाः रतिकामयोः feta दतं thas कामदेतमिति यावत्‌। awa श्रीः भाभा ययोाखत्सम्बाधनं रे यैनिनगला नद्मानां वन्दिनामाचा््या तैताखिका वयं प्रिये मनोऽनकूले वचसि यद्यख्माद्ुरं भारं बिग्टमस्तरां चाटु वचनेषु वयमेव प्रगस्मरतराः, AAWETA वदामतमां ्रतितमां त्रवाम। खर्थादयोा MAGA Mei त्यक्ता शीतं waret shaw दति प्रातःकाले Wels ब्रम इत्यथः । aud प्रियवचन चतुरा-

ऊनविंश्ः aa: | gee

शपि विरचितो fe: पुण्यद्र दः खरु A CRATE नेकस्े वामुदेतु मृदेऽपि तत्‌ ॥ ९१ ॥

wea ved किमिति वदयेत्याश्द्धा इ | तरस्मद्‌-कं परषं वच- एव VERY: प्रातःकालोनखञानसग्ध्यादि धश्चंविरोधिनः wae: भातःकालोनाखिङ्गन चुम्बनादि विला सस्य पुमः Waray AT पनादिरचितोाऽपि fan: वां य॒वयेारोक्ये अररुषे करेधाभावाय stfafa न किन्त खल निशितं मृदेऽपि दषायापि उरृत्‌, अद्यप्येतदुक्रं तथापि रोषो न कार्यः पर्षस्यापि पण्रेत॒लात्‌, इषाऽपि यस्माद विष्यति। तथा च हितवादि त्व अ्रवयवतात्पग्थात्‌ भरियवचन चा तुयमव्याइतमेवेत्ययः। क्रोडां faera श्नोघम्‌- fasafafa भावः । रतोत्यादि विशेषणेन मरमाचिती चिता 1 वां यवयोर्म॑ध्ये अररुषे रोषचीनाये URS HH मरेनेरेत्‌ Fear: सम्मागप्रियत्वास्नमविष्ने यद्यपि सन्ताषोा न wawatfy तव प्रियपुष्छलारेवास्माभिरुच्यत cay इति वा। भेभ्याःकोापा- भावायापिमेारेतु म॒रेऽपिनेरेत, मेभ्यारोषो वास्हतेषेाऽपि माभूक्लयापि खमयोचितमृच्यत एवेति वा । तत्तस्ाद TIT चितभाषिलात्‌ प्ण्छद्रुहा wae: परुषं यथा तथा विरचिता विक्नाऽपि fafganarara केवलं उदेतु इ्तिन किन्तु रद्‌- SUIT । खदा खापजोविना अ्भिदितेऽपि wes रेषा ग भवति किन्त इषं एव भवतोत्यय दति वा । fay प्रियवचःप्रवोण-

श्रपि वयं यते vara जितलञ्जा अतः खच्छन्दं वदाम 4 ए

See खलरभेधधघचरिति |

भव लघु युताकान्तः सन्ध्यामुपाख तपामय

त्वरयति कथं सन्ध्येयं त्वां न नाम निशानुजा |

दयुतिपतिरथावश्यङ्ारो दिनाद्यमासिता

दरिपतिदरित्यृष्छधृणायितः कियतः कणान्‌ ॥ ee Ht दति भावः। wat वन्दिक्पण्यारिति विश्वः। वदामतमां प्रेषातिसर्भेति (पा०द।३।९६३) प्राप्तकाले खाट्‌ । तिरङ्खेति (पा ०५४।३।५६) अतिश्रये तमप । पृष्णद्रुहः उत्रदिषेति (पा ० २।९।६९) किप्‌ । उदेतीति पाठे वन्नंमानखामीप दति (पा०२।२।९३९) भविति खर्‌ । URS ताद थ्य॑मा चविवच्या चतुर्थी wei

भवेति । रे राजन्‌ लं तस्मात्‌ लघु श्रौत्रं युता एयगभूता

कान्ता यस्मादेवन्भूतो भव। Carat भैम्या we क्रां त्यज । ततः सन्ध्यां निल्यषृ्धापाबनामुपाख कुर्‌ । ₹े तपोमय नित्यक- प्रादयनुष्टानरूपेण धर्मणा मलाज्यजलनिदेष निन्रानुजा रा्चन- मरजाता प्राभातिको दयं सन्ध्या at Hu ara + तलरबतिं अपितु लरयत्धेव। श्रय मुज्ञत्तानन्तरचे द्युतिपतिः खगैः दिनेादयं दिवसप्रारम्मवश्यं कारो wax करिव्यति उदेष- mea: । यता uftfcx: पतिर्यस्थास्तस्या शरिता few: प्राच्याः पु्भतृायितः दथमासगभं दूवाचरितेा Twat: कि- यतस्तिचतुरानेव चणान्‌ श्रासिता erat) प्रातःसन्ध्यामुपा- wa: | यतेति युमिच्रणामिश्रण्येरिति ्रस्मादमिश्रणे क्रः त्यक्तादिपदल्यागेन श्रमङ्गलप्रतीतिपरिहाराथे यतेति fears

Safi: eat: | ७०९

मुषितमनसश्चिचं भमि त्वयाद्य कलाय निषधवसुधानाथस्यापि BARAT विधो । अजगणद यं सन्ध्यां वन्ध्यां विधाय न दूषणं नमसितुमना यन्नाम स्यान्न संप्रति पुषणं ॥ २३॥

भरायाजि। सश््यापरेन कम्मोमुष्टानपय्न्तमेव कान्तारङितेा भव तदनन्तरं पनरपि य॒ता संयक्रा कान्ता येनेति मिश्रणमपि वि- वितं एतदर्थमेतस्रायाजि ari काम्श्नब्दस् प्रियादिल्ाद्यते- We पंवत्‌ । लरयति रेतुमखिच्‌ । कारोति भविग्यल्यावण्छके णिमिः। तद्यागे अकनेारिति (पा ०२।३।७०) निषेधात्‌ दिमा- दयमिति veqara: | श्रासिता शुट्‌ । भूष्णयितः ्राचारक्य- Sata क्रः । Wart कालवाचित्वाद्धितीया ee i afaafa रे भेमि चतुः वटटिकलानां गृहेर्निंवासभूतया wat अद्य afed चारितं ममो wafers त्थाजितख- waa वा निषधवसुधामाथसय नलस्ापि विधो ज्ुतिविहितस- ग्ध्यादिभगित्यकम्मशि विषये चयक्षयताक्षथप्रकारता ्रालस्याति- व्रयोाऽगाररातिश्या वा ava डति fed 1 परमधार््मिकाऽय- नेककलाभिन्नया वया खवश्रोकारेण wafers: कत CATs श्रनचितमेतरित्यर्थः । अय च कछानिधिभूतया लया मुषि- तमनस्कत्वात्कलखानिधो विधावपि ्रनादर इति feds कथं रेयिखमित्यत wy यद्यस्ात्परमधाभ्विकोाऽणयं सन्ध्यां वन्ध्यां सन्ध्या पल्दितप्रातःहत्यरहितां विधाय wart विडिताकरण-

er उलतरमेषघचरिते।

न विदुषितिरा काचित््वन्तस्ततोा नियतक्रिया- पतनदुरिते VHA मा सर भः। अनिशभवद्यागादेनं जनः खल्‌ कामुकी- सुभगममिधास्यल्य हामापराडवदावदः ॥ २४ ॥

जन्यं दूषणं गाजगणत्‌। यख सम्प्रति पूषणं wal नमरितुमना- माम नमख्कन्तंका मेऽपि न खाद्धवति। नामाय | परिव्यक्रनि- WAU CAG नमस्कारमपि म करोातीत्युपालम्भः | अन्याऽपि कामी कस्ाञ्िदामक्ेा गिजधकापनोमसंभश्चानो वन्ध्यां वि- We sry न गणयति खम्भोागविप्रभूतलादिनकरमपि नाद्धि- Hat तथा अयमपि। सण्ध्यादिनित्यककानृष्टानाये तण मपि न ममाचेति भावः। एननष्टस्य पुंसा दइङव चना न्तत्वेऽपि लये- चनेन खामानाधिकरण्छं GM | स्तात्‌ सम्भावने fee li ee i

afau भे aafeufatege सावधाने वा लतषका- ादिदुषितरा नितरां पण्डिता सव्वेलाकशास्तरदस्यविदुषी का्यन्या यद््प्राज्ञासि ततन्तसमा द्न्तुनंलस् नियतक्रियापत- नाच्चित्यसन्ध्यादिकश्मलापाच्टुरितं तज व्वं तुः AT ww: सन्ध्याद्यगुष्टानाथं Wet wee: । fey खल यस्मात्‌ उद्‌ामा भिरङुणाऽतणएव पराद्धवदावदः अन्यदौीयकलङःभा- षरशोलाजनः afte भवत्या अत्यागात्‌ भवत्या RAAT वा ऽमे चात्‌ इेरारेगं गलं कामक्यामतितरां मेथनेच्छावत्थां सुभगं तत्परवन्रं कामुको पृथ्वीका सुभगा सेाभाग्यवतो भवा-

ऊनविशः ai: Bog

TE सदचरोमेनां राजन्नपि स्विनमां ai तरणिकिरणेः सेकोन्मक्तैः समालभते नभः | उदधिनिरयद्नाखतखणादङक्म्भदि दकतुता

दभति नलिनं प्रखायिन्यः Pre कमुदान्मुद्‌ा ॥ २५॥

दृशो स्ती ae yaaa वाऽभिधास्यति वदि यति । स्लीपरव- waza निद्यकश्मापि त्यजतीति निन्दां करि व्यति तस्मादिहि- ताकरणप्रत्यवायलोकगरादिपरिषहाराथे एनं Hala भावः। विद्षितरा उगिलात्‌ ङपि तरपि उगितखेति (पा ० ६।३।४१५) पशे Wa! भवद त्यागात्‌ स्वनामलात्‌ पुंवत्‌ । पूत्वेए स मयूरव्यं सकादित्वात्‌ समासः | सुभगाश्रब्दस्य भियादित्वात्‌ पुवं न पुंवत्‌ वदतीति वदावदः पचाश्स । चरिचणीत्या- दिना(पा०१।९।९२।वा०७) दिवमन्याश्य्यागागमञच। २४॥

रेति ॥ हे राजन्‌ लं खचरं सदा सहशरणशोलां तया चखितमां ety श्रेष्ठां एवम्भूता म्येनां चणमानं रह ay यतः गभः Sara: अशख्पनिगतेवालेखरणेः खरस्य किरणैः क- रणैः समाखभते WATT: कुङुमानुलेपनं करोति। तथा सङुचतः कुमद्‌ात्‌ खकाप्रादिकाभाकुखं नलिनं कमलवनं प्रति मदा प्रख्या यिन्य. wares तच्छोलाः भियः उदधेः बकात्रा- क्निरयन्निगंच्छन्‌ भाखान्‌ खयं CATH जलपणंः जलशस्तं fegeat दबरनेच्छतां दधति धारयन्ति। कुमुदाल्नि्गताः सत्यः कमलखवनं प्रतिगन्तुं died waite cau: । जिग-

5०8 SUCHATAFLE |

प्रथमककुभः पान्धत्वेन Tse ATT एयनपदमिर द्रच्छन्ति at महांसि wea: | परिमवदनाद्‌ शापादक्षमाखि ara

मष युवयोस्तावलच्छीविषेचनचातुरो ॥ २९॥

मिषयो fe जलयपृश gal faite) प्रभातं जातमिव्य्थः | तस्माजिल्यकश्ोगष्टागायमल्यजनी Wears wafa भावः। रह TTA, fearrat पुष्वेवत्‌। VaR: सलाका- farafa (ate Ried) पञ्चमो समासः पञ्चम्याः साकादिभ्य (पा०६।२।२) THAR | FAHY AAT CLAIM BAT उदणुम्भः एकदलारा पूरयितव्य (पा०६।२।५८) इृत्युरक्ादारेः | fequftaneat तलान्नलाकति (पा०९।६।६८) वष्टोगिषे- wifgarafaarafaurara समासः ॥९२१५॥

प्रथमेति ॥ ₹ राजम्‌ ALI: aie महांसि तेजांसि अथमकक्भः प्राच्याः wear पयिकतया तेनेव मार्शेखाग- भगवश्रात्‌ Ge सविजेषमीकिता caer येस्तादृच्चानि सन्ति, श्रगुपदमगन्तरं सविधमा गत्य इ प्रासादे वत्तंमानं लां द्रच्छ- fa विललाकयिष्यन्ति। अनन्तरं परिखाऽतितेश्छस्याथ च प्रञ्ञातिभ्रयस्य वहनाद्धारणात्‌ असतः प्रकाश्ारेः प्रकटीकरणं ऊषः सतख तिभिरारेरपारा निराकरणं तयाः लमाणि GAUL अनुक्रसया्थंसछ TATA GEARY Wer वा उक्घ- स्यापि दषेद्धावनादञजंनमपेो दस्तच खमथाजि ararafaie-

Sahitee: सभ | wey

SAAR यले TATA प्रगख्धबसाः खख प्रसभमणयः पाणाज्ये निविश्य निरित्वराः।

भावादिनिषयनिपणटाभि ताभि रवितेजंसि यवयारिष्रगखल- यास्सावतोनाममेकप्रकाराणां णा भासब्पद्र पारणां weitat वि- वेचमगचातुरीं नारतभ्वविचारकोश्रलं वितण्वतां विष्लारयम् अर fed) अन्यजेवेविधसख चातुर्यसादर्धनादाखथे। ce तिज्रयितशाभासन्पन्तिमान्नला वेति संश्रये प्रथमदर्भनादिशे भभाषभ्पत्तिमत्वेसामा न्बबृद्धिः। अनन्तरं च नलदग्रनाले भाभासन्पन्तिमक्विशरेवषुद्धिरिति सामाभ्यापेखया fave | wwawra, उभथदर्भिंभिः खर्यकिरकैरिश्ापेकथा ोभावषन्प- Freet aw एवाधिके देति निर्णीधतामिति भावः। अन्योऽपि प्राज्ञः अहापादच्मः सामान्बपिश्रैषभावाटिषातुरों तनोाति। अभ्वनन्वच्मनु गेनुपदं ज्गीवम खयमिश्ध नरः | पटिमा verte: | खहा सोलविवकार्थां जरो खरः (पा०२।३।९०२) रत्यप्र- Mat २६ ॥

अतीति ॥ ₹े राजन्‌ खलं यस्मात्‌ पुम्भावेन Freee ्रम- खवलाः खत्करद्रकयाऽतिष्टष्टाः sauarafafafae विका- aye अत्यक्रकलखिकाविधकारिन्देऽपि पाथाभाखे कमलमुखे मकरन्द शरदश प्रसभं warfafar vfs गिरिवराः निर्ग मभीखाः Urea, wea: अमराः किमपि faery मुखतः

मखे war अजीत किमप्यपु्वरसं खादुतरं सराजिनोमधरसं 4 &

७०९ उन्तरबेवधचरिते।

ad मुखतः छत्वा नोतं वितोये सरोजिनी- मधुरसमुभायेगे जायां AAA NAT ॥ २७ ॥ मिदिरकिरणाभोगम्भाक्तं WAT पुरः कलितचुलकापोशानस्य चदार्थमियं किमु |

कमखिगोमकरन्दरूपं रसं ्राखाद्यं वस्तु FATA प्रभातकाखे वितीयं दत्त्वा नवाश्ं मलनमणव्बेमथय च प्रेमभरात्‌ खयमभुक्र- मनच्छिटमेव wat मधुकयं इत्यथः । THAT कारयामा- ui ्रविकरितेऽतिकटिने कमखे अवललात्‌ प्रवेष्टुमन्रक्रा एता दति wer Grete खयं तज प्रविष्य मकरन्दं मले टवा समा- मोय मधकरोभ्या दला ताभिखद्धाजयामासुरित्यथः। किञ्चि- द! खच्तेर प्रका्त्वात्‌ कमलानि विकामेष्खानि जातानीति भावः। Bathe भ्रातः एठभयेोागेऽन्नप्राज्ननं area, उवा- छागद्ति पाठा विभावनोयः। गक्रमुषाचश्चावरौोति चेति ₹- लायधः । Saray अथाददे बहयागे प्रातरित्यथंः। निरि- त्वराः) TUATHA (पा०३।२।९६ द्‌) तिक्षरप्‌। awa: wafa सखा ङ्गतसप्रत्यय दति (पा०२।४।६९) GA: क्ता। जायां इक्रा- रिति (पा०९।४।५ २) wae | जाया दृत्यपिपाटठः॥२७॥ मिदिरोति। खरजिनो कमलिनी दिनोदये प्रातःकाले प्राक्‌ अन्यदलापेक्चया पुब्यैविकसितेनेकन दलेन पचरेणापलकिता मा- GRU: GAT wie दूति मतिं जनयति। शति किं श्यं मिररष् ade facerat आभोगं परिपृणतां

Rafa: समः | eee

इनि विकसितेनकेन प्राग दरेन RUM

जनयति मतिं area ततुजेनस्य दिनेादये॥ र्ट ॥ तरतरूखगश्रेणीसांराविेरिव साग्मतं

सरसि विगखन्निद्रामुद्राऽजनिष्ट VOM | ARIAT मध्ये मध्ये वधुमुखलब्धया

धयति मधुपः MAZE मधूनि सरोरुदां ॥ २८ ॥

ama wrufagay च भरयितु प्रट़त्ततया छतप्रार मतया हेतभूतया पनभजनारावन्नायाग्टतकर णाथंखखाणान्नानखाप- लरणमन््ादकस्य wees कलिता tyes: wafafavse यवा एवम्भूता faq, भोजने प्रटत्तेनापे्रनक्रियापृष्वेमादा- वन्ते च भाक्रव्यमिति wa: । ्रपाश्ानग्रहोला करकमले एकां कनिष्टामङ्गुलिं प्रसारयति अन्या मंकाचयतोति PATS: | कमखविकाससमये जातरूस्ा दु दष्यस्ेति भावः ॥ ee i azfan areqa सरसि सरोाजिनोसरससटे तर्षु aed- मानानां खगन्रेणोनां सांराविशेमिंखितेः कखकख शब्देरिव विग- खनी अश्नी fea मद्रा कोारकबन्धा यस्याः, यदा विग- खनी निद्रायाः खद्ाचद मुद्रा भङ्गी Gar: सा त्यक्रगिद्रोा- ग्रोखितकमखलाचनेवाजनिष्ट जाता । anes च fafrae जिद्रा ्रपयाति। तथा मधुपो भ्रमरः षरोर्हां मधूनि कम- शमकरन्दान्‌ वध्वाः MAT: मुखात्‌ लभथयाऽधर सुधया We-

मतपोयुरेख WE HB खादुङ्ारं ादूनि माधुयातिष्रय- ५8 2

ecec उसरनेघश्चचरिते।

गतरदेमस्याय॒ेओे दयोादयसदुच- त्कमखमृकुसक्राडान्नोडप्रवेशमुपेयषां |

दद मधुखिदां भिन्नष्वम्भाररेषु समायां

सद सदचरेरालोकयन्तेऽधृना मधुपार्ाः | ३० ॥

युक्कानि wat ध्यति पिबति । कमलानि विककितानि wa- Te wai waaay पिबन्नोत्यथैः। awa cfs बा- fuurad मद्यपा waarger wafer समन्ताद्रावाः सांशा विशानि wifufatr भाव (पा०२।१।४४) thrid तात्‌ are शधिगुण इत्यण्‌ (पा०५।४।९१५)। खाद्दधारं खादमिक मश्‌ (पा०२।४।२६) way we wren निद ara २८ ॥

गतेति ॥ गतचरदिगस्यातोतचरदि गसूायुभेभेऽवसा नकाले सायंशमधे दयाया उदयादिव बद्ुच्तां ्ञानानां कमलानां मश्लानि कलिका तेषां क्राडाक्मध्यात्‌ Mey wad उपे- यषां प्रानानां मकरन्दाखादलाम्पखात्‌ सायं सण्ध्यासखमयेऽपि कमलेषु श्ितानासमन्तरश्च तेषु सद्धुचितेवु वरहिलिगंनतु- AMMA संकुचत्कमशममरूपेषु नीडेषु fearnfafa यावत्‌। क्राडमिति पाठे मुकुखविश्रिष्टकमलक्ताङमेव नोडप्र- aw गतानां | अनन्तरद् राजावतोता्यां ce प्रातःबनग्ध्या- समये भिल्लेषु दईैषद्भिकःषतेषु waredy समाबतां पष्द- मान्सद्ुचितेषु ईषद श्धिषितेषु we सुखेन निर्गन्तुं चक्रला-

wae: wa: | ७०९

केभ्यः सक्रा्रादथोान्नवीणकमखानि wee समागच्छतां मधुखिहां अधुना सहचरः पूव्मदिनानो कमषष्डधोचात्‌ प्वंमेव कमखकेडाज्निगतेः सरवर; सदचरोभिख मिततक- खचादिभिः सश मधुना मकरन्देन BAT पारणाः उपाषि- तसम्बन्भीनि भाजनानि ara Graff रेषः। ये राजे कमक्षबद्धास्ते तच मकरन्दाभावाजि्षंन्धवच्ाख waT- पवाषाः। अनिबद्धाःखश्चरास्ह रात निद्रावन्नात्‌ तदिकगा- fg शतापवाशाः अतः asia प्रातर्मिंखिला विकश्ितिकमसख- ay पारणां कुवंन्तीत्य्थः । पर्बदिनान्ते शङ्कुचितानि कम- कानि प्रातः पुनः; किञ्चिदिक्रसितानोति म्रिद्धिः। भुखम्‌ BRAT जातः लदा दुद्व सेत्यये; | अष्येऽवि afsifwaviate कते same: बा निबद्धे वया खङ्कुखितरष्रा भवन्ति, केचिच महत्युपरते सति उपवासद्धुवाणा weay प्रविष्छ दिना- करं ज्ञातिभिः सड भुञ्रते। ज्ञातिभिः सर aaa तेषु qeufafa wrerd: सडचरपदेन सचितः । निगङब- asta काराग्ेषु fraqafea: सभागच्छम्‌ खश्‌ ae बन्धनवश्चाजिराङारोश्ातिभिः खद मधररनैः पारणां करोा- fa केाडादोनि यथायं रेता Gare पञ्चमो । रमाता | दशः ्रता। VUE: पुमाम्‌ स्तियेत्येकञेवः (पा ०९।२।६७) ॥ ३० ॥

७९२० उतरनेवधचरिते ।

तिमिर विरात्पाषडयन्ते दिशः सणत््रकाः कमलशसितेः NATTA सरसो न का श्ररणमिलितध्वान्तघ्वसिप्रभादरधारणा- द्गनशिखर' नोलत्येकं निजेरयशोभरः ॥ ३१ ॥ तिमिरेति॥ प्राश्थादयो दिक्नास्तिमिरस्य facerarar. पाष्ड्यन्ते WaT CATT im, अतएव wat: श्रप्रकाज्ाः किञचि- हृष्यासारकाः कतिपयनगख्क्ाणि यासु एवं विधाः ्रन्यापि प्रियवियोागात्‌ पाष्डुरगिमद्मातिकश्ननेजकनोनिका भवति। तया का सरसी कमलानां ₹हसितेविंकारैः war श्चेनोव नास्नीयते ज तवते, अपि तु सवा श्रपि ares: mara) अन्वापि frama: कमलतुप्मुखरसितेः शेता भवति । एकं गमन- feat गगनमध्यभागः wrery खपरितज्राणाथं गगनं प्रति मिखितस्च प्रत्यागत्य ध्वान्तस्य afar विनाशम या ganar तस्या्चादरधारक्टाद्धेताः निजेरयगाभरेः खोयेरकोस्तिंखमरेः मोखति शाम दवाचरतिः, अन्योऽपि शरणागतं परित्यज्य तद्ेरिणामादरेशाङ्गोकुरवयन्‌ cawer wat भवति। दिजः खरांसि च प्रसेद्‌ः। गगनश्च नचवाद्याराय्यंनराभापगमात्‌ निजं गोलिमानं प्राप्तमिति भावः| पाष्डूयन्ते उपमानाद्‌ाचारेऽं au: क्यङिति (पा ०६।९।९.०।९९) MEI Waa खाव्वेधा- दकयोारिति (पा०७।४।९५) Se: । वणंवाचिनः wawegra वणादनुद्‌ात्तादिति (पा ४।९।९२८) ङोप्‌ तस्य मखनोखति नीखवणं इति धातुः । आ्राचारक्किवन्तान्नीलग्नन्दान्जिष्ठा॥२९॥

नविशः wa: | RL

सरसिजवनान्युदयत्यसायमाणि सन्त्‌ न Cae MICS ATAU न केरवं। दिमगरिदषहायादःख aaa: सितं कुमुदर्विपिनस््राथा TTT SPA AAT ॥ ३९॥

खरसखिजेति। शरक्षिजवनानि न war चपि तु विकस- wa यस्माद्‌ चसुदिलरः Wawra: अ्रयैमा wer येषां विकखराणशौत्ययंः । अथ च यदीयभिनच्स्यादयोा भवति स ख््वाऽपि रषंवन्नादिकसन्येव | तथा कैरवं कुमुदं त्रं मदाच नापेतु श्रपि तु प्राश्राल्रेव । यतः ख्तर्चिः aneaita: GAR VS age | चद्धादये विकसतः कुमदस्य wae VETS युक्रणएवेत्यथेः। अन्योऽपि gare मृच्छौव्ाज्निमी- छति। श्रयो अथवा पायारदेविंकखितकमखेः राजिसम्बन्ि- न्या मिजनिद्रया wal कुमुद्‌ वनस्यादः प्रत्यदृश्यं faa विक- fad प्रतीतं विभिमथयेन ata हिमभमिरोरिंमाचलख दृषदां जरिखानां दायारदाशभागिम vem Awa यख waa रमिलयर्थः । कमलानां राजी निद्रा garry विकासः wag कमलानां विकाशः FATTY THT दृते ततः खोयां faxt gad दस्वा कमलेखदिकाषः परिट्त्य Wa tfa बम्भाव्यत इत्यथः । ga उदितः कमलानि विकसितानि कमृदानि च बङ्कुदितानोति भावः। प्रतोतं परतिपब्बादिश निष्ठा । प्रतोष्टमिति च पाठः wd: Vim Tal agi

@tR SHUM AG ees |

धयत्‌ मखिने HET बा न बाऽभिनषागतेः कुमुद्‌ मकरम्देधेः कुहिष्मरिथेमरोत्करः |

द तु लिते राओतेवें रथाङ्गविशङ्मा-

मध मिजवधुषक्नाकोजेऽधमाऽधरनामकं ॥ Be It

waferfa । अभिभतेा ram: प्रभाते Arte: WATTART: भखिनेषेनंमानं माध्वीकं मकरन्दं waa fara at a oat) Ga: राजा कमुरमकरन्दाचेः gfenfe: wawer: परि- पौदेरः राजा छुमृरमभकरन्दरन्वैः पुरितादरलात्‌ प्रातमंध faag at भाविकतुवा म तजास्माकमा्ड Caw: | अन्धाऽ- पाकण्डटत्ताऽतियिभष्ठामवान तचाद्रः। रयाङ्गविरङ्गमास्त राजोत weet cfs त्विला fron कुमृदमकरन्द वरित्वच्ध पिपासथेव सखिला cy TEs निंजवधूवक्षानोजे वन्तं मानमधरनानकमे्टसंश्ं AY अधुना प्रातःसभये सखिते आखारषन्ति, Tree तावतैव चाम्माजखापि wares जात- जित्यः । अन्धचापि दयं इच्छया उपाषितस भाजनं यक्रतरं भवति । मरा मकरम्दभाखारयन्ति चक्रवाका म्रातर्बि- यागापममात्‌ कसलंभकरन्देमनादृत्व गिजसहचरोखुम्बन्तीति नावः | फलेयद्िराल्मम्मरिखेति (are द।९२।२६) चात्कुकि- रिः) iad अस्मतिटचारिति (पा०२।४।५७) wae AAT प्रतीति (पा०२।२।२९) समाषः॥२२॥

ऊबविंन्नः eat | ०१३

जगति मिथुने चकरावेव सरागमपारगेो

नवमिव मिथः सम्भुश्जाते वियुज्य वियुज्य यै । सततमन्डनादेवादाराद्यदापदराचकं तदग्डतमुजां भक्ता शम्भुविषं बभजे विभः ॥ ३४॥

जगतीति । जगति Sara चक्रावेव faut स््नोपुमा ऋरागमपारगेा कामशास्तपारगामिभौा तावेवाख् वेदिभा मान्यो । VET खर्‌ागमपारगे चक्रवाकावेव जगति faut मान्ये WATER चतुरे मिथुने ख cae: । कत एतज््ातमित्यत आर, या चक्रवाकस्त्ोपुंसे वियुज्य वियुज्य एनरन्यान्येन स राजा वियोगं प्राय मियोाऽन्यान्यं नवमिव अ्रतिपरिचयजअन्याव- Wigs सातिस्युहमिव मन्भुञ्ञाते सुरतसुखमनुभवतः। अजख- कामखेवनादिरागा भवेदिति fray waite: प्रत्य यसम्भागव- द्रषातिशयचमत्कारकारी भवतीति araweacee waa तावेवं क्रत Cae रच दृष्टाः यद्यस्मात्‌ wars केवलपोयुवाहाराणां सुराणा MAT खामी सुखभतराग्डत दूति थावत्‌। विभव्य पकः समथा दिषभकलणेऽणषम्भावितेापद्रव दति चावत्‌। Hal: नोरोगकरणदारा सब्ववामारोग्यसुख- कारो असम्भावितरोागाऽपौश्वरः सततमग्तखच्णारेवाहाराद्ध- च्यादरे चकं श्रन्टलान्रनागभिखाषरूपं रोगमापत्‌ प्राप। तत्‌ तश्मात्परिहाराथे विषं बभृजे । सततमधुरतराखारजन्यारचि-

परिहाराथमेव ख कालकूटं भकितवानः अनन्तरञ्च पर 44

ors SUC गेवधचरिते। विशति युवतित्यागे राभौमुचं मि दकारं दिममण्िमणिं तापे चिन्ान्निजाश्च यिबासति।

विरदतरलब्निह्ा बृाहयन्त्यतिविहला- ` मिद awa नामां रथाङ्गविदङ्माः ॥ २५ ॥

रतभ खे प्रत्येव ङ्जिषस् यथा जायते तथा faara एव wate नितरां इचिमन्पादरयतोति बुद्धा चक्रवाकाभ्यां क्रियत ति तावेव कामन्नास्तरहस्सश्ञाविति भावः | पारगे अमात्य क्तेति (पा०२।२।४्) उः, सन्बुश्ाते भृजगवन इति (पा ०९। १।६६) तङ्‌ । अनेन WATE वियागादेव aera भवतीति Sua ies s

fawitfa wafaarat चक्रवाकनिहस््ीवियोमे fafe- काद्चं waist विशति सति राजोमुचं दाजिखशशम्रियाल्या- fad तया वियागजन्ये तापे परितापे Shea च fanfwure- क्रवाकडदयात्‌ Vara दिनमणिमणिं gaara चियाखति जिगमिषति सति बिरदेण तरलन्ती तरलेवाचर गी विडङलो- want खख कगे fast येषां ते रथाङ्विरक्गमा विर्देशा- fafaset weet{ चक्रवाकं नामय्मारं wagaa नाम शरोता इच प्रभाते क्रोडासरसि वा बहवारं wrgafe ्रा- कारयण्ति) अन्याऽपखतिविहला ay वारं आकार्ग्यते सिति गवेति सन्देहात्‌ प्रतिचक्रवाका्नां tara: परितापव्यागः परस्यराहामं WRITS खय्धका न्तस माप ised fafe-

ऊगविश्रः GA: | ७९४

खमुङ्लम्ेर्ेरण्धन्भविष्णएतया जनः किमु कुमुदि नो दुव्याचष्टे रवेर नबेक्तिकां ।

ema: | राचोमुचं faq सगिति खन्पदादिवात्‌। fafe- का ङग्यस्सेति ware: | तरलजिङ्ा acearecatfa चार किवन्ताच्छतरि पुम्बत्‌ । weefe qgrirarnears: new

Gini जनो लोकः खमुकुशम्ैः आत्मीयकलणिकानेचरूपीः शला अन्ध मविष्णुतया अ्रगन्धाया श्रणन्धलाङ्गोकाराद्धेतोाः रवेः waafest अ्रमदखाकिकां कुमृदिनों किम किमथे दु याच दुष्टां कथयति । अवश्लद्नोयपविबय्ाद्रननिधमादिबं भिधादयं भ सरत दति ara: किमिति भिन्दति, अपि wand जिन्टेत्याखेपः। उ wer किं निष्दतीति ar) अन्ध व्मविव्युतयाऽविचारतया रहस्मजानन्नेव किमिति निन्द्‌ तीति जनविरेवणं वा । कथमयक्रमित्यत sre. रे श्रोतारः युयं LUA LUA तसाः GATENA चेतु माकणंयत | ये राज्ञो are दाराः Karat पाशन्यादीरां प्रतिभारम्‌त्पन्ञेयु व्याक- रादि ग्रन्थेषु विषये fafearafea: पटठितायातः wag- quate इव्येमपि म qa राजदारा इत्येव शिखिता सच्छे तथेव पठिताः । नन प्रते किमित्याभ्द्ा इ ar gafen किल प्रङिद्धं न भाविनो भविव्यति श्रथाद्‌ा्े

दाराः, अपि तु राश्जखनश्रख अथच मुपद्ध दारा भवग्धेव, 472

०९९ उल्रमेवधचरिते।

लिखितपढडिता राज्ञा दाराः कविप्रनिभासु ये पररणत WHATSAR NF सा किल भाविनो ॥२९॥ खल्‌ किततमःसिन्धोर्ैङ्ः करादि व प्ुभ्यते

नभसि विसिनोबन्धोरन््रशयतेरद विन्दुभिः।

राजमरिष्योा fe श्रतिसुरखितलादलर््यन्पश्ाः, इयमपि तथा, तस्मादे तस्या अपि wae युक्रेति रहख्ानभिश्च जनो ठयेवेतां fread: । किलश्रब्दः feat ar: waa ofa gafetacradtfa दारैः सामानाधिकरष्याइडवचनं | येति पाटः समोचोनः। शिखितपरिता एकवचनं aaa ar) ख्येादयवश्रात्‌ कमिनी घङ्कुचितेति भावः । अन्ध मविष्णतया कर्तरि भवः खिष्णजिति (पा ° ३।९।५७) WANE SITE भुवः खिष्णुचः खिलात्‌ अ्ररटटंषदिति (ate ६।३।६७) मुम्‌ । श्वे- सखिका We प्रत्ययादिति (पा०७।३।४४) कात्धुव्वस्छेलं। लिखितपटिताः ककंधारयोादन्दा AT श्र्धयथेग्पग्ाः अद्धर््यल- छारयोारिति(पा०३।९२।२६) aE खिलाग्मम्‌। अतएव ज्ञाप- कात क्रियायेागिनमोापि नजः समासः॥२६॥

चल्कितेति । गगने गच्छद्धिङ्गैः उद विन्दुभिरिव नभसि waa दोपते। किम्भूतेरुरविनष्दुभिः चल्कःकतयलुके एला पोतः तमःसिन्धुस्तिमिरसम्‌द्रो येम तस्य विसिनोबन्धाः पद्डि- Wave Gae करात्‌ किरणादेव wera रम्नेभ्योाऽङगःख- नरालविवरेभ्यच्छुतेगखितेः, waar पीततमःसिन्धारुपरिव-

Safin: ait: | ere

शतदलमधुखातःकच्छद्यीपरिरब्मणा-

दनुपद मद्‌ःपड्ाशङ्गममो मम तन्वते ॥ ३७॥

SUT HA CMAN TC: सरः रिसरचर ४ € =, OA

परिसर चरेभासां भन्तः कुमारलरः HC । `

न्तं मामस्य रवेः कराङ्गुलोविवरेभ्याऽधा गलिताः रुत्छजलवि- न्दव Ca WHT गगमे भाभन्त Tae: | चुलुकितेति कर विश- षणं वा । अरमुपद्‌ गगनात्‌ सकाशात्‌ कमलानि प्रति षाताननम्तरं तद खाख्यान्यतिस्थुलानि कमलानि तेषां मधुखोतखः मक- रन्द प्रवाहस्य BSCS ARCA Zz AAs GUSTS तस्याः परिरम्भणात्‌ संद्धेषादुभयतस्तत्र खगनद्धेतारमो WHT अ्रदःप- इडां waa पीतस्य तमःसिन्धोरधःश्ितावभिष्टकदं मसम्भा- ant वेताखिकस्य मम तन्वते विष्ारयन्नि। मकलेऽपि तमीजले Wasafesaa पड दव ङ्गाः भाभन्त इत्यर्थः Weer मकरन्दप्रवाहकच्छदय्याः TE इतिवा प्रवाइतरदये पा am: ।ग्शङ्गाख्च मकरन्दस्छापरि नापविथन्ति किन्तु wha cia तेषां जातिः । प्रातःकण्ला जाताऽन्धकारः साक्ष्येव विनष्टः न्वमरा खर्नीडेभ्येा fata गगन उङ्खोय मधुपानां कमला- afew यान्तीति भावः। चृलूकित इति तत्करोतीति (पा०३। ९।९६।वा०९) ्यन्ताक्रः भ्यते WAS TAT WTA TH Ul Qo tI

धुखणेति। weugure: कुङ्कुमङ्ुसुमानि तासां श्रेणि- War: Bet कान्तीनां wee: wT TIMMS: ताग्याऽपि

ers WUC |

अजने HAMAS SY AAT AA वलिशवलनाद्गश्जापुश्जभ्रियं THATS: ॥ रेट ॥ रचयति ae शा्शीमेतां कुमारितमा रवे- यंदलिपरली नीलोकननं व्यवस्यति पातुका।

ने सरसो RATA AKA धवलस्फट- त्क मलकलिकाखण्डेः TUSHAT रमण्डला ॥३८॥

रक्ृतरोःखरःपरिषरचरस्तीरव्यरण्शोखेः कुमारतरोरतिबा- लेभ सां भन्तः करः TASTE: जखजामोादः गगनावगाहिक- मखबछखपरिमशष्ठदिषथ श्रानन्द सेनात्पतिष््ुदत्यतनन्नीखा मधृत्रतावखिया waar मिश्रणाद्धेताः गृचखापञ्चनिवं अ- ड्ंरक्रवत्छष्यगु्याराजिभाभां गहवाश्भिर्यंरणन्खैः अजनि तन्छदू रजा तमिनव्ययः। बाणा अपि सुमगसां धीराणामप्यना- दरिणा wafer) बाला रपि रक्रकराभवन्तीति केचित्‌। अमि भावे चिण। उत्पतिष्णः अरलङ्कभि (पा०१।२।९२६) Mey) अवखनं तत्कर तोति (पा०२।९।९६।वा०९) ना- Biase भावे STN Vs ii

रचयतोति | awa रवेः कुमारितमा अतिबाखा चिः सरसीं शार्णो रक्रव्यां रचयति यख्माखं कमखे मकरन्दा- खादथ पातका अ्रखिपटलो wera खसम्नन्धारतां नीलो- कन्तुः व्यवस्छति । aad धवलानां स्फ़ुटन्तीनां कमखकलि- कानां GR: THE: Weed उदरमच्डलम्यरेनी यखाः

ऊनविंश् aa | ete

कमलकुशलाधाने भानाररा पर्षब्रतं यदुपकुर्ते ANY ओीगत्वविवक्षमिः | कविभिरूपमाद्‌ानादम्भाजतां गमितान्यसा- वपि यद्तथाभावान्भुच्युलूकविलाचने I! ४०॥

भेतादृशी तमात्‌ wa fafad दयं सरसो कल्माषी कर्बुरोवा- अनि जाता | TRAM RATT AAS कम्वर ता | धुवम्‌- Maral वा। बालातपोा जातः भ्रमराः परिता wafer कम- खानि विकभितानीति भावः। fed किर्मीरकशाषेव्यमरः। aret trernrefafa (चा०४।९।४३) Sta कुमारितमा चरूपेति (पा०६।२।४२) WS: VSWR ATTTST Nae ti

कर्मेति | कमलमा जस्स कु्रलाधाने WaAFMNITG भागे: WW अत्याख्ययंरूपं परुषसम्बन्पि व्रतं नियमः, अङ्गो- सतपरिपाखगश्रोखतमिति चावत्‌, यं दृष्टा श्राखर्यङूपः पुरूष इति wat वदन्ति । gat ज्ञातमत STE) यद्यस्मान्ता- स्विकामि कमलानि विकासयतीति किं are किक fret: काज्तिखच्न्याः wea खा नतां विवक्षेभिः वक्ुमिच्छनिः व्यास- वारत्रोकिकालिंदासारिभिः कविभिः डपमाद्‌ानात्‌ किञ््चिष्छो- शृदलादिगणखादृष्वादपि warsat कमलल ममितानि प्रा- पिताग्बारापितकमललान्यपि मेजकमखानोति भिरिं्टानि खाकमेजाष्छला रविः उपदुश्ते उश्मोखयति। उरित्वरे fe खरे छाकने नाष्छव्मीखन्ति । way चटाच्थग्रणसमयानि

० खरनेषश्चरिते।

यदतिमदतो भक्तिभाने तदे नम्‌ देत्वर- न्रितमुपतिष्ठ खाध्वन्य SAAC: |

करोति। चत आआलोाकसदष्टतमेव चलः पदार्थय्दममथे | यदपि अतयाभावात्‌ ओर्इताभावात्‌ कविभिः कमलवेना- नभ्‌रक्रलवादुशुकव्ला चने मृद्चति नेश्रीलयति। न च पटडा- चानापादयति। यत्रोखूकस दृटिश्लनालच्छोरिति खाकप्रसि- fewavar: ओग्ररल guia खर्येण कमलानि कमख- ments च लाकनेजाणि विकाश उ्लृकने जाङि कमलगश्या- गाभावादविकाश्चाग्धयव्यतिरेकाण्वां खप्रतिश्चा wear war | एवंविधः सत्यप्रतिश्चः काऽपि arena: कमलानि विकसि- तानि waitsfa लोकः weg: कोाचिकनेजे च निमीखिते भरा- तःकालो जात tia भावः। श्रीण्दवविवक्षभिः डितोयेति योगविभागात्‌ ware: । उपमितिरूपमानं नपुं खके भावे खट्‌ | उपमीयतेऽमेमेति Boast सादृश्यमिति भावः॥ ४०॥ यदिति wafa लंभानोा अतिमहतो भक्रि्येवन्भृता ade anfe & श्रध्वरपद्धतेर्यश्चमार्गस्ाष्वन्य महायाज्जिक नख उदिलवरमदरयशखमेनं qa लरितमुपतिष्ठख पूजय । जच- area इेतुमार । हि यस्मात्‌ cy समये प्रभाते किष प्रसिद्धं रविमभिखकोरत्य उपस्थानमन्ेणेद्धं fem जलाश्जलया मन्दे दाश्थेषु रामेषु उदवख्जतां जलङूपाश्रमिभावं त्रजज्ि व्मोभूय तान्‌ भखोकुव्वं गीति शरुता वक्रमित्य्ः fre: केदया-

ऊमिं्ः समः | SRL

दर हि समये Hey ASPECT मभिरविमुपस्थानेोत्लिप्रा जलाच्छलयः FHS ॥ ४९ ॥ खद यशिखरिप्रलाक्छायिनो खनिरचया तरिएतरमदमाशिक्यानामदर्मष्िमष्डली।

BRS च मन्देहा नान Urea: इति प्राणश्च । तसख्माद्‌- दयात्‌ पुमे ्ोघ्रमुन्तिष्ठखेत्य्यः। अध्वन्यभिति पाठे MATIZ: वेरष्वानमलं गामिनं । ufswre त्रिथादिल्लात्‌ एवद्भावा- Blas | Weary Waray अध्वने यत्‌ खाविति (पा०५।२) Vd) चत्‌ । Sagat मन्धोदनेव्यादिना (पा०६।१।६०) उद- कख्यादारे्ः। अभिरभागे (पा०९।४।०.९) Cea: Kawa warrantee ॥ ४९॥

खदयेति। इयं अरर्मणेः qa मण्डलो weafrafes: खडथा सखद Wa वानुनि wearer वन्तं मानाऽऋ्या भूयसो faxsncfe रहृतराशि महांसि astfe तान्येव माखिक्यानि net खजिदत्यभ्िभूमिः wine तिमिरेण ष्वाकव्च wrat पिधाकिर्कां आकरदारा च्ाच्छादिकां रजनिङूपां zee fret विधुथापनोय क्रतमेन केन अनेन विमुद्धि ता उद्वारितेति ग खल नेव वाने राजििगमे यते दृत इत्यर्थः । वाक्धार्थः aa न जाने ward वनमित्यद्येदति वा। अन्यापि माणि- खाट खनिः पब्वलप्रश्चाषस््रायिनो wuncirarfafearste

कमापि भाग्यवताहाखते। अतिश्रयितः कः कतमा ब्रद्माऽनेस 4 U

ORR VUCRATALTE |

रजनिदषट्‌ ध्वाखश्यामां विधूय पिधायिकां

न खल्‌ कलमेनेयं आने जनेन विमुद्रिता ॥ ४२॥ सुरपरिव्रढः कणात्‌ WET er किल कुण्डल इयमथ खल्‌ प्राश्य प्रादान्भृदा स॒ हि तत्यतिः। विधुरूदयभागेकं न व्यलोकि विलोक्यते नवतरकरखणखावि दिनीयमदर्मणिः॥ ४३॥

frafxaare न जाने, अपि लेवमेव जागामि। काखपरिव- कंकारिशा बरह्मदेवोहारितेत्यथं इति काक्वौ । खनिः खल अनिरिवेत्युतेशा वा। कतमः डतमच्‌ । अतिशये ere वा तम एव ॥ Be Oo

खरोति । सुरपरिटढः शक्रःकष्ात्‌ कष्डलदयं seyret जाह्यणवेषं war प्रतियदरूपेणागरहीत्‌। किलेति प्राणा afeg । wa प्रतिप्रहागन्तरं मृदा तत्कुष्डखदयं खल निचितं wre fee प्रादात्‌ fe यस्मात्‌ स्रकखस्माःप्राग्थाः पतिः धवः रचिता च प्रियान्‌ भरियाये प्राच्या strat निजकणोदिभूषणं अयच्छति | तस्ये दकमिति gat ज्ातमत रार तच प्राच्यां तयेोदंयोा्मध्ये वा विधुः ere उदथयभाक्‌ उदितर आरक्र- किरण्टरूपमेकं कुण्डलं व्यलाकि दृष्टं । प्रातः, अहमंशिः, मव- तरास्त्कालनिर्गताः करा रक्रतरकिरणाः तद्रुपखणंस्ावि छवणंरूवणश्रीलं तादृशमेव दितीयं कुण्डलं विलाक्यते । तस्मात त्ये age तेम wafaay we tad: र्यस्य कुष्डलस-

Safa: समेः। OVW

दश्नमविशहोतियाऽ सङ्गते गतवासर- प्रशमसमयप्रा्रे पत्यो विवखति TTA | शअधरभुवनात्‌ सेद्रतेषा इटा्षरणेः छता-

मरपतिषुरपराप्िधेत्ते सती्रतमूरत्तितां ॥ Be I

AUT WATSEKA कुण्डवत्वलसक्तं। वालतरकिरणः स्थः खक्मसुवणशंलाविकणंकुष्डलमिव ira इति भावः। कथं TRG कुण्डणदयं दन्तमित्यारणष्यकं fe Rar ve i cenfafai या fifa: रागिणी car सती faratt waees wa गतवासर प्रमे पुष्वेदिनावखाने सायद्धाल- समथमस्तमयकाखं प्राप्रेऽतएवास्तं विनाशं Wares वा प्राप्न मते सति,अभनि्ातिरित्याभ्निराजमन्तादिप्रामाण्यात्‌ द इन- मविश्रत्‌। Sear Sth: ्रधरभुवनात्‌ पाताखात्‌ सकाशात्‌ HST बखात्कारेषाथान्तरणिमेवोद्ध्यादयं प्राप्य तरणेरमे Bara रपतिप्रस्छ qa प्राच्या वा प्रा्निय॑या एवम्भ ता सती AAAI तीरषतया VY वन्तमाना मृन्तियस्या रन्ता Ue | way Ge weer ara sifa: खरतरा जातेति ara: | ar गारी wife विनाश्रषमयप्राप्े विनष्टे षति aferay- रानि सतो waratsfa तप्मा्यथंमथि प्रवं कुरते, खा दुष्करैः पाताखप्राप्तमपि निरयपतितं, याखप्राहो यथा are- मित्यादि वचनप्रामाष्छाजनिरयादइलादुद्धत्य तस्व waranty: तीनां पतित्रतार्मां जरतमेव मृतिः WOE यस्याः, सती नारो

4 & 2

eke उन्तरशजेव्चच रिते |

इपि यदेमलच्छा्त्‌ कायाद भक्त भाखतः [1 ४५॥

लसा वा wre मून्तिर्यसाखन्तां धने । ` भोरीवरिवमपो- त्थ यः । समयप्रापे प्राप्ताप् इति (पा०२।२।४) समाः 18 A auf) तमुजगमनेऽपत्यस्व att वन्तंमानः काकिमा श्यामलं किख प्रसिद्धं fafed ar, पितुः भिचा जिति्दरिद- खौ दोना रष्यनोखवर्णपचफसन्राकादीनां य आदारो awed भितिररिदणे चदा्मदनोषं पजशराकारि वा तसराच्नातः aura मैजातमथयलादित्थादि बृधाभामदयमाचीाग्धादीनां दयं कथा Aw awa सत्यैव । यद्यस्राद्धेताः area: टतः प्रत्यचदुष्तादरमखच्छायाद्‌ख्वखकान्तेः श्ुक्रभाखरादपि तमसां पिवात्‌ तेमिल्ेकहारात्‌ कायात्‌ शमनयमुगाक्राडेः चमयमु- STENT: BS: ग्धा भैर भयते त्पन्नं | खग्यंका यस्या उ्वखत्ेऽषि श्लामतमिखाहा रपरिणतिवश्ात्‌ यमादिभिरपल्यैः wrest तख््मारि चं पण्डितकथा wage: सन्मपि तमः खर्थ॑ माभि तमिति भावः । अचं अरेः खटरलाछदिति (पा०२।९।९२४) श्छत्‌। कालोव aver वेति पुमान्‌ स्तियेव्येकजेवः (पा०९।२। ६९) । तमसां wae षष्टो WHAARIa तर्‌ क्रोडः कालोा- सितः yas: कायादसतः भअगिरित्यमरयेषः ॥ ४५ ॥

Safter aah) रश्च

अभजत चिराभ्यासं देषः प्रतिश्रयं Femara कालं श्यः प्रय तथा TH | न खलं शकिता शीलं कालप्रदतिरसेो पुरा यंभ्वमुनमेभश्माधानेऽप्यनेन BAAS 1 BE

अभजतेति। अयं Tata: Wear राजिखस्था अव्ययं wed प्रतिराश्चववाने cau: | दिनमयं fered are warfe- WITH अथच ATT श्लामं वयुः भूयो Twat Tar तथा पोणःपन्बेन वा प्रद्धय उत्पाद्य चिरकाखमभ्यासं तथा तेन प्रका- रेख अभजत अश्जिञजवत्‌। यथा येन प्रकारेण पुरा पुरे काल wefrdera च काखो श्ञामा प्रतिथंरोवरमभूतेाऽशे खः खमयसमनयारपि प्रसविग्यतेजं्माधामे जन्माथ वीजचेपसमये- $पि, अनेन विराभ्यासेन Saat शीलं कालात्यारनस्य खभाव- afeyd we निचितं न ्रकिता समर्था भविता। कालत्रखति- waa: खयः खभावख्छ दुरतिक्रमलात्‌ तावपि कालावदपा- दयरित्यथैः। उदयमानेम gay दिवषः छत दति भावः। Wa: ave क्रियमाण्ोभ्वासः पटुतरो भवति । चिराभ्यासं ae र्धंसकादित्वात्‌ TAS: | चद्ाऽकारान्तस्य चिरशब्दस्य अत्यन्त संयामे चेति (पा०२।९।२८) समासः । प्रतिकणदात्यये वोषणा- चामब्यचोभावे नाव्ययोभावादिति (पा०२।४।८३) ुपेागणक्‌। करतोया waerdyefata (पा०२।४।८४) त्थम्‌ waatata निपातः arena: Te पुंवत्‌ ॥ ४६॥

०९६ ङन्तरनेवधचरिते।

ङ्चिर चरणः खमेरगरीसनाथरथः शनिं

शमनमपि स जातं लाकानरख्त सुताविति। TATU AAA EMTALA दने

यद्पशसिता VATA इसिष्यति कः खलः॥४७॥

सचरति । सुजनेरेवन्भूते चो भाखानिति sya: दजन awed उपहसित खस्मादतितच्छान्परवणंने पजोविनः का- माम खलानेपहसिष्यति, अपि त सवीणुपदसिग्यत्छेव । चया उदिते at सद्भिः खर्यस्ारंखा क्रियते तथा wea, एवं तुच्छा एते खाररभरणाथं यत्किञ्िददन्तीत्धस्माकं खखेनिंन्दायां warat wares राजजिरामण्िभिरस्माकमदणा क्रियत एवेति खलानां Ware Tar एवेव्ययेः | एवं कथं Ga: कथमुपडसित- इत्यत Wega: रुचिराखसरणाः खक्ितखचणया किरणा we AUT खतस्ारणस्य Gar मत्या भरिया सुता @awa waar waft Brera सनाथाऽखङ्कता Tar यस्य सः, तथा शनिं was अनेख्चरद ष्डधरो सुत लोकान्‌ जातुं waa श्निर्टिसत्धारि सिद्धिमाजरेतुलाकपालतया लाकाम्‌ रकति। यमेाऽपि दुष्टा दुयार्िंयहानददा कुर्वन्‌ धमाधमा चरणप्रटन्तिजगनद्भारा रति | CATER परोपकारपरौ पुज WHA तथा रथपदा- मामनाथानां चक्रवाकानां छृपासिन्धद वाखमुद्रः रथस्य परेन व्यवसायेन गत्या अगते दयासमुद्रो वा । तथा सकखपद्‌ा थग्रदण- सकायालाकसम्पादगद्धारा Eat सर्वंजमनेजाणां बन्धुः fav

Safa: aa: | ORO

शिशिरजसजां घम शमाद याय तनृता मथ खरकराश्यानास्यानां प्रयच्छति यः पयः।

एवम्भूतः सुन्दरः परोापकारकर शैकसवभावेाऽपि दति स्ठतिपकषः। इचिस्तेजारूपस्तापकर इति यावत । तथा अशरणद्यरण- रहितः चदा विपरौतखच्षणया रूचिरा चरणा wa! परा- कारे चरणाङ्गुखारिष्यानेकुषटादिदुष्टफलग्र वात ध्यानेऽप्य- शरश्एव सयः विश्वकर्मणा कुन्दे आ्रारोापितस्य Gia तेजसां दुःखदत्वाश्रणाकारो न निमित इति ati अन्धं प्रति सुनेच- व्तगवदचरणस्थापि रुभिरचरणलेाल्यापद्टासः। तथा Waa WATT: सारथेरूदथाभया सनाया TUT यख स wala faag- खचका । तथा wa: कुरग्रहलाचिरकाखलभोग्यदुःखदरलाश्यम- सखापि जगत्‌प्राशहरणन्नोललात्‌ परपोडाकरणेकसखभाती w- मिश्रमभे पज लाकान्‌ जातुमद्धतेत्यपि विरुद लखणा | तथा तिर्यग्योनिपरिविशेवचकवाकाणामेव दयासिन्धुनीन्येषां ताप- करलात्‌ तादृक्लानामेव वन्धैनान्येषां । यद्रा तेजाभरेण दृष्टि- प्रतिधातकारिलादबन्धुरपि get बन्धुरित्यपि विरद लचणेति उपडहासपकः | एवम्भूतः खयः wast fa भावः॥ vo

निजिरेति। स भानुरुदश्चति उदेति। ख कः, यः fate et fafat डमं तस्माश्जाता रक्‌ पीडा येषां तेषां तनृश्तां जनानां अर्णः सुखस्मादयाय प्राप्तये वसन्तनिदाधषम्बन्धिनं waa रमेण प्रयच्छति | अयानन्तरं वसननिदाषमम्बन्धिगः SIGMA कराः खर्यकिरणास्तेः आश्यानं Wa छाने wre

orc VUCHAWUTL? |

जलभयजुषां तापं Tt दिमनिलयबं- CHATS स भागुरदः श्चि ॥ ४८ ॥

दद न कतरि we तमिख्छमनोर्दिशा- । मपि चतद्णामुर्सङ्गेषु खिता धयतां wart |

मुखं Qui तेषां देहिनां खाय प्रथः arama प्रयच्छति CH तसे Taare, जख मीनानां तापं दले । ततखापश्यजां ज्रारदतापवर्तां efent tam हिमं cet रवम्प्रकारोश परेभ्यो afga तस्मिन fara मिषतां Genoa चटलानाां रतेः HATTA ALT STILT ATTRA ATTA AT TS । खदा तयाणां भोतादिद्धागरूपाणां कायाणां wefrddeerr. परेपकारपरः खयं उरेतोतवथः । wares Kafe aie त्वाभावात्‌ सम्यसारण्टाभावः। जिष्ठानलं । परडितेति वदर्थी- ATUTU la (पा०२।९।१६) SATS: | रत्या ws: अचेति (पा २।३।९००) चयागविभागात्‌ fafa afer । खकारात्‌ wie fewer: ae were विभाषाह्वदषारिति (are ai. ९९०) कपि GH Bsn

दहेति । पुव्वादौ्नां wreerafa fext sayy मान- wey भिता वन्तंमागाखमिखततौख्ठिभमिरपरम्दराः werg- wat विगाश्रयतामपि wise: awe treat तेषां, रमिः अरणं यस तद्भावं ठश्सखवासिलारेल्य प्राण निवसद्रन्तंमानं erared तमः शमयितुं विनाशयितुं आआनेग्यमसामगये-

ऊनविंश्रः wai} 9२९

तर्शरणतामेल्य च्छायामयं TTA:

` शमयितुमभ्र दाने यदर्यमरोाविषां ॥ ४० ॥ जगति तिमिरं मृच्छामलब्रजेऽपि चिकित:

. पितुरिव निजादस्नाहखावोत्य fraser: | `

मभूदिति यत्‌ दहाजासाम्यंविषये कतमः के नाम जगद्धि विष्मयं न धने, शपि तु सर्ववीऽपाञखगे प्रा्नात्येव। दिगन्तगताया अपि तिभिरपरम्परायाः संहारे येषां ufm: तेषां रवितेजषां wWawarfead erared समोपवक्यंपि तमः शमयित अक्ति- नाभूदित्याच्यमित्यर्थः । तनु इति पाठे तमु yet woe वा wee यस्य agra wre निवख्दित्यथैः। महदाश्रयेण खितमपि या विनाश्रयितुं शक्ताति trey वर्त॑मानं श्मयितुमपि न शरक्रातीत्था TVA | तर च्छाया मयं रदच्छायामयं वा तमे विहाय waafa तमः ade fanfwafafa भावः, ata श्रनीशरख्छ भाव ईत्य्थे म गज्‌ पृष्वौदिति (are wining) भावप्रव्ययनिषेधेऽपि ब्राह्मणादि व्वनोश्चर शब्दस्य पाठात्‌ व्यजनि गजः WaT (पा ०७।३।२ ०) पचे उभयपददद्धिः॥ ४< ॥

अगतोति। cat माल्यो निजात्‌. खोयात्‌ श्र्मात्पितः ख्थादधील्येवायुर्वैरं पटितैव भिषञ्यतः । were चिकित्सां Ota: । किञ्मूतात्‌ पितुः, जगति वन्नंमामं तिमिरं way aq- दं सामर््यजनकं गे जरो गविरेवं चिकित्छतो नाब्रयतः। ्रा- यर्तेदो कर प्रतीकारेक WATT: | तयाऽनव्रजे कमणखष्डे वकत॑मानां

4x

OR» BUCATHTER |

शपि अ ्रमरनस्यामो ATT fare

अद्‌ यत्रदग्र ATCT STAT ॥ Yo It उबुपररिवुटः प्रया सुक्राल ग्रहपीडन द्यदपि पिरिन erent serra इमद्ी |

wet सद्धो यमि गायतः, weve ww शच्चजो दाविति recat Races लाकघमूरे अर्जमानां मूग्को विशित्यष्यस्सक्लप्यभावष्टपं RUA: | खपवारयतुरात्‌ कच्माणंपारर्विद्यादधोीत्र fe राजवैखा अवति, warten- wifagqta tena ताभ्यानिषवे खलं wrafarerd: 1 अपि ष्ठ किख avhantfe waafe arwadifa शमना यमण्लश्मासोा wet ara: पिना were कक्ञाराश्रां हमुराजा मपग्डत्धे प्रद चायान्वाकाखमरक्राधारेति) चत्‌ यतां छर्थाऽदयोा fray: woe ade किममेख्िती अपि तसमषाऽश्धो चित्येव क्रारएगुशप्रक्रमेशेव कां गशारम्भारदयताऽपन्दायुदायिता ख अमेनाष्यद्ात्‌ खवितुरत्र षकाथात्‌ षरटितेत्ययंः । उद्यता ade तमो नाशितं, कब्रखान्वगोकिलानि, कुम॒दानि मुद्ध दिकसवैति भावः । faq: अआष्यातापयोाग (प्रा०९।९।९९) ई त्यपाद्‌ामल । भिषज्यतः । कंद्ादिः॥ we ti

उद्धति । रयमिद्‌ानौमस्तं जिगमिषुः उड्परिटढखन्रः wie उदितः सन्‌ स्तं रतेन प्रत्या Gay amt at विया fart भायां पञ्चिनों wearers अपोडयत्‌ सद्धाचितवाण्‌

Safin: wat: | ext

ASAT TH Teer निनशङ्खया प्रसरति FAT RAT RATT ST ।। ४२ ॥ अुतिममतनेामामाजानेऽबगेरधराभ्वना विदरण्छतः शणाः arene दशलिषां।

अथच करदुंषितवान्‌ | जदपि च्रं पद्मिनीं पौश्यति शति Veet कमुर्विकाखव्याजेन राज जाय, अतएव Wt: नद्‌ गयं चचकुमरिन्ो ककन्धूफाखवत्‌ चक्षबररवत्‌ ककादण- राचिषि ईषद्रकरकिरसे गवारक acerfea अरसरति प्रकर्वण मच्छत्यद यति खति fasrgar खङतानाचारनिमि्ञमयेमेव waren wetfed were प्रापितं जिःप्रभोरतमिव्यथेः । Tat we मन्वे । खयं उदितः पञ्मिनो चं विकसिता wer निःभमेाऽस्तमेति कुमुदिनी we feats मावः। जन्यजा धकं प्रमेयं TES HAMA काशोत्यमरः। बद्ध चितमिति न्तात्‌ कथक निष्टा, अन्यथा व्याख्या सदु खितमित्येव ara । तर्बुमवं निजन्रङ्या करणम्डतया खयमेव सङ्कुचितं हतार म्भनिति वा ग्या खव | angele wary | यन्बदिस्ता र भवात्‌ सा- धकवाधकादिगक्नः खबद्धिमिविविच्य बोद्धव्यं ॥ ५.९. ॥ शुतोति ।अदहिषतिः ie: च्यातिःवासानुखारेष अवनण्डेने- TUT अधमेन मार्गेण पाताखमागेंण राजा विशरण- wa: परिभ्वमतः। तथा श्रुतिमयो वेदरूपा ATT हा US AUS

भानेख्िवां canis एकसदसखमेव द्शबतानि कटकणा- 4x2

ou उन्तरमेषधशच्रिते।

निशि fafa qwanat दम्भः प्रटणोति ewe: प्रथगङ्पितिः पण्यल्यस्य कमेण च भाखराः॥ ५२॥ बड न खरता येषामग्रे खल प्रतिभासते

` कमलसुहद स्तेऽमो भानोः प्रवालकः कराः |

fcarver: fafa गिजिराज राजे weeawary प्रतिफण्चं मेजदयसद्धावादूाग्वां wena दृग्भ्यां षदख्दयपरिभिताभि- दूटिभिरनक्रमे युगपत्‌ URE चक्ःअवस्छात्‌ सालात्‌ श्टणाति पश्चति चेत्यं ara) farce क्रमेख रेत्दयं । यतः Swe, weqerrmnfeae: सड वन्ंमानाः खरां अ्रब्दरूपला- BOs | तथाभाखराः इएुक्रभाख्रङूपाःत्राखाः ततः साचात्‌ पष्यति च, राजा पाताशगाभिलाशज्र ज जेषस्छ वन्तंनादे- दमयश्ररोरस्छ किरएसरस्तरूयं भ्राखासदरख्यं जषा गजवदण्- LIS सच्णाद्युगयत्‌ एयगेकेन नेजखशष्छेण शटष्टाति दितीयेन च पथ्डतीति WAI एयक्‌अ्वद शेगाभ्यामेव जवने जस खद यस सार्थक्यमग्डरित्ययेः। अ्रतिमयतरोरिति पाठे वेदरूपख awa wet wat: | अध्वना वखिखद्मगेति पाठे वलिखद्मरसातखमि- व्यभिधानात्‌ स एवार्थः । ewan काकादिवदुभचापि सम्बध्यते | BLATT: वापस्जगस्येति (पा ° ६।२।८२) af wa- त्वात्‌ सभावाभावः॥ ५९॥

बङ्किति । येषां कराणां खरता Ae Parser ay अतितरां न प्रतिभाषते स्फुरति, सव्वधा Arqenaa

Safe: सगं; | oun

उचितमुचितं जालेष्वन्तःप्रेशिभिरायते कियद वयवेरोषामालिङ्गिताङ्गलिलिङ्गिमा ॥ ५९॥

CG: | चढ़ा गञूखमामेन न खरताऽतीचछता । Use येषां अतितरां तीचछलाभाव उपलभ्यते खल्‌ निधितं। sue येषा- स॒परिभागे बवे गखरा नखाः येषां तत्ता उपलभ्यते तेऽमी waeper विकासदेतववात कमलानां gear बन्धार्भानोः कमखवबन्धावा कराः किरणा एव पाणयः प्रवाखरचः faga- वद्रक्कान्तयः, अथ च प्रटषटबालकाम्तयः अतिबला wwe बाखप ववद waa Pat दति Ts: | तथा जा खेव्वन्त प्रवे- fafa: गवाच्चादिविवरमध्यप्रविष्टेः अरतएवायतेः तदशाद्‌ष्डव- दोर्घोभूतेः कियदवयवेः किरणः vat किरणानां पाणौमाञ्च य आखिङ्ितः wag: श्रङ्गुखिलिङ्गिमा apfeafafyar इचिमाऽयवाऽङ्गुखिभिलिङ्गिमा तत्‌ उ चितमुचितमिवमतितरा शराचितो। गवादविवरप्रविष्टैः किरणावथवेः किरणानामङ्गु- शोतुखधलादाभरिताङ्गुखिवच्वारता ya, पाणोगामपि दीर्धः कतिपथेर वयवेर ज्ुखिरता चारुता भवतीत्यपि युक्रमेवेत्यर्थः। अङ्गखिचारतेत्यपिपाठः। नखेाऽस्तो मखर इत्यमरः | उचितं वीष्छार्यां दिरूक्िः। प्रवेज्जिभिसखाच्छिष्ये आवश्यके वा fora: | आखिङ्किता लिगिधाताः परे कम्मंि az, पचे fret) लिङ्गनि रमण्णैयतया few प्राप्नातीति गत्यथात्‌ wat. पचादि एष्यारेराङतिगणलादिमगिचख्‌ समर्धनोयः ॥ ५ ॥

ous उन्तरनेवथ WEA |

नय नयनयेद्राक्‌ Carel प्रविटवनीरम्‌- ` भवनवरमोजाखान्नाला दरषार्ककराङगलीः | समदणुगणकरान्ता भान्ति समन्त्य इवाशु याः पुनरपि धृताः gee धिं वा म बहना दिवः ॥ ५४॥

wafa भो tem लव were शृश्शापरि व्तमाभाभां वथभीनां गृहविेवाणां भखादूला सविवराद्धेतेार्वलभीमेवा- थात्‌ प्रवि्टवतीरमूरकंकरशूपाश्रङुलोजाशप्वेधादज्ुलीत्‌- शयाम्‌. खयकराम्‌ अथच ata यक्रलवाद्गकराशाम- gata द्व कमलदष्डसदृ धोर्गधभयोदरक्‌ भतरं tet areca मये प्रापय सादर TH, लजेचयोाः कमललाथास- भार्गप्रविष्टासखथा किलोक्धमागा एताः खभेचकमख नाला दवं whey इत्यर्थः । जालानां कमख तु ख्य्वाच्त्नाला ईव ल पष्ेति बा अमू; काः। थाः मतां जखम्रवि्टकिरंणम चरिभरमतां श्रणमां असरेखादिरूपरजःकणानां गणेभ water आक्रान्ता याप्ता wa एव feat agian adraager अश्न Te विश्वकर्मणा पुभरपि कन्दे शाण चक्रे टता श्रारोापिताः सत्यः wry wary दव किंवान भान्ति पितु तथेव Rrra यडां भ्रमन्तः शाण घषंणवन्नात्‌ परितः पतन्तः येऽणवः ज्राणतेजसः क~ eraet गैराक्राकलं यन्तं । विश्वकर्मणा खर्वः शाणमारोपितं दति एराणं । भवनयेराधेयलमिति पाठे ख ward: ! गेति पाठे Wy WHY | AINA जाताविकवचर्भं ॥ ५४॥

Bafa सगं) | Ry

दिमिव दिवाकीरी णेः कुरे सवितुः कर स्िमिरकवरोलनां छत्व निशां निरदौोधरत्‌। सणुरति परितः HUTA: TATE YTS तकतष्छरायच्छलाद वमौतलं ॥ YY I

दिनमिति । दिवाक्रीज्तिरिव नापित दव दिवषः atau: wfag: करेरव चरनं लिभिरकबरोल्नां तमाङ्पां वेषं किभमृखां war निरदोभरत्‌ नद्धा रितवान्‌। भुष्डबिला क्प कथित्‌ कंशाऽबधि्ः erfeia गवेवितबानित्यथः। अथवा वदिजिष्काष्चामास । नापिताऽपि यभिचारादिदुषठां सीमां परकोवां वा ferd खरेलुखडयिला देशाददि्निच्कामयति | तेऽन्तरं तसात्‌ Weare परितकूज पतयालुभिरधःपत- mre: aweira: शला अवनोतलं तेवां इशादि.पराथानां arar प्रतिविष्बं तख wegen wa fated quae era quia बोभते। ठरायधोभागे ward मुण्डितकवरोषतयाखु के्रदग्दसम्नन्धशतं न" तु प्रतिविम्बहतं card: 1 erarafa- रि स्वमपि तमा दिवसे खयकरेनाशितमिति ara: दिबा- wifey नापित इत्यमरः । कवर जागपदेति (पा०४।९।४२) ङीष लनां wigs (पा०८।२।४४) निष्टामलं । निरदीधरत्‌ घारेचङिः शो कड (पा ०७।४।९) PITTS अन्यास सन्ब- arava दोची खथभारिति (पा०७।४।९ ४) Ste: तन्लतच्छायेति बरिभाषासेनेति (पा०२।४।९५) वा गपुंसकलवं ॥ ४४ ॥

Rd उन्तरभेवधचरिते।

ब्रमः शङ्खः तव नल यशः BIT खष्टशन्दं

अत्सादयः स॒ fefa खिखिनः खष्टमस्ि दजन | अद्धा ARATE करच्छेद्‌ मप्यस्य पण्य ग्ञानिसानं तदपि नितरां हारिणा यः HIE: ॥५९॥

दानीं wifgrarat अब्दं War agian मखयज्वषंनं Safa ब्रूम th Y गख वयं Faqs मङ्गलाय Te: रतः Weal यस्व तं रङ्कः तव यन्न एव ब्रुमः, लत्कोत्तिंमेव WET तया व्यामः | wif Qed: wet वाद्यते तच्व्यश्र एव, ax- दुज्वखतरं लव Um इत्यर्थः । wyaat हि मङ्गलदीपकः | लद्य- ओऽपि लकानां Nara तव पण्छक्ञोकल्वाद्धवति। Ta चर्ख यश्र्च समुद्र प्रभवलाच्छुभ्रतरतलाख Fea: समानार्थ भाता स प्रसिद्धा fasixegs: दिवि we fafearsfe fa:- प्रभलाखिजखिखित xa भिव्ापारः स्फटोऽज Ga Tay: | afay गगमे परव्युषसमये वाऽस्य चक्रस्य अद्धा fafa अद्धाकरं अङ्खसदहादरत्वास्तिक्यवद्धिजमकं करच्छेद किरकविनाञ्नमपि पश्च, अरद्ऽपि किरणा न सन्ति ्रस्यापोद्‌ानों न खन्ति। कि- are दरिणसम्बन्धो हारिणा यः sewers नितरां अरति- अरथितं खाने: श्वामतायाः खानमपि we अङ्खखादरभागे नितरां श्ामतास्ति सा चन्द्रेऽपि तस्मादपि wee wear द््यत्वं fafad तथा चश्धमपि तव air नरम vad: । उक्र प्रकारेण शङ्खनसेाद ग्य॑लं wee यद्यप्यस्ि तदपि तथाच ₹इरिण-

Bafa: ae: | >.

सम्बन्धी चैः कणलङ्सद्स्य सुतरां whet wai wr अद्धेयधह्धभराटलेऽपि निष्कशचद्ं शङ्खमेव तव वणो HAL नतु सकखङ्धं wefafa भाव tf ai अथच्‌ हे राजन तव सष्रःगरेयसे चभराविदद्धये खटब्रब्दं विरचितरूतिवाक्यं wy- walt सनिं wa: शह्ुस्तव age Wh चकारेत्यर्थः, अस wyrat: Siar राता ख लिखितनामा दिजेद्रो जा weasr दिवि स्यष्टमस्ि। ce fafed श्रद्धाकर सत्यविश्वा- मकारकं wat साल्लान्निखितंवा करयोः wer: ददं कन्तंन- मपि gar) तथा दरतोति UNAS WHS भ्रातुरुद्यानफ- erate खिखितेा खः सखकलङ्कः पापं तरेव स्ञानिश्ानं पश्च। अयच Fas लकानां कल्याणाय wayat we: मखल «fa weer afar एवम्भूतं तव अथः ब्ङ्खनामानन्टषिं ब्रूमः WHT मध्र्लात्‌, न तु तद्भातरं कलद्धिलात्‌, esha wary सति- वाक्यानि ृष्टवान्‌। यख wiafa पृ्कवत्‌। लिखितस्य चामं रसतच्छेदय भारते Was: | शाङ्किकास्लव्रमोधाथं wy वा- दन्ति तस्नाच्छीत्रमल्लिष्टेति भावः। लिखितमनिरेव दिवि atime जात इति केचित्‌ स्रमानादरे शयित दत्य मादराद्च दति (पा०४।४।९०८) यः। अ्रस्रादेव निर्देशाद्यत्र- त्ष यजिवच्ायामेव विभाषोादर इति (ategigicc) पाकिकः ware मः। हारिणः सम्बन्धेऽण । we ्रावश्छकं fof: ॥ ५९ ॥

ogc उन्तरनेवधचरिव |

AT ASS HIS तोद्णत्विषा भिन्दतः Qa चलना करण निविडां निष्योडमां लम्भितः। केदाथापश्ताग्बुकन्बुजरजाजम्बालपाष्डभव- च्छंखच्छित्करपवतामिद वदत्यस्तंगताद्रं विधुः॥ ५७॥

तारेति। विभ्राखागखबरूपस मादरमष्डलसस्श्जस् WHT- TTS ARs: खप्रभया नाग्रकणस्छ तथा जलजं कम- लानि भिन्दत विकाषयताऽयख यतख्ाराश्रङ्खविलापकस्यात- एव जलजं wy खण्डयतःतोचएल्विषः gies wifgafe- सिनः खार Sera waar प्रसरता wae चर्षणवशात्‌ साटोपं गमनागमने कुष्व॑ता atu chart पाणिना च निविडं जिष्पीडनां बाधां दृढां wauryg afar: प्रापितः श्रस्तं गत- ag यस्य एतादृभ्रो faye: daar माकथीर्थरपइतमानीतं दम्ब जलं तस्त कम्बजरजा जम्बालः किमाननं खसच्नातरजख- UHH: उदकसम्बन्धाद्रजः कड Alaa, तेन पाष्डुभवद्ाइ- मयलादधवखमपि धवलपड्धवश्नात्‌ धवलं भवत्‌, यच्छं खच्छछित्‌ भ्रखकङेदकारि करपजत्रं तद्भावं इ प्रातः समये वहति wx sau: अखिकञचिख्पिमा fe रेदसाकय्याथे feqarniar- feta अखं foufr | दृढतरग्रन्धिक्रेदारो च करपचं aTY निविडं पोडयति शांखादिष्छेदकरपचञ्चाद्धंचन्दराकारं aq तरजःपद्धपाष्डरश्च भवति। अस्तमिताद्धंखनद्रस्ताद्‌ करपच- GET TRA इत्यथः Bares जातस्तारा sat: कमलानि

ऊनविंए्ः at: | ORE

यत्याथोजविमुद्रणप्रकरणो निनिद्रयत्यश्यमा-

न््टोः परयति स;यज्जलरूदामदणा VES ST | साजाल्यं VATA CMA Tea यन्मूलाऽऽद्वियतेतरां कविनुभिः पद्मोपमा THE | ५८॥

विकवितानि weis#arafaa इति भावः। जलजं Wa जा- waa पाष्डभवदिति चिः ॥ ५७॥

यदिति॥ शरंष्फ्माम्‌ पाथाजानां कमलानां विमुद्रणप्रक- रणे Bayar एव यद्यस्मात्‌ दृष्टोस्ताकनेनाणि निभिं दयति विगतजिद्राः करोति उग्मीलयतीत्यथः। ware रिः श्रीविष्णुः शिवपजासमये एकक मलन्युमं जलां कमलानां ave स्लोयेनाच्फा पूरयति ai तलस्मात्‌ ATH दृभ्रामपि वास्तवं ्रबाधितं खाजाद्यं तुखजातीयलं श्रस्ति । यत्‌ साजात्यं मखमारोपकारणं यस्यास्षाद् HY यज्जिवन्धना wes: wa सपमा age कविनभिः कालिदाखादिभिः कविभिरा- द्वियतेतरं अव्यादरेणोपनिबध्यते। यदि नेचाणि कमलसजा- fafa नाभविष्यन्‌ तदं रविः कमलेश्रोलनप्रस्तावे तानि नोदमोलयिखत्‌, awe ware नेवेण मापुरयिय्यत्‌, नद्यम्यप्रस्तावेऽन्यस्य योाग्यताऽस्ति, तस्मात्‌ दृ श्रां कमलानाञ्चसा- जात्यं वास्वमस्यवत्यथः। उदितः wa: कमलानि विकसितानि सर्वाऽपि जनः प्रबुद्धः, तसात्‌ लमपि प्रबुद्यसेति भावः | विष्णुः

avout कमलखसरसं पूरितवानिति लिक्गपराणादो zea 4 इ

58 उत्रनेषधचरिते। अवेमि कमलाकरे मिखिलयामिमोयामिक- शिवं अयति यत्‌ पुरा विनतपचनेबाद्रं। तदेव कुमुदं पु्मदि नमवाप्य गभेथम- द्विरेफरवधारणाधनमुपेति निद्रामुदं ॥ ५९ ॥

विमुद् तिं विगतमुद्रं करो तीत्र्थ स्छन्ताद्भावे wei निर्निद्र- तोति तत्करोतीति णिर्‌, पृरयतोल्यत्रापि । समाना जातिः साजात्यमिति विग्रहे लातुवेश्ादिलात्‌ खार्यं an समानस्येति योगविभागात्‌ समानस्य खः। वास्तवं waaay सम्बन्धे वा अण्‌ | त्वपग्यायात्‌ वस्हब्रब्दात्‌ प्रन्नारिलात्‌ GTS at पद्मोा- पमा ष्टीसमासः॥ ४२८॥

अवेमोति | यत्कुमदं कमखागामाकरे देवखातसरसि वां अथ च कमलायाः GAT: Wat ZY ararnt विततं विस्तारितं पचरूपनेजाणामुदरं येन विततानि षचाष्छेव ने्रमध्यानि येन तत्‌। विकसरं अथय च प्रखारितपद्मनेतरादर पउशक्मोलितनेच्ं aa मिखिखयामिन्यारकलाया tre. सम्ब- न्धिना यामिकस्य राजिचतुःप्रडरप्राररिकस्य सकल राचिजा- मरूकस्य fra भाभां परा अयति अभ्िञ्रयत्‌। सायमारण्य खर्खादयावधि यद्विकसितमभत्‌ । अथय च सका राजि जजा- गार, तदेव ATE पमरिदानों दिनमवाष्ठ ny भ्रमन्तः ख्यं किरणसङ्गःसश्ातज्नीच्रसद्धो चवशान्निगेन्तमथ्क्तेरम्तःसञ्चारिणेा द्विरेफा स्तेषां निबन्धसश्जाता रवसद्रुपा या धोाराणा प्रदुश्-

Safe: ae) ७8९

द किमृषसि प्च्छाशंसिकिंशब्दद्ूप- प्रतिनियमितवाचा वायसेनेष ge: |

भ फणिभवशास्ते तातङस्थानिनौ का- नितिविदिततुदोवागुभ्षरः काकिलेऽत्‌॥ ९०॥

घ्रा खाण्डवरसया घनं निविडं यया तथा निद्रामदं निद्रा- सम्बन्िसुखं उपेति, श्रन्तगंतभरमरं सत्‌ सङ्क चतीत्ययैः। अथ च चः काषागारे सकलां राजिं जागत्तिंखदिवसे चोारखाचनं यथा तचा faxed: इत्य ह मवेमि मन्ये। पुराज्रयतीति परिख चास (षा०२।२।९९२) दति at खट्‌ । चोारणएेति घरे धाताशिंजन्तात्‌ युच्‌ ॥ we ॥

दहति । रर प्रभाते एच्छाज्रंसिनः प्र्रवाचिनः fanw- ze प्रथमान्तं Sd तेनेव प्रतिनियमिता प्रतिकणं ज्ष्टान्नर- भाषणार्‌ व्यावन्तिंता aia कै के दति नियतभाषिशा वासेन काकेन फणिनः शेषाद्धवमत्पस्तं Aare wre पाङिनोयमिति यावत । तच तातरङ्लचणस्यादेज्स्छ खानिनोा आरेजिनोा कौ भण कथयेति ve: a एषः कोकिलः विदिता छता चा तरति वाक्‌ Sarat यद्देवश्भूतो ऽभूत्‌ । कि काकः प्रातः खभावत एव at काविति वदति काकिषखतुरो तरोति। काकः खभावात्‌ को काविति प्रथमदितोयवचमान्तं Wwe ma कोाकिलथ att ant इति तचाक्रेखा तुच- हश्च am agrenefreaatarfaa पाणिनिखूचस्म-

esr डन्तरनेवघचरिते।

दारीपुचस्य न्ते भ्रैवमयमभवत्‌ THA कणतः

कण्ठे शन्दोघसिद्विखतबडकठिमो ARAFAT: |

aa fag देवात्‌ पुतिमुषसि गतां घाषयन्यो घुसं WHA सम्मत्यपि धुवति शिरः पडिकापाठनेन्‌॥६९॥

Teme: सम्‌ तु fe खाने लातङाविधानाज्रहीति तातरूः श्ानिगा विल्यु्लरं काकिला द्सवाम्‌ किं प्रभातं जातं का- कादयः शब्दायन इति भावः। सजवाल्तिंकयामंहाभायेखेव दाखापादनात्‌ फणिभवेल्युकतं । स्थानं प्रसङ्गः सेऽस्लमयोारिति wife अत इनोति इनिप्रत्ययः (पा०५।२।९९५)॥ ९० ॥

दाचोति। अयं ्राक््यमागः केपि wee: कापि कञ्चित्‌ कपोतः FRAGT: VS दाशोपजस्य TIAA AAA eS पाणिनेसखन्ते पाणिनीयव्याकरणे auld पठनमस्ा स्तीति अरधी- ती पटितपारिनोयव्याकर णाऽभवत्‌। wag पाणिनिशियेषु मध्ये काऽपि कपातरूपः गिाऽश्धत्‌ ुवमित्यरमन्मेखे। कितः तद ष्ययनगवश्नादेव कण्ठे arfenserarat faga उदाररण- साधनायचताच॒ष्टा बही कठिनो खटिका तसाः षः श्रङ्गलो- खग्रोऽवजजिष्टभागकद्रःपया भूषयाऽनुयातः सम्बद्धः afearaa- रेखया कण्ठेऽखेखत्‌ cae: बाखादिभिः पटिका खटटिकया लिखितं पटिला खर खतोबेद्या सायं लिपिप्राज्छनाङ्गलिलग्रख- टिकादिरजसा कण्डे रेखां रचयन्तीति Sadie | कपोतस्य कण्ठः स्खभावेनेव धुखरो भवति । यः कपोतः सन्व॑मपि wre

ऊनरविंभ्रः समः | eae

पोरस्यायां घुखणसमनःशरीजुषो FSET Bare चरति रिति शीरकष्ठेर्मयुखेः।

fawe देवात्‌ ख्टतिं गतां उषसि प्रातः खता दाधाष्वरागिति पाणिनिरृतां qent पनविस्मरणएमिया Sree पुमः पनः ver खन्‌ भूरि कालेऽतोतेऽपि सग्मत्यपि प्राक्‌ काष्टवटि- तेपटिकाशिखितद्धनपाठादिपाठनेम मंख्कारेण पटुतराभ्या- खाहितवाखमया fatr धुवति, विद्धतस्य प्रातःङ्धतिभवति | कपोत प्रातथुश्ब्दं करोति, fare कम्पयति, aenfea- AAT । बाला wary काष्टघरितपहिकासु खहिका- दिखिखितं धवखाकारं इतपाठादि sata areas: faz: कन्ययन्ति। येऽपि feed पुनः सरति मोऽपि शिरः कम्य aft) wera अत टज्‌ (पा०४।९।९१५) इता मनुथ- जातेरिति (पा०४।९।६५) ङोप्‌ तन्त्ाक्रस्य विषयस्य क्षांि सप्तमो । अधीतमनेगेव्यधीती इ्टारेरारतिगणलादिनिः ।` धोषथम्‌ चरादिकात्‌ घुषेः wat । धुवति तैदादिकात्‌ धृञ- कम्पन दत्यस्माच्छख्यङ्ििलाहुणणिषेधे Gas ॥ ६९ ॥

. चरणन्लायामिति। maaan उन्तमख्वणतुस्धसरूपा $तएव शक्रसोधस्य वेजयन्ता व्यस्यापरि वर्मी सुव्णंकलश्ररूपा ऽभे भानुः परस्छायां इरितिप्राश्यां दिभि कुङ्कुमेन awa: कुङुमवद्धा सुमनसः A: ओभा तां Hat भजन्वा Feu: पताकायाः Ba: VST: सीरयक्षकण्ठेलंकणयाऽतिबारेमे-

eee ऊन्तर नैषधचरित |

भान्‌जीम्बूनदतनुरसो THIS कुन्भः खाने पानं तिमिरजलधभाभिरोतश्जवाभिः ॥ ge I

wa: wat fed हरति, cxereerafcadarn बाखतराः खयंकिरणास्तदौयरक्रपताकासमृहा दव, Way सखणंकलन्न दव ओभत tau: राजादिप्रासादेषु हि रक्रा भूयस्यः पताकाः सुवएंकलत्राख Tea | याऽयं एद्रषाघधस्य खणङन्मरूपाऽत- हवेतसमाद् वाभिरत्पक्ञाभिभाभिः कर्मभिः fafacetisfa- wat जखधिसख्य यत्पानं यासेन तिरोधापनं तत्‌ are नित- रामुचितं । BATRA गसः Weare, अतः तासा- मपि भागुरूपक्मद्कवलात्‌ समद्र पानं खकमित्यर्थः। खथ ऊर्ध्वमागतस्तिमिरश्च wa निरस्तमिति भावः। ताकेरिति पाटे AHA पताकाया अपत्यरूपेसन्दृग्रेरिव्यथैः | पार- च्छा TUES भवा दरचिणापञ्चात्परख्स््ममिति (पा०४।९।९ र) त्क किति चेति (पा०७।२।९९र८) द्धिः कटकाः हतोति (पा०२।३।६५) कर्तरि safe षष्टो उभयग्रान्ना कष्मंणोति (चा०२।२।६८) नियमेन व्यावन्तितलात्‌ तिभिर- अलभेरिव्यजेव भवति भाभिरिद्यच्र तु afc दरतीयेव ॥ ६२॥

ऊनविभः सगंः। ॐ8

ata तमस्तमालगशनयासे दधोभावुके-

रुखेरस्य सदसपजसदसि व्यश्राणि TANT: |

चमाणां carafe वितनुते तत्‌ पिष्टपि्टोकत- च्मादिग्ब्योमतमोऽचमेाघमधुना माघं निदाषयुतिः॥ ९९॥

दिचैरिति।तमरूमाखानां तिमिरद्पातिश्यामखतदविके- षाणां were arated यासे विनाशे दवोभावकैवनवः feat ब्रजद्धिः दि चैर च्पषङ्ुरेव we र्यस्याखैः किररैः सड- wowet सदसि आकरे चसात्सवः दिगसम्बन्धी var fa- कासा यस्मह्मभ्नाणि faite: तस्मात्‌ कारणएसन्निदाघद॒तिः we: घ्माणामुष्णानां किरणानां are aqy अभुना दवि- Sta करोखमोविनाभे पद्मविकासे च लाते रथच्म्बिनं वेगव+ भरं मेधं निष्फलं वितगुते विस्ारयति । faa अतएवं पिष्टं पिष्टं अरतशलत्रतं पिष्टपिष्टोतं अरन्त चुर्णो शृतं स्मादि- varet भूदिगाकाशानां तम ward मालिन्यात्प(तकं येन । तिभिरविनगाश्रस्य कमलविकाभ्रस्त च feata किरणेष्त- तकर पिष्टपेवणवदे यर्थमित्ययंः। रवदावा वनारण्यवश्ो किर णाख्लमयुखेत्यादि, wet ferret दत्या्यमरः। दिजः दरा जया वा दिनाः सद्याययेति (पा०९।२।२५) Tew, VSM स्व र्ति (पा०५।४।७२) उच्‌ । दवीभा- वकं भवे जषपतपरेति (पा०।९।१९५४) ताच्डौखादा-

हुक्‌ व्यश्राणि दानाथीच्छण्ातेसोरारिकात्कर्मणि faq 4 2

७७द्‌ उन्तरनेषधचरिते।

दू रारूढस्िमिरजलधेगाडवश्चिचभान्‌- भनुग्ताम्यदनरुदवनोकंलिबेशसिकाऽयं । `

न खात्मोयं किमिति द्‌ धने भाखरश्रेतिमानं द्यामद्यापि द्युमणिकिरणग्रेणयः शाणयन्ति ॥ ६४ ॥

vaufaa पिष्टपिष्टीकतमिति च aaife भावे वा निष्टा ॥ ६ इ ॥ ।

दूरेति we भानुः तिमिरजखधेस्तमःसमद्रस्य ओाषकल्वाद्ा- खवा बडवानलरूपञचि चभानुरभ्िस्तथा ताम्यग्धाः few वनर्रवन्याः RAGA एव RAI: RA क्रोडया वैदा- सिकः परिहासकः क्रोडाम्मकारी,₹ेखामाजेणए विकाषक इत्य Us तथा दूरं गगनमागेमारढ ऊष्व॑मागतः Taya: सन्‌ AT- Wl खीयतेजारूपत्वात मजं भाखर Vaart खपरप्रका्चकं श्एक्भाखरशूपलमथयापि दूरारूढवतेऽपि किमिति gat न दधते धारयति, तथा gat: qe किरणश्रेण्यस्चाद्यापि ut गगनं किमिति न ओाणयन्ति रक्रीकुव्व॑ग्तोति म्रश्नदयं। यदा qa रूपं रविनं we इति कुता श्नातमिव्याश्रद्य ward प्रमाणयति, यस्मादद्यापि खयंकिरण्पंकयः शाण्यन्ति तस्मा- इखरश्चेतिमा glu मत इति wraa cay: i wafafas: Bar दूरारूढः सश्रातस्तस्मादद्यापि qufarcur dra श्एक्ञभाखरत्वं किमिति न cua न धारयन्ति। ऊद्धंमागतः खयः कमलानि च विकसितानि तस्माच्छोतरमुत्तिष्ेति भावः।

` ऊनविंश्रः erat: | 920

प्रातर्वणेनयाऽनया निजवपुभ्यषाप्रसादानदा- इवो वः परितोषितेति निदितामान्तःपुतोभिः पुरः। खता मण्डनमण्डलों परिद धुमाणिक्यरावि्म॑य-

` राधावेगसरागलाचनसचा द्‌ारिद्यविद्राविणों ॥. ६५ ॥

चिज्रभानुविमावसुरिल्यमरः। tres: गम्यादिद श्॑मात्छमासः 1 वैहासिक इति faere fram: सप्रयोजनं भिर्पवनास्येति 1 तज fram (पा०४।४।६८) दति वा शिखूपमिति (पा०४।४। ५५) Sal प्रयोजनमिति (पा०५।९।९ ०९) ठाञ्‌। खात्मीयं TETS: (पा०४।२।९९४)) दधते दधधारण दत्यस्ेकवच- मागतं भाजय. बङ्वचनान्तद्चेति। afaar veenfe:) tre कुग्बन्तोति तत्करोतीति ष्न्ताशाविष्टवद्धावः पुंवद्भावः fe- Sar arn as

आतरिति। खता मणष्डनमण्डलों भूषणशरर्णो परिदधः WHS GWT ्चवयवेषु धारयामासुः | किम्भृतां श्राकःपरीभि- रवराघसञ्चारिणीभिः सखीभिरिल्युक्ता परो मागधानामये fafeat arfaaticfa किं। ₹े मागधाः अनया प्रातर्व्षनया भ्रयोजिकया परिताषिता नितरां ware प्रापिता TH war- भिषेका TN sat निजवपु्भूषाः खीयश्रोरालद्कारभूता- गेकविधसुवणंमणिप्रश्तीनि भूषणान्येव प्रखादान्‌ पारिता- faatfe ar gwd ्रदादिति। पुनः किमरूतां माणिक्यरा-

fWequr पद्यरागम्रभारूपया क्राधस्य आवेगः श्राडम्नरस्तेन 4 2 2

esc उन्तरनेवधचरि से।

अआगच्छन्भशतामुषः THAME CCAR

खग क्गाम्बूनि बन्दिनां छतदिनारम्भाञुतिभ्यंपतिः। श्रानन्दाद्‌तिपुष्यकं रथमधिष्ठाय प्रियायोतुकं- प्राप्तं तेरवरागतेरविदितप्रासादते निगमः ॥ ९९ ॥

अरागसाखमर्ला Wewawee wer दारित्चस्व विद्राविषी चला यनकारिणीं मयि खितायामष्यच ल क्यं नाम चखात्रुमि- ` wefe इति क्रुद्धयाऽनया माणखिक्यप्रभारूपनेजार्शकाग्धा wan दारिद्यंदूरादपसारिते। एवं प्रभातवर्शंने कियमाषेमेम्बा frontage warfaat care: | warsfa Traewea4re- equ fafafexreafa ्रान्तःपरौोभिरिति ssa arfe- water भूषणानां wang खचितं । देवी अरा- दित्यनेन च नलः Gata गतः ware नाखोति ated भ्रात ्वष्टोकमव्ययं। परिताकिता च्यन्तान्निष्टा । wre: रीभिः easy अन्तः पुरिक्छेति पाठे अनःपरनब्दात्‌ अग्तः- पूष्यपदाइञिति (पा०४।द।६०) भवार्थे गज । रेोचिर्मयेति feat: पुंवदिति (पा०४।२।२४) पंवत्‌॥ ey ॥

आ गच्छन्निति । मृपतिनंखः वन्दिनं दभर तिथय प्रे्ण- विशेषा तितप्रेमभकिबाञश्स्येन Feta आनशे Ba | किम्‌- तानां ्षशमाचमुषः प्रभातसमयं भणतां वणंयतां । किग्मूतः wigrafa मन्दाकिनोजखे रृतदिनार म्मा ञ्जतिः रुतप्रातः- खातः, AY अवरा गतेनंलवहडिगमनाननरमागतेखेमा गधै-

ऊनविंन्रः ea: | ७86

रविदितेाऽश्चातःप्रासारतेा निर्गमः राजग्रडादटिनिंगमेा aa तथा faararge भेमीपाणियशणसमये कन्यादानप्रति्टा- yaar दोयमामे वस्तुनि मध्ये प्राप्तं अतिपुष्यकं अतिक्रान्न- पष्य काख्यकुवेर विमानं अतिर मणौयवेगवन्तरं सम्यैजाप्रतिदत- गमन रथमधिष्ठायारद्यागन्दाष्जवातिश्यष्च्नातरषारा- गच्छन्‌ । मागधागमनात्‌ TH म तु वणंनानन्तर्‌ प्रबद्ध प्रामादाजिगंख्धलित्य्यः। अतएव भैग्येपेते सम्मानिता इति THATS GH । तस्याः परमधा््मिकलं खचितं । तदि नार- म्माञतिरा गच्चछन्नित्यनेन वच्छमाणमेमो प्रलयुन्ग मनं sare जरंतिख चिता । नलस्य पण्छक्षा कलात्‌ सव्वैजाप्रतिरतवलात्‌ way Tae पूवमेव सुखड्नद्धि षमुद्रकापथमिन्थादिना सब्वं जाप्रतिहत गतिलोाक्रख | अतिपष्यकलोक्ेः सर्गगमनेोक्ति- GRA । आभे WHA ia (पा ०७।४।७२्‌) az अतिपुष्यकं अत्यादयः काकाद्यथं इति (पा०९।२।९स्वा०५) समासः) रथं शधिश्रोडिनद्याधारस्य (पा०९।४।४६) RHA) यातक्- प्राप्नमिति पाठे कदरंकरणेति (पा०२।२।२२) BATE: | अव- रागतः काला tfa (पा०२।९।२८) दितीया समाषः। प्रा- खादता fata: पञ्चमोतियागविभागात्‌ समासः पञचादञ- We: uv ६६॥ |

ee SUCHATALE |

Mel कविराअराजिमुक्टालद्ारशोरः GA AM gee अतेश्ियचयं मामल्लदेषो च यम्‌।

wat न त्यजता नवाथ॑घरनामेकान्नविंशे मदा-

काव्ये तस्य छते नलोयचरिते सर्गा PASTS! ६७॥

ओंमिति! qard: odaq मुखां गवार्थं्टनां मवा- यनि भ्वितिमत्यजतेऽमुञ्चतः मलममेव प्रमेयं TAT वदतः ओर- vai wsrafan: fawa: पुरण cad डरि वि्नतेडितोति (qe । । ) लेपे च fae. तत wat वित्र इति, तयेति योगविभागात्‌ ware एकादि खैकस्य वाऽदुगिति (पा ०६।द।७६) गजाः प्रहतिभावः एकशब्दस््ादुगागमखः ॥ ६७॥ , दति ओषेदर्करोापभामकश्रीमन्नरविंदपण्डितात्मजना- Tawa नैषधोयप्रकाये एकाल्विंजः सगः ॥

खन्नरनैषधष्वरिते। faw: aa: |

BTS Vl जयतः | सोधादिक्दडिमानेकधातुकाधिल्यकातरम्‌ | स प्राप रथपाथेग्डदातजातजवे दिवः ॥ १॥ ततः प्रलयुदगाद्गेमो कान्तमायान्तमन्तिकं ।

प्रतिचो सिन्धुषोचोव दिनोडार तुधाकरम्‌॥ २॥

arafa । स गंसङ्गतिरक्ैव। ख, रथ एव पायात्‌ मेषः दिवः wary गगगाख सासा राजसदनमेवाद्िखस्व कुटिमः मानावफानेकमणिवद्धभूमिः सेवानेकधातुका नानाविधभेरि- कादिधातुयुक्राऽभित्यकोाङग्दमिस्तस्या्रं प्य॑न्तप्रदेशं प्राप | किम्भूतः वातात्‌ खकाश्रादधिकोा जाता जवे वेगा यस्य । यदा जाता जवा यद्य स जातजवः वाता जातजवेा यस््माद्धेताः तेनापि यस्माद्रथात्‌ सकाशाडेगः fafaa:, अथवा तेन जात- वेगः मेचोाऽपि उक्रविरशेषणवििषट पष्व॑ताद्धरे्रं गगनात्‌ प- तति । धातुकेति शेवादिभाषेति (पा०५।४।९५४) कप्‌॥ ९॥

तत दति। ततः धे द्धंभूमिप्राछ्यमन्भरं दिर्गेकारे fea- प्रारन्मे प्रभाते अन्तिकं आयान्तं सुधाकरं ex प्रतीचोखि- arama पञ्चिमदिक्समुद्रखहरीव भमी रथादवतीग्याज्तिकं

1 TUCATTATA |

स दूरभादरं AB वदने ATARC | दष्टमन्दाकिनोशमारविन्द AMA ॥ ३॥ तेन खद्‌शसन्देशम्पितं सा RTT | नधाजे गिम पदां पदयषोन्निद्रपदमहक्‌ ॥ ४ ॥

Waa WATT कान्तं गलं प्रति waaay भ्रतयुष्ज गाम। एतेन भेम्बा TS आ्रदरातिज्रयः चितः अन्तिक cafe पाठः| अधिकरणे चेति चकारबलात्‌ दूराज्तिकार्यै- भ्याऽपि सप्तमौविधानात्‌ सप्तमी। ae रृदिकारादितिरोष्‌ (षा०४।९।४१५।वा०) दिर्मांकारे Srartrefa (पा०६।८१५) पररूपम्‌ ॥ ९॥

स इति दष्टा मन्दाकिन्वाः हमारविन्दश्रर्येन एवन्भृतः गलः ता वदने दूरं खणंकमशादपि नितरामादर अरवि- न्दत लेभे, अतएव मदनं एका SAG मुख्या वा TH यसखछसः प्लणंकमखदप्यधिकं तत्‌ दृषा स सम्मागवाखनयाऽपश्नरिग्यर्थः। एका Fuels एकडूक्‌ मदने एकद्क सप्तमोति यागविभा- गात्‌ SAS: | माद्यति शषा भवतीति मदनः गन्वादिलात्‌ षः ततः समानाधिकरणे वा बङव्रीहिः॥३॥

तेनेति। ar waa श्रोरिव mars, feat खदे्रस्ामम्‌- Wana UNiatawna मम क्रीरायंमागेयमिति शन्दे- WE पदां तेय नलेनारपिंतं दन्तं करोदरे विन्तो, तथा इषा- दुजिद्र पद्मद्क्‌ विकञ्तिकम्नलतुखनेा लच्छोरपि कर ww

विंशः ait: |. OUR

परियेणाल्यमपि प्रततं AS मेनेतरामसेो | एकलक्ततया द्य यत्तमेकवरारकरम्‌ ॥ ५॥ प्रेयसाऽवादि सा तन्वो त्वद्‌ालिङ््नविघ्रकत्‌। समाप्यतां विधिः शेषः क्ेशेनसि चेन्न ते ॥ ६॥

धारयति प्रषादाददिकसितपद्मदृक्‌ भवति। wee: कर्षाणि घञ्‌ ॥ ४॥

frafa । sar भेमो पियेणं परेम्णा दन्तं एककमलरूपलात्‌ ्रस्पमपि ws मनेतरां भितरां wy मेने, यद्यसमाद्धेतेरेकोा AS. वराटका बीजकोशो ga तं wy एकमेव wy मयनवि- षया यस्य यस्या वा तद्भावेन वस्तुविलाकनमपरित्यागेन तदेक परतवाऽत्यादरेण TH, अचिन्तयत्‌, Tat पुनः पुगरपश्यदि- त्यथः । अथय च यदल्पमपि दत्तं बङतरं ग मन्येत तदेकखाभरा बरार्कद्च तमेककपद्‌कमपि एकलक्तसंस्या परिमितद्र यतेम ज ध्यायेदिति दयेषप्रतिभेत्थायाप्तिः। तेन Gen खणंकमल- दागात्‌ “वसन्ति fe प्रेञ्णि गणान af दति न्यायेन तत्‌ खणंकमलं लखकारिपराद्धद्रवयादपि नितरामथिकं मेने दति भावः । भरियपरेन Raat: खचितः। wee पृशिङ्गलाक्मिति पनिद नः ॥ ५ ॥

प्रेयमेति। प्रेयसा मलेन सा भमो दत्यषादि wari दति fa हे तन्वि ante तवाखिङ्गनविषघ्नं करोतीति त्‌ ब ब्रषः खान-

खन््यानगनरकरणोधलेनावशिष्टः + तिर्भ््यक्राऽनतिक्रमणोख 9 A

5५9 उत्तरमेवधचरिते।

केतावा्र्ममर्मागिदिद्यते विधिरद्य a | दूति तं मनसा राषादवाष्वदवसा न सा॥ ७॥

नित्याग्रिरोजादिरूपोा विधिभंया waraat परिपर्शीशज्रियर्ता तरेव वदति warn: | परं यदि ते चेतसि भराञ्ेशविखम्बवज्ात्‌ Sw: खेद खे भवेत्‌ TATA Gear ल्पेन मथा भवद्‌ान्ेषः aa: परं अन्तरा wear विधिरस्ति ख पुगः weet way यद्यमुजामामि awa समानं नेखते नान्यथेत्यर्थः | मैमीकर्ंकाखिङ्गगविषयमेतत्‌, ममो करका लिङ्गन विषये अमा- fayafaat तां naa तेन प्रार्थना हतेति भावः । विषे शेव इत्यपि पाठः ॥ ६॥

केति wer मरेमो इति रोषात्‌ शम्यया तं मगसेवावोाचत्‌ मगस्येवमेवाचिन्तयत, नग वचसा सालाद्‌वाचेत्यथः। इति fat ड प्रिय ममममावित्‌ अखिङ्गमादिकखिररस्भेदी एतावान्‌ अतिबलः अद्यापि ते तव fafa. w ga:, faufa ar are, विद्यते afa तु गाख्येव । सर्व्वाऽपि fafuerarefta एव कवलं ममालिङ्गना्थे जात्यु्तर माचमेतत्‌। wet श्रद्ेतावान्‌ क विद्यते, अपितु arial ae कद्‌ाण्येतावतेा विधेरदग्रनात्‌। इद- मपि जाल्युलतरमेवेत्यथः। रोाषायेः रोषवभ्राल्लष्णावज्नादा खा सासाल्ल बभाष इत्यर्थः | प्रतारणामेव मम करोरोाषीतिरूटा भूदिति भावः । ममंममं विष्यति इति व्यधेः fafa सन््रमारणे ख गडि तोति (पा०६।२।९९६) प्बेपरद्य ZTE: ॥ ७ ॥

विशः wat: | ७४५. सणविद्छेद कादेव ANH विरज्यसि | fren rise चिरं न त्वा इद्‌ाऽ९ख स तदा कलिः॥ | सावश्नेवाय सा राज्ञः Tal पद्ममुखोमगात्‌। GA: कुमु दकेदारादारादग्भाजिनोमिव ॥ < ॥

चेति | तदा भेमोचिन्तावसरे Tercera विभोतकनि- वासो कलिः इदा मनसा दूति श्राह a अवाचत्‌। इति fa | रे मुग्धे मूढे भमि शणविच्छेदकात्‌ सणमाजवियोा गकात्‌ विधे- मिंत्यकर्ण एव tare विरच्य उद्विग्ना भववीति erga: एतावता ख्टेगे न कायं इत्यथैः। warsy afer at चिरं ware म free at विच्छंदभा्जां म करिव्यामि, रपि तु विथाजयिव्याम्येवेति । एवमहं afrenfa नम जानासीति सप्रतिभं मनोारथमकरोदिव्यर्थः। भावी वियोगः सूचितः विष्छेता ताच्छीखे aa लेति लमाविति (पा०७।२।९७) Sem ॥ ८ ॥

सावश्ञोति। श्रथ एवं नखवाक्ये्रवशादेगानन्नरं सा भैमी गलेन श्रनाखिङ्गनात्‌ खयमारम्धालिङ्गनागङ्ोकाराडा साव- Wa सापमागेव सतो पद्ममुखीं नखात्‌ खकात्रादैम्यागमनस- आ तरषंत्वादिकषितिकमलतुख्यवदनां सखीः कलानां श्रगात्‌ भ्रतिजगाम। का कस्मात्‌ काभिव। Wa कुमृदानां केदारात्‌ शेजात्‌ ्रारान्निकटे पद्मरूपवदां ्रन्भाजिगों कमलिनोनमिवे-

त्युपमा। Ghia च कुमदरेत्रस यथा qa तथा 5a 2

५९ उन्तरभेधधचरिते |

ममासावपि मा TAF कलिदापरकस्यरः |

दमीव नित्यस तां स Bat पण्यलरतुषत्‌ ॥ १०॥ क्रियां प्रा्ेतरनो कत्वा मिषेधम्‌ पाणिना wet | कराभ्यां पृ्टगस्तस्या न्यमोमिलद सो दशा ॥ १९॥

भेमोनिगेमे wee, warfare खलछ्यागमनागम्रं यथा waar भेम्यागमनानम्तर war दूति सचितमपमया ॥ < 7

ममेति । स we: इतोव हेतार्जिंत्यसजे नित्याग्मिरा चे fare तां आशवनोयगारहपत्यदखिणशाच्रिरूपेण प्रसिद्धां जरतां, अयच Sared दितीयं wt अज्यादिना प्यंद्तुषत्‌ परिताषितवान्‌ जित्वा । दति किं । अतो जेताऽपि कलिदापरवत्‌ मम परः waar eas, दति । अग्निचयमय्यपुजगेऽहितकारि लाच्छचुरोव भवति, एतेन चाकरणे प्रण्यवायभियैव नित्थाभ्निदाबमकरोत्‌ aay भेमीपरवन्न एवाभूदिति भावः। चेता लभ्रिजये खगे CAAT: | WHAT शाचखिन््युपधा we: (पा ०७।४।९)॥१९०॥

करिथानिति। दमयज्था दति । युग्मम्‌ । अरमा नलः vem: खन्‌ कराभ्यां तस्या दृशे न्यमोभिखत्‌ पिदधोा। fat wer प्रा लनीं प्राभातिकं warsfrersfztnat कला, किं कुर्व्वन्‌ पाणिनाऽहमागतदति तस्या wa Naa a कथनोयमितिकर- संज्ञयैव सखीं निषेधयन, अत एव खहास्याभिनं लस्य षम्बुखोभिः दमयन्धा वयस्याभिः wafer: 1 तथा fa gafaa we- fat करदयचलकाभ्धां प्रेयसोदूशारियत्परिमारमेतये्ै

fia: aa: | ` eye

दमयन्त्या वयस्याभिः सदास्याभिः TAT: | प्रतिभ्यामिवायामं मापयन्‌ प्रेयसोदशोः॥ १२॥ तकिंताऽऽलि त्वमित्यदरंवाणोका पाणिमाचनात्‌। WATT AAA मानसेविनो ॥ १३॥ साऽवादि GAGA HI नायमोचितो |

at प्रापं amare fd aaa तपः ॥ 98

मायामं मापयन्निव | क्रोडाकारिणामियं जातिः। युग्मपाणिनि acuefafcaat: प्रखतिप्रमारे दृन्ाविति खचितं प्रातनो wre चिरभिति(पा०४।३।२३) ye टिलवान्‌डोप्‌ मोलेर करकः लाद्रतिवङ्धोत्यारिना श्र WATT कलात्‌ दृशाविति feat- Ql) ATI मा माने अ्रख्माद्धेतुमशिचिशता॥९९।९९॥

afaafa । € अखि सखि मया नेचपिधापनो न्वं तकता श्रातासीच्यव॑रूपाऽद्धा मां सुशचेत्याद्यवचनात्‌ शअरपरिपृणंपदा वाशी यस्याः तथा कराभ्यां नखपाण्याभाचनरहतेः ज्ञातं UME खोयस्यश्रदिखशणेा नखस्य दति यया maqwa- र Sat Gar श्तिवा।सामैानमानशचे प्राप। यता मामरेवि- गी माजिनी। GHA नलं TAT मामवज्ञाय चेतायामनुरक्राऽ wrt थैव किमित्यागत इत्यभिमानात्‌ किम्पि गावद दित्यथैः। वाशोकेति नद्यन्तल्ात्‌ were (पा ०५।४।९४२) कप्‌ NRA

मेति । तेन मलेन सतनः शुभाङ्गो सादति अवादि उक्रा।

क, क, दि,

अथि प्रिये tifa a तवायं मवि कापा मै।चितो। ओ वितोशब्द्‌-

eys डत्तरमनेवधचरिते।

निशि द्‌ास्यङ्गसोएपि at खात्वा यन्नाभ्ययोवदःं | तं प्व्ताऽसि मन्तु चन्त तद्द FPA ॥ १५॥ दतयेतस्याःपदासत्यै TAT प्रेरितो करो |

र्वा सकोपं MAG तदटाकषेरमृमुरत्‌ ॥ VE I

weifafagfayarafedisa tare: । अं ae nates at प्रापं प्राप्रवानस्ि awasfaernfe ata अदरेष न कुय्यामित्याखेपे arg: war! एवंविधमहाफखस्त तपसाऽव्या- दरो युक्त Ua: । लह््रापकल्वारेवाख्यादरः क्रियते न लन्बया तस्मात्‌ कोपं माकार्वोरिति भाबः ॥९४॥

निज्जीति। हे भमि we fate तव cre ्राखिङ्गनादिचु- म्बनादिशरणपग्यन्तं सेवाकारिल्वं गताऽपि खनप्रातःखाला at नागभ्यवोवद्‌ न ममक्कतवामिति यत्‌ तं मन्तुः च्रपराधं मनत अङ्कते तं neal Cafe वद्‌ तवापराधमाष्जंनायेदा- Maa Tee नमस्कियसे। राज दासं प्राप्त इत्यनेन खखोषु भैमीराचिदकलमपि areas 1 श्रभ्यवीवरं aft पुष्बीन्नमस्का- रा्चाचारादिकाददः wie रिचि चङ्िचणोा चख (पा०७। ४।९.) दत्युपधा खः Va il

दतोति। एषा दत्येवमुक्रप्रकारेणेतस्याः sar: area चरणनिकटीभावाय प्रणामाथे पत्या afcat करो wae रारम्भानेचित्याद्राजिष्टन्तस प्रकटनेन वा सरोषं, पतितात्‌ Mawar: पतिकरसखभस्यानोाचित्यादया wag wa तेन

faw: sat: | eve

वाचन ततस्तन्धों निषधानामपोशवरः |

ARTF VAMC ASH ANAT: ॥ १७ ॥ करास्कपटारब्धद्‌ रलङ्नरचसा |

दशा मत्या ferret ते aay निङ्प्य किं ॥ १८ ॥

ख षड थथा तथा, चरणसक्षात्‌ We रुध्वा खकरानभ्यां निवा्यं तं कटाजैरमूमुहत्‌ कामाधोनं चकार । एवं तया विलोकित एव staat जातद्ति भावः पदासत्ये तादथै- माच चतुर्थीं । मदेरककंकलवाद्तिवुद्धोत्यादिया (पा ० ९।४।६२) war कुर्या awarnfata दितीया, अमूमुरुत्‌ देद्म- शिवि चङि उपधा इखादिः ॥९६॥

, अवा चतेति | ततस्तस्यास्तादश्कटाखविखाकनाननम्तरं नि- वधानामधीश्वरः Al aware warqa | किमतः तार्‌ wee कनोनिकावाचिलये नपुंखकखिङ्गताकख्ापाङ्गं चलतस्ा- Ta कमोगिकायाः किरणेाल्लासलदणा दर््मगमस्कारद्यल- त्कार खमत्कारसखेन वश्लोरतः, UST GMT तरखा तारा यज AEH इखत्कार ञ्च ततः THAT वष्टोसमासः। GARETT इति रेष्ठ पदः ॥९७॥

कटाखेति । रे प्रिये करटाख्कपटेोन गेजप्रा मवक्रविलाकन- areata ag व्यवसितं दूरखङ्कने अतिदूररेक्ातिक्रमणे CUI वेगा यवाः, UATTBT A Tal ASG कूपं श्रये freq विखाक्छ Wien पुननिंट्ं पराटन्तं किमियुकेखा। दुरं

५० उन्रमेवथचरिते।

सरोषाऽपि सरोजासि त्वमु देषि मुदे मम । ` ASG शतपचस्य सोरभायेव सोरभा ॥ ९८ ॥ केसुमिन्दो भवरकविम्नविथमविधमं

TS MUTATE भिक्रभिन्नविधिविधिः 1 २०॥

गन्नुमुपकरान्ता डि महान्तं कुपं पगे दृष्टा भयेन wr पराव- तन्त एव। द गेत्यनेन atte युज्पते,ख्िया हि भोतिर्युक्ा॥९८॥

सरोेति। रे सरोजाकि सरोाषाऽपि बं मम ae wire- धोरेषि भवसि, अङ्गानामाखिङ्गनाखथे दु रापत्ेन स्युडणीय- सरलयात्तोन्दग्यातिग्रचाशेत्यथैः। यस्माक्प्राऽपि उष्ल्भ्नापि खरः खग्यस्तत्सम्बन्धिनी Fa भा दीर्षिः शतपचस् sas गिकाषपृवे लोरभाेवेति न तु wr तोरभेव्यज पुंवत्कर्- भारयति (पा०६।३२।४२) पंबत्‌ भावः ॥ ९८ ॥

देनतुमिति। र भमि विधिन्रेष्या पृथ्येनिष्कणद्धेऽपो गद विषये अतिसादृश्यात्‌ प्रतिकणं भवन्‌ उत्पश्चमाना भवता वा बक्रवि- we विधमः विशिष्टा भ्नाख्ति्लख्छ fara विकासं Ex wary अनर, wEUe gage fafsaarfagy wai यता भिन्न भिन्न प्रकारः किञ्चित्कि्िद्धेदयक्रा विधिषेटप्रटादिविधाबं यस ATTN: | तस्माद्ववन्यखदखगादयदत्पश्चमानखादृ ष्ठथा- fafrcrara we wag चिङितवागिग्यर्थः, cart मन्ये । मिष्कलङं wand wxizafaafaty ara: were चारा. fenrwwurdre देखिंट्‌। भिश्भिनेति were faim: ne ou

faa: an: | ` eqt

ताम्रपर्णीनटोतयन्नै भी क्तिकैरिन्द HITT ।

TREAT वणः प्रसन्नाः खादक्सव RQ `

त्वद्गिरः Scare: सुधयेव Veer: |

अद्य यावद दा धावहुगधरेपलवस्िताः ॥ BP ॥

arauutfa | ततर वणंस्छददननिगंता वणाः प्रसन्नाः खष्ट- तराः, निरौषतमादुव्वलाख, तथा खादवे मधुराः BATA: way मखयनिगंतमलयदचिणसमद्र गामितासपण्छास्यम द्या स्तरे उत्पतेः, तथा RATHI इन्दा कुक जातेमाक्रिकैः सह WEI VAT WEI साष्श्षदपा VG, श्रतिभ्रयेन बद्स्यद्धा बद्ध- खद्ंतराः, दकुलतिजेरिति पाठे दणकुकेजंतेर्माक्रिकैः | ताव पर्णोजातख मक्रिकशख Sed न तु arya दूलकुक मा- करिकानि यदि जायेरन्‌ तदा माधुग्यातिश्रयात्‌ तेः बड बदू- सयङ्खतरा दत्यभूतापमा | दशवे्विशेषस्तजात्पन्तस् मैाक्रिकस्य वै्कनिर्धष्टे Ret माधु पिकोापद्ममकलश्चाक्रं वंब्ादोक्ति- areata: प्रसिद्धा Team च ॥ २९॥ | व्दिति। तवगिरः शोरपाथेाधेः सोरमुद्रात्‌ खकाशात्‌

सुधयैव सरात्थिताः WTA: | यस्मादद्य यावत्‌ Wuaafea- waved श्रद्यापि अदा चित्रं धावत्मसरत्‌ दुग्धलेपलवर्ूपं सितं हास्य यार्था arg: | श्रतेन Be निर्गतल्वादग्डतवन्म- धरशोरखमुद्राख निगेतलात्‌ सितब्याजेन दुग्धलेपलग्र -एवा- द्यापि अनुवर्तते, तदद्धवलस्मिताखेति भावः । धावत्‌ धाव

गतिश्दद्यारिव्यकाष्डता। २२॥ $ 8

oq sutRayufca |

ववेपव्वेतमास्लिषटच ATA इव । TATA स TACHI AAT: ॥ Pe It Wasa: fava द्यामिव स॒ प्रियां | परिरभ्य चिरायास fagareray as ॥ २४॥ चचम्बास्यमसा तस्या समग्रः तस्तं | नभामणिरिवाग्माजं मधुमध्यानुषिम्नितः ॥ २५ ॥

wef स नलः पग्यदड गखश्चकरे | किम्भतः, अदं स्मिता खमारापिता प्रिया aaa. कः कमिव, ्राचिष्टा चडिका Sql येन स KAT: पर्गवपम्बतमिव।॥२३॥,

प्राृडिति। खः frat fade: प्रातःखानादिनित्यकम्मा- ुष्टानवश्ेन तावद्मारभिन्नरेन्नावस्वायितया वा वियागसव्व- मिता य आयासः खेदस्य ana frawe परिरभ्य facta आघ AA WR at कः कामिव प्राटृडारम्भे वारमग्ने waret मेधा चामिव । faa: fer ख्जलतात्‌ श्वामः। मेघा यथा Nat देषा योगः wearer षदा गगने क्रीडद्धिः ufefad: शेषः सम्बन्धस्व्ननितद्‌ःखपरिषहाराय जख्भिया परललिणां गोड निवेभितवाम्द्या गक्तेशमक्रये टिवमालिद् चिरं तिष्टति । किम्भतः चिग्छाऽतिप्रोतिमाम्‌। श्रसगतिदीष्यारा- नेतु ॥२४॥

suai) war रसमग्मः प्रेमभरपरवशः सम्‌ तच्छा गत- राषत्ादालिङ्गनसुखाखाञ्चितरङ्ितं we चसम्ब । कः कमिव

विंशः aati) oe

BAKA कलां नाम पाणिना स॒ प्रियासर्वीं | परस्तादेशिलामूचे कन्त नगण साक्तिणों ॥ २९॥ कस्मादस्माकमजास्या वयस्या दयते नते। आसक्ता भवतोष्वन्यं मन्ये न TS मन्यते ॥ २७॥

way मकरन्द मध्ये wafafaa: ufaafed:, wa एव Taunt नभामणिः ga: sarmfaa अितविकासं। wa- warewewaa कथं waafafa wa मधमध्यानुविम्ित THAT NRW

अथेति । अरय warrant ख पाणिना हसम॑न्नया कला माम प्रियायाः सलीमाहय He | किम्भूतां नणि अन्यान्य- ररःक्रीडाहास्ये साक्ि्णीं कत्तु परस्तादये वेश्रितां खापिर्तां। वेजि्तां ्छन्तान्निष्टा । २६॥

कस्ादिति। ह कले श्रज्ञास्या पद्ममुखी ते वयस्या भैमी BATAHITUCHH न Tua gat a करोति sya vata शेवः । खयमेव RITIAMEA भवनोपु मवादृभ्रीषु wary सखोषु WIM BATT अनुरक्ता सतो हितकारिणमथ्यन्यं agi wy यथा तया नितरां म मन्यते, tae मन्ये, तेन मयि पां ग करोतीत्यर्थः | राजावात्मामं मम ver स्ुषुमपि नाद।दिति तां प्रति waa भवदासक्ररस्माकमियं रेशा अनया हृतेति कलां प्रत्यपि reer | श्रय ख मवपरिचयेऽणय-

स्माकं दयते बिरपरिख्येऽपि ते aw दयते। कुतः भवतीषु 9 82

exe उनत्तरनेवधच्चरिते |

अन्वय्याडि मया प्रेयान्निशि खोापनयादिनि। न विप्रलभते तावदालोरियमलोकवाक्‌ ॥ रट ॥ We सोषा नलादन्यं न जुषे WAV यत्‌। WAT MAT AT TAAL AAT ॥ २९ ॥

STENT खतो अन्यं AWST TY मन्वते। यत CAAT AT Tas ग्धाख्थेयं । अस्माकं सोगयंति (चा०२।२।५२) we अस्मदा- इया सखेति (पा०९।२।४५०) एकल्वेऽपि बव चनं ॥ ९७ ॥

अन्विति | अखोकाऽसत्या वाक्‌ यद्या; सेयं दत्युका विश्चास- स्वागभ्‌ता MATT WITS: खखोरावक विप्रखभते प्रतारयति। दति fai मथा fafa श्राखिङ्गनकचम्बमादिना खस्या्मशरीरस्ता- पनवादट्ामादागुकुष्टेन रमणात्‌ मया प्रेयाललाऽन्वयारहीति वि प्रखभते प्रतारयति। मादृशाम्‌ यद्यपि वञ्चयति तथापि भवादुद्लीः कथं वद्चयेदिति तावच्छब्दार्थः। अलीकवाक्‌ न प्रतारयतोति faatinegear सेाषुष्डभावणादिप्रलभत एवे- व्यथः । ्राखोस्तावश् विप्रलभते, पितु ता अपि aqaa- ATHY RTA का कथेति काकुद । तस्म्ादियमश्माकं ग दयति Taq तथ्यं HMA सब्वंया arse वचसि भवतोभिनं विश्- सनोयमिति भावः। एतेन भेरोापायप्रयागः aa दति सुखितं ॥ २९ ॥

पुनरप्लीकतामेव।इ | आरति । एवा भवादृध्रोनां पुर इति यत्‌ इद! इति किं अहं गलादन्यं मनसाऽपि म जषे

Rim eat) ` ०५

WAT LAAT: YA यदि भाषसे | तदवि SETAE: परोलमधुनाऽपि नः ॥ Be It quaa दविलाचन्धा सेषालीरवलाकले | द्राग्डगन्ताणना मान्तु मन्तुमन्तमिवेकरते ॥ BE ॥

aa इति तरेतख्याः प्रतिवाक्यं, येवम wea सति अभमितेन भकटोभूतेन मन एव भू: खानं Ta तेन कामेन डला War मिथ्याऽभृत्‌ | चदन्यरछ are मनसि धारणाद सत्यप्रतिज्ेय- भिति निन्दा। aque तारष्छमारन्य मय्येवानरक्ेति खति- | रेवास्ाः हतेति व्याजस्हतिः ॥ २६ ॥

आस्छेति। रे कले तवं एतस्या श्राखशान्दयग्य चिरपरिग्री- खनगश्चाना्ेषविग्रेषला रि भावसे afe वं श्टणमः। आदरे हस्तकद््णद्नमवदसङ्गतमेतरित्या्रख्य हेतुमाह, fe war- रेतदस्या आ सखसोन्दय्ये श्रधुगाऽपि विवाहमारभ्याद्यतनक- WU ASHI Tyan ने जविषया न जातमित्यर्थः | यतः UIA नमकोरगंचमसकायाः गखरमालिलारेतकृखं कदाऽपि म मया YS तस्मारेतदास्यसान्दय्ये लं कथयेत्यर्थः | एतस्या मुखमपि न YS ख््मागक्या | दूरापास्ता। यस्मादेत- दोयवचमे सर्व्वथा न विश्वसनीयं इति भावः) श्रधमेत्यसय वन्त- AMIGA परोल भृतायेलाडइकंमानस्य भृतलविरोधात्‌ परोाकाधनाजरब्टयारथान्रपरि्रहाद्िरोाधाभाषद्ति॥द०

पुणंयेति । शेवा, अङोर्भेवादृ्ः सखीः पूरयेव दिखा चन्वा

९१ खन्रमेषधच्रिते।

नालाकने यथेदानीं मामियन्तेम कण्यये | Tse TAA इष्टः सोऽपि व्यस्मारिषोदशा ॥ Br It

मेजदयेनावलाकते माक चनः मन्तुमन्तमिव शापराधमिव एकस्या श्रपि दृशः अन्तः प्रा्लदे्रस्तस्वापि श्रणलंश्रस्तेनापि द्राक्‌ प्मरिति खषणमाचजमेव twa पणंडिला चन्या चिरकाख- विलाकमस्य का कथा cae: | सापरासाऽपि etrear Tar बिलाक्छते। प्रियया च प्रेयान्‌ दूगकोनेव विलाक्धते, wenf<- ` बान्भयजनस्त सरलैः सकलः TH.) दिला चन्या समाहारदि- गाद्िगारिति (पा ४।१।२९) रप्‌ ॥ ३९॥

गेति। दे सखि यथाथेन प्रकारेण यत दति यावत्‌, यस्मा- fexrat श्यं at arena, तेन रेतुगा याऽहं दूलयावसरे श्र- गया दटाऽप्यरमोडूशा सव्वेयाऽगवलोाकिन्धाऽनयेव senha विद्त इति कल्पये खम्भावयामि। सम्प्रति जिज्ञाखिताश्रेषवि- भ्रेषं मा द्रच्यतोति तु कथादूरेऽस्तु, किन्तु waar नावलोा- waaay: । ख एवायमिति प्रव्यभिज्ञानं aqafaenft तादृगेव व्यलाकयिव्यत्‌, aad, तस्म्मादिदूत एवाहमनयेति कच्पना युक्रेति से्ुण्डनपुत्वकवक्राक्तिः । कज्पयेत्‌। चिकायी- refered: णिच्च (त (ate. gies) तदः । व्यस्मारिषिं विष्छरतेः कर्णि wewanaea, इटि, स्पसिचसो यडित्या- दिना (पा०६।४।६२) शिचःख्यिड़ागमे, तस्य विष्ठद्धावे, wet- निणितीति (पा ०७।२।१९१५.) Bren aera

fim: at: | - 1, 9,

रागं दर्भयते सषा वयस्याः SATA |

मम त्वमिति वक्त at मानिनो मोनिनो पृनः॥ Bs कां नामन्त्रयते नाम नामय्रादमियं सखौ |

कले TAA नासावा सप शत्यां तु जिहया ॥ २९ ॥

रागमिति। हे कले Gar वयस्या भवादृशी; मतानि प्रियाणि सत्यानि च वचनानि aR aca: war रागं निजां प्रीतिं दशयते बाधयति, भवतोष्वतितमा मम प्रीतिरिति ज्ञाप untae: । मां एनः लं ममेति एतावन्छाचमपि वकुं मानिनो Sway: | यता यैव मानिनो टेताभिमाना, न हि मया किमष्यपराद्धमित्ययैः | लं मदीय इत्येतावतेव वनेमा सनाथः, परं तावदपि म वदतीति मखस्याः रपा नास्येवेति West, warrants वदतीति व्याजेन Bias । दशयते fawafa (पा. ९।द।७४) TEL वयस्या Tid थर्यचाद्तिवं- ङ्धोति (पा९।४।५.२) अणे करुणे करालं Neel

कामिति हे कले ta at ara ष्खीं नामग्राहं ara Mat ना मन्यते सम्वोधगणव्य arsafa, ufo a सब्वाीमपि। माम facgrat | अस्माकमस्मत्छम्नन्धनों तु पननंलेति बम्न्‌- watTaret संज्ञां जिया नस्पुशति नाशारयति ररहष्भाषणं त दूरापासमिल्यर्थः। स्तीणं भन्तुनामग्रइणएद्य निषिद्धवाद- नाचित्धारोपेशोपाखम्भादाजस्हतिः। आङ्ञानमाङ्ा, ्ातञा- पसर्गे (पा०२।३।९० ६) इत्यडः। VB

ee उत्तरनेवधचचरिते।

wer पीनस्तनन्याप्ने शदयेऽखातु निर्दये | अवकाशलवोऽप्यस्ति नाच कुज बिभर्तु नः ॥ २५॥ अधिगत्येदगेनस्या WS STATA |

WA एव SHR FAA MTA ।; २९॥

wet vial war: UTC WAM ST इदये अवकाश्रलवः श्यानसेधाऽपि मासि तस्माक्नाऽसमान्‌ कुज Klay स्थाने विभक्तं धारयतु | अवकाश्रलेशाभावे ₹ेतुमाइ । यस्मात्‌ पौनाग्वामा- wear wnat व्याप्ते समन्तादादतेऽलिषदरेऽपि दयया षमावेश भवति,दव्याग्रद्ध साऽपि गाखीत्धार, warg निदं येऽसमदिषये wacfea i एतेन नास्याः किर पराध इति tre । उखकुचाभ्धामहमुपर्यव fre न तु मम इदव- we: कदाऽपि दयत इत्ये चिल्येऽप्यनाचिल्यारोापादक्राक्रि- व्या जस्ततिवा।॥ २५ i

अधिगत्येति। ₹े कले वयं toad प्ववीक्रप्रकारो afer तस्या इद यमधिगत्य प्राण rar at agaraea कटिनाञ्रयव- ज्रात्‌ काटिन्यं भजताः aqrenfayarnta विषये निदं ययोा- रिति थावत्‌। तथा युक्रमृचितं टच्तमाचरणं ययाः, कदा चिद- प्यालिङ्गनकारणएादिरुद्धललणयाऽनाचारश्नोखयोारिति यावत्‌। एवभ्भूतयेर सा नयाः कदा चदप्याखिङ्गनादानादेम॒स्थं परा- सूखत्वमेव wala जानोमः । आलिङ्गने कुरे सन्ये भवतः | नि्दयददरयतादरेव तखाः TUBA वन्भूतावेतक्कुचावपि

विश्नः सगेः। ०६९

सदा मम परादूमखावेव जाताविव्यथः। way att इदय- द्यातिष्टदल्वादेतस्या इद यमद गतिष्टद्‌ wast सव्वं तख्या- वरणाज्जिदं यलं भजता, अत एव विपरोतलस्शया यकरठ्- यारना चारश्रीखयोाः | we प्रति fe wera भवितव्यं faite- ag स्वियम्प्रति, तया च विपरीताचरणादनाचारद्रीलयोारत एव aaa पराश्मुखलय, wae विरद्धमुखलं जागोम एव । अनाचारश्लोलेा fe safecta खं ad म दशयति मखिन- मुख भवति। एतयेरथ्युक्रप्रकारेख पराद्नुखलै Yana: आामला्मखिनमृखलं जानोम tf से ष्टं । अचेतसा इदं कटिमं ज्ञात्वा area हि कुटिलेषु a गोतिरिति न्यायेन नि- द्रत मङ्गोकुष्वताः | यस्माद्‌ चितं od खितियंयारय च युक्रा- WUT: पराश्ुखलं प्रतीम एव । Waa मुखेग वन्तं- मानत्वात्‌ इदयं प्रति कुचा षदा पराद्ुखायेवेत्यथः। यक्रा- चारो हि कटिनडदयं प्रति निदंये भूवा तस्मात्‌ पराकूुख एव भवति, ग तु पश्चति, wa च ईंदृक्सुन्दरमम्तरपरि- MIATA चदयं प्राप्य कठिनतरत्वगणं भजतेः तया पीव- रल्वादन्योन्यसंसिष्टयार्व्तुख्याख विगतमुखलं जिमग्र चख काल- गारवबविर्दधष्लाममुखत्द्च जानोम एव । wa रेदृगतिकाम- खमेतदीयं इदयं WaT प्राण वा मृढताममुञतारालिङ्गना- दीगामपि विषये सषृपयोारतएव य॒क्ाचारयाविशि्टमच्युन्लतं मृखमगं ययेाखतादृक्‌ प्रसन्मृखलवश्च आनम एवेति दत्यादि-

WIAs nu ee ii ० 9

eee Sucagyarea |

इनि मुद्रितकष्डेऽक्सिन्‌ सो्षुण्डममिधाय at | दमयन्तीमुसवाधोनस्मितयाऽसो तया जगे ॥ VO ॥ भावितेयं त्वया साधु नवरागा खलु त्वयि । चिरण्तनानृरागा्ं THA नः सखोः प्रति ॥ aE ॥

दतीति। ्रसिन्नले दत्यक्रप्रकारोण Sree वक्ताहषादिस- रितं यथा aurat Saf wat वा अभिधायेोक्ता मुद्धितकणष्ठे arfafa स्ति दमयन्तोमखादधोतं सितं यया गखवक्राक्रिमा- HY CRNA दृषा सश्चातहासया भंमीमखेनाधोतं स्मितं यस्याः, मखोयसेत्प्रासव चनात्‌ खयं Carl भेमोमपि हास- यति Gara: | ATE Al तया कखया. war war अगे, अभाणि सात्कण्ठमं a सात्रासमिव्यमरः। उणषुष्टमभृषुष्टः, भारे चञ्‌, तेन बड यथा स्यादिति क्रियाविग्रेषशं। मृखाधो- तेति पञ्चमीति योगविभागात्‌ ware: | पक्वे कटकरणे तेति (पा०२।९।द२) टतोयासमासः। We तयेति पाठे क्रियया यमभित्रैतीति (पा.१।४।दरवा०९) मम्प्रदानत्वं॥ ३७ ॥

कस्मादस्नाकमित्धम्योन्तरमाह ॥ भावितेति। V राजन्‌ त्वयेयं खाधु मम्बक्‌ भाविता सम्यक्‌ तकिता यत्वयि विषये खल्‌ निदितं नवरागा गवप्रोतिवंत्तते गवेाडढलयारधाश्च॑न सखव्जा aya Cau: | त्यि मवरागा सतोमः VSN: प्रति चिरन्तना- योऽनुरागसलच्या हं योग्यं यथा तथा TAT TwRTS TS इवजा- न्निशङ्धवदिव्यथंः। त्यि गवरागा सती नः प्रति चरन्तमा-

विंशः समैः | ` ` & ७१

सरशास्लविद्‌ा सेयं नवाढा नस्या ससी | कथं सम्भुज्यते बाला कथमस्ञातु भाषतां ॥ ३९ ॥

नुरागादमनिदृटप्रोतियंथा तचा ada ग तु लयोल्येकवा- क्ता. वा। तस्नाल्लव्जावश्रादधाश्यास्मव्यदासौना भवतीषु तु Want तव बद्धिरत्पननेत्यथैः । श्रथ च वयेयं माध तकता साध्विति काक्षा विपरोतलकषणया वा araa विपरोतमेव तकितेव्यथः | यदा श्रकार प्र्ेषेणासाधृतकिंता, खल्‌ VATA waa मृतमानुरागा श्रतिढ्ढप्रोतिर्वत्तंते, अस्मास तु WT भुरागयेग्ये यया तथा अतिश्रिथिलप्रोतिरव्तंते न तु लयि. अतिपरिचयाद्वन्ञा इत्यादि -न्यायादिव्य्यंः। यतेाऽसशं. दयते तभ्य ग दयत इति पवाक्वचनान्‌ त्वा सत्यमु दत्यथेः। Vet सम्यक भाविता भावं प्रापिता दावितेत्यधंः यक्मात्‌ त्यि नवरागव्बाहढप्रोतिः बतो श्रस्माग्प्रति पराणः -प्रोतिखद्श्मतिररिथिखप्रोतिवैश्तंते म तु त्रयि। तथा सम्ब भाविता यथा त्वयेव दृडप्रोतिः खतो wary स्वया a गण्यतोत्ययेः। ARITA Tia उपरससोति भाव इति SHS ॥ ३८॥ : अन्वयाहोत्यादेरुत्तरमाइ ॥ स्मरेति। Tet बलान्न asia विरागेाव्पत्तिश्नङ्या। wala चेज्पाभोतिल्याजनकममङ्गतां ॥

इत्यादि खरभ्रात्विदा srawraceayy तया गत्र $ © 2

oer उन्तरनेषधचरिते।

भवपरिणोता शेयं बाला नोऽख्नाकं सखो कथं ease, Why ठ विरागात्पन्तिभिया बलादुपमदंनं ay fazed, अतएव त्वया समुक्रलादवास्रासु कथं केन प्रकारे areal कथयतु, अपि तु वत्छतरतत्वादरेव fafacfa a कथयतोति स्प्टाऽथैः। अय चेवं aie: कामश्नास््र्ञेन तथेयं WAST बाला कथं किंवा सम्भुज्यते, अरपितुखामख्येन भागे म क्रियत एव, किन्त WUE व्वात्‌ SUA भुक्ता ATA CHG: अत एवास्मास किं भाषतां, अपि तु अतिपीडनाभावान्न किञ्चिदस्मासु भाषते) at fe aver सुरते जितरां पद्यते मेव सखोषु ममा- तिषीडा भवति मया ate न रक्षत दत्यादि वदति,नह्ग- भिभुक्रम्‌क्रत्यचः। चथ च कामन्नास्तक्नेन वया बाखाऽपोवमेत- गानाऽनुकूखमेव WAT, चतः कथमसमासु भवतां wa ga कथल्िङ्धाषते Saray ग कथयतील्यथैः । बाला fe काम- WIGS मुष्का यद्यपि भोगं बहते तथा- WA सव्वाशतवात्‌ सम्मोगरदस्टं ATS न कथयतीत्यथेः | तस्ममादुभावपि वञ्चक युवामस्ान्‌ away tia भावः। अथ "व सामश्च्छास््रविदा कामभ्रास्तन्ञेन त्वया नवेाषेयं बाला केम प्रकारेण सम्भुज्यते खर femme ते प्रकारमित्यथात्‌ राजा तमेव सम्मागमलतमेव कथयसि, सग्मागप्रियेण स faqarsa: सरति arafe: | कयस्चेयमस्मासु भाषतामपि तु aay कथययतीत्यथंः। way विपरोतलच्णया त्वयेचं भक्ता WAT Twwaaryg कथितं किमिति मः प्रतारयसोत्यर्थः। अयच

fam: aa) ७०३

नासल्यवदनं देव त्वा गायन्ति जग भ्त यं । प्रिया तस्य VSM स्यादन्यथालपना न ते॥ ४०॥

wad बाखा परिणीता कथं समन्ताहूुञ्यते, रपि त wf तमेतत्‌ विदुषाऽपि त्वया क्रियते, wary कथं मभाषत wit त भाषत एवेत्यादि ज्ञातव्ये ee i शअ्लरियमलोकवागिल्यंशस्य, AC Ways meatal ey winSracares नासत्येति। रद देव राजन्‌ Haha Warsty Gat dar त्वां waaj वनं भाषणं qe mee 4 गायन्ति किन्तु खत्यवादिनमेव agin यदा भ ्रसत्थं नासत्थं सत्यमेव भाषणं यस्तं तच्छ aera सत्यभाषिणसते तव प्रिया अन्यथा विपरोता्थमखीकमा खपनं भाषणं यस्याखादू सत्यवादिनी सरूपा तुखखभावा याग्या ग ख्यात्‌ किन्तु सत्यवादिन्येव प्रिया तव योग्या स्यादित्यर्थः | तख्मादस्मासु यदगया कथितं भत्यमे- वेति भावः। ज्यच वक्राक्रिः, war Strat यं लामसत्थभाविं मग गायन्ति, अपितु अरषद्यभाषिणमेव गायन्ति। यदा aT ईैष- दपि सत्यभाषणं यख त॑ सद्‌ाऽनुतवादिनं लां वदन्ति तचछान्‌- तवादिनश्तवान्यथाखपनात्‌ सत्धवादिनी EW] AIT A VA किन्तु अखत्यवादिन्येवाचिता। कृतमपि खम्भागमदं न ङतवा- fafa वदसि तथेयमपि राजा कृतमपि want मेति वदति Gray योग्येन सम्बध्यत इति न्यायो युकः, इति इावपि प्रति age 1 भा राजन्‌ येऽपि खोाका नासत्यवद्बिनोकुमा-

G20 उश्नरनबधच्रिते।

मनेश्रस्ति चि्तेऽस्याः किं नु टेव त्वमेव सः। ` त्वद वख्धितिभूयेख्माकनः Van दिवानिशम्‌ ॥ 82 ॥ सतस्तेऽथ VATA प्रतिच्छाया स॒ मन्मथः |

त्वयास्य समश्ूपत्वमतनेारन्यया कथं ॥ ४२॥

vad ud तमतिखुन्दरमृखं agta aw aa भरिया qa- UsSTS खपनं मखं UAV Caer म aa faa स॒न्दरतरवदनेव Bre खात्‌, तथा च लखच्छदेपरैतसा अषि ae सुन्दरमिति जगोरोति ATA: ४० II ।

WY GAS: ने कचयेणान्तरमा इ ॥ मनेभूरिति। श्रसा- faz मनाम्‌: कामोाऽस्तोति ष्त्यं,हेदेव किन्तु त्वमेव ख मनोभूः न तु aca: कञसिदित्थथः। कुतः, यस्मात्‌ कारणात्‌ सखा भेम्या ममः दिवाजिज्ं तवावस्ितेः स्यानं। कामपरत्वे मनि भवति, नलपरल्वे मनाम: स्थानं aa, wargafe छन्दर- तरो मने भृखलमेव बन्तस नान्य इति ॥ ४९॥

aytaa कामस्तं मदिषयेऽखखाः कामे नास्तोति नलो- यावान्तरच्छखान्रदानिराकरणव्याजेन प्रकारान्तरेण तस्ेवा- रमाह ॥सत दति । श्रयायवा समन्या सख्याः मेम्बाचिन्त सतो वन्तं मानस तव प्रतिच्छाया प्रतिविम्ब एवन तु Bae विम्ब्ूपः, प्रतिविम्बञ्च खच्छ एव मुङ्रादे भवतोति भमीम- मसः खच्छतरत्वं द्यानितं। कुत एतदित्थाश््यान्ययानु पप्तं प्रमाणयति। waar यदि प्रतिच्छाया ग ATA BATT AT

` चिश्ःसगेः। ७७४

कः सरः कस्त्वमतेति सन्दे दे शाभयोभयोः। त्वय्येवार्थितया सेयं we चिकोऽथवा zat ॥ ge tt

TMS कामश त्वया षड समरूपत्वं कथंस्यादपितु ब कथय- अित्‌,शेखनामत्यादोनां सभ्ररोरत्वात्‌ लया सह सारं युज्यते, श्रयं त्वतनुस्तस्माद्स् visa एव त्रा रुष्य यज्यते | प्रति- विम्बमेव खश्रोरमयपि qeed भवति । तस्मात्‌ प्रतिविम्बस्य faa fart खातुमश्रक्यत्वाख्मनसि तव धारणात्‌ मारूप्यं वत्र तिविम्बभृतं तलदेकविषयं कामं नान्तरोथकतया धारयतोग्ययैः। विम्बले च्रनङ्गत्ेन सारूप्यानुपपन्तेः प्रतिविम्ब एवायमित्यन्‌- मानं ॥ ४२॥

क cfs) अथय चाभयाद॑यार्भवतासुखखया चाभया Wass इयार्मध्ये सरः कः त्वं ATA क दति सादृश्यात्‌ सन्देहे स्ति श्रजास्मिन्‌ सन्देरेम्तिवा aaa विषये श्र्थितया साभिखाष- तया सेयं Bay यवां इावपि Tae few we war इति- agua: काचमण्यादिपदाथयाः सन्देहे एकतरपरिव्धामे मणिरेव परिल्यक्रः wrest भूदिति मण्यर्थितनेव या वज्जिणयं काचमपि न मुञ्चति। तथा तुख्धशाभववेन मिखेतुमश्रक्यलात्‌ सखरपरित्यागे भवानेव परित्यक्रः. Brera भूदिति लययेव खाभिलाषतया दावपि म मुञ्चतीत्यर्थः। लदथंमेव धारयति न तु कामार्थं वामिति भावः। व्येति पाठे waar रतुना arsfdar तथेत्यथ ॥ ४२ ॥

ny उन्रुनेबधचरिते।

त्वयि न्यस्तस्य चिन्लस्य दुराकर्षत्वद्‌ शंमात्‌ |

TCM THATS त्वां इगंगेन श्श्ल्यसेो ॥ ४४॥ विलाकनात्‌ WISN लग्र वासि TUT: | खेनालाकय शद्ग चेत्‌ प्रतययः परवाचि कः ॥ ४५॥

पण्येत्यारेरुलरमाइ ॥ लथीति। TEMS war तयि awe fore दुराकषंतवस्ाप्रत्थावनसं मानवस्य दर्थनाद्धेताः wear चिवत्‌ पनरप्रत्याटज्िभिया लां gate नेचप्राग्तेन सन्नति पष्ठति। नद aoe दिखे चन्वा, afa न्यस्तेति अमु रागातिन्रयः, TEA दारतिषेन्दर्यं्च खचितं सुन्द- रवस्तुगः TATHATSHT महद्भयं दति च छचितं। शद्धयेवेति WRGATATHST ॥ ४४॥

गालाकत द्व्यारेरनरमाइ ॥ विखाकनारिति । विला- कमात्‌ wuts अनया प्रथमं त्वं यदा दृष्टासि तदारभ्य तं अस्याखच्षाः say एवासि । त्वामेवेयं सदा wats नान्वत्‌ किञ्चिदपोति। श्रस्यास्बयि महती नेचप्रोतिरिव्यथंः। एवं सति मदने इयं मिथ्या वदतीति wer sfamegufe -एत- दौीयचच्षामध्ये we वर्ते न वेति fade खेनात्मभेवावले- कय एतदीय चलषो wa अहमच वन्त इत्यनुभवेनेव निद्धा- गयि खसोत्यथैः | खेनालाकने हेतुमाड । wate का ara प्रत्यया fawe:, अपि erase परवचनमप्रमाणटमेवे- au: दृष्कनीनिकायां wed इृषुमवग्वं प्रतिबिम्बा भव-

faa: aa: | ees

RUAN FIT FATA | त्वयि मे इद यस्यवं राग इत्युदितेव TA II Be ॥

wafa Satie: | अथच मेजसद्मलादेव मे्कव्नलवरीखि- तुममामथ्यान्नालाकत दति लया मद्यमेवेक्रमित्यर्थः। 34 weer aft खनेनलग्रमेव गेखकादि खयमाक्षकय तदा wrefa, यतः परवाचि कः aaa.) विलाकमात्‌ Wawa पञ्चमी ॥ ४५॥

रागं Twa रव्यारेरुक्रमाह॥ परोति। अनया षरो- ta गाढाखिङ्घमे क्रियमाणे तव दये कुचकुष्ुमख सद्धम- मारभ्यापक्रम्ब तद्याजेन मे इद यख AAU ख वच्सख्लय्येवं अमेन प्रकारेण CATS रामोऽथ YUMA, CATER वागदि- तेव, rears यद्यपि नक्रं तथाणुकन प्रायमेवेव्यथः | गाढालिङ्गन waa far a wea tia गाढालिङ्गने कुचकुङुमाङ्राग- खेपतव्याजेन मम त्वग्येवममुरागे THA एत्यमगताऽनुरागभर एव yatta इति भावः। इद्‌ यच्छेवेति पाठे लय्येवेति याजना। afa मे च्दयदस्यैवरागानतु वाचिकः | Tear a aryr- जेव tr + तु दयस्यतिवा। उदितेवति पाठे ame | अनया गाढाखिङ्गमेन तव दये खग्रमिदं परिदृश्यमानं gy कुकुमादिकमेव स्वमपि राजिदलाकमसमान्‌ बेाधयतोति waa वद्चयसोति खचितं ॥ ४६॥

ॐ

ee: TaCATUTLE |

मनसाऽयं भवन्नामकामणक्रजयपत्रमी |

अशदजं सखोकण्टशुम्बत्ये कावसिच्छलात्‌ ॥ ४७ It अध्यासिते वयस्याया भवता मता इदि | STATA निष्कान्ते भ्रमे विः ॥ धटः ॥

कां नामन्लयत दव्यारेरुक्रमाडह ॥ ममस्ति | अयं Ver Vat: कण्ठा मनसैव भवते wafa वते भाम तरेव कामदं सरस्य WW WaT जपः स एव wa अस्यास्तीति तादृ: सम्‌ एकावखिच्छलात्‌, एकयष्टिकमृक्रा हा र विश्रेषव्या- जात्‌ weet प्मा्चादिरचितां जपमालिकां yaa भर्ना- मयदणनिषधात्‌ ‘awe मानसा जपः, दति मानसजपे फख- विशेषखरवणाखच मुक्राहारजपमाङिकया AAA मनसा जप- तीति भावः। wafa समरशमाचेशेव arate arare: काम- , सखबतवं ॥ vou

अस्या Tawqeentae i wif महता fa- act गारवयुक्रेनाय च महापरिमाणेन भवता लया वयस्लायाः wat ददि wafeasfufea स्ति अनंदयमध्येऽसमान्ता स्थातुमञ्जक्रा सने इदयात्‌ afera निष्क्रान्तो, दति वयं wat मरभ्मावयामः। यद्‌ाप्रशति लं चित्ते खप्रस्तदाप्रश्त्येवेतेा afegwaa aaa पुव्वमन्तराऽवखितवादरहिमं दृश्येते बद- धिष्टानानन्तरं तु वहशिनिंगंतो दति तवेवावकाञचाऽभृत्‌ नतु HIT Gara प्रतारयसीति भावः, श्रन्याऽपि महताः

’ fau: eat: | BOE

कुचे Bafana: Aa war तग | कथं द शयतामास्यं इदन्तावाब्नी दिया ॥ ४८ ॥

धिष्ठिते स्थाने स्धातुमश्रक्रा वदहिनिंगंश्छष्टोव। वहिरपि यदादि लया इदयं we तदादि साटोपं जिगंताविति भावः। अध्या ञिति उयन्तरसन्मान्ताविति वान्यः ॥ ४८॥ श्रसिगत्ये्यारेरनरमार॥ कुचाविति। Trawrfeqar नि- डाषावय च्छु राषायां राशां HUTA ZIT, लया इदन्ाव- तिपोवरे, अरत एव त्या पाणिर््यां पीडिता afear ब्रणिति way खतयुक्रौ ङतावस्छाः कुचे दिने fear देतुमा wear वस्तेएाच्छादितै सन्ता we ward कथं दभेयतां wie त न कथञ्चित्‌ war fe सम्भीगसमये निर्वि्नं समद्‌र्थनं भवेत्‌ दिवा तु हिया गखचतादिसम्भोागचिक्रदश्रनसिवा च वख्ताट़तलवात्‌ कथं नाम Tavera दशरनं wey त॒ ग कथञश्िदित्ययैः। दाषया राश्चा त्यक्त रात्रेगंतत्वादिन- प्रकाभ्रसम्बद्धो, अत एव fear वस्त्ाटतलादिवा वैमुष्यमेव तये यँक्रमित्यर्थः, tf ati afefed anqia वेमुस्थासम- वात्‌ Ncafeae aa wad ay दश्यतामिति fear पराकुखयादा मेन्या कुचे स्वमुखं नम द्र॑यतः। खाश्रयभ- ae HANES वा कुच Gas न द्यतः । ग डि कुचा इदस्य सम्मुखे waa अन्याऽपि रोषोज्दिता निरपराधो

wanfaer धनादिग्रदणोन पोडिते नाखादिकत्तमेन रत- । | 9 9 2

exe ॐनलरनेघधचरिते |

CHT कलया GM सिक्तः पोयूषवर्षिभिः। षै दगेवेनि पप्र प्रियासुक्नमिनाननां ॥ ५० ॥ Ril च प्रेयसौवङ्गं पल्युरुन्नमयन्‌ करः |

चिरेण लब्धसन्धानमरविन्द मिवेन्द्‌ ना ॥ ५९॥ शोणा च सायमाना च नमयनमी TAGS | दमयन्ती मुदे TCT VTA ॥ ५९ ॥

wer afer: कस्या ad न giafa feat तार- कादिल्लादितच। Be ॥

taifa कखया पीयषवषिंभिरण्टतं खरडधि रतिमधरः ar: चभगवक्रात्यादि रूपवाक्येः fam: सद्चातगादप्रमभरोाऽसोा गलः -खश्न मितं पाणिना ऊर्धीहतमागनं qarat frat dat & भमि इरः कलावचनमीदूगेवमेवेति wafafa पप्रष्छ। उलमि- तेति ्वखङ्कलेति (सि ° कौ ° चा ०१२५ पज) fare सखः ५ ०॥

बभाविति। पतः करोाऽरविन्द्मिव बभो। fag प्रेव सोवक्नम॒ख्रमयन्‌। franca चिर बङकालेन वेर. वि- wa निदक्तेरतया इन्दुना Ve. wal सन्धानं येन, wH- agar) weaawar: सदा afta nvr

Wrofa warfaaarl waarmee esa wre स्मयमाना Wawa खष्जावशेन ferq aaa द्रष्टव्यमिति Wal वा, अल्युशेनिंतरामन्रमितमपि मखं पुगनंमयमो दम- यन्तो तदा तसि करमन समये पत्यु देऽभवत्‌ । अन्येन

fam: aa: | ext

WAG भ्रपतिस्तस्याः सरमा ख Via | परिदासविलासाय स्पचयालुः सदप्रियः ॥ ५३॥ शन्तु मन्तु दि नस्यास्य वयस्येय VATA | निशोव निशिधात्वथं यदाचरति नाच नः॥ ५४॥

रेऽभूदिति at args at दृष्टा नितरां इष्टाऽभूदिति WA WAR A

भूय दति प्रियया ay atarar भूयेाऽपि पभरपि वक्रा- ्ाद्परिष्ाख्विलासाय स्पुहयाल्रभिलावुका पतिस्तसाः सथं कलां सस्मितं यया तथाश्रा हस्म । विलामाय स्यदेरौ- सितः (पा०९।४।३६) सम्मदानलं। सदप्रियः वेापस्जनसख्येति (पा ° ६।३।८२) पाशिकलयात्‌ शारेञ्राभावः।॥ ५३ ॥

wafafa इ we te तव वयस्या Wa वक्लमागख् दिनस्य मन्तमपराधं we सादं व्यवस्यतात्‌ प्रयततां | काऽप- राधा दिनस्येव्यत are, यद्यस्मादियं मेम fata राचा- विव wismra fafa waa दति पटितस्य धातारथम्रज दिने नाचरति, राजो यथा at निःशङ्क. चम्बति तथा भव- mer wera दिने मेति दिनस्यापराधस्तस्मात्स्यापराधं समस्तेति प्रार्थित cad: | व्यवद्यतामिति पाठे श्रात्मनेषर्‌ for ।॥५४॥

OcR उल्षरमेवधशच्चरिते |

दिनेनास्या मुखस्यन्दः सखा यदि निरस्तः | तत्कृताः शतपचाणां तन्भिजराणामपि अयः ॥ ५५॥

दिगेगेति। fetarer म॒खस varweafe face: निर भोरत्य पराभृतः, WRITE तत्त दि तद्ध भेमो- म॒खस सादृश्ताश्िचभूतार्मां reat ्तपचाणां कमलानां fear विकाषलक्तयोाऽथ ख सम्परोाऽपि तेम कताः। अनेकापकारका- रिण्णेकस्िम्‌ पराभूते चदि बहनां Sa भवति तदा मरान्‌- पकार एवेति लगुखमिजभूतानां कमलानां प्रकाज्रकलादि- नेनापकार एव Bal नापकारसहस्मादेतस्यापराधा नासीति मन्छुखरम्बनं दिगेऽपि afafa भावः। wafer ध्षिंतापाये बङ्कनामपकारिशि वहां भवति Sa तू geet बध द्त्या- Um: | aww इति पाठे fore समिचभतानां सम्बन्धात्‌ मल- खोकाणा कमलानां,अय च श्रतसंख्यानि Tafa पजाणि are- मामि येषां मिचाणांचियाऽपि तेन चन्द्रेण कनलाण्डिलाः। राता सष्धाचकरणात्‌ दिनेन तु लन्मुखमिनं चन्द्रो flare तु दिनमितराणि बहूनि कमलानि धषिंतानोति wee wa धैरमि्यातनं छृतमेवेति दिनस्यापराघाऽनया ग गणनोय दत्य U1 aqafaaret कमलानां faarsta fear afa a, favafaefgaa प्रापितासतसमात्‌ पव्ववदेवापराधा नालति काक्वा । agafad wer यदि दिनेन facmaare दिम- निन्नाणां कमखानामपि frag तन्मखेन ईिलाः, GATT

विंशः सगः। ` eck

wfsinfa जितान्येव मयि क्रीडितयाऽनया। प्रत्यावु्नानि THA पृच्छ सम्मति कम्प्रति ॥ ५९॥ निशि दष्टाधरायापि सेषा मद्यं न way । कं फलं Taga विम्नोलता कोराय कुप्यति ॥ Wo I

act जिःाभोकरणात वैरं भिय्यातितमेवेति दिनख्ापराधोा a गणनीय इति ara tf atu aan

wferaraifa । रे कले अनया मयि विषये तावल्लश्नि- ताजि wenfaxer जितान्येव भिरस्तान्येव। यता रात्र क्रोडितया शतसुरतक्रोखया मयि प्रदर्निंतबङ्विधसुरतवातु- वयया, तत्तस्मात्‌ सम्पति तानि लञख्जितानि यत्‌ पुमः प्रत्या wifa तत्‌ कं प्रति उदिश्छेति लमेनां एच्छ, मयाऽखा सुर- तचातुर्यधाभ्यं Tent दृष्टमेव । लामेव प्रति ca waa दति arareifa भावः ॥५६॥ |

ददानो Baa say खापराधमान्रद्धया परिषटरति।॥ fa- ज्ञोति। शेषा fafa ce: sett येन तस्मादपि ay a Taq 4 कुणतुः, यस्तान्‌ पक्षविम्बी फलं cad ्राखादयते, कोराय mata विम्नोलता w कुति, श्रपितु म कुताऽपि। किन्तु खसम्बन्भेन ओआभारेतवे ae लखि त्येवेव्यथः। द न्ततं कृतेऽपि ण खम्बन्धवशान्ितरामधरभथाभाकारिलेन AY प्रसाद एव युक्ता गतु TG Cia भावः! इव्यतीति पाठे सिद्धवत्कारेणा- क्रिः मदं कोरायचक्रुध Ala (aT? viva ©) चदुर्था॥५७॥

ace उ्षरनैषधचरि वै |

प्टणोपदसुचिशा MT SAA! ` a AN

पश्सनस्याः कुखाभ्याग्तन्नपस्ता पीडयामि न ॥ ५८॥

अधराग्टक्पानेन ममास्यमपराध्यतु |

मद्रा किमपराद्ं यत्‌ पादे ATA Bea । ५<॥

; Afar wren कुचाभ्यां whee wesrerawa- मेव भाभनं चिक यस्याः, wa wesarcaarefars एव Sram fox wer at कुख्िनःकरिखः कुम्मयाः ओः जाभा सम्प यस्म्नाखारिता, Ts, एतत्कुचयारङ्कुशाकारं we यदि wife तदं त्वमेव विखाकय । त्तच्जाल्ुपो दष्द्यदणष्डकरणा- धिकारो wt at Maarfcardage म पीडयामि, रपि त पोडयाग्येव । AV. पीडनं दणष्डष्पनखकतादिरूपं चा- चितमित्यथः। crm fe चारस्य दण्डः क्रियते। ममापराधो नास्तीति भावः। WENT VT श्टणिदयारित्यमरः। wet शरि कारारिति (पा०४।९।४१वा०) ङोप्‌ ॥५य८॥

aut fa | FATS HARA श्रधराण्टतस पानेन हलाऽप- ` राध्यत्‌, अयं मुखच्ापराधोऽङ्गोरत Caw: । मम मृदा पुमः. किमपराद्धं यो Awe: प्रणामरेतुनाऽख्ाः पारे vig खष्टुमपि ना्नाति, नमखछकन्तुमपि म ददाति काऽपराधातेन wa दति wears: ५८ ॥

विंशः सगः । ` ७८५

AUG भवदयाणोशाविणा पच्छ किं मया। बोणाऽऽच परुषं यन्मां कलकण्ठी च FBT ॥ ९०॥ सेयमालिजने खस्य त्वयि विश्वस्य भाषतां | ममताऽनुमताऽस्माच पुनः HHA कुतः ॥ ९९॥

अपरादडमिति। भवदाणीश्रावि्णया तदवमाकणंनश्नोखे मया वीणायाः काकिलायाखतववा किमपराद्धं का वाऽप- राधः छत इति कल ल भेमोमनेन किमपराद्धमिति wees यद्यद्मादोणा खाम्परतं परुषमाहः, कलकणष्टी काकिलाचखमां प्रति frgt qa त्नादपराधः सम्भाव्यते, येन fe ger: कथिरपराधः करियते तं प्रतिसा तदीया वा awen: afe- WEG भावते। रथच वीणाकोाकिखयेाः खरे VARTA नासि तस्मात्‌ पञ्चाद्‌ागत्य निष्टतं मयाऽसमचभाषमाणाया भवत्या भारतौ श्रता T लन्येन कमाणाखयेनेति। सेऽयपराा म भवतीत्य्थः | वीणा काकिलालापापेया भेमोवाणी नधुरतरा राज Uae AYA मया aKa, श्दानोन्तु लाँ Tet At भ्रति द्रष्णीमस्ति इति। ved fret च क्रिया विशेषणं । परषं free fret सतिरखछकार | कलकष्टी MAT ahs (पा ०४।१। R81 aT?) STN ge

खेति। eae खेयं Garfaat खयि विषये fore भा- wat कथयतु | रसमा सु विषये ्रनमताऽङ्गोरृता ममता खीय-

तामतिः om: कुतः weed famed इति लवं एच्छ। इयं च 5 8 |

ex¢ SUCHATUTA |

अरयोापवदने भेम्याः खकीपनयच्छलात |

` सन्निधाप्य रुतो तस्या निजास्यं सा जगाद तां ॥ ६९॥ दा मयि रशवं धत्तं किमपि नाभ्यधाः। श्राख सल्यमिमं TH भरपमेवाभिधापये॥ es lh

लयि fore कथयवि्यर्थः । राजा रताग्कूष्यमाचरितमनया ददानीं तु तव समं प्रातिकूख्यं किमि्याचर््यत इति ara दश्यपाखम्भगभङ्गिः । AMET गतायंतया विस्रणार्थतां ॥ ६९॥

अयति अथय Ware सा कथा dea: उपवदने वदगसमोपे GRIT उपनयच्छलात्‌ समोपनयनव्याजात्‌ तखा Har: zat ae मिजास्यं सकिधाण्य सन्निहिते war at जगाद्‌। mazar शपि भैम्या वचनं श्टष्वतोव कणं भेमीमखसमीये BA शरनम्तरश्चं awe: प्रतिवचनमेकान्ते वितरन्तोव मेमी- क्णसमीपे निजमखं wart भमो जगारेत्य्यः। कथकानकथयक- जातिः। उपवद मेऽव्यय भावे saa अम्भावाभावः | सन्निधाय रतु मण्यन्ताह्यप ।॥ ६२ ॥

शरा दति। रे धुत्त वचनचतुरो त्वं मयि विषये रा- न्तं एकान्ते नि्यन्नमालिङ्गनादि किमष्येकमपि अल्पमपि च॑ माभ्यधाः, WR WPA एतादृशो धृत्ती काऽपि न दृष्ट ae: 1 त्वं are तिष्ठ तिष्ठः, यद्यपि वं नाचकथा, तथापिते तव Agta wi सद्यवादिनमिमं पं मखलमेवाभिधापये

विंशः समः | ७८ॐ

सरशास्तमधोयाना शिकिताऽसि मयेव य॑ । BANG साऽपि छत्वा किं द्‌ाम्पत्यव्यत्ययस्त्वया ॥ ६४॥

वादयामि। weafa तया यता बिता aw fafere- fearfa यथा नल एव खयं त्वदोयसुरतप्रागस्मं प्रकटयति at agfaar avert स्थास्यसि क यास्यसि चणमातच॑ fet भवेति acretie: | wmafafa पाटे आ्रआाभिघधापये we सभ्यं जानोरील्यथः। आश्वसभ्यमिति पाठे इमं पमेव तमेवेदम- सज्यं सभायां जसम aMATY तद्र हे टसमाश्रिदानोमेवा- भिधापये fas तिरेव्य्थः। wa wafaadfa (पा०१।४। ur) ade अभिधापये श्रभिपुव्वोद्धाषणायादूधातेरहेत मि fa शिचश्चेति (पा ०९।३।७४) AEN ६२ ॥

सरेति। समरच्ास्तं वात्छायनादिप्रणीतं wre अधीयाना “oan त्वं aw प्रतिपादितं यं दाश्पत्यवयव्ययं विपरोतषन्धागं मयेव fafearsfai स दाव्यत्व्यव्ययः लया रलाऽपि जि्या- द्यापि ममपरस्तात किमगेपि गोपितः कथयेति wa: । नितरा धाष्चमवलम्ग्य मया fafed विपरोतखरतं छलत्ाऽपि ममेव षरख्शादशतमेव कथयसीति नितरां वश्चनचतु राऽसीति भावः। Were गणाकति (पा २।२।६९) षष्टीनिषेधः। दम्पत्या- भावः warts दूति यावत्‌। पत्यन्तपुरोाहितादिग्ब इति (पा ४।९।९ २८) SHU ६४॥

5 ह 2

eve उनश्तरजैघधचरिते।

मेनिन्यामेव सा तस्यां तदुक्तीरिव WTS |

वाद्‌ AS FSI S BHAA AT ॥ ६५ ॥ अरथासावभिद्धत्यास्या TAM THAT सिनो | सख्या लोलाम्बृजाघातमनुध्चयालपन्ुपं ॥ ६९ It

मोाजिन्यामिति। सा कला vat deat मेानिन्यामवदनधा- मेव wert तदुक्तो्भमीवमानि श्टण्ठतीव भैन्ा मवद ्धामपि सेमी मां प्रति किमपि acter श्टणामोति गखम्यति प्रक- रयम्ती वादं वादं भेमोवचनप्रतिवचन वाजेन खयमेव किञ्चि- CHAT श्रकराऽन्तरा मध्ये मध्ये Away: ॐ ऊं इति wet WR वदत्यचिोत्थारेव॑च्यमाणस्य सत्धलबुद्धिजननाे VAC HAMARBAT अवफोभरदानरीतिपरकरनमकरोदिति भावः। ATS वादं TAMING Gee चेति (Te ३।४।२२) दिवमद्य ॥ ६५ |

अथेति! अश्रवणप्रकारप्रकटनागन्तरं असा कला ad श्र भिखूत्य ter: सकाशा ज्ञं प्रति गल्या व्छयमाएमेव अरवा चत्‌। किम्भूला, wer भैम्या रतिप्रागरूभ्य्रंसति वणंयति तच्छोला विपरीतसुरतमपि करोषि साम्प्रतं faatt wer जाताभीति Tae Rares Hae, wa एव सख्या Het खोखा- waar प्राप्य रतिप्रागरूभ्य नखेन waafa त- wrafa wi शंसिनो कवलाद्धेतुमष्यन्ादा अ्रसेस्ताच्छोख्े णिनिः ॥ ६६ ॥

fam: aa: | ore

te दष्टं मदाराज त्वदथाभ्यर्थना क्रुधा | यत्ताडयति मामेवं यद्वा AAA शवा ॥ ६७ ॥ azarae चिन त्वया कनेष नेषधः।

शदः शकरः स्वयं HA मायामायातवानयं ॥ 8८ ॥ खणदौख्णंपद्धिन्याः पद्मदानं निद्‌ानतां ।

नयतीयं तवदि रत्वे दिवश्चागमनश्च ते ॥ ९९ ॥ `

दृष्टमिति। ₹े महाराज सार्व्वभोाम दयं wera wari वितरति acu वन्न गसम्बस्धितया क्रियमाणमभ्यथमं तसा- श्वातया क्रुधा कोपेन Wear मामेवं लोलाकमलाचातप्रकारेण यज्ाडयति, यद्धा uw war nerdy त्णयति भोषयते त्वया दृष्टं दृष्टं लं पश्च पश्चेत्ययेः। तयि परपुरषबद्धिं शला तच मां कथं प्रवच्तंयसीति at ताडयति भरेपेण चेतः पर मा वादीरिति तश्जंयती च ae पण्सेति भावः दृष्टं दृष्टं aaa faxfe: eon

aaa & राजन्‌ ca दति वदति। इति fa रेके यदर्थमर्थनां खं करोषि एष aay: लया केम fees अचिद्ि fagifca:, तरिं कः अयं शक्रः सखयंवरणकाख इव माथा नखङ्पं war खयमायातवान इति WY WHE लदथंम्थनां कुम्यैगधा मम ae दति वदति ecu

भमो दिशते इग्धप्रमाणमाद।॥ खणदीति। द्यं Aut मन्दाकिन्यां woof: पद्मस्यात्मना दानं, दिवः wart

ete उन्नरनेवधचरिते।

भाषते नेषधच्छायामायाऽमायि मया रेः |

आड MEAT तस्याकितदुनंया ॥ ७०॥ सम्भावयति वेदर्भो दभाग्याभामतिस्तव |

जभ्भारित्वं कराम्भाजाह PACT ATS: ॥ ७२ ॥

ufa प्रति आमभमनश्च aaxea facrrat भ्रथमकारणतां मयति प्रापथति। 4 fe मनशस खणंदीखणरंपश्िनोखुव्ंक- भखानयने खगादागमने च साम्ये TE | AAAS टला US LE एवायमागत दति | एतदथ माम्पर्यर्थना लया कतं HEMT इतीयं मत्कं कथयतीति भावः, खणदीति पष्बपरा- wenraran इति (पा०२८।४।३) Wai ६< |

भाषत tft इररिद्रस्छ Howe कायाया कान्तेः माया कापब्यं मया ख्यवरकाखे अमायि ज्ञातेति दयं भाषते। we- बरकाचे तव परस्तीलाभावात्‌ गखरूपं तं, CATA पर- स्लोलभियेवं म करिब्यतीति मया warm सती द्यं भैमी अदश्यायां गातमपन्यां तरेखस्याक्थिंता व्यभिचारखखणा बु war war एवंविधाऽयमिति चाह भ्रुते। परश््ीलभो- तिरपि wa मास्ति aenfes एवायमिति त्याऽभ्वर्थेना ग कांति at अरति भाषत इति भावः | Tawa Brat war- मिति मायाविशेषणेन एथम्बा ॥ © ° ॥

समिति। कुन्रायामा afaden: सावेदर्भी cairfe: are मोमलखूचकं वं तत्परिरभ्मिणो युक्षात्‌ ara gare

विंशः सगंः। ७६९

अनन्यसाक्िकाः AAAS रदःक्रियाः। UBS TVA यदि लवं लच्वनेषधः॥ ७९॥ इति aqua ताथ निकुक्ततकेतवां |

वाचमाकर् ARTS संश्यालः शशंस सः॥ ७३॥ `

जम्भारिलमिष्लं सम्भावयति, anafa न weet व्ह खः। रेखारूपादपि वज्ञादेवमनुमानात्‌ कुभाग्रबुद्धिलमस्वाः ॥ ७? ॥ |

अनन्येति । तस्माद्ध राजम्‌ त्वै यदि awa नेषा भवसि न तु sya, ante a विद्यतेऽन्या भेमोभवह्मतिरिक्रः are} यासु युवाभ्यामेव ज्ञायन्त इत्ययः ATT RT ररःक्रिया एकान्त- MIST: Aad सखयमेवाय च व्यञ्यटसिं विना wera प्रकरं कथयिला एतस्याः अरद्ातद्धमिद्धमायासंगशयभयं लं नुद नि- TEL एतत्रल्यायिकां क्रोडाखमयचेष्टामुक्रा श्रस्माकमेतस्याञख्च सन्देदमपनरेत्यथैः | सल्यनेषध दति वा पाठटः॥ ७२॥

TMA | इ्युक्तप्रकारेण तया कया सुप्रयुक्तेन कतव- चातकशास्यादिविकारव्यतिरेकण सुवएकमलदानादिष्लमि- खायकोापपन्तिमश्या च सम्यक्‌ प्रयुकरलेन faite आच्छ Sad SY यस्यास्तां कलावाचमाकण्यं agra मयोष्धभाग्ते- वेयं चम्बमादि न करोति किमिति dere सं्रयाखुः स- न्दिहामःस मखः मैमोभराज्तिमिरासाथें we रदाटनमि- We: ।। ७२ ॥

। 3 | उन्तरनेवधचरिते।

सरसि च्छदानिद्रालर्मया नाभो शयार्पणात्‌ | ACTA TATA A पद्मनामोभविष्यसि ॥ ७४ ॥

सरसीति! हे tf eon जिद्राखनिद्राणा अ्रलोकमेवाङ्गो- ङतनिद्राले मथा नामे TIS करकमखस्तापणाद्धेनाः ज्ान- wu सात्विकभावेनाच्षन्ति खामानि war मत्करनानिस्य- रेन जातरोामाश्चा सती पद्मयक्रनाभियस्यास्ाद् घ्री भविग्धसि SAAT, तत्‌ WTS पाशिरामाञ्चषम्बन्धात्‌ खकष्टककमल- शम्नन्धसम्भावनया पडमनाभीलं तव TTA तत्खरेत्ययः। नख- पालिः Tyee: रोमाञ्च तत्कष्टकख्ानोयः। अथ ख विकसितिकमखदखतुखयरोमाञ्चोद्मात्‌ पद्ममिव माभिर्यखा- QTM जाताऽसि तत्खर | भ्यापंणं रोामाद्धाद्रमे Ua: | अरय च नाभा अ्यापणादपद्ममाभः पद्मनाभः ओ्रीविष्णुभविग्यसि | पद्मनाभी मविव्यसोति चिः । तत्‌ ate नाभा करकमलघा- रणा विष्णुजं ताऽसि। ग fe विष्णुं farsa नाभो कमल- award: । निद्धि ताऽसीति बुद्धा वखनसंखनाथें माभिसमीपं मया करोऽर्पिते तलंस्शाव्लातसाल्िकरोामाश्चा जाताऽसि तत्‌ खारति भावः। आआमन्दक्ञासि लामेति निद्राया अलीकत्व दातितं। न fe निद्रायाः aaa करस्यश्राद्रामाश्चाद्रमा भवति । भेमीपक्ेऽपि पद्मनाभोति Fa: खारतियेगेत्वभते्य- भिन्ञावचने wai त्वद्‌ानन्देति पाठः सन्यः ॥ ७४॥

faa: समैः | 28

जानासि ोभयव्यग्रा यन्नवे HATTA | सामिभुक्तव मुक्ताऽसि दि खेदभयान्भया ॥ ७५ ॥ सर जित्ाऽऽजिमेनस्लां करे मत्यदधाविनि | अङ्गुलीयुगयोगेन Aaa घने जने । Oe ॥

जानासीति । दे afe खुकुमाराङ्गि बरोषद्राविणि च समि मया मवे waa Wrranat war व्याकुलितचिन्ता लं, श्रतिष्टदुलात्‌ खन्पूणंसम्मागापमदहाषषतया तव खेडा भविष्य- तीति भयात्‌ सामि we wea श्प्राप्तसुरतावसाभैव यत मृक्राऽखि तच्जानासि खरि । खाभिमुक्ता ्ामीति (are ९।९। २७) समाः ॥ ७५ I

खरेति। रे भमि अजि agra जिला at आभ्रामखेनेत WAISY WHAT wears बा मत्पदधाविनि मखरण- सप्भिंनि तव at श्रङ्कुलोयुगयोगेन मदौोयचरणाङ्गुलोदय- सम्बन्धेन द््थनायं समागते घने यसि जने म्ये varf_s; श्राखिङ्गितवान्‌ तत्खर । जनसमसं साचतादाखिक्गनस्यामाचि- त्धाय्रवासेत्कष्ठाभरतरलतया चरणाङ्ुखिदयेन लत्पाथि- पोडगवन्नात्वदा खिङ्गमवाञ्च्छां at प्रति द्यातितवाम्‌ तत्‌ सरे we: । wifae fea श्रालिङ्गने लड ्तमैकवचने जख: क्यः विभाषाषाकाङ्घ इति (are २।२।९१४) वैकख्पिक्षलाद डमावः y ७६ ॥

७९9 उन्तरनेवधचरिते।

वैत्यभानेऽपि मच्यागदूना खं माश्च यन्मिथः | मडष्टाऽऽलेस््यपश्चन्तो व्यवधा रोखयाऽन्तरा ॥ ७७ ॥ परसुतन्तत्वया तावदयन्मादनविमेदितः। अठ्नाऽधरपानेषु र सनामपिवम्तव ॥ ७८ ॥

त्वत्क्‌ चाद्रनखादस्य मृद्रामालिङ्गनात्थितां ।

सारे Bele यत्‌ समरसस्वोः शिल्पं तवान्नं ॥ ७९ ॥

हे भेमि

₹े भेमि माने qwanay सत्यपि मत्‌कम्मकत्यागेन दूना सणमाचमपि मदिरदं सोढमश्क्ता खतो मिय एकान्ते खोख्यं खं ed माश्चालेख्ये wart संयुक्रपरस्प रदशन सखमनुभव- wl त्वं मया दष्टा सतो यिजखिखितयेारावयारन्तरा ag तुलिकारिकिखितया रेखया व्यवधा; व्यवधानं कतवल्यसि ASA जानासोत्यथंः ॥ ७७ ॥

भरखतमिति। दे भैमि areata gran विषेश arfea: सुरतपरवशः माहनकारिणा कामवाणेन arfear मिरस्वि- aise तवाधरपानेषु wey: सन्‌ तव रसनां जिह्ामपिवं तत्वया तावन्‌ शाकल्येन wed) जिहाग्लेरनमपि कामग्रा- स्ताक्रमिति॥ Ot Il

त्दिति। ae खडदये तवालिङ्गनास्थितां तव कुचे ता- त्कालिकल्वाद्‌द्र स्याप्रुष्करधिरस्य मया रतस नखाङ्स्य मुद्रां नखसतदशंनादेव स्मेरसख्ोः wares sat: प्रति aa fa Wawa HAS awed छ पश्सतेति ललि्भाणं यद-

विंशः eat: | OEY

NSM: करीडयन्मध्येमधुगोषटि रुषेकितः।

वेत्सि तासां पुरो AE त्वत्पादे यत्किलाखूवलं | ८० ॥ वेत्य मय्यागते प्राष्य यत्त्वां पश्यति दार्दिनि। अचुम्मीरालिमालिश्च तस्यां केलिमुद्‌ा किल ॥ ८९॥

wa तत्सरः विन्तयेः। सेर इति पाठे Ge: सन रदमित्य्थः, सखीः स॒ख्यं wal) शिल्पमिति wafarefa (पा०९।४।५९) HAs ।। ७<€ |

त्वयेति। AWA मद्यशालाया मध्ये मद्यसदपानावसरे अन्याः सपत्नीः क्रोड्यन्‌ त्वया रुषा रोषरूषितया दू शा शक्तित ऽदं तासां षपल्लीनां पुरः खमलमेव किल aga We- नव्याजेम ATS HET awe यदपतं adie जानाषि। रूखलमव्याजेन प्रणामेन at प्रसादि तवान्‌ असि तत्सरेव्यर्थ- दति भावः। मध्येमधूगोाष्टि पारे षष्ट्या वेति (पा०९।९।९८) समासः ॥ ८०॥

वेत्थेति । मयि tre विजययानां wat ara एव शा- दिनि प्रमभरतरले at wafa सति आआलिं सखीं wifey war: प्रति wat कलिमुदा wiw किल विलासप्रकरणव्या- जेन यत्त्वां weet: ate सरसि । कामथास्ताभ्यासकभ्- लवज्रात्छख्या शिङ्ग नचुम्बमव्याजेन मां प्रत्यालिङ्गनचुम्बनदारा खपरेमभरं यत्‌ छचितवत्यसि acacia भावः। रे हार्दिनि

दति भेमीश्सद्धिवौ। मा मपुष्वीदसः arate चजादिलात्‌ 9 ह 2

५९१ उशषरनेषधचरिते।

जाग्नि न संस्कारः सखमुख्वाङ्कबद्‌ामने | निश्िप्यायाचिषं arat न्यायाश्नाग्बलफालशिकाः | ८२॥ Fra तदसि कथिक्ते नखं मयि यत्‌ क्रुधा | प्रारभावाधिगमागख्े त्वया TTR शतं ॥ ८३ ॥

सम्प्रसारणं wef उदयस्य warefa (पा०६३।५०) NRA ८९॥

जागर्तीति | we ताम्बूलस्य चम्वितपूगफलखगा गबह्ोद लख फालिकाः कलानि Gaeta सकाज्नाद्धवत्या आनने निकिय निधाय यदीया freq: स तरी दातव्याऽन्यथा दण्डां दति न्यायाच्छास्तेक्रथुक्र यन्ता: ताग्बूखफालिकाः मदीयाः TAY Ufa थाचितवान्‌ तज विषये सरणकारणभूते भावनास्यः SSI जागत्तिं स्फुरद्रयो awa ace किमित्यथं ति WA WTR II

feu दति । मयि प्राक ल्वय्यप्राप्तसुरतान्तसुखायामेव wert यो भावाधिगमः सुरतान्तसुखप्रा्निः age श्रागस्याप- राधे तिष्ठतोति एवम्भूते ofa मयि विषये वा खमर तस्येव सुख- रेत॒त्वादिषमरतस्यासुखहेतुतवात्‌ क्रुधा मध्य एव सुखजन्याद्रा- षाद्धेताः मखजं लतं लया यत्‌ Wala) प्रथमं TWA SF पुनरपि सीतावदारणवसरयमरुटटभूर््यां पुणः Sway प्रयम- शतन खच्ततमध्य एव पनरपि गाढतरं awed चद्‌ारापितं तन्ते fea अस्ति कचित्‌ avatar: । wared डितीये खारि-

विंशः समं, | € ७

खदिज्िनियमेनेव निशि पाशचविर्व्तिनोः | खपरेष्वप्यस्तवैमुख्ये स्ये सख्यं सारावये; ॥ ८४ ॥ क्षणं प्राप्य सदस्येव नृणां विमनितेशणां | दशिताधरमदहंशा ध्याय यन्भामतव्नयः ॥ ८५ ॥

त्यमरः wate wat दितीयेति (पा ०५।४।५८) डाच्‌ we खया प्रयागः॥ Ta ti

सखेति । खोयसखीयदिगो विनिमयेभेव परिवन्तंमेनेव fafa पार्चविवम्तिनावामदङिशकक्िपरिवन्तनगशीखयानं तु यथयाव- खितयोः सन्मुखये रे वेवम्भूतयेः श्रावयोास्तव मम च खभ्नेष्बपि निद्राखपि मध्ये असतं waaay परासु खलं TT तादृश सस्थे मचे wera सुखसुखिलं वा तत्छर । wqaarfE यथा- वख्ितयोारेव पाशचपरिवन्तिंनादयारपि षष्टमागचरनात्परा- सुखलमेव स्यादिति खसदिम्िनिमयपुष्वैकमेव पाञपरि वर्मे- जेव वेमुख्थाभावान्निद्रासमयेऽपि aq यदावयेमेश्यं तत्सा- ta: | खदिम्बिनिमयेन पाञ्रंपरिन्तंमं वाऽन्धोन्यसाग्मख्यमेव भवतोति सष्य॑सास्तिकं। साख्यं स्वायै भावे वा es cy

शेणमिति | सरदस्येव सभायामेव वन्ंमानाऽपि लं सभा- wat मणां विमितानि काय्यान्तरदर््नपराणि हतानि tworfs wa am at age शणं वसरं गुकाद्यत्सवंवा प्राय ay syperfon दभिताऽधरे वत्तमानोा agin waar LMAO थया aA wit तजेन्यादिना at यदतर्जयः

९९८ SACATT ALLA |

नथाऽवलाक्य नोलाञ्नालखरमणविथमात्‌ | करो योजयताऽध्येदि यन्भयाऽसि प्रसादिता ॥ ८९ ॥ ताम्बलदानमन्यस्तकरजं करपडजे। न मम स्मरसि प्रायस्तव नेव BCA तत्‌ ॥ ८७॥ तदध्येडि ware मां हित्वा यच्च गता सखीः |

~ ~ ~ e AAG मे गतस्याये लौलये वाच्छिनस्ट्णं || ८८ ॥

ध्याय सरर। विमनितेति तत्करोतोति (पाद।९।९६।वा०) शिखि णाप्रातिपदिकंति fae कार Youur दृषटवद्धावादहि- लापः॥ ८५ ॥

तथेति | तथाऽधरद स्तचषतद थमपु तजंनप्रकारमालाक्य लोणालनालस्य ATMA भ्रमणरूपादिभ्रमात्‌ तद्याजात्‌ प्रणा- मम्रसादाश्चशिवन्धनरूपेण करौ योजयता GAM FAAT मया को पत्याजनपुन्व यत्मसादिताऽसि तदध्येि ater: | दक्‌ सरणे ॥ ८६॥

ताम्बूलेति । ल त्वदीयकरपद्कजे मम ताम्बलदानं अन्यस्त- करजं श्रज्तिप्नमखच्तं प्रायो arsed न सरसि अ्रहमपि मदौयपाणिपद्मे त्वत्कृतं saree तन्लाम्बृजदानं अचित नखचतं यथा तथा वाङष्येन नेव सरामि किन्बन्यान्यवीरि- काद्‌ानक्षफे प्रेमभरात्याणिपद्मगभारोपितमखच्तमेव सदा ताम्बलदरानमावये सत्खरेति भावः ॥ ८७ ॥

तदिति। कम्परार कलाय हमेतन्ना काषंमिद्यादिष्टषोाधं

विंशः aa: | OEE

सारसि प्रेयसि प्राया यदहमोयरतासा | पूएचिराचोल्युपालब्धा लवं मया पिकनादिनी ॥ ८८ ॥ भश्जानस्य नवं निम्बं परििविषती मधो । सपद्रीष्वपि मे रागं सम्भाव्य SAG स्मरः ॥ Le I

्रलषीकभाषिणं मां कोापेन feat सखीः प्रति गताल्वं तत्रापि सखोखमीपे भवदीयषटष्टरे्रामवन्तिलेम गतस्य मे अये लोशयेव खभावेनेव oad wien: चिच्छेद तदध्येदोति पूववत्‌, we- प्रश्त्यल्ीकभाषिणस्तवाषहं म काऽपि त्वं मम न कोऽपि दति मेचो विच्छेदकद्धचकं वा दरणच्छेदं यथा बालकाः कुर्व्वन्ति तद्द च. त्वयाऽपि wafafa सरव्यथः। गषाद्यं राजद्धयेति (पा ० २।९।९९ ४) निपातः ॥ coh

सरसीति। रे प्रेयसि बाललात्सोकुमागथविशेषाश यत्‌ दिती- यरताभिखापिणोाऽपि aa दितीयस्य रतस्याषडहा aur पिक- aqafa तच्छोला काकिलतुष्यकूजना त्वं मया ब्रएचिराचौ यीग्मठंसम्बन्धिनी राचोति उपालभा सापालम्ममामन्धिताऽसि ama: खरसि auaae । श्टुचिराजिरपि खस्पप्रमाणला- रेकवारसुरतेनेव जातग्रभातलात्‌, दितीयसुरतासहा | वसक- नेकच्याख पिकनादरोाऽस्यां ana दति । तचापि प्रभाते कोाकि- ASA भवतीत्यर्थः । यद्रा वसन्तस्यातोतलात्काकिलामाम- भावतः पिकन्यतिरिक्राः पकिणः अ्रपिकाखलादयुक्रा॥ ८८ ॥

warvefa | alt वसन्ते गवं नृतगसमागतपजपुष्पादिक

६; SUCRATAL |

GTC शाकरमाखाद्य त्वया रादमिति स्तुवन्‌ । खनिन्दा राषरक्ताक्ु यदभेषं तवाधरात्‌ ॥ ५१॥

निम्बं भुश्जागस्म मे सपनीष्वपि रागं प्रीतिं ware wrara कोपवश्नात्‌ पुः भिन्नमेव मम frome परिवेविषतो पात परितः कियग्तो लं खर्वः VATA कोपात्‌ GATS वा सरः, मधुतरशकंरारिपरित्यागेनातिकटुरणेऽपि Wed चिरतरं मरोयापेचयातिरीनासु मल्छपन्नोष्व्यस र्तिः स्यादिति ष- ara बङतरनिम्बमेव भृद्खति वारंवारं अतिकटुनिम्बातिदा- aq यत्कापार्यां प्रति व्यज्ितवत्यसि तत्खरेति भावः वसन्ते च जमा निम्बं भञ्रते। परिषेविषती परिवेष यात्परिपुव्वीदिषेः watt दाविति (पा०६।९।९ ०) दिर्वचनं, खर्वः शरभो गर्थैति। वष्टो (पा०२।२।५२९) कम्मलविवख्वा दितीयावा॥८०॥ खारोति। wrat भरकराविकारभूतं wate वा कि- मपि awarary एतत्‌ सम्बौतिन्नायिरमं श्ग्डतस्ाविदखशया त्वया साधितं किमिति खादातिश्यात्‌ अतिस्ठवम्‌ वारंवारं तरेव वम्‌, av स््वातिन्नायिरसमेतच्छा कंरमिति gar अधरस्लापि सर्ग्वमधरवगंन्तःपातितया निन्दापर्वसानाशम- दपेचया्येतदसिकर समिति अयं adafa मन्‌ तद्यचप्रश्ति अयमेतरेव रसयतु मम तु कथाऽपनेन न कार्येति खनिन्दया रषस्तेन रक्राक्षवाधरात्‌ orgie भीतवानस्ि तत्‌ सर | कोपेन Orfea ut लदधरकश्यन्नाकंरवणंगया afar

विंशः समः | ८०९

मुखादारभ्य नाभ्यन्तं चुम्नं म्बं न THANG |

न प्रापं चुम्बितुं TH धन्या TEA सुतिः tee कमपि रकेलिं तं सर यच भवन्निति।

मया विदितसम्नदधो aise सितवत्यसि ॥ ८३ ॥

लया अधरस्फएरणादिना वअश्ितात्कापाञ्चदभेषं तत्छरेति मावः । भाकरं विकारे sway वा अरण, अधरात्‌ भोतेत्यपा- दानत्बम्‌ (पा०९।४।२५)॥९९॥

मृखादिति। मुखादारभ्य ana wire acy चुम्बं wad सम्नित्वा चुम्विल्ा WANA अरखमा प्तशुम्बगे च्छः THY सरमन्दिर यत्वदङ्ग पाण्यादिना प्रतिवन्धाल्लव्लातिश्रयादा भोपितव्वा्षशुमितुं न ard तत्सरमन्दिरं धन्या win: ware दति श्रतिरागात्खरमन्दिरिमपि चम्बितुं प्रटुसस्छ मम तज द्षवती तत्स्मरति भावः | चक्रव्तिगाऽपि मया यशुभ्नितु न प्राप्तं ACHAT प्राप्तं WA Ua सा धन्येति भावः। मखाचिकच्ा कुचनाभिमृश्चवर्‌ङ्गंभागाखुम्बनस्वागानि neil

afafa । लं कमपि तं अ्रभिवंचनोयं लाका्तरपरुषायि- are] खरकेलिं कामकलिं समर, यच कामकेले पुंसखारोपेण भवन्निल्येवं पुंशिङ्गाचितसम्बुद्या मया विहिता शम्बद्धियेखाः सालं त्रीडिता सितवलत्यसि कामन्रास्ताग्यासकाश्रखाद्यददि- परोतद्धरतमकार्षीः तत्छरेत्यथः । HST पंस पुष्ये ghia

Wwe? ih 5G

coe उच्तर नैषधचरित |

नोलदाचिवुकं यच ACMA ATT | GC इारमणे TE खमास्यं तत्सणोचितं ॥ ८४ ॥ खर तन्नखमजेारो करतेऽधादिति त खषा | Weare यदृतं TAT 11 ९५॥

नीखरेति । तजाक्ररूपे yenfar खलाटकपा खलिखि- तपचवश्रीसम्बन्धिना मरेन naan fata wafer गच्छता अमाम्बना Whee इमुभागमभिवयाप्य मोखत्‌ नौ खवप भवत्‌ उपरिखितलादधाविशाकयते मुखस कण्टरी- मिखितेन गखता wares चिवकसम्बन्धस्योचित्यानीखं भवत्‌ एवन्भतं । अधाभागे THATS मम इदि AHA BAT ETT मध्यमक aa विपरीतरताचरणसमये away उल्छवे वा उचितमुक्ररोत्था योाग्यमथय च पर्वायितचणे agra अम Maa चुचुकातिवाहिलवेनाचितं Ts Gas WT! मदो रेतसि कद्छरी wa दषंभदागयारिव्यनिधानाखदसदृूश् एकटे्रखस्तणया BAA | नोखत आआचारक्किवन्ताच्छ- ता। Maurice कचित्‌॥<९४॥

सारेति। अहम fea तेरो at नखमधाद्‌चलवानिति ग्टषाऽसत्थभाषी सम्‌ Wita देवतं wa तत्‌, अत एव Tas परोचणं परोलाकरणं ब्रह्मचब्धरूपं रतिप्रतिबन्धकं व्रतं नियमं यद खम्पं गि वन्तितवान्‌, तत्स्मर | परपरुषखम्बन्धश्द्धोत्पारनायं न्टषाभाषणेन रसाम्तरमृत्पाद्च Ted सुरतमरतिबन्धकमनु-

विंशः सगः। ८०

FARA कराश्चत्थदलं wali प्रति- |

देहि मद्यमुदस्येति मङ्गिरा ब्रोडिताऽसि यत्‌ ॥ <६॥ दति तस्या रदस्यानि प्रिये शंसति सान्तरा |

पाणिभ्यां पिदधे तस्याः वसौ डोवशोक्तता ॥ «७ ॥ कणि पोडयतो सखा Tea नेचासितोत्परे। श्प्यपोडयतां भेमोकरकोकनदे न्‌ ते ॥ ९८ ॥

योगे चन्निवैन्तिंतवाम्‌ तत्‌ खरेव्यर्थः। wa बदैवतं भवतोति डोरे वतमिन्युकं wey i

वभमेति। त्वे दति मङ्गिरा यद्‌ ब्रीडिताऽसि तत्सर i एति fait भैमि लं वनकला आ्ररामविहारसमये ufa पतितं अरश्वत्थदलं Btu पाणिना vray मद प्रतिरेष्टोति अ्रश्रत्थ- पज्यदशं विपुलश्च गुह्यमिति कामशास्तवचभात्‌ भूपतिता- अत्थदलयाचमेन वराङ्गथाचगस्य खतितवाद्‌ ब्रीडिताऽचि तर सखारेति भावः wee ti

दतोति। खा भेम प्रिये दति पू्वीक्रप्रकारेण wer रह- स्थानि एकान्तरतदन्तामि शंसति सति fear ate aferar सतो श्रनरा मध्ये एवासमाप्त एव वचने पाणिभ्यां wan: कलायाः अवसी करणी पिदधे आच्छादितवती। दतः परमयं सङ्गप्तमपि teane कथयिव्यति तद मया अनाकर्णनोयमिति बुध्या त्याः कर्थ पिधन्नेतयर्थः co

कणंपिधानमेवो प्ेशते ॥ कणाविति । भैमोकरा वेव कोाक- § a2

cog उशरभेवघचरिते |

तत्मविषटं सखो पल्युरालपितं हिया |

पिदधाविव Feat स्वरशस्ाभिसन्धिना ॥ ८९ ॥

तमालाक्व प्रियाकेलिं नले सोत््रासशासिनि।

आराक्तस्वमबध्वाऽपि TE सिस्मियिरोऽपराः॥ Yee IH] मरे रक्रात्पले अपि कन्तारोा Ven: कलाया Fe varfear- त्से तखा एव करौ पोडयती Servet seg ती कलाक कर्मभूते अपीड्यतां मु । कलानेजनोखे त्पखये राकणपशचतया REMAN पीडाकरणे टव भेमीकररक्रात्पखे अपि साजा- ल्यानेषनीणात्पलखाहायकाचरणबुध्येव स्द्धंयेव वा भेमोक- रकोाकनरे श्रपि तत्कर पोड्यामासतुः किमिति भावः। सवणंयेः शादाग्यकं GET च य्का। पीड्यत वा गपुंसकस्तेति (पा ०७।९।७८) TATA ॥ < ८॥

पुमरन्यथेप्मेखते ॥ तदिति । वेदर्भो cated प्रविष्टं तत्पू Sra Tweed पत्युराख्पितं खरदणटं एतत्कणशोर््वां खका- शात्‌ विमा गादिति अभिखन्धिना च्रभिप्रायेषयेव इषा fazer आच्छादितवतौ। अन्यदपि trary भाष्डे fafe- चान्या मा ज्नाषीदिति तदार fated nee i लनिति। WTTET खिता अपराः सख्यस्तत्वं नख डहा-

सकारणमबुध्याऽपि fafatat weg: । कस्मिन्‌ सति Te a पुर्वकं fravafe अलाश्य साप्रासहासिनि खतरा सेने चेस्छेन at चथा तथा इसति सति । awrewranqaarey fafa- fac इत्यथैः Neen

fan: aa: | coy

दग्यत्योरुपरि TT सा AT ATTA: |

may: सिनपुष्याणि सुरमोणि मुखानिलेः ॥ १०१ ॥ ATTA SATA सितमासामभासत | आलाकादिव शोतांशोः कुमद भेणिजुम्भणं ॥ १०२॥ TERT विन्नाऽथ खरं wefan |

TRAST खपक्तायाः कला जातबलाऽजनि॥ ९०३॥

दम्त्योरिति। ताः सख्य एव धरायां उ्ग्वश्ला्ष्सरसः तये- Cra प्रीत्या प्रेमातिशयेन sare: सुरभोणि सि- तान्येव पुष्पाणि वटुः wer श्रपि सख्यस्तावुभो क्रीडावच्ा- व्वहसुरि व्यथः । मृखानिशसुरभिलेन तारां fgets खचितं तयाः षषट्वतसर्थेति (षा ०२।२।२०) षष्टी | Gorn

तदेति । aa मलस्यास्यहसिताश्जातमासां सखीनां fad शोर्ताचारालाकात्‌ VATA कुमृदश्रष्णां ware विकास- नभिवाभाखत । तद सख्येति कचित्‌ पाठः ॥ yok I

मरतीति। अथ ख्खोसमृहदाखखागन्तरं विज्ञा अतिचतुरा wer तास सखीषु मध्ये खपच्ाया निजमिजभूतायाः कस्या- खित्‌ शख्याः wt wea विक्र सुव्यक्तं, wa एव सोऽयं wee एव खर इति प्र्यभिज्ञाय परोशप्रयशामयात्मकश्ा- मविषयं त्वा, जातं बलं चस्यास्तादूश्रो भेमीप्रतारणायं खस- wWargrenfmam वाऽजनि । मत्‌ पल्तीयाऽज विद्यतेतेाऽस््ाः सकाच्राकमां मोचयिग्धति,श्रवजिष्टञ्चाकणेयिवतीति साऽऽश्वस्ताऽ

weg ` ercterrfca |

TSSHATSTATS ATA खर्गेण AAA |

पिव वाणोः सुधावेणोनृपवनद्रस्य सुन्दरि ॥ ९०४॥ साऽश्रणोत्तस्य वाग्भागमनल्यासन्निमल्यपि ।

कण्यययामाल्यनिरघीषं ATTA छशोादरो ॥ १०५॥

भदिति भावः। अन्योऽपि कमचित्‌ प्रतिबद्धः खपकलीयं Ter जातबला भवति | सखोखरञअ्जवणक कर्णपिधानात्‌ TAs ज्ञा- तव्यं अन्यथा खरञ्रवणान॒पपन्तेः। भेमीकरयोाः कामशतरतया कर्णनिविडपोडनखामथ्याभावेन वा खरश्रवणापपन्मेः। AAT इति ख पाठः ॥९०३२॥

सेति । wa खपलीोयसखरप्रव्यभिश्ञानानन्रसा कलातां खसखीं Gearrvat यथा तया आशय इति we | इति किं दूरखलात्‌ & wigan वञ्चिते gett एड समोपमागच्छ। ATA लं मुप एवाह्वादकलाखन्र शस्व सुधावेणोः अम्टतप्रवार- ear वाणः पिव सादरमाकण्येति। खगेंऽपोन्दग्डतपानमेव, मलपरिशहासाकणंमसुखं खग॑सुखमेव तदन्‌भवेत्ययैः ॥ ९०४ ॥

सेति। कल याऽऽता ऽनत्यासन्तिमत्य पि अत्यन्नेकखर- दिताऽपि यज feat किञ्चित्‌ aaa किञश्चिन्नेति तच खिता BATT सा कलासखी तस्व वचोाभागमवशिष्टमंशं अर्टणोत्‌ कलाकर्णयाैम्या पिहितलादाहता सखो मखकथ्यमानरदस्व- कथाेषमष्टणाटित्ययैः। का कमिव। BRITT छच्रमध्या Wal- जनेति यावत्‌। एवन्भूता वदरी कच्यग्रामना्ो प्रामखाख्यजिनषं

विंशः eat: | ८०७

अथ खप्ष्ठनिष्ठायाः ¶्एण्ठन्त्या नेषधामिधाः। ` नलमेलिमणो तस्या भावमाकलयत्‌ कला ॥ १०६ ॥ प्रतिविम्बः सख्या मुखाकूतक्ततानुमा |

तद्‌ ब्रोडाद्धनकुव्वाणा WSN चान्वमायि सा ॥ १०७॥

लाककलकखं तच wat वेदधष्वनिम्ना तमिव, वदरिकाञ्रमस्था शोकः मुगिजनस्वागभृतः कच्पग्रामनिवासिना जनस्य कालादलं इरणातीति मेयिंकप्रसिद्धिः॥ ९०५ ॥

अयति । अथय कलासख्या नखलवाक्य गेव वणानन्तरं Gye fant खितिर्यस्याः कंपिधामपरतया कलापखाद्वागे खिता- याथा कलासखीं प्रति रस्यं प्रवता नेषधस्याभिधा वच- मानि wwe: तस्या मेन्या भावं रदष्यकथयनाद्धासकोापाभि- यश्चकमुखचेष्टाविभरेषं wae मेलिमणे fata प्रतिवि म्बवश्रादाकखयद श्रासीत्‌, TANG: | गलेन कलासखीं प्रति रस्ये GR Hen शासकापादिचेष्टां गलमाखिरन्ने प्रतिवि- feat at कषा ददशंम वष्टणदिव्यथैः।।९०६॥

प्रतिविम्बेति। प्रतिविम्बे tfea: सख्याः vefearar dar: खपचषस्था वा HAHA: ीडाहाखादि स चकमुखसद्धा चविका- सादिचेष्टितः war कता अनु माऽनुमितियंया ary चूुखविका- ररभ्ंनात्‌ प्रायेण नलेनेवमक्र स्यादित्येवं छता नलवाक्यायंसन्ना- वना यया खा, तथा तद्या भेम्याः खपक्सख्या वा नखवाक्यान्‌- ङूपन्रोडा्चगकुव्येती प्रतिविम्बद नादे वाद्ग चा्मिनयेना-

cen SUCATTWCA |

RCSL AMAT साऽग्रशषवन्तमां । मिथ्या वेत्य FACS RTA: AA देवताः॥ १०८ ॥ मत्कणेभषषणानाग्‌ राजन्निविडपौडनाः | व्ययिग्यमाणपाणिते निषेुमुष्िता प्रिया ॥ ९०९ ॥

AGA दभचन्तो खतोसा कला भमीपाणिपिहितकणाऽपि तत्‌ ब्रौडाद्यगुकरणारेव भ मीव्छखोवदा Tee इरणतो- वाग्वमानि भेमीगखाभ्वां सम्भाविता। गोडादि न खाकति (पा ० २।३।६८) वष्टोजिषेधाद्धितोवा । अगुकुब्वाणा अगपरा- vat टञ्‌ इति (पा ० ९।२।७८) परस्मेपदविधानाण्छागजभावे ताच्छीखे WAT वा चान्‌ ९०७।।

कारमिति। खा कला तथा पुष्वाक्रमेम्बाः खपचचसस्था वा मखमालिमणिदृटं मुखम्रोडारर्षाद्याकारं ता हला अनया wa श्रुतमिति यथा प्रतोतिभवति तथाऽभिगयं wet दत्य । दति fai अरं मवदीयं सवं cura सव्वमग्टणवन्तमां नि- तरां ्राकणिंतवत्यस्ि, रे afa लं भवदचगअवशसुचिका मम गिरः मिथ्या Ste जानोषे अनाकणिंतमथ्याक्िंतमियं az- तोति मन्यसे Saft श्रभष्टशिद्यथे प्रत्यहं पच्यमाना मम जग्धी रो्टरेवताः व्यथाः निष्फलाः स्रिष्टायिन्यो मा wate ति मया पथः क्रियते दति गलं प्रत्यवाचदा। श्रश्टणवन्तरमां तिङूखेति (पा ०५।३।५६) तमप्‌ ॥ ९०८॥

मदिति इतीति युग््म्‌॥ सा कला दति पुव्वाक्रं गलं प्रति

विंशः Sat: | coe

इनि सा ATA कणा सख्याः करात्‌ । TECTIA यान्त्या मुधायासनिषेधिनः ॥ ११०॥ ुतिसं राधजध्नानसम्ततिच्छेद तालतां |

जगाम ्ररिनित्यागखमनस्तत्कणयास्ततः ॥ ९१९॥

Tar सस्या सैम्याःकरय्रहात्‌ पाणिभ्यां पीडनात्‌ सकाशात्‌ की मोाचयाश्चक्रे, अरथी द्धेन्येव प्रयाच्यया | दरतीयास्त स्यष्टाथैः। कि- waren: ।कणंपिधानरूपाश्ुधायासात्‌ ट याप्रयासात्‌ गिषेभिनो मिवारयितुः पत्युराञ्रवतां वचनकारिलं यान्या गच्छन्याखद- WMATA TYG: | शपथदूपकलावचगमाकण्ं कणपिधान- भ्यास व्यथं दूति निविडपीडनात्‌ तव पाणिपोडेव भविद्यतीति तत्करा मुञ्चति । गखवचनाद्धैमी तत्कणवम्‌श्दित्यथेः। दति far, S राजन्‌ मत्क णं पिधानवन्नात्‌ कणंभूवणानां निविडपीड- नाद्धेताष्ठ पुनः शेकुमा्यातिन्नयादितः परमपि व्ययिग्यमारे पीडां प्रा्यन्ता पाणो यस्यास्तादृशो ते तव प्रिया fatgafe- तेति, कणेपिधागफलं मास्ति, पिधानप्रयासे व्यर्थः, WATE: पीडा भविग्यति, इयं war निषेद्याव्ययः॥ ९०९ ॥९९०॥ खतोति। ततः कंमाचनागन्तरं, ततो विशता, वा तद्या: कथायाः aya: gfefa Wed त्यागस्तसमाष्डी्रडसमा चना- व्जाता यो यन््ादिखनः स श्रुत्याः संरोधान्निविडपीडनास्जते यो ध्वानः mega सन्ततिरविच्छिश्नता निरन्तरं waar गमगुमारव दूति यावत्‌। AW छद विरते तालतां wqarez-

9 प

८१० उन्तरनेबधचरिते।

साऽपडल्य कियह्र मुमुदे सिञ्जिये ततः |

दश्च तां AAT ययाचे काकुमिः कला ॥ १९९॥ अभिधाख्छे THR ATC AAT | qaaranfed मद्मेद्यालि विनिमोयतां ॥ १९३॥

यवा्परिषच्छेयगीतादिक्िवामागभूतकाखतां जगाम । wie fa मद्ितकषंमोाचनादनुभूयमानयन्तादि भ्रष्टः कशं पिधानसमये ऽनभूयमानगुमगुमारवविरामज्चापकाऽभूरित्थथेः । एतश प्रव्य- wig ॥९९९॥

सेति । सा कला ततोऽनन्तरं तस्माद्धम्यपवेश्रनस्ानाद्रा सकाज्रात्‌ कियत्किञ्चिद्ुर मपङत्य गत्वा wag भिये प्रतार- चके शरलवध्राष्नहास च तां eat श्रुतनखवचनां एत्य ददं वच्छमाणं काक्भिरथंविद्रेषव्यश्च केरखनो चे ष्वंगिविकारे; रपण- भाषशेयंथाचे, अवाचदिति aaa ९९२ ॥

अभिधाश्यद्ति। रे सखि मया अमयायंद्ररस्यमभ्रावि अरं तं रस्यं तुञ्वमभिधाश्ये। मत्कणंपिधानागम्रं WaT: रषं त्था Waa तं AE aly कथय, एहि श्रोत्रमा गच्छ विनि- मीयतां ufcefa: कियतां । मद्यं क्रियया यमभिपरेतीति (ate ९।४।द९२वा०९) agama भिलवाक्यतादनबादेश्राभावान्ल AAT NW ९९३

विंश्यः aa: | =

वयस्याभ्य्थनेनास्या प्ाूटश्ुतिनारने।

विञ्षिते कुरुतः सेतो दम्पती कम्पितं शिरः ॥ ९१४॥ तथाऽऽलिमालपन्नों तामभ्यधान्निषधाधिपः।

आख ARPA APTN शपथसादसात्‌ ॥ १९५॥

प्रतयालापीत्‌ कलाऽपोमं कलद्धः शद्विः कुतः।

परियापरिजनेक्तस त्येषा TATE ॥ १९९ ॥

वयस्येति | अरञ्रुतर इस्यश्रवणार्थमाहताया वयद्छाया च्भ्य- यनेन सखाश्चतश्रवणप्रा्थमेन VAAN: कलायाः Wa मामित्यादि areas fa: पूववहतमिष्याजिरःकन्पादि प्ये अवं wet नारमेऽभिनये fafarat wrat awarat प्रतारित्री खः Te Te इति मिथावचनपृव्वंक साखरे ते cet facafia कुरतः ख । mee चोरादिकान्ञटेनंपुसके भावे WSU ९९४॥

तथेति। निषधाधिपः तथा र इख्छविनिमयकथनप्रार्थम- ख्पेण यां wrewat श्रालिं प्रह्याखपती at कला मग्यधात्‌ अवे चत्‌। हे कले मिष्याशपथङूपात्‌ सादाद विचारकारिला- ga: चे्थावां कणमाचनाथंमेव तवयाऽलीकवचनेशषा afear भ्रतारिती खा भवावः afe राख तिष्ठ fae wate wrafa fae वा प्रतारजिभिन्तां तश्णंनाक्छिमृते card: ।॥ २९१ ॥

प्रतीति। कलाऽपि इमं मखं प्रति उदि श्य wera, war- चत्‌, हे राजम्‌ त्वया प्रियाया den: परिजनस्छ VaR AAT AT

ममोाक्रस्य वचनस्य एतावल्छु feFy मध्ये ada ware fa- 5H 2

८१ उन्षरमेवधचरिते।

स्यं खलु तदाशां परं गुमगुमारवं।

WHA WATS न तु त्वदाचमिल्यपि ॥ ११७॥ mera देव तेन त्वां तदेयच्यं समर्थये ।

शपथः HRM: सद्यं सत्योऽपि देवसः ॥ ९९८॥

ाभाषणङ्ूपः कला TTS: कतः HT FAT: WHA: सम्भा- वितः तत्कारणं कथयेति सत्यवादि ाद्धेम्याः परिचारिकायाः ममालोकभाषिलं सम्भावयितुमणज्क्यमिच्यथंः। भैमी राजा टेसमपि सुरतमस्मदग्रे अटलमिति कथयति परिजनगख प्रभ- VERT UM: | तथाचालौकभाषणं AA TAT UA न तु कख cae: | परिजनस्याक्राविति वा पाटः॥९९६॥

खव्मस् सत्यतां प्रतिपाद यति। सव्यमिति । We तदा अवणपिधागकाले खल fated ward इति सत्थं, परं केवलं मृमगमारवं म तु ACTH! तथाच अवमा TAA: | ज्रपयकरणसमये श्रटधाताः wnaasty कम्माविवचया we श्रणामोल्येव वाऽवाचेम ठु लदाचभिति विहेषशमप्यवाचं। शप- याऽपि साधारणश्रवणमाजविषयत्यात्‌ सत्य एवेति। म AU facfa ममालोकभाषितं लया अड्गोयमिन्य्थः | अ्रष्टणवन्त- मामिति तचेक्षत्वादच श्टणामोति अवणमाजापखचख्यर 7 त भूतवन्तंमागपरभिति च्ातव्यं ॥ ९९७॥

व्यथाः स्यममेति रेवताग्रष्दष्यान्याथलेन अपथा मया ग em एवेति समथवते। अआमण्येति । द राजम्‌ अदं तेग

fia: a | SUR

असम्भागकथारग्मवश्येे कथं नू मां। इन्त सेयमनदेन्तो TH ATTA युवां ॥ ११८ ॥ व्यथौ स्वरित्यादिना वाक्येन देवेति ल्वामामश्य ware ताः अवणप्रतिपादिका श्रष्टएवन्तमाभित्यादया मम गिरो व्यथा अलोकाः स्यः यथा त्वं faust वेत्य arg एव कामं afcfa अश्टणवन्नमामित्यादोनां लद चमश्रवणप्रतिषादिका- नामपि गिरां वेच्य॑मेव aaa खिद्धान्तलेन प्रतिपादयामि। अथ यथा गमगुमारवरूपा Ws arg लवं मिथ्या वेत्य aret गिरां अ्ननुकरणद्यब्दत्वात्‌ श्रथंश्एन्यलात्‌ निरर्थकला- Vaal समर्थये Gaara अपथस्यान्यमथे रला कथमपलप- सोद्यत ऋ) सत्येमापि शपेद्ष्ड रेवाभरिगरूसन्निधे | qe वैवखते राजा waare निद्धन्तति ॥

इत्यादि मन्वादिवचनप्रामाण्यादवतासम्नन्धो सल्याऽपि w- पथा सत्यं निदितं यस्मात्‌ ककजादकः दारुषटपरिणामः किं wate: तस्रादिति WaT मया अपथो न रत एव । परं रेवसेव अपथयभनान्तिजातेव्य्थंः। अत एव लां रवेत्यामन्वित- aa रैवते सत्याऽपि पथः wanes दति यकान्वारिभि- TH AMA । यस्माच्छपथयथागधा सम्प्रत्येव वया मयि कखङ श्ररापित care इतिवा ॥९९८॥

carat आजव fe कुरिखेषु न गोतिरिति न्यायादलीक- भाषणेऽपि अरावलमाइ। शअरसन्मागेति। हे dita वां

८१४ उश्रनघषधश्वटिते।

कणो कणं ततः सख्या ATA TRIAS: |

ASMA च यमाने च ते बड़ ॥ १९०॥ अथाख्यायि HATTA कुष्य मे दमयन्ति मा। UTTAR: WRT यद घ्रुवं ॥ ९९१॥

भैमी मद्यं स्यष्टुमपि न ददाति मखेनारं कदाचिदपि गस्पष्टा ऽपि शत्यसम्भागकथारम्मेरन्यान्यसन्भागाभावविषयदटनान्ारग्यैः मिथोऽनभृतसुरतभरगिकवेः त्वा मां कथं मु कथमिव वञ्चयेये प्रतारयथः। य पमः, we कशी भृत युवां विप्रखग्धे म्तार- यामि Sway अग इंग्ती अयोग्या अ्रनुचितकारिणी wa कष्ट fos वेति काकुः । qanarat वञ्चनीया मया तु भवन्तो न वश्चनोयो कावा रीतिरियं वश्चनकरणसाम्यात्‌ समरेावगणि युवा मरं चेति भावः। अरन्लोति we: प्रहणखाथामिति शतरि उगिलयाग्ङीप्‌ मम्‌ Tat SSAA TST याच्यं ॥ ९९८ ॥

कणं इति । ततः खवञ्चकलवरोाषपरिहारानन्तर' मरमी- सुरतप्रागरग्ये मङ्वि्यमाने आखण gare च ay नि- तरां अयमाने Wear च ते कलासखोखशष्ये war war वा aywa मिथोऽन्योन्धस्य कणं कणं qaqa खर सं आचख्यतुः | चावन्यान्यसमखये। अन्योन्यकणापेखया Terai दिङ्क्छिः ॥ ९२० i

अथेति, अयान्यान्यकणं त्तद शख्छकथयनानन्नरं कलायाः सख्या कलयेव सख्या वा भमी आख्यायि इति उकारे दम-

विंशः aa: | sty

प्रियः प्रियामथाच्छ् te HIST |

वयस््रयोरिदं ARPA VAT विश्वसोः 1 VSP

arena कलयाऽपोयं पतिना लपति afar |

वयससेऽसे TUG ततसभ्ये विखभ्यमोहशि ॥१९९॥ ufa a मे ay At कुप्य रह यदन्रुवं तदस्या दितोयतेाऽपि HUTA सद्धाऽष्येवा ब्रुव, WET एकनेवि कणेन श्तं म तु दितीये- मेति खाकिकादाभाषणात्‌ परिडहाशाऽपि। एवमिति पाठे एव- wate सङ्गाषयेति। ga मे क्रुधद्ुरेति (पा०९।४।द७) खम्परदानलं मा निरनुबन्धकः WHA खः ।। ९२९॥

प्रिय दति । चरथ wert रियः frat arwe इति we इति किं रे भेमि लं वयस्ययाः कपटपाटवमिरः वच- मचातुयं Terra यतः wares मा विश्सीः किम मयि warfefeufare खखीषु मेव frat: किक मेवेति वा। यद्रा मा विश्वदीीरेव।९९२॥ ्आलापीति। कयाऽपि दयं भेमो मधुरकाक्ूश्वा areata

इत्युक्ता इति किं । डे वयस्य असा तव पतिः कचिदपि SH जने वा awe माखपति किमत गोपायत्येव । तज्षस्नादोदृ्जि एतत्छदू ेऽन्यसिल्लपि सभ्ये सामी विख्लभ्यं विश्वखनीयं त्या fa watafafafa विर्द्धखच्चणया श्रयं सन्बेस्वागरे aed Waa, अम्बा ज्ऽयभित्यसिनेतसुद्ेऽन्यस्िन्लपि मेव विश्चसीरिति । माणपति श्रपिलालपति faewata ठु नेति काकुवा | Tatas कचित्पाठः ॥९९२३॥

० । उत्तरनेबधचरिते।

इति ब्युजिष्ठमानायां venga मलः प्रियां ।

भण मेमि वदिःकु्ं दुर्विनीते एशादम्‌ 11 १९४ ॥ शिरःकम्पानुमत्याऽथ Teen प्रीणित: प्रियः |

लक तुच्छमस्थिप्य सख्याः सखिमित ॥ १९५ ॥

tifa । नखख्च्ां surat इति उक्रप्रकारेख प्रति- wet व्युतिष्मानायां प्रतिरोाधकारि्वां eat भियां प्रति इत्यूचे । इति किं । हे मेमि अदं दुष्विनीते दुष्टे नितरां वि- खसचातिन् अरम्‌ सस्थे एृदादहिः र्मे नि्ासथामि भक WNT) एतेन ASS CATA व्यज्यते तदर्थमेव oa दति खट्‌ । eet प्रतिरोषे च विरोधाचरणेऽपि चेव्यभिधा- ATF SHAT ATA ST TS SHAG (पा ०५।२।२४) AE! ग्यन्तिष्टठमानायां विरोधाचरणे रताद्यमायां वा ees i

जिर इति। अयाक्रविषयकथानकरं सुदत्या war: जिरः- कम्पेन या सखीनिष्कासनस्ामुमतिरनुज्ञा तया रला प्रीणति जमितामन्दः fra: सस्थोविंषये तुच्छं frm qaaafaa SUS aware प्राप्तं vfs तन्निष्काखनाथे अक्िपत्‌ । सस्थादंटलाच्छिरःकन्पेन भेम्या तद्वदिष्करणमद्गगेरतं, Tag खाश्यानुखारे भेम्यपि wie वरिष्ककुमिच्छति मलब्भागाऽनुमतेऽस्छा दूति समतष्टाऽत एव तज्जिगमनार्थे जलं चिक्तवानिति भावः। भिरःकण्प एवानुमति्चंखा खया खुद- व्येति वा॥९२५॥

विंशः aa: | ८१७

तश्चिचद्‌ ्चित्ताभ्यामुश्वः सिचयसेचनं | AAT दूरेऽपि ननेच्छापूरिभिव्नैलेः ॥ १९९॥ वरण AKU TIAA AT | रतयोस्तिमिनोचकरे इद यं MATT ॥ १९७ ॥ तेनापि aque AAAS ततः।

दर्पणाद्‌ शंयत्‌ पश्य नन्विमे तन्वि मे पुरः ॥ Vee

तदिति। ठच्छश््खकमे चगमात्रेण जलसेचनात्‌ तच्जलेन faa areal दकं स्थापितं चिन्तं ययेाराभ्धां दूरेऽपि feanat खखोभ्यां तच्छं Wea गलेच्छामाजेण परयन्ति सव्वमाज्ञाव- यन्ति तच्छोखेः परिपुणंतरे जलेः रला उशेनिंतरां सि चयस्् awe मेचनमाद्रौभावाऽलम्मि wits eee i

वरेति । wa मला aquaty geaitararewarar- ut uf: परैः तथाऽऽकक्सिकदशंनप्रभवेरविस्यैरायुर्यैरपि Har एतयोः सख्याः क्रमेण YoU उरःम्बलमन्तरञ्च स्तिमितो चक्र पुम्ब॑मनाद्र मण्यादौ चक्रं तथाऽनिञखलमपि निञ्चलोचक्रे वारि- यूरसेकंनातितरां areal जातमिन्यर्थः। तिमस्िम द्री भावे ॥ ९९२७ i

लेनेति॥ fatradfa ॥ चम्मं ॥ तते जलसेकागन्तरं we मसः तेन तावता जलमेकनापि गरादह्दिमापसपंन्या अमि "न्धा ते VST कुचदश्नाच्जातेन wie दमयन्तीं अदशंयत्‌। wearin पाठे कुचदशगेापललकपाणिचेष्टाभिमयेन, गनु als

31

ste उक्षरनेषघचरिते।

किन्नोकत्याकसा वस्लं जेनप्रतरजिलोक्ठते ।

SN सक्ामभावेऽपि निरवघ्नसलनदशने ॥ १९२८ ॥

WIA: शम्बरत्वेन MANA |

AULIGAAFAAGT कथयल्यदः ॥ १३०॥ 4 मेणर ca स्थो पश्च। किम्भृते सस्थे । wearer कद्व्॑रतेन करणेन कर्ढग्तेन मया वा वसनं क्िश्नीरत्यार्ोकत्य जेन- प्रज्रजितोहते रि गम्बरपरित्राजिकालं प्रापिते) यतः aera- भावे दुकूखषाहित्ये सत्यपि गिर्वित्रमन्तरायरदितं waz waa Waar aa wafan निरन्तर मङ्गद ध्र॑नं भवति तथा च मद्मप्राये एते wer ama विल्राकयेति तये संष्णा्या ग- दारा वदिर्भमिंर्गमना्थें कुकचदर्शनापलखुकपाशिचष्टाभिनयेनादर- tefemd: | दुजर्बु्यथैतवात्‌ द मयम्तीमित्य ज, ver eee कर्मत । जनानां दि गम्बराणां प्रज्रजिता प्राज्राजिकाख अतादृश्येा ATE MAT रते, WMATA (पा ०५।४।५०) इति Fe: ॥१९८॥ ९१९९८ ॥

mam cfr) अद्‌: जलं कन्त, अनयोः सख्याः पटाटतम-

uy स्तन अधघनादि कम्म यत्कययति प्रकट यति सेयं wea: नी- र चोराम्ब्म्नरमित्यभिधानाच्छम्नरसंश्नलेनाय च अम्बरास्यदे- त्यभावेन मायेवाविरण्डत्‌ प्रकटाऽजनि) श्ाम्बरो डि माया विद्यमानमपि aq प्रकाश्यति। अ्रचापि fase जलदर्थनात्‌ WAT THAIS शम्बरो मायेव प्रकटाऽभूदि तिच्छखेन गलवचः कविवचा वा। एवमन्लरद्चाकेऽपि BAA cae ii

fin: सगंः। ०८१९

वाससो वाऽबरत्येन दश्यतेयमपानमत्‌। चाङ्षारमणिग्रेणितारवो्णलक्षणा |) १६९१ ॥

ते निरोच्छ Prorat शोणे निर्ययतुस्ततः |

AAT ACY सख्यः सव्व PPA: कमात्‌ ॥ VBP I

अचेव पराकरमाद। वासस दति। वा अथवा ware- Yat दयं Taal प्रत्य्गेाचरता वासमाऽम्बरलेनातिद्धखव- ख्लविभेषलेना च चाम्नरज्रब्दवाच्लशादृष्ठादाकाब्नलेनापानमत्‌ समागता जाता । भिरावरणमम्बरे खितं ay यथा प्रकटं कृ छते तयेव वस्वाटृतमपि च दु श्यते afe तजाम्नरत्वमेव हेतु- रिव्यर्चः। fear चारवः स्यृखतरनिर्काखमनेा डरा मणयः सक्तिकानि तेषां awa: पङ्कय एव ताराणि aewife तेषां बोचण्मेव wed खरूपं fex at यस्याः ar wat हि weagia भवति तदेव च तस्र wee तदद्‌ चापि वस्ताठ- waste जलसेकाद्धारमृक्राफलानि स्फुटानि दृश्वम्ते तस्नाद्‌- म्बरलमेव रेतयक रत्यर्थः । ATMS गचचवाचित्वं बधा दर्चिंतं naar

ते दइति। ते wer नितरां जखसेकाङ्ाषाङ्गदब्रनरूपां निजावश्छां निरौच्छ wre wierd सत्ये तत खद्राजगृहात्‌ fadag:, afefasiarg: | अन्या रपि स्याः we: तयाजंखा- {fuaaaar: सस्थोर्वीच्ारखात्‌ दशंयकेतुकातिशवात तयोः

पञ्चात्‌ करमाज्िखक्रम्‌ः।। ९३२॥ 912

«ne उत्तरनेवधच रिते |

ता वद्य बेदर्भोमूचर्मोलावधोतिनि ।

SY ते पुनः सख्यो मर्मन नाधनाप्यम्‌ ॥ १३३ ॥ SSSI ता राजा सखो यमिदमाद वः।

शतं ममं ममेताभ्यां TS मम मया तयोः ॥ १३४ It

at xfs ताः शस्यो afeata ग्टहादहिखिला वेरर्भींमूचः डे गोता Thane अधोतिनि सुतरां sansa भेमिते लया मके लद्र इस्छवेदिन्यावमू सस्थे श्रधुभाऽपि पुन्ये werd तत्‌ तमेवे परमपि यावद्‌ दूरं न गभिव्तसख्तावत्‌ पन्नौपेच्छे “"विरोधयेन्ञ wag नेाणचेत विरेाधिमम्‌ । प्रसादयेद शक्यं तु" इत्याचुक्ननः MCT ममेश्यो रतयो खया गीतिन्नास्तप्रवोख- Sag भेव ara किन्ते oa: प्रसारनोये अआकारणशोये वेत्यथ: । aaah wofear विकरेतोति नीनिन्ञलं तस्मा- रेते आकारणीये प्रसादनीयं वेत्यर्थः ॥९३२॥

उश्ैरिति। अथय राजा ताः सखोरुशेदूंरादाकणंगयोग्े तारखरं वच्यमाशप्रकारणेचे। ₹ेस्स्यः वे युश्माकमियंस्खी युश्नामिदं वच्यमाणमाइ, एताभ्यां मम ममं रहस्यं तमिच्धेता- वम्‌ मया त॒ पुनरनयोः सस्थेममं TAF TS WES बखव- दिति न्यायादेताभ्यामषमेव बख्लवतीति न काऽपि मे भोति- रिति वच्छमाणश्च मे मोवचनागुवादर्ूपेण मलाऽवाचदित्यर्यः। crafa पाठे ताः प्रति राज्ञा, ऊचे इत्यर्यः ९३२४॥

fru: सग॑ः | TRE महिरोधितयेोवाचि न अद्रातव्यमेतयोः | अभ्यपिश्वदिमे मायामिथ्यासिंदासने विधिः ॥ १३५॥ Basha कोर्तिधाराभिश्चरिते चारुणि दिषः | MARTA लेखितुं के न शिखिनः ॥ १३६ ॥

मदिति। we: वडिनिव्कासनाद्यन्‌मितिदारा मया विरोधितया: छतवैरयोारेतयाः सस्यावाचि म अद्धातव्यं सल्य- wafer काम्या, विरोधिनो fe प्रायेणासत्यमेव वदन्तीत्यर्थः | fag विधिर््रह्या इमे सख्यै मायानां कपटाननां मि्याऽसत्या- arg सिंहासने कपटासत्यसन्वाधिपत्ये अभ्यषिञ्चत्‌ योाऽनया- लंलसेका Twa ख ब्रह्मरता मायामिष्यासिंहासनाभिषेक एवेति भमी मन्यत cme: । तस्माद्वतीभिरेतयेोर्वचसि म विश्वषनोयमिति भावः ॥९२५॥

शजरव्चखि न विश्वसनोयमिन्येतदेवायागरन्यासेम समर्थ aa धेतेऽपोति । कील्तिधाराभिः कीर्तिपूरः धाते ञ्जत wa चारुणि ममो श्रो धवले एवंविधेऽपि दिषशचरिते षामययाः we: ae: रत्वा खच कलद्धः [खखितुं क am: श्िल्पिमखतुरान भवन्ति पि तु सर्ववऽप्यलोकरेोषारोपं कु्वव॑न्धेवेति मद्धिरा- धितयेोर्वचशि न विश्चषनोयमिद्यर्थः। अन्येऽपि शिख्यिमा जल- धाराल्लालिते सरणणिये Zura मच्यादिवर्णकेखचं सिखाना afefga: जिश्िनावा॥९३२६॥

SRR उत्तरनेवधचरिते |

ते सख्यावाचचकाते न किखिद्रमदे बज । वच्धावसतत्पर यसो स्प निर्वासित बयं ॥ १३७ II RGA स मित्ते वर्धीयस्वचलत्करः।

तामपि तथावाचि करकम्पेन वार णां ॥ ९३८ ॥ अपयातमिते YS RTARTA ।

TER चक्तवन्तख व्यतिद्राते स ते भिया ॥ १९८ ॥

तेदति। ततस्ते सख्ये दति आआचकाते weg: श्तिकिं। आवां wafenfed बह्ृधिकं न ब्रूमहे किन] यख प्रचोज- माय स्वा वयं युवाभ्यां ग्टहार्‌ वहिर्गिंवाखिता निष्कासिताख- देव पर Sawarat वच्छावेा afeera: edaraa सुरतार्थं षयं निष्कासिता इति क्थयिष्यावा ग सान्यत्किञ्चिदिति WARN

खापद्यैरिति। ते सख्या तथावाचि सुरताथं षयं निष्का- सिता दति वचने विषये ered: शविरद्ैः करकन्पेन रता- मपि वारशां निषेधं न farce जानोतः स यस्मादर्षीयस्लेन वाद्ंकेम WHAM: कराः येषां तैः वाद्धंकातिन्रयजनितरोाषवश्रेन खाभाविककरकनम्पनभ्राग्धा हतमपि निषेध म विषः Gaye | Stace: कश्चुकिमः सापत्थाः सोविदाखते, carat: | अ्रति- शयेन SBI वर्धीयान, टयसुनि प्रियखिरोति (पा०ई।४।९५७) वधादेशः ॥२९य८॥

अपेति । रे ष्टे अरतिनिर्सष्णे wer युवामिता गटहात्‌

विप्रः aa | TRE

are ङ तद्धिरा Frat frat नतमुखीं नलः। दैदम्भण्डसखो काऽपि frat न मनागपि ॥ १४०॥

अपयाते निगंच्छतं यस्मादा यवयोारद्चोल्नीलतां ग्राम्यभाषण- सखीभावलं धिक्‌ धिक्‌ दति तैः श्वापल्येक्े गदिते afa a wer war मारणभिया व्यतिद्राते खर पलायाश्चक्रतुः, एवं CAMS RY Hy पलायाश्चक्ुः। तयाः पलायमानयाः प- arent सर तयागे च्छतां जाला सखोतज्जंमव्याजेन तेऽपि निगेता इति ata: ते दति व्यतिद्राते इति दिवचनबङ्व- wares: | ca सतीति वा । व्यतिद्राते इति वचग चयेऽपि TS रूपं । द्रातेः परस्मै पदत्वादात्मनेपदः fer व्यतिद्राति wis carted त्युक्तं ते उक्रवन्तख्च सयं व्यतिद्राति Gare: ॥ ९३८ ॥

आरति | गणरताथे सर्व्वे निभ्वासिता इति तयाः सस्था- गिरा Wet eferat अत एव गतमखीं frat इति wre wii दति कि । ददृश्वक्मीोखभावणश्मोला wer fader: wer यस्वास्तादृक्ी काऽपि मगागपि निस्तपा निलंष्ना न। अपि तु सखोयक्रलमेव समागशोखगखनेषु सख्यमिति न्याया- दनुरूपया हिं vei युक्रमिति लमपि eat मुच्ेति ख्का- aa मखस्य वचः। भण्डसखी कापि इदृक्‌ कलाषदृत्रो म दृष्टा ॥ ९४० ॥

८२७ उन्तरमेषधचरिते।

श्रा नाप्रपाकन्ते जातङ्पमिदं मुखं | नातितापाज्ननेऽपि स्सादितो दुर्वर्णनिगं मः ॥ १४९ ॥

अरा इूति। अररे भेमिते इदं म॒खं जातं रूपं Brazel यस्येवविधं सरदपचपाकं गतलबष्लं न भवति किन्त सखव्नमेव, eu g wera मरद्रूषणमित्ययः। नापतचपाकमिति समामे- HRI वा। अथ खपवाणां नागवन्नलोदखानां पाकः फलभतः पृगादियोगभश्चातोा रागः स नास्ति चष्ट तदपजपाकं तादु म भवति ताम्बलरागसहितमिति याव्‌, अत एव नितरां MAMTA । अथ च सुन्दरमपि मापचपाकं सलण्णं। Wee fava, असुन्दरं हि weet भवति Ga द्यति wm सुन्दरमपि खं न दभ्ंयतीत्था ग्य । अतिमल्नलाश्ुखं किञ्चिदपि न दश्यत इृत्यरथः। अरय ख Was दुःखमपगतं जपाकं चस्मा- दपचपाकं तादृ ङ्ग भवति खलव्नारूपद्‌ःखसहितमत एव न जातं रूपं यस्य सुरतां सम्व॑निव्वौसने ताभ्यामुकं खष्णातिज्नयाकखं नितरां मलिनं जतं चिचभेतदित्यथैः। अय च aware Zawya: पाकः सख नास्ति यस्य तादूश्मपि न भवति यक्लदपचपाकं ृतपट पाकमिति यावत्‌, एवम्भूतं सुवणमेव तव neat चिचं मुखस सुवणंवमाञ्चय्यंकारीत्यथः, यतः सल- saa एव नितरां तापस्य RIAA सम्पादने सत्यपि ष- मक्तमन्नोलभाषणादिना खखीकापे समृत्पादिते सत्यपि, cat सखाम्‌ सखकाभ्रात्‌ दुव्वंणानां परूषा्लराणां निगमा न ea

frm: wit | ८२५ तामथेष इदि न्यख्य TNT तश्यमखे तम्‌ | निमिव्य च तदीयाङ्कसोकमाय्यमसिखदत्‌ ॥ १४९ ॥ न्यस्य तस्याः FREY मध्येनोवि निवेश्य च। स पाणेः सफलं चकर ATCT AUT 11 १४३॥

के पे सत्यपि खव्वागाडङखात्‌ षखीः प्र्यल्रमपि we न भा- we एतद पि चिचमि्य्यः। श्रथच इतपटपाकसुवषंसुङूपं यता crea पुटरदहितं नितरा मधिदारे सल्य्यस्मात qaircide रजतख्छ निगमा न ara पटपाकारेव मिथितरजतनमि्॑मे afr निदु श्रू रजतख पञ्चात्‌ इतरामभिदा₹ छतेऽपि दुष्टा- wee पुष्वेमेव गतलाक्तस्माद्र जतनि्गमे न waa) तथा सति तापालंमेऽणस्मख्यलादपि दुवषनिगंमेा न खात सपज्पाक- जातरूपं ते मृखमित्य्थः। अयच वणंसाग्वेन सुवर्षयदृ्ं ते मखं wate तथापि नितरामभ्रिदारे तस्मा दुर्वे निर्मच्छत्छेव। अति- तापाजंनेऽपि ते wate दुर्व॑ं निर्गमे मास्लेवेव्याखग्मित्यर्थः | अल्यु् मभाडश्रवखसुव्यवणणपदवभाषिषये चासोति भावः । अपज्रपाक्रं पडे न कपीति (पा०७।४।९४) इखनिषेधः॥९४९॥

तामिति । अथष awet इरि न्यस तस्ते weet तनं अरर ददो vem wat vata: | तरलिङ्कन सुखयश्नारेव fare नेते faite तरीषाब्ररोङमाग्दमखिखदत्‌, अनुबभूव ख॥ ९४२॥

न्येति । ख तखाः कुचषदन्दे wat we निक तथा ॐ ह

८२६ उन्रभेषधचरिपे।

स्थापितामुपरि खस्य तां मुदा मुमुदे Te |

` सदुदषनकटतवमाचष्ट MEATS: ॥ ९४४ ॥ खिदयत्कराहुीलुपरकसूीलेपमुद्रया। फ्काययोडने चने स सखीषु प्रियाखने ॥ १४५ ॥

नीवीं मध्ये च नाभिमृखे निवेश्छ स्थापयिता पाणेः Wace तष्याः करग्रदणे पाशिविवा डने विषये maa सफलं चक्र | समजघनारिस्प्सुखागुभवादित्यथैः | एतदेव विवारफलं यत्‌ तमादिस्यन्नंसुखान्‌ भवनं । रथच तत्मसिद्धं करस्य राजापदायाः यणं तथख्ननितख्पाणेः श्रमं सफलं wR स्तनारि महं नमेव TATE CHU: | अथच GUTS: करे यद्रणं निरोधनं तष्जगितं तस्याः अमं सफलं सक्र कुचनोवीस्यश्रमाचेण निदत्त maT करं मिवेद्ितवान्‌ ग च सम्बभूजे इत्ययः | एतचा- ऋछरचसम्भागनिषेधाखभ्यते॥ ९४२ ॥

स्यापितामिति। ख मदा कामाभिखाषेण खस्यापरि खा- fant aufa faafuat तां awa मुमदे सुखातिन्नयाख्वरषं | weaned) श्रात्मम शस्या dan उद हनं विवाहं प्रति अ्रथचो- वधारणे प्रति क्ठलमाचष्ट सेति अ्रब्द श्छ लेनोाप्मे्ला ॥९४४॥

खिद्यदिति। ष प्रियास्नेा खिद्यन्तोभिः सश्चातसाल्िकस्वे- दाभिः कराङ्गुलोभिः ख्या कड्ढरोखेपसम्नस्धिन्या azar पजवक्नोरचनाविशरेषेण वा सखीषु विषये फाल्के मरा कख- RIAU पीडनं AeA यथा्यान्यांवा Ar चक्रं भेमी-

विंशः सगेः। खड

AAS ASAI GAH STAT: | सोऽवादोत्तां श्दिख्यन्ते किं माममिनदेष न ॥ १४९॥ अदा अनेदिमोयन्ते इदि Vessel |

SE खलेरिवाकस्पि नखेसतोदणमखेर्मम ॥ १४७॥

कुचयगखे खरचितां कच्छरोपचवल्लोर चनां गराञ््छितां दृहा प्रियेण गाढमेते पौडिताविल्यन्योन्यम्‌चैः कलकलं सस्या यथा फूत्कारं कुभ्वेन्ति, ठत कु चमदंनं खयमेव यथा जानन्ति तथा wager ममत भावः । खाकेऽपि खां axt eat इदा अन्ययाभावश्रद्या FS: Heart कुर्मबन्तीति ॥ ९४१५॥

afefa तस्याः कुचे गखमारोय निखाय खयमेव खम- तुष्ेवङ्गखद्े चाभिग यपुवये wear गख्तपोडाविभषारेव तथा किञ्ित्कापेनेखितः, ₹े भोमि एष wae इदिष्यमां किं भाभिगदपि तु मामपि व्यदारयदेव। नन्यथा कथं लीये टि we fad ममाद्गवमत्कार tf ९४६॥

अहा tia ₹े भैमि तोच्छछमुखेनं पितकष्पितञ्जिताचैम॑म wa: ne निष्कपटेऽपि इदि ang रुधिरं aia awa च तद्या AUSTT मयूरपदादिचिकृमकश्पि अकारोति ag इयं महती श्न चितो wer चिचं। afta दोाषारोाप- ङूपपद्वभाषणवभ्रात्‌ MAMAS: दुःसदवरनेः खलेरिव । यथा WS: WHT परुषे wT AIA VTS पुरुष Ta WHT दोवा-

रोपः कल्यते सा Bastar, मखकतेन Caray: Veta ® 82

चश उत्षरमेव्चच्ररिते।

य्ुम्नति निलम्भोख Seay च ने |

BR गुम TH नासः Weed ॥ we ॥ रोनच्वोमांश्पकं Ve दरालाक्षं विखाकयत्‌। afer स free निनिन्द दिनदीषतां ॥ ९४८ ॥

जच्छानामयोचिद्यप्रकटमव्यालेन प्रसादनामकरादित्यर्थः। च- wyate fa परे लप्तमीखामथ्ादतिः ॥ ९४७॥ अदिति इ मेमि yard Ge wee ते वासः भितम्बार wee च चयस शग्धि Uefa तथा चस्या ते खगे आलिङ्गति rTM कारकाच्छभार्गा रमशौ्थानां carat ATMA AAI AY ATT भोगमनुभवतीत्य्थः । WT वासोविशेवके वा । अथय या Twa: जयाराग्धादि- भकपरिप्शी गिराव Wurat Taran: पुम्बोचरितपुच्छपरि- पाकापगतद्एबयडये गाभक्रशसमयविजवस्याचितं भोगं Wad सएव सुन्दरतररमणोयनितम्बाङचम्बग तत्कुचाखिङ्रनञ्च ws ते मान्य इति लच्ितम्बारिचम्बगकारिशा asta aera wafafa भावः । गितम्नार प्राष्यङ्गतारेकवद्भाव दति ny gc सीणेति। बालिकखेदवन्रारतिखक्लात्‌ TART लोन vey Vere wos यच, तथा खेदि सात्िकख्वेद यक्तं अत शव अ cures tee नितम्बं व्यलाकयन्‌ ख कामेग्छन्सा wet fore दिने सुरतमिषेधान्निराश्तया frareare- मेन दुःखमभिन्धस्ध fore रोघंतां au a fea We afe-

fast: eats | CRE

देशमेव ददं शासे प्रियाद न्तच्छ टान्तिकं । SHUNT TATA ATS I] ९५० ॥

न समे चपलापाङ्गि सादु" सरशर व्यथां । AAAS प्रसीदेति स तां प्रोतामकोापयत्‌ ॥ १५९॥

वअतील्यादिना निजिन्द। सुरताय रदिनावसानमभिषलावे- wae: । कामषररवश्रलात्‌ स्ोगेच्छुरभत्‌, दिवा तननिषेधाच Sra सदसा म wow cfs ara: i age ll

रमिति war पियादकच्छदेाऽधरसब्ताम्तिकं खमीोपव- frit रेभं कपाखचिवकारिभागमेव पुं cage, werent तचेवाधरखमीप्ररेज एव अधरापान खापितमुख एवाधरपा- नख्याखीकमेव चापलं यनरोष्टयाखनं चडारादिस्वरां चकार। 'दापशस्ालोकलञ्च लादृगभिनयमात्रकरणात्‌ ताचिकचापल- करेऽपि अधरसम्नन्धाभावाज्‌ जेयं । शम्बुभुचातिशयार्‌ या- ववा चणेनाधरं चुम्बितुं प्राप्यते तावन्तमपि विम्बं सेटुमशक्रः ख्ल्रयमधर एवेति अआाज्या वाऽधरोपान्तदं्रादि वकारेति भावः 1 अतिरिरंसारिथं जातिः॥९१५०॥

गेति। ख परिहाखादिवश्रादाचिङ्गनादिवशाच पूवे परतां भखच्लामपि तां दद्युक्राऽकोापयत्‌। इति किं। रे चपलापाङ्गि अं छार घ्ररव्यथां ae न चमे was यतङखमात्‌ लं मन wie wie ay सुरतं देहि देरोति दिने रण्तुमगुचितलात्‌ कापव्याजेनापि दिनं गमयितुं तामकेापचरि व्यथः । प्रसाद्नमपि

“Re उत्तरभेवधचरिते ॥

नेजे निषधनाथस्य प्रियाया वदनाम्बज |

ततस्तनतटो ताभ्यां जघनं घनमोयतुः ॥ ९५२ ॥

TACT तस्य दटव््तिविशद्धिनी।

STAT सेत्कण्डमसावम्बसर्सखोः ॥ ९५३॥ arg विमान सम्भवतीति कोापसम्यारनं। श्रव्यतामिति ख a2: अपलापाङ्गिं अङ्गगाभेति (पा०४।९।५४वा०९) STH ॥२१५२॥

ae इति । निषघगाथस्छ aq 7 frarat वदमाग्बजं ततेाऽनम्तरं WAST, अनन्तरञ्च ताभ्वां खनतराभ्यां THrwre चनं Wat जघनं Cag: IEA: खरताद्क्यात्‌ सादरं वद्‌- गादिक्रमेणालाकयदिति ara: | अम्बुजतटजघनगपदेः सादरा- arava fea) wae षादराखोाकनयातनाथं। किया- विशेषणत्वेन सव्व वा Srey ॥९५२॥ |

दइतोति। card वदनादिविखोकगपु जघने farare’ सादरदृष्टिस्वापनगदारा धीरतया रतासकतयाऽख टट बखात्‌ सुरतारम्भे विशद्धिनी farsa: wearn ware यमी असा इटिति agree चिरजिगंतसखीगवेषवणाय मात्कष्टं यथा तथा कलाद्याः TACIT! सस्यगुखरणा- त्कण्टाव्याजेन परियसुरतारम्भं पयथे्ार्पोदिति भावः, अति- act रख्परवश्रता दोषाय रषल्यागख नायकस्य गीरसतामे- वापादयतीति तदुभयपरिजिरहीषया रखान्तरद्वारोण सम्भाग- श्टङ्गारपरां काष्टामापादयितुं sete भेमोनखलयोामिलर- अ वस्या यिलक यनोापक्रमः कतः ॥ ९५३ tl

विनः wats ८९९

UNC यथाशक्ति Uae वितन्वता | ममोकुचनितम्नेन नलसम्मागलाभिना ॥ १५४ II अपि ओणिभरणखेरां wey तामशकन्न सः | तदङ्गसङ्गजस्तम्भा गजस्त्भारूदारपि ॥ १५५॥ अआलिञ्चालिश् तन्बङ्कि मामित्यद्ंगिरं प्रियं |

सत्वा Frage] पण्यन्तो दारपारमगादसे ॥ १५९ ॥

न्यवारीवेति । मलसम्ागलेाभिना भे मीकुचनितम्बेन मन्दं wat: स्यन्द गमनं वितन्वता खीयपीवरतातिश्येन we गमत्‌ मददता खता भेमौत्रक्रिमनतिक्रम्य शोघ्रगममप्रतिबन्धकलद्टप- निजन्नह्मगुसारेणेतो रतिग्ट हादरिस्लया न गन्तव्यमिति न्यवा- रोव wait । निगताऽपि स्तननितम्बभराक्रानलाच्डीषं गन्तु म॒ warafa भावः। कुचनितम्नेन प्राष्छक्गलारेकवद्धावः) खाभिना जअत इनो (पा०५।२।१९५) दनिः॥ ९५४ ॥

अपति । स ओआणिभरेण नितम्बभाराक्राम्तलेन खेरा मन्दगालिनोमपि waite गच्छन्तोमपि तां खयं गजबन्धनक्त- ग्भवदुरू दीर्घा च पीवरो रोषो बाह यस्येवम्धूतः सम्‌ अरद्- Wet WH ATs, यतस्तदा VEIT STI FAA AAT निक्किथलरूपसाल्िकभावः सम्भा यस्य खः साचिकरूमवशात्‌ at wer माश्रकदित्यथंः॥ ९५५. ॥

आखिञ्चेति। war ममो इति पथीक्रप्रकारेशाद्धगिरं वाक्यभेषं वक्रमसमथें भियं नलं सिलवाऽधीरलेन efaart fa-

cRR TUCATT CLE |

परियस्याप्रिवमारभ्य ACME TATA | शेके शालोनयाऽऽलिभ्यो न गन्तु न निवर्तितुं ॥ ९५७॥

इत्य परादरल्य वखितगोवं ceri उती ure पार रेरली- वहिःप्ररे्रमगात्‌। इति fa ₹े rate fre आआखिन्चालि- जऋचापरिपृष्वाग्‌ वाणो we तमित्यथेः । कामेष्छाद्बाङ्धेन ag<fuqaraa wifey भां सुखय पद्रच्छति area: | सितादयः सम्ोागण्टक्राररसाङ्गोश्तवतयाऽबहारः ॥ ९५६ ॥

भरियस्सेति । प्रियस्य तस्मा गप्रातिकूखल चण मभियमारभ्च हला तदन्नारेवाम्तदंदये TAM उपतक्तया माप्तपथा्ापयेति यावत्‌ । इारवदिदेत्ं प्राप्रयाणनया प्रिथस्यान्येण्ठिताचरणा- मन्तरं Ta प्रसादममङनेव सखीं प्रतिगग्मुमयक्मिति विचा- aretha: सखीः प्रति गु न शेके समथाऽभूत्‌ ata तखा- विद्यः । सखीभ्यः सकात्रान्निवभ्तितु मणं प्रति परावन्तितु- लपिन शेकं यतः ज्रालोगयाऽटटवाऽतिखखण्नया, WHET मागताऽपि सुरता परियं अरति पुनगंतेति wah वदिव्यन्ति तया च went दयादिति भिचा पमन निटत्तेत्यथेः। मणविष- येव वा Ge) चणमाजं मागेमध्ये चिन्तावश्ाूव्णीं खितेति भावः। आरआलोग्यः गत्य्थक्मेशोति (पा०२।२।९२) चतुर्थो | frat प्रच्यपाद्‌ानलात्‌ पञ्चमो वा॥९१५७॥

fea: eat: | TRE

अकथयद्‌ थ वन्दिसन्दरो दाः- सबिधमृपे्य नलाय FATE: |

जय नुप दिनयोवनेाष्णतपताऽऽ- अवनजलानि पिपासति fare ॥ ९५८ ॥ उपहतमधिगङ्गमम्ब कम्ब

छविं तव वाञ्छ ति केशभङ्गिसङ्गात्‌ |

अकचथयदिति। अय परिशासपृव्वे भैमोवहिनिंगमगानन्तर पुरष्ान्तःपवेष्ुमअ्रक्यतलादवसर ज्ञापकवचगख्धावश्यंआवषी- अलादन्दिसिन्दरो विदग्धमागघवनिता दाःसविधं दवारर्रल- मोपमपेत्य इति श्रा मध्यं मध्याकमकथयत्‌ व्यज्नापयदि- we: | दति fei 8 गुप जथ सथ्वात्कण ate fore यवनं मध्याकृसतत्सम्बन्िनाष्येन तप्ता, ्रातपसन्तापेन शतस न्तापवती feta: ते आ्राञ्जवमजलानि माध्याङ्िकचखानवलानि ` पिपासति पात॒मिच्छति। माध्याङ्िकच्ागावखरो वर्त इत्य- खचयदित्ययंः। मध्याकृतक्ना fe जलं पातुमिच्छति । अ्रकथ- यदिति we भरचकथदिति पाठे न्ता च्धः। गलाथ क्रियया अनभिप्रेतोति (पा ०६।४।९९।वा ०९) सम्प्रदानं ॥ ९१८॥ उपेति । अधिगङ्खं गक्ामधिरत्य वक्तंमानमृपडइतं भागोर- ष्याः सकाशाद्‌ानीतं कन्बृच्छवि was wae तव रष्लतरष्ु- टिलकेअपाशस्व भङ्गिभिः कुटिलभावैः सह सङ्गात्‌ सम्बन्भात्‌,

अनन्तरं सम्बन्धे जाति ATH: रलाऽसमाऽतश्यरूपा विषमा वा 9 1

८३४ उक्षरनेषधचरिते।

श्नुभवितुमनम्तरं तरक्गा- समशमनखख्मिखभावशाभां ॥ ९५५ ॥ तपति जगत एव AK भूत्वा

रविरधुना त्वमिवाहुतप्रतापः। पुरमथनमुपास पश्च पुष्ये रधरितमेनमनन्तरं त्वदोयेः ॥ ९९० ॥

sufferer वा waraer यमभगिनी aaa तया ay मिच्र- भावेन भिलितलेन सङ्गमेन या शाभारतां गक्रायमृनाखमूत- प्रयागकामगोकमनुभवितं प्राप वाञ्छति श्टव्रतरस्य जलय छष्णतरकेदपा्रसक्रे सति प्रयागजलश्नाभा भविग्यतोति गङ्का- जलेच्छां परय माध्यह्िकश्ञानं gfafa भावः। अधिगब्ं विभ्व्य ऽव्ययीभावः ॥ ९५८ ॥

तपतोति। ₹े राजम्‌, श्रह्ुतेऽसद्यः प्ररृष्टस्तापः RCT Te स रविरधना मध्याकृसखमये जगत va विश्रद्ापि मृद्धं भूवा तपति । क दव । लमिव। षया AAA: प्रतापः चाचतेजेा अष्यस 4 विश्च afg चरणमारो्य तपसि राजशक्तया दौणसे तथे- त्यथः! मध्टाखमया नि्िते वन्तत Care: अत एब पर- मथनं दरमपास्याराध्योपाच्लिंतेरिति wa: 1 एवम्भतेस्वदीयः पण्णे वपुजागम्तरं aay खय्यंमधरितं मस्तकापरिभागाच्या- वितं तिर्य॑मागनभागे वन्तंमानमेनं खगं पश्च । देवपूजानन्तरं हि Gar नमस्कियत दत्याचारात्वमष्यपराङ Gel areata

विंशः aa: | cRY

श्रानन्दं दटमाद्रन्निव रध्यानाचनादिश्तण-

स्यासन्नावपि भ्वपतिः प्रियतमाविच्छद खद्‌ालसः। पकषद्रारदिशं प्रति प्रतिमद्रागनिगतपरेयसी-

प्रल्यावृत्तिधिया दिशन्‌ caret निरगन्तुमुत्तख्धिवान्‌॥१६१९॥

भावः | अधुना OME: यत्पूजाजनितपष्येसखलया feat $सागता भविव्यतीत्यर्थः ॥ ९६० ॥

श्रागन्दमिति। war भूपतिः area वहिनं w- स्यायाः सकाज्ादु्लख्िवाम्‌ | किम्भृतः। द्राक्‌ इटिति afe- fara: Gee far: प्रत्यासन्तिधिया wrens wet पमरप्या गमिग्यति किमिति सम्भावनया तदिलाकनाथे पशदारदेभं पाश्वद्ारम्रदेभं प्रति ललोकत्य प्रतिम॒ङर्मुङ्मङदुं fawn ददानः, तथा भरियतमाया विच्छेदो वियोगसष्णन्येन खेदेन दुःखेनाखसाऽपि तथा हरध्यागाचनादे; GTS मध्याक- want, अरतिनेकन्धे सत्यामपि इटं यथया wed बलात्का- रेख गतमथ्यानन्दमाररन्जिव परावतंयज्निव, अ्चैनादिरेव wy उक्छवस्तदाषश्याऽपौति वा fareaarara सत्यपि मित्याङ्िक- काखलापभिया faq चं सानन्दबखादहिनिंगंत इत्यथः | ज्ञाकचतु टये तर खगसङ्गतिः चिता इति शेयं । प्रतिमङ- रित्थं wads: wea खड सुपेति (पा०२।९।४) समासः

मृङ्मुरित्यथः ॥ ९६९ ॥ 5L2

<RE SUCATTALA |

TCG कविराजराजिमुकरालङ्कारशेरः सुतं

Ae asa जितेन्िय्यं मामक्ञदेषो च यं |

अन्धासुष्षर सप्रमेयभषिते विंश्तदौये मडा-

कान्येऽयं व्यगलन्नलस्य चरिते सर्गो निसरगख्वखः।।१६९॥ समापना विंशः सगः ॥

ओदषंमिति। पवः aay wt ओरषव्यतिरिकैः कविभिरशखा रसस्य प्रटङ्गा रादेः प्रमेखख्य समा सो्वतेलादे | भरिति्गष्फना अच तादृरेऽपृब्येरसारि मति महाकाये fiw: सेः fawa: परशः व्यगखत्‌ समार्तिमितः । भणिति । भाषित- qe fam: ae पूरण डटिति (पा०५।२।४८) डट्‌ ॥९६२॥

इति ओमलरसिंरपष्डितात्मजनारायणटते नेषधौैयप्रकाशन faa: खगः ॥

उन्तरनेषधचरित।

एकविंशः सगे: ।

तं विदर्भरमणोमणिसेधा- दुज्निदानमनुदशिंतसेवेः। अपेणान्निजकरस्य नरन रात्मनः करदता TSA ॥ १॥

इदानीं प्वेखगो न्त A aT STS ATM दिवरमा- Uaafat wiarcaa तमिति विदभ॑रमण्या der afwar- urafergguruafeanrercia carergferers वहि ग॑च्छ नखमग्‌लचीहत्य दशिता अभ्तःपुरद्ारि प्रणामादिना ज्ञापिता सेवा यैः, qaacaa a वहिखितेरन्तरङ्गेनंरेष््रेरमल- इस्तावखम्बनाथे निजकरख्यापंणद्धेताराक्गः खस्य करदता पगङूचे पमरक्रीयकरे इत्ययः । पुष्ये स्म्वेऽपि राजानः वखि- खूपकरसमपंणात्‌ करदा अभवम्‌, Lar सेपानमा- जँषावरोादता wee ₹रस्तावखम्बनाथे निजपाणिसमपंणात्‌ करदा जाता इति इखेनेाप्रेला । एतेन awe चक्रवन्तिंतं दात्यते ॥ ९॥

८४८ उशरमेषधचरिते।

तस्य;चोनसिचयेरपि बद्र

Gah: पद्यु गात्‌ Asafa |

at धत शिरसा खल्‌ माल्ये राजराजिरभितः प्रणमन्तौ ॥ २॥ द्रागुपाङ्ियत तस्य नुपेसतं इष्टिदानबडमानृार्थः।

तस्सेति। खख्ितीव इताः अभितः पारश्चदयेऽपि yeaa? राअराजिनंपपरन्परा तां सिचये्बंदधामपि पद्धति facar are: भिरोष्टताभिः पुष्यमाखाभिः qua आच्छादयति @ । vfa किं। चीगसिचयेः देश्विशेषोद्धवैः खच्छणटदुभिर्वस्तेबंद्धा afer आच्छादितापि खती पद्धतिः तस्य awe परथगात्‌ सकाशात्‌ कटिनेति, ग्टदुतरयोाहिं चरण्येष्ेदु तरपुष्पबद्धा यां भुवि गमनं युकं दति भिरो्टतपष्यखंसनं यावद्भवति ताक तप्यन्तं ASAT AG सादरं दण्डवत्‌ प्रणामं स्वैऽपि चकू- Frere: we

द्रागिति। अथ प्रणामाननरं ay ad gfe नेच fated तल्चणेन बङमानेन ard: खफलभ्रमेनंवैः रे भवं ZY VATU खोयखीयदरे्रभवं तजान्यच वाऽपुष्ये eli waa, तथा चन्नेन बुद्धिपब्वे चिलावभरेन कल्पितेरारोापित्र- टे ्तलेाव्वललादिरमणोयकलादि गणविरेपैरधिकं अतितरां fevarqued सषनेरादितिख्च गुेरतितरामा खयंकारि-

रकविंशः सगः | २ 4

खखदेश्यमथ रल्नमपुब्ै यल्नकश्पितगुणाधिकंचिचं ।। ३ ॥ शअङ्कलोचलनलाचनभङ्गि- भूतरक्रविनिवेदितदानं। रन्मन्धनृपटोकितमन्य तत्मसाद्मलभन्त नुपास्तत्‌ ॥ ४ ॥

मणिमुक्राकरितुरगादिरल्नं ay तख द्राक्‌ Wid प्रणामान- भ्तरमव्यह्ितमेवे पाद्यत उपदीषठतं । तजर उपदीङते रल- जाते दुष्िदानमेव बहमान दति ar केनेदमिदमानीवमि- व्यादरमस्पृषै तेषु दष्टिदागमेवेति वा यज्ञेति पाठे यत्‌ ate तगषवाभिकचिन्नं न भवति किन्तु खाभाविकगणाधिकचिचमेत- xafafa aaa ta und दिगादित्ाद्यत्‌ दिश्वमिति पाठेऽपि, रन्नजातावेकवव्नं, एवम्‌ करल्ञाकेऽपि Ue ॥ अङ्गुलीति । न्ये चिरकालसेविनस्तदागौमेवागता वा BAL अन्यन्पेा fart उपदीरृतं तत्प्वाक्तं मणिमुक्तादिरन्नजा- नमेव aw नखस्य प्रसारं पारिताषिकं दामं We किम्भूतं । अङ्गुलोचखनेन लाचगभञ्ा प्रसाद दचकनेजवो्ल्टविशेषेण भूतर ग्रेण च एतस्तर एतद हीति सेवकान्‌ प्रति एतत्‌ लं एृहाणेतत्‌ त्वं गृहाणेति राजः uaa वा विशेषेण निवेदितं दानं we च्रनयेरानीतमन्येन्यो THAT मतु काषागारे निवेजितवानि-

eas खश्तरमेषधचरित |

तानसे कुशखखनतसेके- स्तपितान् पितेव fees | अस्लरशस्तसखुर लोषु विनिन्ये जेव्यकोापनमितानमिनाजाः ॥ ५॥

त्यनेभादाग्यातिभ्यञ्चातथ॑ञ्च खच्यते। चतुरो fe तदोयमेव तसौ न ददाति। अङ्कुल्यादिचालनेन आदानादिवेदममी- arora: ॥४॥

लाजिति। अथ न्‌तनागतराजसखोरतापरानानम्रं चिरा- गतराजेभ्यो वितरणानमारं wer ofa अ्रतुखपराकमा गले गुतनागतान्‌ राजः FIGs: कुअणप्रश्नसम्बन्षि- सत्यप्रियवचनाग्डतसेचनेः भवतां राद्रे रेरे च gwd भवतां are करिथामोत्येवंरूपेः रत्वा तपिंतान्‌ प्रोणितान्‌ सबङ्- मामं खश्िविरं विञ्य aaa जिब्धभावेन प्रयाजकनेापन- faa समीपमानोतान warfefward समीपमागतागन्य- yay अस्त्राश्चाग्रेयादीनि शस्त्राणि aarti agi खरलोषु हख्चरणारिसस्थानचातुरोविश्चेषेषु विनिन्ये afar कोाञ्नख- afawufea: । क va, पितेव । शेव्यकेति भावे पापधा- oH fawadfa च are: un

र्कविंशः a: | ८४१

मलयदुःप्रचरमस्तविचार-

ATG शिष्यजनतामनृशिष्य |

खेद विन्दु किलगेधिर AK

स्‌ श्वसन्नभवदासवनेच्छ: ॥ ९ ॥ mane Hay मदिताङ्ग RRA मीलितमेलिं।

Haifa स मल श्राञ्वेच्छः जलावगाहनाय साभिलापा- ऽभवत्‌। किम्भूतः । wag दु:प्रचरमविद्यमानप्रसरं मर्यः दुःप्- aaa दुः प्ररं नलातिरिक्र म॑त्यंमाचेरन्नालारेषविशेषं wares आ्राग्नेयाद्स्ताणां विचारं मोकचापसंहारोपायप्रकारविश्रेषं चारः भोढप्रतिभःजिग्यजम सत्सम चारुखम्यम्ना चनु जिग्य शिसयि- ल्वा शिताऽननरं अमवश्राव्नाता ये खेद विन्दुकासते सश्चातां अष्यतादूर गाधिः ware यस्य wa Ua धीरं ATE न धोर- aw अखन | विन्दु कंत्यचाल्याथ कन्‌ । तारकाडिललादितश््‌ । खलारमलिकं गाधिरिद्यमरः॥&॥

यक्तेति। vega अङ्गनां बहलपरिमखेनागुवन्िताः faa wet येषु तेगन्धवारिभिः कपुरादिवासितजलेः सि- विशः अभ्यङ्गखागमकारयन्नित्ययेः | frat प्राक्‌ पूष कर्प TACHA चन्द गकष्धो खचणंूपेण यच्कद्‌ मेन सुगन्धिद्र- व्येण कला aq यथा तथा श्रमैः उग्ग्टदितं wy यख तथा पात्‌ कुरङ्गमदेन कस्टरिक्या मोखितः सम्बन्धं प्रापितः

5 M

+ > ¦ उश्वरनेवधशचरिते।

गन्धवार्भिरनुबधितशद्गे-

रङ्गना सिषिषरुश्चकुचासतं tl ७ ॥ wed FIAT STATA

सतं ref खपयति स एरोधाः। सन्दधष्ललधरसखलदोाघ- सोर्थवारिररोरुपरिष्टात्‌ ॥ ८ ॥

माखिर्यव्य wafcarfratfanaafacafafa यावत्‌ । तथा । कर्परमगर्सेव कस्दररौो चन्दनं AUT | HETS च भवेदेभिः पञ्चभियशकह मः tt इति* विष्णुपुराशात्‌॥ ७॥ भूग्धतमिति । Waperarrnt whe: सालार Ara डितः @yeacatrara: पुरोधाः पुरोहितः जलधराष्नख- पुणात्‌ MUTANT GIA WSS: समतधारापरग्परा या- ara: प्रयागादितीथवारौणां लहरीस्तरङ्गाम्‌ उपरिष्टात्‌ सन्दधत्‌ प्रकिपन्‌ सम्‌ एना aver चाख्धायणारिजन्येन ख पष्टेन चनं पं तं awd मलं खपयति a पृष्वमृष्णादकल्ा- नेन ज्ररोरण्टद्धिं कारयिला सद ष्पे श्रीतलादकन वेराक्र- मन्तक्ञानमकारयदिति भावः शृटुचिराषाढः wT तपसा माचमासेनाचनमं माघमारभ्य geet गखितपजघ्वाद्‌ गनं waa पम्बेतमभिषिश्चती विशिष्टा खरौरपरि धारयन्‌

* गरड इति ute |

wate: Ga | ` sae

TAN कुचवियोगविभेग्‌ HATA ATCA fers | सलायिनः करसरोरुदयुग्मं

तस्य गभधतदभमराजत्‌ ॥ < ॥ RATATAT TATE गाङ्गमम्बु चलुकाद्‌ रचम्बि | निग्लत्वमिलितात्‌ प्रतिविम्ना द्यामयच्छ दुपनोय कर F ॥ १०॥

बङजलं विक्षिपन्‌ आषाढः vuatr येवां तेसूपखिभि्धैनं निरम्तरव्याप्तं पम्वैतमभिषिद्चतीति ati तपा माघ दव्यमरः wrraqaarne tf wisi

qramaare ॥ प्रेयसोति। सायिनोा aaatirisara- गाहनस्ञानविधिना खानं FATTY करसरोर्युग्मगभयो- खजंनोकनिष्ठानरालयेरछंते दभा येन॒ एवम्भूतमराजत्‌ RW | किम्बूतमिवेोपरते। प्रेयस्याः खचवियोाग एव शविर्भुक तस्माच्छ यासान्ताः घुमविततोरविंभ्दिव दभाणां श्चामला- दमविततिलं यक्रम॥ < i

Hla । अममा आ्आचमनमथैः प्रयाजनं यस्य wea HH वा कस्यमानं खोक्रियमाणं yeaa चलकम- waft गाङ्ग अम्बु we निर््लत्वेन भिलितस्तस्मिन्‌ जातः भरति-

fat चास्तां ut खगे sate समोप्थां war wenrat 5m 2

८९8 SUCATTUTLA |

मुक्तमाप्य TAA भगिन्या ्मिरात्मदयितं धैनरागा । शरङ्गमङ्गमन्‌ किं परिरेभे

तं टदा जलग्डदययाल ॥ १९॥

शला करे MTS) WTA तदुकरेलार्थां खानप्रारम्भाम- गरमा चमनं चकारेत्यर्थः | अन्यदपि qe ay इसे आनोय frat re ti सुक्रमिति। भूमिः आत्मनो भृपतिलादइचितं प्रियं भत्तारं नखं खानकाखे care भगिन्या der an विरहितमाण WaT WAT रागे खार्यं यया अथ चसानुरागा खतो ऊष- रादिग्डत्तिकानिषेधाक्त्परिराराय जलस्प्ेमाचेण fafu- खावयवाः ग्दुतरस्श्राः सानाथमानीताः wet गक्गादिन्ट- न्तिका Uware Uwe नुक श्रात्ममः कामुक तं WAY may परिरमे आलिलिङ्ग ओ्रतमार्नैए सलाटाद्यङ्गेषु रक्र- खन्तिकालगनव्याजेनान्यदा gud eam ग्डरालिखिङ्गेति भावः। म्रतीयमानोप्रे्ठा । अरन्याऽपि षपत्नी मुकं वल्लभं चिरा- काप्य सामुरागा शतो प्रव्यङ्गमालिङ्गति क सुखं Atay सुखेाह्‌ग्रेनालिलिङ्गति ar wat fare रक्रा तु चचियस्याय ग्टदिश्ः। मिश्रा RS SUT तु WAYS उदाइताः॥ दति wa: । अमुकं श्रनुकाभिकाभीकःकमिता (पा ०५।२।०४)

रकविंशः aa | ) 1: |

मूलमध्यशिखरख्धितवेधाः शेरिशम्भकरका्चिशिरस्येः |

तस्य मनि च करे TPIS

वारि वान्तमिव गाङ्गतरङ्गेः 11 १९ ॥

इति are) श्रनुकिमिति पाठे सब्बष्यङ्गानि खचीक्लत्य परि- रभे किमित्यर्थः ॥९९॥ मूलेति । खागमक्ेस्तिभिर गर्भदं रख मृद्धं whe निर्मलं कुजाप्यसम्बन्धात्‌ पवित्रतरञ्च माजंमं मन्त्रं तत्सम्बन्धि वारि च कर fafed 1 afade किम्भूतः । कुञमखे खित ब्रह्मा gray जनादंनः। gura wet विद्याच्योा देवाः ae खिताः॥ इति वचनान्‌ qe ae frat च क्रमेण खितानां वेध- भरि शम्भृगां जर्मविष्णुहराणणां क्रमेण करकं कमण्डले THT पटदास्नजे शिरसि च गङ्गा खब्वेदेति पुरा्प्रामाण्यखितेरेवम्प- कारेण दर्भेषु खमवद्धिगंङ्गाखम्नन्थिभिस्तरद्ेवाश्तमिव उडोणे- भिव कुञ्मृलादिखितब्रह्मादिदेवता aa करकादिनिष्टमाङ्ग- तरङ्खभवषटैरिव पविनरेदं भाग्रजलेः ामाङ्गभूतं माजंनमकरोादि- त्यथः | HAGE करक इत्यमरः | वान्तं उदिलाक्रः qe विभाषेति (षा०७।२।९५) निष्टायामिण्णिषेधः ॥ ९२॥

८8४९ उन्षरभेवधचरित।

प्राणमायतवमा जलमध्ये मज्जिमानममभजग्मुखमस्य।

श्रापगा परिद्ढोद्रपृरे THATS सुधाः ॥ १९॥ मरत्यलाकमद नः सदृशत्वं

विभरद विशद द्युतितारम्‌।

त्रारमिति। सुवणंवटितमहापाजसखतीर्थलापकख्यितसमग्ल- ककरटरतावगाडइनजखमध्ये | गायचीं भिरा arg जयेद्याइतिपम्विकां । प्रतिप्रणवंयुक्कां Face प्राणसंयमः॥ इति। याश्चवसख्वयाक्रखलणलशख्वितं प्राणं प्राणायामं आआयतवतः छतवतः जलमध्ये मखे नसीरुत्य कनिष्ठाङ्ुष्टेन गासामुखश्रा- खनिरेधपुव्वे अधमेण तवत दूति यावत्‌। एवन्भूतसाख मखस्य जणा ावेक्तिंमुखं आपगानां परिटटख्छ arian: सम्‌- ख्य दरपरो ग्भप्रवाहमथ्ये मन्धनात्‌ पुष्वेकाखं SHIA रत- area faatireaxe मञिमामं सेन्दयंमभजत्‌ सागरोा- दरख्चन्द्‌ ्रमभूदित्ययेः। पुंशिभिख्यसवःप्राणा दत्यमरोक्तः प्राणशब्दस्य बङ्वचमान्त्नियमारेकवचमं Pore श्रायतवतः यमेः Wag: | अल्यम्संयागे दितीया॥९२॥ aafa मलत्धलाकमदनेा मलः दशदिश्र एव वसनं यस्य ve दिगम्बरस्य विधमेलेश्चद्रभेखर सख स्प द्धं येव wat वस्तं श्रथ

रविः aa: | ८8७ गनरं परिद घे विधुमेले सद्र येम द शदिम्बसनस्य ॥ W I भोमजामनु चलत्‌ प्रतिबेलं ् संयियंसुरिव राजच्टषोन्द्रः।

च गगनं परिदधे। wa छतदशदिगूपविभागं गगनमुश्यते तेन मगनवखमसेत्यथैः। किग्भूतं | सदृ त दश्राभिर्दीधेप्रान्ततन्त॒भिः सह ada तद्भावं अथ च दगश्रभिःखदवन्तंमानं agra दशल खह्ायोगिदिम्विभागेोपाधिरेव दश्त्वस्यायोगिलं विभ्रत्‌ सद- wafer fRafefa नशविश्रेषणं वा। तथा wag रचित्याच्छर्ेघसयेवाभका परिपरी यस्य शरभ्रतरद्र व्यविशेष- स्मेव वा। विशदा wat शुति्यंस् अत एव तारं खच्छतरं धवल्युतिवत्‌ तारश्चेति waved वा अभ््रवदिशदा द्युति्॑ख तद्धावख्छतातामारात्‌ WITH तद्धवलखलतरं वा WAIT wT xara निश्भलाद्युतियोसां argwarcat यच। यद्रा अ- अराणि मेघा विश्रज्ति अत एव मेघादटतलाद द्ुतयः कान्ति- रहितास्तारका यत्रेतिवा। श्रच्छिन्नं यातं वस्तं परिदध werd: दरोऽपि विशिष्टमाकाञ्नमेव वस्ते frantaarfaa- षात्‌ सद्धा युक्ताः, अभाणि विश्नन्तीति ve दितीयेति याग- बिभागात्‌ समासः ॥९४॥

भोमजाभिति। राजश्छषी्णां सदाचारगृपाणां मध्ये टकः wre: SMC यख्ापरितगवश्छसख परिवेषमिषेण वेष्टगव्याजेन

1. ~ उन्रमेषघचरिते 1

प्राववार हदय स समन्ता- दु्षरोयपरिवेषमिषेण ॥ १५॥

* सञानवारिघरराजदरोाजा गोरण्डन्निलकविन्दु मुखेन्दः | कोशगेषजलमेक्तिकदन्ता तं बभाज सभगाञ्वनश्रोः ॥ १९ It

इदयं मनः VY च वच्ठःखलं समन्तात्‌ प्राववार ववन्धे पिरे च। fara यतः प्रतिवेखं वारं वारं भोमजामगखकीरत्य अन्रा- गाति्रयाचलदभिमुखं धावत्‌ । किन्भूृत दव aged संयियं- सुरिव सम्यक्‌ नितरा नियन्तुमिच्छरिव wear तया म गन्तव्यमिति गाढं सयनं कन्तुमिच्छति वा रूल्याद्‌ावेकवा- सखः कष्मागधिकारोक्ररु A रोयवस्तधारणं यक्तं | अन्याऽखन्यज गमगोद्सुका बलखाद्रज््वादिना arya समनम्नादिति च पाठः| राजा खषिरित्यक इति प्रति भावः ॥ ९५॥

erate । सुभगा मनोहरा अथ च साभाग्यवतो आञ्ञवन- श्रीः खानखष्छोस्तं वभाज सिषेवे सानेन नितरां शभे cau । किम्भूता । सामा वारि तद्युक्ताः सुवणंघटास्त एव राजन SUH कुचा AM: सा तथा ऊंट षसतिर्यगद्धंवन्राकाराः वणानां क्रमान्तिखका इति दलवचनात्‌। wears war गार- गटन्तिलकविन्दु गङ्गातोरण्डङ्ग पोचन्दनादिर दिते वन्तुलस्तिल- कः ख एव गेारटृत्तलाग्ुखेन्दु वस्या: सा तथा ₹सवस्तेनं माजं-

रकविंशः aa: | <eé eee a खादुताप्रमुदितां WITTE | dhe मेषधुतसोरभलेभं MURS सलिखघ्रमिवाभ्यत्‌ ॥ V9 Ui

येदिति areawtay वेधल्लानानन्तरं वस्तादिना aware निषेधात्‌ aay we जलं aT गखद्व्यलं जखविन्द- वस्त एव मैक्किकानि दन्ताख यस्याः, यडा जलमाक्रिकामि मक्रावत्‌ स्थुलखजखविन्दवस्त एव दन्ताः TAT: सा एवग्भूता रमणीयदश्नना तिखकं दधारोति भावः। warseafaur वर्णशो कञ्चिद्धजत इति ॥ ९६॥

Rafa । Maa ैत्येन च जखरैवतं येषां atte, तस्जण- देवतं वरूण सतन्छम्बन्धिभिवारुणेमेन्मैः WITH: खादुतया म- धैररखतया च जलगतविशिष्टरूपस्यशेज्रब्दर सख चणस्वखविषय- लाभेन प्रमुदितां अतितरां सन्तष्टां wate इृग्दियचतुष्टयं कमेण COSTA चरसनसमाहाररूपा गे जादि चत॒टयीं वीच Wats quae एयिव्या च्रसाधारणगुणएलाण्नले तद्‌- स्वात्‌ कपुरादि वाखितस्छ च जलस्य देव्लापनादिध्ोक मां प्रतिषेधारपाधिकस्याप्यसम्भवात्‌ मेधो निष्फख एव तः सरमे जाभगगन्धे छामा येन खाभस्व्वातीयस्यद्धा, विगखि- तविवेकं सत्‌ खतं चेत्यादि सग्ध्या चमषणे चलकाद कल्प धेमिषेश

सलिलं जिच्रतोति efead जखाघ्राणं कुम्बेदि वाभत्‌, लाभस्य- 5 N

eee उश्रभेवधशच्चरिते। Tis भान॒मदुपद्थितयेऽसि- न्ना्षमम्ब किरति खकरोणा | WPT: स्फरति तेजसि चक्रु TAQ चलद कं विले ॥ ९८ ॥

grat विगखितविवेका विषयेऽपि nada) सण्ध्याचमर्षंशं चकारेति भावः। शत्यं व्णंवाचितात्‌ ग्थञ्‌ । चतु रां समा- हारे दिगारिति (पा०४।९।९२९) ङोप्‌ सिखरं आदन्तलात्‌ कः | Von

रान्ति) असिम्‌ राजि भानुमतः ख्यं सापख्ितये उप- खानां are णरीतमर्ष्यरानसम्नन्पि Save पाणिना we crane वा ““अवावादित्यो wy” इत्यादि मन्वपुग्बेकं we fac: परितः खपाणिमा स्फरति प्रकाशमाने तेजसि सोारप्रभा- प्रसरे मध्ये गखदिन्द क्रमेण किरति ofa areas, fences भादकिष्छपरिभ्रमणएानि लोकस तषटविंश्रक्मंणस्तक्ुः were तज चर्षणवशशाखछता भराम्यता विष्वक्पतनन्नीखतेजःकणख wane वितकं तदविषयविशिष्टमुं चकुः | प्रकाशमानसोरप्रभा भरशिप्तगखदिन्दुजलभ्नमणदर्भनेन विश्चकंणा ga: पुनरपि शाणशक्रे घतः fai अत एव तत्कणाः पतन्तीति खाकख्य तदानीं बुद्धिरभूरित्थ्थः। भागुमदुपखितवे wag खक- रण विकिपन्‌ यस्मिन्‌ cfs विषये Grew तदानीं आाकया WATFAATHST प्रकाशमाने सति जाणयक्रपरिभ्रमदर्ग्यसम्भा-

wafan: समः | CRY

सम्यगस्य जपतः जुतिमन्त्राः सन्निधानमभजन्त कराले | १एद्ोजविशदस्फुटवणौः

स्फारि काशवलयन्छ भाजः ॥ ९८ ॥

art लोकद चकुरिति वा। राज्ञा यदम्बु दातं तसम्‌ चि we स्फुरति प्रतिफलति chante जायमाना भामया अम wifs लष्टुस्तखणं qaqa fanaa ea: ofan आपो वियति भ्रमग्यः पतन्ति तप्रतिविम्बितेजस्यपि waurf जायन्ते तचा- wer एति वा wiert खर्ापस्थानश्च रतवामिति भावः। स्फ्रिततेजसीति पाठे गलविशेषणं ।। ९८ ॥

खम्यगिति । श्रतिमन््ाः सम्यम्‌ जपतः साविश्यादिमन्तमा- Saray उशारयतः अख कराले शज्िधानममजन अरा- भन । किम्भृताः ब्एदधेरागमेाकक्रमोशारणनिरसेरव्िवारणा- feats: शला वि्दस्फुटाः माचादिशाक्खयाखारणेगासन्दि- ग्धा वणाः अराणि येषु श्रय च शुद्धेषु जाषारिरोाषरदडि- तेषु वीजेषु स्फरिकगरटिकासु विरा wae: प्रकटो ad: का- भ्तिेर्वा । यदा fatra: स्फारटिकवीजान्येव धवलाः प्रकटा adr अखराणि येषु । तथा स्फारिकाशाशां वखयख arerer we भजन्ति ते तदाकारेख परिणता भक्षतिशयात्‌ मूर्ती भूय तत्पाणिपण्मे वशन्ति सखेति भावः । wert साविची-

जपश्च कतवाजिकि नावः ॥९८॥ 9 कलि 2

WR swoaayefia |

पाणिपव्व॑शि यवः पुनराख्या- दवत्पण्यवापणमस्य | न्युप्यमानजलयागितिलोषेः

स॒ दिरुक्तकरतालुतिलेऽभ्वन्‌ ॥ २०॥ पूतपाणिचरणः WARTS

रध्वना नितरपाद्‌ दतेन |

पाणीति । we पाणिपरववणि wager wer काण्डे वश्लंमाना यवाकारः सामुद्िकशच्णमृतग्दभरे खाविन्यासरूपोा यवे देवतपंणजले यवापंणं Hey पुनरह्षमास्थात्‌ अकरो - feard: रेवतपंणं fe aa: क्रियते a चाङ्गलोपम्यैसु पु्वंमेव वर्ने एतावतेव पानकं । तया न्युणमानेन fee रोय- मानेन way योगिभिः cenfeuare: ष्ण तिलेधेः कल्या स मखे foun: qrem: कर ताखतिलः करकमखमध्यवर््ोषा- मुद्धिकखक्णभूतः खचछ कालतिखाकारो wer यस्य are- भाऽभृत्‌। पिद्तपंणं दि fae: क्रियते स च तिलस्तेलख्तमध्य ava एवेति Wem ब्रह्मयज्ञे वपिद्रतप॑णमपि तेनाकारौति भावः । ्राश्चन्तयोरं वपिदतप॑णयार्मथ्ये वन्तं मानं षितपंणमपि तेन कुतमिति We न्यप्यमानं प्रज्ञादि लात्‌ सम्प्रसारणं 11 Re Il

पुतेति। एष राजा चासो wie: अुतिधम्भाचरणश्रोलो नखः Vag TUM ea पृतं जलक्वालितं पाणि चरणो येनेव- wa: खम्‌ शुचिना गामयलिक्तेन पविजेए तथा face गला

wats: ae: | ८५३

अह्मचारिपरिचारिसुराचा-

वेश्म राजकरषिरेष विवेश ॥ २९॥ कापि यन्नभसि धूपजधूमे HATTA ATTA |

भूयते स्न सुमनः सुमनःख- ग्दामधामपरले पलेन ॥ BP 11

तिरिक्षश्य पारेनारतेऽन्यचरणस्पर्शंदू षितेनेत्यर्थः | we we MIA सापानबद्धमार्भेण। यद्धाऽनितरपाद हतेन श्रत TWare- नितरां अचिनाऽष्वना ब्रह्मचारिण उपनीता fear: परिचारि- छा देवसेवाकारिणा aa एवम्भूतं सुरा चावेश् सुवणादिमिन्बि- तमग्बसंखतप्रतिमा एं देवपृजासम्बन्धिनो we विवेश ॥९९॥

केति। यस्य gage नभसि अ्रन्तरावकान्ै कापि afaata wee मनां देवानां पूजार्थमानोताः सुमनसः पष्याणि तार्षा खब्दामानि मालापरन्यराः। यद्वा खजः कण्ठ- aret दामानि अजिरोमाद्यानि तेषां घामाजि स्यानानि मध्य स्थापितपुष्यवेफसरवणोादि पात्राणि तेषां we way विषय ते- वामुपरिष्टान्‌ मेचकागरषमृदः हष्णागरुसमुद्धवेधुपजः साग- न्याये रचितेधूमोत्पस्मेरोव watrat पटलेन गणेन भूयति ख जातं। पुष्याणामुपरि रमरभाव्यं तथा च धुपजधूमा एव TATA जाता CAR) BAAR मालत्याः पष्याणां माला- परन्परास्लाशां स्यानं तद्रचितमिति चावत्‌ एवं पटलं वितानं

= WUCATTALR |

TELA रुचिपोततमावे-

यैः पुरास्ति रजमीरजनोव ।

a धुता वितरितुं जिद शेभ्यो

यच देमलविका दव दीपाः ॥ २९॥ ay mee a देवानामुपरि पष्यवितानमपि निबद्धं stare: रेवपुजाथे उपहतयुष्यमाञ्ञापरग्यराशां खागभूतं पटलं Ty प्रान्तच्छदिर्यवतादृषपर्‌ान्तरप्ररशे देवतागारे fe afz: प्रा्ते। चोरभरामकोयकाथें पुष्यमाखा बध्यन्ते तासामुपरि धूमा एव ङ्का जाता इत्यथ ति वा । बहलरा धूपाः एष्य- मालाख यज सन्तीति ura: सुमना मालतीजातिरिव्यमरः। भआाग्मेऽय पटलंददिः॥२२॥ |

साङ्कुरेति। aa faze ते दीपा taufaar इव जिद-

war वितरितं wat: स्थापिताः afar a कयैः येदोविर्च्या दौष्या पीतं गरं तमा यस्थास्तादृक्ो सा ता भविग्यति वा रजनो राजिः UHC वेद्धिन्नप्रल्ययतेजऽद्कुरसदहितेव परासि saa भविग्यति वा। तथा येः ला काक्या पततमा अतितरां Raat अल्धन्तभारौ राजिः उद्धिशप्रत्यग्राद्धुरा रजनीव इरिद्रेव sya भविब्यति वा। राजिः पीतीभूततया इरि द्रावत्‌, प्रदीपकलिकाख acy दवेव्यत्ेखोपमा at । ferw- खा काञ्चनो पोतेव्यमरः। पततमा परे सानतं पले तमबन्तं। पुराख्तोति एरिलृडः चेति (पा ०२।९।९९९) यावत्‌ पुरेति (पा द।३।४) भविष्ति वा wen eet

रकविंशः ert: | ८५५ यच भेक्तिकमणेर्विरदेण प्रोतिकामवृतवड्धिपदेन |

कुुमेन परिपूरितमन्तः TOMA: ¶एप्एभिरोऽनभवन्त्यः ॥ २४ ॥

यच्रेति। यच देवागारं मोक्िकमणेः frame facta war BHAA खेादोपनरहेतुतया Magar कामं तं दन्तं कामेन WAT वा दन्तं aH: UT राहकत्वादिरूपाऽधिकारः ad fax वायस्य तेन कुद्धमेन केसरेण परिप्रितं अन्तरमध्यभागमग्‌भ- वन्धा विभ्राणा: wma: Rafat वियागिन्याऽपि विरशाग्नि- ad इरयमनुभवन्ति | SHAT: Qwar वियागिन्या रूप- केन awe | war मेक्रिकमण्ेर्विररेण उपलक्िताः wwe: HYAS कामेादोपने हेतुतया या प्रोतिसतया युक्तेन ara अन्यत पुवेवत्‌ । टेतदारकलद्ूपाधिकारेण कुद्धुमेन परिप्रितं अन्तः अनुभवन्तः Wat cfs ar प्रीता fe किञ्चित्‌ पदं ददाति, wwe: विभिष्टेन gyda उपखक्िताः सत्यः माक्ि- कमणे्विररेण पुणो away इव WaT इति प्रतीय- arate वा । म्रोतेति we खोादीपकलेन प्रोतात्‌ कामात्‌ ठतवरेण waafeqs aaa: | FAT RATS aT: LWT TAATST मातरो यथा उदयान्ता इं वदन्ति तया कुद्ुमरूपमनाहा डं वदनः wafat इति वा॥२४॥

cud wucaawafca |

अदचम्बिघनचन्द नपडं

यच गारूडशिलाजममचम्‌।

प्राप केलिकवरीभवदिन्दाः सिंिकासुलमुखस्य सुखानि ॥ २५॥ गभमेणमदकटंमसानर

भाजनानि रजतस्य भजन्ति |

यच साम्यमगमन्नग्डतांशो- रदुरङ्कलपीछतजुकषः ॥ २९ ॥

अषति। यच देवागारे ्रङ्चम्बो मध्यवर्भी चगखन्दगपङा यस्स तत्‌ WEVA अतिनोखस्वखलगर्ङाङ्भारमण्िघरितम- मजं पाचं केश्या शोलामाजचेण कवलोभवन्‌ ग्रालोभवन्‌ मृुखम- ध्यव्यद्धंभाग इन्दुयेस्य ae सिंहिकासतमुखस्य राङवदगख नोतखास्रभाजनसुखानि प्राप तत्षममभूदित्थथः । wewafe- पाजाणि ay चन्दमभरितानि सन्तीति भावः। aawfafa जात्या एकवचनं भवदि न्टाभाषितपसतकं ॥ २५ ॥

गर्भमिति । awa देवागारे wacagay कस्त्रोपद्धेन सादरं पुणगभमध्यं भजन्ति विभराणानि रलतघरितानि are- मामि पाजाणि WETE: कलङ्कनटगः तेन Heiter मखीनी छतः कुषियस्य तस्याग्डतभि खक स्छ सान्बमगमत्‌ । देवपुजये रजतपाजाणि करढररोपुणाणि यज सन्तीति भावः।॥ Re i

wafer wot: । wee

SARTRE यच WNT खल्‌ तेने। अरिशकंरकरम्भवलीना- ॐ

मालिभिः सुगतसोधसखानां ॥ २७ ॥

खर्व्वमाख्यद्‌ मरोघनिवासं A ति खव्वमाख्यदमराघनिवासं पव्वैतं कंचन चम्पकसम्पत्‌ | मज्ञिकाकुसुमराशिरकार्षोद्‌ यज च स्फरिकसानृमनुश्चं ॥ P= ॥

उष्िहानेति । wily गहने निविडे, अय च पुष्छकागन- खपे ay देवपुजार्थररितय्टे उख्वकुखधवलतराणां सुगत- धानां बेङूरेवालथानां वा सखायः सदृजरासेषा भूरि ware ag तेषां करम्भवखोनां दधिखक्षूपहाराणां दध्यादनोापहा- रा्ठां वा ्राखिभिः पद्भिः उख्जिहाग खडूच्छन्‌ सुरता- छर शस wer सम्भावना खलु fated ae aches श्रावा- feat डि श्रावा्यद्ुर ware eis तथा धर्मकानने ध्मा Gt एवेति। थत्र ज्रकंरामिितं दथध्यादनवखिग्रणय उपक- fant: wanfa भावः। सुगतसाधशखानां राजेति (पा०५। BIE) TATU RON

wafafai यच wea uze विकसितवन्पककुसुमानां सन्त्‌ उतर पुश्च: Watraret गिवाषभूतं ve at aa

Weare, सुमेदवणं चन्पकराजिमेरोारप्य्चतरो चचाणी- 9 0

स्ख उक्षरनेषधचरिते |

eras: प्रियमपि प्रतिगु

कुवैती कुलवधूमवजश्नो | इद्यदेवतनिवेद्यनिवेशा-

STA अमिरवकाशदरिद्रा ॥ २८ ॥ TA काम्तकरपोडितनोल- ग्रावरश्सिचिकुरास विरजुः |

wu! तथा मलिकाकसुमरा्जिः स्फटिका एव शिखराणि यस्व a Sard wed अनं eel अकार्षीत्‌ । श्एद्धतरस्फरिकवण- Sareger मलिकापुष्यराञजिः कंलासादणयुष्वतरो यत्राखी- त्यः । एयगन्वयात्‌ खब्वागुखपद दयं भिलमिति शेयं ॥ २८॥

खात्मनम tf यत्र इद्यार्नां वणेरसादीनां मनाहारिर्णा रेवलासम्बज्धिनां मिवेथानां पञ्चखाद्याद्यपहारार्णां faaure- वश्छापनाद्धेताः तिखमाजावकाश्चेनापि दरिद्रा रहिता भूमिः wan: प्रियं नलं प्रत्यपि adie afi weary सुवणंरूपं भापनं FSM, WA खस्य वा Zea गापनं gaia} वा, तिखमाजमपि प्रदेशं द्रष्टुमददाना सती कुखवधमवजज्ञो, अवमेने, कुलस्त्ौ तु च्धाऽभूदित्ययंः। कुखवधूरपि खभ्रियं प्रति खल्नातिश्नयात्‌ खशरोरं गेपयति। बहनि निवेद्यानि चच ष्वापितानि सन्तीव्यथेः ॥ २९ ॥

यत्रेति | यच वन्तंमानासु ofeafafag wxaranfz- मणिबद्धभूमिषु देवपुजावसरे areet गायकानां गानवश्नात्‌

र्कविंणः eat: | THE

गाढम्‌द्रैविधुतेरनविम्बात्‌ Safahry Seana ॥ ve it

नेकवणंमणिभ्वषणपणे

स क्ितीन्द्‌ रनवद्यनिवेदय |

अध्यतिष्ठद मलं मणिपोटं

तच चिचरसिचयाश्चयचारो ॥ ३९॥

agfaya: facawerrfaara प्रतिविम्बाद्धेताखट्माजेन खुहमितानि हठक्रियमाणचम्बनादिपरिशाराथं कामिनीजि- र्‌ःकन्पविखसितानोव fate: | feararg भोम भोममेन सदत्‌ खर्यकान्ताखद्रकाम्ता वा तेषां करः face: पीडिताः पर- ख्ाद्भन्तुं प्रतिबद्धाखलतरेव घमोभूता इति यावत्‌। नोलयावर- war मोलमणएिकिरणा एव चिक्राः सुनोला केशा यासां arg! कामिन्या दटपरिचम्न्यमाना प्रियपाणिण्दीता नीख- afechage}4»n । Gite: केशा याणां । कतक चग्रशाःसत्यः चम्बनादिपरिषहाराय भिरःकम्पमरूपान्‌ विलासान्‌ कुव्वैन्ति। मणिबा भूमये देवसेवका गायका यच सन्तीति भावः ॥ ० ॥

fai ख farted: WORT नलः तज्ाक्ररूपे देवपजाण्द अमलं मणिभोरनैः खचितं पौटमध्यतिष्ठत्‌। किम्भूते। नैकवण मणयो येषु रेवा कल्थिैनागावर््ेः भूषणः पूं । तथाऽगव-

चानि मेदकादिनिवेद्यानि afar तथा चिचाणां arar- 50 2

८१० उन्षरजेवधचरिते। सम्यगचैति AAMAS भक्तिगन्धिरमुनाऽकलि करः | अद्धानशटद यं प्रति चान्तः साम्बमम्नरमणिनिरचेधोत्‌ ॥ BP ॥

वषानामासर््थकारिणां रेवार्थमामेतानां fawarat वसां away राज्िना चारा रमणोये। afens अधिग्नौरिति (पा ०९।४।४६) कर्वम्‌ । चार्विंति पाठे पोठविगेषणं ॥२९॥ पञ्चायतनपुजायां प्राथम्येन खग्येपूजाया विहितलात्‌ waa छग्यं पजा माइ | खम्बगिति । नखे खग्यकान्तमलिरूपं सुवषादि- चरितप्रतिमारूपं वाऽकं सग्बकञातस्मातंमानेंक WIS लरार- fei शावधागतया चिरकालं अचति सति warn ख्ये करं राधया भक्िगन्धः अस्या भक्ि्यस ताद अकलि अन्ना चि, ख््यभङ्गाऽपि aur नलापेखया afavir एवेति ale अमन्िंखित Tad: तथा नखे अकं ्रमेर संति सति wa- रमिः Ga: Meat साम्बं अन्तःकरणे Aus भ्रति अद्‌ धागडइद यमां निरचेषीत्‌ भिखितवाम्‌। सान्बाऽपि भक्तया प्रसिद्धाऽप्यस्यश्रद्धावानन तु मखवरत्यम्तभक्र इतिनि- सिकायेत्यथैः। उभाग्वामपि qaqa ga महतो भक्ि- रभूदिति भावः ्रचैतोत्यचारादिकादर्चतेः शता | मक्किगयिि अस्याख्यायां (पा ०५।४।९२६) इति गन्धस्य ca Wee प्रति Safar माजरार्थं (चा ०२।९।८) श्व्यव्ययोभावः ॥ २९॥

wafaw: Ga: | खर

तत्तद ग्यमरदस्यजयेषु

HT: शयममुष्य बभाज | रक्तिमानमिव शिरितुमुचे रक्तचन्दनजवोजसमाजः ॥ ३३ ॥ सेमनामकनर्प्रसवेन व्यम्नकस्तदुपकश्पितपूजः।

तदिति । तेषामव्य॑मखम्बन्धिनां cwerat Sraarda- ग्रां जपेषु wuinameay विषये खद्मया जपमाखि- HET: रक्रचन्दनकाठजानां छतच्छिद्रमणोनां फलमथ्यवन्ति- Sarat वा समाजःखमृहः जपतेाऽम्‌खख TIS शयं रसं बभाज सिषेवे । ख त्मेखते। तत्करं aia उशैरतिश्रयितं cima cme श्रिकितुमिव। अन्धाऽपि जिग्य उपाध्यायं खेवत एव | रक खन्दगवोजजपमालिकाजापेन सेरमन््ाणं शोच्रफखदत्वात्‌ QATAR रक्रचब्द्नमाखिकया जजापेव्यर्थः | VHT: एका- SATMIS ॥ दर ॥

इदानीं च्चाकाष्टकन इरपूजामा₹ रेमेति। रेमनामक्ध- रस्य तरोः प्रसवेन विकरितङ्ुसुमेन छता तेन wae उपक - feat पुजा यद स Waar राजितः WR Batwa | esa रलं यधि विजित्य बलात्‌ श्रात्तया welaal खुखुमरूपया कारलया धसृरपुष्याकारवाद्यविरेषणेव, कुसुमकादखयापख- कित इवेति वा । अरा argaare बादिनाकामपि arg-

चर्‌ उन्तरनेषधचरिते।

आरत्या युधि विजित्य Tals राजितः कुसुमकाडलयेव ॥ ३४ ॥ रचयन्‌ CAC (HAST नागकरसरतरोः प्रसवेन |

मतया AMAA कामकारखायाः को सुमत्मुचितमेव | परा- भूतात्‌ RACHA WHAT केसुमकादलयेव धन्तुरपुष्पेण राजत इत्यथः । अन्योऽपि अचं जिता बलाद्‌ ग्टहीतेन कचवा- दिचादिना ओाभते सेन्दर्येण खस्पद्धितया wa शरिवभक्रतया कामस्य च भरिवविरोधिलात्‌ खविरोधिनं खामिविरोधिनगश्च wt रणे जिला तस्माइखास्रलेनेव गररीतया कुसुमकादखया WaT छत्वा मलेन उपकश्पितपूजः Ws | Saat fe wfatifut warfafatifurg रणे जिता तच्छबवादिचा- fevare atte खामिन उपदोकरोति तेग च खामी uraa «fa ari प्रियतरेण धन्तूरपुष्येण स राजा नखः firs मपूजयदिति भावः। WAC: कनकाय इत्यमरः । वाद्यभा- ward तु कालेति विश्वः nag

अत्तेयन्निति । सितं विकासं भजते सितभाक्‌ aa विक- feat नागकंसराख्यस्य तरोः प्रसवेन TIT Bat दरकरं सु- वणादिघटितद्‌किणामूक्त्यादिशिवप्रतिमापाणि अचयन्‌ पजा स्यृलतर Naat कंषरतरकुखमं are खा पयन्‌ ssa we: तिर्या few: तिव्ध॑ग्वत्तंमानप्राच्यादिदिगष्टकान्‌

रकाविंशः सगंः। ९८६३

TAMAS ATM TTF पालपाष्डुरकपालविभ्षां ॥ BY ॥ नोलनोररूदमाल्यमयों स

न्धस्य तस्य गलनालविभषां | स्फाटिकीमपि तन्‌ निरमासी- न्नीलकण्डपद्‌ सान्वयताये ॥ Be ॥

श्रवाच्या अधादिभ्ः सका्ाचान्या श्रतिग्यगवाग्द्क्‌ ET तस्याः पाला रका ब्रह्मा तस्य चिरकाखघषंणादतटरतन्तिं पा- wt धवलं शिरः तेन ब्रह्मकपालेन war विभूषां अखङ्कतिं क- पाखरूपां विभूषां ्रापयत्‌ अ्रलम्भयत्‌। इरण ब्रह्मणः पञ्चमं शिरः fed तत््रायिन्तं कुर्वतो हरस्य भिलाशे करे तिष्ठति aay तप्रतिमायामपि तेन भवितुं युक्रमिति नागकेषरपष्य- SAY ब्रहकपासेन तत्करमलश्चकागरेत्यथैः। चाम्पेयः केशरो गागकसरः काञ्चनाङ्य दत्यमरः। दरकरम चेनापेनया क्म लम्‌, VS ाप्रोतेगव्य्थलादषोा कर्तो ATA | तिर््य॑गवागिति श्रव्यं तिय्यंगवाकारो दिक्च वा इति eaten २५॥ मोलेति। स मलः तस्य रस्य स्फरिकनि्ितामपि तम्‌ं इरप्रतिमां TANT ATS माला awa गलनालः कष्टः तस्य विभूषां ye न्यस्य Way नीलकष्ठवा चकं यत्यद्‌ तस्य साग्वयताचे WHALE नीलः HVT यस्येति सम्बन्ध- ` साथैक्याय निर मासीत्‌ निभ्वितवान्‌। नोलात्पलमालां कण्डे

८६8 उन्तरनेवधचरिते।

प्रोनिमेष्यति छतेन ममेद- कणा पुररिपुर्मदनारिः। AQT पुरमतोाऽयमधाशौ- दृपङ्पमथ कामशरश्च ॥ २७ ॥

बध्वा स्फारिकोमपि fwanfaat गीखकण्डपदषहितामकरोा- दित्य्थः। कष्ठे एव नोलात्पखपुर्जां चकार waa तु चन्द- मश्ेतपष्यादिभिः पूजितवाजिति भावः॥३६॥

परोतिमिति । qeret Qafataret रिपुस्तथा acre अरिः faa: wa ea C_ar कमणा पुरकामन्ररदाररूपव्या- arte प्रीतिमेग्यति प्रसन्नो भविव्ति। अते हेतारिव इति बुध्ये अयं ATTY TTA: कामारेः परः धूपखर्ूपं अथच धुप- वेषधारिणं पर मग्ग खं अधाक्षीत्‌ ददार) यच तद्‌ाहानन्तरं धृपविज्जेषरूपं कामश्नरघ् ददाह यस्तारियंद्रिपः WCQ UT | येन cua ख तिन्‌ प्रोयत एव । भरिवभयेन वेषान्तर धारिणं पुरं रतं कामवाणञ्च Areas ददारेत्यथः। धूपश्मर्पशान्तां शिवपूजामकरोदिति भावः । Hewes तेन भक्तियुक्रेगापि waar पुररिपुः कामारिः भिवे मम wa मदथे मयि विषये भ्रोतिं न यास्यति एतावताऽपि amar न मविद्यति, अतः कारशादिव ATT पुरं कामशरच्च TATE! एवं छते सकष भवितोति धियति ara cfs ari पररिपमेदनारिःट्तिष योागच्येवाज प्राधान्या Greed) गग्गल कथितः पुर दरति

wafaa: ait: | सद

PYRG भोमतनूजा- विप्रयोगमसदिष्णुरिवायं | प्यलिमेोलिशशिमोनतयाऽभ- श्यानमूच्छननिमीलितनेचः ॥ रेट ॥ द्ण्डवद्कवि लुठन्‌ स ननाम व्यम्नकं शरणभागिव कामः|

fara: | तत्परः भेषषष्टोसमासः | अन्यथाऽव्ययेन खड वष्टीखमा- सनिषेधः wai तदिति लुप्तषष्टीकविभक्निप्रतिरूपकमग्ययं, एयक्‌ पदं वा ॥ got

afefa ward afar देवपुजालणेऽपोल्यथेः । भीम- तमुजायाः विप्रथागमसदिष्णुरयं मखः श्एणिमेाले वन्तंमा- माच्छथिनेा भीततयेव जिने ध्यानेन ware एकायता- wey: प्रलयः तेन wan निमौखिते सदादितपचीरते मे चे यभैवम्भूताऽभूत्‌। विररित्वार्‌ ecfecaxcizve नि- तरा अम्नापकारित्भिया ष्यान मृच्छगव्या जेन मेते निमीलि- तवाजिल्ययेः | UOT HAT शिवस्य wrt चकारेति ara: | weurfrerst यः farfe टतः तस्मादधिकभयं gefag Wears प्रायाजि। AA कालाध्वनो रत्य म्तखंयोगे (पा २।६।५) इति दितीया । विप्रयोगं न लाकंति (पा०२।३।६९) वष्टोनिषेधाद्धितीया ॥ ec i

दणष्डवदिति। स मला दण्डेन Ge साष्टाङ्गयोागेन भूवि

5 P

०६९ उश्नरभेघध्र्रिते।

्ात्मशस्लविशिखासननाणान्‌ UG त्यद्‌ युगे कुचमानि ॥ ३९ ॥ व्यम्नकस्य पदयोः कुसुमानि

न्वस्य सेष निजशस्लनिभानि | द्ण्डब्वि खुढन्‌ किमु काम

Gi शरण्डमुपगम्य ननाम ॥ ४०॥

शठम्‌ खन्‌ Was गमाम । कि तवा । 7a UTS प्रदयगे प्रष्पाश्जलिदानाथंमञ्चछिना तानि कुसुमानि wa vay) तजाप्मेशते | तान्येव कुसुमानि आत्मनः wat खद्ारि, fafa- सवासनं धनः, बाणान्‌ GUAM ia पुष्याखि तस्य UTS पद- गे AS TAU शरणभाक्‌ काम रूवादयप्रतिश्तं म धार- यामि दासाऽखि aaurfe aaa हाणेत्यादि व चनपुम्बकं चरशरगसमोपे खश्रस्राणि कुसुमानि परित्यञ्च दष्डवह्ुवि Var सदा रपतेत्यादि वदम्‌, wed cient जरिवमेव भज- मामे ूप्रसाम्यात्‌ काम दरव STATA MAT Gara fares केह्षतिभ्रयेन दण्डवत्‌ प्रश्ाममकरादित्यथेः। fafware तूणीरं वा। अ्रन्याऽपि weary एवमेव करोाति॥ ३९ ॥ ऋअम्बकति लेपकः सेव दव्य afeare चेदिति (are ५।६।९९४) FETT Taare ware: ॥ ४०॥

रकर्वि्लः eat: | <qe

SIA शतर्द्वियजपत पाशिमस्य TATA ST | ग्ङ्गभङ्गिरिव श्द्रपरान्त- ओणिराश्रयत रद्रपरस्य ॥ ४९ ॥ Uta स॒ मदति सर APT पूरुषं पुरुषखक्तविधानेः।

व्याएतेति । शद्र ब्दात्‌ परेर्वा पञ्चादुचाय्माणाा रद्रा- चाणामित्धर्यः। tx: परो Vad Vat a eat: जिवभक्राः aeafant adrararernfafs थावत्‌। तादृ भ्रानाञ्च अ- aut मणीनां भखिमाला खक्गभङ्गिभ्रेमरपङ्िरिवास्य aaa नवपछववेह्यीखा यस्य तत्छदृत्रमिव्यथः। एवंविधं पाणिं ax आञ्रयत, fara किम्मूतख। Cate fae अरत एव चरतं UXT रेवता WA, WAL सम्बन्धिनः ज्रतर्द्धि eas ya aTAy’’ ईत्थादिशिवद्धक्ख्य sat अपे विषये व्याषएतख सव्यापारस्य, दद्रालाण्णां इद्रप्रियलान्‌ wae इत्यादिषडङ्गङद्रजयपं रद्रा खजपमालया खकारेत्यर्थः। wearensf नवपल्लवं सेवते | शतर्द्रियेष्यज शतरद्रादखेति वक्व्यात्‌ (पा००।२।२्य्वा०) चः। Gat तिहुतरेति (पा ० ७।९।९) इङ fate “पद्मा रेखेव इद्राखेः' "इत्यादि हारोताक्रा डरोाक्र्च जपमालाविधिद्र्टव्यः। afwarfefage wees रद्रालेरिति wire ४९॥

उष्नममिति । सष atizaqe: ew पुरुषं परवा wa 5 ® 2

८१९ उन्तरनेवधचरिते।

दादशापि च स RMIT - दाद शाश्रमुदी्यं ववन्दे ॥ BP I

TRIGA सरखशोधेतथारिषेा उक्र विधानेरगुष्टानप्रकार- fawa: |

“TUNA परुषद्धक्रन यः TITY एव वा ।

अर्चितं स्याव्जगदिदं तेन wae चराश्वर ॥

wague खक्ख जिष्ुभणब् देवताः |

परुषो या जगदोजन्टविनारायणः खतः ॥ तथा। “arcana eae: एयक एयक्‌ ।

शवाहनासनं पाद्यमथ्यमाचमनीयकं ॥

खानं वस्तोपवोतच्च गन्धमाख्यारि चक्रमात्‌।

धूपं diag भवेयं नमस्कारं मदक |

पाडश्यादासनं कुर्यादेष नारायणे विधिः” ॥ इत्यादि सूतिवाक्विदहितप्रतयककमं निदिंटषडनोपचार मेहति स अ्रपुजयत्‌। तथा स AG: “aqre सुवातेवगभमेानः' दति QAM दादन्ना्रं वासुदेवमन्तं षेष्णवा गमेाक्रक्रमेण Gea सम्यगखायय द्वादश्रापि केशवसम्बयििनी मृ wit rea दादरश्रभ्रा- शयामभिलामूर््तीवंवन्दे Tara प्रणनाम वा ता श्रणपूजय- दिति ura: |

“FHT TTITH मे Aa श्रालयामसमद्धवाः।

विधिवत्‌ पूजिता येन तस्व qe वदामि ते॥

wafam: qa: | ८६९

कोारिदादश्खिङ्केस्त पूजितः खणापद््जेः।

यत्छाद्रादज्रकश्पेषु दिनेमेकम तद्धवेत्‌` ॥ दृति विष्णुपराशादिति भावः। WaT MATT AT ITA चाय्यं दा दश्ख्याका ्रपि के्वसम्बन्िनोमर्ती; सामथीरेतकान्धाल- रक्रमख्चिताः। “ॐ कंशवाय धात्रे नमः इति प्रकारेण

“दवादन्रादित्यबदहिता मृर्तीदादश्र विन्यसेत्‌ ।

RWATYUMATSS वद्यमाणविधानतः ॥

ललाटे Sud UTA कुक मारायणं पनः।

श्र्थंम्णा इदि मित्रेण माधवं कष्टदे तः॥

वरूणेन च गाविन्दं पगदछिणपा्के |

sig विष्णुमंसस्ये भगेन मधुददनं ॥

गले faraat um जिविक्रममनम्तर्‌ |

वामपार्च॑स्यमिचेण वामनाख्यमर्थां खक ॥

पण्णा श्रीधरनामामं we पजंन्यसंयुतं |

इषोकश्ाङ्यन्यषटे पद्मनाभं ततःपरं ॥

ay दामोदरं पञ्चादिष्णमा ककुदि न्यसेत्‌ ।

इादश्नाणंमहामन्लं तते मृद्धं प्रविन्यमेत्‌"" ॥ इादज्नाच्तरमनग्तगभिंतमिति ज्ञातव्यं । दति प्रकारान्तरमाग- am द्रष्टव्यं मरोयानिति पाठे निवरामागमश्रास्तकाविदः परमभक्रसेत्यथेः। पुरषाः परुषा नराः, इत्यमरः ॥ ४२ ॥

Coe Sucaryy faa |

HMA AIATTS HARA स भमोवलयितेन छते a |

आसने निहितमेक्तत साकतात्‌ कुणडलीद्धनन्‌क्ण्डलभाजं ॥ ४३॥ मेचकोत्यलमयो वलिबन्धु- सदलिखगुरसि स्फुरति स |

कथम॑पपुजदित्याइ | afwafa । स wet भमीभिरभम- सवमेव लयितेन awarartnray मविकाङ्सुमसम्बस्िना दुष्डुभकेन निविषनिष्यणश्यलराजिखत्‌ स्येन घमस्थखतरदाचा war wera रते रचिते आसने निहितं wife तं परुषा- कलमं aera तत्वतः कुष्डलिनां चलः्रवसामिनद्रः शेषस्तस्य तमु: wt तस्छ कुण्डलं पुच्छपेष्टितिवलयाकारब्ररोरभागं तद्ध- अत दति ज्ुष्डलाकारे शरेषश्ररोरे वन्तंमानमिवे्त। eww विफणतया साम्यात्‌ स्वुलघनतरे प॒थ्यदाजि दुष्डुभपदं are- fwa | दुष्डभप्रतिकृतिद्‌ष्डुभकः । इषेति प्रतिकताविति (पा ५।६।९९) कन्‌। दुडि fart दुण्डतीति ges दलौणा- दिकः एषादरादिवा ui ge i

मेचकंति। मेचकात्यलानि नीलोत्पलानि तद्ययौ तेन नलेन ममपिंता वलिखक्‌ पूजामाला विबन्धः वलेव॑न्धनका- fru: ओविष्णोरूरसि स्फरति ख, अशाभत। उप्ते । ST स्ठभाख्यमणेः vata gira कास्हभमण्िबद्धा भूः Trae

रकविश्नः eat: | ८७६

कोस्तुभाखयमणिकुद्िमवास्तु- ओकरा्षविकरायितकोरिः ॥ ४४ ॥ खणैकेतकशमानि स॒ दन्न

एषड रोकघरनां रजतस्य | मालयाऽर्णमणेः करवोरं

तस्य Af पुनङक्तमकार्षोन्‌ ॥ ४५॥

तद्‌ ae वखतिखानं यस्यासया Bra: azrerat विकरा- चितानि विस्ताराश्नीखतरने जगे खकवक्रविष्फरितकिरणा रषा करोरिःपरमग्परेव। गौलात्पलमाणलायाः wea वन्तं मानलात्‌ aaa च agar अपि वन्तंमानलात्‌ ae | तत्कडाकविकटा- यितकोाटिरिवअभ्नाभत इति प्रतीयमानेोप्पे्ता। वखिबन्धुः दनि yaw द्वितीयेति यआगविभामात्‌ समासः विकटायितं अआसारकिबन्नत्वाद्भावे fast igs ii

waia ख गलः तस्य पुरुषासमस aE रेखः सुवणंश्रटि- aparat माखया रला खणंकतकोपष्याणां अरतानि,तथा रज- we रूप्यघटितपव्याणां माया ला पुण्डरीकाणां fearan- जानां चदनां खमपर्णा, तथाऽङुणमणेः समपितमाखिक्यपद्मरा- गादिरक्ृवणएंमणोनां माख्या च कला करवीरपुष्याणि एतत्‌ UH पनरक्रमकार्षात्‌। सुवर्णेनान्येनेव पूजायाः बिद्धलात्‌ खण- केतकादिनमिरर्थंकं चकारेत्यर्थः खणंकतकादिभिः qavafz- तपुष्यादिभिख ओपुरूषे्ममपृजद्रदिति भावः। विष्णुपुजा्यां

~ex SUCATTAFLA |

नाण्पभक्तवलिर न्ननिवेद्ये-

सतस्य हारिणमदेन स॒ AU: |

श ज्ःचक्रजलजातवद्‌ चैः शङ्खन्वकजलपूजनयाऽ वत्‌ ॥ ४९ ॥

कमखकरवीरजपावाणपुष्यव्यतिरिक्रानां रक्पष्याणां निषेधः। गटहारोपितकरवीरकुसुमपूजानिषेध् इत्यविरोधः। grey नपुंसकमनपुंसकेन (पा०९।२। ९६) TWMARAHARTAT ॥ ४५॥

माच्पेति। स प॒रुषाल मः तस्स नखद्छाक्लनिवेद्येः तेन सम- पितैनामाविधोदनानाम्‌पडारैः Wat नाख्याऽतिमडहाग we वखिः,श्रादनापहारो Ga, Wa च अतिमरानभक्रःअद्धाप्या वधिर्वैरो चनि ेवम्भूताऽभूत्‌। तथा नलषमरपिंतेन हारिणम- देन SSA छष्णवणेाऽय च छष्णएनामाऽभूत्‌ । तथा ta- ङणादिबद्धदलिणावश्तादिश्ङ्खामां चक्रं waves स्थितेन जेन ला या पूजना अभिषेकाष्यदानादिरूपा तया ला WH TRAST जातवतो सन्पन्नाऽचा पुजा यू, चरथ च शङ्खुःपा- अजन्यः चक्रं Bie जलजातं पद्मं तानि भिवेधन्ते यस्वारा- oH अङ्खचक्रपदमयुक्राऽचा प्रतिमा यस्धेवम्भूताऽभूत्‌ । परुषो- ल मसम्बन्थिनामेतेषां शब्टानामन्व्थतवं | एतत्छतान्ननेवे्ादि- खमपेणेन टदामोमभूदिव्यथेः। एतन्निवन्धना vars एताः खञ्ज्ञाद््तिवा। wa प्रतीयमानेत्रर्ा। प्रतिृतिरषौ पुंसि waa.) नाल्येति न समासः । हारिणेऽपि सम्बन्धेऽण ॥ ४६॥

Sufi: sat: | WOR

TAR छष्णलघुधूपजधूमाः पूजयत्यदिरिपुध्वजमस्मिन्‌। निययुभवधुता भृजगा मो-

SIN मलिनिता दव जालैः॥ BO ॥ अधंनिखमणिमाल्यविमिगरे समेरजातिमयदामसदखेः |

तं पिधाय विदधे बहरल- MATA AE ॥ ४८ ॥

राज्ञीति, रष्णलघु SUIT: AT धूपजधुमा भूपकरण- wafertt धूमा अरिन्‌ राशि नले ऽहिरिपुगंङडा ष्वजे यख तं aera धुपेपचारेण पूजयति सति जालेगेवाचेवंडिनिं- da) sted भरेव दु यथा गरूडाखत्तिः भयजन्येन अयज्ञा खता wawatr afa मलिनिताः श्चामीङ्नता रेवतागारख्धि- ते भवेन इरण ALY ्वणत्ेन ता वासुकिप्रमुखा भुजगा wa) श्रयमसमद्विपकंतुं याजयति, war रिपृनिकटे खा त॒मश- क्यमिति eufsat: सबला रपि सपो दुर्यभ्रोमखिनिताडूव दष्डायमागहष्णागुरुधूमव्याजेन जालैनिंययुरित्यर्थः। अन्याऽपि Wafer aerate निर्गच्छति, wars खधुशरष्दः तेन रष्णागुरूरित्यर्थः ॥ ४७ it

अर्चेति। एष wa saa ae भिखा दरिद्रासतेषां

अत्युत्तमानां मणीनां माद्येमालाभिविमिग्रैः सरजातिम- 5 ५

wes SUCHTT Ta |

असद्चगतपुष्करषोज- BUT करसद्करमेत्य। ओरिखक्तजपितुः पुनरापत्‌ पद्मसदाचिरवासविलासं ॥ ४८ ॥

यदामसहसैविकसितमालतीकुसुममाखलाषखेः तं पुरुषोत्तमं पिधाय श्राच्छाद्येव बहनि catia यिन एवम्भूता वः चीर- मोरनिधिसखच मद्ममिव विदधे warts मध्ये मध्ये afe मालाभिर्म्ये पुष्यमाखाभिः संवेष्य बङरत्रस्ोरसमद्रभ्रायिम- faa चकारेव्य्थः। रन्नख्थामे रत्नान्येव Hterat ख तानि दामानि तै राभिभिः पगपुजदिति भावः। स्धध्यतिश्रयोा umfarag सचितः । बह्कनि रलानि चोराणि च afar w चासा निधिखेतिवा॥४८॥

अकतेति । waagasgaret तां गतानि प्राक्नाजि तच वि- चमानानीति यावत्‌ । tena यानि पष्करवीजानि कमल- वोजानि तेषां अणिः पद्मालरखिता जपमाखिका शारि खक्र- जपितुः “विष्णोामंकं* इत्यादि विष्णुखक्रजपश्रोखस्स रस्य मलख करसङ्करं पाणिपद्मसम्बन्धमेत्य प्रा पनरपि wed शद्मनि eae fet वासः ख्ितिस्तेन रला a विलासः शाभात रपत्‌, म्राप। विष्णुमन्त्ा डि पद्माक्मालया Waa नलक- रच WEN: तत्छम्बन्धात्‌ wearer पुनरपि wey ` मिवासं प्रा्ेवेति म्रतोयमानेक्मे्ला | पष्करामारुहाखि चेत्य-

रकविंश्ः Bar: | ४ |

कटभारिपद योर्नतम्‌ङ्खा

asa विचकिलखगनेन | जद्धनेव भुवनप्रभृणाऽभात्‌ सेविताऽनुनयताऽऽयतमाना ॥ Yo tt

ati जपितुः ताडे नि द्वितीयेति योगविभागात्‌ qaiw WATE NBL |

rata | श्रननयता अ्रथौदात्मानमेव चरणसमीपं प्राप- यता भुवनप्रभुणा लोकनाथेन नतम्‌ नघ्चिरसा परणामख- शणं पाडशमुपचार gaat wie मलेन कंटभारः ज्रीविष्णाः wer: afar पष्याश्लिलेन समपिंता श्रायतमाना अति- दधौ विचकिलखक्‌ मिकामाखा ज्गुजा गङ्गवाभात्‌। चर- णसम्बन्धाद तिरैष्यद्धवलतरलाख AFA YA CAE: | सा- wafayt i ayy अन्यापि मानिनी माचिका एवंविधा fra- Gaara | Wy च भूलोकं मरति waard यतमाना सप्रयन्ना WAV पञचान्नयता परावतं पुनरपि ब्रह्मलोकं प्राण पनरज्रागन्तव्यमिति प्राथयमामेम WAAR लाकमायेनं ब्रह्मणा सेविता जाङ्कवौव । भृवनप्रभृणा ETT वा उक्रविशेष- | शविशिषटेन meaner वरणेन समुद्रेण वा सेवितेति वा +` प्रणामार््नां षाडभापचारप्जां समापयदिति भावः खता ˆ विचकिशा मलीप्रमेरे मदगेऽपि चेति few nye ni

9९2

८७९ उत्तरनेषधश्चरिते।

AMA: कमलायां Saas इदि न्यसनेन |

गोरवं व्यधित वागधिदेव्याः

AVIS oa THATS ATT ॥ ५९ ॥ THA वसुना बहनाऽपि

MTS मुदमचनया सः क्तिगीक्तिकमयेरथ दारे. मैक्तिमेदत दरोरुपदारेः ॥ ५९॥

खेति। दतोति gait स गणः इति gir ओओविष्धार- भिप्रायमवेव्य ज्जाला बज्नाऽपि वसुना खर्णमणिवसनादिनां खच्छोस्थामोयेन सम्थितेन रता चा अर्चना तया मुदं म WATT WASH: | अथ पदात्‌ क्यं षरसथेभनप- दवन्धा्द्रुपापि मोक्तिकानि तकायेदार्रेकावल्यादिहारैरेव पहारः पूजनैः war भक्रिमेदत तेन Coline wee व्यथः । सम्बग्वेदि कपुजनं wer शओरीपुरषो त्मदश्रावतारादि- स्तुतिं प्रारभ इति भावः) इति किम्‌ । म विद्यते we दुःखं पापं दरिद्रश्च यस्मात्‌ साऽनचघः प्यस्चाकः Afr दि न्यखनेन स्थापनेन हत्वा Rawat लक्यां विषये खस्वानु- रागं प्रेमभरंतां प्रति लाकं प्रति वा खचयन्लपि ओग्रडा- निजददयादू जमुपरिभागे बन्तंमानो निजकण्डसच निवेध्रात्‌ ` ष्यापनाद्धेताः वागचिरेव्याः aaa acd व्यधित बहस

श्कविंशः eat: | ८७9

दूरतः Bacarra षपमस्मदमिधास्तव निन्दा |

तत्‌ WAS यद्‌ हं प्रलपामो- तयक्तिपूव्वेमयमेतद्बो चल्‌ ॥ ५३ ॥

श्रानमषटत । शअ्रन्याऽपि राजादिः एकां प्रियामसोाभागे खाप- यन्ञाखिङ्गमादिना सम्भावयन्नरन्यां तत्छपन्नीं प्रियतमां तदौ- यन्ररस्छाद्धंरेरे QIU BWIHTY कुब्वेस्तस्या गारवं क~ रोति। तथा विष्णावच्चसि wet: तिष्ठति तद्ुपरिभागे कण्ठे evan तिष्टति faut: eat गोारवमधिकमिति चात्वा घरखत्या wat wires vad: । मेकिकरूप- Cartas wari स्तुत्या awa भक्षतिद्यय ॥ ५९ i ॥ ५२॥ eargey परिदरम्‌ स्हनिमार । दूरत दति । श्रयं गखः दर्युक्िपूष्े यथातथा पृम्वैमेवमुक्रा एतद च्छमाणप्रका र मवो- चत्‌ । इति fai रे afar ते तव स्हतिदंरता नितरां अवाग्विषयेा वाचामगाष्वरा यतस्तव रूपं “यता वाचा faa- न्ते दृत्यादि ुतेरथोङ्गाचरो नेति मदीया aia: wage KH शक्या खरूपकयनेऽप्शक्यत्ात्‌ तव स्त॒तिरयशक्यकरणेवे- अत एवास्माभिः कृताऽभिधा भवहुणवणेनविषया वाणौ तव fasta) अत्यम्ताख्यकस्तावकत्वादवामोखरस्यापि वा गाचर- करणा चेत्यर्थः | एवं सत्यपि Bera ay प्रलपामि We-

Cec उतलरनेवधचरिते |

खप्रकाश जड एष जनस्ते

वणनं यद्मिलष्यति कन्तु नन्वदपेतिमदः प्रति स स्या-

न्न प्रकाश्रानर सस्तमसः किं ॥ ५४ ॥ मेव वाद्यनसयोर्विषयो भ-

स्वां पुनम कथमुदिशतां ते।

पा्चानाज्िर्थकं वदामि तत्‌ समस्ति । प्रखपामोल्यनेन नि- तरामनोद्त्यं खचितं।॥ ५२।

efa wa ₹ खप्रकाश्र खछग्यादिवत्मकाजरान्तरनिरपेष परमात्मन्‌, एष AUST जडाऽविद्या छादि तचचेतन्या जनस वर्णनं कन्तः यदभिखपति साऽरपतेः wea मरस्तेजः प्रति avian खय्यतेजाऽहं प्रकाश्यिव्यामीति तममेाऽन्धकारख प्रकाशने रसाऽनुरागः किंन ara, ्रपितु खंप्रकाञ्चस्य तव वनं awe ममाभिलाषः खयखंतेजःप्रकाञ्रमे तमसाऽभिलाष द्वात्यन्तमनुचित Care: | आत्मा खप्रकाञज्च इति वेदान्त- सिद्धान्तः ॥ ५४॥।

मग यदि लं जड़ा मदीयं खरूपं न जानासि तदं बदीये AAT कथं मत्परायणे इत्याशङ्कां परिदरन सख्लुत्यवसरं <Tgare | मेवेति । ₹े भगवम्‌ त्वं “यता वाचा निवर्तन्त अप्राप्य मनसा सदः" इत्यादिश्चतिप्रामाश्यादाञ्नसये विषयो HTT भेव wz: ताभ्यां wta म शक्यष एव यद्यपितयापिते

रकविंशः AH: | Oe

उत्कचातकयुगस्य घनः स्यात्‌ क्षये घनमनाभ्नुवतोऽपि ॥ ५५॥ कद्ममस्यवपुषसव पुच्छा- स्फालनाभ्नलमिवेद्वलमम्धे।

aH yA कथं नादि शतां, रपि तु श्रविषयमपि ara- fee म्रवत्तंतामेवेव्यथेः । दृष्टान्तमाह । श्रतिदूरवत्तिंलात्‌ चनं मेधं अ्रनाभ्रुवताऽलभमागस्यापि उत्क जलार्थमृत्कष्डि- तस्य चातकस्य BITTY चने मेघे जलद्‌ानेन दत्ते स्ा- देवेति दृष्टान्तेन श्रविषयोाऽपि भवान्‌ Wat ध्यातञ्च माचरेत खयमेवानुयोग्यतोति तव स्हतिं कन्तु युक्कमेवेति भावः। वा- WTA: अचतुरेव्यादिना (पा०५।४।७७) साधुः Www ददानो प्रथमं Maat स्ताठुमार्‌। Safar Yee शङ्खगख्धरापडइतवेदोद्धरणख्ूपेण SPT wy एव वपय तस तव प॒च्डेमास्फालनादाघातादूरमद्धतं शिप्तमृच्छखितं WH: सागरस्य जलमेव गगनाङ्गणस्य सङ्गात्‌ सम्बन्धात्‌ Vai धवखतामेत्य प्रा विबुधालयस्च aie गङ्गा मन्दाकिनी श्राविरस्ि प्रकटोभवति। तरेव जलं मन्दाकिनीभुय गगने स्फुर तीत्यथः। ACSIA से कानुगरहाथमेव लया तन्त च्छरीरं धार्यतेद्रति भावः) एवमत्तरत्रापि शेयं ओत्यमेवेति वाऽन्बयः। “न्यदा यदा fe wae म्लानिभंवति भारतः इत्यादि श्रोव्णवचनमेव SUIT खचितं सागराद्‌ HAT HAT-

Ste उन्तरंनेवधचिते।

~

TAA गगनाङ्गणसङ्गा- दाषिरस्ति विबधालयगङ्गा ॥ ue tt भरिखष्टिधुनभ्रवलयानां एष्ठसोमनि किणेरिव चके । च्ुम्बिताऽवतु Tasca RAST HASTA स्तिः ॥ ५७॥

पाथिकतया प्रतिभासमानसखापि wart लिप्नतया निरूपाधिकं श्क्कमेवापां रूपं प्रकटि तमिल्यनेगातिस्धुलतर रोर वच्च fea नदौ wert तयेव तिष्ठति न लधः पततोति सामथ्थातिष्नयः खश्यते। यद्यपि मखः शेव दूति प्रथा तथापि fare विष्छ- भक्षलादिष्णुस्तत्येव च fare प्रोतिसम्भवारेकरूप्ाख wae विष्णुस्ठतिकरणं MWS च परमपष्णवलात्‌ पुरुषा तमस्तु तिनिबन्धनं य॒क्रमेवेति न काचिदनुपपत्तिः । अत एवेपषंहा- tsa हरिर परि पृज्ये्युक्ं ॥५६॥

qa वणंयति ॥ भरोति। हे भगवम्‌ तव कमठबज्क्ना मृर्तिजंगदवतु । feat भूरिषु ष्टिषु तानां प्रतिषमे- भूवलयानां fae: अतिघषंणनिषुरीभृतसश्चातवेवष्य॑तग्‌ णो रोव शक्रः यक्राकाररोखाविन्यासविशेषेः geal खले खम्निता wet! faye fear wa waa रला्यां च aaiza SUNT VS wires fefacquaqay ) एष्बीधारणदारा ले कानुरइ(थंमेव KASEY तया शतमिति भावः । स्तपाता-

रकविंच्चः erat: | cee

दिक्त्‌ यत्खुर चतुष्टयमुद्रा-

मभ्युपेमि चतुरोऽपि समुद्रान्‌।

लस्य TATRA द्वा

TEA मम AY जगत्याः ॥ ५८ ॥ उद्रुनिरूलदिलापरिरग्भा- सोमभिर्वदिरिनर्व्णदष्टः।

खानोऽधस्तात्‌ फणिमण्डशेग ait भवं विभक्तिं तताऽणयधो ABTS HSC भारं VE वदन ब्रह्माण्डावरणङूपे अले कर्राला वर्त दृति पुराणं । एतेन प्रतिषगंमनम्तभूमणष्डल- ures अनिवा महिमत्वं खचितं । कमटण््ठे च खमावतञख- mife भवन्ति ॥ ५७॥

साक्दयेभ वरां व्यति ॥ दिच्छिति। wy चत्व भाश्यादिदिक्ल चतुरोऽपि मुद्रान्‌ यस arya खराणां चतुष्टयरछ मुद्रां विन्यासं खापितचरणातिभारखच्नातभूगभं- मेव अभ्यवेमि जाने । aw पाजिवपुषो महावर ददेरस्य तव दा मम तुये कामपृत्याऽऽगन्दाय We) Haat THT । AMAT: पातालादुद्धरणावसरे दंहायधारणाद्‌ WHAT व- सतिग्डहं धतमभदित्य्ः। काखःपाजी किरिः किटिरित्य- मरः ॥५२८॥

उद्धुतोति । ₹े केषा क्रोडामाजेण RTS तवरारङ्ूप

भगवन्‌ हिरण्या Sai इला पातालात्‌ सकाश्रादुङ्धते उद्- | SR

cxe उत्षरनेषधचरिते।

ब्राह्ममण्डमभकद्लिनोयं

केलिकाल तव तज न मातः ॥ ५८ ॥ द्‌ानवाद्यगदनप्रभवस्वं

सिंह मामव रवैर्घनघोरेः।

रणसमये Hae: पतन्धा इलाया wa: परिरम्ात्‌ समार- We धारणात्‌, आआलिकङ्गनाच रेताः ay नितरां we: उश्नती- मृतेः श्रत एव HYG निभिं वहिरितेनिं ग॑तेलौमभिः wer ANAS तव TS पृजायाः सम्नज्धिनोयं तत्काखविकसितक- दम्बङ््‌सुममिव रभवत्‌ | किञ्मूतसख । तच ब्रह्माण्डे स्थुलतरदे E- त्वान्न मातः Tata | एवंविध सुमपूजायोम्यस्लमेव भवसीद्यथः। ्रन्याऽपि याषिदाखिङ्गनादुदितरोामाश्चो भवति। are जाताविति साधुः मातः मामा इत्यस्ाच्छता ॥ १५९८ ॥

शाकदयेन शओरीनुसिंं व्यति । दानवेति & मुसिंद दा- नवामामाद्यस्य प्रथमस्य हिरणष्यकश्चिपेरगंदेनं मरणरूपं wez ATG प्रभव उत्पन्तिःप्राकय्यं यस तमार णाथ कृतावतारः, रय खद्‌ानवे हिरष्यकश्िपुः तद्रुपमाद्यं पुरातनं aged वनं तच प्रभवे यस्छःपुरातने हि वने मिंदसम्भवे युक्तः, श्य च दानवा- मामाद्यभक्रः WECM AS: ्रह्णादस्तस्य गहने पिदरका- रितताडनादि दुःखभिमिक्ते हिर ्छकश्िपुविदारणडदारा भक्त प्रह्णादसंरचण्ठाथे yards arewe घनवग्मेघवद्धा र म॑- WT नि विदेभाषणेच वा रवैः सिंदगारेमौमव। किम्भूतः। वैरिणः

खकविंशः समः | रष्डे

बेरिदारिदिविषरसक्ततास््- य्ामसम्भवभवन्न्‌जाद्रः ॥ ६० ॥ देत्भ्तुरदरान्धनिवि्टां शक्रसम्पद्‌ मिवोद्वरतस्ते |

पातु पाणिदधणिपश्चकमस्मा- म्डिन्नरव्जुनिभलग्रतदन्तं ॥ ६१ ॥

अजम्‌ दारयन्ति तच्छौलानि दिविषदां मुनीनां देवानाञ्च खुशटतानि अस्ताणि च तेषां ग्रामः समृदस्तसमाट्‌ स्रव उत्प- Frege तादृ भवन्‌ सन्पद्यमानो मनुज ATS Waly एक- रेशा Va) दानवाचेति पाठे दानवानां पापानि तेषां गहनं लक्षणया बाङख्यं तेन प्रभवा यस द्‌ागवदुरितेद्रेकात्‌ तिय॑- ग्योनिः सिंरूपसतं दिविषत्प्णोद्रेकाचान्तमयामिमंनव्यस्- faced: | दामवनामाद्यस हिरण्यकशिपा गं हने सभामरहाध्ाने प्रभवः प्रकटनं VS वा । एतेन खगंवासिनां पष्येरस्तेख wa- मगुग्याद्धदेदः खतेजानिश्वितसिंदाद्धंख नरररिर्दिरश्यकि- फामंहाखभापवने एवावततारेति सकलपुराणसंवादः। प्रकरित- खब्भादितितु प्रवादमाजमितिभागवतविरोधादुपेच्छं॥६०॥

cata दे ओओनुसिंड ते पाणिखम्बन्धिनां खणोनां तोच्छ- तरनखरूपाणामङ्ुल्ानां पञ्चकमस्नान्‌ Wy | किश्यूतरोव तव। रेत्यभन्तः हिरष्यकशिपेाः sereee walt कूपे निविष्टा

पतितां शक्रसन्पदं उद्धरत इव, तस्माद्‌ वरिभिर्गमयत इव । 5 r2

ecg उन्तरमैवधच्रि |

खेन पूय्थेत दयं सकलाशा भा बलेन भम किं भवसेति।

faa पञ्चकं feat entrar मव्यजुरितपुर्वकपतितदोारक- त्यानि wife तस्य शैत्धरिपाः उदरस्य ware यच यख ati यथा कूपपतितं ay vagy सारमिभ्विंताङुपश्चकं कूपमध्ये निक्षिप्य वलचिला पव्वनिमप्रर व्लुखण्डसहितं तद्ययाऽऽ शाय जिग्छति तथा तव रखच्नुस्धानोयभुजदण्डकपाणिजख- शिपश्चकं देत्यराजदरङ्कपयतितामिकसन्यदमुद्धरच्छिनरण्णुः निभलद्तरग्लं सथामवलित्धर्यः। wari fenenfa खशि- राकारिकः। अस्मान्‌, GAIT इयासखेति (पा०९।२।५९) awa ॥ ६९ ॥

चोकचतुषटयेम वामनं adafa सेनेति । हे वामनं दति पव्वाद्धाक्ताया कपटवाक्‌ त्यां विषये पटीयान्‌ afafaawr बटु ब्रन्ञवारिवेषधारी च यतस्तं नेाऽस्मरादीगां मम वा मनसः wad दषे देडि। स्वाभिलावपुरणं कुष्वित्ययैः। वदुवा चञ्च कप- carer भवन्ति। दति fa पाद्रयमाचरस्लयाचिनिं वामने किमेतद श्यौयस्लथा याचितं सकलमेतद्ुवनं cere we ददा- मीति दानश्एरलाइलसि चक्रवस्तिनि भाषमाणे सेषवक्राक्रिच्डलेन ware RUA! भा ae चक्रवन्तिम्‌ भवता खेन शरात्मना हेमरन्नादिद्धव्येष वा दयं मदीया सकला आज्ञा खम्ताऽपखमिखाषा म प्येते, अपि त॒ परिपूर्णीकरिश्यत एव, परं

रकिः eat: | > >|

त्वं वटु; कपरवाचि पटीयान्‌ देहि वामन मनःप्रमदं नः ॥ ६२॥

मम we भिशनिंस्पुस्य वा किं प्रयोजनमिति शेषः। लं सब दातं समयं एव परन्तु मम प्रयोजनं नास्ति कुटीजिग्माणां पाद जयमितं खलमेव रेदोत्यर्थः | स्वेन waits बलेन सेन्येन च frre वा सकला दिक्‌ भवता पुष्य॑ते आद्धियत एव तथाऽपि मम fa तेन यो यद्याचते तस्मे तद्‌दासोति म्रत्यच- द्शगाद्स्ताभिगयदशंमोयेयं सकलानां eur भा वले लया परिपूर्णीक्रियते, wat मम कलया Sie सहिताऽर्पीयसीति यावत्‌ | Waa पादज्रयमिता । तस्मात्‌ किं न पुव्यते Aiea परथिग्यते Ua) अय चभ ae te सकलाऽपि विदिता मम खेमात्मभा न पूर्तेऽपिलावरियत wai भवता किं कन्तु awa, रपि तु म fafafead <fa ari मथा सकलाऽपि दिगात्मना पूर्यते भवता बलेम किं ae ्क्यत दति वा। रथ भा ae पादचययाशनविषया मम सक्षणा SUT भवता सखेनात्मखरूपेण atin fa म पर्थतेऽपि तु पुरयिष्यत एव मरहीयःअरोरधारणेन Brass पाददयेन मया ara प्रति- श्तं द तोयं पादरमदातुं निरयो भविग्यतोति भिचा अवबिष्ट- UBT खश्ररोरमेव लया Cra इत्यर्थः | at ware पातयिग्यामति ata: | भृखगेरूपलोकदयमेव वलेः खं नरक- पतमभिया खग्ररौरमेव दतोयपादलेन दन्तमिति ्रोभागवते।

seq SUCHATULLE |

दानवारिदुसिकाय विभ्वते-

afea तेऽस्मि सुतरां प्रतपन्ति | Teagan वलिनाक्तं

त्वां नमामि छतवामनमायं ॥ ९२ ॥

“ag aired कुर Wife मे farsi इति वचनात्‌। इत्यारि कप- TATA HAT । प्रमदस्कदोा we दूति (पा०१।९।९८) साधुः wari

एवं वामनेनाक्रे afequcare । crafa | ₹े वामन अहं ता वामनस्य VARTA माया येन तथाऽमनेन ara इति जाला जाताखर्ग्यवश्रादुदग्पलकं स्ञातरोमाञ्चमिति wear- ङकप्रकारेढ वलिचक्रवत्तिना ow भाषितं at गमामि। fa fat रे ब्रह्मन्‌ असि श्रं दागवारिणि रसिकाय रताभि- wera a तुभ्यं विभूतेः खोयसन्यदः सुतरां प्रतिपत्तिं सस्येन दामं af इच्छामि सव्वामपि ane qa दातुभिच्छा- मि। अथ @ द्‌ानवानामरिः शचुरसि ते aa कायविभृतेः श्र रोरत्रैभवस्य प्रतिपत्तिं ज्ञानं नितरामहमिच्छामि Ae मशर्च्छरोरं धारयिव्यसि तद्रद्ुमिच्छामोत्य्थैः। यदा तव कायवैभवसय प्रतिपत्तिं रूपान्तरं धारयिव्यामोति लया खचितं सुखेन धारणोयमित्यदं कामये द्यः अस्मोल्यरमर्यैऽव्ययं ॥ ६द॥

रकविंशः a7: | ८८७

भागिभिः क्ितितले दिवि वासं बन्धमेष्यसि Fat fara: | पाणिरोष भुवनं वितरेति ATCA वामन विशव ॥ ६४ ॥

rn,

एवं वखिनोाक्र वामनः प्राह । भागिभिरिति । डे वामन दति एवंखूपाभिः इलवाग्भिः कपर व चनेरुपलकितस्व' विश्च wate टति fa मो वले चिरं चिरायुषेन बङकालं चि- fame भूलोके दिवि वा भियमाकाऽवतिष्टमानस्व' मागिभिः सुखिभिमिंचभ्रातादिभिःसडह सम्बन्धं संयोगं एव्यसि प्रा्यसि यदि, यदि भूलो केऽवस्वि तिमिच्छसि afe तत्र, यदि दिवि aa वा faarfefa: ay सुखेन चिरकालमवख्ितिं प्रा्य- MAN: | CATAL | एष प्रतिय्रदाथं प्रषा्ययमाणः प्रत्यक्ष दृश्यो मम RUSS तसाद पाणो यद्‌ानसम्बनिभुवनं ge वितर देहीति अथ च ्लित्यास्तले पातालखच्णे दिवि रमणी- यत्वात्‌ aa भागिभिःसर्वैरभियमाणा बध्यमानः सम्‌ चिरकालं वासं दुःखबडङखलाद्‌ वसतिरूपं बन्धन प्रा्यसि । यदा चिर- श्मीवन्‌ पाताले सर्पः सह वासं बन्धनञ्च vee ari carer avi दिवि वेत्यथैः। यथा सुखिभिः we खें तिष्ठन्‌ सम्बन्धं mathe तयेदानोमेव पाताले शर्वः सह सम्बन्धमेव्यसि। at ऽदिवि खर्गव्यतिरिक्रे पाताले एतीयपादा्थे era सकाशात्‌ त्मखगेरूपपाताले पात्िग्यसील्यर्यं; । एष अक्रविकेपतत्परो

ces BUCHATULLA |

आशयस्य विततिः क्रियते किं दित्सुरक्मि हि भवश्चरणेभ्यः। विश्वमित्यभिदहिता वलिनाऽस्नान्‌ वामन प्रणतपावन पायाः ॥ ६५ ॥

मम tifa, कार्‌ ते मुवनं Fare देहि ged खमपयेति, भुवनं वितरेव्यवतार प्रयोजनं चते | जीवनं yar अलं, fuga भुवनं । दति चामरः ues I

एवं वामनेमाक्ते विः पनरा | आश्यस्येति । हे वामन प्रणतपावन, वलिना दति पुन्याक्प्रकारेण अभिहित ore अस्मान्‌ पायाः Tal दति किं।भा वामन लया यद्य पाणेवि- टतिःप्रसारणं fa कियतेऽपि तु ae ae) Wrest ऽयोा- ग्तवा जिरःकम्पपूव्वेकं वार एाभिगये। अनुचितमेतन्न कर्त व्यमिव्यथः। आ षामस्येन नितरां wre विवरणं किं करियते $पि त॒ ag कन्तष्यमिति वा, वाक्यप्रणे वा। हि चस्मादवशः TH: Gna wag: विशं wae देमरवादि च दित्छुदात्‌- मिच्छरस्मि, चरणशब्दः sre: । at सव्वमिदानोमेव ददामि किमिति पाणिप्रसारणेमैतावदे्े प्रकरोियत cae: | अरय च सरसख्पात्लाद्‌ THT भवदौोयपादेग्य wl feria सर्वव खर्‌ानेन भवच्रणान्‌ पजयिव्यामि त्नात्‌ करप्रसारणं किं क्रियते ॥ ६५ ॥

wafas: eat: } xd

WAM दे याध भुजाभ्यां

या तवेव भुवनं SHA प्राक्‌ | जामद्‌गन्यवपुषस्तव तस्या-

सतो लयार्थमुचित विजयेतां ॥ ९९ ॥ OIE बह्पतिर्नियतं या बेधसाऽरचि रुषा नवखण्डा |

चाकतयेण wer सोति चत्रेति। ₹े भगवन्‌ तवतो भुजै विजयेतां सर्ववीत्कवंण aati at का प्राक्‌ खष्चारो भुवनं जते ब्रह्मरूपिएस्तवेव “Care राजन्यः am” एति श्रतिप्रामा्याद्‌ भुजाभ्यां सकाशाद्‌ या सत्रजातिः लजियमान्र खदियाय उत्पन्ना तस्याः GAMA AY ary जआमरम्धवप्‌- वस्व Syst उचिता, कारणे कायंलयस्याचित्यात्‌। ““अह्वोऽप्नित्र ह्यतः चत्रमश्मना ला रमत्थितं । एषां सव्वे्रगं तेजः arg योनिषु शाम्यलि''॥ दति भारतवचनाखावतारप्रयोजनम्‌क्ं। जतेनिंल्यलादु- त्पन्तिविनाभ्रावयक्राविति ये श्राक्तिपन्ति ते श्राविभावतिरोभा- वयोर्विवल्तितलेनाल्रणोयाः । वेदाम्तमिद्धान्ते जातेर्भिंत्यला- भाव दृत्यपि। जामदम्येति गगादिषु पाठसामथ्याद्‌ घञ्‌ दृति श्चा तय्यं । विजयेतां farcrat जेरिति(पा०१।९।६९) तडः॥ ६ ६॥ vinefa । नियतं सर्व्वदा winger भूलिबडला बरा मन्वादयः पतया war: सा मन्वादिभिः पालिताच wr 9 8

=€ उन्तरनेषधचरिते।

at भुवं कछतवते दिजभक्ता

युक्तकारितरता तव जोयात्‌ ॥ € ७ ॥ का्चवो ¢ भ दिप

BATU द्‌ शास्य

TORY भवता सुखनाश्चे!

वेधसा र्षेव लवखण्डा भारतादिमवश्ङ्यविभागाऽरखि fafajati तां मवखण्डामपि सकलां भवं इजभक्रां काका- feufefa: शतापभोागां वयाप्तं, wa च ब्राह्मणेगटहोतफलां शतवत: जिसप्तरलवः खचियमाजं war निष्कष्ट कोषत्य प्रतिः वारं anya ददतव य॒क्रकारितरता नितरामृचितकर- -णशष्ीलता जीयात्‌ स््वात्कषंश वत्ततां। एवंविधमतिशुरं दा- way लां प्रति प्रणताऽखीत्ययः | नियतमिल्युत्रे्लायां वा डवा नियतं रुषेवेव्यथं इविवा। श्रयचयाखेरिणो एव बहभिजंारेभक्रा सती तद्ज कायेन करचरणादिसन्धिषु UR तत्‌काल्छदन नवानि प्रत्यग्राणि खण्डानि qaren- Ew रतखष्डां तामद्मिसंसकारनिव्रारणद्धेताः काकादिभिः -पक्षिभिर्भं लिता gaat भर्सयक्रकारिता सर्वः STA BLT -णो TWAT समेत्यमरसिंहः ॥ ६७ ॥

कान्तवीयति। ड (aaa Tears का्त॑वीवयभिदुरेल -यदौयकारागारे निबद्धा रादणाऽपि बहूनि वषाष्यत्यतिष्टत तं BUA BWR इतवता भवता TATA रावणे सु- खेन TATUNG AT wa शक्ये सति कालभेदस्य विरहादु-

waft: सगः) - TER

कालभेदविरदादसमाधिं >. [अ e नामि राम पुनरुक्तमदं at ॥ ९८ ॥

भयारवतारयोारेककालोनल्वाद ष्माधिं परिहाररहितां मन्‌- arate च्ज्रियेण दाश्ररथिना रामेण व्रिघेयान्तराभावात्‌ afaaa काले किमथंमवतोलेमिति वक्र मन्नक्यलात्‌ प्रयाजना- भावादष्ंतेभोा राम पनरक्रिं दाश्नगयिरूपजामदम्बरूपां दा- अरथिरूपां ast मामि aria अन्य पनरक्रैः HAT SAAT परिहारः कन्तुः waa वोपायामपयेककाख- प्रयसा पिभरब्दस् भयार्रसनभ्रमादिना परिहारोऽख्येव, अच ठ पूर्थ॑रेवेसरावतारकायद्यापि ककः शक्यत्वात्‌ काग्येभेदा- भावा परिहारो नाखोत्यथेः। खलतन््रस्य तव केमाण्यनुयोगः aw awa इति भावः। wagers मानुषलेऽपि रैव- WAG तथेव सद्धावादवा्लाबध्यतबस्य रावणे तलात्‌ तख तेन इम्त्‌मथक्यलाद्रावणटबधपय्येन्तं च MCAS दैवज्ञानाभा- WMA ATT AT न्त यक्षवात्‌ काययंभेदादेकस्जिन्नपि कालेऽवतारान्तरस्य यक्रववात खच्छः परिहा रोाऽस्देव । तयापि wager परिष्टाराभाव उक्र दति wai मब्मदाया जल- क्रोड़ां कुन्यैता सदख्ताव्णमेन रावणः कारागारे fafaa द्ती- निद्धाषः। tase दति कत्रियलखूचनं। ्रपल्याय BT ढक्‌ (पा०।१।९२९०) इति ढक्‌ ॥६य८॥

ER TUCATTUFLA |

दस्तलेखमद जत्‌ खल्‌ जन्म- खानरेफकमसे HATE |

राम राममधरोक्ततत्त-

सेखकः प्रथममेव विधाना ॥ ६५ ॥

दशच्रभिः Ba: Mua aafs wats मा राम TUTe अता विधाता भवदर्थं argerwafwefaarery ena रोणकंव यस्य तादृ रामं प्रथमं वदपेष्याऽऽशचं eazy we fafad रस्तलेखमेवाख्जत्‌, wei त्वल्जिग्मा- शाथे Wares रस्ताचराभ्याषमवाकरोादित्य्थः। खण्विवार्चः वा ₹खखेखमिव चक्रे । किम्भूतः । wetter: एतादृब्रनिखा- शसमयंलान्नितरां होना रता ते प्रसिद्धा Waar देवा द्रा दया दचप्रश्तयोाऽषटा प्रजापतय वा येन तादः यवा म अधराः BIB ्र्यधराः war भूमा अवतारितास्ते wa- मतसुरोवारिखूपा इ्रारयादेवायेन सः, प्रथमरेव we- सेखरूपणोन Vas मग तु fata i प्रथममेवाधमेव रामंमतु दितीयं तामिति वा। उन्तमज्जिल्पनिश्धाण्ाभ fe wager ca क्रियते । दोगाः ware तेऽतिप्रसिद्धा Gear खिपिकरा daa cfs ari अलराग्यासेऽप्येवमेव क्रियते, weet रेणः चषटे्टकादिचुणंरूपः पांखु्सेतादृभ्ं । we लेखं शेवादिभाषेति (पा०५।४।५५४) कप्‌ ॥ ६९ ॥

wafes: Ga | “2g

उद्गवाजतनृभादज कामं विश्वमूषण न दू षणमच | दूषणप्रशमनाय समथ

a, | A “

येन देव तव वेभवमेव ॥ ७०॥

उद्वेति । हे ्रज जन्मरहित MATT | TAT रधपु- WY AAMT WTA सकाशात्‌ कामं खेच्छथा उद्धव उत्पत्ति- da भे विश्वविभूषश जगदलङष्कारभृत,श्रच Tat UTS fe जन्म विषये, श्रजस्यापि जन््रविषये दूषणं टोषलणेाऽपि नास्ति। ae पितामरेना्यजेनेत्यन्नसत्छचः afta क तस्तरामत्यन्नः तत्पु- जः खयं HAGA ATA | तथा सयम्यजः कथं जायत इत्या- हार्यं खेच्छामा चविलसितमित्या्रङ्परिहारः । wea हि खाविद्यया संसरति मुच्यते चेति न्यायात्‌ । fee तव दूषणरूपत्याभावादपि दूषणलेशेाऽपि तव AAA: | अथ वाऽ जतनुजा र जस्या त्यन्ति्यकरेव, अरजे हि काग खत्पुजाऽपज एव जातिनामलाद AAS दूषएाभावः। दूषशाभावे रेलन्त- TAME । येम कारणेन ₹रेरेव श्रीराम तव वेभवमेव प्रभाव एव राषाण्णां प्रकर्षेण शमनाय नान्राय wad यत्सरणादि- धरेभवादन्येषामपि भक्तानां दोषा गश्यन्ति तत्छरूपे रोाषसे- weaidisla aagre arefa a न aufefeaqu: 1 अथ च दूषणास्थराखविनाभ्राय तवेव सामयं यतरद ज तवेा- WHT Vat दूषणाभावे am एवेति इं । अय च परण्णु-

wae: उन्तर मे वधचरित। ना ददासि यदि aaa मे यच्छ मोादमपि तं रघुवर | येन रावणचमूयुंधि Fat PUG जगदप्यदशेषं ॥ ७१॥ BABA च पितुरच्च भया च ओरदौयत मदोप्रभवा दिः |

दामे सत्यपि तस्मिन्नेव काणे लं दशरथात्‌ सुखेनात्पद्यसख। अचर तवात्पज्लिविषये दूषणं पनरुक्रिद्‌ाषा नाखि। यतो दूषणादि- रावकाम्भराससविनाज्नाय तवेव सामथ्ये न तु परश्रामसे- व्यच दूवणश्रष्ट उपलच्णपरः | तस्मादेककारेात्पकललवेऽपि का- agra पुनरक्रिदोाषः। एतेनावतारप्रयाजनम्‌क्तं । श्रनुका- afafa पाठे कामं सकीलत्य चयेच्छमित्यथः ॥ ७० ॥

गे ददासोति। हे रधवंश्ानां मध्ये वीर्‌, ईेश्रतम ओर- जनाय त्वं तत्वधियं मापये गिनमात्मतत्वं साक्षात्कारं यदि मे ag ar ददासि afe तं areafa at विशिष्टां बान्ति- मेव यच्छ ददि। तंकं। येन मारन भयषच्जातभ्रान्तिविषा- am यधि मृढा भ्रान्ता रावण चम्‌ र भ्रेषं सकलं जगत्‌ aa ओरामचब्ररूपमपणश्छत्‌। रावणसेनया च मरेन जगद्रामा- mae दृष्टमिति wagers ॥ ७२॥

आ्रञ्ञयति। & sacra भवता महोप्रभवा र्गा द्रपा- येष्लोकोत्यन्ना ओ राज्यलब्डीः, अय च YACHT Tay

¦ wate: समः Sey

लङ्कितश्च भवता किमुन दि वारिराशिरूदकाडगलद्कः ॥ ७२॥ `

MUST जनको क्रमेण पितुराश्चया च अश्नभ्या भिया चमृखं- अनापवाद्‌भयेन च दिदधिवारमरीयत त्यक्ता। वनवामाङ्गोकारा- दाञ्यलद्छीः, जनापवादभयाश्च ser विष्टद्धाऽपि सीता awe, cad दिप्रकार ama: 1 एवं पितुराज्ञाकारो साकप्रवाद- -भोरख काऽपि नाखीति भावः) चावन्यान्यसममचये | तथा वा- रिराज्िररिराशििवाद्दिवारंदिधा चन लक्ठितः किम्‌,अपितु सेतुं बद्धा ममद्रोऽपि खिति Ua तथा रावशादि ्रश्समृदा- ऽपि पराभूत एव। वा चां Tara वा । श्ररिराजिख्च श्ररिरा- fafca वागन्धनाथाद्धाताः fafa वातीति वाः ख चासावरिरा- fag स सकला ठेरिसह tau: किम्भूतः उदकाद्गा जखम- WA WET यस्य यदौीयजलमष्ये लदा स्तोत्यथंः । अरि राजिर- पि षमद्रजखलमध्यवन्तिनो GET यस्य । समुद्र पके यस्ेत्यस्यादकेन सम्बन्धः श्ररिराशिपक्ते तु शङ्कायाः । एतावान्‌ विशेषः खउक्छषटमकं दुःखं Varese wear खडा यसेति वा। उत्छषटमकं HINT दुःखमदकं तदेवाङखिकं येवां ता- TA गलाः कण्ठा यच क्रियार्था यथा तथा कः किम्‌ जवसा न ufra, अपितु सम्याऽपीति वा सागरस्यापि बन्मा- द्रावशस्यापि बधाख एतादश महाप्रभावः WAAR aca काऽपि areifa भावः 1 ७९॥

“ey उनलरने बधचरिते।

कामदे विशिखे खल्‌ नेशं माऽपंयव्लनकजामिति TH | ठेवतादमरणे वरवाक्यं तथ्ययस्छमपुनाहवद स्तैः ॥ ७३॥ तद्यशा दसि TAT THR न RST ee |

कामरेवेति। रसा रावण cme हेतार्देवताश्चरशाभाव- fawa gargart मरिग्यसोति weer वरवाद्यं यत्‌ wai qn खमात्मामं भवदस्तेरपुनात्‌ waxed चकार । दति किं । जनकजां Tai रामाया्पयद्‌दद शं ce: कामरेवस मेा- उगनषकारिभिःवेज्रिखेः we fafgd मा नें तदिरदसन्ता- पवन्नागन्डता मा भूवमिति। सोताप्र्यपंणे कामरे वस देवलात्‌ तद्वाशेर्मरणे वरवाक्छमसत्यं स्यादितोव तामददद्‌ वरवाक्ष- VIMY मानुषावतारकामरूपभवदाणेरात्मानं माजितवा- नित्यैः | कामवाशात्‌ अरोरविमाश्रमाचं लदाणात्‌ तु मरणे संसार हेतु निःगेषकस्त्रषदय दति महान्‌ विशेषा ऽपनादित्यमेन ख च्थते। Aw मायो गादडः भावः। AMAA तत्करो तोति (पा. RIVIRC ATS) च्यन्ताख्छता॥ ७३॥

तदिति । & रघनाथ नामच्ेविजः कथाकेषोरता हतः सेगया afear TATA येन त्स्मात्‌ तव CRNA Was: थत्‌ अस्तं ATH ATT तत्‌ जम्बुक ्रस्रकनाशः ITS चरस

` रखकविंश्ः eat: | <€ ॐ

नामओेषितससेन्यद शास्या-

SEAN यद सो तव WRF ॥ ७४ ॥ सडत्युभोतिकरपुण्यजनेन्द्र आसद्‌ानजमुपाज्य यशस्तत्‌ | होणवानसि कथं न विद्दाय SRST निजद्‌ारान्‌ ॥ ७१ ॥

धिचुम्नि समद्र मध्यवन्तिं were कदम्बं weed धवणलतथा किम इरति श्रपि तु waa awe भवतीत्यर्थः। येन तत्क- रेष अतिशूरो रावणे इतः तेनैवानधव्ौऽधमे दुबंलः wea ऽपि इत दति महत्‌ तस्छ भाग्यमित्यथः । यो ere बलिनं रन्ति तेनेव हीने cde wa dew wer या भवति । ब्राद्धणस्छ बालपुत्रमरणनिमित्तं भूद्राणामविहितधुमपानमधामुखं Bia wage शूद्रं श्रीरघनाये दतवानितीतिरासः | श्रय च WaT SSH: ेत्यरूपं aw: समुद्र मध्यस्ं wea रसति तन्तुर भवतीति anda । नामन्नेषितेति। तत्करोतीति (पा०१।९। २६वा०९) सनम्ताज्िष्ठा i og it

ग्टव्यभीतीति । aaa werdareaat wifrearfy गतयो मीं तिकरः TAMAR TeTR रावण स्यापि मर ण- पयं नतं Weare भयेात्पादनाद्धेतेजाते तत wales Graves Taare uw उपाच्च जुद्रऽत्यस्यका TITS-

सद्धिया भयेन पामरशाकापवारभिया fase: 5 ¶्

tac उश्रनेवधणच्रिते।

दष्टदारविरशेर्वपयेधि-

स्वं शरण्य शरणं स HAH | लच्छमणकूणवियोगकछशाने

यः खजोवितटढणाड्तियच्वा ॥ ७€ ॥

प्रियां सीतां विहाय परिव्यन्य कथं न Kear लष्नितवा- मधि, खश्जित्यं तावत्‌ लयेत्यचैः। ये रावणाय भयं दक्तवान्‌ we esate निष्टरजना पवाद भयेन भ्रियापरित्यागे wea युक्ता | अभिमानान्निजस््नोरता रावणा afer खाकापवा- दभयाश्च सखापि परिग्यक्तति ware: भूरोऽभिमानो Srar- यवाद भीर काऽपि नास्तोति भावः। याठधानः Te दत्यमरः। भोतिकरेति वाख्छोखये टः ॥ ७५ ॥

दटेति। हे अरण्य अरणागतभक्ररचक TITY स लं मम ATG र्कः एधि भव। सकः यसं इष्टदाराणां सोतायाः face एव द्‌ःखरत्वारे्वौ वडवानलः तस्य पयाधिः आश्रयः एवंविधः सन्‌ awe छणमाचमपि वियोगः स एव zat लात्‌ BUTTS खजोविताना मात्मपराणानामेव णा नामाङते- WIV AAG यज्वा दाता ।योऽहि खच्छणएवियागं चमा मदु म्कस्तणवदि च्छामाचेण खप्राणां सल्याज | स Basra सीताविरशानखं कथं साटवामिति क्रिययोारविंरोाधादाशय्ये । यज्वना चाङतिरग्रो छयते। सीता विर दसदमेन जितेद्ियध्‌- aa खचितं । oxfam: अत्मा ated ल कथे खयमपि qa

खश्क विंशः at: | wae

ऋोच्चदःखमपि Tes LA यः स्लोकमेकमद्धजत्‌ कविराद्यः।

स त्वदुत्धकरूणः खल्‌ काल्यं खोकसिन्धुमुचितं प्रबवन्धे ॥ ७७ ॥

तथा मुनिङूपकालकृतसमयभङ्गभग्नप्रतिने TAG TIATUTY- या शरयूजलप्रवेभन तदे Was सति तदिथागमष हमान सत्- शमेव रघनायोऽपि गोप्रतार तीथं Hany खयमपि qare’ प्रापेति युद्धकाण्डात्तरकाण्डरामायककथा | एतेन स्तोवियोा- गदुःखादपि ाटवियागदुःखं दुःसरमिति खचितं! परम- कारूणिकस्वं wound मामपि रेति खचितं ॥ ७६ ॥ areata दैवीवाक्‌ येन wd प्रथममानोता ख ae: waa: कविर्वणंका या वाल्मीकिः काश्चयाः परिरेषया्मध्य रिरसावेकस्िन्‌ व्याधेग ₹तेऽन्यस दुःखं ध्ोकमपि वीच्छ ति- गधग्यानेरपि तस दुःखं दृष्टा vara wa ओआकेन हेतुना, मानिषाद प्रतिष्ठाग्बमगमः wat: ear: | यतक्रो चचमिथुमारेक मवधीः काममेदितं।॥ दत्यादिकमेकं gaan स कविस्लयि उत्पश्नः कस्‌- a यस्य सोताविरदविङलमहानुभावभवद्ंनोत्पन्ञशाक इव कानां सिन्धुः सागरण्डतं चतुरविं्रतिसहसमितरामाय- wey काव्यमुवितं योग्ये प्रबबन्ध। तिर्थग्याजिविषये चाकन

येन We: छतः तस उत्तमपुरुष विषये मदाकाव्यनिर्भाणमुचि- 972

९०० उश्चरमेवधश्चरिते |

विशवःपिठकयातुमनशं THAT AT: |

लवं चकर्थ न शरपणखायाः SHU वपुषा ATA वा ॥ 9F ॥

तमेव । अथ च लया सिन्धुर्वद्धः | श्रथमपि acafew: शिन वषन्भेत्युचितं । परित्यक्बब्वेखङ्गा मृगिरपि वखदणं मां तवाम्‌ । एतादश: परमपरषोाऽसोति Ulery: ॥ ७७ ॥

fora cfs दे cate, इति इताः उचितं जानातियः ख खश्ितकारो लं चतुद्धावतोणएंत्वात्‌ खच्छणएलस्षणेन सोयेनेव वपुषा भूपंशखाथाः अवसौ का त्वे न चकन्तिच, अपितु af ware, wai इति किं fast मुनिः पिता यच्छा, अथ च्च कर्थरहितः पिता चल््रास्हयाऽनया शपन खया are] सकं ल प्राप्तुमनंमयोग्यमिति स्तीबधस्यानाचित्यात्‌ avez एवे- चितः, यतः अकर्णपि्टकाया अकत विल्यात्कौ warts कन्तंयामासिथयेन्येवंविधः समुचितकारौ महाप्रभावोऽसोति भावः । वा carer वा इतीव हेतारिति याजना। विश्वः farmer न चृतसेति (पा०५।४।९५३) कप्‌। भूपंशखा पूर्ववप- दात्‌ सञ्ज्ञायामिति (पा०<।४।१) त्वं TEE anya | नखमृखात्‌ सञ्ज्ञायामिति (पा००।९।५९) डोबभावः। च AUT चेयं WEY ॥ ७८ ॥

रकविंद्यः aa | ९०१

ते चरन्तु दुरितव्रततिं मे

येः स कल्यविरधो तव दोर्भिः | कद्मयादवतनोारूदपारि

WEA इव दानमदेन ॥ ७८ ॥

मवभिः ara: Meu वसयति i त ईति । कंसादितत्त- रैत्यमारणदूपढद्मना याद वसञ्ज्ञा ATTA, अय च दमया नोतिदद्यमया एवम्भूताचामा आदवतनुख, मायावान्‌ कंसादिवं- वनवद्किरूपश्रोरख तस्य ब्रष्णदूपस्य तव येदीर्भिः भुक्ति- मक्तिप्रदेखतभिरसतेरतिप्रसिद्धः कसर्पविटपो कल्पितफणदाम- समर्यं; पारिनातदटक्षः serfs उन्मूलितः । किं qafea तादूश्रकल्ितदानसमथंः काऽपि arqeafa दानमदेन दर्पेण ads: खड Weare C41 ते area मे दुरितानां ब्रततिं wat Zadeh रन्त॒ waa) पारिजातललणमदा- टक कणन समयानां तेषां लतेश्रलते सुतरां सामे । कपर- दावानशदरे स्य च भजानां Twas सामथ्यं यक्रमे- वत्ययः | दागश्ूरा महाप्रभावख त्वादूशः काऽपि arena भावः | सद्यभामया याचितः पारिजातः ox जिलेग्ुखख सत्यभा माक्रणे seas स्थापित इति दरिवंन्नाक्िः । frwfa- wafafafa पारे ख्यारखच्छोख्ठ निक्छंतिरित्यमरः॥ oc ॥

९० SUCATT ALLA |

बालकलिषु तदा यद लाबीः कपेरोभिरभिशत्य ATTA | भाविवाणभुजभेदनलोला- SANA इव पातु तद्‌ सान्‌ ॥ ८० ॥ कणंगक्तिविफलां खल्‌ कत्तु सज्निताञ्जुनरथाय नमस |

बालेति डे ष्ण त्वै तदा रृष्णावतारसमये warty बालकखिषु मध्ये कपेरोभिः स्फरितचरश्रकलेः कला यमुना- wa तरङ्गानमिहत्य तेषामभिचातं रला तानमेकप्रयन्नेना- खादीः wet: इति चत्‌ तत्‌ क्परोभिस्तरक्गलवनं ad उषाहर्ावशषरे भावि करिव्यमाणवाणा सुर भजच्छेदनं तकल weer विलासः तत्छम्नन्धी खजपात इव प्रथममाजेवच्छद- गाग्यासर्ूपमिव WAT पातु TIT । अ्र्षरपङ्खः रजत्वाे are: प्रथमं खरिकादिप्राखिक्तष् पातनं frat 1 तस्ादिभि- रपि काहस्याजवेन कद मा्थंगेरि कादि प्रचितखषपातनं क्रियते सददाणभजाजंवच्छेदनाथे कपंरीभिरभिरश्य तरङ्गखवतं यद- कारि तव VAM SAAR Ta: | कर्पग्याघाते ते तर- yuwecafata बालजातिः। अवतारप्रयाजनश्चोक्रं ॥ ce ॥

कर्येति। हे ष्ण ते नमेाऽस्ह। fararara | a उरसि wat इृनद्रजिग्यक्षा अक्रियस्य तं wa द्राणएाचलानोतविश्रस्धयक- राषधिप्रचेपेण इतं निष्काशितं चरक्रिलचषणं we यस्य तादृषं

रकविंशः सगः ॥ ` ९०४

केतनेन कपिनारसि शक्ति

VI छतवता WATS ॥ = It नापगेयमनयः WIM

at वरेण नितरामपि भक्तं |

मा स थत्‌ सुरवधृस॒रतच्ना दिव्यपि व्रतविलापभियेति ॥ ce

BAA! कंतनेन ध्वजस्यपताकारूपेण कपिना इनृमता शला कर्णस्य शक्रिमाङ्किकं बलं, श्रय च cxont sft फलां कर््ुंमिव aferat याजितो were येम aa नरमाराय- weaqra | या fe ay कमणि शकरः ख तत्र नियोाक्रमचितः स इनुमां च शक्तिविफलीकरणे दृ प्रभावस्तस्मात्‌ कणे्क्रिवि- फलीकरणार्थमिवाच्छुनरये तं खापितवानसोति wagers तुभ्यं नम इत्यथैः । या मम॑ग्डतां उरःस्थितां श्रक्रिं विफलोकरोाति सश्रवणस्थां सुतरां विफलीकरोत्येवेति कलेनोक्रिःःखल care: उरसि afm: श्रमृद्रंमखकादिति WSR (पा०६।९।६२) ॥८९॥

fai रे aw त्वं नितरां भक्रमपि waa भीश्रं सशरो- रेण प्रषारेन war इति विचार्यं कारणात्‌ at ut खगे न अगयः म प्रापितवामसि। इति fei स भीश्मः अनेनश्रीौरेण सुरतं 4 करिव्थाम्रद्यप्र्टति मम ब्रह्मचग्येमिति नियमवान्‌ nae विलापाङ्धीवस्षथा भिया हेतुना दिव्यपि aisha खर- वधूनां रम्मादीनां SCART Al aa इति, भक्रतमस्य वरदानेन

९०9 उन्तरभेषधचचरिते।

घातिताकंसुनकणदयालु- जेनिेन्द्‌ लपा्छनार्थः |

अदं द AISA साश्रुभानुविशसद्विधनेजः ॥ ८३ ॥

यद्यपि तेनेव ्ररीरेण खगप्रयाशूमचितं तथाऽपि aa wits खगप्रापण्ेऽपि न काऽणपयोगस्तन तच्छरौरस्ातितु च्छलात्‌ तच्छरीरं विनाश्च यतः खगेमनयः नतु तुच्छश्चरोरसहितस्व प्रापणे तवाश्रक्रिरिति भावः। यदा भक्ररतितुच्छलाच्छरौीरं विनाश्च मृक्रिमेव प्रापितवानिति इतुः। आपगेयं ward waa दति (पा०४।९।९२९०) ठक्‌ ॥ TR Et

चातितेनि | अरकं सुतेन प्रयाख्येन समरे घातिता याऽकसुतः avatar विषये care: सकरुणएः। तथा खसामर्थेन जतिता जेता रते TAHT LAU: इन्दुकुलं सामवं्ण्तः पार्य ऽच्लन- स्तेन BAT BATU: HATTA वतारप्रयाजनः BARYATA बषः, अत एव क्रमेण ATH: पज्रशाकवशाद्‌ रूदन्‌ भानः Gal: Ta- विजया विशेषेण waa षान भवं कव्येन विधुखन्रः तावेव दक्िएवामनेजे aa एतादृशः लं यथाक्रमं ages WET- खश्च अ्रभ्यगयः, अभिनयेन यगपदनवानसि। परमाथेताऽवि- चमानमयप्यनाद्यविद्याविखासादशिनाटितवानसोत्यथैः। wa- चण्दरयोविष्णगेचल्वात्‌ कंस्य च खरय्यपचत्वात्‌ ATK जाकात्‌ aaa aad, ware च सामवेश्लात्‌ तदधिजये wee

खंकविंशः Bat । ` ₹ ०४

प्राणवत्मणयिराध न राधा- पुचश्रचुसखलता सदशो ते। ओप्रियस्य सदगेव तव ओ- TAA CS WHATS ॥ ८४॥

uae विषसितलात्‌ ताभ्यामङ्कंसुखदुः खाभिंनयेन agaet ऽसोति भावः। चातितेति रेत मश्य न्ताजिष्टा । जेजितेति तत्‌ करोतीति (पा०२।६।९६वा०) खम्तालिष्टा । पारयति tara व्यन्धकेत्यण (पा००।९।९९०) wey तदुःखडखश्चेति दन्द- way: कर्मधारयः ॥ ce

भाति । प्राणवत्‌ प्रणयिनो भिषूपाधिपरप्रेमाण्यद रा- wren गोपिका ae एवम्भूत हे ate ते तव राधापुचः HE: AT अचुरव्णुगरत्धखता ARG TEM याग्या म। रा- धावक्लभस्छ fe राधापुजश्नचमेची कर्ंकारमृचिता, पिठ wena विरोधादित्यथः। एकच राधा मापिका, wre त॒ क्ंपाखनगकारिणी केवन्तंबधूरिति परिहारः fra: free SWAT US वा AG तव Way ब्राह्मएपादन्याबरूपला- ven) श्रय च श्रिये वत्सं पज मजखं आत्म ददि we सदृ गेव उचितमेव, यस्य saw ख तत्परं खवच्सि बदा विभर्ति य॒क्रमेवेत्यधैः | एतादृश्र; खपपातदक Sahay waryY- शभक्तिपरख काऽपि नास्तोति भावः। प्रणयिराधेति fear: yafefa (पा०६।२३।२३४) ॥स्४॥

9

९०१ उश्रनेवघचरिते।

ताक्कापरतनोः सिमकेश-

स्वं दसी किल स एव च शषः । साध्वसावबतरस्तव WH तष्नराचिकरनालविलासं ॥ ८१ ॥

तावकति। डे शओ्रीष्टष् wel लाङ्शधरोा बलभद्रः स एवं अ RGM रेषावताररूपाऽपि बलभद्रो भवागेवन त सख खन्ना भिक cae: | लवं बलभद्रः स एवं शेषः SUT दलो म भिद्यते) “fare sar न चं faa fa ati यतः कायश सम्बन्धाष्जरथा सितक शः धवलितकचः किखेत्या गमे | fare शारो च यदुक्तं ““उव्नहारात्ममः केशा सितरृष्णो ततः प्रभुः” इति । तव इथं तावकी न विद्यते परा उक्छष्टाऽन्या Var: सा तावकी अपरा aaa सब्ब षष्ट सस्वमभ्ति ger: सितकशः खेतकज्रूपा UM तव श्रवतारः श्रज्नावताररूपाऽसा इलो त्वं faa तलद्‌वयवश्रतकेभरूपल्ात्‌ तस्य, स ख Cea शेष tfa at) शेषरूपबलदटेवखलकल्षणाऽसाववतरोा afer: , अतं एव तस्याः लदौीयाया अपरतमा्ेरसा wawiaaw चिकुरनाखस्य कश्रदण्डस्ट विलासं वंयारूणं साधु चया तया घन्ते। श्रति- - भारो बशदेवस्लदियापरतमुधंवशकंभ्र दव भातीत्यर्थः केभ- aria दो्धतधवखलाग्वां जराधवखदीघेक्रसा रूप्यधारणं युक्- मेव । कारणगुणा हि कायं गणानारम्भन्त इति न्वायाच युक मेव । श्रश्रावतारे Tau दति Was श्र RATT: सहज एव

शकविश्ः Ba? | ९०

मतु जरायोगादिति ari चतो इरिर्गिंत्यतरण दति परा- शादि प्रसिद्धिः। Tag कस्य WATE सदृ सुखखदूपा- fad: | प्रकाज्तेन सत्वस्य सितश्नब्दवा लान्‌ arenas च तमसः GUM सितरृष्शो सल्तमोागणद्यात्मका- वेताववतारौ ्भारोन्नारणाथे प्रभुरादिनारायणः Ware भ्रकटीचकारेति विष्णय॒राणस्यसितषटष्णपदस्यायेः । “ary भगवान्‌ खयं"'इति ज्रीभा गवतव चनेन BUT खोलावियदधा- री परब्रष्ोव | “BASE Usha न मे tag म प्रियः" "दति भगवदचनात | बलमद्रस्त॒ अवतारः, रामे रामञ्च रामखेति वचनात्‌, अन्या TACT त्व मृन्तितव ब्यास -तमेगुणम्‌- fia प्रापद्यत, न च तथास्ीति eae तमः प्रधानत्वद- जंनादित्यान्रयः । fafaaw दति पाठे शितो धवलमेचका- विव्यभिधानात्‌। agreed: सम्बन्धी भरितिकेश्रः श्लाम- SASS, हली च धवशकश्रखूपः स एव च हलीति Fa: बख- भद्रः Harare दृति एुराणएदा। ख लरौयधवलकश्रविखासं Wt wey) wee रष्यवर्णलाद्‌ इविगचातिगेरलाच्चथा क्रमश्यामसितनारलमेत्मेशखिकलेनेव warSafaqeafafra- रेख । तावकापरेति पाठः साधीयान्‌, यतः awewericia खञि (aro gigi) तवकारेभर TET च ठद्धिनिमिन्तष्धेति (पा० ६।१।९८) पुंवद्धावप्रतिषेे प्रसक्तेऽपि क्मधारवलात्‌ पुंवत्कदमधारथेति (पा ० ६।२।४२) मरतिप्रवात्‌ VARIA: | अक सरः । पुष्बवत्‌ ॥ ८५ ॥

52

हद उन्तरजैघधचरिते।

इद्यगन्धवद भागवलोषः शषङ्पमपि विभद शेषः | भागग्रतिमदिरार्चिरशओो- QANTAS || ८९ ॥

इरति war इरयागन्दकारी गन्भखन्दनादिषारभं सं वहसि धारयसि agaret ₹ एवंविधरम्यसोरमधारिन Bey AWTS बलभद्र रूपं | अय चं नागाधीश्रूपं faq धारयल्लपि sag उभयविधोाऽपि शेषा न भवसि दति विराधः, अथच म विद्यते जेषः fad fare यस्मात्‌ अणा stu: सकख- जगदा त्मकस्वमिति तत्परिहारः, अथ च बखभद्रोऽणतिष्ट- छारिलाद्‌ इद्यगन्धवडहः, अत एव भागवतीनां सुखीनां गेा- पिकानां ईः प्राणप्रियः। अय च मागवत्या afaact सुखिन्याः रव्या tu: पतिरिति, ओरृष्याऽपि इद्यगन्धन्ररीरं खाभाविकं चन्द्नादिजन्यञ्च गन्धं वहतां भोागवतोनां सुखि- नीनां गोापिकादोमामीश्ः। Kesh जलक्रोडात्ताखितचन्दनकः- पूराज्गरागसम्बनििदद्सारभधारिष्छाः मागवल्याः चातालम- शाः पतिः । कपुंरादिवडलपारभयुक्राया भाग्या वा afr सेतुलार्‌ WHT गन्धवा ATS स चापी arava नथा का पतिः । तया ङृष्णरूपस्ं भागस्य gaa watar: मदिरावत्‌ afe सुखं राति जमयति या are ओ्रोःकायकाज्तियद्य a: | भोगः भ्रेवफणा तत्कायो वाख Ua ae: ETH तस्या ऊतिः अवनं

wefan: aa: | € ०९.

सखाधिष्टामेम cad da माद्यति इथ्यतोति मागग्धतिमती | तथा tue न्मेरिव रुचिरा रमणीया दूवादलश्यामला wt: afte सः जिग्धश्यामखकायकान्तिरिव्य्थः। इरायाः भारल्याः भरियायाः weer वा रचिरा रमणी ओः कान्ति- यस्मादिति वा। तयोरुभयोः सपल्यारपि रचिं प्रीतिं ददान समवतिनी ओः दिखा खश्ोर्यस्येति वा । भागानां का- लियफणानां खतिरैशग्यजनिता दपैः तं मध्रातिताद्च्ीवा। gua पटं । गोापिकादिसम्भोागसुखसब्टद्धिभागण्ति; तद्वान ख चासा wate इरारुचिरश्रीखेति ai wa च बलभ- Tere भागस्य सुखस्य गतिरत्यत्तिरेतः arew या a feu तथा wat रूचिरा रमणोया सरागा arf: शाभा wai बलदेवा fe सर्व्वदा मदिरामत्तः। रय च भ्रेष- Bre भागस्य Gara फणानां वा शतिः सष्ठद्धिः तदान्‌ अतिरौधंमहाकायः सद्खफणासष्डद्धिमान्‌ at) तेन मा- ति सा शासा खभिरःसु धारणेन wa: रचि रातिददा- तीति «faut ओः कायकान्तियस्य सः। तथा रष्णरूपस्वं उष्सम्ती कुमुदवन्धाः wre सम्मन्धिगौ रुचिः भरीतियंस्मिन्‌ सरग्वीद्धादकारिला््र इव सब्व॑प्रमास्पदग्छत CU: | Fat भतं कैरवं wa waar तदिरोधिनी war रुचिः ओय maga cae: इति वा। उल्लसन्ती FACTS वानररूप सखुडदि रुचिः प्रीतिर्यस्य रामावतारे इति ati ve दंहायां बा SWEAT | veal यकिकादतदति मृदः सचमसं

ere BUCaTWTALLS |

Taal सुषुमा किल मौख- स्याम्नरस्य सचिरा तनुभासा |

च तथा बन्धुषु बन्धो वा बलभद्र a eta: Mirae ware सेति वा। उष्षसमी कुमुद तुष्डेऽतिगेषर बन्धा wauz «fe: रीति्ंस्येति वा । swefa कुमुदानि येन स we एव उहोप- Way THIS खः WYATT: कामः तच रुचिः पुचलात्‌ Wires वा । अय च बखमभद्ररूपस्ं, THT कुमर बन्धः SCAT गेारतराकुरुदबन्धाखनश्धसेववा गरतरा fe: कान्तिर्यस्य | SHER कुः Vet यस्मात्‌ तस्करे eed बन्धा अगजे ee र्चिः प्रीतिर्यस्य वा । उत्कर्षेण खसनङुमृरबन्धेः पा््यंणचष््रः wae रसचिर्यस्य । उल्लसत्‌ कुमुरबन्धो उक्रप्रका- रेख प्रदे रचिर्यस्तेति वा। श्रय च भरेषरूपस्ं उजन्नषन्ती कुमुदनाखि aa सुदि Nite उश्रखन्ो wea wae कान्तियंख्य बा । SHIA FATS CLA TanwgwWM, ar- fare वा । CHUTES: Uwe: सुइत्रोतियस्य वा । कम्‌ रेऽपि कुमुत्मो कमिति विशः, गजा कुः एयिवी एथ्वीत्यमरः | भागः Ze बधे ave ्ररोरफण्यामत दति feu इरा वारिसुरण्छमिभारतीषु इति च। अतिः अवतेः किनि ज्वर लरेति (ato ६।४।९०) वख्ापधायाख्च ऊटि। मत्‌ इति are- तेमद्यातेख fafa | मदः इगपधणघणकः ॥ ८६ ॥

रेवतीञ्धेति । Stade: भरियाया x, तथा ₹े काम- पार्पुरक कुः vet त्वा मुदा इषद्ध विभावेन प्रादुभावेन

रकविं्नः at: | ९१९

कामपाल भवतः कुमृदावि- भावभावितर्चेर्चितेव ॥ ८७ ॥

भाविता werfcart रतिः प्रीतिरिच्छा वा we ae भवतः ओ्रीरृष्णतनुभासा कायकाग्धा WAT AIG TATA तन्त॒द्य- स्येत्यर्थः । तव fat: Ararat लकानां रचिं प्रतिं ददाना वा । रेवतीश्रसुषमा चद्धसम्बन्धिनोपरमा शाभा उचितैव किल । आकाशस्य wera उचिरैव। अथ च बलभद्रखस््‌- पलार्‌ रोवतोशद्षमा बलभद्रस्य waa खचितेव । कि- मभृतस्छ। कुः vet तस्या मुख wig आअविभावेन प्रकटमेव भाविनी जिशाकानां रूचिः प्रीतिर्येन । gaze wre आविभंवेन ar) wu चं tadtaray भरिया veut तया डे कामपाख बलभद्र | ए्वौ तस्या मुदस्य दषस्याविभवेन भ्रादुभावेन भाविता सश्चारिता रूचिः प्रीतिरिच्छा वा यख AG भवतः तव तजभासा कायकाग्या नोखस्ाम्बरख्य FAA aa af राति ददाति एवंविधा सुषुमा उक्छष्टशाभा खचिता aa fea धवलवस्तुसम्पकान्नीणं अतिशयेन जाः भते। च्रय चं दे RATS कन्दपपाषक रेवती wega- दानां केरवाणां ्रविकासेन भाविता स्फुरिता रुचिः कामिः Whaat wa भवतः तनुभासा विम्बतेजसखा Tera ware WHA सुषमा परमा शाभा उचितेवेति ध्वमिः॥ ८७॥

ELR उन्तरनेवध चरिते।

दकचिक्षततिरद्ययवादिन्‌ न चयीपरिचिनाध्ववुधस्तं ।

चत्भिः स्ञाकेद्ं वर्धयति ॥ एकति। दे ्रदयवादिन्‌ देतवान्नचरपटादिभेदानामसल्यतया प्रतिपादनेमेकस्ाश्ञान- कारणतयेव सत्यताङ्गोकाराददेतवादिन्‌ लं मां पाडि। कि- a एकेव चिन्लततिः भागसन्ति्यंख दोपकलिकान्यायेन खशिकश्चागप्रवा Vastra मतेन ठु तदतिरिक्तं न किञ्िद- स्ति तादः । अत एवादयवादि जिति योजना । तथा war अपरिज्ञाता ज्ञातस्ताद्‌ शा न भवसोत्यत्रयोपरिचिता मञ्‌ स- मासा वा। नेति vue) वेदचयीगन्याऽपि न wader: | अथ च वेदचय्या परिचितः कतपरिचयः वेद्य परिचिता WAG येन aATTaT वा न wale) eae सखिकताङ्गोकारा- इम्माधम्मभागव्यवस्याया निरासादनङ्गोशतवेरप्रामा्य Care: | अत एव बुधः पण्डितः । ग fe पण्डितं विना वेदादिसव्वेद्‌- घणसमथा अन्यद बद्धः सम्भवति। अय च श्र्रयीपरिचिताऽपि बुध दति विरोधाभाषः। म fe वेदज्रयमजानानस्यापि पष्डि- aa सम्भवति। अथ चख यः पण्डिति -एकमवादितीयं ब्रह्मेति मन्यमानो acral स वेदत्रयों म मन्यतेदति विरोधः 1 वेदा- fet fe वेदग्रामाश्यस्य खीषटतवात्‌ । wa च अदथवादाद्‌ दितसह्लामपि यो नाङ्गोकरोति ख जित्वसष्ां म मन्यत दति युक्रमेवेत्यथैः । तथा माध्यमिकानामपि किञ्चिन्मात्रमतभेरेन बेद्धसिद्धाग्तपातिलात्‌।

mata: aa: | EX

पादि at विधृतकोारिचतुष्कः पश्चवाणविजयो Geary: ॥ ८८ ॥

म सन्लासन्नषद सन्न चाणन्‌भयात्मकं | * चतुष्कोरिविनिक्क्रं at माध्यमिकं बिदुः॥ द्ति। अनिग्यैवनोयप्रपञ्चवादित्वाद्‌ विधृतं farcraa षत्‌, असत्‌, सदसत्‌, तदिलचणं, कारि चतुष्कं प्रकारचतुष्टथं येम, au च जितल्निषेधाज्िरस्तचतुष्टयः, तथा विरक्रत्नादिगम्बर- त्वा पञ्चवाण्ठः कामस्तददिजयो aria, अथ च aT द्त्यस्मार्‌ घञि: वाशब्रब्दः | तं पञ्चसछ्खावाचिनं पञ्चशब्टन awa tae: | या fe चतुष्टयं न awa ख पञ्चापिन सहत दति युक्रमेवेत्यथः। तथा रेशादिव्यवडितवस्तदण्नं देशादि- व्यवहितन्नब्दञ्रवणमतीतजकमखितिस्मरणं परविकलश्नानमविथ्ा- सितारा गदेषाभिमिवेज्ास्यपञ्चक्ते्रचयः, अणिमादिसिद्धिखेति acim ज्ानप्रकारा wea स aviary 1 वेदानुषारि- fava: परागता देवा WATS अरणं गताः, WeUT प्रसा- fear नाराचशे बुद्धरूपेणावतीग्यं carafe वेदार्चेग्वख्याव- चिला बेद्धमतमुपदिदेष्, ततस्ते देवानां sat: सम्प्रा इति, अत एव चेतदोयमतपरिभाषयेव स्हतिरकारि। परिचिता ऽब बधस्ल मिति पाठे मेति पद्‌ भिल्ला लया वेद्यो म

* चतुव्काद्ेति पाठान्तर | 9 श

९९४ उन्तरमगेषध चरिते |

तच मारजयिनि त्वयि सासा- तक्‌ व्येति रखिकात्मनिषेधो | एष्यत्रष्टिरपतन्‌ सुरदस्तात्‌ पुष्यशस्शरसन्ततिरेव ॥ Se ॥

परिचिता म खौषतप्रामाश्या 1 अणविरोधे। तथापि बध wfaau: परि चिताध्ववुध इति पाठे चयीपरिचितागां वेदि- कामामध्वजि art qu: पण्डिता न भवषि, अ्वेदिकमागेमेव जानान TAG: Wor hi

तचेति । तच afesqaarved arecarferafeaare मारजयिनि कामस 89 यि शणिकता, ea चिक स्वात्‌, तथा आ्आ्ममिषेधखच, ““समगस्कंग्ियजन्यमीखपीताद्चाकारसवि- कक्पकनिर्विंकश्पक वासमापहितचिक्छन्त fata, तान्येव से तयन्ते, मनसा संयागेन ज्नानम॒त्पञ्चते, TTS E एवात्मा न तु नित्थोऽन्वः कित्‌" ट त्थादिप्रकारेण सबव्वभा वानां चणमाचाव- स्वायितां मेराग्यञ्च सखदशनाक्रसमाधिना साचात्‌ gaa सति पष्यश्रस्तस्व AAG CTI Aa TTA SGT सुररस्तात्‌ पष्य- sfetaraq अतिबले हि wat भोतानां करादायुधानि- पतन्ति। कामाऽपि लत्तो भीतः, पुष्यशरख तथा च तस करात्‌ ववद्धयेन पतिता पुष्यरूपवाणपरम्परा शणिकतात्मनिषेधा षा- चात्‌ gata afa विषये grant पुष्यटृष्टिरिवापतदित्यु्े- चा। कामेाऽपि रेव एव पुष्यटष्टिम चमे Va: 1 ये हि लाको-

रुकविंशः eat | eve

तावके डदि निपात्य naa मन्थेन दृढधे््यतनुचे । कुण्डनादतितमां कुस॒माना-

जक चभिचमुखतेव शराणां ॥ ८० ॥

रं वस्तप्रल्यलगाचरं करोति यख कञ्चन विजयते aare- परि 2a: quate: क्रियत canfe श्ञातव्यं॥ ८ i तावक द्ति। मन्येन दृढममे्यं धर्मेव तमु कवचं wa afvaraa इदि मगसि wy च वचसि gir अरान्‌ निपात्य नितरां years यथा तथा पातयिला दृढत- मुचल्वादेव अ्रतितमां कुष्छगात्‌ AMAIA: कुसमरूपाणां weet कजं मित्रञ्च येषां तानि, eve वा मिचादि मृखानि येषां ते भग्रलादि ्रकलितम्‌खा स्तेषां भावस्तत्ता खचोमृखताप- रित्यामेन इ जतुल्यट्त मृखतेयं weg war दूढतनृने fe पतिता वाणः कुर्डिततवा दुन्तमृखोा भवति । WNT: भ्ररल्वात पे agar wren, ददानो Gage aaa इदि fa- पात्य नितरां geatiea तेषां पष्यरूपा्णां शराणां कता- कारमुृखता जातेत्युत्मोपमा वा। विकसितानि warts छचतु- खानि भवन्ति अथयचक्तरं कायाकारिलात्‌ सखदमेवनतु Sag यथा तथा कामध्ररा ्रपि लड्धुदयस्य जिवापका एव जाताः, न ठु at जेतुमश्रकन्निव्ययेः। एतादश जितेगियः

काऽपि नास्तोति भावः। निपात्य era क्यप्‌ ॥९ ° ॥ 9 $ 2

९९६ उश्तरनेषधचरिते।

यत्‌ तव waa विधिरास्ये MAT चरति ASAT: | त्वय्यशषविदि जायति wes:

सव्वैविद्‌ वलया शितिकण्टः ॥ ८९॥

थरिति। विधिः तव ववि स्हतिविधा बङभिराेमवैः wad ave यय्‌ चदि चरति प्राञ्चति नानाप्रकारेय॑दि दशनं करोति तत्‌ aga चतुरि वशगनिपशानि आआस्यानि GG वा तादा भवेलान्यः। Wa च तवदशंनाविधा यस्माशा- OC sraifa तस्मादेव हता्त्राष्याख्छानि wefa चतुराखा भ तु खनायग्यास्यानि धस्येति विग्ररेण watre: | आस्यागाश्च- ae सत्यपि तत्रार्थ गोरवाभावात्‌, wa तु ओारवसङ्गावात्‌ तथेवे च्यत Laws लदोयस्हतिपरत्वाद्‌ ब्रह्मणा साक चयेऽेवं कोल्तिरजनोति भावः । तथा wat ररः लयि बुद्ध एव शअरशेष- विदि wag जाग्रति सति सर्व्वविदं सव्ब॑श्ञमात्मानं We स स्वै विद्रुवस्तन्तथेव,पर गणस्यात्मन्यारो पणेन रतुना sage भिति- कण्ठा Tepes: मतु कालकूटभक्णेम नोलकण्टः लत्‌- स्पद्धिंतया लाकचयेऽपि महेशस्य एवमपयणेा जातमित्यथंः। ज्रह्ममद्ेश्ाग्यामपि सकाशात्‌ aaa परमपुरुषः स्मब॑न्नखेति भावः | अन्यस्य ययाऽऽत्थस्हत्या सव्व॑ज्ञसन्निधोा खष्नया मा- fast भवति ॥<९॥

श्कविंशः सर्मः। ९९७

YHA कलयता APY कालं SAMUI करवालं | कल्छिना ट्‌ शतयं न मम कलर

त्वं व्युदस्य द शमावतरेण ॥ ८ ६॥

grasa कक्किमं सोति i धूमवदिति। त्वं धूमवत्कालं करबालं Uy यधि Se: सद युद्धो कलयता धारयता कालं SYST करवालं BY धूमवद्‌ धृममिव धारयता वा। अत एव Wart कर्यशिखिना प्रलयकाखानखर्ूपेए SE x4 Sar: पापिनसेषां वा, केच्छप्रायाणां वा, एवम्भूतेन कर्किना कख्िसञ्न्ेन दशमावतारेण हला मम रञ्रतयं दश्रावयवकां HS पापं ae निराङ्रु समृखमु्मलयेत्यर्थः। wa च यः खयं करको सोाऽन्यकचछं विना्रयतीति विराधः aferwee विष्णगामलात्‌ तत्परिहारः । चे च्छकस्पश्िखिनेत्यवतारप्रयो- जनमुक्रं। अरन्तस्य AYA: खयं यशं, थागोयातिरिक्रा दिखा, परस्त्लोगममश्चेति जिविधं कायिकं oes, ward, पेश्न्यं, शसम्बद्धप्रलापद्येति चतुविंधं वाचिकं । परद्र वग्रदणेच्छा, पराजिष्टचिन्ता, थेव परेषु राषाभिध्यानञ्चेति जिवि ar- wa. दति दशविधं ad) wea ओाचधघ्राणजिहापाणि- पादपायुपसमनेजन्यं वा दब्रसु मासेषु भवतीत्या, गभ- वास्षलक्षणं दुःखमिति वा। wer पापाश्चये पापे, इति fae: wean

९१८ उन्षरनेघधचरिते।

दे दिनेव यशसा थमनेोन्यीं पाण्डुरेण रणरणभिरशचः। विष्णना जनयितुभेवताऽभ-

न्नाम विष्णुयशसश्च सदर्थं ॥ ९३॥ स॒न्तमद्यमयेऽध्वनि दन्ता-

चेयमव्नुनयशेोजुनवोजं।

देहिनेति। हे afer विष्णयश्सस्तन्नामकस्य जनयितुः पितुः विष्णुरितिनाम भवतेव aaa छवा सदयं साख यमग्डत्‌ । किम्भूतेन भवता । रणरेणभिरचेः पाण्डुरेण धवलतरोण अरी- रधारिणा तथा दुषटगवेषणाथे salt अमता विष्णुना व्याप- केन विष्णुमञ््ञकन च पाण्डुरत्वाद्‌ व्यायिल्वाख देहिना ्रौ- रधारिणा anda यथारूपेणेव विष्णाव्यापकं यभा यस लया परेणेति यावत्‌ । तस्य तव पितुनाम सान्यमन्व्नातम्रायमे- वेति भाविन्यपि श्चतवद्‌पचारः। श्रतीतकलियुगा वतारापेखया अभूदिति fae at वा। पू त डन्थादिवन्तन्नामामृत्‌, लणु- पपन्ने तु सा्यकमभदित्यथेः Wes ॥

सन्तमिति दन्तात्रेयं Gia we दन्ताचेयनामानं लां नमि । किम्भृतं । अद्वय मयेऽध्वनि अदेतमार्गे एकाक्यवादे सन्तं वन्तंमानं । तथा WTS Adare यश्चो यदजं तख वीजं मूलं । पूव्यं कान्तवोर्यंणाराधिता cursa:, तव यथे लाकत्रयव्यापि भविब्तोति at दत्तवान्‌। Ta दति

रकविंशः aa: 4 ELE

नामि यागजनितानघसज्क्लं त्वामलक्कभवमेचतमेोके ॥ ८४॥

भानुखनमन रद्ध जय त्व Caaf ees ATT | इ दइनन्दनसपक्षमपि at नोमि anew निदताकंतनूजं ॥ ८५॥

पाठे WIAA एवाश्लुनटक्षखषस्य वीजं । ठ स्यो त्पत्तिर्वींजादेव युक्ता | Gat wat धवलं यथा यख एवंविधोऽ्व्लुनः कान्तं TAP वोजं । तथा यागेनाष्टाङ््यागेम जनिता उत्पा- दिता मायादिरादिव्यारमघ दद्यपरा asa aa act fe VaaTAAT VANeaafa ISN BAT) Baars: wow- चध्वजमदाखसापुचस्छ राज्ञा भवमोाहा ममतादिरूपः संसार- Ie: स एव तमोाऽन्धकारः तस्य विनाश्रदेतुलादकस्तं। यागा- पदेश्रेन तच्छ मे इं चिच्छंदेति युराणक्या॥<४॥

एवं दभ्रावताराल्िवेष्यं भहछतिशयेन पनरपि कियतस्ता- नेवावतारान्‌ जिविक्रमं हरिर बालमुङ्खन्दश्च सङ्खेपेण च- ठरविंशरतिक्नाकेवकंयति । भानुद्धनुमिति। ₹े विष्णा भामुदखधन्‌ं खर्थपुचं सुगरोवमभण्द्य बालिनं इला aay तारां aa दत्वा राञ्याभिषेकदारा Bara aay TARR रामावतारेण VAT मारिनोा Cana THA TT बालो येन स लवं रामा जय SHAY वर्तस | न मस्याऽसीव्य्थः। तया मो हृष्णावतार wy

ERe उत्षरमेवधचरिते ।

वामनादषानमादनुजोया-

wi चिविक्रमतनूष्टतदि कः | वोतहिंसनकथाद थ बुद्‌

कलिना CAVA नमस्ते ॥ ९६ ॥

TRAE were eae मित्रभूतं wa एव निरता मा- रिताऽकंतन्‌जः कर्णी येन तं arafa नामि स्तामि। अपि- भ््दाद्रा ममपीत्य्थः | SAT THAT AAT निहताऽकंतमजे aafa ati यो भानुद्कनुमगुगृकाति स निषताकतनुजः । कथं । तथा या इतेष्पुचः ख इन््रपुजमिचं कथमिति विरोधाय ऽपिशब्दः । निगमा दयाल या हाया स्तत्प्या रा मष्टष्णावतारयेो ख भेदार्‌ विरोधपरिहारः । एतादूम्विरुद्चरि तलाद्‌ दु विज्ञेयः, परमपुरुषेाऽसीति भावः॥ <५॥

वामनादिति। रामहृष्णे वपित । दे विष्णो अ्रशतमात्‌ छखतमश्ररौरार्‌ वामनाद्‌ वामनावतारादनुपखात्‌ fafa- क्रमस्य चिविक्रमावतारस्य तन्वा शरोरण, चिविक्रमावतारर्ू- पया वा AMT Wart Arar feat aa we लं जीयाः, सब्वात्कार्घ॑श वत्तं ख । चिविक्रमेति सम्बुद्धिवा। तथा वीता frau fearaar भ्राणिबध्षवान्ताऽपि यक््ादेवन्भूताद्‌ बुद्धावतारात्‌, Wy पञ्चात्‌ afer द््नमावतारेण कला इतं मारितं कलिमलदूषितं समस्तं प्राणिजातं येन तादृश्रविष्णा ते तुभ्यं नमः। या WE- तमः स तन्‌रूदिक्ता वयापकदेहः कथं । त्या चख वीतददिखन-

` रुकविंणः सर्गः। ERE

at चिविक्रम one पद्‌ ते

किं लगन्नजनि TBAT |

कि प्रदज्िणनछृद्मिपाशं जाम्बवानदित ते वखिबन्धे ॥ ८७॥

कथाः स एव दतसमसः कथमिति विरोधः। श्रवतारभेदोम परिष्टार इति ara: | वामनचिविक्रमै वंति nee ti मामिति। ₹ fafawa लं मां onthe, तया गगनव्यापिनी wafad ते पदे fae खगम्‌ मल्तचमालामध्यवर््ती शशाम- SU राङ्रुपानद जनि पादरकिकेव जाता fai एतावद- तिमदच्छरौरं तं । यस्य चदरणस्थाने AAMT राः उपा- नदिव जात card: | साऽपि श्यामा चरणे च लगति। तथा भदश्िणनं प्रदक्षिणास्थं पञ्चदश्मृपचारं कुर्वन जाम्बवान्‌ SIT ब्रह्मावतारोा afeauafafad ते qv afaord WATS ATH Casa पाशं बन्धनरण्लुमेव श्रदित रन्त वान्‌ fa या fe कञ्चिद्बद्मुपक्रमते ag केनचित्‌ पाशा faa यद्यपि देवेन च वलिवोम्बन्धमेव प्रापिता न तु रञ््चादिबन्धं तथाऽपि लाके बद्ध दति प्रसिद्धिवश्रार्‌ बन्धन व्दच्छलेन कविः पाश्ब्दं wag । जाम्बवान्‌ किल तदा जिविक्रमस्य षाडशापचारपुजामहृतेति प्रवादः। अनापि fa- विक्रमो वितः । बन इति पाठे ठन्नादन्धेखतर्थी। ते tae विशेषणं । war इति पाठे तस्मादेव सम्बद्धः con

5x

९२ उक्र तेवश्च्ररिते।

अरं चकरवपषाऽव्लुनवाडन्‌

या लृनात्‌ WANS VTS |

तेन किं सकलचक्रविशने वाशाबाड्निचये ति चिं ॥ ८ ८ ॥ पाश्चजन्यमधिगत्य करणा-

धाश्च जन्यमसुरानिव बश्च |

अदडधंति। यो MAAN भवाम्‌ Weg खमे area वः खरूपं यस्त तदाकारो VT wa सदस मण्नुंनबा- कन्‌ श्रोप्रमेव wears चिच्छेद । तेनेव भवता कलेन qa न चक्रेण gcuarein faqe fee aergcarsfrea विषे खाकथिवमाञचम्येमञ्चति fa, sft gq a त्राति अथ च faaufa किमिति arstfa, पि a ada तत्‌। येन पष्य eau बाङखदहखं fad तेनेव य दान्वस्छ arwaxe fea म fefafed we तच क्प्तश्रक्रिलवादित्थथः | चेन च अरङ्धरोव whe बाङसरसं feud तेन समये wae ary- ave fad सुतरां न fafafwafaad: | परष्एरामश्ण्यो वर्धिता ॥९य८॥

पाञ्चजन्यसिति। दे fat लं वामकरे पाञ्चजन्यनामानं syafung war तथा अयां जला्वां जन्यन्त्‌ उत्पाख कम्‌- खवद्किणकरे छत्वा श्रसुरान्‌ ganas इति ada प्रतिवद- wai एति far इ रेता ्रयेतमाऽबि अयं we: चि

wafiet: eit: | 28 चेतनाश्च किल पश्यत किं ना- चेलमोऽपि मयि मुक्तविरोधः॥ ९८ ॥ नावकारसिलसदनमासे ओफलदिपफलंशाखिकयेव |

विषये anfatra: किंग, afa ठु apefatre एव । किल यस्मात्‌ पाञ्चजन्यतवे सत्यपि श्रपाञ्चजन्यलमङ्गोकरो तोति ययं प्त । यतेः सचेतनाः खं चैतन्ययुक्रा as कस्माक्मयि विषये विरोधं कुरू्ेति। अचेतना अपि मयि विराधं नाचरन्ति किमत भरणभोताः wag, तस्नाखयि विराधं araregs शब्दत एव विशेाधाऽथंदयेनं तत्परिषशारः। wu वा अ्ररेतेन एव मजि मुवि धः west, युयं ठ Sea: ख mente विरोषं माऽऽचरथेति ्रङ्खवद्धं वताऽपि याव॑दचेतनाश्न gal तांवदि- रोधा न व्यज्यत cf अरय च श्रचेतनोाऽपि wet मयाऽपि HATTA सचेतनास्हु WFITA भवन्तः कथं वा मयाना- avy, aft तु awa मारयियाग्येवेति वद्षीत्ध्थैः । ्रधिगत्य च श्रधिगत्ैवेति पके सम्बन्धः अचेतनेऽपि मयि मूक्रविरोधः fa न पश्यतेति ari श्रपामिति aarat waft (ate 2121. ७९) वंति षष्ठौ ॥ ९९ ॥

तावकति। कमलया Gayl Baa पञचपष्यफलमयी नाखा वनमाला य्धिस्तस्िंसावकारसि ओफलस्ख विंख्वदर खस्य

दविफशभ्राङकयेव फलदययक्या इसका मखन्ना खयेवं खीय- 9x 2

९२8 उन्तरनेवधचरिते।

GIA कमलया त्वदजसख- सपशाकणटकितयोत्कुचया च ॥ १०० ॥ त्यज्यते न जलजेन करस्ते

शिकत स॒भगभ्ययमिवोशवेः। MTA नयनायितकिम्बः

सेवते कुमुद शासकरां एः ॥ १०१॥

ते। किम्भूतया frat तव wore अनवरतं स्यं आद्धेषखोेन कष्टकितया सश्चातसाकल्िकरोामाञ्चया, तया उत्कुचया च उल्ञतपीवरस्तगया च । aa feaarat माखा पद्किविंखलसति तच सकष्टकया पलखसहितया च विष्वभ्नाखया Brad | तथा- जपि waanateatfefagar खल्या वि्चिष्टविष्वश्ा खयेव स्यीयत इत्युपमा वा । शाखिका । we दति we दति वा (पा०्५।२।८्५।८६) कः॥९००॥

त्यजत इति । जलजेन MEATY च पद्मेन ते करः कदा- चिदपि न त्यज्यते सशरङ्खचक्रगदापद्मलात तववेव्यर्थः। तजा Wal उथ्रत्यन्तं सुभगण्डयं लत्करकमलरक्रिमादिसाभाग्छ भिक्षितमिव। wexaat fe विद्याप्रा्भिदतुः | तथा कुमृद- हासकराः कैरवविकासकारिणोंऽ्वे यस्य स चन्द्रः, गयनायितं मेजमिवाचरितं विम्ब यस्य aun. सन्‌ त्दीयवामनयनीभ- wax: परमं निष्कलङ्लवादि त्वन्मुखसेभाग्यं भरिकितुभिव त्वदानमश्च गरं खेवते। अनयोः सेभाग्ये पद्मचग््यारद्यापि

wafaa: aa: | e2y

ये दिरण्यकशिपु रिपुमुश्चे-

रावणश्च कुरषौर चयं च |

दन्त दन्तमभवंस्तव योगा-

से नरस्य च SCY जयन्ति ॥ १०२॥ केयमद्चभवता भवता र

मायिना नन्‌ भवः सकलस्तं |

नागतमिति इच्यते, पाञ्चजन्येत्यादिद्चाकनयेण मृखप्रृतिरेव विता । मयनायितेति शओआ्रलारक्यङन्ताज्िष्ठा । हासकरति ताच्छील्ये टः ॥ ९०९. ॥ :

य दति ₹े विष्णो ये तव क्रमेण ATE ara च दरः सिस्य च तथा नरस्य ओरामचन्रस्य Ut: GANAS च तथा मरस्य WAT दरो; Brew च संयोगा serfua fre fecaanfod eat तथा उशेरिपं रावणं दनुं तया उच्चै fry करूवीराणणा भीश्नादीनां चयं समदायं way अभवन्‌, ते तव मरस्य रेख यागा जयन्ति स्व्वात्कंण aaa न्त ्राखर्यये । अ्रवतारचयेऽपि नरहरियागावखम्बनाद्यागः संदेषा BAM TN Vor i

केति हे विष्णो तव दयं पुराणादिषु दृश्यमाना we भवो ART Ga aryMsgua, तत्ता हरिहर मत्तता काऽप्यपम्न ्राख्यंकारिणी। मायिना भवता देः मुखात्‌ प्र- गति चरणपर्यन्तं ्ञामलादि तत्तद साधार णचि यक्ता,

ERE उन्तरभेवधचरिते।

शेषतामपि भजन्तमगशषं वेद वेद्नयनेो हि जमस्छां ॥ ९०३॥

WEE च धवखलाद्यघाधाररूचिक्रयक्रता रैदृभ्ी Vara तव माया श्राञख््यकारिणीत्धथः। अय च केषं ्रपि तु अन्‌- Fada गमु यस्मात्‌ लवं सकलः समये भवा AEN: | श्रय wxsarafear a मरेशः खतग्छमृन्तिः ख त्वमेव । तथा च खकलभवरूपस्ताद्धं भव्ररूपता विरोधादयक्षा। श्राञचस्वंकारिले $प्ययमेव Qa: । शरि हरात्यकता ख अवतारा रमिति । अ- वतारभेरेन तु विरोधपरिहारः, भवतं ca श्ङ़भवताका BUSY इति वा । wa च तवेयमह्धंखंसारता काऽपि तु दिरद्धा चिजरूपा वा । यतः सकलः समग्रः कलानिरवयवेः ae qwiarry भवः संवारः, sufawalr वमेवेति वा। fe यस्मात्‌ वेदा एव नयनानि we सः सक वेदाथैनिखचय- Tenaga जम खाकरयां teat watuaaat एयग्ड्ततां मजन्तमपि BRIG ATV mas षेद जानाति । सभ्ये वि- wad जमदित्यादिश्रुति्टतिभिख्तव चरा चररूपलप्रतिपाद- मात्‌ त्वयि सकखभवत्वं युक्रमेवेत्यथः । fa पुनरि हरादिचि- जरूपधारणं | अथ च Rese विष्णोरेव मूर्तिः, ज्नमातां मजति स एव कथयमथ्ेषाऽनन्ता न भवतीति ख दविराषः, वया- सामरेण तत्परिहारः ॥९०२॥

रकविंशः aii: | ९ २७

प्राभविसदग्‌ दग्भवगस्ा- गक्तियुक्तिमिचमाविच नावत्‌ | नापरः स्फुरति कस्यचनापि RATATAT समाधिः ॥ ९०४ ॥

पाम्भवेरिति । ara: पराक्रमैः पृष्येजापाजिंतेः netfee Cafe: उदगदग्भवस्स उत्तरो ्लरस्य संसारस्य WAT वा गु- #्ाद्रयनाद्धेताः आत्यन्तिको eaten: अविद्यारूमयो वा मेख cae waar amido: प्रात्तिरिति यावत्‌ । तखाः विरता wiawng तलव्छुरुतदुष्कृतरूपककाजेना व्मुलसद्धा- कात्‌ संसारानिटको कथं नाम सूक्तिः सम्भवतोत्यादिभियुक्रि- भिरनुपपद्यमागतायां तावज्निखंयेन सत्यां cla एष्येप विषये क्यचनापि वादिनः त्वि समाधिञिन्तेकाश्चे wit: सम्ततागुचिकनगं तद वधू परि इत्य अरपरोाऽन्यः समाधिः परि- हारः fagrred न aria प्रकाश्रते। waa यद्यपि मुक्तिविहतिसथापि तव ध्यानादिदारा प्राप्तपरमात्मरूपवा- WATTS च प्राचोगतन्तव्लस्माजितकषेणां समूखमुग्छूलनादि- दागोमन्यकष्मानारम्भे प्रारभ्धकश्शा मोागारेव रयाननेष्कम्य- wg क्तियंज्यत एवेति सर्बषामपि वादिनां तवष्छमाधिरोव िद्धा ग ced: । मुक्गि तुस मेवेति भावः । न ताक्त्‌ स्फर- तीतिवा॥९०४॥

exc उन्तरभेवधचरिते |

अऊद्खदिकदलनां fecara:

fa तनु इरिदरीभवनाय।

fara तिय्धगभिने नृद्दरित्व

कः SHAY नन्वनुयोगः ॥ VOW It

ऊदधति। ₹े विष्णा लं दरिशरोभवनाय अररिदरयार-

पि इरिहरयोाभेवनाय इरि इरमन्त भवितुं war दिग्यस्िन्‌ तदू डंदिक्षमेवम्भूतं दषम विभागे VATA Tt तम्‌, डिःप्र- कारं fa किमथमकार्षोः, रि दरम्‌र्ीं चरणादि मूं प्नं तन्तदिष्द्च्रवादिधारणेऽघाभागमारभ्या द्धंभागप्यैन्तं किम- यंमकार्षीः | मुहरिल ta तिखंभ्िभा गमेव किमिति नाकार्षी- frard: | चरशादेवारभ्य देवतावणेनस कन्तुः य॒क्तलादूडंदि- eqn । यदि च इरिररतनुं लमू्धदि क्षविभा गमकार्षी सि नृदरिले च नरहरीभवितुं तिययेग्यया तचा किमित्यभिनः विभक्रवाम्‌। कण्टादधोभागे मरत्वेन ऊङ्खंभागे सिंशतलेमेव तिर्गग्दिक्षविभागं किमित्यकार्षीः। दरि रत्र ca ऊर्वदिक्षवि- भागमेव किमिति माकार्षीरित्यर्यः। एवमाशेपदयं खयमेव प- रिदरति। ननु भा विष्णो qa at नु लां प्रति ्रनयोगः प्रस्नः कः, पितु न IMIS WHITH श्राक्ेपः। समथा fe खेच्छथा यत्किञ्चित्‌ करोति परं किमर्थमेवं करोषोल्या- लेपाः खम भवतोत्यथः। मन खलु परतन्त्राः प्रभूधिय दति न्यायेग SRA तथारूपं करोषीति भावः, wa “fT खरनरदरिवणंनं | ऊष्यदिक्ेति awa कप॥ ९०५ ॥

रकाविंशः सगेः। ere

आप्तकाम Sale बिजगत्‌ किं

fai frailty यदि निग्भितमेव |

पासि चेद मवतोय्े aS: किं खात्मनाऽपि यद वश्यविनाश्यं ॥ १०९ ॥ जाङषोजलजकोस्तुभचन््रान्‌ पादपाणिददयेक्तणवृन्तीन्‌।

शआ्आपेति। ₹े araara अवाप्रसकलाभिलाष विष्णा a जिजगत्‌ किं जसि । यदि fafaiada तरिं मिष्रयाजनमेव fa fafa यदि चेदं खाद्ममाऽपि यदवश्ं fare खय- मपि भिञ्चयेन संहरणोयमेव तहिं मृष्वारं वारं तेन तेन रूपेण mata जन््ादिक्ते मण्यगग्धय दरं जगत्‌ किमथे पासि च। aga विनाश्यं तत्कोऽपि नहि ara खयमेव पाखयति प्रयोजनाभावात्‌ | छष्टिपालनसंहारान्‌ किमथे करे षीव्यर्यः | अज्रापि कः खतन्त्रमित्यादि पुष्ये एव परिहारः । ब्रह्मादिरूप- सबमेवेति भावः दृष्टप्रा्भिरमिष्टनिटृन्सिखेति इयं प्रयोजनं सर्गस्य | ततख tanta श्रनिष्टनिटन्तेरम्तभावं मन्यमानः ओरी- इषं ्राप्तकामेत्येव सम्बुद्धि मृतेति We ॥ ९०६ ॥

आकवोति। असिसखिलादुल्थिता गिगंता लाखा खभाव- तद्चपलाऽपि rete: यथाक्रमं ABA च जलजं पाञ्चजन्यश्च AGRE WKY तान्‌ पादे पाणो wea Kaa as ठत्ति- र वख्ानं येषामेवम्भूतान्‌ परिचितान्‌ शमुद्रौकाश्रयतया खह-

5 ¥

९९० उ्षरभेवधचरिते।

उल्िताऽगसलिलात्चयि लाला

ओः स्थिता परिचितान्‌ परिचिन्त्य ॥ १०७॥ बस्तु वास्तु घटते न मिदानां यक्रनेकविधनाधविरोधेः = दि ~ सः ।

वासयच्जातख्ेहान सुद स्यि विष्णो परिचिन्य विचाय्य दृद्व च त्यि fam ओः चाञ्चल्यं परित्यञ्य वयि नि्यावखिताऽ am) किं जाङव्यादयो लच्छी तव रेवां Fale, Carex: परमपरषोाऽखीति भावः oo

दख्िति। & far घटपटादिवस्हजातं are: ofa न्थिभिर्ुकतिहतेन्यायेयरनेकविधेवेडप्रकारेव धेः साधारणदू- wa: तथाविपैः ब्रद्मादेतप्रतिपाद कष््वौपनिषदाक्यवेपरोत्य- खूपैरसाधारणदू षर यदा अनेकविधानम्‌ भिन्नान्‌ चटपटा- दोन्‌ बाधन्ते इति नैकविधबाधाष्ठथाभूतैविरो घें तभिरिद- मख्माह्धिन्ञमिदमस्माद्धिल्लमिल्येवं विशेषणत्वेन प्रतोयमानानां facrat arg ्राधारो मग चटते न प्रयुज्यते किन्तु अ्रभिन्ल जरह्माडई तमेव चटत Tare: | तरिं भेद प्रतीतेः का गतिरित्यत are तदिति। यस्मादुक्ररे तुभिभद सखदिशिष्टं ag वा न घटते तस्प्ादनिग्ीच्यागाद्यविद्याखूपेण लदीहितेन aefeaatta- व्व्वनोयलादिमा अतिप्रसिद्धेन ल्दोहितेन वा acer करटणा वा विजुभ्मितः प्रकरोग्तः कता वाऽविद्यमानेऽषणारोाष्णलेन भ्र- हछाचितः घरपटादिषख्पा भेदे यस्य तादृ शमेव तदब्ठजातमि-

wafea: aa: 1 | 3९१

तत्तदोदितविजम्मिततन्-

डद मेतदिति avatar ॥ १०८ ॥ वस्तु विश्वमुदरे तव दष्टा

ATR किल टकण्डतनूजः |

wa awe प्रामाणिकस्यार्थस्छ निरुकतिरमिंग्व दमं निखिताक्िः। श्रभेददशेनेोक्रयुक्रिशतबाधात्‌ तन्तच्छरुतिविरोधा्च तत्ततो वस्तभेदाभावे प्रतिभासमानस्य च ice ferxafgacm- माण्िकिले सकखमिदं जगद मिन्ञमिति अवण मननादिकमेष स्चातमभवत्‌। WAT सव्वदामन्द घमस््मेका न तु लरदतिरिकं fafefafa बाधःखमरेतीति त्वनिशंय इति भावः। एतेन तत््वमसीत्याद्युपनिषद्याऽपि सङ्गुहोत दति Fe येकरेति सम्बन्धे sai युशूषकर गन्यान्तरात्‌ सुधिया wee विस्तरभयादच न खिखित॑ं॥९०८॥

afefa किसेत्यागमे ह विष्यो areas: मा क॑ण्डेयः वाद्यवत वाद्यो चिजगति यथा वल्लते तथेव तवोदरे wart विश्वं जेखोक्यसम्नन्यिघटपरटादिषब्यै aq Ter fatcufas एकजेवादरे इयारपि ख्ितलाद्‌विविक्रम्‌भयं पृषे वहिरकख वक्मानलार्‌ विविधं खात्मानं न विविश्चन्‌ अ्रनिञिग्वम्‌ वदि- खरो याऽमृररं प्रविष्टः सकः, ay पुव्वेमेवोदर THA sx इति भवन्मायोपटंडितलादिरेषेणाजानन्‌ ख कतमे इसारन्तर्व-

हिखरवोमंष्ये क इति विवेक्रमशङ्कुवन्‌ सम fader) मायाबा- 9%2

€2R उत्तरनेवधशचरिते।

खं विमिश्रमुभयं न विषश्च निर्ययये स कतमस्वमवेषि॥ १०८ ॥ ब्रह्मणास्तु तव शक्छिलतायां

मद्धि विश्वमथ पल्युरशोनां

बालतां कलयता जठरे वा सव्यथाऽसि जगतामवलम्नः ॥ Ve Il

war भवम्‌ निवासेन सादरं प्रवेश्य तच लाकजयं NTR माक इडेव शास्य वजक्ञाच्डमेरविनिर्गतः स कतम इति लमेवावेषि जानीषे मान्य Ta: । wafafaerar हरिवं्रारेव न्ञेयमिव्यलं। बा- SHH CSI Ss लमेवासीति भावः | द्रा TS तवोदरे ary weal वस्त FET माकंष्डेयो जटरख्छेन Veg विभिभ्रमुभयं खम- जानम्‌ सन्‌ freer स कतमेाऽनेकब्बवतारेषु wa at art fa- जिष्टस्तवावतार इति लमेव जानीषे नान्यः कञ्चित्‌ at जानाति खप्रकाश्रलादित्ययं इति व्याख्येयं । कतम इत्यव बहनां जा- तिपरि प्रश्रे डतमच्‌ (पा०५।३।९ इ) ॥ ९०९ ॥

ब्रह्मण इति। स्थावरजक्गमात्मकं fag ब्रह्मणः परमात्म aera तव शक्िरूपायां eraweqrat लतायां इष्टेः प्राक्‌ WE Tat) Gs: प्रागमृक्तंन्ह्यणि विश्वं Maa ईति पुरा- णाक्रेः। तथा च वक्मायाखतायां fag atid) श्रथ खष्चा- wat we विश्वं agwe श्रहीनां पत्युः tre मृद्धं व्तेतां। प्रलये च संहारा areal aaa कलयतेाऽङ्गोङ्ग्बेतः

शकविंशः aa: | ERR

watsrafe सरिदङ्गा- वथमूलमुरसि स्फुरति A | कामदेवलमपि WIT

ब्रह्म मुक्तिदमसि खयमेव |1 222 It लोलयाऽपि तव नाम जना ये

गछते नरकनाशकरस्य |

तवेव जठरे WE समस्मा खामित्येवं सर्व्वथा सर्वप्रकारेण ल जगतामवलम्बाऽसि। वा समृखयार्थः। एतेन रुटटिखितिलय- wT तमेवेति चितं चरत्यपि afer पाठः ॥ ९९०॥ धर्मोति। ₹ विष्णा uve प्रथमपुरुषाथस्य वीजं प्ररो इ- कारणं सलिलं यस्याः सा सरिद्‌ गङ्गा तव WET चरणे स्फुरति भ्राभते। तथा WIE दितीयपुरुषार्थस मुलमादि- कारणं Reale स्फुरति। तथा कामरूपदेवतं कामरूपस्‌- तीयपुरुषाथाऽपि ते प्रसवः छृष्णरूपस्य तव प्रदुखरूपतया पुच- eran एवेव्यथेः। तचा मुकरिदं च तु यपरुषा थ॑ग्लमोाल्दान- समथ ब्रह्म परमात्मरूपेणेव लमसि चतुरविंधपरुषा्थ॑रेतुतया धम्ाथैकाममाक्ाथिनां लदुपास्ेवोचितेति भावः॥९२९॥ cart afafefe: qa: भगवलामसङ्ीर्तममाहावये वरयति । खीेखयेति। = विष्णा ये wat मरकष्यभामासुरस्य माशकरस्तख्ट, श्रय च पष्यक्नाकलान्िरयनाश्रकारिणस्तव नाम राम विष्णा cariqesat सद्धेतपरिदहासादिम्रसङ्गान्तरङ्-

ERs BUCATTALa |

तेभ्य एव ACHR भो-

स्ते तु बिभ्यतु कथं नरकेभ्यः ॥ 29> UI BANA न व्चनिपाताट्‌ मतिमति sala भक्तः |

पया Wea विखासमाचरेणापि गते उशारयन्ति aw एव ल्न्नामयाहिभ्य एव सकाल्वात्‌ पातकियातना खागग्छते मंहारौ- दवादिनरर्कर्भस्तत्कदटरंका तदधिकरण वा भोतिरचितायोाग्या तेभ्य एव तेभयं प्राप्तुमुचितमित्यथः। ते तु नरकनाश्कारि- भवल्लामग्राडहिणः लोणपापा नराः पमः ATH: सकान्रात्‌ कथं माम fray भवं प्रावन्तु अपितु न कथञ्चित्‌ । तदुक्र ओीभागवते। साद्धेत्यं पारिहास्यश्च ri रेखनमेव वा । वेक्ुष्ठमामयदणमभेषाघरं विदुः ॥ इति । खलोलयाऽपीत्यपिश्वब्देनम ये बुद्धिपब्य भवन्ञामजपमेव | afar तेभ्या नरका विभ्यन्तीति faq वक्व्यमिति कितं, मरकीर्भारिति कर्दरक्णाः waif (पा०२।२।६५) षषी प्राप्नावपि भीरिति सम्पदादिल्वात्‌ fafa ख्यधिकारविहित- त्वात्‌ स्तीप्रत्ययल्वे कर्ढंकरणयोारिति (ae Rane) कन्तरि दतीया NAR It ग्ल्युरेतुखिति । ड विष्णो लयि विषये war जनेऽनेकषु ग्ट्युरेतुषु मध्ये व्जनिपाताग्यल्युकारणात्‌ सकाच्राद्धीतिं ना-

रकविंशः aa: | ९९५

यत्‌ तदोच्चरति वेष्णवकण्ा- ज्निष्ययन्नमपि नाम तव द्राक्‌ |! VV II Vass प्चिनि क्रियमाणे मन्दिरोद्र इवावकिरा य ।

Nfa भयं प्राप्तुं योग्या न भवति। यद्यस्मात्‌ कारणात्‌ तरा वञ्जपातखमये तस्य वेष्णएवस्य कण्टान्निष्रयन्नं निरन्तर इरि- सखमरणाभ्यासबलेन तस्मिन्‌ काले विशिष्टमुद्यमं विनापि तव ओरामहृष्णादिमाम ga waaetfa निगच्छति aqy- faqrarate सश्चातेऽपि तस्मिन्‌ समये उक्ररोत्या नामाचा- रणसद्धावात्‌ AAA AT मेक्तप्रापेः पनजंग्माभावाग्बुल्योभयं वैष्णवस्य ना खोति भावः | BIA, मध्ये अन्यापेक्षया दार्‌- णात्‌ स्ल्युरेतर्वखनिपातादपि खुकान्रादेष्णवा भयं मारति, अन्येभ्य माहेतीति किं वाश्यमिद्यर्यः । तसा कूल्युसमये वेष्ण- वकष्टाज्जिष्यृयन्नमपि तव नाम द्राक्‌ निगेच्छति। व्याच्रा्यने- कवु aay दरिख्मरणादेव aque नास्तीति waa se- रति Gaanarararay तङ्भावः॥९९३॥ खरणमाहाक्यमाइ। सर्वग्वयापोति। & विष्णो सर्व्वथा मनेवाङ्खायनियमाद्यनेकप्रकारीर्निधु तपा पतया श्रएचिनि we ब्रह्मापिंतफलत्वेन बन्धककवरदह्िते वा क्रियमाणेऽपि भविनां संसारिणां tafe मगसिये अन्चानप्रमादङूता श्रवकरा रागा- दिरोषा उद्भवन्ति तेषां राषाणां भवतोाऽम्द्तिभ्यानं ver

end उन्तरनेषधचरिते।

उद्भवन्ति भविचेतसि तेषां शेधनोभवदनुसमृतिधारा ॥ १९४ ॥ शसम दाद्यविषयेऽपि विशेषे रामनाम तव धाम गुणाना |

धारा VATA ओाधनो ल्षाखनदेतुनान्वः कित्‌ । afa- faa मन्द्रिदरे Zea ta यथा पनः प॒नमाजेनेन विर- HS क्रियमाणे BZA ये टणरजःपश्चाः नवा नवा उद्ध- afer तेषां ओाधनी सुश्माजंगो भवति तयेत्यथैः। भवदनु खति- ta चिश्षद्ररद्धिसम्पादनदारा भेष्कम्यैषम्यादनेन मोाचरेतरिति भावः | भुवीति पाठे चेतखछेव भवि खाने इत्यथः । Tas HUA QA) सद्धरोाऽवकरखूयेत्यमरः ॥ ९९४ ॥

UAT मामान्तरापेख्या THATS माहात्यमाइ। अ्- स्दिति। waa गुणाः सन्तीति विश्रेषाकारेण fate? wa- दादीनामन्नानामविषये बुध्यगाचर त्यपि तव waaay मध्ये रामेति नाम गुणानां धाम स्थानं | यद्रा ड राम तव नाम गणानां स्थानं | अश्ञातेऽपि faae कुत एव तजिर्णी तमि- aig श्रथापत्तिं प्रमाणयति | अनन्यथा तु waded न स्यात्‌ तदि ननु जनुस्ितयेऽपि जामद्म्यदाशरथिबलभद्ररूप जग्मचयेऽपि भवतेव कस्माद्धेतोः waey पीनःपुन्येन वा रामरामेत्येव माम waafy aylad । अनेकजग्मसखेतख त्येव Garcia तवाणेतत्‌ प्रियतममिति ज्ञायते । तस्माद्रा-

रकविंशः ar: | ERS

अग्बवन्धि भवतेव तु RET

SUM नन्‌ जनुस्तितयेऽपि॥ ११५॥ भक्तिभाजमनुण्द्य दशा मां भास्करेण JR NAAT |

अपितेन मम नाथ न तापं

लोचनेन विधना विधुनासि ॥ Vee I ल्धन्यन्नदरदभेवदाश्ना-

मसि डा विधिनिषेधमयों यः।

मनाम गृणगणस्ागमित्यथापस्तिः | तथा च शिवेनापि राम रामेति रामेतोल्यादि पाव्वतीं were ९९५ ॥

भक्रीति। डे गाय लं भास्करेण queer दकिणया rm तवयि भक्रिभाजं मामनुग्टद्म मयि प्रसाददृष्टिपातं wert बोततमस्छं गताज्ञामं कुर्‌ | प्रसाददृष्टिपातनाम्‌ मम सकला- मष्यविद्यां fanaa: | खर्येण च तिमिरं fatwa तथा मयि श्रपितेन प्रसादनिहितेन विधुना weedy वामलेाच- नेन हत्वा मम विविधमपि तापं न विधनासि न दूरीकरोषि, afa तु निराङ्व्विति काकः । VEU ख शोतललात्‌ तापन्ना- न्तिः क्रियते एवं स्तुवन्तं मां प्रषादद्ष्या विलाक्य रतार्थ- कुम्बति भावः ॥ ९६ ॥

ख्यन्िति। ₹े खामिन्‌ योऽद, सच्ध्यावन्दमादि कुयी- दिति विधिः, ब्राह्मणहननादि a कुयथादिति निषेधः, andy

9 2

९९८ उन्तरनेषधचरित |

दुक्षंभ॑ स तपसाऽपि गिरोव ल्ग्मसादमदमिष्छरलव्नः ॥ ९९७ ॥ विश्वद्धप छतविंश्च कियत्‌ ते STRATE शदि ङु ।

agut भवदाज्चां जुतिखूरतिरूपामहर हः प्रतिदिनं खद्यन्नति- क्रामन्‌ यत्‌ Saar त्वयोपदरिष्टं aq करोमि, wey कन्तं- afaaufed तत्‌ करोग्येवेति लदा्वां array अस्म्‌ वक्तं । w कष्टं, अनचितकारौ सोऽहं महौयसा तपसा Tw aM- सार we: प्रसीदेति fata भार्थयमाभःसन्‌ अलज्जा निर च्णाऽख्ि। या fe एकदाऽपि प्रभोराज्ञां atria शाऽपि कथ- fea arfanere wat wag कदापि arearat न करोति wonrsta भवति argqray yarcfawefader एव । अत एव Taree प्रसीद प्रसीदेति भावः | aes न लाकति ब्टोनिषेधः (पा०२।३।६९) HAVO ॥

विश्वेति । & विश्वरूप सावरजङ्गमात्मक, तथा रकूतविश्व खावरजङ्गमकारिम्‌ विष्णो, अदं ते तव वेभवाद्भुतं सामथ्ाति- अयजन्यं ATT वा आख्ये Wer परमाशणरूपे इदि मनि किथत किं परिमाणं ge, पित ्ाधारस्याल्पोयसनादा- Baw च aviary सब्वैवेभवाह्ुतमणे इदि धारयितुं न ध्रा मत्ययः | यद्यपि ते सामथ्यं महत्‌ तथापि कियद खयमेव धारयामोति वा यक्रमेतत्‌। ware दरिद्राऽकिञ्चनेा अजनः

wefan: aa | ete

चेम नद्धति कियन्निजचोर काच्चनाद्विमधिगल्य दरिद्रः ॥ ११८॥ TESA स दरि प्रति Ga "्ातवासिततमः समपादि |

काञ्चनाद्धिं खमेरुमधिगत्य प्राय स्फुरदुरुखुवखंग्रदचाभिखाषा $पि सन्‌ waar शक लोग्डेते अरश्यकजोणें मिजचोरे खये वस्ते किथत्‌ fa परिमाणं ta गति बधराति, रपि व्यमेव गन्धो बभ्राति असामथ्यात्‌, तथा सकखगणव्थगाभिषाषे wate साम्याभावात्‌ frat गुणवणना हतेति भाव xf ga- पखद्दारः ॥९९८॥ इतोति। स wer हरि प्रति दत्यक्षप्रकारेण sala प्रसारं

सम्पाथ्यं दिविधसमाधिमध्ये सम्प्रश्चातास्येन समोधिमा तच व्रासिततमः अतितरां वासितमनाः तदेकतानः समपादि जातः, अत ठव Waray सम्प्रञ्लाते ध्यानबल्वेम विलाकिते arerma दिष्णार्विंषये sia: tee: way सदृज्नानि याग्यानि कश्माणिं आ्रानन्दवाष्यमोतनत्धादोनि wig an re थस खः। यदुक्रं भागवते |

wer सुभद्राखि रयाङ्गपाणे-

surf aarfe चयानि ara |

watf aati acdatfa

गायम्‌ fauwat विषरदसनङ्गः॥ इति। 9 2

€ 8 ° उन्तरजैघधचरित।

भावनाबलविलाकितविष्णोः प्रोतिभक्षिसदृशानि चरिष्णः ॥ १९८ ॥ विप्रपाणिषु saat वसवर्षँ

पाचसात्क तपिठक्रतुकव्यः।

एवं ware प्रतिमादिखाकारध्यामेन faa साचादह- तेति भावः । विष्णारिति पाठे भावनाबलेन विलोकिता विष्ण- येन सः, अत एव प्रोतिभक्रिसदृ धानि चरिष्णुः, विष्णप्रीत्यथ भक्तियोम्यान्युपडारादीगीत्ययैः । ध्यानखमाधिदिंविधः खम्य- WASNT । स्येयध्यादभावयुक्रः साकारध्यागसमाभिः सम्प्र्ातः | सन्बित्छवे धभेद विलापेन निराकार खप्रकाञ्नपर- माणलकचणात्मसासाव्यध्यागसमाधिरसम्य्ज्ञात इति यागन्रा्तं ॥ ९९९ ॥

विप्रेति। एष गलः प्रः सन्‌ अरणं भोजमश्हं परविवेश, wae श्ृप्रवेजिगे जातिः। कि्मूतः। विप्रपाणिषु we नित्यदा- मसम्बन्धिवसुगेणतिखदहिरण्यादि वर्षत्येवं्रोखः | तथा पा चसा- wa विद्यातपात्रतयुक्रपाचभूतब्राह्मणाधीनं दवं रतं पिटि- क्रत॒कव्यं नित्यओराद्रूपपिदयश्ञसम्बन्धि कव्यं येन। तथा wa सा कागरेवपूजादिनित्यश्राद्ध तत्कमानुष्ठा मजन्येन पुष्छेन पुष्या- दिना च दरिहरावभेदबद्या विष्णुजिवषश्ूपनारायणं परि पच्य त्धिंस्तदपंणेन तं uftara भक्रिगघः सम्‌ नमस्कारं छवा नित्यश्राद्धान्तत्रह्मापेणं रला माजमा्थे we प्राविशदिति

रकविंशः aa: | € 8

शरेयसा दरिद्रो प्रतिपुज्य

प्रह एष शरणं प्रविवेश ॥ १२९० ॥ माध्यन्दिनादनृविधेवेसुधासु्धाप्रए- राखादिताग्टतमयेोदनमाद्‌ मानः।

भावः | WIR द वपते इत्यमरः | पाजसादेये चाचेति (पा ५।४।४५) सातिः ॥९२०॥

भाथ्यन्दिनादिति। स वसुधासुधांप्शंचनद्रा नखा मा- ध्यन्दिनान्‌ मध्यन्दिने विधेयादर्‌ face vam पञ्चमाय- निर्वपणानन्तरं आखादितः अग्डतमयन्राकद्धपादिव्यश्जना- दिगा ware ओदगस्तेन भ्राखितण्डुलगप्रभवैरमेन wer मादमानः, ararfat अरग्टतमय ज्रादगा येन, अतं एव मोदमाना WHATS इष्टतमः, एवम्भूतः सन्‌ प्राचं यज भेम्बा सह परिहाखविलासं aaaty wi) wa च argue WATT प्राश्यं कयमिल्युक्रलाकास्यराजप्रासादात्‌ पुष्य दिकस्थं सवित्रे चिचरलेखययुक्र मह्ुतरूपं वा । तया अद्युखचलात्‌ wararare अविदूरिता निकटा वेजयन्ता मरेषप्रा- खारा येन तं वैजयन्तेन as वेश्माचणं प्रासादरूपं waa गिजरुचीभिः खोयकायकान्तिभिरखलश्चकार । भाजनं रला तं प्रासादमारूढवानित्ययैः । existe उदयन्‌ ्राखादिता- ग्टतरूपेणारमेन मादरमामः सधापृक्चादनेन मादमागः सुधा- पृऽहुतरूपं प्राच्यां वन्तंमागलादुशसन्िडितवेभयमतं प्राच्यां

ERR उत्षरमनेवधच्रिते।

प्राच सदिमविदू रितवेजयन्त

वेश्माचलं निजरूचोभिरलश्चकार ॥ १९१॥ भमात्मजाऽपि छलदेवतभक्तिपजा

पलयो च भुक्तवति भुक्तवती ततोऽनु |

वक्षमानमचखमुर या चं निजकिरणेरलङ्रोति । wa च feafafa विराधादाश्य्ये। wer fe मध्यन्दिने वक्लमानं मध्यन्दिनसमयानन्तरमस्साचखमेव रुचिभिरखङरोतिन तु आच्यमचलं । अयं तु चण्डा मथ्याङ्ानन्तरमपि प्राच्यमखलमव- अकार त्याखय्यमित्यथेः । विवखानिति पाठे पुव्वेवदन्यत्‌ | आ- खादितं aaa ग्टहीतं यदम्डतं जलं तद्रपेणादनेन मादमानः खथीऽथेवन्भूतमुद याचलं निजदीक्षिभिरलद्रोति । अथ च GAs मध्याह्कागन्नरमस्ताचखमेवालङ्ूरोाति नतु प्राञ्च मखङ्रोाति। अवं त॒ खय्यैः प्रा च्चमचलमलद्धुतवाजिति fey fame. । are खलिगिष्यादिना (पा०२।२।५९) fafa खगिदचामिति (पा०७।९।७०) मुमि Gan ९९९॥ भीमेति । तता गखप्रासादारोहणानन्तरं भोमात्मजाऽपि तस्याङ्गं अध्यास्त । HEH wat गेयादिदेवतानां wat षाडगपचारपला चथा । तथा पत्यो च भुक्तवति सति खच- मपि भुक्षवती। WATT AVTNTE अखङ्कारबाङल्येन aisfaatt गोारवं तेन अल समक्गं यस्याः खा खषणनाङच्येन अतिभरा यथा वा वणभरमपि seared अतिग्टदी

Cala: सगः | ५४९

तस्याहमङ्ुरिततल्यरिरिसुमध्य- मध्यास्त भूषणभरातितरालसाङ्गो ॥ VSR It

तामन्वगादशितविम्नविपाकचच्छोः UE शलाटुपरिणत्युचित्छदस्य |

तदशाकान्द गतिवा | AEWA | अङुरिता सम्यगदिता तत्प- रिरिष्छा भेम्यालिक्तनवाञ्छा we तादृशा मध्या मध्यदेभे अस्य । उक्रविगरेषणविश्चिष्टा edt verre acy समुपावि- ufefa भावः। श्रि समृखयायंः 1 पत्यो भक्रवतोति पतित्र- | ताजातिः। परिष्डद् मध्यमिति पाटान्तर fea we afy- Wreararfafa (पा०९४४६) THAN ARM

atfafa । काऽनिर्दि्टमामा श्रतिसुन्द्री area aa at भेमीं WAP a पञ्चात्‌ श्रगात्‌ जगाम । कीदृशौ। ATS Qaeda wet करवारिरुरे पाणिपद्म वरम्तो । saa | RE आत्मना वा सुवखदि घटितलात्‌ पश्चर सैव वा मूत्तिं शेान्दग्यं पश्चमिव wat पञ्चररूपेण वहन्तीति सम्नन्धः | frapra कोर ख्य । अभ्रितस्य भकषितस्य पक्षस्य विम्नोफलस्य वि- पाकः परिणशामस्तद्रुपा wade अरतिप्रियभुक्पकविम्नोफलमेव तदोयचश्चाकारेण परिणतमिति यावत्‌ तादृशस्यातिरक्र- चश्चारित्यर्थः। तथा wed सर्वथापि were ्रपरिपक्तं यत्‌- किञ्चित्‌ फलं भुक्रविम्बोफलमेव वा तख परिणतिः अतिनो- खता तद्या उचिता तद्याग्याखत्तुखा अतिगोखाः eat:

298 SUTCATTACA |

वीरस्य काऽपि करवारिर्रे TAN सेन्दर्पष्मिव पश्जरमेकमासी ॥ ९९३ ॥ कूजायुजा बडलपक्षशितिन्जिसोन्ना

UE कुङपद पदार्थमिथेऽन्वयेन ।

wer यस्य । wants श्छामानि भखितानि यानि फला- wife विम्बीफथान्येव वा यदोयच्छदाकारेण परिणता- मौति ura) argwe अतिहरितपलद्ध रक्रचश्युलवं गील- way जातिः । पाटिवश्कादिपश्चरादिधारि्छाः सस्या अपि नायिकानुगमनमं जातिः। भोजनानन्तरं पाटितद्रुक- सारिकादिश्रब्दानां ara च wate मुत्धादिवोकण्ठेन च क्रीडनं राश्चामपि जातिः। आमे we were स्यादित्य मरः ॥ ९२९॥

कूजेति। एका सखौ पिकेन कोाकिखेन सह उपललिता वातां मैमीं अन्ववक्तंत अगुखक्ीरत्य जगाम । किम्भूतेन पिकेन । Fore मधुराव्यक्तेन शब्देन सह आत्मानं युगक्रितीति युजा awa Hews GSAT: | तथा बला शयाम्‌ werut शितिमा ewe तस्मिन्‌ सीखा अवधिग्डतेन अत एव विशेषेण कुरिति पदस्य AU तदर्थस्य तत्पदवाष्यस्छय Varawreqa ष्व मिथ अन्यान्यसनम्बन्धेा यच तादृक्षेनेव Waamgrat कुकपदयोागि- त्वात्‌ छृष्णतमलाख अमावास्ाविषये कुषपद पदाथंयेोस्तारा- eerie यावत्‌। अमा वाख्छाऽपि छष्णपच्ब्म्नन्धिनी मयादा

शकविश्ः ae: | ९४९

निग््धतस्फरिकद्प्डकवर्तिनेका तामन्ववन्तत पिकेन मदाधिकेन्‌ ॥ १२४॥ शिष्याः कलाविधिषु भौमभुवा वयस्या Fon ग्डदुकणनकग्णि याः प्रवणाः | रासोनमेनमुपवोणयितुं TM गन्धव्वेराजतनुजा मनुजाधिराजं ॥ १९५॥ तासामभासत कुरङ्गदशां विपच्चौ

किञ्चित्‌ पुरः कलितनिष्कलकाकलोका |

भवेति | अत एव हक्ृबम्दवाश्या चं। तचा fade तिरं कर्ठतस्फरिकदष्छकः wary: ay after शितेन तयां wisn मरोग्मन्तनेव्यर्थः।॥९९२४॥ | |

fat cf. चा भोमभुषोा der वयसा समः कला- विधिषु चतुःषष्िकलखाकन्बेसु विषये tar एव faar:, तथा धोशाया खदु कणभककंणि AVTMTST व्यापार WITS गन्धव्वराजे MAGIA तनुजाः कन्याः AWS: WATT waa एनं मनुजाधिराचं नलं उपवीणयितुं व्रीणचेपगातु अथुः प्रापुः ॥ ९९५॥

तालामिति। तासां कुरङ्गदुजां विशावसुश्रन्यानां विपे गोष्ठा wren sage । किन्भूता । किञ्चित्‌ पुरः षत्वे प्रारम्मखमये Alwar wera निष्कला ग्मीरमणख खर शरति-

avfanmrfaatatiea stam छक्छमधुरा अब्महरागवि- © ^

९१९ उश्लरनघधचरिते। भेमोतथामधुरकप्टलतेापकष्डे Nal प्रथममप्रतिभावमोव ॥ ९२९ ॥ सा WMI RATA भेमोतुलाधिगतये खर सङ्गता५ऽसोत्‌।

BIT अया । wa Wares भेम्यास्तथा अगिवेचनोयमधुर- STIR: SSAA उपकण्ठे weatfag war: पर- RATHER hid प्रथमं wITa अप्रतिभावतीव प्रतिभारदितेव अष्टषटेव । अन्याऽपखधिकविद्स्छ ITN द्रावितं गातुं वा अष्ट लादश्ष्दः सन प्रथमं मन्दमेव भाषते गायति वेति सङ्गोत- विद्याविदामियं जातिः । प्रथमं गायमानाः ATTA काकथीमा रचयम्तीति काकस्यादिसङ्गोतन्नास्त्रादेव गन्तव्यं । काकलोकति ग तदेति कप्‌ (पा०५।४।९५द) अब्दएयितं अन्दवेरेति (पा ० ३।९।९७) WSU ९२६॥ |

खेति। सा विपञ्चीष्टतागामखिखानां गोतनुत्धादि चतः षष्टिकखानां मेन्दग्यादि गणानाश्च यना बाङृ्पस् मी खा- मद्धता ममो तखास्लाधिगतये खाग्बप्राप्तये खयमपि पुब्वा- क्रप्रकारेण ATEM खतो भेमोखरतुख्यलप्राप्तये यत्‌ खरैः वादिभिः सङ्गता सम्बन्धा आसोत्‌ । wa च मन्वा ag घाम्यप्रा पतये खर खा च्छन््ाभिखां गताऽभूत्‌ । अशे विपश्ची तं मै मोसाम्य खाच्छन्द्याभिखावखलणमविन यमल्युन्तमा वमाननमेव परिवादं खाकमुखे qe रषं प्राक्‌ पद शत्य प्राप्य । अथ

uafas: aa: + € 8७

ह प्रागसावविनयं परिवादमेत्य

सोकंऽधुनाऽपि विद्धा परिवादिनोति ॥ १२७ ॥ नादं निषाद मधुरं ततमुष्नगार ` MPAA SHAH AC |

च परिवादं वीणावादनसाधनं तद्रपमविनयं oq श्रधुना- sxe यावदपि ara परिवादिनीति विदिता ea परि- वादयोगात चरिवादिगील्यश्चापि aa दत्य्थः। यच वोणावादनसाधगयु्ा | SIT Baraat वीणा परिवा- दिनी) भीता भयानि प्छतीति न्यायेन पुष्वैमपि Gra दर्ता प्राप्ना कनरपि SHAG पुरात्‌ प्रागरूग्ये Sarat wE- मामेव श्प्रतिभावतीति प्राचीनच्नाकायेरे ततया arrays परि- वादः कल स्यादोणाकवादरनवस्तुनति विश्वः ॥ ९२७॥

नाद मिति । safawat कुलं वंन्नसब कुश्चरः अेष्टस्तस्य TSU शअभ्यासभाक्‌ समीषवन्तिनो सा at वीणवाद्यशूपा निषाद खरेण मधुरं श्रव्यं गाद्‌ STANT उद्रीणवतो। fazer शतः खश्ुतोनां दाविं्रतिश्चतियुतानां षडजादीननां aly arz- प्रान्ते कम्बः कम्ितखरो यया, wa: we स्ुतिभिर्यया तथा agfa वीणाया एव उपरितनभामे कथितः खरा यया, Ng समयाङ्गुखिं संथोगाद्धि भिषादखरेो जायते तादृषी atl छतः सश्रतीगां दा वि्षतिविद्‌ं सङ्गोतन्नास्तविद्‌ां मृद्धं

कम्पा ययावा। बया fatwa करचापलं नानारूपं आ्ररा- 6 ^ 2

९४२ ऊ्रनेघधचरिते।

BAA बोशा बिविजकरलापषललमाभजन्तो ॥ ९९८ ॥ ara सारमसखिलं किमु वल्ञकौनां

AR श्रदुखरमसजि न कण्डमालं |

डावरारादिक्रमेख अङ्ुखिप्रान्तस्यर्शवन्रेन वादकपाकिचाञ्चर AQVVAAAHST TAA ATSS आ साम खेन भजन्तो जिषा- द प्रधानं शअशितादिमङ्रूगोतं प्रकटीचकारेत्यर्यः। कव | रम्ये रमी इश्िनीव। साऽपि अवनिश्त्‌ पर्व्वतः कुलं an उत्प्ि- wrt we ताद्‌ शपर्व्वतभवस्त दसिश्रष्टस्य राजसम्बन्धिनेा वा हस्तिनः समीपवस्िंण्षे carer) तथा जातिखभावात्‌ रतः संश तिन्रिरःकष्यः awegfat: HQT यथा AUT नानाप्रकार शरण्डर ण्ड ताण्डवं भजमाभा सती ततं निषादश्च गज वदति दति भस्तप्रामष्छान्निषादसखरेण weet नादं उड्भिरन्तो | चायखभाग्भव्स्ोयपि पाठः | सम्नेरमीति शम्बकशंवारि- त्यबि (पा०२।२।९) इखदन्त्ारित्यल्कि (पा०६।द।९) आतिवाचित्वात्‌ TT ॥९२८॥

Wala) WHAT awarat वीणानां अखं अण्तरं art Hew wee सस्या भेभ्याः कणष्टनालं darcy: किम्‌ म waft न ad, पि तु waa सारमाइत्य तदीयं RST इषं, यतो Seat सकलवीणाशारगिभ्धितत्वादेव भे मोकण्ठख्छ मधुर तमत्नं जातमिश्छर्थः | यक्ञारेवं Ala हेतुना

शविः uh | ९४९

AMAL तरलभावमवाप्य TUT

Pra न काणममुचत्‌ किमु वा TAG ॥ ९९८ ॥ तहम्पतिश्रुनिमधुन्यथ MSTA

PUAN अगुरतिंस्छ़टवणेबन्धं |

इतभारतयेव wat Nacsa acaurd wear मन्दश्ष्टलमवाण Wret किम्‌ uferaas वोणाखयेषु खरवि- अजिरूपाखु weary विष्ये कोणं वा सोलाधनुःखद्भा- कार वोणावादनसाधनं खत्‌ मामुचत्‌ | एृहोतसारोऽन्याऽपि निःसारतया अगमीराग्तःकरसतां प्राप्य We: खन भअखथेषु wey काशं कुद्यभागदवसंयागसानं न म॒ञ्चति | पुष्कणच््छि- Te वीणारणष्डस्रोऽतिगन्मीरः wyatt भवति मधुरतरं वोणा कणति -खोति भावः। वीणाखरापेचया भेमीखरय्या- िक्यमेतेन खचितं वौणादष्डस्य सच्छिद्रलेन निःषारलेा- wear) वीणारिवादमे काणाऽखेकटरे्ा wea चेति विश्वः ॥ ९९९ ॥

तदिति। wa काकच्ुद्धिरणानमरं गन्धन्बेराजकन्यामां Wor तथेदन्पश्योः Bart कणर्मां मधूनि श्रब्टततुख्यामि भेमोगखप्रियद्ठतिकारिणीर्नां eae: ज्ञाकाम्‌ तथा तेन प्र- कारेण अतिस्फटो waa: तन्त्ीविजिबद्धाचरविन्याखे यसि खूद्यजा AUT गमु: । यथा येन प्रकारे वस्मलां भूमा रतिङ्‌- पाया मेष्या ZUR: पश्चरबद्धः कीरः Wal मरं किरन्‌ भाढ-

eye SUCATWTAL |

Te यथा वत्त॒मतोरतिग्रद्यकलाः `

कोरः किरन्भुद मुदोरयनि सम विश्वाः ॥ १३० ॥ WRAY MARAT एव बदरे

aired यृवामतिमनी स्तुम तथापि |

wre हि वागवसरावचनाद्ववद्या- मेलावदप्यनवधारितमेव न स्यात्‌ ॥ १३९॥

et र्वमत्पादयम्‌ विश्वाः war: तकदणंमाजारिषदहिता मायाः ter वच्यमाणरोत्या उदीरयति ai ति्ंम्यानिः ष्रकोाऽपि यथा अवमा जेण war अपि गाथा अमवरितुं warfa तथा त्तषु स्युटतराशरबन्धाम्‌ भेमोगलसतावकङ्नाकान्‌ वोणाः स्फुटं गायन्ति समेति भावः। एतेन गन्धव्वेराजकन्यानां ser mare इ्टक्यापि warfare: afea: । गृहासक्राः पलिष्ट- APRA AWRY ते, इत्यमरः W Lo ॥

इत्थमिति wen तदेवाह । ्रस्माकमिति । यद्यपि अति- शयिता मतिः प्रश्ना योल eat ्रस्ाकमुक्रिभिगायारूपा- fata अरस्रदाग्रचनाभिः अस्माकं बुद्धेगाधं TATU श्रवे- wy एव wrey एव, तथापि वयं युर्वां Gat qa एव। fe यस्मात्‌ भव्या वागवशषर्‌ स्तावकादिवचनावखरे सत्यपि अवचनात्‌ अरभाषणाद्धेतारेतावत्‌ अल्युश्नतार्थेऽत्यश्पमपि श्र- wera ज्ञानं नावधारितमेव न खात्‌ अन्नातमेव न STATA CHU: । AGIA स्तम एव । adarat क्रियमाणायां qwaa-

wafaw: aa: | EYL

WTS राजश्िखामणेः सा ATS AMADA समः कमोऽयं |

जाना बङज्ञान इति वा ज्चातुरये प्रसिद्धा भवति awrau- ara tfa भावः। इ्धेवं वोणानिबद्धगन्धव्वपु जोवचनं WH श्रन्ववददित्यर्थः। एवमुन्तरचापि Ha । एतेन गन्धव्व॑पुजीभिः Baga परिइतं ॥ ९९९ ॥

wufefai सा डदवा fearqeagat wea मागे- वौ सुक्यादिमपंश्नरीरः Bere भूषित राजा wx: भिखा- मणिर्यस्य wxare: weufs sexes, aia दति शेषः, प्रियतमलात। वञ्च तमपि भोमपचोचम्दनादिभागेमनाररथ्य qrat मकटमणेः Beaters मखस्य vayss वन्ते cae क्रमः समः 1 परिपाटी उचिता | waa away तव नखस्य च राजन्यायाः WIRE च अन्यान्यसम्बन्धः खम्‌- चित एवेश्यथैः | अय ख GAGA: | यथा तयोः सम्बन्धः TUT वयोर पोत्यथंः । श्रथ वाऽयं अन्द सेषरूपः THUGS: | एवं यद्यपि क्रम! समखयापि ख पुनभंदा विषद्श्रलं यत्‌ नाक- UVES कलर्मा्रलेन एव भवनं तया कखितच्य ख्थातस्य राजलारि द्रां ्लेन प्रसिद्धस्य wires सम्बन्धिनी अचाप्य- faafa जन्मनि भवतो सतो पतिव्रता । श्रपि नब्दान्न कवल चेव किन जन्नाकरेऽपि लवं सत्येव । अरन्यथाऽचापि सतोलानुप- पन्तेः UA तु ब्रह्मकपालष्य कलनया RC धारणाया

९५२ ऊन्तरनेवघश्नरिवि।

यज्नाकपालकलमाकखिलस्य भन्तं -

रजापि जन्भनि सनो भयतो स भेदः ॥ १३२ II एषा रतिः स्फुरति चेतसि कस्य यस्याः

खते रतिं युतिरथ त्वयि चरातनोति ।

कणिता विदिता a भवति अकपाश्कशकखनाकखितश्ा- Tanta म भवति। कपालिलेन ere भन संदेघ्रस्त सम्ब- fart पुष्बेजकानि दलापत्यले एव सतो म तु दिमवद्परत्य- लेऽपीति ALIA | UCTS Awe चाश्नलक ल देषसान्धलेऽपि पा- saree किञ्चिदेव शष्दसेषसाम्यं म हु सये उक्रीश्या तवा जिकलादटि त्यथः । दिमषद पत्यते area सतीलेक्रेरनिंन्दा ना- WEMAT भेमीखतिपरख्च शतोण्ब्दशस्व पाक्वत्या warra- LIL MCL uk ARR Grub iit ॥ ९३९ i एषेति रषा भमी कस्य वा चेतसि रतिः कामभ्रियेति ख्फुरति। चपितनकष्यापि यता wer एतस्या चति; काव- कानि; रतिं कामभ्रि्यां छते । अथ च श्रभुरागं प्रसते जअरथात्‌ त्वयि अङ्गजतात्‌ कान्तिः ot रतिख तत्परो वा were ओः खेयं रतिरिति कष्ट वा चेतसि मतिः wre wari: श्रथ बा लय्यपि विषये Saree हर बम्नन्धिना Awan द तोदनेजेखं खिलोरतः apres: नि्ज॑रतेन रेवलेन सिद्धाऽमरवरूप TESST माभ चख ATYAS मकरण्नजस्य कामस संज्रयं waar” ara किमयं ara tia wee: Brat तोति why

रकविशःसर्मः। £48

चेथ्यकतवोकषणखिसीकछततनिर्जरत्व- सिद्वा्यरष्वभकरष्वजसंशयं कः ॥ Vs It एतां धरािवं स॒रिच्छविदारिदार(- भृज्ञासितस्त्वमिदभाननचनद्रभासा |

तन कोऽपि atria | कामस इरण cata weiter रिधर्थः। श्रा द्वधादर्ये। यस्यं तव agen कान्तिर्यता रतिं शते तते रतिः ar aarfa a ti at कामस्य स्तो तस्रात afa aradwe काऽपि म करेतीव्य्थ इति नलं प्रति तद- चनं Rat अन्ववादीदिति ati रतिकामाभ्वामपि युवामति- तमां खन्दराविति भावः। चैय्य्ेति सम्बन्धे श्रि, नयाग्या- भिति (पा०७।३।३) द्धि निषेधे पूव्ब॑मेजा गमः ॥ ९दद॥ एतामिति । इ न॑ ले विभासि। किम्भूतः । एतां भेम चिभत्‌ WE धारयन्‌ | faaatiafcat नदीनां कविं arfat हरन्ति AST Saat भाक्रिकहारा यस्यास्तां । तथा aut अन्तः wate बेदिकामध्यं तददतिरूभ्ाशओ्रीः चोभा यथया sade वेदिवदतिश्रा Arrears तथा अमममसां प्रियः WATTS मध्यदेशः ्ररोरमध्यभागे यस्यास्तां । किम्भुतस्तं अस्या HM AAT तल्लसणखनग्रसस्य भासा कागधा उला- faa: wa प्रापितः । क ta) water af प्रापितः पर्णं राशिः wax टव ।. कामिव uct भूममिव । यया vet र

धारयन्‌ wag: wud | faaat ucts रिता wer एव 0० 8

eye उन्तरमेषधचहिते।

fata पयसामिव राशिरन्त- ` वदिजियं जनमनःप्रियमध्यदेशं ॥ ९३४ ॥ Zh अयं जनितपचनिवेशनेयं साोृतेन्दवदना मदनाय A ।

कव्या BMT हारिणा मगेषहरा शराः यखासल्तां। तथा wae वास्या या गङ्गावमनतमशच्यभवा sere । शया जनम- wat भरिया मध्यदेशो विन्ध्यहिमाचसान्तरभूभामङूप weit: AMALIA: पुच्यभूनेा MIS TETST | feaalqngaray यत प्रागखलादवि। qaqa प्रयामाञ्च aweew: प्रकोज्तितः ॥ दति मनुः दृदमाननं षष्टीखमासः॥ ९२४ ॥ aw tfai अयितामि सखोभिः कख्दग्यादिविश्चितानि चच निवेन्ननानि मकराद्याकारपचवश्नोखिखितावि wat ar पचव क्री विभूषिता, तया अकिर््यां खड वक्तमानः सालः असाः साक्षःकतः समेचशां प्रापितः साशोषतः स wafaey सएव वदनं AQ: सा चद्भाधिकवदना द्यं तन्वो AATF] भेमो -मद- गाय जयं द क्ते, एवंविधभेमोरर्शनेन कामे नितरा म क्षघतोल्धर्थः। अथ ख कामय जयं TH एवंविधभेमीदब्रंनवश्रीरृलस्तं का- मेन stew var: | यख कयकागधा afar जिते मन्ख- केतः कामे येन तद्ध तव wa भूम्या विषये भृक्रिरेवेतच्छ- Oat: wae secu ख्डितख awa दुबख-

wafau: सगः २५५

मध्यस्थदुबेलनेमत्वफलं किमेत इक्ति्वंद च तव्‌ भद्सितमश्यकोलोः ॥ १३५ ॥

तमलश्य काण्वस्य फलं परिपाकः किमिति प्रस्नः, सम्रावना ai अतिसुन्दरस् तवेतच्छरोरभेगेऽतिृप्रेतद दर रामणो- यक मेव प्रया जकमित्य्थः ! अथय चे मध्यदेश्रवन्तिंनाऽतिकाग्यंष्यै फलं एतदेकं यदतिखुन्दरख्य तवाच भक्तिगामेत्धर्थः। का- मेभ तव विजये एतकमखचण्स्य च साशाद्रटव्यतलात्‌ fed यक्तं । श्रथ खे कामेन जितमिति कामख जयदामे खालौ- कला इन्दुवदना: Wee raat: । अपि fe कामेन नलो भमो वशरोङृत इति जागन्ति एवं सत्यपि क्रूरोहवादिमा तजतः कामे येन ae तव wafer, भेमोविषये क विवादविषये- Qa Game कामं BTM WAS तरोयमन्यं भेमोरूपं a विषयं लं ay । एतदुर्‌र मश्ववन्तिने area फलं किं रामणोयकातिशन्रयात्‌ sta: सम्‌ अन्यदीकमपि विष्यं बलदन्मायेनेव WES इत्यथः । चय च मध्यसार्ां सभ्यानां दुब॑सतमलस्य Wawa मिय म॒ मसामथ्यंस acura बरणाग्रक्रत्स् वा फलं परिपाकं किमियमिकि श्न्रावना, अ- जापि विवादपदे सख्िवादनं wat जयपचद्‌ामपरः सर UHR saga दोयते। कच निरये wasfe मध्यसवाख caer भवन्ति afe पराजिताऽपफेका खलमजयमपि दितीयं farm तदेयं

विवादः पदं GIs बलादुद्धः, कयमन्यया खसाक्तिकजय- 0०82

९१६ उन्षरनेघध्चरिते।

TATRA भवती कुचपचराज- धानोयकेतुमकरा ननु राजधानो।

स्यां माद यमदष्युशि मोनकतेोः

के तारणं तरणि न Baa GAT ते ॥ १९ ॥

चच रस्तं frig अन्तान्यदो यशेक्रिं करोातोत्यथापज्िः। साको- हतेति aa सरति तुखधयाग इति (पा०२।२।९२) TEMPE: | wwe सक्थ्यच्छारिति (पा०५।४।९९ २) feta: पशे साशाट्ष्टरोति (पा०५।२।०९) इमौ fe: agen i

चेत ति । नमु भेमो भवती चेताभवस् राजधानी । कोडू- ज्ञो । Beaty राजानः Ber, cae इत्यर्थः, तेषु धानोयः खापनोयः । यदा कुचपचमेव राजधानो या राजधानगो- चम्वन्धोकेतुर्ष्वजचिदङ्कश्डता मकरो म्यो यथां घ रान्ना a श्यावस्वा नगगा cust साभिन्नागचिकङूषः पताका- दिष्वजा भवति । तथा च केठभूतख्च wate लत्कुचयोव्त- भागलात्‌ लवं कामराजयस्य TATA शाराश्मदमगगरी। मद्‌ भस्वय्ेव वर्तत tere: | अत एव रे तस्कि आारूढयावने भेमि S जना मोणकता्मकरध्वजखया wafat महारयरूपं मरं Wad महान्‌ RATA यस्िंखादू धरं वा sar खब्न्धां खसा- faatargaaat wat भवद्रुपायां राजधान्वां ते तव wat Bree ग श्रवते । अपि त॒ सरववैऽपि जनाखद्‌ wet कामाश्वु- इद्यात्वितबकऋतज्रिखं वंश्रद्यनिबद्धं अश्वादिमाङ्जिकसुना-

Safa: सगः ॥ €४ॐ

अस्या भवन्तमनिशं भवतस्तथेनां कामः अमं न कथच्छच्छनु तामगच्छन्‌। RITA वामथ गतागतमाचरिष्णा-

` सस्याध्यजश्रमदरा मकरध्वजस्य ॥ VO I

सपलवरूपं तारणमेव वदन्ति । कामस्वदे काञ्रयः सन्‌ सेव्या- Huw वन्तंत इति मावः पषराजोत्यपि पाठः Wau: रा- लेति पाठा मुख्यः! राजाह: दत्यादिना (पा०५।४।९९) ष- भासा ॥ ९२६ ॥

war इत्ति । & नख Wer aan: सकाशात्‌ भवनतं अ भिं TRA, तथा भवतः सकान्नात्‌ एनां मों अनिशं गच्छन्‌ भाभ्रुवन्‌ यातायातं Yat कामः कथं गाम अमं Wag ग च्छतु अपि तु अमं न गच्छत्येव । सदा यातायातं Gar अमं गच्छतीति GWT) WU aT यस्मात्‌ वां युवयोः Taq कायकाज्तिरेव SMU गतागतमाचरिष्णास्तस्व मकरष्व- जस्य mate जातं रमं इरति अमरा एवम्भूता भवतीति त्रेषः। दु श्वमानभवच्छाभावन्नाद्‌व यातायातखमं न वेन्नो- We: । अथय च टचच्छजारिनिभ्वितच्डायाभागे गतागते कुम्बतः पुरुषस श्रमं Waal भेम्यास्लग्येव कामस्तव च Herta mata परस्परामुरागः कापि गाखरोति भावः ॥ १९१९७ ॥ .

18. उश्तरनेवधचरिते।

खेदाञ्चवप्रणयिनो तव रोमराजो

Tal यदाचरति जागरितत्रतानि । आभासितेन नरनाथ HATA मग्मासमेषुशरकंसरद म्तुराङ्गः ॥ VE ॥

खेदेति। ₹े गरमाथ खेदो ware तिन्‌ तेन वा श्रा वः खानं तच प्रणयिनो प्रोतिमती खाच कसश्चातखेदप्र- ग्याप्ता तव रोमराजिः TH सुरतां जागरितख vege रतानि उद्तरोमाञ्जनिचयान यदाचरति sfaxt भवतोति यावत्‌! तेन कारणेन CATS वा लं मधनः पुष्यरसखात्या- गेनादयेन are: Garey निररं व्याप्नवाच्छरोरा- माःप्रविष्टाः असमेषोः कामश्च TTS werent कमरे: पिच्छप्रायेदम्तुरं ceravied wy यख ware खेदरो- माञ्चो यक्लात्‌ WAHMs समधकामवा णमन्नन्यिवडिर- afeat as aa रागव्यान्नाङ्ग इवाभाषि भेमीयामात्‌ शसक ztrarat रिरसुः कामशास्तयाजितः सुतरां ओभे इत्य थः। अथ च रोमराजिदूंतीखानीया। तथा च तव दूते रोमराजिः हतती्द्लाना wa कामप्रियां acai कन्त यस्माष्जामरण्ठादिमियमाम्‌ करोति तेम कारणेन विञिष्टनि- मग्मकामवाखपिच्छसम्भृत ta ओभसे | अन्याऽपि तरणशोहूत- खाना Tad कामोग सह खेदात्‌ खकलां. राजिं maf

॥ १९८ ॥

शवाविंश्रः समः] EVE

्राप्ना तवापि नुप जोवितदेवतेयं

` धम्धराम्नुभोकरकरं TASTES | मे ते यथा रतिपतेः कुस॒मानि वाणाः खेदखथेव किम्‌ तस्य शरक्ताखं ॥ १३८ ॥ रागं GANS युवयास्तमिमं VATA भानुश्च किं दयमजायत रक्तमेतत्‌।

प्राेति। रे नुप wee तव जीवितदेवता waa दयं सम्पि चश्मोम्ब्रीकरकरं at स्ेदजलविन्दुमिच्रं प्राप्ता | इयमपि लदोयस्श्व्ात्‌ सास्िकखेद व॒क्ता श्रदित्ययः | म कवलं aaa fea. aia तु इयमपील्यपेरथः। रथ च दवतायाः खेदो गालि cam रेवताऽपि wash चिच्मित्थपि wears: t अतख कुसुमान्येव यथा येन प्रकारेण 4 a मेमोकरचरशाडि- पेण प्रसिद्धपराक्रमाः मे हमयाषणपदिकाः कामवाणाः तथेव तेनेव प्रकारेखायं STIS कामस्य सम्बन्धि कामेन रचितं wr- WATS खोयवाणन्रणङूधिर किम्‌ । एतस्याः कामवाणविद्धलात्‌ सेदः । तच्वन्यत्र्रुधिरलयं मैव सम्भावयितुं य॒त यादृश यचच merger विरिति न्यायेन पचष्यवाणानां धवखलात्‌ तव्न> रुधिरमपि तादृगेव ani दति खेद जखस्य huts युक्रमित्यथः। HNP रकत्वात्‌ eres ets Tw इयमपि araarafagr रिरसुरस्ीति भावः॥१९३२८ il

रागमिति। प्रतीची दिक्‌ भानु एतदयं aaa: ते सालि-

eee उन्तरनेधध चरिते |

तदीच्छय at किमिव कलिसरिधरओे, कामेषुनाचिनमुखत्वमधौयभारन ॥ १४० ॥

कखेदरोमाञ्चद्धचितं इमं प्रत्थशदृ वमिव श्रनुरागं प्रतीय किं maa रक्तं ्रजायत लादितवर्थमग्धत्‌, मैमीगलखाविदानों रि- ta अपि दिवामेथननिवेधभिया साशद्धौ वर्तेते | तस्ाद्राजि करिव्यामोति खगंमसं प्रापयितुमिव ware र क्रव्ाऽगत्‌। cert मयाऽणयस्तं गन्तु युक्रमितीव खयाऽपि रक्वा ऽभ- frard: | थ च सरागो gat Yet तदथमपि सरागमण्धते। अथ च युवथारेव केखिसरितः ets: eae: तद्‌ भागुप्रती- Wed रक्तमिथनं वीच्छ at भेमीगला च वीच्य कि TPE सश्ध्यासमयकामस्छ इषुताचितं चरलचोाग्यं मुखं wi येषां त- Ras Meera अधीयमानं अभ्वस्यमानं विद्यत इति sa: arg सानुराा इटा कमलेमुकुलीभवनव्याजेम पण्यवाशतो- ऋणाग्रतलमगन्यते किं । कामो fe रिरंसुखवोपंमो ger तीरुण- wa: घ्ररविध्यतीत्ययैः । रय च एतै भमोनखा प्रतीचोभा- स्कर च यदि सरा जन्त तरहोदानों राजिः afafeats शीति अस्माभिरपि aged पराप्नमुचितमिति तैरपि मृकु- ahd । पद्यां सङ्कुचितमुखलं कामश्षरयेाग्यं तोशूएमयीमा- वेने ्रेकितं सन्ध्याकाल जतः, कमलानि च मृकुलितानि इति भावः ॥ १४० ॥

wafaw: सगंः। égt

शरन्येन्धरागवशयोयुवयेोर्विलास- शखच्छन्द॑नाच्छिदपयातु तदालिवर्गः | अत्याजंयन्‌ सिर्चयमाजिमकारयन्ा दन्तेर्मखेशचं ATA मदनः कथं स्यात्‌ ॥ १४१ ॥ ईनि पठति प्के aot ययुसता ब्कनुपक्ृल्यमवेत्यसाश्ध्थवेलं |

शअरन्न्येति। wieadl: अन्यान्यरागेणं परैरस्यरानरागेनं शमसाभिखाषेण वश्याः रिंरंसंयाऽन्योन्वाधोनयोयुवये विला- ख questa भिःब्रद्धप्रटन्तिं नन्ति कामक्रोडाविप्रकारौ अस्मात तस्माद पयात॒ Tafel गच्छतु, eA मदनः कामः क्षिचयं वखनं अत्या जयन्‌ अपरि हारयन्‌, श्रोत्‌ सलोपो, तथा दन्तनंखेथं ated: आजिं agra एतेरपशकितं वा भागाबनधकरसुरतमलयुद्धं च NYS अ्रकारयन्‌ खम्‌ माद- तोति ace: मदकारी कथंवा स्यादपि लेवमेव कारथंम्‌ मदना शर्षकारो भवेरेव aqrediadt -उटहाज्िगेश्कसि- त्यथः । मदनः कथं स्यात्‌ कयं भवेत्‌, मदनः, गन्धादिलात्‌ ख्यः ॥ ९४९ ॥

Catia) ता गन्धर्ग्वराजपुश्यः सस्थच इक दति Tew प- ठति खति ani भाषमाणे सति गन्धव्वैपचीवौणाभिवद्धा माथा; स्पष्टमनुवदति सति साश्ध्यवेलं दिनराचरिषस्थिवेलायां भवं बड़-

म॒ पत्यं सन्ध्यावन्दमं खायं हामादिकं वखस्छ ferns अवेत्य 6c

€q2 उ्रनेधधचरिते।

कुपितनिजससीटशाद्र ष्टाः

कमलतयेव TTT निकोाचवल्यः ॥ १४२ ॥ अछत TTR way A PATTY MI GTG |

wat म्टषाखोकमेव wert भवतोभिः ग खातव्यमिति शुकोासरालतिष्का्चयति तदं वयं याम दति भिषामाचेख चयुग- हादहिगि जष्मः। रिरसुरपि we: सन्ध्यावम्दमादिसमये नि- व्यकस्मा यतिक्रम्य ear म करति रिरंसर्भेम्यपि खयं ग्रहन करोति इति यथपि ता जागन्ति तथापि अमोपरिहासाथ तादृ इरकवचभमेव व्याजीरुत्य वहिनिगेता care: । fara वाखाः, कमखतयेव कमखरूपलेगेव तदा सन्ध्यासमये मिका- WA: सदा यवल्थः | कमलानि सन्ध्यायां a_i । ary- ष्ठा ठृथागमनारको ज्ोडाह्लीशसश्जननात्‌ कुपिताया निज- wer सम्या दशाद्धंन Rey दृष्टाः विखाकिताः were लान्नेबद तोयभामतिर्यंग्यापारेशेव ger: | कुपिता fe मानि- मो दूगन्तेन Vata गिकोाचः भावे चञ्‌ ॥ ९४२ ॥ अषटतेति । खस्था पुव्वमानोतःपरण्तःकाकिलाऽपि उशन तलात्‌ खभावाख जाते नेये रागे Seal va एवंविधः सम्‌ स्ठश्दिस्हदोत्येवं रूपं weaned, पिकः खभावादेव aft wired चकूजेत्य्थंः । तन्नाप्मेलते । पठिता समां प्रापिता मखस्य नतिष्ठतिर्येन तं स्ति टला GWT कोर Ya प्रतीव

` wafau: wa: éqa

पठितनलनुतिं प्रतीव वेरं

तमिव नुपं प्रति जाननेजरागः ॥ ९४३ ॥

तुङ्गप्राखाद वासाद्‌ थ MIATA HAH मद्राक्तोदकीविम्नप्रतिछतमणिना भौमजा राजमामां ।

sfeua सुदहिम्हशोत्यरत। रे कोर किमिति ठष्णीम्भूताऽसि इतःपरं wwe of कुर्विति. मखस्ठते बुद्धं भ्रावस्षं यदिवे- त्यर्थः । एवं वचने fare कथे सामय्यमित्याश्ड्याइ । अता वोशानिबद्कश्रका मृदि तक्चनख्क्‌ TAT: शनुकः सब्वानवादः तया विन्ता प्रसिद्धा प्रवोणाचञ्ुयंध ताद्त्रः, ष्टकानरितं स्वै wae दूतःपरमपि सदिसतरीत्यारेत्ययंः | नेन रानेत्य्रज्ते तं नलं uma ख्लोहत्येव mate प्रोतिंसुन्द्रतरं नवना- न्दकारििणं नलं दृष्टा लातमेजप्रौतिः स्तदिस्तरौीत्यरतेद्यर्थं दति रागशब्देगाप्ेला शरनुक्रिचु्ुरिति तेग विन्त दरति (पा ५।२।२ ६) FIT NU I . तुङ्गेति । थेवं वोणाक्रणनानुवारिग्रुकाखापानन्तरं भो- मजा afagat करोडारृजिमनगदोमद्रा लोत्‌। fat dar: GF Swat wast aaa faatar: ww saat आयतीं प्रा्रुवरतों। HUSH fear खयं मरीषस्यथतरदेभ्र खितां tal प्रत्यणेयस्लेन प्रतिभाखमाना atfaaye: 1 तथा श्रस्तमगामिनेा- ऽके विम्बस्य प्रतिरृत्या प्रतिविम्नद्पेश महाप्रकाश्चेन मणिना

` राजमागां। तथा वक्र वक्र खमभावङ्ुरिलं व्रजन्तो गच्छन्तो, WA 6c2

९६७ उक्रनेवधचिते।

वनरं वकर व्रजन्तो फणियुवतिरिति चलुभिन्धैक्रनुक्ा- नयन्यं fare तीरे रथपदमिथने FTA HET ॥१४४॥ थ रथचरण विलक्ष रक्ता- बतिविर शे HATES ।

wa फकिथुवतिरिति र्णा सर्पी यमिति weft: चोखशोलेः Te यदमिथनेखक्रवाकस्तोपुंखयगखेः an we सक्रमन्यान्यं परस्यरं जथा तया तीरे विषये fax पलाय्य क्ते वा इ तीरे प्रति- war आज्तिंडत्या विरूहषोडासन्नन्थिना सतेन wat afeat अकषटोरुतां । दूरस्वयात्‌ खाग्ध्यतमव्राटतत्वाख Waatay ष्- न्नागाऽपि तदोधमिति चक्रवाककूजितेन शापिता । फणियव- fafcfa खचितामिति at) छषासर्थपि wer मवति सर्थविम्ब- gan face मणिना ज्राभते च । वक्रं am ब्रजिताश्च Tar wert: afqar वा vara रोगसरापलरिताः परस्यरषर- aye मृच्च fa | Gand जिग fay दृष्टा अक्रवाकमिथुगानि आाग्ध्यविरपीडया ङतं शला sara Gant पश्चा क fagar- परावारे net विष्टक्ीति भेमो ददर्भत्यर्थः | vansfafafa वासः। तङ्गप्राखादमारूद्य अद्रासीदिति Garay at age i

wala SY केखिद्ख्यादर्भनामन्तर्सा Rat THI पर- स्यरागुरकष खभावेन रक्वा च wfafactrant नितरां विये गाखदिष्युतया$ऽदते कामभररविद्धा, wet: रुधिरे[रव स्का रथचरण चक्रवाको fasta ते वन्तंमागपदश्मानां सुरि

शकविंशः सगः | ब, ।

शपि तमत पदमसुत्निकालं श्रसनविकी्णसराजसेरम सा ॥ १४५ ॥ अभिलपति पतिम्मति स भमो

सदय विलाकय काकयोारवस्थां |

मम डद यमिमे च भिन्दतो दा

क टूव विलोक्य नरा न रोदि नमां ॥ १४६॥

कालं सदया चघमयं are सन्ध्या सभमयमपि विरदपीडितकाक- र्भगद्‌ःखेन werrgvar निश्वासभरसं frida wat fe are seraerca afer, ताद्‌ शं अहत, सन्ध्या समये पद्य SEU सोरभासम्भवेऽपि गिशासमाचनेन पञ्मिनोलात्‌ षद्य- Some तदानोमपि faarcafa qard: 1 ar तादृश Te we निःजश्वासेत्ययः। अन्याऽप्यशषटतरकरपादं इदा wi निःश्ख्ति। विर्दासदतारताविवास्ैरिति पाटः सु- Brg: | रथचरण पुमान्‌ स्तिया (पा०९।२।९०) TAR ग्रेषः ॥. ९४५ ॥

अभोति। भेमी पतिं प्रति इति अभमिलपति ख war अत्‌ । इति fa हे aga शखकर्ण लं काकयारवस्थां fare- fagea विाकथय ead इमा काको भिन्दतो एयग्टे्ा- वश्छिते gaat अत एव भम den. अपि woe एतच्छा- कन विदारीं tat काकयारवसख्छां farefagswa विलोक क दव गरः चेता ममुया न रोदिति ्रपित सर्बवौऽपि

edd उत्तरमेषधचरिले।

कुमुदमुद मुदेव्यतीमसोाढा रविरविलम्बितुकामतामतानैत्‌ ।

प्रतितङ विरूवम्ति किं शक्न्ताः

SUS PARTI | ९४७ ॥

परिरेवमं करोत्येव । सद यलाक्व दुःखं भविष्यतीति किं यक्त व्यमित्धयैः ॥ ९४६ ॥

कुसृरेति। दे fra रविः उदेग्बतों खत्पव्छमा्नां छुमुदेानां मदं विकाषरूपं “i wares खदु मशकुवज्जिव अविखम्नितं wat गनकामोा चख तद्धावख्तता at अतानीत्‌ विष्तारित- वान्‌। WISTS Tea Tae: | तथा waa: पविः प्रतितङ विश्वन्ति विद्वेषण रतं काम्वैन्ति आखन्रनेजनिमीखना- वाखार्थिना विष्वन्तःसन्तः खसखनिवाषट्खं प्रतिगच्डन्तोत्यथः, aamua खरि निवेशिताः काकानां काकवः च्ाकविक्ता विरावा एव श्रतिषीडाकारिलात्‌ न्ताः भलायेषहादृशाः कि, क्रवाकाकपोडिता दव पक्षिणः meas) अन्धाऽपि व्ररिणां seul अभिटद्धिं अषदमानगः सत्वरं कुजचिद्ग- च्छति तथा अपरःसहृपः कञथिदुःखितं afeegr कन्दति। साढा BA as नलाकंति (Ato २।३।६९) वष्टोगिषेधः। उद- wat आच्छोनघ्यारिति (पा०७।९।८०) विकष्पान्ुमभावः ॥ ९४७॥

रंकविंशः eat: | ९९७

अपि विरदमनिष्टमाचरन्ता- वधिगमपूव्यैकपव्वेसव्येच |

renee निद शनं विशङ्गा विधिवशचेलमचे्टिलानु माने ॥ १४८ ॥

श्रपोति। = fra खस्याजिष्टठमपि विरशमाचरन्तेा खयमेव कारा afe शदासखाजिष्टाशरणखभावावेव भविग्यत इत्यत आह । अधिगमे ज्ञानं तत्पून्विकाः ger विरहाचरणात्‌ प्रा. चीमा: सम्बाखेष्टा कर्न्त॑व्यता याकता । जधिगमे लामो fea-. भिति यावत्‌। तत्पूनिकासतदुदेभ्ा पुष्या ययाखशादृे वा। बुद्धिपुव्वेकारौ fe खाहितेन vata, काकयाख दिने भोजनारयः सकलाखेष्टा ज्ञानपृथिविंकाः afer: । एवं सति अमेजैव खभावारप्येता सण्व्यायां अकस्नादेवाग्यान्यविरदहे खय- मेव यस्मादाचरतः तस्माददिधिवभ्रं anita चेतनानां प्रा fort चेष्टितं पुष्वकश्माधोनं प्राणिना माचरणमिन्येवंरूपे अ्रग्‌- माने araarcefanagra विषये यायेत fafwer विदक्ा काक इदमेव निर्न, ्रयमेव दृष्टान्तः | दह हुते खेदे वा, तस्मात्‌ ATTRA TA ATTY प्राणी कदाचित्‌ हितं कदा- किच्ादितमाचरतीति भावः । utfear रवाभोगचे्टिताः वा गेऽपि प्रतिङ्रूखतया प्रवन्त मागलात्‌। चक्रवाकवत्‌ । इत्युप- मानं ॥९४८॥

é¢c उनलरगेषघचसिति । अङ्िारुणिमेषटकाविसरणे णे काणः सुं कालोऽयं विधिना रथाङ्गमिथुनं विछ सुमग्बि्छता । रश्छियारिगसत्मदयजसमारव्धाविरामथमे दण्डधाजिनि भामशाख्वलमे संसञ्धं विं निज्यते ॥१४८॥

अष्टोति। स्फुर म॒परेखते = fre रथाङ्गमियर्गं विच्छ्‌ fadry i अथ स fande विदारचितुं अन्विच्छतां विधि- मा ब्रह्मणा रवेन वा we काखः शन्ध्याखमय एव स्रं TE MCHA कालः शष्डलेो रमयः BIG: भानुजाशवलवें खरग्यखूपे wees daw dary faa fa तीददोक्रियते किमित्यथेः। faa वखये । श्रसमयकालवाज्जिष्यात्‌ अरहिःख्वः facwers<faart wea इृष्टकाविशरणानि coare प्रसा cutfs तैः are cwae तथा रश्जिगाडिणा मदत्मताऽय- जेन श्रश्शेन खमारभाऽविरामा निनरां ufadad afaa सदा WEST हतभरमके। Wa वा जाक्वंरण्ुयाहिभिः अदणएसमेशद सज खिभिवंखिभिः परुषैः आरब्धनिरणभ्तरभथ- मणे तथा रष्छसंश्षकेन द्यपाश्वेवन्तिना ाजिनि शाभन- WA । अथ च ्राकयक्राधारण्छतेन आकषंशरव्वखंयकेन दारमयेग दण्डेन Rrra सज्िहिताखमवद्धग्यवायंसन्च्या- समयसान्जिष्याखक्रवाकयुगं तोर्तर खदविद्‌ारि तमिव विधि- autfaan सत्‌ व्यत इति मावः। अन्याऽपि fafa, wyanfancufafad शाणटयक्ते ated करोति। किरणप्र्रदा

रखकविंश्ः eat: | ede

इति स विधुमुखीमुखेन मुगधा- लपिततुधासवमपितं निधीय। समितशबलवलग्भुखाऽ वदत्‌ at स्फटमिदमीदशमोदशं यथात्य॥ १५० It

AYA प्रविभज्य जेतुमखिलावालाचिताचित्ययेा- नसनं वेद्ध रतिप्रडनशरयोखापद्र्यों त्वद्‌ वा |

रश्मी माठरः पिङ्गला दणष्डखण्डांशाः पारिपाश्चिंका दत्य मरः | भ्रमाविति भावितं cea निञ्छते fofercere इत्य स्मात्‌ कर्मणि aw! गकारतकारश्वाग्येव fas इति पठन्ति तदसत्‌ ॥ ९४८ ॥

cif ख गखाऽपि तां मैमोमिति अवदत। इति fa परिये तवं यथा wer तत्‌ स्फुटं fafed दुशं सत्थमेषेत्यर्थः। fara: । इति पृष्वीक्षरोत्या faq भैम्या मुखेगारपितं दन्तं मग्धं मनेाहारि आलपितं मञ्ुभाषितमेव gured रसबा- werqad vargeare ay faite wary सादरमा- कष्य च दितेन wae fafad sen भेमोखम्मुखं भवत्‌ aw we a: कामिने fe कामिनीमुखापितं ay सानुरागं पि- वणि, अनमर चछितमृखाः were किञ्िददन्तिच।॥९५०॥

wifi अयि प्रिये अहं वक्रतरे agar रतिः प्रज्धगन्नरः कामख्च AAAS स्रीजयाय रत्या THAT च कामेन श्राक- Waray वक्रितां चापदथीं afi लद श्तुवाजेव aan

© 9

९७° उत्षरनेषधच रिते |

त्वन्नासाच्छलनिड्ुतां दिनलिरकी aera स्वन्निश्वासलते मधुश्चसनजं वायव्यमस्छं तयोः ॥ ९५९ ॥ पोता वणगुणस्तवातिमधुरः कायेऽपि सोऽयं यथा

यं विम्‌ कनकं सुवर्णमिति केरादत्य Ale ।

Tare: | fara: | अखिले जिजगति व्तमानेा areata स््ोपसो प्रविभञ्य विभागं wat एथग्‌ नेतुं आलो चितं विचा- रितं श्रचिल्यं arat तयाः | खिथाः येव जेतुं याम्या | dew” यमागेवेति ्राखाचितचिन्तयारत्यथैः, तथा भालीकागां वित- स्तिमाजनाखलोकास्थन्ररविभ्रेषाणां मुक्तिं मोालरमिच्छतः एवं Wear: । रतिकामयोाः शम्बन्धिनों feafeat गालीकमेा ख- नापायग्डतसरन्भवं ्रदयपम्वंदर्यं ललास च्छलेन त्वदीयवाम- दररिणनासापृटडइयव्याजेन निक्तं गोपिता जानामि। लजासा- पटदथमेतल्न भवति किन्तु मालोकदयमुह्पायण्छता रतिका- मयोः दिगणिकील्येवारं we इत्यर्थंः। तथा लल्िश्वासखते वामदल्िकनासानिश्ावधारादयं तथाः रतिकामयोाः waa HUIS TIARA TATA खप्रभवं वायव्यं qe वताकं weraare ate, खन्द रलद्भ्वुनाखाद्चवयवद शेन मा जेष काम- aaa भवतीति भावः। दिगलखिकीं खमाहारे fear ङोप। ATI USA देवता (पा०४।२।२४) इत्ययं वाव्व तु पि्षसे- यत्‌ (GT BRR’) ॥ ९५९ ॥

Wa tf हे मेमि वर्णेषु शक्रादिषु aa गणे वेबेषि-

रकविंशः at: | & ७

का व्षा्तरव्छना धवलिमा राजेव SIG य- WATT याबदेति रजतं दुर्वणंतादुर्यशः ॥ ९५२ ॥

कादिभिगणपरार्थलेन निर्दिष्टः पीते श्रिद्राभो ad: श च ख एव अतिमधरो रमणोयतरो ग तु वणान्तरं मधुरमि- BU: | यथा येन कारणेन श्रयं पोता aw: तेऽपि तवापि ara SU aa, च्र्यु्लमया तयापि SB धाव्यते तस्मादवमन्यु- WA इत्यथैः । श्रय च ख्पानरापेलया श्एक्तरूपस्येव परधाग- ल्वादन्येषां चाप्रधागलाद्‌ वर्णेषु मध्ये गणो प्रधानग्रताऽपि पोता 'हरिद्राभे वणः स एवातिमधरः प्रधागग्त cared: 1) यस्मा- दयं ते काये वक्ते | ्रप्रधानस्यापि कनचिदत्यलतमेनाङ्गोरत- mfg भ्राधान्ये भवति, तथा च Mary Tera प्राधान्यं यक्र- वेत्थ थेः। श्रथ च गः पोत एव नान्या गणः पीतवणं एव गृण. SUS तु दोषरूपा La: 1 स एव च अ्रतिमधुरः | उभय. श्ापि हेतः । पीताऽयं तव काये वन्तते तस्राहुणाऽतिमधरखे- AG: अथ च तव काये TATA Sa प्रह्यशगब्याऽतिमधरो रसा चथा पीतः तक्तश्म्बनस्छानचम्ननमेगाखादितः, तथा तव काये शओाऽतिम्रखिद्धा व्ेगणे गरिमाऽपि पीतः खादर भिरोशितेा ऽथ च दरिद्राभ इत्यथैः । अपि चान्यान्यषमु खये । साऽतिमधुरो ऽधरोा यथया पीतस्तथायं वणंगणाऽपि पीत एवेति वा aera: | रथ च तव ्रतिमधुरो वगणा वणात्मकब्ब्दलशष्छा यथा

पीतः sratfea:, अतिमधृरा तव वारौ पोतेत्यादि wera 0००2

९७्‌ उत्तरनेवधचरिते।

एवं GWAR प्ररूतपोतरूपवणं एव य॒क्िमा₹ | TET राज्यं Saas विवत्‌ कनकरन्पकशाभगे वर्शे we तत्‌ सुवर्णमिति Sor, आदृत्य wets मात्कीरव्यते नाद्धाख्यते। अपित लदङ््ठतखुवणंतुख्यवर्णधारणादेव वणक सुवणंमिद्य चेः कोर््यते। अथ च लच्छरोराश्रयं aad धारयथामीकर्‌ शोभने वशऽखेति ae सुवफंमिति केजनेरादरो ATET- ग्यते, अपि तु लच्छरेराञरितपोतवरटमिति तदीयाङ्गमेव सुव- यमिति कोरजिंंमे wee: अथ च ओाभगोा वणः स्ठतियंख acyau विभरदतितरां aa, मतु खत दति मुख्यया इत्या सुवंमिति लदीयमङ्गमेव, कमकं तु लदन्तिंवंखासम्यधारणा- Frat Sat साकम कथ्यत इत्यर्थः | अत एव Tawa पुर- ere प्रधानानां वणान्तराणां नीखरक्रादीनां ade का, अपि तु खा जैव Ha TEMA, तत्कथा न HTS, यावत्‌ यतः कार- खात्‌ at धवलिमा शरक्तगुणःवद्धिधेषु रूपेषु मध्ये राजेव FETA एव निर्डलत्यादग्यर्दितलार्‌ खूपविभागवेलायां Safes: प्रथ- माखारितलाच् WaT एव aa प्रधागश्तस्ापि योगात्‌ सम्बन्धाद्‌ रजतं दुषटाऽखमोचोनोा वर्णा Ta AG भावखन्ता दुरगबणं्रन्द वाच्यता तद्र दुयंशः अकोभ्तिंरतिनिन्दितिमोखादि- वामर यक्षन्त दुवे्ण॑तां माप्नोतीति किं area: । यावत्‌ सकलं रजतमिति वा। अचर प्रधानस्यापि पौतरूपस्य भमोभ्ररीरे- प्यङ्गोरतलवारेव SHAS तद्योगात्‌ काञ्चने सुवष्येमिति कोलिः, भेमो्ररोरेणाङ्गरृतलादेव च उन्तमस्यापि धवलिखाऽनुन्त-

afin: at} €9R

खणड़क्षादग्डदि खले मधुपयःकादमनिनोतपणात्‌ हट रोदति Swart पयसां पिण्डेन चेत्‌ GUST |

मता। घवखिमा वंवाचिल्लाह्ुएवचनलादा इमनिच्‌ ॥९५९॥

Cert नवभिः Brae वाणीं वर्णयति। खण्डेति । हे भैमि gan: स्थुखेशु विशेषः पयसां पिण्डेन दुग्धामामत्यन्ाभि- संयोगा दगोग्रतेन गेखलकेनेव Mesa एवम्भूते खले GF चेत्‌ रोति खाङ्कुरो भवति किग्भूते खले । खण्डः TAT TS VT: शणं मेव aq सल्तिका afar, तया मधु wad माक्धिकमेव वा पयो यस्याः तथा कादम्निन्या मेचमाखया ` तप॑णात्‌ पुण्जल- करणाद्धेता्िंगुणणारृष्टमेषमाखाृष्टजणं हि oi पुनः wat ATER समोषते,उप्नं हि वीजं अङ्कुराय पुनः पयाऽपेलत तत्छ्या- मेऽज दुग्धगाखकः | दा दरेत्यमेन निरातङ्क मभिटद्धिः afe- ता। अगन्तरश्च मरूढाङ्कुरः सम्‌ पुष्कः फलात्प्तिसमय- qua द्राणां Ta: पकफषनिष्पोडितरससस्छ सेचने: टला दलदष्डादपि परिणतमाधुग्यातिश्चयं we चदि we तदा तदि ततोऽपि विञ्जिषटेशफलादपि warara afgtt तव वाणौना- agua निरहं ्राये मधुरगब्द भ्राधारो मृखलप्ररति्यस्य तादृ- WIA AAG उदेति उत्पद्यते। कौदुरभेम्या वाति ve उक्त- विश्नेषणविश्रिष्टारिश्फलादतिमधरतमेति तदा fey waa इति अतिकच्षायने तमप्‌ तरेव सङ्गच्छत care: | एवंविशि्ट- फलं यदि भवेत्‌ तरिं तदेव ताबदतिमधरं तस्माद ष्यतिमधेरं

९ ७8 उ्तरभेवघ चरितै |

स द्राशाद्रवसेचनेयंदि फलं wa acl तवद्धिरा- FEM ततोऽण्ुदेति मधुराधारस्तमपप्रल्ययः ॥ १५९ ॥ SHAT STRATA रण्वा AACA दानाग्तश्ुतशकंराचलमथखेनाग्डतान्धः समरः |

aw विद्यते किं इति ष्टे निःसीममधुरतमस्यान्यस्या भावात्‌ तमप म्रत्ययान्तमधर शब्देन भवद्राण्येवन्तमलेन दातुं योग्या मतु विर्जिष्टमपीलफलं निःदीममायुयाभावात्‌ तमपप्रत्ययानु पपन्तेः, किमत मधुराणि द्रव्यान्तराशि लदयगवच्मधुरतमं वस्त॒ किञ्चि दपि vee दति भावः। एवंविधे wa यदि gear रोाइति सच पथसां पिण्डेन दाष्रन द्रा्ाद्रवसेचगेख रोदेन यदि फलं we cf वा कादम्िनो मेधमालेल्यमरः | TERT रैत्य- विभेभेदेऽपीति विश्वः । ततः खाये कन्‌ ॥ ९५द ॥ उग्रीलदि ति | श्रब्टतमेवान्धाऽक्लं यख देवलात्‌ तादृशा भ- वम्‌ सरो यदि Teva एवेद धिसतश्मात्‌ सकाच्रान्‌ नव्यां देवा- खरोत्वापितपुष्वेदुधाया अन्यादृशी सुधामातममेवीत्वापयेन्नि- गमयेत्‌ तहि सा मधुरतमा सुधा मत्कर्णयोः परमां पारणा अदितीयदत्तिरतं भवत्या जिहायाः छतिं axenfafaat वाणीं श्राहृयेत खद्धोपुवंकमाकार येत्‌ | किम्भूतः सरः । उग्री- खन्‌ अतिप्रकाशमामः अ्रतिश्यितः ave दलुरषविकारख पाकः तष्न्या ये तन्तव ऊ्वीष्वेप्रसारितगडनिगेतदोारकाः त एव SYA तथैव रष्वा मन्धभमण्दोारकेष रला दा-

wafaa: aa 9 ९७

AMAIA TS धेयदि चुधामुत्धापयेत्‌ सा भव- frst: कछतिमाहयेत परमां मत्कणंयोः पारणां ॥ १५९॥ ATS या तव भारतो वसति तद्मीलारविन्दाल्ञस- दासे तत्‌ कलवेणनिक्षणमिलद्ाणोविलासाण्डे |

मान्ते त॒लापृरुषदानगारि मध्ये श्रायुरारोगेशयादिफखकः शरुतः ज्र्कवराचखः ख एव मया मन्धानमन्द्रः तख भ्रमोभमणानि अजयन्‌ कुवन्‌, तया रज्वा करालं मन्थानं चाखयम्‌ अति- मधृरषामयमोखन्पादितं हि मधुरतमं भवतीच्येवेविधमधुरसा- मगीकलाश्मधूरतमाऽपि अन्या सुधा HAAG भवेदा न बा तदन्या तु नेवेव्य्थः। अथातः सन्मवच्छामि अ्कराचलमृन्तम्‌ं। ae प्रदागादिष्खकसद्रास्त्व्यन्ति gaat ॥ tf दानखणष्डे, WIA स्यद्धायामाङः (areal ar) इति ae ॥ ९४५४॥ sta इति, डे प्रिये तवाख्येया भारतो सरखती वसतिः। feat आस्ये wer भारव्धा एव we fare खीलारवि- Sq TWAT प्रखरम्‌ वासा गन्धो यस्मिन्‌ पद्िनीलात्‌ पद्म तख्यपरिमले | तथा तस्या एव कले वेण निकषणः मधुरःस्फटोः वोणाषम्बन्धो नादः त्रं fawa सम्बध्यमानं वाणोविष्ा- Tee वक्रा दिनानाविधवा गविलासरूपं seat afer तया

९७६ खन्तरनेवधचरिते।

तत्केलििमणा्गेरिकचुधानिग्भणदम्धाधरे

तकक्रामणिदार एव किमयं द म्तख्जा राजतः ॥ १५५ ॥

वाणो मम्थनोमुज्वलरससातखिनी काऽपि ते

खण्डा GUS इतीद मीयपुलिनस्यालप्यते वालुका | तखा एव Safeway लोखागमनयेोग्यं ओैरिकनाक्धात्‌- विभ्ेषेण सुधया धवखतया धवलसाधनचुणंद्र व्येण च चिजा- दिनिष्माणं यज argu यत्‌ इन्धे गृ TZUN ET SATT afar mee आस्ये परो Gamat ये दन्तखजे डे दन्त- माले राजतः BTA । ART! We पुरो PMA: तखा भारत्याः मुक्रामणिरदितेा हार्‌ एव किं तदन्ते रेजाते TAG: | सरखतीवीणाकणिततुल्या तव arta: । अत्र भराधान्येन वाणोव्फंनं, अन्यतमा सङ्गिकं । प्मगन्धादिभिमम॑खे भा- रतीवासाऽनुमीयते । श्राणा we गैरिकादिविदिषं भवति गेरिकयुक्रा सुधेति वा ॥ ६५५ ॥

वाणोति। ₹हे भैमि वाणो काऽपि वण॑यितुमशक्यलात्‌ ला- केत्तरा, wa at निर्दिंष्टमाना उण्वलरसखातखती श्टक्रारर- ससम्बन्धिनी वा नदी, श्रय च निश्भलजलसम्नन्धिनो वा नदी अत -एव ARIAS Me कामादीपिका,तया इरमीयस्माः अ्रस्या- नद्याः सम्बन्धिनः पुलिनस्य शम्बन्धिनी arena इच्विकाररूपः खण्ड इति area गोयते। तया पूताः निर्मलाः सिताः eat: चक्रिकाः अ्रकरारृतचक्राणि एतख्यास्तीरस्य wea धव- शग्टत्तिकयेव रचिताः fai तथा पीयुषं wad wer: सम्ब

श्कविशः स्मः | £99

शत्ीरण्छदव किं विरचितः पूताः सिताञ्चकिकाः

किं पोयुषमिदम्ययांसि किमिद न्तोरे तवैवाधरो ॥ १५९ ॥ परण्डतयुवनोनां सम्यगायाति गातु

न तव तरणि वाणीयं सुधासिन्भुवेणो |

कति न रसिककषण्डे कर्तुमभ्यस्यतेऽसो

भवदपविंपिनाम्रे ताभिरामरेडितेन ॥ १५७॥

aifa परयांसि इदम्पर्यासि किं wen जलान्येव श्ग्टतलेना- eam fa) तया तवाधरावेव teat wer गद्याखोर उभा aer fei इएक्ाररसप्रधाना कामेदीपिका भवदाणी मधुरतमेति भावः ॥ ९५६ ॥

परेति। हे तर्ष प्रादु शं तथोवमे सखधासिन्धवेषी सुधागदी- WARS तइ CS वाणो परगतचवतोनां सम्यग्यायाद्रयेन मातुं भाषित नायाति, wargarenfa: कोाकिलाभिरसेा लदाणो waar उपविपिमे उपवने खिते य आन्नटल्ः afer fear दरसाखाङ्कुराखादेन रसिकऽतिमधुरे, wa च ममाण्ेवं वालो भवत्येवं साभिखाषे कण्ठे ककु कष्टस्छां कन्तुः waren पुनः- quae कतिवाराक्लाभ्वस्छने, रपि त॒ बहवारमभ्यस्यत एव। तस्मादद्यापि ताथां भवद्वाणी सम्यग्‌ मायातीति WIAA TATU: | काकिञ्चालापादपि लदाणौ मधुरतमेति भावः। भिल्लारनेन विद्याग्याखः सुकर इति Gere परश्तपदं । प॒मपे्लवा

Siet विगेवतसूरोगामिति wears युवतिपदं । १५७॥ 6 द

eec उरभेवधचरिते।

ऊध्व रदनच्छदः सरधनुबेन्धूकमालामयं

HAY तच तवाधराधरमटाधःसीमलेखालता ।

एषा वागपि तावकी ननु धनुवदः प्रिये माग्भथः

सोऽयं काणधनुकमीभिरुचितं वौणाभिरारभ्यते ॥ १५८ ॥ स ग्राम्यः स॒ विदग्धसंसदि सदा गच्छत्यपाङ्कयतां

तश्च सृष्टुमपि सरस्य विशिखा मुग्धे विगानेोन्मुखाः ।

ष्ये tfai @ fra ते ऊर्वी cere: श्रोष्टएव Wap कमाखामयं सरधनुः तवाधराधरतटख्च शअ्धःसोमापर्यनां मग्यारायां वर्तमाना Gar सखेव Sereat तच कामचापे Area एषा । तावको वागपि माक्मथः कामसब्बन्धो कामा- देतप्रतिपादकः धमुर्ेदएव tise वि्रिष्टस्छदाणीरूपे are चधनुवंद उचितं ara यथा तथा काणधनुद्मतीभिर्वींणावा- दनसाधनधनयुक्ताभिः वीणाभिः wooed, weed परम- द्यापि नाचातीत्यथंः। ware वीणाक्षणितादपि मधेरतमेति भावः | धनुर्व॑रख्च धनुधरेरेवाभ्यस्छत रत्ये चित्यं, अभ्यस्यते एतदुखितमिति वा । यत्‌ खस्य नायाति तदागमनाथमभ्यासेा- Safed एदेत्यथंः uw ५५८॥

स दूति ₹म्‌ग्धे graft चः परुषः ay किं नामेति ट च्छति wa gare अने विषये तवाधरमेव sat नदन्त स याम्यः पामरोाऽचतुरः,नतु तव नगरनिवासयाग्य cae: | तथा हेम किं प्रकारकमिति wa gare अमे विषये यस्द्रपरेव

रकाविंशः aa: | eee

यः किं मध्विति नाधरं तव कथं देमेति न ET: कीटङ्ाम सुधेति पृच्छति न ते दत्ते गिरं चोत्तरं We II मध्ये बद्वाणिमा यत्सगरिममदिमश्रणिवक्तोजयग्मा जाय्रञवेतोवगित्वा सितधुतलधिमा at प्रोशित्वमेषि |

wat भ दन्ते। ख विदग्धानां चतुराणां संषदि सभायां सदा श्रपाद्केयतां ofgafeaad याति गच्छति तेषां पक्का नोापवेश्यते साऽचतुर TAY: | तथा सुधा नाम arefata प्रच्छति प्रसं gene जने यन्ते गिरेश्च उत्तरं न दन्ते ATS विभरिखास्तञ्च पुरुषं agate विगानेाग्खा wares रता- दमाः Ara safafa जगष्सार्यां न af न भिन्दतोति किं aret साऽयचतुर इत्यर्थः | Bate खुधाया अपि ay- रतमेति भावः । ्रधरादिवषनं तु प्रासङ्किकं। याम्यः। यामा- अखने (पा०४।२।९४) दति wars यः। ange: नद्या FLATT RW १५६ ॥

मध्य दटति। & fd लं थद्‌ यश्माद्धतार्म॑भ्ये उदरभागे बद्ध टतः अणिमा सेल्यातिश्रयो यया ar aire, तथा गरिमिमहिमग्यां गुरुत्वमरत््ार्भ्थां सर वन्तंमामं ओाणिगिंतम्बः AMIGA खेनयगश्च यस्याः सा गुरश्यूलनितम्बा AMT च, तथा जाग्रत्‌ Ate चेतसि वभ्रिलं जितेद्धियता wer: सा पतित्रता। तथा fara श्षद्धास्येऽपि war खधिमाऽश्यलं यया

सा, श्ररपहारेत्ययः। तया मां safe tira खामितामेषि, ०४2

pes SUCHATaTTa |

wan प्राकाम्यरम्या दिशि fein यशाखब्धकामावसाया भ्मोरष्टावपोशस्तद दित मुदितः खस्य शिख्याय तुभ्य ॥ १९०॥

मम ATSC तया DET वलम सातु Arava प्राकाम्येन प्रका- रबाङख्येन रम्या वक्राह्यारिनानाप्रकारं वाश ae at यथा वाञ्छति तथा वक्त त्वमेव जआगासि नाऽन्या) तथा fefa w- यारा fafefa श्राग्रेयारौा च awe: चान्दग्यादिविषयकोन्तः QWal वा BAT BI: कामेन खेच्छया अप्रतिहतप्रषरोाऽवसषा Gr गतिर्यया सा चेलेक्यप्रसरकोन्तिः, एवंविधा यस्मात्‌ तस्मात्‌ कारणान्‌ afear we: tu tec: त्वां निश्यायसेन्दग्यादिना मदितः परितुष्टः खम्‌ अणिमादीरष्टावपि तोः महासि- धीः तभ्य खभिख्याय azarae fasfasirera रदित प्राच च्छत्‌ । amar fe forte: श्रपत्धादिभ्यः खयं ware रादि ददाति। तथेश्वरेण सन्तुषटेन ad टतमण्िमा महिमा गरिमा खधिमा वर्विलमोजिल्वं प्राकाम्यं कामावसायिता चेत्येवमष्टविधरमैश्वग्ये तुभ्यं दन्तं, अन्यथा एतत्लयि कथं सखा- दित्यर्थः । एवं छक्ति; कस्याचिदपि नास्तोति भावः। अब्द ज्ेव- अकङ्िच्छेगेतत्‌ सब्वेमुक्कमिति ज्ञेयं । away एव तात्प । मध्यादि वनं प्रासङ्गिकं । afwaret गणवचनलादिमनिच। qu tfxuret खाधोनलं तदस्यास्तीति ant तद्भावे विल faafxasd tuadts; tea तदस्यास्तीति रेषो agra: ई्भरिलवम्‌॥ ९६० it

wafia: att est

ATS स्तुतये वयं न पटवः पोयुषमेव सुम-

सस्यार्थे गरूडामरेगद्रसमरः खाने स जआनेऽजनि। द्रा्षापानकमालमदंनखजा चीरे दढावश्चया यस्िन्नामधुताऽनया निजपद प्र्ालनानुययदः ॥ १६९ ॥ शाकशचत्‌ कोकयेस्वां सुदति Tela ARSC MATT

गत्वा कुलयामनस्तं ब्रजितुममुनये भानुमेतव्नलस्धं।

afefai ड प्रिये वयं sare: स्तुतये न पटवः, तस्मात्‌ Wawa Ga: तख warera ख प्राणादिप्रसिद्धः गर्डस्यामरेश्स्य च समरः अजनि wa युक्तं तदित्थं जागे AA! गाम यक्माद्धेतोरमया तव वाण्या ufarawa निजपादयोः प्रलालनेनेवानुग्रहो टतः रतः । किन्बूतया द्राशापागकथ्य पकद्रााखम्बस्थिगः संद्कतर सविशेष माना- ऽशङ््‌ार स्तस्य मदनं खण्डनं जति तया । तथा. शोर दुग्धे विषये दढा अन्येन व्याजयितुमश्रक्या श्वश्चा यस्याखया। अथ च यस्मिन्‌ See भवदाक्य्डतया aren खीय सप्तिन- मोरूपारणां पदानां प्रचाखनादनुपखाट्‌ ग्रार्णां Te: रता sea, warnfenada गिरा षमधरश्च वद सील्यर्थः । द्रा- चाचीरे fava: पीथुषादपि sare मधुरतमेति भावः | मभोयंस्मिश्नगगरडातिश्रयः स एव चरण्शाखनादि करोति ॥ ९९१९ ॥

ग्राकेति। रखे सुदति काकयाविरदअनितः ओाकः षदय-

ER उन्तरनेवघचरिते।

बदरे यद्श्जलावप्यनुनयविमुखः स्वाकमेकय चाऽयं देवाभ्यां TATE भवतीं पश्य मामेष्यमाणं।९६९॥

इदयत्वात्‌ लां चेख्दति तरि व्याहर ्राच्चापय। ते आजा करः WE Hal गला एतस्याः कुखाया जलस्थं उद कप्रति- fafa भानु get wre अ्ाभावं रजतं arg’ अखमगन्तु यदा wre श्रस्ताचखप्रतियेगिष्छतं seared गन्तु अनु- मये WUT) LETT त्या अस्ता म प्राप्तव्यः पनरुूदयाचले Tey CHA खये करसम्पटयाजनया TTA पनः ATS नेष्धामोति यावत्‌ afe war weet बद्धेऽपि अयं aa: मामनगये प्रार्थनायां fae: are यतः एकः केवला TH ऽभिभिवेशेा यस्य एवंविधः, अथ च एका AST ATT: autre खग्यीर्ष्यदानसम्बन्धिनं sarafe wat काकाग्वा- मेव <a Te Mae भवतीं प्रति पनरेव्यमाणमागमिग्यन्तं at wa, एवं काकनदव्याजेन बहिः सन्ध्यामुपासोतेति वच- नात्‌ सा्यंखण्ध्यापाखनानिमिन्तं वहिनिंगमनाथेमनुन्चां या- faaarfafa ara खुदतीत्यनेनाक्ाऽननम्तर ईश्रदन्तकिर- Una महानानन्दा जनिग्यते तदथं व्यारेति प्रार्थत tfa aaa cafa पाठे उप्रेखा। एव्यमाणं गत्ययादनैडा लटः शानच्‌ ॥९६२॥

रकविंश्रः eat | Exe

Alea त्वत्परिदसितकन्दाय भवनो

निजालोनां लीनां स्थितिमिद are गयां ।

इति व्याजात्‌ छंत्वाऽऽलिषु वलितचित्तां सच

खयं सोऽयं सायन्तनविधिविधित्मुवेद्दिरण्यत्‌॥ १६३ ॥

afefa asd गलः खयं सायन्तनं विधिं साण्ध्यात्रिरा- जादिकं कक विधित्सः कन्तंकामः खन्‌ प्रासादादहिरण्छत्‌, निर गादित्ययः। किं war इति व्याजारेवंप्रकारेण खगयाननय- सखीगवेषणमिषेण सहचरीं wal wifey षखोषु विषये चा- खिङ्गगमिषाद्‌ वखितं few यस्यासतादूशो wat. इति fa रे भिये अदं खव्यानुगयाथं नदीम्परति गमिवामि भवती च नि- जालीर्नां निजसखोनां दहात्रैव afaifga wea तयान द्रष्ट व्यमिति wat wat खितिं acide कषक वा परिचितं परि- wifad परिषासक्रीडेव कन्दा qe उत्पत्तिरेतवंस्य ताद्शाय तश्जनिताय तासां सखोमामानन्दाय aed ग्टगमतां गवे- षयतु टति। एवं तदचमाद्धेमो कवचिल्लोनाः सखीगवेषित निर्गता । गलाऽपि सायंसन्ध्यां कन्तुः वदहिभिगंमनादिना उत्पर्मसङ्गतिः खचिता । विधित्सः दितीयेति चोगविभागात्‌ समासः ॥१६३॥

exe उलरमेवधचरिते।

Te कविराजराजिमुकुरालङ्धार रः सुतं

Mee सुषुवे जतद्ियषयं मामन्नदेवो च यं | तस्यागाद यमेकविंशगणनः काव्येति नव्ये छते TARA CHAU सगा निसगाञ््वखः 1) १९४॥

ओदषंमिति । we रते अ दषते अतिशयेन नये अपूर्व तरप्रमेखपरिपूे भेमोभकंः ecards प्राच्य wad य ATER काम्ये एकवि्रतेः प॒रः एकविंशगणना स्या यख यदा एकरविंश्रतेः परणी एकविं्ञा गणना बद्धा यच सः खना- SATA समाप्तः ॥ १६९४ ॥

दति ओवेदरकरोापनामकञ्रीमलरसिंदपण्डितात्मजनारा- QCA उलरनेवधोवव्याख्यायां एकविज्ः सगः ॥ २९ ॥

उन्तरनेषधचरिते |

atfam: सगः |

ॐ तत्‌ सत्‌ |

उपास्य सान्ध्यं विधिमन्तिमाशा- रागण कान्ताधर ST SAT | श्रवाप्तवान्‌ सप्तम्वमिभागे

VAT VA AL | १॥ `

दानीं पव्वषगान्नप्रसावितं सायङ्ालं वर्थयिग्यम कवि- दाविशं खग॑मपक्रमते। उपास्येति। Wet नरेन्रा नलः बन्ध्या प्राग्तमावेमाम्तिमा्रायाः प्रतीष्या wrarar feat रागेण Twa हेतुना कामनाया अधर चुम्नि ्रधरोषटस्मारि चेता यस तादृशः खण्ध्यारागसदृज्रभेम्यधरस्मारी सम्‌ तदिरशाष- हिष्णुतया वहिरवस्यातुमश्नक्ा यज सा विद्यते तं ana afa- भागे कार्यां खितं Far: घरं परव्वतरूपं साधं दन्य प्राषा- दखल सप्तमीमुपकारिकामवाक्षवान्‌ प्राप। किं हत्वा । सार्ध

सन्ध्या सम्बसििभं सन्ध्या जपादिविधिमुपाखय रला ॥९॥ © ह

९८५ उस्षरनेवध चरिते |

्रतयुदजन्त्या प्रियया विमुक्तं

GAG TIS ।

अध्यास्य तामप्यधिवास्य साऽयं

सन्ध्यामुपञ्मोकयति स सायं ॥ ₹॥

विलाकनेनानुख्द्ाणए ताव-

दिशं जलानामधिपस्य दारान्‌।

प्रतीति । Mise नलः सायङ्काखसम्बस्थिनों सन्ध्यां राजि- न्दिनसम्बन्धिनं wed भेम्याः प्ररुपक्ञाकयति सम aa: सौति wi किं रला । प्रत्युदजक्धा सष्धखमामच्छनधा freer विमुक्रमङ मध्ये खिता vert area war afeat ay तं wieawre auafusra at भेमोमपि sfware तता- yaa wae अधिश्रोडः (पा०९।४।४६) इति कर्मलम्‌ । अ्र- धिवाख् श्न्नादस्ेयप तस्य घालन्तरतवात्‌ उपान्ध्याङ्कख (पा०९।४।४य) दति कम्मलाप्रापेसामधिवाखेत्यन सामथीन्त- Safa Sad) उपक्षकयति सत्धापपा्ेति (पा०३।९।२५) रिचिखयोगेगतेखर्‌॥२॥ विलाकनेनेति। ₹े भैमि ले जलानामधिपस्य वर्षस्य दा-

रान्‌ weit पञ्चमा दिशं विलाकनेनागुण्हाएट रतार्यङ्िङ तावदा विलाकनेनामुख्डाण वणंनया तु पञादिव्यर्थः। यावच्न्द्रोदयादिना प्राच्यां रामणीयकं भवति तावत्घन्ध्या- रागे शतरामणीयकां चथिमां few विखोाकयेति वा ताव- च्छन्दाथः। जखाधिपस्छ च भागी दुःखिता विशाकनादिना

हदाविंणशः eat: | ro)

अक्तालि ला्षापयसेव येय-

मपूर पद्ेरिव FETS ॥ ३॥ SSMU

CAT रविर्गीरिकगण्डओैलः |

तस्यैव पानेन विचूितस्य सन्ध्यारजोराजिरिशन्निरते ॥ ४॥

अनण्टरीतमरा भवती्ुक्तिः। येयं पञिमा दिक्‌ लाकापवसा- ऽखक्ररसेन कत्वा केनापि श्रलालोव खाछितेव । तथा कुङ्कुमस्य we: शला केनापि waa । एवंविधा रक्रा दूते यत- खसाद्रमणीधामेतां विलोकयेत्य्थंः ॥ इ ॥

उश्यरिति। ₹े faa रविरेव गेरिकास्यधातुविेषसम्नन्धौ गण्डन्ेलः उशचेसतरादलयन्नतादम्बरग्रैलस्य गगनगिरेभौ लेः जि- खरात्‌ सकाज्ञाचृच्युतः पतितः स्थूखपाषाण एवाधः पतिताऽयच सज्िहितः पातेगाश्चतरगिरिश्िखरादधःपतनेन रेतुना विच furs विशेषेण खश्छचुर्धो रतस तस्येव Titanate सम्ब- ज्धिमी aa रजे राजिः सन्ध्या सम्बन्धी राग इत्यर्थः । इह सायङ्ाखे ufgafefa वा sfereta उपरिष्टात्‌ प्रसरति | अखसमये Gaia रक्रलाद्भप्रगिरि शिखरा चच्युतलाख गेरिक- गण्डशेखलं | उश्वतरात्‌ प्रदेषात्‌ पतिते गण्डग्रेलसूर्ली भवति | चरी शतस्य रजाराजिरूद्धं प्रसरति तद्रजराजिरेव सन्ध्या

रागः प्रायेणाद्धः गच्छति प्रसरतीत्यर्थः ॥ ४॥ 0०2

esc उन्तरनेवधचरिते।

अस्ताद्रि च्डालयपकणालि- RH किं कुक्ुटपेटकस्य | यामान्तकूजाल्सितेः शिखेोषे- दिम्बारुणी द्रागरूणोक्ततेयं ॥ ५॥ प्य दरुनासद्रनखय्यनि््यैत्‌-

N ~ करावलोदङ्गलवेचयाऽच |

wefa इ प्रिये qgemt Ware awe यामान्ते WET या RT शब्दितं तदन्नादु सितैः प्रकाशर मानैः किञ्चि- दुशोग्धतेः उत्फु ल्जपाकुसु मतुः fwart शिरसि रकचग्- मयकंसराणामेचेर्टन्देः किमियं वारुणी दिक द्राक्‌ ्रकखा- दरुणीहृता र क्रोृतेल्युखेचा | किम्भृतस्य । ्रकाद्रे खडा शिखरं Gq लयः खानं यसध स च पक्कणः वरणं तस्याखिः समृहस्तत्र देकस्या सक्तस्य शवरगटदेषु सङ्गीतस्य, कुक्कुटानां FA उन्न- मितिखलवं जातिः, ते च यामान्ते कूजन्ति सायं समये कूज- नादुत्फु्शिखा ठन्द सम्बन्धाद्‌ रुणोभवनसम्भवाथे चामान्तेव्याचयु- कम्‌ । पक्कणः शवराखयः। एासक्काः पचिग्टगाग्डेकासते टूत्य- मरः। पेटकं पुूकादीनां मन्जृषायां कद्‌ म्बकमिति विश्वः॥ ५॥

पश्येति । सन्ध्ययाऽच सायंसमये weu नायिका राचिः तत्सम्बन्धिनः प्रतीहारस्य दोवारिकस्य पदेऽधिकार मास्यद्‌- मपि पश्च विलाकच । किम्भूतया । द्रुतं wd अस्तञ्गतस्य ख स्व निय्यन्ती वहिनिं गच्छन्तो करावली किरणपरम्यरेव tye

दाविंशः Ae! | | ECE

निषिध्यमानादनि सन्ध्ययाऽपि राचिप्रतोदारपद्‌ ऽधिकार ॥ १ ॥ मदानटः किं नु स॒ भानुरागे सन्ध्याय सन्ध्यां कुनटोमपोशां |

दिक्रलाख्यं रश्जकरक्रद्रव्यविश्ेषेण रक्रा वें दण्डविगरेषाऽस्ा- wear | fara पदे। निषिध्य मानं निवाय्यंमाणप्रवेशं wer दिनं afar च्िया fe दौवारिकी स्येव युक्रेति ata राजे- zratfcat saa: । खख ऽसमिता. दिनं गतं राजिरा- गतेति सार्सन्ध्यया ज्ञाप्यत इति भावः । दोवारिक्यपि इङ्ग खवेजपाणिः सती प्रविशन्तं कमपि प्रतिषेघयति। ति्थक्षरा-. वलीति पाठे तियंकप्रसारिणञ्च ते करासेति। wets तत्परुषल्वाभा वादृजभावः ॥ ६ ॥ |

Carat सन्ध्यानच्चयोागं awafa । महानट इति i aye afa महान्‌ सन्ध्या पासनादि विषयेऽतिप्रणस्तस्तथाऽटति गच्छ- Marya: कालः स प्रतः सायन्तनो, AST महान्‌ परमे- श्वरो AZT नन्तंका यस्मिन्‌; सन्ध्याकाले fe ईरो मुत्यति स Waa: सायंसन्ध्यासमयः। भानोः ख्यस्य रागे लेदिल्ये सति अस्मयानन्तरं खुर्यय॑स्य रागमाजेऽवश्िष्टे सति सन्ध्यां सन्ध्याकानितिं किञ्चित्‌ पीतरक्रवणंलात्‌ grat, मेपालो कुनरी- गे सेव्याद्यभिधानाकनःगिलारूपां, तथा ईशामपि खकालसा- fat वा wu पिटप्ररूपन्रह्मलादेवतारूपां, अय च सण्ट-

&९* उन्तरनेषधचरिते।

तनेति तन्वा विबताऽपि तार- श्रेणिखजा साग्मरतमङ्दारं ॥ ७ ॥

दभि मर्तो were सम्बम्विचिण्ध साम्प्रतमिरानीं तन्वा fafe- द्डतया सण्ध्यारागतिरोाहितकान्तितया वा awat किञ्चि gwar: तथा वियताऽपि गगनङूपथा खशणया यावद्ध गनं विस्तौषंया च । यदा आसामख्येम व्याप्तं विद्या गगनव्यापि- न्या च तारम्रे्छा गख्वपरम्पराङरूपया खजा पुष्पारिमाखया ert तनोति विरचयति किं । यदा तारां wear कानां जेणिर्यच arom ग्रथितमाक्तिकमाखया हारविर- चमं युक्रमिति सण्ध्याकाखः सन्ध्या मेवंविधां सञ्चिन्ध नकज्रपर- न्परामेव विरचयति किमिव्यथंः। wearers: कियानवजि- ाऽस्ति मक्षातल्यामि veafe च किञ्चिहश्चानि जाता- मीति भावः। तथा तारभ्रेणिखजेपखकितेन agin वियता गगनेनेव हारं तनोातोति वा। सण्ध्यामेवंविधां विज्नाय ठष्लो- aa, इति न कम्बो चिल्यादिथिष्टया तारश्रेणिखजा हारमपि विशरथतीत्यये इति वा अ्रपिश्ष्दा्थेः। wa चस प्रसिद्धा महागटस्ताष्डवनु सक्ता शिवः भाने: wate रागे सति wafaarg wal खतीति यावत्‌ । तच सन्ध्यासमये मनःजि- ला तुस्व अ्रचिरखाखुलात्‌ कुख्छितमतेकोरूपां वा tut देवीं सन्ध्याय सम्यग्‌ ध्यावा सायं सन्ध्यावन्दनं टलाऽषटमृत्तिषु मध्य तारापरन्परेव माला Vat तया गगनरूपयाऽपि श्रमत्तं याऽपि

इाविं्नः eats | ९९१

ला ददानो खन्ध्यावन्दनानन्तर AWFUL मृखकरपार्शोया- grat faad करोति किमिति faaat: | अमृक्तस्याङ्गहारक- रणं विचित्रमिति विरोधार्थाऽपिश्ब्दः। न केवलं weeel- भो गादिग्छषितयेव तन्वाऽङ्गहारं करोति किन्त वियताऽपि a- न्वेति सम॒खयाथा वा । शेशरोाऽपि सायं aaa नृत्यति । भान्‌- रागे ममःनिलातुख्यवणां खन्ध्यामपोभ्रां षरचरोंँ qreiat वि- सिनध विशिष्टया वियद्भःपथाऽपि तन्वाऽङ्गहारं तमाति पार तीखमोपेऽपीश्चरो नुत्यति। wa च भहागतिप्रवीणणो az: कु- feat नटीं नृ ्तेऽमतिचम्‌रामपि सन्ध्यां वयःसन्पौ वन्तंमानां तर्णं रसभावसन्धो वन्तंमानां वा रसभावश्चां । wa एव सभायां sacra ईशां सश्ध्यानु रागजनने समर्था afew वि- यत्तुख्याऽतिविश्रालया शद्ध माक्तिकपरम्यराङूपया मालया- veferar तन्वा शङ्गहारं तनेति तदसाग्मतं किन्तु रषमा- वादिगनयन्धा तया सभ्बानुरागे समुपपारितेऽपि ग कर्मकोश- Safe सभ्यानुरा गाथे खयमङ्ग हारं तनोतीति यक्रमेवेत्य्थः | श्रथ ख मरान्नन्तंकोा वयःसन्धा रषादिसन्मी वा awarat तथा सष्डद्धिमतौमपि स्ियं afeat रीं नज्ानभिन्नां शाल्वा सभानमुरागे fafa विरिष्टया तना सखयमङ्गहार तनोति तद्साम्प्रते किमु श्रपि तु तल्ला गु्काद्रलाभावान्ु- TT सभागुरश्जमे सामथाभावात्‌ सभागुरश्चनाथे खयमेव निपुणं नत्यतोति युक्रमेवेत्यर्थः। wa वा अन्योऽपि महागति- weet अटति स्वज गच्छति तादृ चरोाऽतिवद्चलाऽतिप्रसिद्धा

€eR उन्तरमनेवधचरिते।

ग्रषायिदान्नस्लरितस्य,नाय्यात्‌ पश्याडकारौकपटं वद्धिः | दिद्यण्डलं मणए्डयतोव खण्डेः

सायं नरस्तारकरारकिरोटः ॥ ८ ॥

az: कुमटीमपि नन्तविद्यायामपि मथा काग्धा छलाऽपि चो ऽमुरागस्लदिषये दां सा न्दग्यातिशयेनेव रागमुत्पादयननां तथा शश्रवतारुष्छयोः सन्म वन्तं मागां प्रादुग्डंतयेवनां रखभा- वसन्षिखलाद्र खभाव््चां वा सचिन कायकाग्याऽनुरागे सति कुनटोमपि वरूणो रसभाव््नां वा तयेशां ware विचिन्तय तन्वा तदोयन्नरौरसातिविशिष्टतया षएद्धमेक्रिकमाखलया दारं विरचयति तचागुरक्तः खन्‌ तस्ये सुक्राहारं वितरती्यर्थः। एवमन्या श्रपि याजना: सुभियाहनौयाः । सभानुरागेः सन्धा- येति पाठा TY परस्तकव्वदृ्टत्ादुपेच्छः। WS: पवाद्यच्‌। सन्ध्या दिगादिलाद्यत्‌) तारश्रब्दस्य नचचकनोनिकाभिधा- faa रश्रमसगे Tam ॥ © Il

षेति । = भेमि तारकराट्‌ wx: किरीटे aa स wa: सायं नटति सायं नटनन्तकः सन्‌ उद्धतात्‌ ATTA नृन्ताद्धेतेा- स्तटितस्य warfeqrat भूषणाखिमालाया wefan: खण्डेः शकलैः ATA जड्काटोकपटं कारि बञ्लानकचव्याजं वदद्धिधी- र यद्धिरिड सायं समये दिद्ण्डलं मण्डयति wai एताभि मचच्राणि म किन्तु ताण्डवन्रटिताखिमासलोच्छलच्छकलान्येव

हाकि am: YS.)

कालः किरातः स्फुटपद्मकस्य बधं व्यधाद्यस्य दिनद्विपस्य | तस्येव सन्ध्या स्चिराऽखधारा

ताराश्च कुम्भरस्थलमेक्िकानि ॥.< ॥

सम्ध्यासरागः कक्भेा विभागः शिवाविवारे विभुनाऽयमेव |

fey tere इत्यथैः । अन्याऽपि wequfacter गट नल्ेस्तटि तरार खण्डेस््ीन्दं मण्डयति । मष्डय तीवेति पाठे उपप्रा ॥ ८ ॥

काल इति & प्रिये कालः सनग्ध्यासमय एव किराता ऽथ च aud: हिंसकला ऋद्युरूपा वा-काल गिरिमदारण्छ- स्वारौ श्वरः स्फुरामि विकसितानि पद्मानि यस्मिन, यदा विकखितकमलं कं जलं यस्मिन्‌, रय च प्रकरीगश्डतश्टुष्डद ष्डागर प्रकाञ्जमामं पद्मकं रक्रविन्दुन्दं यस्मिन्‌ तादृशस्य दिनरूपस् fave बधं व्यधारकरोत्‌। aay तस्स करिणा र्चिरा रम्या सन्ध्याऽखधारा इधिरधारा । तारा नख्जाणि वि- दारिततदौयद्मसखखमाक्रिकानि, सन्ध्यारागा रक्रधारा ता- राख SIAM दव MT Tae: | स्यु ट पद्मकस्देति बजञ- WRT कप्‌ ॥ < ॥

अण्ध्येति। विभूना प्रभुणा हरेण ge गिवायाः area:

विवाहावषरे शश्ध्यया रागा रकवस्षाऽयमेव ककुभः पचि- © ©

९९9 उतल्षरमेबघच्रिते।

दिम्बाससा पूव्बमवेमि पष्य- सिन्द्रिकापन्बेखि पय्येधावि ॥ ९०॥

सतीमुमामुदश्ता च पष्य farce वसने सुनेजे।

aratar विभागः wee: पष्यवर्षयुक्ा धिन्दुरिका रक वच्ं तक्छम्बस्धिनि तद्चगात्‌ पुष्यसिन्द्‌रिकास्थे wus पर्यधायि ufcfea: 1 यता दिम्बखयमेव वासा wa तेन रक्रवस््रपरि- धानावखरेऽपि रिम्बसनगारोचित्या रक्रटिग्भाग एव परिहत twafa we विवास्य wou दिने प्रथमदिनपरिहितानि venfe प्रलाखनाथं परित्यव्य wafer terete कै- सुम्भादि रक्वस्त्राणि बधुवग्क परिधय इति उद्धाचारः।. wwe दिम्बश्नलाद्र कपञिमभाग vara परिहत cat TERA ताराः चिन्द्रिकाखाने सन्ध्यासरागः प- अिमदिग्भाग इति भावः॥९०॥

Wades: प्राचीप्रतीच्या्दयारपि तश्वर्षलात्‌ सायं सण्ध्यारक्रपञिमदिश्र wa पुष्यसिन्द्रिकालं कथं awa इत्याखेपे Ta परिहाराय प्राच्या wala तदभावमाह सतोमि- ति। हे gas सरतो दाचाचशोममां पाम्बतों च खद हता परि- यता दिम्बाससा ete oe कपुष्पसिन्दूरिकाथे दिषम्ध्यी- मभि इदे अपि परातःखायंसण््ये ewram दे प्राचोप्रतीष्या | fewraa uae cHada Star ware रकव्थंन जाभेते

, हाकिंश्ः wat: | ९९१४

fam दिसन्ध्योमभि रागशामे ` दिग्याससेोमे किमलम्भिषातां ॥ 2 11 आदाय दण्डं सकलासु दिसु

याऽयं परिथाम्यति भानुभिक्ः।

दतिवा। area रक्त उभे डे वसने ;खम्भिषातां urn fH | विवाष्द्ये सण्ध्यादयरक्रदिग््यमेव दिम्बसनमलार्‌ रक्रवस््- इथं faay शभमित्यदं मन्य cad: faaa दे दिश्रावेव वस्ते दे wy avingd रागे रश्चकद्रयेण छाये रामे awa ते प्रापिते fa. विवाहे वस्तं रञ्जनाय कस्यचित्‌ कर समते तस्माच्छिवेन दिण्डयङूपे मम वस्ते भवतीभ्यां रक्र- Bra प्रापनीये दति सन्ध्यादयं are स fared tHE चकारेत्यथं दति ati सुनेषोति पाठे संयागोापधादिति (पा ०४।९।६३) निषेधात्‌ Sty fem: । freee समाहारे दिगारोकलतवे आ्रावन्ता वेति (पा०९।४।९१०।वा०४) WTA च दिगारिति (पा०४।९।२९) डोपि सन्ध्या ्रब्दस तद्धिताग्तपद- व्वाद्कखलस्तद्धि तस्येति (पा० ६।४।९१५०) यखोापः, अभिरभागे TAA: (पा०९।४।८ ९) कम्प्रवचनोयलात तदयोगे दितीया । त्य्यलादश कफ क्लं ॥ ९९ ॥

्आद्‌ायेति। ist भागरोव भिक्षुः परित्राद्‌ Te पा- frufiata तेणवयष्टिमादाय कलासु few परिभामति

Sisd तापसः afore erage watt निमज्जन्‌ पातां 6 G2

९९९ उन्तरमेवधच्चरिते। अन्धो निमव्छन्निव तापसोऽयं सन्ध्यायकाषायमधत्त सायं ॥ VP tI अस्ताचलेऽसिज्िकषापलामे सन्ध्याकषोज्ञेखपरोकषिता यः। विक्रय तं देलिडिरण्यपिण्डं तारावरारानियमादित दयाः ॥ १३॥

भरविशन्नय च Tee जलाशये खानं gay सण्ध्यायामभं गगनं तरेव काषायं रक्रवस्तमधन्तेव, उपरि खस्याङंभागः अथ साखतरस्ापरि दण्डस्यापरिवा निजमसतकापरि वा -ya- वाजिव। एवं यतिरपि बडकाखावस्थानस्य fafegarene- णः सन परिभ्वमन्‌ काषायं ae धारयति। काषाया इव सन्ध्या शोभत TAU: | माठरः पिङ्गला दण्डः, fare: परि- WTS कम्मन्दीति चामरः। काषायं तेन TH (पा०४।२।९) इत्यण ॥ ९२॥

अस्तेति। यः gen afer प्रतो चां वन्तं माने निकषोप- लाभे सुवषपरीचापाषाणतल्येऽस्ताचले सन्ध्याराग एव कषो- Qa: घषंणाद्धेखस्तेन Wifea दयं Ure ₹लिं Gada हिर- ufaw विक्रीय विनिमयेन कसखीवचिदूत्वा तारारूपान्‌ वरार- कान्‌ RICA श्रादित जग्राह | उत्तमं सुवे THN भवति तथा च रक्रपीतसुवशंदरयगालकस्य गिकषपरोकितसुवर््यरेखेव सन्ध्या TA | ATE वराटका इव दृश्यन्त Taye: |

इाकिंशः सगः €< ॐ

पचेलिमं दाडिममकोविग्न- ARTA सन्ध्या BTA AAS | तारामयं बोजभुजाऽद सोयं कालेन निष्यूतमिवाखियूयं ॥ १४॥

चारिति लाकव्यवहारागभिश्चलद्ातनाथं स्तीखिङ्गनिरे्ः | ent दि सुवणं cer मूखेतया वराटकान्‌ शृकाति धूर्तेन वञ्च्यते च ¦ वराटकस्य व्यवहारे TR सुवणमपि दत्वा वराट एव TWA Wal |

पचेलिममिति। दाडिमवीजभजा कालेन रक्रमकं विम्बमेव पचेखिमं तरोरूपय्ेव खयं पक्षं दाङिमिफलमु्ाय्यं गगगत- Traizfaer fray भित्वा वा सनग्ध्यालगिव we दाडिमस्य पकलाद्रक्ररून्तिरेवाजकहिता परित्यक्ता, तदमीजभ- शणार्थमपरि तगवीजके श्रवत्‌ सन्ध्या VIR रता । तया वौज- wag तारमयं तारारूपं अदसोयममुग्य दाडिमस्य अमीषां वीजानां वा सम्बन्धि श्रां वीजमध्यख्यखे श्ेतकणा- at qu न्दं नि्यूतमिवेद्गोखंमिव, वीजानि भलयिला ग्टहीतं रसमन्तगंतश्वेतकणादठन्दं पुनः पुकछतमिव । न हि काला- दृतेः खग्यंदाडिमं ufed समयैः चअन्याऽपि दाडिमा त्वचं UIT वीजान्याखाच्च VAT वौजकषान्‌ फ Wy यजति ॥९४॥

९९ | SUCHAWATER |

ताराततिर्वोजमिवादमाद-

fared मिरष्ठीषि यदस्थियथं। न्निष्कुलोषछत्य रविं त्वगेषा सम्ध्याज्िता पक्निमदाडिमं वा ॥ १५॥ सन्ध्यावशषे छतताण्ड़वस्य चवपट्गेपतेयेत्पतनाभिघातात्‌।

तारेति। शामश्यात्‌ कालेन काचा रविमेव तत्‌ Ufa पचे fad दाडिमं निष्वुलीहृत्य निगंतवोजकुखं शला dered सारं awe adit त्वगेवेषा weer खजद्मिता, awe: सम्भाव- ararafame किमित्ययेः । तक्किमित्धा्द्चाह । वीजानि अदमादं भख्यित्वा we queve पक्षदाडिमख्य संवन्धि afeaufaa ca ताराततिः जिरष्टीवि निष्ूता । जग््वा- जग्ध्वा इति आदमादं अरेराभीर्ष्छेन federeg | निरष्ोवि कर्णि चिण्‌ निष्ठ लोरृत्य निष्मूखन्तिष्कोाषणे (पा ०५।४।६२) इति डाच । रेपकाऽयं SH Wat

सण्ध्येति। & fra घन्भ्यावध्रषे सण््यावन्दनान्ते छतं ता- Si A यन तख Wea: पराचरण्याद्ंडवनेनाभि- जाताङ्कताः उत्यतयाखुभिरुत्यतगथोखेरच्छलितेः कलास खसम्नन्िस्यरिकात्मनां खण्डेः wae: ोारमण्डि श्रलदुता wa, केखासस्फरटिकखष्डा एव गगने तारारूपेर Wray |

wife: erat: | &<€ कलासगओेलस्फटिकाश्मखणडे- THRE पण्योत्यतयालुभिदधः ॥ YE ॥ cel frat व्चनजंन्भनेव सन्ध्यामपक्रान्तवतो GATE | तारातमोादन्तरमन्तरितत निरीकमाणः स॒ पुनबेभाषे ॥ ९७॥ रामेषुममत्रणनार्तिवेगा- द्रलाकरः प्रागयमुत्यपात |

उत्पतयाखुभिः UE एरीव्याखुच्‌ (पा ०२।९।९५ ८) ॥ ९६ ॥

दत्यभिति। ख मखः ower बभाषे । किम्भूतः | दत्य मुक्ष- प्रकारेण वसंनजन््मना स्तुतिजातया feaa श्पक्राम्तवतों fa- wat सग्ध्यां प्रतीत्य नित्यं fafa wafce गगमं तारात- anat दन्तुरितं fated निरीखमाणः। भ्रन्याऽणुन्तमेा निज- qe तखणव्वयाऽपक्षामति ॥ ९७॥

रामेति। भाः ₹े कामच्राखनन्धूः कामशरासममेव Wat यस्याः भूद शंन माचेण कामादयकारिखि भमि रामस राघ- ASG जामर्ग्धस्य वा इषुणा मर्मणो जणनाद्धेदनद्धेतारत्पना आन्तिः पीडा तस्या वेगाराधिक्याद्धेतानिजखामे खातुमन्रक्रः खम्‌ भोत्या TATHT एवायं प्राक्‌ तस्िन्नवसरे उत्पपात ऊं मागात्‌, नेदं नभे चः THAI घः भ्वामजलः स्फुटर न मभौ रत्नाकर एवायं न MATH LTT: | कोदूजः। AWE जज-

१००. उन्लरनेवधचरिते।

ारोषकिर्मीरितमोनकम्बु - नभा न भोः कामशरासनः ॥ ९८ ॥ मादाय देवाष्षरसां विमुक्ता- सताराः शराः पुष्यशरोण TS ।

शारिकां जन्तूनामेचैः किर्मोरिता fafa aafeat मोना कम्बवः WETS Ufa wag uefa भाषः शकरटद- स्यत्यादितारायदसमदा धुवमण्डलगरद सम्बन्धी TART वा, तेन मिञ्जितोा मानस्यो wife: aq: शङ्काकारविभाखानदखचञ्च uf रघगायेन किल सेतुबन्धसमये शरेण खमुद्रा WwAT- रभ इति arene पीडातिश्यादुत्पतित tea) परष्ट- रामेणापि faye समुद्रो बाणेन परास्तः सल्त्पतितः, खमुद्रजखसतैवायं कालिमा म तु WTAE: | समद्र खा- धारेभेख्ितानि रनयाहादीनि अ्रधखितेन जलेन सुखेन zy WHA | मकरकक्टादयः साल्ास्मीनादय WA! न तु रा- श्लादिग्धताः fearg ताराः समुद्रमाक्रिकान्येवन तु तारा इत्यादि Was | शरामगभूरिष्युवङ्स्वागलान्नदीलाभावाद्ग- खलाभावः। इस्वपारस्तु सरेकवं शप्रभवन्निति वत्‌ खमर्थंनोयः। यदा जिष्टकविप्रयो गदभ्रनाद्‌ waa nest

मारहायेति । इ भमि wquew HAY देवानामण्यरसाञ्च मोहायान्यान्यमत्यन्तानुरागखच्चननाथे देवादीनामृपरि वन्त ATTA TART Ge चिक्ताः, श्टभ्रपुष्यकूपाः भरा एव तारा

atfam: aa: | १००१

पश्चास्यवत्‌ पञ्चशरस्य नान्न प्रपश्चवाचौ खल्‌ TAME ॥ ९९ ॥ नभानदीकूलकलायचक्री-

कुलस्य नक्त विरद्ाकुलस्य |

TIE WE | गन्‌ कामस पव्यशरत्वेऽपि पञ्चवाणल्ात्‌ ताराणां बङतरलात्‌ कथं कामबाणतलमित्या् द्य बमर्थयते । खल य- मात पञ्चशरस्य माचि पूर्व्वपदलवेन वत्तंमानः पञ्च ब्दः प्रप वासी vas: wer विस्तारः तदाचकः, म॒ तु सद्यावा- अकः, पचि विस्तारवचने इति खार्थण्िजन्ताद्धातोाः पचाद्यचि पञ्चयन्ति विसता भवग्ति पञ्चाः शरा यसेति विग्ररो गतु पञ्चसश्लयाकाः शरा यस्येति, तस्नात्‌ पष्यबाणलं ताराणां य॒क्र- मेवेत्यरथः । कस्ये । पञ्चास्यवत्‌ “ER ait: पञ्चास्यः" दति सिंहाभिधायिमि पञ्चास्यञरब्दे सिस्य पञ्चसद्छम्‌खताभावात्‌ पञ्चयति विस्तृतं भवति wy विखतमास्दं यस्यासि gyre <fa erg पञ्चब्रब्दा यथा विस्तारवाचौो तयेति व्याखः प्रपञ्चो विस्तार दति इलायुधः ॥ ९९ ॥

गभ दति । मकं विररेणाङ्लस्य पोडितस्य नभानद्या मन्दाकिन्याः कुलमेव कुलायः स्थानं यस्य तस्य चक्रोकुलस्य चक्रवाकोसमृहस दओं नेनयारपामश्रुजलानां एषन्ति बिन्दवः सन्ति त एव तारका अधःस्थितेजनेङ्ग्यन्ते तथा तासां ता- राणां सङकमणानि पुष्छखयवश्राद्भूमिं warrant] गखदा-

© घ

१०. उत्त रनेबचरिते।

इशारपां खमि पवत्ति ताराः

पलस्ि AREAS धारा ॥ ₹०॥ अमूनि मन्ये Beira यादांसि गाधा मकरः BANE: | ATTAIN Ag र-

FUT: समितः FAN: 11 २९ ॥

ष्यकलागां भारा एव qafer) yar: afer चिरखितिमश्ि पाति दाष्यष्वन्ति तानितारा इति at तत्द्धुमणानिः fe- तताराप्रतिदिनणतानि तन्तृद्यानि पतन्यधःपातोजि चानि Wifey तानि धारा अश्रुप्रवाहः तार्थं ताराकां TEATS वीच्या मेषादिषद्ुगकथेा aT धारा अश्रं मरवाहा एति at. स्त्रियो छि facwaararrn wefan पतकोति तिङ्न्तं । WufasTs ATH ॥

ऋममीति । ₹े fra Aryrerency माधा मकर राजिस व्बस्थिन्यस्तादाः AST: कुलीरः ककंटरागिखन्धम्बन्थिन्बष्छारा अमूनि प्रत्य्दृष्छानि अमरनिज$रिष्छा मन्दाकिन्या चादांबि व्रखणकब VIG AG माधा Tea: ककडटा अपि जखे कन्तक षरि ख TOR तस्माहेवगघ्ाया दाखेडेतानोत्यर्यंः। तरिं उपरिवकंमागेन इषं साग्या म्‌ लधःस्ितेनेद्यत wre क्छ नाकमग्द्याः पुरे प्रवादे खेखन्तः क्रीडन्तः BTSs: THTAE Fret दुरतखप्यंसग्रानि, अत एव weawnfareiy

दर्विः eat: | १००४

समरस्य कन्धुः किंभयश्चकासिं fafa जिलाकीजयवादभोवः | ATCA: प्रमे

वादि कष्टिधटते US ॥ २९ ॥ fai योगिनोयं रजनो रतोशं याऽजोजिवन्‌ THAT TS |

भोगे Cat wtarefy ws सुखेन जागोमः। wart fear aft जखगामिलाज्ञेधारियादांसि at जसे gare card: | गैधाकरिं छंवमण्डलं, माधा er ara eg it

सखौ रसेति. : चिसाकोभिजये वाङ्मया वारमा ace carat अयं प्रतयशदुष्योः विध्राखानच्चरूपः कम्बः we: दिवि Carte fe 1 wwaces वादितां wiarnda डति vary पितौ Gravafinearcary: कामदेव aq: कि- निधेः यंखमादपरदय we ysareatencred: we?: wat atfgaefe: arafasire चरते, सर रेव धनुषः पुष्य- षले नात्‌ तंदोयस्वेव वाचस पुष्यर्ूपत्यसम्भावनायुक्तथात्‌ | तीराङक्सुमंरूपः. ara एवाये मगने Baa न लन्यदीयै इत्यर्थः ॥ २२॥

fatafa दये रजनी afer स्तीपंसयोम॑वती, अथ चं Witness मारणाखारनादशमिंनशास्तीकतिं। या cate fear भिरव्णीकिमिव वगडननिधेरजजिवत ests चके, प्मम-

© घ 2

१००४ उक्रभेषधचरिषे।

योगद्विमस्या मदतीमलग्म-

मिदं वदल्यम्बर चुम्नि कम्ु ॥ Be It प्रोधकारेऽइनि बाधितानि

ताराः खपुष्याणि निदशेयन्तो |

मूमुहत्‌ पद्मानि च समकाचयत्‌। राजी च Aya काम उदीता भवति पद्मानि च ogee) wed निराधारं अम्बर शम्ब श्राकाश्वासि तारामाजात्मकलाद्‌खप्रमराभ्रिभूतं वा ददं प्र्यखरूपं क्व्‌ तारारूपः अङ्खगऽस्ा रात्रियागिन्वा awa यागद्धं वदति, दिवा दभनाभावादिदानीं Taare: wy राजिजातेति कथयति । arate विना निराधारं वस्त कथं स्थापयेत्‌। योागिन्वपि ग्टतमपि जौवयति fafee मदयति मृच्छां प्रापति भान्तं करोति वा, तस्नाद्यागिनी किमिन्यु्ोखा । amaze गयपुंसकत्वम्यस्तोति yaaa we) अरजीजिवदमूमुददिति शाचदङोल्युपधा इखः॥२२॥

warafa । ₹ fad प्रनाघकाले जागरणसमयेऽय च सम्यग ज्ञानेात्य्तिखमयेऽनि दिवा बाधितानि खगयदोत्िष्वस्तका- wif ताराः मशजङूपाणि खपुष्याणि गगनसम्बन्धोनि कुसु- माजि नितरां दश्यम्तो प्रकाशयन्ती, अय च दृष्टान्तीङग्बेती wanafa बेद्भाष्वनि शून्यादिदभ॑ने विषमयेागिनो काचित्‌ भत्रजितेवेयं faut स्णुटाभमतितरां दृ मपि मत्येक प्रती- चमागमपि स्वावर अङ्गमात्मकं TRS जग कुषाऽसत्यमा इ ब्रते |

«ifaw: ea: | १००४

निशाऽ३द श्यन्याध्वनि यागिनीयं BU जगदुषटमपि BST II RB I एणः सरोणाङ्मयः सपची-

छता भवद्‌ भूयुगधन्बना यः।

मुखे तवेन्दो लसता स तारा- पुष्यालिबाणानुगता गताऽयं ॥ २५॥

argifacia हि श्ागस्येव घटाद्याकारस्वानातिरिक्रं ae मिथ्येति बेाध्यते। याशिन्यपि म्रपञ्चोा मिथ्येति दभंयति तये- थमपि राजिरइन्यपि पष्यतुखधानि गच्जाणि निजयागात्‌ गगने दशंयतोति ura गिदनं करोति वेति प्रतोयमा- नात्रा ॥ २४॥

एण इति । ₹े भैमि तव मुखे एवेन्दावाङ्गाद कलादि गण- STS लखता HATA, तथा भवद्‌ युगमेव धनुरस्य तेन रेण तव म॒खेन्दा विमते ग्टगवां खलात्‌ सम्पतिपश्व- दिव्यनेमानप्रखिद्धा चाऽङ्मयः कखडूङूप एणा wT खप- चीषतः मुखे, तचापदर्रनाग्जठरावख्ितप जस्यैव बाणएस्यापर- aa निर्गमनं घथा भवति तथा व्यथितः, स एव am: ता- रा पुष्या खिगचचरूपपृष्यपद्किसलच्णा FUT: सन्‌ सहित एव पलाय्य गताऽयं गगने दृश्यते fa चन्द्र aia भां स लाज fe, सचापः कामख ae लसति, गगने च ब्टगजजिरो TIF ब्टगास्थनाणाकारपष्यठुद्धतारानु गतं इ ष्ठते,

९००६ उकरनेवघचटिरिते | लाकाश्यो मच्छवमारिखष्ि- ब्रह्माष्डमामाद्यमुकाष्टमख्य |

सखकाग्तिरोशूल्करकानि मन्ति घुणत्रणद्ारमिमःनि मानि ॥ शई ॥

afe कामेन विष्ानर्गतेपबषांवड्दि्िंमेतबाश्संडिता व्यधि- तः पाग गतः स एणाऽयं aa gaa किमिति प्रतीयमा- arene । दषिजनिन्यजादति कयन दति (पा०५।४।६९) डाच ॥ ९५ ॥

खछाकेति। रे मेमि ब्रह्माख्छं wer सर्गवखाङ्पि Gi खटि- निंक्छषं यर, we च fecarefafad प्राश मष्डपमिति आभाति तच fea जेभत इव्यथः यतस््रयाणामपि @rar- MARAT: नद्या ष्डछाध्मरलाव्वगतां मण्डपेऽपि खाकानामा- अयः तच्छायरनिवास्लिाल्ाकानामाजयनामलाख तस्व । अत Tae न्ञाष्डमष्डप्धाऽमुकाष्ठं दभि fete एतत्सम्बन्धि- गोषु wag fxg, अथ. चेता्ठम्बन्भोनि काष्टानि दाशि elem तेषु. भानि मख्वाणि warfare उत्खात रे- eRe सम्बन्धीनि वानिदङ्धार रदन्ति सन्ति चुलाख्यकीरः- निरिति बः द्रम दार मुखं तज्तिभानि agents चरात्कोणेदादरजायक्षानि cea दृश्वन्त ई व्ययः | waa मष्डपाऽषतिजोद्धा यदा भवलि तदा werenrsg wer: पतन्ति खशोत्कोर्णगखदर्‌ जायक्त { कि we-

इाविश्ः सगः | १००७

शोसपव्थां दिगि पण्य भेमि शत्रोभदानद्रबनभिश्छरस्य |

orga AATSAANM- SHFA पुर इवान्धकारः ॥ POI रामालिरामावखिदिम्बिगाहि ध्यान्तायते बादनमन्तकस्य |

छ तच्छिद्रिमखासि दन्तानि च qa areata भानीति भावः। AGUS WIHT दत्धमरः | WTS बोायामव्यथी- VTE २६९॥

carat wafqnenfanarady प्राच्यादिकमेणापक्रमते। शोत रे मेमि waart: wer, सपल्ली few art तस्ता बादरङूपख FAT: UE प्रभागयादाया नागादुच्छङ्ग्डा facie: WHAT Taga रानादकं aw faorgryareere Wa: UC Ta योजयते wa प्रसरति weet wrath | लं ख डाच्छामेव चेरावतङानजखप्रवा दपुर सम्भवः WITT sft कलापगमाद प्रतिहत प्रखरः सन्ितरां प्रसरति । पुडः खपंण THUT AWTS we दिवंचनं ५ २७ ॥

दरणि गव्यादितमे वर्चधति। रामेति ओरोरामस्माखिः बतुः VAIN wa श्वामनाद्रोमादखिर्यस्यास्तय्या <chewar fom fearfe fare? यापकं waa दिकपतिनाद्‌दि- wesw ag वाडवं afer एव wired कष्जलनोखय

१००८ उश्रमेवधचरिते।

Fae दू रादिव विभ्यतः खा-

नश्वान्‌ रोत्वाऽपद्धतेा विवखान्‌ ॥ BE ॥ पक्षं मचाकालफलं किलासोत्‌

Tene: सानुनि भानुकिन्न।

भिन्नस्य तस्येव दशन्निपाता-

दोजानि जानामितमां तमांसि ॥ २८ ॥

ऽन्धकार इवाचरति विवखाम्‌ aan quaared gue वी च्छ खहजाश्वमददिषवेरस्मरणादिभ्यतः war Eran गडलाऽपङतः vetfaa ca दलिणदिभ्नि तिमिर qaafe- ववच्छाभत LAU: | अन्कपदेन ALTIUM TIqua afd, अत एव तताऽप्यश्चार्नां भयं युक्तं । ध्वान्तायते उपमानारा- वारे we: क्यङिति (पा०२।९।९९) क्यङ्त्ात्‌ तडः। सेतु- राखो चिथां पमानित्यमरः ॥ २८॥

प्रतीचोव्यापितमे वष्वयति । पक्षमिति । भानु विम्बं प्रव्यग- fat: प्रतीच्यां वन्तंमान्यास्ता चखख्छय भानुनि areata पक्क मरहाकालसोश्रवारन्याः फलमासीत्‌ किलेवमहं मन्य इत्यर्थः| तथाऽमतिपक्षलाद तिश्चयलाद्‌खतरदेशादधस्तार्‌ cute fa- खायां निपातात्‌ तदभिघाताद्धेतार्भिंलस्य विदीषसख तस्य भानुविम्बरूपस्य महाकाखफलस्छ हृष्णतमानि वौजान्येव तर्मा- सीति जानामितमां नितरां मन्ये । प्बैतादिकठिनगण्समङ्खवं wae wi सदतिरिक्षटष्णवोजं महाकालफलं एप

दाविंशः eat: ॥ १००९

पल्युिरीणामयशः सुमे

प्रद्क्तिणाद्वाखदनादतस्य |

दिशस्मथैनरथान्यनाम-

पचच्छटाया STM ॥ ३०॥ Q en ~“

we wa व्याम ASAT

दिवा aeay करोरिवासोत्‌।

सर्गनिवारणाथे ग्टहद्ारे ठद्धेब॑ध्यते। अस्तमयसम्बन्धात्‌ परिण- तकालं TH महतः कालस्य फखन्डतञ्च भानुविन्ं महाकालफ- खमिव । तमांसि विरस तस्य awaarfa वोजानोव प्रसर- ware: । अन्यदिगपेचया प्रतीच्यां सायंसमये खग्यमन्ध्यास- ग्बस्धिगः प्रकाशस्यासनश्नतादख्पान्धकारद वनाथ तमषां वीज- त्वेन fread i ee ॥

उदीषीव्यापितमे adafa पल्युरिति । चेनरथं कवेर- वनं तदेवान्यमाम यस्यास्तादूश्नो Vase पत्रवह्लो -यस्यासैच- रथाख्यवनङूपपच्रवल्िकाया sare दिगा ग्टगनाभिः पच- वह्लौर चनासाधनण्डता RUC तदच्छाभते एवं शलं छष्णतमं तमे गिरीणां पल्युहिमाचलस्यायश्न एव, यतः GATT: म्रद- सिणोकरणाद्धाखता खर्थैणानादू तस्यावनज्नातस । fearfre- द्यपि गिरौरणं पतिस्तथापि रर्यैणानादूतलाद्धौम एव | Hata महाम्‌ अस्याद्यानं चेचरथमित्यमरः ॥ द० ॥

ऊड्ंदिग््यापितमे aafai ऊद्धंमिति। तमाखश्ामलं 61

१०१. उन्तरमेवधचरिते।

पतक्तदे वांश्एुमला विमेदःं नेदिष्ठतामेति BAAS ॥ BP ॥ अद्धापिलन्धुलखरकटादकशप यह्ाख्ि दीपेन दिमाधिपेन |

agra fear घरखरणभ्येः wwaeug: करः किररेरय चर GEE दूरप्रदेशे टतमिवासोत्‌, aay एवेदं तमाखभ्चा मखं अमता विना सायंसमये खग्विमाब्राङ्धारकेणाभेन विनाऽधः- पतत्‌ सत्‌. नेदिष्टतामतितमां मैकब्मेति, तमिखं कुतः कसा- दकसमादागतमपि तिमिरं नाम किमपि नास्ति, किन्तु निक- रोभवद्गगममेव तमिसख्मिव्ययैः। पतत्र मेव तमिखं Hat wat जिकटतामेति,ग त॒ तदतिरिक्रं मगभाऽस्तीति वा। अन्यदपि यत्‌ कस्यचित्‌ कराभ्यामूद्धं Waa तदभावेऽधः पत्येव । नेदिष्ठतां अतिन्रयने इष्ठनि, अन्तिकवाढयारिति (पा०५।२।६२) नेदा- रेशः कतः ve सा्व्वविभक्िकस्ससिः ॥ ३९ ॥ अधादिग्ब्यापितमेा वशयति । ऊर्ध्वति। सामथ्थाडिधिना SE खग्यंरोपसेवापरिभागेऽपिता न्युनःकव्जखधारणार्थम- भो मुखेाऽतितमां AHH: कपंरं AMT ATA Baas व्योजि ्रधिकरणे प्रकाशका,रशा कव्नलधारणार्येन दिना- धिपेनेव दीपेन करेन यत्‌ कञ्जलं न्यधापि we तत्क्व खमेव तमे गला क्रमसश्ातबाङल्ेन wer मिलत्‌ यक्तं भवत्‌ पतनाख्धकर््धकारणं गृरुलं धस्य तादृषं सत्‌ मावख्लखत्‌ किं,

` wrfaw: erat: | १११९

न्यधायि लद्कूममिसञरुशत्व

` भ्रमो तमः कष्नणमरललत्‌ किं ॥ २९॥ ध्वान्तेणनाभ्या शिनिनाऽग्बरोण दिशः शरेः CANTY तारे |

अतिभारे .पतितं किं । मरुूलाद्धि पतनं ani तत्‌ कष्जल- मेव yar पतितं किं, श्रपि त तमे गाम न किथिदित्यय इतिवा। कष्वशमपि कपंरे तं कमेण TE भवर्‌ गरुलादधः पतति । कटाहः कर तथेति free: । देवद समाना कण्यपमप्र- व्ययः ॥ ३२ ॥

ध्वान्तेति । ष्वाग्तेनैवेणनाभ्या Heat तथा जितिना नोखे- HITT गगनेनाथय च AAG | यदा | TMI war area werrarvafearae fafwatd पष्यतुष्रूपला खा ञ्व- SQMNCAGATA BAITS FAG weerafear:, अथ खं ACTS: पुष्यैरुपलचितास्तया प्रकाश्ाभावाकान्दाकेम॑न्द- नयने॑रेखंच्या खकचणोयाः, अथ च ARTA लव्नाया वि- waa: सखणष्ना wa -एवाभिसारिकाभाः स्रैरिणोतष्याः दिः, अनिन्दा weefearat शअ्रनुदितचच्रलाच्छायायां fafa मामायानति प्रत्यागब्छम्ति तस्मात्‌ खपनोभाग्धा त्वे Tei wa) अभिसारिका अपि श्रुथायां राजा waawrer- रणाः, छष्यायाश्च राका शष्यवस्त्राद्याभरणाः समायाग्तोति।

ता च्रपि कद्छरोशताङ्गरागा Tea: प्र्छलटतपण्पाः 612

१,०९२ उन्तरमेषधचरितें |

मन्दासलच्ा निशि मामनिन्दो

VET भवायान्यभिसारिकाभाः ॥ Be ॥ भाखम्भर्यो मोलयता दशं ATE मिथामिलद्‌ इयश्चलमादिपुंसः। श्राच्च्छष्े तन्वि तमांसि प्छ श्यामत्वलच्तमीविजितेन्द्‌ TA ॥ 88 It

कामवाणपोडिताः wee: सत्यः कामक प्रति समायान्ति तदीयनमायिकाख ear भवन्ति, तया दिजऽपोत्य्थः। wait अपि दिश एकच भिखिता इति प्रतीतिः, ति्ंग्यापितमोा वर्थिंतमनेन । कान्तार्थिनी त या याति eed साऽभिसारि- कत्यमरः। ACA दति पाटे मन्दनयनानामल्यदु श्ा- समाबाङष्यात्‌। अयच AAA PAVIA Aa श्रत एव मन्द- गममाः, FHA वा मन्दगमना Cae: | ATW: पवय वत्‌ ॥ ३३ ॥

भाखदिति। taf छश्नाङ्गि wear रविरूपां <- faut दृश्मस्तमयव्याजेन द्राक्‌ शीघ्रं मीखयतः सद्धाखयतः आदिपुसः ओ्रीविष्णा्भिंथोऽन्यान्यं मिलन्ता दावणश्चलावृष्वाधः- पुरे ue निमौखनवध्रादन्यान्यशंलग्रपुट लान्निविडरोमकं, श्रत एव wana विजितं नितरां पराग्डतं इन्दुखच्छ येन ता- qi पच्छा aways पनर्धमोग्तरोमाष्येव तमांसि वयमा चच्छरे ब्रूमः, ग तु तताऽन्यानि तमांसीतव्यथैः । तिमिर-

इाविंशः erat: | Cord

विवखताऽनायिषतेव मिश्राः खगोसदसरेण VASAT |

गावोऽपि नेचापरनामधेया- सेनेदमान्ध्य' खल्‌ नान्धकारेः ॥ ३५ ॥ ध्वान्तस्य वामोरु विचारणायां वेषेषिकं We मतं मतं a |

व्याप्तलात्‌ किमपि न gaa इति भावः। पच्छेति जाद्यैक- वश्वनं eg il

विवसतेति । विवखता मेचमिव्यपरमामध्रयं यासां ara- year जनानां गावाऽपि खस्य wat किरणानां aay समं ay faa fea निमीलिताः aa: अनायिषतेव नीता इव. धस्मात्‌ तेन खलु तेनेवेदमान्ध्यै प्रकाश्राभावाननेजापगमाच् STAG, नलन्धकारेः छेद मान्ध्यं, तमेवश्रात्‌ किमपि न gua इति भावः। अन्येनापि गेापासेन airavew fa- जिताः परषामपि गावे गोयन्त दति ॥२५॥

ध्वान्तस्येति। @ arare श्रतिसुन्दरोर्‌ ष्ना्स्य विचार्‌- णायां तमःसखरूपनिरूपणे विषये वैगरेषिक्रं मतं षटपदार्- साधण्मवेधर्णनिरूपणात्मकं काणणाददभरंनं चार सद्‌ पपन्तिकं म लन्यदि्ति मे मतं wad | खल्‌ यस्मात्‌ कारणात्‌ सम्प्रदायविदः age वेभ्रेषिकं आस्तमखकमाडङ्वेदन्ति। wa एव तमसस्त- स्वमिरूपणाय अगारोपितसखरूपनिरूपणाय चमं समयंमल्‌-

१०९७ उन्तरनेषधचरिते।

ओण्कमाङः खल्‌ दशनं तत्‌

समं तमस्तत्वनिङ्ूपणाय ॥ BE ॥

कस्य चुकसत उम्बस्धि, दृष्यते अनेनेति cde, चारु सदुपपत्तिकं म त्वन्यदिति मे मतं स्मतं खलु aga कारात्‌ agi बेग्रेषिकं भास्वमाख्कमाङवेदन्ति । वैभ्रेषिकमणुलखुकापरमाख्रा काणादमुनिगा प्राक्षमि्यै खुकदभ्रंमं, ततञ्चैतद पि तमस्त्वनि- कूपाय समर्थमिति यक्रमिन्यथं इति अष्दच्छलं। चेगेचिकद ने ख किमिदं तमे भावरूपं, Razed वेति were भासामभाव एव तम इति चाविरोधेन व्यामजिवाचा्थादयः षट॒पदावे- ध््ंणाभावरूपमेव तमे न्यरूपवम्‌। ज्रोधराचाग्याख्खारोपितं ग्रूपमेव तम इति fade भाभावे सत्येव तमः प्रतीतिभाभाव ua तम canfata खजविरोधं पण्थहाषुः | एतदसरमानाः ओमदुदयनाचाव्यादवः पुनभासामभावमेव तमस्ेन जिरनेषुः, यस्माकदोाखूकं दशनं वेगरेषिकश्नास्तं तमस््वनिरूपणाय qaA- माङ्रिति वाऽग्बयः। महत्यन्धकारे सत्यपि घरादिषपदा्थे कावा wath ष्वा्विचारक्ायां क्रियमाणायां waa waa चार सरववभ्याऽप्यधिकमिति मे मतं पुनः पुनः सकतमित्छथैः | उलुकने नमेव महान्धकार घटादि विलेकयितं we, अन्य- दीयनेजाणां लाग्ध्यमेव जातमिति ara: | यता वेभषिकं च- crate विश्रेषान्धेति ताङ्भरं महान्धकार धृक्रने जमेव चरटादीन्‌ भेदेन जानाति म लन्यदोयं ने जं, तस्मात्‌ तटेव चाव्विति। तच

wtf: eat: | १६०१५

न्लानिस्युशः सशनिषेषधमेः

सेयं चिशङ्धारिव सम्यदस्य |

न किंचिदन्यत्‌ प्रति कोशिकीये हो Frere प्रियमातनोति ॥ ३७॥

दद्धस्त्यथैमृ्राद्खं | Sansa कणानन्तीति कणाद खवा- लूक दति माम तेन प्राक्रलवादे लूक । वामं यय प्रतीपे च द्रविणे खातिसखुन्दरे, दति faa वामोरू सुंडितशफेत्यादिना (aro ४।९।७०) अडः नदोलाद्रखः। Vase तेन ATH (पा० gies ९०९) इत्यण पे तस्येदमिति च (पा०४।३।९२०)॥ २६॥ ष्वामोति । च्छानिस्ृश्रः कालिमस्पभ्िनः रामस्याथ च वैडाल वा क्रालिन्ययुक्रस्य निःओ्रोकस्व तचाऽभावरूपत्वात्‌ wil- गणगिषेधस्य wa: खानस्याय च चण्डाखला दवा स्पश्सास्य- तमतः राश्चस्तिशङ्धारिव सेयं प्रसिद्धा प्रव्यच्तेण ग्टहयमाणा ख सम्पर्‌ WEG खरूपलाभाऽय च cay: कािकोये ` शरालकेऽथ च वैश्ामिचदृथा गेजे विश्ायान्यत्‌ fafenta अपर किमपि ag ललीषरृत्य प्रियं fed नातनोाति,किन्त॒ तदीय एव aa wanna fea करोति । श्रन्यद्मति किञ्िदच्यमपि प्रियं नातनेातीति वा। अन्धकार WERT एव पद्ाथीन्‌ aad इति तछन्पत्तयाः परिया । fiugre सम्यद्धिग्यामिचद्यैवः मेजयोाः प्रिया नान्यस्य । एतदुपाख्यानं रामायणारो प्रिद्धं। RAAT TRIE: (पा०४।२।९९४) ॥ Vou

१०११ उन्तरगेषधचरिति।

मद्ाभिषिक्तः खलु यो यदाणां ARITA RATAN |

मूर्ति a cfatat यहाणां we खलु निचितं मूङ्धाभिषिका राजा, उल्कानां साकः UE: तस्य रवेर्भया दोघ्या सुमासछन्दिता नितरां पराग्डता टचनाभा गचचका- न्तियंस्िन्‌ तन्तथा Qe उपलब्धानि अन्यजनेन दृष्टानि घटा- दिषरूपाणि यसिंस्तादूशमपि दिवा adfaa दिनमन्धकार- मेवावलाकत, अपश्यत्‌ दमि तस्य दथेमाभ्क्रः दिनमन्धकार- कूपतेनेव मेन cays: | तथा व्यक्रं शथानि चरादिरूपाणि यच तादूश्रमन्धकारमेवाखाकमपण्द्‌ शनसहकारिप्रकाश्रूप- सेनेव मेने, अर्थाद्रा चावित्ययेः। अन्धकारं स्फुटललभरूपमित्या- Sat याज्यं तेन तामसा विपरोतद्श् एव भवन्तोति Bea | एवंविधमन्धकारञ्च स्फुट मतिप्रसिद्धं शक्तभाखरात्मक लयं रूपं येन तादूश्रमालाकमेवापश्त्‌ छष्णशूपमपि तमः शएक्षभाख- रालाकलेनापश्षदिति विरद्धमित्यथैः । way at Gets: Gai, आक्रान्तन चल च्ोकान्तद्गासं सखय्यंदीर्भिमेवा यमुलक- Grat दिवा दिनेऽन्धकारमपश्वत्‌, राच चान्धकारमालाकम- पश्यत्‌, दिने ख्यालाक एव AAT रात्री च तम WI BUA इति cata: | कीदृशो ag कीदूगन्धकारं स्फ॒टमुपलम्भा- नि घटादि रूपाणि यस्या मन्यजनेन तादृशो स्फर सञ्चातखदूप- लाभ ्ेष्यन्धकारस्य गपुंसकलवाज्ञपुंसकं कशे्ैकवद्धावेन वा व्या-

wifey: eat | १०१७

दिवाडन्धकारं स्फुटलब्धद्ूप- मालाकतालाकमुलूकलाकः ॥ देः ॥ दिने मम देषिणि कीदगेषां

प्रचार दत्याकलनाय ALi: |

Si खग्यदीष्याऽसमासखछकन्दि ताऽपराग्छता wares तं, अन्धकारविशेषणं at) रात्री ख्यदीतैरभावादतिरसतनचख- wirafaard: | उगय॑दोपरोेव समासकन्दगसामथ्यात्‌ तमसेव राजा यत्‌ तिरस्करणं तेनेव नकरतरशाभा यस्मिन्निति वा, दव्यादिव्याश्यानाजि maa | शर्मोमिति पाठे ara ऽपि खमासान्तविभेरनित्थलात्‌ कबभावः। मूद्धाभिषिक्रा रा- जन्यः, अन्धकारोाऽस्तियाश्चेद्यमरः ॥ २८॥

दिन इति । watt दव्याकखनाय सामस्सेन ज्ञानार्थं अरतिवष्ठखद्माः पदा्थमाजसम्बद्धाः प्रतिच्छाया एव wi: गृढाथवेदिकाञ्चारमारोविंधाय चारपदं ताभ्यो Ter दिनं भरति सम्प्रेय समागताल्ताः awe प्रष्ुमिव पुनः ्रावे- थत्‌, गिजनेकखमित्यथोत्‌। दति किं । ममान्धकारस्य देषिकि मामखदसाने दिने विषये एषां sont कोदूक्‌ प्रचारो fa- हरणं खे हारिव्यवहारखेति। दिवा प्रतिपदार्थषमब्बद्धाः Era एव राका समागत्य मिलिता fraafanaaare प्रावि- WA राजे डि प्रकाश्ामावे दाया अन्धकारेण खरेकोभवतीति

AGATA महानन्धकारः प्रतीयत इति भावः । एतेन © ४

१०९१९९८ उन्तदभेवच्रिते ।

काया विधाय प्रतिवसुलप्राः प्रावेशयत्‌ प्र्मिवान्धकारः ॥ Be. ॥ ध्वाम्तस्स तेन क्रियमाणयेत्थं

दविषः शशो व्यनयाऽथ र्टः | GIR जपारुणश्रो- नैराधिपमानुनयेच्छयेव ॥ ४० ॥

प्रतिष्छाजाऽपि तम एवेति वर्धितं । अन्योऽपि राजा लाकखि- तिं wraara: eet waa way weer चारनारौः ww aeentrn favre खमागताशाः weararefad wawefa) erat एव चारीः प्रतिवस्तखद्रा विधायेति वा। शारपदं ow यिनं प्रत्येव प्रेषयामास, wa va at: दिने प्रतिवष्ठखद्मा qe दृति वा। चारौ पुंयोागान्ङेष्‌ ॥ २९ ॥

इदानीं wared व्यि त॒म॒पकरमते | ध्वाग्भस्तेति । तेज नराधिपेन wate क्रियमाणया fre: wre ष्वान्त्छ TEMG CEs HE VA जपाङ्ुसुमवदरणा ia खख्टयन्‌ खदथं WHAT AMT AA CT अथानन्तरं अनुगयेच्छयेव असारनवाञ्छयेवापाक्ञाकि साकेलातमारम्भि। अन्याऽपि वैरि- वनथ शषः खम्‌ अरुणा भवति, तत्परिहाराथमदितः सम्‌ व्ंकेन प्रसारनाथें wea इति प्रतोयमागेप्पे्ा | इव wee Saray योजना ars खषा fH waft (पा०२।९।९५) शिजन्तात्‌ wife चिष्‌॥ ge ॥

इवि eats | १०१९

arargaisaa मिमेषमद्रे- रथिल्यकाभ्रमितिरस्छरिण्या |

. प्रवति प्रेयसि चद्धिकामि- अकार चच्चूचणुकान्‌ WANT: ॥ ४१ ॥ ध्वान्ते द्र मान्तानभिसारिकास्तं WES सद्धेतनिकेवमाप्ताः |

श्वेति, ड Rafe प्राशम्रिये एष इन्दु खश्िकाभिखकेा- wet चश्रिकाखबद्‌ व्टतपायिनां प्चिशां च्यु एव चशुकाशान्‌ प्रति पुरयिता sate wifey छुधामित्यथोत्‌ | यावता चकार चश्चुयुरणं भवति तावत्ममाणं वषंतीत्ययैः। लं पष्ठ । किन्भूतः। अद्रेरदयालष्ठाधि्यकाश्डग्धाष्वंरिशरेपेव तिरष्करिष्ा ज- बनिकया निमेषखच्कमत्यखपकालमा तेऽपि सन arate. तोऽपि प्रथमचद्िकाभिरोव चकाराण्ानाणन्द करोति किं पुमद्दितः सन्निति ara: | अन्याऽणुप्रकारो दूरखऽप्यदचे- कखोाऽन्येवामुपकराति ॥ ४१.॥

ध्वान्त इति। दे भ्रिचे ले चन्रादयात्‌ पुणे ध्वान्ते वतिद्रु- मान्तान्‌, तदनिकटरे्ागेव इशाधाभागानेत्र घमा गा STH कद लण्ङ्धेतनिवोतं प्राप्ताः ता अभिषारिका; सेरिणीः wee सम्भावय | तथा इदानों चष्दादये सति टखाभाभागवक्िच्छा- वाच्छलादु चहं पूर्तं was Ve वत्तं याभिष्छाद- नोः सतीः सवलंलाञ्ज्याक्लानुकूरेखन्िकानुगयधवलतरदुन्

९2

१०९० SUCHATATA |

MARIS ACANTISN ज्धोत्खानुकूलेखखिता THE: | Be त्वदास्यलच्छीमुक्रं चकोरेः खकोमुदौमादयमानमिन्दुः।

चछेरपशशिताः सतोख्चलिताः wir शला wee प्रति पनः परादटन्ताख्छं सम्भावय । तमसि sata कनापिन wraafata qe नोखं वस्तं परिधाय ख्धेतखानमागताः, WRITS पुन- नोव परिधाने wiagtar तत्‌ ava विषाय अतं eae सदणंलात्‌ परिधाय केनापि म जाताः गीखचाखा शति पाठे चालः Hers: ॥ vei

लदिति। & रम्भातर्पीवरोङ रम्भातरुवदतिपीवरो we waragafg: लवं निच्रायामिन्दौवरं aera aqereat TaTGa Yu ऊर साद्रमिन्हुः पिव विशे कय । fea । तवाख्लस्थाः मुखजो भाया अवलोकना्थे vat दप॑णमिव। तथा WATE: प्रयोज्यः खकामुदीमादयमानं निजकोमुदीं च- कारान्‌ पाथयमामं। उदिते चन्द्रे चकाराः षागन्दा जाताः नोखात्यलानि च विकसितानीति ara: एतेनेन्दाः परोापका- fra खचितं । विकसितेन्दोवरतुष्यया दृशा पिवेत्यनेन ख- Rica हीन्दीवरं विकसति a चेवम्भूतया दूश्ा यदा Wxra- aarafaafa तदा जनसह शं चण््रावलाकनविकसितमिन्दौ- वरमेत्ैतदिति न्नाख्ठतीति खचितं । दिवासद्धाचादसादु्ल-

बावः eat | ६०२१

दशा निशेन्दीवरकारुभासा Fray रग्भरातर्धौवरोर्‌ ॥ eI

* असंशयं सागरभागुदस्थात्‌ प्रयोधरादव मथः Tse | A यसादधुनाऽपि सिन्धो सितस्य शेलाददयं प्रतोमः॥ ४४॥

fafa, इन्दीवरस्य विकसितवलद्यातनार्थे नि शापदं । ware: गतिबद्धौति (पा०९।४।५२) क्मलप्राप्नावपि, आदिखाघार्ग (पा ०९।४।५्वा०२) इति प्रतिषेधात्‌ क्तरि ठ तोया । श्राद- wart farcurdara परस्मैपदप्राप्नावपि we: प्रतिषेधा व- War: (पा०९।२।८७वा ०९) इति निषेधात्‌, णिचसेति (षा ० ९।₹1 ४) ASU ४२॥

अरसं ्रयमिति। परा get सागरभाक्‌ समद्र AAAS WE: AGT दष्डष्डतात्‌ एष्वोधरात्‌ पव्वैतग्मन्दराद्ररेव ₹ेतारूद- ख्थादुत्पन्न waded fafed पुराणादौ यदेवं श्रयते तत्‌ खत्यमित्यथंः । पुरा उद स्छात्‌ प्रथमखम्भवावषरे तसमरादेव समु- त्थित इति ati aw हेतुमाह, यस्नाद्धेतारधुमाऽपि सखम्भवा- जरावसरेऽपि faa खितख् सागरग्भखस्याप्यम्‌ग्य चण लाद रया चलखारेवाद यम॒त्प्तिं प्रतीमो जानोमः । प्रत्य खागरखखाप्यस्या चलेत्यत्ति्रीललङूपलिङ्गदभेनात्‌ समद्र म-

१०्‌ उन्तरभेवधश्ररिते।

निजानुजेनाविथितामुपेतः प्राचोपतेवादनवारण्ेन | सिन्द्रसाकऋरे किमकारि aff सिनारूणओ्रोरयमुष्िरते ॥ ४५ ॥ यत्‌ प्रोतिमद्विवदनेः खसाम्या-

द्‌ चुम्बि नाक्षाधिपनायिकामां ।

धने प्रथमसम्भवावसरेऽखथम चखारेवेोत्पल दति fafera TU: | खदयायशनिखरं चण्दराऽ तिक्षामतीति भाषः ॥ ४४॥

fafa निजागजेन एकस्मात्‌ विन्धाश्त्प्नतया wer- QTY पञ्चा ष्जातेन कनोयथा ATT ATMA CS बान बारथेन प्राच्यां खितेभेरावतेनातिचितासुपेतः प्राः प्राच्या मुदितलात्‌ तच्छविं प्राप्तः सन्नं चन्दराऽग्रजलात्‌ सिन्दूरेण साग मृद्धं अकारि कतः किं । गारवा्ञमरका रपुष्वे भिरस्यारोपितः किमिल्ययैः । तेन खाचखिन्दृरभिरःच्धापनेन हेतुना wafe- LANE TATE CNT उखि रीते, szaai उश्ि- हीते किमिति वा sede: सिण्दुररक्ता yaa tare: ॥ ४१५॥

धदिति। टक्रलारिगण्योागेन waar प्रीतिमद्धिः ना कासिपर्ये्धव्य गायिकानां वदनेर्थश्मात्‌ खसविधमामत एष चन्द्राऽचम्बि तस्मा द्धेते रुख खम्बनादा तदीयानां देवेच्धना- यिकानामधरेषु MET थाचाऽखक्रकसख यागात्‌ eat

दाविंश्रः Gat: | Loxy

नतस्तदौीयाधरयावयोगा-

Sele विम्बारणविम्न एषः ॥ ४९६॥ ` विलामिताङात्किरणादङ्श्-

CMSA दृश्यविलाखनादि |

gu: विम्बवत्‌ पक्षविम्बोफशवदङूणं विम्बं मण्डलं यस्य तादृश रेति । wast wart: सखसविधमागतः षन wart wen चुम्ब्यते | मृखेरिति बजवचनेन तच wea युगपदेव VANESSA Aas सकलस्यापि eRe रक्रलं युक्र- fafa खचितम्‌ ॥ ४६॥

विखामितेति। विधिः fawn चच्रेणेव काञ्चनस्य Tyee विम्नकन wer बधुनामतिरमणोयमाननं विधते किं । किम्भू- तेन । विलामितः area: कतः खप्रभया जितेाऽङ्ः कल- चधा येन एतादशादुक्छ्टादतितेजख्िनः किरणद्धेतादरूर SUH: द्‌ गदिने जा चवयवे य्य, रथ च विपरीतीरतानाम- दानां नेजादिनिन्ाणाये निखाता ्रचिकच्यानानाम्‌त्किरवं सदन्नं तस्माङ्धताः, साखादरलश्छयमे जकष्ंगा सिकाद्यवयवेन, amare साशाहष्सा विक्तो्वनादयोा मासाकथंाशवयवा we तादृशं, तिम्‌ ब्रह्मा TAS चन्द्ररूपेण महाराद्रभाषया ठसा इत्याख्येन ade सञ्चकेख fasta, खश्चक fe निष्याद्यश्य वश्छनोा निखाख्लतभागा विपरीता एवात्कीर्यन्ते तच च ने चाद्यवयवा wer भवन्ति, wafafeingerer च दृष्ठा भवन्ति तस्मादेवं

१९०९७ WERT चरति |

विधिविधत्ते विधुना बधूनां किमाननं काश्चनसश्चकेन ॥ ४७॥ अनेन वेधा विपरोतदूप- विनिर्मिताङोत्किरण्याङ्गकन | त्वदाननं दश्यदगाद्यलच्छय- दगादिनेवाछत सश्चकेन ॥ ४८ ॥ अस्याः सुराधोशदिशः पुराऽऽसौ- दयदम्बरं पौतमिदं रजन्या |

तकं Ce: | उदितमाचखण्राऽख्यतमसव्थसञ्चकवद्रक्रा दृष्यत इति भावः । उन्तमं gat cna भवति ! आगनमिति लात्येकवचनं ॥ ४७॥

अनेनेति । वेधा विपरीतरूपं यया तथा विनिितमुक्र- विधमद्ाक्किरणं यज ताद्‌ ्मङ्गं यस्य तेन तथाऽखच्छदूगा- दिना अगेन TRU GYAN TR सुन्दरमथयच प्रत्यकदभं- war Efe Te AEH लद्‌ागनमरत लदामनमेव शत॑, मलन्यानममिति वा, अयमेवा्र Gra विशेषः | अयं Gre: Sas: ॥ ४८॥

war दति। & भमि wer: सुराधोग्रस्येश्रस्य fen: यदम्बरं गगनं ANY पुरा CRITI GS रजन्या राश्चा इरिद्रया च पोतं adversary पीतव वा आाषोत्‌ तेन गगनेन TAG वा अधुना GRITS चचां चुः अद

दावः erat: | १०२४

चन्दर पएचंग्यतिशम्नितेम

तेनाधुना नूनमलादितायि ॥ ४९ ॥ तानव गत्वा पिदढसकमेन-

मर्जयन्‌ यामि स जामदग्न्यः | ङित्त्वा शिरोऽख्पणि qeearet- विद्लाशि विश्राणितवान्‌ faa: 1) ५० ॥

THAIS कटंभिब्य॑तिचुन्बितेनातितरां साष्टे सता wxt- श्डवच्डुभ्तरण Yer ताम्बूखलाधगचुणंद वेव रेन सतां ay मोहिताय, आरक्तं | चत्‌ तधा पूवे नोखमभरत्‌ तरेवे- दागोमद्शक्खादितकरसंस्यन्ादरकं लातमिष्य्थः। weer योतवे वस्तं चुन यतां we रक भवति। रेवेदरख्िथाख TET छि मानाव्ेयुक्रानि। चचां भरव एव चृर्॑मिति वा। अलोडिताचि खादितादिडाञ्भ्व इति (पा ०२।९।९.६) द्यषन्ताद्धाये चिण्‌॥४८॥

तानोति। साऽतिवीरो जाभदम्धः awewarer: निर- feewr faatfe आआमगन्धोनि योन्धश्ाणि रक्नाजनि faz: जमदम्दादिनभ्यो विश्राकितवाम्‌ दक्तवान्‌, ये रक्तैः प्रतिज्चातं पिदरतपशं हतवान्‌, area cafe मन्वलात्‌ पिदलोकं गल्या प्राण पिदशोकाधीश्रमेनं चक्धमरश्च यम्‌, TH चक्रुरिव। “am वे पिदरलकः"” दति Aas) WRT रकवै Qa cfs भावः। WNT: Tweety दला तदीये ce: fawade

waatfamfrera: | fad ercranfa यदिव्यमरः॥६५०॥ © L

१०२१ उन्तरनेषधचरिते।

HRCA TAA मुखं ते

पश्यन्न सोतास्यमिवाभिराम | रक्ताखवर्षो बत लच्छणाभि-

भरतः श्रो चपनखामुखाभः ॥ ५९॥' दन्त SY मणिमम्बरस्य

दत्त्वा ITH खलु सायधूर्तः |.

अकर्थेति। ₹े प्रिये wh सोताख्यमिवाभिरामं कलारिरत- rad ते मुखं पश्तम्‌ न चपते wena, वत feat किम्भूतः ग विद्यते Heard खभावारेव TS सः। तथा रक्षा BTU VST: किरणास्सदर्षणनोखः cm: धाश्डासो किरणवर्षीच तादृशे वा। तथा weer कलद्धेनं afr श्राक्रानतमथ्थाऽत एवं खपमखाया रावणभगिन्या मुखवदाभा TS खः, तद्द न तुल्यः, एषु खष्लाकारणेषु waft ग wera तज्िचमित्यथैः | लक्खं पण्छन्नणुद यव्येव खभ्प्रका्नयति च तस्मादेव न wera Tala चिचमेव। खपंनखामुखमपि ल्डणेन पराण्तं ङिलकणंना- सलात्‌ रसुधिरवषिं सत्‌ राममभिलकीङत्य वत्तंमानमत एवा- तिभयरदरितश्च सोतामखं पश्यदपि न wer तदनन्तरमपि प्राडिवादप्रद शनात्‌ wfanearafa: काया | खरमशब्दा माम्तः, परेऽकारान्तः ॥ ४९ ॥

श्रादन्तेति। ₹े भेमि सायङ्ालरूपा धूक्तौ यत्‌ Tat उङ्थकाले र क्रीभवन्तुषारद्यतिखग््र एव शोपवशाद्र वत्‌, कूट-

इाविंशः सगेः। ९००

रज्यत्तुषारद्युतिकूरषेम तत्‌ TUS जतं रजतं रणेन 1 YS It बालेन नक्तं समयेन AA

Trai लसङ्धिग्नमिवेन्द्‌ विम्ब |

हेम छजिमं gata गगनाय AUST दत्वा दीप्रं WaT मानमम्बरख्य मणिं ख््यमादन्त जया तदलीकं Va सणमा- चेष पाण्डु Ky रजतं we रूपमिव जातं । yt fe Sai खेपादिभिरूपलिघ्रं gaifed ददाति, वस््राम्तरस्वमपि प्रस- रहीत्तिकं cry गाति उपयानन्रमतिक्राम्तकियत्काख- arafaart परिव्यञ्य war Suagaat जात इति भावः। चञन्ताऽच AIRS: सायंन्रब्दयसमयंना्थः॥५२॥ बासेनेति। & प्रिये Tra रजतं रजतमयं wag विखवमानं fed बाशक्रीडासाधनं. भमरकमिवेन्दुविम्बं ae भमिक्रमा- द्रमणपरिपाख्याऽय च ऊद्धंरे्नगमनगक्रमणेन उख्छिता यक्ता MAWES मेतं दारकं तक्ता आटृन्िवंष्टमं तद्रःपे, श्रय च पटूसबजालिकावश्चन््रावरणं येन तं ओाणिमानं रक्िमानं quate | frayed) गक्रखमयरूपेण बाखेमाय च बालेन अदेाषरूपेण राजिसमयेन मुकं भामाय करात्‌ डनम चन, अथच उद्धे जनितादयं। चिष्क्रीडासाधमं fe wate का- way भवति । खराणां च fed सम्डद्यतिश्याद्राजत पड

खजरववितरारकलंसनात्‌ aaa tia मुञ्चति । O64 2

१०८ उ्तरमेषधजरिते।

समिक्रमादुजिक्तपड्ख्च- नेजावृतिं rail शाष्ठिमानं ॥ ५३॥ ताराकषरोयामसिते कठिन्या निशाऽखिखद्‌ ane तमःप्रशसति |

तथेदं चण विम्बमपोत्धथेः। cert wet धवा जात दति ara) गेचाइतेरिति ws अरमिकमाद्धतारच्छिता पटदङवब- गेजादृतिर्यज तादु थात्‌ आमिकमाद्धेतारिति ari feat = feafafa वा Sretwararat अमरकस्छ VET) AVTITE- भावा्यां sragearararg war इति een) tra wan विकारे awe) ae मन्धगृरछे se दत्यभिधाना- Guna यद्यपि मन्धवेटनगुखे मख्वस्याऽप्च गमा अपर दति Wen wen

तारेति। निज्राऽसिते wra atfe गगन एव कष्वला- दिखिप्त्ामखपटिकार्यां करिन्याः saurafaiwe afa- frarcre?: इएभैरषररिव गचजरूपेरथरः war षां तमः- wefe तमेावशंगक्ञोकादिखिपिमलिखत्‌, ताराशरः ere feat तमःप्रन्रस्तिं राजिः afzarsfeafefa ar, at खिपिं विख Sreqreaa: परिमेयता रार gaat हि मांधार- खणेऽपि करे किर्ेऽज च पाठा पाष्ड़रिमा जातः अ्ररूढ- किरणे fe we गशजाणामण्यता भवतीति afcarfafe- arecife माश्जंयतखारक्राऽपि करः खरिकास्क्राङ्कवखा

wife: wat | १०९९

विखुप्य तामश्पयतेऽसणेऽपि

जानः करे पाण्डरिमा हिमांशोः ॥ ५७ ॥ सितो यदाएऽजेष तदाऽन्देशे

PA THT ARSC | तदित्यमेतस्य fret: कलानां

क्षा वेद्‌ वा रागविरागतत्तवं ॥ ५५ ॥

भवतौति । तमसि नसजाछि बहृन्यञ्वलतराणि चख इदानि, “we af<aserfa मिः अभदि च statis, Weq घवा ara इति भावः ॥ ५४॥

सितश्ति। एष war यदा यस्मिन काशेऽज दशे खिति wawentfa तदा तस्िखेव काणेऽन्यरोन्े रञ्धच्छवी रकन काभ्तिङक्किडानः उदयन्‌ TAA) एवमजादयम्‌ THIS अ Qa इत्यपि शमब्थात्‌ wed, Untwe प्रति इदानीं feat gaa orate प्रति acafaeritaa rad wea तस्मात्‌ कथानां निधेः प्ख चण्डस्य रागविरागयाखीडहितला- खाडहितलयो श्वं याथाक्यमित्वममनेक्रप्रकारेख का वा वेद, अपितु काऽपि frag न wardtard: | उदरयासमवयार- तास्िकनवाद्यवडितस्य यज यदा प्रथसमदश्रंनं तदा AWTS दति gree रक्रलप्रत्ययः करमसामीष्वात्‌ तु धावश्यप्रल्यवद्ति we wearer चतुःवहिकलाभिन्स्लानरागागनरागबाया- Urey Saree: कुच वा मेति काऽपि न जानाति।॥५५।

१०९० उन्षरनेषधचरिते।

काण्लोरजेरग्मिभिरोपसन्ध्ये

टं धुतध्वाकङ्रङ्नामि |

SRT चन्दनचारुणाऽङ्ग

क्रमात्‌ समालम्मि दि गङ्गनामिः ॥ YE ॥ विधिस्तुषारतंदि नानि कन्त

anti विनिग्ब्ाति तद न्तभिन्नेः |

काश्षीरजेरिति दिम्िरेवाङ्घनाभिः सश्ध्यायाः समीपं STEM AY MATES: रभ्जिभिरेव काश्ीरजेः FER: रला खं US रतोदन्तंनं ततः सच्ध्यायामपगतायां Wat घ्वान्त- Sa ब्टगनाभिः TAC येन तादू्रमङ्ग, क्रमात कस्वरोखेप- नागम्तरं Vx wary मध्ये लारुणाष्तमेन चन्दनेन wer समाखम्धि, wate) अन्या अपि अङ्गनाः कुङ्कुमादिक्न- मेणाङ्भमनलिग्यन्ि, चन्दन धवलेखश्करोः wait श्रपि दिशा वितमस्का: छता दति ara: | Breve, सामोेऽव्ययोभा- वाद्धवार्थेऽण्‌ । Va ti

विधिरिति । विधिः हषारताः जिशिरन्तासिमामि we कें हित्वा तेषां दिनागामम्तमिसैः मध्यसम्बन्धिभिः arom: कषेः Wa: GB: war व्योक्छ्ीर्गिभ्रा विभिष्नाति न Vea माङ्गनक्रियते यदि तदेमाञखद्िकायक्रा राजयः तप््रतिमाः तै- feiqer शोतखलप्रकाश्रलाग्यां तन्छदृष्चः कथं। तानि 4 दिनानि वामनानि न्दूनपरिमाणानि न्यृनक्लीखलादिगृ्ठानि

wife: eat: | १०११

BMT सेत्‌ AAA इमा वा कथं कथं तानि च वामनानि ॥ ५७॥ दतयक्तिशेषे स ay बभाषे खक्तिभरुतासक्तिनिबहमोनां |

कथं वा, ्रपि तु दिगवामनताराचिदीधंताऽन्यथानुपपन्तेः जि- भिरतोर्दिनापेचया च च्यात्सलीनामतितमां शीतलप्रका्चवलान्‌- wwe | fafacdfent feds तत्तारण्डतेय wrey- fratfra राजयो ब्रह्मणा वद्धिता दत्य्थः। चनद्रचख्िकया राजिः भोतला धवखतरा च कृतेति भावः । कत्ते ad तो Sey CTT Tae faery | Te च्यात्छाय- स्यामस्तीत्ययं च्यात्छ्लातमिखेति (पा ° ५।२।१९४) area व्ये त्ता्ब्दाद णप्रकरणो arena: उपश्यानमित्ययं श्रणि (पा०४।९२।९०।वा०९) FTN WO

दतीति। स गलः इत्युक्रिशषे एव चन्दवसनावसाने खक्ी- at प्रसाद्‌ादिगणयुक्रा्नां ाभगवचनानां श्रुते श्रवणे विषये आ सह्षा रसातिन्नयात्‌ तरेकतानतया बद्धं Pred मागं यया तां ठष्णोक्भावमाखितां बध" भैमीं प्रति ददं बभाषे ofa fai दे प्रेयसि इन्दा विषये तवेयं मूकस्तेव मुद्रा वाङ्किरोाधरोतिः का किंकारणिका, तमपि किमिति न चक्धवलंयसोत्यथंः | मैने खयमेव Wawa | मुखस्य चख्रहटतवद न साग्यद्याभ्य- खया स्यद्धा तच्जन्याताऽनुन्नयात्‌ मनेोद्षादिव खस्यद्धा-

१०३ उन्तरभेवधधरिते।

मुखाभ्य्षयानु्यादिषेन्दा केयं तव पयसि मृकमुद्रा ॥ ५८ ॥ ष्टङ्गारण्डक्रारचधाकरोश

€ € कर्णकूपेो । त्वश्चारुवाणोरसवेणितीर इणानुकारः खल्‌ कोषकारः ॥ ५८ ॥

कारिणो हि ada अन्येन कियमाणे अम्बाऽपि कोपात्‌ welt तिष्ठति नागुमादते weg न तं वरंवति, तथा लभाखस्यङ्धा- करणे ख्छातकोपादिवेन्ुः ग वर्णवसि नानुमोादसे च कि- मिति wai swafasaereterd मेनं कोपादिवेग्युरमे- चितं ॥ ५८॥

ष्टङ्ञारोति। & प्रिये लं इटक्रारसम्बन्धी weit: खथंक- खन्न: तद्र पेण सुधाकरेण WKY रतुना wer at मम कलंरूपो अनुपय जलपुरा कुर्‌, wee: दरयलात्‌ करंकूपयो- जंखपृकंलकरणं GH | अथ च इरङ्गारसम्बन्थि सुवं कलश्ररूपस्त भवग्मुखस सम्बन्धि unites तस्ताकरण खनिग्डलया सरघया RGN कथंकूपावनु पय । खल्‌ यस्मात्‌ काषकार cefawy: तव शाङ्वाश्या वक्राह्मारिरूपाया वाचः सम्बन्धिनः द्टक्ारा- दये रसास्तेवां वेशिः प्रवादः तस्यालीरे BATA TAS तसा- गुकारः aegM: | अतिखलादुरखाऽपीशविन्ेषो वदोयखरव- वाकौतीरदकमनुकरोति ग तु TAT जातः, तां वाटी राव

wife: erat: | ६१९

rag वाणोमधुना तवापि

ओतु समीरे मधुनः सनारि"।

दति प्रियप्ररितया तयाऽथ

प्रसोतुमारम्मि शशिप्रशस्तिः ॥ eo It

पूरं विधवेदययितुं पयोधे

शद्धऽयमेणाद्ध मणिं क्रियन्ति ।

पयांसि दोग्धि प्रियविप्रयोगात्‌ सशोककाकौनयने कियन्ति ॥ ९१ ॥

wx व्येति भावः। कोषकारा्या cefarer इति शोर TT अनुपथ WHET तत्करोतीति (पा०२।९।९६। ato.) णिचि खार्‌ ॥१५९॥

weafa । परिये दति पेरितया तया dear gure afar: wufaadrerad प्रसातमारभ्मि, अरथा xf fa 8 भैमि weata weedy एव विषये मधुनेऽग्टतख समामिं get तवापि वाणीमधुना मातं sare, दच्छामीति ॥ ६० ॥ |

पुरमिति । ₹ प्रिय ad विधुः पयोधेः पूरमागनुकजल- भरवां वद्धंथितुमेशाद्क मणिं wear कियन्ति vate दोग्धि aare श्ङाति, तथा frre चक्रवाकस्य विप्रयोगात्‌ सन्ाका- थाः ara नयने श्रपि कियज्ि werfa राशि, ताभ्वामपि खकात्रार्‌ गृषातोत्यरं we मन्ये, इति भमी प्रियमवदत्‌ ।

6 M

१०९४ उन्षरनेवधचरिते।

ज्धात्लामयं रािकलिन्दकन्या- पूरानुकारोऽप्रङतेऽन्धकारे | परिस्फरन्निमलदोिदीपं व्यक्तायने SHAT ALG ॥ ६९॥ दासत्विपेवाखिलकेरवाणां

विश्वं विश्धेऽजनि caged |

ufza we सागरपुरो afg urgent सवन्ति शक्र वाकौ च शं रोदितीति भावः। दुडिरदिंकम्मा ॥६९॥

च्या त्छेति | S प्राणेश तमोाऽवसरेऽतिश्छामा cifata क- जिन्दकन्या यमुना तस्याः पुर श्रागन्तुकातिनोखजलमप्रवा इस- TAM AUER तददतिरृष्णेऽन्धकारेऽपड्ते खति परिल्छु रन्ती निर्मला दी्िर्यस्य प्रका्रमानखासा wawufre ता- EA वा wax: ख एव दोपे wa तादृशं चद्धिकारूपसे- कतं धवखतरवाखुकामयं राज्रियमुगाया एव जलमध्यस्वित- wae awed स्फुटमिव भवति प्रकटं दुष्यते । परावरे ऽस्फुर मपोदार्नीं स्युटोभवतोति शद्धे । चख्धचद्दिकया सकलं धवलोकृतमिति भावः । व्यक्रायते, व्यक्तमिव भवतीत्यर्थ क्नुः कयङगेति (पा ° RAUL) WS । TIA व्यक्तं भवतोल्यर्यः। सेकतं, सिकताग्रकराभ्या ञ्च (पा०५।२।१९०४) इत्थ स्ययैऽण ॥ ६२॥

हासंति । श्रखिलकरवाणां सकलकुमुदानां रासलिषैव विकाषदीष्यैव विश्वं सकलं. जगत्‌ grata शी तलं घवल्चा-

wifsa: सगेः॥ १०९५

यते दिवा बहमुखेषुं तेषु

सखितेऽपि चन्द्रे न तथा चकासति ॥ ९२॥ ATTA वसन्‌ जटायां

न क्षीयते तद्गयदू रण्डल्युः |

अनिलातंम तु चद्धेणेत्यदं fare विशेषेण मन्ये। यता रेता- fear तेषु सवलकेरवेषु बद्धमुखेषु सङ्कुचितेव्यविकखरेषु सक we fea विद्यमानेऽपि सकलक्ुमुदविकासाभावात्‌ सकलं जगत्‌ तथा राचाविव शोतलधवलतया न चकाल्ि तस्मादिदं जगत्‌ कुम॒रहासत्िषेव Wat धवलञ्च ad न तु चन्दरेणे- त्ययः । Zaza दुगधवचख Maer धवला चद्िकाऽसोति भावः ae it

ग््योमिति । खल्यु श्यस्य wafyaa: शिवस जटायां वम्‌ एष चन्द्रः पडर्ाश््तेा न stad, न ्रल्पपरिमाणेा भवति। कलामा चखरूपेषेव तच सदा वमंस्तताऽपि न्यूगपरि- माणा न भवतीत्यर्थः | अय चन सयते न Waa यस्मात्‌ तसात्‌ ल्युश्चयात्‌ सकान्राद्धयेन FCT र्युर्मरणरेतदंवता यस्य सः, खल्युश्ञयजटाजूटनिवासा ूल्यना सष्टुमपि न शक्यते तस्मान्न चीयतेऽयमित्ययेः। aft तच वसम्‌ वदते किं नेव्या- श्रद्धा aga च न उपचिचाऽपि न भवतीद्यथैः। यतः Qe सुधया आप्र Naga यस्तानि सजे मण्डानि गव-

wriafatrarerar: चिरःकपाखानि तान्येव राहवस्तेभ्ध 6m 2

१०९१ उ्रमेवधच्रिते 1

न कहते च खत्तधाप्तजोव- खच्युष्डराङ्ङ्लवमोरनीव ॥ ९४ It fad चकाराय सुधां सुराय कलामपि खावयवं हराय | ददश्नयत्येष समस्तमयस्य RATATAT TAT ॥ ६५ ॥

SRM TAMA भोय, कथं, अतीव, नितरां भोत इत्यर्थः | खजीवम्‌ष्फेषु बहना राव एवते दति धिया भिखा न aga भते हि सोख्याभावात्‌ wT एव भवति, Tay qa राः खका्राद्धयमतः कारणाद्गुयान्ञ Gad न च वद्धत wane एव feafecax care: । एतेन wee बाड़ी कथा वर्धिता । faafacfa वन्लमागलादस्य areregafa afdd | amma सञ्च्नायां ूटटजोति (पा ° २।२।४६) UH, अर्दिषेति (पा ०९।९।६७) ARN ६४ ॥

विषमिति । एष wet लयति सब्वात्कर्घख yaraa चतः। किम्भूतः । चकाराय सावयवं fad निर्जा्रभूतां चद्धिकां ददत्‌, तथा सुरा अरन्धादिरेवेभ्धो निर्जाश्तां gut ददत्‌, तथा इरा नि्जांशन्डतां कलामपि ददत्‌, अ्रथाऽपि wa qxaay समसतं परोापकारकरणमसखपमेवातिक्मलत्कारि न भवति, खतः समद्रोत्पललवात्‌ कल्पद्रुमस ATG: | कण्पद्रुमख्ठु करित as सर्ग्या दद्‌ाति, wa न तयेत्यव्यमेवत्थथैः |

Witwer: erat: | {eRe

अद्धेणनाभेविषहष्एकण्डः DUANE: कटभसमपाण्डः | अरद्नपोन्दानिंजमेरिधाना-

गडः HOTEL पाड न ॥ ९९॥

एवंविधः परोपकार न कोऽपीति भाषः चकाराय सुरा- येति जात्येक वनं ॥ ६५ ॥

अद्धेति । aw: जवा निजमेले धारणात्‌ खापनगाद्धेताः वोरो कलामरेन्‌ प्रा भुवन्‌, श्रय च पृजयक्षपि swe कलां मारंति म avstia, ग पूञजयति वा । frafacte धारणादेव त्याः AT पूजा च खन्भावनीया, अतितरां पूज्यते खभ्रिरसि wala च। तथा Saw areal कशां ae: प्राभरुवम्‌, पूजयम्‌, afa wo at प्राप्नातीति विरोधपरिहारो यतः। किममुतख्ये- न्दः, किम्भूतख aes) weat य एथ इरिरुलयुक्ता गा- भि्मष्यभागा ae, अथचादहरूपा कथडरूपा एखनाभिः क- रो यज । avy विषेण हष्णकण्डः तथा सुघयाऽग्तेनाप्ता Qigua येन, avg कटभद्मना चिताभख्मना पण्डुः तद्माञ्चद्धस्ताण्पमपि a frat न प्राप्राति। किञ्च wat- दभिकखेच्छिवेाऽभविब्यत्‌ तदं तदौीयकलां मेश नाधार- चित्‌, ao Bret छता तेन, तस्माच्‌ एव भजिवाद्धिक CH: | Waar] च महदमरमिति भावः । षाडशो- मपि wut areas पृषचन््रं areata are, इत्यपि

९०१८ उत्तरनेषधचरिते।

पुष्यायुधस्याखिभिरब्दगः सितासितश्रोरघरि दिजेन्रः | सरारिणा मू्धनि Ae ATs

तनोति तन्नो्टिकपोषटिकानि ॥ ६७॥ खगस्य लामात्‌ खलु सिंहिकायाः SHANG कवलोकरोनि |

खचितं 1 ecarvad fad चिताभस्म च हेतुः wtrad BIATTISZTE i ee ti

पुष्येति। ब्रह्मणा दिजेश्रः पुष्या युध्य कामरूद्धंरग्वेर- fafa: छलाऽचटि निर्मितः, अत एव सितासितभ्रीः, उपा- ग्तघवणमध्यण्लामख काम्तिमिः सराखखिभिरव fafa cars Vaare सरारिणा Hata watsfa श्रय च तसम्मागोाऽपि ae wre areata wiardife tifarfa अमिट द्विकारोणि च यद्यस्मात्‌ तनेति, कामारिणा पृच्यमानेऽपि कामदहितमेव यस्मात्‌ करोति, तस्मात्‌ तदख्िभिरेव घटित THA: | एतादृक्षामेद्रीपकं किमपि areifa भावः। अखि- भिरिवेति प्रतोचमानोक्रक्ा। अन्याजजिताऽपि तरीषश्रचहितं यः करोति स acfafadiza इति लेकिक्युक्किः। तौषशटिक- पष्टिकानि, प्रयोजनमिति (पा०५।९।९ ९) STN ६७ ॥

ग्टगस्देति। सिंडिकायाः gat राजः sare यत्‌ कवलो- करोति तद्द्धम्टगख Gara खल य्रासाभिलावादिव सिंडि-

दाविं्नः et: | १०९९

wena दानादमुमङप॒पतं

TARY तेन च मुच्यते ऽसे ॥ ९८ ॥ सुधाभुजा यत्‌ परिपोय श्एन्य-

मेतं वित्बग्ति तद मेव |

एरा निषीयाख्य पिताऽपि सिन्धु-

रकारि तुच्छः कलशेङ्धवेन ॥ ९८ ॥

कायाः सुतः faer aacfed we छगग्रासाभिखाषारेव खा- धनं करोति । तदं किमयं yates wre । अङ सुतं मध्य- वन्तिंगमथ trey विश्वासात्‌ सुखेग निद्भितमम्‌ं ai खस्यापि दानाद्राङरतद म्तखणष्डनादपि Hogg, मा त्यजत्‌, अरय च खश्- रोरस्यापि वितर णान्नात्यजत्‌, अयं चद््रस्तेन राणा तेन Tels च Yar मृदा अरणागतरलणनिमिन्तर्धंण रला मुच्यते aya अन्याऽपि अरणागवं ai faate: सिंहाद्रकितमा- काममपि ददाने fe तेन cer सिंड्यच्यते, अरत एव खस्यापि दानादङ्कसुप्रममुं यता नामुञ्चत्‌ तेन Vaasa वि- मुच्यते, अरथाद्राङ्णेत्ययेः ॥ ६८॥

सुधेति । सुधाभुजा देवा एनं we परिपोय साकल्येन पोला owe fow यदधितन्बन्ति gala acy, उचितमेव । यते sa पिता सखिन्धुरपि कखश्ाद्धवेन wre पुरा frie ower रिक्राऽकारि awa कुलक्रमागतत्‌च्छलमित्ययंः |

१०४० SUCRATUER |

चतुर्दिंगन्तं परिपुर न्तो ASS AM सुरसिन्धुबन्धः। रीरोादपृरोादरषासनाश- बेरस्यमेतस्य निरस्यनोयं 11 ७० ॥ पुज विभोाखाण्डविकाऽसतु सिन्धा- THA खकारस्य TRF |

uae पूरववैऽपि परोपकारनिरता तस्मादयमपि तथेवेति भावः। कल्ादुत्पस्रेनापि VATS TATE ॥ ६८ ॥

चतुरिति wadt ferent समाहारसां wafea- भ्राग्ताजिच्यथैः । at परि पूरषन्ती area व्यानुवसो । तथा त्यात्‌ सरसिन्धो मन्दाकिन्या बन्धुः सद्भी | तथा छत्छञा TET श्यं च्योत्छा एका शीरोदरपुरोदरे ara: खितिः तख हा- नादङकालं परित्यागाङ्धतारेवस्य चण्डस्य acy सोरसागर- facesfad दुःखं निरस्यति मारयति । sit चखिकाघामेव रीरसागरबध्या पिद्रवियोागदुःखं परित्यजतीत्यथः। खक्खदि- गभव्यापिधवलचद्िकामश्यवर्जीं WE: सीरसागरमध्यसछ दव भाभत ईति भावः। गङ्गावदुग्धवच्चेयं कामुदीति भावः चतु- दिगन्त । समाडइारे दिगोर्ईडप्‌॥ ७° ॥

पजलोति।. ca चद्धिका यद्यपि wera प्रष्ठतलादिधेोः पनी we, सिन्धोः समुद्र स्व ताण्डविका नुल्यापदेभरिकाऽपि नट fart wai चद्िकया हि fearcered सा च तख za

wife: erat: | ` १०४१

AMS सेयं कुमुदस्य काऽपि

अवोति नामेव डि BAA ॥ ७१॥ ज्योल्लापयःच्ातरवासुवसु- च्छायाच्छलव्छिद्रधरा धरायां |

भवति, wet द्यं विधाः पचो feaherefaar भवतु, तथा WAITS पेया भवतु, सकखलाकख्छ FRAT: ममपाच्रतया ATS सखो भवतु, तथाऽपि सेयं चङ्क कुमुद स काऽप्यनि- व्वयनोया सम्बन्धिनी भवत, पुष्वैनिर्दिंटबग्वापेखया कु मुद- @a निरति्रथानन्दकारिलात्‌ केनाष्निर्ग्ववनीयेम सम्बभ्धि- गी भवलित्यर्थः। fe यस्मात्‌ कौसरोति मामेव we त्रवीति want तच तत्सम्नन्धसन्भवेऽपि ङमुरानामियं Fadia तखे- रमिति खम्बन्धेऽखि कुमुदानामेव प्रीत्य तिश्रयेन सम्बन्धं वदती- wd: । कोामुदौति मामेव fe we त्रवितीति च चद्धिकथा सर्ग्वेवामण्यानन्दः ङतः, कुमुदानाशु fated इति भावः । कार्येण कारणानुमानं। ताण्डविका, अध्ाञ्जजमताकामतुबन्ताडा ताष्डवन्नब्दात्‌ तत्करोतीति (पा०३।९।२६।वा०९) प्यन्ाटुक्‌ | अन्रगमन्नि रष्डाडिला Ua) अरण्येति च पाठः॥७९॥ च्योक्छेति। wattrexe water घवलभागाख ते कराः किरश्ाख धरायां ग्वा sage नोलोभिः प्रभाभि- fran निभा काज्तियंर्षां ते कलङ्गोलकाज्तिच्छरिता र्व

विभाग्ति। wat arate पयो we दुग्धं वा afeieney 6 कि ,

१०४ उन्तरगेवध चरिते,

TUTTI UTA: कंखद्- गोखप्रभामिश्चनिभा विभाग्ति॥ ७२॥ कियान्‌ यथाऽनेन वियदिभाग- खमोानिरासादिशदीकतेऽयं |

wiad दुग्धर्धवशचङ्िकाधवखीरृतग्तखं तदेव arg वस- fave येषां ताभि वच्छनि टलादिपदा्थासोषां काया ae येषां ताद्जाजि faexrfe प्रकाम रिक्गलाद्िखानि पटार्थप्र- तिष्छायारूपाणि तानि धरन्तोति ताद्श्राः। चङ्िकाधव- fam: पदार्याखण्ररश्सय दव ठलादिप्रतिच्छायाखन््रकल्वद्धः नोखर श्य एवेति धरायामपि निपतिताखण्डकिरणा नोख- धवला एव RAM CHR । अन्यस्य करा रसाः कणदवस्नी- we eae: प्रभया मिच्रकाकया गोखमणियकाङ्कुलो- यकमप्रभानिन्रा विभान्ति। watt पाटेऽषग््खंन्े रवे रश्वावित्यभिधानारंश्जम्द ख @uafeara ष var: | area पया we wa च्छा गमिः wares तरेव arg faareena dat तेषां वद्धनां डायाव्याजेन fextfe धर- wiifa aT tl or tt

किथानिति। उदितमाजेशानेन wey aarfarcrargar: fan fafeguratsa विचदिभागः पव्वाकाञ्रे्ो चथा fatten: तथा wefacdegrfeatfaafe भरापिताभि- लवण्ठसेन्धवीभिरद्धिः किथामयं विधद्धिभामः fafa: वामे

wife: aa: | १०७९.

अद्धिलथा लावणसेन्धवोभि शब्गासिताभिः शितिरप्यकारि ॥ ७९॥ गुणे पयेोधेर्निजकारणस्य

न हानिब्दो RAAT VE |

चिरे सोऽयं भजने तु यत्‌ ते

न निल्यमम्भाधिरिवाज चिं ॥ ७४ ॥

ऽखकारि। शपरीढप्रमे we पष्वकाशररे ्रस्िभिरनिरासाड- वचा भवति तते निरस्य च तमसः प्रतीच्यां चनीगतलात्‌ पथि माकाज्रदेबः श्लामलो भवतोति TATRA | समुद्र जलञ्च Te पुव्वौकाश्रदे् एव Te, समुद्र जलेः पुनर्म लाऽप्कारोति वा। लावणसेन्धवी, खवणसिन्धारिमाखस्छेदं (पा०४।२।९.२ ०) cafe wraifs (पा०७।१।९९८) उभयपरदटट्भिः॥७१॥ . `

गण्ाविति। चचरा निजकारणस्य पयेषेहाजिदद्धिरूपे गणे HUNG प्राप्नातु, श्रपितु कायंगणणानां कारणगु TTS. कल्नियमाद्‌ वश्मपचयापचये चकं arya दति य॒क्रमेवेत्यज् म किञचिशिज्रमित्यथः । aft gu चि्रमित्या द्धा ₹ | ats waa wire afetu पलान्तपरिभितेन eer area भजते न त॒ warfufca faa way भजतेऽज विषये चिच्र- AEA | समृद्धो यथया way Ufsag भजते तथा पुचाऽपि GRE मत्या ख्यं मिल्यर्थः ॥ ७४ ॥

१९०४8 उन्तरमेवधचरिते ॥

दुत्पादमासादयति स चिज ॥ ७५॥

आदति । we Wx Wiewarea ठष्तलारिना रम- rae fear भजमानेाऽपि आदभर॑वद्‌ दृष्तं रमणीवां afr न विभक्तिं fed. या aredag दृश्यो भवतिस एवादशवद्‌ grt मृति न विभन्तिं nage म भवतीति विरोाधाराख- dfaard:\ अथ च दपणवहृन्यतयं fraser दज्ंमभियाण | queranarerat र्न॑नयेोर्म्यां मृतिं न विभर्ति, इदानीं पुथंलेन दुष्ठमानेऽपि दं Gwar न Ta दत्यथैः, इति विरोधपरिषशारः। दर्पणवहश्यत्वं जिताऽपि आआदश्रदश् मग्था- Crew ष्यत भौ मभिव्याप्य Tat मन्ति न विभि, अपि ठ तावत्पर्थनं THAT भवत्येवेति वा । तथाऽयं चनः, जिनेजाद्ध- वति चस्ताद्‌स्तिगेजादुत्यल्ञोऽपि,ग जिने चाऽचिने जस्लस्माचिने- जव्यतिरिक्रात्‌ खकान्रादुत्पादसुत्पन्तिमासादयति ख प्रापेत्यपि few जिनेजादुत्पक्ाऽपि चिनेजादुन्पन्ना न भवतील्याख्यंमि- व्यर्थः । अथ च जिनेजादुत्पल्ञाऽखनेने जादुत्पन्तिमापेव्येतदपि fag श्रय च जिने ग्दवंखतिख्ानं यसय तादः, तथाऽचे- मंनेर्चैलाचिजमाखव्यरूपमत्पारं प्रापेति fatraafcerc: | VLA CHAYAATCU A, कुलस्य माहाव्यञ्चानेन xe वर्सिंतं । wxearfeiwerqadt पराणप्रिद्धम्‌ ॥ ७५ ॥

wifi: aa: | १०४५ THA देवत्रजभोज्यक्टदिः Weal सुधादौधितिमणष्डलोयं | feat यथा सेव aera कलङ्मेकं मलिनं विभक्तिं ॥ ७९॥ एकः पिपासुः wre च्युतो रथादादनरद्ुरोषः।

cafe । देवानां wa: षमृदेभीग्या पेया why: wafy- GST: सा श्रुद्धा wae श्यं सुधादीधितेरम्टतकरय्य मण्डलो इच्छैव UT ta BTA tia we: इञ्याऽपि रेवत्रजमोाग्यच- Caqtrerafewefggr पविजा च भवति । तथेवा चच्म- wel कखद्गास्यमेकं मध्यवज्तिंनमक्गमवयवं मखिनाकारं तथा विभक्तिं । यथा सैवेच्येव udirmrafatrer सत्यपि एकं fiat पशुहिंसा ्मकमङ्ग sare afer Gaeta विभर्ति, परोपकारब्नोलायाः सब्वात्ममा शएद्भाया अपि qwreawer रेवारेकमङ्ग मलिनं जातमित्यर्थः। यागे fe हिंषामाभमेव माछिन्यं। सुधाङ्गमिति पाठे कलु रूपमेकमङ्गं afer aut aaa विभक्तिं, sograt मालिन्बयागख्यानेचित्यादित्यथैः | WEN Nausea साद्खेदं षार पणाग्ाखिन्यं alae: | KT त्रजयजाः (पा०र।३।९ =) इति क्यप्‌ ॥ ७६ ॥

एक इति । एष VATE quam: प्रसिद्ध एकः पिपासुः SUTRA: सप्तवायख्कन्धमधष्यवन्तिनः प्रवाडाख्मल्यानिखस्त

६०४९६ उन्तरभैवधचरिते।

TRAC लेखिशाद्यः ,

॥ ७७॥ अरिन्‌ रिशो न खित श्व रह . यनि प्रियाभिनिदितोपद्‌ाऽयं।

BATTS गगनचारिशा रथच्यतेा वारनण्धता रङुर्भोऽन- aafa निजंरेऽम्बरे खेखिहास्या नितरां Ura Ta वा खादम- कारि मुखं TS तादो WATTS WHATS TS ठन्दं पिवन्‌ नसि । ष्णाक्षानो रथं परित्यच्य पतिते निजेऽपि गगने अनराग्टतविन्दु मासादथन्‌ वायुवा इनच्छग एवायं, न तु कचित sagan मामेत्यर्दः । अस्तीति वत्तमानप्रत्ययेनाद्टताखाद- जेन eS OCT गग्लुमन कराऽधुमाऽपि ava इति खवितम्‌। एवमन्योऽपि उष्णाक्रानतो निर्जले TH प्रखवणादेः पतव्जखवि- aoe पिवन्ननुन्नाग्तपिपामेा Sierra: daaa fat fa हति । सप्नवायुखकन्धाः पुराशप्रषिद्धाः | खेखिद्ेति fract qa: पन्वा asia यङ पचाद्यचि यङ चिचेति (पा ० २।४।७४) यङा शक्‌ ॥ OO ॥

ufafafa) जिन्न are एककलातकेऽस्िंखके रङ्गे म fear मासौदवतच्ां qararagwata, किन्तु प्रियाभिरोा- षधीभियूनि तरणे पुषा वयवेऽद्धिख ऽयं रङ्ुरुपदेव विदिता fear । Stew) WTS भवः घन्दि श्यते प्रस्ा्यते खन्देशस- FAT अर ष्यभवानां सन्देषङ्ूपा वा। वयं waaay fasta वमे

wifaa: aa: 5 ९०४७

ACTS TATA

THB शद्धः विधिना न्यधायि ॥ ७८ ॥ अस्येव सेवार्थमुपागताना- माखाद यन्‌ पन्नवमोाषधौनां। धयन्नमुष्ेव तधाजलानि

सुखं वसत्येष HITCH: ॥ ७८ ॥

a: सह WAS तु खभ विजयी सुखेन वंस दति गृढार्थी - क्छमखचिकति यावत्‌। अननरं विधुना मरेयसोसन्देशरूप स रङ्कुरङ्क मध्येऽय चोक्ङ्गे प्रियाप्रेमभरेण न्यधायि, स्थापित दत्य दं WE) Marsha प्रिया तरणं भियं प्रति कथित्‌ षन्देभम्‌- पदारूपेख प्रेषयति, स च तत्‌ wearer धारयति । ओषध्यो हि वनवासिन्यः तदनुरूपमेव सन्देशं at खप्रिये we परेषित- वत्य: । श्रारण्छखन्देजर स्वायमृपदा प्रहितेति वा । यदेति are यद्‌ाप्रष्ति प्रेषितख्तदाप्रश्ति तार्ष्छदश्रार्यां चन्द्रेणयमद् न्बधाचि, न तु पुम्बमित्यथेः। arcefa भवार्यैऽण ॥ ७८॥

` शरष्येति । एष कलङ्रङ्कुविंर दपीडितलाद सेव शक्रस सेवाथमुपगतानामेषधीनां पञ्चवमाख्नादयम्‌, तथाऽमगथेव sweats अखानि war पिवन्‌ सुखमनायालयथट्न्ि- रिव वसति, आहारलाभादचेव aaa: | अन्याऽपि खगा जख कि्रलथयुते देणे सुखेन वसति कदाचिदपि ग त्यजति, पल्लवं जात्यैकवचनमं ॥ ७< ॥

१०४८ उत्तरमेवधंचरिते। o

सद्ेषुविद्रावितिमानमारा- MCT व्योमनि Tee विभ्यत्‌ | मन्येऽयमन्यः शरणं विवेश मल्वेशच्ढामणिमिन्दुमेषः |! ८० ॥ परेऽपि किं विष्ठति नाय नाथ TEATS इवेति TET

द्रति, was Acagraarcva र्द्रख्येषुणा विद्रावितं, अत एवान्त तारारूपं Bat व्योमनि आरात्‌ समोपे FT a fre fray अस्यश्ञवमन्याऽपरो aq cede चृङामिं wart wre विवेच, जवेन facia enfaaar<d ara इत्येत- दाअयेण इद्राकामयं रशिव्यत्येवेव्याश्येनान्धा sarge अरणं भविष्ट इत्यथैः, इत्थं मन्ये । अन्यः सजातोयं कस्माशिद्धीतं द्रा खथमपि भीतःसम्‌ कमपि wee याति | गलेत्यपिपाठः, ताराग्डगख् TTY द्रावणं BWI TST wWraai co ti षष्ठ दति | & गाथ विधोारद्क ta यथा waaay कल- ष्मा वक्ते तथा cE: एष्टेऽपि पञ्चाद्भागेऽपि किं तिष्ट- ति, अथ म तिष्ठति इति warwer ava इति शेषः, तरिं लवं तत्वाय याथाग्यज्नामार्थ खे निजे ga एव विषये fave मिजमु खमेव जिषंयं एच्छेत्य्थः | यत्व्यखं SUG षमागश्ना- भाभिखावाङ्‌ दिर यण्म्बन्धिनि इन्द यद्धेऽखख त्वम्मखाद्धग्यमान- त्वार पलायमानस्य TRA VE प्चाद्भागमपण्त्‌ तस्यान्‌ तत्‌

इदाविंशः eats । ` YoBEe

तत्वाय विष्ठख मुखे ख a यद्देरथे्ष्ठमप्यदस्य ॥ EY It उन्तानमेवास् FITS

देवस्य युक्तिः शग्रमङमाइ | तेनाधिकं Sasa at अद्रालरुक्षानगते श्रुतायां ॥ Te it

मुखमेव निंढतेन yea: | त्व्ाख यक्ादभिकमिति We नखमखखव्नं कतं । तत्वाय aw ज्ञातु क्रियार्थापपदति {पा०२।६।९४) तादर्थ्थमाजेवा चतुर्थो । fea Qurerat सू । खे जेकख्पिकलवात्‌ सिन्नभावः ॥ ८९ tt

warmfafai यक्किरथापन्तिरनुमागं ase देवस च xu away कखड्ूङूपं अहमु्तानं खगखकाखम- खदादिङ्श्यमानष्हभाममाश wet यता aware धवलाः दरं। ययं ्रभरकेाऽस्मतसद्खादरोऽनु लागा भविश्धत्‌ तरह मण्यवन्तिंशन्रकोाररखछ धवखलताचनदमध्यभागेऽपिः धवला भविखत्‌, न च तचा इष्यते, for मखिनः, care HIT Ua अकखन्दरेऽखोति युक्तिरारेत्यर्थः । तेन चन्रशशचकनिधिते- सागलेमेव Cause रेवगवेव्वपि सुरभीप्रष्टतिषु fava बेदे श्रुतायामुन्लानमते सुरलाकयण्युखचरलया way विषये पुव्वोपेखयाऽधिकमतितरां अद्धा लुरासखिक्षयुका Al “उत्ताना

त्रे रेवगवाञ्रज्ति"' इति शुतिन्यौयोपपनार्थतया . स्यवेत्यड- 6 9

१०५ उर मेवधशंरिते।

दूरखिनेर्वच्नि रक्तनोखे

विलोक्यते केवलनोखिमा यम्‌ | शशस्य तिष्ठन्नपि प्र्ठलेान्नां

AS TAG खल रागभागः ॥ ८३ ॥ भह्ुग्मभुन्याकरणस् दपे-

न्प प्रयागाध्वनि साक रषः |

मिदानीमधिकं मम्ब इत्यथैः । garg गारतद्धितखकीति (प्रा०५।४।९२) टच्‌ । रेवगवीख्िति पाठे टिलात्‌ रोष ॥ ८९२ ॥

खक्ृरोल्योाष्तानगती सिद्धायामपि waa रक्षतान्न wan प्रतीतिः कथमित्यत wre दूरेति । दूरखितेद्रःठुभौ cane मिभिताभववशे वसुनि के वखत्य्ृरा भामा गी- जिभेव quyrfeerwa तत्‌ तस्मात्‌ कारकाच्छन्रष्य एव न्तिरोम्कां fawafa रागभागेा ciatit नोाऽसाकमतिदू- रख्ितानां we निचितं परो दृगोचरोा न भवति, किमू गगेखिमेव gua care: विष्ठन वन्तमानेाऽपि परो दति बिरोाधाभावः। दूरखलालर Tea cia तत्परिहारः | Ta. merat वा॥ ८९॥

भङ्कमिति। एष कविखाकः पदानां सुत्निरून्तानां war- गाभ्बमि {विवे यकर फस परतिम्रल्यबविभागपुव् अ्र्दव्युत्या- दगकारिणः wre मदधीन एव सकखशब्दप्रयोगम इति

, इार्बि्रः eat: | Lear

शशा यस्यास्ति WM ततेाऽय-

. मेवं खगोऽस्यास्त ania नोक्तः ॥ ८४ ॥ यावन्तमिन्द्‌म्म्रतिपत्‌ WEA प्रासावि तावानयमब्धिनाऽपि।

TU गवे, VET खशणया वैयाकरण Bracers एव सक- खश्नब्दप्रथोग इति wea Wy त्याजयितुं परभुः समर्थैः । ae- WATT we: wirsarenfa तता देताः wh यथाक्रः, खो कगेति we: | एवममुगेव प्रकारो ्टगेऽख्ालीति क्टगीति नाक्रः warsereltia मतुब्यंऽत इनिठनो (पा ०५।२।१९९५) इतौगो यथायं अरन्नोत्युच्यते तथा तेनेव aie ग्टगाऽख्ा- were इनः प्रात्र सत्यामपि wif मेक्रः, awrefa- ग्या्यादिरोाषाद्‌ व्थाकरश्षमूख एव @ravata इति गिय- मा म युकः किन्‌ रष्तङ्धितखमासानामनभिधानं नियामक मिति । खच्छमदिभ्व wounded तु खचशम्दिमग्ब खच्छ- भरभ्तिरिति, तस्मात्‌ प्रयागमृखं व्याकरणमिति व्याकरका- Gra एव vara एव बखोयाजिति भावः। अ्प्रस्तप्र्षा ॥ ८४ ॥ |

यावन्तमिति। swat प्रतिपर्‌ यावन्तं बप्ममाणमेककल- सिन्दु nae, sfarnsfa तावां स्लप्ममाण एककल एवायं. भाषावि भ तु पृं tare) एतत्‌ कथं ज्ञा तमित्धत आड ।

तत्कालं afer, काचे. समुद्रादुत्पक्तेरवखर एव twa. मृद 6 ०2

Loan उन्तरभेषधच्चरिमि |

तत्कालमीगेन YAS Aik विधारणोयस्वमिशास्ति fag ॥ ८५ ॥ ATA खेदि Hae

भिन्दो दणाकषारकणाकलापे ।

तत्‌ SATAN नाभि- REACT सोरभवासनामिः ॥ ८९ ॥

wae विणारणीवख्छं नितरां का ष्वमेवेरेककशये fey जाप- कमनुमापको VAT चदि wage सम्पू ऽवमजगयिद्यत्‌ तरिं शिवेनापि veritas निरस ताबागेवाधाद्त्‌, न तु तथा, तद्मात्‌ प्रतिपदा एककखमप्रतः तावान्‌ खुद णापीति । प्रति- पदुत्पञ्ाऽप्ययमेककखत्वादेव न YA ईति मावः ॥ sy ॥ शआरारोष्वत इति । कोतक्रत्वमिह car चेर्‌ यदि wir wa farard दलाकारः केतकोपजवदूगा WAG: कथानां क- खापः अमूर we तसन्‌ केतकदलवच्छुभ्वकलापलाचशः के तकमेवेति कदि Sua तत्‌ तहिं wears waren गाभि- कस्दरिका ait चारोापितं तत्केतकलं कर्ण्डितं शारभवा- सनाभिः wat संवदति । wk Sana युक्रमित्यनु मन्वत cae: । गाजिरिति पाठे, agave नाभिः कर्मी क- रिकासम्नन्धीभिः चआरध्वाखनाभिः रला संवदतोति वा | RAW कखछ रोपरि मला वर्तते, WR च कछङ्ग्डगयाभिरूपा HA वक्ते, AGT कतकल्वमारोापयितं यक्रमित्यथैः |

wife: समः १०५४३

MANS यथाज्धातिषमेव TTS: WM समक्तं चिपिरटसततेऽ्त्‌। सखभानुदश्वायुगयन्त्रहृ्ट- पोयुषपिण्याकदशावशेषः ॥ ८७ 1)

लत्केतकत्वमङ्न्डमस् गाभिकस्दरिकाथाः परिमलख्य वास- माभिः सद्कुमशेः शला संवदति य॒शा संवादं yrarafa art ताभिरिति पाठे, अतिप्रसिद्धाजिवासनाभिरिव्य्थः ॥ ८६॥ wafefs i एव शध्ो यथज्धातिषं मगादिप्रखोत- पडगदित्रास््रानतिक्रमेण गला नारिकेलफखवदुखपरि- तमभाग एव Warts, तर्हीदानीं कथमन्यथा ye इत्था ज्रद्यार। तताऽगन्तरं कालक्रमेण खभाने रारारूङधा- धाभागखितद्‌ एरायुगमेव यन्तरं निष्पीडनचक्रं तेन ad निष्डय खरी तं पीयुषमग्डतं wa sare ख wer पिष्याकदृन्ा एरी- तरसमगोरसतिलादिपिण्डीोमानरूपाऽवश्रषव उङ्कतेा भागे ae एवम्भूतः सम्‌ चिपिटः पयेटप्रायाऽ्छदिति खमक्षमिदार्नों प्रह्यरेणानग्धयत एवेत्ययः | व्थोतिरभिषृत्य wat गन्धा च्यो- fad, अधिष्ठत्य छते ग्रन्धे (To ४।६३।८०) Taq तता य- यार्यऽव्यथोभावः । saa Are WATE UTP QE: नाडा करुख्यय स्ाधाभाग्या जखपुशंका चकूपिकाप्रायो यथादित-

waa पुम्व॑मासोदिन्युकरं ॥ ८७॥

Rous डन्लरनेषघध्रच्ररिते।

असावसाम्यादितनोः सखा ना कपृरमिन्दुः खलु लस्य मिचं।

दग्धौ दितो दावपि ुव्बूपाट्‌ FRAT VA दधाते ॥ ८८ ॥

warfafa 1 wat wet वितनोर गङ्ग wat ना भवति। क्तः । waranrgergena । “विवाहमेजवेराशि wafer Vawter: इति बाख्तारनयाः BTYTTFA: शाद्ष्वाभा- वान्‌ AW न सङ्गच्छत tae: | तरिं wrardranfegr मेजौ कथमित्यत wie we निचितं कर्पूरापरगामैविन्दु- wera मिषं तावतैव साकप्रसिद्धिविरोाधाभाव इत्यथैः तज रेतुमार। यत्‌ यस्मात्‌ तै इावपि कामक्पुरो दग्धो GAT पुथ्वूपादग्धदन्रायाः खकाज्ादधिकां वीर्यवतां fe शण दधाते । पक्का हि कर्पूरो वी्ंव्लरो भवति। कामोऽपि रा- Want अधिकं वीर्यवान्‌ were | acy, “कपुर दव दग्धोऽपि शक्तिमान्‌ या जने जने। गमेऽसखलवारवी्याव AR कुसुमधन्वने” ॥ इति । तस्मात्‌ कामकर्पुरथेर्मेचो युक्ता । घगसारखग्र- ase दतिघष्डुः। कर्पुर मस्तियामित्यमर वचनात्‌ SITU मपुसकोाऽपि uss

wifter: eat: | ९०५१५

स्थाने विधोव मदनस्य स्थं स श्म्भुनेजे ्वलति प्रलीनः | अयं लयं गच्छति द शभाजि arena TSG चादिपुंसः ॥ ८८ ॥ नेजारविन्दत्वमगान्मुगाडः

पुरा पुराणस्य यदेष पुंसः।

स्वान इति । वाऽथवा विधामेंदगस् wel art युक्रमेवे- त्यथः । awe इतुः । ख कामः wala दीप्यमाने wats प्रश्नः प्रकर्वेश wrt एकतां गतः wee गता विनष्ट tae | अयं चष द्रभाजि Cet दजरंरद्यापारयक्ेऽय चामावाख्ां गते भा खग््मये ख्खंरूपे च्रादिपुंसो faurgyufa खवमेकतां गच्छति । दज दि चच: ga गच्छति अत एव cle खर्ये- suya इति भाम। galt विण्णादं चिक चुः, तथा च तख्ध- याररिदरयेार्गयेदयारपि चण्कामयोः प्रलोगलाद्ं च- स्साप्यमङ्गतया च समश्रोखलतवादुचितेव aways: | तथा च कामस्य चण््शखिताप्रसिद्धिमुस्थेवम्‌क्रेति भावः ॥ =< ॥

भेत्रेति । परा पृष्व थदा यस्मिन्‌ काले एव ITE: पुरा- wa पसः ओविष्योनेजारविन्दलं गयनगकमखलवमगात्‌, ACTH तस्मिन्‌ काशेऽख्य विष्ुने बारविन्दतसखाख् चन््रस्ायमद्ः Tee एव कमोनिकाया इन्दोन्ड्रिख्छ WATS सुन्दर - मनात्‌ प्रायात्‌। अदादिति पाठ, अयं face चसा

९०५१ उलषरभेषधशचचरिते।

BAS शवायमगात्‌ TTA कमीनिकन्दोन्दि रस॒न्दरत्वं ।। € ° ॥ देषेन तेभेष च काश्छपिख

साम्यं समोच्योभयपक्षभाजो | दिजाधिराओ इरिणाखिने च

युक्तं नियुक्तो गयनक्रियायां ॥ ८१९ ॥

विषे कगोगिकेन्दीन्दिरदखन्दरलमदात्‌। गेडि कनीनिकया ura, अरविन्दे च भ्रमरो, तथा We मेचारविन्दरूपला- दरङमेवोभयं ओविष्डुः हतवानित्य्ैः । अद्ध एव कनोजिका कर्णी wate सुन्दरलमस्ादारिति वा। इम्दीन्दिराखिषट्‌- खरणचश्चरोकाखिने fetar: ati इलायुधः pee a देवेनेति | तेन देवेन ओविष्णुनेव we: काष्डपिर्बदडयैतना हापि are समानधन्ंतां समीच्छ qerat नयनकरियायां WAG TANTS Twat च ज्जिधुक्ती तर्‌ यक्रमृचि- गमिन्य्थैः । लावन्यान्यसम॒खये। साम्बमेवाद। उभयपरे श्एक्त- पशष्णपक्ता भजति wx: । wewy ह परो eer भजति। ager दावपि। तथा दिजानां ब्राह्मणानां राजा we: | गर्डस्तु afeut राजा agar तथा इरिणेव कलद्धःम्दने- arfarax: | गर्डस्ह इरिणा विष्छणा वनाधंमाभितः, area | एवमुभयोः साम्यात्‌ खमे wa व्यापारे नियुकी। - तदु खितं wafafa मावः काश्छपिः। वाह्कादिलादिञ्‌॥९९॥

दविः eat: | १०४०

येरम्बमायि ज्वलनस्तुषारे स॒रोाजिनोदाशविकारश्ताः। सदोयधूमोधतया हिमां

शङ कलद्धाऽपि समर्थितसतेः ॥ ९२॥ खेदस्य धाराभिरेवापगाभि-

व्याप्ता जगह्वारपरिशिमान्ता | द्ायापदेशादसुधा निमज्ज्य सुधाम्बुधाबु ज्भरति STAT ॥ ९३॥

येरिति। येः पण्डिते; खराजिन्या cresuifxarcrgar: तुषार fea श्वलखनाऽग्रिरन्वमायि, तुषारः साग्निभंवितुमदति सम्बन्धे सति दादकारिलात्‌ खाग्चिण्डदेश्रवत्‌ त्तद कवदेति हिमे विषये afecafaa card:, तैः पष्डितेहिंमाा ठतवारमये VE ata: कलङ्ाऽपि तदीयधूमेषतचा हिमाभनिषम्ब- सििधूमखमृहरूपत्वेन समर्थित cae wei वका हि धूमेन भाग्यं WKY तुषारमयलादुक्ररोत्या वङ्किमाण्‌, तथा च कल- दधा yaray एवेति तैः सखमर्थितमित्य रं सम्भावयामीव्धः Neer ti 7

खेरस्टेति। वसुधा हायापदेज्ात्‌ खीयप्रतिविम्बव्याजेन पुधाम्नधावच्र we निमञ्ज्यान्तःप्रविश् खेदं जगदधारपरिश्र- मपोडासुन्द्मतोव | किम्भूता । जगद्धारवहननिभिन्तः परिश्रमः

तेनाक्ता नितरां पीडीताऽत एव खेद धाराभिरिवापगा- 6 ९

१०५९ wucaawafca |

ममानुमेवं बडकालनोखो-

निपाननोलः खलु VAN |

Cre STATA ASIANS

Mat विभागः प्रतिषिम्नितः स्यात्‌ ॥ ८४॥

भि्यीन्ना षमन्तात्‌ पूरिता । अग्टतबमुद्रनिमव्जने fe खेदा WEA यस्या्च तलनलदीरूपः खेदः तस्याः अमदरणे सुधा- wax एव उचितः। एतेन कलद्ुस्य म्टगज्रन्रण्डष्डायप्रष्टति- मतभेदा विता: Wee i

ममेति । taker ae: खलं निचितं सगंमारभ्याद्चया- वद तिक्तेन बना कालेन WaT Metta: श्छमिका- wan तेन रला नोल बङकालीनतान्नीलमखवषम्बन्धाखोल- aed: स जात एवम्पकारा ममानुमाऽनुमानमेवमङं उम्भाव- area: | waa ufe Garde: कालग्दरवस्वेन न बी- Wer: किन्तु देममयतवात्‌ Ta एव स्यात्‌, afe TeTS- ABI AAU aad FICS प्रतोकेऽवयवे ATT: marca भागः प्रतिबिम्बितः ष्लात्‌ पीताऽओा दृश्येत, तस्मात्‌ खला चलेा Ae एव जातस्तथा च सकलाया अपि warif- खवसंलात्‌ तस्मतिविम्बरूपः कलङ्ाऽपि wre एव युक्त रई त्यर्थः । जगच्छायेति विभाषासेगेति (प ० २।४।९२५) षण्डलं ॥ <४॥

दार्विं्नः erat: | ६०५९

माऽवापदुन्निद्रसरोजपूजा-

Para शशरो पदमनिमोलितेजाः | अरिदधयेन्व निजादइरद्यो- रणङ्कतसामयमेति मन्ये ॥ ८५॥

य एष जाग्नि शशः UME

बुधा विधन्त कं दइवाच चिचं ।

अन्तः किलेतत्‌ पितुरव्बुराओे-

रासत्‌ तुरङ्गाऽपि मतङ्गजेाऽपि ॥ ८६॥

मेति। अको उनिद्रर्विंकवितैः षरोओः कला या पणा तव्व- जितां fare arsaraa मा ख waa यतः पद्मगिमोखि कमख- शद्धा चकं तेजा यस्य खः विकसितानामपि कमलानां पुजा wxefay क्रियमाणानां चग्रतेजसां खद्धो चस्येव wararefax- सरो जपृजात्रियं कथं प्राप्नोति। प्रकारान्तरेण प्राज्नातीत्वाह निजाङ्श्वतस रङाक्टंगसाचिद्येगेवालङ्कताऽयं wx: तामु- शिद्रपुजाज्ियमेति प्राज्नोति, तज्ञयमयेरुन्नद्रकमखरूपतवारि- व्यं मन्ये। शअङ्म्दगमगेजाभ्वां शलाऽयं ext विकलितकमलाग्वां पूजामिव rat प्रा्जोतीति भावः, इति ar ew

यटद्ति।य एष प्र्यशद्ष्ठः जरः waTE जगन्ति स्फुरति, अज विषये = xa बुधि बमाञखग्ये विधे, wha qm काऽपि। fare यखमारेतत्पितुरम्बराभेर न मंभ्य CU ATIF YH YT-

ङ्ाऽपवासोरेरावताश्येा मतङ्गजाऽपासीत्‌ । araaqaa 6 ९ 2

१०६. उन्तरमभेवधचरिके।

गरे प्रिये भावितमां तमिखा

SAM ष्व नोले दयिता Azhar ओोभातिलाभादुभयोस्तयोवा सितासितां मूर्तिमयं बिभर्ति ॥ ९७ ॥ वषातपानावरणं चिराय MSTA समुत्थितेषु |

sursifga भवति तदीयपचमथ्थे sarees frarqa- famed: ॥ ८६ ॥ ओर इति । afaer तमाबङखाऽख दयिता राजिारे faa wk विषये भातितमां, तथा च्यैक्छ्ली च चद्िकाय्ा धवखाऽख दयिता राजिर्मीखे प्राशेजेऽद्िम्‌ we नितरां aaa भिख्वं हि भाभत इव्यथः । aargarearafean- च्यातख्यारुभयोारपि विषये खस्य शओमाप्रातेरविलाभादमिषा- वात्‌ तयोरेव पन्याया शाभाप्रार्भिस्तदभिलाषादधवखम्सामख- सम्बन्धात्‌ तमिखाच्यातख्योः जभया afaaafaard: । अचं ex: सितासिता धवलां wraerg मृन्ति कायं बिभर््तीव। वा tary | काभातिलाभादिवेत्यन्वयः। Meat are frat धारयतु, धवले च aradifafa aaregy ico il वर्धेति। श्रं बालेषु तनुषु श्रविकसितेषु चेह प्रत्यरदृ- श्येषु (तारासु नच्जेग्वेव) Saag कजाकेषु aw चिरकाला- त्पज्ञलाददिकखरोग्डतं .विकसितमतिख्वुल मेकब्ड जाकमेव चद्र-

इाविंशः समः। १०९९

बालेषु ताराकवकेम्बिरेकं विकखरोभ्रतमवेमि चन्रं ॥ ९८ ॥ दिनावसाने तरणेरकस्ना- न्निमन्ननादिश्वविला चनानि |

अस्य प्रसाद्‌ादुड्पस्य नक्त तमाविपहौपवतोन्तरन्ति ॥ << ॥

मेनि wa किम्भूतेषु ताराकवकेषु । चिराय ewer ववा- wit आतपे dear च वर्वेवु जलटष्टिषु WAIT च शल अगावरणमनाच्छादितं काष्टा घन्दिक्‌समृहमेव दारसम्‌हमा- are समुत्वितेषृत्पननेषु, वर्षाकाले हमाटतेषु अलस्तिमितेषु VACUA च । BY खच्छस्छलानि छजाकानि भवन्ति तथा च तारा अश्पकवकानि भवन्ति, TRY स्यूलकवकमिवे- WAST Nes I

feafa । विश्वस्य जगता विलोचनानि दिनावसाने तरणेः खग्यस्याकस्मादसम्भावितदेतानिंमश्ननात्‌ म्रतीचीषागरनीर- भ्रवेश्ाद्धेतार्ग॑क्ं राजा तमेानिमिन्लां रखलनादि रूपां विपद- मेव इोपवतीं महानदोमस्याडपस् WKS WHTTRITA प्रसा- दात्‌ actin, चन्द्रेण तमे निरस्य eel प्रकाञितमिति भावः अन्येऽपि रात्रा तरणेगाकाया अकस्माक्मष्णनाद्भंतेावृडनरूपा- मापन्नदीमृड्पस्याकस्मादागतस्यान्पसख AAT प्रादात्‌ तरन्ति ice tt

१०९९ VULCAN WEA F

किं मादि नोऽपि श्खिकोऽणे 132 भानेोऽस्ति तेजामयिन्दुरिन्दः।

WAY aa घटते यदासो-

ATTA नाशो मता मदीयान्‌ ॥ १०: ॥ जातुं पतिन्नषधयः ease

aren विप्रा खयिणं न शेकुः |

किमिति । नेऽस्नाकममइतां पानराणाभपि afew ने विषये तेजा मयः AISA विन्डुरोवायमिन्दुरङ्गुखा नयगप्रा- मचिपिटीकरणे धवलवन्तंखाकारेख भानः Rare: किं मालि अपि लख्मदारिगेतरेऽपीन्द्वंततेत एव । श्रणुकाऽख्पोयांखथा ख किकः ख्णमाबावखायी यावश्िषिटीकरणमेव twa इत्यथः, AWG ASA वैखशष्छं कथमित्यत wey । अचेमेनेते त॒ प॒नस्तेजेामयविन्दु रयमिन्दुमंडीयाजितरा पेशवा नितरां लहापरिमाख Tela) त्था मासेन रला ant मासाव- सागभ्रा्रविनाज्र्चाण्डदिति चत्‌ aged, Urge care: । यता महते महान भावस । स्ये हि महतां महदिति न्या- येन॒ महतेाऽजेने बतेजामयविन्दुर्यमिन्दुम॑हापरिमाणरूि- रकाख्स्वायो चेत्यसानने तेजा मय विन्दे रि न्देरवैखचसं यक्मे- वेति भावः। अण॒कः, wer fa (पा०५।३।८४) कम्‌ । नान, अस्छ्यं इनिः ॥ ९०० ॥

जातुमिति। गतस्श्ीविन्यादय श्राषधयः.खशह्षा कसा-

eifa: Baty १४९३ शनं पयेधिमंणिभिने पच सुधा प्रभावेमं निजाञ्रयं वा ॥ १०१ ॥

Wal निशानाथम्‌ सुधाक = ॐ जराबिना्नो STA वाम HUA |

aan निजरसवीणंविपाकार्यां war treiiwarq पतिमेनं न्द्रः wa प्रतिदिनं कलाच्चयवग्नमथ च लयरोागिणं सन्तं ऋतुं रितु न जकः तथा विप्रा दिजराजलान्निजं खामिनं wfaw way श्रु तिघामर्थेन wer रचितुं न tg: ae पया- भिरपि पृं चयिएमेनं मणिभिरनेकप्रभावैरन्भरदे Ta: रला रचितुः म wwrafa वसनपरिष्णमः। तथा सुधाऽपि सखाधार- wa चविणमेनमजरामरलजमकेः प्रभावेः WAT WA म wWaT- क, वा Tawa | Sree: खश्रह्मादिर्षणसाधमे wale पतिलात्‌ प्रभुलात्‌ पचलान्निजाश्रयतवाश् शयाद्रलितुमदेमण्येनं रचितं समथा ग ब्धवुरिति विशेषा waist रोमे म- हान्‌भाषैरण्यपनेतुः न अव्यत इति व्यज्यते । अचिग्धे हि मशिम- न््ाषधीनां प्रभाव इति ज्रषध्यादीनां सामथ्यं प्रसिद्धं nec

ग्दषेति । मिन्रानायस् चन्द्रद्य महः तेजः सुधा वा Ts वङ्ूपमेवेति खाकवारा VAT असत्य एव wad वा यवा यदि चन्द्रतेजः सुधेवेति खाकप्रवादः सत्य एव तद्धसो चग्द्र- aren सुधा अराविनादी जरामरणे मग दरोदिनाशयेत्‌ wade: gw मेवेत्यङ्गीकाम्े । wa चेतद्रुपा सुधाऽपि जरा-

१०९४ उन्तरनेवधचरिते।

पोत्वा कथं नाऽपरथा चकारा विभोमेरीचोनजरामराः स्युः ॥ १०२॥ वाणीमिराभिः परिपक्षिमामि- नरोन्रमानन्द जडश्कार | म॒त्तमाञर्यरसेन भेमो

Vana वृषटिसिमितच्च तं सा ॥ ९०३॥

मरणे नाग्रथतीत्यङ्कोकाग्यंमित्ययः। श्रपरथाऽन्यथा चदि च- ग्द्रतेजः सुधेति wae: eM खुधा जरामरणे विना- waa तरिं चकारास्याः परिणा विधा्मरोरीन्‌ पोलाऽपि कथं किमिति माजरामराः स्यजरामरणएरडिता भवेः । चन्द्र तेजःसुधाले एतस्या सुधाया अरामरण्विनाजे qwaue- द्भावे AT चकोारेरप्यजरामरेभाव्यं, मग च ते तथा, तस्मात्‌ WHAT, BUS वा WAT मवेत्‌ । खुधाग्तस्यापि जरामर- Wt’ सामथ्यं नाखीत्येतदङ्गीकव्यं, तया सु्ाप्रभाव्ैमं भिजाश्रयं वेति प्कनोकांशसमाधानमित्या श्यः | अजरामरो- eftfa पाठे चिः॥९०२॥

बाणोभिरिति। सा भैमी आभिः पववीक्राभिः परिपाके निदन्लाभिः परि तकविलश्रक्रितया प्रसादादिगुणयक्राभिव- णोभिः BA तं नरेन्द्र मानन्दजडं ₹षंपरवश्ञ्चकार | तथा महन्तं महुतापरनालाखर्येण TAY च तद्रपेष Tay इमोतुषारखम्बन्धिनी cfefta sh ङिमितमतिक्धेहात्‌ भा-

दाविंश्रः erat: | १०१५

TAT मुखाद्ागियमाविरासीत्‌ पोयूषधारामधुरति STA | अचुम्बदस्याः स Fare विनं

VAT HAART ॥ ९०४॥

Tea वाऽयचाद्र्‌ञ्चकार fergie अन्यं sway करोति तयेयमपि srrene afiawe wartad: | ufcatmarfa: डितान्निटन्तेऽयं क्रिः, wera een

दत दति । cela जल्प्‌, वदन्‌, ख नखेाऽम्बुजानां संवा- वदूका faact संवादिनी श्रीर्यस्य argd saaqeerca- मस्या सृखेन्दुविन्बमचु खत्‌, चन्द्रकमलतुखं Vitae रीत्यति- रयादचुम्बदित्यथंः। इति किं । हे भमि, इयमुक्रपरकारा पीय्‌- वधारावग्मधुरा वागितः प्रव्यक्तदृश्वाद्वक्मखादाविरासीन्निः- तेति । इत दत्यनेन सामीष्याभिगयकारिणा करेण ममो- मुखं चिवृकं तमिति ध्वन्यते । मुख्ेन्दु विलेन च ate षधारासम्नन्धाचिती ङच्यते। तथा च पीयषधारया मघु- रेत्यपि व्याख्येयं । संवावदूकेत्यादिमा च der: afi भसिद्धं । चन्द्र विन्बस्य कमलेः सह विवादे विरोधिलात्‌। एतक्मुख चन्द्र विम्नस तु कमले: सह संवादः कमलसताभा- ग्यभाक्तादित्ययः। प्रसिद्ध चन्द्र विम्बादेतश्ुख चन्द्र विम्बमधिक- मिति qua । ward संवदति संवावदूका समप्नवऽयं मश्वं

awa ves i 6 ©

१०१९ उत्तरमेधधचरिगे |

परिये साऽथ प्रियमेबमुक्ा विदभेभ्धमीपतिवंशमुक्ता। स्ि्तांप्ूएजालं बिततान तारा

दिकः TANG कताबतारा ॥ ९०५॥ SANA न खयमरतोति

नियुज्य मां त्व्भुखमिन्दुपं |

भियेषेति। fare “दते मुखारिण्यादिपूवाक्ररूपं प्रिखव- wager भाषिता विदभंश्मोपतेवेशरेन gaa मुषा जनिता, तथा ETA दौष्यमानकानििः सोषाबा सा ममो, अथ गखव- सनानन्रः सितांग्रजाखं विततान, aga मलाच प्रोविरान- faa ददावि्यथेः । कव । दिवः सकाशात्‌ सोकपण्यतया AMA वा BATA लाकमागता Mies area | खुरन्तो किर णजालं विततारेति उक्ला, उपमा ar) aw: कुलमेव at वेणस्तज जाता Sawa मुक्ता भेक्गिकङ्ूपा | छतावतारेव्यच तरणं तारः, RATTY (पा०३।३।४५ ७) | तद- ग्तात्‌ प्रज्ञादित्वात्‌ ख्ार्थेऽणि, पञ्चादरवच्नब्देन सडह सुपा (ato ९।९।४) दति समासः ॥९.०५॥

सखेति । सा घरात॒राशारं मोन्द्रमित्याइस्न। दति fal हे भिय, इन्दुरूपं त्कुलमितिरेताखन्द्ररूपलेगात्मष्ठते मां निच्याञ्चाप afar: प्रशस्तो वेन विषयेऽ्युदा सेऽतितरामुदा- सोने भवति, एतश्धयाने am । हेत॒मेवाइ । दति किं “बता मेत-

दारवि्षः erat: | १०१०

TASTY शशिने प्रश्ले धरातुरासाइमिति सम साऽऽ ॥ १०६॥ तय रितः प्राणसमः सुमुख्या

गिर परोदासरसोत्किरां सः। भलाकसारः HARTA तुषार - भानुम्भणिष्यन्‌ सुभगाम्बभाण ॥ १०७॥

‘wae परनिन्दाऽऽत्ममः सुतिः" इ्थादि वचनात्‌ खथमात- रेव qadat शआरत्मनस्हतिगा हंति म atta) इयत्पर्थन्तं मणा चन्द्रो वक्षित ददानो लया वर्नोयस्रव्णीं भावो युक्त care- येन भमो चन्द्र स्तते तं सापरासं प्रावन्तंयदिति भावः । ठरा- सारमित्यच तोयसगे धरा तुरा सा रेत्येतचुाक खाऽऽशद्धा ज्ञा- तव्या। त्तरं । इन्दुरूपं SHS चन्द्ररूपात्मस्ठते मां निधुव्य अभिः wart BTS MSY धरावदतुराऽमुष्सानवेगा वा एष्वीवद्‌ HANG: | अथात्‌ तमार सेति ज्ञातव्य ॥९०९॥ तयेति । स भूलाकं सारः श्रेष्ठतम गलः तवाक्‌ तैषा- रभानुं we भणिग्यन्‌ व्ठंयिय्यम्‌ सन्‌ सुभगां सोभाग्यवर्तीं भैमीं बभाण । किम्भूतः । तया Byer भैम्या परीहासरषसखा- क्किरासुद्धावयिर्चीं गिरमीरित उक्ः। तथा प्राणसमेाऽत्िग- याम्‌, तथा wade गरतः सम्‌ परौोहासरसात्किराङ्किरं warefa वा। उत्करां, carats (पा०द।९।९२१५) कः, yaa षष्ठीसमासः । भणिखन्‌ ₹रेताशंटःब्रता ॥ eel |

९९2

९०१८ उत्षरनेषधचरिते।

लवानने STAT निपोय गीतिन्सदाकष्षनलोालुपेऽय |

दातुं न जात्‌ सुदयल्यवेमि

विधु ग्टगस्लदद नमेण ॥ १०८ ॥ दन्दोाभ॑मेणापगमाय योग्धे

जिद्ा तवास्य विधुवासुमन्तं ।

तयेति । @ भिये, Wa षमः तवा नमं START ATTA मोतिं खरमाधरों निपीय खादरमाकखंदानोमपि wer भव- ङरोतेराकर्णनाय लेलपाऽतितरां खुभाऽतिसादृष्लात्‌ लददन- भ्रमेण fay wa जातु कद्‌ाचिद्पिम qranawaaa | wart fe गागप्रिया भवन्तीति चन्द्रं लश्युलभाग्या Ws नेच्छतीत्यरं WH इत्यथः । जातचरी Ways VTS (AT a RR) ArqT: यडम्तात्‌ TAGS, यद्राचि चेति (पा०२।४। ७) यद लुक्‌ ॥ ९०८ ॥

दृन्दारिति। श्रतिसादृश्वादिन्दुरेवेदमिति इन्द भरमेण ग्टगखयापगमाय योग्ये WTAE तवास्य वत्तमाना fast कर्ज गीत्या वर्चस्र माधुर्या कला fared ary वसतिं तद्विद्यते eu तं विधवास्तमन्तं चण मध्यस्यमपि aa कषंति । गिते- म॑घरतरत्वाश्मगस्य च प्रियगानलात्‌ खसमोपमानयतीव्यथः। तद्‌ाकर्षणसाधममप्पेचते, TAT श्रागमिव्यता SAA वासाय wart करिग्यता, नेजदयेन anita कि, तद्रपया बन्धन्‌-

दाविंशः erat: | १०६९६

aren wai कषति वहता जिं

UM NIA नयनदयेन ॥ ९०८ ॥ MMA रुचिभिः सुधांशोः ओेत्यात्तमःकाननजने वा | यावन्निशायामथ धग्मद्‌ःख्-

GUAT AMES न शब्दपान्धः ॥ Ve I

TSI समाकर्षतील्य्थः । अ्रन्याऽपि weet गीत्या wears uaa बभ्राति। भवन्ुखं निष्कलङ्मग्टताधिकगीतियुक्रञ्च | चन्द्रस्तु सकशद्ध्‌ दति भावः । चद्रवसंगावसरेऽपि मध्ये मध्ये मैमीमुखवर्थगा अनुरागातिश्रयदधचमा्था | अयं Bra: Sar इति कचित्‌॥९०९॥ गगनखाऽपि win भेमीमुखगोतिं कथमश्टणादिव्यागश्द्चा- ड । आप्यायनादिति। शब्टङूपः पान्था निव्यपथिकोा निभाया arag जरजति तावद्य पञ्चात्‌ साकच्छेन वाहि न गच्छति यस्रादिगे घर््णातपेन दुःस्थः सन्तप्तः, तस्मा नेऽख्पमेव ग च्छ- Mae | रात्र दूरगमने देतमाइ । सृर्धाभारण्टतरूपाभी शचिभिरा्यायनादुव्लोवितबललाद्वा तम एव काननं at AGAMA यस्व गाढान्धकारजाताच्छव्यादा तेजसाऽभावे त- मसः सम्भवारेष्णाभावाच्छत्यं। अत एव राता eye wala दिने Wea न आन्त ट्व TE 4 गच्छति अब्दा हि खभा- वादतिदूरोऽपि श्रूयन्ते दिवा ठु न तथा। पथिकेऽपि राजी

१०७० खश्वरभवेधचरिवे।

दूरेऽपि वक्तावकगानपामा-

MAMAN: खादुरसोपभोगे |

अवन्नयेव feof शपायाः

पतिः खल SSAA भासः ॥ १९१॥ अस्िन्न विस्मापयतेऽयमस्ा- खचुरमवेष TACIT

ware दूरं गच्छति, दिने we दूरश्रवणप्रतिपारकेाऽयं GH ॥ ९९० ॥

वूरोऽपीति। हे fre खल णि्ितं waren: पतिन भा- wafxart एव arate शिपति, wit सश्चति fara: | दूरोऽपि श्रतितरां देशव्यवधानेऽपि anfeg मधुरतर arat गानं तख पानात्‌ साद्रश्रवशाद्धेताः खादुरभापभोगे माधु- ग्याति्रयानमवे विषये qarafy: प्राप्रम्ा रः । उक्रेचते। SWAMI अनुग्लभवङ्गोतमाधुग्योपेलयाऽग्पमाधुर््यतथाऽवमा- ममयेवेत्यथैः। अयं Brat भिल्ल एवन तु eat eee i

अस्मिनिति । डे तजि एष wx ्दिपुंसः ओ्रीविष्णोावे- दामं चकषवंगडवेत्यस्मिन्नेनी भवने विषयेऽथं नेजश्तखग्रा sara विस्मापयते आखब्थे ग प्रापवति। अनारऽस्ाकमासखुगयै म भव- तीत्यर्थः | किल यस्ाद्ेतारजिनेचादुदित्यात्पमश्वास् तच्च भंवनं कुखानमरूपं कुलोचितं खरूपं नेजरूपात्‌ कारणाशष्ना तस्य ने जोभवनमुचितमेव तस्मादस्य पुराणपरवनेचीमवने न fa

दािंन्रः समः। १०७९

तद्‌ चिनेचाददितस् तन्वि कुलानु्पं किल IAG ॥ VP I आभिरटगेद्धोदरि केोमुदोभिः TAC धाराभिरिव Tas | - Tale नोलीर्चिरम्बरस्था तमामयीयं रजनोरजक्षा ॥ १९३॥

fazara foafaerd: | विस्मापयते frail waa: (पा०६। ९।५७) Tare, WRIA (पा०९।३।६८) इति तरः । अश्माव्लनामरापेखया TSS ॥ १९२॥ आभिरिति) द खूगेद्राररवत्‌ छष्रमुदरं यस्मालादृ्जि र जन्येव रजको तथा ची रख दुग्धस्य धाराभिरोव कृष्वमाना- भिर्धवलतराभिः कोमुदोभिः रलाऽम्बरखा तमामयीयं नीली कच्लखवत्‌ काथोर्चिः सथमाजणासालि निरस्ता cara Sere काली कान्तिदुग्धधाराभिः ey खादते । age HATATH | We चतेन त चोष्यजसेदुग्धेन Tee भगाज्रसेदम्बरस्यं तु मं Slee सोश्रणा॥ इति॥ खङ्िकादिभिगेगगं नि्॑लीरतमिति भावः। गेना दरी पा०४।९।५५४) नासिकादरेति ङीष्‌ ओषधी प्राणि- वाचिल्ाभावान्नीलीति ङोप्‌समर्थनोयः। रजकी व्वनः षिला- FTTH UVR tt

१०७९ उन्तरनेषधषचरिते।

पयोमुचां मेचकिमानमुखे-

WAAAY तुः शरद्या |

अतारि वामा तयाऽपि किञ्ि

नन प्राञ्कितुं Sse नकालिमाऽख्य ॥ १९४॥ एकादशेकाद शसद्रभासी-

नस्तं यता याग्ति कलाः किमस्य |

प्रविश्य शषाञ्च भवग्ति पश्च

पञ्चेषु GUAGE चराः ॥ ९९५ ॥

पय दति । & avare a रत्‌ WE: पयामु्ां मेधानां वषाकालोनमृ्कंरतिन्रयितमपि मेशकोमागं कालिमागम्‌- चारयामास | तया कालिमापनयमे दृष्टसामर्श्धवा weet US WEG खाञ्डनङूपः कालिमा fafecwafy irae wizfag waft. wiew we मखिनः awersfa- तरां awa इति ara: मेचकिमानं वर्थवाविल्ादिमनिष्‌ ॥ ९९४॥

एकेति। अस्तं यता गच्छताऽख चन्दरख्येकाद्र कथा एका- carat शद्राणां areta प्रतियान्ति, किल गच्छनीव | येषा पच्च कलास पनः THAT: कामख दणोमख्पमिषुधिं प्रविष्ा- डं चन्द्राकारत्वादद्धंषब्द्राख्या इषवे भवन्ति, विनाश्रस मयेऽणयं परापकारनिरत इति श्वन्यते। व्रणी अ्रस्यलविवच्तथा ala गरादिलाङ्ीप्‌ ॥ ९९५ ॥

Stig समः+ ` ११०९;

निरन्तरत्वेन विधाय तन्वि ` ~ तारासखाणि यदि करियेन । `

gute स Weta . - ` सदा ATRIA HAA ॥ ९१९ tH यत्‌ पद्मादि तवागनोयं ` - VFA च॑ ITY लच्छी । ˆ .. ठका्थलिाछत शष शद्धे ` अशादपद्धेसदमेविरोधः॥ VO `

` निरनरेति। रेतन्वि artret गजाश awarfe निर- नारलेनाग्याग्वसम्बन्धतया विधायेकोशत्य यदि अन्यः guts: क्रिथेत, frdfaa, तरा तरिं ख चश्रणाराणामकखङ्लात्‌- तकायलाच HIST AM: सन्‌ त्वदाखस्छ चियं गाभामाश्रयेत।; क्रिथाजियतेरबिवकितवा हङ्भावः .॥ १९६ ॥ | afefa दे arte aq oy तवाननोयां मृखसम्बथिर्नीं wetaige ्डोतकामं ज्रुरङ्गलच्मा wey तव मुखणाभांः परोतुकामः तयोः शब्रा ङ्पङेरदयारोष विरोधः ख लश्रखशा- माखलण warige खिष्णाहतः प्रा्तिवाष्डानिमित्त एवे-. व्यं बद्धे । एकद्रब्याभिचापिलेन विराधः yafeg: 1 wed श्रयोरपि विरोधः परषिद्ध एव । चजक्रपद्माभ्यां सकाशात्‌ ते मुख- afwefafa भावः, wifey, wre लिङ्खगविपरिरासः। Wei, ग शाकेति (पा०९।२।६८) बहीनिषेधः॥ ९९०॥ `

6a

१०७४: खलरमगेधक्वरि ते,

लब्धं न लेखब्रभुणाऽपि पार्त

पीत्वा मुखैन्डोरधराग्डतन्ते |

निपोय देवेषिषश्टलायां

wat विधोरस्छ दषे सुधायां ॥ ९९८ ॥ एनं स fae yA ATF 2 गिरोक्रपुनोपनिरोषीशं ।

अश्नाति घोरं ease

धत्ते भुजङ्गश्च AAR: ॥ ९१८ ।

wafafa @ भिये, अदं सर्वैरपि. रेषैर्विवश्लोरुतायां भिःजेषं पीला सृक्रश्चेवीहृताया मख frre सुधायां vei- जगां रथे धारधामि। किं war लेखानां देवानां मभक चापि पातु ग Ua, छतप्रचनख्लापि AMAT ATA तेग दुष्यं, केगाणगच्छिषटमित्ययः | ते मखेन्दारथधरष्ूपमब्टतं fire पीला | चद्धसुधायाः सकाश्रात्‌ Bua स्वादुतरजिति भावः । अन्याऽणच्छिष्टमाजने Het arcades: ॥ १९८ #: ` एनमिति ख गिरीच्छयुबोपतिः watered वि- waway शिरसि विधवद्धारवम्‌ सन्‌, असिज खमूद्रोत्पशनं चारं दारूणमपि विषमस्नाति, awe भुजङ्गं स्पे वासु किञ्च धके, भ्रन्मारण्णपकारकत्वेन qq: ओष्टोऽयमिति भावः+ srfwaifatse शिरसि धारणारेव निःकद्ुः विषं भखयतिः Buty धारयतीत्यु्ते्ा । भुजङ्ग जाल्यभिम्रायेेकवचगं ॥ ९९९ &

` अनिष्टः समः 1 ९९०५. नास्य fee बभव पश्य ` दारान्‌ गुरकलकलोऽपि पातः । १ नदन्ति न हान्तिम्रदेदमाश्रान्‌ ॥ ९२९० ॥

मेति) हे भिये दिकेद्रस्याद्य wrare भरो दस्यतेरा- रान्‌ wrat यातवतेाऽपि गरवल्वगामिनोऽपोत्यर्यः पातः ख- गद्‌ भः, अथ ख पातित्धं ग mwa) चिवमेतदिलाकये- WU: | श्रथ वा युष्मेतत्‌। wewar धम्माधकरेतुकशारम्भा पि ्रह्ममय अ्मखरूपमेव प्रकाशा येषां तान्‌ wares क्रनिरपेखाम्‌ AAMAS, अथ च परमाक्मीव प्रकाजा येवां लान्‌ परमात्खरूपातिरिकप्रकाशानभिश्चाम्‌ खप्रका- ्राक्यमवादिने ब्रह्मश्चानिनोऽन्तिमरेहं तेजारूपद्रोरं पूतां धा प्राप्तान्‌, अय चानन्नरभाविमोकषवात्‌ प्रवीनब्ररीरप्रवारा- Gwar eA प्राप्तान्‌ जीवसुक्राम्‌ पर्षान्‌ हि यस्मान्न महान्ति sangeet म संवभरन्तोग्यर्थः | तेषां तेजे- विशषेण प्रत्यवायो न विद्यत इति प्रामाणिकवचनात तेजा- स्ूपस््ास् WE पाते माण्डदिति यक्रमेव, नाच बिषमिति भावः चक्धाऽषात्ममयप्रका्चः, अभ्तिमरेहं Brent ATH: ५९२० ॥

€ 3 |

Yeoog! उर्व वधरते |

खधाृतं अन्‌ nee: पिहभ्यः ` खहरापविन मिलव्विक्सिच्छः। ` चनं पिदस्थाययापतश्ये ARR: खिता सुधेव Ht १९१ ॥ प्यो्सोधस्ितिसेख्यलश्छे त्वं कलिङुर्याम्बूनि fairer |

- विर निमञ्ज्येद an fire `

`: धमेण यश्चम्बति राजसी 1 १९२॥ = ` .

> utr) ame: we: ager दरलाकासिलनुद्या faite लात्‌ पविजं watered मिभितं free: खथाह्तं यदन्कः विदशागलया ““अन्दरेए वे पिदलाकः”” इति श्तेः! पिरखेाकतनरा शमपतस्े CRG सङ्गत मभ्य ित्यथः। तत्‌ छष्णतिलभिस्रजच्- भवाद्कस्य sees चाराः afer: तथा खज्िता मिजिता सुधा trad: छष्डतिखा एव कणाद खग्दं - weds Wat न लभ्यः, फलदा न चान्यत्‌ पीयवमिष्य्थः | wef पिदखाक- माता देुग्भविदेषण्ं | Saas सङ्गतकरणे TS ॥९२९ ॥

-.. wafer हे fad लमृचेधस्वित्या ear सा श्येन गिरना- सायं WR YR Seger wale तदि न्दे किष्वैः ww । nq किं राजसी इद कुद्याजशे निमञ्ज्व चिरं VATSM- dara पिय trees भमेण यख गरविम्नं vais Pare स्वायं सुखिने भाव इति भावे वा ष्यञ्‌ । साच्खयेति पाठे

9.

wifdee wat) ` 4988 Sree caer मिपोब ASS तुण्डः MISTS | guise fie ass नद्या A: पुमः CARY प्रतिमाख्छणेन ॥ Ve II सम॑ समेते NTT: करेण प्रमयाणाजिद HET: |

SWAT VW) Swactufad yvarcued वस्तु aw ब्रतिभातोद्यश्चः HART N |

-. Sratfay at भवा Bratt रेवारेवां व्गषन्देरग्टतं किः पीयाह्धि qeet fom: कताऽयं शशखाख्डछनो fafa ते तवाज meat प्रतिमाच्छलेन ` प्रतिविन्बप्राजेन aq खम्‌ पुनर शतानां जन्नेरथ च Hee: पः खात्‌, भवेदित्याह उना या मील्य; । रतेन गदोज्रल स्वार्टतलं grads wie तच्छ तेऽपि पुनः कमेणाण्छतेः qd: खन्‌ राज तच क्रीडानगषां afnararaa awe: चनः पानभयादिव पलाय्य निश्लीनः श्यादित्यरं we इति वा। Gérsearat water BTS वष्टो ॥९९९२.॥

` gafafar ce तव क्रोडागद्यां केरविष्याः कुमदिन्बाः अ्रद्धनख्ूपे पाश्या च्रज्िनः करेण ciara च पाणिना खलं कह समेते एङ्गते सति AY पव्यरस एव छलं यख तद्य त्याग- bak ho CACTI STS TT: RUTSTAT

९००८ उन्तरवेवधचचरिते |

विवादलोलामन्रयारिवाह ` . मधुक्छलत्यागजंखाभिषणेकः 1 १२४ It विकासिनोखायसपुष्यनेजा AMAA वनसा 1 ,. विलोकते कान्लमिरशपरिष्टा- TAA AT TRA ॥ ९९५ ॥

आकुमरिष्याविंवाहश्गेखा मारव स चयतीष । चन्दक रख भमा, चश कुमराजि विकसितानि मकरन्दपर्थाभि च जातानीति भावः । faare swear: पाणिमेखनं, पाशा दानजखजाभिषे- काऽपि भवति॥९९१४॥ a

faaraifa 1 & प्रिये ce तव afenat वनस्था aefa- वाकिनी अर्य च कागमस्वा, तथा विकासि नोलमायतं faery पुष्यमेव Av caraway चेयं wer इन्दोवरिषी caren वगश्ललादिकाषिगोलायतपुष्यनेजलाच्च दरिषी तन्ससादिन्दीवरिणीखूपा an आनगनमिव wee: भाम- QA ALATA यञ्चब्रशद्धाजं तत्सवं कानां सुन्दरमयं च तुखजातोयं खप्रियं ग्टगमुपरिष्टादिखाकते। विकसितङ्स- मभेज्ाखि ऊधप्रसारितानि geal तदि प्रायेण चद्धसखमुपरि वन्तंमानं fanart aa wit पश्तीत्यर्यः । aera यखन्द्र शबरस्य चन्द्र त्वादमुमेयन्दगमपरिष्टात्‌ पश्चति। & MT खारापरि THA, स्यचचाधोरेभे aid गवेति पदच्छेदं wert

दर्विः सर्गः। - १००९ `

तपस्यतामन्ननि कोरवाणां

समाधिभङ्ग विवुधाङ्गनायाः ।

श्वम राचेरण्डताधरोष्ठं

मुखं मयुखसितचास चन्रं | VRE ॥ .

न्द्र भाजं fared स्डगमुपरिष्टाल्ल पश्यतीति न किमत पश्चत्येवेति व्याख्येयं । वनसा ait fe गोलायतनेजा सतो q@atal ब्टगमितस्ततेा विलाकयतीव्यथः। अशमिदव्यपपाटः। BAIT एव वा व्याख्येयं ॥ ९२१५ ॥

तपस्यतामिति । «© faa, अम्बुनि खदा निवासात्‌ तच तप्तां केरवाणां कुमुरागां समाधेरिवाखष्कोचसख्येव were भङ्गे त्याजने विषये निमिन्ते वा विबुधाङ्गनाया श्रएरारूपाथां राजेखन्ध्र मुखमेवाहमनेमि मन्ये faa मुखं । श्रणटतमे- वाधरोष्ठं यस्या, अथ चाग्टततुष्याऽधरोाष्टं wa यदाऽगटतम- धरं यस्मात्‌ पोयुषादधिकरस Bret aw, तथा मयूखा एव fad अथ च तत्छमाधिभङ्गारेव चन्द्रकरवदुज्वलं यत्‌ सितं तेन वा we) चन्द्रविशेषणे खिङ्विपरिणामः। टेवाङ्गना- मामथ्यवेविधं मुखं राज we avant Tet तपञ्चरतामपि मगोनां खमाधिभङ्गं atria) तपसश्यतामिति तपर नीत्य BGG रामन्धतपाभ्धामिति (पा ३।९।९१५) कप, तपषः पर- पदेति ware cee

१०९८० ` Tucaaywite

WUT MH ण्ड ae

पोयुषनीरा खरशीौ सरस्य | : पानात्‌ सुधा भाम eT Fee बिभच्येजभवं स मोन ॥ ११७ ir TURIN शशिजहजाग्टे-

अना श्ररपाशएच्छुरितयुतिद्यः। RATA SRT ATC:

खं म्तिमाद SAT 11 १९८ ॥

अण्पेति। WRIST एव TET wet, तथा devas नीरं awl खेयं विधुमण्डल Wee सरसो fare खर एष, ऋत एव ख सारोऽवभवमस्यां चन्द्रसरखां was पुधानामेतंदोणा- ऋछतपागोषजसखे जलरडितेऽपि we अलाभावेऽपि वाऽख््युः मरणरदितं भोगं चिदमथ च सुधासरोाजातलादणुमापकं fey विभक्ति । मीना हि जखाद्दिग्डेता जियन्त एव, wey ग जियते तस्माखण्द्रातस र खीभवषलात्‌ सदाद्तपानाव्यला- भवेऽपि wacfer दति wal यक्रमित्यर्थः ॥ ९९७ ॥

तारेति। घाः खमातानमष्टमन्ते देर ख aw अरोरं ae aware त्रवोति, यतः तारा एषाखोनि तद्रूपा दषा AT: तथा wise saat ayt बिभर्तीति तद्धुत्‌, तचा च- द्रव एव viwar मस्नानितैः इंरिता रताङ्रामं इति- UAT: सा, तथा STATS गगने दण्डाकारा दकिणानरखाः

afin: समंः। ६०८९,

एकेव तारा मुनिलाचनस्य

जाता किलेतव्ननकस्य तस्य | नाताभिका सम्पदभदियंत्‌ सप्रान्विता विंशतिरस्य ताराः ॥ १९९ ॥ सटगात्ति wate लमेतदिन्दोः

स्मरस्य तत्याण्डुरमातपचं |

Waal रेखा SY यस्व कायापथयरूपः फणोन्द्रोा वासुकिः स एव मक्राहारोा यस्या सा दरमृत्तिरण्युकविभ्रेवणवििष्टा, चार- पयेतादृश्नोति qatar व्यक्रमेव मेश मृजतिंगेगनं कथययतोवेत्यथः ॥ ९९२८॥ |

एकति । wre wee wae aa प्रसिद्धस्यात्रिम्‌नि- खाचनस्य तारा कनोजिका किलेकव जाताऽभूत्‌ किल पुरा- WaT We तत्पुजस्य तु पुनरियं Gaara ea ताताज्निज- पिह्ठरचिनेचात्‌ सकाशादधिकाःयद्यस्मादखय ताराः कनोनिका ayy नच्तजाणि सत्रभिरण्विता विं्रतिरभूदिति ae) पितुः. सकाभ्रादधिकसम्यन्तित्वात्‌ सुभाग्याऽयमिति भावः। “सत्त विंश- fafazea” इति दत्तः सप्तविंश्तिकन्या अरञिन्यादिकाखश्राय दराविति परां ॥ ९९८ ॥

wanna । Saas इरिणोनेजे यदेतत्‌ प्रत्यलदश्य- भिन्देामंण्डलं, तत्‌ सारस पाण्डरं खतं शजाज्यदचकमात-

पचमेव । Rawucin सति wars au भवनि पुलंधवल- 6 8

१०८्‌ उन्तरमेवधचरितेः

यः पू्िमानन्तरमस्् भङ्गः

स RAAF: खलु मग्भथस्य ॥ ९३० ॥ दशाननेनापि जगन्ति जिता

याऽयं पराऽपारि न जातु जतु | ग्लानि वंषामानिनि सङ्गतेयं नस्य त्वदेकानननिजितस्य ॥ VR ॥

चन््रमण्डलस्य चादटोपकल्ात तदहुर्शने सर्म्वेऽपि कामस्य gear भवन्ति तस्मादेतत्‌ कामस शवेतातपच्रमेवेति ara: | यञ्च afe- मानन्रमेतख्य इचभूतसयन्दु मण्डलस्य भका माटनं कलाख- यञ्च स मायस्य Gay: खल, Fw Arey राज्यं खचयति । wayyy चाटोपकमि ख चन्दरख्ये कामः लोख एव तस्मात्‌ BUIG याऽस्य भङ्गः स कामस्य GNF ट्व सएव वेति भावः) wemerat, निखये वा ॥ ९३९० ॥

cafa । दिग्विजियोाद्यतेन दन्राननेनापि जगन्ति जिता- ऽपि याऽयं wx: प्रा पथ्ये जातु कदाचिदपि जेतुं नापारि रे aula खमखस्पद्धिनं चश्द्रमसहमाने नैमिन्तस्यास्य विधो- fra प्रत्यत्तदूग्यकखङ्रूपा श्वागिलंव्ला सङ्गता स्रा, 2a 4 ama) यतस्तएवेकेनाननेन नितरां जितस्य ये हि दच्ाननेन रश्रभिरपि मुखेर्जतुं नाघ्रकि तस्य स्तियारवैकन मुखेन निजिं- तत्वे ame मालिन्यंमुचितमेवेत्यथेः। लन्मखमेतस्मादधिक- fafa भावः। wera ्छामिभंवतोति प्रतोयमानेत्प्रेशा |

rf 1

¦ डा्िंशरः eat a १०८९

दष्टा निजां तावदि यन्त्यदानि ` अयन्नयं पव्वद शां TUE . . पषलस्वदास्मेन तुलां गते SATE TT भङ्गमस्य ॥ Var It शचाणि रामः परिभ्य TAT सचाद्यथाऽभज्यत स AS: |

-रावणखण्रं जेतं प्रटकलस्हवाराप्निना दद्यमानः कन्पमागतनगः -समजिल्मेव परादष्त इति SACHS HET ९९१९ ॥

दृष्ट दति । अयं ware सरयग्देतावज्ति अहानि इ्एक्तपच- दिगानि तावदवधौहत्य frat wget पृव्व॑पब्बैदिनावच्ां way निकाममन्तरोश्षरदिनेषु कलाटद्याऽधिकीभवंस्वथा दृष्टः, दस्यन्ति दिनानि जयंस्तावष्नयन्नेव ge दव्यवधारणायी -वा तावच्छब्दः, अनयैव परिपाश्चा पृंविम्बाऽयं MTS सष OSG साम्नमयचखताखनकाष्ठं गत आ्ारूढसेलद्ंगन्तर निकरं त्वमेव शखः प्रत्येवाख्य भङ्गं पराजयं कला्तयश्च इ्णशसि, उ- wan सह Ugarar fe भङ्गं प्राप्रेष्येव। तुखादि्येन डि रोगस पराजयः wae aa | अहानि अल्यन्तसंयेागे दितोया। aqraafa त॒खार्थैरतु लापमाग्यामिति (पा०२।३।७२) नि- वेधेऽपि aw योगे तोधा। तथा च काणिदासस्हलां यदा- रोाइति दकवासमेव्यारि ॥ ९३२२॥

चजाणोति। दिजेगधा जमन्यपल्यलात्‌ साऽतिप्रविदधपरान्न- 622

"Rows उत्तर गेषधचरिते।

येष TARR सरव्व।- स्वद्‌स्यपदयमात्‌ WUT ॥ १३६ ॥ अन्तः THAI सुधांशो

BIg पे दरिणेन पश्च |

मे रामः wa: सव्वाणि शचाणि परिभूयापि लजारेव रामाद्‌ाशरथेः सकाशात्‌ यथाभज्यत पराभवं प्राप तथा तेमेव प्रकारक एषाऽपि दिजराजः ware पद्मानभिभूय सङा चक- रणात्‌ परामूयापि लदक्रपद्यात्‌ सकाशात्‌ परिग्छतिं पराभक- -मेति सकलक्जियाधिक्यं यथा ओओरामस्छ तथा सव्वपद्याधिष्यं aT Tea ura: | वा पसि पद्ममिव्यमरः॥९२९॥

अन्ारिति। रे प्ति wxewaned भमि हरिणेन पा- RTE रूपेण वंन कना ब्रुधांजारन्तः प्रालभागः पृव्येम- श्लोका ऽपोदानीं swansea सलश्छीकः fraa लं चश्च । अथ च्च चन्द्रस्य मध्यं Utena aia कथा ख्पेण सो यनीोखवखंन जला wang waa क्रियते सखख्छोक्रियते सक्रलद्ं क्रियत इत्यथः । पश्च एष स मख CAAT प्रकारोशास्य WRATH चर्यन्तभामं कद्‌ाचिदोकएमाणां भेमीमददज्रत्‌, TWATATS | -कदाचिशाग्तमष्यभागं दशयामास। अङ्कुल्यादिना चन्रखतनो- लम्रान्तमध्यभागप्रद भ्न पु्यदचिष्टपदे ख्या TE क्रोडां चकारेति भाव दूति मध्ये sani: | हरिणः पाण्डुरः पाण्डुरित्यमरः। अन्त CART MART श्रम्तरित्यव्ययमपरऋ WHATS | B-

दाविंच्ः समः | Lory

इत्येष भेमोमददशंदस्य

Maar स Rafat ॥ Vas I सागरान्भुनिविखोचनोादरा- द्यहूयादजनि तेन कि दिजः।

एवमेव च भवन्नयं द्विजः

पर्यवस्यति विधुः किमचिजः ॥ ९३५॥

शष्दस्य समासामविधेरनित्यलात्‌ कबभवे सलस्मोभष्दा चिः! wa सखा शब्दासिः । wa पाच्रा्रेत्यादिना (पा०७। ७८) कर्म्येव जः दृ्बुष्य्थलाद्ति बङ्धीति (पा०९।४। ५७) war aay कर्मलाद्धैमोमिति दितीया ॥ ९९३४॥

सागरादिति। we चः सामराकनिविखाचगेादराचेत- द्रपादूयात्‌ CAVE PUMA, ear कारणेन दवाभ्यां जातलार्‌ दिजः किं, एवमेव चागथेव रीत्या दाश्वां जातत्यादेव feat भवन्न्ययं विधुरत्रेमंनेजातः fa कथं पर्य्व- वस्ति, दग्धां जातत्वे सत्यपि अजिमृगेरव जात इति तात्प- ST कथमच्यत CTU: | अय चैवमेव यथा अनेन waite feat तथेवाजिमुनिजेा भवन्नयं दिजः पय्यंवस्यति । किं eet -जातलात्‌ यथा fax उच्यते तथा दिजाद्‌जिम॒मेजातलादपि fea उच्यते, दिजेत्पन्ञा fe fan ua waited: 1 अथ च snet wmaarfesruaga न॒ fear जात cafes इति -तात्पग्यदृतल्या कत्यते। ar fe <rat जायते = fast a

९०८१ उन्तरनेवधचरिते।

ताराविंशारभुवि WAT चकार

` यन्मण्डस्वों दिमभुवं sania | तेनेव तन्वि सुतेन मते जिमस्य खलाकलाकतिलकत्बमवाप धाता ॥ १३६॥

भवति, एवमेवायमजिजः wea किमित्यर्थः | दिजस्तिजा म भवत्येव ॥ ९३५ ॥

तारेति। हे afer warty धाता ताराणां गखजाणां विशा Tafa गगने qxadt मण्डलं विम्बं frre पुराणपर्वसख -ओदिच्छामेते ऽममते स्यां तद्‌ारिष्टः सम्‌ aware fasia तेनेव सुरतेन Grate खेकोालरव्यापारेण war खलाकः wut तत्छम्बन्धिनां लाकानां सुराणां मधये तिलकलं ग्व ATT किम्भृतां weal frre gare भुवं स्वानभूतामति- Maat, तथा WIS नाभो we वासे waret, wear wa ब्टमेऽस्तोति यावत्‌ । तादृ । अन्येषां सुराणामेतादृट्व्या- पारकरणे साम्याभावात्‌ aya अेषटाऽभूदित्य्ैः। अथ च ताराया बुदरेव्या faucet हिमभुवं Maat इएभरलाद्धि- माचखद्ूर्पां वा, तथा BAM: RAAT: वासः परि मलाऽव- wera वा यसां af कस्टरौमिञचितां चच्रमयीं कपुरमयीं कधुर- राजिं यश्चकार तेनेव gen जिनमते बरद्धदशंने wer सु- रशष्टलमधनस | वद्धा हिवद्धरेवप्राखारे यत्‌ पजा we -रोरािं करोति स लाकमध्ये रेष्ठ भवतोति wows म्रत्यपा-

इाबिंशः aa) ` १०८७

दन्द" FA BAY तव यद्नुणन्ति `

नेनं टगस््यजति तमु गदष्णयेव |

अत्येति मोादमदिमा न दिमांश्एविम्न- लच्छमीविडम्बिमुखि वृ्निषु पाशवोषु ॥ १२७॥

दथ ब्रह्मा Vaasa तस्नारेव सर्गवश्रेा नात Tae: | तेमै- वेति पाठे sever) बद्धदेव्यां मतो तारा॥९९६॥ wefafa हे दिर्माश्टविम्बरू wag: शोभाया fasts wary न्यगलात्‌ परिहासकारि तत्ाऽयधिकञ्चाभं मुखं यस्वा- स्तादू्जि भमि पण्डिता बन्द तव HSA सकाशात्‌, AAA पे वा बञ्दणमोषदसमाप्तं ed टणतवमपि चख पलेगसः wa दरणादपि निःसारमिति यावत्‌। रय च बङ्ृधिकंट्णं यस्मात्‌ दणादपि निःसारं auera एणन्ति, तलसाद्धेतोर्खग एनं we ्टगसम्बस्धिन्या waa कामखट्णकवखलनभिला- षेशेवाय वा WR TUNG बङढणश्ष्टसध TIAA टणश्च बहनि दशानि यद्िंसादश्मित्येव खूपाथयदणसूपया भा- गेव न त्यजति। aa हि बह च au ayad fe aa मुश्चति। गन्यनुभवे सत्धष्यासंसारं कथं भाम्तिबाङख्रमित्याज्न- खयाथान्तरन्यासमा इ । पाश्वोषु पष्टसम्बन्धिनीषु डन्तिषु वयाप- रेषु विषये मेरमदिमा भान्तिबाङष्यं माल्येति,.बहकालाति- कमे नापयाति । पश्वे fy waar मूढा एवेत्यध्ापि wae भ्रान्तिगौपयाति तस्नारेनं न त्यजतीति यक्रमित्ययेः। मुखात्‌

९०८८ उन्तरभेषधचरिते।

GRAFT प्रसभपानविभोषिकाभि- SARITA सुधा TT

खं निङ्कते सितिमचिङृममुग्य रागे-

सतान्बूलताम्रमवलम्ब्य तवाधरोष्ठं ॥ १३८ ॥

तबलापे पञ्चमो। बङूटशमोषदसमाप्री विभाषासुपा बज्- जिति (पा०।६।२।७४) THA ॥ ९२७॥

सखभनुरिति। रे fra खुधा एनं सुधां शटुमवधुय wair- तवाधरोष्टमवशम्ग्या AY रक्रस्थोष्टस्छ रागे रक्रवर्णेः war fa- तस्व भावः सितिमा धावष्यमेव fox यस्व area धवलरूप- मपि ara fangs पनः खभंनुपानभिया तिरो दधाति। चतः सखभमुगा वारंवारं प्रसभपानेन विभीषिकाभिर्भ॑योत्पा- रभे WaT दुःखाषटता प्रातिलोम्याचरणशात्पादितदुःखा । कि- qaautre | असिद्धस्य तान्बूलस्ेव ara at we ara. सेनेव वा arg रक्षव्े | पुना राङपानभिया लद धरमेव खा- माम्तरमाज्रित्य खूपाकरेखात्मानं गेपायतीव्यथः। अन्योऽपि सभयं erat हिला ानाम्सरमाभ्रिद्य तजापि रूपान्तरं vat खं faga) quar exe परित्यागात्‌ वग्मखाख्रयश्ात्‌ aaa चन्द्रादधिकमिति भावः। ताम्बलतालमिन्युक्र रोव्यष- मत्परा वा। दुःखारता दुःखात्‌ प्रातिलोम्ये इति (gto wu! ४।६४) डाश्‌ ॥९९८॥

Ww ~~

Wifes: समः | ese’

इ्यक्षोभवतः कुरङ्गसदरे प्रकिप्य यद्वा शशं HARTA SCAT ख्तस्य TAT रोः |

eaeiias & प्रिये मतभेदेन Saeed कुरङ्ग यदा wH- Het मध्ये प्रकिण जाता Gta wet ade हरोरिद्रस पन्वा हरिता sre दिन्ना gaa warfare vdara एव दरः ओविष्यावामाल्ोभवतः । यदा सच्ातप््ररोरख wt यद्वा wary मध्ये fafeq मध्यख्वितकषद्ुःस्य कनोनिकातुदखलात्‌ ओविष्णावामनेनीभवतेाऽमृख चन्द्रस्य वददनाम्बृजात्‌ सक्रा- आदद्धङ्गः पराजयोाऽजनि तदे काकिगः सर्व्वदा शसरहाथारेक-. समात्‌ VGA AAG कमात्‌, न Wa: THCY पराजीयते भत्युतायमेव पद्मानि पराजयतीत्ययंः । चरथ ase ey त्वददनादेव TITTY च पद्मब्ड्याकात्‌ लवददनङूपादन्बु जाट्‌ च- CS भङ्गा जातखदेकाकिनेऽखदहदायस्य स्यात्‌, भवेत्‌, Tears: पराजोयत इति युक्रमेवे्ययैः। यः चिंहिकायाः सुता trys: ष नर केाऽन्याऽस्छ प्रतिभट: प्रतिमलः पराभावुका राङरेवम त्वन्य tia सम्प्रतीति ard, we TTT eH: भटः प्रतिभट: सिंडि- कायाः सुतः खादेकाकिनाऽख त्वकखपद्मः प्रतिदश्दौ म भवति अतुखखलात्‌, किमणेकाको रारे वास्त प्रतिभटो am card: 1 किञ्च Urata: पराजय इति awe कष आप्रमिव्यथैः । अथच ररिदणंया इरेः सिंदस्य पन्या fefe-

कया प्रज्धतख्ध तया गे wi at यं कश्चन ष्टुं जठरे fafeq: © 7

१०९० - SUCRTW ATER |

AFCA AA यत्‌ TTS

स्यादेकः FAC स प्रतिभटो यः सिंचिकायाः Grad. RIM नयनदयेत्यलमरयो वेधा व्यधात्‌ पद्मश्च वाकधारोणसचिः स Sard पदाः प्रिये ताककं।

wofaat खितसख्धात ठव सश्नातपटअरीरसलात कव दय्य॑ो- भवतः सिंदतां प्राभ्रुवतेाऽसछ लख्यखाद्‌ यः पराजयेाऽजनि ख शकाकिगः Haare पद्मा दम्बृजारेव पराजयः | चिंरष्य मजा- Ee wor तदरेतव्यरखिचमित्यथंः। अथ च पद्मश्ड्याकारे- WS पराजयः | सिंराऽेकोा THI: पराजयत -एवेत्यषैः । अथ च पशाख्छरभारष्टपरारेव भङ्गः सिंशस्य कोवखमष्टपदा- देव भङ्गः, पद्मचन्द्राभ्यां sara त्मुख मधिकमिति भावः! eulg: केसरी इरोत्छमरः | गजानन्ररभाः पचा Waray भाजः । प्रथमपके walfensetfy:, दितीयपकरे रग्येयश्ष्टा- शेव ॥९३२९॥

रिति, % परिये वेधा गयनदयमेवात्पलं तख्मचीं तदपां agfeat we Tye पूजां व्यधात्‌, वयर ्यत्‌। sass Mier व्त॑मानात्‌ पद्माद्धवतोति पश्मभूः । स हि | wee Tee पिट भ्या ने कदयेनेव गोलोत्यखयमे न महतीं पूजा मृतेति भावः । वाक्पारीखा वाचः परतीरे भवाः Aree वर्थयि तमन्नक्या रचियस् शाऽयं पद्येत तावकं मखं स एव मव- SWRI जात Ta: | wT ब्रह्मणा खपिद्रवद्या Te

द्विशः at | १०४९

कः श्रोतांश्रसो AST मख्टगन्याधोत्माङ्गखल- स्थाक्ुखस्तरिनोतरावनिवनोवानोरवासो वकः ॥ ९४० ॥

Wengen रुतपजनलवाद ज तत मुखे नोलात्यलं yw cara इति सेत्‌ afe wer ais: का ara, aft a az कञ्चित्‌, लगाखस्ठ पुरस्तादयं कः, रणाराऽपि Aap: | लङि wer क दति चेत्‌ aww we वकः । fra: मखे TWAT ठव ANI व्यासा waaay fatouse we ay: fafatter खस्तटिनो agr aerecraat Wore चा वनो awe वा aq काननं त्रये art रा बेतसाख्मध्यत्रासी | wy इरजटायूटवासोति भरखिद्ध, वाक्‌प्रारोणरशिरिति ब्रह्मविशेषणं बा । अव यदयत्थख नडा चाऽपि न्दे वागगेषरखत्पितः we freee मगसा- $पि गोचरो न भवतोत्यथः | TS THT च मरुदनारं शान्यसं स्मावनाऽपि नासीति भावः। एतेन चण्ारिसुन्दर- TE WYN VE, watever ठ ब्रह्माऽपि weary wifuafafa खचितं । awatanrfan wrenfaea छितं, लकाशसान्यप्राछ्यथे arecu खचितं । warsfa वि- जिष्टवद् प्राप्तये जिवस्थानयक्रनदीतीरेवानीरवासी areata । भगदीतीरवागीरवासित्वं वकजातिः। बवाकपारौणशा, ward रा- इावारपाराद्‌ षणा (पा०४।२।८शबा०९) carats fay-

होतादपीति senra Su cee tt 6T 2

१०९२्‌ उन्तरनेबध चरिते |

जात शातक्रतन्यां इरिति विरतः काकमालीयमस्या- ` HIATT ATT SRT । दन्दोरिन्दीवराभं बलविजयिगजयामणोगण्डपिण्ड-

` इन्दरापादागदानद्रवलवगणलनाद इम विशे ॥ १४१ ॥ `

जातमिति । अरं इन्दारद्े बलविजयिन एकस्य गजया- avrfaq मध्ये प्रधानं wera वर्लमानेा tue गण्डयेाःकयाखयोाः पिष्छयाः निरःखितकमखलयाख से डे इन्दे WHEE fewer” ते एवापादानं भिगंमनखागं येषां तेते दागद्रवलवा मदजलखलशेन्नाख्च तेषां weg सन्पकात्‌ काकताखोयमाकस्िकं रेवसिङ्धमिन्टीवराभं गोखात्यखतुख्डं जातमेकं were fare मन्ये । freee: । अस्या मङ्गलोनि- दिं्टायां प्रोदृष्टाथां अतक्रतारियं ातक्रतवतो तस्यां इरिति fafa विहरत उडच्छतः, तथाऽश्यामत्वे विषये tana सर्ष्व- संवादस्तेन तच वा सिताभिर्वन्लेमानाभिः सकलानिः vazu- भिरपि कलाभिः wer fafdfade, अश्सामलेकमल्येनम खिता अकखकणानिम्तितिर्यस्य ताङ्शस्य वा अत एव निर्मलस्य प्रत्येकं कलानां wwe दृष्टलाङूवखसकलकखानिद्धिंतलात्‌ कारणधावख्ाद्धवलस्त, अभ्या मलेकमल्येन खिता चाः सकलाः कलासाभि्य farfafrerar वा रेताधंवलस्य पूवक र शधाव- ख्यात्‌ सकलाऽप्यथं ATF TAWA, TYTY तु प्बेदिग्मणवन्नात्‌ aaa waa Trane कपोखङ्ुमखलशगलग्मरजलं रेववज्ा-

‘wtf: eat: १०९९

अंशं पेाडशमामनन्ति रजनोभभु : कलां वृत्तय

` मेनं पश्चदओेव ताः प्रतिपदाद्याराकवद्िंष्णवः |

wa तेनायं मध्ये कालः प्रतिभावील्ययंः । तालतरुतखे asa काक उपवेशनं तरेव रवात्‌ BHAT ताखफलपात इति काकताखमिव काकतालोयं समासामाश्छः। fafaa: परे VAT पञ्चमो usr | क ` Stufafa: डे faa लाका रजनोभन्सः जाडन्मश्ं क खामाममन्ति सत्थं कथयन्ति, arg sreut wet: प्रतिपत्‌, आदियंस्िन्‌ कमणि राकां पुणिंमामभिव्याण वरधिष्णवः प्रति- fafa waarfigen agar: पश्चरश्सद्याका एव कला एनं चन्रं ट सयन्ति aie gain तिचिसद्वासाम्वात्‌ ce मण्डलं gaa | या पनः कला षडश्रं fafaad खद्ता भ्रयोजनाभावाशण्ादरिष्कता सा ATM कला शेषा पयश्चदच्रकखाग्धाऽवरज्जिष्टा खतो, war वेड तिथिं विना प्र- योजनाभावाद्याऽवश्ष्टा, खा नि्रयोजनलादुद्धूता waratt- गिष्काभरिता सती दराखद्कुतिः जिवभ्िरोण्डवणं जाता कि, WR प्रयोजनाभावाद्धराखङ्कुतिरिवाण्डत्‌ किमित्यर्थः । अरं AATET RATT: IVa: कलायाः खष्छामिकं warafeat ae ata erase gearafeaa: सम्बन्धि fae विवर तत्क- शागवख्ित्या war शून्यं NS गभाभागमेवेह चण्रमष्डलंमध्ये कलं warfa किं, मध्यवज्िनोलं तत्‌ स्वानं विखमेवाइं कख- इलेन we cau: | भेषश्रष्दस्याभिसेयलशिङ्गलं पमेव दर्चिंत।

१०९॥ उतलतरभैवधचरिते।

या शेषः पुन्ना निथिग्डते सा किं चरालड्ति- सस्माःस्छानविखं HTS ere किं पश्यामि सश्यामिकं।९४२॥ GATTI ATTA ATT शोचे

` चिपश्एमू खमिभोपजोवितुमितः सन्तपेणात्मरोताम्‌।

qe राका जिन्राकर इत्यमरः । ठस यन्ति तत्करोतीति (पा २।१।९६ वा ०९) faa afgeas:, अख्धन्िति (पा० २।९।१९६) req: तियिन्डते wan पानमिति वत्‌। श्लामिकंति भनो- चदे रारतिगणलवाज्धावे वसन्‌ ॥ ९४२ ॥

व्याक््ामिति। रे मुग्धे खन्दरि aan ठकललादिगेः खमानमपि wenfwarsta रलाऽनधिकं खमानमेव, विधिक्षरत एव we द्राचीयसो wade लोचने जिष्दुलमभमिष्ड विध अकारननिदना were Gat ज्यात्ामादयते भकयति। SACHS | VRAIN TATA RATA a SA खव- Wenfaqerarears saree सचन्िकापागरेतु- भतमेतदोयातिदीघंने चदय मध्येषु wvasitfaqarerafas | wu fafen qufxat पाथयिला तते गेबदवश्चमोप्राछ्चा ae चद्िकारूपमुखधनं वद्धं थितुमिव। अन्याऽखुलमरणऽधम- we किञ्चिद्ष्वा तं aftearwafad ag तते शृङाति तथा अर्थं चन्दर आदृत WCE THE मध्येऽयचोत्पङते TE क- राति, weywrces राखलयतीत्छ्थैः । किमचंमित्वा्रद्ाड | त्छखन्दलमतिविभाखं तदगोवनजगटनं परिद्यटुमित्र vey क-

इार्विन्रः erat | ६१९५

दधे WEA करोति च परिष्यृष्टन्तदेवाहत- | RM नयनश्ियाऽप्यनधिकं मुग्धे विधिदमिंधुः ॥ १४३ ॥ लावण्येन ATH बहना तत्पा्माचस्युशा | VE प्राञ्कनलब्धताद्रमलिनेनारम्मि TAG तु |

waa लग्धुखसाम्बनिमिन्त र मलोयगेचदयं शन्पादनोयं। चच अकोारररिश वञ्चय तीत्यथः। wares लग्मुखमिति भावः | परि परष्टुमिति पाठे, एतन्नेचरामणोयकप्रा्युपायं ्र्ुमिवेत्ययेः। fuss: सुप्रताययं दति चयतु faxed । श्राद यते, अरेनिंमर- ष्ठा य॑त्वेऽप्यदेः प्रतिषे सा THA: (पा ०९।१।८७बा ०९) दति क्ह्मव्या- जिगरणादिपरसीपदाभावे णि चद्धेति (पा ०९।२।७४) we नि- WAT MPSS (पा९।४।५९वा०९) अणे क्कालाभावः, द्राथोवसी अतिज्रायने इयसुनि प्रियख्विरेति (ate ६।४।९१५७) द्राचादे्ःःजिष्विंधिल्धरिति च vera fa wea: ue see

खावण्ठेति । ई प्रिये asa कचित्‌ ore सञ्ितेनाखिखेन खावष्मेन रला तवाखमेवारम्मि fated, wee पमः तख खा वष्छस्याधारपाचं स्पश्रतोति स्पुक्‌ तेन शावण्स्धानपा माक Warts एव प्राष्धनेन पाजनिघषंखेन wear खता उवाजिः aad तेगाद्धं किथत्‌ खण्डं मलिनं au तेन किञ्चिखखिनेन हेः Ge waqefasrerafweniae ङलाऽऽरम्वि frien: 1 wa एव बेषमणष्डलेाऽयं जामत came: | Wee a fafa cia at विधिना एतस्वमाखण्डगाङ्लचणश्यं निमोथ खदा wy पाकी

१६०९१ उन्तरजरैवधचरिते।

निमाय carey विधिना पाशो खल शाखिते लक्लेशेरधुनाऽपि मीरनिखयेरम्माजमारमभ्यते ॥ ९५४ ॥ SAL तवाखिलेन वद्नं तत्या्माचसपु शा

WE: प्राञ्छनलन्धताद्वेमखिनेनारम्नि शेषे यः।

अशाखिते खल,खावच्छलेपषटतजखचाखनाविव, तस्मात्‌ तस रा- खनरजेामिलितखावण्ठखेपस्ठ खेभरल्पेरबेरव कडढंभिरधुनाऽपि गोर निलयेजेलस्थावचिभिः सद्धिरभाजमारभ्यते, निर्मीयते, क- awfaaire ब्रह्मणः काऽपि प्रयासे Faye: | कमखाखण्दाऽधि- कलख्मारपि ayaurae wees निश्ितलारभिकमिति भावः | WATS जा्येकवचनं । ९४४ ॥

wraufa । अखन खा वच्छेन तव acerarcfa: तते भवदद गकामनोयवखंनाचिन्ताऽपि दूरे frog, अब्रक्यकरला- दित्यः | उक्ररीत्या तत्पाचमाचस्यृन्ना प्रार्कनलभताद्धम- wan शेषेण यथना विधिना निरमायि तस्य खेखाऽपि खावष्यनिख्ितस्य we पाडर््नाशरूपकलामालारेव fa- ष्वलङ्लात्‌ सुषमया TAWA रत्वा QAR अखापे- खयाऽइमेव रमणीयेति द पंमवखम्न्ध war: faarafe: fa- रो्धवणमग्डत्‌, शिवशिरोऽध्यारोा इत्‌ । अन्यदयि षदपंमन्तम- जिरोऽधिरोदति । अनं कुमुदं कटं qua तस चस पदं प्रतिविम्बख्ानं जखमस्प॒श्चत्‌, अतः भियः eqnia, चन्रकर- wares fe gag सश्रीकं भवति पद्मञ्च भियः पद्मात्‌

wifi: eat: १०९७

यक्षेखाऽपि शिखामणिः स॒षुमयाऽचं He शम्मोरण्च- दं नस्य पदं ALY MTA: TT सदा त्रियः॥ ९५॥ aaa: सम्प्रोतेरजनि रजनोशः परिषदा परोतस्ताराणां दिनमणिमणिय्ावमणिकः।

wee चच्रकिरणस्पशात्‌ पद्म तत्रोत्पन्ञलादकं मानलात्‌ कु- मृदखाइषय्याख पद्ममपि लाः खानमग्धत्‌। यदा पद्मञ्चातः कुमुदाद्धेतेाः fra: wun, अञ्ललजातियागात्‌ कुमृदाधा- रनखयागाख कुमदारेव परम्परया पद्मानां AA LLL feed: | aera Gar war: जिखामणिरण्त्‌ तस्य frer- afware exe og wre भ्रिवमस्लकपुजासमये यस्मात्‌ g- ae पद्मञ्चास्यश्रत्‌, अतस्षदुभयं fra: wy, wre बद्ध जिरः सम्बन्धादु भयं ओग्टहम्ष्डदिव्य्ः। यदा तख wa: पद चरणं HANGAR FAL पद्मञ्चास्पृत्‌ तस्माद्‌ भवं Wag wal तस्य erage विधि ₹दस्तलाव्यशेपशालनजलं यसत्‌ SAC पद्म चास्पृ्त्‌,यडा THAT YA, यताऽलं AA कुमुद पद्मञ्च पद्ममेव वा श्रौखद्मा्छदिति वा। वग्मुखलणावण्यले्पर- न्परासंस्यजेप्राप्तशभानि Vetere | ARSIIG वाङ्न मसगाचरं न भवतीति भावः| WATS Weara पृष्व Sa लथोान्तरप्रतिपादनार्थमभवादरलाक्नायं कोकः TEM: | अहमिति विभश्रिप्रतिरूपक मव्ययं ॥ ९४१५ ॥

मपोतेरिति । शे प्रिये सम्पौतेस्ताराणामन्याऽन्यं were: 0 श

ede उलरमेषधचरिते | ford फथात्मेशाकविभिरमिधानाय Gwe: साम्यं YANTRA IG ॥ WE It

प्रीतिः Greek’ wargara खपोतिः सदपानं, gear Fe we पानं gedfin, तस्मादेताः, यदा सडपागाद्धेताया सम्यक्‌ प्रीती ख्च्यनिटटड्धिष्वस्माद्धेताष्ठाराण्ां परिषदा oF पोतः सम- mie व्याप्य cele दिगमशिमशिः खग्यंकाग्लमणिखस् ग्रावा भिल्ला तेल घरिताऽतिधवखः qe: पेयद्र खाधारभृते मकिकाऽखिश्छर शवाजनि, wan: | विधिना तारापरिषदा बाग्थरङि ईति पश्च, Stew aes वख्छनारसम्भाव- गारूपायामुक्मेशा्थां विषये कविभिर्विंनिटसम्धावना चतरः ओरवादिभिर्महाकविभिस्तारापरिषरेव सुधामभ्वड्नं wat ये मध्वखितः wwe: कङ्कः स एव Tera नोखमखिख्तेग चटितं सवकं पागपाथरं यसिननेवन्भूत श्वायनिति अभिधा- गाय व्यितुं सुत्रकः सुरेव wa: । WRI धावद्यात पीयुव- ud: ख््यकाम्मणिक दव, कल्य Twafeufed wafas qua तत्‌ waa: | यथा afeercaregrera afes- मुखे चवक: खाप्यते तथा ताराभिः wat fafear gur- पानं ae oftafere खधापृरितस्यास्मापि wrufeag मुखे सधोद्धरंषाय wwarattwafeqrar निदत्त इत्युतो- fad wwe tare: | चषकाऽस्ती पानपाच्मित्यमरः। खपीतेः, arrestee (पा०६।३।८२) at) awe दति (पा०६।९।

wifes: att: | ६०९९

आसे शोतमयूखमण्डलगुणानाङ्ृ् ते निन्त

AS सुन्दरि शग्बरोपरि्ढलेनेष दोषाकरः |

आदयेन्द्‌ छगादपोड निहिते पश्यामि सारे दशो

लकने सति वा विधो धतिमयं द्‌ध्याद्नन्धः कुतः ।९४७॥

Ot) यागविभागादधा awa सः। कविभिः waters षष्टी । च्छुक tf खख ॥९४६॥

आद्यमिति । हे खन्दरि विधिना Marae age faa we टठ्तलाह्कादकलादिमृानाद iat ते are अते fafa तेन गृणमणात्केख रेतुना weit: oftas: भभुद्ण्रा दाषाकामाकर safer न त रोषा राजिख- त्कारिलाराषाकर इत्थं WE | तथा अहं दन्द द्धंगात्‌ सका- आत्‌ सारे दश्ावाद्‌ाय अतिश्रष्टे TI wile इह भवन्मुखे fated श्चापिते cart we) तेन कुता ज्ातमित्यत are सु- ग्दरतरे AER TTR पति अनन्धख्शुब्धाभुभयतारतम्बवि- शारषतुराऽयं war विधै et एतिं खितिमथ च समीचो- माधारपरितेषं gar वा दध्याद्धारवेदरपि ठु न कजश्धित्‌, तश्माजेजदधरशादन्धलेनेव लगयुखरामकोयकादग्रेनादन्बच्र ग- wag wae त्यक्काऽजैवायं खित इत्यर्थः. । ay च- ाधिकं। गेजे च म्मनेजाश्वामधिके इति भावः। शारजिति कचित्‌ पाठः ॥ १४७ ॥

6u2

११०. उन्तरनेषवधथरिते

प्रचिरुचिमुङ्गण्मगष्यमममुमति कलयसि छंशमन्‌ न गगनतरमनु I प्रनिनिशशशितलबिगलदग्तम्डत- रविरथश्यचयसरविलकुलमिव ॥ ९४८ ॥

उपमतमुडुपष्यजातमास्ते मवतु जनः परिष्वारकसतवायं |

Ufa Vo away लं गगनगं नभः खखमन्‌ खचीरत्य ब्चिर्चिं Saari, तथा बलाद गथनं सद्या मच्क्यमम्‌- ayer fata प्रत्यरमम्यमङगखं प्रतिनिशं राजा बरभितला- अण्द्राभाभागादिगखता रूवताऽग्टतेन wa ve रविर यस ₹व- wage खुराण्ठां धानि fafa न्यासस्वानविवराणि तर्षा gu डन्दमिव नातिष्येन कयि, अपि ठु तदिवातितररा ernie: | प्रतिजिन्रं wxigean waar पृशाः खथश्खुरगन्ता द्व तारकाः Bama इति भावः| गगमतट कक्येप्रव्नमीययामे दितोया । प्रतिनिन्रं वोष्ायामव्ययोभावः। we ST ९४८॥

उपनतमिति। & faa CRT ata: अभिः Wear गुरः पोतः सितः कविरिल्यादिव्यातिः्ाख्ादिप्रामाश्वालानावखारतीन् ein गचजाण्टेव पुष्यजा तमुपमतं सम्यलमारे। अथं WAGE जनः प्रार्कामदेवपुजायान्तव परिचारकञन्दनायुपचारो- पनायकोाऽथ च सन्रोगकारो भवतु, लं तिखेखिखकितः सश्चा-

दार्बिध्रः eat: | १९०१

तिलतिलकितपष्पेटाभमिन्द्‌

वितर निवेद्यमुपाख TATU ॥ १४८ ॥ सखभानुप्रतिवारपारणमिलदन्ताघयन्त्ोद्धव- आसरालौपतयालुदोधितिसुधासारसतुषारदयुतिः।

afaeafeeta वा तिखकवाम्‌ war a: पर्पटः भ्ाणितण्डु- खपिष्टरचितञिपिट स्तिखश्रष्वु लोखञ्श्च उपदं ्विश्रेषस्तददाभा यस्य aye सकखड्धमध्यलवादिविशिष्टपप्पंटखदृ शमिन्डमेव नि- वेश्य कामाय वितर, एवं पञ्चबाणं कामदेवम॒पाख पूजय । अ- न्याऽपि aye: पुष्यादिसामय्या <4 पुजयति, कथित्‌ परि- 'खारकोाऽपि तच्छ भवति, एवमजापि सम्ब णि गचजाख्डदितामि, कामेदपकखन्द्रोऽणदितः, खरताकाग्यकारौ निषिद्धः बन्ध्या- समयोऽतिक्रान्तखस्मात्‌ काममृपाख सुरतेच्छुरखोति भावः। पञ्चवाण इत्यनेन कामस्ातिपीडाकारिवं Taal सामान्व- मिद्यभिधानाव्जातन्नब्टः सामान्यवाची पुष्यमाचे पय्यंवश्छति । तिश्कितेति तारकादिलात्‌ तत्करोतीति वा (पा०२।९।२६ वा०र९) ्यका्िष्टा॥ ९४८ ॥

इदां कायसमात्िं चिकीषुः ओरीडव नायकमखेनाभिष- araTa खभागुरिति। दे frat रेवः प्रकान्नमागस्हवारद्ु fafteantisa च हिमकर एव देवे sent पजाञ्च gaat ेऽखमदादीनामावयोवे YTS परमानन्दा याष्ह। किम्भूतः । ख- भागे राहा प्रतिवारं पौनः पुन्येन यत्‌ पारणं wea frat

६९१०२ उत्तशमैवध्रचरिते।

पुष्येष्वासनतत्पियापरिष्यानन्दामिषेकेए्सये देवः प्राप्नसश्खधारकणशग्ोरस्तु FYE ॥ १५० ॥

तेन तज at मिशन्‌ शश्र ये carrer wat दिद्रकरण- खाधनं तसाद द्वो SMT: सा WATS] दम्तर्रनह्तविवरपर- HITT तथा AST: सकारादा पतथाः Vawter दीधिति- सुधाकिरकान्ते तद्रूपः शारः Her भागा wea दीधितिषुधा- था at) यडा दीधितिदखुधाया आसारो घाराषन्याता रौभि- तिखधाशूपा वा आधारो बसव स अत एव पष्येष्वा सनस पृष्यध- मुषखषत्पिाया Taw परिवानन्दे विवाररूप श्रानन्दखल्छ- ग्बन्विन्वभिरेका ग्वे मराभिषेका्े प्रात्ता eweurca awa- च्छिद्रगशष्लखधारेख्य कथशन्रस्येव अगिः Kat Ir FAUT fe सस्धारेश gaanena महाभिषेकः feat तचा च रा- BCMA ST ICN ASLAN TYR गलश्जखधभारसदह- efaxgaineg va जाभमानः garwadrdrafsua- व्छतपुजथा च सुरतप्रटष्लयारावयाङदौीपकतया परमानन्द warfefa भावः । एतेन तत्छमथोा चितरत्िकामविवाशात्छ- वाभिधानेन WRisg wee इत्यनेन च विखासिगा मखेन खनिवैश्वतीयपरषायं पयाधिपीयुषरसासादनखाखसाऽभिवय- च्यते! gure इत्यपि पाठे दौधितिखुधाया धारा wa सुधाया श्राधार इति वा, आनन्दपदेन तुटथेऽख्ित्याशिवा च गरन्वखमार्तिं चातयति महाभारतादौ वणितखाण्युत्तरनखच-

दा्विंश्रः erat: | १९०

TG कविराजराजिमुकुटालङ्धारशोरः सुतं

MAT सुषुवे Sassy मामक्षदेषो च यं |

RSH नवसादसादचरिते चनयू्ताऽयं मदा-

काव्ये तस्य कने नलोयचरिते सग निसर्गाल्वलः॥ ९५९॥ यथा यूनस्तदत्‌ परमरमणोयाऽपि रमणी कुमाराणामन्तःकरणश्चरणं केव कुर्ते |

रि जस्य मौरसलालञायकागुद यवसेन रसभङ्गसद्चावाख BAT ख॒ सहदरयदरयाहादरनफखलाचाजाकरचरिचं Wwe म afdafaanfe wraati न दति पशेऽखरोाद॑याखेति (पा०९। २।५८ ) दितेऽपि बडवचनं ॥ ९५० ॥ | ओ्रीहषंमिति। qargry: we: । इाविं्तेः पृर्ः wat गतः wari ara किम्भूतस्छ sreders गवे a: खादसाद्धा माम राजा ae चरिते विषये wey गच्चपद्चमयों wut करोा- तोति eq aw विजिभ्विंतवतः साऽपि यन्धा येग हत दृति खच्यते। गुपसारसाष्धेति पाठे Ayre aware” तस्त गरेर चरिते विषये, चम्पत भोजराज विक्रमाकख वेति केचित्‌ । urfaw इति पुरणे डटि टिलोपः ॥९५९॥ यथेति, पथा परमरमणशीयाऽपि रमणो यगखरुणद्य कामि- नाऽन्तःकरणं HCA तदत्‌ तथा ङुमाराणां afewat चीर खाभमाजेण परमपरवार्यप्रािमभिमन्यमानानामनुग्तकाम- सुखानां few wa केव कुरुते, श्पितु न काऽपि, तथेयं का-

११९०४ BUCHTAL |

मदुक्तिखेदन्भरमदयति TTT सुधियः

किमस्या नाम स्याद्रसपुरूषानादरभरेः ॥ १५२ ॥ दिशि दिशि गिरिग्रावाणः खां वमन्त्‌ स॒रख्तों CII मिथस्तामापातस्फुर ङ्ख निङग्नरां।

व्थरचमाङूपा परमरमणीया मदुक्किरपि अवणमननारिवश्नात्‌ git, waa प्राप्य सुधिथः सकलखदथंनररस्यवेदिनोाऽनि- खरस्य पण्डितस्य weufe मदयति शआ्रानन्दयति awer: खधियाऽ्यादृताया मदुक्रेररसानां नीरसानां सरबबथेवासंस्य- STANT ALT चखदुपखम्रायाकामदणा चपुच्छपश्ूनां पर- वाणामगादरभरेखत्कुतावश्चासमुहेः किं भाम wa, अपि त॒ ग fafexqerecaaw wnat: सधोभिरादरे ते सतिः गोरसेरषते वाऽादरे म किञ्चिदित्यर्थः । सुधीभिरा- Tra खकलगुणपुशातिखरश्यं मदुक्तिरिति भावः। मदुक्तेः खधारूपलाभावात्‌ कादाननम्तरञ्च सरसलम्रतीतेः सुधालवात्‌। oinrefa चिः । सुधिय दति जाद्यमिप्रायेषेकेनापि सु- UTS QCT Ba महङारवं, बङभिरण्यन्नेरनादरेषु रृतेष्वपि ग किञ्चिद्‌ लाघवमित्यभिप्रायेण वा। यम दति प्रतियोमिन एकव चमा मलाच कव चनं। कवेः खगन्धमुदि VIA: yy vi

कविरथान्तरे श्या खोयामुक्निं वलंयति। दिभ्रीति। गिरिः ्ावाेाऽद्विपाषाणाः fafa fafa at निजां सरखतीं नदीं अनगंतजलप्रसवणां वेमन्‌ FQ, ्रापातेन समन्तादूद्धरे-

दविः aa: | ११०५

स परमपरः शषीरादग्बान्‌ यदोयमुदोय्थते मथितुरण्छतं खेदच्छदि प्रमोद नमेद्‌ नं ॥ १४३॥

जादधःपतमेन UU प्रकाञ्जमानोा ध्वनिडम्बरः शब्दाडम्बर यसाः ताञ्च मदं मियस्तुल यतु, अरन्यनदया समोकरोातु जम दत्य Ui | GY वाऽऽपाते प्रयमारम Va स्फुर इ निडम्बरां स्फर प्रपात- धोर्षांतां जने मियस्ठलयतु,उभयव्याख्यानेऽपि परिणामेतुन दोन च तसाः शब्दाङम्बरसिरन्तन इत्यथैः । सक्लोरोदग्षान्‌ परं कवलमपरोा म विद्यते पर TMT यस्मादत्य्क्टाऽय वाऽन्य एव चते यद चोरोदस्येदं यदौयमग्टतमेतादृ शमुदीयंते उत्य- ते । कोशं | मथितुर्दैवादेः खेदश््छंदि मथगजनितङ्घञ्ञापडं। तया प्रमादनं नितरामामन्ददायि, तथा Bea भक्रमाखाद्य सिद्धान्नरूपं, श्रय Yay परमुक्ष्टमष्टतं यदोयमुदोगयेते ब सोरोादन्वागपरः परोऽन्यो मास्ति fawn एव । अयच प्रति- fat सब्बदशेषु गिरिवाण्यां विषये पाषाणएतुख्धा जडा Wa कवयः स्लोयां वाणीमुद्धिरन्त्‌, अ्रापातेन प्रतिभामातरेण स्फुरम्‌ ध्वन्यास्य- काव्यविशेषस्याङम्बरो यसां प्रथमारम्भ एव स्फु रम्‌ अब्दाडग्ब- राऽनुप्रासो BT AT AT वाणी FHI SATS जनः खमीकरोतु तस्य कवेर्क्रिरसख्येवाख्य च asada ges । wrara इति faas- नोयाम्नपाटे। waa: प्रतिभाषः तां तुलयखिल्यर्थः । एवेविधं परं arena यदौीयमुत्पद्यते ब Swag Se. ज्रीदषंकविः,

अपरा मास्ति किन्वेक एव, अन्ये कवयः पम्व॑त्रावतुष्ाः, अहं © श ५

१९१०६ खत्तरगेवध्चरिते।

न्ध्य ग्धिरि कचित्‌ Haale न्यासि प्रयाया पराज्चंमन्यमना टेन पडितो माऽस्मिन्‌ खलः खेखतु |

Mwy चोरसम्‌द्रत॒ख cae. । चथा शोरसागरो नीरा- यिंनाऽपि तोरमाजस्वान्‌ चोरो तर्पयति लच्ीकास्त॒ भाग्टता- दिभिः परमागन्ददायिभिः रतार्थवति, मदोयकाव्यविष्वारक- wa खेद च्छि प्रमादनवचनाब्टतमत्पञ्चते नान्यकाव्यविषारक- स्येत्धन्ये शावतुष्या Witreqegrefafa भावः ॥ ९५३२॥ इदानीं प्रसाद्‌रूपम्‌स्यमशामावादतिदुबौधलार काग्थमि- ति ये वदन्ति तच्छङ्धामपगुदम्‌ खलदपदलनाये गुरुशम्यदा- येन विना दुैधमित्धतिमाग्भग्यं प्रतिपाद मार्थश्च बुद्धिपु्य॑मेव मयेदं काव्यं तच दुष व्यरसोग्याह । गन्धेति । आत्मानं we मन्यते waa मना यस्टोवंविधाऽस्जिन्‌ ara wea armas wfsaaaral पटितीदं काव्यस्छ पाठकः खला मा Sug किमजासि अरश्रतमेव way wea दत्यवभ्ना- पे दपाभिगयक्त माकार्षीदित्येवमर्थैः। ce are कचित्‌ कचिदपि तज तत्र खले मया eae बुद्धि प्ये ग्न्बगरन्वि्य- मागग्रम्दार्थकुटिखिकाऽन्यासि विन्यस्ता खलमखभङ्गाथं बहधि- va wae काय्य ary Ache AY प्रण्लकाव्यकरशाशक्रे- feared: | कचित्‌ afteneda ay भ्रसन्नताऽणस्तौति म काव्यवशानिरिति खष्यते। wera तु a-afaaqarare-. माइ । अद्धेति! अद्धवा गुर रेवतेकबद्या WEA yeaa

इाविं्रः समः। {ree

AEUNAAAAACSA AE. VATITTA

SATA AAT SATS VT: ।। १४९ ॥ तान्बूलदयमासनश्च लभते यः कान्यङुलश्वराट्‌

यः ATTA FAA समाधिषु परं ब्रह्म प्रमोदा्वैषं |

मरणा पुव्वंमद्वया अपि WUT: SAT STAI Yara: छता दृढाः खरूपे दुधा TAA स गरुखन्प्रराधावगताची- ऽत एव दर्परारित्यात्‌ Terr: साधुरोतत्कायस्य रसाशिंरण्ड- ABUT aut मञ्जनं तष्वनितसखेषु विन्न षर ज्समनाद्धा- ` वेन ख मण्णनमवस्वानं समासादयतु प्राश्नात्‌, यरपरम्परया- ऽपि विना एकस्यापि weed srg न भक्ते awe गुङप- रभ्रा 'एवाश्येयमिदं काग्यमिल्छथैः । wet मङ्परम्परया अधीते ख wad सुखो भवति इति aerafaqearfad दरदा- ति। अख्िन्‌ पटितीत्यस् ख विषथखेति safe enti श्रा- राद्धेति राधेरनदा्तत्वादिङमावः॥ ९५४॥

इदानीं पष्डितानन्दजननदारा खरतेरग्धदयमाश्राख्ते | ताम्बृलेति। चः कान्यतु SATA Tatars सकखपष्डिताधिक- ae ताम्बूलदयं विददयाग्धमाख्नश्च wad) न केवलं राज- wey एव किन्त यः समाधिषु अष्टाङ्गयागेषु ध्यानेषु वा विषे अरमादाष्ववं परमागन्दस्रूपं परं वागाद्यगेाचरं ब्रह्म साशा- REA । न परं पुव्याक्रगुणविशि्टो ब्रह्म faca किन्तु यदीयं काव्यं मधुवर्षि, अतिशरसल्वादग्टतवषिं। न परं पूर्वं क्गुणविनि-

११०८ उत्षरनेषधचरिते।

यत्काव्यं मधुवषि धषितपरास्तकेषु यस्योक्तयः MACHA: कतिः छतिमुदे तस्याभ्युदोयादि यं ॥ WY It

छाऽतिसरसा werafata, किन्तु तकंश्नास्तेव्वपि चस्याक्यः ध- विंताः पराभूताः परे प्रतिवादिनो याभिस्ताङ्श्ः। aw विद- खक्ररृडा मणेः श्री रष कवे रियं काव्यरचनाङरूपा रतिः सुरृतिनां सुधियां at आआनन्दायाभ्युदीयात्‌, छतिनामान्दं कव्वतौ सतो mawafrate WT Tate et: । wae यच्छब्दनिष्वीहा गुण एव | अभ्यदीयादिति इण गताविष्यस् रूपं ॥ ९५५ ॥ सन्तः सन्त्‌ परप्रयाजनहतः RITHM: सदा afaaa पयि प्रव्तगपराः सत्कोन्तयखापरं | अन्ये निःस्पृदणात्रितश्चतिपथा दीव्यन्तु waren: काकम्तः करप्रिया: खलजना AAT Maw aT i वासनामस्य रामस्य किङ्शस्स जगत्पतेः | म चेत्पूरय कल्पेश कर्पते तव किङ्करः i दति ओ्रीवेदरकरोपनामकश्रीमल्रसिंदपष्डिता्मजनारा- quar उन्न रनेषधीयप्रका्े दा विंशतितमः समैः ॥ २९॥ समाप्राऽयं गन्धः ॥

उत्तरनैषधसुचिपभं | कथासन्द्भख |

wy गूतनागतानां राच्चां बंनाथं ere Waa TTA: waaiafta crat खयंवरसदस्यागमनं .. तते NUN UTM 6. kee kk ATV राकः रमे सरखती wafaqarea .. तज च ऋतुपर्सस्यायोष्याधिपतेवंयनं .. .. ATVI पाग्यराजवयनं लता मरे पव्म॑तेखरवयनं -. ततः काषरोपुरेखरव्बनं .. लते नेषागरेश्ीयराक्चा saa लता AWTACAMT ., =, ०. =. ,. लता मसिथिलाधिपकेवंबनं ,. लतः कामरूपे्रवयेनं.. .. .. लत उत्वलाधिपतेवबनं.. 6. ०. लता भयन्तनामककोकटे्रबयंनं .. ,. ,. RT भेमीनणजयोः परस्यरमनमुरामवबनं . .

> क । ।

ae ee ॐ @

ee ॐ @

QT जयोदश्सग्ारम्मः ॥

तादो गज्येवधारिवामिश्रादिदिकपाानां गणस्य

अ सेषेव ववंनं _ .,. = == ,.= =, तज इन्धनलयेोवर्यनं .. =. तलतो$धिनणयोवंगेनं - .,

= @ @ ` ® @

“~ ५ ५ @ ® ee @ ® ee w

इषाः

९० ९०६

तति यमनलयाव॑मनं .. ee -- we ९१९१० .. तता वदनलयेावबन्‌... .> ,, >= ~$ ९१७ ..

च्यारो दिक्पालानदिश्य away aaa | ` इदार्मो नलमुदिश्य दिकपांलसाम्येन qaq | AAW नलेष्द्यावमेनं .. ee we .-. ` १२६ तता नलानलयावयन्न.., wee oe ce oe URS

तस्ता TIARA nee deeeaede ARES

तता AMAMMATAM ce ce -. ee RRP परिक्तवदे नाश्चवदयात्‌, सन्दिह्धानाषा BAT: SHAT : धमादना नलबेधारिज्ां way बकनलयद्- ` grat wae पुगःदषेडतेत्नां वगर. ., LAR agaaatfa गलबिख्याम्नावात्‌, सद्द्हिमाया

सैन्याः सन्तापवयनं.,..,......- Co शस्या AMIFTIT ARVIN 4, We, fay Ta-

जनम्भङ्ञतद्खद्धत वित्र जन्यानुराग्र FFF वयनं .. . ६४९ .

नणनिखयामाषाद्धेवी खनुर्ागत्ग्रला.सृती युवेष्रि- . ..

. Prd. cca मख्विन्तातकुग्ज CHART... Cog .

a HA Wea मडमेडनिं सोच्लूमाश्नापि ay wes ` wate ad arqaraqarat बडतरमचिन्त॒यत्‌ . ६४५.

QU चतुदशसजारन्मः $

तत्रादौ Aa नलनिखयाथयं देवाम्‌ पुखयितुमु प्रक्रमे) रर

१.९६ ARs

}

तते HAT THY जादिक्तदान्तवण्त्रा... ... .. ` ६९२ oe १६६

am den अश्यतिशग्रेन ते.देवाःप्रसाद्विताः।.तेषुः - MAAR RR ACCA Bay छचेषार्यक- , ..

. -

ws

8 ety प्ररि्यज्य UTSM MATT RAAT. दीन्‌ wien afeagy त aga नलं wraadife ९१० .. ततस्तजच्वानप्रकारववंः .. we we .. ME सते मैमी Ast caw च Heaney निमेव- तदभाववन्वादिरूपमनुव्यदषपरिक्ञापक-

चिृविविदिषय भुदध्नादि चकारेति वदनं. १७० ..

ततस्तत्तखिङक}चलाक्षनेनु Ray: GLIA, इति Cc, a rr ©) wu नसे वरणखजं निधातुकामाया Ha wea. छल्याडवातिरेकाच शेटटाविरेषवंमं .. ., १८२ .. सत HN SSHTMTCT AM IMT, ee ASH, तते भेन्या नेति नलनामां्मुचार्यन्या THT ९८१ ततः BCAA इन्रपये नौयमानाया भोताया मध्याः सरस्तस्ाख तात्कांजिकेपस्स्यर्वागङ्गभङ्गोवदनं we .. तते बागाडम्बरविश्लितां मैमीमिखादिषु नम- (QR AIAG प्रचक्रमे. सरसखतोति वणन .. १९९ .. ततः परितुखटेष्विश््रादिष भ्भश्चज्ञतभ्यनन्ेवु देवो ` भेमी नलं प्रति acme भिनायेति wae. ९९६ ततो ममी वरमालया नलं छतार्थयति.खीति व्यं १९०

ततसतयोवधुवरयेसल्काशिक्रलात्िकभाववयनं १९८ .. तत CHA सर्खनाख खखसूपलोकारवर्बनमं og .,

ततस्तदशंनेभ Tay aaa परणामतिविष्छयव्नं २९४

ततः सरखतीसहितामामिश््रादीनां प्ररितुश्ानां भेमोनलयेर्दतुकरूपवरप्रदानपुरःसरो्ति TTA २१४ ,.

ततः सरखतीसश््तिषु. देवेष खगे यियासिषु as. | खादपाणं भैयणीवेति.परिजिनानलापवबबग ... BRK

#

इष्ठ कुः

‘As

{se

ws

९८४

९९

१९५

्

प्रतिकूणा अपि कपाः पुख्खक्षाखे we कमि - हषं नेष्णचाषरिति wat .. .. wk RRO aat fanfafec मब्डति we aaa: पारिणा- afeeqemrat पुष्टिः पम्धंपतदिति wad eqs ANE देवानिजांग्रभूतं गलं कटेन Wa VA TT acuaty गिजधामभूवां मेमों दुःखेन ware. त वयनं ce cc Se ee ow we, BRE AUNT भीमे AYIA. AT: कट्‌वाक्मवब-. . arfeartaad नानः खलनिबिरगमनायेख पटङादिनानाबाखत्डम्बरध्वनि कारवामाद्रिति Ct = ..- `. नन ०० .-, .. ३.

अथय पशचदद्रसमारम्मः॥

वते वरबमाणयाऽखितस्य wey न्धेवां वण्दिर्ना साधार स्पेन भै मीगखकी सं नदछतां तु विष्य बसदानपुषकोपकागया Wana .. .. REN वते भीमे भैम्या awenys ufos उत्तमजा- माटलाभघन्तु्टः. सन्‌ AT गजा इत इति खमदहिषोमवाचेति वैनं .. .. wk .. र्द लता भीमः कुजेचितमेवाडहिकमाकुर्यकाम्मकराव पुरभ्रीव्वादिश्च खयं ओातस्ातेकम्मानृानाब परात्रिवंयाविति व्बेनं .. .. .-.- =° 5७ war लरमांएके fated दृतमुखेन भीमो गणम.

बोाचदिवि वसनं ee ee ee ee ee asc ee

बलता नशकतदचनं साद्रमाकण्छे तं Trweaife- fucuga प्राहिगदिति वयनं ee ® @ Rye

verre

su

Ree

श तते भीमोऽपि cia नलं पनराममां बभूवेति ( । क ee तते राच्चादिष्टाः पुरन्धु सत्ालावचितचि्ादिकम्मे तथाऽपूपादिखायग्रशच wat चक्षुरिति wala ततस्तात्कालिकपुर पोस््राभामुरनादिवाध- वेचि्यवयनं .. `, ,, ,. ce ee तते VG मङ्लचखानप्रसाधनादिवथनं .. .. तता मैगो्वदतुकमङ्ला fries arts म्मनवदखन्‌ ०५ (०० `न" ००" ००" ७ तता AVY तात्कालिकमङ्लख्ानप्रसाघनादि-

शआभावरम्‌ @ "tigre ee ee ee ga.

वतो नखदश्ंनाचंमामतानां पोरस्नोबां Tarawa २९९ ..

तकाया परस्पयरालापवयं्न., ,. .. ,,

| अथ षाडशसगारम्भः। तता भीमस्य प्र्यत्थागादिना मलमभ्यच्य खदुहिढ-

प्रतिपादनबय्यनं * ee ee ee ee ee

“~, = faarwaras तति faarwarqs facie: मेमीखसीनां परि- waaay ® ® “ ® ® -ee0e eee ee ee

तते विवाराचितयेतुकदानदत्तान्तवबेनं .. तते येतुकानन्तरोचितमाङ्ल्यविधिवबेनं .. तता भीमेन बरयाजिबां ufcaaarufafeerat

वाराङ्नानां ufcwrarfeasiaaa ... .. .

षाः २५१ Rut RUR ,, २५९ RR Roe... ०४ .. ६९० .. 2२१५ .. RRS ९२९ .. २४५ .. १४९ ..

am: परिषेष्टुमामतवास्योषितां दशमेन वरयाजिगां

कामविक्ारचेष्ापूवंकमभेाजनपारिपाख्जबदेनं

१९० . .

५५,

eee

Ree RoR RE

are

are

~ A i: erent व तता मलस्य VM सड खेदं श्णखीवयद्वनं ` .. तता AWY PYCURMIMA.. ,.. ....

9 @ @

^ ‹ WT सत््दरसमास्न्मः.॥

WATT CRA खगप्रख्धामवबन . तततः सर्वया सङ दन््रादोनां देवानां wea.

+

“अरिटतकशिदतरूपकन्द्पदध्येगव्बनं .. ..

oN Ly aa ‘ वतः क्राघदशनवयेनं ., .,

त्ते! लाभदण्मद्येनं , eo, ee. ee ee

तता मोाङद्शेमवनं oe = 6 «8 9 @ 9

- प्तिपाद्नवबेनं . . बवद्मदु प्रि maw Regia |. ,

ततकखदुपरि at: क्राधक्द्भत्सनवयनं .. . .

AACA: बेदाना्प्रामार्परे HEWN, खमत- ,.

@ - = @ ee @ @

ततस्तदुपरि यमस्य धत्तं त्स न वंभ ५.2

तहादु परि वशस्य क धरद्धत्संनबडनं... , तते देवानां दापरसस्ाद्वकवणिदद्रयव्ंनं .

कते दे त्रान्‌ ट ककिनमलखकारेति qa... .. तते देवैः सह कलेः संम्माप्रवपुवंकभिनो थेव `

Qa कलेः को ययमन्‌कयनवद्भोनं

पूवंकनलवरयकश्रल. क @ छ ee @ 9 6 ~ A सता Ta: सरेक्तिप्र्िपुवेकनलभेन्योविंयेम- कार्गप्रतिष्डच्िः ee. ॐ @ ‹ @ ॐ = ओ @ @

ततः cam कक्ि.खयवर्सरोागमननिवारव- |

ततस्तन्मतमनादव् SATA खगंगममं ,. ,.

अद्र कलेनेलराजधानीप्रवेश्ः,,+ .-. .. ...

"८

8 ae ष्ठाः ततः MAS ल्य श्यानप्रात्भावेव.तदुग्यागप्रतेः. . WE चद्‌ . >." `^ ~ . "अय खङदश्रसगतरम्भः॥ ` - | । तच नलस्य det award . . .. ध ५९२ .. ९७४ ` ` "* -- ८ ` ACE Cnr tO ee Uae वतालिकवखनं eee an OE =.

२ aoe 18 a ८ > ® > @ @ ॐ @ ॐ 9 @ @ ८ न vod

अय विंशःसगारम्भः॥ तत्र समापितप्रातःक्रियस्य awe सेचधप्वेशः .. ०५९ ततस्तत प्रत्यागता Hat faa नले(क्तिः ° ७५९, .. अदर तता नलस्य काचित्कवलानाम्न्धा faa ay भावयं. . 6k ,. ,. .-- -. .-. दर्‌ .. अदर ततस्तस्या नलेन सह प्रयुक्तिः... .. = 1. ७७० ,. श्र तते away भूयस्या सह प्रयुक्तिः .. -. ०८ .. जस्थर तता नखस्य मैम्यासह विलासवगंनं .. .. ecg .. सदर तते माध्याङिकवेतालिकवयनं .. .. .. ८१९ .. ८२९

शय रकविंशःसगारम्भः aa नलस्य खानपृजादिमाध्याङिकविधिवगेनं .. =९9 .. €४क्‌ ततः कासाखिद्‌ भेमोसणीनां नलमुपवीखयितु- मागतानां चदटुगाचाव्यनं .. .. -, € .. <4४ तते भेम्याकेणिकुल्यादिकनिरीच्वपुर्वकं प्रियेव सह प्रियभावबं .. .. .. -.- we <44 .. Ut ततः प्रियया SWAT सम्भावय .. .. .. €4९ .. EB

fia € Sy इाविध्ःसगास्म्भः। तजादे नलद GANTT .. .. .. .. EN, Reed

AAGAT waa ee ee ee ee th PACT ir Gi ee ee ee तता दमवन्तीचखववनं .. ..

तते AW चन्रवयंनं. . .. =.

शाः

== oe १००७ 2, RNS

०० os १०१८ .. ९०९२

se == ०९ oo १६०९४ = , १०९७ .. ९९०२

wa खदपंपरिङारपूवंकखातिश्योक्षिसदिव-

खमसमाज्िः ,., .. .. =.

oa oe १९१०९ = १९०७

ad शिप उ्तरन षधस्य शुद्धिपचं | wes: पत्थङ्कः “NE oO t SRR. खयम्बरा .. .. खयंवरो ९ .. 5 .. निषेधा .. .. निषा 9 .. ९७ .. गामीति .. .. गामि © .. Re |, wind... .. .. गाध € ठे ... बन्दि .. .. .. ब्द € २।२०।२२ निम्ब .. .. . fam च YHA IT यत्र खयम्बरोति भिन्नेति ष्यते तज तच्च खयंवरेति विम्बेति waa १५० ,. ५ .. सम्मा .. .. .-, र्म्मा ` ९० = १२ .. षष्टी .. .. .. ष्य २ .. १८ ,. न oo ee oe तु ९९ *. १८ °. au os ce oe चं १४ .. Rew. विः .. .. ., बहिः १८ .. २९ .. बचदीय oe ०, वचनीयं १९९ .. २९ .. सापि .. .. ., सषि दई .. २९ .. बष्षभ .. .. .. बल्लभं २ .. १९ .. बेलायां .„ ., वेलायां SR -» 2७ .. च्य .. «2 12 Wa द .. १० .. Berwee .. ,., VATA 58 .. २ .. खटजश्येव -„ .. ङ्जन्येष ७४ °. Re ., धवल .. .. =, भवस Se .. १8४ .. टं .. .. .. ण्ट १० .. ९० .. चवखण्डवयति .. .. खअवखगहयति १६९ .. १३।२० निन्डि। जिन्द्‌.. .. निषिड। विन्द्‌ SE ,. € ., बहिः .. ,. ,, बिः १५० .. ९५ .. बद्धमु्छि .. .. बडमुष्टि ९५८ .. २४ .. सम्बाद्‌ . ., . संवाद `

XR 8।६|'

XR ९४ १९६

q ९

श्‌

र्‌

Wut सम्बसित

सष्विभाग बिडजः Tae... BHAT

गकला..

धुमाबजि fanart

दापाया। निखाक-

सखस करवद्स च्क्रासिक्र उदोता aard.. wwqia सव्वाऽपि यमु .. विभागाः डंत्यनुमाम खभ च्यत्‌ कुव्बेत्‌ ,. विधुत्वती धुनविद्या

wifaqaraf

azfaa षवृधेन खुवम्भूतेन MUSH. . awa... aata..

Ut संवलित संविभाम विडाजः मखव GATT मकल yarafer विभ्नता दापया | fara.

सरस करणरस wren fare उदीरिता बबाधे परस्परे wat पि बदु बिभनानाः दत्यनुनान च्यभे( खत Far विध्वन्वती घमुविद्या इसितुवंच्तसि ऊददकित षबधेन खवम्भूतन करटक aga बद्कनि

वारब्वार

ga wa वधमभमय .. करोल॒शैर॑द्ननं वाल्ये. . उज्चल

WATS

साद्धितः परिडितमन्येः . . equate Seat... कणाकोखं WAH... wa

fafena .. श्व्यानुवः .. वादशं भक्ति. . गालीप्रदानमेव कत्तभिप्राये .. दहा .. ददशक, .

दर्द | षाया. भावतस्तता TEI | उज्वल मलितं..

चाया tw.

` शरणद

Hat दुभे पि अप्रन्‌ मुका बास्वारं तरव बधभयं करोत्वचेरन्ननं बाख्ये SRT सयुलोऽ् सद्ितां पण्ितम्मन्धः अशरीर SGA: कशाकीखं चावाकः

Oa

, शिखिन्नरमे

EOE: aewatig गालिप्रदानमेव me TAT a

. SE

6 + दद्श्णक्

" WE | च्छाया

भावस्तत्ता प्रखने। उज्ज्वल मिमं

SUC

wut UE wait. .. ग्रद्या ic. ae मलयारते बाद्विद्धेव .. .. wafawa फएयितिः.. .. .. यथितेः स्ति .. aa ` शति न प्राप्तं अर्प प्रापी- पराप्तं Wa मन wu: | CIE AE मूखदसोय ww .-- मुलमदसीष. वागुपमद .. .. वाक्सापमदं सतेन .. .. सातेन ` धूमति .-. .. धूति विश्व॑स्य .. .. -. त्ख्य दिश्ययबतेरम्मा.. .. रिष्ययु बतेम्भः मेति .. .. .. खेति | केलतोमदनयोार- केलतिमदनममेाड तिश्ामये। तिश्ामणे . यस्याः . „ ee यस्य , . बोगात्‌ .. ., ०, बीच्छमात्‌ ध्वाच्तादां .. .-. भ्वङुर्ना कवि .. .. .. च्छवि „ नाः .. .. -. क्यः वा se = xe MT विच्छेता enh ae aq... .. .. सेव दद्ध .. AE दस्य .. हदयस्य स्याप .. at दन्वादे्ा -. -. दन्कादेभ्रा ge .. we म॒खास्‌ .. .-.- ..~ मुखात्‌

<7 faa "e @ @ ॐ इलि .. -. qs यय्‌

A e समाडुत्घ

नयनान्द्कारिखं ..

गन्तु ..

त्वद्‌ भुवो

रक्वा

विशे .. .. भिन्दतोति .. म्टगमतां रागय. चाज्वलेः उपयानन्तर .. बत्वा .. .. sufeuifa .. पाट्टिक्नाति विभक्तिं विधिना याथाभ्य

क्टज

निभि

इलि

बड

बद्‌

समे डल नयनानन्द्कारियं

उदयानन्र बत््वा उपचितापि tifeatta faufa विधना auras

WWE: ` 8 श .. १९ ` € =° MIS .. qo... ५ .. | § ६ २८० ..

प्रद ~ 4%

=) Bayerische Staatsbipliothek Munchen

Digitized by Google

Digitized by Google

Digitized by Google

a7